 KONTEMPORARYONG ISYU
-tumutukoy sa anumang pangyayari, ideya,
opinion, o paksa kahit anong larangang may
kaugnayan sa kasalukuyang panahon.
 LIPUNAN
 Emile Durkhem
- Ang lipunan ay buhay na organismo kung saan
nagaganap ang pangyayari at Gawain.
-Patuloy na kumikilos at nagbabago.
 Karl Marx
-Ang lipunan ay kakikitaan ng tunggalian ng
kapangyarihan.
 Charles Cooley
-Ang lipunan ay binubuo ng tao na may
magkakahawig na ugnayan at tungkulin.
 ELEMENTO NG ISTRUKTURANG
PANLIPUNAN
1. Institusyon- organisadong sistema ng ugnayan
sa isang lipunan.
2. Social Group- Tumutukoy sa dalawa o higit
pang tao na may magkatulad na katangian
na ugnayan sa bawat isa.
 Primary- impormal
 Secondary- pormal
3. Status- Posisyong kinabibilangan ng isang
indibidwal sa lipunan.
 Ascribed
 Achieved
4. Gampanin- Tumutukoy sa karapatan,
obligasyon, at mga inaasahan ng lipunan na
kaakibat ng posisyon ng indibidwal.
 KULTURA
-Tumutukoy sa kahulugan at paaraan ng
pamumuhay ng mga mamamayan sa isang lipunan.
 ELEMENTO NG KULTURA
1. Paniniwala- Tumutukoy sa kahulugan at
paliwanag tungkol sa pinaniniwalaan at
tinatanggap ng tao.
2. Pagpapahalaga- Batayan kung ano ang
katanggap-tanggap at kung ano ang hindi.
3. Norms- Kilos, asal o gawi na binubuo at
nagsisilbing pamantayan ng isang lipunan.
 Folkways- Pangkalahatang batayan ng
mga kilos ng tao
 Mores- Batas
4. Simbolismo- Paglalapat ng kahulugan sa isang
bagay ng mga taong gumagamit dito.
 SOCIOLOGICAL IMAGINATION
-Kakayahang makita ang mga personal na
karanasan ng isang tao at ang lipunang kanyang
ginagalawan.
 CLIMATE CHANGE
-Tumutukoy sa pagbabago ng klima sa buong
mundo.
 REPUBLIC ACT 9003
- batas na ipinatupad upang magkaroon ng legal na
batayan sa iba’t ibang desisyon at proseso ng
pamamahala ng solid waste sa bansa.
 SOLID WASTE
- basurang nagmula sa mga tahanan at komersyal
na establisimyento
 Mother Earth Foundation - tumutulong sa
pagtatayo ng MRF sa mga barangay.
 Clean and Green Foundation- kabahagi ng mga
programa tulad ng Orchidarium and Butterfly
Pavilion, Gift of Trees, Green Choice Philippines,
Piso Para sa Pasig, at Trees for Life
Philippines(Kimpo, 2008).
 Bantay Kalikasan- paggamit ng media upang
mamulat ang mgamamamayan sa suliraning
pangkapaligiran. Nanguna sa reforestation ng La
Mesa Watershed at sa Pasig River Rehabilitation
Project.
 Greenpeace – naglalayong baguhin ang kaugalian
at pananaw ng tao sa pagtrato at pangangalaga sa
kalikasan at pagsusulong ng kapayapaan
 BOTTOM-UP APPROACH
-Isa sa mga katangian ng approach na ito ay ang
malawak na partisipasyon ng mga mamamayan sa
komprehensibong pagpaplano at mga gawain sa
pagbuo ng desisyon.
 TOP-DOWN APPROACH
-Sa approach na ito, lahat ng gawain mula sa
pagpaplano na dapat gawin hanggang sa pagtugon sa
panahon ng kalamidad ay inaasa sa mas nakatataas na
tanggapan o ahensya ng
 RESILIENCE
- Tumutukoy ito sa kakayahan ng pamayanan na
harapin ang mga epekto na dulot ng kalamidad.
 VULNERABILITY
-Tumutukoy ito sa tao, lugar, at imprastruktura na
may mataas na posibilidad na maapektuhan ng
mga hazard.
