KBM308 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Deney Raporu

ISI DEĞİŞTİRİCİ
Grup 8

150106901 Dovran Nuryagdyyev

Deneyin Yapıldığı Tarih: 14.02.2019

Raporun Teslim Edildiği Tarih: 21.02.2019

Deney Sorumlusu: Arş.Gör. Mehtap ÖZEKMEKÇİ

Şubat 2019

Bursa

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DBMMF KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Özet

Bu deney raporunda ısı değiştiricilerin performansını etkileyen faktörlerin incelenmesi

sonucunda gözlemlenen sonuçlardan bahsedilmiştir. Farklı sıcaklıklardaki sıcak akışkanın
gövde borulu ısı değiştirici üzerindeki performansı paralel ve ters akışlarda nasıl etki
gösterdiği incelenmiştir. Bunun yanı sıra aynı ısı değiştirici üzerinde paralel ve ters
akışlarda değişen soğuk su akış hızlarının etkisi üzerinde gözlem yapılmıştır. Elde edilen
verilerden yararlanılarak gerekli hesaplamalar (örn: verim, yoğunluk, ısı transfer hızı,
ortalama ısı transfer katsayısı v.b) yapılarak yorumlanmıştır.

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 i

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

İçindekiler

1. Giriş………………………………………………………………..1
2. Kuramsal Temeller.......................................................................2
1.1.1 Isı değiştirici tipleri……………………………………2
1.1.2 Akışkan sayısına göre…………………………………2
1.1.3 Yüzey kompaktlığına göre……………………………2
1.1.4 Yapısal özelliklerine göre………………………….…2-3
1.2 Isı Değiştiricilerin Performansını Etkileyen Faktörler……….3
3. Deneysel Yöntem........................................................................4
4. Hesaplamalar ve Sonuçlar..........................................................5
5. Tartışma ve Yorum....................................................................11
6. Soru – Yanıt...............................................................................11
7. Kaynaklar...................................................................................12

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 ii

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Şekiller Listesi

Şekil 1 Sıcak akışkanın akış hızına (3 L/Dk) karşın soğuk akışkanın

değişen akış hızı ile ilerlediği yol ………………………………………….9
Şekil 2 Akışkanların sabit akış hızlarında değişen sıcaklıkla paralel
ve ters akışta izlediği yol …………………………………………….……10

Tablolar Listesi

Tablo 1 Farklı akış hızlarının paralel akışta ki etkisi üzerine

elde edilen verileri…………………………………………………………6
Tablo 2 Farklı akış hızlarının ters akışta ki etkisi üzerine
elde edilen veriler……………………………………………………..….7
Tablo 3 Farklı sıcaklıkta ki akışkanın paralel akışı üzerine
etkisi verileri…………………………………………………………..…7
Tablo 4 Farklı sıcaklıkta ki akışkanın ters akışı üzerine
etkisi verileri…………………………………………………………..…8

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 iii
KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Giriş

Isı değiştiricileri mühendislik alanında en çok karşılaşılan ve önemli işletmelerden biridir.

Farklı sıcaklıklarda ki akışkanların sıcaklıklarını istenilen dereceye getirmek için ısı
değiştiricilerine ihtiyaç vardır. Endüstride ısı değiştirici tipleri seçilirken onun
performansını etkileyecek faktörler dikkate alınması önemli koşullar arasında yer
almaktadır. Genellikle işletmelerde verimin daha fazla olması açısından gövde borulu ısı
değiştiricileri tercih edilmektedir. Gövde borulu ısı değiştiricilerinde akış paralel veya ters
akışlı olabilmektedir. Koşullar dikkate alınarak bu iki akış türünden birisi tercih
edilmektedir.

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 1

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

1.Kuramsal Temel

1.1 Isı değiştirici tipleri

Isı değiştiricileri her işletim alanlarında farklı farklı türlerde olabilmektedir. Farklı
amaçlarla kullanılan ısı değiştiricileri, ısı değişim şekline, akışkan sayısına, ısı geçiş yüzey
alanına ve ısı geçiş hacmine, akış şekillerine ve ısı transfer mekanizmalarına göre
sınıflandırılmaktadır. Kaçar ve Erbay [1].

