You are on page 1of 34

2/15/2017

POLMER MALZEMELER

Materials Science
of Polymers for
Engineers by Tim
A. Osswald and
Georg Menges

Do. Dr. Atilla EVCN


Afyon 2017

Ders Mfredat
Polimer malzemelere giri


Polimer terminolojisi
Polimer malzemeler ile dier malzemeler arasndaki farklar
Polymeric Materials:
Polimerlerin temel kullanm alanlar Structure, Properties,
Polimerlerin snflandrlmas
Polimerlerde molekl arl
Applications
Polimer zeltileri
Polimerlerin fiziksel, kimyasal ve mekanik zellikleri
Polimer-evre etkileimi Gottfried W. Ehrenstein
Polimerizasyon prosesleri
Polimerleme reaksiyonlar and R. P. Theriault
Polimerleme reaksiyonlarnn kinetii
Polimer uygulamalar


Termoplastik polimerler
Termoset polimerler
Hanser Gardner
Elastomerler Publications
Polimerik lifler
Polimerik filmler
Polimerik kompozitler
Organik LEDler
LCD sv kristaller
Hidrojeller
Polimerlerde kullanlan katklar
Polimerlerin karakterizasyon teknikleri

1
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Prof. Dr. Mehmet SAAK Prof. Dr. Mehmet


Mustafaev
Gazi Kitabevi Ankara
Sekin Akademik ve
Mesleki Yaynlar
Ankara

Prof. Dr. Mehmet SAAK Polimer ve plastikler teknolojisi

Gazi Kitabevi Ankara R.Kurbanova

Konya Seluk niversitesi

2
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Prof. Dr. Satlm Polimer Teknolojisi


Basan
Prof. Dr. Baki Hazer
Sivas Cumhuriyet
niversitesi Trabzon Karadeniz Teknik niversitesi
Yayn Yayn

Prof. Dr. Selma Polimer Teknolojisine Giri


AKKURT
Erhan Pikin
Birsen Yaynevi
nklap Kitabevi

3
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim
Deerlendirme ok eski tarihlerde kullanlan polimer
malzemelerin banda selloz, niasta, doal
Arasnav % 30 kauuk vb gibi doal polimerler gelir.
dev % 20
Doal polimerler, ilenme zorluu ve baz
fiziksel, kimyasal ve mekanik zelliklerinin
Final % 50 yetersiz olmasndan dolay yerlerini yar
sentetik, sentetik polimerlere terk etmitir.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim


lk doal polimerler
Aa sakzlarndan
Kaplumbaa kabuklarndan
Bcek salglarndan elde edildi.

4
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1500 lerde ngiliz kaifler orta Amerikada 1833 de Polimer


yaayan antik Mayalarn ocuklarnn doal tarifi ilk kez sveli
kauuk aalarndan yaplan toplarla bilim adam J. Jakob
oynadklarn kefettiler. Bu polimerlerin ilk Berzelius tarafndan
uygulama rneklerinden birisidir. kullanlmtr.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1770 de Priestlyin kat zerindeki yazlar 1839 ylnda ngilterede Charles Macintosh
sildii iin silgi dedii doal kauuk (rubber) ve Thomas Hancock, Amerikada Charles
kullanlmaya balanmtr. Goodyear tarafndan kkrt ile vulkanize
edilerek daha kullanl hale getirilmitir.

5
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Charles Goodyear, doal


kauuun zelliklerini Tarihsel Geliim
gelitirmeye alrken
yetikinlik yaantsnn 1847 ylnda svireli bilim adam Jns Jacob
ounu geirdi. Berzelius, gliserin ve tartarik asitten
Goodbear, 1839 'da doal polyesteri kefetti.
kauua kkrt ilave
edilmesinin elastikiyetini ve
tokluunu nemli lde
arttrdn kefeder.

Daha sonra "vulkanize" kauuk olarak bilinen


"kkrtl" kauuk bugn hala yaygn olarak
kullanlmaktadr.

