Илиада

2008-11-12 19:42:52

Ихэнх ард түмний үлгэр домог давын өмнө бурхадын тухай байдаг.

Эртний Грекийн домгууд тэгвэл өөр өө. Грек домгуудын зонхилох буюу хамгийн уран тансаг хэсэгт
нь бурхадын тухай бус, харин баатруудын тухай өгүүлдэг. Баатрууд гэдэг нь голдуу жирийн эмэгтэйгээс
төрсөн бурхадын хөвүүд ч юм уу ач гуч нар юм.Тэд гавьяа байгуулж, хүн зоныг хорт мангасаас чөлөөлж
буйгаар уг домгуудад голчлон дүрслэгдсэн байдаг юм.

Газар дэлхий хүчирхэг баатруудыг *даахгүй болох*ын үед бурхад тэднийг цөөлөхийн тулд хамгийн аугаа
их дайн тулааныг өдөөсөн нь Трой хотыг эзлэх дайн ажээ.

*Илионы хананы ёроолд

Эрэлхэг баатрууд хядагдаж,

Зевсийн хүсэл биеллээ.*

Илион, Трой гэдэг нь Бага Азийн хойгт, Дарданеллийн эрэг орчимд одоогийнхоор Турк улсын нутагт
оршиж байсан нэгэн хүчирхэг хот улсын 2 нэр билээ.
Тийм ч учраас уг хотын дэргэд болсон дайны тухай алдарт найраглал *Илиада* буюу Илионы туульс
нэртэй байгаа юм.

Уг найраглал зохиогдохоос өмнө л баатруудын гавьяат үйлсийн тухай богино богино дуунууд ард
түмний дунд түгсэн байжээ.

Эдгээрийг суут Гомер уран чадварлагаар нэгтгэн туульсийн томоохон найраглал болгосон байна.

Тэгэхдээ өгүүлэмжийн төвд он удаан үргэлжилсэн их дайны зөвхөн нэг хэсгийг сонгон авч, чухамхүү
түүгээр л бүх дайны үйл явц тодорхой харагдаж байхаар зохиомжилжээ.

Тэрхүү хэсэг нь Грекийн хамгийн аугаа их баатар Ахиллесийн уурласан тухай өгүүлэмж болно.
Тройгийн дайн 10 жил үргэлжилсэн юм.Грекийн хэдэн арван хаад, голлох жанжид мянга мянган цэрэг
удирдан, зуу зуун хөлөг онгоц хөдөлгөн Тройг дайлаар морддог.Тэдний нэрс нь л гэхэд нэлээд хэдэн
хуудас эзэлнэ.Цэргийн гол жанжин нь хамгийн хүчирхэг хаан болох Аргос хотын захирагч Агамемнон
болно.Түүний дүү Менел, дийлдэшгүй хүчит Аякс, овжин Диомед, арга сүйхээтэй Одиссей, мэргэн
ухаант Нестор гээд Грекийн урдаа барьдаг баатрууд уг дайнд оролцох бөгөөд тэдэн дундаас хамгийн
эрэлхэг дайчин нь тэнгисийн охин тэнгэр Фетида бурхнаас төрсөн Ахиллес хэмээх залуу баатар бөлгөө.

Ахиллесийг дотны анд Патрокл дагалджээ.

Тройчуудыг болохоор буурал хаан Приам захирч байсан бөгөөд цэргийн жанжин нь түүний хүү зоригт
Гектор болой.

Гекторын дэргэд дүү Парис нь, тэдний талд Азийн олон овог аймаг байлаа.Бүр бурхад хүртэл уг дайнд
оролцсон бөгөөд тройчуудад Аполллон бурхан тусалж, грекүүдийг хатан хаан Гера, охин тэнгэр Афина
2 тэтгэж байв.

Хамгийн дээд бурхан Зевс Олимп уулын оройгоос тулалдааныг анхааралтай ажиглан байжээ.

Дайн юунаас болж эхэлсэн гээч.

Пелей хэмээх баатар эр тэнгисийн охин тэнгэр Фетидатай хуримлаж байж л дээ.

Энэ бол бурхад хийгээд хүмүүс хоорондоо ураг барилдсан хамгийн сүүлчийн тохиолдол бөгөөд чухам
энэ гэрлэлтээс л Ахиллес төрсөн ажээ.

