“Ang bawat isa ay produkto ng kanyang panahon” o ayon kay del pilar

Ang Daigdig sa Ika-19 na Dantaon o pagkakaisa ng simabahan ng estadyo

- puno ng mga hamon at pagbabago o kontrol sa buhay panrelihyon, pang-edukasyon at pampulitika sa pilipinas
- panahon ng tunggalian ng nakaraan at kasalukuyan o superbisor sa mga halalang lokal, estadistika
- Panahon ng Kaliwanagan - Primitive communism – still communism (communal living), walang pagmamay-ari
o Rebolusyong Pranses (1789) kahit na sino, time of nomads
 Liberte o pyudal – start of learning to own land, lupa = source of living, source of
 Egalite power
 Fraternite  vassal and landlord
- Pagtingkad ng nasyonalismo o capitalismo – invention of money, loss of land as sign of power
o paglaya/pag-iisa ng Greece, Italy, Alemania, Norway  power based on money (salapi) and negosyo
o Hapon – Panahon ng Shogunate  workers and capitalists
o Tsina – nang sakupin ng mga kanluranin sa panahon ng Opium Wars  dito nag-ugat ang abuse of power – mayaman yumayaman,
o India – laban sa inglatera mahirap humihirap
- Pakikibaka ng mga kolongya tungo sa pagkabansa o socialism – to resolve unequal distribution of wealth due to abuse of
o rebolusyong power
Philippines – luzon, visayas, hilagang mindanao, sultanatong Mindanao, Islamong mindanao  remove possessions and distribute to the community
Modernisasyon ng pamumuhay  middleground of capitalismo and communismo
Paglaganap ng imperyalismo – paglaganap ng teritoryo  major businesses like tubig, kuryente is handled by the gov’t
- pagpapalawak ng impluwensiya ng isang bansa batay sa doktrina ng kahigitan ng  kasi these are usual sources of abuse of power
isang lagi sa usaping pang-ekonomiya at pangkultura  smaller businesses are handled by the people
- maaaring direkta o di tuwiran  damit, pagkain
- ethnocentrism and xenocentrism o communism
- present day – neokolonyalismo (mala-kolonyalismo)  no concept of ownership
- mercantilism – power determined by gold and silver, ginto at pilak attained by - current state – semi-feudal, semi-capitalist
establishing colonies
- Spain and portugal – exchange with brazil nasyonalismo
- damdaming nagbibigkis sa mga pilipino upang kumilos bilang isang bansa
espanya sa ika-19
- dinastiyang bourbon level of critical culture
pilipinas - parochial – indifference
- power based on lupa - symbolic – blame a person, not the situation
- medyebal at pyudal na lipunan - radicalization – you see the connection of events, solving from the root
o sistemang pulitikan na gumagabay sa relasyon sa pagitan ng panginoong
maylupa at mga kasama
o sistemang encomienda, hacienda
- di matatag na administrasyon kolonyal
o madalas na pagbabago sa pamahalaang espanyol
o 1834-1862
o madalas na pagbabago sa mga patakaran
- tiwaling opisyal – mga good-for-nothing ang dumating
- pagkakait ng karapatang pantao
o lack of freedom of speech
- kawalang katarungan
- guardia civiles
o itinatag na konstabularyo noong 1852 upang panatilihin ang kapayapaan
at kaayusan sa kolonya ugat ng mga pang-aabuso, pagnanakaw
o karamihan ay walang pagsasanay sa pagpapatupad ng batas
- frailocracia (pamahalaan ng mga prayle)
3. THE SOCIETY AND THE WORLD IN THE TIME OF RIZAL
3.1 ERAS IN THE TIME OF RIZAL
 1861 – 1882: Taon ng Pagsibol
 1882 – 1887: Pagyabong sa Ibayong Lupa
 1887 – 1888: Pagsapit ng Unos

3.2 STATUS OF RIZAL

 House in Calamba, Laguna possessed arable land
 STATUS SYMBOLS:
o Karwahe
o Bahay na bato
o Napag-aral ang mga babaeng anak sa Manila
 Natatangi sa Calamba, Laguna
o May library
 Ang ina (Doña Teodora) ang nagsilbing unang guro
 PRIVATE TUTORS:
o Celestino
o Lucas Padua
o Leon Monroy
 MGA NAKAIMPLUWENSIYANG MGA TIYO:
o Manuel – palakasan/wrestling
o Gregorio – pagbasa/books
 Told Rizal to work and think for himself
o Jose Alberto – sining/artistic things
 MGA NAGDULOT NG KALUNGKUTAN
o Death of Concepcion (3 years old)
o Pagkakulong kay Doña Teodora (2 ½ years)
 Sa paratang na pagtangkang lasunin si Teodora Formosa,
kanyang biyenan
 Hindi naman ginawa ni Doña Teodora ngunit ginawa ni Formosa
upang hindi malaman ang lihim niyang relasyon sa pinuno ng
guardia civil
 PAG-ARAL SA BIÑAN, LAGUNA
o Sa ilalim ni Justiniano Aquino Cruz
o Isinulat ang Sa Aking Mga Kabata
 Iniisip na hindi niya tunay na isinulat dahil masyadong malalim
ang mga salita at may mga letrang ginamit na wala pa noon
 PAG-ARAL SA ATENEO MUNICIPAL
o Dating Escuela Pia o Paaralan ng Kawanggawa