Tarihsel Geliim

1840 larda svireli kimyac Christian


Schoenbien selloz nitrat kefetti.
Karsnn pardessndeki pamuk, nitrik asit
ve slfirik asit karmyla temas edince
olduka kuvvetli alev alan ve patlayan bir El yapm plastik ayna
maddeyi kefeder. erevesi (1866)

Yukardaki ayna erevesi ekillendirilmi ilk plastik


paralardandr. Bunu kefeden Alfred Critchlow,
Pro Molding Corporation irketini 1847de kurdu.
Pro, Birleik Devletlerde kurulan ilk plastik
ekillendirme irketidir.

6
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim


1862 de ilk insan yapm polimerlerden biri
1851 ylnda % 20-30 kkrt ieren sert olan Selloid, Alexander Parkes tarafndan
kauuk retildi. Great International Sergisinde, Londrada
1880 de retilen bir bilezik sergilendi.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1859 ylnda Portekizli kimyac Agostinho


Loureno, etilen glikolden polieteri retti.

Alexander Parkes

Yar sentetik bir polimer Selloid, Alexander Parkes


tarafndan 1862da kefedildi ve Londrada Great
International Exhibition da sergilendi. Parkesine
denilen bu yeni malzeme selloz nitrat ve zc
ieren bir organik maddeydi. Parkesine stlabilir,
ekillendirilebilir ve soutulabilir. Buna ramen
vulkanize kauuktan daha pahalyd.

7
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim


SELLOD, farkl zclerle 1868 de John Wesley Hyatt nitrosellozla
ilem grm nitroselloza ilgili aratrmalara balad. Termoplastik bir
dayal bir madde polimer , pamuk sellozundan elde edilen ilk
ticari baarl yar sentetik polimerdir.
Dme
Tarak
Kalem

Tarihsel Geliim
Selloid celluloid (Pyroxylin)
1865 ylnda Schtzenberger selloz
asetat kefetti. Cross ve Bevan lk yllarda bilardo topu, fotoraf filmi,
tarafndan 1894 te gelitirildi. gzlk cam vb malzemelerin yapmnda
kullanlmtr.

8
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1872 de PVC, Alman Kimyac Eugen 1907 de Belika doumlu Amerikal bilim
Baumann tarafndan kefedildi. adam Leo Hendrick Baekeland tamamen
1913 ylnda patenti alnd. sentetik ilk polimer olan fenol formaldehit
Waldo L. Semon, PVC yi reinesinin retimini gerekletirmitir.
kullanarak kullanl
rnleri elde etmenin
yolunu buldu.

Tarihsel Geliim
Gne
Bakelit adyla anlan bu polimer, ilk yllarda
Kapal tp telefon ahizesi gibi birok plastik paralarn
retiminde kullanlmtr.

9
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

Bakelit. 1917 de X-nlar kristalografisi, bir kristal


yapnn analiz metodu olarak kefedildi. 8 yl
sonra bu metodu kullanan M. Polanyi
sellozun kimyasal yapsn kefetti.
Bu, polimer birim hcrelerinin kk molekl
trlerinden ziyade uzun zincir molekllerinin
blmlerini ierdiini ortaya karmtr.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1917 de I. Dnya Sava srasnda Alman 1924 de Herman Staudinger Makromolekl


Kimyaclar tarafndan dimetil btadien den Hipotezini ileri srerek polimer teknolojisine
suni kauuk kefedilmitir. nemli bir ufuk kazandrmtr.
Doal kauuun ve polistirenin kk
birimlerinin bulunduu uzun zincirli
molekllerden olutuunu ileri srerek,
polimer retiminin deneme yanlma
yaklamndan kurtulmasna neden olan
aratrmac, bu almalaryla Nobel dl
kazanmtr.

10
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim

1927 de selloz asetat ticari olarak


retilmeye balanmtr.

Polivinil klorr (PVC) gnmzde en yaygn


kullanlan termoplastik polimerlerden birisidir. Yap
sektrnde cephe kaplama, pencere, profil ve boru
yapmnda kullanlr.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1927 de Waldo Lonsbury Semon 1928 de polimetil metakrilat retildi.


almalarnn sonucu polivinil klorr
ticariletirmitir.