 DISASTER
-Ito ay tumutukoy sa mga pangyayari na
nagdudulot ng panganib at pinsala sa tao,
kapaligiran, at mga gawaing pang-ekonomiya.
 RISK
-Ito ay tumutukoy sa inaasahang pinsala sa tao, ari-
arian, at buhay dulot ng pagtama ng isang
kalamidad.
 HAZARD
-Ito ay tumutukoy sa mga banta na maaaring dulot
ng kalikasan o ng gawa ng tao.
 HUMAN-INDUCED HAZARD
-Ito ay tumutukoy sa mga hazard na bunga
ng mga gawain ng tao.
 NATURAL HAZARD
-Ito naman ay tumutukoy sa mga hazard na
dulot ng kalikasan.
 COMMUNITY-BASED DISASTER RISK
MANAGEMENT
-Ayon kina Abarquez at Zubair (2004), ito ay isang
pamamaraan kung saan ang mga pamayanang may
banta ng hazard at kalamidad ay aktibong
nakikilahok sa pagtukoy, pagsuri, pagtugon,
pagsubaybay, at pagtataya ng mga risk na maaari
nilang maranasan.
 DISASTER MANAGEMENT
-Prosesong dinamiko na sumasakop sa
pamamahala ng pagpaplano, pagoorganisa,
patukoy ng mga kasapi, pamumuno at pagkontrol.
 PHILIPPINE DISASTER RISK REDUCTION
AND MANAGEMENT FRAMEWORK
-Mapababa ang pinsala sa buhay at ari-arian.
 HAZARD ASSESSMENT
-Tumutukoy sa pagsusuri sa lawak, sakop, at
pinsala naaaring danasin ng isang lugar kung ito ay
mahaharap sa isang sakuna sa isang particular na
panahon.
PISIKAL NA KATANGIAN NG HAZARDN
 Pagkakilanlan- Pagkakaroon ng kaalaman tungkol
sa iba’t ibang hazard at kung paano ito umusbong sa
isang lugar.
 Katangian-Pag-alam sa uri ng hazard Intensity
Pagtukoy sa lawak ng pinsala na maaaring idulot ng
hazard.
 Lawak- Pag-aaral tungkol sa sakop at tagal ng
epekto ng hazard.
 Saklaw-Pagtukoy kung sino ang maaaring tamaan
ng o maapektuhan ng hazard
 Predictability-Panahon kung kailan maaaring
maranasan ang isang hazard
 Manageability- Pagtaya sa kakayahan ng komunidad
na harapin. ang hazard upang mabawasan ang
malawakang pinsala.
TEMPORAL NA KATANGIAN NG HAZARD
 Frequency -Dalas ng pagdanas ng hazard.
Maaaring ang hazard ay nagaganap taon-taon,
isang beses sa loob ng lima o sampung taon o kaya
ay biglaan lamang.
 Duration- Pag-alam sa tagal kung kailan
nararanasan ang hazard. Maaaring ito ay
panandalian lamang tulad ng lindol; sa loob ng
ilang araw tulad ng baha o kaya ay buwan tulad ng
digmaang sibil.
 Speed of onset- Bilis ng pagtama ng isang hazard.
Maaaring mabilisan o walang babala tulad ng
lindol o kaya ay may pagkakataon na magbigay ng
babala tulad ng bagyo o baha.
 Forewarning- Tumutukoy sa panahon o oras sa
pagitan ng pagtukoy ng hazard at oras ng pagtama
nito sa isang komunidad
 Force- Maaaring natural tulad ng hazard na dala
ng hangin, tubig tulad ng malakas na pagbuhos ng
ulan, baha, pag-apaw ng ilog, flashflood, tidal
wave at storm surge, lupa tulad ng landslide at
lahar; apoy tulad ng pagkasunog ng kagubatan o
kabahayan; seismic tulad ng lindol at tsunami;
gawa ng tao tulad ng conflict gaya ng digmaang
sibil, rebelyon, at pagaaklas;
industrial/technological tulad ng polusyon,
pasabog, pagtagas ng nakalalasong kemikal at iba
pang hazard tulad ng taggutom, tagtuyot, at
pagsalakay ng peste sa mga pananim.
