Music 150710191426 Lva1 App6891 PDF

Musika at Sining Ikaapat na Baitang
Kagamitan ng Mag-aaral
Unang Edisyon 2015
ISBN: ___________

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa
Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan
ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung
saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang
sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na
royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan
ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula at iba pa) na
ginamit sa aklat na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang
kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS)
Inc. na ang FILCOLS ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari ng mga
akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng tagapaglathala (publisher)
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Br. Armin Luistro FSC
Pangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhD
Direktor IV: Marilyn D. Dimaano, EdD
Direktor III: Marilette R. Almayda, PhD
Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral
Musika
Pangunahing Tagapangasiwa: Maria Blesseda Alfonso Cahapay
Consultant: Myrna T. Parakikay
Mga Tagasuri Ng Nilalaman: Jocelyn T. Guadalupe, Dolores T. Andres
Mga Manunulat: Maria Elena D. Digo, Fe V. Enguero, Ma. Teresa P. Borbor, Amelia M. Ilagan,
Josepina D. Villareal, Mary Grace V. Cinco, Josephine Chonie M. Obseares,
Chita E. Mendoza, at Victorina E. Mariano
Transcriber: Arthur M. Julian
Gumuhit ng Larawan: Hadji Miguelito S. Mendoza, Arthur M. Julian, Jason O. Villena
Tagatala: Richilo L. Laceda
Naglayout: Mary Grace Ann G. Cadisal
Sining
Pangunahing Tagapangasiwa: Marilou Gerero-Vispo
Consultant: Charo Defeo-Baquial
Mga Tagasuri ng Nilalaman: Juan Gepullano; Rosel Valenzuela
Mga Manunulat: Cynthia Montaez; Ma. Teresa Caringal; Adulfo Amit;
Benjamin Castro; Emily Maninang; Joan D. Sandoval

Mga Tagasuri ng Wika: Paolo-Ven Paculan; Erickson Gutierrez
Mga Gumuhit ng Larawan: Michael Villadolid; Jason O. Villena
Mga Naglayout: Algievoi Omaa; Jerby S. Mariano
Inilimbag sa Pilipinas ng ___________________________

Department of EducationInstructional Materials Council Secretariat (DepEdIMCS)
Office Address : 5th Floor Mabini Bldg. DepEd Complex
Meralco Avenue, Pasig City
Philippines 1600
Telefax : (02) 6341054 or 6341072
Email Address : imcsetd@yahoo.com
ii
Paunang Salita
Ang Kagamitan ng Mag-aral na ito sa Musika at Sining ay inihanda

upang malinang sa mga mag-aaral ang kanilang mga natatanging kakayahan
sa masining na pamamaraan. Hangad ng mga may-akda ng aklat na ito na
lubusang mapalaganap sa mga mag-aaral ang kamalayan sa ibat ibang uri ng
sining. Kung kayat ang mga gawaing nakapaloob dito ay isinulat sa payak at
natural na pamamaraan upang mas maunawaan at mas maging makabuluhan
ang pagkatuto sa bawat elemento ng Musika at Sining.
Ang mga itinakdang gawain na pawang kawili-wili ay makapagbibigay-

laya sa mga mag-aaral na makapag-isip at makalikha ng sariling awitin
at tugtugin sa Musika, gayundin ng mga disenyo o visual art sa Sining, na
magdudulot ng saya at kaganapan sa bawat aralin.
Ang mataas na antas ng pagkatuto sa Musika at Sining, batay sa

maraming pagsasaliksik, ay nagpapatunay na magdudulot sa mga mag-aaral
upang magkaroon ng:
mapanuri at replektibong pag-iisip;

mas pinahusay na konsentrasyon at mas mahabang attention span;
mas pinahusay na memorya at pagpapanatili ng mga natutuhan; at
mas pinahusay na pakikisalamuha at pakikipag-ugnayan sa kapwa, at
kakayahang makapagsagawa ng mga gawain kasama ang iba.
Ang makabuluhang paggamit sa aklat na ito ay magsisilbing tulong

upang maiangat ang antas ng pagkawili o interes at inspirasyon sa pag-aaral
ng Musika at Sining, na makatutulong sa adhikain ng K to 12 Basic Education
Program tungo sa paghubog ng kabuuang pagkatao ng isang indibidwal.
iii
Talaan ng Nilalaman
MUSIKA
Yunit 1 Rhythm
Aralin 1: Ang mga Simbolo at Konsepto sa Musika........... 5
Aralin 2: Ang Simple Meter, Pagtuturo ng Rhythmic
Pattern at Time Signature..................................... 8
2
Aralin 3: Ang Rhythmic Pattern at ang 4 Time Signature...... 12
3
Aralin 4: Ang Rhythmic Pattern sa 4 Time Signature............ 15
3
Aralin 5: Ang Accent at Rhythmic Pattern sa 4 Time
Signature.............................................................. 19
4
Aralin 6: Ang Rhythmic Pattern sa 4 Time Signature...... 22
Aralin 7: Ang Accent sa mga Recorded Music................... 28
Aralin 8: Ang Pagtugon sa Musika Gamit ang Kumpas ..... 31
Glossary .............................................................................. 267
Appendix .............................................................................. 274
iv
Yunit I
Rhythm
3
Gaya ng musika, ang mga bagay sa paligid ay mayroon ding
rhythm. Ang patak ng ulan, tunog ng orasan, paghampas ng alon
sa dalampasigan, at ang tibok ng ating puso ay ilan lamang sa
mga bagay na may rhythm.
Ang rhythm ay isa sa mga elemento ng musika na

tumutugon sa pagpapangkat-pangkat ng tunog ayon sa time
signature.
Sa yunit na ito, malilinang ang kakayahan ng mga mag-aaral

sa pagkilala ng ibat ibang uri ng mga note at rest, kasama ang iba
pang simbolong pangmusika. Gayundin ang pagbabasa at
pagsusulat ng rhythmic pattern sa mga meter na dalawahan,
tatluhan, at apatan, gamit ang mga time signature na at na

kasabay ang galaw ng katawan tulad ng pagpalakpak, pagtapik,
pagmartsa at pagsayaw o iba pang paraan ng pag-indak o pag-
indayog ng katawan, na akma sa rhythm.
Tatalakayin din sa yunit na ito ang pamamaraan sa

pagkumpas ng mga awitin.
4
Ang mga Simbolo at Konsepto sa Musika
Bawat komposisyong musikal ay binubuo ng ibat ibang

note at rest at ng iba pang simbolong pangmusika. Ang bawat
note ay may katumbas na rest. Sa araling ito, matututuhan ang
pakikinig, pagkilala, pagbasa, paggalaw, at pagsulat ng
rhythmic pattern gamit ang ibat ibang note at rest.
Gawain 1
Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern sa

dalawahan, tatluhan, at apatang kumpas:
Awitin ang Lupang Hinirang. Bigyang pansin ang

tamang titik at tono. Tandaan ang mga kailangan sa maayos
na pag-awit tulad ng tamang pag-upo, hindi pasigaw, at
paghinga buhat sa diaphragm sa halip na sa lalamunan.
5
Ipadyak ang beat. Ipalakpak ang rhythm. Bigkasin ang
chant.
Gawin 2
Suriin ang iskor ng awiting Magandang Araw. Basahin

ang titik ng awit at awitin sa pangunguna ng guro.
Kilalanin ang mga note at rest na makikita sa awit.

Pag-aralan kung paano napangkat ang mga note at rest
sa bawat measure.
6
Tandaan na ang bawat note ay may katumbas na rest.
Mga Uri ng Mga Uri ng

Simbolo Bilang ng Kumpas Simbolo
Note Rest
Quarter Quarter
1 kumpas
note rest
Eighth note kumpas Eighth rest
Half note 2 kumpas Half rest
Whole note 4 kumpas Whole rest
Ano ang kahalagahan ng mga note at rest sa musika?
Sagutin ang sumusunod.
1. Ano ang hitsura ng quarter note? Iguhit mo ang iyong

sagot.
2. Ano ang katumbas na bilang ng dalawang eighth note?
3. Anong note ang katumbas ng dalawang eighth note?
4. Ano-ano ang mga note na nasa ikatlong measure ng
awiting Magandang Araw?
5. Ano ang hitsura ng quarter rest? Iguhit mo ang iyong
sagot.
7
Ang Simple Meter, Pagtuturo ng Rhythmic
Pattern, at Time Signature
Ang meter ay isa sa mga elemento ng rhythm. Ito ang

pagkaka-pangkat ng mga kumpas o pulso sa musika.
Gawain 1
Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern sa

dalawahang kumpas:
Pangkat A Ipalakpak ang beat.
Pangkat B Ipalakpak ang rhythmic pattern.
8
Gawain 2
Pangkatang gawain:
Gamit ang mga flashcard ng note at rest, bubuo ang

bawat pangkat ng rhythmic pattern sa dalawahang kumpas.
Ipalakpak ang mga nagawang rhythmic pattern.
Gawain 3
Pag-aralan at suriin ang awiting Tayo Na!
- Ano-anong uri ng note at rest ang ginamit sa awitin?

- Ano ang meter ng awitin?
- Ilan ang bilang ng kumpas sa bawat measure?
- Paano nabuo ang rhythmic pattern sa bawat measure?
- Ano ang inilagay/ginamit upang mapangkat ang mga
tunog?
- Awitin muli ang Tayo Na! habang ipinapalakpak ang
beat ng awit.
9
Gawain 4
Gamit ang barline, pangkatin ang mga note at rest ayon

sa time signature.
Ang isang measure ay nabubuo sa pamamagitan ng

pagsasama-sama ng mga note at rest at ginagamitan ng barline
upang makabuo ng pangkat ayon sa nakasaad na time
signature.
Ano ang mangyayari kung may sinusunod tayong mga

patakaran sa pagsasaayos ng mga bagay-bagay?
Tukuyin at isulat ang limang karaniwang rhythmic

pattern na matatagpuan o ginamit sa awiting Tayo Na!.
1.
2.
3.
10
4.
5.
Takdang-aralin
Pag-aralan ang awit na Umayka Ti Eskuela. Lagyan ng

kaukulang bilang ng kumpas ang bawat note at rest ng awitin.
UMAYKA TI ESKUELA COME TO SCHOOL
Umayka ti eskuela, tapno lumaing ka, Come to school so youll be wise

Adu ti masursuro, maestro ti pangulo. Many things you will learn
Tungpalem ti bagana paginbagan ida, The teacher is the head
Taragsak da nanang mo, Do what she says, it is for your own good
ken ni pay tatang mo. It is your mothers joy and your fathers
too.
11
Ang Rhythmic Pattern at ang Time Signature
Ang ay may time signature na dalawahan ang bilang ng

kumpas. Ito ay karaniwang iniuugnay sa kilos o galaw na pang
martsa. Ang bilang nito ay 1-21-21-2. Napapangkat ang
mga bilang na ito sa pamamagitan ng paglalagay ng barline.
Gawain 1
Echo clapping: Ipalakpak ang sumusunod.
1) 4)
2)
3)
Awitin ang Umayka Ti Eskuela.
Hatiin ang rhythm nito ayon sa time signature.
12
Gawain 2
Awitin nang sabay-sabay ang Baby Seeds.
- Ilang measure mayroon ang awit?

- Ano-anong mga simbolo ng musika ang nasa loob ng
mga measure?
- Tukuyin ang mga note at rest na ginamit sa awitin.
- Paano nabuo ang mga measure?
- Ano ang time signature ng Baby Seeds?
- Ilang bilang mayroon ang bawat measure?
Gawain 3
Mula sa awit na Baby Seeds, lagyan ng naaangkop na
salita ang bawat rhythmic pattern.
1. ______
2. ______
3. ______
4. ______
13
Gawain 4
Muling awitin ang Baby Seeds. Sabayan ng pagtapik/

pagpalakpak ng rhythmic pattern ng awitin.
Ang rhythmic pattern ay ang pinagsama-samang note at

rest na naaayon sa isang nakatakdang time signature.
Ano-ano ang mga gawain na higit na nakatulong sa pag-

unawa sa aralin?
Pangkatin ang mga note ayon sa time signature at batay

sa tamang bigkas ng mga salita. Gumamit ng barline.
14
Ang Rhythmic Pattern sa Time Signature
Ang rhythmic pattern sa time signature na ay

pagpapangkat ng mga tunog sa tatluhan. Ito ay karaniwang
sinasabayan ng sayaw na balse o waltz, at may bilang na 1, 2,
3.
Gawain 1
Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern.
1) 4)
2) 5)
3)
Awitin ang awit tungkol sa mga note habang ipinakikita

ang pagbuo ng ibat ibang note sa pisara.
(Tono: This is the Way I Brush My Teeth)
We have here a hollow head, a hollow head, a hollow head.

We have here a hollow head and we call it a whole note.
15
Then we put a stem on it, a stem on it, a stem on it.
Then we put a stem on it and we call it a half note.
Then we put a shade on it, a shade on it, a shade on it.
Then we put a shade on it and we call it a quarter note.
Then we put a flag on it, a flag on it, a flag on it.

Then we put a flag on it and we call it an eight note.
Gawain 2
Pakinggan ang isang recording ng isang waltz tulad ng

Waltz of the Blue Danube at maaaring sumayaw o
magkumpas ang mga bata habang nakikinig.
Gawain 3
Awitin at suriin ang musical score ng Batang Magalang.
- Ano-anong uri ng note at rest ang makikita sa awit?

- May kakaiba ka bang napansin sa pagkakaayos o
pagkakasulat ng awitin? Saan nakita ang measure na ito?
- Ano ang time signature ng awitin? Ilan ang bilang sa
bawat measure?
16
Tukuyin ang bilang ng kumpas ng bawat note.
Gawin nang sabay ng bawat pangkat.
Pangkat 1: Ipalakpak at suriin ang rhythmic pattern ng

unang apat na measure ng awitin.
Pangkat 2: Itapik ang beat ng awitin.
Gawain 4
Awitin ang Will You Dance With Me? at sabayan ng

nababagay na dance step.
T. Martinez Mel Santos
Gawain 5
Iguhit ang akmang note sa bawat patlang upang mabuo
ang mga rhythmic pattern sa time signature.
1.
2.
3.
4.
5.
17
Ang rhythmic pattern ay ang pinagsama-samang mga
note at rest na binuo ayon sa nakasaad na time signature.
Sa pag-awit ng Batang Magalang, ano ang inyong

naramdaman? Bakit?
Anong uri ng sayaw ang maaaring gawin kasabay ng
awitin na may meter?
Isulat ang angkop na rhythmic pattern batay sa lyrics ng

awitin.
Ba- hay ku -bo ka- hit mun- ti
18
Ang Accent at Rhythmic Pattern sa Time Signature
Upang makasunod sa daloy ng rhythm o ritmo ng isang

musika, kinakailangang matukoy ang unang kumpas ng beat
nito. Ang diin o accent ay karaniwang inilalagay sa unang
kumpas upang maging malinaw na makasunod sa daloy ng
awitin o tugtugin.
Bersiyong Bicol Bersiyong Ingles
Kon dili sin abaniko If hand fan is not with me

Tapus na ining buhay ko My life will be miserable
Lawas ko, ay,ay! My body! Oh! My body
Madedesmayo Fainting will happen,
Kun dili sin abaniko If hand fan is not with me
19
Gawain 1
Awitin ang An Sakong Abaniko.
Suriin ang rhythmic pattern ng An Sakong Abaniko.
Ipalakpak ang rhythm ng awitin.
Ano ang naramdaman mo habang isinasayaw ang balse,
umaawit at ipinapalakpak ang rhythm ng awit?
Ano ang time signature ng awit?
Ano ang kilos na maaaring gawin habang inaawit ito?
Gawain 2
Lagyan ng panandang diin (>) ang unang kumpas ng
bawat measure ng awit na An Sakong Abaniko.
Gawain 3
Awiting muli ang An Sakong Abaniko. Lagyan ng
accent ang bahaging binigyang diin sa awit. Gawin ito sa
sagutang papel. Awitin ito ayon sa pagkakalagay ng accent.
Gawain 4
Sumayaw habang inaawit ang An Sakong Abaniko.
Bigyang-pansin ang bahaging may accent.
Sa pangkaraniwang kumpas, ang unang note o kumpas

ng bawat measure ay binibigyan ng accent (>) o diin.
Ang accent sa unang kumpas ng rhythmic pattern sa ay
nagbibigay ng mas maayos na pagsaliw sa mga sayaw na balse.
Tulad sa musika, mahalaga ang makasunod sa daloy o

ritmo ng nangyayari sa buhay ang isang mag-aaral na tulad
20
mo. Kung tahimik ang klase dahil nag-aaral ang mga kamag-
aral mo, dapat na tahimik ka rin. Magbigay ka nga ng iba pang
halimbawa kung kailan ka dapat makasunod sa daloy ng
nangyayari sa iyong paligid.
Pagmasdan ang musical score ng Ang Huni ng Ibong

Pipit. Lagyan ng accent ang bahagi ng awit na nararapat na
may diin.
R. Tecson L. Villanueva
21
Ang Rhythmic Pattern sa Time Signature
Sa time signature na , may apat na bilang ang bawat

measure.
Gawain 1
Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern.