1.1.1 Isı değişim şekline göre

Doğrudan Temas Olmayan

Bu tip ısı değiştiricilerde akışkan akışları ayrıdır ve iki akışkan arasındaki duvar
sayesinde sürekli ısı transferi olmaktadır. Bu tip ısı değiştiricilere yüzey ısı değiştiricileri
de denmektedir ve üç farklı türe ayrılmaktadırlar. Bunlar: doğrudan transfer tipi, depolama
tipi ve akışkan yatak tipi ısı değiştiricileri.

Doğrudan Temaslı

Doğrudan temaslı ısı değiştiricilerinde akışkanlar temas halinde bulunurlar ve ısı

transferi gerçekleştikten sonra ayrılırlar. Burada ısı transferinin yanı sıra kütle tranferide
gerçekleşmiş olur. Doğrudan temas halinde olan ısı değiştiriciye göre verimi daha yüksek,
imalatı daha ekenomik, kirlenme ve tıkanma problemi daha az olur. Gaz – sıvı, sıvı – buhar
ve karışmayan ısı değiştirici olmak üzere 3 farklı tipte olurlar. Kaçar ve Erbay [1].

1.1.2 Akışkan sayısına göre

Çoğu ısı değişimi süreci ıkı akışkan arasındaki ısı transferini içerir. İki akışkan, üç
akışkan ve çok akışkanlı olarak sınıflandırılırılar. Üç akışkanlı ısı değiştiriciler depolama (
kriyojenik ) tanklarında ve bazı kimyasal işlemlerde kullanılır. Kaçar ve Erbay [1].

1.1.3 Yüzey kompaktlığına göre

Kompakt ısı değiştiricileri göve – boru tipi ısı değiştiricilerine göre daha fazla ısı
transfer yüzey alanına sahiptir. Bu sebeple azaltılmış hacim, ağırlık ve maliyet elde
edilirken daha fazla ısı transferi gerçekleşmiş olur. Bu ısı değiştiricisi gazdan – akışkana ve
sıvıdan – sıvıya, faz değişimi olmak üzere iki ayrılırlar. Kaçar ve Erbay [1].

1.1.4 Yapısal özelliklerine göre

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 2

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Mühendislikte ısı deiştiricileri genellikle yapısına göre sınıflandırılırlar. Yapısına göre:

borulu, levhalı, kanatlı ve rejeneratör olarak 4 ana sınıfa ayrılırlar. Bunlar da kendi
aralarında kullanım amaçlarına, işletim koşullarına ve belirlenen şartlara göre
sınıflandırılırlar. Kaçar ve Erbay [1].

Borulu ısı değiştiriciler

Yuvarlak kesitli borulardan oluşan bu ısı değiştiricileri genellikle aralarında yüksek

basınç farkı bulunan akışkanlar için kullanılırlar. Yuvarlak kesitli borular haricinde eliptik,
prizmatik ya da burulmuş tip borular da kullanılmaktadır. Borulu ısı değiştiricileri göve –
boru, çift boru ve spiral boru olmak üzere üçe ayrılırlar.

Levhalı ısı değiştiriciler

Bu tip ısı değiştiricilerinde ince levhalar kullanılarak yapılır. Levhalar genelde düz olur
fakat girintili – çıkıntılı levhalarda kullanılır. Bu levhalar yüksek basınca ve sıcaklığa
dayanıksız olurlar, bu koşullar dikkate alınarak kullanım alanı seçilir. Spiral levhalı, contalı
ve lamelli olarak üçe ayrılırlar.
Kanatlı ısı değiştiriciler

Yüksek verim ve daha kompakt ısı değiştiricilere ihtiyaç duyulduğu zaman kanatlı ısı
değiştiricileri tercih edilir. Bu tip ısı değiştiricileri kanatçıklı levha ve kanatçıklı boru
olmak üzere ikiye ayrılırlar.