 HAZARD MAPPING
-Isinasagawa sa pamamagitan ng pagtukoy sa
mapa ng mga lugar na maaring masalanta ng
hazard.
 HISTORICAL PROFILING/TIMELINE OF
EVENTS
-Gumagawa nito upang mapakita kung ano-ano ang
mga hazard na naranasan sa komunidad.
 VULNERABILITY AT CAPACITY
ASSESSMENT
-Masusukat ang kahinaan at kapasidad ng isang
komunidad sa pagharap sa iba’t ibang hazard.
 VULNERABILITY ASSESSMENT
-tinataya nito ang kahinaan o kakulangan ng isang
tahanan o komunidad na harapin o bumangon mula
sa pinsalang dulot ng hazard.
 CAPACITY ASSESSMENT 3. Loss Assessment- tumutukoy sa
-Tinataya nito ang kakayahan ng komunidad na pansamantalang pagkawala ng serbisyo at
harapin ang iba’t ibang uri ng hazard. pansamantala o pangmatagalang
 RISK ASSESSMENT pagkawala ng produksyon
- Ito ay tumutukoy sa mga hakbang na dapat gawin
bago ang pagtama ng sakuna, kalamidad at hazard na
may layuning maiwasan o mapigilan ang  DISASTER REHABILITATION AND
malawakang pinsala sa tao at kalikasan RECOVERY
 PISIKAL O MATERYAL NA ASPETO - Sa yugtong ito, ang mga hakbang at gawain ay
-Tumutukoy ang material na yaman sa sweldo mula nakatuon sa pagsasaayos ng mga nasirang
sa trabaho, pera sa bangko, at likas yaman.
pasilidad at istruktura at mga naantalang
 ASPETONG PANLIPUNAN
pangunahing serbisyo upang manumbalik sa dating
-Tumutukoy sa pagiging vulnerable o kawalan ng
kaayusan at normal na daloy ang pamumuhay ng
kakayahan ng grup ng tao sa isang lipunan.
isang nasalantang komunidad.
 PAG-UUGALI TUNGKOL SA HAZARD
- May mga paniniwala at gawi tungkol sa mga
Hazard na nakahahadlang sa pagiging ligtas ng isang
komunidad. Bunga nito, nagiging vulnerable ang
isang komunidad.
 ELEMENTS AT RISK
- Tumutukoy ang ito sa tao, hayop, mga pananim,
bahay, kasangkapan, imprastruktura, kagamitan para
sa transportasyon at komunikasyon, at pag-uugali.
Pagkatapos matukoy ang mga elements at risk,
sinusuri rin kung bakit sila maituturing na vulnerable.
 DISASTER PREVENTION
- Ito ay tumutukoy sa pag-iwas sa mga hazard at
kalamidad.
 DISASTER MITIGATION
- Ito ay tumutukoy na mabawasan ang malubhang
epekto nito sa tao, ari-arian, at kalikasan.
 Structural- Tumutukoy sa mga
paghahandang ginagawa sa pisikal na
kaayuan ng isang komunidad upang ito ay
maging matatag sa panahon ng pagtama ng
hazard.
 Non Structural- Tumutukoy sa mga
ginagawang plano at paghahanda ng
pamahalaan upang maging ligtas ang
komunidad sa panahon ng pagtama ng
hazard.
 DISASTER PREPAREDNESS
- Ito ay tumutukoy sa mga hakbang o dapat gawin
bago at sa panahon ng pagtama ng kalamidad, sakuna
o hazard.
 DISASTER RESPONSE
-Ito ay tinataya kung gaano kalawak ang pinsalang
dulot ng isang kalamidad.
1. Needs Assessment- Tumutukoy sa mga
pangunahing pangangailangan ng mga
biktima ng kalamidad tulad ng pagkain,
tahanan, damit, at gamit.
2. Damage Assessment- Tumutukoy sa
bahagya o pangkalahatang pagkasira ng mga
ari-arian dulot ng kalamidad.