Procedura jokontestimore

E drejta procedurale jokontestimore sht sistem rregullash procedurale, me t cilat

rregullohet struktura e procedurs jokontestimore, pozita dhe roli i subjekteve
procedurale, aktivitetet procedurale t tyre, si dhe raportet reciproke midis tyre.
Ajo nuk prbn nj trsi unike dhe homogjene, sepse prbhet nga rregullat procedurale
t diferencuara, me t cilat rregullohet dhnia e mbrojtjes juridike n shtjet e caktuara
juridiko-civile, t cilat nuk zgjidhen sipas rregullave t procedurs kontestimore.
Procedur jokontestimore (juridictio non contentiosa) sht ajo procedur q nuk sht
kontestimore (juridictio contentiosa), pra, prkufizimi sht negativ.
Llojet Statusi personal dhe familjar Procedura e heqjes s aftsis pr t vepruar
Ndalja n org. Shndetsore Shpallja e personi t zhdukur si i vdekur Vrtetimi i
vdekjes Procedura pr zgjatjen, heqjen dhe kthimin e s drejts prindrore Procedura
pr dhnien e lejs pr martes
Procedura pr shtje pasurore Pr shqyrtimin e pasuris trashgimore Pr
shpronsim-kompensim Rregullimin e mezhdave Ndarjen e sendit t prbashkt
Depozitn gjyqsore Edhe procedura t tjera: Regjistrimi pr paluajtshmri; Vrtetimi i
nnshkrimit Konflikti mes procedures kontestimore dhe asaj jokontestimore Nse gjat
zhvillimit t proc kontestimore, del se duhet proc. jashtkontestimore, ather pasi
vendimi t bhet i forms s prer, lnda i drejtohet gjykats pr proc.
jashtkontestimore, por Nse procesi sht jashtkontestimor dhe del se lnda n
proc.kontestimore: ather procedura ndalet dhe lnda i drejtohet gjykats kompetente.
Por (ekspertiza, deshmia etj, nuk perseriten.)
2. Subjektet e procedures kontestimore Gjykata, organet ndihmse dhe palet
Kompetenca territoriale N procedurn n t ciln vendoset mbi gjendjet personale dhe
familjare e kompetencs territoriale sht gjykata n territorin e t cils e ka vendbanimin
personi n interesin e t cilit zhvillohet procedura. Kur personi i till nuk ka vendbanim,
ather e kompetencs territoriale sht gjykata n territorin e t cils ai e ka
vendqndrimin, po qe se me ligj nuk sht parapar ndryshe. N shtjet tjera
jokontestimore e kompetencs territoriale pr gjykim sht gjykata n territorin e t cils
propozuesi e ka vendbanimin apo vendqndrimin, respektivisht selin, nse me ligj nuk
sht parapar ndryshe.
Kur n procedurn jokontestimore vendoset lidhur me sendet e paluajtshme, e
kompetencs territoriale ekskluzive sht gjykata n territorin e t cils ndodhet
paluajtshmria. Nse paluajtshmria shtrihet n territorin e disa gjykatave, ather
kompetente sht secila nga to. N kt rast gjykata q e fillon zhvillimin e procedurs
nuk mund t shpallet m von jokompetente Pjesmarresit ne procedure jokontestimore
Parimisht: nj person Propozuesi dhe kundrshtari i propozuesit Personi, i cili ka
inicuar procedurn jasht kontestimore Personi, pr t drejtat dhe interesat e t cilit
vendoset n proc. jashtkontestimore Organi publik (kujdestaris, prokurori publik etj.)
Aftesia procedurale Gjykata mund t lejoj q pjesmarrsi n procedur, edhe kur nuk e