Хэрүүлийн охин тэнгэр уг найрандээр хамгийн үзэсгэлэн гоо бүсгүйд ногдох алтан алимыг хаясан байна.

Мөнөөх алтан алимнаас болж Гера, Афина, Афродита гурав эвдрэлцжээ.Зевс бурхан энэ маргааныг
тасла хэмээн Тройгийн хунтайж Парист тушаасан аж.

Охин тэнгэрүүд алимыг авахын тулд өөр өөрийнхөөрөө л ам гарч:

Гера:Парисыг бүх дэлхийн хаан болгоно гэж,

Афина: хамгийн эрэлхэг баатар, хамгаас мэргэн ухаантан болгоно гэж,

Афродита:хамгийн сайхан бүсгүйн эр нөхөр болгоно гэж амлажээ.

Парис алимыг Афродитад өгсөн байна.

Үүнээс хойш Гера, Афина 2 Тройгийн мөнхийн дайснууд болж, Афродита ч газрын эмэгтэйгээс төрсөн
Зевсийн охин болох хаан Менелийн эхнэр, хосгүй үзэсгэлэнт Еленаг урхидан Тройдаа аваачихад нь
тусалжээ.

Нэгэн цагт энэ гоо бүсгүйд бүх Грекийн хамгийн шилдэг баатрууд сэтгэл алдаж явсан бөгөөд тэд өөр
хоорондоо тулалдахгүйн тулд, Елена өөрөө эр нөхрөө сонгож аваг.

Харин сонгосон хүнээс нь бүсгүйг хэн нэгэн булаах юм бол баатрууд түүнд дайн зарлана гэж тогтсон
юмсанж.Хүн бүр л өөрийгөө сонгогдоно гэдэгт итгэлтэй байсан тул уг тохиролцоо бүгдийнх нь санаанд
нийцжээ.Тэгтэл Елена Менелийг сонгож, харин Менелээс Парис эхнэрийг нь булаачихжээ.

Ингээд л бүсгүйд хөл алдаж байсан баатрууд дайлаар мордов.Тэднээс хамгийн залуу ганцхан баатар л
Еленад сүй тавиагүй байсан бөгөөд ийм тохиролцоонд оролцсоныхоо улмаас биш, ердөө л алдар
гавьяа байгуулж нэрээ дуурсгая гэсэндээ дайнд явсан байна.тэр бол Ахиллес байжээ.
Тиймээс ч Тройгийн хананы дэргэд цугласан грек жанжидаас хамгийн нэр нөлөөтэй нь Агамемнон,
хамгийн шилдэг нь Ахиллес гэлцдэг байжээ.

Дайн 9 жил үргэлжилсний эцэст 10 дахь жилд нь хамгийн нөлөөтэй, хамгийн шилдэг 2 жанжин
хэрэлджээ.Ахиллес Агамемнонд айхтар уурласан байна.

Яг энэ хэсгээс л, яруу найрагч:

*Охин тэнгэр минь, Пелейн хүү

Ахиллесийн хилэгнэсэн тухай дуулж аль...*

гэж онгодоо дуудаж байгаагаар Илионы түүх эхэлдэг байна.

Уурласны учир нь олз хуваахаас үүдэлтэй.Дайны олз гэдэг цэрэг эрийн хувьд нэр төрийн хэрэг
юм.Хамгийн шилдэг дайчин хамгийн чухаг олзыг хүртдэг бөгөөд түүнд хувь оноохгүй байна гэдэг
доромжилж байгаа явдал ажээ.

Энэ удаагийн чухаг олз бол Хрисейда, Брисейда хэмээх 2 бүсгүй байлаа.Хрисейдаг Агамемнонд
Бримейдаг Ахиллесд өгөхөөр тогтоод байжээ.

Гэтэл Хрисейда нь Аполлон бурхны тайлгачийн охин байв.Тайлгач эзэн бурхандаа охиныг буцаан
өгүүлэхийг гуйжээ.

Ингээд Аполлон Грекийн цэрэгт далайн өвчин илгээж, грекүүд арга буюу Аполлон бурханд өргөл өргөн,
Хрисейдаг буцаан өгөхөд хүрсэн байна.

