Prepared by:

Juainy S. Aggabao, LPT

PASUBALI – para patunayan ang isang bagay ay may katotohanan.

Hal:
“Pinasubali ni Kleo sa kanyang pamilya na si Rosa ang
tumulong sa kanyang takdang aralin.
Aralin 1
Ayon kay:

 Henry Gleason (mula sa Austero et al. 1999)

 Ang wika ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at
isinasaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa
isang kultura.

 Bernales et al. (2002)

 Ang wika ay proseso ng pagpapadala at pagtanggap ng mensahe sa
pamamagitan ng simbolikong cues na maaaring berbal o di-berbal.
Ayon kay:

 Mangahis et al. (2005)

 May mahalagang papel na ginagampanan ang wika sa
pakikipagtalastasan. Ito ang midyum na ginagamit sa maayos na paghahatid at
pagtanggap ng mensahe na susi sa pagkakaunawaan.

 Pamela C. Constantino at Galileo S. Zafra (2000)

 Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan ng
pagsasama-sama ng mga ito para magkaunawaan o makapag-usap ang isang
grupo ng mga tao.
Ayon kay:

 Alfonso O. Santiago (2003)

 Wika ang sumasalamin sa mga mithiin, lunggati, pangarap,
damdamin, kaisipan o saloobin, pilosopiya, kaalaman at karunungan,
moralidad, paniniwala, at mga kaugalian ng tao sa lipunan.

 UP Diksiyonaryong Filipino (2001)

 Ang wika ay lawas ng mga salita at sistema ng paggamit sa mga ito na
laganap sa isang sambayanan na may iisang tradisyong pangkultura at pook
na tinatahanan.
 Ang wika ay kabuuan ng mga sagisag na
binubuo ng mga tunog na binibigkas o sinasalita at
ng mga simbolong isinusulat.

 Bawat bansa ay may sariling wikang nagbibigkis

sa damdamin at kaisipan ng mga mamamayan nito.
1. Isa sa mga pangunahing gamit o kahalagahan ng wika
ang pagiging instrumento nito sa komunikasyon.

2. Mahalaga ang wika sa pagpapanatili, pagpapayabong, at

pagpapalaganap ng kultura ng bawat grupo ng tao.

3. Kapag may sariling wikang ginagamit ang isang bansa,

nangangahulugang ito ay malaya at may soberanya.
4. Wika ang nagsisilbing tagapag-ingat at tagapagpalaganap
ng mga karunungan at kaalaman.

5. Mahalaga ang wika bilang tulay para magkausap at

magkaunawaan ang iba’t ibang grupo ng taong may kani-
kaniyang wikang ginagamit.

6. Hindi matatawaran ang kahalagahan ng wika sa

pakikipagtalastasan at pakikipagugnayan tungo sa
pagkakaunawaan at pagkakaisa.
 Ang wika ay may masistemang balangkas.

 Ang wika ay arbitraryo.

 Ginagamit ang wika ng pangkat ng mga taong kabilang sa isang

kultura

 Dinamiko ang wika

 Bawat wika ay unique.

MGA TANONG:
1. Ano-ano ang kahalagahan ng wika sa buhay ng tao? Ano
kaya ang maaaring mangyari kung mawawala ang wikang
binibigkas at nauunawaan ng mga tao sa isang pamayanan
o kultura?
2. Bakit nahihirapan tayong umangkop kaagad sa isang
lugar na pinupuntahan natin kung hindi tayo marunong ng
kanilang wika?
3. Bakit laging naiuugnay ang dila sa wika?
4. Kung ikaw ang tatanungin, anong pagpapakahulugan ang
ibibigay mo sa wika?
 Iilan pang Kaalaman Hinggil sa Wika
Heterogenous ang
sitwasyong pangwika sa Ang Tagalog, Sinugbuanong
Pilipinas dahil Binisaya, Ilokano, Hiligaynon,
maraming wikang Samar-Leyte, Pangasinan, Ang
umiiral dito at may mga Bikol, at iba pa ay mga wika. bilingguwalismo ay
diyalekto o varayti ang tumutukoy sa dalawang
Ang diyalekto ay wika.
mga wikang ito. nangangahulugang varayti ng
isang wika, hindi hiwalay na
Homogenous ang wika. Ngayon, hindi na
sitwasyong pangwika sa bilingguwalismo kundi
isang bansa kung iisa
Bernakular ang tawag sa multilingguwalismo
wikang katutubo sa isang pook. ang pinaiiral na
ang wikang sinasalita ng
mga mamamayan dito. patakarang pangwika sa
edukasyon.
 Dalawang Opisyal na Wika – Filipino at Ingles

