You are on page 1of 14

Kolegji AAB

Fakulteti ekonomik
Menaxhment dhe informatik
Master

Motivimi i punonjsve n
organizat

Punoi : Shqiprim Berisha & Seida Suma


Profesori : Naim Ismajli
Prishtin
02/01/2017

Hyrje
Motivimi si tem sht nj nga temat m t rendsishme i cili duhet t vihet n
perdorim nga cdo individ.
Pa motivim nj individ nuk sht asgj , sepse nese nj individ nuk sht i
motivuar kurr nuk do te jet korrekt n pun, shkoll, apo kudo q t jet.
N kt tem kemi pershkruar disa pika kyce q jan shum t rndsishme pr nj
individ , t cilat duhet t vihen n perdorim sepse duke qn t motivuar jemi
akoma m energjik dhe t gatshem pr pun

Pikat kreyesore t kesaj teme jan :

Koncepti i motivimit
Disa teori per motivimin
Humbja e motivimit
Strategjit pr rritjen e motivimit
Si mund ta aplikojm kt teori n menaxhimin tone t perditshm ?
Koncepti i motivimit
Motivim do t thot n latinisht Movereme lviz , nxit , shty .
N esenc , motivimi sht art i cili i shtyn njerzit t bjn veprime t caktuara
pr shkak t deshires s tyre apo pr shkak se nj gj t till e shohin si benefit .
Egzistojn shum teori mbi motivimin . Studiues t ndryshm jan perpjekur t
zbulojn arsyet pse disa njerz duan t punojn dhe disa jo , pse disa njerz jan
me t mire se te tjeret dhe far i motivon ata t arrijn rezultate.
Motivimi sht percaktuar si nj sjellje e qllimshme per t arritur gjra t veanta
dhe nevoja t pa plotsuara .

Ai sht nj force e brendshme qe drejton personat ne arritjen e objektivave


personale dhe organizative

Ka t bj me mnyrn si shtytjet, aspiratat,nxitjet dhe nevojat e qnieve njerzore


drejtojn,kontrollojn apo shpjegojn sjelljen e tyre.

Motivimi mund te jete arsyeja ekonomike , sa me shume paguhet aq me shume


motivohet , sa m t knaqur t jene njerzit n pun aq me shume punojne duke
qene me te motivuar.
Motivimi prfaqsohet nga forcat q veprojn mbi ose brenda nj personi dhe q e
detyrojn at t sillet n nj mnyr t caktuar, t orientuar nga disa qllime
(objektiva).
Nj nga detyrat parsore t menaxhimit sht t drejtoj motivimin e punonjsit
nga arritja e objektivave t organizats.
Meqnse punonjsit jan shum t ndryshm nga njri-tjetri edhe objektivat e tyre
personale, apo e thn ndryshe ajo ka duan ata t arrijn nga qenia dhe puna e tyre
n organizat sht e shumllojshme sht detyr e manaxherit q t identifikoj dhe
kuptoj dallimet individuale dhe ti ndihmoj punonjsit q t plotsojn gjith at
ka duan nga
organizata .
Duhet mbajtur parasysh se ashtu si edhe mjaft procese t tjera, motivimi nuk mund
t shihet. E vetmja gj q shihet dhe evidentohet sht sjellja. Motivimi sht
nj konstrukt hipotetik q prdoret pr t shpjeguar sjelljen; ai nuk duhet t
ekuivalentohet me t.
Procesi i motivimit fillon me identifikimin e nevojave t personit , nevoja sht nj
munges e perceptuar q shkaton nj sjellje, e cila synon ta largoj kt munges ,
mungesat mund t jen fiziologjike, psikologjike ose sociale.

Prishtin
Teoria e motivimit
Shum vite me rradh , teoricientet kan provuar t zbulojn se
far i motivon njerzit .

Me te njohurit jan : Frederick Taylor (1856-1917) , Elton Mayo


(1880-1949) , Abraham Maslow (1908-1970) , Douglas McGregor
(1906-1964) dhe Frederick Herzberg (1923-2000) .

Gjithsesi q motivimi sht aq i rndsishem saqe teoricientet


akoma vazhdojn t zhvillojn teorit e tyre pr motivimin duke
marr baz teorit e vjetra.

Abraham Maslow (teorit e motivimit njerzor 1943)

Hierarkia e Maslow-it prmban katr nivele:


1: Nevoja fiziologjike (ushqim, uj, ajr, banes etj.)
2: Nevoja pr siguri dhe mbrojtje
3: Nevoja sociale (shoqri, pranim, dashuri)
4: Nevoja pr vet-realizim (t bhesh ai q mund maksimalisht t bhesh)
N ambjentin e puns komandantt duhet t shqetsohen pr tre nivelet e para.
Puna dhe kushtet e puns duhet t prmbushin tre nivelete e para, por vetm
punonjsit m t mir do t prpiqen pr nivelin e katrt .