11
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim
Plexiglas. PMMA, neredeyse camdan
daha transparan ve sert bir termoplastik 1930 ylnda DuPont ta polimer zincirleri
polimerdir. 1937 de ticari olarak zerinde alrken, sentetik bir kauuk olan
poly(hexamethylene adipamide), Nylon 66 y
retilmeye balanmtr.
kefetti.
Neopren (Dupren) ve Naylon ipein yerini
alan sentetik polimer bir fiberdi.
1931 de retimine baland.

Neoprene: The first Synthetic Rubber


Cl

Tarihsel Geliim Cl Cl

Cl etc
Cl
R R
1929 da re-formaldehit reineleri elde benzoyl peroxide
R

inititates free radical


edildi. polymerization

12
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Naylon 66
O
+ NH2
HO H2N
OH
O
- H 2O

O O
H H
N N etc. . .
N N
H H
O O

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1930 da ilk defa retilen polistiren ve 1933 ylnda Polietilen


sonraki yllarda, zellikle II. Dnya Savanda Imperial Chemical Industries, ngiltere
nem kazanan stiren-btadien kopolimeri E.W. Fawcett & R.O. Gibson
(SBR) polimer teknolojisinde nemli rnler lk olarak su altndaki kablolarn
olmulardr. kaplanmasnda ve radarlardan saklanmak iin
kullanld.

Low density polyethylene


1939

High density polyethylene


Ziegler-Natta catalysts

13
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1934 ylnda Wallace Carothers 1937 de Dow Chemical polistireni


poliakrilonitril, stiren-akrilonitril ve Amerikaya getirdi.
polivinilasetat kefetti.

Polistirenden yaplm kpek


bal, 1950, Amerika

Tarihsel Geliim

1938 ylnda DuPontta alan Roy Plunkett


ve Jack Rebok kazaen Teflon ticari adyla
anlan politetrafloretilen (PTFE) retilmitir.
Dnyann en kaygan maddesi olduunu ifade
1939de Byk ettiler.
lekte polimerlerin
kalplamasna ilk Ancak 1946ya kadar ticarileemedi.
zm oklu Yaltm, kaydrc, kaplama vb amalarla
enjeksiyon kullanlmaya baland.
kalplama birimiyle
giderildi.

14
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim

1941 ylnda etilen glikol ile tereftalik asitin


reaksiyonuyla J. Rex Whinfield ve James T.
Dickinson tarafndan (polyester) Dacron
polietilen tereftalat (PET) retildi.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1939 ylnda melamin formaldehit


reineleri (formika) kefedilmitir.

15
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

II. Dnya Sava polimer teknolojisinde


Polyester inanlmayacak kadar hzl bir gelimeye
neden olmutur.
O OMe OH

MeO O HO
Sava sonras yllarda yeni polimerlerin
sentezi hzlanarak devam etmitir.
O
1947 de epoksi reineler
O O
O O 1948 de akrilonitril-btadien-stiren
O O terpolimeri ABS sentez edilmitir.
O O
Dacron
O O

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1942 de alman kimyac Herbert Rein


poliakrilonitril (PAN) fiberi kefetti.

16
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1952de Almanyada Max- HERMANN


Planck Enstits STAUDINGER (Alman)
aratrmaclarndan K. (1881-1965)
Ziegler, baz alminyum
alkali bileiklerini katalizr
olarak kullanarak etilenin
dk basnta 1953 Nobel dl (Kimya)
polimerizasyonunu Makromolokler kimya
gerekletirmitir. alanndaki bulular nedeniyle

Tarihsel Geliim General Motor 1953 ylnda Chevrolet Corvette i


piyasaya srd. Bu GM ef tasarmcs Harley
Earl, (ilk cam fiberle glendirilmi plastii
1953 de Ziegler ve Natta tarafndan stereo- kullanan kii) tarafndan dizayn edildi. 300
dzenli polipropilen sentez edilmitir.
Corvette retimin ilk ylnda retildi ve 3,498.00 $
Bu almalaryla 1963 de Nobel dl a satld. Corvette 50 ylda bir ok deiime
almlardr. urarken deimeyen tek ey cam fiberle
glendirilmi plastiin tasarmda kullanlmasdr.