Bigkasin ang mga rhythmic syllable.
22
Ating balik-aralan ang pagkumpas ng apat, gamit ang
kaliwa at kanang kamay. Pakinggan ang Pop Goes the
Weasel at sabayan ang kumpas nito.
Awitin ang Ang Huni ng Ibong Pipit (tingnan sa Aralin).

Bigyang pansin ang tamang lugar ng accent. Lapatan ng
angkop na galaw ang awitin.
Gawain 2
Bigkasin ang lyrics ng awiting Were on the Upward

Trail ayon sa tamang rhythm. Awitin din ito.
Pagkatapos, sagutin ang mga tanong tungkol dito.
23
- Ano-anong uri ng mga note ang makikita sa awit?
- May bagong note ka bang nakita? Ano ito?
- Ilan ang bilang ng isang whole note?
Gawain 3
Ipalakpak ang rhythmic pattern ng awitin.

Ano ang time signature ng awitin?
Ilan ang bilang sa bawat measure?
Bigkasin ang rhythmic syllable ng una at pangalawang
linya ng awit.
Itapik/Ipalakpak ang pangatlo at pang-apat na linya.
Gawain 4
a. Awiting muli ang Were on the Upward Trail.

Lapatan ng galaw ng katawan ang bawat note.
- takbo - lakad
- slide - talon
24
b. Tukuyin/Hanapin ang mga kaparehong measure o mga
measure ng sumusunod na rhythmic pattern sa awiting
Were on the Upward Trail.
1)
2)
3)
4)
Gawain 5
Kilalanin ang mga note at rest na makikita sa awit na

Inday Kalachuchi.
25
Visayan Version English Translation
Inday Kalachuchi Inday Kalachuchi

may langgam tamsi, theres a sunbird,
Iyang balhibo and it has feathers
pula ug berde, bright red and green,
Ayawg hingkalimti, Dont you ever forget,
Ang baryo dinhi, Here in the barrio,
Daghang dalaga, Are many maidens,
daghang dalaga, many maidens
Ako ay gwapa But Im the prettiest
Ang rhythmic pattern na may time signature na ay may

kaukulang mga note at rest na pinagsasama-sama upang
makabuo ng apat na bilang.
Bakit mahalaga ang kaalaman sa ibat ibang note, rest, at

time signature?
26
Isulat sa patlang ang note o rest na bubuo sa measure ng
time signature na
(note) 1.
(rest) 2.
(note) 3.
(note) 4.
(rest) 5.
27
Ang Accent sa mga Recorded Music
Ang rhythm at tiyempo ng mga awitin at tugtugin ay

madaling natutukoy sa pamamagitan ng accent na naririnig at
nararamdaman sa unang kumpas nito.
Gawain 1
Pakikinig: Pakinggan ang Pop! Goes the Weasel.

Sa anong salita maririnig ang accent?
Ipakita ang tsart ng awiting Ano-ano. Awitin ito.
Ano ang time signature ng awitin?

Tungkol saan ang awit?
Awitin ang Ano-ano na sinasabayan ng paglalakad.
28
Tukuyin ang mga lugar sa awitin na nabigyan ng mas
malakas na bigkas o pag-awit bunga ng paglalakad.
Awitin nang sabay-sabay ang Ano-ano at bigyang
pansin ang mga accent.
Gawain 2
Gumawa ng rhythmic pattern na angkop sa mga time

signature na makikita sa ibaba. Gamitin ang sumusunod
na uri ng note at rest.
Gawain 3
Awitin ang Ano-ano. Lagyan ng akmang galaw ayon sa
time signature na at sa titik ng awitin.
Ang diin ay karaniwang makikita sa unahang bahagi ng

measure o sa unang kumpas/beat ng isang measure.
29
Ang maayos na pakikinig ay nagdudulot ng malawak na
pag-unawa. Paano ito naipakikita sa loob ng silid-aralan?
Itapik ang sumusunod na mga rhythmic pattern sa Hanay

A. Piliin sa Hanay B ang awitin na ginamitan ng naturang
rhythmic pattern.
An Sakong Abaniko
30
Ang Pagtugon sa Musika Gamit ang Kumpas
Sa bawat araw na may pasok sa paaralan, umaawit ng

Lupang Hinirang ang mga mag-aaral habang nakatingin sa
itinataas na watawat. Inaawit naman ang Pilipinas Kong
Mahal tuwing ibinababa ito.
Madalas na may isang lider na nangunguna sa pag-awit

nito habang siya ay kumukumpas.
Nagkaroon na ba kayo ng pagkakataong kumumpas ng

alinman sa dalawang awit na ito?
Pakinggang mabuti ang awiting Lupang Hinirang.
Tingnan sa tsart ng awitin kung ang lyrics nito ay pareho

sa binibigkas mo tuwing aawit ka nito. Pansinin ang mga
pagkakaiba at isulat ito sa kuwaderno.
Batay sa napakinggan, ano ang pamagat ng ating

Pambansang Awit?
Nasa anong palakumpasan ang Lupang Hinirang?
Sa anong kumpas nagsisimula ang Lupang Hinirang?
31
Narito ang mga paalaala kung paano ang pagkumpas ng
Lupang Hinirang.
Tumayo ng tuwid at tumingin sa mga gagabayan ng
iyong pagkumpas.
Itaas ang braso at ang mga kamay na katapat at
kasintaas ng dibdib.
Kailangang maramdaman at makita ang unang
bagsak ng beat sa bawat measure.
Kung nais mong maging malakas ang pag-awit,
lakihan ng bahagya ang kumpas. Samantala, liitan
lamang ang kumpas kung nais mong hinaan ng mga
umaawit ang kanilang boses sa pag-awit.
Ibukas ang mga palad upang maging malakas at
may diin din ang gagawing pag-awit at itaob ang
mga ito para hinaan ang pag-awit.
Bigyang kahulugan ang bawat galaw ng kamay sa
pagkumpas, ngunit hindi dapat nagdidikit sa gitna
ang mga kamay.
Sabayan ng kumpas ang recorded music ng Lupang

Hinirang. Gayahin ang larawang nasa ibaba.
32
Isagawa rin ang pagkumpas sa Pilipinas Kong Mahal
habang sinasabayan ang recorded music.
Tingnan ang nasa larawan sa ibaba at ikumpas ang

Pilipinas Kong Mahal sa palakumpasang .
Simulan ito sa pataas na kumpas o sa ikatlong bilang.
Ang pagkumpas ay isang paraan ng pagtugon sa metric

pulse ng awit o tugtuging napakikinggan. Isa itong uri ng
komunikasyon na kailangang maunawaan ng umaawit o ng
tumutugtog.
33
Ang pagkumpas ay isang uri ng komunikasyon sa pagitan
ng mang-aawit o manunugtog at ng tagakumpas. Hindi lamang
sa musika ginagamit ang pagkumpas upang makipag-usap.
Anong mga kumpas pa ang ginagamit mong paraan ng
pakikipag-usap?
Paano ito nakatutulong sa malinaw na pag-unawa sa nais
mong sabihin?
Tayahin ang sarili. Gawin ito sa kuwaderno.

Di- Nanganga-
gaanong ilangan ng
Kasanayan Napakahusay Mahusay Mahusay Tulong
1. Nakakumpas ako
nang tama sa
rhythm
2. Naunawaan ng
mga umaawit ang
kahulugan ng
aking pagkumpas
3. Nakasunod ako sa
pamantayan ng
pagkumpas
4. Tama ang
posisyon ng aking
katawan at
kamay habang
kumukumpas
5. Naging maganda
ang pag-
awit/pagtugtog
dahil sa aking
pagkumpas
34
GLOSSARY
MUSIKA
2-Part Vocal bimubuo ng dalawang bahagi ng himig; maaaring
soprano at alto part o kaya naman ay soprano at
tenor
Acappela pag-awit na boses lamang ang naririnig, walang
kasamang instrumentong pansaliw
Accent (<) ay sagisag na nagbibigay ng diin sa isang nota o
sa unang kumpas ng bawat measure
Antecedent nagsisilbing panimulang parirala ng isang musical
Phrase phrase
Bajo de Arco itinuturing na pinakamalaking instrumentong may
kwerdas at nagbibigay ng mababang tono
Barline guhit na patayo na ginagamit na panghati sa
bawat measure ng staff
Bassoon instrumentong hinihipan na may double reed at
may makapal na tunog
Beat ang pulso ng awit o tugtugin
Cello instrumentong may apat na kwerdas at nakatono
nang mas mababa ng isang oktaba sa viola
Chant paawit na pagsasalita na walang sukat
Clarinet instrumentong woodwind na may ihipan na isang
pirasong reed at may 24 na butas at
nakapagbibigay ng mataas na tono
Coda huling parirala na nagsisilbing panapos ng awit o
tugtugin
Consequent nagsisilbing pangwakas na parirala bilang
Phrase katapusan ng isang musical phrase
Descant isang melodiyang inaawit sa itaas ng melody
bilang karagdagang himig na sumusuporta sa
pangunahing himig
Di-magkatulad binubuo ng magkaibang pariralang panritmo at
na musical panghimig
phrase
267
Diwdiw-as instrumentong etnikong hinihipan na yari sa lima o
higit pang pinagsama-samang maninipis na
kawayan
Dynamics elemento ng musika na tumutukoy sa paglakas o
paghina ng pag-awit o pagtugtog
Flute instrumentong woodwind na walang reed at
pinatutunog sa pamamagitan ng pag-ihip sa butas
na nasa gawing dulo ng katawan nito
Forte (f) malakas na pag-awit o pagtugtog
French Horn instrumentong hinihipan na yari sa inikot na
tubong labindalawang talampakan ang haba at
nababago ang tono sa pamamagitan ng mga
piston at valve
G Clef simbolo na nakalagay sa unahan ng musical staff
na nagtatakda ng tono ng mga note sa staff
Harmonic tumutukoy sa agwat ng dalawa o higit pang
Interval magkakaugnay na note na inaawit o tinutugtog
nang sabay
Harmonic binubuo ng dalawang magkaugnay na note na
Third Interval may pagitang dalawang whole step o apat na 1/2
step
Harmony ang kaaya-ayang tunog na nalilikha ng maayos na
pagsasama-sama ng mga tono sa isang akorde
Instrumental musikang galing sa mga musical instrument
Music
Interval ang pagitan ng dalawang tono
Kalaleng o instrumentong etniko na yari sa mahabang
Tongali kawayan na makitid ang loob, at tumutugtog ng
ibat ibang mga harmonic sa pamamagitan ng
overblowing
Kodaly Hand isang paraan ng pagbabasa ng mga note gamit
Sign ang ibat ibang senyas kamay
Largo tempo na mas mabagal sa andante

Ledger Line dagdag guhit na makikita sa itaas o ibaba ng staff
268
Measure binubuo ng mga nota at pahinga na napapaloob
sa dalawang barline at may tamang bilang ng
kumpas na naaayon sa nakasaad na meter
Melodic isang maikling melodic pattern na paulit-ulit na
Ostinato tinutugtog o inaawit kasabay ng pangunahing
melodiya
Melodic pariralang panghimig na nagtataglay ng himig na
Phrase hinango sa alinmang bahagi ng awit. Ito ay ang
pagkasunod-sunod ng mga note na siyang
bumubuo sa isang magandang linya o melody
Meter pantay-pantay na sukat ng rhythm na
ipinamamalas sa kumpas o beat
Musical ito ay mga musical sentence na nagpapahiwatig o
Phrase nagsasaad ng isang buong kaisipan
Musical Staff binubuo ng limang linya at apat na puwang na
pinagsusulatan ng mga note, rest, at mga
panandang pang-musika (musical symbol)
Oboe instrumentong woodwind na may ihipang yari sa
dalawang pirasong reed na pinagtaklob at may
maliit na pagitan
Octave pagitan o interval ng tono mula sa lower do
hanggang sa higher do
Ostinato isang rhythmic o melodic pattern na paulit-ulit na
tinutugtog at ginagamit na pansaliw sa awitin
Palendag isang plawtang yari sa kawayan ng mga taga
Maguindanao na ginagamit nila tuwing sila ay
may pagtitipon
Piano (p) mahinang pag-awit o pagtugtog
Pitch Name pangalang pantono sa musika (A,B,C,D,E,F,G)
Presto musical symbol na nagpapahiwatig na ang
komposisyon o bahagi ng komposisyon ay aawitin
o tutugtugin nang mabilis na mabilis
Prime una o isa
Range lawak ng tunog na maaaring maabot o magawa
ng boses o musical instrument
269
Reed isang maliit at manipis na bagay na ikinakabit sa
ihipan ng instrumentong woodwind
Rhythmic rhythmic pattern na paulit-ulit na tinutugtog at
Ostinato ginagamit na pansaliw sa awitin
Rhythmic ay ang pinagsama-samang mga note at rest na
Pattern binuo ayon sa nakasaad na time signature
Rote Method isang paraan ng pagtuturo ng awit na
pagagad/paggaya
Saggeypo instrumentong etniko na yari sa kawayan at
kahalintulad ng panpipes
Score ang piyesa ng awit o tugtugin
Staff binubuo ng limang guhit at apat na puwang kung
saan isinusulat ang music notation
Tempo ang bilis o bagal ng musika o awitin
Texture elemento ng musika na tumutukoy sa kapal o

nipis ng tunog
Timbre ang uri o kalidad ng tunog
Tonal Tono
Trombone instrumentong brass na nakapagpapatunog ng
ibat ibang tono sa pamamagitan ng pag-urong-
sulong ng slide nito
Trumpet instrumentong brass na may pinakamataas na
tono. Ito ay may mga valve at piston na ginagamit
sa pagbabago ng tono
Tuba pinakamalaki at may pinakamababang tono sa
instrumentong brass
Viola may apat na kuwerdas na nakatono sa C, G, D, at
A. Ito ay may mas malaking katawan at mas
makapal na tunog kaysa violin. Ito ay itinuturing
na alto ng string family
Violin may apat na kuwerdas na nakatono sa G, D, A, at
E. Ito ay may mataas at matinis na tunog. Ito ang
soprano ng string family
270
Vocal musikang mula sa pag-awit gamit ang boses
Waltz isang musika o tugtugin na nasa tatluhang meter

