You are on page 1of 6
Kuwenta ng Kuwento Pagaeral ng Moiking Kuwento MAnantne.eaKAAw MG pog-aral ng mating kuwento. Banat isxy smay Janyeanyang kalkasan gayundin, mayroon din ong lane anyang Hahinan. Ang inassahan a4 talalayan ng maldiog hoento ay ang pagsalisw sa maraming Kumbinasyon ng mgs. perspekiong satel gma homprehentong pina hd Maytag "mea sanglap ma bumubuo 1g kiwento histor at soryolabie, ang, agar og lpunan a asaysayan loc at laas ng kawentos eur ang pug anal gg sal ng ur bi tenia, hasta tsekoualdad| 5 malkling kawenty at ett at piglaao tel onsepto ag este gt pata aking Kwon, Bago pa man natn takayin ang mn perspettbong io, abut a thgay natn ang making kewento sx srl tong haseysayon ng poe ng Panitkng Fine. Ang making kawente ay maaating taguran lang Pinalabunsong.pormang. pampuntikan sx bans Roy ipnalala oe nattunang isla sa pampublikong sistemang eiukatyong hnnguyed ‘8 magang yupto pa lamang ng panahon ng Amerkane: hog mgs meno 2g mailing haweoto ay ang aamat, kiwentong baja, slays, dag 8 patuloy na unsaid hanggang. 38 Jatlukuyany alin, ang enanating bag ng mga kuweto ona Mara Making, White Lad Juan Tamad overage ng massacre at miraculous appearance ng Bichon 2 ‘medi at conspiracy sos tulad assinason i Ninoy Aang ‘apnigunivaangmaaakihangpanguagurabt ng epsyal hg pumas se Popaio/Pagbotns/Paghntos Kung gyn, ang mailing hivenlo ang pinake-ara na pormang penpenilan url bane, Karman aga s mga modelo ng ng ‘entitling Kanluran.Angmga krbensyon testo ng mga ito syhinalaws Kenran. ataproseonghalarieangsiglongpaghattorstons, oem, asabatatabo na ang mga formal na ald ng maiking awe at nangangarap—slaso ng making kuwentos Ingles—na maging fatal ma sangay ng maliingKawento Para maping isang Kiwenista © Soumang ung manunult, ll pasa panabon ng Amerkano na maby ‘ng napalalkingpremlam s saderong kxptal paras panlpunang pang-nlad ng Indidwal Kinakallngang mattunan ang. Kasanayan 52 pogpalob 5 sstemang edakasyon. Bahl ang stemang edukasyon ng bel ma demokcaryang inlapa ng Amerkanong blonyalism Pilipinas. Dito tinatguyod ang indaidval na haraputan, Kaban 2g acepatang capaegaey oie ie na span thong Laila Sa amamagian ng eulaeyon,nslyong matatnan ng mamamayan ang ting iberal na demokrarys. Kaya ngs bah ng Kuril ang mgs ‘bj dilmang Matematit, aga, Papi ies, gayundin 2g, Sila, PE, Masi Arata pa Saholtonglapitsaolonaa poghatan, Inaasshang mas maisssatuparan pang Amerkanong flonalismo ang pogpapalawak ng Kanyang negosj' siterang pla a iibidal ma ‘Ang patil na lyon ng pagppakla ng sitemang edkaayon 1g Amertanong Snlonyalieno sy peta may maipawero als ang ‘Mabsbabangposiyon ng lmalak nog brukray, ud ng post oie, teansportasyon, bang. Korte, at mag g mismong mg paaralan. May dalwang magatuwang na layong kultura aman ang olonyal fa edukasyon. Unay pare iaguyd ang Babanyagaan ng alps pamamagtan ng malavakang poggei ng polabas na wik, na tld ‘dukasyon, ay aparatongSlonyl na kayusan alin ag pagal fgg eal na asp sa pgtaong lipo, Bahae ang wiki lg Stas malahing peoyektongelulasyon, ma siya naman bahagt ng mas tmalahang elaperimento ng US oa postataguyd og trpire tom eaalonyalsmo ngayon. Dail ang mailing kewesto ay iia sa aloo ma edasyon, maarng sin din ong pormang pampaniian ‘Mlangbahagingempie building Hindcksaheradongsbihin piagaaw fg US ang lahat ng Laalaman at pawersa para matiyak ang tagumpay omens Kure a ng una nitong caperimentasyon ng alonylsmo sa Rayong aga Malaganap ang maging epeko mito Sa paphatn, pays matutunghayan 7B), Phatuphats” ang uwentong Kapampangin on Crestor Seo, Sa pagsasaloob