1953 Corvette 2003 50th Anniversary Corvette

17
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polikarbonat polycarbonate

Umass Lowelda Plastik Mhendislik Program 1954


ylnda Russell W. Ehlers tarafndan kuruldu.

Tarihsel Geliim Tarihsel Geliim

1954 ylnda Alman Bayerden Hermann 1956 ylnda Allan Hay polifeniloksiti sentez
Schnell ve General Electric Companyden etmilerdir.
Daniel Fox polikarbonat birlikte kefettiler.
Optik olarak transparan bu termoplastik
polimer sertlik ve tokluk, s direnci ve elektrik
yaltm zellikleri bakmndan yaygn olarak
kullanld.

18
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

20 Temmuz 1969 insanolu en byk kefine


Monsanto Gelecein Evi Disneylandda 1957 ylnda Neil Armstrongun aya ayak basmasyla ulat. Bu
ina edildi. Binann tm ereve ve yaps 100 % birok Malzeme Bilimi gelitirmeleri olmasayd
plastikti. Ev grntl telefon, ultrasonik bulak mmkn olmayacakt.
makinesi, mikrodalga frn gibi birok yeniliklerle
donatlmt. Ancak asla bir daha retilmedi.

Plastik Mhendislii Eitimi

Plastikler birok rol oynad. Apollo A7L uzay


birimi ierisinde;
nylon yap, neoprene kapl nylon yap, Dacron
Plastik Mhendislii renci Topluluu Lowell (PET) yap, Mylar (PET) film, Kapton (PI) film,
Technological Institutede (imdi UMass Lowell) and Teflon (PTFE) kapl yap.
1959 da kuruldu.

19
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Stephanie Kwolek modern


Prototipleme yeni rn gelitirme proseslerinde
dnyann yaygn kullanlan ve
ok nemli bir aamadr. 1982de Charles Hull
bilinen malzemesini kefetti.
Kevlar. DuPont kimyacs StereoLithography diye de bilinen Hzl
Kwolek, kondenzasyon Prototipleme fikrini ilk olarak ortaya atmtr. Bu
polimerlemesi iin dk scaklk 3D Sistemleri cihaz Valencia, CAda retildi ve
prosesini ortaya kard. tam otomatik bir sistemdi. Bu cihaz sayesinde
O, aramid polimerini kefettiinde gnler haftalar alan geleneksel retim saatlere
birok bilimadam buna inanmad, drlmt.
viskoz ve berrak yerine akkan
ve bulank olduu iin reddetti
Kevlar, isimli polimer fiber ilk
olarak 1971de pazara kt. Fiber
Stephanie Kwolek
elikten 5 kat daha dayankl, cam
fiberin younluunun yarsna
sahipti.

1974de , Hollandal bir plastik proses mhendisi Tarihsel Geliim


Edward Klobbie, atk tketici plastiklerinden
plastik yer demesini retti. Sentetik polimerlerin ticari boyutta retiminin
balamasndan nce insanlar; giyinme veya
dokuma amal gereksinimlerini yn, pamuk,
keten tr doal liflerden salamlar, gnlk
hayatta kullandklar ou malzemeyi ise
elik,
cam,
odun,
ta,
tula ve
imentodan yapmlardr.