Агамемнон өөрийгөө доромжлогдсон гэж үзэн, хэрэв олзны бүсгүйг нь авч байгаа бол оронд нь
Ахиллесаас Брисейдаг авч өгөхийг шаарджээ.

Үүнд эгдүүцсэн Ахиллес: Бид чиний л төлөө байлдаж байна, олзны хамаг өөдтэй өнгөтэйг чи авдаг.
Гэтэл одоо бидний хувийг булаах болов уу?Брисейдаг авбал ав.харин нэг зүйлийг мэдэгтүн. Би дайнд
оролцохгүй, хүсвэл чи өөрөө л байлдаарай.гэжээ.

Хэрэлдсэн хоёрыг нөхөд нь арайхийн салгажээ.

Ахиллес тэнгисийн хөвөөнөө очиж, Ээж Фетидагаа дуудан:

*Бурхад надаас урт нас авах уу?алдар нэр авах уу? гэж асуухад би сүүлчийнхийг нь сонгосон. Гэтэл
Агамемнон намайг доромжилж байна.Ээж минь, Зевсийг гуйгаад грекүүдийг тройчуудад ялагдуулаад
өгөөч.тэд надгүйгээр хэн болохоо ойлгог* гэв.

Эх нь Олимп өөдөө гарч, Зевсийн сахлын үзүүрт гараа хүргэн хүүгийнхээ гуйлтыг дамжуулав.

Зевс зөвшөөрөн толгой дохиход *бурхны үс намирч, сүрлэг Олимп бөхөлзжээ.

Ингээд найраглалын гол хэсэг эхлэх бөгөөд 4 өдрийн 4 их тулаан болно.

Зевс Агамемноныг хуурч маш гайхамшигтай ялалтыг зүүдлүүлнэ.Зүүдэндээ итгэсэн Агамемнон

тулалдаанд нэн зоримог орох боловч тухай бүрт ялагдал хүлээн ухрах ажээ.

Тэрээр өөрийнхнийгөө туршин хор шарыг буцалгахаар *Ялагдлаа хүлээгээд буцах уу* гэж асуувал
цаадуул нь харин ч баяртайгаар хөлөг онгоцондоо ухасхийн сууцгааж даруй буцахаар завдах нь тэр.
Олон жилийн дайнд бүгд ядарч залхсан ажээ.Сэргэлэн Одиссей л тэднийг аргадаж, заримыг нь айлгаж,
заримыг нь бүр зодож занчиж байж сая нэг юм тогтоов.

Охин тэнгэр Афина туслахаар ирж, газар дэлхий ширүүн тулалдааны галд хуйхлагдан орь дуу тавьж
байлаа.

Эхний байлдаан халз тулаанаар эхлэж, халз тулаанаар өндөрлөнө.

Грекүүд тройчууд тулалдах зуур, дайны буруутан Парис доромжлогдсон Менелтай халз үзэлцээд хэн
дийлсэн нь Еленаг аваад дайнаа зогсоохыг санал болгов.

Аль аль талын цэргүүд баярлалдаж, жанжид тэрхүү тулалдаанд хөндлөнгөөс оролцохгүй гэж
тангараглацгаалаа.

Халз тулааныг үзэхээр Елена өөрөө хотын хананы оройд гарч ирэв.Тройгийн хөгшчүүл үнэхээр л
үзэсгэлэн гоо юм.Ийм олон дайчин эр энэ олон жил түүний төлөө цусаа урсгаж байгаа нь гайхалтай
хэрэг огт биш байна гэлцэх аж.

Тулалдаанд Менел Парисыг шархдуулах бөгөөд сэлэм нь хугарахад Паристай нүцгэн гараараа
барилцахаар завдав.Тэгтэл Парисыг хамгаалагч охин тэнгэр Афродита түүнийг бараан үүлээр хулдан
нууж, тулалдааны талбараас авч оджээ.

Үүгээр дайны хувь заяа шийдэгдэнт дуусгавар болж болох л байлаа.Харин хонзогногч Гера, Афина
хоёрт энэ н. бага санагджээ.