ng pangunshingkarakter raga ng Amerikanong totonyalso, pangunahin ito ang pagar ng Inghs,pumalyo naman to a Kanyang papamakabsyang gap Ro ang nang batayen ng Sanyang hababyan upang ays¥ wing sental na abjek np hniang nats bgong Hoon na Kayes, "Nagngpatogog ayunin ng pro:Txilogna lataporma sa pananakop ‘ng Hapon ang ant Amerbanongpakbsk, Tinangap ang mga polis 1g Hapon alo pang spans patra at pagum sa Tagalog ileng ‘manipestasyonngglitsasapitng pagal ng wikang Ingles so panabon 1g Amerkano. Ang enterprenera sist, na Kanga ntutonen agit ng panlpurangpapanget gad hait pa oy ebayer oy ay itinangs maging 50 panahon ng Hapon. Matutanghayan io sa uwentong“Nagmamadai ang Mayol i Seralin Guinigundo maging angtranspormasyon ng siya 8 aganapnapananalop ng Hapon, ‘Ang. mga unang mailing” huwentongnalathale 3 y50n8 Ihumahalinla sa dlawang modelo rndelng Guy de Maupassant a ‘ayo sng twist a ktapusan ag kuwente at modelng ames Joyce, ‘a undrstated ang eipanie moment ¢yugto ng pghamult rea rg kawent! Ang motlong de Maupasiant ay paslasay ng external ma aksiyo: ang modeloag oye ay paslaysay internal nasa pasting Jarakter. Ang dalwang malo ang natal ng mg al na manana Ialang eemplae ng magandang paghukuwento mahigpit ang weneyan ng _mgsbahagidetalye'absiyor: "malin angbigssbhigatmay menssheng tunibersalpara shat g tae a bat ng pao. Bang hati ng ‘modelong de Maupassant, dgnan ang “Dug at Utak" nl Cornelio Reyer, 1 Dilan halimbawa naman 1g modeong Toye, tgnan ang "Uh tg Tigang na Lupa ni Lwayway Arco. Matapon aman, matunghyan ang progresyon sa modelong Joyce masatng gan ang Kuwentong Ang Lohiang Balang Sabon inact blag detegrasjonngartbong ao, Walang mang ews, wala pang epphani moment Pauly lamang Ang arakters banyan pagaage pam, Kay itong historia ma peril salonyal ne gamit galing. teen ang patuloy na tacangalin st peg anal nz mga abd Pane ei Popalias /Pophaios/Pagboarae ‘pinagpapatuloy ng malkling kawento ang kolonyal na kaayusan? Pan Mo Kinalalaban? May umsusbong at umuunlad bang kamalayan at paglataong Fllpinomaabayan at makabansi—st mlkling kawenta? “Mapapalawig ang mga usapin kag nasipat pa natin ts pamamagitan 1g mga iminurugkahing patna perspektbo. 1. Formalistiko Tintignan ng perspektbong ito ang kuwento bing binubuo ng mga formal na elemento osangkap.Bawatsanghap ay tamutulong upang bigyan ng onanikong kalshan ang kuwento, Maliaw ang pog-unlad ‘ng kuwenta ang simul, pt, a katapasan ng kuwento; baat bagi nakakapagtulak sa pa uslad at pagresolbangtungglln ng kuwento. ‘Ang mga pangunahing sanglap ng maikling kuwento ay ang sumusunod 4. Tagpuan-tumetunghol ss panahon, kaplan, stmospere, gar, at ‘ng kuwento. Pano nakakatulong ang tgpo #4 pgpapakiles ng uwento?Paano ito makakapagpatingkad ng iba png mgs partklar rnaclemento ng kuwento, tulad ngkarakteraksvon, at esohayon? ',_ Karakter-turmutungkal a katangian ng mga teuhan integral din dt, ang patalakay sa mouibasyon ng karate, bakit nila ginawa ang mga sjon ma kanilng piling gawin? Angtatlong dimensional nalarakteray yaongmayeoonglarsngang, bioloiba,sosjolhilal, a skolohikal. Halimbaws nto, kung ang karakter ay walong taoag gulan, dapat pakita ng kuwento ang mgs aspektong psa at mental ng Aaeakterbatay a interaksvon alto 82 kapaligiran ‘Masai rin na ang kuwento ay nakabatay sa karakter o plot Kang ang kuwento ay patunghol sa karaker, ang karsniang esto'y ‘gumagamit ng. monologong internal (internal monologue ang retottal na paglalahad ng nagaganap st uak ng karate, daloy ng Jamalayan (ream of consciousness ang malyang pagsssangs-sanga ng mga