ka zotsin pr t vepruar, t kryej veprime procedurale me qllim t realizimit t t

drejtave dhe interesave q i takojn, po qe se sht n gjendje ta kuptoj domethnien dhe
pasojat e ve-primeve t tilla
3. Parimet e procedures jokontestimore Pr inicimin e procedurs jokontestimore, n
disa shtje juridike vlen parimi i dispozitivitetit, por edhe ai i oficialitetit. Mirpo,
procedura e filluar njher, pa marr parasysh se cili e ka inicuar at, arrin gjer n
prfundimin e saj me kujdesin e gjykats. Pjesmarrsit n procedur nuk mund ta
prfundojn at me an t veprimeve dispozitive, me t cilat prfundon procedura
kontestimore e inicuar me padi. Kjo rregull vlen sidomos n shtjet statusore. Mirpo,
trheqja e propozimit me t cilin sht inicuar procedura jokontestimore mund t bhet
deri n momentin e dhnies s vendimit meritor pr shtjen juridike. Parimi gojor
Parimi gojor nuk vlen n shumicn drrmuese t rasteve. Vetm n nj rast: pr shtje
banesore As parimi direkt as parimi i publicitetit (familjare) nuk vlejn: Parimi i
mbrojtjes s veant t peronave t paaft. Vendimet dhe mjetet e goditejes se vendimeve
Vendimet kondemnatore kan rndsin e dokumenteve ekzekutive. Disa vendime t
dhna n procedur jokontestimore i zbatojn organet apo organizatat e tjera e jo
gjykatat. I till sht, p.sh., rasti me vendimin e gjykats pr ndalimin e nj personi n
institucionin shndetsor n lmin e neuropsikiatris Vendimet: kan form t
aktvendimit. Aktvendimi i shkalls s par kundr t cilit lejohet ankesa e posame
duhet ta ket pjesn hyrse, dispozitivin dhe pjesn arsyetuese. Kjo vlen edhe pr
vendimet e gjykats s shkalls s dyt. Kundr do vendimi meritor lejohet ankes e
posame. Afati pr ankim sht 15-ditor, nse me LPJ nuk sht parashikuar nj afat
tjetr. Nga parimi se ankesa e paraqitur e pengon ekzekutimin e vendimit ligji
parashikon prjashtime t rndsishme. Prve ksaj, edhe vet gjykata mundet, pr
shkaqe t rndsishme, t vendos se ankesa nuk ka efekt suspenziv.
4. Gjykata e shkalls s par edhe vet mund ta marr n konsiderat ankesn e vonuar.
Kjo rregull zbatohet vetm nse me t nuk cenohen t drejtat e pjesmarrsve n
procedur q nuk jan ankuar (ose kur ekziston vetm nj pjesmarrs n procedur). Sa
u prket mjeteve t goditjes s jashtzakonshme (revizionit, kml, ppp) subsidiarisht
zbatohen dispozitat e LPK-s pr kto mjete goditjeje. Shpenzimet procedurale 1 N
procedurn n t ciln vendoset pr shtjet q kan t bjn me gjendjen personale ose
familjare t pjesmarrsit, pr shpenzimet procedurale gjykata vendos sipas vlersimit t
lir duke i marr parasysh rrethanat e rastit dhe rezultatin e procedurs. 2 Sa u prket
shpenzimeve procedurale q shkaktohen me pjesmarrjen e organit t kujdestaris,
zbatohen dispozitat e Ligjit pr procedurn kontestimore. 3 N shtjet jokontestimore q
kan t bjn me t drejtat pasurore t pjesmarrsve, shpenzimet procedurale u mbeten
n ngarkim n pjes t barabarta. Mirpo,nse ekzistojn dallime t rndsishme t
pjesve q u takojn pjesmarrsve n t drejtn pasurore q sht objekt vendosjeje,
ather gjykata varsisht nga madhsia e pjesve n t do ti caktoj pjest e shpenzimeve
q do ti mbeten n ngarkim secilit nga ta. 4 N shtjet juridike nga paragrafi 3 i ktij
neni gjykata mund t vendos q t gjitha shpenzimet procedurale ti heq pjesmarrsi
n interesin e t cilit zhvillohet procedura jokontestimore, respektivisht pjesmarrsi q
ekskluzivisht me sjelljet e tij i ka dhn shkas fillimit t procedurs. Procedura per heqjen

e zotesise per te vepruar , nenet 31 48 N seanca thirret: organi i kujdestaris, personi t

