Œ@÷ Áfl¿ÎflÌ µ’›˘√ ‹ÎÀı

Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
«˘◊Ì ±ÎT≤ÏkÎ
(Á›˘Ï…÷)
’fi—‹ƒHÎ
2010

¤ÎÊÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ

√…flÎ÷ flÎF›
√Î_‘Ìfi√fl
1998
 SARKARI LEKHAN-PADDHATI
Short story by
Navbharat Sahitya Mandir, Ahmedabad

© ¤ÎÊÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ

√…flÎ÷ flÎF›
√Î_‘Ìfi√fl — (√…flÎ÷)
Ï’fi - 382010

≠◊‹ ±ÎT≤ÏkÎ — 1971

⁄Ì∞ ±ÎT≤ÏkÎ (Á_‰Ï‘˝÷), - 1982
⁄Ì∞ ±ÎT≤ÏkÎ (Á_‰Ï‘˝÷)fi_ ’fi‹˝ƒHÎ - 1986
hÎÌ∞ ±ÎT≤ÏkÎ - 1990
«˘◊Ì ±ÎT≤ÏkÎ 1996
(Á›˘Ï…÷)

Ï¿_‹÷ w.

≠¿Î¿
¤ÎÊÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ
√…flÎ÷ flÎF›
√Î_‘Ìfi√fl — (√…flÎ÷)
Ï’fi - 382010
 ≠V÷ΉfiÎ
«˘◊Ì ±ÎT≤ÏkÎ (Á›˘Ï…÷) ‰ı‚αı
flÎF›fiÌ ≠V◊ÎÏ’÷ ¤ÎÊÎfiÌÏ÷ ±fiÁÎfl flÎF›fi˘ Á‹√˛ ‰Ë̉À flÎ…¤ÎÊÎ
√…flÎ÷Ì‹Î_ ¿fl‰Î‹Î_ ÁËΛ¿ ◊Λ ±fiı flÎF›¤fl‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi‹Î_
±ı¿Áfl¬Ì ’Ïfl¤ÎÊÎ ±fiı ’Ïfl’ÎÀÌ ≠›˘…‰Î‹Î_ ±Ï‘¿Îfḻ˘/¿‹˝«Îfḻ˘fiı
‹Î√˝ÿ½fi ±fiı ÏÿÂÎÁÒ«fi ‹‚Ì flËı ±ı µtıÂ◊Ì, ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ
µ’›˘√Ì ≠¿ÎÂfi˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ÷Ì flËÌ »ı. ±Î‹Î_ ““Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷””
’V÷¿ ±ı¿ ¬Ò⁄ µ’¿Îfl¿ ≠¿ÎÂfi »ı. ±Î ≠¿ÎÂfifiÌ ≠◊‹ ±ÎT≤ÏkÎ 1971
±fiı ⁄Ì∞ Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ 1982‹Î_ ≠ÏÁ© ◊¥ Ë÷Ì. ÷ıfi_ ’fi‹˝ƒHÎ
1986‹Î_ ±fiı hÎÌ∞ ±ÎT≤ÏkÎ 1990‹Î_ ⁄ËÎfl ’ÎÕÌ. ˉı ±Î fi‰Ì ±ÎT≤Ïk΋Î_
ωWΛ˘ - ≠¿flH΢fiıı T›‰ÏV◊÷ √˘Ã‰Ì ›˘B› Á‘ÎflÎ ¿flÌ ±Î Á›˘Ï…÷ ±ÎT≤ÏkÎ
≠ÏÁ© ¿fl÷Î ±Îfi_ÿ ◊Λ »ı.
flÎ…¤ÎWÎ΋Î_ ‰Ë̉À «·Î‰‰Î‹Î_ Áfl‚÷Î flËı ±ıı ‹ÎÀı ±Î ¿«ıfḻı
÷Î…ı÷fl‹Î_ ±Î µ’flÎ_÷ ““Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fiT›‰ËÎfl‹Î_ √…flÎ÷Ì-‹Î√˝ÿϽ¿Î””,
““O≤Ëÿ ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”” ±fiı ““ÏhΤÎWÎÌ ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”” ≠ÏÁ© ¿›Î˝
»ı.
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fiT›‰ËÎfl‹Î_ µ’›˘√Ì fỉÕı ±ı‰Î ÷◊Î ‹Átηı¬fi‹Î_
’hÎ, V‹ÚÏ÷’hÎ, ±‘˝Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, ÃflΉ, ΩËıflfi΋Î_, ’Ïfl’hÎ, fi˘_‘·ı¬fi,
Âıfl˘, ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ, Ω‹Ìfi¬÷, ÏfiωÿÎ, fi˘ÏÀÁ, ΩËıfl¬⁄fl, ≠‹ÎHÎ’hÎ,
÷@÷Ì, Ïfi‹_hÎHÎ ’ÏhοÎfiÎ fi‹ÒfiÎ ±_√ı Á‹… ±Î’‰Î µ’flÎ_÷ ÷ıfiÎ fi‹ÒfiÎ
±Î ’V÷¿‹Î_ ±ÎM›Î »ı. ÏË_ÿ̤ÎWÎÌ flÎF›˘ ÁÎ◊ı ’hÎT›‰ËÎfl ¿fl‰Î‹Î_
‹Î√˝ÿ½¿w’ ◊Λ ÷ı‰Î fi‹ÒfiÎ ’HÎ ±Î‹Î_ Á‹Î‰Ì ·ı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı. ‰‚Ì
±Î … Ëı÷Áfl, ‰Ë̉À‹Î_ ≠«Ï·÷ ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ÁÎ◊ı ÏË_ÿÌ
’›Î˝› ’HÎ ’ÏflÏÂp-3‹Î_ ±ÎM›Î »ı.
3
 ±Î ’V÷¿ Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fiT›‰ËÎflfiÌ ’Ïfl’ÎÀÌ ÏfiÏç÷ ¿fl‰Î‹Î_ µ’›˘√Ì
’fl‰Îfl ◊›_ »ı. ÷ı◊Ì … ±ÎÀ·Î À>_¿Î√΂΋Î_ ÷ıfiÎ ’fi—‹ƒHÎfiÌ Á›˘Ï…÷
±ÎT≤ÏkÎ ¿fl‰ÎfiÌ …wfl ∂¤Ì ◊¥ »ı. ÏfiT≤kÎ ¤ÎWÎÎÏfi›Î‹¿ lÌ fiÎ. ¤. T›ÎÁı
±Î Á›˘Ï…÷ ±ÎT≤ÏkÎ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ’˘÷Îfi˘ Ï¿_‹÷Ì Á‹› ±ÎM›˘ »ı ±ı
⁄ÿ· ±ı‹fi˘ ±Î¤ÎflÌ »\_. ≠Î. lÌ. ÏhÎ≥ ’Àı·ı ΩıÕHÎÌfiı ·√÷Ì
ω√÷˘fiı ±Î¬flÌw’ ±Î’‰Î‹Î_ ‹ÿÿ ¿flÌ »ı ÷ı ⁄ÿ· ÷ı‹fi˘ ±Î¤ÎflÌ »_.
±Î ’V÷¿ ÷‹Î‹ ±Ï‘¿Îfḻ˘/¿‹˝«Îfḻ˘fiı ±ı‹fiÌ fl˘Ï…_ÿÌ ¿Î‹√ÌflÌ‹Î_
‰‘ ÁËΛw’ ◊Âı ±ı‰Ì l©Î »ı.
1 ·Ì ‹Î«˝ 1996 ó ¿Î_Ï÷·Î· T›ÎÁ
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿
†

4
 hÎÌ∞ ±ÎT≤ÏkÎfiÌ ≠V÷ΉfiÎ
flÎF›fiÌ ≠V◊ÎÏ’÷ ¤ÎWÎÎfiÌÏ÷ ±fiÁÎfl flÎF›fi˘ Á‹√˛ ‰Ë̉À flÎ…¤ÎWÎÎ
√…flÎ÷Ì‹Î_ ¿fl‰Î‹Î_ ÁËΛ¿ ◊Λ ±fiı flÎF›¤fl‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi‹Î_ ±ı¿Áfl¬Ì
’Ïfl¤ÎWÎÎ ±fiı ’Ïfl’ÎÀÌ ≠›˘…‰Î‹Î_ ±Ï‘¿Îfḻ˘/¿‹˝«Îfḻ˘fiı ‹Î√˝ÿ½fi
±fiı ÏÿÂÎÁÒ«fi ‹‚Ì flËı ±ı µtıÂ◊Ì, ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ µ’›˘√Ì
≠¿ÎÂfi˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ÷Ì flËÌ »ı. ±Î‹Î_ ““Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷”” ’V÷¿ ±ı¿
¬Ò⁄ µ’¿Îfl¿ ≠¿ÎÂfi »ı. ±Î ≠¿ÎÂfifiÌ ≠◊‹ ±ÎT≤ÏkÎ 1971‹Î_ ±fiı
⁄Ì∞ Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ 1982‹Î_ ≠ÏÁ© ◊¥ Ë÷Ì. ÷ıfi_ ’fi‹˝ƒHÎ 1986‹Î_
⁄ËÎfl ’Õu_. ’fl_÷ Áfl¿ÎflÌ ¿«ıfḻ˘ ÷flŒ◊Ì ±ıfiÌ Á÷÷ ‹Î√ ◊÷Ì flËÌ.
‰‚Ì, ±Î ¿«ıflÌ ¶ÎflÎ «·Î‰Î÷Î √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfiÎ ±˘’‰√˘˝‹Î_ ÷ıfiÌ …wÏfl›Î÷
∂¤Ì ◊÷Î_, µ@÷ ’V÷¿‹Î_ ›˘B› Á‘ÎflÎ ¿flÌfiı ÷ı‹… ’ÏflÏÂp-3‹Î_ ‰Ë̉À‹Î_
≠«Ï·÷ ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ÷ı‹… ÏË_ÿÌ ’›Î˝› ±Î’Ìfiıı ±Î ’V÷¿ ’fi—
≠ÏÁ© ¿fl÷Î_ Ë_ ±Îfi_ÿ ±fi¤‰_ »\_.
flÎ…¤ÎWÎ΋Î_ ‰Ë̉À «·Î‰‰Î‹Î_ Áfl‚÷Î flËı ±ı ‹ÎÀı ±Î ¿«ıfḻı
÷Î…ı÷fl‹Î_ ±Î µ’flÎ_÷ ““Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fiT›‰ËÎfl‹Î_ √…flÎ÷Ì-‹Î√˝ÿϽ¿Î””,
““O≤Ëÿ ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”” ±fiı ““ÏhΤÎWÎÌ ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”” ≠ÏÁ© ¿›Î˝
»ı.
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fiT›‰ËÎfl‹Î_ µ’›˘√Ì fỉÕı ±ı‰Î_ ’hÎ, VQ≤Ï÷’hÎ,
±‘˝Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, ÃflΉ, ΩËıflfi΋Î_, ’Ïfl’hÎ, fi˘_‘·ı¬fi, Âıfl˘, ±¬⁄ÎflÌ
›ÎÿÌ ÷◊Î Ω‹Ìfi¬÷, ÏfiωÿÎ, fi˘ÏÀÁ, ΩËıfl¬⁄fl, ≠‹ÎHÎ’hÎ, ÷@÷Ì,
Ïfi‹_hÎHÎ ’ÏhοÎfiÎ_ Œ˘‹˝ ±_√ı Á‹… ±Î’‰Î µ’flÎ_÷ ÷ıfiÎ fi‹ÒfiÎ ±Î
’V÷¿‹Î_ ±ÎM›Î »ı. ÏË_ÿ̤ÎWÎÌ flÎF›˘ ÁÎ◊ı ’hÎT›‰ËÎfl ¿fl‰Î‹Î_ ‹Î√˝ÿ½¿w’
◊Λ ÷ı‰Î ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ ’HÎ ±Î‹Î_ Á‹Î‰Ì ·ı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı. ‰‚Ì, ±Î
… Ëı÷Áfl, ‰Ë̉À‹Î_ ≠«Ï·÷ ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ÁÎ◊ı ÏË_ÿÌ ’›Î˝›
’HÎ ’ÏflÏÂp-3‹Î_ ±ÎM›Î »ı.
5
 ±Î ’V÷¿ Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fiT›‰ËÎflfiÌ ’Ïfl’ÎÀÌ ÏfiÏç÷ ¿fl‰Î‹Î_ µ’›˘√Ì
’fl‰Îfl ◊›_ »ı. ÷ı◊Ì … ±ÎÀ·Î À>_¿Î√΂΋Î_ ÷ıfi_ ’fi—‹ƒHÎ ≠ÏÁ© ¿fl‰ÎfiÌ
…wfl ∂¤Ì ◊¥ »ı.
±Î ’V÷¿ ÷‹Î‹‹ ±Ï‘¿Îfḻ˘/¿‹˝«Îfḻ˘fiı ±ı‹fiÌ fl˘Ï…_ÿÌ ¿Î‹√ÌflÌ‹Î_
¬Ò⁄ ÁËΛw’ ◊Âı ±ı‰Ì ‹fiı l©Î »ı.
√Î_‘Ìfi√fl ó ¿ÎÏ·ÿÎÁ ÏhΉıÿÌ
1 ·Ì ΩL›±ÎflÌ 1990 ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿

6
 ⁄Ì∞ ±ÎT≤ÏkÎ (Á_‰Ï‘˝÷)fi_ ’fi‹˝ƒHÎ
flÎF›fiÌ ¤ÎWÎÎfiÌÏ÷fiı ±fi·ZÎÌfiı flÎF›fi˘ ‰Ë̉À flÎ…¤ÎWÎÎ
√…flÎ÷Ì‹Î_ ¿fl‰Îfi_ Á√‹ ⁄fiı ±fiı ±ı Á_⁄_‘‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘
÷◊Î ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ’›Î˝M÷ ‹Î√˝ÿ½fi ±fiı ÏÿÂÎÁÒ«fi ‹‚Ì flËı ±ı
µtıÂ◊Ì ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ ¶ÎflÎ ¿ıÀ·Î_¿ ≠¿ÎÂfi˘ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_
±ÎT›Î_ »ı. ±Î‹Î_Ô “Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷” ’V÷¿ CÎb_ … ‹Ëk‰fi_ »ı.
±Î ’V÷¿fiÌ ’Ëı·Ì ±ÎT≤ÏkÎ 1971‹Î_ ±fiı ⁄Ì∞ Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ
1982‹Î_ ≠ÏÁ© ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì.
flÎ…¤ÎWÎÎ √…flÎ÷Ì‹Î_ Áfl‚ flÌ÷ı ‰Ë̉À «Î·ı ±ı ‹ÎÀı ±Î ¿«ıflÌ
÷flŒ◊Ì ‹Î√˝ÿϽ¿Î, ±ıfiÌ Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ ÷◊Î ’fl‰HÎÌ, ‰Ë̉ÀÌ
ÂOÿ¿˘Â ±fiı ±ıfiÌ ’fl‰HÎÌ ±fiı Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_
±ÎT›Î_ »ı.
±Î ≠¿ÎÂfi‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ‹Î_ µ’›˘√Ì fỉÕı ±ı‰Î_ ’hÎ,
VQ≤Ï÷’hÎ, ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, ÃflΉ, ΩËıflfi΋Î_, ’Ïfl’hÎ ‰√ıflı …ı‰Î_
fl˘…⁄fl˘…fiÎ_ µ’›˘√Ì ·¬ÎH΢fiÎ fi‹ÒfiÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı. ±ı µ’flÎ_÷
fi˘Ó‘·ı¬fi, Ω‹Ìfi¬÷, ÏfiωÿÎ ÷◊Î …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ≠‹ÎHÎ’h΢fiÎ fi‹ÒfiÎ
±Î’‰Î ÁÎ◊ı ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl ÷◊Î ÏË_ÿ̤ÎWÎÌ ≠ÿıÂfiÌ flÎF› Áfl¿Îfl˘ ÁÎ◊ı
ÏË_ÿÌ‹Î_ ’hÎT›‰ËÎfl ¿fl‰Î‹Î_ µ’›˘√Ì ¿ıÀ·Î¿ fi‹Òfiα˘fi˘ ’HÎ Á‹Î‰ıÂ
¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı. ‰Ë̉À‹Î_ Á΋ÎL›÷— »^À◊Ì ‰’flÎ÷Î ¿ıÀ·Î¿ ±_√˛ı∞
ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ÷◊Î ÏËLÿÌ ’›Î˝› ’HÎ ÷ÎI¿ÎÏ·¿ Á_ÿPνw’ı ’ÏflÏÂp-
3 ÷flÌ¿ı ΩıÕuÎ »ı.
ÁÿflË ’V÷¿, ÷ı‹Î_ V◊Îfi ’΋ı·Ì ωω‘ Á΋√˛Ìfiı ¿ÎflHÎı Áfl¿ÎflÌ
±Ï‘¿Îfḻ˘ ÷◊Î ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ‰Ë̉ÀÌ ¿Î‹¿Î…fiÎ ≠I›ZÎ T›‰ËÎfl‹Î_ ¬Ò⁄
7
… µ’›˘√Ì fỉÕu_ »ı. ‰‚Ì, Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…fiÌ ’Ïfl’ÎÀÌ‹Î_ √…flÎ÷Ì
¤ÎWÎÎfiÎ µ’›˘√ ’flI‰ı ÷η̋Î◊Ì˝±˘fiı Á‹Ï«÷ ‹Î√˝ÿ½fi ’Ò fl_ ’ÎՉ΋Î_
’HÎ ±ı ‹ÒÒS›‰Îfi ’fl‰Îfl ◊›_ »ı. ±ıÀ·ı ÷˘ ±ÎÀ·Î À>_¿Î √΂΋Î_ ±ıfiÌ ⁄Ì∞
±ÎT≤ÏkÎ (Á_‰Ï‘˝÷)fi_ ±Î ’fi‹˝ƒHÎ ≠ÏÁ© ¿fl‰Îfi_ ◊›_ »ı.
flÎ…¤ÎWÎÎ √…flÎ÷ÌfiÌ Áºœ ’Ïfl’ÎÀÌ Ï‰¿ÁΉ‰Î‹Î_ ±Î ’V÷¿ Á_⁄_‘¿÷ν
ÁΈfiı ÁËΛ¤Ò÷ ◊Âı ±ı‰Ì ±ÎÂÎ »ı.
√Î_‘Ìfi√fl ó fiÎ. ¤. T›ÎÁ,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿.

8
 ⁄Ì∞ ±ÎT≤ÏkÎfiÌ ≠V÷ΉfiÎ
√…flÎ÷ flÎF›fiÌ V◊Î’fiÎ ◊¥ I›Îfl◊Ì … ‰Ë̉À ·˘¿˘fiÌ ¤ÎWÎ΋Î_
±ıÀ·ı ¿ı √…flÎ÷Ì‹Î_ ◊Λ ±ı‰˘ ÏfiHν› ¿flÌ √…flÎ÷Ì ·˘¿ÎϤ‹¬ ‰Ë̉Àfi˘
≠Îfl_¤ ¿›˘˝ Ë÷˘. ±Î Á_⁄_‘‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ÷◊Î ¿‹˝«Îfḻ˘fiı
‹Î√˝ÿ½¿ ±fiı ‹ÿÿw’ ⁄fiıı ±ı‰Ì Á΋√˛Ì ‰¬÷˘‰¬÷ ±Î ¿«ıflÌ ÷flŒ◊Ì
⁄ËÎfl ’ÕÎ÷Ì flËÌ »ı.
flÎ…¤ÎWÎÎ √…flÎ÷Ì‹Î_ Áfl‚ flÌ÷ı ‰Ë̉À «Î·ı ±ı ‹ÎÀı ±Î ¿«ıflÌ
÷flŒ◊Ì ‹Î√˝ÿϽ¿Î, ±ıfiÌ Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ ÷◊Î ’fl‰HÎÌ, ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â
±fiı ±ıfiÌ ’fl‰HÎÌ ±fiı Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi’©Ï÷ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±ÎT›Î_ »ı.
±Î‹Î_◊Ì ‹Î√˝ÿϽ¿ÎfiÌ Á_¿Ï·÷ Á_‰Ï‘˝÷ fi‰Ì ±ÎT≤„kÎ ÷ˆ›Îfl ◊¥ √¥
»ı. ±fiı Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi’©Ï÷fiÌ ±Î Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ Á‘ÎflΉ‘ÎflÎ ÁÎ◊ı
⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
±Î ≠¿ÎÂfi‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ‹Î_ µ’›˘√Ì-’hÎ, VQ≤Ï÷’hÎ, ±‘˝-
Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, ÃflΉ, ΩËıflfi΋Î_, ’Ïfl’hÎ ‰√ıflı …ı‰Î_ fl˘…⁄fl˘…fiÎ_ µ’›˘√Ì
·¬ÎH΢fiÎ fi‹ÒfiÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı. ±ı µ’flÎ_÷ fi˘Ó‘·ı¬fi, Ω‹Ìfi¬÷,
ÏfiωÿÎ ÷◊Î …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ≠‹ÎHÎ’h΢fiÎ fi‹ÒfiÎ ±Î’‰Î ÁÎ◊ı ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl
÷◊Î ÏË_ÿ̤ÎWÎÌ ≠ÿı¢fiÌ flÎF› Áfl¿Îfl˘ ÁÎ◊ı ÏË_ÿÌ‹Î_ ’hÎT›‰ËÎfl ¿fl‰Î‹Î_
µ’›˘√Ì ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ ’HÎ µ‹ı›Î˝ »ı. ‰Ë̉À‹Î_ Á΋ÎL›÷— »^À◊Ì ‰’flÎ÷Î
¿ıÀ·Î¿ ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ÷◊Î ÏËLÿÌ ’›Î˝› ’HÎ ÷ÎI¿ÎÏ·¿ Á_ÿ¤˝w’ı
’ÏflÏÂp-3 ÷flÌ¿ı ΩıÕuÎ »ı.
÷‹Î‹ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘/¿‹˝«Îfḻ˘ ±Îfi˘ ’Òfl÷˘ µ’›˘√ ¿flÌ
‰Ë̉À‹Î_ √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfiÌ ±ı¿Á‹Îfi ≠HÎÎ·Ì Ï‰¿ÁΉ΋Î_ ÁË›˘√ ±Î’Âı
±ı‰Ì ±ÎÂÎ »ı.
ó fiÎ. ¤. T›ÎÁ.
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿
9
 ’Ëı·Ì ±ÎT≤ÏkÎfiÌ ≠V÷ΉfiÎ
Áfl¿ÎflÌ ⁄‘_ ¿Î‹¿Î… √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎ΋Î_ ¿fl÷Î ◊¥ …‰ÎfiÌ fiÌÏ÷
flÎF›-Áfl¿Îflı √…flÎ÷ flÎF›fiÌ V◊Î’fiÎfiÌ ÁÎ◊ı … ΩËıfl ¿flÌ »ı, …ıfi˘
±I›Îflı Á_÷˘WοÎfl¿ ±‹· ◊¥ flè΢ »ı. ±ı‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ÷◊Î
¿‹˝«Îfḻ˘fiı ‹Î√˝ÿ½¿ ±fiı ‹ÿÿw’ ⁄fiı ÷ı‰Ì Á΋√˛Ì ±Î ¿«ıflÌ ‰¬÷˘‰¬÷
÷ˆ›Îfl ¿fl÷Ì flËÌ »ı. Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΢‹Î_ ’Ëı·Î_ ±_√˛ı∞‹Î_ …ı ·¬Î÷_ Ë÷_ ÷ı
√…flÎ÷Ì ¤ÎWÎ΋Î_ ¿ı‹ T›@÷ ¿flÌ Â¿Î› ÷ı ⁄÷Ή÷Ì ““‹Î√˝ÿϽ¿Î””, Áfiı
1962‹Î_ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì, …ıfiÌ Á_‰Ï‘˝÷ ±ÎT≤ÏkÎ 1965‹Î_ ±fiı
’fl‰HÎÌ 1969‹Î_ ≠√À ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. ˢtÎ ±fiı ¿«ıfḻ˘fiÎ_ fi΋˘
÷ı‹… Áfl¿ÎflfiÎ ÏfiI›fiÎ ‰Ë̉ÀÌ ¿Î‹¿Î…‹Î_ ‰’flÎ÷Î Á__A›Î⁄_‘ ±_√˛ı∞
ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ’›Î˝› ÏfiÏç÷ ¿flÌ ±Î’÷˘ ““‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”” …ı ≠◊‹
1965‹Î_ ≠ÏÁ© ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ Ë÷˘, ÷ıfiÌ ’fl‰HÎÌ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ √›ı ‰Wνı
»’Î‰Ì ⁄ËÎfl ’ÎÕÌ »ı. ±Î ’ÏV÷¿Î◊Ì ±ı lıHÎÌ‹Î_ ±ı¿ ±√I›fi˘ µ‹ıfl˘ ◊Λ
»ı. fi˘Ó‘, ‹Átηı¬fi ≥. fiÎ ÷◊Î ±L› ≠¿ÎflfiÎ_ Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΢fiÎ
‹Î√˝ÿ½¿ fi‹ÒfiÎ ’ÒflÎ ’ÎÕÌ, ±Î ’V÷¿fiı ±Î√‚ …HÎÎT›Î ÷ı ÷ı‹…
ÁÏ«‰Î·›fiΠω¤Î√˘ ‹ÎÀı ÷ˆ›Îfl ◊›ı· “¿«ıflÌ ¿Î›˝’©Ï÷” ±ı Áfl¿ÎflÌ
≠¿ÎÂfi˘fi_ ±ı¿ …wflfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ’Òfl¿ ≠¿ÎÂfi ⁄fiΉ‰Î ≥E»˚›_ »ı.
ÁΈ ¿‹˝«ÎflÌ/±Ï‘¿Îfḻ˘ ±ıfi˘ CÎÀ÷˘ µ’›˘√ ¿flÌ ‰Ë̉ÀÌ √…flÎ÷Ì
¤ÎWÎÎfiÌ Á‹Îfi ’Ïfl’ÎÀÌ CÎՉΠ÷ı‹… ω¿ÁΉ‰Î‹Î_ «Ì‰À ±fiı flÁ ÿά‰Âı
±ı‰Ì ±ÎÂÎ »ı.
ó ±fi_÷flΛ flΉ‚
√Î_‘Ìfi√fl ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿

10
 ωWΛÁÒÏ«
M≤WÃ
≠¿flHÎ-1 — Á΋ÎL› ÁÒ«fiα˘ 1
’ÏflÏÂp - ¿ - Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ fiÌÏ÷ 12
’ÏflÏÂp-¬-1960fi˘ √…flÎ÷fi˘ flÎ…¤ÎWÎÎ ±Ï‘Ïfi›‹ 20
’ÏflÏÂp-√-Áfl¿ÎflÌ ≠›˘…fi˘ 22
≠¿flHÎ-fl — fi˘Ó‘-’©Ï÷ (fi˘Ó‘-·ı¬fi) 25
≠¿flHÎ-3 — ‹Átηı¬fi-1 (’hÎ-’©Ï÷) 70
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-T›‰ËÎfl
(1) ’hÎ 71
(fl) VQ≤Ï÷’hÎ 84
(3) ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎ 86
≠¿flHÎ-4 — ‹Átηı¬fi-fl 91
(Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-T›‰ËÎfl‹Î_ ±L› V‰w’˘)
(1) ¿«ıflÌ ›ÎÿÌ 91
(fl) ¿«ıflÌ Ë¿‹ 94
(3) ’Ïfl’hÎ 98
(4) Âıfl˘ 104
(’) Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ 106
(6) ΩËıflfi΋_ 124
(7) ÷Îfl 134
(8) ⁄«÷ ÷Îfl 135
(9) ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ 136
11
 (10) ±¬⁄ÎflÌ Ïfi‰ıÿfi 140
(11) ¿Î›˝ÁÒÏ« 140
(12) ¿Î›˝fi˘_‘ 141
≠¿flHÎ-’ — (¿) ‘˘flHÎÁflfiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ 143
(1) Ω‹Ìfi¬÷ 143
(fl) ÏfiωÿÎ, ΩËıfl¬⁄fl, fi˘ÏÀÁ, fi‹ÒfiÎ, ÁÒ«fiα˘ 145
(3) ΩËıfl¬⁄fl 148
(4) ËflÎ∞ fi˘ÏÀÁ 151
(’) ≠‹ÎHÎ’hÎ- 152
(¿) ÷⁄Ì⁄Ì ÷’ÎÁfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ 152
(¬) ¿«ıflÌ ¿Î‹√ÌflÌ ±_√ıfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ 152
(√) ’√Îflfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ 153
(6) ÷@÷̱˘ ÷◊Î Ïfi‹_hÎHÎ ’Ïhοα˘ 154
(¬) ÏËLÿÌ‹Î_ ’hÎ-T›‰ËÎfl 156
≠¿flHÎ-6 — Á√‹ ¤ÎWÎÎ_÷fl-¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ 160
±√I›fiÎ ‰Î@›Î_¢fi˘ √…flÎ÷Ì ±fi‰Îÿ 200
≠¿flHÎ-7 — ΩıÕHÎÌfiÎ Ïfi›‹˘ 219
(¿) ≠ÒŒ‰Î«fi 232
(¬) ¿ıÀ·Î¿ ±√I›fiÎ ÂOÿ˘fiÌ ΩıÕHÎÌ 234
≠¿flHÎ-8 — ÁÎfl·ı¬fi 265
’ÏflÏÂp-3 — ‰Ë̉À‹Î_ µ’›˘√Ì ¿ıÀ·Î¿
±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì-ÏË_ÿÌ ’›Î˝›. 271