Тэд Тройг бүрмөсөн устгахыг хүсч байв.Афинагийн явуулгаар Тройгийн харваач Пандарын тавьсан сум
Менелийг шархдуулав.

Ингэснээр эвлэрлийн тухай ярих ямар ч бололцоогүй болж, дахиад л аймшигтай цуст байлдаан өрнөжээ.

Энэ тулалдааны анхны өдрийн од нь Аргосын хүлэг баатар Диомед байв.Түүнийг Афина бурхан өөрөө
сумнаас хаацайлж байсан тул тэрээр тройчуудыг хэдэн арваар нь хиар цавчиж орхижээ.

Түүний өөдөөс Афродита бурхнаас төрсөн хүү Эней сөрөн тосоход, Диомед асар том чулуугаар
дэлсчихэв. Хүүгээ бэртчих вий гэж айсан Афродитаг нисэн очиход *Ховын хутгууш минь, эрчүүлийн
дунд тулалдах нь чиний хэрэг биш*гээд бурхны өөрийнх нь гарыг шархдуулчихжээ.

Үүнийг харсан дайны бурхан Арес өөрөө Диомед руу зэрлэгээр уулгалан довтлов.

Гэвч Афинагийн дэмжлэг авсан Диомед Аресийг ч шархдуулчихна.Өвдсөн бурхан хүрхрэн орилоод
тэнгэр рүүгээ хар бараан үүл болон хөөрөхөд, нэгэн зэрэг түмэн цэрэг чарлах шиг болжээ.
Тройчуудын жанжин Гектор грекүүдийн хүч Афина бурхны дэмжлэгт байгааг мэдрээд, хот руугаа буцаж,
Трой хотын бүсгүйчүүдээр охин тэнгэрээс хилэнгээ эргүүлэн авч өршөөхийг гуйлгажээ.

Тэгээд тулааны талбар руу буцаж явахад нь, яг хотын хаалганы дэргэд эхнэр Андромаха нь хүүгээ
тэврэн хүрч ирээд *Битгий тийшээ яв.чамайг алчихна. Чамайг алдсанаас өөрөө үхэх нь надад
амар.Эцгийг минь Ахиллес алчихсан. Одоо чи л миний эцэг, ах, эр нөхөр, бүх зүйл минь шүү дээ* гэхэд
Гектор:

Мэдэж байна аа.Гэхдээ тулаанаас зугтана гэдэг ичгэвтэр хэрэг.Мах цусанд төрсөн хэн ч гэлээ хувь
тавилангаасаа зугтахгүй шүү дээ* гэж хариулна.

Бас Ариун Трой ч нуран унах бизээ,

Түүнтэй хамт Приам өөрөө,

Агуу их Приамын

Түмэн иргэд ч эрсдэнэ бизээ

хэмээдэг. Гектор тулалдааны талбарт илааршсан Парисын хамт буцан ирнэ.

Тэр өдрийн байлдааныг мөн л халз тулаанаар дуусгахаар 2 тал тогтох бөгөөд Тройчуудаас хамгийн
хүчирхэг нь болох Гектор, грекүүдээс Ахиллес байхгүй тул Аякс гарах болдог.

Тэд хэн хэндээ тэнцсэн баатрууд тул нар шингэтэл үзэлцээд нэг нь нөгөөгөө дийлсэнгүй.

Харанхуй болохын алдад тэд хэн хэнийгээ хүндэтгэж буйн тэмдэг болгож бэлэг солилцоод зэр зэвсгээ
хураан тарж одов.

Дараагийн өдөр нь, Зевс бурхан Фетидад амласнаа хэрэгжүүлж эхэлнэ.Тэрээр бурхадыг уг дайнд
оролцохыг хориглож, дайсагнагч талуудын хувь тавиланг өөрөө дэнсэлж үзлээ.

Тройчуудын таваг тэнгэр өөд хөөрч, грекүүдийнх үхэгсдийн хаанчлал руу унажээ. Грекүүд ширүүн
цохилт амсан ухарч, бүр хөлөг онгоцууд нь зогсож буй далайн эрэг дэх хуарандаа эргэн очжээ.

Тройчуудын хуарангаас холгүйхэн, гал асаан заналхийлж хонов.