cilit duhet ti hiqet zotsia pr t vepruar, kujdestari i tij apo prfaqsuesi i tij i
prkohshm si dhe propozuesi. Gjykata,para se t vendos, duhet ta dgjoj personin e
till, prvese kur nj gj e till sht e dmshme pr shndetin e tij apo sht e
pamundur nga shkaku i gjendjes s tij shpirtrore apo fizike. Prve tij gjykata e merr
n pyetje kujdestarin, prfaqsuesin e prkohshm, propozuesin si dhe t gjith ata q
mund t japin informata pr jetn dhe sjelljet e personit, t cilit duhet ti hiqet zotsia pr
t vepruar Para se t vendoset mbi propozimin, personin duhet ta kontrollojn s paku 3
(tre) mjek specialist n lmin e neuropsikiatris, t cilt e japin me shkrim konstatimin
dhe mendimin lidhur me gjendjen shpirtrore dhe aftsit pr gjykim t tij. Kontrollimi
n fjal bhet n pranin e gjyqtarit, prvese kur bhet n organizatn shndetsore
stacionare. Konstatimi dhe mendimi me shkrim dhe i arsyetuar bhet brenda afatit 8-ditor
nga dita e kontrollimit t personit pr t cilin sht fjala.
5. Shkaqet per heqjen apo kufizimin e zotesise per te vepruar Plotsisht privohet nga
zotsia pr t vepruar personi i moshs madhore, i cili, pr shkak t smundjes
shpirtrore, prapambetjes n zhvillim shpirtror apo pr ndonj shkak tjetr, nuk sht i
aft t kujdeset pr t drejtat e veta dhe interesat q i takojn. Ndrkaq, pjesrisht
privohet nga zotsia pr t vepruar personi i cili, me sjelljet dhe me veprimet e tij,
drejtprsdrejti i rrezikon t drejtat dhe interesat e veta apo t ndonj personi tjetr nga
shkaku i smundjes psikike (mendore), prapambetjes n zhvillimin mendor, konsumimit
t tepruar t alkoolit apo drogs etj. Gjykata mund ta shtyj marrjen e vendimit pr
heqjen pjesrisht t zotsis pr t vepruar, pr shkak t keqprdorimit t alkoolit ose t
mjeteve t tjera t dehjes, po qe se mund t pritet me arsye se personi do t prmbahet
nga keqprdorimi i mjeteve n fjal Kthimi I zotesise per te vepruar Kur pushojn s
ekzistuari shkaqet pr t cilat i sht hequr zotsia pr t vepruar, gjykata ex ofitio apo
sipas propozimit t organit t kujdestaris ose t ndonj personi tjetr q ka t drejt ta
inicoj procedurn n fjal, do t marr vendimin pr kthimin e zotsis pr t vepruar.
N qoft se konstatohet se gjendja psikike e personit sht prmirsuar Esencialisht,
gjykata do ta ndryshoj vendimin e mparshm dhe do ta caktoj heqjen e pjesshme t
zotsis pr t vepruar. N procedurn pr kthimin e zotsis pr t vepruar dhe n at pr
ndryshimin e vendimit mbi heqjen e plot t zotsis pr t vepruar n mnyr adekuate
zbatohen dispozitat me t cilat sht rregulluar procedura pr heqjen e saj. Kur gjykata e
refuzon propozimin pr kthimin e plot apo t pjesshm t zotsis pr t vepr-uar, ajo
mund t vendos q propozimi i ri t mos mund t paraqitet para se t kaloj 1 (nj) vit.
Procedura e shpalljes se vdekjes se personit te zhdukur , neni 59-74 1.Pr jetn e t cilit
nuk ka pasur kurrfar lajmesh gjat 5 (pes) vjetve t fundit, ndrsa nga lindja e tij t
ken kaluar 70 vjet.;2.Pr jetn e t cilit gjat 5 vjetve t fundit nuk ka pasur kurrfar
lajmesh, ndrsa rrethanat n t cilat sht zhdukur ai bjn t besohet se nuk sht m i
gjall;3. Q sht zhdukur n nj anijethyerje, aksident komunikacioni, zjarr, prmbytje,
trmet ose n ndonj rrezik tjetr t drejtprdrejt pr jetn, kurse pr jetn e tij nuk ka
pasur kurrfar lajmesh pr 6 muaj, nga dita e heqjes s rrezikut; 4.Q sht zhdukur gjat
lufts dhe lidhur me ngjarjet e lufts, ndrsa pr jetn e tij nuk ka pasur kurrfar lajmesh
pr nj vit, nga dita e pushimit t armiqsive. Afatet e prmendura n dy pikat e para