12
 ≠¿flHÎ-1
Á΋ÎL› ÁÒ«fiα˘
±Î’H΢ ÿı V‰÷_hÎ ◊÷Î_ ±Î’b_ ·˘¿ÂÎËÌ V‰flÎF› Âw ◊›_. ·˘¿˘
‰Õı, ·˘¿˘ ‹ÎÀı «Î·÷Î ±ı‰Î ·˘¿˘fiÎ flÎF›fiÌ ’Ëı·Ì Âfl÷ ÷ıfi˘ ‰Ë̉À
·˘¿˘fiÌ ¤ÎWÎ΋Î_ «Î·ı ±ı »ı. ±ı‹ fi ◊Λ I›Î_ Á‘Ì ≠Ωfiı V‰flÎF› ±ÎT›_
»ı ±ı‹ ·Î√ı … fiËŸ. ÿı‹Î_ ‹ÏV·‹ ±fiı Ï⁄˛ÏÀ ±‹· ‰ı‚Î ±fiø‹ı
ŒÎflÁÌ ±fiı ±_√˛ı∞ flÎ…¤ÎWÎÎ ±ıÀ·ı Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…fiÌ ¤ÎWÎÎ Ë÷Ì. ±ı
¤Îfl÷fiÌ ±Î‹≠ΩfiÌ ¤ÎWÎÎ ÷˘ fi Ë÷Ì. ÿıÂfiÌ flÎ…¿Ì› ’flΑÌfi÷ÎfiÌ
Á‹Î„M÷ ÁÎ◊ı ±Î ±¿<ÿfl÷Ì ’ÏflÏV◊Ï÷fi˘ ±_÷ ±Î‰ı »ı. ÁÎTνÏhο ’A÷
‹÷ÎÏ‘¿Îfl‰Î‚Î ±Î ÿı‹Î_ Á_Áÿ, ω‘Îfi‹_Õ‚˘, ’_«Î›÷˘ ‰√ıflı ¶ÎflΠˉı
flÎF›-‰Ë̉À‹Î_ ·˘¿˘fiÌ ¤Î√ÌÿÎflÌ ‰‘÷Î_, ‰ÎflÁ΋Î_ ‹‚ı·Ì ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ
‰Õı flÎF›fi_ ‰Ë̉ÀÌ ¿Î‹¿Î… «·Î‰‰_ T›‰ËÎfl flÌ÷ı ’HÎ ±Â@› »ı.
¤Îfl÷fiÎ Á_ω‘Îfiı ¿·‹ 343◊Ì Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ ÏË_ÿÌ ÃflÎ‰Ì »ı ±fiı ¿·‹
34’◊Ì flÎF›˘‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î… ‹ÎÀı ≠ÎÿıÏ¿ ¤ÎWÎα˘fi˘ µ’›˘√
¿fl‰ÎfiÌ »^À ±Î’Ì »ı. (…\±˘ Á_·Bfi ’ÏflÏÂp-¿)
±Î ’ÏflÏV◊Ï÷‹Î_ √…flÎ÷ flÎF›ı ÷ıfiÌ V◊Î’fiÎfiÌ ÁÎ◊ı … ⁄‘_ Áfl¿ÎflÌ
¿Î‹¿Î… √…flÎ÷Ì‹Î_ ¿fl‰ÎfiÌ fiÌÏ÷fiÌ ΩËıflÎ÷ ¿flÌ »ı ±fiı flÎF›fiÎ ’Ëı·Î
±Ï‘Ïfi›‹ (…\±˘ Á_·Bfi ’ÏflÏÂp-¬)◊Ì √…flÎ÷Ì ±fiı ÏË_ÿÌfiı flÎ…¤ÎWÎÎ
⁄fiÎ‰Ì »ı. ÁÎ◊ı ¿ıÀ·Î¿ ‹ÎL› ±’‰Îÿ˘ ’HÎ flÎA›Î »ı, …ı ≠›˘…fi˘ ‹ÎÀı
±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎfi˘ µ’›˘√ ¿fl‰ÎfiÌ »^À ±Î’Ì »ı. (…\±˘ Á_·Bfi ’ÏflÏÂp-
√). flÎF› ‰Ë̉À‹Î_ ≠ÿı ¤ÎWÎÎfiÎ µ’›˘√fiÌ ≠Ïø›Î ÷˘ V‰flÎ… ≠ÎÏM÷fiÌ
ÁÎ◊ı … ±Îfl_¤Î≥ Ë÷Ì. …^fiÎ ‹_⁄¥ flÎF›ı, ÷η¿Î-¿«ıfḻ˘fiı ’˘÷Îfi˘
T›‰ËÎfl ÷η¿ÎfiÌ ¤ÎWÎ΋Î_ ¿fl‰ÎfiÌ, Ï…S·Î-¿«ıfḻ˘fiı ΩËıfl …fi÷ÎfiÎ
’h΢fiÎ µkÎfl ≠ÎÿıÏ¿ ¤ÎWÎ΋Î_ … ±Î’‰ÎfiÎ ±fiı …ı‹Î_ ±_√˛ı∞fi˘ µ’›˘√
1
2 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±Î‰U›¿ ˢ› ÷ı ÏÁ‰Î›fiÌ ⁄Î⁄÷˘‹Î_ ≠ÎÿıÏ¿ ¤ÎWÎÎfi˘ µ’›˘√ ¿fl‰ÎfiÌ
ÁÒ«fiα˘ ’Ïfl’h΢◊Ì 1948 ◊Ì 1955 ÿflÏ‹›Îfi ±Î’Ì Ë÷Ì. ±ı ’»Ì
϶¤ÎWÎÌ ‹_⁄¥ flÎF›ı Ï…S·Î ¿ZÎÎfiÌ ÷ı‹… fiÌ«ıfiÌ ⁄‘Ì ¿«ıfḻ˘fiı fi˘Ó‘-
·ı¬fi ÷◊Î ’hÎT›‰ËÎfl‹Î_ ø‹Â— ±_√˛ı∞fiı V◊Îfiı ⁄fi÷Ì I‰flαı ≠ÿı¤ÎWÎÎ
µ’›˘√‹Î_ ·ı‰Îfi˘ ±Îÿı ±Î’Ì ±Î ≠Ïø›Îfiı ±Î√‚ ‘’Î‰Ì Ë÷Ì. √…flÎ÷
flÎF›ı ÷ıfiı ÷ıı◊Ì ±Î√‚ ·_⁄Î‰Ì flÎF› ‰Ë̉ÀfiÌ À˘«fiÌ-ÁÏ«‰Î·›fiÌ
¿ZÎαı ’HÎ √…flÎ÷Ìfi˘ µ’›˘√ ‰‘Îfl‰Î ÃflΉ˘-’Ïfl’h΢◊Ì ‰¬÷˘‰¬÷
ÁÒ«fiα˘ ±Î’Ì »ı. ±ıfiÌ w±ı, Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ˘, ’Ïfl’h΢, ΩËıflfi΋Î_,
¬Î÷ο̛ fi‹Òfiα˘ (Forms), Ïfi›‹˘, ŒÎ≥·˘ ±fiı ÿŒ÷fl˘fiÎ_ ÂÌWν¿˘
±Ï‘¿Îfḻ˘fiÎ_ ˢtÎ-fi΋ ±fiı Âάα˘fiÎ_ fi΋, ŒÎ≥·˘ µ’fl fi˘Ó‘‰ÎfiÎ
÷◊Î ’hÎT›‰ËÎfl ‹ÎÀıfiÎ ø‹Î_¿, ŒÎ≥·˘ ’flfiÌ fi˘Ó‘˘ ‰√ıflı‹Î_ ¬Î÷α˘fiÎ
±ı¿⁄ÌΩ ÁÎ◊ıfiÎ ±Î_÷Ïfl¿ T›‰ËÎfl‹Î_ ÷ı‹… ’_«Î›÷˘ ÁÎ◊ıfiÎ ⁄‘Î T›‰ËÎfl‹Î_
ˉı √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfi˘ … µ’›˘√ ¿fl‰Îfi˘ flËı »ı.
Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…‹Î_ √…flÎ÷ÌfiÎ µ’›˘√‹Î_ ÁΈ◊Ì ’Ëı·Ì ±Î‰U›¿÷Î ±ı
»ı ¿ı ˢtÎ ±fiı ¿«ıfḻ˘fiÎ_ fi΋ ÷◊Î Á‹√˛ ‰Ë̉ÀÌ ’Ïfl¤ÎWÎÎ ’ÒflÎ
flÎF›‹Î_ ±ı¿Áfl¬Î_ ‰’flΛ. √…flÎ÷ Áfl¿Îflı ±Î ±◊˝ı ÷ˆ›Îfl ¿flΉı·Î ““O≤Ëÿ
‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”” ÷◊Î “ÏhΤÎWÎÌ ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”fiÎ ≠¿ÎÂfi ±fiı ⁄‘Ì
¿«ıflÌ‹Î_ ¿flı·Ì ÷ıfiÌ ‰ËıÓ«HÎÌ ’»Ì ±_√˛ı∞ ‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ’›Î˝›
÷ı ¿˘Â‹Î_ ÿÂνT›Î ≠‹ÎHÎı … ‰’flΛ ÷˘ ±Î Ëı÷ Áflı. ±ı ¿˘ÂfiÎ ≠¿ÎÂfi
’»Ì Á_⁄˘‘fiÎI‹¿ “Sir” ‹ÎÀı “lÌ‹Îfi”fiÌ ÁÎ◊ı “‹ËΛ” ±fiı “‹ËÎıÿ›”,
‘Notification’ ‹ÎÀı “ΩËıflfi΋_” ÁÎ◊ı “±Ï‘ÁÒ«fiΔ ±ı‰Î ¿˘Âı ≠V÷÷
fiËŸ ¿flı·Î ’›Î˝›˘ ’HÎ ‰’flΛΠ¿flı ÷ı fi «Î·ı. ‰W΢˝◊Ì ≠«Ï·÷ ˢ¥ ≠Ω
…ıfiÎ◊Ì Àı‰Î¥ √›ı·Ì »ı ÷ı‰Î ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘ ‹ÎÀı ±CÎflÎ fiı ±’ÏflÏ«÷ ÿıÂÌ
’›Î˝›˘ ⁄fiΉ‰Îfiı ⁄ÿ·ı ÷ıı ÂOÿ Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…fiÌ ¤ÎWÎ΋Î_ ±’fiΉÌ
·ı‰Îfi_ ‰·HÎ “‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â”‹Î_ ±’fiΉΛ_ »ı. …ı ‹ÏV·‹ Ë¿>‹÷
‰ı‚ÎfiÎ “ÿ̉ÎfiÌ”, “Œ˘…ÿÎflÌ ¿Î›ÿ˘”, “√fi˘”, “ÁΩ”, “‰¿Ì·”, “±ÁÌ·”,
“Ω‹Ìfi”, “¬÷”, “ÿV÷Ήı…”, “ÁÿflË”, “Á√Ìfl” …ı‰Î ŒÎflÁÌ ÂOÿ˘ ±fiı
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 3
±_√∞ ı˛ Ë¿>‹÷ ‰ı‚ÎfiÎ “VÀıQ’” (Stamp), “ÁÌ·” (Seal), ’flÁÌÁ (Process)
‰√ıflı …ı‰Î ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘ ±I›Îfl Á‘Ì ‰’flÎ÷Î ±ÎT›Î »ı, ÷ı … flÌ÷ı
“±’Ì·”, “¿˘À˝”, “…^flÌ”, “ω·”, “…ı·”, “’˘·ÌÁ”, “¿_’fiÌ” ‰√ıflı …ı‰Î
±_√˛ı∞ ÂOÿ˘ ˉı ÷ıfiÎ ±Ï÷-’ÏflÏ«÷’HÎÎfiı ·Ì‘ı √…flÎ÷Ì‹Î_ ‰Î’fl‰Î‹Î_ ¿Â_
¬˘À<_ fi◊Ì. Á΋ÎL› T›‰ËÎflfiÌ √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎ΋Î_ ÷˘ ±Î◊Ì ‰‘ Á__A›ÎfiÎ
…ı ŒÎflÁÌ ÷ı‹… ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘ ≠‰ıÂÌ …¥ ÏfiI›‰’flÎÂfiÎ ⁄fiÌ √›Î »ı ÷ıfiı
÷ı‹Î_◊Ì ¿ÎœÌ fiά‰Î ’˘ÁΛ ÷ı‹ fi◊Ì. ⁄‘Ì ¤ÎWÎα˘ ⁄Ì∞ ¤ÎWÎα˘fiÎ ÂOÿ˘
±˘»Î‰kÎÎ ≠‹ÎH΋Î_ Ë_‹ıÂÎ ±’fiΉ÷Ì … ±Î‰Ì »ı.
±Î›˘Ï…÷ ω¿ÎÁ ±fiı ¿S›ÎHÎ flÎF›fiÎ ±Î√˛Ëı ˉı flÎF›fi_ ¿Î›˝
ωV÷fl÷_ Ω› »ı. ±ı ’ÏflÏV◊Ï÷‹Î_ ‰Ë̉ÀÌ ¤ÎWÎÎfi_ ÂOÿ¤_Õ˘‚ ’HΠωV÷flÂı.
CÎHÎÎ fi‰Î ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ’›Î˝› ’HÎ ›˘…‰ÎfiÎ flËıÂı. ±ı ≠Á_√ı
√…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfiÌ ¬ÎÏÁ›÷ ±fiı Áfl‚÷Î ±fiı Á√‹÷Îfiı ºÏp Á‹ZÎ flάÌ
Á‹ÎfiÎ◊˝ √…flÎ÷Ì ÂOÿ˘fiÌ ’Õ¬ı ¿ÎˆÓÁ‹Î_ ‹Ò‚ ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘ ‹Ò¿‰Î ÃÌ¿
flËıÂı. ÷ı◊Ì ±◊˝ ’flI‰ı ¿˘≥ √˘À΂˘ ◊Âı fiËŸ. ’»Ì ±ı ’›Î˝›˘‹Î_ ⁄‚ ËÂı
÷˘ ≠«Ï·÷ ◊≥ …Âı, fiËŸ÷fl ÷ıfiÎ ⁄ÿ·ı ⁄ÌΩ ‰‘ ÁÎflÎ ’›Î˝› ›˘ΩÂı
±fiı ‰Î’fl‰Î ‹Î_ÕÂı. µ÷Ή‚fi_ ¿Î‹ ˢ› ±fiı ›˘B› √…flÎ÷Ì ’›Î˝› ÷I¿Î‚
fi …Õı (Ωı ¿ı ±ı‹ ◊‰Îfi_ ¿Â_ ¿ÎflHÎ fi◊Ì. ÿflı¿ ¿«ıfḻı ÁÎflÎ ±_√˛ı∞-
√…flÎ÷Ì ÂOÿ¿˘ÂfiÌ ±ı¿-⁄ı fi¿·˘ flά‰Ì Ωı≥±ı) ÷˘ fi »^À¿ı ÷ı ≠Á_√
’Òfl÷˘ ±_√˛ı∞ ÂOÿ … ‰Î’flÌ ·¥ ⁄Ì…\_ ⁄‘_ ·¬ÎHÎ √…flÎ÷Ì‹Î_ ¿flÌ ¿Î‹
fi¤Î‰Ì ·ı‰Î› ±fiı ’λ‚◊Ì ÷ı‰Î ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ ›◊Î◊˝ √…flÎ÷Ì ’›Î˝›
‹ÎÀı ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌfi_ ‹Î√˝ÿ½fi ‹ı‚‰Ì ¿Λ.
±Î… Á‘Ì ‰Ë̉À‹Î_ ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ ≠«Ï·÷ flËÌ Ë˘‰Î◊Ì √…flÎ÷Ì‹Î_
⁄‘_ Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î… ¿fl‰Î …÷Î_ ¿ıÀ·Î¿ Á‹› Á‘Ì Áfl¿ÎflÌ T›‰ËÎflfiÌ
±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ … Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿ÎflÌ-¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ fi…fl Á‹ZÎ flËı‰ÎfiÌ.
ÃflΉ˘, ’Ïfl’h΢, ›Îÿ̱˘, ΩËıflfi΋Î_, ’h΢, fi˘Ó‘·ı¬fi ‰√ııflıfi_ V‰w’ ÷◊Î
¤ÎWÎÎ ±ı¿_ÿflı ÷ıfiÎ ±_√˛ı∞ fi‹ÒfiÎ ≠‹ÎHÎı … √…flÎ÷Ì‹Î_ flά‰ÎfiÌ T≤ÏkÎ ’HÎ
flËı‰ÎfiÌ. ±ı ⁄‘Î_ V‰w’fiÎ_ ·¬ÎHÎ √…flÎ÷Ì‹Î_ ¿ı‹ ·¬Î› ÷ıı ωÂı µÿÎËflH΢
4 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÁÎ◊ı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı …\ÿÎ…\ÿÎ ≠¿flH΢‹Î_ …wflÌ ‹Î√˝ÿ½fi ±ÎM›_ »ı.
±_√∞ı˛ fiÎ_ ÂOÿ≠›˘√˘, ‰Î@›fl«fiα˘ ±fiı ¿ıÀ·Ì¿ ·œH΢fi_ √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎ÷_fl
±ıÀ·_ ±ZÎfl— ¿fl‰_ …wflÌ fi◊Ì, ¿ı ·¬ÎHÎ ÷fl…\Ï‹›_ ±fiı √…flÎ÷Ì ÷flÌ¿ı
¿œ_√ ·Î√ı. ÿflı¿ ¤ÎWÎÎfiı ’˘÷ÎfiÌ ¬ÎÏÁ›÷ ˢ› »ı ÷ı◊Ì ±ı¿ ¤ÎWÎÎfi_ ‰¿÷T›
⁄Ì∞ ¤ÎWÎ΋Î_ µ÷Îfl÷Î_ ÷ı ⁄Ì∞ ¤ÎWÎÎfiÌ ¬ÎÏÁ›÷ ≠‹ÎHÎı ¿fl‰_ Ωı¥±ı.
fiÌ«ıfiÎ ÿά·Î±˘‹Î_ ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\fi_ ·¬ÎHÎ ±_√˛ı∞fi˘ ÁÌ‘˘ ÷fl…\‹˘ »ı
±fiı …‹HÎÌ ⁄Î…\fi_ ·¬ÎHÎ ÷ı √…flÎ÷Ì ·Î√ı ÷ı flÌ÷ı ¿ı‹ ·¬Ì ¿Λ ÷ı
ÿÂν‰ı »ı. ±_√˛ı∞‹Î_ Â_ ËÂı ÷ı ÁΈ Á‹∞ ¿Âı —-
1. Áfl¿Îfl ÁËWν ÃflΉı »ıı/ 1. Áfl¿Îfl ÃflΉı »ı ¿ı-
Áfl¿Îflfiı ÃflΉ÷Î_ ±Îfi_ÿ ◊Λ
»ı ¿ı-
fl. ±˘»Î‹Î_ ±˘»Î ω·_⁄◊Ì fl. Â@› ±ıÀ·_ …·ÿÌ
3. ’fiŒÎ‚‰HÎÌ ‹ÎÀı ≠ÎM› »ı. 3. ŒflÌ ŒÎ‚‰Ì ¿Λ ÷ı‹ »ı.
4. ±ÎfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ ‰‘ ‰¬÷ 4. ±Î ÷fl÷ ω«Îfl‰_ CÎÀı.
‹·÷‰Ì flÎ¬Ì Â¿Î› fiËŸ.
’. ¤ÎˆÏ÷¿ ÏÁÏ© ’. (¬flıı¬fl) ◊›ı·_ ¿Î›˝,
(›˘…fiÎfiÎ ·Z›Î_¿fiÌ) ¿Î›˝ÏÁÏ©
6. ±Î’fi_ ‹Î›Î‚ K›Îfi 6. Á_ωfi› ±Î’fi_ ·ZÎ ÿ˘fl_ »\_.
ÿ˘fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
7. ÏÂZÎHÎ ¬Î÷Îfiı ·Î√ı‰‚√ı »ı 7. ÏÂZÎHÎ ¬Î÷Î ’Òfl÷_
I›Î_ Á‘Ì
8. - fiı Á_⁄˘‘Ìfiı ·¬ı·˘ ’hÎ 8. - µ’fl ·¬ı·˘ ’hÎ
9. - fi˘ Á_’¿˝ ÁΑ¢ 9. - fiıı ·¬Â˘.
10. - ¿fl‰Î ’√·Î_ ·ı¢. 10. - ¿fl‰Î ÷…‰Ì… ¿fl¢.
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 5
11. ‹fiı ±ı‹ …HÎΉ‰Îfi˘ ±fifl˘‘ 11. ÁÒ«fiÎfiÁÎfl/±ÎiÎÎfiÁÎfl
◊›˘ »ı ¿ı …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı-
1fl. ±ÎfiÎ ’fl ‰‘ ’Õ÷˘ 1fl. ±ÎfiÎ ’fl …ıÀ·˘ ¤Îfl
¤Îfl ‹Ò¿Ì ¿Λ. ‹Ò¿Ì±ı ÷ıÀ·˘ ±˘»˘.
±Î ÷˘ µÿÎËflHÎw’ ◊˘ÕÎ fi‹ÒfiÎ »ı. ωÂıWÎ ‹ÎÀı ¤ÎWÎÎ-¿«ıflÌfiÎ
Áfl¿ÎflÌ ≠¿ÎÂfi ““‹Î√˝ÿϽ¿Î”” ‹Î_fiÌ Whereas, Provided, Provided
further, as the case may be ‰√ıflı ’flfiÌ fi˘Ó‘˘ ÷◊Î ÷ı ±Î¬Ì ’ÏV÷¿Î
‰Î_«‰ÎfiÌ ¤·Î‹HÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±_√˛ı∞ fl«fiÎfiı fi…fl Á‹ZÎ flάÌfiı
÷ıfiı √…flÎ÷Ì‹Î_ √˘Ã‰‰Îfi_ »˘ÕÌ, ‰@÷T› ’fl … ¤Îfl ‹Ò¿Ì ÷ıfiı √…flÎ÷Ì
¤ÎWÎÎfiÌ ≠¿ÚÏ÷ ¿ı ¬ÎÏÁ›÷fiı ‹ÎŒ¿ ±Î‰ı ±ı flÌ÷ı ·¬‰Îfi_ ¿fl÷Î_, ±fiı ’»Ì
±_√˛ı∞‹Î_ ω«ÎflÌ ÷ıfiı √…flÎ÷Ì‹Î_ µ÷Îfl‰Îfiı ⁄ÿ·ı √…flÎ÷Ì‹Î_ … ω«ÎflÌ
√…flÎ÷Ì‹Î_ … ·¬‰ÎfiÌ Àı‰ ‰‘÷Î_, ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ ¿˘¥ ‹U¿ı·Ì ±fi¤‰ÎÂı
fiËŸ. ‰‚Ì ““fiÌ«ı ÁËÌ ¿flfiÎfl …HÎΉı »ı”” …ı‰Ì ·œH΢ ‹˙Ï·¿ √…flÎ÷Ì
·¬ÎH΋Î_ ÿı¬ÎÂı … fiËŸ.
Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΋Î_ ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ ’flI‰ı fiÌ«ı ¿ıÀ·Ì¿ T›‰ËÎfl
ÁÒ«fiα˘ ±Î’Ì »ı. ÷ıfiÎ ’ηfi◊Ì Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…‹Î_ √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfi_ V÷fl
¨«_ …Âı.
1. flÎF›-‰Ë̉ÀfiÌ ¿Î›˝Z΋÷Î CÎHÎÎ ≠‹ÎH΋Î_ ÷ıfiÎ ±Ï‘¿Îfḻ˘-
¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ V’p ±fiı ‹tÎÁfl ·¬‰ÎfiÌ ÁÒ{⁄Ò{ µ’fl ±‰·_⁄ı »ı.
·¬fiÎflfiÎ ‹√…‹Î_ ’˘÷Îfiı Â_ ¿Ëı‰_ ÷ı V’p ˢ› ÷˘ ÷ıfiÌ ¤ÎWÎÎ ’HÎ V’WÀ
… ⁄fiÂı. µkÎfl ·¬‰Îfi˘ ˢ› ÷˘ ±Î‰ı· ·¬ÎHÎ ¿ı ÷‹Îflfi˘ «˘yÁ ‹t˘
¿ıLƒ‹Î_ flÎ¬Ì ÷ıfi˘ … ›˘B› µkÎfl ‰Î‚‰˘ ±fiı ¿ÂÌ ±≠VIÎ÷ ‰Î÷ ÷ıfiÌ ±_ÿfl
±Î‰‰Î ÿı‰Ì fiËŸ.
fl. ⁄fiı ÷ıÀ·_ À>_¿<_ ·¬‰_. CÎHÎÎ_ Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHÎ ÁÎ≥@·˘VÀÎ≥· ¿flΉÌ
‹˘¿·Î÷Î_ ˢ› »ı. ±ıfi_ Ï⁄fi…wflÌ ·_⁄ÎHÎ fi¿·˘ ¿Îœ÷Ì ‰ı‚Î ÷ı‹… ‰Î«fi
‰ı‚Î fiÎË¿ ‰‘ Á‹› ·ı. Áfl¿ÎflÌ ‰Ë̉ÀÌ÷_hÎfiÌ ¿Î›˝Z΋÷΋Î_ Á‹›fiÌ
6 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
‹ËkÎÎ CÎHÎÌ √HÎ‰Ì Ωı¥±ı. ±Î◊Ì Ï⁄fi…wflÌ ≠V÷ΉfiÎ À΂‰Ì ±fiı ÁÌ‘Î
‹tÎfiÌ ‰Î÷ ’fl ±Î‰Ì …HÎΉ‰ÎfiÌ ‰Ï√÷ ÿÂν‰Ìfiı , ·¬ÎHÎ ’Òfl_ ¿fl‰_. …wfl
·Î√ı ÷˘ À>_¿Î µkÎfl ’»Ì ÷ıfiÎ V’pÌ¿flHÎ ¿ı Á‹…^÷Ì ±◊˝ı ◊˘ÕÌ¿ fi˘Ó‘ ·¬Ì
¿Λ. …wfl ¿fl÷Î_ ¿Â_ ‰‘ ·¬‰_ fiËŸ. ““±Î ’fl◊Ì ‹Î·Ò‹ ’ÕÂı,”” ““±Î’
Ωı¢””, ““ωÂıW΋Î_ …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı””, ““±Î◊Ì ±ı K›Îfi‹Î_ flά‰_ …wflÌ »ı
¿ı””, ““±Î’fiı ‹ÎÏË÷Ì »ı ÷ı ≠‹ÎHÎı”” ‰√ıflı …ı‰Ì Ï⁄fi…wflÌ ¤ÎWÎÎ ’HÎ ⁄fiıı
I›Î_ Á‘Ì À΂‰Ì. ±Î ±_√ı Á¤Îfi÷Î ¿ı‚‰ÎÂı ÷˘ ÂOÿ ±fiı ±◊˝ ’flI‰ı ±ı‰Ì
ΩB≤÷ ÁΉ‘ÎfiÌ ±Î‰Ì …Âı ¿ı fiÌ«ıfiÎ ÂOÿ-Á‹ÒË‹Î_fiÎ ¿Î‚Î »Î’ı·Î ÂOÿ˘
Ï⁄fi…wflÌ ‹ÎfiÌ ÷ı À΂‰Îfi_ ·¬fiÎflfiı ÁÒ{Ì …Âı.
·¬ÎH΋Î_ Ï⁄fi…wflÌ Ï‰ÂıWÎHÎ ¿ı Ïø›ÎωÂıWÎHÎ ·¬‰Î_ fiÏË. ÿÎ. ÷.
ÁÎ«Ì Ë¿Ì¿÷, «˘yÁ ÏfiHν›, ±Î‰U›¿ Âfl÷, √_¤Ìfl ¤›, ÷̉˛ ÷_√Ì,
¤Îflı ’Òfl, …_√Ì ‹ıÿfiÌ, ‹˘À<_ À˘‚_, ÁÏø› / ¿Î‚∞’Ò‰˝¿ / ’A÷ ω«ÎflHÎÎ,
¤›_¿fl ±Î’ÏkÎ, √_¤Ìfl ¿À˘¿ÀÌ ‰√ıflı.
3. ±Î’b_ ¿Ëı‰Îfi_ ÁÎ‹Ì T›„@÷ ¿ÂÌ √ıflÁ‹… ωfiÎ ÷fl÷ … Á‹∞
¿ı ÷ı ‹ÎÀı Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…fiÌ ¤ÎWÎÎ ÁÎÿÌ, ÏfiI› ’ÏflÏ«÷, ÁÌ‘Ì ±fiı
Á√‹ Ωı≥±ı. ÷ı‹Î_ Ï⁄fi…wflÌ ÁÎÏËÏI›¿ »ÀÎ ±fiı ÂOÿÎÕ_⁄fl ±V◊Îfiı
√HÎΛ. ±Î◊Ì Ï‰ÂıWÎH΢ ±fiı ±T››˘fiÎ ‰’fl΋Î_ ⁄Ë ÁΉ‘ ¿ı ¿fl¿ÁÏfl›Î
flËı‰_ Ωı¥±ı. …ı‹Î_◊Ì ⁄ÌΩı ±◊˝ ’HÎ Á‹…‰Îfi˘ Á_¤‰ ˢ› ±ı‰Î ÂOÿfiı
⁄ÿ·ı V’pÎ◊˝ ¿ı ÏfiÏç÷Î◊˝ ÂOÿ … ’Á_ÿ ¿fl‰Î. ±CÎflÎ, ¤Îflı¬‹ ±fiı Á΋Î
‰Î_«fiÎflfiı Á‹…‰Î‹Î_ ‹U¿ı· ’Õı ÷ı‰Î ÂOÿ˘ ‰’flΛ fiËŸ. ±Ïfi‰Î›˝-…wfl
ωfiÎ, ±ıÀ·ı ¿ı Áfl‚ ¿ı ÁÎÿÎ √…flÎ÷Ì ÂOÿ˘◊Ì ¿Î‹ «Î·Ì ¿ı ÷ı‹ ˢ›
I›Î_ ±’ÏflÏ«÷ Á_V¿Ú÷ ¿ı ŒÎflÁÌ ÂOÿ˘ ‰Î’fl‰Îfi˘ ±Î√˛Ë flά‰˘ fiËŸ.
““Áfl‚”” fi˘ ±◊˝ ““√˛ÎQ›”” ±fiı ““ÏÂp”” fi˘ ±◊˝ ““±ÎÕ_⁄flÌ””
¿fl‰ÎfiÌ …wfl fi◊Ì. Áfl‚÷Î ÁÎ◊ı ÏÂp÷Îfi˘ ‹ı‚ Â@› »ı.
fiÌ«ıfiÎ ◊˘Õο fi‹Òfi΋Î_ ÕÎ⁄Ì ¿fl÷Î_ …‹HÎÌ ⁄Î…\fiÎ ÂOÿ˘ Áfl‚
ÂOÿ˘fiÎ ‰’fl΋Î_ ‹Î√˝ÿ½¿ ◊Âı —-
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 7
±fi√Î‹Ì Ë’÷˘ ’»Ìfi˘ ËM÷˘
≠◊‹÷— ≠◊‹, ’Ëı·Î_
Á΋ÎL›÷›Î, ÁΑÎflHÎ÷— Á΋ÎL› flÌ÷ı
µ’›˝@÷ µ’flfi_
±‘˘flıϬ÷ fiÌ«ı ·ÌÀÌ ÿ˘flı·_
ËV÷ÎZÎfl ÁËÌ
ω¿S’ ⁄ÌΩı µ’Λ
fl˘…-⁄-fl˘…fi_ fl˘…fi_
’flÌZ› ’flÌZÎÎ◊a, µ‹ıÿ‰Îfl
T›‰ËΛ˝ T›‰ËÎfl
ωÂı, ’flI‰ı Á_⁄_‘‹Î_
≠ÎM›, µ’·P› ‹‚Ì Â¿÷_
CÎÏÀ÷ CÎÀ÷_, ›˘B›
¤‰ÿÌ› ±Î’fi˘
4. ‰Î@›‹Î_ ÿÒflÎL‰›Ì fl«fiÎ À΂‰Ì. ±ı‰Ì fl«fiÎ◊Ì ¿˘¥‰Îfl ·¬fiÎflı
‘Λ˘˝ fi ˢ› ÷ı‰˘ ±◊˝ ÁÎ‹Ì T›„@÷ ¿flÌ ⁄ıÁı ±ı‰˘ Á_¤‰ »ı. ‰Î@›‹Î_
…ı ÂOÿ˘fiı fi∞¿fi˘ Á_⁄_‘ ˢ› ÷ıfiı fi∞¿ ‹Ò¿‰Î. ¿÷ν ⁄fiıı I›Î_ Á‘Ì
Ïø›Î’ÿfiÌ fi∞¿ ‹¿Î› ÷˘ ÁÎfl_. Ïø›Î’ÿ ¿÷ν◊Ì ⁄Ë ÿÒfl fi ±Î‰ıı ÷ı Ωı‰_.
ÿÒflÎL‰› ‹˘Àı ¤Î√ı ·Î_⁄˘ Á_¿<· ‰Î@›˘‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±ı À΂‰Î ‰Î@›˘ ⁄fiıı
I›Î_ Á‘Ì ÁÎÿÎ_ ±fiı À>_¿Î … ‰Î’fl‰Î_. fi…fl Á‹ZÎ ·Î_⁄_ ±_√˛ı∞ ‰Î@› ˢ›
÷˘ ±ıfi_ ‰¿÷T› ⁄ı-hÎHÎ ÁÎÿÎ_ ‰Î@›‹Î_ ≠V÷÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±›˘B› fi◊Ì.
’. ·˘¿˘ ÁÎ◊ıfiÎ Á΋ÎL› T›‰ËÎfl‹Î_ ¿ÎfiÒfiÌ ±fiı Àı¿˚Ïfi¿· ’Ïfl¤ÎWÎÎ
‰Î’fl‰ÎfiÌ ¿ı ±ıfiÌ ·œH΢fi_ ±ZÎfl— ±fiÁflHÎ ¿fl‰ÎfiÌ …wfl fi◊Ì. ¿Î›ÿÎ
¿ı Ïfi›‹˘fiı ·√÷Ì ⁄Î⁄÷ Áfl‚ ±fiı V’p flÌ÷ı ¤ÎWÎ΋Î_ ‹Ò¿Ì Á‹Ω‰Ì
8 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
¿‰ÎfiÌ ±Î‰Õ÷ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘±ı ¿ı‚‰Ì ·ı‰Ì Ωı¥±ı. ¿Î›ÿÎfiÌ
¤ÎWÎ΋Î_ Á‰˝fi΋fi˘ µ’›˘√ ±˘»˘ ◊Λ »ı. ±◊˝Œıflfi˘ ÷‹Î‹ Á_¤‰ À΂‰Î
±ı¿ … ‰Î@›‹Î_ ÷ıfiÎ_ ÷ı … fi΋, ¿÷ν ¿ı ¿‹˝ ÷flÌ¿ı ÷ı‹Î_ ‰’flΛ »ı. Á΋ÎL›
Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΢‹Î_ CÎÀ÷ı V◊‚ı Á‰˝fi΋ ‰Î’fl‰Î‹Î_ ‰Î_‘˘ fi◊Ì. ¿Î›ÿÎfiÌ
¤ÎWÎÎfiÎ ±_√˛ı∞ Such fiÎ …ı‰˘, ±ı‰˘-±ı‰Ì-±ı‰_ √…flÎ÷Ì‹Î_ ‰Îfl_‰Îfl
‰Î’fl‰_ ÁÎfl_ fi ·Î√ı. ““±ı‰˘”” ÂOÿfi˘ ≠›˘√ ±ı¿‰Îfl ◊≥ √›Î ’»Ì ÷ıfiı
… ‹ÎÀı ◊÷Î µS·ı¬˘‹Î_ ““÷ı””◊Ì ¿Î‹ «Î·Ì ¿ı. ““±fiı/±◊‰Î”” fi˘ ≠›˘√
’HÎ …wfl’Òfl÷˘ … ¿fl‰˘ ÃÌ¿ »ı. ÷ıfiı ⁄ÿ·ı ⁄Ì…\_ ‰Î@› ⁄fiΉÌfiı ω¿S’
V’p flÌ÷ı ⁄÷Î‰Ì Â¿Î›. ±_√˛ı∞‹Î_ Former ±fiı latter ‰’flΛ »ı, ÷ı‹
√…flÎ÷Ì‹Î_ ““±Î√·Î”” ±fiı ““’λ·Î”” ‰Î’fl‰Îfiı ⁄ÿ·ı ±ı Á‰˝fi΋˘‹Î_
fi΋ … ‰Î’fl‰Î_ ÁÎflÎ_, …ı◊Ì ±◊˝‹Î_ ¿˘¥ √˘À΂˘ ◊Λ fiÏË.
6. Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…fiÌ ¤ÎWÎÎfiı ±ı¿ … ˆ·ÌfiÌ ÷‹Îfl¤ÎWÎÎ ⁄fiΉÌ
ÿı‰ÎfiÌ …wfl fi◊Ì. Á΋ÎL› ‰Ëı‰ÎflfiÌ ±fiı Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…fiÌ ¤ÎWÎÎ
‰E«ıfi˘ ¤ıÿ …ıÀ·˘ ±˘»˘ ¿flÌ Â¿Î› ÷ıÀ·_ ≥p. ‰‚Ì, ±Î‹ … ·¬Î÷_ ±ÎT›_
»ı ‹ÎÀı ÷ı … flÌ÷ı ·¬‰ÎfiÌ ·Î·« À΂Ì, Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHÎfiÌ ‰÷˝‹Îfi ¤ÎWÎÎfi_
V‰w’ ±Î’÷Î_ ±«¿Î‰_ fiËŸ. ÿflı¿ ’h΋Î_ ¿ı fi˘Ó‘‹Î_ ““µ’›˝@÷ ωWΛ
Á_⁄_‘‹Î_”” ±ı‰Ì Âw±Î÷ fi ¿flΛ ÷˘ «Î·ı. ““‹Ëıfl⁄Îfi ÁÎËı⁄”” ±ı
Á_⁄˘‘fifiı ⁄ÿ·ı ““lÌ‹Îfi”” ±fiı ““÷Î⁄ıÿÎfl Áı‰¿”” fiı ⁄ÿ·ı ““±Î’fi˘”” ◊Ì
«Î·ı. ““.............. ¿fl‰Î ‹Ëıfl⁄ÎfiÌ ◊‰Ì/◊Âı.”” ±◊‰Î ““¿Ú’ΉÎfi ◊¢””
fiı ⁄ÿ·ı ““............ ¿fl‰Î ωfi_÷Ì »ı/¿fl_ »\_”” fi˘ ≠›˘√ ◊¥ ¿ı. ““±Î‹
¿fl‰_ ›˘B› ·Î√Âı fiËŸ.”” ±ı‰_ fi˘Ó‘-‰Î@› ““±Î‹ ¿fl‰_ ›˘B› (·Î√÷_)
fi◊Ì”” ±ı flÌ÷ı ·¬Ì ¿Λ. ¿Â_¿ ‹‚Ì √›_ ˢ› I›Îflı ÷ı …HÎΉ‰Î ‹ÎÀı
““........ ‹‚‰Î‹Î_ (¿ı ‹‚Ì …‰Î‹Î_) »ı”” ±ı‹ ¤·ı ±√ε Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΢‹Î_
‰’flΛ_ ˢ› ’fl_÷ ±ı ≠›˘√ √ıfl-±◊˝ ∂¤˘ ¿flı ÷ı‰˘ ˢ¥ ÷ıfiı ⁄ÿ·ı ““.......
‹Y›_. (¿ı ‹‚Ì √›_) »ı.”” ±ı‹ … ·¬‰_. ÿflı¿ ·¬ÎHÎfiı ±_÷ı ““........ …ı
ωÏÿ÷ ◊Λ”” ±ı ÂOÿ˘ ·A›Î ¿fl‰Îfi_ …wflÌ fi◊Ì. ±Î√‚ ““…HÎΉ‰Îfi_ ¿ı””
ÂOÿ˘ ±Î‰÷Πˢ› ÷˘ ±_÷ı ““÷ı ωÏÿ÷ ◊Λ”” ±ı ÂOÿ˘ Ï⁄fi…wflÌ Ãflı. ±ı
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 9
≠›˘√ ÃÌ¿ ·Î√÷˘ ˢ› ÷˘ ±Î√‚ ““…HÎΉ‰Îfi_”” …ı‰Î ≠›˘√fiÌ …wfl fi◊Ì.
With reference to your letter fiÎ ±◊˝ ‹ Î_ ““±Î’fiÎ ’hÎfiÎ
±fiÁ_‘Îfi‹Î_”” ±ı‹ ±√ε ·¬Î÷_ ˢ› ¿ı ·¬Î÷_ ±ÎT›_ ˢ› ÷˘ ’HÎ ÷ı‹
ˉı fi ·¬Î›. ±ı ±◊˝‹Î_ ÷˘ ““±Î’fiÎ ’hÎ Á_⁄_‘‹Î_”” ±ı‹ … ‰’flΛ.
““±fiÁ_‘Îfi‹Î_”” ±ı ±_√˛ı∞ In continuation fiÎ ±◊˝‹Î_ …, ±Î√‚fiÎ
·¬ÎHÎfiÎ ±fiÁ_‘ÎfifiÎ ±◊˝‹Î_ … ‰’flΛ.
7. ·¬fiÎfl ÷flŒ◊Ì T›„@÷√÷ flÌ÷ı fiËŸ ’HÎ ±Î¬Ì ¿«ıflÌ ¿ı ÷_hÎ
÷flŒ◊Ì …HÎΉÎ÷_ ˢ› ±ı‰Ì ¤ÎWÎ΋Î_ ±_√˛ı∞fi_ Ωı¥fiı √…flÎ÷Ì‹Î_ ““÷‹Îfl_
·ZÎ ÿ˘fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.”” ““±Î’ı ‹˘¿·ı·Î ‰ÎÏWν¿ ±Ëı‰Î·fiÌ ’ˢӫ
V‰Ì¿Îfl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.”” …ı‰Ì ‰Î@›fl«fiÎ Áfl¿ÎflÌ ’hÎ-T›‰ËÎfl‹Î_ ‰’flÎ÷Ì
Ωı‰Î ‹‚ı »ı. ±ı‰Ì I≤÷Ì› ’flWÎ ¿‹˝ÏHÎ fl«fiα˘fiı ⁄ÿ·ı ““÷‹Îfl_ ·ZÎ ÿ˘fln
»\_,”” ““.........fiÌ ’ˢӫ V‰Ì¿Îfl_ »\_.”” …ı‰Ì ’Ëı·Î ’flWÎfiÎ ≠›˘√‰Î‚Ì ¿÷˝flÌ
fl«fiÎ ‰Î’fl‰Ì ‰‘ ≥p »ı. "Delay is regretted" ‹ÎÀı ““ω·_⁄ ‹ÎÀı
Ïÿ·√Ìfl »\_.”” ±ı‹ … ·¬‰_ √…flÎ÷Ì‹Î_ ¢¤Âı. Ïø›Î’ÿ˘‹Î_ ⁄fiı I›Î_ ·√Ì
Á¿‹˝¿ Ïø›Î’ÿ˘ ‰Î’fl‰Î_ ÃÌ¿ »ı. ““......... ±ı‹ ±Î ¿«ıflÌfi_ ‹Îfi‰_ »ı””
¿ı ““±Î ¬Î÷ÎfiÌ ≠◊Î ±ı‰Ì »ı ¿ı”” ±ı‰Ì flÌ÷ı ·¬Ìfiı ±ı µkÎfl ‹ÎÀıfiÌ ’˘÷ÎfiÌ
T›„@÷√÷ …‰Î⁄ÿÎflÌfiı ’λ‚ flÎ¬Ì ÷_hÎfiı ±Î√‚ ¿fl‰Îfi_ ±Ï‘¿ÎflÌ @›Îflı¿
¿flÌ Â¿ı.
8. ·¬ÎHÎfiÎ ÂOÿ˘fiÎ ±◊˝fiÌ «˘¿ÁÎ≥ ±_√ı ±fiı ‹Ò¿‰˘ ˢ› I›Î_ ±fiı
÷ıÀ·˘ … ¤Îfl ‹Ò¿‰ÎfiÌ ÁΉ‘ÎfiÌ flά‰Ì. ““«˘yÁ””, ““CÎb_””, ““¬Ò⁄””,
““⁄Ë”” …ı‰Î ÂOÿ˘ ±˘»Î … ±fiı ≠Á_√˘Ï«÷ ‰Î’fl‰Î. fiÌ«ıfiÎ ÂOÿ˘ ’HÎ
÷ı‹fi˘ «˘yÁ ±◊˝ ω«ÎflÌfiı ±fiı ›◊Λ˘B› ±◊˝ ≠‹ÎHÎı ÷ıfiÌ ’Á_ÿ√Ì ¿flÌfiı
Á_¤Î‚’ÒÒ‰¿ ‰Î’fl‰Î Ωı¥±ı.
(1) ÷˘ ’HÎ, ÷ı‹ »÷Î_, ±·⁄kÎ, Ωı ¿ı
(fl) ›˘B›, µÏ«÷, ‰Î…⁄Ì, CÎÀ÷_
(3) ≠Ï÷Ïø›Î, ≠I›ÎCÎÎ÷, ’ÏflHÎ΋
10 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(4) ºÏp, ºÏpÏ⁄_ÿ, ºÏp¿˘HÎ, ±Ï¤√‹
(’) ⁄fl÷flŒÌ, w¬Áÿ, ’ΛflÌ-µ÷Îfl, ‹˘¿>ŒÌ
(6) Œ@÷, ‹ÎhÎ, …, ÏÁ‰Î›, µ’flÎ_÷, ‰‚Ì
(7) ±Ïfi‰Î›˝, ±‰U›, ±Î‰U›¿, …wflÌ
(8) ¿ıÀ·Î¿, ◊˘Õο, ¿˘¥¿˘¥, ±‹¿, ¿Î_¥, ¿˘¥, ¿˘¥’HÎ
(9) ±ı¿ÿ_ flı, Áfl‰Î‚ı, Á‹√˛’HÎı, ¿<·, Á΋ÎL› flÌ÷ı, ÁflıflÎÂ, ·√¤√,
±ÎÂflı.
9. ÿflı¿ ‰¬÷ı ⁄Ë‰«fi ‹ÎÀı ““±˘”” ≠I›› ·√ÎÕ‰ÎfiÌ …wfl fi◊Ì.
ÿÎ.÷. hÎHÎ e·, ⁄‘Î ¿·ı@Àfl, CÎHÎÎ_ {ÎÕ, ’Î_« ‹Î‹·÷ÿÎfl ‰√ıflı. ±Î‹Î_ e·˘,
¿·ı@Àfl˘, {ÎÕ˘, ‹Î‹·÷ÿÎfl˘ ·¬‰_ flÏ«¿fl …HÎÎ÷_ fi◊Ì.
10. Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΋Î_ ±Î¤Îfl, Ïÿ·√ÌflÌ, ¬ÂÌ, ≠˘IÁÎËfi, Á_÷˘WÎ
‰√ıflı ¤Î‰ T›@÷ ¿fl÷Î ÂOÿ˘ ¶ÎflÎ ‹Îfi‰Ì› ÷k‰ ’HÎ ·Î‰Ì ¿Λ. Áfl¿ÎflÌ
·¬ÎH΋Î_ ›_hΉ÷˚ ÀΜΠ… Ωı¥±ı ±ı‰˘ ¿˘¥ Ïfi›‹ fi◊Ì. ¿ÂοfiÌ ’ˢӫ
V‰Ì¿Îfl÷Î_ ¿ı ¿˘¥ ¿Î›˝‹Î_ ±Î_¿ÕÎ, ±Ëı‰Î· ‰√ıflıfiÌ ‹ÿÿ ‹‚÷Î_ ÷ı ‹ÎÀı
±Î¤Îfl ÿÂν‰Ì ¿Λ. ¿Â_ ◊≥ ¿ı ÷ı‹ fi ˢ› ÷˘ ““Ïÿ·√Ìfl »\_ ¿ı ±Î
⁄Î⁄÷‹Î_ Ïfi›‹fi˘ ⁄Α ±Î‰÷˘ ˢ‰Î◊Ì ¿Â_ ◊≥ ¿ı ÷ı‹ fi◊Ì”” ±ı‰Ì ¤ÎWÎÎ
≠›˘…‰Î‹Î_ ¿Â_ ¬˘À<_ fi◊Ì. ¬·ÎÁ˘ ‹Î√÷Î ±fiı «ı÷‰HÎÌ ±Î’÷Î_ ·¬ÎH΢‹Î_
¤ÎWÎ΋Î_ ¿Ã˘fl÷Î ·ÎT›Î ωfiÎ ¿Õ¿ ÁÒfl T›@÷ ¿flÌ Â¿Î›.
ΩËıfl …fi÷Î ÁÎ◊ıfiÎ ’hÎT›‰ËÎfl‹Î_ @›Î_› ±Ï‰fi›, ÷˘»ÕÎ’b_ ¿ı
Ï⁄fi…wflÌ ¿Ã˘fl÷Î ’ıÁÌ fi Ω› ÷ıı Ωı‰_. ·˘¿ÂÎËÌ‹Î_ ¿ÿΫ ¿˘¥ ≠Ω…fifiÎ
’h΋Î_ ÷˘»ÕÎ¥, ø˘‘ ¿ı ±‘ÌflÎ¥ ÿı¬Î›, ÷˘ ’HÎ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻı ’˘÷ıı
‘Ìfl… flάÌ, √Έfl‰ Ω‚‰Ì, Á΋ı ÏÂWÀ÷Î … ÿά‰‰Ì flËÌ, ÁËÎfi¤ÒÏ÷ ¿ı
Á‹¤Î‰ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿ÎflÌ-¿‹˝«Îfḻ˘fi˘ ±ı¿ ±Î‰U›¿ √HΠˢ‰˘ CÎÀı ±fiı
÷ı w⁄w ‹·Î¿Î÷ ‰ı‚Î ÷ı‹… ·¬ÎH΋Î_ ÁΈ…L›w’ı ≠√À ◊‰˘ Ωı¥±ı.
11. ÁΈ◊Ì »ıS·Ì, »÷Î_ ÁΈ◊Ì ’Ëı·Ì ‹Ò¿‰Î …ı‰Ì ‹Ëk‰fiÌ ÁÒ«fiÎ ±ı
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 11
»ı ¿ıı Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΋Î_ ‰’flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎ Â© Ωı¥±ı. ““Â©”” ±ıÀ·ı T›Î¿flHÎfiÌ
ºÏp±ı ¤Ò· ‰√flfiÌ, ΩıÕHÎÌ, ±fiV‰Îfl, ωfl΋ϫé˘, ΩÏ÷, ‰«fi ±fiı
‰Î@›fl«fiÎfiÎ ¿˘¥ ÿ˘W΢ ωfiÎfiÌ. Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’h΢, ›Îÿ̱˘, ÷‹Îfl˘ ‰√ıflı
¿«ıfḻ˘ ±fiı ¬Î÷α˘ ‰EEÎıfiÎ ±Î_÷Ïfl¿ T›‰ËÎflfiÌ … ‰Î÷ »ı ±ı‹ ‹ÎfiÌ
±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ ⁄ıÿfl¿ÎflÌ Áı‰‰Ì µÏ«÷ fi◊Ì. Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎH΢, ÃflΉ˘,
ΩËıflfi΋Î_, ±’Ì·˘, fi˘ÏÀÁ˘, ’h΢fiÎ µkÎfl˘, Áfl¿ÎflÌ ≠¿ÎÂfi˘ ‰√ıflı ±fiı¿
w’‹Î_ Á΋ÎL› ≠Ω Á‘Ì ’ˢӫ÷Î_ ˢ› »ı. ÷ı◊Ì Áfl¿ÎflÌ ¤ÎWÎÎ ≠‹ÎHΤÒ÷,
fi‹ÒfiÎw’ ±fiı ¤ÎWÎÎÂÏ©fiÌ ºÏp±ı ÷ıfiÌ ¬Î‹Ì ¿ı ¤Ò· ¿˘¥ «Ÿ‘Ìfi ¿ı ÷ı‰Ì
⁄fi‰Ì Ωı¥±ı. ±Î ±_√ıfiÌ ÁÒ«fiα˘ ≠¿flHÎ-7‹Î_ ω√÷ı ±Î’Ì »ı.
12 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’ÏflÏÂp- ¿
Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ fiÌÏ÷
(¤Îfl÷fi_ Á_ω‘Îfi- ¤Î√-’ (1fl0) ¤Î√-6 (fl14) ±fiı ¤Î√-17)
¤Î√-’
Á_Áÿ‹Î_ ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ
1fl0. (1) ¤Î√-17‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_ ’HÎ ¿·‹
348fiÌ Ωı√‰Î¥±˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı, Á_Áÿfi_ ¿Î‹¿Î… ÏËLÿÌ ±◊‰Î ±_√∞ ı˛ ‹Î_
«·Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
’fl_÷ …ı ÁP› ’˘÷Îfiı ¿Ëı‰Îfi_ ˢ› ÷ı ÏËLÿÌ ±◊‰Î ±_√˛ı∞‹Î_ ⁄flÎ⁄fl
T›@÷ ¿flÌ Â¿÷Î fi ˢ› ÷ı‹fiı ÷ı‹fiÌ ‹ÎI≤¤ÎWÎ΋Î_ B≤Ëfiı Á_⁄˘‘‰ÎfiÌ
’fl‰Îfi√Ì ›◊Î≠Á_√, flÎF›Á¤ÎfiÎ Á¤Î’Ï÷ ±◊‰Î ·˘¿Á¤ÎfiÎ ±K›ZÎ
±◊‰Î ÷ı ÷flÌ¿ı ¿Î›˝ ¿flfiÎfl T›„@÷ ±Î’Ì Â¿Âı.
(fl) Á_Áÿ ¿Î›ÿÎ◊Ì ±L›◊Î Ωı√‰Î¥ fi ¿flı ÷˘, ±Î Á_ω‘ÎfifiÎ
±Îfl_¤◊Ì ’_ÿfl ‰WνfiÌ ‹ÿ÷ ’ÒflÌ ◊›Î ’»Ì ±Î ¿·‹‹Î_◊Ì “±◊‰Î ±_√˛ı∞‹Î_”
±ı ÂOÿ˘ ¿‹Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›Î ˢ› ÷ı‹ ÷ıfi˘ ±‹· ◊Âı.
¤Î√-6
ω‘Îfi‹_Õ‚‹Î_ ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ
fl10 (1) ¤Î√-17 ‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, ’HÎ ¿·‹ 348
fiÌ Ωı√‰Î¥±˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı, flÎF›fiΠω‘Îfi‹_Õ‚fi_ ¿Î‹¿Î… flÎF›fiÌ
flÎ…¤ÎWÎÎ ¿ı ¤ÎWÎα˘‹Î_ ±◊‰Î ÏËLÿÌ ¿ı ±_√˛ı∞‹Î_ «·Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
’fl_÷ …ı ÁP› ’˘÷Îfiı ¿Ëı‰Îfi_ ˢ› ÷ı, µ’fl …HÎΉı·Ì ¿˘≥’HÎ ¤ÎWÎ΋Î_
⁄flÎ⁄fl T›@÷ ¿flÌ Â¿÷Î fi ˢ› ÷ı‹fiı, ›◊Î≠Á_√ı ω‘ÎfiÁ¤ÎfiÎ ±K›ZÎ
±◊‰Î ω‘Îfi’ÏflWÎÿfiÎ Á¤Î’Ï÷ ±◊‰Î ÷ı ÷flÌ¿ı ¿Î›˝ ¿flfiÎfl T›„@÷ ÷ıfiÌ
‹ÎI≤¤ÎWÎ΋Î_ B≤Ëfiı Á_⁄˘‘‰ÎfiÌ ’fl‰Îfi√Ì ±Î’Ì Â¿Âı.
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 13
(fl) flÎF›fi_ ω‘Îfi‹_Õ‚ ¿Î›ÿÎ◊Ì ±L›◊Î Ωı√‰Î¥ fi ¿flı ÷˘, ±Î
Á_ω‘ÎfifiÎ ±Îfl_¤◊Ì ’_ÿfl ‰WνfiÌ ‹ÿ÷ ’ÒflÌ ◊›Î ’»Ì ±Î ¿·‹‹Î_◊Ì ““¿ı
±_√˛ı∞‹Î_”” ±ı ÂOÿ˘ ¿‹Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›Î ˢ› ÷ı‹ ÷ı ±‹·Ì ◊Âı.
’fl_÷ ÏˋΫ· ≠ÿıÂ, ‹ÏHÎ’fl, ‹ıCÎη› ±fiı ÏhÎ’flÎ flÎF›fiÎ
ω‘Îfi‹_Õ‚˘fiÎ Á_⁄_‘‹Î_ ±Î ¬_Õ ÷ı‹Î_ ±Î‰÷Î ““’_ÿfl ‰Wν”” ±ı ÂOÿ˘fiı V◊Îfiı
““’E«ÌÁ ‰Wν”” ±ı ÂOÿ˘ ‹ÒÒ¿‰Î‹Î_ ±ÎT›Î ˢ› ÷ı‹ ±‹·Ì ◊Âı.
Á_CÎfiÌ ¤ÎWÎÎ
Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ
343. (1) Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ ÿı‰fiÎ√flÌ Ï·Ï’‰Î‚Ì ÏËLÿÌ flËıÂı.
Á_CÎfiÎ Áfl¿ÎflÌ Ëı÷±
 ˘ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÎ Á_A›Î_¿˘fi_ w’, ¤Îfl÷Ì› Á_A›Î¿˘fi_
±Î_÷flflÎpˇÌ› w’ flËıÂı.
(fl) ¬_Õ (1) ‹Î_ √‹ı ÷ıı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, ±Î Á_ω‘ÎfifiÎ
±Îfl_¤fiÌ ÷fl÷ ’Ëı·Î_ ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ Á_CÎfiÎ …ı Áfl¿ÎflÌ Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Ì
ˢ› ÷ı ÷‹Î‹ Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ±Îfl_¤◊Ì ’_ÿfl ‰Wν Á‘Ì ÷ı ‰’flÎ‰Ì «Î· flËıÂı.
’fl_÷ flÎpˇ’Ï÷ ÁÿflË ‹ÿ÷ ÿflÏ‹›Îfi Ë¿‹ ¿flÌfiı Á_CÎfiÎ ¿˘¥ ’HÎ
Áfl¿ÎflÌ Ëı÷ ‹ÎÀı ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ µ’flÎ_÷ ÏËLÿÌ ¤ÎWÎÎfiÎ ±fiı ¤Îfl÷Ì›
Á_A›Î_¿˘fiÎ ±Î_÷flflÎpˇÌ› w’ µ’flÎ_÷ Á_A›Î_¿˘fiÎ ÿı‰fiÎ√flÌ w’fiÎ µ’›˘√fiı
±Ï‘¿Ú÷ ¿flÌ Â¿Âı.
(3) ±Î ¿·‹‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, Á_Áÿ ¿Î›ÿÎ◊Ì ÷ı‹Î_
ÏfiÏÿ˝p ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ıı ÷ı Ëı÷ ‹ÎÀı ÁÿflË ’_ÿfl ‰WνfiÌ ‹ÿ÷ ’»Ì
1. ±Î ¤Î√fiÌ Ωı√‰Î¥±˘, fiÌ«ıfiÌ ⁄Î⁄÷˘fiı ·√÷Ì Ë˘› ÷ıÀ·ı ±_Âı ÷ı …QQÎ ±fiı
¿ÎU‹Ìfl flÎF›fiı ·Î√ ’ÕÂı.
(1) Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ.
(fl) ±ı¿ flÎF› ±fiı ⁄ÌΩ flÎF› ‰E«ı ±◊‰Î ¿˘¥ flÎF› ±fiı Á_CÎ ‰E«ı T›‰ËÎfl ‹ÎÀıfiÌ
flÎ…¤ÎWÎÎ ±fiı
(3) µE«÷‹ L›Î›Î·›‹Î_fiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌfiÌ ¤ÎWÎÎ.
14 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(¿) ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎfi˘ ±◊‰Î
(¬) Á_A›Î_¿˘fiÎ ÿı‰fiÎ√flÌ w’fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰Î ‹ÎÀı Ωı√‰Î¥ ¿flÌ
¿Âı.
flÎ…¤ÎWÎÎ ‹ÎÀı ¿Ï‹Âfi ±fiı Á_ÁÿfiÌ ÁÏ‹Ï÷
344. (1) ±Î Á_ω‘ÎfifiÎ ±Îfl_¤◊Ì ’Î_« ‰Wν ’ÒflÎ_ ◊›ı ±fiı
I›Îfl⁄Îÿ ±ı‰Î ±Îfl_¤◊Ì ÿÁ ‰Wν ’ÒflÎ_ ◊›ı, flÎpˇ’Ï÷ Ë¿‹ ¿flÌfiı ±ı¿
¿Ï‹ÂfifiÌ fl«fiÎ ¿flÂı, ÷ı flÎpˇ’Ï÷ fiÌ‹ı ÷ı‰Î ±K›ZÎ ±fiı ±ÎÃ‹Ì ±fiÁÏÒ «‹Î_
ÏfiÏÿ˝p ¿flı·Ì …\ÿÌ …\ÿÌ ¤ÎWÎα˘fi_ ≠Ï÷ÏfiÏ‘I‰ ‘flΉ÷Πˢ› ±ı‰Î ⁄ÌΩ
ÁP›˘fi_ ⁄fiÂı ±fiı ¿Ï‹Âfiı ±fiÁfl‰ÎfiÌ ¿Î›˝flÌÏ÷ ÷ı Ë¿‹◊Ì ‹¿flfl
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
(fl) ¿Ï‹ÂfifiÌ ŒÚfl… —-
(¿) Á_CÎfiÎ Áfl¿ÎflÌ Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ÏËLÿÌ ¤ÎWÎÎfiÎ µkÎfl˘kÎfl ±Ï‘¿
µ’›˘√ ωÂı.
(¬) Á_CÎfiÎ ÷‹Î‹ ±◊‰Î ¿˘¥ Áfl¿ÎflÌ Ëı÷ ‹ÎÀı ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎfiÎ
µ’›˘√ ’fl Ïfi›_hÎHΠωÂı.
(√) ¿·‹ 348 ‹Î_ …HÎΉı· ÷‹Î‹ ±◊‰Î ¿˘¥ Ëı÷ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ
¤ÎWÎΠωÂı.
(CÎ) Á_CÎfiÎ ÏfiÏÿ˝p ¿flı·Î ±ı¿ ¿ı ‰‘ Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÎ Á__A›Î_¿˘fiÎ
w’ ωÂı.
(«) Á_CÎfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ ±fiı Á_CÎ ±fiı ¿˘¥ flÎF› ‰E«ıfiÎ ±◊‰Î ±ı¿
flÎF› ±fiı ⁄ÌΩ flÎF› ‰E«ıfiÎ T›‰ËÎfl ‹ÎÀıfiÌ ¤ÎWÎÎ ±fiı ÷ıfiÎ ‰’flÎÂ
Á_⁄_‘Ì flÎpˇ’Ï÷±ı ¿Ï‹Âfifiı ω«ÎflHÎÎ ‹ÎÀı ‹˘¿·ı·Ì ⁄Ì∞ ¿˘¥ ⁄Î⁄÷
ωÂı, flÎpˇ’Ï÷fiı ¤·Î‹HÎ ¿fl‰ÎfiÌ flËıÂı.
(3) ¬_Õ (fl) Ëı ’˘÷ÎfiÌ ¤·Î‹H΢ ¿fl÷Ì ‰¬÷ı, ¿Ï‹Âfiı ¤Îfl÷fiÎ
±ÎˆC΢Ï√¿, ÁÎ_V¿ÚÏ÷¿ ±fiı ‰ˆiÎÎÏfi¿ µI¿Wνfi˘ ±fiı Ï⁄fi-ÏËLÿ̤ÎWÎÌ Ï‰V÷Îfl˘fiÎ
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 15
·˘¿˘fiÎ ΩËıfl Áı‰Î±˘ Á_⁄_‘‹Î_ ›˘B› ÿΉα˘ ±fiı ÏË÷˘fi˘ CÎÀ÷˘ A›Î·
flά‰˘ Ωı¥±ı.
(4) hÎÌÁ ÁP›˘fiÌ ⁄fiı·Ì ±ı¿ ÁÏ‹Ï÷ fl«‰Î‹Î_ ±Î‰Âı, …ı‹Î_fiÎ ‰ÌÁ
·˘¿Á¤ÎfiÎ ±fiı ÿÁ flÎF›Á¤ÎfiÎ ÁP›˘ ˢ‰Î Ωı¥Âı. …ı‹fiÌ «Ò_ÀHÎÌ
±fiø‹ı ·˘¿Á¤ÎfiÎ ±fiı flÎF›Á¤ÎfiÎ ÁP›˘ ≠‹ÎHÎÁfl ≠Ï÷ÏfiÏ‘I‰ ’©Ï÷
±fiÁÎfl øÏ‹¿ ‹÷’©Ï÷◊Ì ¿flÂı.
(’) ¬_Õ (1) Ëı fl«Î›ı·Î ¿Ï‹ÂfifiÌ ¤·Î‹H΢ ÷’ÎÁÌ Ωı¥ ÷ı µ’fl
flÎpˇ’Ï÷fiı ’˘÷ÎfiÎ ±Ï¤≠Λ ωÂı Ïfl’˘À˝ ±Î’‰ÎfiÌ ÷ı ÁÏ‹Ï÷fiÌ Œfl… flËıÂ.ı
(6) ¿·‹ 343‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, flÎpˇ’Ï÷ ¬_Õ (’)
‹Î_ µS·ı¬ı·Î Ïfl’˘À˝ µ’fl ω«ÎflHÎÎ ¿›Î˝ ’»Ì, Á‹√˛ Ïfl’˘À˝ ¿ı ÷ıfiÎ ¿˘¥
¤Î√ ±fiÁÎfl ±Îÿı ±Î’Ì Â¿Âı.
≠ÎÿıÏ¿ ¤ÎWÎα˘
34’. flÎF›fiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ ¿ı flÎ…¤ÎWÎα˘ —-
¿·‹˘ 34’, 346 ±fiı 347 fiÌ Ωı√‰Î¥±˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı, ¿˘¥
flÎF›fi_ ω‘Îfi‹_Õ‚ ÷ı flÎF›‹Î_ ‰’flÎ÷Ì ±ı¿ ¿ı ‰‘ ¤ÎWÎα˘fiı ±◊‰Î
ÏËLÿÌfiı, flÎF›fiÎ ÷‹Î‹ ±◊‰Î ¿˘¥ Áfl¿ÎflÌ Ëı÷ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ
±◊‰Î ¤ÎWÎα˘ ÷flÌ¿ı ¿Î›ÿÎ◊Ì ±’fiÎ‰Ì Â¿Âı.
’fl_÷ flÎF›fi_ ω‘Îfi‹_Õ‚ ¿Î›ÿÎ◊Ì ±L›◊Î Ωı√‰Î¥ fi ¿flı I›Î_ Á‘Ì,
±Î Á_ω‘ÎfifiÎ ±Îfl_¤fiÌ ÷fl÷ ’Ëı·Î_ flÎF›fiÌ ±_ÿfl …ı Áfl¿ÎflÌ Ëı÷±˘
‹ÎÀı ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ ‰’flÎ÷Ì Ë˘› ÷ı Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ÷ı ‰Î’fl‰Îfi_ «Î· flËıÂı.
346. ±ı¿ flÎF› ±fiı ⁄ÌΩ flÎF› ‰E«ı ±◊‰Î ¿˘¥ flÎF› ±fiı
Á_CÎ ‰E«ıfiÎ T›‰ËÎfl ‹ÎÀıfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ.
Á_C΋Î_ Áfl¿ÎflÌ Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ ÷ı Á‹›ı ±Ï‘¿Ú÷ ¿flı·Ì ¤ÎWÎÎ
±ı¿ flÎF› ±fiı ⁄ÌΩ flÎF› ‰E«ı ÷◊Î ¿˘¥ flÎF› ±fiı Á_CÎ ‰E«ıfiÎ
T›‰ËÎfl ‹ÎÀıfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ √HÎÎÂı.
16 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’fl_÷ ⁄ı ¿ı ‰‘ flÎF›˘ ’˘÷ÎfiÌ ‰E«ıfiÎ T›‰ËÎflfiÌ flÎ…¤ÎWÎÎ ÏËLÿÌ
¤ÎWÎÎ flά‰Î Á_‹÷ ◊Λ ÷˘, ÷ı ¤ÎWÎÎ ÷ı‰Î T›‰ËÎfl ‹ÎÀı ‰Î’flÌ Â¿ÎÂı.
347. flÎF›fiÌ ‰V÷ÌfiÎ ¿˘¥ ¤Î√‹Î_ ⁄˘·Î÷Ì ¤ÎWÎÎ Á_⁄_‘Ì ¬ÎÁ
Ωı√‰Î¥.
flÎpˇ’Ï÷fiı ¬Î÷flÌ ◊Λ ¿ıı ¿˘¥ flÎF›fiÌ ‰V÷Ìfi˘ ÁÎfl˘ ±ı‰˘ ¤Î√, ’˘÷ı
⁄˘·÷˘ ˢ› ÷ı‰Ì ¿˘¥ ¤ÎWÎÎ ‰Î’fl‰Îfi_ ÷ı flÎF› ‹ÎL› flάı ±ı‹ ≥E»ı »ı,
÷˘ ±ı‰Ì ‹Î√HÎÌ ◊›ı ÷ı Á‹√˛ flÎF›‹Î_ ¿ı ÷ıfiÎ ¿˘¥ ¤Î√‹Î_ ÷ı±˘ ÏfiÏÿ˝p
¿flı ÷ı‰Î Ëı÷ ‹ÎÀı ÷ı ¤ÎWÎÎ ’HÎ ÁkÎΉÎfl flÌ÷ı ‹ÎL› flά‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ı‰˘
±Îÿı ¿flÌ Â¿Âı.
µEEÎ÷‹ L›Î›Î·›, µE« L›Î›Î·›˘ ‰√ıflıfiÌ ¤ÎWÎÎ
µEEÎ÷‹ L›Î›Î·›‹Î_ ±fiı µEEÎ L›Î›Î·›˘‹Î_ ±fiı ±Ï‘Ïfi›‹˘,
ω‘ı›¿˘ ‰√ıflı ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ.
348. (1) ±Î ¤Î√fiÌ ’ÒÒ‰˝‰÷a Ωı√‰Î¥±˘‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ›
÷ı »÷Î_ Á_Áÿ, ¿Î›ÿÎ◊Ì ±L›◊Î Ωı√‰Î¥ fi ¿flı I›Î_ Á‘Ì-
(¿) µEEÎ÷‹ L›Î›Î·›fiÌ ±fiı ÿflı¿ µE« L›Î›Î·›fiÌ ÷‹Î‹ ¿Î›˝‰ÎËÌ
(¬) (1) Á_ÁÿfiÎ ⁄ı‹Î_◊Ì ¿˘¥ B≤Ë‹Î_ ±◊‰Î ¿˘¥ flÎF›fiÎ
ω‘Îfi‹_Õ‚fiÎ B≤Ë ¿ı ⁄ı‹Î_◊Ì ¿˘¥ B≤Ë‹Î_ fl…^ ¿fl‰ÎfiÎ_ ÷‹Î‹ ω‘ı›¿˘
±◊‰Î ≠V÷Îω¿ ◊fiÎflÎ ÷ıfiÎ Á‘Îflα˘fiÎ,
(fl) Á_Áÿı ¿ı ¿˘¥ flÎF›fiÌ Ï‰‘Îfi‹_Õ‚ı ’ÁÎfl ¿flı·Î ÷‹Î‹ ±Ï‘Ïfi›‹˘fiÎ
±fiı flÎpˇ’Ï÷±ı ±◊‰Î ¿˘≥ flÎF›fiÎ flÎF›’ηı ≠ÏÁ© ¿flı·Î ÷‹Î‹
‰ÀË¿‹˘fiÎ ±fiı,
(3) ±Î Á_ω‘Îfi Ëı ±◊‰Î Á_Áÿı ±◊‰Î ¿˘¥ flÎF›fiΠω‘Îfi‹_Õ‚ı
¿flı·Î ¿Î›ÿÎ Ëı ¿Îœı·Î ÷‹Î‹ Ë¿‹˘, Ïfi›‹˘, ωÏfi›‹˘ ±fiı µ’-
Ïfi›‹˘fiÎ ±Ï‘¿Ú÷ ’ÎÃ˘ ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎ΋Î_ flËıÂı.
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 17
(fl) ¬_Õ (1)fiÎ ’ıÀÎ-¬_Õ (¿)‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, ¿˘¥
flÎF›fiÎ flÎF›’η flÎpˇ’Ï÷fiÌ ’ÒÒ‰˝ Á_‹Ï÷◊Ì flÎF›‹Î_ …ıfi_ ‹A› ‹◊¿
ˢ› ÷ı µE« L›Î›Î·›fiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ‹Î_ ÏËLÿÌ ¤ÎWÎÎfiÎ ±◊‰Î ÷ıı flÎF›fiÎ
¿˘¥ Áfl¿ÎflÌ Ëı÷±˘ ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Ì ⁄Ì∞ ¤ÎWÎÎfiÎ ‰’flÎÂfiı ±Ï‘¿Ú÷ ¿flÌ
¿Âı.
’fl_÷ ±ı‰Î µE« L›Î›Î·›ı ±Î’ı·Î ¿˘¥ ŒıÓÁ·Î ±◊‰Î ¿flı·Î Ë¿‹fi΋Î
¿ıı Ë¿‹fiı ±Î ¬_Õ‹Î_fi˘ ¿˘¥’HÎ ‹…¿>fl ·Î√ ’ÕÂı fiËŸ.
(3) ¬_Õ (1)fiÎ ’ıÀÎ-¬_Õ (¬)‹Î_ √‹ı ÷ıı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, ¿˘¥
flÎF›fiΠω‘Îfi‹_Õ‚‹Î_ fl…^ ¿flı·Î ω‘ı›¿˘‹Î_ ¿ı ÷ıHÎı ’ÁÎfl ¿flı·Î
±Ï‘Ïfi›‹˘‹Î_ ±◊‰Î ÷ı flÎF›fiÎ flÎF›’ηı ≠ÏÁ© ¿flı·Î ‰ÀË¿‹˘‹Î_
±◊‰Î ÷ı ’ıÀÎ-¬_ÕfiÎ ’ÏflE»ıÿ (3)‹Î_ µS·ı¬ı·Î ¿˘¥ Ë¿‹, Ïfi›‹,
ωÏfi›‹ ±◊‰Î µ’-Ïfi›‹‹Î_ ‰Î’fl‰Î ‹ÎÀı ÷ı flÎF›fiΠω‘Îfi‹_Õ‚ı
±_√∞ ı˛ ¤ÎWÎÎ ÏÁ‰Î›fiÌ ¿˘¥ ¤ÎWÎÎ ÃflÎ‰Ì Ë˘› I›Îflı ÷ı flÎF›fiÎ flÎF›’ηfiÎ
±Ï‘¿Îfl Ëı ÷ı flÎF›fiÎ flÎ…’h΋Î_ ≠ÏÁ© ¿flı·_ ÷ıfi_ ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎ΋Î_
¿flı·_ ¤ÎWÎÎ_÷fl ±Î ¿·‹ Ëı ÷ıfi˘ ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎ΋Î_ ±Ï‘¿Ú÷ ’Îà »ı ÷ı
√HÎÎÂı.
¤ÎWÎÎ Á_⁄_‘Ì ±‹¿ ¿Î›ÿα˘ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ¬ÎÁ ¿Î›˝flÌÏ÷
349. ±Î Á_ω‘ÎfifiÎ ±Îfl_¤◊Ì ’_ÿfl ‰WνfiÌ ‹ÿ÷ ÿflÏ‹›Îfi ¿·‹
348fiÎ ¬_Õ (1)‹Î_ …HÎΉı· ¿˘¥ Ëı÷ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ ‹ÎÀı
Ωı√‰Î¥±˘ ¿fl÷_ ¿˘¥ ω‘ı›¿ ¿ı Á‘Îfl˘ flÎpˇ’Ï÷fiÌ ’Ò‰˝‹_…^flÌ ÏÁ‰Î›,
Á_ÁÿfiÎ ¿˘¥ √ÚË‹Î_ fl…^ ¿ı ≠V÷Îω¿ ¿flÌ Â¿ÎÂı fiËŸ ±fiı ¿·‹ 344fiÎ
¬_Õ (1) Ëı fl«Î›ı·Î ¿Ï‹ÂfifiÌ ¤·Î‹H΢ ±fiı ÷ı ¿·‹fiÎ ¬_Õ
Á_ω‘Îfi (ÁÎ÷‹˘ Á‘Îfl˘) ±Ï‘Ïfi›‹, 1956fiÌ ¿·‹ fl9 ±fiı ±fiÁÒÏ«◊Ì ““±◊‰Î
flÎ…≠‹¬”” ±Î ÂOÿ˘ ¿‹Ì ¿›Î˝ »ı.
±ı…fifiÌ ¿·‹ fl1◊Ì ±Î ¿·‹˘ ÿά· ¿flÌ »ı.
18 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(4) Ëı fl«Î›ı·Ì ÁÏ‹Ï÷fi˘ Ïfl’˘À˝ ω«ÎflHÎ΋Î_ ·Ì‘Î ÏÁ‰Î›, flÎWÀˇ’Ï÷
±ı‰Î ¿˘¥ ω‘ı›¿fiı fl…^ ¿fl‰ÎfiÌ ±◊‰Î ±ı‰Î ¿˘¥ Á‘ÎflÎfiı ≠ÎV÷Îω¿÷
¿fl‰ÎfiÌ ‹_…^flÌ ±Î’Âı fiËŸ.
±Á_÷˘WÎfiÎ Ïfi‰ÎflHÎ ‹ÎÀıfiÌ fl…^±Î÷‹Î_ ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ
350. ¿˘¥ ±Á_÷˘WÎfiÎ Ïfi‰ÎflHÎ ‹ÎÀı Á_CÎ ¿ı flÎF›fiÎ ¿˘¥ ±Ï‘¿ÎflÌ
±◊‰Î ÁkÎÎÏ‘¿ÎflÌ Á‹ZÎ, ›◊Î≠Á_√, Á_CÎ ¿ı flÎF›‹Î_ ‰’flÎ÷Ì ¿˘¥ ¤ÎWÎ΋Î_
fl…^±Î÷ ¿fl‰Îfi˘ ÿflı¿ T›„@÷fiı Ë¿ flËıÂı.
≠Î◊Ï‹¿ ¿ZÎαı ‹ÎI≤¤ÎWÎ΋Î_ ÏÂZÎHÎ ±Î’‰ÎfiÌ Á√‰Õ
350-¿. ¤ÎWÎο̛ ·CÎ‹÷Ì …^◊˘fiÎ_ ⁄΂¿˘fiı ÏÂZÎHÎfiÌ ≠Î◊Ï‹¿ ¿ZÎαı
‹ÎI≤¤ÎWÎ΋Î_ ÏÂZÎHÎ ±Î’‰ÎfiÌ ’Òfl÷Ì Á√‰Õ˘ ¿flÌ ±Î’‰Î ‹ÎÀı ÿflı¿ flÎF›ı
±fiı flÎF›‹Î_fiÎ ÿflı¿ V◊ÎÏfi¿ ÁkÎ΋_Õ‚ı ≠›ÎÁ ¿fl‰˘ Ωı¥Âı ±fiı ±ı‰Ì
Á√‰Õ˘ ¿flÌ ±Î’‰Î ‹ÎÀı flÎpˇ’Ï÷, ’˘÷Îfiı …wfl ±◊‰Î ›˘B› ·Î√ı ±ı‰Î
±Îÿı¢ ¿˘¥’HÎ flÎF›fiı ±Î’Ì Â¿Âı.
¤ÎWÎο̛ ·CÎ‹÷̱˘ ‹ÎÀı ¬ÎÁ ±Ï‘¿ÎflÌ
350- ¬. (1) ¤ÎWÎο̛ ·CÎ‹÷̱˘ ‹ÎÀı ±ı¿ ¬ÎÁ ±Ï‘¿ÎflÌ flËıÂı.
…ıfiÌ Ïfi‹c¿ flÎpˇ’Ï÷ ¿flÂı.
(fl) ±Î Á_ω‘Îfi Ëı ¤ÎWÎο̛ ·CÎ‹÷̱˘ ‹ÎÀı flάı·Ì Á·Î‹÷̱˘
Á_⁄_‘Ì ÷‹Î‹ ⁄Î⁄÷˘fiÌ ÷’ÎÁ ¿fl‰ÎfiÌ ±fiı flÎpˇ’Ï÷ ±Îÿı ¿flı ÷ı‰Î
Á‹›Î_÷flı ÷ı ⁄Î⁄÷˘ µ’fl flÎpˇ’Ï÷fiı Ïfl’˘À˝ ±Î’‰ÎfiÌ ÷ı ¬ÎÁ ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ
Œfl… flËıÂı ±fiı flÎpˇ’Ï÷ ±ı‰Î ÷‹Î‹ Ïfl’˘À˘˝ Á_ÁÿfiÎ ÿflı¿ B≤Ë Á‹ZÎ
‹¿Î‰Âı ÷ıı… Á_⁄_Ï‘÷ flÎF›˘fiÌ Áfl¿Îfl˘fiı ‹˘¿·Î‰Âı.
¬ÎÁ Ïfiÿı˝Â˘
ÏËLÿÌ ¤ÎWÎÎfiΠω¿ÎÁ ‹ÎÀı Ïfiÿı˝Â
351. ÏËLÿÌ ¤ÎWÎÎfi˘ ≠«Îfl ‰‘Îfl‰ÎfiÌ ¤Îfl÷fiÌ Á_Ï‹l Á_V¿ÚÏ÷fiÎ_
÷‹Î‹ ÷k‰˘fiÌ ±Ï¤T›„@÷fi_ ÷ı ‹ÎK›‹ ⁄fiÌ Â¿ı ÷ı flÌ÷ı ÷ıfi˘ ω¿ÎÁ
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 19
¿fl‰ÎfiÌ ±fiı ÷ıfiÌ ≠¿ÚÏ÷fiı ωZÎı’ ¿›Î˝ ωfiÎ ÏËLÿV÷ÎfiÌ‹Î_ ±fiı ±ÎËÌ
±fiÁÒÏ«‹Î_ ÏfiÏÿ˝p ¿flı·Ì ¤Îfl÷fiÌ ⁄Ì∞ ¤ÎWÎα˘‹Î_ ‰’flÎ÷Î_ w’˘, ˆ·Ì
±fiı ÂOÿ≠›˘√˘ ÷ı‹Î_ Á‹Î‰Ì ·¥fiı ±fiı …wflÌ ¿ı ≥E»‰ÎΩı√ ˢ› I›Î_
÷ıfiÎ ÂOÿ¤_Õ˘‚ ‹ÎÀı ‹A›I‰ı Á_V¿Ú÷fi˘ ±fiı √ΈHÎ’HÎı ⁄Ì∞ ¤ÎWÎα˘fi˘
µ’›˘√ ¿flÌfiı ÷ıfiı ÁQ≤© ¿fl‰ÎfiÌ Á_CÎfiÌ Œfl… flËıÂı.

¤Îfl÷‹Î_ ±fiı¿ ¤ÎWÎα˘ »ı ±fiı ÷ıfiı ±ı¿⁄ÌΩ◊Ì Á_⁄_‘ »ı.

±ı ±Î’HÎÎ ‹ÎÀı ’fl‹ ÁΈ¤ÎB› ±fiı √‰˝fiÌ ⁄Î⁄÷ »ı. ±Î’HÎı
±Î ⁄‘Ì ¤ÎWÎα˘fiı ÁQ≤© ⁄fiΉ‰Ì Ωı¥±ı. ±Î’HÎÌ ‹ÎI≤¤ÎWÎÎ
ÏVΉΛfiÌ ⁄Ì∞ ¤ÎWÎα˘ ≠I›ı ±Î’HÎı ωfl˘‘fiÌ ¤Î‰fiÎ flά‰Ì
Ωı¥±ı fiËŸ. ±Î ⁄‘Ì ¤ÎWÎα˘ ›√˘◊Ì Ï‰¿ÁÌfiı ¤Îfl÷fiÌ ¤ÒÏ‹‹Î_
… T≤Ï© ’Î‹Ì »ı. ±Î‹Î_◊Ì ¿˘¥ ±ı¿ ¤ÎWÎÎfiÌ ZÎÏ÷ Á‹√˛ ¤Îfl÷fiÌ
ZÎÏ÷ »ı.
…‰ÎËfl·Î· fiËıfl
20 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’ÏflÏÂp - ¬
1960 fi˘ √…flÎ÷fi˘ flÎF› ‰Ë̉ÀfiÌ ¤ÎWÎα˘ ⁄Î⁄÷fi˘ ±Ï‘Ïfi›‹
(Áfi 1961fi˘ √…flÎ÷ ±Ï‘Ïfi›‹ ø‹Î_¿ 1 ·˘)
(flÎF›’ηfiÌ ‹_…^flÌ ‹ı‚T›Î ’»» Áfi 1961fiÎ Œı⁄˛±ÎflÌ
‹ÏËfiÎfiÌ 1’‹Ì ÷Îfl̬ı ““√…flÎ÷ flÎ…’hΔ”‹Î_ (±_√˛ı∞‹Î_) ≠◊‹
≠ÏÁ© ¿flı·˘)
√…flÎ÷ flÎF›fiÌ ‰Ë̉ÀÌ ¤ÎWÎα˘ ΩËıfl ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷fiÎ ±Ï‘Ïfi›‹
±Î◊Ì ¤Îfl÷ √HÎflÎF›fiÎ ±Ï√›Îfl‹Î ‰Wν‹Î_ fiÌ«ı ≠‹ÎHÎı ±Ï‘Ïfi›Ï‹÷
¿›˝ »ı —-
À>_¿Ì Á_iÎÎ, T›ÎÏM÷ ±fiı Âw±Î÷.
1. (1) ±Î ±Ï‘Ïfi›‹fiı Áfi 1960fi˘ √…flÎ÷fi˘ flÎF› ‰Ë̉ÀfiÌ
¤ÎWÎα˘ ⁄Î⁄÷fi˘ ±Ï‘Ïfi›‹ ¿Ëı‰˘.
(fl) ÷ı Á‹√˛ √…flÎ÷ flÎF›fiı ·Î√ ’Õı »ı.
(3) ÷ı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ±‹·‹Î_ ±Î‰Âı.
flÎF›fiÎ Áfl¿ÎflÌ ≠›˘…fi˘ ÁÎfl flÎF›‰Ë̉ÀfiÌ ¤ÎWÎα˘
fl. ÿı‰fiÎ√flÌ Ï·Ï’‰Î‚Ì ÏËLÿÌ (…ıfi˘ ±Î‹Î_ ˉı ’»Ì “ÏËLÿÌ” ÷flÌ¿ı
µS·ı¬ ¿›˘˝ »ı ÷ı) ±fiı √…flÎ÷Ì, flÎF›fiÌ Áfl¿Îfl flÎ…’h΋Î_ ΩËıflfi΋_
≠ÏÁ© ¿flÌfiı ‰¬÷˘‰¬÷ ÏfiÏÿ˝p ¿flı ÷ı‰Î_ ≠›…fi˘ ÏÁ‰Î›fiÎ_ √…flÎ÷
flÎF›fiÎ_ ÁC΂Î_ Áfl¿ÎflÌ ≠›˘…fi˘ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎα˘ flËıÂı.
ω‘ÎfiÁ¤Î Á‹ZÎ ΩËıflfi΋Î_ fl…^ ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷
’fl_÷ flÎF›fiÌ Áfl¿Îfl flÎ…’h΋Î_ ΩËıflfi΋_ ≠ÏÁ© ¿flÌfiı ±ı‹ ΩËıfl
¿flÌ Â¿Âı ¿ı ÷ı ΩËıflfi΋΋Î_ ÏfiÏÿ˝p ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı‰Î_ Áfl¿ÎflÌ ≠›˘…fi˘
‹ÎÀı … ÏËLÿÌ ‰Î’fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. ω‘ı›¿˘, ‰ÀË¿‹˘, Ë¿‹˘, Ïfi›‹˘
‰√ıflıfiÌ ¤ÎWÎÎ.
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 21
3. ¿·‹-fl ±L‰›ı ¿flı·Î_ ÁC΂Î_ ΩËıflfi΋Î_ ≠ÏÁ© ¿›Î˝ ’»Ì …ı‹ ⁄fiı
÷ı‹ …·ÿÌ flÎF› ω‘ÎfiÁ¤Î Á‹ZÎ fl…^ ¿fl‰Î_ ±fiı …ı ±Ï‘‰ıÂfi‹Î_ ÷ı ±ı‰Ì
flÌ÷ı fl…^ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_ ˢ› ÷ı ±Ï‘‰ıÂfi ±◊‰Î I›Îfl ’»Ì ÷fl÷ ±Î‰÷Î
±Ï‘‰ıÂfi ÿflÏ‹›Îfi flÎF› ω‘ÎfiÁ¤Î ¿flı ÷ı‰Î ŒıflŒÎfl˘fiı ±‘Ìfi flËıÂı.
4. ¿·‹-fl ±L‰›ı ΩËıflfi΋Î◊Ì ±L›◊Î ÃflÎT›_ ˢ› ÷ı ÏÁ‰Î› ÏËLÿÌ
±fiı √…flÎ÷Ì, flÎF›fiÌ Áfl¿Îfl flÎ…’h΋Î_ ΩËıflfi΋_ ≠ÏÁ© ¿flÌfiı ÷ıfiÎ
Á_⁄_‘‹Î_ ÃflΉı ÷ı ÷Îfl̬◊Ì fiÌ«ıfiÌ ⁄Î⁄÷˘ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰ÎfiÌ ¤ÎWÎÎ flËıÂı,
±ıÀ·ı ¿ı —-
(±) flÎF› ω‘ÎfiÁ¤Î‹Î_ ÿά· ¿flı·Î_ ÁC΂Î_ ω‘ı›¿˘ ±◊‰Î ≠V÷÷
¿fl‰ÎfiÎ ÷ı Á_⁄_‘Ì Á‘ÎflÎ.
(⁄) flÎF› ω‘ÎfiÁ¤Î±ı ’ÁÎfl ¿flı·Î ÁC΂Π±Ï‘Ïfi›‹˘ ±fiı
⁄_‘ÎflHÎfiÌ ¿·‹ 213 ±L‰›ı flÎF›’ηı ≠V◊ÎÏ’÷ ¿flı·Î ÁC΂Π‰ÀË¿‹˘
±fiı
(¿) ⁄_‘ÎflHÎ ±L‰›ı ±◊‰Î Á_Áÿı ±◊‰Î flÎF› ω‘ÎfiÁ¤Î±ı ¿flı·Î
¿˘¥’HÎ ¿Î›ÿÎ ±L‰›ı flÎF›fiÌ Áfl¿Îfl ÷flŒ◊Ì ¿flΛı·Î ÁC΂ΠË¿‹˘,
Ïfi›‹˘, ωÏfi›‹˘ ±fiı ’ıÀÎ-Ïfi›‹˘.