nagaganapsautak ng haraker ‘¢Tunggalian-ito ang sntal na problema ng wento o kung bakit may -kuwento: Maytatlongtradisyonalnapagtinginnatunggalian Masaring ang kuwento ay tungkol a tunggallan ng tao lban sa kanyang sal, tao lban sa kapaligian, tao lnban sa tao. Se uwento, maaaring mera ng Kunerto 58 nando ang tong tng: marin ‘Sida tngpi AMEN Peet 4. lor © Banghy-tumtingol tos ba ng kapemartnan my prcalavent, king pan aay ang hens hag Aanasng icon ao ang seueag np ee pe skshon sahowet Pano isnayncnghonenor es ‘gta ito tenga maiop nates ang ang howe ay natn plo typ gaan Mareningragpmp sKowete me ope ae layne yen open © Resuyo-tngl wu pang pages hows, May ‘ainalan ba, inaahan bain in eae surang havent Muang angieayon eeea 26 pahalasgsy ng mgs sng tune se roca eae samang bul ang vals, puto ag toy ne men aa {Euhan 5 susuned pang mes panahon kang ipgpapatuley pa ang Kang may chart ang tradisyonal na kuwento, santo ang ayo niyo: ong 23 recur Kung ganito ang “natural na trajehtod” ng) maki ‘aiking kuwento, {Serra dngtonghran hung pro sinsgiaan gaa sg gry story. 2 Mitorika at Sosyoohiat Poogaaaen ng perspebong. to ang skis bilang prod td bling. prduteo 6 ‘acing parla na lanpayan st snail ae age 58 Pegraine/Pagbokles/Pogbagtas © lpunan. Masaring ito ay likha ng dalawang paraan ng paghos, batay ‘1 pagllugse ng panahon. Masaring basshin ang aspekong hstorikal 4a sosyoloikal sa panahong isnisiwalat ng akda, Magarin namang ‘53 panahong binabasa ang akda. Sa perspekibong ito, mahalagang may ‘aalaman sa sosyopolikal, pang: skonomiya, at pangkulturs aa aspekto sa dalawangtnutukoy na panahon 3 lipanan Tspin halimbava, ang isyu ng pakikibaka para s2 nasyonalismo, ‘Tinatalakay ng" Padre Antonio” ang mals-(rilokratyanghkaayusans isang, bayan s loko, at ang eugon ng paizingapalitial ng pighrang masa sanang makapaghago ag lipunan. Sa “Isang Pook, Dalawang Panahon® ni Evely Sebastian, ipinapakia ang ugnayan ng dalawang maghahalintulad tna panahon at aksiyon—perinal a politikal—sa isang dotmitoryo 52 ‘Mendila. Ang dalawang aspektong buhay ay dumadaloy patungo sa EDSA “reboluryon"noong 1986, S"Panatiks naman, tinal ang pegbabagong nganap sa mga grupong milenaryo natransforma sa para riltristikong {gruponglumalaban sa ngalan ng ant-Komnismo sa Negros. indiailanganglumayoparahanapinangabuluganngnasyonalismo, to ang isang punto ng “Mas Mahalaga Kaysa Uno Ika nga, “hind dapat “sumagka ang pag-aarl sa iyong edukasyon” Ano ang kahalagahan ng, tagpoan ng mga kuweat:lokos, Mendola, Negros at UP tungo sa pape tunawa ng partkular na mga lipunan at kasayeayan s2 panahon nina Pangulong Marcos at Aquino? 8. Kuleral ‘Ang perspektibong ito ay sumusur sa tat Ibang kultura na sll ng ating paghatao. Kung st historikal at sorolohikal ma perspektibo'y sinisipat ang isang pagkataong nakalugar sa bayan,rehiyon, at bans, s perspektibong kultural naman ay kilts ang ia thang sllk na ‘bumubuo ng mga identdad Sa onsidrseyon og wat slik ay mas naghibigayng laman, porma,at lim ang sisspat na paghatao ‘Bawat sali ay nahahati sa dalawang kaantasas: ang pribilhiyado at nalsantai. Siniskap ng. perspektibo na bigyang-paliwanag.ang aanghupan ng mga piniling dealye, aksiyon, at pagpapshivatig sa -uwento, Samakatawid sapingideolohial ang perspeibong kultura ‘Ano ang rlasyong pangkapangyarlhang isnasaad sa kowerto? Ano ang ‘ugnay ng ganitong relsyon st aba g kent? uta ng Kner 7 [Narto ang lang pangunahing sali 4 Uriang slik na to ay Batay a yaman: sino ang mayroon at wala? Maalga ang kategoryang ito Ialo pat sa isang bansang mali na porsivente