20
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Tarihsel Geliim Polimer Terminolojisi

Daha sonralar Polimerlerde birok maddeler gibi


plastik poet, molekllerden, molekller ise atomlardan
oluur.
plastik tabak,
Ancak polimer maddeler kendilerini oluturan
sentetik kuma,
molekllerin bykl ve molekl arl ile
suni deri tr adlandrmalarn yapld basit maddelerden ayrlrlar.
baz rnler kullanlmaya balanmtr.
polietilen

Tarihsel Geliim Polimer Terminolojisi

Son yllarda zellikle yksek sl ve mekanik Polimerler, ok sayda ayn veya farkl atomik
gruplarn kimyasal balarla, az veya ok dzenli bir
dayanklla sahip polimer malzemeler biimde balanarak oluturduu uzun zincirli, yksek
gelitirilmitir. molekl arlkl bileiklerdir.
Gnmzde gnlk hayat kolaylatran bir
ok uygulamada polimerleri grmek Poli : ok
mmkndr. mer: birim
monomer: bir birim
Malzeme teknolojisi polimer malzemelerden Tekrarlanan birim Kovalent balar
dimer: iki birim
olduka fazla yararlanmaktadr. Dk trimer: birim
younluk ve ilenmelerinin kolay olmas tetramer: drt birim
onlarn aranan bir malzeme aday olmalarn polymer: ok birim
salamaktadr.

21
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimer Terminolojisi

Polimer szc iki latince kelimenin


birleiminden ibarettir.

Poli ok , meros birim demektir.

Polimerlere makromolekller, polimerleri


meydana getiren kk molekll maddelere
ise monomer ad verilir.

Polimer Terminolojisi

Polimerleme reaksiyonlar, genellikle baz


maddeler ayrlmadan ve elementel bileim
deimeden, monomer molekllerinin biri
dieri ile birleerek yksek molekll
birlemeler meydana getirme reaksiyonlardr.
Polimer iinde tekrarlanan birim saysna
Polimerleme Derecesi (n) denir.

n Monomer Polimer
n CH2=CH2 ( CH2 - CH2 )n
etilen polietilen

22
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerin adlandrlmas genellikle


makromolekldeki tekrarlanan monomerlerin
adnn bana poli szc ilave etmekle
olur.
rnein;
propilen => polipropilen,
etilen => polietilen,
stiren => polistiren,
vinilklorr => polivinilklorr... gibi.

Polimerizasyon
Polimerizasyonda, kk tekrarlanan
birimler (monomer) uzun zincir polimer
oluturur.

23
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimer Terminolojisi sim Forml Monomer


Poliakrilonitril akrilonitril
(CH2-CHCN)n
(PAN, Orlon, Acrilan) CH2=CHCN
Polimerlerin ad, onlarn makromoleklndeki Politetrafloroetilen tetrafloroetilen
(CF2-CF2)n
tekrarlanan birimleri meydana getiren (PTFE, Teflon) CF2=CF2
monomerlerin adna poli sz eklemekle Poly(metil metakrilat)
metil metakrilat
(PMMA, Lucite, [CH2-C(CH3)CO2CH3]n
okunur. Fleksiglas)
CH2=C(CH3)CO2CH3

Poly(vinil asetat) vinil asetat


(CH2-CHOCOCH3)n
(PVAc) CH2=CHOCOCH3
Etilen
cis-Poliizopren [CH2-CH=C(CH3)- izopren
doal kauuk CH2]n CH2=CH-C(CH3)=CH2
Polietilen
Polikloropren kloropren
[CH2-CH=CCl-CH2]n
(cis + trans) (Neopren) CH2=CH-CCl=CH2

Polimer Terminolojisi sim Formul Monomer

Polietilen etilen
(CH2-CH2)n
dk younluk (LDPE) CH2=CH2

Polietilen etilen
(CH2-CH2)n
yksek younluk (HDPE) CH2=CH2

Polipropilen propilen
[CH2-CH(CH3)]n
(PP) CH2=CHCH3

Poli(vinil klorr) vinil klorr


(CH2-CHCl)n
(PVC) CH2=CHCl

Poly(viniliden klorr) viniliden klorr


(CH2-CCl2)n
(Saran A) CH2=CCl2

Polistiren stiren
[CH2-CH(C6H5)]n
(PS) CH2=CHC6H5

24
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimer Terminolojisi

Eer makromolekl zinciri iki veya daha fazla


monomer birimlerinden meydana geliyorsa
byle polimerlere kopolimer denir.