o kumpas na may malakas na accent o diin sa
unang beat
271
Mga Awit APPENDIX
Ako Mananggete Musika
An Sakong Abaniko
Ang Alibangbang
Ang Huni ng Ibong Pipit
Ano-Ano
Atin Cu Pung Singsing
Baby Seeds
Bahay Kubo
Bandang Musika
Batang Magalang
Batang Masipag
Chua-ay
Clean Up Week Song
Do a Little Thing
Early to Bed
Gising Na
Hear the Rain
Huli Ka!
Ili-ili Tulog Anay
Inday Kalachuchi
Kalesa
Little Band
Liza Jane
Lupang Hinirang
Magandang Araw
Magtanim ay Di Biro
Manang Biday
Masaya Kung Sama-sama
Ode to Joy
Oh, Come Play a Merry Tune
Oh, Who Can Play
274
Ohoy Alibangbang
Pamulinawen
Paruparong Bukid
Pentik Manok
Pilipinas Kong Mahal
Rain,Rain Go Away
Reach for the Sky
Run And Walk
Salidommay
Shell be Coming Round the Mountain
Song and Dance
Tayo Na!
Tayoy Magpasalamat
Tayoy Magsaya
Tayoy Umawit ng ABC
Tiririt ng Maya
Ugoy ng Duyan
Umawit at Sumayaw
Umayka Ti Eskuela
Were on the Upward Trail
Will You Dance With Me?
Mga Awit sa Pakikinig
Ading
Are You Sleeping Lazy Juan?
Bahay Kubo
Blue Danube Waltz
Hallelujah Chorus
Happy Birthday
It Came Upon the Midnight Clear
Mindanao Sketches
My Heart Will Go on
Philippine Tongatong
Pop Goes the Weasel
Row, Row, Row Your Boat
Somewhere Over the Rainbow
Star Wars- Opening Theme
Tayoy Umawit
275
Bibliography
Musika
Antukin: Philippine folk songs and lullabies;
Selected by Felicidad A. Prudente,Tahanan Books for Young
Readers, 1998
Dazzle 4, Innovative Educational Materials Inc
Halinat Umawit 4, Manwal ng Guro, Emelita C. Valdecantos,
Copyright St. Marys Publishing Corp.
Halinat Umawit, Manwal ng Guro, Susana E. Samonte p. 42
J. C Palabay Interprises
Halinat Umawit 4 J.C. Palabay Enterprises, Inc.
Halinat Umawit 5, J. C. Palabay Enterprises, Inc
Ilonggo Folk Songs (Book 1) by Prof. Romulo J. Pangan
Immortal Philippine Native Songs, Carmelita V. Jose
Introduction to the Kodaly Method (leaflet), 2002, Daisy Marasigan
Leaflet, 2000, Gloria C. Quinto
Lower Primary, p. 194 C. Llamas Phoenix Publishing House,
Cultural Arts Series
Music, Art and Physical Education 4, Saint Bernadette Publications,
Inc.
Musika, Sining, at Edukasyong Pangkatawan 4
Music Time (Upper Primary), Felipe Padilla, Leon and Luz Padilla p.
52, 1963
by MJ Enriquez, Philippine Book Company
Musical Wonders 3, p. 205, Phoenix Publishing House, Cultural Arts
Series
Musical Wonders Worktext and Teachers Guide
276
Philippine Folk Literature Series Volume VII The Folk Songs
Compiled and edited by Damiana L. Eugenio
Sanayang Aklat sa Musika 4
Chita C. Erice at Victorina A. Mariano
Sanayang Aklat Sa Musika 5, 2006, 2009, Chita E. Mendoza and
Victorina Mariano
Sparkles 3, Music, Arts & Physical Education, Rex Book Store, Inc.
Internet:
Ang Mahal na Pasyon ni Hesukristo
https://www.youtube.com/watch?v=Ku0pYNczuk8
Balitaw-Visayan song
https://www.youtube.com/watch?v=LI4wjCzQ4fY
Benjamin Britten: String Quartet No.1 in D major - Professor Roger
Parker and the Badke Quartet
https://www.youtube.com/watch?v=ytMKODHsTtM
Celso Espejo Rondalla
Czardas - https://www.youtube.com/watch?v=9pHgH6zYe1E
Chu-ay Sta. Teresita Parish Chorale
https://www.youtube.com/watch?v=YLvHhFxuTMw
Cordillera hymn-nose flute
https://www.youtube.com/watch?v=lOBOg4NP6qI
Cordillera Musical Bamboo Instruments 2
https://www.youtube.com/watch?v=_uCP8z6iYuI
Dabakan Solo
https://www.youtube.com/watch?v=Cx8vbPO2UW0
Davao Christian High School Orchestra's "Frozen" Medley
https://www.youtube.com/watch?v=W_7PAGVCvt8
Gangsa
https://www.youtube.com/watch?v=eTaAH9PjP2k
Gaubert -- Medailles Antiques -- Flute, Violin, Piano Trio
https://www.youtube.com/watch?v=r29WR4uOf9k
277
Hudhud (Ifugao)
https://www.youtube.com/watch?v=sRu0F_LGP9I
Kalesa (by Ernani Cuenco)
https://www.youtube.com/watch?v=J9jTQHxfV5s
Kalinga's Musical Instrument
https://www.youtube.com/watch?v=oRel5kNIUW8
Kalutang Playing Preservation - Gasan, Marinduque
https://www.youtube.com/watch?v=K9tGzON0lXw
Kids singing Happy Birthday
https://www.youtube.com/watch?v=_obDFEUzFk0
Kolitong
https://www.youtube.com/watch?v=-CeovlZFK2Y
Kudyapi Master Samaon Sulaiman
https://www.youtube.com/watch?v=2OGHt50WhcI
Leroy Anderson - The Syncopated Clock
https://www.youtube.com/watch?v=CrpdQngwk2g
Les Miserables Medley by the Philippine Philharmonic Orchestra
https://www.youtube.com/watch?v=6_q-htASyCU
Loboc Children's Choir The Prayer
https://www.youtube.com/watch?v=6j4CpzF8yXM
Mabuhay Singers 50th Golden Anniversary Concert-Nagkalituhan
Duet by Raye Lucero and Peping de Leon
https://www.youtube.com/watch?v=elja1f9wjM0
Mindanao Kulintang Ensemble
https://www.youtube.com/watch?v=U1Zgb8_8RAs
Mindanao Sketches by Antonino Buenaventura
http://www.youtube.com/watch?v=jULj2mK3jbA
Pop! Goes the Weasel
www.youtube.com/watch?v=fv4kp4ZnSuE
Ode to Joy by Beethoven
http://www.youtube.com/watch?v=Wod-MudLNPA
278
Ode to Joy - Piano sheet music
https://www.youtube.com/watch?v=zFw0cmcihxU
Odiyat Kambayok by Erlynda
https://www.youtube.com/watch?v=kveJePTJg-k
Paldong - Julia Yabes
https://www.youtube.com/watch?v=okyIy_3aCkI
Paldong Lip-Valley Flute
https://www.youtube.com/watch?v=WaATBErVUIU
Percussion Family
https://www.youtube.com/watch?v=Dbve0x8lgnE
Percussion Instruments
https://www.youtube.com/watch?v=GnPuHPte6lc
Philippine Bamboo Orchestra in Beijing
https://www.youtube.com/watch?v=Rqk7X5sYiVQ
Philippine Marching Bands
https://www.youtube.com/watch?v=Q2_q6ir4i84
Philippine Music, traditional Instruments tboli tribe(Lemuhen)
https://www.youtube.com/watch?v=wjVD-cKu0Fg
Philippine Philharmonic Orchestra - Frozen Medley
https://www.youtube.com/watch?v=5zc7uC4Oa4s
Philippine Symphonic Medley PNU Rondalla -
https://www.youtube.com/watch?v=IE0dqrlCXiE
PMA Marching Band
https://www.youtube.com/watch?v=QoXjxLlm2eI
"Prayer of St. Francis" sung by the Philippine Madrigal
Singershttps://www.youtube.com/watch?v=6Aboc4uATPE
P.Tchaikovsky. Serenade for Strings.
https://www.youtube.com/watch?v=PAeXRJtxbrQ
Samaon Sulaiman 2
https://www.youtube.com/watch?v=Pv3uMaZCHs4
Sarah Geronimo solo
https://www.youtube.com/watch?v=xaTGuKWZMeE
279
Street Parade at Tagaytay City,
Philippinehttps://www.youtube.com/watch?v=AKeTDPFAIOY
Surprise Symphony Second Movement by Franz JosephHaydn
http://www.youtube.com/watch?v=WZNIFN4x_U8
The Brass Family
https://www.youtube.com/watch?v=IWxUqwWPQzY
The Darangen Epic of the Maranao People of Lake Lanao
https://www.youtube.com/watch?v=4VzzhNkbjgg
The Kumbing - Filipino Bambo Jews (Jaw) Harp
https://www.youtube.com/watch?v=Swd3yCFAgPA&index=3&list=PL
WdxXfBGImBxZGgyKtckAyDsrGhtbW_oG
The String Family - A Digital Story
https://www.youtube.com/watch?v=I6343CdYVB0
Woodwind instruments
https://www.youtube.com/watch?v=7OjqeyOvC1c
Vivaldi Spring The Four Seasons
https://www.youtube.com/watch?v=aFHPRi0ZeXE
Yo-Yo Ma The Swan Saint-Saens
https://www.youtube.com/watch?v=zNbXuFBjncw
280
Unang Edisyon 2015
ISBN: ___________


Musika
Sining


Philippines 1600
Telefax : (02) 6341054 or 6341072
ii
Paunang Salita



upang magkaroon ng:


iii
Talaan ng Nilalaman
MUSIKA
Yunit 2 Melody
Aralin 1:
Ang Daloy ng Melody............................................ 37
Aralin 2:
Ang mga Pitch Name........................................... 42
Aralin 3:
Ang G Clef............................................................ 45
Aralin 4:
Ang mga Pitch Name sa Ledger Line................... 49
Aralin 5:
Ang Tunog na Pinakamataas at
Pinakamababa...................................................... 53
Aralin 6: Ang Pagitan ng mga Tono.................................... 57
Aralin 7: Ang Likhang Melody.............................................. 61
iv
Yunit 2
Melody
35
Ang melody ay elemento ng musika na nagsasaad ng kaaya-ayang
pagkakasunod-sunod ng mga note na bumubuo ng mahalagang bahagi ng
isang awit o tugtugin.
Ang mga rhythmic pattern na natutunan sa Unang Yunit ay nilapatan

ng ibat ibang direksiyon ng himig na maaaring pataas, pababa, pataas na
palaktaw, pababa na palaktaw, o inuulit ang daloy.
Matututunan din sa araling ito na ang melody ay nagpapahiwatig ng

mga damdaming napapaloob sa isang awit o tugtugin. Maaari ring makilala
ang katauhan o ano mang nais ipahatid ng isang kompositor ayon sa uri ng
melody na naririnig batay sa kinalabasan ng mga notang nabuo sa isang
likhang himig.
Tatalakayin din ang iba pang mga katawagang pangmusika gayundin

ang ibat ibang simbolong musikal, tulad ng G clef, pitch name, ledger line,
interval, range, at marami pang iba na lalong makatutulong upang maging
kasiya-siya ang pag-aaral ng musika.
36
Ang Daloy ng Melody
Ang isang melody ay bunga ng pagdaloy ng tono na

maaaring tumataas o bumababa. Ito ay nalilikha gamit ang
ibat ibang daloy ng mga note na nagbibigay ng magandang
tunog. Sa araling ito ay matutunghayan ang ibat ibang daloy
ng melody na bumubuo sa isang magandang musika.
Gawain 1
Pakinggang mabuti ang awit.
37
Awitin ito nang sabay-sabay.
Awitin naman nang pangkatan. Sundin ang bilang ng
measure para sa pag-awit ng bawat pangkat.
Pangkat I measure 1 at 9
Pangkat II measure 2 at 10
Pangkat III measure 3, 4 at 11, 12
Pangkat IV measure 6, 7, 8 at 13, 14, 15, 16
Awitin ang mga so-fa syllable ng awit habang sinusundan

ang daloy ng mga note.
Gawain 2
Tukuyin ang daloy ng melody sa bawat measure ng awit

na Song and Dance. Sabihin kung ito ay pataas o pababang
pahakbang, pataas o pababang palaktaw, o kaya namay
inuulit. Pagkatapos ay awitin ang mga ito upang higit na
marinig at madama ang daloy ng melody.
38
Gawain 3
Pakinggan ang mga melodic phrase na may ibat ibang

daloy sa awiting iparirinig ng guro. Tukuyin kung ang narinig
na himig ay pataas o pababang pahakbang, pataas o pababang
palaktaw, o kaya namay inuulit.
Ang ibat ibang daloy ng melody ay pataas at pababang

pahakbang, pataas at pababang palaktaw, o kaya namay
pantay o inuulit.
39
Sa anong daloy ng melodiya mo maihahambing ang iyong
natutuhan sa ating aralin? Pataas ba o pababa o di kaya ay
nananatili ka ba sa dati mong gawi?
Magpangkat sa lima ang buong klase. Bawat pangkat ay

lilikha ng galaw na magpapakita ng ibat ibang daloy ng
melody. Awitin ang Batang Masipag at sundan ang daloy ng
melody sa pagsasakilos nito.
40
Panuto: Sukatin ang sariling kakayahan ayon sa ginawang
pangkatang gawain. Lagyan ng tsek ( ) ang bilang na angkop
sa ginawang pagganap.
Di-
gaanong
Pamantayan Mahusay Mahusay Napakahusay
1 2 3
1. Nakapagpapakita ng
sigla at galak sa
pagtatanghal
2. Nakaaawit nang may
tamang tono ayon sa
mga note ng awit
3. Nakapag-uukol ng
panahon at sarili sa
pagsasanay ng
gawain
4. Naipakikita ang
pakikiisa sa gawain
5. Nakakikilos nang
naaayon sa daloy ng
musika
41
Ang mga Pitch Name
Ang melody ay isang mahalagang elemento ng musika.

Ang mga tono ng isang melody ay nakasulat sa staff na binubuo
ng limang guhit at apat na puwang. Ang note ang
kumakatawan sa bawat tono ng isang melody. Ito ay
ginagamitan ng mga titik ng Alpabeto na A, B, C, D, E, F, G.
Ang tawag sa mga ito ay pitch name.
Gawain 1
Awitin ang Do Re Mi Song at tukuyin ang mga titik ng

alpabetong ginamit sa awit.
Gawain 2
Awitin nang sabay-sabay ang Tayoy Umawit ng ABC.
42
Pagmasdan muli ang music notation ng Tayoy Umawit
ng ABC.
Bigyang pansin ang mga guhit kung saan nakasulat ang
music notation.
Bilangin ang mga guhit at puwang ng staff.
Alam ba ninyo na ang bawat guhit at puwang sa staff ay

may katumbas na pitch name?
Ilan ang mga titik ng alpabeto na ginamit sa lunsarang

awit?
Ano-ano ang mga ito?
Isulat ang mga pitch name na natutuhan sa guhit at
puwang.
Gawain 3
Tayo nang maglaro ng Musical Word Game.
Isulat ang pitch name upang mabuo ang mga salita.

Tugtugin sa flute/recorder o xylophone pagkatapos sagutin.
43
Ang mga pitch name sa guhit ay ang sumusunod:
Ang pitch name sa puwang ay ang sumusunod:
Nakatulong ba ang ating pag-aaral ng pitch name na

bumubuo sa guhit at puwang sa G clef staff, upang lalo nating
matandaan ang mga salitang kadalasang ginagamit sa
musika? Sa inyong palagay, may mabuting dulot ba ito upang
lalong pagbutihin ang pag-aaral ng musika?
Isulat sa patlang ang mga pitch name na makikita sa

guhit at puwang ng G clef staff.
44
Ang G clef
Ang clef ay isang simbolong nakalagay sa unahan ng

musical staff. Ito ang nagtatakda ng tono ng mga notes sa staff.
Isa sa karaniwang simbolo ng clef ay ang G clef o Treble clef.
Ang G clef o Treble clef ang nagtatakda ng tone ng mga
note sa itaas ng middle C.
1. Awitin ang Bandang Musika habang sinasabayan ng

Kodaly Hand Signs.
45
2. Basahin ang musical scale gamit ang mga pitch name.
Awitin ang musical scale gamit ang mga so-fa syllable.
- Ano ang musical symbol na nakikita sa unahan ng

scale?
3. Pakinggan ang lunsarang awit na Tayoy Magpasalamat

habang nakatingin sa music notation.
- Pag-aralan ang awit sa pamamagitan ng rote method.