Rejeneratörler

Bu tip ısı değiştiriciler genellikle depolama tipi ısı değiştirici olarak kullanılır. Dönen
tip rejeneratörler, sabit matris rejeneratörler, periyodik akım rejeneratörler ve ısı
akümülatörlerü olarak sınıflandırılır. Nadir Kaçar ve Berrin Erbay [1].

1.2 Isı Değiştiricilerin Performansını Etkileyen Faktörler

Isı değiştiriciler karmaşık aygıtlardır ve hangi tip olursa olsun performansını

etkileyen faktörler incelenerek iyileştirme yapılması gerekmektedir. Performansı etkileyen
başlıca etkenler şunlardır; akış hızı, pompa gücü, basınç, sıcaklık, yalıtımlı olup olmadığı
ve kirlenmelerdir. Bu koşullar göz önünde tutularak ısı değiştiricileri seçilir ve belli bir
aralıkla aygıt temizlenir. Endüstride bu işlemlerden kolayca kurtulmak için belki de en sık
gövde – borulu ısı değiştiriciler kullanılmaktadır. Çengel [2]

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 3

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

2. Deneysel Yöntem

Bu deneyde ısı değiştiricisi üzerinde sıcaklığın, akış hızının ve akışkanların akış

türlerinin performansa etkisi incelendi. Deney sırasında sıcak ve soğuk akışkanın giriş ve
çıkış sıcaklıkları kaydedildi. Bu veriler kullanılarak sıcak ve soğuk akışkanın paralel ve
ters akışların izlediği yol şekil – 1 ve şekil – 2’ deki gibi grafiklerle görüldü.

2.1 Değişen Sıcaklığın Etkisi

Farklı sıcaklıklardaki sıcak akışkanın ısı değiştirici performansını ters ve paralel

akışlarda etkisinin incelenmesi.

2.1.1 Deneyin Yapılışı

Deney düzeneği kurularak sıcak akışkan sırasıyla 30, 40 ve 50 o C dereceye ayarlanır ve

ısı değiştiricisine bağlandı. Sıcak ve soğuk akışkanın akış hızları 3 L/Dk ve 2 L/Dk’ ya
ayarlandı. Bu işlem paralel ve ters akışlar için yapıldı ve elde edilen veriler tablo – 3 ve
tablo – 4’ e kaydedildi.

2.2 Değişen Akış Hızının Etkisi

Soğuk akışkanın akış hızlarının değişmesiyle paralel ve ters akışlarda ısı

değiştiricisinin performansının nasıl etkilendiğinin gözlenmesi.

2.2.1 Deneyin Yapılışı

Sıcak akışkan 50 o C dereceye ayarlandı ve ısı değiştiricisine 3 L/Dk akış hızıyla akışı
sağlandı. Soğuk akışkanın akış hızları sırasıyla 3 L/Dk, 2 L/Dk ve 1 L/Dk’ ya ayarlanarak
paralel ve ters akışlar için tek tek yapıldı. Deney sonunda elde edilen değerler tablo – 1 ve
tablo – 2’ pye kaydedildi.

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 4

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

3. Hesaplamalar ve Sonuçlar

Sıcak akışkanın derecesi 50 o C ve akış hızı 3 L/Dk, soğuk akışkanın akış hızı 2 L/Dk
olan paralel akış için hesaplama aşağıdaki gibi yapıldı. Diğer akış hızları ve farklı
sıcaklıkta olan akışkanların hesaplamaları da aynı şekilde yapıldı.

Deney veriler:

TH1=47,0 o C TC1=12,3 o C

TH2=43,1 o C TC2=18,1 o C

∆TH = TH1-TH2 = 47,0-43,1= 3,9

(TH1+ TH2 ) (47,0+43,1)

T̅H = = = 45,05 o C
2 2

∆TC = TC2 - TC1 = 18,1 – 12,3 = 5,8 o C

(TC1+ TC2 ) (18,1+12,3)

T̅C = = = 15,2 o C
2 2
TH1−TH2 47,0−43,1
ηH = = ×100 = %9,58
TH1−TC1 47,0−12,3

TC2−TC1 18,1−12,3
ηC = = ×100 = %14,37
TH1−TC1 47,0−12,3
ρH=
( 999,839+16,952∗45,05−7,99∗10^−3∗45,05^2−46,241∗10^−6∗45,05^3+105,846∗10^−9∗45,05^4−281,03∗10^−12∗45,05^5
(1+16,887−3 ∗46,05)