Teoria e motivim-higjens
Teoria e Herzebergut sht e bazuar n pyetjen"Cfar presin njerzit nga puna e
tyre?"
Njerzit nuk jan kurr t knaqur me t gjith at cfar ndodh gjat kohs s
puns dhe n vendin e puns. Ekzistojn dhe disa elemente apo faktor q mund ti
knaq ata dhe ka disa t tjer qe nuk i bn
t ndjehen n at mnyr.
Nj gjendje e paknaqsis (faktort higjenik) mund t shkaktohet nga politikat
e kompanis, administrimit, mbikqyerjes, mardhnieve ndrpersonale, kushteve t
punes, orarit t puns etj.
Nj gjendje e knaqsis (motivuesit) mund t gjendet n punn vet, n sukses,
vlersim, prgjegjsi, kontribut etj.
Disa faktor shpjegojn knaqsin e puns, disa t tjer paknaqsit e saj, por
njeri nuk sht thjesht mungesa e tjetrit.
Faktort higjenik mund t prshkruhen n formn q duhet t prmbushin me
qllim q t evitohet paknaqsia. Psh, t qnit i shndetshm nuk sht nj lloj
motivimi, por t qnit i smur apo n kushte t varfra, t qnit jo i shndetshm
sht nj lloj i demotivimit. Pr t motivuar njerzit ne duhet t vejm theksin mbi
arritjet, vlersimet, prgjegjsit dhe mbi punn vet. Kto jan faktor t
brendshm motivues t prshkruar dhe nga Herzerbgu si motivuesit .
Nj tjetr shembull: ne nuk punojm pr para, por nse ne nuk paguhemi ne nuk do
t punonim. Prandaj, pagesa n kt rast sht nj faktor klasik i higjens.
Humbja e motivimit

Humbja e motivimit n pun ndodh kur ekziston nj mosprputhje n mes t


krkesave t mjedisit t puns dhe aftsis s nj individi pr t kryer dhe
prfunduar kto krkesa (Henry, O. & Evans, A.J. 2008).Faktor i madh pr
humbjen e motivimit n vendin e punes sht stresi . Stresi sht quajtur
Smundje e padukshme . sht smundje e cila mund t ndikoj n individin,
organizatn dhe tek njerzit brenda saj, prandaj nuk duhet dhe nuk mund t
injorohet.

Punonjsit t cilt jan t stresuar jan zakonisht t pakenaqur, t pa motivuar, jan


m pak produktiv dhe m pak t shpejt n pun

Organizatat zakonisht nuk mund t mbrojn punonjesit nga stresi q prjetojn


jasht vendit t puns por ato mund ti mbrojn punonjsit nga stresi q ato
prjetojn gjat puns. Stresi n pun mund t jet nj problem real pr organizatn
aq sa dhe pr punonjsin. Nj menaxhim dhe nj pun e mir e organizats sht
forma m e mir e parandalimit t stresit. Nse punonjsit jan t stresuar
menaxheri duhet t jet i informuar dhe t dij se si mund ti ndihmoj ata.

Stresi n pun ndodh kur individt prballen me krkesat n pun, presion qe ata
nuk lidhen me njohurit dhe aftesit t cilat prbjn nj sfid pr to. Stresi ndodh
pr faktor t ndryshm t puns, por shpesh krijohet nj situat e tensionuar ku
punonjesit ndjehen se ato kan pak suport nga supervizort dhe kolegt, kur ata
kan pak kontroll mbi punn, ose ato nuk din se si t prballojn krkesat dhe
presionin n pun , stresi mund t demtoj shendetin e punonjsve dhe t ul
performancn e biznesit. Nj mjedis i shndetshm n pun perfshin kur sfafi
ndihet i motivuar dhe i knaqur n pozicionin q ai mbulon.

Disa faktor, q shkaktojn stresin n pun:

-Intensiteti i puns

-Mungesa e faktorve rigjenerues gjat puns, si mund t jen pushimet e shkurtra


gjat puns, mundsit pr tu ushqyer ose pr t pir kafe

-Stili konfliktual i menaxherit;

-Prdorimi pa vend i masave disiplinore

- Thellimi i hierarkis dhe autoritetit prtej kufijve t arsyeshm;

-Pasiguria n pun; -Struktur e komplikuar organizative dhe raportimi;

-Nj sistem pagash i paprshtatshm dhe q nuk merr parasysh kontributet reale t
secilit punonjs.

-N kushtet e vendeve t varfra dhe atyre n tranzicion, stresi ka nj prani t shtuar.


Strategjit pr rritjen e motivimit
Cili sht elsi pr t motivuar punonjsit n organizat ?