- Awitin ang mga sofa-syllable na bumubuo sa awit.
- Awitin nang sabay-sabay ang lyrics ng awit.
46
4. Tingnan ang musical symbol na nakalagay sa unahan ng
staff.
- Ano ang tawag sa simbolong ito?
5. Suriin ang musical scale. Tukuyin kung ano ang pitch

name ng note na nasa ikalawang guhit ng staff.
Ang G clef ay matatagpuan sa unahang bahagi ng staff.

Nangangahulugan ito na ang pitch name na G ay nakalagay sa
pangalawang guhit ng staff. Ang G clef o treble clef ang
nagtatakda ng tono ng mga note sa staff.
Ang G clef ay simbolo ng notasyon. Ang aralin sa G clef ay

nagpapahiwatig na ang bawat simbolo dito sa mundo tulad ng
musika ay may kani-kaniyang mahahalagang bahaging
ginagampanan upang matugunan at maipahayag ang
kahalagahan ng bawat isa.
47
1. Isulat ang sumusunod na mga pitch name sa G clef
gamit ang whole note.
2. Tingnan ang nakaguhit sa loob ng kahon. Iguhit ito sa

unahan ng staff. Buuin ang sumusunod na mga pitch
name na hango sa mga natutuhang awit.
3. Gamitin ang (quarter note) sa pagbuo ng mga pitch

name.
4. Awitin ang mga nabuong pitch name gamit ang pantig

na loo.
5. Tugtugin ang nabuong mga pitch name gamit ang

keyboard, flute recorder, lyre, o melody bells.
48
Ang mga Pitch Name sa Ledger Line
Ang maiikling guhit na makikita sa ibaba o itaas ng staff

ay tinatawag na ledger line. Bawat ledger line ay may
katumbas na pitch name o kaya naman ay so-fa syllable.
Gawain 1
Awitin ang mga pitch name ng Kodaly Hand Sign na

ipakikita ng guro gamit ang mga flashcards.
Ano-anong pitch name ang inyong nakita?
49
Gawain 2
- Pag-aralan ang awit sa pamamagitan ng rote method.

- Basahin ang notation (so-fa syllable) ng Bandang
Musika.
- Basahin ang mga pitch name ng BandangMusika.
- Awitin ang lyrics ng awit.
Gawain 3
Batay sa awiting Bandang Musika, tingnan ang ikalima

hanggang ikawalong measure ng awit?
- Ano ang inyong napansin sa notation?

- Ituro ang measure kung saan nakaguhit ang mga ledger
line.
50
- Ngayong mahusay ninyong nasagot ang tanong, awitin
ang mga note sa bahaging unang staff kung saan may
ledger line.
- Isabay ang Kodaly Hand Sign habang umaawit tulad
nito:
Ang ledger line ay matatagpuan sa ibabaw o ilalim ng

staff. Ang pitch name na makikita sa unang puwang sa ibaba
ng staff ay D. C naman ang nasa unang ledger line at B ang
matatagpuan sa ilalim ng unang ledger line sa ibaba ng staff.
Matatagpuan naman ang pitch name na A sa unang ledger line
sa ibabaw ng staff at G naman ang sa unang puwang sa ibabaw
ng staff.
Ang aralin sa ledger line ay gabay upang lalong

maintindihan ang pagbabasa ng mga note na isang
mahalagang bahagi sa pag-aaral ng musika.
51
1. Isulat sa patlang ang pitch name na makikita sa mga
ledger line ng G clef staff.
2. Bilugan ang mga note kung saan matatagpuan ang ledger

line.
a.
b.
Gumuhit ng star ( ) sa nakalaang kahon.

Di-gaanong
Gawain Napakahusay Mahusay
Mahusay
1. Nakaaawit nang
may kasiyahan
2. Natutukoy ang mga
ledger line
3. Nasasabi ang
kahulugan at gamit
ng ledger line
4. Naiguguhit ang mga
ledger line sa tamang
lugar sa staff
5. Naipakikita ang
pakikiisa sa mga
gawain
52
Ang Tunog na Pinakamataas at Pinakamababa
Tampok sa araling ito ang pagkilala sa pinakamataas at

pinakamababang tono ng awit. Ang higit na ikinagaganda ng
isang awit ay ang pagkakaroon ng ibat ibang antas ng tono na
maaaring awitin sa pinakamataas o pinakamababang himig.
Maaaring mabigyang damdamin ang taas at baba ng tono
kung ang paraan ng pag-awit ay may tamang range o antas ng
boses.
Gawain 1
Tingnan ang mapa ng Pilipinas.

Saan kaya matatagpuan sa mapa ang lugar na
pinanggalingan ng awit?
Pakinggang mabuti ang awit na iparirinig ng guro.

Pag-aralan natin ang awit.
Sa pamamagitan ng musical score ng mga awit, suriin

ang note na may pinakamataas at pinakamababang antas sa
bawat measure.
Alamin ang pinakamababa at pinakamataas na note na

makikita sa mga awit.
53
- Ano-anong mga note ang ginamit sa awit?
- Ilang note ang ginamit sa awit?
- Awitin ang Salidommay.

- Tukuyin ang pinakamababa at pinakamataas na tono.
Gawain 2
Tukuyin ang range ng mga note sa mga melodic phrase.

1. Bilugan ang pinakamababa at pinakamataas na note.
2. Isulat ang mga note na ginamit sa staff sa ibaba.
54
3. Alamin kung malawak o maikli ang range ng phrase.
Isulat sa patlang.
Makikilala ang pinakamataas at pinakamababang tono

sa awit sa pamamagitan ng range sa pagitan ng tono nito.
55
Ano ang kahalagahan ng range ng tono sa pagpapahayag
ng damdamin ng isang awitin?
A. Suriin ang mga note at tukuyin ang range ng

pinakamataas at pinakamababang note. Isulat din kung
malawak o maikli ang pagitan ng bawat note.
B. Pakikinig
Pakinggang mabuti ang iparirinig ng guro. Tukuyin ang

range ng tunog kung malawak o maikli. Isulat ang sagot sa
sagutang papel.
56
Ang Pagitan ng mga Tono
Kung susuriin ang mga awit, mapapansin ninyo na hindi

magkakatulad ang pagitan ng mga note na bumubuo nito.
May mga note na magkakalayo at mayroon din namang

magkakalapit ang pagitan. Ang pagsukat ng pagitan ng mga
tono ay mula sa note na tinutukoy hanggang sa kasunod nito.
Sa araling ito sikapin ninyong awitin ang mga bahagi ng himig
na mayroong ibat ibang pagitan.
Gawain 1
Gawain sa Pakikinig
Pakinggang mabuti ang sumusunod:
Happy Birthday, Tayoy Umawit, Bahay Kubo, Star
Wars-Opening Theme, It Came Upon the Midnight Clear,
Somewhere Over The Rainbow, Were on the Upward Trail
at iba pang mga instrumental music.
57
Aawitin ng guro ang Umawit at Sumayaw.
Habang nakikinig ay pag-aralan ang tono ng awit.

Pagkatapos ay gawin ang sumusunod.
- Awitin ng buong klase kasabay ang guro o CD.

- Magpangkat ayon sa itatalaga ng guro.
- Iparinig ng bawat pangkat ang awit.
- Tukuyin ang interval sa pagitan ng bawat note.
Gawain 2
Magpangkat sa apat ang buong klase. Gamit ang mga

melodic phrase, ibigay ang pagitan ng mga note. Isulat sa papel
ang sagot ng bawat pangkat.
58
Iparinig sa klase ang mga melodic phrase sa
pamamagitan ng sumusunod:
pagtugtog ng lyre pagpapatunog ng melody bells

pag-awit ng loo pagtugtog ng keyboard
Ang interval ay ang pagitan ng dalawang note. Ito ay

makikilala batay sa kinalalagyan o posisyon nito sa staff. Ang
mga interval ay ang sumusunod:
1. Prime (1st) - inuulit 5. Fifth (5th)

2. Second (2nd) 6. Sixth (6th)
3. Third (3rd) 7. Seventh (7th)
4. Fourth (4th) 8. Octave (8ve)
Ano ang magandang naidudulot ng mga simple interval

ng melody sa tamang pag-awit?
59
Tukuyin ang uri ng interval o pagitan ang makikita sa
ibaba. Isulat ang sagot sa mga bilang sa ilalim ng staff. Awitin
o tugtugin ito gamit ang flute/recorder o lyre.
60
Ang Likhang Melody
Isa sa mga masining na pagpapahayag ng damdamin ang

pag-awit. Ang awit ay binubuo ng mga tono na may kani-
kaniyang daloy at agwat ng note na tinatawag na melody. Ang
melody ay madaling matututunan lalot higit kung itoy laging
naririnig. Sa araling ito, bukod sa pag-awit ay sikaping
malaman ang paglikha ng simpleng melody na magbubuhat sa
iyong isip at damdamin.
61
Gawain 1
Pagmasdang mabuti ang gagawin ng guro.

Gawin ang pagtapik ng rhythmic pattern ng awit.
I-chant ang lyrics ng awit ayon sa rhythmic pattern nito.
Gawin muna ng pangkatan at pagkatapos ay sabay-sabay
na ang lahat ng mga mag-aaral.
Gawain 2
Pangkatang gawain
Lapatan ng tono ang rhythmic pattern. Gamitin ang

sumusunod na note : do, re, mi, fa, so, la, ti, do
Awitin ang nabuong komposisyon.
Ang paglikha ng isang melody ay nakatutulong sa

pagiging malikhain upang maipakita ang kahusayan at pag-
unawa sa musika.
Ano ang naramdaman mo nang ikaw ay nakalikha ng

isang musika? Bakit?
62
Sukatin ang sarili ayon sa ginawang pangkatang gawain.
Di-
gaanong
Pamantayan Magaling Magaling Napakagaling
1 2 3
1. Nakasusunod sa
alituntunin kung
paano ang paglikha
ng melody
2. Nakapagbabahagi
ng kaalaman sa
musika sa
pamamagitan ng
pag-awit
3. Nakaaawit nang
may wastong tono
ng likhang melody
4. Nakapagpapakita
ng pagpapahalaga
sa musika
5. Nakikiisa sa
pangkatang gawain
at pagtatanghal
3 napakagaling
2 magaling
1 di-gaanong magaling
63
GLOSSARY
MUSIKA
tenor
Phrase phrase
tugtugin
pangunahing himig
phrase
267
kawayan
piston at valve
Interval magkakaugnay na note na inaawit o tinutugtog
nang sabay
step
Music
overblowing

268
melodiya
Oboe instrumentong woodwind na may ihipang yari sa
maliit na pagitan
may pagtitipon
Prime una o isa
269
pagagad/paggaya
Texture elemento ng musika na tumutukoy sa kapal o

nipis ng tunog
Tonal Tono
instrumentong brass
270

unang beat
271
APPENDIX
Musika
Mga Awit
Ako Mananggete
An Sakong Abaniko
Ang Alibangbang
Ano-Ano
Baby Seeds
Bahay Kubo
Bandang Musika
Batang Magalang
Batang Masipag
Chua-ay
Clean Up Week Song
Do a Little Thing
Early to Bed
Gising Na
Hear the Rain
Huli Ka!
Ili-ili Tulog Anay
Inday Kalachuchi
Kalesa
Little Band
Liza Jane
Lupang Hinirang
Magandang Araw
Magtanim ay Di Biro
Manang Biday
Ode to Joy
Oh, Who Can Play
274
Ohoy Alibangbang
Pamulinawen
Paruparong Bukid
Pentik Manok
Rain,Rain Go Away
Reach for the Sky
Run And Walk
Salidommay
Song and Dance
Tayo Na!
Tayoy Magpasalamat
Tayoy Magsaya
Tayoy Umawit ng ABC
Tiririt ng Maya
Ugoy ng Duyan
Umawit at Sumayaw
Umayka Ti Eskuela
Ading
Bahay Kubo
Blue Danube Waltz
Hallelujah Chorus
Happy Birthday
Mindanao Sketches
My Heart Will Go on
Pop Goes the Weasel
Tayoy Umawit
275
Bibliography
Musika
Readers, 1998
Halinat Umawit 5, J. C. Palabay Enterprises, Inc
Inc.
52, 1963
Series
276
Victorina Mariano
Internet:
Dabakan Solo
Gangsa
277
Hudhud (Ifugao)
Kolitong
https://www.youtube.com/watch?v=2OGHt50WhcI
278
Percussion Family
PMA Marching Band
Samaon Sulaiman 2
Sarah Geronimo solo
279
The Brass Family
https://www.youtube.com/watch?v=7OjqeyOvC1c
280
Unang Edisyon 2015
ISBN: ___________

PY
O
C
Musika
D
E

EP

Sining
D


Philippines 1600
Telefax : (02) 6341054 or 6341072
ii
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Paunang Salita

PY
O
upang magkaroon ng: C
D
E

EP

D
iii
Talaan ng Nilalaman
Yunit 3 Form, Timbre, at Dynamics

Aralin 1: Ang Introduction at Coda ng Isang Awitin.......... 68
Aralin 2: Ang Antecedent Phrase at Consequent
Phrase ng Isang Awitin....................................... 72
Aralin 3: Ang Magkahawig at Di Magkatulad na mga
Musical Phrase................................................... 75
PY
Aralin 4: Ang Ibat Ibang Tunog........................................ 78
Aralin 5: Ang Pangkat ng Instrumentong String/
Chordophone...................................................... 82
Aralin 6: Ang Pangkat ng Instrumentong Hinihipan/
O
Aerophone.......................................................... 86
Aralin 7: Ang Pangkat ng InstrumentongC
Percussion/Idiophone at Membranophone ........... 90
Aralin 8: Ang Forte at Piano.............................................. 99
E D
EP
D
Yunit 3
Form, Timbre, at Dynamics
PY
O
C
E D
EP
D
65
Tampok sa araling ito ang pagkilala natin sa tatlong
elemento ng musika: form, timbre, at dynamics.
Ang form ay ang istruktura ng musika. Ito ay tumutukoy sa

kayarian ng isang komposisyon batay sa kaayusan at pagkabuo
ng mga musical phrase. Ang isang awit o tugtugin ay binubuo ng
mga musical phrase na may kani-kaniyang natatanging daloy ng
himig. Mayroon din itong pagdalang o pagbilis ng tunog ayon sa
takbo na kailangan sa kabuuan ng awit o tugtugin. Ang mga
melodic phrase o rhythmic phrase ay maaaring magkatulad, di-
PY
magkatulad, o magkahawig.
Sa pag-awit, mas mainam na may himig na tinutugtog o
O
inaawit bilang paghahanda upang maibigay ang tamang tono.
Tinatawag itong introduction. Ang huling bahagi naman ng awit ay
C
tinatawag na coda.
Ang antecedent phrase at consequent phrase ay dalawang

D
parirala na bumubuo sa isang musical idea. Kadalasan ang
antecedent phrase ay may papataas na himig at ang consequent
E
phrase naman ay may papababang himig.