flÎF›fiÎ ≠Îfl_¤ Ïÿfi◊Ì … flÎF›fiΠω¤Î√ ÷◊Î Ï…S·Î

¿ZÎÎfiÎ ÷_h΋Î_ ≠Ω ÁÎ◊ıfi˘ ‰Ë̉À √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎ΋Î_ … «·Î‰‰Î‹Î_
±Î‰Âı ±fiı ÁÏ«‰Î·› ¿ZÎαı ±_√˛ı∞‹Î_ «Î·÷Î ‰Ë̉Àfi_ ‰Ëı·Ì
÷¿ı √…flÎ÷Ì‹Î_ ±fiı ÏËLÿÌ‹Î_ w’Î_÷fl ¿fl‰Îfi˘ ÁÎflÌ flÌ÷ı ≠›ÎÁ
◊Âı.
ÕΘ. ∞‰flÎ… ‹Ëı÷Î
22 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’ÏflÏÂp- √
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î. fl7-4-1979fiÎ ΩËıflfi΋Πfi_.
√Á/3fl/79/‰Ë¤/1079/92-CÎ-1 ◊Ì ±Î ±√εfiÎ ÁC΂Î_ ΩËıflfi΋Î_
flÿ ¿flÌfiı ÁÎ◊ı ΩıÕı· ±fiÁÒÏ«‹Î_ …HÎΉı· Áfl¿ÎflÌ ≠›˘…fi˘fiı, ⁄οÎ÷
flά‰ÎfiÎ ≠›˘…fi˘ ±ıÀ·ı ¿ı ‹ÎL› ±’‰Îÿ˘ ÷flÌ¿ı ÏfiÏÿ˝p ¿flı· »ı. ’ÏflHÎ΋ı
±Î ≠›˘…fi˘ ±_√ı ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎfi˘ µ’›˘√ ◊¥ ¿ı »ı.
…^fi˘ ø‹Î_¿ Áfl¿ÎflÌ ≠›˘…fi˘
ø‹
1 fl 3 Ô
1. 1. ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl ÁÎ◊ıfi˘ ÷ı‹… ¤Îfl÷Ì› flÎ…ÿÒ÷ΉÎÁ,
‰ÎÏHÎF› ÿÒ÷ΉÎÁ, ¿«ıfḻ˘, ÀˇıÕ ¿Ï‹Âfi˘ ‰√ıflı ÁÏË÷
¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÌ ÷Î⁄ÎfiÌ ¿«ıfḻ˘ ÁÎ◊ıfi˘ ’hÎT›‰ËÎfl.
fl. fl. ±L‰› flÎF›˘fiÌ Áfl¿Îfl˘ ÁÎ◊ı ÷ı‹… ÷ı‹fiÎ ÷Î⁄ÎfiÌ
¿«ıfḻ˘ ÁÎ◊ıfi˘ ’hÎT›‰ËÎfl.
3. 3. ’flÿıÂÌ Áfl¿Îfl˘ ÷ı‹… ÷ı‹fiÎ ÷Î⁄ÎfiÌ ¿«ıfḻ˘ ÁÎ◊ıfi˘
±fiı ±Î_÷flflÎpˇÌ› Á_V◊α˘ ±fiı ÷ı‹fiÌ ¿«ıfḻ˘ ÁÎ◊ıfi˘
’hÎT›‰ËÎfl.
7. 4. Á≠Ì‹¿˘À˝ ±fiı ËÎ≥¿˘À˝ ÁÎ◊ıfi˘ ’hÎT›‰ËÎfl.
8. ’. ¤Îfl÷Ì› Ïfl{‰˝ ⁄"L¿, flÎÏpˇ›¿Ú÷ ⁄ıÓ¿˘ ±fiÁÏ«÷ ⁄"L¿˘,
±Ï¬· ¤Îfl÷Ì› ‘˘flHÎı ¿Î‹ ¿fl÷Ì ⁄"L¿˘ ±fiı ‰Ì‹Î
¿_’fi̱˘ ÁÎ◊ıfi˘ ’hÎT›‰ËÎfl.
10. 6. ‰ˆ‘ÎÏfi¿ Ïfi›‹˘, ωÏfi›‹˘, ’ıÀÎÏfi›‹˘, Ë¿‹˘ ±fiı
ΩËıflfi΋Î_,_ ±ıÕ‰˘¿ıÀ …fifl· ÷◊Î ·Î˜ ±Î˜ÏŒÁfl˘ıfiı ±◊‰Î
÷ı‹fiÎ ÷flŒ◊Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î Á_ÿ¤˘˝.
Ët{tLÞ Ëq[™tytu 23
14. 8. ±_√∞ ı˛ ‹Î_ ·¬ı·Î ±fiı ÁËÌ ¿flı·Î ’hÎT›‰ËÎflfiÎ …‰Î⁄˘.
1’. 9. ’ÎÁ’˘À˝ ±fiı Á_⁄_Ï‘÷ ⁄Î⁄÷˘, ωÿıÂ̱˘ Á_⁄_‘Ì
±Ï‘Ïfi›‹, 1946, ¤Îfl÷Ì› fiÎ√Ïfl¿÷Î ±Ï‘Ïfi›‹,
1955, ≠I›Î’˝HÎ ±Ï‘Ïfi›‹ 1903 ±fiı ¤Î√ı·Î
√fiı√Îfl˘ ⁄Î⁄÷fiÎ ±Ï‘Ïfi›‹ 1981 ÷◊Î µ@÷
±Ï‘Ïfi›‹˘ Ëı CÎÕı·Î Ïfi›‹˘fiı ·√÷˘ ’hÎT›‰ËÎfl.
17. 10. ‰V÷Ì √HÎ÷flÌ, ‰ıVÀfi˝ {˘fi· ¿ÎµÏLÁ·, ≠‰ÎÁfi ±fiı
Ï…S·Î √ı{ıÏÀ›flfiı ·√÷Ì ÁCÎ‚Ì ⁄Î⁄÷˘.
fl1. 11. ¤Îfl÷ ÂjÎ ±Ï‘Ïfi›‹ ±L‰›ı ¿ÎœÌ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î
·Î≥ÁLÁ, ’flÏ‹À ±fiı Áfl¿ÎflÌ ÿV÷ΉıΩı.
flfl. 1fl. ¿ÎfiÒfiÌ ±Ï¤≠Λ˘ ±fiı ÷ıfiı ·√÷Ì ¿«ıflÌ fi˘Ó‘˘ ±fiı
ω‘ı›¿˘, ‰ÀË¿‹˘ ±fiı ωÏfi›‹˘ ±fiı ‰ˆ‘ÎÏfi¿ Ïfi›‹˘
±fiı ΩËıflfi΋ÎfiÎ ‹ÁtÎ CÎՉΠ⁄Î⁄÷ ±fiı ÷ıfiı ·√÷Ì
¿«ıflÌ-fi˘Ó‘˘.
fl3. 13. Á_ω‘ÎfifiÌ Ωı√‰Î¥±˘ ËıÂfiÎ ¿˘¥’HΠω‘ı›¿fiÌ
¤·Î‹HÎ.
fl’. 14. √…flÎ÷ flÎF›fiÌ ≠Ω ÏÁ‰Î›fiÌ ≠Ω ÁÎ◊ı ¿fl‰ÎfiÎ
√Ìfl˘, ’ÀÎ ±fiı ¿flÎfl˘fiÎ ÿV÷Ήı∞ ·ı¬˘ ±fiı ±L›
·ı¬˘, …ı‹Î_ Áfl¿Îfl ’ZοÎfl ˢ› ±◊‰Î Á_⁄_‘ ‘flΉ÷Ì
ˢ› ±ı‰Î Á_⁄_Ï‘÷ ‹ÁtÎ.
fl7. 1’. Á≠Ì‹ ¿˘À˝‹Î_ fl˘¿Î›ı·Î ‰¿Ì·fiÌ ŒÌ ±fiı ±L› ¬«˝fiÎ_
Ï⁄·˘ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷.
fl8. 16. ËÎ≥¿˘Àı˝ ‰¬÷˘‰¬÷ ¿flı·Î Ïfi›‹˘ ±fiı Ë¿‹˘fiı ±‘Ìfi
flËÌfiı ÿ̉ÎfiÌ ±fiı Œ˘…ÿÎflÌ ¿˘À˝‹Î_fiÌ ¿Î›˝‰ÎË̱˘.
24 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fl9. 17. ÷⁄Ì⁄Ì ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÎ ±¿V‹Î÷ ±Ëı‰Î·˘ ±fiı ÷⁄Ì⁄Ì
¿ÎfiÒfiÌ ¿Î‹¿Î… (‹ıÕÌ¿˘-·Ì√· ‰¿˝)
47. 18. √…flÎ÷ ω‘ÎfiÁ¤Î Ïfi›‹˘ ±fiı ÷ıfiÎ Á‘ÎflÎ.
48. 19. ¤Îfl÷fiÎ Á_ω‘ÎfifiÌ ¿·‹ 174 ±L‰›ı ω‘ÎfiÁ¤Îfiı
⁄˘·Î‰÷Î ±fiı ÷ıfiÌ Á‹ÎÏM÷ ±fiı ωÁ…˝fi ΩËıfl ¿fl÷Î
flÎF›’ηfiÎ Ë¿‹˘.
’fl. fl0. √…flÎ÷ ω‘ÎfiÁ¤Î‹Î_ ÿά· ¿fl‰ÎfiΠω‘ı›¿˘ ±fiı fl…^
¿fl‰ÎfiÎ ÷ıfiÎ Á‘ÎflÎ.
’3. fl1. √…flÎ÷ ω‘ÎfiÁ¤Î±ı ’ÁÎfl ¿flı·Î ±fiı ¤Îfl÷fiÎ
flÎpˇ’Ï÷fiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ ‹ÎÀı ‹˘¿·‰Î ’Õ÷Î ÁC΂Πω‘ı›¿˘fi_
±K›ZÎ ¶ÎflÎ ≠‹ÎHÎÌ¿flHÎ.
’4. flfl. √…flÎ÷ ω‘ÎfiÁ¤Î ÁÏ«‰Î·› ÷flŒ◊Ì ¿Î›ÿÎ ¬Î÷Î
÷flŒ flÎF›’η Á‹ZÎ ÁÎÿfl ¿fl‰Î ‹ÎÀı ω‘ı›¿˘fiÌ
≠‹ÎÏHÎ÷ fi¿·˘ ÁÎ◊ı ‹˘¿·‰ÎfiÎ ’h΢.
’’. fl3. ¤Îfl÷fiÎ Á_ω‘ÎfifiÌ ¿·‹ fl00 Ëı ω‘ÎfiÁ¤ÎfiÌ
’fiω˝«ÎflHÎÎ ‹ÎÀı ω‘ı›¿ ’λ\_ ‹˘¿·Î‰÷˘ flÎF›’ηfi˘
Á_ÿı¢ ±fiı Á_ÿıÂ΋Î_ ¤·Î‹HÎ ¿flΛı· ω‘ı›¿fi˘ Á‘Îfl˘.
’7. fl4. ΩËıfl ÏËÁÎ⁄ ÁÏ‹Ï÷fiÎ Ëı‰Î·˘, ÁÏ‹Ï÷fiÎ ÁP›˘fiı ’ÒflÌ
’ÎÕ‰ÎfiÌ Á΋√˛Ì ±fiı ÁÏ‹Ï÷fiÌ ¿Î›˝‰ÎË̱˘.
’8. fl’. √…flÎ÷ ω‘ÎfiÁ¤Î ÁÏ«‰Î·›‹Î_ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰÷Ì
ω‘ı›¿˘fiÌ ’fl‰HÎ̱˘.
 ≠¿flHÎ - fl
fi˘Ó‘ - ’©Ï÷
(fi˘Ó‘-·ı¬fi)
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷ ±ıÀ·ı Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-T›‰ËÎfl (Official
Correspondence) …ı‹Î_ ⁄ı ’©Ï÷ ˢ› »ı — (1) fi˘Ó‘-’©Ï÷ ±fiı (fl)
’hÎ-’©Ï÷. fi˘Ó‘-’©Ï÷ ±ı Áfl¿ÎflÌ ŒÎ≥·‹Î_fi_ ±Ï‰Ï‘Áfl ·¬ÎHÎ »ı ±fiı
±ı fi˘Ó‘ V‰w’ı ˢ¥ ±ıfiı ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘ (±.ω.fi˘Ó.) ¿Ëı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
’hÎ-’©Ï÷‹Î_ ’h΢ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ Ï‰Ï‘Áfl Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHÎ w’ı ‹˘¿·Î÷Πˢ›
»ı. ‹ÁtÎ-·ı¬fi‹Î_ ±L› ωϑÁfl Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHÎfiÎ_ V‰w’˘ ÁÎ◊ı ’h΢fi˘
’HÎ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı. F›Îflı ±‘˝-ωϑÁfl ±ıÀ·ı ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHΠˢ›
÷˘ ±ı ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎ V‰w’ı ˢ› »ı.
fi˘Ó‘-·ı¬fi —
fl. ω«ÎflHÎÎ ‹ÎÀıfiÎ ¿Î√‚ (ω.‹Î.¿Î.)fiÎ Ïfi¿Î·fiÌ Áfl‚÷Î ¿flÌ
±Î’‰Î ±ı ’flI‰ı ŒÎ≥·‹Î_ ϷϬ÷ ÀÌ¿Î-ÏÀM’HÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ıı »ı. ±ıfiı
¿«ıflÌ fi˘Ó‘ ±ıÀ·ı ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘ ±ıÀ·ı ±Ï‰Ï‘Áfl ’»ÎHÎ ¿Ëı‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı.
ÁÏ«‰Î·› ¿ZÎαı ω¤Î√˘ ‰E«ı ◊÷Î_ ·¬ÎHÎ-’»ÎHÎ ‹ÎÀı ’hÎ-’©Ï÷◊Ì
…\ÿÌ ±ı‰Ì ±ı¿ fi˘Ó‘ ’©Ï÷ ≠›˘…‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±ı¿ Ïfi›‹ ÷flÌ¿ı ω¤Î√˘fiÌ
±_ÿfl˘±_ÿfl ◊÷Î_ ’»ÎHÎ ±Ï‰Ï‘Áfl √HΉ΋Î_ ±Î‰ı »ı. ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ±ıfiı
““±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘”” (±.ω.fi˘Ó) ¿Ëı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
3. ÁÏ«‰Î·› ¿ZÎαı ÁÏ«‰Î·›fiΠω¤Î√˘ ‰E«ıfiÎ ¿ı ÷ı ω¤Î√˘
ËıÂfiÌ ¿«ıfḻ˘ ÁÎ◊ı ◊÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î… ±_√ıfiÎ ·ı¬fi-T›‰ËÎfl‹Î_
25
26 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi˘Ó‘-’©Ï÷fi˘ ±Îl› ·ı‰Î› »ı. ±Î ’©Ï÷ Ëı ¿˘≥ ’HÎ ⁄Î⁄÷‹Î_ ·¬ÎHÎ
Âw ¿fl÷Î ‹Ò‚ ω¤Î√ (Originating Department) ÷flŒ◊Ì ±ı¿ ‰¬÷
·¬ÎHÎ Âw ◊›Î ’»Ì …ı ω¤Î√ ÷flŒ ÷ı fl‰ÎfiÎ ◊Λ ÷ı ω¤Î√fiÎ ±Ï‘¿ÎflÌ
÷ı ·¬ÎHÎfiÌ fiÌ«ıı … ÷ı‹fi˘ …‰Î⁄ µ‹ıfl÷Î Ω› »ı ±fiı ±Î‹ ±Î¬Ì
±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘ (U.O.R.) fiÌ ŒÎ≥· ’Î»Ì ŒflÌ ‹Ò‚ ω¤Î√‹Î_ ±Î‰Ì Ω›
»ı. ±Î‰Ì T›‰V◊΋Î_ V◊‚≠÷ flά‰Îfi_ Ï⁄fi±Î‰U›¿ ⁄fiÌ Ω› »ı. ’hÎ
’©Ï÷‹Î_ ⁄ı ¿«ıfḻ˘‹Î_ ⁄‘˘ ’hÎ-T›‰ËÎfl ÁΫ‰‰ÎfiÌ …ı ⁄ı‰ÕÌ ¿Î‹√ÌflÌ
¿fl‰Ì ’Õı »ı ÷ı‹Î_ ±Î‹ CÎHÎÌ ¿fl¿Áfl ◊¥ ω¤Î√˘ ‰E«ı Œfl÷Ì ŒÎ≥· ’˘÷ı
… ÷ı ωWΛfi_ Á_’ÒHν flı¿Õ˝ ⁄fiı »ı.
4. ω¤Î√‹Î_ ±Î‰÷Î_ ’»ÎHÎ Á΋ÎL› flÌ÷ı ⁄ı ≠¿ÎflfiÎ_ ˢ› »ı.
¿ıÀ·Î¿‹Î_ ¿ı‰‚ ¿ıÀ·Ì¿ …wflÌ ‹ÎÏË÷Ì ¿ı Ë¿Ì¿÷ ‹_√Ή‰Î‹Î_ ±Î‰Ì ˢ›
±fiı ¿ıÀ·Î¿‹Î_ ¿˘¥ ωWΛ‹Î_ ÏfiÏÿ˝p ω¤Î√fiÌ Á_‹Ï÷, ÁË‹÷Ì ¿ı ωϑÁfl
‰Ë̉ÀÌ ¿ı ¿Î›˘˝kÎfl ‹_…^flÌ ‹Î√‰Î‹Î_ ±Î‰Ì ˢ›. …ı ÷ı ω¤Î√˘fi˘ ˉη˘
‘flΉ÷Î ‹_hÎÌfiı ±Î¬flÌ ‹_…^flÌ ‹ÎÀı ¿ıı ±L› ≠¿Îflfi˘ ±Îÿı ‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀı
¿Î√‚˘ fl…^ ◊Λ ÷ı ’Ëı·Î_ ±Î‰Î_ ω¤Î√Ì› ’»ÎH΢ ±Ï‰Ï‘Áfl flÎËı ¿flÌ
·ı‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î_ ˢ› »ı.
’. ω¤Î√‹Î_ ’Ëı·Ì‰Îfl ±Î‰÷Ì ±fl∞ ¿ı ÿfl¬ÎV÷ ¿ı ±Ï‰Ï‘Áfl
’»ÎHÎfiÎ ¿Î√‚˘ ω«ÎflHÎÎ, ÏfiHν› ¿ı µkÎfl ±◊ı˝ ω¤Î√fiÎ µ’flÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘
Á‹ZÎ fl…^ ¿fl÷Ì ‰ı‚Î …ı ·¬ÎHΠω¤Î√fiÌ ÂάΠ÷flŒ◊Ì fiÌ«·Ì ¿ZÎαı
÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı fi˘Ó‘ ¿ı ÏÀM’HÎ ¿Ëı‰Î›. ±Î‰Ì fi˘Ó‘◊Ì µ’flÌ
±Ï‘¿ÎflÌfiı ±Î¬flÌ Ë¿‹ ±Î’‰Î‹Î_ ÃÌ¿ ÃÌ¿ Áfl‚÷Î flËı »ı.
6. ±Î‰Ì fi˘Ó‘fiı ÃflΉı· ÷⁄y΋Î_◊Ì ’ÁÎfl ◊‰Îfi_ ˢ‰Î◊Ì ±L›
±Ï‘¿Îfḻ˘fiÎ_ ÀÌ¿Î-ÀÌMMÎHÎ ÁÎ◊ı ÷ı fiΛ⁄ ÁÏ«‰/ÁÏ«‰ ’ÎÁı ’ˢӫı. ÷ı
fi˘Ó‘ ÁÎ◊ı ÷◊Î ÷ı‹Î_ ·ı‰Î÷Î ÏfiHν› ÁÎ◊ı ÁË‹÷ ◊Λ ÷˘ fi˘Ó‘ ‹…⁄ ‹Át˘
CÎÕ‰ÎfiÌ ÁÒ«fiÎ ±Î’ı, ±Á_‹÷ ˢ› ÷˘ ÷ı‹fi_ ϤLfi ‹_÷T› ≠√À ¿flÌfiı
±◊‰Î ¿˘¥ ≠ë˘ µÃΉÌfiı ÷ıfiÎ V’pÌ¿flHÎ ¿ı ‰‘ ω√÷ ‹ÎÀı ¿ıÁ …ı ÷ı
™tUÄ - …Ør‚ 27
Âά΋Î_ ’λ˘ ‹˘¿·ı. ±Î ≠ë˘fiÎ µkÎfl ±Î’‰Î ‹ÎÀı ‰‚Ì fi˘Ó‘·ı¬fi
±Î√‚ «Î·ı. ±Î‹, ±Î ø‹ ÂάΠ÷◊Î ±Ï‘¿ÎflÌ ⁄_fiı ≠ë ’fl Á_‹÷ fi
◊Λ I›Î_ Á‘Ì ⁄flÎ⁄fl «Î·ı. ÷ı ÿflÏ‹›Îfi ÷Î⁄ÎfiÌ ¿«ıflÌ‹Î_◊Ì ¿˘¥ ωÂıWÎ
ω√÷ ¿ı ‹ÎÏË÷Ì ‹ı‚‰Ìfiı ω«ÎflHÎ΋Î_ ·ı‰ÎfiÌ ◊÷Ì Ë˘› ÷˘ ±Î ≠Á_√ı
±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘fiı ÷ı ω¤Î√ fl˘¿Ì flάı ±fiı fi˘Ó‘ ÷ı‹ fl˘@›ÎfiÌ ΩHÎ ¿fl÷Ì
›ÎÿÌ (±À¿Î›÷ ›ÎÿÌ) ‹Ò‚ ω¤Î√fiı ‹˘¿·Ì ±Î’ı. ±Î‰Ì ‹ÎÏË÷Ì ‹Y›ı,
÷ıfiı ω«ÎflHÎ΋Î_ ·Ì‘Î ⁄Îÿ ‹Ò‚ fi˘Ó‘ ’flI‰ı ÷…‰Ì… ±Î√‚ «Î·ı.
7. ω«ÎflHÎÎ ËıÂfiÎ ¿Î√‚ ÁÎ◊ı Âά΋Î_ ±Î√‚ ¿Î›˝‰ÎËÌ ËÎ◊
‘fl÷Î_ ’Ëı·Î_ ¿ıÀ·Ì¿ ’Ò‰˝Ï‰Ï‘±˘ ’÷Ή‰ÎfiÌ Ë˘› »ı. ÷ıfiı ·√÷_ ±Î√·_
flı¿Õ˝ ˢ› ÷˘ ÷ı ±ı¿Ã<_ ¿flÌ ·ı‰Îfi_ flËı »ı. ±ı ωWΛfiı ·√÷Ì «Î· ŒÎ≥·
ˢ› ÷˘ ÷ı ±◊‰Î ÷ı‹Î_ ±L› ¿˘¥ ŒÎ≥·fi˘ ¿ı ¿Î√‚fi˘ µS·ı¬ ◊›˘ ˢ›
÷˘ ÷ıfiÌ ’HÎ …wflÌ Á΋√˛Ì ±ı¿ÃÌ ¿fl‰ÎfiÌ flËı »ı. ±Î‰ı· ¿Î√‚fiÎ ¿˘¥
¤Î√ ¿ı ÷ı‹Î_fiÌ ¿˘¥ ⁄Î⁄÷ ⁄Ì∞ ÂάÎfiı V’½÷Ì Ë˘› ÷˘ ÷ıfiı ·√÷˘
µ÷Îfl˘ ·¥, …wflÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ±◊ı˝ ÷ı ÂάÎfiı ‹˘¿·Ì ÿı‰Îfi˘ ◊Λ »ı ±◊‰Î
÷ı‰Î ‹tÎfi_ Á‹◊˝fi ¿fl÷Î_ ’Ëı·Î_ Á_⁄_‘ ‘flΉ÷Ì ÂάΠ÷ı Ωı¥ Ω› ÷ı‹
¿fl‰Îfi_ flËı »ı.
8. ±‹¿ ≠Á_√ı fi˘Ó‘-·ı¬fi Ï⁄fi…wflÌ Ãflı »ı. ±Î‰ı· ¿Î√‚ ’fl
¿fl‰ÎfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ V’p ˢ› ¿ı ⁄Ë … V’p ’Ò‰˝ ºpÎ_÷ ’fl ±Î‘ÎÏfl÷ ˢ›
¿ı µ’ÁÏ«‰ ¿ı fiΛ⁄ ÁÏ«‰ı ÷ı‰Î ¿Î√‚ ’flfiÌ ÁÒ«fi΋Î_ … V’p÷Î ¿flÌ
ˢ› I›Î_ fi˘Ó‘-·ı¬fi ÏÁ‰Î› ÁÌ‘˘ ‹Át˘ ‹_…^flÌ ‹ÎÀı ‹Ò¿Ì ¿Λ. ±ı …
≠‹ÎHÎı ±ı‰Î ⁄ÌΩ flÎ⁄ı÷Î ‹…⁄fiÎ ≠Á_√ı fi˘Ó‘ ¿fl‰Îfi_ …wflÌ ⁄fi÷_ fi◊Ì.
ÿÎ.÷. À>_¿Ì ‹ÿ÷ ‹ÎÀı ·Ì‘ı·Ì ≠ÎM÷ flΩ ÿflÏ‹›Îfi ¿˘¥fiÌ ±‰ı∞ Ïfi‹HÎÒ¿
¿fl‰Îfi˘ ≠ë fi ˢ› I›Îflı fi˘Ó‘ fi ‹Ò¿÷Î_ ¿ı‰‚ ›ÎÿÌ CÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î
… ≠‹ÎHÎı ¿˘¥ ±Ï‘Ïfi›‹ ¿ı Ïfi›‹ Ëı ÃflΉı·Î_ ’hο˘‹Î_ Ë¿‹ ±Î’‰Î
‹ÎÀı Ωı¥÷Ì ‹ÎÏË÷Ì ±Î‰Ì …÷Ì Ë˘› ÷˘ ÷ıı ⁄Î⁄÷ ±_√ı fi˘Ó‘ ‹Ò¿‰Îfi_
±Î‰U›¿ ⁄fi÷_ fi◊Ì.
28 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
9. ‰‚Ì, ±‹¿ ≠Á_√ı fi˘Ó‘-·ı¬fi ±Ï÷Á_ÏZÎM÷ ˢ‰_ CÎÀı »ı. ‹˘Àı
¤Î√ı fl˘…⁄fl˘… ±ı‰Î_ ·¬ÎHÎ ¿ı ±fl∞±˘ Áfl¿Îfl ÷flŒ ‹˘¿·Î÷Ì Ë˘›
»ı ¿ı …ı‹Î_ ¿˘¥ µkÎfl ÿı‰Îfi˘ ◊÷˘ ˢ÷˘ fi◊Ì ¿ı …ı‹Î_ ÷ı ’flI‰ı ¿˘¥
¿Î›˝‰ÎËÌ ¿fl‰ÎfiÌ ◊÷Ì Ë˘÷Ì fi◊Ì. ±Î‰Î ¿Î√‚˘ ’flfi_ fi˘Ó‘·ı¬fi ’HÎ
fi΋fi_ … ±fiı Á_ÏZÎM÷ ˢ› »ı. ““ŒÎ≥· ¿fḻı””, ““‹ÎhÎ ΩHÎ ‹ÎÀı””
‰√ıflı …ı‰Î ÂOÿ˘◊Ì ¿Î‹ «Î·ı. …ıfiÌ fi˘Ó‘ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰÷Ì fi◊Ì ÷ı‰Ì
Á΋ÒÏË¿ ŒÏfl›Îÿ ¿ı Ïfi‰ıÿfi, ‹˘¿·Î÷Ì ±Ï√˛‹ fi¿·, ›˘B› Áfl¿ÎflÌ flÎËı
fi ±Î‰ı·_ ·¬ÎHÎ ±fiı fifiÎ‹Ì ±fl∞ ‰√ıflı ±Î ≠¿ÎflfiÎ_ ·¬ÎH΢ »ı.
±ı‰Î ¿Î√‚˘ ’fl ’HÎ ““¿Â_ ¿fl‰Î’b_ fi◊Ì.”” ±◊‰Î ““›˘B› flÎËı
‹‚÷Ì ±fl∞fiÌ flÎË Ωı¥±ı”” ÷ı‹ ·¬‰_ ’›Î˝M÷ ◊Λ. ÷Î⁄ÎfiÎ ¬Î÷ÎfiÎ
±Ï‘¿Îfḻ˘fiı Á˘Ó’Λı·Ì ÁkÎÎfiÌ w±ı ¿Î›˝‰ÎËÌ ¿fl‰Î ÷ı±˘ Á‹◊˝ ˢ›
÷ı‹ »÷Î_ ’»ÎHÎ ◊÷_ ˢ› ÷ı‰Î ¿ıÁ˘‹Î_ ’HÎ, Áfl¿ÎflfiÌ ¿ı ‰Ë̉ÀÌ
ω¤Î√fiÌ ‹_…^flÌ ±Î‰U›¿ ¿ı ±’ıÏZÎ÷ fi◊Ì ÷ı‹ ÁÒ«‰Ìfiı, ÷ı ÷ı ±Ï‘¿ÎflÌfiı
÷ı‹fiÎ ËV÷¿ flËı÷Ì ÁkÎÎfi˘ ’Òfl˘ µ’›˘√ ¿fl‰Îfi_ ÁÒ«‰÷Ì À>_¿Ì fi˘Ó‘
‹Ò¿Ì ¿ıÁ˘fi˘ Ïfi¿Î· ¿flÌ Â¿Î› »ı.
10. ÂάÎfiÌ fi˘Ó‘‹Î_ Á΋ÎL› flÌ÷ı ω«ÎflHÎÎ ËıÂfi˘ ¿Î√‚ ÷tfi
V’p ±fiı ±ÎI‹ÏfiHÎν›¿ ˢ› ÷ı ÏÁ‰Î› ¿ıÁfiÌ À>_¿Ì Ë¿Ì¿÷, ±Ï‘¿ÎflÌfiı
fi…fl fiά÷ΉıÓ÷ ÷ı ¿ıÁfi˘ A›Î· ±Î‰ı ÷ı Ëı÷◊Ì ±Î’‰Îfi_ …wflÌ ⁄fiı »ı,
¿ÎflHÎ ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı ±Î‰Ì CÎHÎÌ ŒÎ≥·˘ ±Î‰÷Ì Ë˘› ±fiı ÷ı‹fiı ÿflı¿fiı ω√÷ı
‰Î_«Ì …‰Îfi˘ V‰Î¤Îω¿ flÌ÷ı ’Òfl÷˘ Á‹› fi ˢ›. ¿ıÁ ·_⁄ÎHΤ›˘˝, ÃÌ¿
ÃÌ¿ ««Î˝›ı·˘ …ÏÀ· ≠¿Îflfi˘ ˢ›, I›Î_ ±Ï‘¿ÎflÌ ’˘÷ı ’HÎ Á_ZÎı’ fl…^
¿fl‰ÎfiÌ ÁÒ«fiÎ ±Î’ı »ı. ±Î‰Ì Ë¿Ì¿÷fi_ ⁄›Îfi ¬Ò⁄ À>_¿‹Î_ ±fiı ‹Ò‚
·¬ÎHÎfiÎ 1/3 ¤Î√‹Î_ ◊‰_ Ωı¥±ı. ÷ı ‹tÎÁfl ˢ‰_ Ωı¥±ı ±fiı ÏfiHν›
‹Î√÷˘ ‹t˘ ⁄flÎ⁄fl ≠¿Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı‹ fl…^±Î÷ ◊‰Ì Ωı¥±ı. ±Î‹,
¿Î√‚fiÎ Ïfi¿Î·fiÌ Áfl‚÷Î ¬Î÷fl ·¬Î÷Ì fi˘Ó‘‹Î_ ÏfiHν› ‹ÎÀı ÷Îfl‰Î÷Î ‹tÎ
⁄flÎ⁄fl »ı ¿ıı ¿ı‹ ±fiı ¿Îœı·Î ‹tÎfi˘ ÏfiHν› ◊÷Î_ ¿ıÁfi˘ ’Òflı’Òfl˘ Ïfi¿Î·
™tUÄ - …Ør‚ 29
◊¥ ¿Âı ¿ı ¿ı‹ ÷ıfi˘ fi˘Ó‘-·ı¬¿ı ’Òfl˘ ω«Îfl ¿flÌfiı ‹tÎ ÷Îfl‰‰Î Ωı¥±ı.
‰‚Ì, ±ı‹Î_ ±ı Ω÷fiÎ ±√ε …ıfi˘ Ïfi¿Î· ◊›˘ ˢ› ÷ı‰Î ’ÒÒ‰˝ºpÎ_÷
(Precedents) Ωı ⁄_‘⁄ıÁ÷Î ◊÷Πˢ› ÷˘ ÷ıfi˘ Ïfiÿı˝Â ¿ı µS·ı¬ fi˘Ó‘-
·ı¬¿ ¿flı, fiı ÷ıfiı ±Î‘Îflı ÏfiHν› ‹ÎÀı ⁄ı hÎHΠω¿S’ ’HÎ ÁÒ«‰ı. ÷ı‹Î_ ’˘÷Îfiı
¥p ·Î√÷˘ ω¿S’ ⁄÷Ήı, ±fiı »ıS·ı ““±ÎiÎÎ◊ı˝”” ·¬Ì µ’flÌ ±Ï‘¿ÎflÌfi˘
ÏfiHν› ‹Î√ı.
11. ÏfiHν›Î◊ı˝ µ’ÏV◊÷ ◊÷Î ±Î ‹tÎ ±Î ≠¿ÎflfiΠˢ¥ ¿ı — (1)
V‰÷_hÎ (fl) ‹A› ±fiı ±ÎfiWÎ_Ï√¿ ÷◊Î (3) ‰ˆ¿ÏS’¿. V‰÷_hÎ ‹t˘ ±ıÀ·ı
⁄ÌΩ ¿˘¥ ‹tÎ ’fl ±Î‘Îfl fi flά÷˘ ˢ› ÷ı‰˘ ‹t˘, ÿÎ.÷. ““¿”” fiı ±‹¿
’ΛflÌ‹Î_, ±‹¿ ’√Îflı, ¿Î›‹ ¿fl‰˘ ¿ı ¿ı‹ ? ‹A› ÷◊Î ±ÎfiWÎ_Ï√¿, ±ı
ÁÎ’ıZÎ flÌ÷ı ω«Îfl÷Î ‹tÎ »ı. ±ı¿fiÌ µ’ÏV◊Ï÷‹Î_ ⁄ÌΩı ±ÎfiWÎ_Ï√¿ ⁄fiıı »ı.
ÿÎ.÷. ‹_⁄¥ flÎF›fiÎ ±‹¿ ¿Î›ÿÎ, ΩËıflfi΋Î◊Ì ±Î flÎF›fiı ·Î√ ¿fl‰Î
¿ı ¿ı‹ ? ±Î ‹A› ‹t˘ ◊›˘. ±ı ‹tÎfi˘ ÏfiHν› Ë¿Îfl‹Î_ ◊Λ ÷˘ ¤ÎWÎÎ_÷fl¿Îfl˘fiÌ
…B›Î±˘ ‹_…^fl ¿fl‰Îfi_ …wflÌ ◊Âı ¿ı ¿ı‹ ÷ı ±ÎfiWÎ_Ï√¿ ‹t˘ ◊›˘. ‰ˆ¿ÏS’¿
‹t˘ ±ıÀ·ı ±‹¿ ‹t˘ ‹_…^fl fi ◊÷Î_ ⁄ÌΩı …ı ‹t˘ ‹_…^fl ◊‰Îfi_ …HÎΉ‰Î‹Î_
±Î‰ı ÷ı. ÿÎ.÷. ““¿”” fiÌ ¬Î·Ì ’Õ÷Ì …B›Î±ı ““¬”” fiÌ ±‰ı∞ Ïfi‹c¿
¿fl‰Ì ¿ıı ¿ı‹ ? ±fiı ±Î‰Ì Ïfi‹c¿ ¿fl‰Îfi_ ¥p fi ˢ› ÷˘ ““¿”” fi˘ «Î…˝
““¬”” fiı ±Î’‰˘ ¿ı ¿ı‹ ? ÷ı ‰ˆ¿ÏS’¿ ‹t˘ ◊›˘. fi˘Ó‘‹Î_ ±ı¿◊Ì ‰‘ ‹tÎ
ˢ› ÷˘ ‹tÎfiÌ ±√I›fiÌ ºÏp±ı ÷◊Î Ë¿‹ ±Î’‰Î‹Î_ Áfl‚÷Î flËı ÷ı flÌ÷ı
‹tÎfi˘ ø‹ √˘Ã‰‰˘.
1fl. ‹tÎfiÌ ÷Îfl‰HÎÌ ’»Ì ÏfiHν› ’fl ±Î‰‰Î ‹ÎÀıfiÎ_ ÁΑ¿-⁄Α¿
¿ÎflH΢fi_, ±ıÀ·ı ¿ı ‹Î√HÎÌ Á‹◊˝fi ¿fl‰Î ›˘B› ˢ› ÷˘ ÷ı ‹ÎÀıfiÎ_ ±fiı
÷ı À¿Ì ¿ı ÷ı‹ fi ˢ› ÷˘ ÷ı ‹ÎÀıfiÎ_ ¿ÎflH΢fi_, V’p ±fiı ÷¿˝Á_√÷
Ïfifl’HÎ ¿fl‰_ CÎÀı. ±ÎfiÎ Á‹◊˝fi‹Î_ …ı ¿Î›ÿÎ, Ïfi›‹ ¿ı V◊Î›Ì Ë¿‹fi˘
±Î‘Îfl ‹‚÷˘ ˢ› ÷ı ÀÎ_¿Ìfiı ÷ı ’»Ì ¿˘¥ ’Ò‰˝ºpÎ_÷ ¿ı ÁÎQ›ÿ½¿ Ë¿Ì¿÷
30 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ˢ› ÷˘ ÷ı ÿÂν‰Ì ¿Λ. ±Î‹, ±Î‰ı· ·¬ÎH΋Î_ ≠¿À ◊›ı· ±Ï¤≠Λ
¿ı ◊›ı· ‹Î√HÎÌfi_ ÿ½fi ¿flΉÌ, fi˘_‘-·ı¬¿ı ’˘÷ÎfiÌ ÁÒ{ ±fiı Ïfi›‹˘fiÌ
ΩHοÎflÌ ‹…⁄ ±Ï¤≠Λ ±Î’‰Îfi˘ flËı. ±Î‹, ¿ıÁfiÎ √HÎÿ˘WÎ ‹…⁄
ÏfiHν› ’fl ±Î‰‰Îfi_ ◊Λ. F›Î_ Áfl¿ÎflfiÎ V‰Ï‰‰ı¿fi˘ ≠ë ˢ› I›Î_ ÷ı‹
¿fl‰Î ““Áfl¿Îfl ‹¬I›Îfl »ı”” ¿ı ““Áfl¿Îflfiı »^À »ı”” ±ı ‹÷·⁄fiÌ fi˘Ó‘
’HÎ µ‹ıflÌ Â¿Î›.
±Î‹, ¿˘¥ ωWΛfiÎ ±fiı¿ ‹tΠˢ› ±fiı ÷ı ≠I›ı¿ ’fl V’p Ë¿‹
‹ı‚‰‰Îfi_ …wflÌ Ë˘› I›Îflı ÷ı ≠I›ı¿ ‹tÎfiı fi˘Ó‘fi˘ ωWΛ ⁄fiΉ‰˘ Ωı¥±ı.
±Î‹ ◊÷Î_ CÎHÎ̉Îfl ±ı‰_ ⁄fiı »ı ¿ı ω«ÎflΑÌfi ¿Î√‚fiÎ Ïfi¿Î· ‹ ÎÀı
±Î‰U›¿ ÷‹Î‹ ‹ÎÏË÷Ì fl…^ ¿fl‰Î …÷Î_ ÷ı ¤Îflı¬‹ ◊¥ Ω› »ı ÷◊Î
@›Îflı¿ ω«Îfl‰Îfi˘ ‹t˘ ±V’p ⁄fiÌ Ω› »ı. ±Î‹ fi ◊Λ ÷ı ‹ÎÀı …wfl
…HÎΛ ÷˘ ±Î‰Ì ‹ÎÏË÷Ìfiı ±·√ ’ÏflÏÂp ¿ı ’hοfiÎ w’‹Î_ fi˘Ó‘fiÎ
±_÷¤Î√ı ΩıÕÌ Â¿Î›. ±Ï÷ ωV÷ÎflÌ fi˘Ó‘-·ı¬fi ÿ˘WÎ √HÎΛ. ±ı …ıÀ·_
‹tÎÁfl ±fiıı Á_ZÎı’‹Î_ ˢ› ±ıÀ·_ ÁÎfl_.
fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ fiÌ«ıfiÌ ⁄Î⁄÷˘fi˘ Á‹Î‰ı ˢ‰˘ …wflÌ »ı —-
1. fi˘Ó‘-·ı¬fifiÌ Âw±Î÷ ““ÁÎÿfl fl…^””, ““Áωfi› fl…^”” ±ıı‰Î
‰Î@›◊Ì ¿fl‰Ì ±fiı fi˘Ó‘ ’fl ¿«ıflÌfi_ À>_¿<_ fi΋ ±fiı ÂάÎfi_ fi΋ ÿÂ퉉_.
fl. fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ fl…^ ¿flı·Ì ÷‹Î‹ ⁄Î⁄÷˘ ÁÎ«Ì ±fiı ‹tÎÁfl ˢ‰Ì
Ωı≥±ı.
3. ω«ÎflHÎÎ ‹ÎÀıfiÎ ¿Î√‚‹Î_ ¿˘¥ ¬˘ÀÌ fl…^±Î÷ ¿flı·Ì ˢ› ÷˘ ÷ı
fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ …HÎÎ‰Ì ÷ı ±_√ıfiÎ ’flΉΠ‹ı‚‰Ì ÷J› ‰√flfiÎ ±ÎZÎı’˘ ˢ›
÷˘ ÷ı ±_√ı ›˘B› ÁÒ«fi ·¬‰_ …wflÌ »ı.
4. ω«ÎflHÎÎ ‹ÎÀıfiÎ ¿Î√‚ ⁄Î⁄÷ ¿˘¥ Ïfi›‹ Ëı ¿Î›˝‰ÎËÌ ¿fl‰ÎfiÌ
ˢ› ÷˘ Ïfi›‹ ±fiı ¿Î›ÿÎfiÎ ±Î‘Îfl ÀÎ_¿Ì ¬flı¬fl Â_ ¿fl‰Î’ÎhÎ »ı ÷ı ±_√ı
fi˘Ó‘‹Î_ V’p÷Î ¿fl‰Ì.
™tUÄ - …Ør‚ 31
’. Áfl¬Î … Ï¿VÁα˘‹Î_ ±√ε …ı ÏfiHν› ·¬‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ ˢ› ÷ı
±_√ıfi˘ µS·ı¬ ¿fl‰˘ Ωı¥±ı.
6. …ı Ë¿Ì¿÷ ±√fl ‹tα˘ ±_√ı Áfl¿ÎflÌ Ë¿‹˘fiÌ …wfl ˢ› ÷ı
‹tα˘fi˘ V’p µS·ı¬ fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ ¿fl‰˘ Ωı¥±ı.
7. ±Î√‚fiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ±_√ıfi_ V’p ‹_÷T› fl…^ ¿fl‰_ Ωı¥±ı.
8. fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ fiÎfiÎ Œ¿fl΋Î_ ±ı¿ı ±ı¿ ‹t˘ K›Îfi‹Î_ ±Î‰ı ÷ı ≠‹ÎHÎı
fi˘Ó‘ fiÎfiÎ Œ¿fl΋Î_ Â@› ˢ› I›Î_ Á‘Ì ‰Ëı_«Ì ÿı‰Ì Ωı¥±ı.
9. fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ ·Î_⁄Î ‰Î@›˘ ±◊‰Î Ï⁄fi…wflÌ ÂOÿ≠›˘√˘ À΂‰Î
±fiı ±·_¿ÎÏfl¿ ¤ÎWÎ΋Î_ fi˘Ó‘ ·¬‰Ì fiËŸ.
10. fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ ÁÒ«fi˘ ±fiı ¿Î›˝‰ÎËÌfiÌ MΩÏ÷ ÿÂν‰Ì ¿Λ. ’fl_÷
fi˘Ó‘-·ı¬fi‹Î_ ±_√÷ ±Ï¤≠Λ ±Î’Ì Â¿Î› fiËŸ.
11. fi˘Ó‘ Á‰ÎE› ±ZÎfl˘‹Î_ ·¬‰Ì Ωı¥±ı.
1fl. fi˘Ó‘ ’ÒflÌ ◊›ı fi˘Ó‘-·ı¬¿ı …ı ±Ï‘¿ÎflÌ Á‹ZÎ fi˘Ó‘ fl…^ ◊÷Ì Ë˘›
÷ıfiı ““±ÎiÎÎ◊ı˝ ÁÎÿfl”” ±ı‹ ·¬‰_.
13. fi˘Ó‘-·ı¬¿ı fi˘Ó‘fiÌ fiÌ«ı ’˘÷ÎfiÌ À>_¿Ì ÁËÌ fi˘Ó‘fiÌ ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\fiÎ
¬ÒHÎı ¿fl‰Ì ±fiı ’ÒflÌ ÷Îfl̬ fiά‰Ì.
14. ’»Ì fi˘Ó‘fiÎ ËÎ_ÏÁ›Î‹Î_ …ı ±Ï‘¿ÎflÌ/±Ï‘¿Îfḻ˘ Á‹ZÎ ‹_…^flÌ
±◊ı˝ fi˘Ó‘ fl…^ ◊÷Ì Ë˘› ÷ı‹fi˘ ˢt˘ ÏfiÏÿ˝p ¿fl‰˘ Ωı¥±ı.
1’. ±Îÿı ±Î’fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌ fi˘Ó‘‹Î_ …‹HÎÌ ⁄Î…\±ı ’˘÷ÎfiÌ ÁËÌ
¿flÂı.
16. »ıS·ı µ’flÌ ±Ï‘¿Îfḻı ±Î’ı·Ì ÁÒ«fiÎ ‹…⁄ fi˘Ó‘ ·ı¬¿ ›˘B›
‹Át˘ ‹Ò¿Âı.
±Î ·ı¬fi-≠¿ÎflfiÎ ¿ı_À·Î¿ fi‹ÒfiÎ ±Î ÁÎ◊ı ±ÎM›Î »ı.
32 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘-1
ÏË÷ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì flÎË÷ ±Î’‰Î ⁄Î⁄÷.
√. flÎ. Áˆ.fiÎ. ±fiı ω. ⁄˘Õ˝,
±‹ÿΉÎÿ.
ÁÎÿfl fl…^
1. ÏË÷ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì .................... fiı ‹ÿÿ ±Î’‰Î ±_√ı ¿·ı@Àfl
±fiı ≠‹¬, Ï…S·Î ÁˆÏfi¿, fiÎω¿ ±fiı ω‹Îfi̱˘fiÎ ⁄˘Õ˝ ..................fi˘
÷Î. ......................... fi˘ ’hÎ fi_. .......................... Ωı‰Î ωfi_÷Ì.
fl. ±Î ±fl…ÿÎfl ·U¿fl‹Î_ ........................... ‰Wν .....................
‹ÎÁfiÌ Áı‰Î ⁄Ω‰fiÎfl ¤Ò÷’ÒÒ‰˝ ÁˆÏfi¿ ..............fi_/ fiÌ Á_÷Îfi/ ω‘‰Î
»ı.
3. √HÎ ±Î’‰ÎfiÌ Á‘Îflı·Ì ’©Ï÷ ±fiÁÎfl …wflÌ ⁄fi÷Î ±˘»Î‹Î_
±˘»Î √HÎ Á΋ı ±fl…ÿÎfl .............................. √HÎ (- À¿Î) ‹ı‚‰ı
»ı ±fiı ±ıı flÌ÷ı ÏË÷ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì ‹ÿÿfiı ’ÎhÎ Ãflı »ı.
4. ±ı¿ ‰Wν Á‘Ì ‹ÎÏÁ¿ w. .................(±_¿ı wÏ’›Î ................)fiÌ
Ïfi‰Î˝Ë √˛ÎLÀ «Î· flά‰ÎfiÌ ¿·ı@Àflı ¤·Î‹HÎ ¿flÌ »ı.
’. ±Î Á_Ω√ ı ˘‹Î_ ±fi‹Ï÷ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷˘ ÷Î. .....................
◊Ì ±ı¿ ‰Wν Á‘Ì ÏË÷ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì ‹ÎÏÁ¿ w. ................. (±_¿ı wÏ’›Î
................)fiÌ flÎË÷ ‹_…^fl ¿fḻı.
ÏË÷ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì fiÎHÎÎ_ ‹‚Ì Â¿ı ÷ı‹ »ı.
±ÎiÎÎ◊ı˝ ÁÎÿfl
(À>_¿Ì ÁËÌ ÷Îfl̬ ÁÎ◊ı)
ÁÏ«‰ (ÁËÌ)
™tUÄ - …Ør‚ 33
fi‹Òfi˘-fl
‰. ±fiı ’. ω/¿
‰ÎÏWν¿ ‰Ë̉ÀÌ ±Ëı‰Î·fiÌ ‹_…fl^ Ì ±fiı ≠¿ÎÂfi
ÁÎÿfl fl…^
fl. ‹A› ‰fi Á_flZοḻı ................. fi˘ ‰L› ≠ÎHÎÌ Á_flZÎHÎ ±_√fi
ı ˘
‰ÎÏWν¿ ‰Ë̉ÀÌ ±Ëı‰Î· ‹˘¿S›˘ »ı. ±ı¿ÿ_ flı ±Ëı‰Î· ⁄flÎ⁄fl »ı. ’fl_÷
ÏfiWÎı‘ ¿Î‚ ωÂıfiÎ Œ¿fl΋Î_ ¤Ò÷Ò ’Ò‰Ò ˝ ÁΈflÎpˇ flÎF› ±fiı ¤Ò÷’Ò‰˝ ‹⁄ _ ¥
flÎF›fi˘ …ı µS·ı¬ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı ÷ıfiı ⁄ÿ·ı ωV÷Îflfi_ ‰Hνfi ¿fl‰_ ÃÌ¿
…HÎÎÂı. ±Î ≠‹ÎHÎı ¿fl‰Î ‹.‰.Á_. fiı …HÎΉ̱ı.
3. ⁄Ì…\_, fiÌ«ı ≠‹ÎHÎıfiÎ_ ±L› ≠ÎHÎ̱˘fi˘ Ï¿Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·
¿ıı ÷ı‹fiı ‹ÎflÌ fiά‰Î‹Î_ ±Î‰ı· ¿ı ÷ı ‹flHÎ ’΋ı·-
ÏÁ_Ë -
ÿÌ’ÕÎ-
flŸ» -
’HÎ …ı «Î‹ÕÎ_ ‹Y›Î_ »ı ÷ıfiÌ Ï‰√÷˘ fiÌ«ı ‹…⁄ ÿÂν‰‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı-
ÏÁ_Ë -
ÿÌ’ÕÎ-
±Î µ’fl◊Ì …HÎÎÂı ¿ı .................. ÿÌ’ÕÎ_fiÎ_ «Î‹ÕÎ_ ‹Y›Î_ …HÎÎ÷Î_
fi◊Ì ±fiı ................. flŸ»fi_ «Î‹Õ<_ ’HÎ ‹Y›_ …HÎÎ÷_ fi◊Ì.
±Î ωÂı V’pÌ¿flHÎ ¿fl‰Î ‹.‰.Á_. fiı …HÎΉ̱ı.
4.hÎÌ…\_, ‰L› ≠ÎHÎÌ ÁM÷ÎË ÿflÏ‹›Îfi Ïfi⁄_‘ ±fiı Œ˘À˘√˛ÎŒÌ
ËfľΥ±˘ ›˘…‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì. ÷˘ ÷ıfiÎ_ ÂÎ_ ’ÏflHÎ΋˘ ±Î‰ı·Î_ ±fiı
ω…ı÷α˘fiÌ ÂÌ ¿ÿfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì ÷ı ω√÷˘ ÿÂν‰‰Ì …wflÌ
…HÎΛ »ı. ±Î ω√÷˘ ÿÂν‰‰Î ‹.‰.Á_. fiı …HÎΉ̱ı.
’hÎfi˘ ‹Át˘ ÁÎÿfl fl…^
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
fiÎ.Á. (ÁËÌ)
34 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Ïÿ‰Á 8‹Î_ V’p÷Î ¿flı ÷ı‰Ì ωfi_÷Ì
‹Át˘ Á‘Λ˘˝ »ı. (VÎËÌ)
‹ÁtÎfiÌ ÀÎ≥’-fi¿·˘ ÁËÌ ±◊ı˝ ÁÎÿfl
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ.Á.

‹.‰.Á_. lÌfiÌ ¿«ıflÌfi˘ ≠I›kÎfl - ’hÎ w’ı

Áωfi› …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı-”
(1) ÏfiWÎı‘ ¿Î‚ ±_√ıfiÌ ÁÒ«fiÎ ‹…⁄ ±Ëı‰Î·fiÎ ’ÎfiÎ_ fi_.
................. ’fl Á‘Îfl˘ ¿flÌ ’fl÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(fl) ≠ÎHÎ̱˘fiÌ Á__A›Î ÷◊Î «Î‹ÕÎ_fiÌ Á__A›Î ‰E«ıfiÎ ÷ŒÎ‰÷
⁄Î⁄÷ Ë¿Ì¿÷ fiÌ«ı ‹…⁄ »ı —-
Ï¿Îfl ’fl‰ÎfiÎ Ëı ‹Îfl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· ≠ÎHÎ̱˘fiÎ_ «Î‹ÕÎ_ Áfl¿ÎflÌ
Àˇ˘ŒÌ √HÎÎ÷Î_ fi◊Ì. ÷ı◊Ì ÷ıfiÎ_ «Î‹ÕÎ_ ‹‚Ì Â¿ı fiËŸ. ‹flHÎ ’΋ı·
≠ÎHÎ̱˘fiÎ_ «Î‹ÕÎ_ Ωı ÁÎflÌ ÏV◊Ï÷‹Î_ ‹‚Ì Â¿ı· ˢ› ÷˘ … ÷ı Ï¿Îfl-
ÂıWÎ (Àˇ˘ŒÌ) ÷flÌ¿ı ±ËŸ ±Î‰ı »ı. ‹flHÎfiÌ ‹ÎÏË÷Ì ‹˘ÕÌ ‹‚‰Î◊Ì ±√fl
«˘‹ÎÁÎfiÌ ∑÷ ˢ‰Î◊Ì ±Î‰Î_ «Î‹ÕÎ_ ÷fl÷ ⁄√ÕÌ Ω› »ı, ±ıÀ·ı Àˇ˘ŒÌ
‹ı‚‰Ì ¿Î÷Î_ fi◊Ì. flŸ»fi˘ Ï¿Îfl ‹˘ÀÎ Ï¿Îfl-’fl‰ÎfiÎ Ëı ◊›˘ Ë÷˘
±ıÀ·ı ÷ıfi_ «Î‹Õ<_ Áfl¿ÎflÌ- ÂıWÎ (Àˇ˘ŒÌ) ÷flÌ¿ı ‹Y›_ fi◊Ì.
(3) ‰L› ≠ÎHÎÌ ÁM÷ÎË ±_√ıfiÌ ËflÌŒÎ≥±˘ ωÂı-
Ïfi⁄_‘-ËflÌŒÎ≥fiÌ Ï‰√÷ ˉı µ‹ıflÌfiı Œ¿flÎ fi_ ....... ‹Î_ ‹˘¿·‰Î‹Î_
±Î‰Ì »ı. Œ˘À˘√˛ÎŒÌ - ËflÌŒÎ≥ ›˘…‰Î‹Î_ ±Î‰ı· ’fl_÷ ÷ı ‹ÎÀı
Á_÷˘WοÎfl¿ ≠‰ıÂ-’h΢ fiËŸ ±Î‰÷Î_, ÷ı ’Õ÷Ì ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì. ±Î◊Ì
÷ıfi˘ µS·ı¬ ±Ëı‰Î·‹Î_ ¿flı· fi◊Ì.
™tUÄ - …Ør‚ 35
µ’flfiÌ Ë¿Ì¿÷ı Á‘Îflı·Î ±Ëı‰Î·fi_ ≠¿ÎÂfi ¿flΉ‰Î ›˘B› ◊‰Î
ωfi_÷Ì »ı.
ÁËÌ.-
‹. ‰. Á_.
√…flÎ÷ flÎF›.””
‰. ±fiı ’. ω./¿.
±Î ω¤Î√fiÌ ÷Î. ..........................fiÌ fi˘Ó‘ ±L‰›ı ÁÎÿfl fl…^.
‹Ò‚ ±Ëı‰Î·‹Î_ ““ÏfiWÎı‘ ¿Î‚”” ±_√ıfiÎ Œ¿fl΋Î_ ÁÒ«T›Î ≠‹ÎHÎı
Á‘Îfl˘ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı. ÷ı‹ ¿fl÷Î_ ‹Ò‚ Œ¿fl΋Î_ …ı ËÎ◊Ì, C΢flÎÕ,
√·Î⁄Ì ‹Î◊Î‰Î‚Ì ⁄÷¿, ÁŒıÿ ’Î_¬‰Î‚Ì ‰ÕÕ¿ ±fiı ‹˘flfi˘ µS·ı¬
¿fl‰˘ flËÌ …‰Î ’΋ı· ÷ıfi˘ µ‹ıfl˘ ¿flÌ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. ‹˘fl flÎpˇÌ›
’ZÎÌ Ë˘≥ ÷ıfi˘ ÏfiWÎı‘ ¿Î‚ Á‹√˛ flÎF›‹Î_ Á‹√˛ ‰Wν ÿflÏ‹›Îfi ˢ‰˘
Ωı¥±ı ±ıı‹ ‹Îfi‰Îfiı ¿ÎflHÎ »ı. ±ıÀ·ı ‹˘fl ±_√ı ÷ı ≠‹ÎHÎı …HÎΉ̱ı.
⁄Î¿Ì ‰ÎÏWν¿ ±Ëı‰Î· ⁄flÎ⁄fl ˢ¥ ÷ıfiı ‹_…^flÌ ±Î’̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
À>_¿Ì fi˘Ó‘ ÀÎ≥’ ¿flÌfiı ‹Ò¿Â˘.
µ.Á. (ÁËÌ)
ÁÎÿfl fl…^
fl. ‹A› ‰fiÁ_flZοlÌ ÷flŒ◊Ì 19 ...........fi˘ ‰L› ≠ÎHÎÌ Á_flZÎHÎ
±_√ıfi˘ ‰ÎÏWν¿ ‰Ë̉ÀÌ ±Ëı‰Î· fl…^ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. ‰ÎÏÊ˝¿
‰Ë̉ÀÌ ±Ëı‰Î·‹Î_ …ı ‹ÎÏË÷Ìfi˘ Á‹Î‰ı ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı ÷ıfiÌ
±fiø‹ÏHοΠ’ÎfiÎ ....................... ’fl Ωı‰Î ωfi_÷Ì »ı.
3. ’Ëı·˘ ±Ëı‰Î· fl…Ò ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·˘ I›Îflı ÏfiWÎı‘-¿Î‚
ÿflÏ‹›Îfi ‹flHÎ ’΋ı·Î_ ›Î ÷˘ Ï¿Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î_ ≠ÎHÎ̱˘ ±fiı
‰L› ≠ÎHÎÌ ÁM÷ÎË ÿflÏ‹›Îfi …ı Ïfi⁄_‘ ±fiı Œ˘À˘√˛ÎŒÌfiÌ ËflÌŒÎ≥±˘
36 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
›˘…‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì, ÷ı ωÂı ±Î ω¤Î√fiÎ ÷Î ....................fiÎ ’hÎ
±L‰›ı ±‹¿ V’pÌ¿flHÎ ‹Î√‰Î‹Î_ ±Î‰ı·. ‹A› ‰fiÁ_flZοḻı
÷ı‹fiÎ ÷Î. .............. fiÎ ’hÎ fi_ ..............±L‰›ı …wflÌ V’pÌ¿flHÎ
¿flı· »ı. ÷ı‹Î_ ‹Ò‚ ±Ëı‰Î·‹Î_ ÏfiWÎı‘ ¿Î‚ ±_√ıfiÎ Œ¿fl΋Î_ ÁÒ«T›Î
≠‹ÎHÎı Á‘Îfl˘ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. ’fl_÷ ÷ı‹Î_ Á‘Îfl˘ ¿fl‰Î◊Ì, ‹Ò‚
Œ¿fl΋Î_ ËÎ◊Ì, C΢flÎÕ, √·Î⁄Ì ‹Î◊Î‰Î‚Ì ⁄÷¿, ÁŒıÿ ’Î_¬‰Î‚Ì
‰ÕÕ¿ ±fiı ‹˘flfi˘ µS·ı¬ ¿fl‰˘ flËÌ …‰Î ’΋ı· »ı. ±Î Á_Ωı√˘‹Î_
‹˘fl ÏÁ‰Î›fiÎ_ ≠ÎHÎ̱˘ ±fiı ’ZÎ̱˘fi˘ µ‹ıfl˘ ›˘B› V◊‚ı ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı· »ı. F›Îflı ‹˘fl flÎpˇÌ› ’ZÎÌ Ë˘¥ ÷ıfi˘ ÏfiWÎı‘ ¿Î‚ Á‹√˛
flÎF›‹Î_ Á‹√˛ ‰Wν ÿflÏ‹›Îfi ˢ‰˘ Ωı¥±ı, ±ı‹ ‹ÎfiÌ ÷ı ≠‹ÎHÎı
Á‘Îfl˘ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. µ’fl ≠‹ÎHÎıfiÎ Á‘ÎflÎ ÁÎ◊ıfi˘ ‰ÎÏWν¿
‰Ë̉ÀÌ ±Ëı‰Î· ⁄flÎ⁄fl ˢ¥ ÷ııfiı Áfl¿ÎflfiÌ ‹_…^flÌ ‹Y›Î ⁄Îÿ
≠ÏÁ© ¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
fiÎ. Á.
±Ëı‰Î· √…flÎ÷Ì‹Î_ ¤ÎWÎÎ_÷flfiÎ w’‹Î_ »ı. ±Î Ëı‰Î· ÷ˆ›Îfl
¿flfiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌ ±fiı ‰fi ¬Î÷ÎfiΠωiÎÎ’fi ±Ï‘¿ÎflÌ w⁄w, ÁÒ«fiÎ
‹ÎÀı ±Î‰Ì Ω›.
(ÁËÌ)
fiΛ⁄ ÁÏ«‰ḻı ‰Õ˘ÿflÎ ‹¿Î‹ı ±ÎfiÌ ««Î˝ ¿flÌ »ı. Á‘Îflı·
±Ëı‰Î·fiÌ flÎË Ωı¥±ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
‰. ±fiı ’.ω./¿.
ÁÎÿfl fl…^
‹. ‰. Á_flZοḻı ÷ı‹fiı ÁÒ«fiÎ ±ÎM›Î ‹…⁄ ‰L› ≠ÎHÎÌ
Á_flZÎHÎfi˘ 19 ............ fi˘ ‰ÎÏWν¿ ±Ëı‰Î· ‰HνfiÎI‹¿ w’ı ŒflÌ◊Ì
÷ˆ›Îfl ¿flÌfiı (⁄ı ≠÷) Áfl¿ÎflfiÌ ‹ÎL›÷Î ±◊ı˝ ÁÎÿfl ¿flı· »ı.
™tUÄ - …Ør‚ 37
±Ëı‰Î· ÷’ÎÁ÷Î_ w. .................. ’fl ¬ÎÁ ¬«˝fiÎ Áfl‰Î‚΋Î_
w. ................. ⁄÷ÎT›Î »ı, ÷ı ⁄flÎ⁄fl fi◊Ì, ¬fl˘ ±Î_¿Õ˘ w. ...................
»ı. ÷ı◊Ì ÷ı‹Î_ …ı »ıS·ı ......................fi˘ ±Î_¿Õ˘ »’Λı·˘ »ı ÷ı ¤Ò·◊Ì
»’Λı·˘ …HÎΛ »ı. ±Î ¤Ò· ±hÎı Á‘ÎflÌ ·¥±ı. ⁄οÌfiÎı ±Ëı‰Î·
⁄flÎ⁄fl ˢ› ÷ı‹ …HÎΛ »ı. ÷ııfiı ≠ÏÁ© ¿fl‰ÎfiÌ ‹_…^flÌ ±Î’̱ı.
19............. fiÎ ±Ëı‰Î·fiÌ ŒÎ≥· ±Î fiÌ«ı Ωı‰Î ÁÎfl ‹Ò¿ı· »ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
fiÎ.Á.
‹ıÓ …wflÌ Á‘ÎflÎ ¿›Î˝ »ı.
(ÁËÌ)
ÁÏ«‰ (ÁËÌ)
fiΛ⁄‹_hÎÌlÌ (ÁËÌ)
‹. ‹_hÎÌlÌ (ÁËÌ)
µ’flfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌfiÎ ±fiÁ_‘Îfiı ÁÎÿfl fl…^. 19 ............ fi˘
±Ëı‰Î· ‹Î. ‹_hÎÌlÌ, ‰fi ±fiı ‹Î. ‹. ‹_hÎÌḻı Ωı¥ ‹_…^fl ¿flı·
»ı. ±Î ±Ëı‰Î· »’Ή‰Î ‹ÎÀı ‹_…^flÌ ±Î’̱ı.
√›ı ‰Wνı ±Ëı‰Î·fiÌ 500- ±_¿ı ’Î_«Á˘ ≠÷ »’Ή‰Î ‹_…fl^ Ì
±Î’ı· Ë÷Ì. ±Î ‰WÎı˝ ’HÎ ÷ı ‹…⁄ ¿fḻı, ±Î ŒÎ≥· µ. ¬Î. ±fiı ∂.
ω. fiı ⁄÷Ή̱ı. ÿfl¬ÎV÷fiı Á_‹Ï÷ ±Î’‰Î ωfi_÷Ì ¿fḻı. √÷ ‰WνfiÌ
ŒÎ≥· ±Î ÁÎ◊ı Ωı‰Î ‹ÎÀı flάı· »ı. Ë¿‹˘fi˘ ‹Át˘ fl…^ ¿flı· »ı.
ÿfl¬ÎV÷fiı Á_‹Ï÷ ±Î’̱ı. ¬«˝ ‰Wν ...........................fiÌ ‹_…^fl
¿flı· √˛ÎLÀ‹Î_◊Ì ‹ı‚‰‰Îfi_ flËıÂı.
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ. Á.
38 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±. ω. fi˘Ó. fi_. ................... ÷Î. ............... µ. ¬Î. ±fiı ∂.
ω.““CΔ” ÂάΠ≠Ï÷ (±ı¿ ŒÎ≥· fi_. ÁÎ◊ı)
µ. ¬Î. ±fiı ∂. ω./CÎ.
‰. ±fiı ’. ω¤Î√fiÌ ÷Î. ................... fiÌ µ’flfiÌ fi˘Ó‘
Á_⁄_‘‹Î_ ÁÎÿfl fl…^.
fl. ‰L› ≠ÎHÎÌ Á_flZοfiÎ ........... fiÎ ±Ëı‰Î·fiÌ ’00 fi¿·˘
±_√ıfi_ ‰ËıÓ«HÎÌ’hο ÿÂν‰‰Î ‰. ±fiı ’. ω¤Î√fiı ≠◊‹ ωfi_÷Ì
¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ. Á.
√›Î ‰WÎı̋ 500 fi¿· »Î’Ì Ë÷Ì ÷ı◊Ì ±Î ‰WÎı̋ ’HÎ ÷ıÀ·Ì … fi¿·
»Î’‰Ì ÷ı‹ fi◊Ì. …wflÌ Ë˘› ÷ıÀ·Ì fi¿· »Î’‰Ì Ωı¥±ı. ¿fl¿ÁflfiÌ
ºÏp±ı ‰fi ±fiı ’›Î˝‰flHΠω¤Î√ …\±ı ±fiı ÷’ÎÁ ¿flı ¿ı √›Î ‰WνfiÌ
fi¿·˘‹Î_◊Ì ¿ıÀ·Ì Ï⁄fi…wflÌ ’ÕÌ flËÌ. 500 fi¿·˘◊Ì ◊˘ÕÌ ±˘»Ì ˢ›
÷˘ «Î·Ì ¿ı ÷ı‹ »ı ¿ı fiËŸ, ¿ıÀ·Ì fi¿·˘ ¿˘fiı ¿˘fiı ‹˘¿·‰ÎfiÌ »ı
‰√ıflı ω«ÎflÌ, ÷’ÎÁÌ ÷ı ‰ËıÓ«HÎÌ-’hο ’˘÷ÎfiÎ fiÎHÎο̛ Á·ÎË¿Îflfiı
⁄÷Î‰Ì Ï⁄fi…wflÌ fi ◊Λ ÷ı ‹…⁄ fi¿·˘ »’Ήı ÷ı‰Ì ωfi_÷Ì. ⁄οÌ
±Î ω¤Î√fiÌ Á_‹Ï÷ »ı.
(ÁËÌ)
±.ω. fi˘Ó fi_................ ÷Î. ................‰. ±fiı ’. ω./ ¿ ÂάÎ
≠Ï÷
‰. ±fiı ’. ω./¿
±Î ω¤Î√fiÌ ÷Î. ................. fiÌ fi˘Ó‘fiÎ ±fiÁ_‘Îfiı,
ÁÎÿfl fl…^
™tUÄ - …Ør‚ 39
µ. ¬Î. ±fiı ∂. ω. fiÌ ÷Î. .................... fiÌ fi˘Ó‘ ±Î√‚fiÎ
’ÎfiÎ ’fl Ωı‰Î ωfi_÷Ì. ÷ıı ω¤Î√ı ÿfl¬ÎV÷fiı Á_‹Ï÷ ±Î’ı· »ı.
±Ëı‰Î·fiÌ fi¿·˘fiÌ ÁÎ«Ì …wÏfl›Î÷fiÌ ‹ÎÏË÷Ì ‹. ‰. Á_. lÌ
’ÎÁı◊Ì ‹_√Ή̱ı, ±. Á. ’hÎfi˘ Á΋ı· ‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı fl‰ÎfiÎ
¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ.Á.
‹Át˘ …‰Î ÿ˘.
’fl_÷ ÁÎ◊˘ÁÎ◊ ±Î ±Ëı‰Î· ±_√˛ı∞‹Î_ »’Ή‰ÎfiÌ ’HÎ ÷…‰Ì…
Áfl¿ÎflÌ Ë¿‹ ±fiÁÎfl ¿fl‰ÎfiÌ flËı »ı; ÷˘ ÷ı ≠‹ÎHÎı ¿Î›˝‰ÎËÌ ¿fl‰Ì.
(ÁËÌ)
µ’ÁÏ«‰fiÌ ÷Î................ fiÌ fi˘Ó‘fiÎ ±fiÁ_‘Îfiı ÁÎÿfl fl…^.
’hÎ fl‰ÎfiÎ ¿›˘˝. …\±˘ V◊‚≠÷ M≤. ............... ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌ
M≤. ............ ◊Ì M≤. ................ ’flfiÎ ‰L› ≠ÎHÎÌ Á_flZÎHÎ ±_√ıfiÎ
‰ÎÏWν¿ ±Ëıı‰Î·fi_ √…flÎ÷Ì‹Î_◊Ì ±_√˛ı∞ ¤ÎWÎÎ_÷fl ¿flÌ ±Î’‰Î ωfi_÷Ì
¿fḻı.
’hÎ-‹ÁtÎfiÌ ÀÎ≥’ fi¿·˘ ÁÎÿfl
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ. Á.
40 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘ - 3
(»ÀHÎÌ ±fiı ’»Î÷‰√˝fiÌ À¿Î‰Îfl)
ÁÎ. ‰. ω. ““√””
Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ »ÀHÎÌ ±fiı ’»Î÷‰√˝fiÎ ·˘¿˘fiı ±Î’‰ÎfiÌ
flÎË÷ ±_√ıfi˘ flÎ…¿Ì› ±fiı Áı‰¿√HΠω¤Î√fi˘ ÷Î. .............fi˘
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. .............÷fl÷ Ωı‰ÎfiÌ Á√‰Õ ‹ÎÀı fiÌ«ı µ÷Λ˘˝ »ı.
““±ı‹ ÃflΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı ¿˘¥ ≠¿ÎflfiÌ »ÀHÎÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı
I›Îflı ÏÁÏfi›˘ÏflÀÌ ‹…⁄ ÷ı‹fiÌ »ÀHÎÌ ◊¥ ¿ı ÷ıı‹ ˢ› ÷˘ ’HÎ
fi˘¿flÌ‹Î_fiÎ ’»Î÷ ‰√˝fiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ »ÀHÎÌ ¿fl‰Ì fiËŸ; ’fl_÷
±‹¿ ¿«ıflÌ ±◊‰Î ¬Î÷ÎfiÎ ‰√˝-3 ±fiı ‰√˝-4 fiÎ Á_‰√˝‹Î_ ÷ııfiÌ
Á__A›Î, flÎ…¿Ì› ±fiı Áı‰¿√HΠω¤Î√fiÎ ÷Î. ................fiÎ Áfl¿ÎflÌ
ÃflΉ fi_. ...............‹Î_ ¤fl÷Ì ‹ÎÀı ±fi΋÷ …B›Î±˘fiÌ ÃflΉı·Ì
À¿Î‰ÎflÌ ¿fl÷Î_ ‰‘ ˢ‰Ì Ωı¥±ı fiËŸ. ±ı‹fiÎ ⁄ÿ·ı ±ıÀ·Î … ⁄ÌΩ
¿‹˝«Îfḻ˘fiı »^ÀÎ ¿flÌ Â¿Î›. ’fl_÷ ¿Î›‹Ì ±fiı Ë_√΋Ì, ±ı ⁄ı
≠¿ÎflfiÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ ‰E«ı Ë_√Î‹Ì ¿‹˝«ÎflÌ ’»Î÷ ‰√˝fi˘ ˢ›
÷˘’HÎ ÷ıfiÌ »ÀHÎÌ ¿fl‰Ì fiËŸ.
…ı‹fiÌ »ÀHÎÌ ◊¥ √¥ ˢ› ÷ı‹fiı ±Î Ë¿‹˘◊Ì ±Áfl ’ˢӫı
±◊‰Î fi˘¿flÌ‹Î_◊Ì …ı‹fiÌ »ÀHÎÌ ◊›ı· ˢ› ÷ı‰Î ’»Î÷‰√˝fiÎ ÁP›˘fiıı
±Î Ë¿‹˘◊Ì ŒflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰Î, ±ı‰˘ ±Î Ë¿‹˘fi˘ ±Î› fi◊Ì. ±Î‹
»÷Î_, fi˘¿flÌ‹Î_◊Ì »^ÀÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›Î ˢ› ±ı‰Î ’»Î÷‰√˝fiÎ ÁP›˘fiı
Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_, ‰ˆ¿ÏS’¿ ¬Î·Ì …B›Î±˘‹Î_ Á‹Î‰Ì ·ı‰Î ‹ÎÀı ⁄ÌΩ
¿fl÷Î_ ≠◊‹ ’Á_ÿ√Ì ±Î’‰Ì. Ïfi›÷ ‰›-‹›Î˝ÿ΋Î_ »^À»ÎÀ ‹Î√Ì ·ı÷Î_
¿ıÁ˘ ˢ›, ÷˘ ÷ı ±_√ı Áfl¿Îflfiı ’»Î‰‰_.””
(¿) fl. ‹Ëı¿‹‹Î_ 10 À¿Î CÎÀÎÕ˘ ¿fl‰Î ±_√ıfiÎ Á΋ÎL›
‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î. ............. ±fiı ÷Î. .................fiÎ
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ˘ ±fiø‹ı fi_. ................... Ëı »ÀHÎÌ ¿fl‰ÎfiÎ
™tUÄ - …Ør‚ 41
Á‹›ı ÷Î. ..............fiÎ ±Î√‚ ÀÎ_¿ı·Î Ë¿‹˘ K›Îfi‹Î_ ·ı‰ÎfiÎ »ı
¿ı ¿ı‹
ı , ±ı‹ ËÎ¥¿˘À˝fiÎ flÏ…VÀˇÎflı ±Î ω¤Î√fiı ’»ÎT›_ »ı. ‹Ëı¿‹‹Î_
10 À¿Î CÎÀÎÕ˘ ¿fl‰Î ±_√ıfiÎ ±I›Îfl Á‘Ì‹Î_ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_
±Î‰ı·Î Ë¿‹˘‹Î_, ’»Î÷‰√˝fiÌ T›„@÷±˘ Á_⁄_‘Ì ¿˘¥ ÁÒ«fiα˘
±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì fi◊Ì ±ı Ë¿Ì¿÷ »ı.
(¬) 3. Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î. .......... fiÎ Áfl¿ÎflÌ
ÃflΉ fi_. .............fi˘ µS·ı¬ ¿flÌfiı fiÎHÎÎ_ ω¤Î√ı …HÎÎT›_ »ı ¿ı
ŒÎ…· ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ›ÎÿÌ ÷ˆ›Îfl ¿fl÷Ì ‰ı‚Î …\ÿÎ …\ÿÎ Á_‰√˝‹Î_
’»Î÷ ‰√˝‹Î_ …wflÌ À¿Î‰ÎflÌ Ω‚‰‰ÎfiÌ flËıÂı ¿ı ¿ı‹, ÷ı V’p
fi◊Ì. ’»Î÷ ‰√˝fiÌ À¿Î‰ÎflÌ fiÌ«Ì fi Ω› ÷ı ‹ÎÀı ±ı ω¤Î√ı
ÁÒ«T›_ »ı ¿ı ±ı Ë¿‹˘‹Î_ Á‘ÎflÎ ¿fl‰Î ±fiı T›„@÷fiı ŒÎ…· T›„@÷
ΩËıfl ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ’»Î÷ ‰√˝fiÌ …\Ïfi›fl T›„@÷fiı ⁄οÎ÷ flάÌfiı
Ï⁄fi-’»Î÷ ‰√˝fiÌ ÁΈ◊Ì …\Ïfi›fl T›„@÷fiı ŒÎ…· ΩËıfl ¿fl‰Ì.
(√) 4. Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î. ..............fiÎ ’Ïfl’hÎ
fi_. .........fi˘ µS·ı¬ ¿flÌfiı fiÎHÎÎ_ ω¤Î√ı …HÎÎT›_ »ı ¿ı ŒÎ…·
T›„@÷±˘fiÌ fi˘¿flÌ Á‹ÎM÷ ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ÷ı‹fiı …wflÌ fi˘ÏÀÁ ±Î’‰Ì
Ωı¥±ı ±ı‰_ ±ı ω¤Î√fi_ ‹Îfi‰_ »ı ±fiı ±ı ‹ÎL›÷Îfiı Á‹◊˝fi
±Î’‰Î ±Î ω¤Î√fiı ωfi_÷Ì ¿flÌ »ı.
’. µ’flfiÎ ““¿”” ⁄Î⁄÷‹Î_, ‹Ëı¿‹‹Î_ 10 À¿Î CÎÀÎÕ˘ ¿fl÷Ì
‰¬÷ı ±Î√‚ ÀÎ_¿· ı Î ÷Î. ............fiÎ Ë¿‹˘ K›Îfi‹Î_ ·ı‰Î, ±ı ‹÷·⁄fiÎ
Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı.
6. µ’flfiÎ ““¬”” ⁄Î⁄÷‹Î_ ŒÎ…· ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ›ÎÿÌ ÷ˆ›Îfl
¿fl÷Ì ‰¬÷ı fiÌ«ıfiÌ ⁄Î⁄÷˘ K›Îfi‹Î_ flά‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ı‰Î Ë¿‹˘
⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı —-
(1) ’»Î÷ ‰√˝fiÌ …wflÌ À¿Î‰ÎflÌ K›Îfi‹Î_ flά‰Ì.
(fl) ’»Î÷ ‰√˝ ‰√ıflı ‹ÎÀı Ïfi›÷ ¿flı·Ì À¿Î‰ÎflÌ Ω‚‰Ì flά‰Ì,
±fiı
42 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(3) ’»Î÷ ‰√˝fiÎ …\Ïfi›fl ¿‹˝«ÎflÌfiı ⁄οÎ÷ flάÌfiı Ï⁄fi’»Î÷
‰√˝fiÎ ÁΈ◊Ì …\Ïfi›fl ¿‹˝«ÎflÌfiı ŒÎ…· ¿‹˝«ÎflÌ ÷flÌ¿ı ΩËıfl ¿fl‰˘.
7. µ’flfiÎ ““√”” Á_⁄‘_ ‹Î_, Ë_√Î‹Ì Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘±ı flÎ∞fi΋_
±Î’÷Î_ ’Ëı·Î_ ±Î’‰ÎfiÌ …wflÌ fi˘ÏÀÁfiı ·√÷Î ÁÎ.‰.ω.fiÎ ÷Î.
............ fiÎ ’Ïfl’hÎ fi_. ............. ‹Î_ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı·Î Ë¿‹˘fi_
’ηfi ¿fl‰Î ±_√ıfiÎ Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı.
8. µ’fl µ’ÏV◊÷ ¿flı·Î ⁄‘Î ‹tÎ Á‰˝Á΋ÎL› ‹Ëk‰fiΠˢ¥,
‹_…^fl flά‰Î‹Î__ ±Î‰ı ÷˘ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘fiÎ ⁄‘Î ‰ÕÎfiÌ ΩHÎ ±fiı
‹Î√˝ÿ½fi ‹ÎÀı ›˘B› ’Ïfl’hÎ ⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı.
9. ±fiÁÒÏ«÷ ΩÏ÷, ±fiÁÒÏ«÷ ±ÎÏÿΩÏ÷ ±fiı ’»Î÷‰√˝fiÎ
ωWΛ ÁÎ◊ı Á_⁄_‘ ‘flΉ÷Ì ““¿”” ÂάΠΩı¥ …¥ ±Ï¤≠Λ ±Î’ı ÷ı‰Ì
ωfi_÷Ì.
(¿ ÂάΠ‹ÎflŒ÷)
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ.Á.
fiÎ.Á.
⁄flÎ⁄fl »ı. ‹_…^flÌ ‹ÎÀı ’Ïfl’hÎfi˘ ‹Át˘ fl…^ ¿fl˘.
(ÁËÌ)
ÁÎ. ‰. ω. ““√””
’Ïfl’hÎfi˘ ‹Át˘ ’ÎfiÎ ...............µ’fl ±fi‹Ï÷ ‹ÎÀı ÁÎÿfl fl…Ò
(¿ ÂάΠ‹ÎflŒ÷)
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á.
10 À¿Î …B›Î±˘ ŒÎ…· ΩËıfl ¿fl‰Ì ÷ıfi˘ ±◊˝ »ÀHÎÌ ¿fl‰Ì
™tUÄ - …Ør‚ 43
±ı‰˘ ◊÷˘ fi◊Ì. ŒflÌ Ï‰«Îfl÷Î_ ±Î ⁄Î⁄÷ ŒflÌ ÷’ÎÁ‰Ì ’ÕÂı ‹.Á.
lÌ fiı ±ı‹ ·Î√ı »ı. w⁄w ««Î˝ ¿fl¢.
fiÎ. Á. (ÁËÌ)
fl. fi‰˘ ‹Át˘ ±fi‹Ï÷ ‹ÎÀı fl…^
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ. Á.
Á‘Λν ≠‹ÎHÎı ’Ïfl’hÎfiÌ ÁÎŒ V◊‚≠÷ ‹Ò¿Â˘.
(ÁËÌ)
µ’flfiÌ fi˘Ó‘fiÎ ±fiÁ_‘Îfi‹Î_ ÁÎÿfl fl…^.
Áfl¿ÎflÌ ¿«ıfḻ˘‹Î_ 10 À¿Î …B›Î±˘ ŒÎ…· ΩËıfl ¿fl‰Î ±_√ı
µ’ÏV◊÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î fiÌ«ıfiÎ ‹tα˘fiÌ Á_⁄_Ï‘÷ ÁΈfiÌ ΩHÎ ±fiı
‹Î√˝ÿ½fi ÁÎfl V’p÷Î ¿fl‰Îfi_ ω«ÎflΛ_ »ı.
(¿) 10 À¿Î ¿Î’ ±‹·‹Î_ ‹Ò¿÷Î_ ±fiı ÷Î. 1-10-62 ’»Ì
¤fl÷Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ¿‹˝«Îfl̉√˝fiÌ »ÀHÎÌ ¿fl÷Î_, »ÀHÎÌ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı I›Îflı ’»Î÷ ‰√˝fiÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı flÎË÷ ±Î’‰Îfiı ·√÷Î
÷Î. .............. fiÎ Áfl¿ÎflÌ Ë¿‹˘ K›Îfi‹Î_ ·ı‰Î ±fiı ŒÎ…· ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ
›ÎÿÌ ÷ˆ›Îfl ¿fl÷Ì ‰¬÷ı (1) ’»Î÷ ‰√˝fiÌ …wflÌ À¿Î‰ÎflÌ K›Îfi‹Î_
flά‰Ì. (fl) ’»Î÷ ‰√˝ ‰√ıflı ‹ÎÀı Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì À¿Î‰ÎflÌfi_
≠‹ÎHÎ Ω‚‰‰_, ±fiı (3) ’»Î÷ ‰√˝fiÎ …\Ïfi›fl ¿‹˝«ÎflÌfiı ⁄οÎ÷
flάÌfiı Ï⁄fi’»Î÷ ‰√˝fiÎ ÁΈ◊Ì …\Ïfi›fl ¿‹˝«ÎflÌfiı ŒÎ…· ΩËıfl
¿fl‰˘.
(¬) ÷Î. 1-10-62fiÎ fl˘… ±◊‰Î ÷ı ’»Ì, …\Ïfi›fl ‹ÿÿfiÌÂ,
¿Îfl¿<fi (ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiÎ µ‹ıÿ‰Îfl˘ ÏÁ‰Î›fiÎ) ±fiı «˘◊Î
‰√˝fiÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÎ Á_‰√˝‹Î_ ¤fl÷Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·
¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ fi˘¿flÌ ÷fl÷ Á‹ÎM÷ ¿fl‰ÎfiÌ ÷Î. ................ fiÎ ’Ïfl’hÎ
44 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi_. ............... ◊Ì ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. ¿ıÀ·Î¿ ω¤Î√˘±ı ±Î‹
¿›˝ »ı. fiÎHÎÎ_ ω¤Î√ ‹Îfiı »ı ÷ı ≠‹ÎHÎı ±Î‰Ì T›„@÷±˘fiı fi˘ÏÀÁ
±Î’‰Ì …wflÌ fi◊Ì. fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiı ±Î ≠‹ÎHÎı …\ÿÌ ÁÒ«fiÎ ±Î’̱ı.
’Ïfl’hÎfi˘ ‹Át˘ ±fi‹Ï÷ ‹ÎÀı ÁÎÿfl fl…^. (À>_¿Ì ÁËÌ)
fiÎ. Á. (ÁËÌ)
‹. Á. (ÁËÌ)
ÁÎ. ‰. ω./ ‰.
fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fi˘ ÷Î. .............. fi˘ ’hÎ Ωı‰Î ωfi_÷Ì.
fl. .................. ’flfiÌ ÷Î. .................. fiÌ ¿«ıflÌ fi˘Ó‘fiÎ ““÷””
‹…⁄ fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiı …‰Î⁄ ‹˘¿·Î›˘ ·Î√÷˘ fi◊Ì. fl…^ ¿flı· ’hÎfi˘
‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı ‹˘¿·Ì ±Î’̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ) (ÁËÌ)
µ. Á.
™tUÄ - …Ør‚ 45
(’Ïfl’hÎfi˘ ‹Át˘)
‹Ëı¿‹‹Î_ 10 À¿Î CÎÀÎÕ˘-
Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_fiÎ ’»Î÷ ‰√˝fiÎ
¿‹˝«Îfḻ˘fiı flÎË÷.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√
’Ïfl’hÎ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î.
’»Î÷ ‰√˝fiÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÎ ÏË÷fi_ flZÎHÎ ¿fl‰Î ±fiı
Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ÷ı‹fi_ ≠‹ÎHÎ Ω‚‰Ì flά‰Î Á΋ÎL› ‰Ë̉À
ω¤Î√fiÎ ÷Î. ...........fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. ............ ±fiı ÷Î. ...............
±fiı ÷Î. ...............fiÎ ÷ı … fi_⁄flfiÎ Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’h΢fiı ωV÷ÎflÌfiı
ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı ÷Î. .............fiÎ fl˘… ±◊‰Î I›Îfl’»Ì
¤fl÷Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ »ÀHÎÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı, I›Îflı
»ÀHÎÌ ¿fl÷Ì ‰ı‚Î ’»Î÷‰√˝fiÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ±Î’‰ÎfiÌ flÎË÷
±_√ıfiÎ, ¤Ò÷’ÒÒ‰˝ ‹_⁄¥ Áfl¿ÎflfiÎ flÎ…¿Ì› ±fiıı Áı‰¿√HΠω¤Î√fiÎ
÷Î. .................fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. ............(Lο· Á΋ı· »ı)ıfiÎ
Ë¿‹˘ K›Îfi‹Î_ ·ı‰Î ±fiı ŒÎ…· ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ›ÎÿÌ ÷ˆ›Îfl ¿fl÷Ì ‰¬÷ı
(1) ’»Î÷‰√˝fiÌ …wflÌ À¿Î‰ÎflÌ K›Îfi‹Î_ flά‰Ì, (fl) ’»Î÷‰√˝
‰√ıflı ‹ÎÀı Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì À¿Î‰ÎflÌ Ω‚‰‰Ì, ±fiı (3)
’»Î÷‰√˝fiÎ …\Ïfi›fl ¿‹˝«ÎflÌfiı ⁄οÎ÷ flάÌfiı Ï⁄fi-’»Î÷‰√˝fiÎ ÁΈ◊Ì
…\Ïfi›fl ¿‹˝«ÎflÌfiı ŒÎ…· ΩËıfl ¿fl‰˘.
µ’ÁÏ«‰,
............ ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
46 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘ - 4
(ZΛfl˘√Ì Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ ±fiı ÷ı‹fiÌ ŒıflÏfi‹c¿)
ÁÎ. ‰. ω./CÎ.
ŒÎ≥·‹Î_ ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ fiÌ«ııfiÎ ’h΢ Ωı‰Î ωfi_÷Ì. (’ω.
M≤..............)
(¿) (1) ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ ±Îfl˘B› ‹_hÎη›fi˘ ÷Î. ................fi˘
’hÎ fi_. ..............
(fl) ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ ±Îfl˘B› ‹_hÎη›fi˘ ÷Î. ..............fi˘ ’hÎ
fi_. .................
(¬) ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ B≤Ë ‹_hÎη›fi˘ ÷Î. .....................fi˘ ’hÎ
fi_. ...................
µ’fl (¿) ËıÂ ÿÂν‰ı·Î ⁄ı ’h΢ (1) ±fiı (fl) ‹A›I‰ı ±√ε
ZΛ ◊›˘ ˢ› ÷ı‰Ì T›„@÷±˘fiÌ Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ≠◊‹ ÿά· ◊÷Ì
‰ı‚ÎfiÌ ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁfiı ·√÷Î »ı. ±ı¿ ‰¬÷fiÎ ZΛfiÎ ÿÿa±˘fiı
¤fl÷Ì Ïfi›‹˘ (ÿÎ.÷. ‰› ‹›Î˝ÿÎ, ·Î›¿Î÷ ‰√ıflı) Ë‚‰Î ¿flÌfiı
»^À»ÎÀ ±_√ı ¿˘≥ ¬ÎÁ flÎË÷ ±Î’‰Îfi_ ω«ÎflΛ_ fi◊Ì. ±√ε
ZΛ√˛V÷ Ãflı·Ì T›„@÷±˘fiı (÷ı±˘ ¤fl÷Ì ‹ÎÀıfiÎ ⁄ÌΩ ⁄‘Î Ïfi›‹˘
±fiÁÎfl ·Î›¿ Ãfl÷Ì Ë˘› ÷˘.) ‹ÎL› ZΛÏfiWHÎÎ÷, fl˘√‹@÷ ±fiı
¿Î‹√ÌflÌ ‹ÎÀı ›˘B› ˢ‰Îfi_ ≠‹ÎÏHÎ÷ ¿flı ±fiı ÷ı±˘ …ı …B›Î ‹ÎÀı
µ‹ıÿ‰Îfl ˢ› ÷ıfiı ‹ÎÀıfiÎ ›˘B› ÷⁄Ì⁄Ì ±Ï‘¿ÎflÌ ÷ı‹fiı ⁄Ì∞ flÌ÷ı
÷_ÿflV÷ ˢ‰Îfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ ±Î’ı I›Îfl⁄Îÿ ÷ı‹fi˘ fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰ÎfiΠˢ›
»ı. ±Î‰Ì T›„@÷fiÌ ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁ ¿˘HÎ ¿flÌ Â¿ı ‰√ıflı ±_√ı ±Î
Ë¿‹˘‹Î_ V’WÀ÷Î ¿flÌ »ı. ÷ı◊Ì, ±Î ⁄Î⁄÷ı …wflÌ Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl
’ÎÕ‰ÎfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ .............. ω¤Î√ı ËÎ◊ ‘fl‰ÎfiÌ flËı »ı.
fl. (¬) Ëı ÿÂν‰· ı ’hÎ, ZΛ√˛V÷ ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı »^ÀÎ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı·Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ŒflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰Î ±_√fiı ˘ »ı. ±Î ¿ÎflHÎı
™tUÄ - …Ør‚ 47
»^ÀÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì T›„@÷±˘fiÌ Á_A›Î fiÎfiÌ ËÂı. ÷ı‹ »÷Î_, ¤Îfl÷
Áfl¿ÎflfiÎ Ë¿‹˘ ‹…⁄ ±Î Áfl¿Îfl ’HÎ Á΋ÎL› V‰w’fiÎ Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl
’ÎÕÌ Â¿ı. ±Î Ë¿‹˘ fi˘¿flÌfiÌ Âfl÷˘‹Î_ ¿ıÀ·Ì¿ »^À»ÎÀ ±Î’÷Πˢ‰Î◊Ì,
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√ı ±Î Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰ÎfiÎ ◊Λ. …wflÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ
‹ÎÀı ±Î fi˘Ó‘fiÌ fi¿· Á_⁄Ï_ ‘÷ ¿ıÁ ÁÎ◊ı flά̱ı ±fiı µ’fl 1 ‹Î_
…HÎΉı·Ì ⁄Î⁄÷ ËÎ◊ ‘fl‰Î ¿Î√‚˘ .............. ω¤Î√fiı ‹˘¿·Ì ±Î’̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ.) (ÁËÌ)
µ.Á.