= 990,179 kg/m3
ρC=999,0642 kg/m3
45,05+100 5,26
cp(T=45,05 oC’ de) =(0,996185+0,0002874*( ) +0,011160x10-0,036*45,05)
100

x4185,5=4179,156 J/kgK
cp(T=15,2 oC’ de)=4185,314 J/kgK
Q̇e=vH x ρH x cpH x ∆TH = 3 L/Dk x 0,990 kg/L x 4179,156 J/kgK x 3,9 K = 48415,92 J/Dk
Q̇a= vC x ρC x cpC x ∆TC = 2 L/Dk x 0,999 kg/L x 4185,314 J/kgK x 5,8 K = 48504,21 J/Dk
Qa 48504,21 J/dk
CEB= = = 1,006
Qe 48415,21 J/dk

ηH+ ηC 11,2+13,2
η̅ = × 100 = ×100 = % 13,97695
2 2

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 5

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

(𝑇𝐻2−𝑇𝐶2)−(𝑇𝐻1−𝑇𝐶1) (43,1−18,1)−(47,0−12,3)
LMTD = 𝑇𝐻2−𝑇𝐶2 = 43,1−18,1 = 29,6 o C
ln(𝑇𝐻1−𝑇𝐶1) ln( )
47,0−12,3

Qe 48415,92 J/dk
U= = = 1363,73 kW/m2K
A ×LMTD (0,02 𝑚2 )(60 𝑠)(29,6)

3.1 Tablolar
Tablo 1 Farklı akış hızlarının paralel akışta ki etkisi üzerine elde edilen verileri
Test Sıcak Soğuk TH1 TH2 ΔTH T̅H TC1 TC2 ΔTc T̅c
akış(L/Dk) Akış
(L/Dk)
1 3 3 51,8 45,8 6 48,8 12,1 17 4,9 14,55
2 3 2 47 43,1 3,9 45,05 12,3 18,1 5,8 15,2
3 3 1 50,2 46,8 3,4 48,5 13,1 23 9,9 18,05

U
դH( դc( CE η̅( LM
ρH ρC cpH cpC Q̇ e (J) Q̇ a (J) (W/m2
%) %) B %) TD
xK)
15,1 12,3 988, 999, 4180, 4185, 74380, 61482, 0,8 13, 33,9
1825,25
1 4 55 16 08 97 66 21 2 72 5
11,2 16,7 990, 999, 4179, 4185, 48415, 48504, 1,0 13, 29,5
1363,73
3 1 17 06 15 3 92 21 0 97 8
26,6 988, 998, 4179, 4182, 42153, 41351, 0,9 17, 29,9
9,16 1172,52
8 69 58 99 87 89 67 8 92 5

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 6

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Tablo 2 Farklı akış hızlarının ters akışta ki etkisi üzerine elde edilen veriler

Test Sıcak Soğuk TH1 TH2 ΔT T̅H TC1 TC2 ΔTc T̅c
akış(L/D Akış H
k) (L/Dk)
1 3 3 49,5 44,6 4,9 47,0 11,9 16,7 4,8 14,3
5
2 3 2 48,2 44,1 4,1 46,1 12,1 18,1 6 15,1
5
3 3 1 49,2 45,9 3,3 47,5 13,6 22,6 9 18,1
5

դH( դc( ρH ρC cpH cpC Q̇ e Q̇ a CEB η̅(% LMT U

%) %) (J) (J) ) D (W/m2x
K)
13,0 12,7 989, 999, 4179 4186 6078 6023 0,99 12,8 32,50 1558,14
3 6 32 19 ,62 ,23 4,69 3,45 9
11,3 16,6 989, 999, 4179 4185 5087 5017 0,98 13,9 30,77 1377,71
5 2 71 07 ,40 ,41 7,89 8,72 8
9,26 25,2 989, 998, 4179 4182 4092 3759 0,91 17,2 29,01 1175,43
8 11 57 ,74 ,83 8,88 1,74 7