EP
Bibigyang-kahulugan sa yunit na ito ang isa pang elemento

ng musika na tumutukoy sa uri ng tunog o tinig. Ito ay tinatawag
na timbre. Itoy maaaring mabigat o magaan, mataas, matinis,
malambing, maindayog, mataginting, makalansing, bahaw, o
D
sintunado na maririnig sa pag-awit at sa pagtugtog.
Karaniwang nahahati sa apat na uri ang tinig ng mga mang-

aawit. Soprano at alto ang tinig ng mga babae, tenor at bass
naman ang tinig ng mga lalaki.
Kung may pagkakaiba-iba sa tinig ng mga taong nagsasalita

ay mayroon ding pagkakaiba-iba sa tinig ng mga taong umaawit.
66
Katulad din ito ng mga instrumento. Ang mga instrumento ay
binubuo ng mga pangkat na: string/chordophone, woodwind at
brass/aerophone, percussion/idiophone at membranophone.
Sa huling bahagi ng yunit ay mararanasan natin ang pag-

awit nang may kaukulang lakas o hina. Higit na kaakit-akit ang
pagkanta o pagtugtog nang may damdamin na naipakita sa
paggamit ng dynamics. Ang dynamics ay tumutukoy sa lakas o
hina ng pag-awit o pagtugtog. Ito ay agad naipadarama sa
PY
pagbabago ng boses sa pag-awit. Higit na gumaganda ang isang
awit o tugtugin kapag naipahayag nang maayos ang isinasaaad
nito sa pamamagitan ng wastong paglakas at paghina ng pag-awit
o pagtugtog sa mga bahagi ng komposisyon na kakikitaan ng
O
antas. Ang pagsunod sa mga sagisag dynamics ay nagbibigay ng
kakaibang sigla at kahulugan sa isang awit o tugtugin.
C
E D
EP
D
67
Ang Introduction at Coda ng Isang Awitin
PY
Sa alinmang awitin, mas mainam na may bahaging
naghahanda o introduction sa tagapakinig. Ito ay maaaring
isang maikling himig o tugtuging instrumental na tinutugtog
bago magsimula ang awitin. Bukod sa napagaganda nito ang
O
awitin, nagbibigay ito ng tamang tono o pitch sa isang mang-
aawit.
C
Sa katapusan naman ng awitin o tugtugin, may mga
karagdagang ideya ang kompositor upang magkaroon ng isang
D
magandang pagtatapos ang isang awitin o tugtugin at
tinatawag itong coda.
E
EP
Gawain 1
D
Awitin ang Ohoy Alibangbang. Bilugan ang introduction

at ikahon ang coda sa tsart ng awit na nasa pisara.
68
PY
O
C
D
Salin:
E
Ohoy paruparo kung ikaw ay lilipad

Alagaan mo nang mabuti ang mga bulaklak
EP
Baka kung sakaling malimutan mo

Sayang si Gumamela na malaglag sa lupa
Gawain 2
D
Pangkatang gawain.
Ang bawat pangkat ay gagawa ng simpleng introduction
at coda ng mga awiting napag-aralan na.
Pangkat 1 - Batang Masipag

Pangkat 2 - Umawit at Sumayaw
Pangkat 3 - Run and Walk
69
Ang introduction ay himig na tinutugtog o inaawit bilang
paghahanda sa kabuuan ng pag-awit. Ang coda ( ) ay bahagi
ng isang awit o tugtugin na nagsisilbing panapos o pangwakas
na bahagi ng komposisyon.
PY
O
Ano ang kahalagahan ng isang introduction at ng coda sa
kaayusan at kagandahan ng isang awitin o tugtugin? C
D
Panuto: Awitin ang Paruparong Bukid. Bilugan ang

E
introduction at ikahon ang coda sa tsart ng awit.

EP
D
70
PY
O
C
E D
EP
D
71
Ang Antecedent Phrase at Consequent Phrase
ng Isang Awitin
PY
Kung ang tula ay binubuo ng mga taludtod, ang musika
ay may mga musical phrases na magkakaugnay at nakabubuo
O
ng isang musical idea. C
D
Gawain 1
E
Panuto: Ang mga babae ay bibigkas ng chant nang

EP
papataas na tono samantalang ang mga lalaki ang

pababang tono.
Babae: Kaming mga babae, kamiy sumasayaw

D
Lalaki: Kaming mga lalaki, kamiy napapa-wow

Babae: Sumayaw, katawan ay igalaw
Lalaki: Pumalakpak, mga paay ipadyak.
Gawain 2
Awitin ang lunsarang awit. Bigyang pansin ang

antecedent phrase at consequent phrase.
72
PY
O
C
Gawain 3
D
Itaas ang kaliwang kamay para sa antecedent phrase at

E
kanan para sa consequent phrase habang nakikinig ng musika

ni Ludwig Van Beethoven, ang Ode to Joy.
EP
Gawain 4
Pangkatang gawain.
D
Magsagawa ng angkop na kilos para sa mga antecedent

phrase at consequent phrase ng awit na Ugoy ng Duyan.
Maaaring magpalitan ng gawain.
Pangkat 1 - magsasagawa ng kilos para sa

antecedent phrase
Pangkat 2 - magsasagawa ng kilos para sa

consequent phrase
73
Ang mga antecedent at consequent phrases ay
magkakaugnay. Ito ang dalawang phrase na bumubuo ng isang
musical idea. Kadalasan ang antecedent phrase ay may
papataas na himig at ang consequent phrase naman ay may
papababang himig.
PY
Ano ang inyong naramdaman habang inaawit ang mga
antecedent at consequent phrase? Saan maihahambing ang
O
isang musical idea? Bakit?
C
Panuto: Pakinggan ang awiting Ako Mananggete. Tukuyin
D
ang antecedent at consequent phrases. Bilugan ang antecedent
phrase at ikahon ang consequent phrase sa awiting, Ako
E
Mananggete sa inyong sagutang papel.

EP
D
74
Ang Magkahawig at Di-Magkatulad
na mga Musical Phrases
Sa musika, ang pagsasama-sama ng mga note at rest ay
PY
humahantong sa pagbubuo ng mga melodic at mga rhythmic
phrase na siyang nagiging mahalagang bahagi ng isang likhang
pangmusika.
O
C
Gawain 1
D
Basahin ang titik ng Atin Cu Pung Singsing, ang
awiting bayan ng Pampanga.
E
Pakinggan ang awit at pagkatapos ay suriin ito.

Awitin ang lunsarang awit.
EP
D
75
Gawain 2
Pakinggan ang mga awitin o tugtugin na iparirinig ng

guro. Tukuyin kung ang mga musical phrase ay magkahawig o
di-magkatulad.
PY
Ang mga phrase ng isang awit ay binubuo ng mga himig
at rhythm na may ibat ibang uri. Ito ay ang magkahawig na
parirala na binubuo sa pamamagitan ng pag-uulit sa mas
O
mababa o mas mataas na tono at di-magkatulad na parirala na
binubuo ng magkaibang rhythmic at melodic phrase. Ang
himig at rhythm ay naiiba sa mga naunang phrase o
sumasalungat sa daloy ng himig.
C
Melodic phrase ang tawag sa pangkat ng mga tono o
D
himig na bahagi ng isang awit. Rhythmic phrase ang tawag sa
pangkat ng mga note at rest batay sa palakumpasan sa isang
E
bahagi ng awit o komposisyon.

EP
D
Paano mo maipakikita ang anyo sa ibat ibang sining?

Ano ang magiging anyo kung walang istruktura? Anong
leksiyong moral ang inyong natutuhan sa ating lunsarang
awit? Ano ang inyong naramdaman habang inaawit ang Atin
Cu Pung Singsing?
76
Pangkatang gawain.
Panuto: Isagawa ang sumusunod na gawain para sa awiting
Ugoy ng Duyan. Sumangguni sa Yunit 3 Aralin 2.
(Maaaring magpalitan ng gawain ang bawat pangkat.)
Pangkat 1 - awitin ang magkahawig na melodic phrase

Pangkat 2 - awitin ang di-magkatulad na melodic phrase
Pangkat 3 - ipalakpak ang magkahawig na rhythmic phrase
PY
Pangkat 4 - ipalakpak ang di-magkatulad na rhythmic
phrase
Lagyan ng tsek ang kahon para sa inyong sagot sa
O
kasanayang natutuhan.
Di-gaanong
Kasanayan
C
Napakahusay Mahusay Mahusay
(3 puntos) (2 puntos) (1 puntos)
1. Natutukoy at
D
naaawit ang
magkahawig na
melodic phrase
E
2. Natutukoy at
naaawit ang di-
EP
magkatulad na
melodic phrase
3. Naipapalakpak nang
maayos ang
D
magkahawig na
rhythmic phrase
4. Naipapalakpak nang
maayos ang di-
magkatulad na
rhythmic phrase
5. Nakikiisa sa mga
pangkatang gawain
77
Ang Ibat Ibang Tunog
Ang tinig ng tao ang pinakamagaling na halimbawa ng
PY
instrumento. Iba-iba ang timbre ng tunog ng mga tinig. Hindi
magkakatulad ang boses ng mga tao sapagkat iba-iba ang likas
na kapal at laki ng vocal chord ng bawat isa.
O
Ganoon din, ang tunog ng instrumento ay may ibat
ibang katangian. Maaaring itoy pailong, malambing, makapal,
matinis, magaralgal, maindayog, at bahaw na maririnig sa ibat
C
ibang tugtugin at pag-awit.
E D
Gawain 1
EP
Alamin ang awiting The Little Band.

D
78
Gawain 2
Pakikinig:
Pakinggan ang tinig ng mang-aawit sa CD at ang tunog
ng mga instrumento. Kilalanin ang mang-aawit at pangalanan
ang instrumentong narinig.
Sa pamamagitan ng pakikinig, pag-usapan natin ang mga
larawan na nasa ibaba.
Mga mang-aawit:
PY
O
C
E D
Mga Instrumento:
EP
D
79
Mapapansin na ang tinig na ginagamit sa pagsasalita ay
iba sa tinig na ginagamit sa pag-awit. Ang bawat mang-aawit
ay may kani-kaniyang antas ng tinig. Iba rin ang timbre ng
tunog ng mga instrumentong pangsolo, orchestra, banda, at iba
pang instrumentong pangmusika.
Ang sumusunod ay ibat ibang timbre ng tinig ng tao sa

pag-awit at tunog ng iba-ibang instrumentong pangmusika.
tinig na pailong magaralgal mahina
paos matagingting buo
PY
bahaw malambing maugong
matinis basag mababa
mataas
O
Gawain 3
C
Pakinggan ang mga tugtugin at awiting ipatutugtog sa
CD. Ipalakpak nang tatlong beses ang mga kamay kapag tunog
ito ng instrumento at ikampay ang dalawang braso kapag tinig
D
ito ng tao.
E
EP
Nakikilala ang kaibahan ng tunog ng mga instrumento at

tinig ng mga taong kumakanta dahil sa kanilang kakaibang
D
katangian o himig ng bawat tunog. Ito ay maaaring buo,

makapal, matinis, malambing, magaan, mataas, maindayog,
mataginting, makalansing, bahaw, at sintonado.
80
Paano naipakikita ng uri ng tunog ang damdamin ng
musika?
PY
Pakinggan ang mga tugtog (mga excerpt lamang) ng ibat
O
ibang mang-aawit. Isulat ang S kung solo, D kung duet, G
kung grupo. C
E D
EP
D
81
Ang Pangkat ng Instrumentong
String/Chordophone
PY
Isa sa mga pangkat ng instrumentong may kuwerdas ay
ang pangkat ng string o chordophone. Ito ay kinabibilangan ng
mga instrumentong may tono. Karamihan sa instrumento ng
orchestra ay ang pangkat ng instrumentong string. Ang mga
O
iyon ay kadalasang tumutugtog ng melody sa orchestra.
C
D
Gawain 1
E
Iparinig at awitin ang Oh Who Can Play.

EP
D
82
1. Oh who can play the viola, the viola, the viola
Oh who can play the viola, ting, ting, ting, ting, ting.
2. Oh who can play the cello, the cello, the cello
Oh who can play the cello, eng, eng, eng, eng, eng.
3. Oh who can play the double bass, the double bass, the
double bass
4. Oh who can play the double bass, dong, dong, dong,
dong, dong.
Gawain 2
PY
Pakikinig sa mga tunog ng mga instrumentong string.
Pag-usapan ang mga larawan.
O
C
E D
EP
D
83
Gawain 3
Hanapin at bilugan sa puzzle ang pangalan ng mga

instrumento at isulat sa patlang.
PY
O
C
E D
EP
D
84
Ang string ay binubuo ng mga instrumentong may
kuwerdas. Itoy tinatawag na chordophone na tinutugtog sa
pamamagitan ng paghagod ng daliri (strumming), pagkalabit
(plucking), o paghilis ng arko (bowing).
PY
O
Kung gusto ninyong sumali bilang isang manunugtog ng
instrumentong string, anong instrumento ang gusto ninyong
tugtugin? Bakit?
C
E D
EP
Pangkatin ang klase sa apat. Ang bawat pangkat ay

gagawa ng gitara na yari sa kahon ng sapatos at makapal na
goma. Pansinin kung ano ang relasyon ng resonator at string sa
pagtotono nito.
D
85
Hinihipan/Aerophone
Ang woodwind at brass ay pangkat ng mga
PY
instrumentong hinihipan. Kadalasan, ito ay makikitang
tinutugtog sa mga pagtitipon gaya ng pista, parada, at
prusisyon.
O
C
Gawain 1
D
Iparinig at ipaawit ang Oh Come Play a Merry Tune.
E
EP
D
86
Gawain 2
Pakinggan ang CD ng tunog ng mga instrumentong nasa

larawan.
PY
O
C
E D
EP
D
87
Gawain 3
A. Kilalanin ang mga instrumentong tinutukoy.
PY
O
C
Instrumentong woodwind na walang reed
E D
B. Pakinggan ang CD na ipatutugtog ng guro. Kilalanin

ang tunog na naririnig at kulayan ang kahon ng
EP
tamang sagot.
D
88
Ang brasswind ay mga instrumentong yari sa tanso.
Hugis-kopa ang ihipan at napatutunog sa nais na tono sa
pamamagitan ng slide at mga piston na nagpapaikli o
nagpapahaba sa mga tubong dinadaanan ng hanging
nagbibigay ng tunog. Kabilang sa pangkat na ito ang trumpet,
trombone, French horn, tuba, at saxophone.
Ang woodwind ay binubuo ng mga instrumentong
PY
nagtataglay ng reed, isang ihipang gawa sa manipis na
kawayan na inilalagay sa pagitan ng mga labi. Ang hanging
pumapasok sa manipis na tubo ang siyang nagbibigay ng
tunog. Ang nose flute ay isang plawtang gawa sa kawayan na
O
tinutugtog sa pamamagitan ng paghinga mula sa ilong. Ang
musikong bumbong ay mga instrumentong gawa sa kawayan
C
na hinihipan. Ang lahat ng mga instrumentong hinihipan ay
nabibilang sa aerophone.
E D
Ano ang pakiramdam ninyo kung kayo ay nakakakita o

EP
nakakapanood ng pagtatanghal ng isang brass band?

D
Pakinggan ang tunog ng mga instrumentong iparirinig ng

guro. Kilalanin kung anong instrumento ito at ihanay sa
pangkat na kinabibilangan ng mga ito.
Instrumentong Etniko
na Hinihipan Woodwind Brass
89
Percussion/Idiophone at Membranophone
PY
Ang mga tao ay tunay na malikhain sa paghahanap,
paggawa, at paggamit ng bagay na nakapagbibigay ng tunog
tulad ng mga piraso ng sanga ng punongkahoy, mga sigay sa
dagat, at gamit sa bahay. Kauri ng mga ito ang mga
O
instrumentong percussion na pinatutunog sa pamamagitan ng
pagpukpok o pagpalo, pagkiskis, pagtapik, at pagkalog.
C
E D
Gawain 1
Pakinggan at awitin ang kantang Kalesa. Gamitin ang

EP
pares ng stick at bao ng niyog at sabayan ang rhythm ng awit.

D
90
Gawain 2
Pakinggan ang mga tunog ng mga instrumento habang

nakamasid sa mga larawan.
PY
O
C
E D
EP
D
91
Gawain 3
Gamitin ang mga instrumentong percussion. Tugtugin

ang mga rhythmic pattern at isabay sa awiting Shell Be
Coming Round the Mountain.
PY
O
C
E D
2. Shell be driving six white horses when she comes.