ÁÎ. ‰ ω./ CÎ
................... ω¤Î√fiÎ ÷Î. .................... fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_.
............... ◊Ì ŒıŒÁÎ_fiÎ ÷ıı‹… ⁄ÌΩ ≠¿ÎflfiÎ ZΛ◊Ì ’ÌÕÎ÷Î ±Î
flÎF›fiÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı flΩ ÷ı‹… ±ÎÏ◊˝¿ ±fiı ⁄Ì∞ Á‰·÷˘
Á_⁄_‘‹Î_ ¿ıÀ·Ì¿ flÎË÷ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. ±Î‹ »÷Î_, ZΛfl˘√fiı
¿ÎflHÎı fi˘¿flÌ‹Î_◊Ì »^ÀÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ’HÎ fl˘√‹@÷ ◊÷Î_ ŒflÌ
fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰Î ›˘B› ⁄fiı·Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ¿ÂÌ »^À»ÎÀ ±Î’‰Î‹Î_
±Î‰Ì fi◊Ì. ’Ëı·Î_ Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ˢ› ÷ı‰Î ±ı¿ ‰¬÷fiÎ ZΛfiÎ
ÿÿa±˘fiı Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ŒflÌ ·ı‰ÎfiÎ ≠ëfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ ¿flÌ ¤Îfl÷
Áfl¿Îflı ¿ıÀ·Ì¿ »^À»ÎÀ˘ ±Î’÷Î Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕuÎ »ı. ±ıfiı ±fiÁflÌfiı
±Î Áfl¿Îfl ’HÎ ±ı‰Ì »^À»ÎÀ˘ ±Î’÷Î Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕÌ Â¿ı. ÷ıfiı
·√÷Î Áfl¿ÎflÌ ÃflΉfi˘ ‹Át˘ ±Î ÁÎ◊ı fl…^ ¿›˘˝ »ı. »÷Î_, Ë¿‹˘
⁄ËÎfl ’ÎÕ÷Î_ ’Ëı·Î_ ±Î ≠ë ’flI‰ı ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fi˘ ±Ï¤≠Λ
‹ı‚‰Ì±ı. ±Î›˘√fiı ·¬‰ÎfiÎ ’hÎfi˘ ‹Át˘ ±fi‹Ï÷ ‹ÎÀı ÁÎÿfl fl…^.
fl. ±Î›˘√fiı ’hÎ fl‰ÎfiÎ ◊›Î ⁄Îÿ ÁË‹÷Ì ‹ÎÀı ±Î ¿Î√‚˘..............
ω¤Î√fiı ±Ï‰Ï‘Áfl ⁄÷Ή̱ı. ..................... ω¤Î√ .............. ω¤Î√
‹ÎflŒ÷ ±Î ¿Î√‚˘ ’λΠ‹˘¿·ı ±ı‰Ì ωfi_÷Ì ¿fḻı.
(ÁËÌ)
µ.Á.
48 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiı ·¬‰Îfi˘ ’hÎ .................. ω¤Î√ ÷◊Î
.................. ω¤Î√ ±Î Ωı¥ Ω› ÷ı ’»Ì ‹˘¿·Ì±ı.
(ÁËÌ)
±. ω. fi˘Ó‘ fi_. ................... ÷Î. ................... ω¤Î√ ≠Ï÷.
............. ω./«.
Ωı¥fiı fiÌ«ıfiÌ fi˘Ó‘ ÁÎ◊ı Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiı ’fl÷.
fl. ZΛ√˛V÷ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı ±Â@÷ √HÎÌfiı ’ıLÂfi-√˛ıE›¥ÀÌ
ÁÎ◊ı ÏfiT≤kÎ ¿flÌ Â¿Î›. ±Î‰Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ÁÒÏ«÷ Ë¿‹˘fiÎ
¿Î›˝ZÎıh΋Î_◊Ì ⁄οÎ÷ flά‰Îfi˘ ±Î› fi◊Ì ±ı‰_ …HÎΛ »ı. ±ı‹ ˢ›
÷˘, fiÌ«ıfiÌ ⁄Î⁄÷˘ ±_√ı V’p÷Î ¿fl‰Ì …wflÌ ⁄fiı »ı.
(1) ŒflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰Î÷Î_ ÷ı‹fi˘ ’√Îfl, ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î
Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ 329 ±fiÁÎfl fiyÌ ◊Âı; ±fiı
(fl) ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ 14- (¿) ±fiÁÎfl
ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁ …wflÌ fiËŸ flËı.
(3) ±Â@÷ ÃflΉΛı· Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiÌ …‹Î flËı÷Ì flΩ, ÷ıfiı
ŒflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ·ıfiÎfl ÁkÎÎÏ‘¿ÎflÌfiΠω‰ı¿ÎÏ‘¿Îfl ≠‹ÎHÎı ‹_⁄¥ flÎF›
Áı‰Î Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹- 618 (¿) ±fiÁÎfl ±Î√‚ ¬ıÓ«‰Î ÿ¥ ¿Λ.
µ@÷ Ïfi›‹ Ëı ZΛfl˘√fiı ¿ÎflHÎı ±Â@÷ ÃflΉΛı· Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı
±ı¿ Ïfi›‹ ·ı¬ı flΩ ±Î√‚ ¬ıÓ«‰Î ÿı‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ı‰˘ ±Î› ˢ›
÷˘ Ë¿‹˘‹Î_ ±ıfiÌ V’p÷Î ¿fl‰Ì.
À>_¿Ì ÁËÌ
µ.Á. (ÁËÌ)
fiÎ.Á. (ÁËÌ)
±. ω. fi˘Ó‘ fi_. .......................... ÷Î. ................... ω¤Î√/“’”
ÂάΠ≠Ï÷.
......... ω. ““5”” ÂάÎ.
™tUÄ - …Ør‚ 49
Ωı¥fiı Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiı ÁÎÿfl ’fl÷.
±. ω. fi˘Ó. fi_. ............ ÷Î. ............ ω¤Î√ ≠Ï÷.
÷Î.
’λ‚fiÎ M≤Wà ’flfiÌ ÷Î. .............. fiÌ ±Î ¿«ıflÌ-fi˘Ó‘ Á_⁄_‘‹Î_
ÁÎÿfl fl…^.
fl. ................ ω¤Î√fi_ ÁÒ«fi ·Z΋Î_ ·¥fiı, ZΛfl˘√fiı ’ÏflHÎ΋ı
±Â@÷ Ãfl÷Î_ ±Â@÷÷Î-’ıLÂfi ‹ı‚‰÷Î ’fl_÷ fl˘√ ‹ÀÌ …÷Î_ ŒflÌ
fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰Î›ı· Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ’ÏflÏV◊Ï÷fiÌ V’p÷Î
¿fl÷Î_ ‰‘ÎflÎfi˘ Œ¿fl˘ ÿά· ¿›˘˝ »ı. ’ıÏLÁ·◊Ì ⁄÷ÎT›Î ‹…⁄ ‹Át΋Î_
‰‘ÎflÎfi˘ Œ¿fl˘ µ‹ıflÌ Â¿Î›.
3. ±Î›˘√fiı ·¬‰ÎfiÎ ’hÎfiÎ ‹Át΋Î_ Á‘Îfl˘ ¿fl‰Îfi_ …wflÌ
…HÎÎ÷_ fi◊Ì. ‹ÁtÎ ‹…⁄ ’hÎ fl‰ÎfiÎ ¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ. Á.
(ÁËÌ)
ZΛfl˘√Ì Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı flΩ ‰√ıflıfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ¿ıÀ·Ì¿
»^À»ÎÀ˘ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. ±Î ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ‹‚‰Î’ÎhÎ, flΩfiÌ
‹ÿ÷ ÿflÏ‹›Îfi ÷ı±˘ fl˘√‹@÷ fi ◊Λ ¿ı ÷ı‹fiı Œfl… ’fl ËÎ…fl ◊‰Î
…ıÀ·Î ÷_ÿflV÷ √HΉ΋Î_ fi ±Î‰ı, ÷˘ ±Î »^À»ÎÀ˘ ≠‹ÎHÎı ±Î’‰Î‹Î_
±Î‰ı·Ì flΩ ’ÒflÌ ◊÷Î_ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ÷ı±˘ ¿Î›‹Ì fi˘¿flÌ‹Î_ ˢ› ÷˘
±Â@÷ ÃflΉ‰ÎfiÎ flËı »ı ±fiı Ë_√Î‹Ì fi˘¿flÌ‹Î_ ˢ› ÷˘ »^ÀÎ ¿fl‰ÎfiÎ
flËı »ı. ±Î‹ »÷Î_, ÷ı‹fiÎ ¿ıÁ˘ ËÎ◊ ‘fl‰Î ±_√ı ±ıÀ·ı ¿ı fi˘¿flÌ ‹ÎÀı
÷ı±˘ ±Â@÷ Ãflı ±◊‰Î ÷ı‹fiı »^ÀÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı I›Îfl⁄Îÿ Ωı ÷ı±˘
ÁÎΩ ◊¥ ÷_ÿflV÷ ΩËıfl ◊Λ, ÷˘ ÷ı‹fiı fi˘¿flÌ‹Î_ ’λΠ·ı‰Î ¿ı ¿ı‹
±fiı ·ı‰Î ÷˘ ¿¥ Âfl÷˘±ı, ±ı Á_⁄_‘‹Î_ ±Î’HÎı Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕuÎ
fi◊Ì. ±Î Á_⁄_‘‹Î_ ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ B≤Ë ‹_hÎη›fiÌ ÷Î. .............fiÌ
50 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi_. .................fiÌ ¿«ıflÌ ›ÎÿÌ Ωı‰Î ωfi_÷Ì »ı. ¤Îfl÷ Áfl¿Îflı ±Î‰Î
Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕuÎ »ı. ZΛfl˘√fi˘ ¤˘√ ⁄fiı·Î±˘fiÎ ’fi—V◊Î’fi
±_√ıfiÌ ±Î’HÎÌ fiÌÏ÷ ÷ıfiÎ …ı‰Ì … µÿÎfl ˢ¥, ±Î’HÎı ’HÎ ±ı‰Î
Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı.
±Î Ë¿‹˘‹Î_ ±ı ±ı‰_ ÁÒ«‰Î›_ »ı ¿ı …B›Î±˘ ¬Î·Ì ˢ› ÷˘
Á_⁄_Ï‘÷ T›„@÷±˘fiı ’Î»Ì fi˘¿flÌ‹Î_ ·ı‰Î› ±fiı fi˘¿flÌ‹Î_ ’Õı·Ì ÷ÒÀ
Ïfi›‹ÁflfiÌ ¿flÌ ±’Λ. ±Î Ë¿‹˘ ◊÷Î_ ±Î’HÎÎ «Î· Ë¿‹˘‹Î_ flËı·Ì
ZÎÏ÷ ÿÒfl ◊Âı. Á_⁄_Ï‘÷ …B›Î±˘ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiÎ ZÎıhÎÎÏ‘¿Îfl
Ëı ˢ¥, ±Î‰Ì T›Ï@÷±˘fiÌ Œıfl-Ïfi‹c¿ ‹ÎÀı ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiÌ
ÁË‹÷Ì ±Î‰U›¿ »ı. ÷ı◊Ì ÁÒ«T›Î ≠‹ÎHÎı ±Î›˘√fiı ·¬Ì±ı, ’ÎfiÎ
................ ’flfiÎ ‹ÁtÎ ≠‹ÎHÎı ±Î›˘√fiı ’hÎ fl‰ÎfiÎ ¿fḻı.
................... ω¤Î√ ±fiı ................. ω¤Î√ Á_‹÷ ◊›ı· »ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
‹.Á. (ÁËÌ)
‹_hÎÌlÌ (±Îfl˘B›) (ÁËÌ)
‹. ‹_hÎÌlÌ (ÁËÌ)
ÁÎ. ‰. ω./CÎ
±Î ω¤Î√fiÎ ÷Î. ...............fiÎ ’hÎ fi_. ...........fi˘ …‰Î⁄ ΩËıfl
Áı‰Î ±Î›˘√ ÷flŒ◊Ì ±ÎT›˘ fi◊Ì. VQ≤Ï÷’hÎfi˘ ‹Át˘ fl…^ ¿›˘˝ »ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
fi_. ÁÎ. ‰. ω./CÎ
ŒÎ≥·fiÎ M≤Wà fi_ ................ ’fl √…flÎ÷ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fi˘
’hÎ Ωı‰Î ωfi_÷Ì.
flÎF› Áfl¿ÎflfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘ Á_⁄_‘‹Î_ ¤Îfl÷ Áfl¿Îflı ⁄ËÎfl ’ÎÕı·Î
™tUÄ - …Ør‚ 51
Ë¿‹˘ ±fiÁÎfl Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ±Î›˘√ Á_‹÷ ◊›ı·Î
»ı. ’ıÏLÁ·◊Ì Á‘Îflı·Î ÃflΉfiÎ ‹ÁtÎ ≠‹ÎHÎı Ë¿‹˘ ˉı, ⁄ËÎfl
’ÎÕ̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ. Á.
’ıÏLÁ·fiÎ Á‘ÎflÎfiı ≠◊‹ Á‹Î‰Ì ·¥ ‹ÁtÎfiÌ ÁÎŒ fi¿· ‹Ò¿˘.
(ÁËÌ)
ÁÎ. ‰. ω./CÎ.
±Î√·Î M≤Wà ’flfiÌ µ’ÁÏ«‰lÌfiÌ fi˘Ó‘ ±fiÁÎfl ÁÎÿfl fl…^.
fl. ÁÒ«fiÎ ±fiÁÎfl M≤Wà ................’fl ÁÎŒ V◊‚≠÷ ÁÎÿfl fl…^.
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉfi˘ ‹Át˘ ±fi‹Ï÷ ‹ÎÀı ÁÎÿfl fl…^. ÷ı‹Î_ Áfl¿ÎflÌ
±fi‹Ï÷ ±Î’ı· (M≤Wà .........) ±fiı ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√ı Á_‹Ï÷ ±Î’ı·
Ë¿‹˘ ±Î‰Ì Ω› »ı. fiÎHÎΠω¤Î√ı ’HÎ Á_‹Ï÷ ±Î’Ì »ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ. Á. (ÁËÌ)
‹. Á. (ÁËÌ)
fi_. ÁÎ.‰. ω./CÎ
÷Î. .................. fi˘ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. ................ ¬flı¬fl ÷Î.
............... fiÎ fl˘… ⁄ËÎfl ’ÎÕu˘ »ı, fl…^ ¿flı· ‹ÁtÎ ≠‹ÎHÎı ±Î›˘√fiı
ΩHÎ ¿fḻı.
fi_.
‹ÎÏË÷Ì Ïfi›Î‹¿ı ⁄ËÎfl ’ÎÕı· ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ ΩHÎ ÁÎfl ÁÎÿfl fl…^.
(À>_¿Ì ÁËÌ) .
µ. Á. (ÁËÌ)
52 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÃflΉfi˘ ‹Át˘
ZΛfl˘√fiı ¿ÎflHÎı »^ÀÎ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı· ....... Áfl¿ÎflfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı
Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ŒflÌ ·ı‰Î ⁄Î⁄÷.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
............. ω¤Î√
ÃflΉ fi_. ...................
÷Î. ........... 19 ..........
ÃflΉ —
±√ε Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ flËı·Î ±fiı ZΛfl˘√fiı ¿ÎflHÎı »^ÀÎ
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ±ı¿ ‰¬÷fiÎ ZΛfiÎ ÿÿa±˘fiı Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ŒflÌ
·ı‰Îfi˘ ≠ë Áfl¿ÎflfiÌ Ï‰«ÎflHÎ΋Î_ Ë÷˘. ÷ı ±_√ı ˉı fiÌ«ı ≠‹ÎHÎı
ÃflΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı —
(1) ZΛ ÏfiWHÎÎ÷ı ±◊‰Î ±ı ±_√ı Áfl¿Îflı ±Ï‘¿Ú÷ ¿flı· ÷⁄Ì⁄Ì
±Ï‘¿Îfḻı …ı‹fiı fl˘√‹@÷ ±fiı Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ ‹ÎÀı ÂÎflÌÏfl¿ flÌ÷ı
›˘B› ÃflÎT›Î ˢ› ÷ı‰Î ±ı¿ ‰¬÷fiÎ ZΛfiÎ ÿÿa±˘, ÷ı±˘ ’Ëı·Î_ …ı
…B›Î µ’fl ˢ› ÷ı ¬Î·Ì ˢ›, ÷˘ ÷ı‹Î_ ±◊‰Î ÷ı‹fiÎ ¬Î÷΋Î_fiÌ
Á‹¿ZÎ …B›Î±˘ ’fl Œıfl-Ïfi‹c¿ ‹ÎÀı ’ÎhÎ √HÎÎÂı. ÷ı‹fiÎ ¿ıÁ‹Î_ ‰›-
‹›Î˝ÿÎfiÌ Á΋ÎL› Âfl÷ ·Î√ ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰Âı fiËŸ.
(fl) ›˘B› ¬Î·Ì …B›Î±˘ ˢ› I›Îflı fl˘…√Îfl ¿«ıfḻ˘fiı ’»ÎT›Î
ÏÁ‰Î› Á_⁄_Ï‘÷ ¬Î÷αı ±Î‰Ì T›„@÷±˘fiı Œıfl-Ïfi‹c¿ ‹ÎÀı ’ÎhÎ
√HΉÌ.
(3) ¬Î·Ì …B›Î±˘fiÎ ±¤Î‰ı ±Î‰Ì T›„@÷±˘fiÌ Á_⁄Ï_ ‘÷ ¬Î÷΋Î_
ŒflÌ Ïfi‹c¿ ¿flÌ fi ¿Λ ÷˘ fl˘…√Îfl ¿«ıfḻ˘±ı ÷ı‹fiı fl˘…√Îfl
™tUÄ - …Ør‚ 53
ÁËΛ ±Î’‰Ì. ±Î ‹ÎÀı ÷ı‹… ‰›-‹›Î˝ÿ΋Î_ »^À»ÎÀ ‹ÎÀı ÷ı‹fiı ⁄ÿ·Ì
◊›ı· Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ √HΉ΋Î_ ±Î‰Âı.
(4) ±Î‰Ì T›„@÷±˘fiÌ, ÷ı‹fiı …ı …B›Î ’fl◊Ì »^ÀÌ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰Ì ˢ› ÷ı …B›Î ’fl Œıfl-Ïfi‹c¿ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı, I›Îflı ÷ı‹HÎı
±√ε ¿flı·Ì fi˘¿flÌfiı ’ıLÂfi ±fiı ÏÁÏfi›˘ÏflÀÌ ‹ÎÀı ’ÎhÎ √HÎ‰Ì ±fiı
’√Îfl ‹ÎÀı fi˘¿flÌ◊Ì ÷ı‹fiı »^ÀÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı I›Îflı ÷ı±˘ …ı ’ÏflÏV◊Ï÷‹Î_
ˢ› ÷ı ’ÏflÏV◊Ï÷‹Î_ ‹Ò¿‰Ì. ±Î‹ »÷Î_, ÷ı‹fiÌ Œıfl-Ïfi‹c¿fiÌ ÷Îfl̬
Á‘ÌfiÌ fi˘¿flÌfiÌ ÷ÒÀfiı ¿˘¥ ’HÎ Ëı÷ ‹ÎÀı √HÎ÷flÌ‹Î_ fi ·ı÷Î_, ÷ı‹fiÌ
fi˘¿flÌfiı ±L›◊Î Á‚_√ √HΉÌ. ⁄Ì∞ …B›Î±˘‹Î_ ŒflÌ◊Ì Ïfi‹Î÷Ì
T›„@÷±˘fiÌ ÏÁÏfi›˘ÏflÀÌ Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiı ’Ò»Ìfiı fiyÌ
¿fl‰Ì ±fiı ÷ı‹fi˘ ’√Îfl fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiı ’Ò»Ìfiı fiyÌ ¿fl‰˘.
(’) ±Î‰Ì flÌ÷ı ŒflÌ◊Ì Ïfi‹Î÷Ì T›„@÷±˘fiÌ ≠◊‹ Ïfi‹c¿ ‰¬÷ı
ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁ ◊›ı· ˢ› ÷˘ ÷ı‹HÎı fi‰ıÁfl◊Ì ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁ ¿flΉ‰Ì
’ÕÂı fiËŸ. ±Î‹ »÷Î_, ⁄Ì∞ flÌ÷ı …wflÌ …HÎÎÂı ÷˘ ÷ı‹fiı ¿Î›‹Ì ¿fl÷Î_
’Ëı·Î_ ÷ı‹fiÌ Ïfi›‹ ±fiÁÎfl ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁ ¿flΉ‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
(6) √…flÎ÷ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiı ’»Î‰Ìfiı …ıfiÎ ’fl ÁÌ‘Ì
Ïfi‹ÒHÎ_¿ ◊¥ ¿÷Ì Ë˘› ÷ı‰Ì …B›Î ’fl ŒflÌ◊Ì Ïfi‹Î÷Ì T›„@÷±˘fiÎ
¿ıÁ‹Î_ flÎ⁄ı÷Î ‹…⁄ ±Î›˘√fiı …wflÌ ·Î√Âıı ÷˘ ±Î‰Ì T›„@÷±˘fiÌ ÷ıı
w⁄w ‹·Î¿Î÷ ’HÎ ·ıÂı. ±fiı ≠V÷÷ …B›Î ’fl Ïfi‹c¿ ‹ÎÀı ›˘B›
ˢ‰Î ±_√ıfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ ±Î›˘√ ÷ı‹fiı ±Î’ı I›Îfl ’»Ì … ÷ı‹fiı
Ïfi‹c¿ ±’ÎÂı.
fl. ZΛfiı ¿ÎflHÎı ωÂıWÎ fi˘¿flÌ ‹ÎÀı ±Â@÷ ⁄fi÷Î ±Â@÷÷Î-
’ıLÂfi ÁÎ◊ı ÏfiT≤kÎ ◊÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı fl˘√ ‹À÷Î_ ŒflÌ fi˘¿flÌ‹Î_
·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı I›Îflı-
(1) ÷ıfi˘ ’√Îfl ““‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘””fiÎ Ïfi›‹ 329
±fiÁÎfl fiyÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı;
54 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(fl) ““‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘”” fiÎ Ïfi›‹ 14 (¿) ±fiÁÎfl
÷ıHÎı fi‰ıÁfl ÿÎ@÷flÌ ÷’ÎÁ ¿flΉ‰ÎfiÌ flËıÂı fiËŸ; ±fiı
(3) ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ 618 (¿) ‹Î_ Ωı√‰Î¥
¿›Î˝ ≠‹ÎHÎı, ÷ıfiÌ …‹Î flΩ ±Î√‚ ¬ıÓ«‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
√\…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
............ ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
™tUÄ - …Ør‚ 55
fi‹Òfi˘-’
(¬ÎÁ ’fl«ÒflHÎ flΩ ‹_…^fl ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷)
ÁÎ. ‰. ω./¬.
.................... ω¤Î√fi˘ M≤Wà ...................../’ ’flfi˘ ’hÎ Ωı‰Î
ωfi_÷Ì »ı.
M≤Wà ............../’ ’flfiÎ ’hÎ ’fl◊Ì …HÎÎÂı ¿ıı ÷Î. .............. ◊Ì
÷Î. ............. fiÎ fl˘… Á‹√˛ flÎF›‹‹_ Á‹Îfi ‘˘flHÎı flÎpˇÌ› ÂÎflÌÏfl¿
¿Î›˝-Z΋÷Î {_⁄ı ›˘Ω‰ÎfiÌ »ı. CÎHÎÎ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ ±Î {_⁄ı‹Î_
¤Î√ ·ıÂı. ±Î◊Ì {_⁄ı‹Î_ ¤Î√ ·ı‰Îfiı ¿ÎflHÎı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiÎ
Œfl… ’flfiÌ √ıflËÎ…flÌfiı ¬ÎÁ ’fl«ÒflHÎ flΩ √HΉΠ÷◊Î ¤Îfl÷
Áfl¿Îflı ÷ıfiÎ ÷Î. ........... fiÎ ’hÎ fi_. ............. ‹Î_ ÁÒ«T›Î ≠‹ÎHÎı
Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı Œfl… ’fl √HΉÎfiÌ ÁÒ«fiα˘ ⁄ËÎfl ’ÎՉΠ..........
ω¤Î√ı ωfi_÷Ì ¿flÌ »ı. µ’flfi_ ÁÒ«fi V‰Ì¿ÎflΛ ÷˘ M≤Wà ............./’
’fl fl…^ ¿flı· ’Ïfl’hÎfi˘ ‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı ⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. ¬ÎÁ ’fl«ÒflHÎ flΩÌ ’fl flËı‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ÷ı‹fiı Œfl… ’fl
√‹‰Îfi˘ ‹t˘ ±Î‰Ì …Âı.
fiÎ.Á. (ÁËÌ)
’ÚWà ................/’ ’flfi˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰Îfi˘ ’Ïfl’hÎ ⁄ËÎfl ’ÎÕuÎ
’»Ì ‹A› ÁÏ«‰lÌfiı ⁄÷Ή‰Îfi˘ flËıÂı.
(ÁËÌ)
M≤Wà ............../’ ’flfi˘ ’Ïfl’hÎ ÷I¿Î‚ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰˘
(ÁËÌ)
µ.Á. “¬.” ÂάÎ
56 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±√εfiÌ fi˘Ó‘˘fiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ÁÎÿfl fl…^. M≤Wà .............../’ ’flfi˘
Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’hÎ ⁄ËÎfl ’ÎÕu˘ »ı. ‹. Á. lÌfiı Ωı‰Î ‹ÎÀı ±Î ¿Î√‚˘
fl…^ ¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
fiÎ.Á. (ÁËÌ)
‹.Á. (ÁËÌ)
™tUÄ - …Ør‚ 57
fi‹Òfi˘-6
(¤Ï‰W›ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì ±Î¬flÌ µ’ÎÕfiÌ ‹_…^flÌ)
fiÎ. ω./À.
fi_.
M≤WÃ ................................. ’flfiÌ .................................
ω¤Î√fiÎ .........................lÌ...................fiÌ ÷Î. ...............................
fiÌ ±fl∞ Á_⁄_‘‹Î_ ÁÎÿfl fl…^.
fl. lÌ .................................... ±ı ÷ı‹fiÎ Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘fiÎ
¬Î÷Î fi_. ................. ‹Î_◊Ì w. ......................... fiÌ ¤fl’Î¥ fiËŸ
¿fl‰ÎfiÌ ’ıÂ√Ì ‹ı‚‰‰ÎfiÌ ‹Î√HÎÌ ¿flÌ »ı. ±Î ’ıÂ√Ì ‹¿ÎfifiÎ
⁄Î_‘¿Î‹ ‹ÎÀı ‹Î√‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. ................... ω¤Î√fiÎ ÷Î.
............... fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. ..................... ±fiÁÎfl fl¿‹
‹‚‰Î’ÎhÎ »ı. µ@÷ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ‹Î_ Ïfi›÷ ¿flı·Ì ⁄‘Ì Âfl÷˘ lÌ
....................... fiÎ ¿ıÁ‹Î_ Á_÷˘WÎΛ »ı.
3. ........................... fiÎ ‰Wν ‹ÎÀıfiÌ ÷ı‹fiÌ ÏËÁÎ⁄ ¿Î’·Ì‹Î_
ÿÂνT›Î ≠‹ÎHÎı lÌ ...................... fiÎ ¬Î÷ı w. ................ …‹Î »ı.
4. ±Î Á_Ω√ ı ˘‹Î_ ¤fl’Î¥ fiËŸ ¿fl‰ÎfiÌ ‹Î√ı·Ì w. ......................
fiÌ ’ıÂ√Ì ±Î’‰Ì ¿ı ¿ı‹ ÷ı ±_√ı Ë¿‹ ±Î’‰Î ωfi_÷Ì.
M≤Wà ........................ ’fl fl…^ ¿flı· ‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı Ë¿‹
⁄ËÎfl ’ÎÕ̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
fiÎ.Á. ««Î˝ ¿flÌ ’ıÂ√Ì ‹_…^fl ¿flÌ Â¿ÎÂı. (ÁËÌ)
ÁÏ«‰ (ÁËÌ)
58 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi_. fiÎ.ω./À.
M≤Wà ....................... ’/ω............... ’flfiÎ ÷Î. .........................
fiÎ ≠ë Á_⁄_‘‹Î_ ÁÎÿfl fl…^.
fl. ........................ ω¤Î√fiÎ ÷Î. ....................... fiÎ Áfl¿ÎflÌ
ÃflΉ fi_. ................ fi˘ Œ¿fl˘ 3 Ωı÷Î_, ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·ı …HÎÎT›Î
≠‹ÎHÎı ’ıÂ√Ì ±˘»Î‹Î_ ±˘»Î ⁄ı ±fiı ‰‘‹Î_ ‰‘ «Îfl Ë’÷Î◊Ì µ’ÎÕÌ
¿ÎÂı. ±Î ±_√ı lÌ .......................... fi˘ ±Ï‰Ï‘Áfl Á_’¿˝ ÁΑ‰Î‹Î_
±ÎT›˘ Ë÷˘ ±fiı ÷ı±˘ ⁄ı Áfl¬Î Ë’÷Î◊Ì ’ıÂ√Ì µ’ÎՉΠÁ_‹÷ ◊›Î
»ı. ±Î◊Ì ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·fiı ÷ı ≠‹ÎHÎı ΩHÎ ¿fḻı.
““¬”” ÏfiÂÎfỉ΂Π¤Î√ ±_√ı, M≤Wà .....................................
’flfi˘ ‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı ’hÎ fl‰ÎfiÎ ¿›Î˝ ’»Ì ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·ı ¿flı·
±fi‹Îfi˘fiÎ Á‹◊˝fi ‹ÎÀı ¿Î√‚˘ ÁÎ. ‰. ω. fiı ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘◊Ì
‹˘¿·Ì ±Î’̱ı.
M≤Wà ’/ω. .............................. ’flfi˘ ‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı ’hÎ
fl‰ÎfiÎ ¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
««Î˝ ¿fl‰Ì.
(ÁËÌ)
µ.Á.
««Î˝ ¿flÌ.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
’fi— ÁÎÿfl fl…^
fiÎ.ω./À.
............................. ω¤Î√fiÌ ÷Î. ...................... fiÌ Áfl¿ÎflÌ
™tUÄ - …Ør‚ 59
’Ïfl’hÎ ›ÎÿÌ fi_. ............... ‹Î_ Ïfi›÷ ¿›Î˝ ≠‹ÎHÎı ‹¿Îfi ⁄Î_‘‰Î
‹ÎÀıfiÌ ’ıÂ√Ì ±˘»Î‹Î_ ±˘»Î ⁄ı ±fiı ‰‘‹Î_ ‰‘ «Îfl Áfl¬Î Ë’÷Î◊Ì
µ’ÎÕÌ Â¿Î› »ı. ±Î‹Î_ Á‘Îfl˘ ◊›˘ fi◊Ì. ±ı◊Ì, ÷Î. .....................
fiÌ Áfl¿Îfl ’Ïfl’hÎ-›ÎÿÌ‹Î_ …HÎÎT›Î ≠‹ÎHÎı ’ıÂ√ÌfiÌ fl¿‹ µ’ÎÕÌ
¿Λ »ı. lÌ ............... fi˘ ±Ï‰Ï‘Áfl Á_’¿˝ ÁΑ‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î_
÷ı±˘lÌ ................... ⁄ı Ë’÷Î◊Ì fl¿‹ µ’ÎՉΠÁ_‹÷ ◊›ı· »ı. lÌ
....................... fiı ±Î◊Ì ⁄ı Áfl¬Î Ë’÷Î◊Ì ’ıÂ√Ì µ’ÎՉΠ±Ï‘¿Ú÷
¿fḻı ±fiı ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·fiı ÷ıfiÌ ΩHÎ ¿fḻı.
±Ï‘¿÷‹ fl¿‹fiÎ µ’ÎÕ, ±ıÀ·ı ¿ı ⁄«÷ÿÎflfiÎ ¬Î÷ÎfiÌ ±‘a
ÏÁ·¿◊Ì ‰‘ fl¿‹ ±_√ı, ⁄‘Î_ ≠ÎÏM÷V◊Îfi˘‹Î_◊Ì ¿flı· ¿<· µ’ÎÕfiÌ
fl¿‹ w. 7’,000 ◊Ì ‰‘‰Ì fi Ωı¥±ı, ÷ı ÏÁ‰Î› ....................
ω¤Î√fiÎ ÷Î. .................... fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. ..........................
‹Î_ ÷ıfi˘ ¿Â˘ µS·ı¬ fi◊Ì. ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·fiÎ ±Î ±fi‹ÎfifiÌ
⁄Î⁄÷‹Î_ V’pÌ¿flHÎ ‹ÎÀı ÷◊Î ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·fiı ÁÌ‘˘ CÎÀ÷˘
…‰Î⁄ ±Î’‰Î ÁÎfl ±Î ¿Î√‚˘ ±Ï‰Ï‘Áfl flÌ÷ı Á΋ÎL› ‰Ë̉À
ω¤Î√fiı ‹˘¿·Ì±ı.
’/ω. M≤Wà ............... ’flfi˘ ‹Át˘ ‹_…^fl ◊›ı ’hÎ fl‰ÎfiÎ
¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
±.ω.fi˘Ó. fi_. .......................... ÷Î. .......................... Á΋ÎL›
‰Ë̉À ω¤Î√ ¬ ÂάΠ≠Ï÷.
ÁÎ. ‰. ω./¬.
µ’flfiÌ fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiÌ ÷Î. ........................... fiÌ fi˘Ó‘ Á_⁄‘_ ‹Î_
ÁÎÿfl fl…^.
60 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
M≤Wà ’/ω. ................. ’flfi˘ ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·fi˘ ’hÎ Á‰ÎE›
fi◊Ì. Ëη ’Òfl÷_ ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·, flÎ…¿˘À ÂάÎ, flÎ…¿˘À- fiı ±Î
’fl÷ ¿flÌ ÷ıfiÌ ÀÎ¥’ ¿flı·Ì ±◊‰Î ÁÎŒ fi¿· ‹˘¿·‰Î ωfi_÷Ì ¿fḻı.
’hÎfiÌ ÀÎ≥’ fi¿·˘ ‹_…^flÌ ÁË ÁËÌ ±◊ı˝ ÁÎÿfl.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
ÁÎ.‰. ω./¬.
fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiÌ ÷Î. .....................fiÌ fi˘Ó‘ Á_⁄_‘‹Î_ ÁÎÿfl fl…Ò.
M≤Wà ........... ’/ω. ’flfiÎ ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·fiÎ ’hÎfi˘ ““¿””
·Z΋Î_ ·ı÷Î_ ±Î ±_√ı ¿Â_ ¿fl‰Îfi_ flËı÷_ fi◊Ì. ¿Î√‚˘ fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiı
’fl÷ ¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ. Á.
lÌ ................±Î ω¤Î√‹Î_ ˢ¥ ¿Î√‚˘ ±Î ω¤Î√‹Î_ …
flά‰Î.
(ÁËÌ)
ÁÎ. ‰. ω./¬.
M≤Wà ’/ω................. ±fiı ....................../’ ’flfiÎ fiÎHÎÎ
ω¤Î√fiÎ Ë¿‹˘ ±fiÁÎfl, lÌ ..................... fiı ‹¿ÎfifiÎ ⁄Î_‘¿Î‹
‹ÎÀı ⁄ı Áfl¬Î Ë’÷Î◊Ì «Ò¿‰Ì ¿Λ ÷ı‰Ì ¤fl’Î¥ fiËŸ ¿fl‰ÎfiÌ
w............ (...............)fiÌ ’ıÂ√Ì ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì. ÷ı ≠‹ÎHÎı
±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·, flÎ…¿˘Àı, ÷ı‹fiÎ Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ ¬Î÷΋Î_◊Ì
w. ........... (.........)fi˘ ≠◊‹ Ë’÷˘ µ’ÎÕ‰ÎfiÌ ÁkÎÎ ±Î’Ì »ı.
...................ω¤Î√fiÎ ÷Î. .................fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. ..............fiÎ
Œ¿flÎ (…) ±fiÁÎfl, ‹¿ÎfifiÎ ⁄Î_‘¿Î‹fiÌ ≠√Ï÷ ÷’ÎV›Î ’»Ì
™tUÄ - …Ør‚ 61
±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl· ⁄ÌΩı Ë’÷˘ µ’ÎÕ‰ÎfiÌ ÁkÎÎ ±Î’Âı. lÌ ...............
±ı ÷ı‹fiÌ ±fl∞ ÁÎ◊ı M≤Wà ’/ω. ............... ◊Ì ................. ’fl
«Ò¿‰HÎÌ-≠‹ÎHÎ’hÎ fl…^ ¿›˝ »ı. ±Î◊Ì, fiÎHÎÎ_ ω¤Î√ı lÌ ...................fiı
‹_…^fl ¿flÌ ÿÌ‘ı·Ì ’ıÂ√Ìfi˘ ⁄ÌΩı Ë’÷˘ µ’ÎՉΠ‹ÎÀı ÷ı‹fiı ωÂıWÎ
ÁkÎÎ ±Î’‰Î ±ı¿ÎµLÀLÀ …fifl·, flÎ…¿˘Àfiı ωfi_÷Ì ¿fḻı.
M≤Wà ’/ω. .............. ’fl ’hÎfi˘ ‹Át˘ ‹_…^flÌ ‹ÎÀı fl…^ ¿›˘˝ »ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
fiÎ.Á. (ÁËÌ)
Ë¿‹fi˘ ‹Át˘
‹¿ÎfifiÎ ⁄Î_‘¿Î‹ ‹ÎÀı
¤Ï‰W›ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì
±Î¬flÌ µ’ÎÕ
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
............... ω¤Î√
Ë¿‹ fi_. ........................
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î. .................
‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘˘. ........................... ω¤Î√fi˘
÷Î. ............... fifi Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_. .................
Ë¿‹
....................... ω¤Î√fiÎ .......................
lÌ..........................fiı ‹¿ÎfifiÎ ⁄Î_‘¿Î‹ ‹ÎÀı ÷ı‹fiÎ Á΋ÎL›
¤Ï‰W›ÏfiÏ‘fiÎ ¬Î÷Î fi_. ........................... ‹Î_ …‹Î flËı÷Ì ÏÁ·¿‹Î_◊Ì
62 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
¤fl’Î¥ fiËŸ ¿fl‰ÎfiÌ w. ......................fiÌ ’ıÂ√Ì ‹_…^fl ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı.
fl. lÌ ..................... fiÌ fi˘¿flÌfiÌ ‹ÿ÷ fl0 ‰Wν◊Ì ‰‘ »ı ÷◊Î
±Î Ëı÷ ‹ÎÀı ⁄‘Î_ ≠ÎÏM÷-V◊Îfi˘‹Î_◊Ì µ’ÎÕı·Ì ¿<· fl¿‹ w. .................
◊Ì ±◊‰Î ÷ı‹fiÎ ............. ‰WνfiÎ ’√Îfl◊Ì ‰‘÷Ì fi◊Ì.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
ÁÏ«‰,
................ ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
™tUÄ - …Ør‚ 63
fi‹Òfi˘-7
(’√Îfl Ïfi›÷ ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷)
ÁÎ. ‰. ω./CÎ.
lÌ ......................fi˘ Âw±Î÷fi˘ ’√Îfl Ïfi›÷ ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷‹Î_
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌfi˘ ’/ω. M≤Wà .......... ’flfi˘ ’hÎ Ωı‰Î ωfi_÷Ì.
fl. ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌfiÎ ’hÎ ’fl◊Ì ±ı‹ …HÎΛ »ı ¿ı lÌ ................
¿·ı@ÀflfiÌ ¿«ıflÌ‹Î_ ‹A› ÀÎ≥Ï’VÀ ÷flÌ¿ı ¿Î‹ ¿flı »ı ±fiı ¤ÎWÎÎ
Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ ¶ÎflÎ «·Î‰Î÷Î ÀÎ≥Ï’_√ ‰√˝fiÎ ÏÂZο ÷flÌ¿ı w.
................. fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_ w. ............. ‹ÎÏÁ¿ ’√Îfl◊Ì ÷ı‹fiı
≠Ï÷Ïfi›„@÷ ’fl ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. lÌ ................. fiı ¿ıÀ·˘ ’√Îfl
‹‚÷˘ Ë÷˘ ÷ıfi˘ ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌfiÌ ¿«ıflÌfiı ≠◊‹ A›Î· fi Ë÷˘. lÌ
................ fiı w. .................. ±fiı ¬ÎÁ ’√Îfl w. ......................
‹‚Ì w. ...................... ’√Îfl ‹‚ı »ı ±ı‹ ’λ‚◊Ì ΩHΉΠ‹‚ı·_
±fiı ÷ı flÌ÷ı ±Î ‰√˝fiÎ ÏÂZο ÷flÌ¿ı ÷ı‹fi˘ ’√Îfl Ïfi›÷ ¿flÌ, ÷ı‹fiı
‰√˝ÏÂZοfiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_ 4 ≥ΩŒÎ ‹_…^fl ¿fl‰Îfi_ ÁÒ«fi ◊›_ »ı.
3. ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı lÌ ................. fiı ≠Ï÷Ïfi›„@÷
’fl ·ı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î ˢ› ÷˘ ÷ı Á‹› ÿflÏ‹›Îfi ’√Îfl ŒflÌ Ïfi›÷
¿fl‰Îfi˘ ≠ë ¿ı‰Ì flÌ÷ı µ’ÏV◊÷ ◊Λ ÷ı Á‹Ω÷_ fi◊Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ıı
Á‹› ’Òfl÷_ ÷ı‹fiı ≠Ï÷Ïfi›„@÷ ¤J◊_ ‹‚‰_ Ωı¥±ı. ’HÎ ±Î ¿ıÁ‹Î_
÷ı‹fiı ¤J◊_ ±Î’‰Î‹Î_ fiËŸ ±Î‰ı ±ı Âfl÷ı … Ïfi‹c¿ ±Î’Ì …HÎΛ
»ı. ÷˘ ±Î Ïfi‹c¿ ¿›Î Á_Ωı√˘‹Î_ ¿ı‰Ì flÌ÷ı ±Î’ı· »ı ÷ı V’p fi◊Ì,
÷ı‹ … ±Î Ïfi‹c¿ ±Î’÷Ì ‰¬÷ı ±Î ω¤Î√fiÌ Á_‹Ï÷ ‹ı‚‰Ì Ë÷Ì
¿ı ¿ı‹ ÷ı ’HÎ V’p fi◊Ì. ±ı◊Ì ÁΈ ≠◊‹ ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌ µ’flfiÌ
⁄Î⁄÷‹Î_ V’p÷Î ¿flı, ÷ı‹ … ±Î ±_√ıfiÌ …ı ÷ı ŒÎ≥· ±Î ω¤Î√fiı
⁄÷Ήı ÷ı‰Ì ωfi_÷Ì ¿fḻı. ‰‚Ì lÌ .................... fiı …ı «Îfl ¥ΩŒÎ
64 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
‹_…^fl ¿fl‰ÎfiÌ ÿfl¬ÎV÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı ÷ı Ïfi›‹ ‹…⁄ ωV÷Îfl’Ò‰˝¿
ŒflÌ◊Ì fl…^ ¿flı. ‰‚Ì lÌ ..................... fiÌ ‹Ò‚ …B›Î ¿fl÷Î_ ±Î
…B›Î ‰‘ …‰Î⁄ÿÎflÌ‰Î‚Ì »ı ¿ı ¿ı‹ ±fiı Ωı ˢ› ÷˘ ÷ı …B›Î ¿¥
flÌ÷ı ‰‘ÎÎı …‰Î⁄ÿÎflÌ‰Î‚Ì »ı ÷ı ’HÎ ÿfl¬ÎV÷‹Î_ fl…^ ¿fl‰_ …wflÌ »ı.
4. ±Î fi˘Ó‘ ÁÎ◊ı ±Î ¿ıÁfiÎ ¿Î√‚˘ ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌfiı ’fl÷
¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
±Î ⁄Î⁄÷ ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌfiÎ ‹Ëı¿‹fiı ·√÷Ì √HÎΛ. ÷ı ±_√ı
±Î ¿Î√‚˘ “fl” ÂάÎfiı ‹˘¿·Ì±ı.
ÁÎ.‰.ω./fl
µ.Á.lÌ fiÌ ÷Î................. fiÌ fi˘Ó‘ ±L‰›ı fl…^. ±Î ¿Î√‚˘‹Î_
…ı ≠ë ««Î˝≥ flè΢ »ı ÷ı ““¬”” ÂάÎfiı ·√÷˘ ˢ¥ ““¬”” ÂάΠ…\±ı
±ı‰Ì ωfi_÷Ì.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
ÁÎ.‰.ω./¬.
ÁÎÿfl fl…^.
““fl”” ÂάÎfiÌ µ’›˝@÷ fi˘Ó‘ ±L‰›ı ±Î ¿ıÁ ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌfiÎ
‹Ëı¿‹fiı ·√÷˘ ˢ¥ ±ı ÂάΠÁ_⁄_‘¿÷ν »ı. ““fl”” ÂάÎfiı ’fl÷
¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
±fi¤Î√ ±Ï‘¿ÎflÌ
fl- ÂάÎ.
““¬”” ÂάÎfiÌ ÷Î. ................ fiÌ fi˘Ó‘fiÎ Á_⁄_‘‹Î_ ÁÎÿfl fl…^.
™tUÄ - …Ør‚ 65
lÌ ................... fiı Ïfi‹c¿ ±Î’÷Ì ‰¬÷ı ±Î ÂάÎfiÌ Á_‹Ï÷
‹ı‚‰Ì ˢ› ÷ı‹ …HÎÎ÷_ fi◊Ì. ‹ÎÀı ‹ÎL› flËı ÷˘ ““CΔ” ÂάÎfiÌ ÷Î.
.................. fiÌ fi˘Ó‘‹Î_ ÁÒ«T›Î ≠‹ÎHÎıfiÌ ‹ÎÏË÷Ì ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌ
’ÎÁı◊Ì ‹_√Ή‰Ì ›˘B› √HÎÎÂı.
fl. Á΋ÎL› flÌ÷ı ¬Î÷ÎfiÎ ‰ÕÎfiı ω¤Î√fiÌ ŒÎ≥· ‹˘¿·‰Ì ›˘B›
√HÎΛ fiËŸ »÷Î_ ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹‹fiÌ ¿«ıflÌ ÁÎ.‰. ω. fiÌ Á_·Bfi ¿«ıflÌ
ˢ¥ ±fiı ±Î fi˘Ó‘ ¤Î. Ïfi. ¿«ıflÌfiÌ … ˢ¥ ±Î ŒÎ≥· ¤Î. Ïfi.
¿«ıflÌfiı ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘◊Ì ‹˘¿·Ì ±Î’̱ı ±ı‹Î_ Ëfl¿÷ Áfl¬_ fi◊Ì.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
µ.Á. (ÁËÌ)
±.ω. fi˘Ó‘ fi_. ÷Î. ...................... ◊Ì ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿lÌ ≠Ï÷.
¤Î. Ïfi. ¿«ıflÌ/«¥
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÌ ÷Î. ..................... fiÌ µ’flfiÌ fi˘Ó‘
Á_⁄_‘‹Î_ …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı, lÌ ...................fi˘ ’√Îfl ŒflÌ◊Ì fiyÌ
¿fl‰Îfi˘ fi◊Ì, ’HÎ ÷ı‹fiı √…flÎ÷Ì ÀÎ≥’ ÏÂZο ÷flÌ¿ı ±Î’ı· Ïfi‹c¿‹Î_
÷ı‹fi˘ ’√Îfl ≠◊‹‰Îfl … fiyÌ ¿fl‰Îfi˘ »ı. lÌ ............. ¿·ı@Àfl
¿«ıflÌ‹Î_ w. ................... fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_ √…flÎ÷Ì ÀÎ≥Ï’VÀ Ë÷Î
±fiı ÷ı‹fiı ±Î ¿«ıflÌ ‹ÎflŒ÷ «Î·÷Î √…flÎ÷Ì ÀÎ≥Ï’_√ ‰√˝‹Î_ √…flÎ÷Ì
ÀÎ≥’ ÏÂZο ÷flÌ¿ı w. ...................... fiÎ ’√Α˘flH΋Î_ fiÌ‹‰Î◊Ì
÷ı‹fi˘ ±Î ‘˘flH΋Î_ ±ıÀ·ı ¿ı w. .............. fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_ ’√Îfl
fi@¿Ì ¿fl‰Îfi˘ ≠ë µ’ÏV◊÷ ◊›˘ »ı ±fiı Á΋ÎL› Ïfi›‹ ≠‹ÎHÎı
÷ı‹fi˘ ’√Îfl fiyÌ ¿fl÷Î_, ÷ı‹fiı ‹‚÷Î_ ±ı¿_ÿfl ’√Îfl ±fiı ‰ı÷fi‹Î_
fi¿ÁÎfi ◊÷_ ˢ¥ ±Î ÿfl¬ÎV÷ ¿fl‰Ì ’ÕÌ »ı.
lÌ .......................... ⁄ÌΩ ¬Î÷ÎfiÎ ¿‹˝«ÎflÌ ±ıÀ·ı ¿ı ‹ËıÁÒ·
¬Î÷Î (¿·ı@Àfl ¿«ıflÌ)fiÎ ¿‹˝«ÎflÌ »ı ±fiı À>_¿ Á‹› ‹ÎÀı ÷ı‹fiÌ ±Î
66 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
¿«ıflÌ ¬Î÷ı Ïfi‹c¿ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì. ÷ıı ’ÒflÌ ◊›ı ÷ı‹fiı ÷ı‹fiÎ ‹Ò‚
¬Î÷΋Î_ ’λΠ‹˘¿·‰ÎfiΠˢ‰Î◊Ì ±Î Ïfi‹c¿fiı ≠Ï÷Ïfi›„@÷ ’flfiÌ
Ïfi‹c¿ √HΉ΋Î_ ±Î‰Ì »ı, ’HÎ ¿˘¥ ≠Ï÷Ïfi›„@÷-¤J◊_ ±Î’‰Î‹Î_
±ÎT›_ fi◊Ì.
¤fl÷Ì Ïfi›‹˘ ±fiÁÎfl Ï⁄fi-flÎ…’ÏhÎ÷ …B›Î À>_¿Î √΂ΠÁÎfl
¤fl‰Î ‹ÎÀı Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÌ Á_‹Ï÷fiÌ …wfl fi ˢ¥
lÌ ....................fiÌ Ïfi‹c¿ ¿fl÷Î ’Ëı·Î_ Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiı
’»Î‰ı· fiËŸ; ’fl_÷ «Î· ÏÂflV÷Î ‹…⁄ Ïfi‹c¿fiÎ Ë¿‹fiÌ fi¿·
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiı ‹˘¿·ı·Ì. ±Î ÷η̋ ‰√˘˝ ‹ÎhÎ hÎHÎ◊Ì »
‰WνfiÎ √΂Π‹ÎÀı Ï…S·Î ‹◊¿ı ¿·ı@Àfl ¿«ıflÌ‹Î_ … «·Î‰Î÷Πˢ¥,
…ı‹ ±L›hÎ ÷ı‹ ±Î ¿ıÁ‹Î_ V◊ÎÏfi¿ ¿·ı@Àfl, ÏÂZÎHÎÎÏ‘¿ÎflÌ ‰√ıflı
’ÎÁı◊Ì V◊ÎÏfi¿ µ‹ıÿ‰ÎflfiÌ ¤·Î‹HÎ ‹_√ΉÌfiı ±ı ¤·Î‹HÎ ±fiÁÎfl
Ïfi‹c¿ ±Î’Ì »ı. ‹ÎhÎ ÀÎ≥Ï’VÀ ÷flÌ¿ı w. ......... fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_
lÌ ................ fi˘ ’ο˘ ’√Îfl ¿ıÀ·˘ »ı ±ı ±ı‹fiÎ »ıS·Î ’√Îfl
≠‹ÎHÎ’hÎ (±ı·.’Ì.ÁÌ.), ±ÎT›Î ’»Ì … ΩHΉ΋Î_ ±ÎT›_ »ı. ±ı◊Ì
‰‘ …‰Î⁄ÿÎflÌ‰Î‚Ì …B›Î ’fl Ïfi‹c¿ ±ÎM›Î ’»Ì ±ı‹fiı ‹Ò‚
…B›Î±ı ’οΠ’√Îfl ’ıÀı ‹‚÷Î ¿<· ‹‚÷fl◊Ì ±˘»\_ fi ‹‚ı ÷ı Ωı‰_
…wflÌ Ë˘¥, ’√Îfl Ïfi›÷ ¿fl‰Îfi˘ ≠ë µ’ÏV◊÷ ◊›˘ »ı, ÷ı◊Ì … «Îfl
±Ï√˛‹ ¥ΩŒÎfiÌ ¤·Î‹HÎ ¿flÎ¥ »ı.
lÌ .....................fiÌ ‹Ò‚ …B›Î √…flÎ÷Ì ÀÎ≥Ï’VÀfiÌ ±ıÀ·ı ¿ı
w. ................fiÎ ’√Îfl‘˘flHÎfiÌ »ı, F›Îflı √…flÎ÷Ì ÀÎ≥’ ÏÂZοfiÌ
…B›Î w. ...............fiÎ ’√Îfl‘˘flHÎfiÌ »ı. ±Î …B›Î ÀÎ≥Ï’VÀfiÌ …B›Î
¿fl÷Î_ ‰‘Îflı …‰Î⁄ÿÎflÌ‰Î‚Ì »ı.
lÌ ......................... fi˘ ’√Îfl, w. ..............fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_
w. .................... ¬ÎÁ ’√Îfl ‹‚Ì w. ................. ◊Λ, ’HÎ ÷ı‹fiı
‹‚ı· ⁄ı ±Ï√˛‹ ¥ΩŒÎ ·Z΋Î_ fi ·¥±ı ÷˘ w. ................ ’√Îfl
™tUÄ - …Ør‚ 67
◊Λ ±fiı w. .............. fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_ ÷ı‹fiı w. .............◊Ì ±˘»˘
’√Îfl fi ‹‚ı ÷ı ±Î›◊Ì w. ............... («Îfl ±Ï√˛‹ ¥ΩŒÎ) ‹‚Ì
w. .............fiÎ ’√ÎflfiÌ ¤·Î‹HÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. ±Î‹, ±ÎfiÌ
’λ‚ ±ı¿ ¿‹˝«ÎflÌfiı ±ı¿◊Ì ⁄Ì∞ …B›Î±ı ¿Î‹ ¿fl‰Î‹Î_ ÷ıfiı ‹‚÷Î
’√Îfl‹Î_ ±˘»\_ ‹‚÷fl fi ◊Λ ±ı … ºÏp ˢ‰Î◊Ì ±Î «Îfl ±Ï√˛‹
¥ΩŒÎ ±Î’‰Î ‹ÎÀıfiÌ ÿfl¬ÎV÷ ¿flı·Ì »ı, …ı ‹_…^fl ¿fl‰Î ¤·Î‹HÎ »ı.
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿
±.fi˘Ó. fi_. ................. ÷Î. ....................◊Ì Á΋ÎL› ‰Ë̉À
ω¤Î√ ≠Ï÷.
¤Î. Ïfi. ¿«ıflÌ
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î. ................ fiÎ ’hÎ fi_. ...........
fiÎ.......... Á_⁄_‘‹Î_ ............. lÌ ............... fi˘ ’√Îfl fiyÌ ¿fl‰Î
‹ÎÀı ±Ï√˛‹ ¥ΩŒÎfiÌ ÿfl¬ÎV÷ Áfl¿Îflı V‰Ì¿ÎflÌ fi◊Ì. ÷ı Ωı÷Î_ ÷ı‹fi˘
’√Îfl Á΋ÎL› Ïfi›‹ ≠‹ÎHÎı ¿Î›‹Ì ’√Îfl w. ............... ·Z΋Î_ ·≥
w. ..............fiÎ ‘˘flH΋Î_ w. .............. ◊Λ. M≤. ........... ’/ω ’flfiÌ
............... lÌfiÌ fi˘Ó‘ ““¿”” fiÎ ±Î‘Îflıı ±Î ≠‹ÎHÎı ’√Îfl fiyÌ ¿fl÷Î
Ë¿‹˘ ±Î’̱ı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
¤Î. Ïfi. (ÁËÌ)
lÌ ..................... fi˘ ’√Îfl ⁄ı ±Ï√˛‹ ¥ΩŒÎ ÁÎ◊ı w. .............
◊Λ, ’fl_÷ ÷ı‹fiÎ »ıS·Î ’√Îflfi˘ ÿά·˘ w. ..........fi˘ ˢ¥, ÷ı
Á‘flÎ‰Ì ·ı‰Îfi_ ±Î‰U›¿ »ı. ¿·ı@Àfl ¿«ıflÌfiı ’hÎ ·¬Ìfiı ±Î Á‘flΉ̱ı.
’»Ì lÌ ................... fi˘ ’√Îfl Ïfi›÷ ¿fḻı.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
¤Î. Ïfi.fiÎ. ±_. ‹. (ÁËÌ)
68 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
lÌ ..................... fiı ·¬‰Î ‹ÎÀı ’hÎfi˘ ‹Át˘ ‹_…^flÌ ±◊˝ı
ÁÎÿfl fl…^.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
±_. ‹. (ÁËÌ)
¿·ı@ÀfllÌ .................... ÷flŒ◊Ì Á‘ÎflÌfiı ±Î‰ı· lÌ .................
fiÎ »ıS·Î ’√ÎflfiÎ ≠‹ÎHÎ’h΋Î_ w. ................ fi˘ ±Î_¿Õ˘ ·¬ı· »ı.
±Î ÁÎ◊ı ÷ı fl…^ ¿flı· »ı. ±Î Á_Ωı√˘‹Î_ ÷ı‹fi˘ w. .............. fi˘ ’√Îfl
·Z΋Î_ ·ı÷Î_ w. ................. fi˘ ’√Îfl fiyÌ ¿flΛ ±ı‹ ·Î√ı »ı. ›˘B›
…HÎΛ ÷˘ M≤........... ’/ω. µ’flfi˘ ‹Át˘ ÷ı ≠‹ÎHÎı Á‘Îfḻı.
±Îÿı ‹ÎÀı fl…^.
(À>_¿Ì ÁËÌ)
±_. ‹.
⁄flÎ⁄fl »ı. lÌ ..................... fi˘ ’√Îfl ‹ÎÏÁ¿ w. .....................
·ı¬ı fiyÌ ◊≥ ¿Âı. ±Î ≠‹ÎHÎı ’√Îfl ‹_. flÎ. Áı. Ïfi. ’6 ‹…⁄
Ïfi›÷ ◊Λ »ı. ÀÎ≥Ï’VÀfiÌ …B›Î ¿fl÷Î_ ÀÎ≥’ ÏÂZοfiÌ …B›Î ‰‘
…‰Î⁄ÿÎflÌ‰Î‚Ì Ë˘¥, √. flÎ. Áı. Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ ’6fi˘ ·Î¤ ±Î’Ì
¿Λ ÷ı‹ »ı.
¤Î. Ïfi. (ÁËÌ)
™tUÄ - …Ør‚ 69
¿«ıflÌ Ë¿‹fi˘ ‹Át˘
fi_.
√\…flÎ÷ flÎF›,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl,
÷Î.
¿«ıflÌ Ë¿‹
±Î ¿«ıflÌfiÎ ÷Î. .............. fiÎ Ë¿‹ fi_. ............. ±L‰›ı
............ ◊Ì ............. ¬Î÷ı «Î·÷Î √…flÎ÷Ì ÀÎ≥Ï’_√ ‰√˝‹Î_ ÀÎ≥’
ÏÂZο ÷flÌ¿ı Ë_√Î‹Ì ‘˘flHÎı fiÌ‹‰Î‹Î_ ±Î‰ı· lÌ ................... fi˘
................ ¿·ı@Àfl ¿«ıflÌ‹Î_ w. .................... fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_
√…flÎ÷Ì ÀÎ≥Ï’VÀ ÷flÌ¿ı ¿Î›‹Ì Ïfi‹c¿fi˘ ’√Îfl w. .......................
·Z΋Î_ ·¥, ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ ’6 (1) ‹…⁄ ÷ı‹fi˘
’√Îfl ÷Î. ................ ◊Ì w. ................ fiÎ ’√Îfl‘˘flH΋Î_ w.
................ Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿
fi¿· ÁÎÿfl fl‰ÎfiÎ —-
 ≠¿flHÎ - 3
‹ÁtÎ-·ı¬fi-1
(’hÎ ’©Ï÷)