Pr t maksimizuar motivimin e punonjsve n organizat menaxhert duhet t


jene fleksibil dhe t din t mirpresin dallimet kulturore.

Dallimet kulturore ne organizat duhet t mirpriten nga menaxheri

Studimet tregojn se burrat e konsiderojn shum m t rndsishme pavarsin e


tyre gjat puns krahasuar me grat . Nga ana tjetr , mundsia pr t msuar, or
pune t prshtatshme dhe marrdheniet e mira ndrpersonale jan jan m t
rndesishme pr grat sesa pr burrat .

Menaxhert duhet ta kuptojn se motivimi i nj mamaje t vetme , e cila punon me


orar te plot pr t rritur dy femij q jan nn kujdesin e saj mund t jet shum i
ndryshm nga nevojat e nj puntori t ri , beqar dhe m koh t pjesshme dhe aq
m shum i ndryshm nga nevojat e nj punonjsi t moshuar i cili punon pr t
plotsuar t ardhurat q merr nga pensioni i tij .
Punonjsit kan nevoja dhe qellime personale t ndryshme t cilat ata shpresojn ti
prmbushin prmes punve q bjn , prandaj nevojitet nj rang i gjer
shprblimesh pr t motivuar punonjsit me kaq nevoja t ndryshme .
Pr shembull, kujdesi pr femijn sht nj shtje q ka shum rndsi pr
mamat n karrier . Agjencit shtetrore n Kansas e kan zgjidhur kt pik
prmes programit Foshnja n vendin e puns i cili i lejon punonjsit q ti sjellin
foshnjat me vete n vendin e tyre t puns deri sa fmija t mbush gjasht muaj .

Teoria e nevojave te Maslow-it prshtatet mir me kulturen amerikane . mirpo n


vndet ku karakteristikat e kolektivizimit dhe t shmangies s pasiguris jan t
forta si n Japoni , Greqi dhe Meksik n majen e hierarkis s nevojave do t ishte
nevoja pr siguri dhe jo nevoja pr vetrealizim , prshkak se kjo teori bazohet n
motivin e interesit personal e cila mund t jet e aplikueshme pr punonjsit n
vende t tilla si Britania e madhe dhe Australia ku kapitalizmi dhe individualizmi
vlersohen shum. N vende ku ka vler t madhe dimensioni i cilsis s jets si
n Danimark , Suedi , Norvegji , Holand dhe n Finland n majen e hierarkis
s nevojave do t ishin nevojat shoqrore.
Koncepti i nevojes pr arritje sht nj tjeter aspekt i teoris s motivimit i cili
prmban nj baz amerikane gjithashtu . Kndveshtrimi se nj nevoj e lart pr
arritje shrben si motivues i brendshm presupozon ekzistencen e dy
karakteristikave kulturore : nj gatishmeri pr t pranuar nj nivel mesatar risku
dhe interesin pr performancn .Kto karakteristika do t prjashtonin vendet me
shkall t lart t shmangies s pasiguris si edhe ato me cilsi t lart jetese .
Ashtu si parashikohet , vendet qe mbeten jan Zelanda e Re , Afrika e Jugut
Irlanda , SHBA dhe Kanadaja t cilat kan nj pjes t konsiderueshme t
popullsis s ndikuar nga normat kulturore britanike dhe amerikane.
Megjithse teoria e barazis ka prkrahje t gjer n SHBA provat sugjerojn se n
kulturat kolektiviste veanrisht n ish-vendet socialiste t Evrops Qendrore dhe
Lindore punonjsit presin shprblime t cilat reflektojn nevojat e tyre individuale
dhe performancn e tyre .Mbi t gjitha , n perputhje me trashegimin e
komunizmit dhe t ekonomive t centralizuara , punonjsit shfaqin nj qendrim
titullar q do t thot se ata presin q rezultatet t jen m t larta se inputet q ata
investojn.
Menaxhert duhet t din se n mnyr q ti motivojn punonjsit n fardolloj
mjedisi q gjenden , ata duhet tia prshtasin teknikat e tyre motivuese kulturs
rrethuese .

A duhet t paguhen punonjsit pr performancn apo pr kohn n pun ?

Njohja q ne kemi pr motivimin na thot se njerzit veprojn n nj mnyr t


caktuar q t prmbushin disa nevoja t tyre.Pr kt arsye, para se ata t bjn
ndonj gj shohin se cili sht fitimi pr ta ose shprblimi .Pr shkak se paga sht
nj variabl i rndsishm n motivim,kemi nevoj t shikojm se si mund ta
prdorim at pr t motivuar puntort q t ken performanc n nivele t larta.