llogariten nga dita n t ciln, sipas lajmeve t fundit ,personi i zhdukur, pa dyshim, ka
qen i gjall.
6. Procedurat per rregullimin e qeshtjeve pasurore Procedura per caktimin e kompensimit
per pasurine e eksporprijuar , nenet 215 231 Nse nuk ka pajtim brenda 2 muajsh nga
data kur vendimi per shpronsim behet i plotefuqishem, ather organi i administrats ia
drgon lndn gjykats kompetente. Ex offitio ose me propozim t pronarit, organi i
administrates e drejton lenden te gjykata. Mospjesemarrja e njeres pale nuk sht penges
Kompetent: gjykatsi i vetem Konstatimi i provave dhe materialit te grumbulluar dhe
pastaj vendimi per kompensim. Nse ka marrveshje gjate zhvillimit t procedurs,
ather gjykata e merr pr baz kt Nse ka marrveshje pr kompensim me ndonj
pasuri tjetr t paluajtshme, duhet t caktohet afati pr kryerjen e detyrimeve reciproke.
Nse nuk ka afat me marrveshje, ather gjykata e cakton vet afatin Shpenzimet i bart,
shfrytzuesi i shpronsimit, Nse jan shkaktuar shpenzime te panevojshme nga pronari,
ai i bart shpenzimet. Procedura per rregullimin e administrimit dhe shfrytezimit te sendit
te perbashket , nenet 190 196 Bashkpronart, Bashkshfrytzues, Bashkmbajts,
Bashkpjestar Vetm lidhur me administrimin dhe shfrytzimin e sendit t prbashkt
Inicimin: do bashkpjestar Kompetenca: n territorin e s cils ndodhet sendi, nse n
disa territore, ather secila gjykat Procedura: gjykata i inkurajon pr pajtim, Nse jo,
vazhdohet procedura dhe vendimi sillet Nse gjat procedurs del kontestuese vet e drejta
(e pronsis), gjykata krkon nga palt q t iniciojn proc. kontestimore. N kt rast,
propozuesi brenda 15 ditsh duhet t paraqes padi Nse nuk ka padi, prezumim ligjor se
sht trhequr propozimi. Mund t merren masa t prkohshme
7. Ndarja e sendeve ose pasurise se perbashket Propozimi nga secili bashkpjestar
Mundshme edhe ndarja n pjes alikuote(ideore). Propozimi prmban t dhna pr
bashkpjestart e tjer dhe Nse paluajtshmri, ather t dhna nga regjistri i toks.
Nse ka pajtim, shenohet n procesverbal Gjykata i inkurajon pr pajtim Nse nuk ka
pajtim, dgjohen pjestart dhe ofrohen mjetet provuese. Me vendim, caktohet ndarja e
pasuris dhe mundsit e shfrytzimit t sendit t prbashkt. Nse gjat procedurs del
kontestuese vet e drejta (e pronsis), gjykata krkon nga palt q t iniciojn proc.
kontestimore. N kt rast, propozuesi brenda 15 ditsh duhet t paraqes padi Nse nuk
ka padi, prezumim ligjor se sht trhequr propozimi Procedura per rregullimin e
mezhdave, nenet 205 214 N procedurn e rregullimit t megjave ( kufijve t tokave)
gjykata e rregullon megjn ndrmjet paluajtshmrive fqinje kur shenjat e megjave jan
asgjsuar, dmtuar ose lvizur. Propozimin pr rregullimin e megjave ndrmjet parcelave
ngastrave fqinje t tokave ka t drejt ta paraqes n gjykat secili nga pronart
prkatsisht poseduesit e parcelave t tilla, e kur ligji e parashoh nj gj t ktill edhe
organi i autorizuar mund t paraqes propozim t ktill. Pas propozimit, caktohet seanca
gjyqsore Inkurajohen palt pr marrveshje, nse nuk ka marrveshje, caktohet seanc
n vendin e ngjarjes, thirret edhe gjeometrin, edhe deshmitar. Nse kontestuese, pr
siprfaqe me vler t vogl (LPJ 209.1 N qoft se ndrmjet pjesmarrsve t procedurs
lind kontesti lidhur me siprfaqen kufitare vlera e t cils nuk e kalon vlern e kontestit
t vlers s vogl n procedurn kontestimore, gjykata do t caktoj megjn n