Шөнө нь Агамемнон цэргийн зөвлөлөө дууджээ.

Тэр сэтгэл санаагаар унаж, бэхлэлтээ орхиод тэнгис гатлан буцахад ч бэлэн болсон байв.

Мэргэн Нестор түүнд Ахиллестай эвлэрэхийг зөвлөжээ.

Ингээд түүнрүү 3 элч илгээхээр тогтсон нь Одиссей, Аякс, Ахиллесийн хүмүүжүүлэгч өвгөн Феникс нар
байлаа.

Ахиллес өөрийн анд Патроклын хамт асартаа сууж, лир хөгжим тоглох аж.

Түүнд Брисейдаг эргүүлэн өгч гомдоосныхоо хариуд асар их хэмжээний төлөөс төлж, Грект буцаж очсон
хойно Агамемноны охиныг эхнэр болгон өгч, инжинд нь 7 хот дагуулна хэмээн амлажээ.

Энэ бүхнийг Одиссей уран цэцнээр, Аякс эрс цөлх маягаар, Феникс эртний явдлуудаар жишээ татан нэн
сунжруу өгүүлнэ.
Гэвч Ахиллес сонсохыг ер хүссэнгүй.

*Агамемнон намайг нэгэнт хуурч доромжилсон, түүнд ахин итгэж чадахгүй* гээд гэдийчихэв.Элч
төлөөлөгчид ямар ч амжилтгүй буцжээ.

Гуравдахь өдөр, шийдвэрлэх тулаан.

Бурхадаас хэн нэгэн уг тулаанд оролцчих вий гэсэндээ Зевс өөрөө уулын оргилоос харуулдана.

Тройгийн тэргүүнд Гектор, Зевсийн газарт төрүүлсэн хамгийн сүүлчийн хүү болох Сарпедон нар
довтолно.

Грекүүд хэрхэн зугтаж, тройчууд бүр хуаранд нь тулж ирээд хөлөг онгоцуудыг нь галдаж байгааг
Ахиллес цацраас хүйтнээр ажиглаж байлаа.Грекүүдийн ялагдлыг хараад Гера тэсч ядан, Зевсийн
анхаарлыг сарниулахын тулд дур хүслийг бадраагч Афродитагийн шидэт бүсийг зүүн өмнө нь хүрч
очжээ.

Зевсийн хүсэл тачаал оргилж, тэд үүлэн борооны ажилд умбав.

Тэднийг алтан үүл халхалж, газар дэлхий цэцэг жимсний анхилам үнэрт автлаа.

Дурлалд алжаасан Зевсийг гүн нойронд автах зуур грекүүд жаал сэхээ авч тройчуудыг зогсоож чадлаа.

Зевс сэрээд Герад:

Тэвчээртэй бай.Бүх зүйл чинийхээр болж грекүүд ялна.Гэхдээ Ахиллес уурлахаа больж, ахин тулаанд
орсон цагт цагт л тэр шүү дээ.Би Фетидад тэгээд амлачихсан юм.* гэлээ.

Гэвч Ахиллесийн уур хилэн намдсангүй. Харин нөхдийнхөө хүнд байдалд орж буйг удаан харж тэсээгүй
Патрокл түүний оронд тулааны талбар дээр гарч ирлээ.

Ахиллес түүнд цэргүүдээ, Тройчуудыг айлгадаг хуяг дуулгаа, шидэт морьд хөллөсөн дугуйт тэргээ өгчээ.

Тройчуудыг хуарангаас хөөгөөд гаргачих, хөлөг онгоцуудыг аварчих, тэгээд л болно шүү.Битгий өөртөө
гай тариарай.Грекүүд бүгд алуулсан ч, чи бид 2 л Тройг эзлээд авчих юм чинь хэмээн Ахиллес захина.

Ахиллесийн хуяг дуулгын барааг харуут Тройчууд ум хумгүй сарнин зугтжээ.Тэгэхэд нь Патрокл
тэсэлгүй араас нь мөшгин хөөв. Түүнийг амдан Сарпедон гарч ирэхэд Зевс хүүгээ аврах уу хэмээн
тээнэгэлзэхэд, хоржоонтой Гера *үгүй шүү,хувь тавилангаараа л болог* гэнэ.