lamang ng populsyon ang may hawak ng napakalaking Dbahaging aman ng basa. Kaalinsabay, napakaraml ang patuloy na slat a mga batayang pangangillangan parasa dsenteng pamumhay “Tintignan ng sali ang relsyon ng dlawang panig at kung paano to fnaugat,pnapaunlad at leereslba sa matkling kawento ‘Maling suein ang apat na huling kuwento batay sa salik ng ur Bakitkumios at nagusp ang mga karakter sa kuwento nang noon? Pano aaapehtuhan ng paghakaroon at Kasolatan ng yaman ang Janilang kamlayan a aksivon? Paano ito nagba bata sa kung sino ng mayroon at wala sa ipunan at panahon ng kuwento? lagna din sto s lipunan at kassyrayan sa labas ng kawento. Laat Enisidad-tinutaoy ng ahi ang easyon ng mga mamamayan ng msahrap at mayamang bans o anumang pormasyong panlipsnan, ‘batay sa klay ng kailang bala. Ang hstrikal na pribilehiyadong ‘un ay ang mga Caucasian 0 Anglo-Saxon, na siya rin namang ragpasimuno ng sinaunat makabagong kolonyalismo. Tinutukoy aman ng etnsidad ang bat ibang enkongpinagmatan ng bumubu ng ang bans sin, Kasil, akan, llonggo, Ae, aba pa. Sipatin mul ang “Bb. Phatuphats” ignan ang representasyon 1g Kapampangan at deyuhan dite, Gayundin, ano ang snisivalt 1a imahen ng mga zehiyonal na mamamayan sa huwentong "Padre Antoni,” *Panatiko,” at “Ang Paghamult™? Isalangalang ma bawat wena may sli na lahat etnisiad. Masaring nagpokis ibang uwento a sinisipat ag pibilisasyon ng Tagalog at sentrong Mails, maging ang sentr sa labas ng bans, at ang pagssantabi ng mga sehlyonal na mamamajan. Pano naghahalilo ang nga tagalob, otro, at tpalaas?Paano rn lumiha ng sting pag-inaws ang ‘mga tagalabasng kanilang marginalization? Seksualldad at Kasarin-ang seksualided ay umuukol sa seksus- lsasyon ng isang indibidwal: paano nagiging seksual na alalang, ang tao? Tnitignan ng salik na heterosesualidad ang. maging peblehiydong seksulidad sa kasaysayan at ipunan, nalsentai sa Pekin Pogbatas/Pogbogtas ang iba pang seksualidad, tulad ng homoseksualidd,biseksuslidad, © queer, Ang kasarian naman ay umaukol #8 panlipunang pansnaw ‘ukol sa paghaalakit paghababae. Halimbawa, ang batang llak'y Pinipigiang umiyak dail hind to ang ideal na katanglan ng isang ‘matapang na ali ang batang babae'y plnipiglang maging magasie © malikot dahil hind to ang katanglan ng isang mahinhing baboe Gayumpaman, ang llakly massring magharoon ng makababue (feminine) na Katangian—mula sa mahabang.buhok hanggang 5% pagkakahillg sa paplluc; gayundin, ang babse ay masaring ‘magharoon ng makalalaking katangian (masculine), maaaring mas {gusto niyang magpantalon o manligav. ‘Tignan ang maghakalbang konsepto ng kasaian partikular ang, Pagkababae, st mga kuwentong"Tulad ng Dati Sa Underpass" Nanay st Arrythoin sa Taplgas” Tian naman ang sling seksualidad sa mga kuwentong “Ang Paghamulat" isang rite-of passage a huwent ng lalaking bata “Red ang Luha nt Michael” Kuwento ng labs na homoseksual na atraksyon; at "Reasyon” kuwento ng tension ng heteroschslidad 4 Botti at Phat Ang. pag-uniad ng kaptalismo bilang. pinakamalaganap na andaigigangekonomiyang puwersa ay naghunsod din ngaakibat aps. ‘unlad ng estetika sa produksiyonng ining at kultura. Gayundi, mayroong Saakibat na honsepto ng poghatao batay «8 ebolusyon ng ekonomiya at estetka ng kaptalismo, Sinsuma ng sumusunod na balanghas, hale ‘kina Ernest Mandel at Fredric Jameson, ang binabanggt na eholusyon: ‘Yogto ng Kapitalismo: Esteli: Kolonalismo Realsmo Imperyalismo Modernism Maltinasyonalismo Postmodernism ‘Sa pagsasayupto ng kapltalismo, matutunghayan ang mga pananaw

You might also like