¿˘¥’HΠω¤Î√/¿«ıflÌ‹Î_ ‹Át˘ ±ı Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-T›‰ËÎflfiÌ ¿Î«Ì

w’flı¬Î ÷ˆ›Îfl ¿fl‰ÎfiÌ ≠Ïø›Î »ı. ±Î‰Î ‹ÁtÎ µ’flÌ ±Ï‘¿ÎflÌ ¶ÎflÎ ‹_…fl^
◊›ı· Á_⁄Ï_ ‘÷ ω¤Î√/ ¿«ıflÌfiı ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ≠‰fl ±Ï‘¿Îfḻ˘fiı
·CÎÏ·Ï’¿˘fiı l÷·ı¬fi ±Î’‰Î ’Òfl÷˘ Á‹› ‹‚Ì Â¿ı fiËŸ ÷ı V‰Î¤Îω¿ »ı.
÷ı◊Ì, ‹ÁtÎ-·ı¬fifiÌ ¿‚αı ±Î…¿Î· √HÎfiÎ’ÎhÎ ±√I› ‘ÎflHÎ ¿flÌ »ı.
Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…‹Î_ ◊÷Î_ ·¬ÎH΢fiÌ ⁄ı ’©Ï÷ ˢ› »ı. ’hÎ’©Ï÷ ±fiı
fi˘Ó‘-’©Ï÷. ’hÎ’©Ï÷fiı Á‹Ω‰‰ÎfiÌ …wfl flËı÷Ì fi◊Ì. ±Î ’©Ï÷ ËıÂ,
±Î‰ı· ·¬ÎHÎfiı flÎ¬Ì ·¥ ÷ıfi˘ ±·√ µkÎfl ‹˘¿·Î› »ı. …ıfiÌ V◊‚≠÷,
µkÎfl ‹˘¿·÷Ì ¿«ıflÌfiÎ flı¿Õ˝‹Î_ flËı »ı. ’hÎ ‹˘¿·÷Ì ÷◊Î ÷ıfi˘ µkÎfl ±Î’÷Ì
±ı‹ ⁄ıµ ¿«ıfḻ˘‹Î_ ’˘÷’˘÷ÎfiÎ ·¬ÎHÎfiÌ V◊‚≠÷ ÷◊Î ÁÎ‹Ì ¿«ıflÌfi˘
µkÎfl Á«‰Î› »ı. ±Î◊Ì, ’»ÌfiÎ ’hÎT›‰ËÎfl ‰ı‚Î ÷ıfiÌ ’fl fi…fl fiάÌ
…‰ÎfiÌ ±fi ¿‚> ÷Î ‹‚ı »ı. ±Î ’hÎ’©Ï÷ ÁÏ«‰Î·› ÏVΉΛfiÎ_ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘fiı
ωÂıWÎ ±fi ¿>‚ ’Õı »ı.
ÁÏ«‰Î·›-¿ZÎαı ÁÏEΉη›fiΠω¤Î√˘ ‰E«ıfiÎ ¿ıı ÷ı ω¤Î√˘ ËıÂfiÌ
¿«ıfḻ˘ ÁÎ◊ı ◊÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î… ±_√fi ı Î ·ı¬fi-T›‰ËÎfl‹Î_ fi˘Ó‘-’©Ï÷fi˘
±Îl› ·ı‰Î› »ı. ±Î ’©Ï÷ Ëı ¿˘¥’HÎ ⁄Î⁄÷‹Î_ ·¬ÎHÎ Âw ¿fl÷Î ‹Ò‚
ω¤Î√ ÷flŒ◊Ì ±ı¿ ‰¬÷ ·¬ÎHÎ Âw ◊›Î ’»Ì …ı ω¤Î√ ÷flŒ fl‰ÎfiÎ
◊Λ ÷ı ω¤Î√fiÎ ±Ï‘¿ÎflÌ ÷ı ·¬ÎHÎfiÌ fiÌ«ı … ÷ııfi˘ …‰Î⁄ µ‹ıfl÷Î Ω›
»ı ±fiı ±Î‹ ±Î¬Ì ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘ (U.O.R) LÎÌ ŒÎ≥· ’Î»Ì ŒflÌ ‹Ò‚
ω¤Î√‹Î_ ±Î‰Ì Ω› »ı. ±Î‰Ì T›‰V◊΋Î_ V◊‚≠÷ flά‰Îfi_ Ï⁄fi±Î‰U›¿
70
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 71
⁄fiÌ Ω› »ı. ’hÎ’©Ï÷‹Î_ ⁄ı ¿«ıfḻ˘‹Î_ ⁄‘˘ ’hÎ-T›‰ËÎfl ÁΫ‰‰ÎfiÌ …ı
⁄ı‰ÕÌ ¿Î‹√ÌflÌ ¿fl‰Ì ’Õı »ı ÷ı‹Î_ ±Î‹ CÎHÎÌ ¿fl¿Áfl ◊¥ ω¤Î√˘ ‰E«ı
Œfl÷Ì ŒÎ≥· ’˘÷ı … ÷ı ωWΛfi_ Á_’ÒHν flı¿Õ˝ ⁄fiı »ı.
Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHÎ ‹Ëÿ_Âı ’hÎw’ı ˢ› »ı. Ï⁄fi-Áfl¿ÎflÌ T›„@÷±˘ ¿ı
Á_V◊α˘ ÷flŒ◊Ì ±Î‰÷Î_ ·¬ÎH΢fiÎ ¿ı Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ fi ˢ› ÷ı‰Î
¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ¬Î÷Îfiı ÁÌ‘Ì ‹‚ı·Ì ±fl∞±˘fiÎ, ““÷ı ’flI‰ı K›Îfi ±Î’‰Î‹Î_
±Î‰Âı,”” ±ı‰Î µkÎfl ±Î’‰Î flÎ⁄ı÷Î ‹…⁄fiÎ ’ˢӫ’h΢ ·¬‰Î‹Î_ ±Î‰ıı »ı.
±Î‰Î fl˘Ï…_ÿÎ ≠¿ÎflfiÎ ’ˢӫ’h΢ µ’flÎ_÷ ËÎ≥¿˘À˝, ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√,
≥I›ÎÏÿfiı ¿˘¥ ·¬ÎHÎfiÌ fl‰Îfi√Ì ‹ÎÀı ÂıflÎfi˘ µ’›˘√ fi ¿fl÷Î_ ÁÎ◊’h΢
·¬Î› »ı.
¤Îfl÷ Áfl¿Îfl ÷◊Î ≥÷fl flÎF› Áfl¿Îfl˘fiı (ÏË_ÿÌ/±_√˛ı∞‹Î_) ÷◊Î
¬Îfi√Ì T›„@÷±˘ ±fiı ‘ÎflÎÁP›˘fiı ’HÎ ÷ı‹HÎı ‹Î√ı·Ì ¿˘¥ ‹ÎÏË÷Ì ±Î’‰Î
’h΢ ·¬Î› »ı.
±Î µ’flÎ_÷ ¬Î÷ÎfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘ ÷flŒ◊Ì ¬Î÷ÎfiÎ ‰ÕÎfiı ±fl∞w’ı ’h΢
·¬Î› »ı. Á΋ÎL› flÌ÷ı ÷Î⁄ÎfiÌ ¿ı ⁄Ì∞ ¿˘¥ ¿«ıflÌ‹Î_◊Ì ¿˘¥ Ë¿Ì¿÷ ¿ı
ωÂıWÎ Ë¿Ì¿÷, ‹ÎÏË÷Ì ¿ı ωÂıWÎ ‹ÎÏË÷Ì ‹ı‚‰‰Î ¿ı ‰Ë̉ÀÌ Ï‰¤Î√fiÌ
ÁË‹÷Ì, ‹_…^flÌ ¿ı ÷ıfi˘ ωϑÁfl Ë¿‹ ‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀı ±Î Ω÷fiÎ ’h΢ ·¬Î÷Î
ˢ› »ı. flÎF› Áfl¿ÎflfiÎ_ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘ ‰E«ı ±_ÿfl˘±_ÿfl ◊÷Î ’hÎ-
T›‰ËÎflfi_ ≠‹ÎHÎ ÃÌ¿ ÃÌ¿ ‹˘À<_ flËı »ı.
Áfl¿ÎflÌ ’h΢fiÌ ¤ÎWÎÎ Áfl¿ÎflÌ ·¬ÎHÎfiÎ_ ›ÎÿÌ …ı‰Î_ ⁄ÌΩ_ V‰w’˘fiÌ
¤ÎWÎÎfiÌ Áfl¬Î‹HÎÌ‹Î_ ±˘»Ì ±Îˆ’«ÎÏfl¿ ˢ› »ı. ÷ı‰Î ’h΢ ≠◊‹ ’flW΋Î_
·¬Î÷Πˢ‰Î◊Ì ÷ıfiÌ ¤ÎWÎÎ ’HÎ ÁÌ‘Ì ±fiı Áfl‚ ˢ› ±ı ¥p √HÎΛ.
1. ’hÎ
Áfl¿ÎflÌ ’h΋Î_ ÁΈ◊Ì ’Ëı·Ì ‹Ëk‰fiÌ ‰Î÷, ÷ıfiı ‹◊΂ı …‹HÎÌ ⁄Î…\±ı
““√…flÎ÷ Áfl¿Îfl”” ±ı ÂOÿ˘ ±fiı ’hÎ ‹˘¿·fiÎfl ω¤Î√, ¬Î÷Î ¿ı ¿«ıflÌfi_
72 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi΋ ±fiı Áflfi΋_, ’hÎfi˘ ωWΛÿ½¿ ÏhΉHν ÁÎ◊ı fi_⁄fl ±fiı ÷Îfl̬
·¬‰ÎfiÌ »ı. Á΋ı◊Ì µkÎfl ±Î’fiÎfl ¬Î÷Î ¿ı ¿«ıflÌfiı ’Ò‰˝Á_ÿ¤˝ ·ı¬ı ±ı
ÀÎ_¿‰Î ’Õ÷Πˢ› »ı. ±ı¿ … ωWΛ ±fiı fi_⁄flfiÎ ’HÎ …\ÿÌ …\ÿÌ ÷Îfl̬ı
·¬Î›ı·Î ’h΢‰Î‚˘ ’hÎT›‰ËÎfl ±ı¿Ã˘ ¿fl‰ÎfiÌ Á√‰Õ ’HÎ ±ı◊Ì ‹‚ı »ı.
¿«ıflÌfiÎ Áflfi΋΋Î_ ÷ıfi˘ ÀıÏ·Œ˘fi fi_⁄fl ¿ı ÷Îfl ‹ÎÀıfi_ À>_¿<_ Áflfi΋_ ’HÎ
»Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. @›Îflı¿ fi_⁄flfiÌ Ï‰√÷ »^ÀÌ ’ÎÕÌfiıı ’ÎfiÎfiÌ ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\±ı
‹◊΂ı ’HÎ ÿÂν‰Î› »ı, ’HÎ ’hÎfiı ‹◊΂ı ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\±ı ’hÎ ·¬fiÎfl
±Ï‘¿ÎflÌfi_ fi΋ ±◊‰Î/±fiı ˢt˘ ÿÂν‰‰Î ‹ÎÀı ’hÎfi˘ fi_⁄fl …‹HÎÌ ⁄Î…\
·¬‰˘ ±ı ‰‘ ÁÎfl_ »ı, ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\±ı ‹◊΂ı ’hÎ ·¬fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌfi_ fi΋
¿ı ˢt˘ ÿÂνT›Î ’»Ì ÷ıfiÌ fiÌ«ı ““≠Ï÷”” ±ı ‹◊΂ΠfiÌ«ı Á_⁄˘Ï‘÷ T›„@÷
¿ı ±Ï‘¿ÎflÌfi_ fi΋, ˢt˘, ¬Î÷_/ω¤Î√/¿«ıflÌ, Áflfi΋_ ‰√ıflı ·¬Î›. ±ıı
’»Ì ‰«‹Î_ ““ωWΛ”” ÂOÿ ·¬Ì ÷ıfiÌ ±Î√‚ ⁄ıı À’¿Î_ ‹Ò¿Ì ’hÎfi˘ ωWΛ
¿ı ⁄Î⁄÷ À>_¿‹Î_ ±ı¿ ⁄ı ·ÌÀÌ‹Î_ ·¬‰ÎfiÌ Ë˘› »ı. ¿˘¥ ’hÎfi˘ …‰Î⁄
‰Î‚‰Îfi˘ ˢ› ÷˘ ÷ı ’h΋Î_ ωWΛ …ı flÌ÷ı ‰HνT›˘ ˢ› ÷ı … ÂOÿ˘ …‰Î⁄fiÎ
’h΋Î_ ““ωWΛ”” ‹ÎÀı ‰Î’fl‰Î …wflÌ √HÎΛ. ’hÎ @›Î µtıÂ◊Ì ·¬Î›˘ »ı
±◊‰Î ¿¥ ⁄Î⁄÷ Á_⁄_‘‹Î_ »ı, ±ı ÁÎ‹Ì ¿«ıflÌfiı ≠◊‹◊Ì ÷fl÷ V’p ◊Λ
±ıÀ·Î ‹ÎÀı ωWΛfi˘ ±Î‰˘ µS·ı¬ Áfl¿ÎflÌ ’hÎT›‰ËÎfl‹Î_ ¬ÎÁ …wflÌ
√HÎΛ.
±ÎfiÎ ’»Ì ±Î‰ı Á_⁄˘‘fi, ±ı‹Î_ flÎF› Áfl¿ÎflfiÎ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ±L›
Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ’fl Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î… ±_√ı ·¬÷Πˢ› ÷˘ µ’fl ¿ÂÎ
Á_⁄˘‘fi‰Î«¿ ÂOÿfiÌ ÷ı‹… ±_÷ı Á‹Î’fifiÎ ¿ÂΠω‰ı¿-‰«fifiÌ …wfl
ˢ÷Ì fi◊Ì.
ω‘ÎfiÁ¤ÎfiÎ ÁP›˘, ¬Îfi√Ì T›„@÷±˘, Á_V◊α˘ ‰√ıflıfiı ·¬Î÷Î
’h΋Î_ Á_⁄˘Ï‘÷ T›„@÷ ’flWΠˢ› ÷˘ ““lÌ‹Îfi”” ±fiı jÎÌ Ë˘› ÷˘
““lÌ‹÷Ì”” ±ı Á_⁄˘‘fi-ÂOÿ˘ … ‰Î’fl‰Î ⁄‘Ì flÌ÷ı ›˘B› »ı. ⁄_√΂̋Î_
±ıfiı ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Î ““‹ËΛ”” ±fiı ÏË_ÿÌ‹Î_ ‰’flÎ÷Î ““‹ËÎıÿ›”” fiı ‹¿Î⁄·ı
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 73
““lÌ‹Îfi”” ‰‘ Áfl‚ »ı ±fiı ÷ıı ˉı ÁÎflÎ ≠‹ÎH΋Î_ ≠«Ï·÷ ’HÎ ◊¥ √›˘
»ı, ÷ı◊Ì ““‹ËΛ”” ¿ı ““‹ËÎıÿ›”” fi˘ ‹˘Ë flά‰˘ ¥p fi◊Ì. ±Ï‘¿ÎflÌfiÎ
ˢtÎfiÌ ±Î√‚ ““‹Ëıfl⁄Îfi”” ±fiı ’λ‚ ““ÁÎËı⁄”” ·√ÎÕ‰ÎfiÌ …^fiÌ ·œHÎ
’HΠˉı »˘ÕÌ ÿı‰Ì Ωı¥±ı. ≠Ω…fi˘ ˉı V‰÷_hÎ ·˘¿ÂÎËÌ ≠ΩÁkÎοfiÌ
±_√w’ T›„@÷±˘ ˢ¥ V‰flÎF›fiÌ Ë‰Î‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ’fl ±Î‰÷Ì
÷ı‹fiÌ ±fl∞±˘ ¿ı ’h΢‹Î_ ’HÎ, ““‹Ëıfl⁄Îfi... ÁÎËı⁄”” ¿ı ““¿Ú’Ή_÷”” ¿ı
±ı‰Î_ …^fiÎ_ Á_⁄˘‘fi˘ ˉı ÿı¬Î÷Î_ ±À¿Ì …Âı. ÷ı±˘ ““≠Ï÷”” fiÌ fiÌ«ı
±Ï‘¿ÎflÌfi˘ ˢt˘ ·¬Ì ÷ıfiı ‹Îfi‰Î«¿ ““lÌ”” ·√ÎÕÌ ÿı (ÿÎ.÷. ÁÏ«‰lÌ,
‹ËıÁÒ· ω¤Î√; ¿·ı@ÀfllÌ, ¬ıÕÎ Ï…S·˘) ÷ı◊Ì ÏÂpΫÎfl √Έfl‰¤flÌ flÌ÷ı
…‚‰ÎÂı. Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ’fl ·¬Î÷Î ’h΢‹Î_ F›Î_ Á_⁄˘‘fi ÂOÿ
““lÌ‹Îfi”” ‰Î’fl‰Îfi˘ fi ˢ› I›Î_ ’HÎ µ’fl ““≠Ï÷””fiÌ fiÌ«ı Á_⁄˘Ï‘÷
±Ï‘¿ÎflÌfiΠˢtÎfiı ““lÌ”” ·√ÎÕÌfiı ±Îÿfl T›@÷ ¿flÌ Â¿ÎÂı.
Á_⁄˘‘fi ’»Ì ’hÎfi_ ‹A› ‰@÷T› ±Î‰ı. ±ıfiı ‹ÎÀı …wflÌ Ë˘› ÷˘ …
±fiı ÷ıÀ·Ì … (±ıÀ·ı À>_¿Ì ±fiı ‹tÎÁfl) ≠V÷ΉfiÎ ¿flÌ ÁÌ‘_ ¿Ëı‰ÎfiÌ ‰Î÷
’fl ±Î‰Ì …‰_ Ωı¥±ı. Áfl¿ÎflÌ ’h΋Î_ Á_ÿ¤˝w’ı ’hÎfiÎ_ fi_⁄fl-÷Îfl̬ ’hÎfiÎ
≠Îfl_¤‹Î_ … ÀÎ_¿‰Î_ Ωı¥±ı. ÿÎ.÷. ““±Î’fiÎ ÷Î. ............ fiÎ ’hÎ fi_.
............. fiÎ Á_⁄_‘‹Î_ ÁÒ«fiÎfiÁÎfl …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı”” ±◊‰Î ““±Î’fiÎ ÷Î.
............. fiÎ ’hÎ fi_. ............ ±_√ı ±ÎiÎÎfiÁÎfl …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı”” ±◊‰Î
““Áωfi›/Ïfi‰ıÿfi .................. …ı,”” ““±Î’fiÎ ÷Î. ................ fiÎ ’hÎ fi_.
........... fiÎ µkÎfl‹Î_ Áωfi› …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı.”” ω¤Î√/¬Î÷Î/¿«ıflÌfiÎ ’˘÷ÎfiÎ
±Î√·Î ’hÎfiÌ ›Îÿ ±Î’‰Îfi_ …wflÌ ◊÷_ ˢ› I›Î_ ÷ıfiÎ_ fi_⁄fl-÷Îfl̬
±Î’‰Îfi_ Á‰˝◊Î µÏ«÷ Ãflı »ı. ÿÎ.÷. ““±Î ω¤Î√fiÎ ÷Î. ............ fi_.
.......... fiÎ ’hÎ ≠I›ı K›Îfi ÿ˘flÌ ÁÒ«fiÎfiÁÎfl …HÎΉ‰Îfi_ …ı””. ‰‚Ì ·Î_⁄˘
’hÎT›‰ËÎfl «ÎS›˘ ˢ› I›Î_ »ıS·Î ’hÎfi˘ µS·ı¬ ¿fl‰Îfi_ …wflÌ ⁄fiı »ı.
““±Î’fiÎ ÷Î. ............. fi_. ............. fiÎ ±Î ωWΛ ’flfiÎ »ıS·Î ’hÎfiÎ
Á_⁄_‘‹Î_/ fiı ±fi·ZÎÌfiı …HÎΉ‰Îfi_ …ı.””
74 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
¬Î÷Î/¿«ıfḻı ·¬ı·Î ’˘÷ÎfiÎ ±Î√·Î ’hÎfi˘ ˉη˘ ±Î’Ì ·¬÷Ì
‰ı‚Î … ““.......... fiÎ ±fiÁ_‘Îfi‹Î_”” ±ı‰˘ ÂOÿ≠›˘√ ◊¥ ¿ı »ı. ÿÎ.÷.
““±Î ω¤Î√/¿«ıflÌfiÎ ÷Î. .............. fiÎ ’hÎ fi_. .............. fiÎ ±fiÁ‘_ Îfi‹Î_
…HÎΉ‰Îfi_ ¿ı”” ÁÎ‹Ì ¿«ıflÌfiÎ ’hÎfi˘ µS·ı¬ ¿fl÷Ì ‰ı‚Î ““............. fiÎ
±fiÁ_‘Îfi‹Î_”” fiËŸ ’HÎ ““............... fiÎ Á_⁄_‘‹Î_”” ¿ı ““fiı ±fi·ZÎÌfiı””
±ı‰˘ ≠›˘√ ¿flΛ.
’h΋Î_ Á΋Π±Ï‘¿ÎflÌ ¿ı ¿«ıflÌfiı A›Î·‹Î_ flÎ¬Ì ÷ıfiÌ ’ÎÁı◊Ì ¿ÂÌ
‹ÎÏË÷ÌfiÌ ±’ıZÎΠˢ›, ÷˘ @›Î ≠¿ÎflfiÌ ±◊‰Î @›Î ‹tÎ ⁄Î⁄÷ ‹ÎÏË÷Ì
Ωı¥±ı »ı ÷ıfiı ωÂı ÷ıfiı ¿ÂÌ √Ò_«‰HÎ fi ◊Λ ÷ı‰Ì V’p ¤ÎWÎ΋Î_ ·¬‰_
¬ÎÁ ±Î‰U›¿ √HÎΛ. ±Î’HÎı …‰Î⁄ ±Î’‰Îfi˘ ˢ› ÷˘ ÷ı, Á΋ı◊Ì
’»Î‰Î›ı· ‹tÎ ¿ıLƒ‹Î_ flάÌfiı ÷ıfiΠωÂı … ±ıfiı Ωı¥÷Ì Ë¿Ì¿÷ ⁄flÎ⁄fl
fl…^ ¿flÌfiı ±ıÀ·Ì … V’p÷Î◊Ì ±Î’‰˘ flè΢. ’»Î‰ı·Ì ⁄Î⁄÷ ¿ıı ‹Î√ı·Ì
Ë¿Ì¿÷ ωÂı ¿ı ÷ıfiÎ ±’Î÷Î µkÎfl ωÂı ŒflÌ ÁÎ‹Ì ¿«ıfḻı ¿ı ±Ï‘¿Îfḻı
¿Â_ ’»Î‰‰_ ’Õı ÷ı‰Ì Á_ÏÿB‘÷Î ·¬ÎH΋Î_ flËı ÷˘ ÷ı ÿ˘WÎ √HÎΛ. √‹ı ÷ı
≠¿ÎflfiÎ ·¬ÎH΋Î_ ÁΈ…L› ±fiı ÏÂpΫÎfl «¿Î› fiËŸ ±ıfi_ ’HÎ ’Òfl_ K›Îfi
flά‰_ CÎÀı. ¿Ëı‰Îfi_ ¿Ëı‰Î¥ Ω› ±ıÀ·ı ’hÎ ÷fl÷ ’Òfl˘ ¿fl‰˘ Ωı¥±ı. ’h΋Î_
±ı¿◊Ì ‰‘ ‹tΠωÂı ·¬‰Îfi_ ◊÷_ ˢ› ÷˘ ÿflı¿ ‹tÎfiı ±ı¿ ±·√ Œ¿fl˘
±Î’‰˘ ÁÎfl˘. Ï⁄fi…wflÌ ·_⁄ÎHÎ ¿ı ±Î√‚ ¿Ëı‰Îfi_ ’fiflΉ÷˝fi Ë_‹ıÂÎ_
À΂‰_.
·¬ÎHÎ ’Òfl_ ◊›ı ·¬fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ ±fiı ˢt˘ ±Î‰ı, Áfl¿ÎflÌ
±Ï‘¿ÎflÌ ⁄ÌΩ Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿ÎflÌfiı ·¬÷Πˢ› ÷˘ …wfl fiËŸ, ’HÎ ’hÎ
¬Îfi√Ì T›„@÷±˘ ±ÎÏÿfiı ·¬Î÷˘ ˢ› I›Îflı ÁËÌfiÌ µ’fl ““±Î’fi˘”” ÂOÿ
·¬‰˘ Ωı¥±ı.
±Î ÁÒ«fiα˘fiı ·Z΋Î_ flÎ¬Ì …\ÿÎ …\ÿÎ ≠¿ÎflfiÎ ’h΢fiÎ ‹Î√˝ÿ½¿
fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı —-
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 75
±fl∞fiÎ ’h΢ — fi‹ÒfiÎ fi_. 1-fl.
¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘ ‰E«ıfiÎ ’h΢ — fi‹ÒfiÎ fi_. 3-’.
Áfl¿ÎflfiÌ ı‹_…^flÌ ‹Î√÷Î ±fiı ±Î’÷Î ’h΢ — fi‹ÒfiÎ fi_. 6-7.
ÁÒ«fiα˘ ±Î’÷Î ’h΢ — fi‹ÒfiÎ fi_. 8-9.
fi‹Òfi˘-1
(flΩfiÌ ±fl∞fi˘ ’hÎ)
¿. ¬. √.
±‹ÿΉÎÿ-8.
÷Î. ...................
≠Ï÷
Ïfi›Î‹¿lÌ,
ÏËÁÎ⁄ ±fiı Ï÷ΩıflÌ ¿«ıflÌ,
fi‰Ì ÏÁω· ËΘÏV’À·,
±‹ÿΉÎÿ- 16.
lÌ‹Îfi,
Áωfi› ωfi_÷Ì ¿ı ‹ÎflÎ ¿<À<_⁄‹Î_ ·Bfi≠Á_√ ˢ‰Î◊Ì ‹Îflı ⁄ËÎfl√΋
…‰_ ’Õı ÷ı‹ ˢ¥, ÷Î. .............. ◊Ì ÷Î. ............... Á‘Ì ’ Ïÿ‰ÁfiÌ ‹fiı
≠ÎÁ_Ï√¿ flΩ ±Î’‰Î ωfi_÷Ì ¿fl_ »\_. ωÂıW΋Î_ ±Î flΩfiÌ ±Î√‚ ±Î‰÷Ì
÷Î. ............... fiı flω‰Îfl ÷◊Î ’λ‚ ±Î‰÷Ì ÷Î. ............. fiı «˘◊Î
ÂÏfi‰ÎflfiÌ flΩfi˘ ·Î¤ ‹‚ı ÷ı‹ flΩ ‹_…^fl ¿fl‰Î ωfi_÷Ì »ı.
±Î’fi˘ ωrÎÁ,
¿. ¬. √.
ÏÁÏfi›fl ¿Îfl¿<fi
(÷¿ıÿÎflÌ ÂάÎ)
76 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘-fl
““fiΈ÷‹ Ïfi‰ÎÁ””, ±Î_⁄ΉÎÕÌ,
±‹ÿΉÎÿ-6.
÷Î.
(flΩ ÿflÏ‹›Îfi ’√Îfl-«Ò¿‰HÎÌ ±_√ı ’hÎ)
≠Ï÷
Ïfi›Î‹¿lÌ,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
√Î_‘Ìfi√fl.
lÌ‹Îfi,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌfiÎ ÷Î. ................... fi_. ............... fiÎ ¿«ıflÌ
Ë¿‹ ±fiÁÎfl Ë_ Ëη ≠ÎM÷ flΩ ’fl ˢ‰Î◊Ì ÀÎ≥’ ÂάÎfiÎ lÌ .................
fiı 19 .............. fiÎ ................. ‹ÎÁfi˘ ‹Îfl˘ ’√Îfl ·ı‰Î ‹ÎÀı ±Î◊Ì
±Ï‘¿Ú÷ ¿fl_ »\_. ±ı ‹…⁄ ‹ÎflÎ ’√ÎflfiÌ fl¿‹ ±ı‹fiı «Ò¿‰‰Î ωfi_÷Ì »ı.
µ@÷ fl¿‹fiÌ ›˘B› ÁËÌ‰Î‚Ì ’ˢӫ ±Î ÁÎ◊ı ⁄ÌÕÌ »ı.
±Î’fi˘ ωrÎÁ,
¿. ¬. √.
¤ÎWÎÎ_÷fl¿Îfl
’ˢӫ
19 .............. fiÎ ............. ‹ÎÁÁÎ ¤ÎWÎÎ_÷fl¿Îfl ÷flÌ¿ıfiÎ ‹ÎflÎ ’√Îfl
’ıÀı ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ ÷flŒ◊Ì w. .............. (±_¿ı ............. wÏ’›Î)
’√ÎflfiÌ fl¿‹ ‹fiı ‹‚Ì »ı.
flı‰L› VÀıQ’
(÷Îfl̬ ÁÎ◊ı ÁËÌ) ˢt˘
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 77
fi‹Òfi˘-3
(µ‹ıÿ‰Îfl˘fiÌ ›ÎÿÌ ‹_√Ή÷˘ ’hÎ)
÷οÌÿfi˘
fi_. √…flÎ÷ flÎF›,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl. ÷Î.
≠Ï÷
fl˘…√Îfl Ïfi›Î‹¿lÌ,
±˘-1fl, L›Ò ‹ıLÀ· ËΘÏV’À·,
±ÁÎfl‰Î, ±‹ÿΉÎÿ.
ωWΛ — ¤ÎWÎÎ_÷fl¿Îfl˘fiÌ ¬Î·Ì …B›Î±˘ ‹ÎÀı µ‹ıÿ‰Îfl˘fiÌ ›ÎÿÌ.
lÌ‹Îfi,
±Î ¿«ıflÌ‹Î_ ¤ÎWÎÎ_÷fl¿Îfl˘fiÌ ¿ıÀ·Ì¿ …B›Î±˘ ÷Î. ......................Á‘Ì
Ë_√Î‹Ì ‘˘flHÎı ¤fl‰ÎfiÌ Ë˘¥, ÷ı ‹ÎÀıfi_ ‹Î√HÎÌ’hο ±Î ÁÎ◊ı ¤flÌfiı ‹˘¿·_
»\_. ±ı ‹ÎÀı …wflÌ ›˘B›÷Î ‘flΉ÷Î µ‹ıÿ‰Îfl˘fiÌ ›ÎÿÌ ±Î ¿«ıflÌfiı ‹˘¿·‰Î
ωfi_÷Ì »ı.
±Î …B›Î±˘ ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ¤fl‰ÎfiÌ Ë˘¥, µ‹ıÿ‰Îfl˘fiÌ ›ÎÿÌ ‹˘Õ΋Î_ ‹˘ÕÌ
÷Î. ......................... Á‘Ì‹Î_ ‹‚Ì Ω› ÷ı‹ ‹˘¿·Ì ±Î’¢ ÷˘ ±Î¤ÎflÌ
◊¥Â.
±Î’fi˘,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿
Ï⁄ÕÎHÎ —- ‹Î√HÎÌ’hο
78 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘-4
(‹ÎÏË÷Ì ‹_√Ή÷˘ ’hÎ)
fi_. √…flÎ÷ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√
±‹ÿΉÎÿ ÷Î.
≠Ï÷
‹A› ÁÏ«‰lÌ,
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
ωWΛ — ±fiÁÒÏ«÷ ±ÎÏÿΩÏ÷fiÎ ÁP›˘ ‹ÎÀı fi˘¿flÌ‹Î_ ¬Î·Ì fl¬Î÷Ì
…B›Î±˘
lÌ‹Îfi,
±Î›˘√ ¶ÎflÎ ·ı‰ÎfiÎflÌ ’flÌZÎα˘ ÷◊Î ¿flÎfiÎflÌ ¤fl÷Ì Á_⁄_‘‹Î_
±fiÁÒÏ«÷ ±ÎÏÿΩÏ÷fiÎ ÁP›˘ ‹ÎÀı fi˘¿flÌ‹Î_ ¬Î·Ì flά‰ÎfiÌ ◊÷Ì …B›Î±˘
±_√ı V’p ‹ÎÏË÷ÌfiÌ ±hÎı …wfl ˢ¥, ÷ıfiı ·√÷Î ±z÷fi Ë¿‹˘fiÌ fi¿·
ÁÒ«fiÎfiÁÎfl ⁄fi÷Ì ÷οÌÿı ‹˘¿·‰Î ωfi_÷Ì »ı.
±Î’fi˘,
ÁÏ«‰, √…flÎ÷ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 79
fi‹Òfi˘-’
(‰√˝ ‹ÎÀı ÷η̋Î◊a±˘fiÌ ¤·Î‹HÎ ¿fl÷˘ ’hÎ)
÷οÌÿfi˘
fi_.
‹ËıÁÒ· ω¤Î√,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î.
≠Ï÷
Ïfi›Î‹¿lÌ,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î__‘Ìfi√fl.
ωWΛ — Ï⁄fi-√…flÎ÷Ì Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘/±Ï‘¿Îfḻ˘ ‹ÎÀı √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎ΋Î_
fi˘Ó‘/‹ÁtÎ-·ı¬fifi˘ ÷η̋ ‰√˝ fi_. ......... ÁÏ«‰Î·› ¿ıLƒ.
lÌ‹Îfi,
µ’flfiΠωWΛ ±_√fi ı Î ±Î’fiÎ ÷Î. ...........fiÎ ’hÎ fi_. ...........fiÎ µkÎfl‹Î_,
√…flÎ÷Ì ¤ÎWÎ΋Î_ fi˘Ó‘/‹ÁtÎ ·ı¬fifiÎ ÷η̋ ‰√˝‹Î_ ÁÒ«fiÎfiÁÎfl ±Î ω¤Î√fiÎ
fiÌ«ıfiÎ Ï⁄fi-√…flÎ÷Ì ¿‹˝«Îfḻ˘fiÎ_ fi΋fiÌ ¤·Î‹HÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
1
fl
3
4
’
±Î’fi˘,
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
‹ËıÁÒ· ω¤Î√
80 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘-6
(»Î’¿Î‹fiÌ ‹_…^flÌ ‹Î√÷˘ ’hÎ)
fi_.
’Â’ηfi Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
√…flÎ÷ flÎF›, ±‹ÿΉÎÿ.
÷Î.
≠Ï÷
fiΛ⁄ ÁÏ«‰lÌ,
¿ÚÏWÎ, ÁË¿Îfl ±fiı √˛Î‹ ω¿ÎÁ ω¤Î√,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
ωWΛ — ’Â’ηfi Ïfi›Î‹¿ ¿«ıflÌfi˘ 19 .......... ◊Ì 19 ........... fi˘
‰ÎÏWν¿ ±Ëı‰Î·.
lÌ‹Îfi,
µ’flfiΠωWΛ ’flI‰ı Áωfi› …HÎΉ‰Îfi _ …ı ±Î ¬Î÷Îfi˘
19 ...............◊Ì 19 ...................fi˘ ‰ÎÏWν¿ ‰Ë̉ÀÌ ±Ëı‰Î· ±Î
¿«ıflÌfiÎ ÷Î. ..............fiÎ ’hÎ fi_. .....................ÁÎ◊ı ‹_…^flÌ ‹ÎÀı ±Î’fiı
±√ε ÁÎÿfl ¿›˘˝ »ı. ±ı ±_√ı …wflÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ËÎ◊ ‘flÌ ÷ıfiÌ ........................
fi¿·˘fiÎ »Î’¿Î‹fiÌ ‹_…^flÌ ±Î’÷Î Ë¿‹˘ ‰ı‚ÎÁfl ⁄ËÎfl ’ÎՉΠωfi_÷Ì »ı.
±Î’fi˘,
’Â’ηfi Ïfi›Î‹¿
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 81
fi‹Òfi˘-7
(¤ÎWÎÎ_÷fl¿Î‹fiÌ ‹_…^flÌ ±Î’÷˘ ’hÎ)
fi_.
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î.
≠Ï÷
Ïfi›Î‹¿lÌ,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
ωWΛ — ............ fiÎ Ïfi›‹˘ ±fiı ’ıÀÎ-Ïfi›‹˘fi_ √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎ_÷fl.
lÌ‹Îfi,
±Î’fiÎ ÷Î. .......... fiÎ »ıS·Î ’hÎ fi_. ............ ±_√ı ±ÎiÎÎfiÁÎfl
…HÎΉ‰Îfi_ …ı µ’flfi_ ¤ÎWÎÎ_÷fl¿Î‹ ËÎ◊ ‘fl‰ÎfiÌ ±Î’fiı Áfl¿Îfl ÷flŒ◊Ì
’fl‰Îfi√Ì ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
±Î’fi˘,
µ’ÁÏ«‰,
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√.
82 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘-8
(’hÎw’ı ·¬Î÷˘ ’Ïfl’hÎ)
fi_ ’√Îfl ±fiı ÏËÁÎ⁄ ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ¿«ıflÌ,
√Î_‘Ìfi√fl. ÷Î.
≠Ï÷
ÁÏ«‰Î·›fiÎ ⁄‘Πω¤Î√˘
⁄‘Î_ ¬Î÷Î_fiÎ ‰Õα˘.
ωWΛ — flÎ…’ÏhÎ÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÌ Ï⁄fi-flÎ…’ÏhÎ÷ fi˘¿flÌfiÌ ’ıLÂfi
‹ÎÀı ¬flÎ¥ ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷
lÌ‹Îfi,
flÎ…’ÏhÎ÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÎ ’ıLÂfi-¿ıÁ I‰flÎ◊Ì ’÷Ή‰Î ‹ÎÀı ÷ııfiÌ
Ï⁄fi-flÎ…’ÏhÎ÷ fi˘¿flÌ Ë˘› ÷˘ ÷ıfiÌ ¬flÎ¥ ¿flÌ ÷ıfiı ‹ÎL› ¿fl‰Îfi_ Û˝
»ı. …ı‹HÎı ±√ε Ï⁄fi-flÎ…’ÏhÎ÷ fi˘¿flÌ ¿flÌ Ë˘› ÷ı‰Î ±Î’fiÎ ÷Î⁄ÎfiÎ
÷‹Î‹ flÎ…’ÏhÎ÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÌ Áı‰Î’˘◊Ì ÷οÌÿı ‹˘¿·Ì ±Î’¢. Áı‰Î’˘◊Ì
‹˘¿·÷Î_ ’Ëı·Î_, …ı ÷ı ±Ï‘¿ÎflÌfiı flÎ…’ÏhÎ÷ ˢtÎ ’fl ⁄œ÷Ì ‹Y›ÎfiÌ
÷Îfl̬ Á‘ÌfiÌ ’ÒflÌ Ï‰√÷˘ ÷ı‹Î_ ˢ› ±fiı ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹ 177
‹…⁄ ÷ı‹Î_ fi˘¿flÌfiÌ ¬flÎ¥ ¿›Î˝fiÌ fi˘Ó‘ ˢ›, ÷ıfiÌ ±Î’fiı I›Î_ ¬Î÷flÌ
¿flÌ ·ı‰Î ωfi_÷Ì »ı.
±Î’fi˘,
ÏËÁÎ⁄ ±Ï‘¿ÎflÌ.
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 83
fi‹Òfi˘-9
(÷⁄Ì⁄Ì ÷’ÎÁ ¿fl‰Î …HÎΉ÷˘ ’hÎ)
fi_.
±◊˝ÂÎjÎ ±fiı ±Î_¿ÕÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ
√Î_‘Ìfi√fl.
÷Î.
≠Ï÷
ÏÁω· Á…˝filÌ,
±‹ÿΉÎÿ.
±Î ¿«ıflÌfiÎ Á_¢‘fi ‹ÿÿfiÌ lÌ ................. ÷Î. ................. ◊Ì
÷⁄Ì⁄Ì ¿ÎflH΢Áfl flΩ ’fl »ı. ˉı ÷ı‹HÎı ±ı¿ Ï⁄fi-Áfl¿ÎflÌ ÷⁄Ì⁄fi_
≠‹ÎHÎ’hÎ fl…^ ¿flı· »ı. ÷ı‹Î_ ±ı‰Ì ¤·Î‹HÎ ¿flÎ¥ »ı ¿ı ÷ı‹fiÌ flΩ ÷Î.
............. Á‘Ì ·_⁄Î‰Ì ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı. ÷ı‹fiı ÷’ÎÁÌfiı ±Î’fi˘ ÷⁄Ì⁄Ì
±Ï¤≠Λ ·¬Ì ‹˘¿·‰Î ωfi_÷Ì »ı. µ@÷ ¿‹˝«Îfḻı fl…^ ¿flı· ÷⁄Ì⁄Ì
≠‹ÎHÎ’hÎ ±Î ÁÎ◊ı Á΋ı· flÎA›_ »ı, …ı ±Î’fiÎ ±Ï¤≠Λ ÁÎ◊ı ’fl÷ ¿fl¢
±ı‰Ì ωfi_÷Ì »ı.
fl. lÌ .............. fiı ±Î’fiÌ Á‹ZÎ ÷⁄Ì⁄Ì ÷’ÎÁ ‹ÎÀı ËÎ…fl flËı‰Î
…HÎΉı· »ı.
Ïfi›Î‹¿,
±◊˝ÂÎjÎ ±fiı ±Î_¿ÕÎ
84 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(fl) VQ≤Ï÷’hÎ
¿ıÀ·Ì¿‰Îfl ⁄ÌΩ_ ¬Î÷Î_ ¿ı ¿«ıflÌfiı ±ı¿ ‰¬÷ ’hÎ ·A›Î ’»Ì ÷ı
¿«ıflÌfiÎ ¿Î‹fiÎ ÿ⁄ÎHÎfiı ·Ì‘ı ¿ı VQ≤Ï÷«Ò¿◊Ì ÷ıfi˘ µkÎfl ¿ı ‹_√Ήı·Ì ‹ÎÏË÷Ì
¿ı Ë¿Ì¿÷ ‹‚‰Î‹Î_ ω·_⁄ ◊›˘ ˢ›, I›Îflı ›Îÿ ÿı‰ÕΉ‰Î ‹ÎÀı ¿ı ÷οÌÿ
¿fl‰ÎfiÌ Ï‰fi_÷Ì ¿fl‰Î ‹ÎÀı VQ≤Ï÷’hÎ ·¬‰Î ’Õı »ı.
‰‚Ì, ‹_√Ήı·Ì ‹ÎÏË÷ÌfiÌ flÎË‹Î_ ⁄Î¿Ì flάı· ¿ıÁ˘ ±_√ı ’HÎ ±Ï‰Ï‘Áfl
fi˘Ó‘ ’flI‰ı VQ≤Ï÷’h΢ ‹˘¿·Î› »ı.
±Î VQ≤Ï÷’h΢fi˘ Á_⁄_‘ ’λ·Î ’hÎ ¿ı ’h΢ ÁÎ◊ı ±ıÀ·ı ¿ı ÷ı‹Î_ ‹Î√ı·Ì
‹ÎÏË÷Ì ¿ı ÁÒ«fiÎ ¿ı ‹_…^flÌ ¿ı ¿Î‹fiÎ I‰Ïfl÷ Ïfi¿Î· ÁÎ◊ı ˢ› »ı. ±Î◊Ì
‹Ò‚ ’hÎ ÷flŒ K›Îfi ÿ˘fl‰Îfi_ … ±ı‹Î_ ≠›˘…fi ˢ¥ ±ı ’h΋Î_fi˘ ‹…¿>fl
VQ≤Ï÷’h΋Î_ ŒflÌ ·¬Ì …HÎΉ‰ÎfiÌ …wfl fiËŸ. VQ≤Ï÷’hÎfi_ ¿ÿ ±Î◊Ì Á΋ÎL›
flÌ÷ı fiÎfi_ ˢ› »ı.
±Î ‹ÎÀı Á΋ÎL› flÌ÷ı »Î’ı·Î_ ÷ˆ›Îfl ¿ÎÕ˝ ‰’flΛ »ı. ±ı‹Î_ ¬Î·Ì
flάı·Ì …B›Î‹Î_ ω√÷˘ ¤flÌ …ı ÷ı ¬Î÷Îfiı ›ÎÿÌ ’Îɉ΋Î_ ±Î‰ı »ı. ÷ıfi˘
fi‹Òfi˘ fiÌ«ı ‹\…⁄ ˢ› »ı —-
fi_
Á_ÿ¤˝’hÎ fi_. ÷Î. ËÎ_ÏÁ›Î‹Î_ µS·ı¬ı·Î ’hÎ ≠I›ı ·ZÎ
ωʛ — ±Î’‰Î ÷◊Î ÷ıfi˘ ÷οÌÿı
»ıS·˘ VQ≤Ï÷’hÎ fi_. …‰Î⁄ ±Î’‰Î ωfi_÷Ì »ı.
÷Î.
±Î‰Ì ›ÎÿÌ◊Ì ¿Î‹ Áflı fiËŸ I›Îflı ÷οÌÿfiı ±fiw’ ¤ÎWÎ΋Î_ VQ≤Ï÷’hÎ
·¬Ìfiı ’HÎ ‹˘¿·‰˘ ’Õı »ı. ±ıfiÎ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı. ÁÏ«‰Î·› ¿ZÎαı
◊÷Î ¿Î‹¿Î…‹Î_ ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘ ’©Ï÷ Ëı VQ≤Ï÷’hÎfiÌ V◊‚≠÷ fl¬Î÷Ì
fi◊Ì, ’HÎ ¿ıÁfiÎ Ïfiÿı˝Â ’hÎ (Õ˘¿ıÀ ÂÌÀ‹Î_)‹Î_ ÷ıfiÌ fl‰Îfi√Ì-÷Îfl̬ ÁÎ◊ı
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 85
fi˘Ó‘ ¿flΛ »ı ±fiı ±Î‰Ì ±Ï‰Ï‘Áfl fi˘Ó‘˘fiÎ VQ≤Ï÷’h΢fi_ flÏ…VÀfl fl¬Î›
»ı. ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl, ±L› flÎF› Áfl¿Îfl˘, √…flÎ÷ Áfl¿ÎflfiÎ ÁÌ‘Î ÷Î⁄΋Î_
fi ˢ› ÷ı‰Î ±Ï‘¿Îfḻ˘, ›Ïfi‰ÏÁ˝À̱˘fiÎ ¿<· ÁÏ«‰˘ ±fiı ËÎ≥¿˘À˝fiı
I‰Ïfl÷ Ïfi¿Î· ‹ÎÀıfiÌ ›Îÿ̱˘ ‹˘¿·‰Îfiı ⁄ÿ·ı ’h΢ ·¬‰ÎfiÌ ≠◊Î »ı.
VQ≤Ï÷’hÎfiÎ ºpÎ_÷w’ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı.
VQ≤Ï÷’hÎ
(1)
‹Î√˝ ±fiı ‹¿Îfi ω¤Î√,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î.
≠Ï÷
±‘ÌZο ¥…fiıfllÌ,
‹Î√˝ ±fiı ‹¿Îfi ‰÷˝‚,
±‹ÿΉÎÿ.
ωWΛ —
µ’flfiΠωWΛfiı ·√÷Î ±Î ω¤Î√fiÎ ÷Î........ fiÎ Áfl¬Î fi_⁄flfiÎ
’hÎ◊Ì ‹Î√ı·Ì ‹ÎÏË÷Ì Ë…\ ±Î’fiÎ ÷flŒ◊Ì ±Î ¿«ıflÌfiı ‹‚Ì fi◊Ì. ¿ıÁfiÎ
Ïfi¿Î· ‹ÎÀı ±ıfiÌ ±Ïfi‰Î›˝ ±√I› ˢ¥, ˉı ÷ı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ‹˘¿·Ì ±Î’‰Î
ωfi_÷Ì »ı.
µ’ÁÏ«‰,
‹Î√˝ ±fiı ‹¿Îfi ω¤Î√.
86 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(fl)
VQ≤Ï÷’hÎ
…wflÌ fi_.
ÏËÁÎ⁄ ±fiı Ï÷ΩıflÌ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
fi‰Ì ÏÁω· ˢÏV’À·, ±‹ÿΉÎÿ.
÷Î.
≠Ï÷
Ïfi›Î‹¿lÌ,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
ωWΛ — ..............fiÎ ‰Wν ‹ÎÀıfi˘ Ï…S·Î ±fiı ÷η¿Î ’_«Î›÷˘fiı ·√÷˘
÷’ÎÁfiÌÁfi˘ ±˘ÏÕÀ ±Ëı‰Î·.
Áωfi› ωfi_÷Ì ¿ı ±Î ¿«ıfḻı ÷ˆ›Îfl ¿flı· µ@÷ ¤ÎWÎÎ_÷fl ¤ÎWÎο̛
ºÏp±ı Ωı≥-Á‘ÎflÌ ±Î’‰Î ±Î’fiı ‹˘¿·ı·_ »ı. ±Ëı‰Î· ω‘ÎfiÁ¤ÎfiÌ
±Î√Î‹Ì ⁄ıÿ‹Î_ fl…^ ¿fl‰Îfi˘ ˢ‰Î◊Ì ÷ı ⁄Î⁄÷‹Î_ ±_√÷ K›Îfi ±Î’Ì
Á‘ÎflÌfiı ±hÎı Á‰ı‚Î ‹˘¿·Ì ±Î’‰Î ωfi_÷Ì »ı.
÷’ÎÁfiÌÁ,
V◊ÎÏfi¿ ¤_Õ˘‚ ÏËÁÎ⁄.
3. ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎ
¿˘≥ ‹ÎÏË÷Ì, ÁÒ«fiÎ, ±Ï¤≠Λ ¿ı Á_‹Ï÷fiÌ I‰Ïfl÷ ±Î’-·ı ¿fl‰Î,
÷◊Î CÎHÎ̉Îfl Áfl¿ÎflÌ flÎËı ω·_⁄‹Î_ ’Õı· ¿˘≥ ¿Î‹ ’flI‰ı ÷οÌÿ ¿fl‰Î
±_√÷ ωfi_÷Ì ¿fl‰Î ‹ÎÀı Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ CÎHÎ̉Îfl ±_ÿfl˘±_ÿfl T›„@÷√÷
ËıÏÁ›÷◊Ì ±_√÷ fiı ÷ı◊Ì ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ (Demi-Official) ’h΢ ¶ÎflÎ
·¬ÎHÎ ¿flı »ı. ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎfiÌ w’flı¬Î ÷◊Î ÷ıfi˘ œÎ_«˘ ωϑÁflfiÎ
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 87
±Îˆ’«ÎÏfl¿ Áfl¿ÎflÌ ’hÎ◊Ì ±Î ¿ÎflHÎı …\ÿÎ ’Õı »ı, ±fiı ±ıfiÌ ¤ÎWÎÎ ’HÎ
’ÏflÏ«÷ T›„@÷±˘ ‰E«ıfiÎ ‹ˆhÎ̤›Î˝ T›‰ËÎflfiÌ Ë˘› »ı. ’hÎfiÎ Á_⁄˘‘fi
÷◊Î Á‹Î’fi‹Î_ ÷◊Î ÷ıfiÌ Á‹√˛ ·¬Î‰À‹Î_ ◊˘ÕÌ ±ÎI‹Ì›÷Îfiı ±Î◊Ì
±‰¿Î flËı »ı.
ÿÎ. ÷. VfiıËÌlÌ/¤Î≥lÌ/⁄ËıfilÌ,
“±Î’ ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ ±_√÷ flÁ ·ı¢ ±ı‰Ì ±ÎÂÎ Áı‰_ »\_”
±◊‰Î
“±Î’ ±_√÷ flÁ ·≥fiı ±Î ⁄Î⁄÷ @›Î_ Á‘Ì ’Ë˘Ó«Ì »ı ÷ı …HÎΉ¢
÷˘ ±Î¤ÎflÌ ◊¥Â.”
±◊‰Î
“ÁÎ«Ì ’ÏflÏV◊Ï÷ ΩHΉ΋Î_ ‹fiı ‹ÿÿ ¿fl¢?”
±◊‰Î
““..... ¿fl‰Î ¿Ú’Î ¿fl¢.””
±◊‰Î
““±Î’ Á_‹÷ ◊¢ ±ı‰Ì ¬Î÷flÌ »ı.”” ‰√ıflı.
±Î‰Î ’h΋Î_ …‹HÎÌ ⁄Î…\ ‹◊΂ı ’hÎ ·¬fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ¿«ıflÌfi_
fi΋-Áflfi΋Ó ±fiı ÷Îfl̬, ÷◊Î ÷ıfiÌ µ’fl ±. Á. ’hÎfi˘ fi_⁄fl ±Î‰ı, ±fiı
ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\ ‹◊΂ı ’hÎ ·¬fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌfi_ fi΋ ÷◊ΠˢtÎ ·¬‰Î_ …wflÌ
»ı. ’hÎ◊Ì Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿ÎflÌfiı Ï‹hΤΉı ““VfiıËÌlÌ””, ““¤Î≥lÌ””,
““⁄ËıfilÌ”” ±ı‹ fi΋ ‰√fl, ±◊‰Î ““VfiıËÌlÌ ‹Ëı÷Δ” ““VfiıËÌlÌ ¿Î_Ï÷¤Î≥””
±ı‹ ±À¿ ¿ı fi΋ ÁÎ◊ı ‰‘÷Ì ±˘»Ì Ïfi¿À÷Î ÁÒ«‰÷Î ÂOÿ˘◊Ì Á_⁄˘‘fi
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. Á‹Î’fi‹Î_ ““±Î’fi˘”” ¿ı ““VfiıËΑÌfi”” ±ı ÂOÿ ‰Î’flÌ
÷ıfiÌ fiÌ«ı ·¬fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌ ’˘÷ÎfiÌ ÁËÌ ¿flı »ı, …ıfiÌ fiÌ«ı ÷ıfi˘ ˢt˘
·¬Î÷˘ fi◊Ì. ±ı flÌ÷ı ’hÎfiÌ Á‹ÎÏÅ ’»Ì fiÌ«ı ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\±ı Á_⁄˘Ï‘÷
±Ï‘¿ÎflÌfi_ fi΋ ÷◊Πˢt˘ ·¬‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
88 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’h΢fi˘ µkÎfl ‹˘¿·‰Î‹Î_ ω·_⁄ ◊Λ ÷ı‹ ˢ› ÷˘
‰«√΂Îfi˘ µkÎfl ‹˘¿·‰Îfi˘ ÏÂflV÷˘ »ı.
±‘˝Áfl¿ÎflÌ ’hÎfiÎ ◊˘ÕÎ ‹Î√˝ÿ½¿ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı —-
(Ô1)
±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎ
fi_.
±‹ÿΉÎÿ, ÷Î.........
x¿ ¬ √
‹ÿÿfiÌ ¿ıLƒ Ïfi›Î‹¿
VfiıËÌlÌ,
±Î’fiÌ ÁÎ◊ı Œ˘fi ’fl ◊›ı·Ì ‰Î÷«Ì÷ ‹…⁄ ¿ıÀ·_¿ ÁÎÏËI› √…flÎ÷Ì
¤ÎWÎÎ_÷fl ‹ÎÀı ‹˘¿·_ »\._ ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ ±_√∞
ı˛ ·¬ÎH΢fi_ √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎ_÷fl
±Î’fiÌ ¿«ıflÌ ¶ÎflÎ Áfl¿Îflı ÃflΉı· ÿflı ËÎ◊ ‘fl‰ÎfiÌ ›˘…fiÎ ±fiÁÎfl ±Î
¿Î‹fiÎ ¬«˝fi˘ ±_ÿÎ… ¿œÎ‰Ì ¤ÎWÎÎ_÷flfiÌ ÁÎŒ fi¿· ±hÎı ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î’fiı
¿ıÀ·˘ Á‹› ·Î√Âı ÷ı …HÎΉ¢ ÷˘ ±Î¤ÎflÌ ◊¥Â.
VfiıËΑÌfi,
ÁËÌ/-
(¿¬√)
** lÌ...........
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿,
¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
{wËÆt-÷u¾™-1 (…ºt …Ør‚) 89
(fl)
±‘˝-Áfl¿ÎflÌ ’hÎ
fi_.
’_«Î›÷ ±fiı √˛Î‹ B≤ËÏfi‹Î˝HΠω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl,
√Î_‘Ìfi√fl. ÷Î.
x «»…
µ’ÁÏ«‰
¤Î≥lÌ,
±Î ω¤Î√fiÎ ÷Î.... fiÎ ¬ÎÁ ’hÎ fi_. ....... ’_«Î›÷/....... ≠I›ı
±Î’fi_ K›Îfi ÿ˘fl_?..... √˛Î‹ ’_«Î›÷fiÌ V◊Î’fiÎ ÷◊Î ÷ıfiΠω¿ÎÁ Á_⁄_‘Ì
›˘…fiÎfi˘ ◊˘Õ˘ ’Ïfl«› ÷ı‹Î_ ±Î’Ì ±Î’fiÎ_ ‹_÷T›˘ …HÎΉ‰Î ‹ıÓ Ï‰fi_÷Ì
¿flÌ Ë÷Ì. ±Î’ ÷ı Ωı≥ √›Î ˢ ÷˘ ±Î’fiÎ_ Á·ÎËÁÒ«fi˘ ÁI‰flı ‹˘¿·Ì
±Î’Ì µ’¿Ú÷ ¿fl¢.
±Î’fi˘,
(«»…)
lÌ.................
90 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(3)
ω‘ÎfiÁ¤Î ≠ë
±I›_÷ …wflÌ - Á‹›‹›Î˝ÿÎ.
±. Á. ’hÎ fi_.
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√,
ÁÏ«‰Î·›,
√Î_‘Ìfi√fl, ÷Î.
VfiıËÌlÌ,
ÁÎ. ‰. ω¤Î√fiÎ ÷Î. ..... fiÎ fi_. .... fiÎ ’hÎ ËıÂfiΠω‘ÎfiÁ¤Î
≠ë fi_..... fiı ·√÷Ì ‹ÎÏË÷Ì Ë∞ ±Î’fiÎ ÷flŒ◊Ì ‹‚Ì fi◊Ì. Ω÷ı flÁ ·≥
÷ı ‰‚÷Ì … À’ηı ‹˘¿·Ì ±Î’¢ ÷˘ ±Î¤ÎflÌ ◊≥Â.
±Î’fi˘
(ÁËÌ)

** lÌ....................
‰fi. ω¤Î√, √Î_‘Ìfi√fl.

* ±ËŸ ≠ıWοfi_ fi΋ ·¬‰Îfi_ ˢ› »ı.

** ±ËŸ Á_⁄˘Ï‘÷ T›„@÷fi_ fi΋, ˢt˘ ±fiı ¿«ıflÌ ·¬‰Î_.
 ≠¿flHÎ - 4
‹ÁtÎ ·ı¬fi - fl
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi T›‰ËÎflfiÎ_ ±L› V‰w’˘
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi T›‰ËÎflfiÎ ≠¿Îfl‹Î_ Á΋ÎL› ’hÎfiÎ ≠¿Îfl ’»Ì, ÷ı◊Ì
‰‘ ±Îˆ’«ÎÏfl¿ ≠¿ÎflfiÎ_ ·¬ÎH΢‹Î_ ›ÎÿÌ, ¿«ıflÌ Ë¿‹, ’Ïfl’hÎ, Âıfl˘, ÃflΉ,
ΩËıflfi΋,_ ÷Îfl ÷◊Î ⁄«÷÷Îfl, ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ, ±¬⁄ÎflÌ Ïfi‰ıÿfifi˘ Á‹Î‰ıÂ
◊Λ »ı. ±ıfiÌ Ï‰√÷‰Îfl ««Î˝ ±ÎÁÎ◊ı fiÌ«ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı.
(1) ›ÎÿÌ/¿«ıflÌ ›ÎÿÌ
Áfl¿ÎflÌ ¬Î÷Î_, ¿«ıfḻ˘ ÷◊Î ⁄ı Áfl¿ÎflÌ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ‰E«ı ◊÷Î_
·¬ÎHÎfi_ Á΋ÎL› V‰w’ ›ÎÿÌfi_ flËı »ı. Á‹Îfi ¿ZÎÎfiÎ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ¿ı
÷Î⁄ÎfiÌ ¿«ıfḻ˘ ÷ı‹… ÷Î⁄ÎfiÎ ±Ï‘¿Îfḻ˘fi_ Áfl¿ÎflfiΠωϑÁfl Ë¿‹fiÌ
¿ı ‹_…^flÌfiÌ ΩHÎ ¿fl‰Î ÷ı ±L‰›ı ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Î, ÀÌ¿ÎÏÀM’HÎÌ ¿fl‰Î ¿ı
fl˘Ï…_ÿÎ ≠¿ÎflfiÌ ‹ÎÏË÷Ì ‹_√Ή‰Î/ ‹˘¿·‰Î ‹ÎÀı ’HÎ ›ÎÿÌfi˘ µ’›˘√ ◊Λ
»ı. ωWΛ Áfl‚ ˢ› ±fiı ±Îÿı V’p ˢ› ÷˘ ÷Î⁄ÎfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ÷ı
›ÎÿÌw’ı ‹˘¿·Î› »ı. ‰‚Ì, Áfl¿Îflfiı ω«ÎflHÎÎ ±◊ı˝ ‹‚÷Ì T›„@÷√÷
±fl∞±˘fiÎ µkÎfl ’HÎ ›ÎÿÌw’ı ±’Λ »ı. ±Î ·¬ÎHÎ ±L› ’flWÎ ±ıÀ·ı
¿ı hÎÌΩ ’flWÎ ±ı¿‰«fi‹Î_ ◊Λ »ı ±fiı ÷ı‹Î_ ÁËÌ ¿fl÷Î ±Ï‘¿ÎflÌfiΠˢtÎ
ÏÁ‰Î› ±Îfl_¤fi_ Á_⁄˘‘fi ¿ı ±_÷ ¤Î√ı ±Î‰÷_ Á‹Î’fi ˢ÷Î_ fi◊Ì. ›ÎÿÌfi˘
fi‹Òfi˘ fiÌ«ı ±ÎM›˘ »ı.
fi_......
±Î_√‚Î_-»Î’ ¿Î›Î˝·›
±‹ÿΉÎÿ. ÷Î. .......

91
92 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ωWΛ —- ¿ıÁfi_ ’ÏflHÎ΋
›ÎÿÌ
±Î ¿«ıflÌfiÎ ÷Î. ..... fiÎ fi_. ...... ÷ı‹ … ÷ı ’»ÌfiÎ ÷Î. ..... fiÎ
VQ≤Ï÷’hÎ fi_. ..... ≠I›ı ..... fi_ K›Îfi ¬ıÓ«Ì ---------- ¿«ıflÌfiÎ ---------
±Ï‘¿ÎflÌlÌ------------fiı …HÎΉ‰Îfi_ ¿ı ±Î ¿«ıflÌfiÎ ÷Î. ..... fiÎ fi_. .....
Ëı …ı‹fiÎ ±_√ı ¢‘-÷’ÎÁ ◊≥ Ë÷Ì ÷ı lÌ. ....... fiÌ Á΋ıfiÎ ¿ıÁfiÎ
’ÏflHÎ΋fiÌ ±hÎı ΩHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ı‰Ì ωfi_÷Ì »ı.
Ïfi›Î‹¿, …^◊-fl,
±Î_√‚Î-»Î’ ¿Î›Î˝·›,
±‹ÿΉÎÿ.
¿«ıflÌ ›ÎÿÌ
ω¤Î√ ¿ı ¿«ıflÌfiÌ T›„@÷fiı ·√÷Ì ¿ı Á‹√˛ ω¤Î√ ¿ı ¿«ıflÌfiı V’½÷Ì
›ÎÿÌ ÷ı ¿«ıflÌ-›ÎÿÌ. ¿«ıflÌfiÎ ±Î_÷Ïfl¿ ¿Î‹¿Î…‹Î_ ±ıfi˘ µ’›˘√ ◊Λ »ı.
±Î Ωı÷Î_, ±ı ¿«ıflÌ-Ë¿‹fiı ‹‚÷Ì ±Î‰ı »ı. ±ıfiÎ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı.
fi. ‹¿‹- √…flÎ÷ flÎF›
....fiÌ ¿«ıflÌ,
±‹ÿΉÎÿ.
÷Î.
¿«ıflÌ ›ÎÿÌ
¿«ıflÌfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘ ‹Î_ÿ√Ì-flΩ ’fl …÷Ì ‰ı‚Î ‹Î_ÿ√Ì ±_√ıfi_ ÿÎ@÷flÌ
≠‹ÎHÎ’hÎ ÷ı‹… ËÎ…fl ◊÷Ì ‰ı‚Î ÷_ÿflV÷Ì ≠‹ÎHÎ’hÎ Ïfi›÷ fi‹Òfi΋Î_ fl…^
¿fl÷Î fi◊Ì. ‹Î_ÿ√Ì flΩ ‹ÎÀıfiÎ_ ±fiı ÷_ÿflV÷ÌfiÎ_ ≠‹ÎHÎ’hÎ Áfl¿Îflı Ïfi›÷
¿flı·Î fi‹Òfi΋Î_ fl…^ ¿fl‰ÎfiÎ_ ˢ› »ı. ÷ı ÷flŒ ¿«ıflÌfiÎ Á‰˝ ¿‹˝«Îfḻ˘fi_
K›Îfi ÿ˘fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ıı.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 93
µ@÷ ≠‹ÎHÎ’hÎfiÎ fi‹ÒfiÎ ‰Ë̉ÀÌ ÂάΠ’ÎÁı◊Ì ‹‚Ì Â¿Âı.
≠Ï÷,
Á‰˝ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ΩHÎ ‹ÎÀı (±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ ±fiı ˢt˘)
fi_. ‹¿‹-
√…flÎ÷ flÎF›,
........
¿«ıflÌ ›ÎÿÌ
fiÎHÎΠω¤Î√fiÎ ÷Î......... fiÎ ’Ïfl’hÎ fi_. ........ Ëı ·ı¬fi Á΋√˛Ì,
‰Ì…‚Ì ‰√ıflıfiÎ ‰’fl΋Î_ 10 À¿Îfi˘ ¿Î’ ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı. ±Î
⁄Î⁄÷‹Î_ Â@› ÷ıÀ·Ì ¿fl¿Áfl ‹ÎÀı ±Î◊Ì Á‰˝ ¿‹˝«Îfḻ˘ fiÌ«ıfiÌ ÁÒ«fiα˘fi_
⁄flÎ⁄fl ’ηfi ¿flı ±ı‰Ì ±’ıZÎÎ »ı —-
1. ‰Ì…‚ÌfiÎ ’_¬Î ¿ı ⁄kÎÌfiÌ …wfl ’I›ı ÷ı ÷fl÷ ⁄_‘ ¿fl‰ÎfiÌ ÁΈ±ı
¿Î‚∞ flά‰Ì.
fl. ¿Î√‚fiÌ ⁄_fiı ⁄Î…\±ı ·¬‰_ ±fiı ËÎ_ÏÁ›˘ fiÎfi˘ flά‰˘.
3. «˘Ï◊›Î ¿Î√‚◊Ì ¿Î‹ «Î·Ì ¿ı I›Î_ Á‘Ì ±‘˘˝ ¿Î√‚ ‰Î’fl‰˘
fiËŸ.
4. ·¬ÎHÎfiÌ ÀÎ≥’ ¿flı·Ì fi¿·˘ …wfl ’Òfl÷Ì … ¿œÎ‰‰Ì.
’. ËV÷ϷϬ÷ V◊‚≠÷ «Î·ı ÷ı‹ ˢ› ÷ı ÀÎ≥’ ¿flΉ‰Ì …wflÌ
fiËŸ.
6. ¤ÎWÎÎ_÷fl ‹ÎÀı ±Î‰÷Î ÷‹Îfl˘ ÁÎ◊ı ±ı¿ … fi¿· ‹˘¿·‰Îfi˘
Ïfl‰Î… flά‰˘. ±ı¿◊Ì ‰‘ fi¿·˘ ‹ÎÀı ±Ï‘¿ÎflÌfiÎ V’p Ë¿‹
‹ı‚‰‰Î.
fi¿·- ⁄‘Ì Âάα˘fiı .....................................
(±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ ±fiı ˢt˘)
94 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fl. ¿«ıflÌ Ë¿‹
¬Î÷Î_/¿«ıflÌfiÎ ⁄‘Î ¿ı ±‹¿ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ÁÒ«fiα˘ ±Î’‰Î ‹ÎÀı ÷◊Î
¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ Ïfi‹c¿, ⁄ÿ·Ì, ⁄œ÷Ì, flΩfiÌ ‹_…^flÌ ‰√ıflı ÷ı‹… ¿«ıflÌfiÎ
¿Î‹¿Î…fiÌ ‰ËıÓ«HÎÌ ¿ı ÷ıfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌfiı ·√÷Î Á΋ÎL› Ïfi›‹˘fiÌ ΩHÎ ‹ÎÀı
±Î V‰w’ı ·¬ÎHÎ ◊Λ »ı. ±ıfiÌ ·¬Î‰À ÁÎÿÌ-ÁÌ‘Ì Ë˘› »ı. ‹◊΂ı fi_⁄fl
÷◊Î ¿«ıflÌfi_ fi΋ ÷◊Î ÷Îfl̬ ±Î‰ı, ·¬ÎHÎ hÎÌΩ ’flW΋Î_ ◊Λ ±fiı ÷ıfiÌ
fiÌ«ı …‹HÎÌ ⁄Î…\±ı ‰ÕÎ ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÌ ÁËÌ ÷◊Πˢt˘ ±Î‰ı. ÷ıfiÌ fiÌ«ı
ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\±ı …ıfiı Ë¿‹ ±Î’ı· ˢ› ¿ı …ıfiı fi¿· ±Î’‰ÎfiÌ Ë˘› ÷ıfi˘
µS·ı¬ ±Î‰ı. ±ÎfiÎ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı.
.... ¿«ıflÌ
÷Î. .....
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.