Paguaj sipas performancs sht nj program i cili i paguan punonjsit sipas


performancs s tyre . Planet e pagess me norm , ndarja e fititmit , planet e
nxitjess pags , ndarja e t ardhurave dhe bonuset e pagueshmen fund t vitit
jan t gjith shembuj t programeve paguaj sipas performancs .
Ajo q i dallon kto forma pagese nga planet tradicionale t pages sht se n vend
q t paguajn punonjsit pr kohn q ai kalon n pun , paga e tij prshtatet me
performancn e tij gjat punes , n produktivitetin individual , produktivitetin e
grupit ose skuadrs s puns , produktivitetin e departamentit ose fitimin e gjith
organizats pr nj periudh t dhn . Pr shembull , te British Telecom , nj
program paguaj sipas performancs u dizenjua i till q mund t permirsonte
produktivitetin dhe ekuilibrin mes puns dhe jets . Duke u prqendruar n
performancn n pun dhe jo thjesht n paraqitjen n pun , produktiviteti i ksaj
kompanie u rrit me m shum se 5% dhe cilsia e sherbimit me m shum se 8% .
Edhe punonjsit than gjithashtu se pagat e tyre u rriten me t njjtat ritme.

Kultura e kompanis amerikane Nucor Steel e orientuar drejt performancs e ka


ndihmuar kt kompani duke u br prodhuesi m i madh i elikut n SHBA , te
ardhurat e nj puntori eliku bazohen n nj plan paguaj sipas performancs . Te
Nucor Steel puna e mir shprblehet sepse menaxhert besojn se punonjsit do t
jen m t motivuar t ken performanc t jashtzakonshme nse shprblehen
bujarisht pr kt .
A jan t knaqur punonjsit produktiv dhe a jan produktiv punonjsit e
knaqur ?

Nj nga grackat ku bien menaxhert sht mendimi se punonjsit motivohen vetm


nga parat .Megjithse paraja sht e rndsishme si element motivimi , ajo nuk
sht shperblimi i vetm q kerkojn individt dhe q mund t perdoret nga
menaxhert .
Shum kompani perdorin programet e afirmimit t punonjsve si : puntori i muajit
, ceremonit e dhnies s mimit pr performance e punonjsveose kremtime te
tjera t afirmimit t tyre . Shum restaurant fast food si McDonald dhe Wendys
vendosin pllakate n vende t dukshme t cilat paraqesin Puntorin e muajit.
Kto lloje programesh nxjerrin n pah ata punonjs , performance e t cilve ka
qn n at nivel dhe e atij lloji q organizata deshiron t inkurajoj .Menaxhert
e dine se far fuqie ka lvdata , por duhet t sigurohen se kto lvdata jan t
sinqerta dhe se jepen pr motivet e duhura , prndryshe punonjsitmund ti
interpretojn veprime t tillasi manipuluese .
Punonjsit q plotsojn m mir nevojat e tyre jan m t motivuar dhe
produktiv.
Knaqsia sht plotsimi i nj nevoje apo deshire, knaqsia sht nj faz e
perkoheshme.
Punonjsi duhet mbajtur pak sa i etur pr ta nxitur at pr nj arritje t
metejtshme t tij .

Strategjit pr rritjen e motivimit


Paraja si faktor pr rrritjen e motivimit .
Paga merr rndesi t ndryshme pr njerz dhe vende t ndryshme.
Njerzit jan shum t ndjeshm ndaj parimit te barazis.
Paga mund te perdoret nga menaxhert pr t trhequr punonjs t kualifikuar.
Paga asnjher nuk sht e mjaftueshme.

Paraja nuk e ka br akoma njeriun t lumtur deri m sot dhe as ka pr ta bere. Sa


m shum t ket njeriu, aq m shum kerkon.
N vend q t mbushi nj boshllek, ai krijon nj vakum.
edhe m t madh
Benjamin Franklin

Citate
Kur puna sht knaqesi , jeta sht gzim (M.Gorky 1970)
Nse puna do t ishte kaq e mir , t pasurit do ta kishin pushtuar shum
koh m par (Mark Twain 1890)
Nse doni q njerzit t jen t motivuar pr t br nj pun t mir , jepuni
nj pun t mir pr t br (F.Hertzberg 1968)

Bibliografia

Robbins, S. P., & DeCenzo, D. A. (2001). Fundamentals of management:


Essential concepts and applications. Upper Saddle River, N.J: Prentice Hall.

Maslow, A. H. (1943). A Theory of Human Motivation. Psychological


Review, 50(4), 370-96.

G.Hofstede , (1980)Motivimi , lidershipi dhe organizatat : a aplikohen


teorit amerikane n vndet tjera ? Organizational Dynamics ,f 55 .

Koxhaj, A. 2006 , Aftsit Menaxheriale Tiran.

Koli, Dr. Zana & Llaci, Dr. Shyqeri,2001 , Menaxhimi i Burimeve


Njerzore, Tiran,.

https://www.scribd.com/doc/90669192/Motivi

You might also like