3. Well kill the old rooster when she comes.
EP
4. Oh well all have chicken dumplings when she comes.

5. Oh well go out to meet her when she comes.
D
92
Pakinggan ang mga tugtog na ito. Paghambingin ang mga
narinig na instrumentong percussion.
Ading ni Jose Maceda
The Syncopated Clock ni Leroy Anderson
Gawain 4
Pangkatin ang mga instrumentong percussion na nasa

kahon ayon sa uri nito.
PY
glockenspiel maracas
tubular bells sticks
celesta cymbals
O
xylophone drum
timpani tambourine
C
marimba bell
kalutang wooden blocks
D
luntang triangle
kulintang bao
E
gangsa dabakan
kubing
EP
Tiyak na tono Di-tiyak na tono

D
93
Gawain 5
Makinig sa mga rhythmic pattern. Isulat ang titik ng
tamang rhythmic pattern na pinatutunog ng mga
instrumentong may tiyak na tono.
PY
O
C
E D
EP
D
Gawain 6
Pangkatang gawain
Awitin ang Rocky Mountain at tugtugin ang ibat ibang

rhythmic ostinato gamit ang mga instrumentong percussion.
94
Rocky Mountain - mang-aawit
- drum
- castanets, blocks, tonga
- sticks
- xylophone (sundan ang pattern

ng awit)
PY
- melody bells
O
- glockenspiel
C
E D
EP
D
95
Gawain 7
Pangkatang gawain
Mag-improvise o magcompose ng rhythmic

accompaniment ng awiting natutuhan na. Gamitin ang mga
improvised na instrumentong percussion.
Pangkat 1- melody bells, xylophone, glockenspiel
(tugtugin ang Mary Had a Little Lamb)
PY
M R D R M M M ____
O
R R R ___ M S S ____
M R D R
C M M M M
R R M R D __ __ __
E D
Pangkat 2 kutsara, shell

EP
Pangkat 3 bote na may

mongo
D
Pangkat 4 kahon ng
sapatos
Pangkat 5 tansan
96
Ang instrumentong percussion ay binubuo ng dalawang
pangkat: tiyak at di-tiyak na tono. Kabilang sa mga may tiyak
na tono ay glockenspiel, tubular bells, celesta, xylophone,
timpani, at marimba. Ang maracas, sticks, cymbals, drum,
tambourine, bell, at wooden blocks ay kabilang sa di-tiyak na
tono. Ito ay pinatutunog sa pamamagitan ng pagpalo,
PY
pagkiskis, pagtapik, pagkalog, at pagtatama sa katawan o sa
balat (membrane) katulad ng sa drum. Ang drum ay tinatawag
ding membranophone.
O
C
Ano ang nagagawa ng tunog ng instrumentong percussion
sa isang tugtugin o awitin?
E D
EP
Pangkatang gawain
Sundin ang mga rhythmic pattern na nasa ibaba.
D
Pangkat 1 awitin ang Bahay Kubo

Pangkat 2 tumugtog gamit ang drum
Pangkat 3 tumugtog gamit ang triangle
Pangkat 4 tumugtog gamit ang castanets
97
PY
O
C
E D
EP
D
98
Ang Forte at Piano
Higit na kaakit-akit ang pagkanta o pagtugtog nang may
PY
damdamin na maririnig sa paggamit ng dynamics. Ito ay
mahalaga sa isang awit upang maipahayag ang damdaming
ipinahihiwatig nito.
O
C
Gawain 1
D
Masdan ang mga larawan at tukuyin kung alin ang
nagbibigay ng mahina o malakas na tunog.
E
Iparinig ang tunog na nalilikha ng bawat isa.

EP
D
99
Gawain 2
Pakinggan ang Mindanao Sketches ni Buenaventura.

Ano ang naglaro sa inyong isipan habang kayo ay
nakikinig ng tugtugin? Paano nakadagdag ang lakas o hina ng
napakinggang tugtugin sa inyong naisip?
Masdan ang tsart ng lunsarang awit habang

pinakikinggan ang tono nito.
PY
O
C
E D
EP
D
100
Salin:
Ang paruparo ay lumilipad-lipad

Sa mga daan, kumikembot-kembot
Sutla ang saya, bordado ang kamison
May panyo sa leeg na parang nasa Paris
Ang dalaga ay inihalintulad sa isang paruparo kung

kumilos at manamit.
PY
Gawain 3
a. Isulat sa tsart ang angkop na dynamics ng awit.

Awitin ang lunsarang awit na Ang Alibangbang
O
nang may tamang dynamics.
b. Isakilos ang galaw ng paruparo at bulaklak habang
C
inaawit na may angkop na dynamics ang lunsarang
awit.
Pangkat 1 - paruparo
D
Pangkat 2 - bulaklak
E
EP
Ang dynamics ay elemento ng musika na tumutukoy sa

paglakas at paghina ng isang awitin o tugtugin. Ang p (piano)
ay para sa mahinang pag-awit o pagtugtog samantalang ang f
D
(forte) ay para sa malakas na pag-awit o pagtugtog.
Sa anong pagkakataon kailangan ninyong magsalita nang

mahina? Sa anong pagkakataon kailangan ninyong magsalita
nang malakas?
101
Ano ang dapat gawin sa bahagi ng awit na may simbolong
p at f ?
Panuto: Kilalanin ang mga simbolo ng dynamics sa musical

score. Awitin nang may angkop na dynamics ang Dance and
Sing.
PY
O
C
E D
EP
D
102
Di-gaanong
Kasanayan Napakahusay Mahusay Mahusay
(3 puntos) (2 puntos) (1 puntos)
1. Nakikilala
ang gamit ng
p at f
2. Nagagamit
ang simpleng
simbolo ng
PY
musika para
sa dynamics
3. Nakaaawit
nang may
O
angkop na
dynamics
4. Nakikiisa sa
C
pangkatang
gawain
E D
EP
D
103
GLOSSARY
MUSIKA
tenor
PY
Phrase phrase
O
C
D
E

EP

tugtugin
D

pangunahing himig
phrase
267
kawayan
PY
piston at valve
O
Interval
C
magkakaugnay na note na inaawit o tinutugtog
nang sabay
D
step
E

EP

Music
D

overblowing

268
melodiya
PY
O
Oboe
C
instrumentong woodwind na may ihipang yari sa
maliit na pagitan
D
E

EP

may pagtitipon
D

Prime una o isa
269
pagagad/paggaya
PY
O
Texture
C
elemento ng musika na tumutukoy sa kapal o
nipis ng tunog
D
Tonal Tono
E

EP

D
instrumentong brass
270

unang beat
SINING
acrylic paint isang uri ng pintura na ginagamitan ng tubig
Background tanawin pinakamalyo sa tumitingin, likod
Bookmark ginagamit na pananda sa isang pahina ng libro
PY
pabalat sa takip sa libro na may ibat ibang disenyo o kulay
libro
border design disenyo sa paligid ng papel
O
banana stalk bahagi ng halamang saging na ginagamit na
pangdisenyo sa gawaing-sining
C
Bloke nagsisilbing pampatigas sa gilid na bahagi ng
papel
cardboard isang uri ng matigas na papel na ginagamit sa
D
gawaing-sining
container lalagyan ng tubig o anumang bagay
E
construction isang uri ng papel na ginagamit sa gawaing-sining

paper na may ibat ibang kulay
EP
cotton buds ginagamit na panlinis sa tainga

Chlorine nakalalasong kemikal na ginagamit na panlinis o
pang alis ng mantsa sa damit
D
coin purse lagayan ng barya

Disenyo ginamitan ng linya, kulay, at hugis upang
makabuo ng dibuho
disenyong disenyong nakaayos na ginagamitan ng linya
radial
disposable kutsarang yari sa plastik
spoon
271
Espasyo bahagi ng isang buong lugar na nasusukat
elemento isang mahalagang sangkap o bahagi ng sining
Foreground Tanawing pinakamalapit sa tumitingin, harap

itanghal ipakita sa marami sa pamamagitan ng paglagay
sa harap o pagpaskil
Istilo pamamaraan
jewelry pouch lagayan ng ibat ibang palamuti tulad ng singsing,
hikaw at kuwintas
PY
kalikasan natural na makikita sa kapaligiran na gawa ng
Diyos
kultural kaugnayan sa isang partikular na grupo ng mga
tao at kanilang mga gawi, paniniwala, at tradisyon
O
kontribusyon mahalagang naiambag upang matapos ang isang
gawain o proyekto
Luwad Molde
C
Myural malaking larawan na ipininta na kadalasan
makikita sa mga dingding o pader
D
Middleground tanawin sa gitna, pagitan ng foreground at
background motif na ibat-ibang uri ng disenyo
E
mula sa mga pangkat-etniko

malong isang uri ng kasuotan nagmula sa ating mga
EP
pangkat-etniko
Overlap pagpapatong-patong ng mga hugis
Oil pastel isang uri ng pangkulay ginagamit sa gawaing-
D
sining
Palamuti Dekorasyon
Pista pagdiriwang sa isang lugar
Prinsipyo sinusunod na pamantayan sa sining
pangkat- grupo ng mga sinaunang tao

etniko
272
pattern proseso ng sining na ginagawao ginagamit nang
paulit-ulit
placemat ginagamit na patungan ng mga pinggan,
kubyertos, at baso sa hapag kainan
Paglalala ng Masining na paglalala at pagtitiklop ng mga piraso
Banig ng materyales upang makalikha ng kahanga-
hangang disenyo ng banig-plorera na lalagyan ng
bulaklak
retaso pinagtabasang piraso ng tela
PY
recycled paper papel na gamit na
Table runner isang mahabang tela na inilalagay sa mesa para
dekorasyon
Tina-tali ang Tina-tali (Tie-Dye) ay proseso ng pagkukulay
O
ay karaniwang binubuo ng pagtiklop, pagpilipit,
papatong na pagtiklop, o paglukot ng tela o isang
C
damit na tinatalian ng tali o goma (rubber band)
na sinusundan ng pagbabad o paglubog sa timpla
na may kulay
D
Tboli mga taong nakatira sa pamayanang kultural na
matatagpuan sa Cotabato. Gumagawa sila ng
Tnalak mula sa hibla ng abaka
E
T'nalak ay isang tradisyonal na tela ng ginagawa ng mga

EP
Tboli sa Lake Sebu, Timog Cotabato. Ito

tradisyonal na tela ay hinabing-kamay na gawa sa
Abaka fibers na ayon sa kaugalian ay may tatlong
pangunahing mga kulay, pula, itim at ang orihinal
D
na kulay ng dahon Abaka

Value sangkap ng kulay na tumutukoy sa kapusyawan
at kadiliman nito
wall dcor palamuti sa dingding
water color isang uri ng pangkula na ginagamitan ng tubig at

brotcha o brush
273
APPENDIX
Musika
Mga Awit
Ako Mananggete
An Sakong Abaniko
Ang Alibangbang
Ano-Ano
PY
Baby Seeds
Bahay Kubo
Bandang Musika
Batang Magalang
O
Batang Masipag
Chua-ay
Clean Up Week Song
C
Do a Little Thing
Early to Bed
D
Gising Na
Hear the Rain
E
Huli Ka!
Ili-ili Tulog Anay
EP
Inday Kalachuchi
Kalesa
Little Band
D
Liza Jane
Lupang Hinirang
Magandang Araw
Magtanim ay Di Biro
Manang Biday
Ode to Joy
Oh, Who Can Play
274
Ohoy Alibangbang
Pamulinawen
Paruparong Bukid
Pentik Manok
Rain,Rain Go Away
Reach for the Sky
Run And Walk
PY
Salidommay
Song and Dance
Tayo Na!
O
Tayoy Magpasalamat
Tayoy Magsaya
Tayoy Umawit ng ABC
C
Tiririt ng Maya
Ugoy ng Duyan
D
Umawit at Sumayaw
Umayka Ti Eskuela
E

EP

Ading
Bahay Kubo
Blue Danube Waltz
D
Hallelujah Chorus
Happy Birthday
Mindanao Sketches
My Heart Will Go on
Pop Goes the Weasel
Tayoy Umawit
275
Bibliography
Musika
Readers, 1998
PY
O
Halinat Umawit 5, J. C. Palabay Enterprises, Inc C
D
E

EP

Inc.
D
52, 1963
Series
276
Victorina Mariano
Internet:
PY
O
C
D
E
EP
D
Dabakan Solo
Gangsa
277
Hudhud (Ifugao)
PY
Kolitong
O
https://www.youtube.com/watch?v=2OGHt50WhcI C
D
E

EP

D

278
PY
Percussion Family
O
C
D
E

EP

PMA Marching Band
D
Samaon Sulaiman 2
Sarah Geronimo solo
279
The Brass Family
PY
O
https://www.youtube.com/watch?v=7OjqeyOvC1c C
D
E
EP
D
280
Unang Edisyon 2015
ISBN: ___________

PY
O
C
Musika
D
E

EP

Sining
D


Philippines 1600
Telefax : (02) 6341054 or 6341072
ii
Paunang Salita

PY
O
upang magkaroon ng: C
D
E

EP

D
iii
Talaan ng Nilalaman
Yunit 4 Tempo, Texture, at Harmony

Aralin 1: Ang Kilos o Galaw Bilang Tugon sa Tempo....... 107
Aralin 2: Ang Pag-awit sa Tempong Largo at Presto........ 110
Aralin 3: Ang Paglalarawan ng Texture ng Awitin............. 115
Aralin 4: Ang Paglalapat ng Ostinato................................ 120
Aralin 5: Ang Descant at ang Melody............................... 125
Aralin 6: Ang 2-Part Vocal o Instrumental Music.............. 129
PY
Aralin 7: Ang mga Harmonic Interval ng mga Awitin........ 133
Aralin 8: Ang Paglikha ng Harmonic Third Interval.......... 136
O
C
E D
EP
D
Yunit 4
Tempo, Texture, at Harmony
PY
O
C
E D
EP
D
105
Kung ating pagmasdan ang ating kapaligiran, bawat isa ay may
sariling galaw. Ang pag-indayog ng mga puno sa pagdaan ng hangin, ang
paghahabulan ng mga alon at paghampas sa dalampasigan, ang
paglangoy ng bibe sa sapa, maging ang paglakad ng mga nagmamadaling
tao sa umaga pagpasok sa trabaho at pagtakbo ng mga rumaragasang
sasakyan ay nagpapakita ng ibat ibang galaw o kilos.
Kaugnay ng mga bagay na ito, ang isang awitin o tugtugin ay may

tiyak na kilos o galaw. Ito ay tinatawag na tempo. Ang tempo ay
maaaring mabilis o mabagal. Ang mabilis na tempo ay tinatawag na
presto samantalang ang mabagal na tempo ay tinatawag na largo. Ang
PY
tempo ng awitin ay maaaring ilarawan sa pamamagitan ng ibat ibang kilos
ng katawan. Ang kilos o galaw ay naaayon sa daloy ng awitin o tugtugin.
Ang texture sa musika ay tumutukoy sa kapal o nipis ng isang tunog
O
na pinagsama-sama o pinag-uugnay. Sa awit, ang texture ay makikita sa
pinagsama-samang tinig o tunog upang magkaroon ng harmony.
C
Sa pag-aaral, matutunghayan at matutukoy ang ibat ibang uri ng
pamamaraan ng paglalagay o paglalapat ng melodic line upang makabuo
D
ng ostinato at descant. Ganun din, napagtutuunan ng pansin ang
pagsasanay sa pag-awit ng mga awiting may ostinato at descant.
E
Ang pagsasama-sama ng dalawa o higit pang tono ay nakabubuo

EP
ng harmony. Ang pagbubuo ng harmony ay nagsisimula sa pagtukoy ng

melodic at harmonic interval na ginagamit na pangsaliw o kaya
pampakapal ng texture ng isang tunog.
Ang mga tono ay sabayang tinutugtog upang makabuo ng isang