Сарпедон уулын нарс шиг намсхийн унахад эргэн тойронд нь цуст тулаан буцалж, Патрокл улам
цаашлан Трой хотын хаалга тийш тэмцэв.

*Буцаач, Тройг чи ч, бүр Ахиллес ч авах ёсгүй юм* гэж Аполлон бурхан хашгирлаа.Патрокл
сонссонгүй.Тэгэхээр нь үүл бөөгнүүлэн базаад мөр рүү нь цохиход түүний ухаан балартан бамбай,
дуулга, жадаа хөмөр унагачихав.

Гектор түүнийг гүйцээн дэлсэхэд Патрокл амьсгаа хураахын өмнө *Чи Ахиллесийн гарт үхнэ дээ*
гэжээ.Патрокл амь үрэгдсэн, харин өөрийнх нь хуяг дуулгыг Гектор өмсч яваа тухай хэл Ахиллест
иржээ.Үрэгдсэн баатрын цогцсыг нөхөд нь арайхийн тулалдааны талбараас авч гарсан бөгөөд Тройчууд
баяр хөөртэйгөөр уухайлан тэднийг мөшгиж байлаа.
Арга барагдан хашгичих нь маш аймшигтай байсан тул тройчууд зогтусан буцацгаажээ.Шөнө
болов.Ахиллес шөнөжин анд нөхрийнхөө араас гашуудан уйлаад, тройчуудаас өшөөг нь маш
аймшигтайгаар авахаа тангараглажээ.

Энэ үед түүний эх Фетидагийн гуйснаар төмрийн дархан, доголон бурхан Гефест Ахиллесд зориулан
шинэ зэр зэвсэг хийж суув.Энэ бол өвч бүрэн хөө хуяг, дуулга сэлт бөгөөд бамбай дээр нар, одод, газар,
далай, дэлхий, энх амгалан хийгээд дайтаж буй хотууд хийгээд бүхий л орчлон хорвоог дүрсэлсэн
ажээ.Тайван хотод шүүх хурал хийгээд хурим найр, дайнтай хотод нь тулаан хийгээд бэхлэлт
дүрслэгджээ.

Энэ бүхний голд лир хөгжим барьсан дуучин зурагдсан байна.Өглөө нь Ахиллес доголон бурхны
урласан дуулгаа өмсч, грекүүдийг цуглуулав.Уур хилэн нь унтарсангүй, гэхдээ тэр нь Агамемнонд биш,
харин дотны анд нөхрийг нь хөнөөсөн тройчуудад, Гекторт хилэгнэж байлаа.

Агамемнонтой эвлэрье гэхэд цаадхи нь энэ үгийг нэр төртэйгөөр хүлээн авч: *Зевс бурхан, хувь заяа
хоёр нүдийг минь сохолжээ. Би гэмтэн биш шүү* гэснээр Брисейда Ахиллесд буцан очиж, асарт нь асар
их эрдэнэс баялаг овооров.

Харин тэр юуг ч анхаарсангүй, зөвхөн тулалдахыг, өшөө авахыг л хүсч байлаа.

Үргэлжлэл бий...

Дөрөвдэхь өдөр тулаан эхлэв.Зевс хоригоо цуцалж, бурхад аль хүссэн талдаа оролцож болно
гэжээ.Тэнгэрлэг Афина дайны бурхан Арестай, эрхэмсэг Гера гэрэл цацруулсан Артемидатай тулалдах
аж. Тэнгисийг захирагч Посейдон Аполлонтой халз үзэлцэх ёстой болтол цаадхи нь гуингтайгаар

*Үхэх үйлтэй адгийн дорой төрөлтний төлөө

Эгнэшгүй бурхад чи бидэн тулалдах гэж үү.

Өнөөдөр тэд цэцэглэвч, маргааш хагдарч хэвтэнэ.

Иймхэн амьтасын дайсагнал өөрсдөд нь таарах бус уу?гэж хэлсэнд, тэд даруй гараа хумхин
хумхицгаав.