rnein ; btadien-stiren kopolimeri gibi

Polimer Terminolojisi Polimer Terminolojisi

Makromolekl zinciri ayn birimlerden yani


ayn monomerden oluuyorsa, byle
polimerlere homopolimer denir.

rnein ; polistiren, polipropilen,


polivinilklorr gibi

25
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerle dier malzemeler Polimerlerle dier malzemeler


arasndaki farklar arasndaki farklar
Kat malzemeler; metaller, seramikler ve Polimerler metal ve seramiklerle
polimerler eklinde 3 grupta incelenebilirler. kyaslandnda
Metaller atomlardan oluan, serbest Dk mekanik dayanm
elektronlar nedeniyle s ve elektrii iyi ileten, Yumuaklk
erime scaklklar orta dzeyde, sert, parlak, Belli scaklk aralklarnda kullanlabilme
KN yksek, mekanik dayanmlar iyi Baz zelliklerinin zamana bal olmas (uzama)
malzemelerdir. noktalarnda zayf olduklar gzlenir
Seramikler anorganik ve metal olmayan
kimyasallarn oluturduu, elekriksel adan
genelde yaltkan, sy zayf ileten, sert
olmakla birlikte krlgan malzemelerdir.

Polimerlerle dier malzemeler Polimerlerle dier malzemeler


arasndaki farklar arasndaki farklar
Kat Malzemeler
Bunun yannda polimerler baz stnlkleri
nedeniyle ou alanda metal ve seramiklerin
Metaller Polimerler Seramikler
yerini almlardr.
Sentetik Yar sentetik Doal Kolay ekillenebilme
Dk younluk
polietilen selloz asetat kauuk Kimyasal maddelere dayanm
Dk s iletimi
polistiren selloz nitrat proteinler Ucuzluk
Korozyona uramama
poli(vinil klorr) selloz
Estetik grnm
poliester Dk elektrik iletimi
esneklik

26
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerle dier malzemeler Polimerlerle dier malzemeler


arasndaki farklar arasndaki farklar
Kk molekll maddeler (monomer) Kk molekll bileiklerin zeltileri effaf
genellikle gaz veya sv haldedirler, olduu halde, yksek molekll birlemelerin
polimerler ise byk molekll olduu iin zeltilerinde n dalmas gzlenir.
kat ve genellikle serttirler. Polimer maddeler kk molekll
bileiklerden farkl olarak yksek elastik
kabiliyetine sahiptir.
Kk molekll bileiklerden farkl olarak,
yksek molekll bileiklerin zeltilerinden
Renksiz gaz kat veya eriyik halinden ince tabakalar meydana
getirebilirler.
etilen polietilen

Polimerlerle dier malzemeler Polimerlerle dier malzemeler


arasndaki farklar arasndaki farklar
Kk molekll bileikler genellikle Kk molekll bileiklerin kristallemesi
zclerde kolay znrler. Ancak yksek genellikle kolay ve belli bir scaklkta olduu
molekll bileikler ise hem zor znrler halde, yksek molekll birlemeler iin
hem de znme ekilleri farkldr. kristalleme prosesi ok zor ve geni bir
scaklk aralnda olmaktadr.
zc moleklleri polimer moleklnden
kk olduu iin onlar nce polimerin iine Bu proseste scaklk azaldka molekller
difze olurlar. Bu nedenle polimer ier, birbirine yaklar ve sistemin hacmi azalr.
hacmi 1000 kat kadar artar. Bylece
aralarndaki ba zayflar ve zcde
znrler.