Gagamitin ang Gagamitin naman ang

bilang
opisyal na wika sa pag-
akda ng mga batas at
mga dokumento ng
pamahalaan.
bilang isa
pang opisyal na wika ng
Pilipinas sa pakikipag-
usap sa mga banyagang
nasa Pilipinas at sa
pakikipagkomunikasyon
sa iba’t ibang bansa sa
daigdig.
 Cebuano  Pangasinense
(Pangasinan)
 Tagalog (Bulacan, Bataan,
Maynila, etc.)  Maranao
 Ilokano
(Maguindanao)
 Tausug (Tawi-tawi)
 Hiligaynon (Visayas)
 Waray-Waray
 Pampango (Kapampangan)
 Bikol
 Albay bikol
A  Agta, Umiray  Ayta, Ambala  Batak C  Chinese,
Dumaget Mandarin
 Adasen  Ayta, Bataan  Bicolano, Albay  Caluyanon
 Agta, Villaviciosa  Chinese, Min
 Agta, Alabat  Ayta, Mag-anchi  Bicolano, Central  Capiznon Nan
Island  Agutaynen
 Ayta, Mag-Indi  Bicolano, Iriga  Cebuano  Chinese, Yue
 Agta, Camarines  Alangan
Norte  Ayta, Sorsogon  Bicolano,  Chavacano,  Cuyonon
 Alta, Northern Northern Caviteño
 Agta, Casiguran  Ayta, Tayabas Catanduanes
Dumagat  Alta, Southern  Chavacano,
 Bicolano, Cotabateño D
 Agta, Central  Arta Southern
B  Chavacano,  Davawenyo
Cagayan  Ata
Catanduanes
 B’laan, Koronadal
Davaweño
 Agta, Dicamay  Ati  Binukid
 B’laan, Sarangani  Chavacano,
 Agta, Dupaninan  Bolinao Emitaño E
 Atta, Faire
 Balangao  English
 Agta, Isarog  Atta, Pamplona  Bontoc, Central  Chavacano,
 Balangingi Ternateño
 Agta, Mt. Iraya  Buhid
 Atta, Pudtol
 Bantoanon  Chavacano,
 Agta, Mt. Iriga  Butuanon Zamboangueño
 Ayta, Abellen
F I  Iraya K Madukayang  Karolanos

 Finallig  Ibaloi  Isinai  Kagayanen  Kalinga,  Katabaga

Southern
 Ibanag  Isnag  Kalagan  Kinaray-a
 Kalinga, Upper
G  Ibatan  Itawit  Kalagan, Kagan Tanudan
 Ga’dang  Ifugao, Mayoyao  Itneg, Banao  Kalagan,  Kallahan, Kayapa M
Tagakaulu
 Gaddang  Ifugao, Amganad  Itneg, Binongan  Kallahan, Keley-I  Magahat
 Kalinga, Butbut
 Giangan  Ifugao, Tuwali  Itneg, Inlaod  Kallahan, Tinoc  Maguindanao
 Kalinga, Limos
 Ifugao, Batad  Itneg, Maeng  Kamayo  Malaynon
 Kalinga, Lower
H  Ilocano  Itneg, Masadiit Tanudan  Kankanaey  Mamanwa

 Hanunoo  Ilongot  Itneg, Moyadan  Kalinga,  Kankanay,  Mandaya,

Lubuagan Northern Cataelano
 Higaonon  Inabaknon  Ivatan
 Kalinga, Mabaka  Kapampangan  Mandaya, Karaga
 Hiligaynon  Inakeanon  I-wak
Valley
 Karao
 Inonhan
 Kalinga,
 Manobo, Ilianen Kabunsuwan  Palawano,  Sambal, Tina  Subanun, Central
Southwest Lapuyan
 Mandaya,  Manobo,  Sangil  Tausug
Sangab Sarangani  Pangasinan  Sulod
 Sangir  Tawbuid, Eastern
 Manobo, Agusan  Manobo, Western  Paranan  Surigaonon
Bukidnon  Sinauna  Tawbuid,
 Manobo, Ata  Porohanon Western
 Mansaka  Sorsogon,
 Manobo, Masbate T  Tiruray
Cinamiguin  Mapun
R  Sorsogon, Waray  T'boli
 Manobo,  Maranao
Cotabato  Ratagnon  Spanish  Tadyawan W
 Masbatenyo
 Manobo,  Romblomanon  Subanen, Central  Tagabawa  Waray
Dibabawon  Molbog
S  Subanen,  Tagalog Y
 Manobo, P Northern
 Sama,  Tagbanwa  Yakan
Matigsalug  Palawano, Pangutaran  Subanon,
Brooke's Point Kolibugan  Tagbanwa,  Yogad
 Manobo, Obo
 Sama, Southern Calamian
 Manobo, Rajah  Palawano,  Subanon,
Central  Sambal, Botolan Western  Tagbanwa,
THANK YOU
Juainy S. Aggabao, LPT
+639999999999
juaiinyaggabao@yahoo.com
www.facebookcom/juainysa666
 The Philippines: Culture and Tradition-
http://blog.globalizationpartners.com/the-philippines-culture-and-
tradition.aspx
 Things You Should Know About Filipino Culture-
https://theculturetrip.com/asia/philippines/articles/11-things-you-
should-know-about-the-filipino-culture/
 The Existence of over 170 Languages in the Philippines-
https://www.daytranslations.com/blog/2014/01/the-existence-of-over-
170-languages-in-the-philippines-3715/
 MAJOR LANGUAGES OF THE PHILIPPINES-
http://www.csun.edu/~lan56728/majorlanguages.htm
 Language in the Philippines_Main languages and dialects-
https://www.justlanded.com/english/Philippines/Philippines-
Guide/Language/Language-in-the-Philippines
 Religion in the Philippines-https://asiasociety.org/education/religion-
Philippines
 Religion in The Philippines-
https://en.wikipedia.org/wiki/Religion_in_the_Philippines
 Philippines still top Christian country in Asia, 5th in world-
Read more: http://globalnation.inquirer.net/21233/philippines-still-top-
christian-country-in-asia-5th-in-world#ixzz5IgQoqpcl
Follow us: @inquirerdotnet on Twitter | inquirerdotnet on
Facebookhttp://globalnation.inquirer.net/21233/philippines-still-top-
christian-country-in-asia-5th-in-world