(1)
¿«ıflÌ Ë¿‹
..... ¿«ıflÌfiÎ flÎ…’ÏhÎ÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ÷◊Î Ï⁄fi-flÎ…’ÏhÎ÷ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ
÷Î. .... fiÎ fl˘… ≠‹ÎHÎıfiÌ ø‹›ÎÿÌ ±Î ÁÎ◊ı ΩıÕÌ »ı. …ı Á_‰√˝fiÌ ±Î¬flÌ
≠‰fl÷Î ⁄ËÎfl ’ÎÕÌ »ı ÷ı …B›Î±˘fi˘ ›ÎÿÌ‹Î_ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı. ±L›
Á_‰√˝fiÌ ø‹›ÎÿÌ Ë‰ı ’»Ì ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰Âı.
...........................
(±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ ÷◊Πˢt˘)
≠Ï÷,
Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘/¿‹˝«Îfḻ˘ (.........¿«ıflÌ)
√…flÎ÷ flÎF›,
.................. ¿«ıflÌ,
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 95
√Î_‘Ìfi√fl,
÷Î. ....
(fl)
¿«ıflÌ Ë¿‹
√…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ ......◊Ì ‹‚ı·Ì ÁkÎÎfiÌ w±ı, .......
√…flÎ÷ flÎF›, ....... fiÌ«ı …HÎΉı·Î ±Ï‘¿Îfḻ˘fiı ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î
Ïfi›‹...... fiÎ ±‹·‹Î_◊Ì ‹„@÷ ±Î’ı »ı ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋fiÌ Á΋ı ÿÂν‰ı·Ì
‹ÿ÷ ‹ÎÀı ÷ı V◊‚ı....... Ïÿ‰Á ¿fl÷Î_ ◊›ı·Î ‰‘ fl˘¿ÎHÎ ±_√ı ÿˆÏfi¿ ¤J◊_
‹_…^fl ¿flı »ı.
÷ı‹fiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ‹_⁄¥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹...... fiÌ ( ) ±fiı
( ) Âfl÷˘ Á_÷˘WÎΛ »ı.
....... Ïÿ‰Á ¿fl÷Î_ ◊›ı· ‰‘ fl˘¿ÎHÎfiÌ ‹ÿ÷
ø‹ fi΋ fl˘¿ÎHÎfi_ fl˘¿ÎHÎfi˘ fl˘¿ÎHÎ ÷Î...◊Ì ÷Î....◊Ì ......◊Ì. ...◊Ì.ı ωÂıWÎ
±fiı V◊‚ Ëı÷ Âw ÷Î... ÷Î... ...Ïÿ‰Á Á‘Ì fi˘Ó‘
‹A› ◊›ÎfiÌ Á‘Ì Á‘Ì Á‘Ì ’ÒflÎ
‹◊¿fi_ ÷Îfl̬ Ïÿ‰Á˘ Ïÿ‰Á˘ ’ÒflÎ ÿˆÏfi¿
V◊‚ fiÌ fiÌ ÿˆfiÏ¿ ¤J◊Î_
Á_A›Î Á_A›Î ¤J◊Î_ 1/2
3/4·ı¬ı ·ı¬ı
1 2 3 4 ’ 6 7 8 9 10

(±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ ±fiı ˢt˘)

fi_. ‹¿‹. fl-1/ √…flÎ÷ flÎF›
96 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î. ...
(3)
¿«ıflÌ Ë¿‹
lÌ....... fiı........ ω¤Î√fiÎ ÷Î. ...... fiÎ ÃflΉ fi_. ....... Ëı ‹_…^fl
◊›ı·Ì ±fiı ...... ω¤Î√fiÎ ÷Î. ...... fiÎ ÃflΉ fi_. ...... ±L‰›ı «Î·
flά‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì …B›Î±˘ ’ˆ¿ÌfiÌ ....... fiÌ …B›Î ’fl, wÎ. .......fiÎ ’√Îfl-
‘˘flH΋Î_ ‹ÎÏÁ¿ wÎ. ..... fiÎ ’√Îfl◊Ì ‹‚‰Î’hÎ ¤J◊Î_ ÁÏË÷ .... ÷flÌ¿ı
fiÌ«ıfiÌ Âfl÷˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı, ÷ı ËÎ…fl ◊Λ ÷ı ÷Îfl̬◊Ì ⁄ÌΩ Ë¿‹˘ ◊÷Î_
Á‘Ì Ïfi‹c¿ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
1. ±Î Ïfi‹c¿ Ë_√Î‹Ì ≠¿ÎflfiÌ ±fiı ±√ε◊Ì fi˘ÏÀÁ ÷ı‹… ¿˘¥’HÎ
≠¿ÎflfiÎ_ ¿ÎflHÎ ±ÎM›Î ‰√fl µ‹ıÿ‰Îflfiı »^ÀÎ ¿flÌ Â¿Î› ÷ı ≠¿ÎflfiÌ »ı.
µ‹ıÿ‰Îflı fi˘¿flÌ ’fl ËÎ…fl ◊÷Ì ‰¬÷ı ±Î Âfl÷ ’˘÷Îfiı ‹_…^fl »ı ±ı‰Ì
⁄Î_›‘flÌ ±Î’‰Ì ’ÕÂı.
fl. ±Î ¿«ıflÌfiÌ ±√ε◊Ì ·ıϬ÷ ‹_…fl^ Ì ‹ı‚T›Î ÏÁ‰Î›, µ‹ıÿ‰Îfl ¿˘¥
¿˘·ı… ±◊‰Î ‘_‘ÎÿÎflÌ Á_V◊΋Î_ ±Î√‚ ±P›ÎÁ ‹ÎÀı ÿά· ◊≥ ¿Âı fiËŸ.
3. µ‹ıÿ‰Îflı ¤Îfl÷fiÎ Á_ω‘Îfifiı ‰ŒÎÿÎfl flËı‰ÎfiÎ Á˘√_ÿ ·ı‰Î ’ÕÂı.
4. fi˘¿flÌ ’fl ËÎ…fl ◊›ı ˆZÎÏHο ·Î›¿Î÷, ™‹fl ‰√ıflı ±_√ıfiÎ ±Á·
≠‹ÎHÎ’h΢ µ‹ıÿ‰Îflı fl…^ ¿fl‰Î_ ’ÕÂı.
’. µ‹ıÿ‰Îflı ÏËLÿÌ ±fiı/±◊‰Î √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfiÌ ’flÌZÎÎ, Áfl¿Îfl
‰¬÷˘‰¬÷ ÃflΉı ÷ı ≠‹ÎHÎı, Ïfi›÷ Á‹›‹Î_ ’ÁÎfl ¿fl‰ÎfiÌ flËıÂı.
6. ’˘÷ı ±VM≤U›÷΋Î_ fiËŸ ‹Îfiı ÷ı‹… ±VM≤U›÷Îfi_ ¿·_¿ ÿÒfl ¿fl‰Î
‹ÎÀı ËflË_‹ı ≠›IfiÂÌ· flËıÂı ±ı‰˘ ϷϬ÷ ±ı¿flÎfl fi˘¿flÌ‹Î_ ÿά· ◊÷Ì
‰¬÷ı µ‹ıÿ‰Îflı ±Î’‰Îfi˘ flËıÂı.
7. …ı …B›Î ’fl µ‹ıÿ‰ÎflfiÌ Ë_√Î‹Ì Ïfi‹c¿ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı ÷ı
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 97
…B›Î √…flÎ÷ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiÎ ZÎıhÎÎÏ‘¿Îfl‹Î_ ˢ¥, …B›Î ’fl Ë_√΋Ì
ÿflF…ı Ïfi‹Î›ı· µ‹ıÿ‰Îfl ‰√fl fi˘ÏÀÁı »>ÀÎ ¿fl‰Î’ÎhÎ »ı.
≠Ï÷
lÌ.... (ÁËÌ ÷◊Πˢt˘)
fi¿· fl‰ÎfiÎ —