27
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerle dier malzemeler Polimerlerle dier malzemeler


arasndaki farklar arasndaki farklar
Camlama scakl polimerlerde byk
nem tar ve bu scaklk zerinde
Ergime Cams
scakl gei polimerler ekillendirilebilirler.
scakl
S S
Tg (K) Tm (K)
V V
K
Polietilen 158 410
K
Polipropilen 253 449
Tm Tg
Polistiren 373 513

Polimerlerle dier malzemeler Yaygn poliolefinler


arasndaki farklar Monomer Polymer
CH3
H3 C
Polimerler cams Ethylene
Polyethylene n
Repeat unit

gei scaklna CH3


CH3
(Tg), bir kristal ise Polypropylene CH3
n
CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3
ergime scaklna Propylene

(Tm) sahiptir. Ph n
CH3

Polystyrene Ph Ph Ph Ph Ph Ph Ph
Tm > Tg Styrene

CH3
Cl n
Poly(vinyl chloride) Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl
Vinyl Chloride

F2 F2 F2 F2 F2 F2
F2 C CF2 C C C C C C CF3
F3C C C C C C C
F2 F2 F2 nF F2 F2
Tetrafluoroethylene Poly(tetrafluoroethylene): Teflon 2

28
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polyester, Amid ve retanlar


Polimerlerin Kullanm Alanlar
Monomer Polymer
O O
HO2C CO2H OH
H2 H2 Polimer zellik Kullanm Alan
HO HO O C C O H
Poly(ethylene terephthalate
Terephthalic Ethylene n
Kimyasal korozyona kar Yaptrclar, elektrik
acid glycol Ester
yksek direnli, iyi ssal aletleri paralar,
Fenolik
O O O O kararllk, dk nem kalplanm malzemeler,
reineler
HO OH H2N NH2 HO N N
H geirgenlii ve kolay levha ve plakalar, fren
4 4 4
Adipic Acid 1,6-Diaminohexane Nylon 6,6 4
H H n islenebilirlik. astar ve balatasnda
Amide
O O
H H
HO2C CO 2H H2N NH2 HO N N H
Kevlar n
Terephthalic 1,4-Diamino
acid benzene
H2
OCN C NCO OH
HO
Ethylene Spandex
4,4-diisocyantophenylmethane
glycol
O O
H H2 H H2 H2
HO N C N O C C O H Urethane linkage
n

Doal Polimerler
Polimerlerin Kullanm Alanlar
Monomer Polymer

Polimer zellik Kullanm Alan


Isoprene Polyisoprene: Dekoratif malzeme,
Natural rubber n

H OH H OH Kimyasal diren, stn yaptrclar, levha ve


HO H HO Amino yzey sertligi, iyi isisal plakalar, tekstil
HO O
HO OH HO
H
OH reineler kararlilik ve iyi renk ilemlerinde kalplanm
H OH Poly(-D-glycoside): OH
H H cellulose H H n koruma. malzemeler,kontraplak
-D-glucose ve kat kaplama
O O O O
H H
H3 N H3 N N N OH
O Polyamino acid:
protein R1 Rn+1 n Rn+2
R
Amino Acid
O O
DNA
O P O Base O P O
O Base
O O O
oligonucleic acid
OH DNA
O
Nucleotide DNA
Base = C, G, T, A

29
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerin Kullanm Alanlar Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan Polimer zellik Kullanm Alan
Alevlenmeye ve effaf, iyi srnme direnci, Yaltkan malzeme, metal
Yap malzemeleri, levha ve
kimyasallara kar stn lekelenmeye kar diren, malzeme yerine, lens,
plaka, hava ve deniz tat
diren, dk fiyat, stn yksek krlma indisi, iyi elektrik aletleri paralar,
Poliesterler paralar, lif dekoratif Polikarbonat
mekaniksel ve elektriksel boyutsal kararllk ve stn fotoraf filmi, dkm
malzeme, misina ve kayak
zellik, stn ssal kimyasal ve elektriksel kalplama ve emniyet
malzemesi.
kararllk. zellik. baretleri

Polimerlerin Kullanm Alanlar Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan Polimer zellik Kullanm Alan

Kimyasal diren, stn Elektriksel yaltkan, Kimyasal diren, sertlik, iyi


ie, lastik, lif, paketleme,
Alkit elektriksel ve sl zellik ve boyalar, cam macunu, anma direnci, kolay
Poliamit diki iplii, eitli aletler,
reineleri genis esneklik-sertlik elektronik alet paralar ve kalplanabilirlik, hafiflik ve
dili ve misina.
aral cam lifi takviyeli paralar. dk srtnme katsays

30
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerin Kullanm Alanlar Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan Polimer zellik Kullanm Alan
Iyi yapma zellii, stn
yi kimyasal fiziksel ve Yer demesi,
Roket yakt bileeni, elektriksel zellik, iyi isi
elektriksel zellikler, dier yaptrclar, ince levha ve
Poliretan izolasyon, kpk ve Epoksi yaltm, sertlik, dk
reinelerle kullanldnda plakalar, yzey kaplamalar
elastomer. bzlme ve stn
stn rn eitlilii ve astarlar.
kimyasal diren.