Ахиллес үнэхээр аймшигтай байлаа.Учир нь Эней Ахиллесийн гарт үхэх учиргүй юм.Тэрээр Ахиллесаас
ч, Трой хотоос ч илүү ихийг үзэж туулах ёстой байсан хэрэг.Үүнд цухалдсан Ахиллес тройчуудыг тоо
томшгүй хядаж, овоолсон хүүр нь голын урсгалыг хаасан тул ус мөрний бурхан Скамандр түүнрүү
оволзон дайрав.

Харин Гефест бурхан Скамандрыг номхруулжээ.

Амьд үлдсэн тройчууд хот руугаа зугтацгаав.Харин Ахиллесийн хуучин хөө хуягыг өмссөн Гектор л
ганцаараа ийн ухрахыг нь зогсоох гэж оролдоно.Ахиллес түүн рүү довтлон ирэхэд л Гектор сая л
зугтжээ.

Гэхдээ энэ нь айснаас гадна бусдаас нь холдуулах гэсэн давхар арга байлаа.тэд хөөцөлдсөөр хотыг
гурвантаа тойров. Бурхад тэднийг дээрээс харж байлаа.

Эрүүл байгаль
Байгаль орчноо хамгаалцгаая.
www.mne.mn
 Banjig.Net дахь олон нийтийн сурталчилгаа

Зевс *Энэ хотыг аварвал яасан юм бэ?* хэмээн тээнэгэлзэхэд Афина: Хувь заяа нь шийднэ гээгүй
билүү* хэмээн сануулжээ.

Зевс хувь заяаны дэнсэндээр Гектор, Ахиллес хоёрын заяа төөргийг дэнслэхэд, энэ удаа Ахиллесийнх
өөдөө дэгдэж, Гекторынх доош унажээ.Тэгмэгц Зевс Аполлонд Гекторыг орхи, Афинад Ахиллесд тусал
хэмээн дохив.

Афина Гекторыг барин тогтоосноор тэд халз тулалдах боллоо.

Ахиллес, хэрэв би чамайг албал хуяг дуулгыг чинь авна, биед чинь гар хүрэхгүй гэдгээ амлая. Чи надад
бас тэгж амлаач* гэж Гекторыг хэлэхэд Ахиллес Амлалт өгдөг цаг биш.Патроклын төлөө би чамайг
хэдэн хэсэг урж тасдан, цусыг чинь уух болно* гэж хашхирав.

Гекторын жад Гефестийн хийсэн бамбайг оносон ч үр дүнгүй өнгөрчээ.Харин Ахиллесийн жад Гекторын
хоолойг сүлбэв. Тэр үхэдхийн унахдаа: Бурхадын хонзонгоос айж яв. чи миний араас ирнэ дээ гэсэнд
Мэдэж байна. Гэхдээ урьдаар чи* гэж Ахиллес хариуллаа.

Тэрээр Гекторын хүүрийг тэрэгнээсээ чирч Трой хотыг тойрон давхихад хотын ханандээр үрэгдсэн
баатрын эцэг хөгшин Приам, бэлэвсэн Андромаха, нийт тройчууд Гекторын араас халаглан уйлалдаж
байв.

Патроклын өшөө авагдлаа.Ахиллес андынхаа цогцсон дээр тройчуудаас олзлогдсон 12 хүнийг алж
тахилга өргөв.

Ингээд ч уур хилэн нь намдсангүй.Тэрээр Гекторын цогцсыг чирсээр Патроклын булшийг өдөрт 3 удаа
тойрч байлаа.

Цогцос салмарч урагдахаар болсон ч, Аполлон бурхан харж хандаж байж л дээ.

Эцэст нь энэ хэрэгт Зевс оролцож, тэнгисийн охин Фетидагаар дамжуулан Ахиллесд *Сэтгэл зүрхээ бүү
хорсго.Чамд ч цөөн хоног үлдсэн.Хүнлэг бай.Төлөөс аваад Гекторын биеийг оршуулуулахаар өг* гэж
хэлүүлжээ.

Ахиллес ч гэмээ хүлээсэн байна.