D
magandang harmony. Sa pag-awit ng dalawahang tinig, higit na

napapaganda ito kung ang mga tinig ay may kabagayan o blending. Kung
ganun ang mangyayari, sinasabing ang kanilang pag-awit ay may
harmony.
Sa araling ito, natutukoy ang mga harmonic interval na may

dalawang tono. Kasakop nito ang pagbubuo at pag-awit ng mga payak na
harmonic interval (thirds) na inilapat sa isang awitin.
106
Ang Kilos o Galaw Bilang Tugon sa Tempo
Ang mga awitin o tugtugin ay may tiyak na kilos o galaw.
PY
Itoy maaaring mabilis o mabagal. Maaari ring ilarawan sa
pamamagitan ng iba-ibang kilos ng katawan na naaayon sa
daloy ng awitin o tugtugin.
O
C
Gawain 1
D
Makinig sa sumusunod na tugtugin. Sabayan ng angkop
na kilos ng katawan.
E
a. Mga Alaga Kong Hayop

b. Lullaby
EP
Gawain 2
D
107
Awitin nang mabilis ang Chua-ay.
Awitin muli ang Chuay-ay at sabayan ng kilos na
parang mga Igorot. Saan nanggaling ang awiting Chua-ay?
Saang lalawigan makikita ang mga Igorot?
Paano inaawit ang awitin?
Anong katangian ng mga Igorot ang ipinakikita sa
awitin?
PY
O
C
D
Gawain 3
E
Awitin ang Ili-ili Tulog Anay at sabayan ng kilos o

galaw ng katawan.
EP
Anong kilos ang ginawa habang umaawit ng Ili-ili Tulog

Anay?
Paano isinagawa ang kilos?
D
Gawain 4
Awitin ang Do A Little Thing. Lumikha ang bawat

pangkat ng sariling kilos at gawin ito nang salitan.
Pangkat ng mabilis Pangkat ng

na kilos mabagal na kilos
108
Gawain 5
Makinig sa mga tugtugin. Lumikha ng sariling kilos na

angkop sa awitin o tugtugin.
Ang mga awitin ay nagpapakita ng ibat ibang kilos; may

mabagal at mabilis na kilos. Ito ay tinatawag na tempo.
PY
O
Sa mga pang-araw-araw na gawain, kailan kikilos nang
mabagal at mabilis? Magbigay ng mga halimbawa.
C
D
Di-gaanong
E
Napakahusay Mahusay Mahusay

Gawain (3 puntos) (2 puntos) (1 puntos)
1. Naisagawa nang maayos
EP
ang mabilis at mabagal na

kilos
2. Nasabayan nang tama ang
tempo ng awitin ayon sa
D
kilos na isinagawa
3. Nakilala ang mga mabilis
at mabagal na tempo ng
awitin
4. Nakalikha ng akmang kilos
sa paglalarawan ng mabilis
at mabagal na tempo
5. Naipakita ang pakikiisa sa
mga pangkatang gawain
109
Ang Pag-awit sa Tempong Largo at Presto
PY
Ang mga awitin o tugtugin ay kumikilos tulad ng mga
pangyayari sa ating paligid. May mga pagkakataon na
kailangang kumilos nang mabilis at mabagal. Kaugnay nito,
ang musika ay dumadaloy sa mabilis at mabagal na paraan.
O
C
Gawain 1
D
Pakinggan ang awiting Kalesa.

E
EP
D
110
PY
O
C
E D
EP
D
111
PY
Anong uri ng transportasyon ang kalesa?
O
Sa anong uri ng pamayanan makikita ang kalesa?
C
Ano ang mabuting naidudulot sa kapaligiran ng paggamit
ng kalesa?
D
Kung kayo ay mabibigyan ng pagkakataong makagamit
pa ng kalesa, nanaisin ba ninyo? Bakit?
E
Sa ano-anong paraan naipakikita ang pagpapahalaga sa

ating kapaligiran?
EP
Ano ang inyong napansin sa tempo ng awiting Kalesa?

Aling bahagi ng awit ang may mabilis na tempo?
Aling bahagi ng awit ang may mabagal na tempo?
D
Gawain 2
Sabayan ng pag-awit ang tugtog na Kalesa.
Isadula ang awiting Kalesa nang may tempong largo at
presto.
Mga tauhan:
Isang batang lalaki kutsero
Apat na batang lalaki kabayo
Isang babae dalagang Pilipina
Isang lalaki binatang Pilipino
112
Ibang kasapi ng klase mga pasahero ng
kalesa
Gawain 3
Makinig sa sumusunod na tugtuging nakarekord.

Tukuyin kung ang tempo ay largo o presto.
a. Ang Alibangbang
b. Oh Who Can Play
Gawain 4
PY
Awitin ang Masaya Kung Sama-sama nang may
tempong presto at largo.
O
C
E D
EP
D
113
Ang mabilis na tempo ay tinatawag na presto,
samantalang ang mabagal na tempo ay tinatawag na largo.
Paano tutulong sa mga taong nangangailangan sa loob ng
PY
paaralan at pamayanan?
O
Piliin ang titik ng tamang sagot.
C
1. Alin sa sumusunod na elemento ng musika ang
naglalarawan ng galaw o kilos?
D
a. rhythm c. dynamics
b. melody d. tempo
E
2. Alin sa sumusunod ang mabilis na tempo?

EP
a. largo b. presto c. piano d. forte
3. Alin sa sumusunod ang mabagal na tempo?

a. piano b. largo c. forte d. presto
D
4. Lahat ng mga awitin sa ibaba ay may tempong presto

maliban sa isa. Piliin ito.
a. Chua-ay c. Ili-ili Tulog Anay
b. Akong Manok d. Sitsiritsit
5. Pakinggan ang awiting Sa Ugoy ng Duyan. Ano ang
tempo nito?
a. mabilis at mabagal c. mabagal
b. mabilis na mabilis d. katamtamang bilis
114
Ang Paglalarawan ng Texture ng Awitin
PY
Ang mga awitin o tugtugin ay may taglay na texture. Ang
texture sa musika ay nailalarawan sa pamamagitan ng kapal at
nipis ng mga tunog na maririnig.
O
C
Gawain 1
D
Ano ang napansin sa mga larawan?
E
EP
D
Gawain 2
Awitin ang Bahay Kubo sa paraang chain singing ng:

isang bata
dalawang bata
limang bata
kalahati ng klase
buong klase
115
PY
O
C
E D
EP
Ano ang napansin sa paraan ng pag-awit?

Ilan ang kumanta sa unang pagkakataon? sa pangalawa?
D
pangatlo? pang-apat, at panlima?

Ihambing ang kapal ng tinig sa pag-awit ng isang bata,
dalawang bata, limang bata, kalahati ng klase, at buong
klase.
Ano-anong mga gulay at prutas ang nabanggit sa awiting
Bahay Kubo?
Ano ang kahalagahan ng pagkain ng mga gulay at
prutas?
116
Gawain 3
Awitin ang musical score para sa alto ng Bahay Kubo.

Ano ang masasabi sa tono ng awit?
PY
O
C
Pangkatang gawain
E D
EP
D
Awitin ang awiting Bahay Kubo sa mataas at

mababang tono.
Unang Pangkat - mataas na tono (soprano)
Pangalawang Pangkat - mababang tono (alto)
117
Awitin nang sabay ang Bahay Kubo.
Ano ang napansin mo sa tono ng itaas na bahagi? ibabang
bahagi?
Paano mo ilalarawan ang pag-awit nang magsabay ang
dalawang grupo ng tinig?
Gawain 4
Makinig sa mga awitin o tugtugin. Ilarawan ang mga

narinig sa pamamagitan ng mga tanawin. Isulat ang titik
PY
lamang.
1.
O 4.
C
2. 5.
3.
D
Gawain 5
E
Awitin ang Early to Bed. Lumikha ng kaugnay na

tunog sa mga note na nasa kahon upang kumapal ang texture
EP
ng awit.
D
118
Ang texture ng awitin o tugtugin ay nakikilala sa
pamamagitan ng pakikinig sa pagiging manipis o makapal ng
ibat ibang tunog.
PY
Ano ang kahalagahan ng pakikinig sa guro sa loob ng
silid-aralan?
O
C Di-
Gawain Napakagaling Magaling gaanong
Magaling
D
1. Nakilala ang manipis
na texture ng awitin o
E
tugtugin
2. Nakilala ang makapal
EP
na texture ng awitin o
tugtugin
3. Naunawaan nang
lubusan ang texture ng
D
napakinggang awitin o
tugtugin
4. Nakaawit nang may
pang-unawa sa
bahaging itinakda
5. Naipakita ang pakikiisa

sa mga pangkatang
gawain
119
Ang Paglalapat ng Ostinato
Napagaganda o nagiging kaaya-aya ang isang awitin sa

pamamagitan ng ostinato. Ang ostinato ay maaaring awitin o
PY
tugtugin sa tulong ng mga rhythmic instrument.
O
Gawain 1 C
Pag-awit ng Early to Bed na sinasabayan ng pagtugtog
gamit ang mga dalang rhythmic instruments. Sundin ang tap,
clap, clap.
E D
EP
D
120
Gawain 2
Awitin ang Hear the Rain.
PY
O
Pangkatin ang klase sa apat. Gawin ang sumusunod:
Pangkat 1 -
C
bao
D
Pangkat 2 - drums
E
Pangkat 3 - tambourine
EP
Pangkat 4 - aawit ng Hear the Rain

D
Awitin muli ang Hear the Rain, isabay ang melodic

ostinato tulad nito.
Ano ang isinabay na gawain sa pag-awit?

Ilang ulit tinugtog ang rhythmic pattern?
Paano inawit ang Hear the Rain?
121
Ano ang pagkakatulad ng rhythmic at melodic ostinato?
Ano ang pagkakaiba ng rhythmic at melodic ostinato?
Ano ang kahalagahan ng ostinato?
(Pakikinig) Pakinggan ang ostinato ng drum habang
tumutugtog ang kulintang.
Gawin 3
Pag-awit nang may ostinato.
PY
Pangkat I - Aawit ng Hear the Rain.
Pangkat II -
O
C
Pangkat III -
E D
EP
Pangkat IV -
D
Gawain 4
Awitin ang Pamulinawen. Lumikha ng rhythmic

ostinato. Gumamit ng sariling likhang rhythmic
instrument para sa rhythmic ostinato.
122
PY
O
Salin:
C
Huwag kang magtampo
D
Iyon ay biro lamang
Di na uulit
E
Manalig ka hirang
Kung galit ka pa
EP
Parusahang lubusan
At iyong asahang
Hindi magdaramdam
D
Tunay ang aking pag-ibig

At hindi biro-biro lamang
Ang puso ko'y sa iyo
Huwag kang mag-alinlangan
At kung kulang pa rin
Ay kunin mo pa yaring buhay
'Yan ay tanda ng
Sukdulang pagmamahal
123
Ang ostinato ay paulit-ulit na mga rhythmic pattern o
himig na ginagamit bilang pansaliw sa mga awitin. May
dalawang uri ang ostinato; rhythmic at melodic ostinato. Ang
rhythmic ostinato ay binubuo ng rhythm lamang samantalang
ang melodic ostinato ay binubuo ng rhythm at melody.
PY
Ano ang kahalagahan ng pag-uulit-ulit ng mga gawain sa
inyong pag-aaral?
O
C
D
Piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Alin sa sumusunod ang ginagamit na pansaliw sa awitin?
E
a. rhythmic at melodic ostinato c. alto part

b. descant d. lahat
EP
2. Ano ang tawag sa paulit-ulit na rhythmic pattern na ginagamit

bilang pansaliw sa awitin?
a. descant c. rhythmic ostinato
b. melodic ostinato d. ostinato
D
3. Ano ang tawag sa paulit-ulit na melodic pattern na ginagamit

bilang pansaliw sa awitin?
a. ostinato c. rhythmic ostinato
b. descant d. melodic ostinato
4. Sa paanong paraan natutukoy ang ostinato?
a. sa pakikinig c. sa pakikinig at pagbabasa
b. sa pagbabasa d. wala sa nabanggit
5. Aling elemento ng musika ang nabibigyang halaga ng ostinato?
a. rhythm c. dynamics
b. melody d. texture
124
Ang Descant at ang Melody
Tulad ng ostinato, ang descant ay ginagamit na pansaliw

sa awitin. Ito ay nagbibigay ganda sa awitin at nagdadagdag
PY
sa texture.
O
Gawain 1
C
Awitin ang Magtanim ay Di Biro na sinasabayan ng
D
pagtugtog gamit ang mga dalang rhythmic instrument.
Sabayan ng pagtugtog ng pulso o beat ang awitin.
E
EP
Magtanim
. ay Di Biro
Magtanim ay di biro, maghapong nakayuko
Di man lang makaupo, di man lang makatayo
Magtanim di biro, maghapong nakayuko

D
Di man lang makaupo, di man lang makatayo
Gawain 2
Awitin nang pangkatan ang Liza Jane.

Unang Pangkat kakanta ng melody
Pangalawang Pangkat kakanta ng descant
125
PY
Ano ang isinabay na gawain sa pag-awit?
Suriin ang musical score. Ano ang nakikita sa itaas nito?
O
Awitin muli ang Liza Jane at sabayan ng himig na
nakasaad sa itaas ng melody.
Ano ang napansin ninyo habang kayo ay kumakanta ?
C
Gawain 3
D
Pagmasdan ang musical score ng Magtanim ay Di
Biro. Kopyahin ang titik ng descant ng awitin.
E
EP
D
126
PY
Gawain 4
O
Awitin ng buong klase ang awiting Magtanim ay Di
Biro kasabay ng descant.
Unang pangkat melody
C
Pangalawang pangkat - descant
Anong katangian ng mga Pilipino ang ipinakikita sa
D
awitin?
Bakit kailangan nilang gawing maayos ang trabaho?
E
EP
Ang descant ay isang himig na inaawit kasabay sa itaas

D
ng melody, ngunit kaiba sa pangunahing melody. Ito ay

nagdadagdag sa texture ng awitin.
Paano naipamamalas ng descant ang pagtutulungan sa

musika?
127
Di-
gaanong
Gawain Napakahusay Mahusay Mahusay
1. Natukoy ang descant
sa pamamagitan ng
PY
pakikinig
2. Natukoy ang descant
sa pamamagitan ng
O
pagbasa
3. Naawit nang tama
ang descant ng awitin
C
4. Naipakita ang
pakikiisa sa mga
D
gawaing itinakda
5. Naipakita ang lubos
E
na kasiyahan sa mga
EP
gawain
D
128
Ang 2-Part Vocal o Instrumental Music
Ang isang awit ay maaaring awitin nang unison at

dalawahang tinig o higit pa. Ang 2-part vocal ay binubuo ng
PY
dalawang tono na inaawit nang sabay. Nagbibigay ito ng
maganda at kaaya-ayang tunog at dumadagdag sa texture ng
isang awitin o tugtugin.
O
C
Gawain 1
D
Awitin ang Manang Biday.