Tablo 3 Farklı sıcaklıkta ki akışkanın paralel akışı üzerine etkisi verileri

Sıcak Soğuk Isıtıcı TH1 TH2 ΔT T̅H TC1 TC2 ΔTc

akış(L/Dk Akış sıcaklık H
) (L/Dk)
1 3 2 30 30 28,2 6 29,1 12 14,6 2,6
2 3 2 40 39,7 36,7 3 38,2 12,1 16,4 4,3
3 3 2 50 47 43,1 3,9 45,0 12,3 18,1 5,8
5

T̅c դH( դc( ρH ρC cpH cpC Q̇ e Q̇ a CEB η̅(% LMTD U

%) %) (J) (J) ) (W/m2
xK)
13, 10 14, 995 999 417 418 7490 2175 0,29 12,2 15,69 3976,3
3 44 ,9 ,33 8,3 7,36 2,05 9,78 2 6
14, 10, 15, 992 999 417 418 3733 3597 0,96 13,2 23,76 1309,2
25 86 57 ,88 ,20 8,0 6,29 5,1 3,4 352 246 65
15, 11, 16, 990 999 417 418 4841 4850 1,00 13,9 29,58 1363,7
2 23 7 ,17 ,06 9,1 5,3 5,92 4,21 7 3

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 7

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Tablo 4 Farklı sıcaklıkta ki akışkanın ters akışı üzerine etkisi verileri

Test Sıcak Soğuk Isıtıcı TH TH ΔT T̅H TC TC ΔTc T̅c

akış(L/ Akış sıcaklı 1 2 H 1 2
Dk) (L/Dk) k
1 3 2 30 30,7 28,8 6 29,7 12 14,7 2,7 13,3
5 5
2 3 2 40 38,1 35,4 2,7 36,7 12,2 16,2 4 14,2
5
3 3 2 50 48,2 44,1 4,1 46,1 12,1 18,1 6 15,1
5

դH( դc( ρH ρC cpH cpC Q̇ e Q̇ a CEB η̅(%) LMTD U

%) %) (J) (J) (W/m2x
K)
10,1 14,4 995, 999, 417 418 7488 2259 0,30 12,2 16,29 3830,41
60 38 71 32 8,23 7,30 5,8 6,2 9
10,4 15,4 993, 999, 417 418 3361 3346 0,99 12,9 22,3 1251,63
2 4 40 21 7,99 6,34 8,64 4,37
11,3 16,6 989, 999, 417 418 5087 5017 0,98 13,9 30,77 1377,71
5 2 71 07 9,40 5,41 7,89 8,72 6 8

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 8

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

3.2 Grafikler

Paralel akış
60 51.8 Ters akış
45.8 60 49.5
50 44.6
50
40
40
Sıcaklık

Sıcaklık
30 30
17 16.7
20 20 11.9
12.1
10
10
0
0 1 2
1 2
Pozisyon Pozisyon

Şekil 1(a) Soğuk akışkanın akış hızı: 3 L/Dk Şekil 1(d) Soğuk akışkanın akış hızı: 3 L/Dk

47 Paralel akış Ters akış

50 43.1 60 48.2
50 44.1
40
40
Sıcaklık
Sıcaklık

30
18.1 30 18.1
20 12.3 20 12.1
10
10
0
0 1 2
1 2
Pozisyon Pozisyon

Şekil 1(b) Soğuk akışkanın akış hızı: 2 L/Dk Şekil 1(e) Soğuk akışkanın akış hızı: 2 L/Dk

Paralel akış Ters akış

60
60 50.2 49.2
46.8 45.9
50 50
40 40
Sıcaklık

Sıcaklık

30 23
30 22.6
20 13.1
20 13.6
10
0 10
1 2 0
Pozisyon 1 2
Pozisyon
Şekil 1(c) Soğuk akışkanın akış hız: 1 L/Dk Şekil 1(f) Soğuk akışkanın akış hızı: 1 L/Dk