Polimerlerin Kullanm Alanlar Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan Polimer zellik Kullanm Alan

Deiik biim ve boyutta Esneklik, inert, Kauuk, su itici malzeme,


Su saati paralar, vana,
kolay islenebilirlik, ou oksidasyona diren, stn levhalar, kpklenmeyi
Polieter pompa dilileri ve Silikon
asit alkali ve tuzlara kars elektriksel zellik ve iyi sl nleyici ve kapslleme
tabakalar.
stn diren. zellik malzemesi

31
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerin Kullanm Alanlar Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan Polimer zellik Kullanm Alan
Kap ve kutular, oyuncak, stn fiziksel ve kimyasal
D ortamda neme kar iyi mutfak eyalar, Boru ve tp, yaptrc,
zellik, isleme kolayl,
diren, esneklik, zayf kaplamalar, boru ve tp, Poli(vinil inaat malzemesi, atk su
Polietilen nispeten dk fiyat dier
mekaniksel kuvvet ve kablolarda yaltkan klorr) deposu, su tesisat
polimerlerle iyi uyum ve
stn kimyasal diren tabakalar ve paketleme ve malzemesi ve yamurluk
stn kimyasal diren.
ambalaj filmi.

Polimerlerin Kullanm Alanlar Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan Polimer zellik Kullanm Alan
Kokusuz ve seffaf dsk Levha ve tabakalar, lif boru Izolasyon malzemesi, ince
Uv nlarna diren, iyi
younluk, iyi sl diren, ve tp, elektronik alet cidarli kaplar, soutma
vurma ve gerilme direnci,
stn yzey sertlii, paralar, oyuncak, mutfak kuleleri, boru kpk,
Polipropilen Polistiren dk fiyat ve ileme
krlmazlk, stn kimyasal eyalar, tbbi kauuk, eitli aletler,
kolayl, asit alkali ve
diren ve iyi elektriksel malzeme(steril edilebilir) ve otomobil paralar ve
tuzlara kar stn diren
zellik. eitli aletler paneller.

32
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan
Soru
D ortamda dayankllk,
Tekstil ve kat endstrisi,
yzey parlakl, yksek Aada verilen zelliklerden hangisi
manyetik bant, paketleme
Sellozik vurma direnci, dk sl
iletkenlik ve yksek
ve ambalaj malzemesi, polimerin zelliidir?
kalnlatrc, boru ve tp
dielektrik zellii A) Genellikle zclerde kolay znrler.
B) Bileiklerinin elastikiyetleri yoktur.
C) Zor znrler hem de znme ekilleri
tamamen farkldr.
D) zeltilerinden veya eriyik halinden ince
tabakalar meydana getirilemez.

Polimerlerin Kullanm Alanlar


Polimer zellik Kullanm Alan
Soru
UV nlarna diren, Lens, elastomer, dekoratif
kristal parlakl, orta yapsal paneller,
derecede kimyasal diren, aydnlatma sistemleri, Polietilen aada verilen scaklklarn
Akrilik
iyi vurma ve gerilme pencere ve glgelik, tabela hangisinde sv halde bulunur?
direnci asit ve alkali reklam panosu ve
tuzlara kar stn diren yaptrc A) 100 C
B) 189 C
C) 290 C
D) 450 C

33
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2/15/2017

Soru
Tabiattaki canl varlklarn bnyelerinde
olumu rnlere doal polimerler
denir.

DORU

YANLI

34
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

You might also like