E
EP
D
129
Gawain 2
PY
Bumuo ng dalawang pangkat.
Unang pangkat aawitin ang mga note na nasa itaas
Pangalawang pangkat aawitin ang mga note na nasa
O
ibaba
Gawain 3
Suriin ang musical score ng Manang Biday.
C
Ano ang napansin sa mga note?
Ano-ano ang magkakatapat na note?
D
Paano inaawit ang mga bahaging may dalawang
magkatapat na note?
E
Aling pangkat ng mang-aawit ang kakanta sa mga notes

na nasa itaas na bahagi?
EP
Aling pangkat ng mang-aawit ang kakanta sa mga note

na nasa ibabang bahagi?
Aling mga measure ang may bahaging alto at soprano na
magkaiba ang note?
D
Gawain 4
Makinig sa mga inirekord na musika. Lagyan ng tsek ()
ang may 2-part vocal at (x) kung wala.
a. c e.
b. d.
130
Gawain 5
Bumuo ng dalawang pangkat. Awitin ang 2-part vocal ng
Bahay Kubo sa paraang ito:
Unang pangkat mga babae na aawit ng bahaging
soprano.
Pangalawang pangkat mga lalaki na aawit ng bahaging
alto
PY
O
C
E D
EP
D
Ang 2-part vocal ay binubuo ng dalawang himig: ang

bahaging soprano at alto. Ang soprano ay nasa itaas na bahagi
samantalang ang alto ay nasa ibabang bahagi ng musical score.
Maaari ring boses ng soprano at tenor na inaawit nang sabay.
131
Paano ninyo naipakikita ang pakikiisa sa inyong mga
tahanan at sa loob ng silid-aralan?
PY
Di-
Gawain Napakahusay Mahusay gaanong
Mahusay
O
1. Nakilala ang bahaging
soprano ng awitin sa C
pamamagitan ng
pakikinig at pagbabasa
2. Nakilala ang bahaging

D
alto ng awitin sa
pamamagitan ng
E
pakikinig at pagbabasa
EP
3. Naawit nang tama ang

bahaging soprano

bahaging alto
D
5. Naipakita ang ganap

na kasiyahan sa pag-
awit ng 2-part vocal
132
Ang mga Harmonic Interval ng mga Awitin
Tulad ng ostinato at descant, ang awitin ay maaaring

gawing kaaya-aya at maganda sa pandinig. Ito ay sa
PY
pamamagitan ng paglalagay ng mga harmonic interval. Ang
mga harmonic interval ay inaawit kasabay ng pangunahing
melody.
O
C
Gawain 1
D
Awitin ang Ode to Joy.
E
EP
D
Gawain 2
Awiting muli ang Ode to Joy nang 2-part vocal.
133
Ilarawan ang pangalawang piyesa ng awiting Ode to
PY
Joy.
Aling mga measure ang may bahaging soprano at alto na
sabay na inaawit?
Anong note ang mga ito?
O
Ilan ang interval ng mga magkakatapat na note?
Ano-ano ang mga interval ang makikita sa awitin?
Ano ang kadalasang interval ng mga notes sa awiting
Ode to Joy? Paano inawit ang mga bahaging ito?
C
Gawain 3
D
Awitin ang mga interval ng Ode to Joy.

E
Gawain 4
EP
Bilugan ang mga measure na may harmonic third

interval.
D
134
Ang mga harmonic interval ay binubuo ng dalawa o higit
pang magkakaugnay na note na inaawit nang sabay. Ito ay
nagbibigay ng kakaibang kulay sa tunog ng awit.
PY
Paano nakikiisa sa mga gawain sa pagtupad ng mga
hangarin sa paaralan?
O
C
Pagmasdan ang musical score ng Manang Biday.
D
Bilugan ang mga measure na may third interval.
E
EP
D
135
Ang Paglikha ng Harmonic Third Intervals
Ang isang awitin ay higit na maganda at kaaya-aya sa
PY
pandinig kung lalapatan ito ng harmonic third interval. Ang
harmonic third interval ay ang pinakamadalas at
pinakamadaling ilapat sa pangunahing melody ng isang awitin.
O
C
D
Gawain 1
E
Iguhit ang harmonic third interval ng sumusunod na mga

note.
EP
D
Awitin nang sabay ang mga harmonic interval.

Unang pangkat itaas na bahagi
Pangalawag pangkat ibabang bahagi
Gawaing 2
Pakikinig ng mga tugtuging nakarekord na may

harmonic third interval.
136
Gawain 3
Awitin ang Tiririt ng Maya.
PY
O
C
D
Awitin ang mga so-fa syllable ng awiting Tiririt ng
Maya.
E
Lumikha ng harmonic third interval sa bahaging may

EP
parisukat.
Ilagay ang harmonic third interval sa bahaging ibaba ng

melody.
D
Awitin ito sa klase.
Ano ang harmonic interval na nilikha para sa unang

bahagi ng awitin?
Pakinggan ang harmonic third gamit ang sumusunod na

instrumento : lyre, xylophone, recorder, bamboo flute, o piano.
137
Gawain 4
Lagyan ng harmonic third interval (ibaba) ang mga
bahaging may parisukat.
Awitin ito sa klase.
PY
O
Gawain 5
C
Pangkatang gawain
D
Pumili ng isang musical score na dala mula sa takdang-

E
aralin. Pumili ng dalawang measure at lapatan ng harmonic

third interval. Tugtugin at iparinig ito sa klase.
EP
D
Ang harmonic interval ay binubuo ng dalawa o higit pang

mga tone na magkaugnay at inaawit o tinutugtog nang sabay.
Kung ang note ay nasa linya, ang harmonic third nito ay

nasa kasunod na linya sa itaas o ibaba. Kung ang note ay nasa
space, ang third nito ay nasa kasunod na space sa itaas o sa
ibaba.
138
Sa paanong paraan naipakikita ang pakikiisa sa mga gawain
sa paaralan at pamayanan?
PY
Di-
gaanong
Gawain Napakahusay Mahusay Mahusay
O
1. Nakalikha ng harmonic
third interval para sa
awitin
C
D
harmonic third interval
na nilikha
E
3. Naipakita ang
pakikiisa sa mga
EP
gawaing itinakda
4. Naipakita ang
kasiyahan sa paglikha
D
ng harmonic third
interval
5. Nakalikha ng kaaya-
ayang harmonic third
interval sa pandinig
139
GLOSSARY
MUSIKA
tenor
PY
Phrase phrase
O
C
D
E

EP

tugtugin
D

pangunahing himig
phrase
267
kawayan
PY
piston at valve
O
Interval
C
magkakaugnay na note na inaawit o tinutugtog
nang sabay
D
step
E

EP

Music
D

overblowing

268
melodiya
PY
O
Oboe
C
instrumentong woodwind na may ihipang yari sa
maliit na pagitan
D
E

EP

may pagtitipon
D

Prime una o isa
269
pagagad/paggaya
PY
O
Texture
C
elemento ng musika na tumutukoy sa kapal o
nipis ng tunog
D
Tonal Tono
E

EP

D
instrumentong brass
270

unang beat
SINING
acrylic paint isang uri ng pintura na ginagamitan ng tubig
Background tanawin pinakamalyo sa tumitingin, likod
Bookmark ginagamit na pananda sa isang pahina ng libro
PY
pabalat sa takip sa libro na may ibat ibang disenyo o kulay
libro
border design disenyo sa paligid ng papel
O
banana stalk bahagi ng halamang saging na ginagamit na
pangdisenyo sa gawaing-sining
C
Bloke nagsisilbing pampatigas sa gilid na bahagi ng
papel
cardboard isang uri ng matigas na papel na ginagamit sa
D
gawaing-sining
container lalagyan ng tubig o anumang bagay
E
construction isang uri ng papel na ginagamit sa gawaing-sining

paper na may ibat ibang kulay
EP
cotton buds ginagamit na panlinis sa tainga

Chlorine nakalalasong kemikal na ginagamit na panlinis o
pang alis ng mantsa sa damit
D
coin purse lagayan ng barya

Disenyo ginamitan ng linya, kulay, at hugis upang
makabuo ng dibuho
disenyong disenyong nakaayos na ginagamitan ng linya
radial
disposable kutsarang yari sa plastik
spoon
271
Espasyo bahagi ng isang buong lugar na nasusukat
elemento isang mahalagang sangkap o bahagi ng sining
Foreground Tanawing pinakamalapit sa tumitingin, harap

itanghal ipakita sa marami sa pamamagitan ng paglagay
sa harap o pagpaskil
Istilo pamamaraan
jewelry pouch lagayan ng ibat ibang palamuti tulad ng singsing,
hikaw at kuwintas
PY
kalikasan natural na makikita sa kapaligiran na gawa ng
Diyos
kultural kaugnayan sa isang partikular na grupo ng mga
tao at kanilang mga gawi, paniniwala, at tradisyon
O
kontribusyon mahalagang naiambag upang matapos ang isang
gawain o proyekto
Luwad Molde
C
Myural malaking larawan na ipininta na kadalasan
makikita sa mga dingding o pader
D
Middleground tanawin sa gitna, pagitan ng foreground at
background motif na ibat-ibang uri ng disenyo
E
mula sa mga pangkat-etniko

malong isang uri ng kasuotan nagmula sa ating mga
EP
pangkat-etniko
Overlap pagpapatong-patong ng mga hugis
Oil pastel isang uri ng pangkulay ginagamit sa gawaing-
D
sining
Palamuti Dekorasyon
Pista pagdiriwang sa isang lugar
Prinsipyo sinusunod na pamantayan sa sining
pangkat- grupo ng mga sinaunang tao

etniko
272
pattern proseso ng sining na ginagawao ginagamit nang
paulit-ulit
placemat ginagamit na patungan ng mga pinggan,
kubyertos, at baso sa hapag kainan
Paglalala ng Masining na paglalala at pagtitiklop ng mga piraso
Banig ng materyales upang makalikha ng kahanga-
hangang disenyo ng banig-plorera na lalagyan ng
bulaklak
retaso pinagtabasang piraso ng tela
PY
recycled paper papel na gamit na
Table runner isang mahabang tela na inilalagay sa mesa para
dekorasyon
Tina-tali ang Tina-tali (Tie-Dye) ay proseso ng pagkukulay
O
ay karaniwang binubuo ng pagtiklop, pagpilipit,
papatong na pagtiklop, o paglukot ng tela o isang
C
damit na tinatalian ng tali o goma (rubber band)
na sinusundan ng pagbabad o paglubog sa timpla
na may kulay
D
Tboli mga taong nakatira sa pamayanang kultural na
matatagpuan sa Cotabato. Gumagawa sila ng
Tnalak mula sa hibla ng abaka
E
T'nalak ay isang tradisyonal na tela ng ginagawa ng mga

EP
Tboli sa Lake Sebu, Timog Cotabato. Ito

tradisyonal na tela ay hinabing-kamay na gawa sa
Abaka fibers na ayon sa kaugalian ay may tatlong
pangunahing mga kulay, pula, itim at ang orihinal
D
na kulay ng dahon Abaka

Value sangkap ng kulay na tumutukoy sa kapusyawan
at kadiliman nito
wall dcor palamuti sa dingding
water color isang uri ng pangkula na ginagamitan ng tubig at

brotcha o brush
273
APPENDIX
Musika
Mga Awit
Ako Mananggete
An Sakong Abaniko
Ang Alibangbang
Ano-Ano
PY
Baby Seeds
Bahay Kubo
Bandang Musika
Batang Magalang
O
Batang Masipag
Chua-ay
Clean Up Week Song
C
Do a Little Thing
Early to Bed
D
Gising Na
Hear the Rain
E
Huli Ka!
Ili-ili Tulog Anay
EP
Inday Kalachuchi
Kalesa
Little Band
D
Liza Jane
Lupang Hinirang
Magandang Araw
Magtanim ay Di Biro
Manang Biday
Ode to Joy
Oh, Who Can Play
274
Ohoy Alibangbang
Pamulinawen
Paruparong Bukid
Pentik Manok
Rain,Rain Go Away
Reach for the Sky
Run And Walk
PY
Salidommay
Song and Dance
Tayo Na!
O
Tayoy Magpasalamat
Tayoy Magsaya
Tayoy Umawit ng ABC
C
Tiririt ng Maya
Ugoy ng Duyan
D
Umawit at Sumayaw
Umayka Ti Eskuela
E

EP

Ading
Bahay Kubo
Blue Danube Waltz
D
Hallelujah Chorus
Happy Birthday
Mindanao Sketches
My Heart Will Go on
Pop Goes the Weasel
Tayoy Umawit
275
Bibliography
Musika
Readers, 1998
PY
O
Halinat Umawit 5, J. C. Palabay Enterprises, Inc C
D
E

EP

Inc.
D
52, 1963
Series
276
Victorina Mariano
Internet:
PY
O
C
D
E
EP
D
Dabakan Solo
Gangsa
277
Hudhud (Ifugao)
PY
Kolitong
O
https://www.youtube.com/watch?v=2OGHt50WhcI C
D
E

EP

D

278
PY
Percussion Family
O
C
D
E

EP

PMA Marching Band
D
Samaon Sulaiman 2
Sarah Geronimo solo
279
The Brass Family
PY
O
https://www.youtube.com/watch?v=7OjqeyOvC1c C
D
E
EP
D
280

Music 150710191426 Lva1 App6891 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Music 150710191426 Lva1 App6891 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Musika at Sining Ikaapat na Baitang

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Benjamin Castro; Emily Maninang; Joan D. Sandoval

Inilimbag sa Pilipinas ng ___________________________

Ang Kagamitan ng Mag-aral na ito sa Musika at Sining ay inihanda

Ang mga itinakdang gawain na pawang kawili-wili ay makapagbibigay-

Ang mataas na antas ng pagkatuto sa Musika at Sining, batay sa

mapanuri at replektibong pag-iisip;

Ang makabuluhang paggamit sa aklat na ito ay magsisilbing tulong

Ang rhythm ay isa sa mga elemento ng musika na

Sa yunit na ito, malilinang ang kakayahan ng mga mag-aaral

tatluhan, at apatan, gamit ang mga time signature na at na

Tatalakayin din sa yunit na ito ang pamamaraan sa

Bawat komposisyong musikal ay binubuo ng ibat ibang

Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern sa

Awitin ang Lupang Hinirang. Bigyang pansin ang

Suriin ang iskor ng awiting Magandang Araw. Basahin

Kilalanin ang mga note at rest na makikita sa awit.

Mga Uri ng Mga Uri ng

Eighth note kumpas Eighth rest

Half note 2 kumpas Half rest

Whole note 4 kumpas Whole rest

Ano ang kahalagahan ng mga note at rest sa musika?

Sagutin ang sumusunod.

1. Ano ang hitsura ng quarter note? Iguhit mo ang iyong

Ang meter ay isa sa mga elemento ng rhythm. Ito ang

Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern sa

Pangkat A Ipalakpak ang beat.

Pangkat B Ipalakpak ang rhythmic pattern.

Gamit ang mga flashcard ng note at rest, bubuo ang

Pag-aralan at suriin ang awiting Tayo Na!

- Ano-anong uri ng note at rest ang ginamit sa awitin?

Gamit ang barline, pangkatin ang mga note at rest ayon

Ang isang measure ay nabubuo sa pamamagitan ng

Ano ang mangyayari kung may sinusunod tayong mga

Tukuyin at isulat ang limang karaniwang rhythmic

Pag-aralan ang awit na Umayka Ti Eskuela. Lagyan ng

UMAYKA TI ESKUELA COME TO SCHOOL

Umayka ti eskuela, tapno lumaing ka, Come to school so youll be wise

Ang ay may time signature na dalawahan ang bilang ng

Echo clapping: Ipalakpak ang sumusunod.

Awitin ang Umayka Ti Eskuela.

Hatiin ang rhythm nito ayon sa time signature.

- Ilang measure mayroon ang awit?

Muling awitin ang Baby Seeds. Sabayan ng pagtapik/

Ang rhythmic pattern ay ang pinagsama-samang note at

Ano-ano ang mga gawain na higit na nakatulong sa pag-

Pangkatin ang mga note ayon sa time signature at batay

Ang rhythmic pattern sa time signature na ay

Ipalakpak ang sumusunod na rhythmic pattern.

Awitin ang awit tungkol sa mga note habang ipinakikita

(Tono: This is the Way I Brush My Teeth)

We have here a hollow head, a hollow head, a hollow head.

Then we put a flag on it, a flag on it, a flag on it.

Pakinggan ang isang recording ng isang waltz tulad ng

Awitin at suriin ang musical score ng Batang Magalang.

- Ano-anong uri ng note at rest ang makikita sa awit?

Pangkat 1: Ipalakpak at suriin ang rhythmic pattern ng

Awitin ang Will You Dance With Me? at sabayan ng

T. Martinez Mel Santos

Sa pag-awit ng Batang Magalang, ano ang inyong

Isulat ang angkop na rhythmic pattern batay sa lyrics ng

Ba- hay ku -bo ka- hit mun- ti