Professional Documents
Culture Documents
Türk Edebiyatı Tanzimat Dönemi Gazeteleri
Türk Edebiyatı Tanzimat Dönemi Gazeteleri
1-)Takvim-i Vakâyi:
1831 yılında II. Mahmut döneminde çıkan gazete ilk resmî gazetemiz
olma özelliğine sahiptir.
Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın Mısır’da Osmanlı karşıtı
propagandalar yapmak için çıkardığı Vaka-yi Mısriyye isimli gazeteye
karşı çıkarılmıştır.
Dönem dönem kapatılan gazete Türkiye Cumhuriyeti’nin
kuruluşundan sonra Resmî Gazete olarak faaliyetlerini sürdürür.
2-)Ceride-i Havadis:
1940’ta İngiliz William Churcil tarafından çıkarılan gazete devlet
tarafından teşvik edildiği, desteklendiği için yarı resmî gazete olarak
kabul edilir.
1940’ta İngiliz William Churcil tarafından çıkarılan gazete devlet
tarafından teşvik edildiği, desteklendiği için yarı resmî gazete olarak
kabul edilir.
Gazetenin diğer bir özelliği ilanlara yer vermesidir.
3-)Tercüman-ı Ahvâl:
Tanzimat edebiyatının sembol gazetesi olan ve Tanzimat edebiyatının
başlangıcı olan Tercüman-ı Ahvâl, İstanbul’da 1860-1866 arasında
yayımlanan ilk özel gazetedir.
22 Ekim 1860’ta Agâh Efendi ve Şinasi tarafından çıkarıldı.
Ayrıca edebî eserlerin de yayımlandığı gazetede, Batılı anlamda ilk
Türkçe oyun olan Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” de (1860) dizi olarak
yayınlanmıştı.
Gazete, Ziya Paşa’nın kaleme aldığı sanılan ve eğitim sistemine sert
eleştirilerde bulunan bir yazı yüzünden Mayıs 1861’de iki hafta süreyle
kapatıldı.
Bu olay Türk basınında yayın durdurmanın ilk örneği oldu.
Tasvir-i Efkâr:
Tanzimat dönemindeki diğer önemli gazetelerden bir tanesi de
1862’de Şinasi tarafından çıkarılmıştır. Bu gazeteyi 1865 yılında iki yıl
Namık Kemal çıkarmış ve akabinde de Recaizade Mahmut Ekrem devam
ettirmiştir.
Muhbir:
Ali Suavi tarafından 1866 yılında çıkarılmıştır. Avrupa’ya kaçan Ali Suavi
bu gazeteyi Londra’da çıkarmaya devam etmiştir.
Hürriyet:
1868’da Londra’da Namık Kemal ve Ziya Paşa tarafından çıkarılmıştır.
Ziya Paşa daha sonra Cenevre’de çıkarmaya devam etmiştir.
Devir:
1872 ‘de Ahmet Mithat Efendi tarafından çıkarılmıştır.
Bedir:
1872 ‘de Ahmet Mithat Efendi tarafından çıkarılmıştır.
İbret:
Namık Kemal Avrupa’dan döndükten sonra bu gazeteyi 1871’de
çıkarmıştır. En önemli düşünce ve siyaset yazılarını bu gazetede
yayımlamıştır.
Namık Kemal’in yazıları nedeniyle ilgi gören gazete, yine Namık Kemal
yüzünden 1873’te kapatılır. Sebebi de yazarın “Vatan yahut Silistre” adlı
oyunudur.
Sabah:
1876’da Şemseddin Sami tarafından çıkarılmıştır.
Tercüman-ı Şark:
1878’de Şemseddin Sami tarafından çıkarılmıştır.
www.egitimhane.com