Шөнө нь Ахиллесийн асар руу өтөлж өвгөрсөн хаан Приам хүрч иржээ.Төлөөс болох эд агуурсаар
дүүрэн ачаа хөсөг авчирсан аж. Өвгөн Ахиллесийн хөлд сөгдөж,

*Ахиллес, чи өөрийнхөө эцэг Пелейг санаач.тэр ч бас хөгшин настай, магадгүй дайснууд нь түүнийг
дээрэлхэж байгаа ч юм бил үү? Гэхдээ чамайг амьд мэнд, эргэж ирнэ гэдгийг мэдэж байгаа болохоор
түүнд хавьгүй амар байгаа.

Би бол орь ганцаараа хүн.Миний хөвгүүдээс цорын ганц найдвар минь Гектор байлаа.Одоо тэр минь
алга.Ахиллес, иний хүүхдүүдийг хөнөөсөн гарыг чинь би үнсье* хэмээв.

Ахиллес өөрийн эрхгүй уйлан хайлж, тэд хоёул чангаар орь дуу тавин гингэнэжээ. Приам Ахиллесийн
хөлийн тушаа Зоригт Гектор хүүгээ санаж, Ахиллес хайрт эцгээ, Анд Патроклоо бодож уйлсан нь тэр...

Эн тэнцүү уй гашуу дайснуудыг эвлэрүүлдэг.Ахиллесийн зүрхэнд ассан хэмжээлшгүй уур хилэн сая л
нэг юм намжжээ.Тэр төлөөсийг авч, Приамд Гекторын цогцсыг өгөөд хайртай баатраа бунхалж гүйцтэл
нь Тройг түйвээж түгшээхгүй гэдгээ амлав.Үүр хаяарахаас өмнө Приам хүүгийнхээ шарилыг аваад хот
руугаа буцлаа.
Трой хот Гектортой салах ёс гүйцэтгэж эхэллээ.Хөгшин эх нь, бэлэвсэн гэргий Андромаха нь, энэ
дайныг өдөөсөн Елена уйлж байна.Чандарласан түүдгийн үнс нурмыг булшны нүхэнд хийцгээх ажээ.

*Дайчин Гектороо, хөвгүүдээ Трой тийн бунхлав* гэсэн мөрөөр Илионы түүх төгсдөг.

Тройгийн дайн дуусахад бас нэлээд зүйл үлдсэн.Трой хотынхон Гектороо алдсанаас хойш хэрэмнээсээ
цухуйж ч зүрхэлдэггүй юм.Гэвч тэдэн рүү Бага Азийн, үлгэрийн амазонкуудын, бүр алс холын Эфиопын
орноос ирсэн янз бүрийн овог аймгууд туслахаар ирдэг.

Тэднээс хамгийн аймшигтай нь Эфиопуудын удирдагч, хар мангас Мемнон. Ахиллес түүнтэй тулалдан
ялан жинхэнэ алдар суугаа мандуулна.Улмаар Ахиллес Трой хотыг буулган авахаар улайран дайрч
байгаад Парисын суманд өртөн амиа алддаг.

Парист Аполлон бурхан тусалдаг бөгөөд сум баатар эрийн амин газар болох өсгийд нь тусжээ.Энэ
домгоос л Ахиллесийн өсгий гэсэн хэлц үг үүссэн юм.Ахиллесийг эрсдсэнээс хойш грекүүд Тройг хүчээр
эзлэхийн аргагүйг ойлгодог.

Ингээд сүйхээтэй Одиссей асар том модон морь сэдэж, түүн дотор хамгийн дотор дайчин эрс орж
нуугдаад, Грекийн гол хүчин нутаг буцсан мэт сэтгэгдэл үлдээн төрүүлэн далайд хөвөн оддог.

Энх цаг ирсэнд баярласан тройчууд дайсныг дайсны орхин одсон модон морийг ялалтын бэлгэдэл
болгон залахаар олзуурхаж, хэрмийн хаалгаар багтахгүй болохоор нь ханаа нураан байж хотдоо
оруулна.

Энэ бол Трой хотыг газрын хөрснөөс үүрд арчигдахад хүрсэн алхам байлаа.Шөнө нь грекүүд гарч, их
цэрэг нь буцан ирж баяраа тэмдэглэж байсан тройчуудыг хяддаг.Энэ талаар Вергилийн Энейн дуулалд
нарийвчлан өгүүлсэн байдаг.Уг бүтээлийг 2002 онд Ш. Одонтөр орчуулж хэвлүүлжээ.