mbshtetje t s drejts m t fort, e nse kjo nuk sht e mundshme,ather n

mbshtetje t gjendjes s posedimit t fundit t qet. N qoft se kontesti nuk mund t
zgjidhet as n kt mnyr, gjykata siprfaqen kontestuese kufitare do ta pjestoj sipas
parimit t drejtshmris. N qoft se ndrmjet pjesmarrsve n procedur ekziston
kontesti pr siprfaqen kufitare vlera e t cils e kalon vlern e kontestit t vlers s vogl
n procedurn ko-ntestimore, e nuk arrijn marrveshjen n kuptimin e paragrafit 3. t
nenit 209. t ktij ligji, gjykata do ta udhzoj inicuesin e
8. procedurs q me padi t inicoj procedur-n kontestimore me qllim t zgjidhjes s
kontestit. N kt rast procedura jokontest-imore prfundon pa vendim meritor Procedura
ne qeshtjet trashegimore N procedurn pr shqyrtimin e pasuris trashgimore gjykata
konstaton se kush jan trashgimtart e personit t vdekur, ose t personit vdekja e t cilit
sht shpallur me vendim gjyqsor, cila pasuri prbn pasurin trashgimore t tij,dhe
cilat t drejta nga pasuria trashgimore u takojn trashgimtarve, legatarve dhe
personave t tjer. Kompetenca : Gjykata komunale; Gjykatsi i vetm Sendet e
paluajtshme: gjykata e vendit ton, edhe nse shtetas t huaj Toksore: vendbanimi ose
vendqndrimi i trashgimlnsit Nse nuk ka, vendi ku ka pasurin m t madhe
Pergatitja e shqyrtimit te pasurise trashegimore Prpilimi i aktvdekjes;Nse vdes. Ofiqari
ia drgon aktvdekjen gjykats trashgimore; Aktvdekja prpilohet, edhe kur
trashgimlnsi nuk ka ln kurrfar pasurie Regjistrimi dhe vlersimi i pasuris Jo
gjithmon; N kto raste: Kur nuk dihen trashgimtart Kur trashgimtart nuk jan t
aft pr t kuptuar efektet Kur pasuria trashguese i dorzohet ndonj institucioni
Regjistrimi dhe vlersimi i pasuris bhet nga organi administrativ i komuns; N
pranin e dy dshmitarve t moshs madhore Organi i administrats sht i detyruar q
t kujdeset pr pasurin trashgimore Ofiqari duhet t kujdeset, nse trashgimlnsi ka
ln ndonj testament ose dokument pr testament gojor Rastet kur fare nuk shqyrtohet
pasuria trashegimore Nse nuk ka ln kurrfar pasuri; Ose pasuri t vogl Nse
trashgimlnsi ka vetm pasuri t luajtshme e askush nuk propozon shqyrtimin e
pasuris trashgimore
9. N disa raste mundet, te ndrpritet procedura dhe propozuesi t drejtohet n procedur
kontestimore, si p.sh, Vlefshmria e testamentit Arsyeshmria e prjashtimit t
trashgimtarve t domosdoshm Nse ka hequr dor ndonj pjesmarrs nga
trashgimia Aktvendimi i u drejtohet t gjithve: Trashgimtarve Legatorve
Kreditorve t trashgimlnsit Edhe personave t tjer q kan jetuar n bashksi me
trashgimlnsin