√…flÎ÷ flÎF›,
..... fiÌ ¿«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î.
(4)
¿«ıflÌ Ë¿‹
±Î ¿«ıflÌfiÎ ÷Î. --------- fiÎ Ë¿‹ fi_. ......... Ëı ÷Îfl̬ ........
◊Ì Œfl…-‹˘¿>Œ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·, ¿«ıflÌfiÎ........ lÌ........... Á΋ıfiÌ ¬Î÷ο̛
÷’ÎÁfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ’ÒflÌ ◊÷Î_ fiÌ«ı ≠‹ÎHÎı Ë¿‹ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(1) lÌ........’fl ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰ı·_, ±√ε◊Ì ’fl‰Îfi√Ì ‹ı‚T›Î ÏÁ‰Î›
±◊‰Î flΩfiÌ ±fl∞ ±ÎM›Î ÏÁ‰Î› Œfl… ’fl ‰Îfl_‰Îfl √ıflËÎ…fl flèÎÎfi_
÷ˢ‹÷ Á_’ÒHν flÌ÷ı ÁÎÏ⁄÷ ◊›ı· ˢ¥ ÷ı‹fiı ......fiÌ …B›Î±ı◊Ì µ÷ÎflÌfiı,
Ëη ÷fl÷ ±Î ¿«ıflÌfiÎ ...... lÌ......fiÌ flΩ ÿflÏ‹›Îfi ¬Î·Ì ’Õı·Ì …B›Î
’fl, wÎ.......fiÎ ’√Îfl-‘˘flH΋Î_ ..... ÷flÌ¿ı ÷Î........◊Ì ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(fl) lÌ ...........fiÎ ÷Î. .......... ◊Ì ÷Î. .......... Á‘ÌfiÎ Œfl…‹˘¿>ŒÌfiÎ
Á‹›fiı ±‘ν ’√ÎflfiÌ flΩ ÷flÌ¿ı √HΉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
..........................................................
¿«ıflÌfiÎ ‰ÕÎ ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ ÷◊Πˢt˘
≠Ï÷,
98 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
3. ’Ïfl’hÎ —
±ı¿ flÌ÷ı Ωı≥±ı ÷˘ ’Ïfl’hÎ ±ı Áfl¿ÎflÌ ’hÎ T›‰ËÎfl ¿ı ·¬ÎHÎfi_ ¿˘≥
V‰÷_hÎ V‰w’ fi◊Ì. ¿˘¥ Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, ›ÎÿÌ ¿ı ¿«ıflÌ-›ÎÿÌ ±ı¿ ÁÎ◊ı ±fiı¿fiı
‹˘¿·‰ÎfiÌ ◊Λ I›Îflı ÷ı ’Ïfl’hÎfi_ V‰w’ ’΋ı »ı. ±Î‹, ’Ïfl’hÎ ±ı
Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, ¿«ıflÌ-›ÎÿÌ ¿ı ›ÎÿÌ‹Î_◊Ì ¿˘¥ ’HÎ V‰w’fi˘ ˢ¥ ¿ı.
’Ïfl’h΢ CÎb_ ¿flÌfiı Á΋ÎL› ≠¿ÎflfiÎ Ë¿‹˘ ¿ı ÁÒ«fiα˘ ‹˘¿·‰Î ‹ÎÀı
¿ı …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘‹Î_◊Ì ¬ÎÁ ≠¿ÎflfiÌ ‹ÎÏË÷Ì ‹ı‚‰‰Î/±Î’‰Î
‹ÎÀı ·¬Î÷Πˢ› »ı. ·¬Î‰À Áfl¿ÎflÌ ’hÎ ¿ı ›ÎÿÌ …ı‰Ì ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı ±ıfiı
’Ïfl’hÎ (Circular Letter) ’HÎ ¿Ëı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. fiÌ«ı ÷ıfiÎ ◊˘Õο fi‹ÒfiÎ
±ÎM›Î »ı.
(1) Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ ÷◊Î
‰Ï‘˝÷ ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì «Îˆ·¿‹˝
÷◊Î ‹˘Á΂Π‹ÎÀı ’ıÂ√Ì
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
fiÎHÎΠω¤Î√
’Ïfl’hÎ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl
÷Î. .....
’Ïfl’hÎ
“‹_⁄¥ Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ Ïfi›‹˘”fiÎ Ïfi›‹ 14 ÷◊Î “‰Ï‘˝÷
¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ Ïfi›‹˘ (‹_⁄¥)”fiÎ Ïfi›‹ 1fl ±fiÁÎfl ⁄«÷ÿÎflfiı ÷ıfiÎ
±ÎÏl÷˘fiÎ ·√#, ‹flHÎ, ±ÎÏÿ ≠Á_√˘±ı ωϑ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ‹˘¤Îfiı ±fiw’
±Ïfi‰Î›˝ ¬«˝ ¿fl‰Î ÁÎfl_ ’ıÂ√Ì ‹_…^fl ¿fl‰Î ‹ÎÀıfiÌ Ωı√‰Î≥ ¿fl‰Î‹Î_
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 99
±Î‰ı· »ı. µ@÷ ≠Á_√˘‹Î_ «Îˆ·¿‹˝ ÷◊Î ‹˘Á΂ÎfiÎ ¬«˝fiÎ ≠Á_√˘fi˘ Á‹Î‰ıÂ
◊Λ »ı ¿ı ¿ı‹ ÷ı ωÂı Â_¿Î µ’ÏV◊÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì. ¿Î‚∞¤flÌ
ω«ÎflHÎÎfiı ±_÷ı ±ı‰_ fiyÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı ¿ı Á΋ÎL› ¤Ï‰W› ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì
‹˘Á΂Π÷◊Î «Îˆ·¿‹˘˝fiÎ ≠Á_√˘±ı ⁄«÷ÿÎflfiı …ı ¬«˝ ¿fl‰_ ’Õı ÷ıfiı ’ˢӫÌ
‰‚‰Î ‹ÎÀı ’HÎ ’ıÂ√Ì ‹_…^fl ¿fl‰Ì.
±Î Ïfi›‹˘ ‰Ï‘˝÷ ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ Ïfi›‹˘ (‹_⁄¥)fiı ’HÎ ·Î√ ’ÎՉ΋Î_
±Î‰ı »ı. “Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ Ïfi›‹˘ ±fiı ‰Ï‘˝÷ ¤Ï‰W› ÏfiÏ‘ Ïfi›‹˘
(‹_⁄¥)”‹Î_ ˉı ’»Ì …wflÌ Á‘ÎflÎ ¿flÌ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
fiÎHÎΠω¤Î√, √…flÎ÷ Áfl¿Îfl,
(fl)
¬Î÷ο̛ ÷’ÎÁ ’ÒflÌ ◊≥ fi ˢ› I›Îflı
’√Îfl‘˘flH΋Î_ ·Î›¿Ì ±ÎÕ ‰¬÷ı
≥ΩŒÎ ±À¿Î‰‰Î.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√
’Ïfl’hÎ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î. ....
‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘˘ —- ÷Î. ......... fiÎ Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’hÎ fi_. ....
’Ïfl’hÎ
…ı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiΠωv© ÏÂV÷/÷¿ıÿÎflÌ ±_√ı ÷’ÎÁ ⁄Î¿Ì Ë˘›
÷ı‹fiı ÷ı‹fiÌ Á΋ıfiÌ ±Î‰Ì ÷’ÎÁ ’ÒflÌ ◊≥ fi ˢ› ÷ı ÿflÏ‹›Îfi ·Î›¿Ì
±ÎÕ ±˘‚_√‰Î ÿı‰Îfi_ ω«ÎflÌ Â¿Î› ¿ı ¿ı‹ ÷ı ≠ë µ’ÏV◊÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘
100 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
»ı. ±Î‰Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ Œfl…‹˘¿>ŒÌ (ÁV’ıLÂfi) Ëı »ı ¿ı fiËŸ ÷ı
·Z΋Î_ ·Ì‘Î ‰√fl ÷ı‹fiÌ Á΋ıfiÌ ÏÂV÷/÷¿ıÿÎflÌ ±_√ıfiÌ ÷’ÎÁ ⁄Î¿Ì Ë˘›
÷ı ÿflÏ‹›Îfi ÷ı‹fiı ·Î›¿Ì ±ÎÕ ±˘‚_√‰ÎfiÌ »^À ±Î’‰Î ‹ÎÀıfiÎ ¿ıÁ˘
ω«ÎflHÎ΋Î_ ·ı‰Î fiËŸ ±ı‰Ì V’p÷Î ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ÷ı‹fiÌ Á΋ıfiÌ ±Î‰Ì
÷’ÎÁ ’ÒflÌ ◊›ı, µ’fl µS·ı¬ı·Î Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î..... fiÎ
Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’hÎ fi_. ..... ‹Î_fiÌ ÁÒ«fiα˘ ±fiÁÎfl ±Î√‚ ¿Î›˝‰ÎËÌ ¿fl‰Ì.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(3)
¿Îfl¿fi˘ ‹ÎÀıfiÌ ¬Î÷ο̛ ’flÌZÎÎ-
±À¿Î‰ı·Î ≥ΩŒÎ »^ÀÎ ¿fl‰Î ⁄Î⁄÷
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√
’Ïfl’hÎ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î. ......
‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘˘ —- Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fi˘ ÷Î. ......fi˘
Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’hÎ fi_. ......
’Ïfl’hÎ
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ ÷Î. ..... fiÎ Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’hÎ fi_. ........
±fiÁÎfl ⁄‘Î_ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘fiı ±ı‰Ì ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı ±Ïfi›Ï‹÷
‘˘flHÎı ¤fl÷Ì ¿flΛı·Î ¿Îfl¿<fi˘fiı ¬Î÷ο̛ ’flÌZÎ΋Î_ ⁄ıÁ‰ÎfiÌ »^À ±Î’‰Ì
fiËŸ. ±Î‰Î ¿Îfl¿<fi˘±ı ’ÎÁ ¿fl‰Ì …wflÌ ¬Î÷ο̛ ’flÌZÎα˘fiÎ Ïfi›‹˘‹Î_
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 101
≥ΩŒÎ ±À¿Î‰‰ÎfiÌ ÏÂZÎÎ ÃflÎ‰Ì Ë˘‰Î◊Ì, Ïfi›÷ Á‹›‹›Î˝ÿÎfiÌ ±_ÿfl
÷ı‹HÎı ¬Î÷ο̛ ’flÌZÎÎ ’ÎÁ fiËŸ ¿fl‰Î ⁄ÿ· ±Î‰Î ¿Îfl¿<fi˘fiÎ ≥ΩŒÎ
±À¿Î‰Î›Î »ı.
1. ˉı Áfl¿Îflı ±ı‰˘ ÏfiHν› ¿›˘˝ »ı ¿ı ±Ïfi›Ï‹÷ ‘˘flHÎı ¤fl÷Ì ¿flΛı·Î
±Î‰Î ¿Îfl¿<fi˘ ‰√ıflfiı ı fi˘¿flÌ‹Î_ «Î· flά‰ÎfiÌ ¿ı ⁄Ì∞ ω«ÎflHÎÎ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı I›Î_ Á‘Ì, √…flÎ÷ ΩËıfl Áı‰Î ±Î›˘√fiÌ ±fiı ¿ıLƒÌ¿Ú÷ ¤fl÷Ì ›˘…fiÎfiÌ
ZÎıh΋›Î˝ÿÎfiÌ ±_ÿflfiÌ ¿«ıfḻ˘‹Î_ ±Î‰Î …\Ïfi›fl ¿Îfl¿<fi˘ ±fiı/±◊‰Î ¿Îfl¿<fi-
ÀÎ≥Ï’VÀ˘±ı ¬Î÷ο̛ ’flÌZÎα˘ ’ÎÁ ¿fl‰ÎfiÌ Á‹›‹›Î˝ÿÎ ÷Î. ......Á‘Ì
·_⁄Ή‰Ì ±fiı Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÎ µ’fl µS·ı¬· ı Î Áfl¿ÎflÌ ’Ïfl’h΋Î_
…HÎΉı·Ì ÁÒ«fiα˘ ‹…⁄ ÷ı‹fiı ¬Î÷ο̛ ’flÌZÎ΋Î_ ⁄ıÁ‰ÎfiÌ ’fl‰Îfi√Ì
±ÎM›Î ‰√fl ÷ı‹fiÎ ¥ΩŒÎ ’λ·Ì ÷Îfl̬◊Ì »^ÀÎ ¿fl‰Î.
fl. ±Î ’Ïfl’hÎ fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiÌ ÷Î. ..... fiÌ ÁË‹÷Ì◊Ì ⁄ËÎfl
’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
(4)
ÁËΛ¿ ±fiÿÎfifiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_
µ’›˘√-≠‹ÎHÎ’hÎ fl…^ fi ¿fl‰Î ±_√ı
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
fiÎHÎΠω¤Î√
’Ïfl’hÎ-›ÎÿÌ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î. .............
ωÏfi›˘√ ÏËÁÎ⁄ ±fiı fiÎHÎο̛ ÏËÁÎ⁄, .... ±fiı ÷ı ’flfiÎ ±˘ÏÕÀ
102 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±Ëı‰Î· ’flfiÎ ΩËıfl ÏËÁÎ⁄ ÁÏ‹Ï÷.... √…flÎ÷ ω‘ÎfiÁ¤ÎfiÎ.......
±Ëı‰Î·fi˘ Œ¿fl˘..... fiÌ«ı ‹…⁄ »ı —-
““±˘ÏÕÀ ±Ëı‰Î·fiÎ Œ¿flÎ....‹Î_, ÁËΛ¿ √˛ÎLÀ ±_√ıfiÎ µ’›˘√-
≠‹ÎHÎ’h΢ fl…^ fi ◊‰Î ωÂı µS·ı¬ »ı. fiÎHÎο̛ Ïfi›‹˘ ±fiÁÎfl, ¬Î÷ο̛
±Ï‘¿Îfḻ˘±ı ÁËΛ¿ √˛ÎLÀfiÎ µ’›˘√-≠‹ÎHÎ’h΢ ‰Î…⁄Ì Á‹›‹Î_ ±˘ÏÕflfiı
‹˘¿·Ì ±Î’‰ÎfiÎ_ ˢ› »ı. ÿfl ‰WÎı˝ ΩËıfl ÏËÁÎ⁄ ÁÏ‹Ï÷ ÷flŒ◊Ì ¿ıÀ·Ì›
¤·Î‹H΢ ◊‰Î »÷Î_ ±Î‰Î_ ≠‹ÎHÎ’h΢ ‹˘¿·‰Î‹Î_ ÿfl ‰WÎı˝ ω·_⁄ ◊›Î ¿flı
»ı. ÷Î. ....... fiÎ fl˘… wÎ..... fiÌ fl¿‹fiÎ_........... µ’›˘√ ≠‹ÎHÎ’hÎ fl…^ ◊‰Î_
⁄Î¿Ì Ë÷Î_. ±Î ’ˆ¿Ì wÎ......... fiÌ fl¿‹fiÎ_..... ≠‹ÎHÎ’h΢ 3 ‰Wν ¿fl÷Î_ ‰‘
Á‹›◊Ì ⁄Î¿Ì Ë÷Î_. ΩËıfl ÏËÁÎ⁄ ÁÏ‹Ï÷±ı ÷ıfiÎ »ıS·Î ±Ëı‰Î·˘‹Î_ ¿flı·Ì
¤·Î‹H΢ ±fiÁÎfl Áfl¿Îflı ⁄ËÎfl ’ÎÕı·Ì ÁÒ«fiα˘fi_ ⁄flÎ⁄fl ’ηfi ◊÷_
fi◊Ì, ÷ıfiÌ ±Î ÁÏ‹Ï÷ Á¬ıÿ fi˘Ó‘ ·ı »ı.
±z÷fi ’ÏflÏV◊Ï÷ ·Î‰‰Î ‹ÎÀı ±Î◊Ì Ï‰ÂıWÎ ±fiı ‹y‹ ≠›ÎÁ˘ ¿fl‰Î
’fl ÁÏ‹Ï÷ ¤Îfl ‹Ò¿ı »ı. ÁÏ‹Ï÷ ÁÒ«‰ı »ı ¿ı,......... Á‘ÌfiÎ √΂ÎfiÎ ⁄οÌ
flËı·Î µ’›˘√ ≠‹ÎHÎ’h΢ ±_√ıfiÌ ¿Î‹√ÌflÌ ...... ’Ëı·Î_, ±fiı ÷ı ’»ÌfiÌ
‹ÿ÷fiı ·√÷Î_ ≠‹ÎHÎ’h΢ ±_√ıfiÌ ¿Î‹√ÌflÌ....... Á‘Ì‹Î_ ’ÒflÌ ¿flÌ ÿı‰Ì.””
’Ïfl’hÎ-›ÎÿÌ
ΩËıfl ÏËÁÎ⁄ ÁÏ‹Ï÷fiÌ µ’›˝@÷ fi˘Ó‘ ‹Î√˝ÿ½fi ±fiı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ …wflÌ
’√·Î_ ·ı‰Î_ ‹ÎÀı ÁÏ«‰Î·›fiÎ ⁄‘Πω¤Î√fiÎ K›Îfi ’fl ·Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı
»ı. ΩËıfl ÏËÁÎ⁄ ÁÏ‹Ï÷fiÌ ¤·Î‹H΢ ±fiÁÎfl Áfl¿Îflı ÁÒ«fiα˘ ⁄ËÎfl
’ÎÕÌ »÷Î_, ±Î‰Î_ ≠‹ÎHÎ’h΢ ‹˘¿·‰Î‹Î_ ◊÷Ì œÌ· ÿfl ‰WÎı˝ «Î· flËı÷Ì
ˢ‰Îfi_ ‹Î·Ò‹ ’ÕuÓ »ı. ¬Î÷ο̛ ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÌ ±Î‰Ì «Ò¿fiı ’ÏflHÎ΋ı
Áfl¿Îfl ¤Îflı ‹Ò_{‰HΤflÌ ÏV◊Ï÷‹Î_ ‹Ò¿Î÷Ì Ë˘‰Î◊Ì ÷ıfiı √_¤Ìfl ⁄Î⁄÷
·ı¬‰Î‹Î_ ±Î‰Âı, ¿ÎflHÎ ¿ı »ı‰Àı Áfl¿Îflı, ±˘ÏÕÀ ÷ı‹… ΩËıfl ÏËÁÎ⁄
ÁÏ‹Ï÷fiı ¬·ÎÁ˘ ¿fl‰Îfi˘ flËı »ıı.
fl. ÷ı◊Ì ÁÏ«‰Î·›fiÎ ‰Ë̉ÀÌ Ï‰¤Î√˘±ı ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı Á_¿‚Λı·Î
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 103
¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘fiı ·√÷Ì ±Î ±_√ıfiÌ ’ÏflÏV◊Ï÷ Á‘ÎflÌ ·ı‰Ì ±fiı Áfl¿Îfl
÷flŒ◊Ì ‰¬÷˘‰¬÷ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰ÎfiÌ ±Î‰Ì ÁÒ«fiα˘fi_ «V÷’HÎı ’ηfi ◊Λ
÷ı Ωı‰_. ‰‚Ì, ±z÷fi ’ÏflÏV◊Ï÷ ·Î‰‰Î‹Î_ ωÂıWÎ ±fiı ‹y‹ ≠›ÎÁ˘ ¿fl‰Î
±fiı ...... Á‘ÌfiÎ √΂ÎfiÎ_ ⁄Î¿Ì flËı·Î_ ⁄‘Î_ µ’›˘√ ≠‹ÎHÎ’h΢fiı ·√÷Ì
¿Î‹√ÌflÌ.... ’Ëı·Î_ ±fiı I›Îfl’»ÌfiÌ ‹ÿ÷fiı ·√÷Î_ ≠‹ÎHÎ’h΢fiı ·√÷Ì
¿Î‹√ÌflÌ..... Á‘Ì‹Î_ ±«Ò¿ ’ÒflÌ ¿fl‰Ì.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
fiÎHÎΠω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(’)
±√I›fi_ ....... Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ,
fi_. ..... √…flÎ÷ flÎF›,
ÁÏ«‰Î·›, ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
’Ïfl’hÎ ›ÎÿÌ
‰Ë̉À‹Î_ √…flÎ÷Ì¿flHÎfiÎ ±‹·fiÌ Á‹ÌZÎÎ ÁÏ‹Ï÷fiÎ ±Ëı‰Î·fiÌ ¿ıÀ·Ì¿
¤·Î‹H΢ Áfl¿Îflı V‰Ì¿ÎflÌ »ı. ±ı ’ˆ¿Ì ¤·Î‹HÎ-7 ““flÎ…¤ÎWÎÎfiÎ ±‹·fiÌ
T›Î’¿ T›‰V◊Δ”fiÎ ÂÌWν¿ ËıÂfiÎ, ’ıÀÎ fi_.1 ±fiı 4 ÷flŒ ¿«ıflÌfiÎ ÁΈ
±Ï‘¿Îfḻ˘-¿‹˝«Îfḻ˘fi_ ·ZÎ ÿ˘fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±ı‹Î_ ¤·Î‹HÎ ¿›Î˝ ≠‹ÎHÎı
¿«ıflÌfiÌ ⁄‘Ì Âάα˘fiÎ ‰Õα˘fiı ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı,
(1) ÂάΠ÷flŒ◊Ì ¿ıÁ˘fiÌ fl…^±Î÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı I›Îflı ±ı ‹ÎÀıfiÎ
fi˘Ó‘-‹ÁtÎ ‰√ıflı ·¬ÎH΢ ‹Ò‚w’ı √…flÎ÷Ì‹Î_ … ·¬Î› ±ıfiÌ ¬ÎÁ ¿Î‚∞
flά‰Ì.
(fl) Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿Îfḻı ’HÎ ’˘÷ÎfiÌ Á‹ZÎ fl…^ ◊÷Î_ fi˘Ó‘ ‹ÁtÎ
104 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
‰√ıflı Á‰˝ ·¬ÎH΢ ‹Ò‚ √…flÎ÷Ì‹Î_ fl…^ ◊›Î_ fi ˢ› ÷˘ ÷ı √…flÎ÷Ì‹Î_ …
‹˘¿·‰ÎfiÌ ÁÒ«fiÎ ÁÎ◊ı Á_⁄_Ï‘÷ ÂάÎfiÎ ‰ÕÎfiı ’λÎ_ ‹˘¿·‰Î_.
(3) Áfl¿ÎflfiÌ ¤ÎWÎÎfiÌÏ÷fiÎ ±Î ±Îÿı¢fi_ ’ηfi fi ¿flfiÎflÎ Ëfl¿˘¥
¿‹˝«ÎflÌ/±Ï‘¿ÎflÌfiı ≠◊‹ ÷οÌÿ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. I›Îfl’»Ì ’HÎ µS·_CÎfi
«Î· flËıÂı ÷˘ ⁄Ì∞ ÷οÌÿ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. ⁄Ì∞ ÷οÌÿ ’»Ì ’HÎ ±Î‰_
µS·_CÎfi ‹Î·Ò‹ ’ÕÂı ÷˘ Á_⁄_Ï‘÷ ¿‹˝«ÎflÌ/±Ï‘¿ÎflÌfi˘ ‰ÎÏWν¿ ¥ΩŒ˘
±À¿Î‰‰Î ±_√ı ‘˘flHÎÁfl ¿Î›˝‰ÎËÌ ËÎ◊ ‘fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
µ’flfiÌ ÁÒ«fiα˘fi˘ «V÷ ±‹· ◊Λ ±ı ‹ÎÀı Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘
÷◊Î ÂάÎfiÎ ‰Õα˘±ı fi˘Ó‘ ·ı‰Ì.
- Ïfi›Î‹¿
≠Ï÷,
Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘ ÷flŒ.
Á‰ı˝ ÂάÎfiÎ ‰ÕÎ ÷flŒ-±ı‹fiÌ fiÌ«ıfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Î ‹ÎÀı.
4. Âıfl˘
Âıfl˘ ±ı Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î…‹Î_ ◊÷Î_ ·¬ÎHÎfi˘ ÁΈ◊Ì Á_ÏZÎÅ ≠¿Îfl »ı.
Á΋ÎL› flÌ÷ı ±ı¿◊Ì ‰‘ ¿«ıflÌ ’hÎT›‰ËÎfl ÁÎ◊ı Á_¿‚Λı·Ì ˢ› ±fiı
‰«√΂Îfi˘ …‰Î⁄ ±Î’‰Îfi˘ ˢ›, I›Îflı ±Î V‰w’ı ·¬ÎHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı
»ı. ±ı¿ ¬Î÷Î ¿ı ¿«ıfḻı ‹Î√ı·Ì ‹ÎÏË÷Ì ⁄Ì∞ ¿˘¥ ¿«ıflÌ‹Î_◊Ì ‹ı‚‰‰ÎfiÌ
ˢ› ±fiı ‹ÎÏË÷Ì ‹Î√÷Ì ¿«ıflÌfiı ·Ì‘ı·Î_ ’√·Î_fiÌ ΩHÎ ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘› I›Îflı
±Î ≠¿Îflfi_ ·¬ÎHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ‰‚Ì, ÷Î⁄ÎfiÌ ¿«ıfḻ˘fiı ‹ÎÏË÷Ì,
‹Î√˝ÿ½fi ¿ı Á_’ÒHν ±‹· ‹ÎÀı ‹˘¿·Î÷Ì ÁÒ«fiÎfiÌ fi¿·˘ ’fl, ÷ı‹…
±fl∞±˘ ÁËÎfi¤ÒÏ÷’Ò‰˝¿ ω«ÎflHÎÎ ‹ÎÀı µ’fl ‹˘¿·÷Ì ‰ı‚Î ÷◊Î
flÎF›’ηlÌ ’fl ÁÌ‘Î_ ±Î‰ı·Î Ïfi‰ıÿfi˘ flÎF› Áfl¿Îfl ‹ÎflŒ÷ ‹˘¿·‰Îfi_
…HÎÎ‰Ì ÷ı ’fl÷ ¿fl÷Ì ‰ı‚Î ÂıflÎfi˘ µ’›˘√ ◊Λ »ı.
Ï⁄fi-Áfl¿ÎflÌ T›„@÷±˘ ¿ı Á_V◊α˘ ÁÎ◊ıfiÎ ’hÎT›‰ËÎfl‹Î_ ·¬ÎHÎfi_
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 105
±Î V‰w’ ±’fiΉÎ÷_ fi◊Ì. ’V÷¿˘ ±ÎÏÿ ‹˘¿·‰Î ‹ÎÀı ’HÎ ±Îfi˘ µ’›˘√
◊≥ ¿÷˘ fi◊Ì. ±ÎfiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı.
(1)
fi_. .....
flÎF›’ηlÌfi_ ÁÏ«‰Î·›,
flÎ…¤‰fi, √Î_‘Ìfi√fl
÷Î. .....
flÎF›’ηlÌ ’fl ‹˘¿·ı·_ Ïfi‰ıÿfi flÎF› Áfl¿Îfl ‹ÎflŒ÷ ‹˘¿·‰ÎfiÌ
ÁÒ«fiÎ ÁÎ◊ı ±fl…ÿÎflfiı ’fl÷.
flÎF›’ηlÌfiÎ ÁÏ«‰.
(fl)
fi_. .....
.... ¿«ıflÌ, ÁÏ«‰Î·›,
√Î_‘Ìfi√fl, ÷Î.....
±Î ¿«ıflÌfiÎ ...... lÌ.......fiÌ ...... (⁄Î⁄÷) ±_√ıfiÌ ±fl∞ ÁÎÿfl
fl‰ÎfiÎ. ÁËÎfi¤ÒÏ÷◊Ì Ï‰«Îfl‰ÎfiÌ ¤·Î‹HÎ ÁÎ◊ı/CÎÀ÷Ì Ï‰«ÎflHÎÎfiÌ ¤·Î‹HÎ
ÁÎ◊ı/›˘B› ◊‰Î ÁÎfl_.
(3)
fi_. ......
..... ¿«ıflÌ,
fi‰Ì ÏÁω· ˢÏV’À·, ±‹ÿΉÎÿ.
÷Î. .....
±Î ¿«ıflÌfiÎ ÷Î. .... fiÎ ’hÎ fi_. ...... Ëı ±Î ‹ÎÏË÷Ì ±’Î¥ «Ò¿Ì
ˢ‰Î◊Ì ≠˘Œ˘‹Î˝ ÁÏË÷ ‹Ò‚ ·¬ÎHÎ ÁÎÿfl ’fl÷.
106 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(’) Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ
Áfl¿ÎflÌ ÷_h΋Î_ ¿˘¥’HΠω¤Î√ ¿ı ¬Î÷Î_ ¿ı ¿«ıflÌ◊Ì ¿Â_ ¿Î‹ ÷ıfiı
‹ÎÀıfiÎ V’p ±Îÿı ¿ı ‹_…^flÌ Ï‰fiÎ ◊¥ ¿÷_ fi◊Ì. Áfl¿ÎflfiÎ ±ı‰Î ±ÎÿıÂ
¿ı ‹_…^flÌ ±Î’÷_ ·¬ÎHÎ, Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ (Government Resolution)
¿Ëı‰Î› »ı. ±Î‰˘ ÃflΉ … ÷ıfiÎ ±‹·‹Î_ ◊÷Î_ ¬«˝fiÎ fiÎHÎÎ_ »^ÀÎ_ ¿fl‰ÎfiÌ
‹_…^flÌ ‹ÎÀı ÏËÁÎ⁄ ¬Î÷Îfiı ‹ÎÀı ±ı¿ ±Ï‘¿ÚÏ÷ ’hÎ …ı‰˘ ⁄fiı »ı ±fiı ±˘ÏÕÀ
’HÎ ÷ıfiÎ ‹…¿>flfiı ·Z΋Î_ flάÌfiı … ◊Λ »ıı
Áfl¿Îfl fiÌÏ÷-ÏfiHν›˘fiÌ ÷ıfiÌ ›˘…fiα˘fiÌ ±fi‹Ï÷fiÌ ¿ı ωϑÁfl
‰Ë̉ÀÌ ‹_…^flÌfiÌ ΩHÎ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ÷◊Î ¿Ï‹ÂfifiÎ ±Ëı‰Î·˘ ‹_…^fl flά‰Îfi_
…HÎΉ‰Î ‹ÎÀı ±Î ≠¿Îflfi_ ·¬ÎHÎ ‰’flΛ »ı. ¿˘¥ ‹Ëk‰fiΠωWΛ ’fl
±Î‰U›¿ ω«ÎflHÎÎ ⁄Îÿ Áfl¿Îflfi˘ ÏfiHν› ≠¿À ¿fl‰Î ‹ÎÀı ’HÎ ±Î ·ı¬fi
≠¿Îfl ≠›˘Ω› »ı. ¿˘¥ ’HΠωWΛ ’fl ±fiı¿ T›„@÷±˘ ÁÎ◊ı ω«ÎflωÏfi‹›
¿flÌ, ’Î¿Ì Ï‰«ÎflHÎÎ ¿ı ’fiÏfi˝flÌZÎHÎ ⁄Îÿ …ı ÏÁ©Î_÷fi_ V◊Î’fi ◊Λ ¿ı
ÁkÎΉÎfl ÏfiHν› ·ı‰Î› ÷ı ±Î‰Î ÃflΉ‹Î_ ‹Ò÷˝ ◊Λ. ±Î‹, ÃflΉ‹Î_ Áfl¿Îflı
’Î¿Ì Ï‰«ÎflHÎÎ ⁄Îÿ ·Ì‘ı· fiÌÏ÷-ÏfiHν›fiı V◊Îfi ‹‚ı »ı. ±ıÀ·ı … ÃflΉfiı
‹◊΂ı ““‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘_”” ±ı‹ ·¬Ìfiı ÷ı ¤Î√‹Î_ ÃflΉfiÌ ’Ò‰˝¤ÒÏ‹¿Î w’ı
’hÎ ¿ı ’hÎT›‰ËÎfl ¿ı ±Î√·Î ÃflΉfi˘ µS·ı¬ ◊÷˘ Ωı≥±ı »Ì±ı. ÷ı‰˘
µS·ı¬ ◊¥ √›Î ’»Ì, ““Áfl¿Îfl Á‹ZÎ ±ı‰Ì fl…^±Î÷ ◊¥ »ı”” ¿ı, ““....fi˘
≠ë ¿ıÀ·Î¿ ‰¬÷◊Ì Áfl¿ÎflfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ Ëı Ë÷˘”” ±◊‰Î ““......fiÌ
¿Î‚∞¤flÌ Ï‰«ÎflHÎÎfiı ±_÷ı Áfl¿Îflı ÃflÎT›_ »ı ¿ı”” ±ı‰Ì flÌ÷ı ÃflΉfi˘ ≠Îfl_¤
◊Λ »ı. ±ı ’»Ì ÃflΉfi˘ ‹Ëk‰fi˘ ¤Î√ V’p ¤ÎWÎ΋Î_ ±Î‰ı. ÿflı¿ Áfl¿ÎflÌ
ÃflΉ‹Î_ ±ı ’»Ì ÷ıfi˘ ±‹· @›Îfl◊Ì ◊Âı ÷ıfi˘ ±fiı ◊fiÎfl ¬«˝fiÎ ⁄…ıÀ
Áÿflfi˘ ÷◊Î ÷ıfiı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚‰ÎfiÎ ÁΑfifi˘ V’p Ïfiÿı˝Â ˢ› »ı. ±ıÀ·Ì
‹ÎÏË÷Ì ±ıfiÎ ±‹·‹Î_ ±fiı ÷ı‹Î_ ±Î‰÷Ì fiÎHÎο̛ …‰Î⁄ÿÎflÌfiı ¿ÎflHÎı
‹_…^fl ◊›ı·Ì fl¿‹ ±Î’‰Î‹Î_ ÷◊Î ÷ıfi˘ ÏËÁÎ⁄ flά‰Î‹Î_ ±ı¿ÎµLÀLÀ
…fifl·fiı ‹ÎÀı ¬ÎÁ ±Î‰U›¿ ˢ› »ı. ÃflΉ‹Î_ fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiÌ ±ıfiı
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 107
ÁË‹÷Ì ‹‚Ì √›ÎfiÌ fi˘Ó‘ ’HÎ ±_÷ı ÷ıfiÎ ±ı¿ ±Î‰U›¿ ¤Î√ ÷flÌ¿ı ‹Ò¿‰Ì
…wflÌ »ı.
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉfiı ‹◊΂ı µ’fl …‹HÎÌ ⁄Î…\±ı ÷ıfi˘ ωWΛ ·¬‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı. ’»Ì fiÌ«ı ⁄flÎ⁄fl ‹K›‹Î_ flÎF› Áfl¿Îfl, …ıfiÎ ÷flŒ◊Ì ÃflΉ
⁄ËÎfl ’Õ÷˘ ˢ› ÷ı ω¤Î√, ÃflΉfiı ·√÷Ì ⁄Î⁄÷fiı ±’Λ˘ ˢ› ÷ı fi_⁄fl
÷◊Πω¤Î√fiÌ ÂάΠ‰√ıflıfiÎ Ïfiÿı̋ ±ı¿ ’»Ì ±ı¿ ·ÌÀÌ‹Î_ ±Î‰ı ±fiı »ıS·ı
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷◊Î ÷Îfl̬ ‹¿Î› »ı. ÃflΉfiı ±_÷ı …‹HÎÌ ⁄Î…\±ı
““√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı”” ±ı ·ÌÀÌ ’»Ì ÃflΉ
⁄ËÎfl ’ÎÕfiÎfl ω¤Î√fiÎ ÁÏ«‰, fiΛ⁄ ÁÏ«‰ ¿ı µ’ÁÏ«‰fiÌ ÷ıfiΠˢtÎfiÎ
Ïfiÿı˝Â ÁÎ◊ı ÁËÌ ±Î‰ı »ı.
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉfiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı —
(1)
‰Ë̉ÀÌ ÂOÿ¿˘Â........ fi_ ≠¿ÎÂfi
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
.......ω¤Î√
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl
÷Î.......................
ÃflΉ
.......fiÌ......... ≠÷˘ Áfl¿ÎflÌ ‹ƒHÎη›‹Î_ »’Ή‰ÎfiÌ ‹_…^flÌ ±Î’‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı.
(fl) ±Î ±_√ı ◊fiÎfl_ ¬«˝ √˛ÎLÀ fi_. ..... ±_ÿÎ…’hÎfiÎ ‹A› Áÿfl
““fl’8 ·ı¬fiÁ΋√˛Ì ±fiı ‹ƒHÎ-√-Áfl¿ÎflÌ ≠ıÁ,”” ¬Î÷ı µ‘Îfl‰Îfi_ flËıÂı.
’hο‰Îfl ÏËÁÎ⁄ ‹ÎÀı ±Î ¬«˝ √˛ÎLÀ fi_. ’ ‹A› Áÿfl ““fl’fl-Á΋ÎL›
Áı‰Î±˘ (¬) (1) ¤ÎWÎÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿«ıflÌ”” ¬Î÷ı µ‘Îfl‰_.
108 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(3) ±Î ÃflΉ........ ω¤Î√fiÌ ŒÎ≥· fi_. ........... ’fl ±Î_÷Ïfl¿ fiÎHÎÎ_
Á·ÎË¿ÎflfiÌ ÷Î. ......fiÌ ÷◊Î fiÎHÎÎ_ ω¤Î√fiÌ ÷Î. ..... fiÌ ÁË‹÷Ì◊Ì ⁄ËÎfl
’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
......ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(fl)
lÌ.......fiÎ ±K›ZÎ’ÿı µE«ÎÏ‘¿Îfl ÁÏ‹Ï÷fiÌ fl«fiÎ
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
............ ω¤Î√
ÃflΉ fi_. ........
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl
÷Î. .....
‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘˘ — ............. ω¤Î√fi˘ ÷Î. ............fi˘ ÃflΉ fi_. .........
ÃflΉ
µ’fl ÿÂν‰ı·Î Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ ±L‰›ı fiÌ‹‰Î‹Î_ ±Î‰ı· µE«ÎÏ‘¿Îfl
ÁÏ‹Ï÷fiÌ ’fifl˝«fiÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ±fiı ±Î ÁÏ‹Ï÷fiÌ fl«fiΠˉı◊Ì fiÌ«ı
‹…⁄ flËıÂı ±ı‰_ ÃflΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
lÌ ........................................ ±K›ZÎ
Á‰˝lÌ ..................................... ÁP›˘
lÌ ...........................................ÁP›-ÁÏ«‰
fl. ............fiÎ ±K›ZÎ’ÿ ËıÂfiÌ µE«ÎÏ‘¿Îfl ÁÏ‹Ï÷ fiÌ«ıfiÌ ¿Î‹√ÌflÌfi_
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 109
’fiflΉ·˘¿fi ¿flÂı ±fiı ¿Î›˝ø‹fiÎ ±‹·‹Î_ ‰ı√ ·Î‰‰Î fiÌÏ÷ωWΛ¿
‹Î√˝ÿ½¿ ÁÒ«fi˘ ±Î’Âı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
..... ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(3)
…‹Ìfi .............
‹˘…ı................., ÷η¿Î............
ÀÌ. ⁄Ì. ˢÏV’À· ‹ÎÀı ‰‘Îflı …‹Ìfi
‹ËıÁÒ·-‹ÎŒÌ◊Ì ±Î’‰Î ‹ÎÀı
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
.........ω¤Î√
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î...
‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘˘ —- ¿·ı@ÀfllÌ,.............. fi˘ ÷Î. ............ fi˘ ’hÎ fi_.....
ÃflΉ
‹˘…ı √΋............., ÷η¿˘ ..................., Ï…S·˘............fiÎ Á‰ı˝
fi_⁄fl.........fiÌ …‹Ìfi ’ˆ¿ÌfiÌ ..........«˘flÁ ‰Îfl ÷◊Î Á‰ı˝ fi_⁄fl............
’ˆ¿ÌfiÌ …‹Ìfi‹Î_◊Ì ............«˘flÁ ‰Îfl ‹‚Ìfiı ¿<·...............«˘flÁ ‰Îfl
…‹Ìfi, …ıfiÌ ‹ËıÁ· Ò -‹ÎŒÌfiÌ Ï¿_‹÷ wÏ’›Î............. ◊Λ »ı ÷ı, ZΛ Ïfi‰ÎflHÎ
ÁÏ‹Ï÷fiı ÀÌ. ⁄Ì. ˢÏV’À·fiÎ ÁΉ˝…Ïfi¿ ¿Î‹ ‹ÎÀı …‹Ìfi ‹ËıÁÒ· Ïfi›‹˘fiÎ
Ïfi›‹.............. Ëı ‹ËıÁÒ· ‹ÎŒÌ◊Ì, ÁÿflË Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ .........‹Î_
110 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
…HÎΉı·Ì Âfl÷˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı ÷◊Î fiÌ«ı …HÎΉı·Ì ‰‘ÎflÎfiÌ Âfl÷˘±ı
±Î’‰ÎfiÌ ±Î◊Ì ‹_…^flÌ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı —-
(1) ±Î …‹Ìfi ’fl ‹¿Îfi˘fi_ ⁄Î_‘¿Î‹, ÁÏ‹Ï÷fiı …‹Ìfifi˘ ¿⁄Ωı
Á˘ÓM›ÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì » ‹ÎÁ‹Î_ Âw ¿flÌ ⁄ı ‰WνfiÌ ‹ÿ÷‹Î_ ’Òfl_ ¿fl‰Îfi_ flËıÂı.
(fl) ±Î ‹¿Îfi˘fi˘ µ’›˘√ iÎÎÏ÷ ¿ı ‘‹˝fiÎ ¿˘¥ ’HÎ ¤ıÿ¤Î‰ ωfiÎ
ÁΈfiı ¿fl‰Î ÿı‰Îfi˘ flËıÂı.
(3) …‹Ìfi …ı Ëı÷ ‹ÎÀı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı ÷ı ‹ÎÀı … ÷ıfi˘ µ’›˘√
¿fl‰Îfi˘ flËıÂı. ⁄ÌΩ ¿˘¥’HÎ Ëı÷ ‹ÎÀı ÷ıfi˘ µ’›˘√ ¿flÌ Â¿ÎÂı fiËÌ_.
(4) ⁄Î_‘¿Î‹fiÎ fi¿ÂÎ ¿·ı@Àfl ’ÎÁı ‹_…^fl ¿flΉ‰ÎfiÎ flËıÂı ±fiı
¿·ı@ÀflfiÌ ±√ε◊Ì ‹_…^flÌ ‹ı‚T›Î ωfiÎ ÷ı‹Î_ ŒıflŒÎfl ¿ı ‰‘Îfl˘ ◊¥ ¿Âı
fiËŸ.
(’) ±Î …‹Ìfi µ’fl …ı ⁄Î_‘¿Î‹ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı flÎF›fiÎ Ïfl⁄fi
Õı‰·’‹ıLÀ Ïfi›‹˘ ±fiı ‹¿Îfi ⁄Î_‘¿Î‹ ωÏfi›‹˘fiı ±‘Ìfi flËıÂı.
(6) µ’flfiÌ ¿˘¥ Âfl÷fi˘ ¤_√ ◊Âı ÷˘ ¿˘¥’HÎ Ω÷fi_ ‰‚÷fl ±ÎM›Î
ωfiÎ …‹Ìfi ’fl÷ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
fl. ±Î Ë¿‹ ÷Î. ........... fiÎ fl˘… ‹‚ı·Ì fiÎHÎΠω¤Î√fiÌ ‹_…^flÌ◊Ì
⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
.......ω¤Î√, √…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(4)
...fiÎ ‰Ê˝ ÿflÏ‹›Îfi ›˘…fiÎ
fi_... Ëı √˘ÿ΋˘ ‹ÎÀı Ï…S·Î
’_«Î›÷˘fiı ·˘fi ±Î’‰Î ±_√ıfiÌ Âfl÷˘.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 111
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
...........................ω¤Î√
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î.
‰_«ÎH΋Î_ ·Ì‘Î —-.......................ω¤Î√fi˘ ÷Î.................fi˘ Áfl¿ÎflÌ
ÃflΉ fi_.........................±fiı .................ω¤Î√fi˘ ÷Î.........................
fi˘ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_.
ÃflΉ
...........ω¤Î√fiÎ ÷Î.....................fiÎ Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ
fi_.....................±fiı ....................ω¤Î√fiÎ ÷Î.................................. fiÎ
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_......................... fiÎ ................... Œ¿fl΋Î_ ÃflΉı·Ì Âfl÷
±fiÁÎfl ›˘…fiÎ fi_................... Ëı √˘ÿ΋˘fiÎ ⁄Î_‘¿Î‹ ‹ÎÀı Ï…S·Î
’_«Î›÷˘fiı ‹_…^fl ¿fl‰ÎfiÌ ·˘fi ±_√ı fiÌ«ıfiÌ Âfl÷˘ Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı —
1. ·˘fi, ÷ı ’flfiÎ T›Î… ÁÏË÷ ‰ÎÏÊ˝¿ ’_ÿfl Áfl¬Î Ë’÷΋Î_ ’fl÷
¤fl’Î¥ ¿fl‰ÎfiÌ flËıÂı.
2. ·˘fi ‰ÎÏÊ˝¿........À¿ÎfiÎ T›Î…‰Î‚Ì flËıÂı. ±fiı T›Î… √HΉÎfiÎ
Ëı÷Áfl ÷ı..............fiÎ fl˘… ‹_…^fl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì ˢ› ±ıı‹ √HΉ΋Î_
±Î‰Âı. ⁄Î¿Ì fiÌ¿‚÷Î Ë’÷ÎfiÎ ‹t· ÷ı‹… ÷ı ’flfiÎ T›Î…fiÎ ¤Î√w’ fl¿‹
’fl T›Î…fiÎ ¤Î√w’ fl¿‹ ’fl T›Î…fi˘ ¨«˘ ÿfl ±ıÀ·ı ¿ı 8 À¿Î ·ı‰Î‹Î_
±Î‰Âı. ±fiı ÿı‰Î‹˘¿>ŒÌ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı fiÏË.
3. ·˘fi µ’ÎÕuÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì ±ıı¿ ‰Ê˝ ’»Ì ·˘fi ’fl÷ ¤fl’Î¥
¿fl‰Îfi_ Âw ◊Âı.
4. …ı ‹_Ղ̱˘fiÌ ·˘fi ‹_…^fl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì ˢ› ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı◊Ì
’_«Î›÷˘±ı ÷ı ‹_Õ‚Ì ¿Î›‹Ì ¿ı ±‘˝-¿Î›‹Ì ±V¿›Î÷ ∂¤Ì ¿fl‰Î ¿ı ‹ı‚‰‰Î
√˛ÎLÀfiÌ Âfl÷fi_ ’ηfi ¿fl‰Î ¿⁄Ò· ◊Λ »ı ±ı‰Ì ⁄Î_›‘flÌ ‹ıÔ‚‰Ì ·ı‰Ì.
112 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
2. ±Î ÃflΉ, ±Î ω¤Î√fiÌ ŒÎ¥· fi_................’fl fiÎHÎÎ Á·ÎË¿ÎflfiÌ
÷Î..........fiÌ fi˘Ó‘◊Ì ‹‚ı· ÁË‹÷Ì◊Ì ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fiÎQÎı,
µ’ÁÏ«‰
............ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(5)
…‹Ìfi˘...................................
fiÎÏ‚›ıflÌ ±fiı Á˘’ÎflÌfiÎ ‰Î‰ı÷fl
‹ÎÀı Áfl¿ÎflÌ ’Õ÷fl …‹Ìfi ±Î’‰Î
⁄Î⁄÷.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
...........ω¤Î√
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉ fi_.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î.
ÃflΉ.
fiÎÏ‚›ıflÌ ±fiı Á˘’ÎflÌfiÎ ‰Î‰ı÷fl ‹ÎÀı Áfl¿ÎflÌ ’Õ÷fl …‹Ìfi ’Àı
±Î’‰Îfi˘ ≠l ¿ıÀ·Î¿ Á‹›◊Ì Áfl¿ÎflfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ Ëı Ë÷˘. ˉı Áfl¿Îfl
fiÌ«ı ‹…⁄ ÃflΉı »ı.
1. ¬ı÷Ì ‹ÎÀı ·Î›¿ fi ˢ› ÷ı‰Ì ÷ı‹… fi‰≠ÎÅ ¿flı·Ì ±◊‰Î
fi‰≠ÎÅ ¿flÌ Â¿Î› ±ı‰Ì Áfl¿ÎflÌ ’Õ÷fl …‹Ìfi fiÎÏ‚›ıflÌ ±fiı Á˘’ÎflÌfiÎ
‰Î‰ı÷fl ‹ÎÀı ±Î’‰Ì.
2. ÿflı¿ T›„@÷√÷ ¿ıÁ‹Î_..............Ëı@Àfl Á‘Ì …‹Ìfi ±Î’Ì Â¿Î›.
…‹Ìfi ‹ı‚‰fiÎfl ’ÎÁı ⁄Ì∞ …‹Ìfi ˢ›, ÷˘ .............Ëı@ÀflfiÌ ‹›Î˝ÿÎ ÷ıfiÎ
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 113
¿⁄Ω‹Î_fiÌ …‹Ìfi ÷ı‹… ÷ıfiı ±Î’‰ÎfiÌ …‹Ìfi ⁄¯ÎıfiÎ Áfl‰Î‚Îfiı ·Î√
’ÕÂı..........Ëı@ÀflfiÌ ‹›Î˝ÿÎ ·Î√ ’Õ÷Î, ±fl…ÿÎfl..........Ëı¿Àfl ¿fl÷Î_ ±˘»Ì
…‹Ìfi ‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀı Ë¿ÿÎfl ◊÷˘ ˢ›, ÷˘ ÷ıfiı ...........Ëı@ÀflfiÌ ±ı¿_ÿfl
‹›Î˝˝ÿ΋Î_ »^À»ÎÀ ‹Ò¿Ì.... Ëı@Àfl …‹Ìfi ±Î’Ì Â¿ÎÂı. ¿˘¥’HÎ Á_Ωı√˘‹Î_,
¿<· …‹Ìfi À˘«-‹›Î˝ÿÎ ¿fl÷Î_ ‰‘‰Ì Ωı¥±ı fiÏË. ¿˘¥ T›„@÷ ‰‘ ‹ÎıÀÎ
’ΛΠ’fl ÁÎËÁ ¿fl‰Î ¥E»÷Ì Ë˘› ±fiı ÷ıfiı ‰‘ …‹ÌfifiÌ …wfl ˢ› ÷˘
÷ı‰Î ¿ıÁÎı Ë@‹ ‹ÎÀı Áfl¿Îflfiı ‹˘¿·‰Î.
3. fiÎÏ‚›ıflÌ ±fiı Á˘’ÎflÌfiÎ ‰Î‰ı÷fl ‹ÎÀı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı· …‹Ìfi‹Î_
±Î_÷fl-’ο (Intercultivation of crops) ·ı‰ÎfiÌ »^À flËıÂı.
4. …‹Ìfi ±Î’÷Î_ ’Ëı·Î_ ¬ı÷Ì Ïfi›Î‹¿ı ‰Î‰ı÷fl ‹ÎÀı …‹Ìfi ±fi¿>‚
ˢ‰Î ±_√ıfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ ±Î’‰Îfi_ flËıÂı.
5. ±Î‰Î ‰Î‰ı÷fl ‹ÎÀı flÁ ±fiı ±Ï¤vÏ« ‘flΉ÷Î ¬ıÕ>÷˘fiı …‹Ìfi
±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
(¿) ±Î‰Î ¬ıÕ>÷˘fiı …‹Ìfi ±Î’‰Î ‹ÎÀıfiÎı ±√˛÷Îø‹ fiÌ«ı ‹…⁄
flËııÂı —
(1) …ıfiÌ …‹Ìfi ±ÕÌfiı ±Î‰ı·Ì ˢ› ÷ı‰Î …‹Ìfi ‹ÎÏ·¿˘.
(2) Ïfi‰Î˝ÏÁ÷˘ ±fiı ±ÎÏ¡¿ÎfiÎ Á_V◊Îfi˘ ±fiı ⁄ÌΩ ÿı¢‹Î_◊Ì ¤Îfl÷
’λΠ‹˘¿·Î›ı· ¤Îfl÷Ì›˘.
(3) √΋‹Î_ flËı÷Ì ±fiı …‹Ìfi ‘flΉ÷Ì T›„@÷±˘.
(¬) ’Ëı·Ì ±fiı ⁄Ì∞ ±√˛÷Î ‘flΉ÷Ì T›„@÷±˘ ÷flŒ◊Ì ‹Î√HÎÌ fi
ˢ› ±fiı …‹ÌfifiÌ ‹Î√HÎÌ ¿flfiÎfl ⁄Ì∞ T›„@÷±˘fiÌ Á_A›Î ‰‘ ˢ›, ÷˘
‹¿flfl ¿flı·Ì Ï¿_‹÷/‹¿flfl ¿flı·_ ¤ÎÕ<_ fiyÌ ¿›Î˝ ’»Ì ΩËıfl ËflÎ∞◊Ì
…‹Ìfifi˘ Ïfi¿Î· ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
6. …‹Ìfi ¿Î›‹Ì ‘˘flHÎı ±◊‰Î ‰ÌÁ ‰Ê˝fiÎ ’Àı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
±Î ’À˘ ⁄ÌΩ ‰ÌÁ ‰Ê˝ ‹ÎÀı ŒflÌ ÷ÎΩı ¿flÌ Â¿ÎÂı. Ïfi›÷ ¤˘√‰ÀÎ Ï¿_‹÷
114 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
«Ò¿‰‰Î◊Ì ’À˘ ¿Î›‹Ì ‘˘flHÎ ’flfiÌ …‹Ìfi‹Î_ Œıfl‰Ì ¿ÎÂı. ¿<· …‹Ìfi
±‹¿ V◊ÎÏfi¿ ωV÷Îfl ‹ÎÀı Ïfi›÷ ¿flı· À˘«-‹›Î˝ÿÎ ¿fl÷Î_ ‰‘ı fiÏË ±ı ‹ÎÀı
⁄‘Ì …‹Ìfi˘ À˘«‹›Î˝ÿÎ ±Ï‘Ïfi›‹ Ëı Ïfi›÷ ‹›Î˝ÿÎfiı ±‘Ìfi flËÌfiı
±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
7. ’Àı ±’Î÷Ì …‹Ìfi˘ fiÌ«ıfiÌ Âfl÷˘fiı ±‘Ìfi flËıÂı.
(1) ±Î …‹Ìfi‹Î_ ¿·ı¿Àflfiı Á_÷˘Ê ◊Λ ±ıı flÌ÷ı ’Î_« ‰Ê˝‹Î_ ‰Î‰ı÷fl
¿fl‰Îfi_ flËıÂı. ¿ıÁfiÎ Á_Ωı√˘, ±ıÀ·ı ¿ı ÿ¿Î‚, ’Òfl ‰√ıflı …ı‰Î ±HΑΛν
Á_Ωı√˘fiı ¿ÎflHÎı ‰Î‰ı÷flfiÎ ¿Î‹‹Î_ v¿Î‰À ◊¥ ˢ› ÷˘ ÷ı‰Î ¿ÎflH΢ K›Îfi‹Î_
·¥ ¿·ı¿Àfl ±Î Á‹›√΂˘ ‰‘ ’Î_« ‰Ê˝ ·_⁄Î‰Ì Â¿Âı.
(2) …ı Ëı÷ ‹ÎÀı …‹Ìfi ±Î’‰Î‹Î_/ ’Àı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì ˢ› ÷ı ‹ÎÀı
… …‹Ìfifi˘ µ’›˘√ ¿fl‰Îfi˘ flËıÂı. ⁄ÌΩ Ëı÷ ‹ÎÀı fiÏË.
(3) …‹Ìfi fi‰ıÁfl◊Ì ±ıÀ·ı V‰I‰Î’˝HÎ ‘˘flHÎı ±fiı ±Ï‰¤ÎF› ‹t÷
‹ÎÀı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı ±fiı …fiÌfi ·ıfiÎflı/’Àı ·ıfiÎflı …‹Ìfi‹Î_ Ω÷ı ‰Î‰ı÷fl
¿fl‰Îfi_ flËıÂı. Ω÷ı ‰Î‰ı÷fl ¿fl‰_ ±ıÀ·ı ““…‹Ìfi ·ıfiÎflı ’˘÷ÎfiÎ ‰÷Ì””-
(¿) ’˘÷ÎfiÎ ‹…^flÎı ¶ÎflÎ ±◊‰Î ’˘÷ÎfiÎ ¿<À_⁄fiÎ ÁP›˘fiÌ ‹…^flÌ◊Ì,
(¬) ’˘÷ÎfiÌ ÿı¬flı¬ Ëı ¿ı ’˘÷ÎfiÎ ¿<À<_⁄fiÎ ¿˘¥’HÎ ÁP›fiÌ ÿı¬flı¬
Ëı ÿËÎÏ՛Π’ÎÁı◊Ì ¿Î‹ ·¥fiı ‰Î‰ı÷fl ¿fl‰Îfi_ flËıÂı.
(4) ’Ëı·Î_ ’Î_«‰Ê˝ ‹ÎÀı.............Ëı¿Àfl ‹ÎÀı ±◊‰Î................Ëı¿Àfl
Á‘Ì ‰ÎÏÊ˝¿ wÎ..........·ı¬ı fi΋fi_ / fi˘ ¤ÎÕ<_ / ±Î¿Îfl ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. ÷ı
’»ÌfiÎ_ ’Î_« ‰Ê˝ ‹ÎÀı ‘˘flHÎÁflfiÎ ÿflfiÎ ±Õ‘Î ÿflı ¤ÎÕ<_ / ±Î¿Îfl ·ı‰Î‹Î_
±Î‰Âı ±fiı ÷ı ’»ÌfiÎ_ ‰Ê˘˝ ‹ÎÀı ÷ı √΋fiÌ Ï…flΛ÷ …‹Ìfi ‹ÎÀı Ïfi›÷ ¿flı·
‘˘flHÎÁflfiÎ ÿfl …ıÀ·_ … ’Òflı’Ò fl_ ¤ÎÕ<_ / ’Òflı’Òfl˘ ±Î¿Îfl ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
¿·ı¿Àflfiı ±ı‹ ·Î√ı ¿ı …‹Ìfi ·ıfiÎflı / ’Àı ·ıfiÎflı …‹Ìfi‹Î_ ÁŒ‚ ‰Î‰ı÷fl
¿fl‰Î ‹ÎÀı ’Òfl÷Î ≠›Ifi˘ ¿›Î˝ fi◊Ì ÷˘ ¿·ı@ÀflfiÎ Ë¿‹fiÌ ÷Îfl̬◊Ì ’Òflı’Ò fl_
¤ÎÕ_/ ±Î¿Îfl ‰ÁÒ· ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 115
(5) ¿Î›‹Ì ‘˘flHÎı …‹Ìfi ±Î’÷Ì ‰¬÷ı ’Òflı’ÒflÎ ±Î¿Îfl◊Ì ⁄Îfl√HÎÌ
fl¿‹ ±◊‰Î Ëı¿Àfl ÿÌà wÎ..........⁄¯Îı‹Î_◊Ì …ı ‰‘ ˢ› ÷ıÀ·Ì fl¿‹
¤˘√‰ÀÎ Ï¿_‹÷ ÷flÌ¿ı ‰ÁÒ· ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.. …‹Ìfi ·ıfiÎfl ‰‘‹Î_
Ô‰‘.........Áfl¬Î ‰ÎÏÊ˝¿ Ë’÷α˘‹Î_ ¤˘√‰ÀÎ Ï¿_‹÷ «Ò¿‰Ì ¿Âı. ÷ı‹fi˘
’Ëı·˘ Ë’÷˘ …‹Ìfi ±ÎM›Î ’»Ì ÷fl÷ ‰ÁÒ· ¿fl‰Îfi˘ flËıÂı.
(6) ±Î‹Î_fiÌ ¿˘¥’HÎ Âfl÷fi˘ ¤_√ ◊÷Î_, ±Î’ı· …‹Ìfi/ ’À˘ ’λ˘
¬ı_«Ì ¿ÎÂı, flÿ ¿flÌ Â¿ÎÂı. ±fiı ¿_¥’HÎ ‰‚÷fl «Ò¿T›Î ωfiÎ …‹Ìfifi˘
¿⁄Ωı ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
(7) Á‹√˛ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ ¿˘¥’HΠωV÷Îfl‹Î_ fiÎÏ‚›ıflÌ ±fiı Á˘’ÎflÌfi_
‰Î‰ı÷fl ¿flfiÎfl ⁄‘Îfiı ±Î ›˘…fiÎ Ëı ·˘fifi˘ ·Î¤ ±Î’‰Î ‹ËıÁÒ·
ω¤Î√ı …wflÌ Ë¿‹˘ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰Î.
(8) ±Î ÃflΉ, ‹ËıÁÒ· ω¤Î√fiÌ ŒÎ¥· fi_.............’fl fiÎHÎÎ
Á·ÎË¿ÎflfiÌ ÷Î......................fiÌ ÁË‹÷Ì◊Ì ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
.........................ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
116 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(6)
flÎF› Áfl¿ÎflfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘ ‹ÎÀı
÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰ÎflfiÎ Ïfi›‹˘.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√
ÃflΉ ø‹Î_¿ — ±ı‹±ı∞-1088-3203 -CÎ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, 23‹Ì ±˘√VÀ, 1990
‰_«ÎHÎı ·Ì‘˘ — ±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√fiÎı ÃflΉ ø‹Î_¿ —
±ı‹±ı∞/ 1088-2616 - CÎ,
÷Î. 30 ÏÕÁıQ⁄fl, 1988
ÃflΉ.
±Î‹¬‹Î_ ÿÂν‰ı· ÷Îfl̬ 30‹Ì ÏÕÁıQ⁄fl, 1988fiÎ ÃflΉfiÎ Ïfi›‹-
8 (√) ±L‰›ı ±’‰Îÿw’ ¿ıÁ ±_√ı ±Ï‘¿Ú÷ Ï«Ï¿IÁ¿fiÎ ‹÷ı …wflÌ ±fiı
›˘B› ÁÎfl‰Îfl flÎF› ⁄ËÎflfiÌ (’fl_÷ ¤Îfl÷fiÌ ±_ÿfl) ˢ„V’À·‹Î_ … ‹‚ı
÷ı‰Ì Ωı√‰Î¥ »ı ÷˘ ÷ı ±Îfl˘B› ±fiı ÷⁄Ì⁄Ì Áı‰Î±˘ (÷⁄Ì⁄Ì)fiÎ
¿Ï‹UÎfifllÌfiÌ ‹_…^flÌ (…ı ±√ε◊Ì ‹ı‚‰‰Î‹Î_ ±Î‰Âı ÏÁ‰Î› ¿ı ω_·⁄
ÿÿafiÎ ±Îfl˘B›fiı ¤›w’ ⁄fi÷˘ ˢ›) ‹ı‚‰Ì ÁÎfl‰Îfl ‹ÎÀı ÿÿafiı ±Î‰Ì
ˢ„V’À·‹Î_ ‹˘¿·Ì ±Î’Âı. ±Î‰Ì ¬ÎÁ ≠¿ÎflfiÌ ÁÎfl‰Îfl ‹ÎÀı fiÌ«ı …HÎΉı·
ˢ„V’À·˘fiı ‹ÎL› √HΉÎfi_ ±Î◊Ì Áfl¿Îfl ÃflΉı »ı —
(±) ¿˘fl˘fiflÌ ⁄Λ ’ÎÁ Á…˝flÌ —
(1) Á‘fi˝ flı·‰ı ËıÕ@‰ÎÀ˝fl ˢ„V’À·, ‹ƒÎÁ.
(2) ÏøÏç›fi ‹ıÏÕ¿· ¿˘·ı… ±ıLÕ Ë˘„V’À·, ‰ı·˘fl.
(3) ¿ı.¥. ±ı‹. ˢÏV’À· ⁄˘Q⁄ı.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 117
(4) …·˘¿ ˢÏV’À·, ⁄˘Q⁄ı.
(5) ⁄˘Q⁄ı ˢ„V’À·, ⁄˘Q⁄ı.
(6) ¿V÷fl⁄Πˢ„V’À·, ¤˘’η.
(7) lÌ Ï«hÎ Ï÷flfi· ¥ÏLVÀÀuÀ ±˘Œ ‹ıÏÕ¿· ÁΛLÁ ±ıLÕ
Àı¿fi˘·˘∞, ÏhΉıLƒ‹.
(8) ±ı’˘·˘ ˢ„V’À·, ‹ƒÎÁ.
(⁄) Ï¿ÕfiÌ ÀˇÎLÁM·ÎLÀ —
(1) ÏøÏç›fi ‹ıÏÕ¿· ¿˘·ı… ±ıLÕ Ë˘„V’À·, ‰ı·˘fl.
(2) ±˘· ¥„L՛Π¥ÏLVÀÀuÀ ±˘Œ ‹ıÏÕ¿· ÁΛLÁ, L›Ò ÏÿSËÌ.
(3) ’˘VÀ √˛ıF›±ıÀ ¥„LVÀÀuÀ, «_ÿÌ√œ.
(4) …·˘¿ ˢ„V’À·, ⁄˘Q⁄ı.
(¿) O·Õ ¿ıLÁfl —
(1) ÀÎÀÎ ‹ı‹˘Ïfl›· ˢ„V’À·, ⁄˘Q⁄ı.
(2) ¿ıLÁfl ¥„LVÀÀuÀ, ±Õ›Îfl, ‹ƒÎÁ.
(Õ) ¿˘Q’·Ì¿ıÀıÕ ËÎÀ˝ Á…˝flÌ ¿ıÁÌÁ —
(1) Á‘fi˝ flı·‰ı ËıÕ@‰ÎÀ˝fl ˢ„V’À·, ‹ƒÎÁ.
(2) ÏøÏç›fi ‹ıÏÕ¿· ¿˘·ı… ±ıLÕ Ë˘„V’À·, ‰ı·˘fl.
(3) ¿ı.¥.±ı‹ ˢ„V’À·, ⁄˘Q⁄ı.
(4) ±˘· ¥ÏL՛Π¥LVÀÀuÀ ±˘Œ ‹ıÏÕ¿· ÁΛLÁ, L›Ò ÏÿSËÌ.
(5) ⁄˘Q⁄ı ˢ„V’À·, ⁄˘Q⁄ı.
(6) ∞. ⁄Ì. ’_÷ ˢ„V’À·, ÏÿSËÌ.
(7) lÌ Ï«hÎ Ï÷flfi· ¥„LVÀÀuÀ ±˘Œ ‹ıÏÕ¿· ÁΛLÁ ±ıLÕ
Àı¿fi˘·˘∞. „hΉıLƒ‹.
118 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(8) ’˘VÀ √˛ıF›±ıÀ ¥„LVÀÀuÀ, «_ÿÌ√œ.
(9) ±ıÁ. ±ıÁ. ¿ı. ±ı‹. ˢ„V’À·, ¿·¿kÎÎ.
(10) Á‹flÌ÷fi ˢÏV’À·, ±S‰Î›ı, ¿ıflηÎ.
(11) ¿V÷fl⁄Πˢ„V’À·, ¤˘’η.
(12) ±ıfi. ±ı‹. ‰ÎÏ՛Π¥„LVÀÀuÀ ±˘Œ ¿ÎÏÕ˝›˘·˘∞, ’ÒfiÎ.
(13) ÏËLÿΩ ˢ„V’À·, ⁄˘Q⁄ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
(7)
’Ì. ±Î¥. ËıS◊¿ıfl ÁıLÀfl, flÎ…¿˘Àfiı ·Ì◊˘
ÀˇÌMÁÌfiÌ ÁÎfl‰Îfl ‹ÎÀı √…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î
(÷.ÁÎ.) Ïfi›‹˘, 1988 Ëı ‹ÎL›÷Î
±Î’‰Î ⁄Î⁄÷.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl,
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
ÃflΉ ø‹Î_¿—- ±ı‹±ı∞ / 1093/ 508 / (94)±
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î. 22-3-1994.
ÃflΉ.
’Ì.±Î¥. ËıS◊ ¿ıfl ÁıLÀfl, flÎ…¿˘À ¬Î÷ı ’◊flÌfiÎ fl˘√fiÎ ÏfiÿÎfi ÷◊Î
’◊flÌfiı ±˘’flıÂfi ÏÁ‰Î› ·Ì◊˘ ÀˇÌMÁÌ ’©Ï÷fiÌ ±Î‘Ïfi¿ Á‰·÷ µ’·O‘
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 119
◊›ı· »ı. ÁÿflË ˢ„V’À· Á_’ÒHν ω¿ÏÁ÷ ±fiı ±z÷fi »ı. ±Î◊Ì flÎF›fiÎ
Á˙flÎpˇ ±fiı ¿E» ωV÷Îfl˘‹Î_ Œfl… ⁄Ω‰÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ ÷◊Î
÷ı‹fiÎ ¿<À<_⁄Ì…fi˘fiı ·Ì◊˘ ÀˇÌMÁÌ ’©Ï÷◊Ì ’◊flÌfiÎ fl˘√fiÌ ÁÎfl‰Îfl ‹‚Ì flËı
÷ı Ëı÷◊Ì √…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl) Ïfi›‹˘, 1988 ËıÂ
ÁÿflË ˢ„V’À·fiı ‹ÎL›÷Î ±Î’‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷ Áfl¿ÎfllÌfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ ËıÂ
Ë÷Ì. ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ ¿Î‚∞’Ò‰˝¿fiÌ Ï‰«ÎflHÎÎfiı ±_÷ı ’Ì.±Î¥.ËıS◊ ¿ıfl ÁıLÀfl,
flÎ…¿˘Àfiı √…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl) Ïfi›‹˘, 1988 ËııÂ
·Ì◊˘ ÀˇÌMÁÌfiÌ ’©Ï÷◊Ì ·Ì‘ı· ’◊flÌfiÎ fl˘√fiÌ ÁÎfl‰Îfl ‹ÎÀı Áfl¿ÎflÌ
¿‹˝«Îfḻ˘/ ’ıLÂfifl˘ ÷◊Î ÷ı‹fiÎ ¿<À<_⁄Ì…fi˘fiı fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀfiÎ Ëı÷ ‹ÎÀı
‹ÎL›÷Î ±Î’‰Îfi_ ±Î◊Ì Áfl¿ÎfllÌ ÃflΉı »ı. ÁÿflË ˢÏV’À·‹Î_ ·Ì‘ı·
·Ì◊˘ ÀˇÌMÁÌfiÌ ÁÎfl‰Îfl ±_√ıfi_ ¬«˝ ¥„LVÀÀuÀ ±˘Œ ¿ÌÕfiÌ ÕÌÁÌ{ ±ıLÕ
flÌÁ«˝ ÁıLÀfl, ÏÁω· ˢ„V’À·, ±‹ÿΉÎÿ‹Î_ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î ŒÌfiÎ ÿflı
fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀfiı ’ÎhÎ flËıÂı.
±Î Ë¿‹˘ ±Î ω¤Î√fiÌ Áfl¬Î ø‹Î_¿fiÌ ŒÎ¥· ’fl fiÎHÎΠω¤Î√fiÌ
÷Î. 10-2-94fiÌ fi˘Ó‘◊Ì ‹‚ı· Á_‹Ï÷ ±L‰›ı ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
(8)
ÁÌ.ÀÌ V¿ıfi ±fiı ±ı‹. ±Îfl. ±Î¥.
ÀıVÀfi_ ¬«˝ ‹…flı ‹‚‰Î ⁄Î⁄÷.
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
ÃflΉ ø‹Î_¿, ±ı‹.±ı.∞. - 1092-1802-±,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î. 26-7-1994.
120 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÃflΉ.
√…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl) Ïfi›‹˘, 1988 ËıÂ
ÏfiÿÎfiÎI‹¿ ’flÌZÎH΢ …ı‰Î_ ¿ı ÁÌ.ÀÌ V¿ıfi ±fiı ±ı‹.±Îfl.±Î¥ ÀıVÀfi_ ¬«˝
fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀfiı ’ÎhÎ ◊÷_ fi◊Ì. ËηfiÌ ±z÷fi Ï«Ï¿IÁÎ ’©Ï÷ ±fiÁÎfl
CÎHÎÎ ÿÿa±˘fiı ÁÎfl‰Îfl ’Ëı·Î_fiÌ ÷’ÎÁ ‹ÎÀı ÁÌ.ÀÌ V¿ıfi ±◊‰Î ±ı‹.
±Îfl. ±Î¥ ¥L‰ıÏVÀ√ıÂfi ¿flΉ‰Î ÕΘ@Àfl˘ ¶ÎflÎ Á·ÎË ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı
»ı. ÁÌ.ÀÌ V¿ııfi ±fiı ±ı‹. ±Îfl .±Î¥. ÀıVÀfi_ ¬«˝ ‹…flı ‹‚‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷
Áfl¿ÎfllÌfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ Ëı Ë÷Ì. ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ ¿Î‚∞’Ò‰˝¿fiÌ Ï‰«ÎflHÎÎfiı
±_÷ı Áfl¿ÎflÌ Ë˘„V’À·fiÎ ±Ï‘¿Ú÷ Ï«Ï¿IÁ¿fiÌ ¤·Î‹HÎ◊Ì Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ,
±Ï‘¿Îfḻ˘, ’ıLÂfifl˘ ±fiı ÷ı‹fiÎ ¿<À<_⁄Ì…fi˘ ¿ı …ı‹fiı √…flÎ÷ flÎF›
Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl) Ïfi›‹˘, 1988 ·Î√ ’Õı »ı. ÷ı±˘±ı Áfl¿ÎflÌ
¿ı Áfl¿Îfl ‹ÎL› ¬Îfi√Ì Á_V◊΋Î_ ÁÌ.ÀÌ V¿ıfi ±fiı / ±◊‰Î ±ı‹. ±Îfl
±Î¥. ÀıVÀ ¿flΉı· ˢ› ÷˘ √…flÎ÷ ¿ıLÁfl ±ıLÕ flÌÁ«˝ ¥„LVÀÀuÀ,
ÏÁω· ˢ„V’À·, ±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ı ±Î‰Î ÀıVÀ ‹ÎÀı wÎ. 1,000/- ◊Ì ‰‘
±Î‰¿‰Î‚Î ÿÿa±˘ ’ÎÁı◊Ì …ı ÿflı «Î…˝ ‰ÁÒ· ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ÷ı ÿfl˘fiÌ
‹Ëk΋ ‹›Î˝ÿ΋Î_ ±Î‰Î ÀıVÀfi_ ¬«˝ flÌ-«ıQ⁄Á˝ ¿fl‰ÎfiÌ ±Î◊Ì Áfl¿ÎflÌlÌfiÌ
‹_…^flÌ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
2. √…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl) Ïfi›‹˘, 1988 Ëı Ωı
¿‹˝«ÎflÌ ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊_ ‹ı‚‰÷Πˢ› ÷˘ wÎ. 400/- ⁄Îÿ ¿flÌ ±L› ¬«˝
‹‚‰Î’ÎhÎ ◊Âı.
3. ±Î Ë¿‹˘ ±Î ÏÔ‰¤Î√fiÌ Áfl¬Î ø‹Î_¿fiÌ ŒÎ¥· ’fl fiÎHÎΠω¤Î√fiÌ
÷Î. 22-6-94fiÌ fi˘Ó‘◊Ì ‹‚ı· Á_‹Ï÷ ±L‰›ı ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 121
(9)
ZΛ, ¿ıLÁfl ±fiı ‹ÒhÎÏ’_Õ — ¿ÌÕfiÌfiÎ
fl˘√˘fiÌ ÁÎfl‰Îflfi_ ¬«˝
fḻıQ⁄Á˝’ÎhÎ √HΉΠ⁄Î⁄÷
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
ÃflΉ ø‹Î_¿ — ±ı‹±ı∞ - 1093-141-±
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl,
÷Îfl̬. 18-6-1994.
ÃflΉ
√…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î — ÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl — Ïfi›‹˘, 1988fiÎ Ïfi›‹-
15—4fiÌ Ωı√‰Î¥ ±L‰›ı Ωı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊_ ‹ı‚‰÷Πˢ›
÷˘ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ±fiı ÷ı‹fiÎ ¿<À<_⁄Ì…fi˘±ı ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ·Ì‘ı·
ÁÎfl‰Îflfi_ ¬«˝ fḻıQ⁄Á˝ ◊¥ ¿÷_ fi◊Ì. ZΛ, ¿ıLÁfl ±fiı ¿ÌÕfiÌfiÎ fl˘√˘‹Î_
⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ·Î_⁄Î Á‹› Á‘Ì ÁÎfl‰Îfl ·ı‰Ì ’Õı »ı. ±Î◊Ì ÷⁄Ì⁄Ì
ÁÎfl‰ÎflfiÎ Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ -15—4fiÌ Ωı√‰Î¥ ±L‰›ı ±Î‰Ì ÁÎfl‰Îflfi_
¬«˝ ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊_ ‹ı‚‰÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı fḻıQ⁄Á˝ ◊¥ ¿÷_ fi◊Ì.
±Î ⁄Î⁄÷ı ¿‹˝«ÎflÌ ‹_Õ‚˘, ¿‹˝«Îfḻ˘ ‰√ıflı ÷flŒ◊Ì ±Î ω¤Î√fiı fl…Ò±Î÷
◊›ı· »ı. ±Î fl…^±Î÷˘ ’flI‰ı ¿Î‚∞’Ò‰˝¿fiÌ Ï‰«ÎflHÎÎfiı ±_÷ı ZΛ, ¿ıLÁfl
±fiı ¿ÌÕfiÌfiÎ fl˘√˘‹Î_ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊_ ‹ı‚‰÷Πˢ› ±fiı
Áfl¿ÎflÌ ¿ı Áfl¿Îflı ±Î‰Ì ÁÎfl‰Îfl ‹ÎÀı ‹ÎL› ¿flı· ˢ„V’À·˘‹Î_ ⁄ËÎflfiÎ
ÿÿa ÷flÌ¿ı ÁÎfl‰Îfl ‹ı‚‰ı ÷˘’HÎ ÷ı ±_√ıfiÌ ÁÎfl‰Îflfi_ ¬«˝ fiÌ«ıfiÌ Âfl÷˘±ı
fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀfiı ’ÎhÎ √HΉÎfi_ ±Î◊Ì Áfl¿ÎfllÌ ÃflΉı »ı.
1. ¿ıLÁflfiÎ fl˘√‹Î_ Âw±Î÷fiÎ ÷⁄yı ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ÁÎfl‰Îfl
·ı‰Ì ’Õı »ı ±fiı ÁÎfl‰Îflfi_ ¬«˝ ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊Î_fiÌ fl¿‹ ¿fl÷Î_ ‰‘Ì Ω› »ı.
122 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±Î◊Ì ±Î ±_√ı Áfl¿ÎflÌ ¿Qν«ÎflÌ …ı ÷ı fiÎHÎο̛ ‰Ê˝ ÿflÏ‹›Îfi ω¿S’ ⁄ÿ·‰Î
‹Î_√ı ÷˘ ÷ı fiÎHÎο̛ ‰Ê˝ ‹ÎÀı V‰Ì¿Îflı· ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊Î_fi˘ ω¿S’ flÿ ¿flÌfiı
‹ıÏÕ¿· fḻıQ⁄Á˝‹Lı À V‰Ì¿Îfl‰Îfi˘ ω¿S’ V‰Ì¿Îfl‰ÎfiÌ »^À ±Î’Ì Â¿ÎÂı.
2. ‹ÒhÎÏ’_Õ — ¿ÌÕfiÌ — fl˘√‹Î_ ¿ÌÕfiÌ ¥„LVÀÀuÀ, ÏÁω· ˢ„V’À·,
±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ı ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ÁÎfl‰Îfl ‹ı‚‰ı ÷˘’HÎ ◊›ı· ¬«˝
fḻıQ⁄Á˝ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊Î_fi˘ ω¿S’ ⁄ÿ·‰ÎfiÌ »^À ±Î’Ì Â¿ÎÂı.
Ïfi›Î‹¿lÌ ¿ÌÕfiÌ ¥„LVÀÀuÀ, ±‹ÿΉÎÿfiÎ ≠‹ÎHÎ’hÎfiı ±Î‘Îflı ⁄ËÎflfiÎ
ÿÿa ÷flÌ¿ı ·Ì‘ı· ÁÎfl‰Îfl ¬«˝fi_ fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀ ◊¥ ¿Âı.
3. ZΛ fl˘√fiÎ Ï¿VÁ΋Î_ ’HÎ ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ·Ì‘ı· ÁÎfl‰Îflfi_
¬«˝ ±Ï‘¿ Ïfi›Î‹¿lÌ, ÷⁄Ì⁄Ì Áı‰Î±˘ — ¿Ï‹ÂfifllÌ ±Îfl˘B› Áı‰Î±˘
(÷⁄Ì⁄Ì) √Î_‘Ìfi√flfiÌ ‹_…^flÌ ‹ı‚‰Ìfiı ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ÁÎfl‰ÎflfiÎ
¬«˝fi_ fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀ ◊¥ ¿Âı.
4. Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ±fiı ÷ıfiÎ ¿<À_⁄Ì…fi˘±ı µ’fl ÿÂν‰ı· ¿ÌÕfiÌfiÎ
fl˘√˘, ¿ıLÁflfiÎ fl˘√˘ ±fiı ZΛfiÎ fl˘√˘fiÌ ÁÎfl‰Îfl ‹ÎÀı ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı
·Ì‘ı· ÁÎfl‰ÎflfiÎ ¬«˝fi_ fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀ ‹ı‚‰‰Î ¥E»ı I›Îflı ÷ıHÎı ±Î ±_√ıfi˘
ω¿S’ ⁄ÿ·‰ÎfiÌ ±ıÀ·ı ¿ı ‹ıÏÕ¿· fḻıQ⁄ıÁ˝‹ıLÀfi˘ ω¿S’ V‰Ì¿Îfl‰ÎfiÌ
ΩHΠω¤Î√ / ¬Î÷Î / ¿«ıflÌfiÎ ‰ÕÎfiı …wflÌ ≠‹ÎHÎ’h΢ ÁÎ◊ı ¿fl‰ÎfiÌ flËıÁı
±fiı ‰Ï¿S’ ⁄ÿ·‰Î ±_√ıfiÎ …wflÌ Ë¿‹˘/ ±Îÿı¢ Á_⁄_Ï‘÷ ω¤Î√/ ¬Î÷Î/
¿«ıfḻı ¿fl‰ÎfiÎ flËıÂı.
5. …ı fiÎHÎο̛ ‰Ê˝‹Î_ ±Î‰˘ ω¿S’ ⁄ÿ·‰Î‹Î_ ±fiı I›Îflı
ω¿S’ ⁄ÿS›Î Á‘Ì ÷ı ‰Ê˝‹Î_ ÷⁄Ì⁄Ì ¤J◊Î_ ÷flÌ¿ı V‰Ì¿Îflı· ÷‹Î‹
fl¿‹, ω¿S’ ⁄ÿS›ÎfiÌ ‹_…^flÌ ‹Y›ı◊Ì Áfl¿ÎfllÌ‹Î_ ’fl÷ ¤fl’Î¥
¿fl‰ÎfiÌ flËıÂı ±fiı I›Îfl⁄Îÿ … ⁄ËÎflfiÎ ÿÿa ÷flÌ¿ı ·Ì‘ı· ÁÎfl‰ÎflfiÎ
¬«˝fi_ fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀ ‹_…^fl ¿flÌ Â¿ÎÂı.
6. ¬«˝fi_ fḻıQ⁄Á˝‹Lı À …ı ÷ıı ±L› ¬«˝ / ÿ‰Î±˘ ’Òfl÷_ … ‹‚‰Î’ÎhÎ
◊Âı.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 123
2. ±Î Ë¿‹˘ ±Î ÏÔ‰¤Î√fiÌ Áfl¬Î ø‹Î_¿fiÌ ŒÎ¥· ’fl fiÎHÎÎ ÏÔ‰¤Î√fiÌ
÷Î. 2-3-94fiÌ fi˘Ó‘◊Ì ‹‚ı· Á_‹Ï÷ ±L‰›ı ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷ flÎF›fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı.
µ’ÁÏ«‰,
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(10)
√…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl)
Ïfi›‹˘ -1988 - ’ıÁ‹ı¿fl- ¿ÚÏh΋
±‰›‰˘fiÌ ‹_…^flÌ ⁄Î⁄÷
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√,
ÃflΉ ø‹Î_¿ — ±ı‹±ı∞ / 1091 / 3065 / ±
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, 15‹Ì fi‰ıQ⁄fl, 1991.
‰_«ÎHÎı ·Ì‘˘ — (1) ±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√fi˘ ÃflΉ
ø‹Î_¿ — ±ı‹±ı∞ / 1088 / 2616 ±, ÷Îfl̬ 30 ‹Ì ÏÕÁıQ⁄fl, 1988.
ÃflΉ
±Î‹¬‹Î_ ÿÂν‰ı· √…flÎ÷ Áı‰Î (÷⁄Ì⁄Ì ÁÎfl‰Îfl) Ïfi›‹˘, 1988fiÎ
Ïfi›‹-2(7) (◊) ‰ıLÀÌ@›·fl ’ıÁ‹ı¿fl ÷ı‹… ±ıÀfḻ˘ ‰ıLÀˇÌ@›·fl
’ıÁ‹ı¿flfiÎ ¬«˝fiÌ fḻıQ⁄Á˝‹ıLÀfiÌ ‹›Î˝ÿÎ ±fiø‹ı wÎ. 10,000 ±fiı
wÎ.32,000 fiyÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î ÷ŒÎ‰÷ ‹Ò‚¤Ò÷ flÌ÷ı ¤Ò÷¿Î‚fiÌ
Àı¿fi˘·˘∞fiı K›Îfi‹Î_ ·¥fiı fiyÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ Ë÷˘. ’fl_÷ ‰÷˝‹Îfi
Àı¿fi˘·˘∞fiı ·Z΋Î_ ·ı÷Î_ ⁄ı ≠¿ÎflfiÎ_ ‹ÂÌfi˘fiÌ ±Î‰U›@÷Î flËı÷Ì fi◊Ì ±fiı
÷ı Á_Ωı√˘‹Î_ fḻıQ⁄Á˝QÎıLÀfiÎ Ëı÷ ‹ÎÀı ±Î‰Ì ωϤ¯Î ‹›Î˝ÿα˘ flÿ ¿flÌ
±ı¿ … ≠¿ÎflfiÌ ‹›Î˝ÿÎ flά‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷ Áfl¿ÎflfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ Ëı Ë÷Ì
124 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±fiı ±Î ωʛfiÎ ÷…i΢ ÁÎ◊ı ’fl΋½ ËÎ◊ ‘flÌfiı fiÌ«ı ≠‹ÎHÎıfi˘ ÃflΉ
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(1) ’ıÁ‹ı¿fl —- Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı …wflÌ ≠‹ÎHÎ’h΢ ±fiı
Ïfi›Î‹¿lÌ, ¿ÎÕa›˘·˘∞ ¥„LV›ÀuÀ ÏÁω· ˢ„V’À·, ±‹ÿΉÎÿfiÌ
¤·Î‹HÎfiÎ ±Î‘Îflı wÎ. 50,000 Á‘ÌfiÌ Ï¿_‹÷fiÌ ‹›Î˝ÿ΋Î_ ’ıÁ‹ı¿flfi_ ¬«˝
fḻıQ⁄Á˝ ¿flÌ Â¿ÎÂı.
(2) ±√εfiÎ ’ıÁ‹ı¿fl ‹¿Î›ı· ’Õ÷fl ¿ıÁ˘fi˘ Ïfi¿Î· ±Î Ë¿‹˘
±L‰›ı ¿fl‰Îfi˘ flËıÂı.
(3) ±Î Ë¿‹˘ ±Î ω¤Î√fiÌ Áfl¬Î ø‹Î_¿fiÌ ŒÎ¥· ’fl fiÎHÎÎ
ω¤Î√fiÌ ÷Îfl̬ 15‹Ì ±˘@À˘Q⁄fl, 1991 fi˘Ó‘◊Ì ‹‚ı· ±fi‹Ï÷ ±L‰›ı
⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷ flÎF›fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
Áı@Âfi ±Ï‘¿ÎflÌ,
±Îfl˘B› ±fiı ’Ïfl‰Îfl ¿S›ÎHΠω¤Î√.
(6) ΩËıflfi΋_.
Áfl¿ÎflÌ flÎ…’h΋Î_ ≠„Á© ¿flÌ …ı ÷ı ωV÷Îfl‹Î_ ·Î√< ’ÎÕ‰ÎfiÎ Ïfi›‹˘
¿ı Ë¿‹˘fiÌ, ÁkÎÎ Á˘Ó’HÎÌfiÌ ÷◊Î flÎ…’ÏhÎ÷ ±Ï‘¿Îfḻ˘fiÌ Ïfi‹c¿, flΩ,
⁄ÿ·Ì ‰√ıflıfiÌ ΩËıflÎ÷ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ΩËıflfi΋_ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
±Î‹, ΩËıflfi΋Îfiı Áfl¿ÎflÌ flÎ…’hÎ ÁÎ◊ı Á_⁄_‘ ˢ› »ı ±fiı flÎ…’hÎfi_
ωʛ‰V÷ Á΋ÎL› flÌ÷ı ΩËıflfi΋Πw’ı ≠√À ◊Λ »ı. ±Î µ’flÎ_÷ ’HÎ
±ıfiÎ ⁄ÌΩ ¿ıÀ·Î¿ µ’›˘√˘ Ωı‰Î ‹‚ı »ı. ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ B≤Ë ‹_hÎη›ı
⁄ËÎfl ’ÎÕı·Î Ë¿‹˘fiı flÎF›¿ZÎαı ’fi—≠ÏÁÏ© ±Î’‰Î ‹ÎÀı ’HÎ flÎF›
Áfl¿Îfl ÷flŒ◊Ì ΩËıflfi΋_ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı. ÿÎ.÷. ¿˘¥ ’V÷¿fiÎ
‰ı«ÎHÎ, ωV÷flHÎ ¿ı ÷ı ’ÎÁı flά‰Î ’fl ≠Ï÷⁄_‘ ‹Ò¿÷Î Ë¿‹fiÌ ’fi—≠ÏÁÏ©
‹ÎÀı ΩËıflfi΋_ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı. ‰‚Ì, ±Î … ≠‹ÎHÎı ‹ÎÏË÷Ì ±fiı
≠ÁÎflHÎ ‹_hÎη›fiÎ ΩËıflfi΋Î_ …ı ÷ı flÎF›‹Î_ ’HÎ ŒflÌ◊Ì ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_
±Î‰ı »ı. ÿÎ.÷. ¿˘¥ ÏŒS‹fiı ÷ıfiÎ ⁄‘Î ¤ÎÊο̛ w’Î÷_fl˘‹Î_ ‹ÎL› flά÷_
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 125
¤Îfl÷ Áfl¿Îflfi_ ΩËıflfi΋_ flÎF› ¿ZÎαı ’fi— ≠ÏÁÏ© ’΋ı »ı. ±Î … flÌ÷ı
¿fl‰Î ω«ÎflΛı· ¿˘¥ ¿Î›˝◊Ì …ı‹fiı ±Áfl ’ˢӫ‰Î Á_¤‰ ˢ› ÷ı‰Ì
T›„@÷±˘fiÌ ΩHÎ ÁÎfl ÷◊Î ÷ı ±_√ı ‰Î_‘Î, ωfl˘‘ ¿ı ÁÒ«fi˘ ˢ› ÷˘ ÷ıı
‹ı‚‰‰Î ÁÎfl ±Î‰_ ΩËıflfi΋_ ≠ÏÁÏ© ¿fl÷Î ’Ëı·Î_ ÷ıfi˘ ¬flÕ˘ flÎ…’h΋Î_
≠ÏÁÏ© ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ±fiı ÷ı‹Î_ …HÎΉı·Ì ‹ÿ÷ ‰ÌI›ı Áfl¿Îflfiı ‹‚ı·
‰Î‘Î_, ωfl˘‘ ¿ı ÁÒ«fi˘fiı ·ZÎH΋Î_ ·Ì‘Î ⁄Îÿ ÷ı ’ο<_ V‰w’ ’΋ı »ı. ±Î‰Î
…\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ≠¿ÎflfiÎ_ ΩËıflfi΋Î_fiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı.
(1)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
.................ω¤Î√.
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î.
ΩËıflfi΋_
fi_
±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ıfiÎ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ Á‹Î…¿S›ÎHÎ Ïfi›Î‹¿lÌ ..............
±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ıfiÎ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ ËÏfl…fi ±fiı ±ÎÏÿΩÏ÷ ¿S›ÎHÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ
…B›Îfi˘ ˉη˘ Á_¤Î‚ı ÷ı ÷Îfl̬◊Ì ÷ı …B›Î ’fl ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Ω‰‰Î ÷ı‹fiÌ
Ïfi‹c¿ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ı fi Î √ … flÎ÷ flÎF›fiÎ fiΛ⁄ Á‹Î…-¿S›ÎHÎ
Ïfi›Î‹¿lÌ.................fiı ¿Î‹«·Îµ ⁄œ÷Ì ±Î’Ìfiı, ±ı¿ ‰Ê˝◊Ì ‰‘ fiÏË
÷ıÀ·Ì ‹ÿ÷ ‹ÎÀı ±◊‰Î ›˘B› ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÷ı◊Ì ‰Ëı·Ì Ïfi‹c¿ ◊Λ ÷˘
I›Î_ Á‘Ì ±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ıfiÎ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ Á‹Î…-¿S›ÎHÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ
…B›Î ’fl ÷ı‹fiÌ Ïfi‹c¿ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
...............ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
126 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(2)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
................ω¤Î√
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl
÷Î.
ΩËıflfi΋_
fi_ (1)
flΩ µ’fl …÷Î lÌ.........................................fiÌ …B›Î±ı
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ï ‰ ¤ Î √ fi Î
µ’ÁÏ«‰lÌ......................................fiı ¿Î‹«·Îµ ⁄œ÷Ì
±Î’Ìfiı...........................ω¤Î√fiÎ ....................÷flÌ¿ı ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Ω‰‰Î
fiÌ‹‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(2)
lÌ..............................fiÌ …B›Î±ı ...........................ω¤Î√fiÎ Áı¿Âfi
±Ï‘¿ÎflÌlÌ.......................fiı ¿Î‹«·Îµ ⁄œ÷Ì ±Î’Ìfiı ............................
ω¤Î√fiÎ µ’ÁÏ«‰ ÷flÌ¿ı ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Ω‰‰Î fiÌ‹‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(3)
lÌ............................¶ÎflÎ Œfl…‹@÷ ◊›ı lÌ..........................fiı ’λÎ
ËÃΉÌfiı ŒflÌ ÷ı‹fiÌ ‹Ò‚ …B›Î±ı fiÌ‹‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ±fiı........................fiı
÷ı‹fiÌ ‹Ò‚ …B›Î±ı ’λΠËÃΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
.....................ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 127
(3)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
.................ω¤Î√
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î.
ΩËıflfi΋_
(1)
lÌ...........................................÷Î..............................fiÎ fl˘… ÏfiT≤ÏkÎ-
‰›ı ’ˢӫ÷Î Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_◊Ì ÏfiT≤kÎ ◊Âı.
(2)
lÌ...............................fiı ’fi—Ïfi›@÷ ¿flÌ ÷Î..................................◊Ì
±ı¿ ‰Ê˝fiÌ ‹ÿ÷ ‹ÎÀı.................................÷flÌ¿ı fiÌ‹‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(3)
...............................ω¤Î√fiÎ ÷Î. ......................................fiÎ
Áfl¿ÎflÌ ÃflΉfi_. ......................... ËıÂ lÌ........................fiÌ
.................................... Ïÿ‰ÁfiÌ fi¿Îflı·Ì flΩ ÷ı‹fiÌ............................
÷flÌ¿ıfiÌ ’fiÏfi˝›Ï@÷fiÌ ‹ÿ÷ ÁÎ◊ı Á‹Î‰÷a flËıÂı.
√…flÎ÷ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
.........ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
128 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(4)
ΩËıflfi΋_
fiÎHÎΠω¤Î√
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î. ....................................
√…flÎ÷ ‹fi˘fl_…fi ¿fl ±Ï‘Ïfi›‹, 1977.
fi_.
.....................................√…flÎ÷ ‹fi˘fl_…fi ¿fl ±Ï‘Ïfi›‹, 1977
(1977fiÎ √…flÎ÷fiÎ 16‹Î)fiÌ ¿·‹ 29 fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1)fiÎ ¬_Õ
(¿)◊Ì ‹‚ı·Ì ÁkÎÎfiÌ w±ı, √…flÎ÷ Áfl¿Îfl, ±Î◊Ì, ...................................
¶ÎflÎ ≠ı‹Î¤Î¥ ˢ·, ±‹ÿΉÎÿ ¬Î÷ı ›˘ΩfiÎflÎ ............................ ±fiı
..........................fiÎÀ¿˘, ÷Îfl̬ ..........................fiÎ fl˘… (⁄ı ¬ı·)fiı
fiÌ«ıfiÌ Âfl÷˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı ÁÿflË ±Ï‘Ïfi›‹ Ëı ·ı‰Î’ÎhÎ ‹fi˘fl_…fi
¿fl ±fiı Ô‰‘ÎflÎfiÎ ‹fi˘fl_…fi ¿fl ¤fl‰Î‹Î_◊Ì ‹„@÷ ±Î’ı »ı —-
(1) ≠‰ı ŒÌfi˘ ÿfl, T›„@÷ ÿÌà w. 25/- (Œ@÷ wÏ’›Î ’«ÌÁ)◊Ì
‰‘‰˘ Ωı¥±ı fiÏË —
(2) .............................±ı ‹fi˘fl_…fifiÌ ÷Îfl̬◊Ì ⁄ı ‹ÏËfiÎfiÌ ±_ÿfl,
‹fi˘fl_…fi ¿fl ¿·ı¿Àfl, ±‹ÿΉÎÿfiı ±Î‰Î ‹fi˘fl_…fifiÎ_ ±Î‰¿ ±fiı ¬«˝fiÎ
±˘ÏÕÀ ¿flı·Î ÏËÁÎ⁄˘ fl…Ò ¿fl‰Î Ωı¥Âı.
(3) ÁÿflË ‹fi˘fl_…fi‹Î_◊Ì ≠ÎÅ ◊÷Ì ∂’… ¿<· ±Î‰¿fiÎ 33
À¿Î◊Ì ‰‘ fiÏË ÷ıÀ·_ ¬«˝ ¿Î’Ìfiı, µ’flfiÎ ÀˇVÀfiÎ ÏËÁÎ⁄‹Î_ …‹Î ¿fl‰Ì
Ωı¥Âı.
(4) .....................±ı ‹fi˘fl_…fi ¿fl ¿·ı¿Àfl, ±‹ÿΉÎÿfiı ΩHÎ
¿fl‰Ì Ωı¥Âı ±fiı Á_⁄Ï‘÷ ¬ı·˘fiÌ ÷Îfl̬fiÎ ’Î_« Ïÿ‰Á ’Ëı·Î_, ‹fi˘fl_…fi
¿fl ¿·ı¿Àfl ’ÎÁı◊Ì ÏÀÏ¿À ‹_…^fl ¿flΉ‰Ì Ωı¥Âı ±fiı.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 129
(5) µ’flfiÎ ¬_Õ (1) ◊Ì (4) ‹Î_ ÏfiÏÿ˝p Âfl÷˘ ’ˆ¿Ì ¿˘¥ Âfl÷fi˘
¤_√ ◊‰ÎfiÎ ≠Á_√ı, µ’›˝@÷..................fiÌ ¿·‹ 30fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1)fiÌ
Ωı√‰Î¥ ¿›Î˝ ≠‹ÎHÎı ÁÿflË ‹fi˘fl_…fifiÎ Á_⁄‘‹Î_ ¿fl ±fiı Ô‰‘ÎflÎfi˘ ¿fl
¤fl‰Îfiı …‰Î⁄ÿÎfl flËıÂı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’-ÁÏ«‰,
.............ω¤Î√
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl.
(5)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
....................ω¤Î√
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î.
ΩËıflfi΋_
fi_.
1958fiÎ ‹ _ ⁄ ¥ VÀı Q ’ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹...................fiÎ
¬_Õ.......................◊Ì ‹‚ı·Ì ÁkÎÎfiÌ w±ı, √…flÎ÷ Áfl¿Îfl ±Î◊Ì ’Òfl√˛V÷
·˘¿˘ ‹ÎÀı flËıÃÎH΢ ⁄Î_‘‰Î..............’ÎÁı◊Ì Á‰˝ı fi_.......................
±fiı.............................fiÌ …‹Ìfi ¬flÌÿ‰Î ‹ÎÀı ÁÏ‹Ï÷±ı ¿fl‰ÎfiÎ √Ìfl˘¬÷
’fl «Ò¿‰‰ÎfiÌ ◊÷Ì VÀıQ’-ÕuÀÌ ±Î◊Ì ‹ÎŒ ¿flı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
..................ω¤Î√
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
130 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(6)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
...............................ω¤Î√
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î.
ΩËıflfi΋_
fi_.
...........................ω¤Î√fiÎ ÷Î.................................fiÎ Áfl¿ÎflÌ
ΩËıflfi΋Πfi_....................................... ◊Ì √…flÎ÷ flÎF›fiı ·Î√ ’ÎÕı·Î
√…flÎ÷ Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ Ïfi›‹˘fiÎ Ïfi›‹ ..............................fiÌ
Ωı√‰Î¥±˘ ±fiÁÎfl ÷Î ..........................fiÎ fl˘… µ@÷ ÏfiÏ‘fiÌ ⁄«÷ÿÎfl˘fiÎ_
¬Î÷΋Î_ …‹Î flËı÷Ì fl¿‹˘ µ’fl ÷ı‹… ..............‰Ê˝ ÿflÏ‹›Îfi ‹Ò¿ı·Ì
±fi΋÷˘ µ’fl .............fiÎ fiÎHÎο̛ ‰Ê˝ ‹ÎÀı ±ıÀ·ı ¿ı ÷Î. 1.4 ...............◊Ì
÷Î. 31.3........ Á‘ÌfiÌ ‹ÿ÷ ‹ÎÀı T›Î…fi˘ ÿfl ‰ÎÏÊ˝¿ ............ À¿Î
ÃflΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
....................ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(7)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
............ω¤Î√
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl ÷Î.
ΩËıflfi΋_
fi_.
‹˘Àfl ‰ÎËfi ±Ï‘Ïfi›‹, 1939 (1939fiÎ 4 ◊Î)fiÌ ¿·‹
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 131
...............fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ .................fiÎ ¬_Õ. ..............‹…⁄ ⁄ËÎfl ’ÎÕ‰Î
‘Îflı·Î ΩËıflfi΋ÎfiÌ fiÌ«ıfi˘ ¬flÕ˘ ÷ıfiÌ ±Áfl …ı‹fiı ’ˢӫ‰Îfi˘ Á_¤‰
ˢ› ÷ı‰Ì ÷‹Î‹ T›„@÷±˘fiÌ ΩHÎ ÁÎfl. ÁÿflË ±Ï‘Ïfi›‹ ¿·‹ ...............fiÌ
’ıÀÎ-¿·‹ .......................◊Ì Œfl‹ÎT›Î ≠‹ÎHÎı ±Î◊Ì ≠ÏÁ© ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı
»ı ±fiı fi˘ÏÀÁ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı √…flÎ÷ Áfl¿ÎflfiÎ flÎ…’h΋Î_ ÷ı
≠ÏÁÏ© ◊›ÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì 30 Ïÿ‰Á ’ÒflÎ ◊›ı √…flÎ÷ Áfl¿ÎflfiÎ flÎ…’h΋Î_
÷ı ≠ÏÁ© ◊›ÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì 30 Ïÿ‰Á ’ÒflÎ ◊›ı √…flÎ÷ Áfl¿Îfl ÁÿflË
¬flÕ˘ ω«ÎflHÎ΋Î_ ·ııÂı.
2. µ’›˝@÷ ‹ÿ÷ ’ÒflÌ ◊›Î ’Ëı·Î_ ÁÿflË ¬flÕÎ Á_⁄_‘‹Î_ ¿˘¥fiÎ
÷flŒ◊Ì √…flÎ÷ Áfl¿ÎflfiÎ B≤ËÁÏ«‰fiı …ı ¿_¥ ‰Î_‘Î ±◊‰Î ÁÒ«fi˘ ‹‚Âı
÷ıfiÎ µ’fl Áfl¿Îfl ω«ÎflHÎÎ ¿flÂı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
..........ω¤Î√
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(8)
ΩËıflfi΋_
fi_.
‹⁄_ ¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹.............fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹.................fiÎ
¬_Õ.............◊Ì ‹‚ı· ÁkÎÎfiÌ w±ı.................fiÎ Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇÀı , ±fiÁÏÒ «‹Î_
ÿÂν‰ı·Î ωV÷ÎflfiÌ ±_ÿfl ÁflCÎÁfi_ Á_«Î·fi ¿fl‰Î ¥E»÷Ì T›„@÷±˘fiÎ_
‰÷˝fi, T›‰ËÎfl ±fiı ¿Î›˘˝ ‹ÎÀı ±fiÁÒÏ«‹Î_ ÿÂν‰ı·Î_ ÂËıfl˘fiÎ ΩËıfl ‹Î√˘˝
’fl ΩËıflÁ¤Î±˘ ›˘…‰Î ¥E»÷Ì T›„@÷±˘fiÎ_ ‰÷˝fi, T›‰ËÎfl ±fiı ¿Î›˘˝
‹ÎÀı µ@÷ ±fiÁÒÏ«‹Î_ ÿÂν‰ı·Î ÂËıfl˘‹Î_ ΩËıfl Á¤ÎfiÎ V◊‚ı ±◊‰Î
V◊‚fiÌ fi∞¿ Á¤Îfi_ Á_«Î·fi ¿fl‰Î ‹ÎÀı fiÌ«ıfiÎ Ïfi›‹˘ ≠ÏÁ© ¿flı »ı —
132 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(1) .................fiÎ Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇÀı ’ÎÁı◊Ì ±◊‰Î .......................fiÎ
Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀı ±Î ‹ÎÀı ±Ï‘¿Ú÷ ¿flı·Ì ¿˘¥ T›„@÷ ’ÎÁı◊Ì …wflÌ ·ıϬ÷
’fl‰Îfi√Ì ‹ı‚T›Î ÏÁ‰Î› µ’fl ÏfiÏÿ˝p ¿flı·Î ωV÷ÎflfiÌ ±_ÿfl ‹Î√˘˝ ’fl◊Ì
±fiı ÷ıfiÌ ’ÎÁı◊Ì ¿˘¥’HÎ ÁflCÎÁ ’ÁÎfl ◊¥ ¿Âı fiÏË ¿ı ±Î‰Î ÁflCÎÁfiÌ
¿˘¥ T›„@÷ ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ı ¿˘¥ ËÏ◊›Îfl ¿ı Ωı¬‹¿Îfl¿ ÁΑfi˘ ·¥ …¥
¿Âı fiÏË.
(2) ’fl‰Îfi√Ì ‹ÎÀıfiÌ ±fl∞ ϷϬ÷ ˢ‰Ì Ωı¥Âı ±fiı ÁflCÎÁ
›˘…‰Î ¿ı ¿Îœ‰Îfi˘ ¥flÎÿ˘ flά÷Ì T›„@÷ ¿ı T›„@÷±˘fiÌ ÷ıfiÎ ’fl ÁËÌ Ë˘‰Ì
Ωı¥Âı.
(3) ÁflCÎÁ ¿Îœ‰Îfi_ ˢ› ÷ıfiÎ ±Îı»Î‹Î_ ±˘»Î ’Î_« Ïÿ‰Á ’Ëı·Î_
’fl‰Îfi√Ì ¿ÎœÌ ±Î’‰Î ‹ÎÀı ±Ï‘¿Ú÷ ◊›ı·Î ±Ï‘¿ÎflÌfiı ±fl∞ ¿fl‰ÎfiÌ
flËıÂı.
(4) ’fl_÷ ‰Î…⁄Ì ¿ÎflH΢ ÿÂν‰Ìfiı ’Î_« Ïÿ‰Á ¿fl÷Î_ ±˘»Î Á‹›fiÌ
±_ÿfl ‹Î√‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì ’fl‰Îfi√Ì ±ı‹ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ±Ï‘¿Ú÷ ◊›ı·Î ±Ï‘¿ÎflÌ
’˘÷ÎfiÌ Ï‰‰ı¿⁄Ï© ‰Î’flÌfiı ±Î’Ì Â¿Âı.
(5) ±fl∞‹Î_ fiÌ«ıfiÌ Ï‰√÷˘ ˢ‰Ì Ωı¥±ı.
(¿) T›‰V◊Î’¿ ±◊‰Î ±Î√ı‰Îfifi_ fi΋ ±fiı ÁflCÎÁ‹Î_ ¤Î√ ·ıfiÎfl
‹ÎHÎÁ˘fiÌ ‰‘‹Î_ Ô‰‘ Á_A›Î.
(¬) …ı ÷Îfl̬ı ÁflCÎÁ fiÌ¿‚‰Îfi_ ˢ› ÷ı ÷Îfl̬
(√) …ıfiÎ ’fl◊Ì ±fiı ’ÎÁı◊Ì ÁflCÎÁ ’ÁÎfl ◊‰Îfi_ ˢ› ÷ı ‹Î√˝
(CÎ) ÁflCÎÁ Âw ◊‰Îfi˘ Á‹› ±fiı ±_Ï÷‹ V◊‚ Á‘Ì ’ˢӫ‰Îfi˘
Á‹› ÷◊Î ‰«‹Î_ F›Î_ ωfl΋ ¿fl‰Îfi˘ ˢ› ÷ı V◊‚ ÷◊Î Á‹›.
(«) ÁflCÎÁ ¿Îœ‰Îfi_ Ëı÷.
(6) ±fl…ÿÎflı ±◊‰Î ÷ıfiÎ ≠Ï÷ÏfiÏ‘±ı ’˘÷Îfiı ‹‚ı·Ì ’fl‰Îfi√Ì
’ÎÁı flάÌfiı ÁflCÎÁ ÁÎ◊ı flËı‰_ ’ÕÂı. ’˘·ÌÁ ±Ï‘¿ÎflÌ ÷’ÎÁ ‹ÎÀı ‹Î√ı
I›Îflı ÷ı fl…^ ¿fl‰Ì ’ÕÂı.
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 133
(7) ’fl‰Îfi√Ì ±Î√‚ …HÎΉı·Ì Ωı√‰Î¥±˘fiı ÷◊Î ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰ı
÷ı Âfl÷˘fiı ±‘Ìfi flËÌfiı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı, ÏÁ‰Î› ¿ı Á_⁄Ï‘÷ ±Ï‘¿ÎflÌ
›˘…‰Î ¿ı ¿Îœ‰Î ‘Îflı·_ ÁflCÎÁ ≠Ï÷⁄_Ï‘÷ ◊Âı ±ı‰˘ ±Ï¤≠Λ ‘flΉ÷Î
ˢ›, ÁflCÎÁ ≠Ï÷⁄_Ï‘÷ ◊Λ ±ı‰Ì ⁄Î⁄÷‹Î_ ÷ı‹HÎı ÷ı µ’flfiÎ ’˘÷ÎfiÎ
±Ëı‰Î· ÁÏË÷ ÷ı ±fl∞......................fiÎ Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀfiı Ë¿‹ ‹ÎÀı
÷ÎI¿ÎÏ·¿ ‹˘¿·Ì ±Î’‰Ì. ¬flı¬flÌ ‘ÎÏ‹˝¿ fi√fl›ÎhÎÎ, Â⁄›ÎhÎÎ ±◊‰Î
·√#fiÎ ‰flC΢ÕÎ ‹ÎÀı ’fl‰Îfi√ÌfiÌ …wfl flËıÂı fiÏË.
µ’flfiÎ Ïfi›‹˘fi˘ ¤_√ ¿flfiÎfl 1951fiÎ ‹_⁄¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹
(1951fiÎ ‹_⁄¥fiÎ ±Ï‘Ïfi›‹ 22‹Î)fiÌ ¿·‹...........................±L‰›ı
ÏÂZÎÎfiı ’ÎhÎ ◊Âı.
(8) V◊ÎÏfi¿ ¿Î›˝’η¿ ‹ıÏ…VÀıˇÀfiÌ …wflÌ ·ıϬ÷ ’fl‰Îfi√Ì ‹ı‚T›Î
ÏÁ‰Î› ±fiÁÒÏ«‹Î_ ÿÂν‰ı· Q›ÏfiÏÁ’η ÂËıfl˘fiÎ ±Ï‘¿ÎflZÎıh΢fiÎ ±_ÿflfiÎ
ΩËıfl ‹Î√˘˝ ’fl ΩËıflÁ¤Î ¤flÌ Â¿ÎÂı fiÏË.
(9) ’fl‰Îfi√Ì ‹ÎÀı ·ıϬ÷ ±fl∞ ¿fl‰Ì Ωı¥Âı ±fiı ±Î‰Ì Á¤Î
›˘…‰Î ¿ı ¤fl‰Îfi˘ ¥flÎÿ˘ flά÷Ì T›„@÷ ¿ı T›„@÷±˘fiÌ ÷ıfiÎ ’fl ÁËÌ Ë˘‰Ì
Ωı¥Âı.
(10) ’fl‰Îfi√Ì ¿ÎœÌ ±Î’‰Î ‹ÎÀı ±Ï‘¿Ú÷ ±Ï‘¿ÎflÌfiı Á¤Î ¤fl‰ÎfiÌ
ˢ› ÷ıfiÎ ±˘»Î‹Î_ ±˘»Î 24 ¿·Î¿ ’Ëı·Î_ ±fl∞ ¿fl‰ÎfiÌ flËıÂı.
’fl_÷ 24 ¿·Î¿ ¿fl÷Î_ ±Îı»Î Á‹›fiÌ ±_ÿfl ‰Î…⁄Ì ¿ÎflH΢ ÿÂν‰Ìfiı
‹Î√‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì ’fl‰Îfi√Ì, ±ı‹ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ±Ï‘¿Ú÷ ◊›ı·Î ±Ï‘¿ÎflÌ
’˘÷ÎfiÌ Ï‰‰ı¿⁄Ï© ‰Î’flÌfiı ±Î’Ì Â¿Âı.
(11) ±fl∞‹Î_ fiÌ«ıfiÌ Ï‰√÷˘ ˢ‰Ì Ωı¥±ı —
(¿) T›‰V◊Î’¿ ±◊‰Î ±Î√ı‰Îfifi_ fi΋
(¬) ΩËıflÁ¤Î ¤fl‰ÎfiÌ Ë˘› ÷ıfiÎ_ ÷Îfl̬ ±fiı Á‹›
(12) ±fl…ÿÎflı ±◊‰Î ÷ıfiÎ ≠Ï÷ÏfiÏ‘±ı ’˘÷Îfiı ‹‚ı·Ì ’fl‰Îfi√Ì
134 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’ÎÁı flάÌfiı ΩËıflÁ¤Î ‰¬÷ı ËÎ…fl flËı‰_ ’ÕÂı ±fiı …wfl …HÎΛı ’˘·ÌÁ
±Ï‘¿ÎflÌ ÷’ÎÁ ‹ÎÀı ‹Î√ı I›Îflı ÷ı fl…^ ¿fl‰Ì ’ÕÂı.
(13) ’fl‰Îfi√Ì ±Î’‰Î ‹ÎÀı ±Ï‘¿Ú÷ ◊›ı·Î ±Ï‘¿Îfḻı ±Î’ı·
’fl‰Îfi√Ì ±fiÁÎfl ΩËıflÁ¤Î ¤flΛ ÷ı Á‹›ı ΩËıflÁ¤ÎfiÎ V◊‚ı ±◊‰Î
ΩËıflÁ¤ÎfiÎ »ıÕÎ◊Ì ÿÁ ‰ÎflfiÌ ±_ÿfl ΩËıflÁ¤ÎfiÎ ¤Î√w’ fi ˢ› ÷ı‰Ì
’Î_« ±◊‰Î ’Î_« ◊Ì ‰‘ T›„@÷±˘fiÌ ‹_Õ‚Ì ‹‚Ì Â¿Âı fiÏË.
(14) ‹ÎL› ΩËıflÁ¤ÎfiÎ »ıÕÎ◊Ì 10 ‰ÎflfiÌ ±_ÿfl ±◊‰Î ΩËıflÁ¤ÎfiÎ
V◊‚ı Á¤ÎfiÎ ¤Î√w’ fi ˢ› ±ı‰Ì ’Î_« ¿ı ÷ı◊Ì ‰‘ T›„@÷±˘fiÌ ‹_Õ‚Ìfiı
’˘·ÌÁ ±Ï‘¿ÎflÌ ΩËıflÁ¤ÎfiÎ »ıÕÎfiÎ 10 ‰Îfl Á‘Ìfi_ V◊‚ »˘ÕÌ ÿı‰Î
«ı÷‰HÎÌ ±Î’Ì Â¿Âı.
(15) ’˘·ÌÁ ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ µ’flfiÌ «ı÷‰HÎÌfi_ ’ηfi fi ¿flfiÎfl
1951fiÎ ‹_⁄¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹.................±L‰›ı ÏÂZÎÎfiı ’ÎhÎ
◊Âı................................
±fiÁÒÏ«
fi√fl’ÎÏ·¿ÎfiÌ Ëÿ
÷Î. ..............
Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀ
(7) ÷Îfl—
¬Ò⁄ À>_¿Ì ‹ÿ÷‹Î_ ‹ÎÏË÷Ì ‹ı‚‰‰ÎfiÌ Ë˘› ±◊‰Î CÎHÎÎ_ Á‹›◊Ì ⁄οÌ
flËı·˘ …‰Î⁄ ÷οÌÿı ‹ı‚‰‰Îfi˘ ˢ› ÷˘ “÷Îfl” ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ÷Îflfi_
·¬ÎHÎ Á_ÏZÎÅ Ë˘› ’HÎ ÁÎ◊ı ÁÎ◊ı ¤ÎÊÎ ±Á_ÏÿB‘ ˢ‰Ì Ωı¥±ı. ÁΑÎflHÎ
flÌ÷ı ±Î√‚fiÎ ·¬ÎH΢fi˘ Ïfiÿ˝ı ÷ÎflfiÌ Âw±Î÷‹Î_ ±Î’‰Îı …wflÌ »ı. ÷Îfl
Á΋ÎL› flÌ÷ı ±_√˛ı∞ ±◊‰Î ÷Îfl ¿«ıflÌ‹Î_ Á√‰Õ ˢ› ÷˘ ÏËLÿÌ (ÿı‰Îfi√flÌ
Ï·Ï’)‹Î_ ‹˘¿·Ì ¿Λ »ı. ÷Îflfi˘ fi‹Òfi˘ fiÌ«ı ±ÎM›˘ »ı.
÷Îfl VÀıÀ ±ı@Á≠ıÁ
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 135
fi΋ “ˢ‹Áı¿”
Áflfi΋_— fi‰Ì ÏÿSËÌ
fi_...................10‹Ì …\·Î¥fi˘ ±Î’fi˘ ’hÎ(.) √…flÎ÷ Áfl¿Îflfiı
¿¬√fiÌ Áı‰Î±˘fi˘ Ëη ¬’ fi◊Ì, (ŒflÌ◊Ì)fi◊Ì.
«ÌŒ Áı¿
÷Îfl— Á_ÿıÂ΋Î_ ·ı‰Îfi_ fi◊Ì.
«»…
µ’ÁÏ«‰
.............ω¤Î√
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
Á‹˝◊fi ‹ÎÀı À’η ¶ÎflÎ fi¿· fl‰ÎfiÎ
fi_ ................ ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Î. ............. ÁÏ«‰, B≤˿Λ˝
‹_hÎη› ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl, fi‰Ì ÏÿSËÌfiı Á‹◊˝fi ÁÎfl fi¿· fl‰ÎfiÎ
«»…
µ’ÁÏ«‰
..........ω¤Î√
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(8) ⁄«÷ ÷Îfl
÷Îfl …ı‰_ … ¿Î‹ ±Î’÷_ ⁄ÌΩ ±ı¿ ≠¿Îflfi_ ·¬ÎHÎ »ı, …ıfiı ““⁄«÷
÷Îfl”” ¿Ëı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±ıfiÌ Ï‰ÂıÊ÷Î ±ı »ı ¿ı ±ıfiÎ ’fl ‹◊΂ı ““⁄«÷
÷Îfl”” ±ı‹ ·¬Î› »ı ±fiı ±ııfiÌ ¤ÎÊÎ ’HÎ ÷Îfl …ı‰Ì Á_ÏZÎÅ Ë˘› »ı.
Á_⁄˘Ï‘÷ T›„@÷±ı ±ııfiı ÷Îfl …ıÀ·Ì … ±√I› ±Î’‰Ì Ωı¥±ı, ±ı‰_ ÁÒ«fi
±ı‹Î_ √Ϥ˝÷ ˢ› »ı.
136 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
fi‹Òfi˘
¿·ı¿ÀfllÌ,.............................
÷Î...........................fiÎ ’hÎ fi_. ................ ÷◊Î ÷Î...............fiÎ
Á.’hÎ fi_..........................fiÎ ±fiÁ_‘Îfiı ÏËLÿÌ µE« lıHÎÌ ’flÌZÎÎ ¿ıLƒ fi_.
..........................⁄ıÿ fi_. ...................fiÎ √HÎfiÌ Œıfl«¿ÎÁHÎÌ ±_√ı ‰‚÷Ì
À’ηı …‰Î⁄ ±’ıÏZÎ÷ »ı. fi¿· µ‹ıÿ‰Îflfiı ’HÎ Ω›.
¤ÎÊÎ Ïfi›Î‹¿
fi_
√…flÎ÷ flÎF›,
¤ÎÊÎ Ïfi›Î‹¿fiÌ ¿ı«ıflÌ,
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl.
÷Î.
fi¿· fl‰ÎfiÎ
’ıÀÎ Ï÷ΩıflÌ ±Ï‘¿ÎflÌ lÌ.................÷ı‹fiÎ ÷Î. ............................
fi_. ................fiÎ ’hÎ Á_⁄_‘‹Î_ ¿·ı¿ÀfllÌ ’ÎÁı◊Ì ‹ÎÏË÷Ì ‹‚÷Î_ … µkÎfl
’Îɉ΋Î_ ±Î‰Âı.
¤ÎÊÎ Ïfi›Î‹¿
(9) ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ
≠Ω¿Ì› ºÏp±ı ‹Ëk‰fiÌ ¿˘¥ ⁄Î⁄÷ ’flfiÎ ¿˘¥ Áfl¿ÎflÌ ÏfiHν›fiı
≠ÏÁÏ© ±Î’Ì, …fi÷Îfiı ÷ıfiÌ Ï‰√÷˘◊Ì ‰Î¿ıŒ ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘› I›Îflı ‹ÎÏË÷Ì
¬Î÷Î ÷flŒ◊Ì ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı. ±¬⁄ÎflÌ Ïfi‰ıÿfi
(Press Communiques)±ı ‰‘ ±˙’«ÎÏfl¿ ·¬ÎHΠˢ¥, ±¬⁄Îfl˘±ı
÷ıfiı ›◊ΉIÎ˚ »Î’‰Îfi_ flËı »ı. F›Îflı ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ (Press Note) ¿ıÔ‰‚
ΩHοÎflÌ ±Î’‰Î ’Òfl÷Ì Ë˘› »ı. ÷ı◊Ì ‰÷˝‹Îfi’h΢ …B›ÎfiÌ Á√‰Õ ‹…⁄
÷ı‹Î_ CÎHÎ̉Îfl ¿ÎÀ-»Î_À ¿flÌ, À>_¿Î‰Ìfiı ÷ı »Î’÷Î_ ˢ› »ı. ±Î ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 137
µ’fl ’Ëı·Ì fl‰Îfi√Ì, ⁄Ì∞ fl‰Îfi√Ì ±ı‹ ÷Îfl̬fiÌ Ï‰√÷fiÎ ‹◊΂ı
Á‹›fi˘ Ïfiÿı˝Â ¿fl÷_ ·¬ÎHΠˢ› »ı. Áfl¿Îfl Á‹ZÎ …fi÷ÎfiÎ ÏË÷fiÌ ºÏp±ı
±ı‰Î ±fiı¿ ≠Á_√˘ ∂¤Î ◊Λ »ı, F›Îflı …fi÷Î ±Œ‰Îfi˘ ¿ı ¥flÎÿ’Ò‰˝¿ ÷ıfiı
±’Î÷Ì ¬˘ÀÌ ‹ÎÏË÷Ìfi˘ ¤˘√ fi ⁄fiı ±fiı ’Ïfl„V◊Ï÷◊Ì ‰Î¿ıŒ ◊›Î ÷ı ‹ÎÀı
±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ ¿Îœ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. flı·-Á_¿À ‰√ıflı ±ÎfiÎ_ µÿÎËflH΢ »ı. …ı
ω¤Î√fiı V’˝Â÷Ì ⁄Î⁄÷ ˢ› ÷ı ω¤Î√‹Î_◊Ì ‹_…^fl ◊›ı· ·¬ÎHÎ ‹ÎÏË÷Ì
¬Î÷΋Î_ ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. F›Î_ ÷ıfiı ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌfi_ V‰w’ ±’Λ »ı.
±‹¿ Ïfi›÷ Á‹›ı … ÷ıfiı ≠ÏÁ© ¿fl‰Î ‘Λ˝ ˢ› ÷˘ ÷ı‰Ì ÁÒ«fiÎ
‰÷˝‹Îfi’h΢fiı ÷ıfiÌ ÁÎ◊ı ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌfiÎ ¿ıÀ·Î¿
fi‹ÒfiÎ fiÌ«ı ±ÎM›Î »ı.
(1)
....................¬Î÷_, ’Ëı·Ì fl‰Îfi√Ì
√…flÎ÷ flÎF› ...................
√Î_‘Ìfi√fl Á.Á_. ( )
«ˆhÎ ( )
±ıÏ≠· ( )
±˘¥· ±ıı„L…fi ‹ÎÀı ÁËΛ
√Î_‘Ìfi√fl......................‰Îfl— ±˘¥· ±ı„L…fi ‹ÎÀı ÁËΛ ‹ı‚‰‰Î
‹ÎÀı ¿fl‰ÎfiÌ ±fl∞fiÌ ‹ÿ÷ » ‹ÎÁ Á‘ÌfiÌ Ë÷Ì ÷ı ˉı ·_⁄Ή‰Î‹Î_ ±Î‰Ì
»ı ±fiı …ı ¬ıÕ>÷˘ ’ÎÁı ÿÁ ±ı¿fl ±◊‰Î ÷ı◊Ì ±˘»Ì …‹Ìfi ËÂı ÷ı‹fiı …
±Î ‹ÿ÷ ‰‘ÎflÎfi˘ ·Î¤ ‹‚Âı. ±Î ¬ıÕ>÷˘fiı ¬ÎÁ Ï¿VÁÎ ÷flÌ¿ı ±Î ÁËΛ
±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
±I›ÎflfiÎ Ïfi›‹˘ ‹…⁄ ¬ıÕ>÷˘ ÷ı‹fiÎ ¿>‰Î ’fl ±˘¥· ±ı„L…fi
√˘Ã‰ı ÷ı ÷Îfl̬◊Ì » ‹ÎÁ‹Î_ ±˘¥·-±ı„L…fi ‹ÎÀı ÁËΛfiÌ ±fl∞±˘
Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿ÎflÌfiı ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘› »ı. ’fl_÷ ¿ıÀ·Î¿ Ï¿VÁα˘‹Î_ ¬flÌÿÌ
⁄Îÿ ¬ıÕ>÷˘ ±fl∞ ¿flÌ Â@›Î fi ˢ‰Î◊Ì ¬ÎÁ ¿ıÁ ÷flÌ¿ı Áfl¿Îflı ±Î‰Ì
»^À»ÎÀ ±Î’Ì »ı.
138 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(2)
±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ
¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÌ ›ÎÿÌ …HÎΉı »ı ¿ı Áfl¿Îflı............................fiÎ ‰Ê˝
‹ÎÀı ÷‰ıflfiÎ ±ı¿ „@‰LÀ·fiÎ Àı¿ÎfiÎ ¤Î‰ w. ...................÷ı‹… ‹√ ±fiı
±ÕÿfiÎ ±ı¿ „@‰LÀ·fiÎ w...............Àı¿ÎfiÎ ¤Î‰ ÷flÌ¿ı ΩËıfl ¿flı· »ı.
....................Ïfi›Î‹¿ ‰÷Ì
Ω.fi_. ±ı‹-1/35-79/10/1426-61
................¿«ıflÌ, √. flÎ. ±‹ÿΉÎÿ,
÷Î. 6-7-79.
1. fi¿· fl‰ÎfiÎ ±ı ¿«ıflÌfiÌ....................ÂάΠ÷flŒ.
““ÿÁ”” fi¿· ±Î¿Î‰ÎHÎÌ, ±‹ÿΉÎÿ, ‰Õ˘ÿflÎ ±fiı flÎ…¿˘À ÷ı‹…
flÎF›fiÎ ÿˆÏfi¿’h΢‹Î_ ≠ÏÁ„© ‹ÎÀı ›˘B› ◊‰Î ÁÎfl.
2. Ï…S·Î ¬ı÷Ì ±Ï‘¿ÎflÌ, Ï…S·Îı...........................÷flŒ ⁄ˢ‚Î
≠«Îfl ‹ÎÀı.
3. ¿Ã˘‚ ω¿ÎÁ ±Ï‘¿ÎflÌ.
4. ....................Ïfi›Î‹¿, ‰Õ˘ÿflÎ, ÁÒfl÷, ‹ËıÁÎHÎÎ ±fiı flÎ…¿˘À
÷flŒ ΩHÎ ÷◊Î CÎÀ÷_ ◊‰Î ÁÎfl.
(3)
................¬Î÷_ ’Ëı·Ì fl‰Îfi√Ì.
√…flÎ÷ flÎF› Á_. Á_. ( )
√Î_‘Ìfi√fl. ’˘Ê ( )
ÏÕÁıQ⁄fl ( )
±»÷-ωV÷ÎflfiÌ √˙Â΂α˘fiÌ CÎÎÁfiÌ …wÏfl›Î÷ ±_√ı T›‰V◊Î.
√Î_‘Ìfi√fl....................±»÷-ωV÷Îfl‹Î_ ±Î‰ı·Ì ’Î_…flÎ’˘‚, √˙Â΂Î
‰√ıflı Á_V◊α˘fiı ÷ı‹fiÌ …wÏfl›Î÷˘fi_ CÎÎÁ ⁄Îfl˘⁄Îfl Ï…S·Î ⁄ËÎfl◊Ì, CÎÎÁ-
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 139
µI’Îÿ¿ Ï…S·Î‹Î_◊Ì ±√fl CÎÎÁ ‰ı«fiÎfl ‰ı’ÎflÌ ’ÎÁı◊Ì ‹ı‚‰‰ÎfiÌ ±fi¿‚ > ÷Î
flËı ÷ı ‹ÎÀı Áfl¿Îflı Ï…S·Î ¿·ı¿Àfl˘fiı ±Î‰Ì Á_V◊α˘fi_ CÎÎÁ @›Î_◊Ì ‹‚Ì
flËıÂı ÷ı ⁄Î⁄÷‹Î_ ±ı‹fiı ‹Î√˝ÿ½fi ±Î’‰Îfi_ …HÎÎT›_ »ı.
Ëη ÷fl÷ ..................... Ï…S·ÎfiÎ .............. √΋fiÎ .....................
’ÎÁı .................... √Î_ÁÕÌ CÎÎÁfi˘ …J◊˘ »ı. ±Î µ’flÎ_÷ .....................
Ï…S·ÎfiÎ .............. √΋fiÌ CÎÎÁ µI’Îÿ¿ ÁË¿ÎflÌ ‹_Õ‚Ì ’HÎ CÎÎÁfi˘ ‰ı’Îfl
¿flı »ı. ±»÷-ωV÷Îfl ‹ÎÀı Áfl¿Îfl ’HÎ ±Î ‹_Õ‚Ì ’ÎÁı◊Ì CÎÎÁ ¬flÌÿı »ı.
±Î ±_√ı ‰‘ ω√÷ …ı ÷ı Ï…S·ÎfiÌ ¿·ı@Àfl-¿«ıflÌ‹Î_◊Ì ‹‚Ì Â¿Âı.
(4)
..................¬Î÷_ ’Ëı·Ì fl‰Îfi√Ì
√…flÎ÷ flÎF›, Á.Á_.
√Î_‘Ìfi√fl, ’˘Ê.
ÏÕÁıQ⁄fl.
..................................Ï…S·Î‹Î_ flÎË÷ ’√·Î_.
√Î_‘Ìfi√fl, ...................‰Îfl— ...................... Ï…S·ÎfiÎ ...................
÷η¿ÎfiÎ ............................ ±»÷√˛V÷ .......................... √΋˘‹Î_ flÎË÷fiÎ
’√·Î_ ÷flÌ¿ı ¿˘LÀ>fl ’΂ÎfiÎ_ ¿Î‹˘ ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ËÎ◊ ‘fl‰Î‹Î_ ±Î‰fiÎfl »ı.
±Î ‹ÎÀı Áfl¿Îfl ÷flŒ◊Ì ±ı¿ ‰Ë̉ÀÌ ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ Ïfi‹c¿ ’HÎ
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı.
±Î.........................√΋˘ fiÌ«ı ≠‹ÎHÎı »ı —
±Î √΋˘fiÎ...............................±ı¿fl‹Î_ ±Î ¿Î‹ ËÎ◊ ‘flÎÂı ±fiı ÷ı
‹ÎÀı w........................¬«˝‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
Ï…S·Î …‹Ìfi Á‘ÎflHÎÎ ‹_Õ‚ ’HÎ …‹Ìfi-‘˘‰ÎHÎ ±À¿Î‰‰Î ±fiı
…‹Ìfi Á‘ÎflHÎÎ ±_√ı ›˘…fiÎ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ flèÎ_ »ı.
140 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(10) ±¬⁄ÎflÌ Ïfi‰ıÿfi
±¬⁄ÎflÌ Ïfi‰ıÿfi ±ı ‰‘ ±˙’«ÎÏfl¿ ·¬ÎHΠˢ¥ ÷ıfiı ›◊ΉIÎ˚
»Î’‰Îfi_ flËı »ı. ÷I¿Î·Ìfi ¿˘¥ Á‚√÷Î ≠l ±_√ı ΩËıfl∞‰fi‹Î_ ’Õı·Ì
T›„@÷/T›„@÷±˘, Áfl¿ÎflÌ, ±‘˝-Áfl¿ÎflÌ, ¬Îfi√Ì ¿ı ΩËıfl Á_V◊α˘
‰÷˝‹Îfi’h΢ ¶ÎflΠωfi_÷Ì, ≠Î◊˝fiÎ, ±fifl˘‘, V’p÷Î ¿flı ¿ı Ïfi‰ÿıfi ¿ı
Á‹Î«Îfl ±Î’ı ÷ıfiı ±¬⁄ÎflÌ Ïfi‰ıÿfi ¿Ëı‰Î›. @›Îflı¿ ±Î‰Ì ΩËıfl V’p÷Î
’˘÷ÎfiÎ ⁄«Î‰‹Î_ Ë¿Ì¿÷˘ ÁÎ◊ı Á‹Ï◊˝÷ ¿fl‰ÎfiÌ …wfl ∂¤Ì ◊Λ »ı
·˘¿ÂÎËÌ‹Î_ ±Î ≠Ïø›Î ΩËıfl∞‰fi‹Î_ ÷_ÿflV÷Ì ±fiı V‰E»÷Î ±Î’fiÎfl
’Ïfl⁄‚ »ı. ±Î Ïfi‰ıÿfi ±_√÷ V‰Î◊˝ ¿ı ±ÎZÎı’˘◊Ì ’fl ±fiı ≠΋ÎÏHο
Ëı÷±˘‰Î‚_ ˢ› ±ı ±Î‰U›¿ »ı.
(11) ¿Î›˝ÁÒÏ«
¿Î›˝ÁÒÏ« ±ıÀ·ı Á΋ÎL› flÌ÷ı ¿˘¥ ’HÎ ≠¿ÎflfiÌ ⁄ıÿ‹Î_ ««Î˝ ¿fl‰Î
ω«Îflı·Î ‹tÎ ¿ı ËÎ◊ ‘fl‰Î ω«Îflı·Î ¿Î›˘˝fiÌ ›ÎÿÌ ¿ı ÁÒÏ«. ¿Î›˝ÁÒÏ« …ıÀ·Ì
T›‰„V◊÷ ±fiı ‹tÎÁfl ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ıÀ·Î ≠‹ÎH΋Î_ ⁄ıÿfi_ ¿Î‹¿Î…
{Õ’Ì ÷◊Î Áfl‚ ⁄fiı »ı ÷ı‹… Ïfi‘νÏfl÷ Á‹›‹Î_ ⁄ıÿfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ’ÒflÌ
¿fl‰Î‹Î_ ‹ÿÿw’ ◊‰Î µ’flÎ_÷ ¿˘¥ ‹Ëk‰fi˘ ‹t˘ ¿ı ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Î¿Ì flËÌ
…‰Î ’΋÷Ì fi◊Ì. ¿Î›˝ÁÒÏ«fiÎ ±Î‘Îflı ÁÏ‹Ï÷fiÎ ÁP›˘ ’HÎ ’Ò‰˝÷ˆ›ÎflÌ ¿flÌfiı
±Î‰Ì ¿ı »ı.
¿Î›˝ÁÒÏ«fi˘ ‹t˘ ÷ˆ›Îfl ¿fl÷Î_ ’Ëı·Î_ ⁄ıÿ˘fiÎ ≠¿Îfl ΩHÎÌ ·ı‰Î …wflÌ
»ı. ‰ˆ‘ÎÏfi¿ ≠¿ÎflfiÌ ⁄ıÿ‹Î_ ω‘ÎfiÁ¤Î, Ï…S·Î ’_«Î›÷˘ ±fiı ¿_’fiÌ
±Ï‘Ïfi›‹ ËıÂfiÌ Á΋ÎL› ⁄ıÿ˘fi˘ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı. ±˙’«ÎÏfl¿ ≠¿ÎflfiÌ
⁄ıÿ‹Î_ ω‘ÎfiÁ¤Î ÁÏ‹Ï÷, ‹_hÎÌ‹_Õ‚, ¿_’fi̱˘fiÎ ⁄˘Õ˝fiÌ ÷ı‹… ±L›
⁄˘Õ˝fiÌ ⁄ıÿ ‰√ıflıfi˘ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı. ¿Îfl˘⁄ÎflÌ ≠¿ÎflfiÌ ÁÏ‹Ï÷‹Î_ ¬Î÷ÎfiÎ
‰ÕÎ, ÁÏ«‰ÎıfiÌ ⁄ıÿ, ¬Î÷Î_fiÎ ‰ÕÎ ËıÂfiÌ ¬Î÷ο̛ ⁄ıÿ˘, VÀÎŒ ⁄ıÿ˘,
‰√ıflıfi˘ Á‹Î‰ıÂÂ◊Λ »ı. Á·ÎË¿Îfl ≠¿ÎflfiÌ ⁄ıÿ˘‹Î_ ‹_hÎÌ Á·ÎË¿Îfl
ÁÏ‹Ï÷, ¬Î÷ο̛ Á·ÎË¿Îfl ÁÏ‹Ï÷, fiËıfl Â÷ÎOÿÌ ÁÏ‹Ï÷ …ı‰Ì ÁÏ‹Ï÷fiÌ
{wËÆt ÷u¾™ - 2 (Ëhfthe ÷u¾™ ÔÞðnth™tk yLÞ MðY…tu) 141
⁄ıÿ˘fi˘ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı. ±L› ⁄ıÿ˘‹Î_ ÷ÿ◊˝ ÁÏ‹Ï÷, ’Á_ÿ√Ì ÁÏ‹Ï÷,
¤fl÷Ì ÁÏ‹Ï÷, VÀÎŒ ’ÏflÊÿ, ›Ïfi›fi˘ ÁÎ◊ıfiÌ ⁄ıÿfi˘ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı.
÷ı◊Ì …ı ≠¿ÎflfiÌ ⁄ıÿ ˢ› ÷ıfiı ±fiw’ ¿Î›˝ÁÒÏ« ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
¿Î›˝ÁÒÏ«fiÌ ÁÎ◊˘ÁÎ◊ ÷ı‹Î_fiÎ ÷‹Î‹ ‹tÎ ±_√ı ω√÷-fi˘Ó‘ ’HÎ ÷ˆ›Îfl
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. …ı ⁄ıÿ ⁄˘·Î‰‰ÎfiÌ Ë˘› ÷ıfiÎ ±K›ZÎ ±◊‰Î ÁÏ«‰
±◊‰Î ±Î‰ÎË¿ ÷flŒ◊Ì …ı ÷ı ÁÏ‹Ï÷fiÎ ÁP›˘fiı IÎı‹… ±Î‹_„hÎ÷˘fiı ÷ı
±_√ıfiÌ fi˘ÏÀÁ ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. @›Îflı¿ ΩËıfl fi˘ÏÀÁ ±Î’Ìfiı ’HÎ ⁄ıÿ
⁄˘·Î‰Ì ¿Λ »ı. ¿Î›˝ÁÒÏ« ±fiı ⁄ıÿ ‹ÎÀıfiÌ ÷Îfl̬ ±K›ZÎfiÌ ±fi¿>‚÷Î
ΩHÎÌfiı Ïfi›÷ ¿fl‰Ì ’Õı »ı. ±Î¬flÌ ¿Î›˝ÁÒÏ« fiyÌ ¿fl÷Î ’Ëı·Î_ ÁP›˘fiÎ_
ÁÒ«fi ’HÎ ‹_√Ή‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
¿Î›˝ÁÒÏ« ±_√ı ÁÏ‹Ï÷fiÎ ÁP›˘ ÷flŒ◊Ì ¿˘¥ ÁÒ«fi ‹Y›Î_ ˢ› ÷˘ ÷ıfi˘
Á‹ÎÔ‰ı ¿flÌ ·¥fiı ±Î¬flÌ ¿Î›˝ÁÒÏ« ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ±fiı ÁP›˘fiı
÷ıfiÌ Ï‰Ï‘Áfl ΩHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î flÌ÷ı ‹˘¿·Î›ı·Ì ±Î¬flÌ ¿Î›˝ÁÒÏ«
≠‹ÎHÎı … ⁄ıÿfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ËÎ◊ ‘fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ⁄ıÿfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ
Áfl‚÷Î ¬Î÷fl ÿflı¿ ¿Î›˝ÁÒÏ«‹Î_ ““±K›ZÎlÌ ÷flŒ◊Ì …HÎΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı
‹tÎfiÌ ««Î˝”” ±ı‰˘ ‹t˘ »ıS·ı µ‹ıfl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı, …ı◊Ì ¿˘¥ ⁄Î⁄÷ flËÌ
…÷Ì Ë˘› ÷˘ ÷ıfiÌ ««Î˝ ¿flÌ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
(12) ¿Î›˝fi˘Ó‘
±Î¬flÌ ¿Î›˝ÁÒÏ« ≠‹ÎHÎı ⁄ıÿfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ËÎ◊ ‘flΛ »ı. ⁄ıÿ‹Î_ …ı
¿Î›˝‰ÎËÌ ◊Λ ÷ı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ À>_¿‹Î_ fi˘Ó‘Ì ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ⁄ıÿ ’ÒflÌ ◊›ı
±Î‰Ì fi˘Ó‘fiÎ ±Î‘Îfl ¿Î›˝fi˘Ó‘fi˘ ‹Át˘ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. Á_⁄_Ï‘÷
±Ï‘¿Îfḻı ‹Át˘ ‹_…^fl ¿›ı˝ ¿Î›˝fi˘Ó‘fiÌ ±Î¬flÌ ‹_…^flÌ ‹ÎÀı ±K›ZÎlÌfiı
‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±K›ZÎı ‹_…^fl ¿fl÷Î_, ÷ı ¿Î›˝fi˘Ó‘ ÁÏ‹Ï÷‹Î_ ◊›ı·Ì ««Î˝
÷ı‹… Á_’ÒHν ¿Î›˝‰ÎË̱˘ ÷◊Î ««Î˝ ⁄Îÿ ·Ì‘ı·Î ÏfiHν›Îı fi˘Ó‘‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
Á·ÎË¿Îfl ÁÏ‹Ï÷‹Î_ Á΋ÎL› ««Î˝ ±fiı ‰@÷ΉÎfl ¿ı ‹tΉÎfl …ı ÁÒ«fi˘ fl…^
◊›Î ˢ› ÷ı fi˘Ó‘‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ‹t˘ ¿ı Œ¿flÎfiı ø‹ fi_⁄fl ±Î’Ì ÷ı‹…
142 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Œ¿flÎfiı ÂÌÊ˝¿ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ÁP›˘ ÷flŒ◊Ì ÃflΉ ±_√ı ◊›ı·Ì ÿfl¬ÎV÷
’HÎ fi˘Ó‘‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±L› ’hÎT›‰ËÎfl ’HÎ K›Îfi‹Î_ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı
±fiı ÷ıfiÎ ±Î‘Îflı ’»ÌfiÌ ⁄ıÿfiÌ ¿Î›˝ÁÒÏ« ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
±Î ±_√ı ±fi‰÷a ¿Î‹√ÌflÌ ’hÎT›‰ËÎfl ¶ÎflÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ±fiı
’»ÌfiÌ ⁄ıÿ ‹ÎÀı ¿Î›˝‰ÎËÌfiÌ fi˘Ó‘ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
 ≠¿flHÎ 5
(¿) ‘˘flHÎÁflfiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ
±Î ≠¿flH΋Î_ Ω‹Ìfi¬÷, ÏfiωÿÎ (ÀıLÕfl), fi˘ÏÀÁ, ÏfiωÿÎ Œ˘‹˝ ÷◊Î
ÁÒ«fiα˘ ΩËıfl¬⁄fl, fi˘ÏÀÁ ±fiı ¿ıÀ·Î¿ ≠‹ÎHÎ’h΢fiÎ fi‹ÒfiÎ ±ÎM›Î »ı.
Áfl¿ÎflÌ ¿«ıfḻ˘fiı ±Î ≠¿ÎflfiÎ ·¬ÎH΢ ’HÎ ¿fl‰ÎfiÎ ◊÷Î_ ˢ› »ı.
(1) Ω‹Ìfi ¬÷
±Î ¬÷◊Ì Á‰ıfi ˝ ı ΩHÎ ◊Λ ¿ı.......................‹Î_ Ëη ¿Î›‹Ì ...............
÷flÌ¿ı fi˘¿flÌ ¿fl÷˘ ................... Ï…S·ÎfiÎ .........................√΋fiÎ flËı‰ÎÁÌ
lÌ .............................fi˘ ’hÎ Ë_ ................................ (…ıfiı ±Î ¬÷‹Î_
“Ω‹Ìfi” ¿èÎÎ »ı.) √…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌ (…ıfiı ˉı ’»Ì ““Áfl¿Îfl”” ¿èÎÎ
»ı, …ı‹Î_ Á_ÿ¤˝◊Ì ⁄Ì…\_ ±’ıÏZÎ÷ fi ˢ› ÷˘ ÷ı‹fiÎ µkÎflÎÏ‘¿Îfḻ˘ ±fiı
±ıÁÎ¥fi̱˘fi˘ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı)fiı Áfl¿Îflfiı «Ò¿‰‰ÎfiÎ w. .............. (±_¿ı
w. ...............’ÒflÎ) ±_√ı …‰Î⁄ÿÎfl »\_ ±fiı «˘¿Á’HÎı ⁄_‘Ι »\_, ÷◊Î µ@÷
fl¿‹fiÌ ›˘B› ±fiı ¬flı¬flÌ «¿‰HÎÌ ‹ÎÀı ±Î ¬÷◊Ì ‹ÎflÎ ‰ÎflÁÿÎfl˘,
±ı„@{@›Àfl˘, ‰Ë̉À¿÷ν±˘ ±fiı ≠Ï÷ÏfiÏ‘±˘ ’HÎ ⁄_‘Λ »ı, ÷ıfiÌ Áάw’ı
Ë_ 19................fiÎ ................... ‹ÏËfiÎfiÌ ÷Îfl̬. ...............fiÎ ............
fl˘… ‹ÎflÌ ÁËÌ ¿fl_ »\_.
............‹Î_ Ëη Ë_√Î‹Ì .................. ÷flÌ¿ı fi˘¿flÌ ¿fl÷Î ..............
Ï…S·ÎfiÎ ..................... √΋fiÎ flËı‰ÎÁÌlÌ ..................fiÎ ’hÎ
lÌ..................... (…ıfiı ˉı ’»Ì ““¿fl… ·ıfiÎfl”” ¿èÎÎ »ı.) fiı ÷ı‹fiÌ
’Îı÷ÎfiÌ Ï‰fi_÷Ì◊Ì ........................fiÌ ¬flÌÿÌ ‹ÎÀı w. .......................(±_¿ı
wÏ’›Î................’ÒflÎ)fiÌ fl¿‹ ’ıÂ√Ì ÷flÌ¿ı Áfl¿Îflı ‹_…^fl ¿flÌ »ı —
±fiı ¿fl… ·ıfiÎflı µ@÷ fl¿‹, …ıfi˘ ’Ëı·˘ Ë’÷˘ ..........................
143
144 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
‹ÏËfi΋Î_ «Ò¿‰‰Îfi˘ flËııÂı ÷ı‰Î 20 ‹ÎÏÁ¿ Ë’÷Î◊Ì ’fl÷ ¤flÌ ±Î’‰ÎfiÌ
⁄Î_›‘flÌ ±Î’Ì »ı.
±fiı µ’›˝@÷ ’ıÂ√Ì ¿fl… ·ıfiÎflfiı ±Î’‰ÎfiÌ Áfl¿ÎflfiÌ Á_‹Ï÷fiı
·Z΋Î_ ·ı÷Î Ω‹Ìfi ±ËŸ fiÌ«ı ÿÂν‰ı·Ì Âfl÷˘±ı µ’›˝@÷ Ω‹Ìfi¬÷ ¿fl‰Î
ÁË‹÷ ◊›ı· »ı.
ˉı ±Î ¿flÎflfiÌ Âfl÷ ±ı »ı ¿ı , µ@÷ ¿fl… ·ıfiÎfl µ@÷ ....................‹Î_
fi˘¿flÌ ¿fl÷Πˢ› ÷ı ÿflÏ‹›Îfi, µ@÷ w. ............. (±_¿ı w. .............’ÒflÎ)fiÌ
fl¿‹ Áfl¿Îflfiı ’ÒflÌ «Ò¿‰Î› fiËŸ I›Î_ Á‘Ì, µ’›˝@÷ ’ıÂ√Ì, ÷ı ’fl ·ıHÎÎ_
◊÷Î T›Î…fiÌ fl¿‹ ÁÏË÷ Áfl¿Îflfiı ωϑÁfl ±fiı Ïfi›Ï‹÷ flÌ÷ı Ë’÷Î◊Ì
¤fl’Î¥ ¿flÂı ±◊‰Î ¿flΉÂı, ÷˘ ±Î Ω‹Ìfi¬÷ flÿ⁄Î÷· √HÎÎÂı— ±L›◊Î
÷ı Á_’ÒHν’HÎı ±‹·‹Î_ ±fiı ±Áfl¿Îfl¿ flËıÂı.
’fl_÷ ¿fl… ·ıfiÎflfi_ Q≤I› ◊Λ, ÷ı fiÎÿÎfl ⁄fiı ±◊‰Î ¿˘¥’HÎ Á‹›ı
Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ ¿fl÷˘ ⁄_‘ ◊¥ Ω› ÷˘’HÎ µ’fl …HÎΉı· ±Î¬Ì ±◊‰Î
÷ı Á‹› µ@÷ w. ................... (±_¿ı w. ................’ÒflÎ)fiÌ ‹t· fl¿‹‹Î_◊Ì
«Ò¿‰‰ÎfiÌ ⁄Î¿Ì flËı÷Ì fl¿‹ ÷fl÷ ·ıHÎÌ ÷flÌ¿ı Áfl¿Îflfiı «Ò¿‰‰Î’ÎhÎ ◊Âı
±fiı ±Î Ω‹Ìfi¬÷fiÌ w±ı …‹Ìfi-‹ËıÁÒ·fiÌ ⁄Î¿Ì ÷flÌ¿ı ±ı¿ … ËMÎ÷ı
‰ÁÒ·Î÷’ÎhÎ ⁄fiÂı.
Áfl¿Îflı µ@÷ ¿fl… ·ıfiÎflfiı Á‹› ‰‘ÎflÌ ±Î’‰Î◊Ì ¿ı ¿˘¥ ⁄Ì∞ »^À
±Î’‰Î◊Ì, Ω‹Ìfiı V‰Ì¿Îflı·Ì …‰Î⁄ÿÎflÌ‹Î_◊Ì ÷ıfi˘ »ÒÀ¿Îfl˘ ◊Âı fiËŸ ¿ı ¿˘¥
⁄Ì∞ flÌ÷ı ÷ıfiı ±Áfl ◊Âı fiËŸ.
±Î ¬÷ ±_√ı ◊÷_ VÀıQ’ ÕuÀÌfi_ ¬«˝ Áfl¿Îfl ¤˘√‰Âı.
µ’fl …HÎΉı· lÌ................±ı Ω‹ÌfifiÌ ÁËÌ
...................¬Î÷ı, ..................................
19............. fiÎ............. (ˢt˘)
‹ÏËfiÎfiÌ ÷Îfl̬......... (…ıfiÌ ÁÎ◊ı Á_SÎ√# ˢ› ÷ı ¿«ıflÌfi_ fi΋)
fiÎ fl˘… ÁËÌ ¿flÌfiı Á˘ÓM›_ ...........................................
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 145
ÁÎZÎÌfiÌ ÁËÌ, Áflfi΋_ ±fiı fiÌ«ıfiÎfiÌ w⁄w
T›‰ÁΛ (1) lÌ..........................
(2) lÌ.........................
(2) ÏfiωÿÎ, ΩËıfl¬⁄fl, fi˘ÏÀÁ, fi‹ÒfiÎ, ÁÒ«fiα˘
(¿) ÏfiωÿÎ
(1)
±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ flÁ ‘flΉ÷Î VÀıfi·ıÁ VÀÌ·fiÎ ‰ı’Îfḻ˘fi˘ ±Î◊Ì ΩHÎ
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı ¿Î‹ÿÎfl flÎF› ‰Ì‹Î ›˘…fiÎ Ëı ÷fl÷‹Î_ Âw ◊fiÎflÌ
50 ’◊ÎflÌfiÌ Ë˘„V’À· ‹ÎÀı ◊΂Ì, ‰ÎÀ¿Î, fiÎfiÎ_ ‹˘ÀÎ ÷’ı·Î_ ‰√ıflı
‰ÎÁH΢fiÌ ¬flÌÿÌ ‹ÎÀı ÁÌ·⁄_‘ ¿‰fl‹Î_ ¤Î‰ ‹_√Ή‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î
‹ÎÀıfi_ …wflÌ ÏfiωÿÎ Œ˘‹˝ w. 1-00 (±ı¿)fiÌ ŒÌ ¤fl‰Î◊Ì fiÌ«ıfiÎ Áflfi΋ı◊Ì
¿«ıflÌfiÎ Á‹› ÿflÏ‹›Îfi flΩfiÎ Ïÿ‰Á˘ ÏÁ‰Î› ÷Îfl̬..........◊Ì
÷Î.......................Á‘Ì‹Î_ ‹‚Ì Â¿Âı.
ÏfiωÿÎ V‰Ì¿Îfl‰ÎfiÌ »ıS·Ì ÷Îfl̬...................»ı, ±fiı ÷ı … Ïÿ‰Áı
⁄’˘flı....................‰ÎB›ı ËÎ…fl flËıfiÎfl Á˙fiÌ w⁄w ÀıLÕfl ¬˘·‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
ÏfiωÿÎ ΩıÕı w. ........................(±_¿ı wÏ’›Î.................’ÒflÎ) Áfl¿ÎflÌ
Ï÷ΩıflÌ‹Î_ ⁄ÎfiÎ ±fi΋÷ ÷flÌ¿ı «·HÎ◊Ì …‹Î ¿flΉÌfiı, ÷ı «·HÎfiÌ ‹Ò‚
fi¿· ÏfiωÿÎ ÁÎ◊ı ‹˘¿·‰ÎfiÌ flËıÂı. «·HΠωfiÎfiÌ ÏfiωÿÎ √HÎ÷flÌ‹Î_
·ı‰ÎÂı fiËŸ.
¿˘¥ ÏfiωÿÎ V‰Ì¿Îfl‰Ì ¿ı fiËŸ ÷ıfiÌ ±⁄ÎÏ‘÷ ÁkÎÎ fiÌ«ı ÁËÌ ¿flfiÎfl
±Ï‘¿ÎflÌfiÌ »ı.
Ïfi›Î‹¿, ÷⁄Ì⁄Ì Áı‰Î±˘,
¿Î. flÎ. ‰Ì. ›˘…fiÎ,
√…flÎ÷ flÎF›, ±‹ÿΉÎÿ
146 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÏfiωÿÎ Œ˘‹˝ ‹ı‚‰‰Îfi_ V◊‚—
............................................
ÏfiωÿÎ ¤flfiÎflfiı ÁÒ«fiα˘.
(2)
1. ±ËŸ ±Î ÁÎ◊ı ΩıÕı·Î ““‰Ì…‚Ì ¿Î‹˘ ±_√ıfiÎ ÏfiωÿÎ ”” ’hο
Œ˘‹˝, ““............ fiÎ ........................ ¬Î÷ı ‰Ì…‚Ì √˘Ã‰HÎ ±_√ı ÏfiωÿΔ”
±ı‹ ⁄ËÎflfiÌ ⁄Î…\±ı ·¬Ìfiı, ÁÌ· ¿flı·Ì ÏfiωÿÎ, fiÌ«ı ÁËÌ ¿flfiÎfl
±Ï‘¿ÎflÌ 199..............fiÎ.............‹ÏËfiÎfiÌ.............÷Îfl̬ı ⁄’˘fl
Á‘Ì...................¬Î÷ı V‰Ì¿ÎflÂı.
2. ÏfiωÿÎ ¤flfiÎflı ÷ıfiÌ Ïfiωÿ΋Î_, ’˘÷ı ¿Î‹‹Î_ ‰Î’fl‰Î ‹Î√÷Î
ˢ› ÷ı ÁΑfiÁ΋√˛Ì, M·ÎLÀ ±fiı ‹Î·Á΋Îfifi˘ ≠¿Îfl ±fiı ω√÷ V’p
flÌ÷ı ¤fl‰Ì. ................⁄fiΉÀ ÏÁ‰Î›fiÌ ÁΑfiÁ΋√˛Ì, M·ÎLÀ ±fiı
‹Î·Á΋Îfi ‰Î’fl‰Î ω«Î›* ˢ› ÷˘ ÏfiωÿÎ ¤flfiÎflı ÷ı‹fiÌ Ïfiωÿ΋Î_ ÷ı
⁄Î⁄÷fi˘ V’p µS·ı¬ ¿flÌ, ÷ıfiÎ µI’Îÿ¿fi_ ±fiı µI’Îÿ¿ ÿıÂfi_ fi΋
…HÎΉ‰Îfi_ flËıÂı.
3. ‰Ì…‚Ì-¿Î‹fiÎ ¿_ À ˇ Î @ÀfiÌ Á΋ÎL› Âfl÷˘fiÎ ¬_ Õ 3
‹…⁄...........¬Î÷ıfiÎ.............¬Î÷ÎfiÎ ‰Ì…‚Ì Ï‰¤Î√fiÎ ¿Î›˝’η¿ ¥…fiıflfiı
fl˘¿Õ ±fi΋÷ ±Î’‰ÎfiÌ flËı »ı, ±◊‰Î Ω‹Ìfi√Ìfḻ˘‹Î_ ÷ı‹fiÌ ÷flŒıH΋Î_
Âıfl˘ ¿flÌ ±Î’‰Îfi˘ flËıÂı.
4. ‰Ì…‚Ì ¿Î‹, ¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÎ .............. ¬Î÷ÎfiÎ ‰Ì…‚Ì-
¿Î‹˘fiÎ ¿_ÀˇÎ@ÀfiÌ Á΋ÎL› Âfl÷˘ ±fiı Áfl¿ÎflÌ ‹¿Îfi˘‹Î_ ‰Ì…‚Ì ¿Î‹˘fiÌ
Á΋ÎL› ω√÷˘ ≠‹ÎHÎı ¿fl‰ÎfiÎ flËıÂı.
5. ................¬Î÷ıfiÌ .....................¬Î÷ÎfiÎ ‰Ì…‚Ì Ï‰¤Î√fiÎ
¿Î›˝’η¿ ¥…fiıflfiÌ ¿«ıflÌ‹Î_ M·Îfi Ωı¥ ¿ÎÂı.
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 147
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌ Á˙◊Ì ±˘»Î ¤Î‰fiÌ ¿ı ¿˘¥’HÎ ÏfiωÿÎ
V‰Ì¿Îfl‰Î ⁄_‘Î÷Î
fi◊Ì. ....................................
÷Îfl̬, ................199 ............. ÏfiωÿÎ ‹_√Ή÷Î ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ ÁËÌ.
‰Ì…‚Ì ¿Î‹˘ ‹ÎÀı ÏfiωÿÎ fi‹Òfi˘
(3)
..........ω¤Î√
1. Ë_/±‹ı, ±Î◊Ì ±Î ÁÎ◊ıfiÌ Ïfiωÿ΋Î_ …HÎΉı· …\ÿÌ …\ÿÌ fl¿‹fiÎ_
±fiı ‹Î’fiÎ_ ¿Î‹˘fiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ±ËŸ ±Î ÁÎ◊ı ΩıÕı· ±fiı ‹ÎflÌ /±‹ÎflÌ
ÁËÌ‰Î‚Ì Ïfiωÿ΋Î_ …HÎΉı· …\ÿÎ …\ÿÎ ÿflı, ........................¬Î÷ı, Á‹√˛
¿Î‹ ¿flÌ ±Î’‰Îfi_ V‰Ì¿Îfl_ »\/_ V‰Ì¿Îfḻı »Ì±ı. ±fiı ±Î ÏfiωÿÎ V‰Ì¿Îfl‰Î‹Î_
±Î‰Âı ÷˘ ÷ı V‰Ì¿ÎflΛÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì fiÌ«ı …HÎΉı·Ì ‹ÿ÷ Á‘Ì‹Î_ ±ıÀ·ı ¿ı
÷Îfl̬..............Á‘Ì‹Î_, µ@÷ ¿Î‹ ’Òfl_ ¿flÌ ±Î’‰ÎfiÌ ⁄Î_Ëı‘flÌ ±Î’_ »\_/
±Î’̱ı »Ì±ı.
2. Ë/_ ±‹ı, ¿_ÀΡ @ÀfiÌ Á΋ÎL› Âfl÷˘ ±fiı ω√÷˘ ÁÎ◊ı ΩıÕ· ı ¿_ÀΡ @ÀfiÌ
¬ÎÁ Âfl÷˘fi_ ’ηfi ¿fl‰Î ±◊‰Î ÷ı‹Î ¿ÁÒfl ◊›ı◊Ì, ¬flÌÿfiÎflfiı ±Î‰Ì
Âfl÷˘fiÎ ¤_√ ⁄ÿ· µ@÷ Âfl÷˘‹Î_ …HÎΉı· fl¿‹ ‰Î…⁄Ì ‰‚÷fl ÷flÌ¿ı «Ò¿‰Ì
±Î’‰Î ¿⁄Ò· ◊Ι »\/_ ◊¥±ı »Ì±ı ±fiı ⁄_‘Ι »\/_ ⁄_CÎÎ¥±ı »Ì±ı.
3. ‰‘‹Î_ Ë_ / ±‹ı ‰Ì…‚Ì-√˘Ã‰HÎfi˘ ŒÎ›ÿοÎfl¿ µ’›˘√ Âw
¿›Î˝fiÌ ÷Îfl̬◊Ì ⁄Îfl ‹ÏËfiÎfiÌ ±_ÿfl, ¬Î‹Ì¤flÌ ¿Î‹√ÌflÌfiı ¿ÎflHÎı, ±◊‰Î
‹ıÓ / ±‹ı ’ÒflÌ ’ÎÕı· ¬Î‹Ì¤flÌ ÁΑfiÁ΋√˛Ìfiı ¿ÎflHÎı ÷ı‹Î_ ±Î‰Ì ¬Î‹Ì±˘
…HÎÎ¥ ±Î‰ı ÷˘ ÷ı ⁄‘Ì ¬Î‹Ì±˘ ‹Îfl/±‹ÎflÎ ¬«˝ ÿflV÷ ¿flÎ‰Ì ±Î’‰Î
¿⁄Ò· ◊Ι »\_/◊¥±ı »Ì±ı.
(ÁËÌ)
148 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
÷Îfl̬ .................. V◊‚ ......................... ÷Îfl̬ ......................
199................fiÎ .............. ‹ÏËfiÎfiÌ ............. ÷Îfl̬ ±Î◊Ì, Ë_
µ’›@˝ ÷ ÏfiωÿÎ, √…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌ ‹ÎÀı ±fiı ±ı‹fiÎ ‰÷Ì V‰Ì¿Îfl_ »\._
V◊‚..........................
199 ............... fiÎ ..................... ‹ÏËfiÎfiÌ ..................... ÷Îfl̬.
(3) ΩËıfl¬⁄fl
““√…flÎ÷Ì ¤ÎÊÎ ±fiı ÷ıfiÎ ÁÎÏËI›fi˘ ω¿ÎÁ”” ±ı ›˘…fiÎ ËıÂ
√…flÎ÷ Áfl¿Îflı fiÌ«ı …HÎΉı· ›˘…fiα˘ ±‹·‹Î_ ‹Ò¿Ì »ı. ±Î ›˘…fiα˘‹Î_
flÁ ‘flΉ÷Î ·ı¬¿˘fiı ’˘÷ÎfiÌ ¿ÚÏ÷fiÎ ≠¿ÎÂfi ±◊ı˝ ¿ıÀ·Ì¿ Âfl÷˘fiı ±‘Ìfi
flËÌfiı ÁËΛ¿ √˛ÎLÀ ‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀıfiÎ ±Î‰ıÿfi’h΢ ‹ÎÀı ÁÎÏËI› ±¿Îÿ‹Ì,
√…flÎ÷ flÎF›, √Î_‘Ìfi√fl-±ı ¿«ıflÌfi˘ Á_’¿˝ ÁΑ‰Î ±Î◊Ì …HÎΉ‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı. fiÌ«ı …HÎΉı· ›˘…fiα˘ ±_√ıfiÎ ±Î‰ıÿfi’h΢ ÁÎ◊ı ËV÷≠ı÷
‹˘¿·‰ÎfiÌ »ıS·Ì ÷Î. ........................flά‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. Ïfi›÷ ÷Îfl̬
⁄Îÿ ‹‚ı·Î ±◊‰Î ±‘ÒflÌ ¿ı ±V’p ω√÷ ‘flΉ÷Î ±Î‰ıÿfi’h΢ ·Z΋Î_
·ı‰ÎÂı fiËŸ.
›˘…fiÎ fi_. 1
¥Ï÷ËÎÁ, ÷k‰iÎÎfi, ωiÎÎfi, ¿·Î, ¤ÎÊÎ-ÁÎÏËI›, ÂÎjÎÌ› Á_¢‘fifiı
·√÷Î ÁÎ_V¿ÚÏ÷¿ ¤ÒÏ‹¿Î ‘flΉ÷Î √˛_◊˘ ±fiı ±ı ≠¿ÎflfiÎ ±P›ÎÁI‹¿ ·ı¬˘fiÎ
Á_√˛Ë˘, ‹ËÎÏfi⁄_‘˘ …ı‰Ì ÏÂp‹ÎL› ¿ÚÏ÷±˘fiÎ ≠¿ÎÂfi ‹ÎÀı ÁËΛ¿ √˛ÎLÀ
‹‚Ì Â¿Âı.
›˘…fiÎ fi_. 2
±√ε …ı‹fiÌ ¿˘¥’HÎ ÁÎÏËI› ¿ÚÏ÷ ’V÷¿ w’ı ≠√À fi ◊¥ ˢ› ÷ı‰Î
√…flÎ÷Ì ÁÎÏËI›fiÎ fi‰˘Ïÿ÷ ·ı¬¿˘fiÌ fiÌ«ı ÿÂν‰ı· ÁÎÏËI› ≠¿Îfl˘‹Î_fiÌ
’˘÷ÎfiÌ ≠◊‹ ¿ÚÏ÷ ±ıÀ·ı ¿ı (1) fi‰·¿◊Î-·CÎfi‰· ÁÏË÷ (2) fi‰Ï·¿Î
(3) fiÎÀ¿-±ı¿Î_¿Ì fiÎÀ¿˘ ±fiı flıÏÕ›Îı, ÀıϷω{fi w’¿˘ ÁÏË÷ (4) ∞‰fi
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 149
«ÏflhÎ (5) ÁÎÏË„I›¿ Ïfi⁄_‘˘ ±fiı (6) ¿ÎT› Á_√˛Ë˘, …ı‰Ì ·Ï·÷ ÁÎÏËI›fiÌ
¿ÚÏ÷±˘fiÎ ≠¿ÎÂfi ‹ÎÀı ÁËΛ¿ √˛ÎLÀ ‹‚Ì Â¿Âı.
±Î‰ıÿfi’h΢ ‹_√ΉfiÎfl ·ı¬¿˘±ı ¿¥ ›˘…fiÎ ‹ÎÀı ±Î‰ıÿfi’hÎ Ωı¥±ı
»ı ÷ı V’p ·¬‰_ …wflÌ »ı.
(2)
ÏÁ_‘Ì, µÿ˝Ò ±fiı ±L› ±‰Î˝«Ìfi ¤Îfl÷Ì› ¤ÎÊα˘fiΠω¿ÎÁfiÌ ›˘…fiÎ
±L‰›ı √…flÎ÷ Áfl¿Îflı ÏÁ_‘Ì, µÿ˝Ò ±fiı ±L› ±‰Î˝«Ìfi ¤Îfl÷Ì› ¤ÎÊα˘
(ÏË_ÿÌ-√…flÎ÷Ì ÏÁ‰Î›fiÌ)fiÎ ≠ÏÂZÎHÎ ‹ÎÀı ÏÂZÎHÎ Á_V◊α˘fiı ±ÎÏ◊˝¿
ÁËΛ ±Î’‰ÎfiÌ ±ı¿ ›˘…fiÎ ‹_…^fl ¿flÌ »ı. ±Î ›˘…fiÎ Ëı √…flÎ÷
flÎF›fiÌ ‹ÎL› ›Ïfi‰ÏÁ˝À̱˘, ‹ÎL› ˆZÎÏHο Á_V◊α˘, ‹ÎL› ÁÎÏË„I›¿
‹_Õ‚˘ ‰√ıflıfiı ±Î ¤ÎÊα˘fiÎ ±P›ÎÁ ¿ıLƒ˘ «·Î‰‰Î ‹ÎÀı ±ÎÏ◊˝¿ ÁËΛ
‹ı‚‰‰Î ’hÎ ·¬‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. Áfl¿ÎflÌ ÁËΛ ‹ı‚‰÷Ì ÂˆZÎÏHο Á_V◊α˘
÷ı‹… ‹ÎL› ‹ÏË·Î-‹_Õ‚˘ ‰√ıflıfiı ±√˛÷Î ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. ±Î ±_√ıfiÎ
±Î‰ıÿfi’h΢ ÷ı‹… ±ÎÏ◊˝¿ ÁËΛfiÎ Ïfi›‹˘ ‹ÎÀı flÁ ‘flΉ÷Ì Á_V◊α˘±ı
ÁÎÏËI› ±¿Îÿ‹Ì, √…flÎ÷ flÎF›, √Î_‘Ìfi√fl-±ı ¿«ıflÌfiÎı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ Á_’¿˝
ÁΑ‰˘. ±Î‰ıÿfi’h΢ V‰Ì¿Îfl‰ÎfiÌ »ıS·Ì ÷Îfl̬ ............. Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰Ì »ı.
(3)
ÏÁ_‘Ì-µÿ˝Ò ±fiı ±L› ±‰Î˝«Ìfi ¤Îfl÷Ì› ¤ÎÊα˘fiΠω¿ÎÁfiÌ ›˘…fiÎ
±L‰›ı √…flÎ÷‹Î_ ‰Á÷Î ÏÁ_‘Ì ±fiı µÿ˝Ò ¤ÎÊÎfiÎ ·ı¬¿˘fiı ≠˘IÁÎËfi ‹‚ı
±ı Ëı÷◊Ì ±Î ⁄Lfiı ¤ÎÊÎfiΠωÏÂp √HΉkÎÎ ‘flΉ÷Î µk΋ ’V÷¿˘fiı fl˘¿Õ
’flV¿Îfl ±Î’‰ÎfiÌ ›˘…fiÎ √…flÎ÷ Áfl¿Îflı ‹_…^fl ¿flÌ »ı.
±Î ›˘…fiÎ Ëı fiÌ«ı ÿÂν‰ı· ÁÎÏËI› ≠¿Îfl˘ Ëı …ıfi˘ Á‹Î‰ıÂ
◊÷˘ ˢ› ±ı‰Î ≠˙œ˘ ‹ÎÀıfiÎ ’V÷¿˘fiÎ ·ı¬¿˘fiı≠I›ı¿ ÁÎÏËI› ≠¿Îfl ÿÌÃ
w..............................fi_ ≠◊‹, w...............fi_ ⁄Ì…\_ ±fiı w. ...................fi_
hÎÌ…\_ ±ı‹ ‰‘‹Î_ Ô‰‘ ¿<· hÎHÎ ¥fi΋˘ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
150 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
1. fi‰·¿◊Î, 2. À>_¿Ì ‰Î÷ν, 3. ¿ÎT› 4. ∞‰fi«ÏflhÎ, ±ÎI‹«ÏflhÎ,
V‹flHÎ’h΢, 5. Ïfi⁄_‘˘, T›„@÷√÷ Ïfi⁄_‘˘, Á΋ÎL› iÎÎfi µ’flfiÎ_ ’V÷¿˘,
≠‰ÎÁ ’V÷¿˘ 6. ÷k‰iÎÎfi, ¥Ï÷ËÎÁ, Á΋ÎÏ…¿ÂÎjÎ, 7. ÁÎÏËI› ω‰ı«fi,
¤ÎÊÎ T›Î¿flHÎ, 8. ¤˙Ï÷¿ ωiÎÎfifiı ·√÷Î_ ’V÷¿˘ 9. ±ı¿◊Ì Ô‰‘ ±_¿‰Î‚Î
fiÎÀ¿˘, 10. ±ı¿Î_¿Ì fiÎÀ¿˘.
fiÌ«ı ÿÂν‰ı·Î ’Î_« ÁÎÏËI›≠¿Îfl˘ Ëı …ıfi˘ Á‹Î‰ı ◊÷˘ ˢ› ÷ı‰Î_,
⁄΂¿˘ ‹ÎÀı ·¬Î›ı· ’V÷¿˘fiÎ ·ı¬¿˘fiı≠I›ı¿ ÁÎÏËI› ≠¿Îfl ÿÌÃ
w.....................fi_ ≠◊‹, w..............fi_ ⁄Ì…\_ ±fiı w.....................fi_ hÎÌ…\_
±ı‹ Ô‰‘‹Î_ Ô‰‘ ¿<· hÎHÎ ¥fi΋Îı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
1. ¿Ï‰÷Î, ⁄΂¿ÎT›˘, ΩıÕ¿HÎÎ_, Ï«hÎ ’V÷¿˘ ‰√ıflı, 2. ∞‰fi«ÏflhÎ
3. À>_¿Ì ‰Î÷ν±˘, ’flÌ¿◊α˘, ·˘¿¿◊α˘, 4. Á΋ÎL› iÎÎfi µ’flfiÎ_ ’V÷¿˘,
…ı‹Î_ T›ÎÁ_√-ˢ⁄Ì{fi˘ ±fiı ÂÎj΢fi˘ Á‹Î‰ı ◊÷˘ ˢ›, 5. ⁄΂¿˘ ‹ÎÀı
fiÎÀ¿˘.
÷Î. 1·Ì ±ıÏ≠·, ..............◊Ì ÷Î. 31‹Ì ‹Î«˝........Á‘ÌfiÎ ⁄ı ‰Ê˝fiÎ
√΂΋Î_ ≠√À ◊›ı·Î_ ’V÷¿˘ ±◊‰Î ±Î √΂΋Î_ ÷ˆ›Îfl ◊›ı·Ì ËV÷≠÷˘
«Î· ‰Ê˝ı ≠V÷÷ ›˘…fiÎ Ëı V’‘ν ‹ÎÀı fl…^ ◊¥ ¿Âı. ›˘…fiÎfiÎ Ïfi›‹˘
÷ı‹… ≠‰ı ‹ÎÀı ÏÁ_‘Ì ±fiı µÿÒ˝ ¤ÎÊÎfiÎ ·ı¬¿˘±ı ÁÎÏËI› ±¿Îÿ‹Ì,
√…flÎ÷ flÎF›, √Î_‘Ìfi√fl-±ı ¿«ıflÌfi˘ ±Î ΩËıflÎ÷ ≠√À ◊›ÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì
±ı¿ ‹ÎÁfiÌ ±_ÿfl Á_’¿˝ ÁΑ‰˘.
(4)
19.................fiÎ ‰Ê˝ (.................◊Ì.....................) ‹ÎÀı ±Î ¿«ıflÌfiı
·√÷_ ““‹Î·fiÌ ËıflŒıfl”” fi_ ¿Î‹ ¿fl‰Îfi˘ ¿˘LÀˇÎ@À ±Î’‰Îfi˘ »ı. ±Î ¿Î‹‹Î_
flÁ ‘flΉ÷Ì ’ıœÌ±˘±ı ±Î ¿«ıflÌ‹Î_◊Ì ±Î ¿Î‹fiı ·√÷Ì Âfl÷˘ ±fiı ‹Î·fiÎ
ËıflŒıflfiÎ V◊‚˘fiÌ Ï‰√÷‰Î‚Ì ÀıLÕfl fi˘ÏÀÁ ‹ı‚‰Ì, ÷ı‹Î_ ¤Î‰ ¤flÌ ÁÌ·⁄_‘
¿‰fl‹Î_ ¿‰fl µ’fl ““‹Î·fiÌ ËıflŒıflfiÎ ¿˘LÀˇÎ@ÀflfiÎ ¤Î‰”” ±ı‹ V’WÀ ·¬Ì,
±Î ¿«ıflÌfiı ‹˘Õ΋Î_ ‹˘ÕÎ ÷Îfl̬...........fiÎ fl˘… ¿«ıflÌfiÎ ¿Î‹¿Î…fiÎ Á‹›
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 151
ÿflQ›Îfi ‹‚ı ÷ı flÌ÷ı ’ˢӫÎÕ‰ÎfiÎ flËıÂı. ¤Î‰’hο ÁÎ◊ı ⁄ÎfiÎfiÌ fl¿‹
w. ..............’ÒflÎ ¤flÌ ±Á· «·HÎ ±‰U› ΩıÕ‰_. ±fi΋÷ ‰√flfiÎ
¤Î‰’hο ω«ÎflHÎ΋Î_ ·ı‰ÎÂı fiÏË.
T›‰V◊Î’¿
Áfl¿ÎflÌ ‹K›V◊ ≠ıÁ,
√Î_‘Ìfi√fl
(5)
Ï…S·Î....................fiÎ ............................ ……fiÌ ¿ÎıÀ˝‹Î_ ‰ÎflÁÎË¿
≠‹ÎHÎ’hÎ ¿ıÁ fi_⁄fl ..............fiÎ ±fl…ÿÎfl ...........fiÎ ’hÎ .................
√΋ ........................ Ï…S·ÎfiÎ flËı‰ÎÁÌ ...............................fiÎ ’IfiÌ
lÌ‹÷Ì .........................fi_ Q≤I› ◊÷Î_ ÿı‰Î ÷◊Î Ω‹Ìfi√Ìfḻ˘ ±_√ı ‰ÎflÁÎË¿
‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀı µ’fl fi΋◊Ì …HÎΉı· ±fl…ÿÎflı ““¤Îfl÷Ì› ‰ÎflÁÎË¿
±Ï‘Ïfi›‹”” Ëı à ‚ ±fl∞ ¿flÌ »ı ±fiı µ@÷ ±fl∞fiÌ Á fi ‰HÎÌ
÷Îfl̬...........fiÎ fl˘… flά‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. ÷ı◊Ì, fi˘ÏÀÁ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı
»ı ¿ı ‰ÎflÁÎË¿ ≠‹ÎHÎ’hÎ ±Î’TÎ΋Î_ ±Î‰ı ÷ı ’Ëı·Î_, µ@÷ ÿı‰Î ±fiı
Ω‹Ìfi√Ìfḻ˘‹Î_ ÏË÷ ‘flΉfiÎfl ¿˘¥ ’HÎ T›„@÷, ¥E»Î ˢ› ÷˘
÷Î...................fiÎ fl˘… ±Î ¿˘À˝fiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ‹Î_ ËÎ…fl flËÌ ‰Î_‘˘ ˢ› ÷˘
÷ı fl…^ ¿flÌ Â¿ı »ı.
±Î… ÷Îfl̬..................fiÎ fl˘…, ‹ÎflÌ ÁËÌ ¿flÌfiı ¿˘À˝fi˘ ÏÁy˘
·√ΉÌfiı Á˘_M›_.
(4) ËflÎ∞ fi˘ÏÀÁ
‹¿Îfi ±fiı ‹Î√˝T›‰ËÎfl ω¤Î√fiÎ .............. ‹Î√˝fiÎ ....................
Ï¿·˘‹ÌÀfl ’fl ±Î‰ı·Î .............. Ï…S·ÎfiÎ ............... √΋ ’ÎÁı .................
fiÿÌfiÎ ...........’· ’fl. ÷Î ...................◊Ì ÷Î ................... Á‘Ì ÀˇÎÏŒ¿ ’fl
fiοΉıfl˘ fiά‰Î ‹ÎÀı ...........................¬Î÷ı ‹ÎflÌ ¿«ıflÌfiÎ ‹¿Îfi‹Î_
152 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
÷Î................fiÎ fl˘… Á‰ÎflfiÎ................‰ÎB›ı ΩËıfl ËflÎ∞ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
ËflÎ∞‹Î_ Á˙◊Ì ‰‘ ⁄˘·Ì ¿flfiÎflı ËflÎ∞ ’ÒflÌ ◊Λ ¿ı ÷fl÷ ⁄˘·ÌfiÌ 25 À¿Î
fl¿‹ ±fiı ⁄οÌfiÌ fl¿‹ ’¬‰ÎÏÕ›ÎfiÌ ±_ÿfl ±«Ò¿ …‹Î ¿flΉ‰Ì ’ÕÂı.
¿˘LÀˇÎ@ÀfiÌ Âfl÷˘ ÁÎ◊ı …\ÿÎ …\ÿÎ ‰√˝fiÎ ÀˇÎÏŒ¿ ’ÎÁı◊Ì ‰ÁÒ· ¿flÌ
¿Î÷Î ÿflfiÌ ±fiÁÒÏ«fiÌ fi¿· ‹ÎflÌ ¿«ıflÌ‹Î_◊Ì ’Î_« wÏ’›Î ¤flÌfiı ‹ı‚‰Ì
¿ÎÂı.
(5) ≠‹ÎHÎ’hÎ
(¿) ÷⁄Ì⁄Ì ÷’ÎÁfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ
√. flÎ. Áı. Ïfi. Œ˘‹˝ fi_. 11
(…\±˘ Ïfi›‹ - 674)
±fl…ÿÎflfiÌ ÁËÌ............................................
flΩ ±◊‰Î flΩ ·_⁄Ή‰Ì ±◊‰Î w’Î_÷Ïfl÷ flΩfiÌ ¤·Î‹HÎ ¿fl÷_
Ï⁄fi-flÎ…’ÏhÎ÷ ¿‹˝«ÎflÌ ‹ÎÀıfi_ ÷⁄Ì⁄Ì ≠‹ÎHÎ’hÎ.
Ë_............................... ¿ıÁfiÌ ¿Î‚∞¤flÌ Ω÷-÷’ÎÁ ’»Ì ±Î◊Ì
≠‹ÎÏHÎ÷ ¿fl_ »\_ ¿ı lÌ ............................. …ı‹fiÌ ÁËÌ µ’fl ±Î’Ì »ı ÷ı±˘
............................... fl˘√◊Ì ’ÌÕΛ »ı. ±fiı ÷ı‹fiÌ ÷Ï⁄›÷ Á‘Îfl‰Î ‹ÎÀı
÷Î ................ ◊Ì ÷Î ..................... Á‘Ì .............. ‹ÿ÷ ‹ÎÀı Œfl…
’fl◊Ì √ıflËÎ…fl flËı‰Îfi_ ±Ïfi‰Î›˝ flÌ÷ı ±ÎÔ‰U›¿ ˢ‰Îfi_ Ë_ ‹Îfi_ »_.
V◊‚— fi˘Ó‘Λı·Î ÷⁄Ì⁄Ì T›‰VÎΛÌ
÷Îfl̬— fi˘_‘HÎÌ fi_⁄fl......................
(¬) V‰ÎVJ› ≠‹ÎHÎ’hÎ
Ïfi›‹ 641 (1)
±fl…ÿÎflfiÌ ÁËÌ...................................................
Ë_ ......................... fi˘Ó‘Λı·˘ ÷⁄Ì⁄Ì T›‰ÁÎ›Ì ±Î◊Ì ≠‹ÎÏHÎ÷ ¿fl_
»\_ ¿ı ‹ıÓ................. ¿«ıflÌfiÎ µ’fl ÁËÌ ¿flfiÎfl lÌ .............................fiı
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 153
¿Î‚∞’Ò‰˝¿ ÷’ÎV›Î »ı ±fiı ‹fiı ·Î√ı »ı ¿ı ÷ı ÷ı‹fiÌ ‹Î_ÿ√Ì‹Î_◊Ì ÁÎflÎ
◊¥ √›Î »ı ±fiı Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌfiÌ ŒflΩı Á_¤Î‚‰Î ‹ÎÀı ˉı ·Î›¿ »ı.
Ë_ ωÂıÊ‹Î_ ≠‹ÎÏHÎ÷ ¿fl_ »\_ ¿ı ±Î ÏfiHν› ’fl ±Î‰÷Î_ ’Ëı·Î_ …ıfiÎ ±Î‘Îflı
flΩ ‹_…^fl ¿fl‰Î‹Î_ ¿ı ·_⁄Ή‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì ÷ı ¿ıÁfiÎ ‹Ò‚ ÷⁄Ì⁄Ì
≠‹ÎHÎ’hÎ ±fiı Ïfi‰ıÿfi ±◊‰Î ÷ıfiÌ ≠‹ÎÏHÎ÷ fi¿·˘ ‹ıÓ ÷’ÎV›Î »ı ±fiı
‹ÎflÎ ±Î ÏfiHν› ·ı‰Î‹Î_ ÷ı K›Îfi‹Î_ ·Ì‘Î »ı.
V◊‚—- ÷⁄Ì⁄Ì T›‰ÁΛÌfiÌ ÁËÌ.
÷Îfl̬—
(√) ’√Îflfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ
fi_. √…flÎ÷ flÎF›,
.................¬Î÷_
±‹ÿΉÎÿ.
÷Îfl̬—
±Î◊Ì ≠‹ÎÏHÎ÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ¿ı ±Î ¿«ıflÌfiÎ …\Ïfi›fl ¿Îfl¿<fi
lÌ..............................fiı Ëη ‹‚÷˘ ‹ÎÏÁ¿ ’√Îfl fiÌ«ı ≠‹ÎHÎı »ı—-
’√Îfl w.
‹˘ÓCΉÎflÌ ¤J◊_ w.
CÎfl¤ÎÕÎ ¤J◊_ w.
V◊ÎÏfi¿ ‰‚÷fl ¤J◊_ w.
¿<· w.
(wÏ’›Î.............................................................................)
ÁËÌ.
.................................
≠Ï÷
lÌ ........................................................................
154 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(6) ÷¿÷Ì
(1)