Şekil 1 Sıcak akışkanın akış hızına (3 L/Dk) karşın soğuk akışkanın değişen akış hızı ile
ilerlediği yol

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 9

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

Paralel akış Ters akış

40 35 30.7
30 28.8
28.2 30
30
25
Sıcaklık

Sıcaklık
20 14.6 20
12 14.7
15 12
10
10
0
5
1 2
0
Pozisyon 1 2
Pozisyon
Şekil 2(a) Sıcak akışkanın giriş sıcaklığı: 30 C
o
Şekil 2(d) Sıcak akışkanın giriş sıcaklığı:30 oC

Paralel akış Ters akış

50 50
40 39.7 38.1
40 40 35.4

Sıcaklık
Sıcaklık

30 30
16.4 16.2
20 12.1 20 12.2
10 10

0 0
1 2 1 2
Pozisyon Pozisyon

Şekil 2(b) Sıcak akışkanın giriş sıcaklığı: 40 oC Şekil 2(e) Sıcak akışkanın giriş sıcaklığı: 40 C
o

Paralel akış Ters akış

60 50 60
47 48.2
50 50 44.1
40 40
Sıcaklık

Sıcaklık

30 30
18.1 18.1
20 12.3 20 12.1
10 10
0 0
1 2 1 2
Pozisyon Pozisyon

Şekil 2(c) Sıcak akışkanın giriş sıcaklığı: 50 oC Şekil 2(f) Sıcak akışkanın giriş sıcaklığı: 50 oC

Şekil 2 Akışkanların sabit akış hızlarında değişen sıcaklıkla paralel ve ters akışta izlediği
yol

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 10

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

4. Tartışma ve yorum

Bu deneyde ısı değiştiricilerin performansını etkileyen faktörler değişen sıcaklık, akış hızı
ve akış türü üzerinde incelendi. Bu çalışma sonucunda elde edilen verilerden yola çıkarak
tablo 1 – 4’ teki sonuçlar elde edildi. Bu sonuçlara göre sabit akış hızlarında olan
akışkanların değişen sıcaklıkla paralel akış şeklinde karşılaşmasında sıcaklığın artmasıyla
ortalama ısı transferi katsayısının da giderek küçüldüğü görülmüştür. Bu sonuç ters akış
türünde de geçerlidir. Fakat ters akışta ısı değişiminin daha fazla olduğu gözlemlendi.
Sıcaklığın sabit tutulup akış hızının değiştirilmesiyle elde edilen verilere göre ise soğuk
akışkanın akış hızının giderek azalmasıyla ısı değişiminin giderek arttığı görüldü. Bu
gözlemden anlaşıldığı üzere soğuk akışkan ile sıcak akışkan ne kadar çok temas halinde
olursa o kadar ısı değişimi elde edilebileceği anlaşıldı. Isı değiştirici performansı ters akış
halinde ısı değişimi sağlandığı zaman daha fazla verim elde edilebileceği sonucuna varıldı.

5.Soru – Yanıt

Endüstride ısı değiştiricide hangi tip akış tercih edilir?

Bir işletmede akış türü seçilirken sıcaklık aralıkları dikkate alınır. Sıcak akışkan ile soğuk
akışkanın arasında ki farka göre istenilen akış şekli seçilir. Genelde endüstride gövde
borulu ve karşıt akışlı ısı değiştirici tipi tercih edilir. Çünkü bu şekilde ısı değişimi verimi
daha yüksek olur.

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 11

KBM308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I

6.Kaynaklar

[1] E. Nadir Kaçar, L. Berrin Erbay. ISI DEĞİŞTİRİCİLERİN TASARIMINA BİR

BAKIŞ. Başlangıç sayfa 14. Yayınlama tarihi 2013. Son erişim:18.02.2019
http://www1.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/ab45d6684658204_ek.pdf?dergi=1382
[2] ÇENGEL Y.A., GHAJAR A.J. Isı ve Kütle Transferi esaslar ve uygulamalar.
Çeviri Editörü Vedat TANYIDIZI. Dördüncü baskı. Sayfa No:630. Palme Yayıncılık.
Ankara, 2015

Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 14 Şubat 2019 12