√…flÎ÷ flÎF›
±Î..........................fi˘ (¤‰fi/’· ’Ïfl›˘…fiÎ/ˢ„V’À·/⁄_‘ ‰√ıflı
…ıfi_ Ï·Îfl˘’HÎ ¿ı µÿ˚CÎÎÀfi ˢ› ±ıfi_ fi΋ ·¬‰_.)
Ï·ÎL›ÎÁωϑ/ µÿ˚CÎÎÀfiωϑ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ ........................fiÎ
‹ÎfifiÌ› ‹_hÎÌ lÌ .................... fiÎ ‰flÿ ËV÷ı.....................fiÎ ‹ÎfifiÌ›
‹_hÎÌ lÌ .................... fiÎ ±K›ZÎ’ÿı, lÌ ...........................fiÎ ‹A›
‹Ëı‹Îfi’ÿı ÷ı‹… lÌ .......................fiÎ ±Ï÷Ï◊ ωÂıÊ’ÿı ›˘…‰Î‹Î_ ±ÎT›˘.
¿................, .................‰Îfl ÷Î...........1978 ........................
±Î‹_hÎHÎ ’ÏhοÎfi˘ fi‹Òfi˘

lÌ‹Îfi/ lÌ‹÷Ì........................................
................... Ï…S·ÎfiÎ ...................... ¬Î÷ı .....................fi˘
Ï·ÎL›ÎÁωϑ/µÿ˚CÎÎÀfi Á‹Îfl_¤ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ ........................fiÎ
‹ÎfifiÌ› ‹_hÎÌ lÌ..............................fiÎ ‰flÿ ËV÷ı.................fiÎ
fl˘….........................¿·Î¿ı.............................›˘…‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı.
±Î Á‹Îfl_¤fi_ ±K›ZÎ’ÿ ...............fiÎ ‹_hÎÌ lÌ ................... Á_¤Î‚Âı.
QÎA› ‹Ëı‹Îfi ÷flÌ¿ı lÌ ........................................., ±Ï÷Ï◊ωÂıÊ
÷flÌ¿ı lÌ ................................. µ’„V◊÷ flËıÂı.
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 155
±Î Â¤≠Á_√ı ’‘Îfl‰Î ±Î’fiı ËÎÏÿ˝¿ ±Î‹_hÎHÎ »ı.
V◊‚—- ¤‰ÿÌ›
fi˘Ó‘—- ±Î‹_ÏhÎ÷˘fiı ’˘÷Îfi_ V◊Îfi...................... ¿·Î¿ı ·ı‰Î ωfi_÷Ì »ı.
⁄¿ ’˘VÀ
¤Îfl÷ Áfl¿Îfl Áı‰Î◊ı˝
..................¬Î÷ı
................................fi˘ Ï·ÎL›ÎÁ ωϑ
÷Η- ...........................
Á‹›—- ..........................
lÌ‹Îfi/lÌ‹÷Ì.............................
..........................................
..........................................
Ïfi‹_hο —-.................................
...............................................
...............................................
156 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(¬) ÏËLÿÌ‹Î_ ’hÎT›‰ËÎfl
(1)
‚⁄U∑§Ê⁄UË ¬òÊ
‚¢ÅÿÊ
ªÈ¡⁄UÊà ‚⁄U∑§Ê⁄U
.....................Áfl÷ʪ
‚ÁøflÊ‹ÿ, ªÊ¢œËŸª⁄U
ÁŒŸÊ¢∑§
‚flÊ ◊¥
..................................................................
..................................................................
Áfl·ÿ — ..................................................................
◊„UÙŒÿ,
•Ê¬∑§ ÁŒŸÊ¢∑§ ..................∑§ ¬òÊ ‚¢ÅÿÊ ....................∑§ ¬˝àÿÈûÊ⁄U ◊¥
ÁŸflŒŸ „ÒU Á∑§ ¬òÊ ‚¢ÅÿÊ..............................................................
•ÕflÊ
.....................◊¢òÊË ∑§Ù ‚ê’ÙÁœÃ •Ê¬∑§ ÁŒŸÊ¢∑§ .................... ∑§ ¬òÊ
‚¢ÅÿÊ ...................∑§ ©UûÊ⁄U ◊¥ ◊ȤÊ ÿ„U ‚ÍÁøà ∑§⁄UŸ ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê „ÈU•Ê „ÒU Á∑§
•ÕflÊ
ß‚ Áfl÷ʪ ∑§ ÁŒŸÊ¢∑§ ............... ∑§ ¬òÊ ‚¢ÅÿÊ ......................¬⁄U L§∑§
„ÈU∞ ¬òÊ √ÿfl„UÊ⁄U ∑§ ¬˝‚¢ª ◊¥ ◊ȤÊ ÿ„U ÁŸflŒŸ ∑§⁄UŸ ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê „ÈU•Ê „ÒU
緤..........................
•ÕflÊ
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 157
◊ȤÊ ÁŸŒ‡Ê „ÈU•Ê „ÒU Á∑§ ◊Ò¥ •Ê¬∑§ ÁŒŸÊ¢∑§ ...............................∑§ ¬òÊ
‚¢ÅÿÊ ................∑§Ë ¬˝ÊÁåà SflË∑§Ê⁄U ∑§⁄UÈ¢ – ◊Ê◊‹ ¬⁄U ÁfløÊ⁄U Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ
„ÒU – ÁŸáʸÿ ∑§Ë ‚ÍøŸÊ •Ê¬∑§Ù ÿÕÊ‚◊ÿ ÷¡ ŒË ¡Ê∞ªË –
•ÕflÊ
◊ȤÊ •Ê¬∑§Ê äÿÊŸ ß‚ Áfl÷ʪ ∑§ ÁŒŸÊ¢∑§......................................∑§
¬òÊ ‚¢ÅÿÊ...................∑§Ë •Ù⁄U •Ê∑§Á·¸Ã ∑§⁄UŸ ÃÕÊ ÿ„U ∑§„UŸ ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê
„ÈU•Ê „ÒU Á∑§......................................
÷flŒËÿ
∑§. π. ª.
‚¢‹ÇŸ—-
‚¢ÅÿÊ...................................... ªÈ¡⁄UÊà ‚⁄U∑§Ê⁄U
¬˝· ∑§ .................................... .........................Áfl÷ʪ
‚flÊ ◊.¥ ................................. ‚ÁøflÊ‹ÿ, ªÊ¢œËŸª⁄U.
ÁŒŸÊ¢∑§ —
(w)
Áfl·ÿ—-......................................................................
◊„UÙŒÿ,
üÊË ........................... ∑§Ù ‚ê’ÙÁÉÊà ¬òÊ ‚¢. .............. ÁŒŸÊ¢∑§ ................
Á¡‚ ◊¥. ............................∑§Ë Á‡Ê∑§Êÿà / ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ∑§Ë ªß¸ „UÒ, ß‚ ∑§Êÿʸ‹ÿ
◊¥ ¬˝Ê# „ÈU•Ê „ÒU – ◊Í‹ ¬òÊ •Ê¬∑§ ¬Ê‚ ÷¡Ã „ÈU∞ ◊ȤÊ ÿ„U ∑§„UŸ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê
„ÈU•Ê „ÒU Á∑§ •Ê¬ ∑Χ¬ÿÊ ß‚ ‚¢’¢œ◊¥ ©UÁøà ∑§Êÿ¸flÊ„UË ∑§⁄¥U –
w. ¬˝ÊÕ˸•Ù¥ ∑§Ù ß‚ ‚¢’¢œ◊¥ •Ê¬‚ ¬òÊ √ÿfl„UÊ⁄U ∑§⁄UŸ ∑§Ù Á‹π ÁŒÿÊ
ªÿÊ „ÒU –
•ÕflÊ
158 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
•Ê¬∑§ ¬òÊ ‚¢ÅÿÊ ....................... ÁŒŸÊ¢∑§ ...................∑§ ‚¢Œ÷¸◊¥ ◊ȤÊ
ÿ„U ∑§„UŸ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê „ÈU•Ê „ÒU Á∑§ ©¬UÿȸÁÀ‹Áπà Áfl·ÿ •’ ÷Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§
ÁfløÊ⁄Uʜ˟ „ÒU – •¢ÁÃ◊ ÁŸ‡øÿ „UÙ ¡ÊŸ ¬⁄U •Ê¬∑§Ù ‚ÍÁøà Á∑§ÿÊ ¡ÊÿªÊ –
•ÕflÊ
•Ê¬∑§ ¬òÊ ‚¢ÅÿÊ................, ÁŒŸÊ¢∑§ ................. ∑§ ‚¢Œ÷¸◊¥ ◊ȤÊ
ÿ„U ∑§„UŸ ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê „ÈU•Ê „ÒU Á∑§ •Êfl‡ÿ∑§ ‚ÍøŸÊ ....................... ‚ ◊Ê¢ªË
ªß¸ „ÒU •ı⁄U ©UŸ‚ ¬˝ÁÃflŒŸ ¬˝Ê# „UÙŸ ¬⁄U ß‚ ‚¢’¢œ◊¥ •Ê¬∑§Ù ‚ÍÁøà Á∑§ÿÊ
¡Ê∞ªÊ –
•ÕflÊ
◊ȤÊ •Ê¬‚ ÿ„U ∑§„UŸ∑§Ê ÁŸŒ‡Ê „ÈU•Ê „ÒU Á∑§ •Ê¬Ÿ ¡Ù ÁSÕÁà ’ÃÊ߸ „ÒU
©U‚ ŒπÃ „ÈU∞ ‚⁄U∑§Ê⁄U ß‚‚ ‚„U◊à „ÒU Á∑§ üÊË ................................... ∑§Ù
xv ◊Êø¸ v~}w ‚ v fl·¸∑§Ë •ı⁄U •flÁœ Ã∑§ ÷Ê⁄Uà ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ë ‚flÊ◊¥ ⁄U„UŸ
ÁŒÿÊ ¡Ê∞ –
÷flŒËÿ
∑§. π. ª
(ª)
•œ¸-‚⁄U∑§Ê⁄UË ¬òÊ
∑§. π. ª. •. ‚. ¬òÊ ‚¢ÅÿÊ....................
.............................. ªÈ¡⁄UÊà ‚⁄U∑§Ê⁄U
≈U. ∆U. «U. ............................ Áfl÷ʪ
‚ÁøflÊ‹ÿ, ªÊ¢œËŸª⁄U
ÁŒŸÊ¢∑§.........................
Á¬˝ÿ üÊË..................................................
Á¬¿U‹Ë ’Ê⁄U ¡’ ◊Ò¥ ÁŒÀ‹Ë •ÊÿÊ ÕÊ, Ã’ ◊Ò¥Ÿ •Ê¬∑§Ê äÿÊŸ ß‚ •Ù⁄U
ÄtuhýËh™t fux÷tf ™{q™t 159
•Ê∑§Á·¸Ã Á∑§ÿÊ ÕÊ Á∑§.......................... ß‚ ‚¢’¢œ◊¥ ◊Ò¥Ÿ ÿ„U ÷Ë ∑§„UÊ ÕÊ
Á∑§.............................•ı⁄U ‚ȤÊÊfl ÁŒÿÊ ÕÊ Á∑§ ......................ÿ„U ◊Ê◊‹Ê
’„Èà ◊„Uûfl¬Íáʸ „ÒU •ı⁄U ß‚ ¬⁄U ‡ÊËœ˝ „UË ÁŸáʸÿ ∑§⁄UŸ ∑§Ë •Êfl‡ÿ∑§ÃÊ „ÒU –
ÿÁŒ •Ê¬ ß‚∑§Ë ÁSÕÁà ‚ ◊ȤÊ ‚ÍÁøà ∑§⁄U ‚∑¥§ ÃÙ ’«UË ∑Χ¬Ê „UÙªË –
•Ê¬∑§Ê
•. ’. ∑§.
üÊË. .........................................
‚¢ÿÈQ§ ‚Áøfl,
...................................◊¢òÊÊ‹ÿ
Ÿß¸ ÁŒÀ‹Ë –
 ≠¿flHÎ 6
Á√‹ ¤ÎÊÎ_÷fl
¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÌ “ωϑ ÂOÿΉ·Ì”‹Î_ ±fi‰Îÿfi˘ ±◊˝ to turn into
anthoer lnaguage ±◊νIÎ˚ “¤ÎÊÎ_÷fl ¿fl‰_” ±ÎM›˘ »ı. ωVI≤÷ ±◊˝ ±Î
flÌ÷ı ±Î’Ì Â¿Î›— ““ ¿˘¥’HÎ ¤ÎÊÎfiÌ ¿ÚÏ÷fiı, ¿˘¥ ⁄Ì∞ ¤ÎÊ΋Î_ ‹Ò‚
·ı¬¿fiÎ ¤Î‰˘ ±fiı ω«Îfl˘fiı ’Ïfl‰Ï÷˝÷ ¿›Î˝ ωfiÎ ≠V÷÷ ¿fl‰Ì ±ı ±fi‰Îÿ
»ı.””
“O≤ËIÎ˚ ÂOÿ¿˘Â” ±fiÁÎfl ±fi‰Îÿfi˘ ±◊˝ ŒflÌ◊Ì ¿Ëı‰_, T›ÎA›Î ¿ı
Á‹◊˝fifiÎ ±◊˝‹Î_ ’fifl„@÷, ¤ÎÊÎ_÷fl »ı. ¤ÎÊÎfiÎ ÂOÿ¿˘Â‹Î_ ±fi‰Îÿfi˘
±◊˝ ±ÎM›˘ »ı — …ı‹Î_ ¿Ëı‰Î¥ √›ı·Ì ‰Î÷fi_ ŒflÌŒflÌ ¿◊fi ˢ› ±ı‰˘
‰Î@›fi˘ ¤ıÿ.
µ‹ÎÂ_¿fl ΩıÂ̱ı ·A›_ »ı — “±fi‰Îÿ ±ıÀ·ı ‹Ò‚fiÌ ’λ‚ ’λ‚
±fiı ‹Ò‚fiı ±fiÁflÌfiı ⁄˘·‰_ ÷ı.”
±Î Á_ÿ¤˝‹Î_ ¤ÎÊÎ_÷flfiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎfi_ ±‰·˘¿fi ¿fḻı-
Á√‹ ¤ÎÊÎ_÷flfiÎ fi‹ÒfiÎ
SECURITY BOND
1. Know all men by these presents that I ...................a
candidate selected for appointment to the post of .............in
accordance with the rules contained in Government
Notification, ...................Department, No........ dated the
...............(hereinafter referred to as “the rules”) am held and
firmly bound unto the Governor of Gujarat exercising the
executive power of the Government of the State of Gujarat
160
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 161
(hereinafter referred to as “the Government” which
expression shall, unless the context otherwise requires,
include his successors and assignees) in the amount equal
to pay and allowances paid to me by Government during
my training plus Rs. 150/- being an expenditure incurred by
Government on my trainning and which is to be paid to the
Government for which payment, well and truly to be made
I bind myself, my heirs, executors, administrators and legal
representatives by these presents.........................................
Whereas I am required under the rules to execute a
bond for refund to the Goverment of the amount equal to
pay and usual allowances drawn by me during the training
in the event of my (a) failure to compelete the prescribed
training course, or (b) failure to appear in the Pre-Service
examination.or (c) failure to comply with any of the
provisions of the probation rules, if any, to the satisfaction
of Government or (d) quitting service before the completion
of the period of 3 years from the date of my regular
appointment on satisfactory completion of the probation
period.
Now, the condition of the above written bond is that, if,
I duly and faithfully observe and perform the stipulations
and conditions on my part to be observed and performed as
contained in the said rules (Which rules shall be deemed to
form part of these presents). then the above written bond
shall be void, otherwise the same shall remain in full force
and effect;
provided that without prejudice ot other right or
remedies, it shall be open to the Government to recover the
amount payable under this bond as arrears of land revenue.
162 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
In witness whereof I have here set my hand this day.........
of ................199.
Signed and delivered by the above named in the
presence of
Signature
(1) Signature and full address.
(2) Signature and full address.
Ω‹Ìfi ¬÷
(1) ±Î ¬÷◊Ì Á‰ı˝ ·˘¿˘fiı ΩHÎ ◊Λ ¿ı Ë_.....................ω¤Î√fiÎ
÷Îfl̬..............fiÎ Áfl¿ÎflÌ ΩËıflfi΋Πfi_...............................‹Î_ …HÎΉı·Î
Ïfi›‹˘ (…ıfi˘ ±Î‹Î_ ˉı ’»Ì “Ïfi›‹˘” ÷flÌ¿ı µS·ı¬ ¿›˘˝ »ı ÷ı)
±fiÁÎfl.................fiÌ …B›Î ’fl Ïfi‹c¿ ‹ÎÀı ’Á_ÿ ◊›ı·˘ µ‹ıÿ‰Îfl,
√…flÎ÷ flÎF›fiÌ ‰Ë̉ÀÌ ÁkÎÎfi˘ µ’›˘√ ¿fl÷Î √…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌ
(…ıfi˘ ±Î‹Î_ ˉı ’»Ì ““Áfl¿Îfl”” ÷flÌ¿ı µS·ı¬ ¿›˘˝ »ı, …ı ÂOÿ≠›˘√‹Î_,
Á_ÿ¤˝◊Ì ±L›◊Î ±’ıÏZÎ÷ fi ˢ› ÷˘ ÷ı‹fiÎ µkÎflÎÏ‘¿Îfḻ˘ ±fiı
±ıÁÎ¥fi̱˘fi˘ Á‹Î‰ı ◊Λ »ı) ÁÎ◊ı, ‹ÎflÌ ÷η̋fiÌ ‹ÿ÷ ÿflQ›Îfi
Áfl¿Îflı ‹fiı «Ò¿‰ı· ’√Îfl ±fiı ¤J◊Î_ fl¿‹ ±fiı ‹ÎflÌ ÷η̋ ±_√ı Áfl¿Îflı
¿flı· ¬«˝fiÎ w. 150/- ±ı‹ Áfl¿Îflfiı «Ò¿‰‰ÎfiÌ ◊÷Ì fl¿‹ ±ı ⁄_fiı …ıÀ·Ì
fl¿‹ Áfl¿Îflfiı «Ò¿‰‰Î ‹ÎÀı …‰Î⁄ÿÎfl ⁄fi_ »\_ ÷◊Î ºœ÷Î’Ò‰˝¿ ⁄_‘Ι »\_
±fiı ±Î ⁄Lfiı fl¿‹fiÌ «¿‰HÎÌ ⁄flÎ⁄fl ±fiı ÁÎ«Ì flÌ÷ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı
‹ÎÀı ±Î ¬÷◊Ì Ë_ ’˘÷ı, ‹ÎflÎ ‰ÎflÁ˘, ±ı¿{Ì@›Àfl˘, ‰Ë̉ÀÿÎfl˘ ±fiı
¿Î›ÿıÁflfiÎ ≠Ï÷ÏfiÏ‘±˘ ⁄_‘Î¥±ı »Ì±ı.
÷η̋fiÌ ‹ÿ÷ ÿfl„QΛÎfi ‹fiı ‹‚ı·Î ’√Îfl ±fiı flÎ⁄ı÷Î ‹…⁄fiÎ
¤J◊Î_ …ıÀ·Ì fl¿‹ ±fiı ‹ÎflÌ (¿) Ïfi›÷ ÷η̋ ±P›ÎÁø‹ ’ÒflÎı ¿fl‰Î‹Î_
ÏfiWŒ‚÷Î ±◊‰Î (¬) Áı‰Î ’Ò‰ı˝fiÌ ’flÌZÎ΋Î_ ⁄ıÁ‰Î‹Î_ ÏfiWŒ‚÷Î ±◊‰Î
(√) ±…‹Î›Â ±_√ıfiÎ Ïfi›‹˘ ˢ› ÷˘ ÷ıfiÌ ¿˘¥ Ωı√‰Î¥ Áfl¿Îflfiı Á_÷˘Ê
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 163
◊Λ ±ı flÌ÷ı ’ηfi ¿fl‰Î‹Î_ ÏfiWŒ‚÷Î ±◊‰Î (CÎ) ±…‹Î¥ÂfiÌ ‹t÷
Á_÷˘Ê¿Îfl¿ flÌ÷ı ’ÒflÌ ◊›ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì ‹ÎflÌ Ïfi›Ï‹÷ Ïfi‹c¿fiÌ ÷Îfl̬◊Ì
3 ‰Ê˝fiÌ ‹ÿ÷ ’ÒflÌ ◊÷Î_ ’Ëı·Î fi˘¿flÌ »˘Õ‰ÎfiÎ ≠Á_√ı ÷η̋ ÿflÏ‹›Îfi
‹ıÓ ·Ì‘ı·Î ’√Îfl ±fiı fl˘Ï…_ÿÎ ¤J◊Î_ …ıÀ·Ì fl¿‹ Áfl¿Îflfiı ’fl÷ ¿fl‰Î
±_√ıfi_ Ω‹Ìfi¬÷, Ïfi›‹˘ Ëı ‹Îflı ¿flÌ ±Î’‰Îfi_ flËı »ı, ÷ı◊Ì
ˉı µ’fl …HÎΉı·Î ¬÷fiÌ Âfl÷ ±ı‰Ì »ı ¿ı Ë_ ‹ÎflÎ ’ZÎı ’ηfi
¿fl‰ÎfiÌ ±fiı ⁄Ω‰‰ÎfiÌ ±fiı (±Î ·ı¬fiÎ ±ı¿ ¤Î√ w’ı √HΉ΋Î_
±Î‰ı·Î) ÁÿflË Ïfi›‹˘‹Î_ …HÎΉı· ±fi⁄_‘˘ ±fiı Âfl÷˘fi_ ωϑÁfl ±fiı
ÏfiWÃÎ’Ò‰˝¿ ’ηfi ¿flÌ ÷◊Î ⁄Ω‰Ì ÷˘ µ’fl ·¬ı·_ ¬÷ flÿ ◊Âı,
±L›◊Î ÷ı ’Òflı’Òfl_ ±‹·Ì ±fiı ±Áfl¿Îfl¿ flËıÂı.
’fl_÷ ±L› Ë¿˘ ±◊‰Î µ’Λ˘fiı ⁄Α ±ÎT›Î ÏÁ‰Î›, ±Î ¬÷ ËıÂ
«Ò¿‰‰ÎfiÌ fl¿‹, …‹Ìfi ‹ËıÁÒ·fiÌ ⁄Î¿Ì ÷flÌ¿ı ‰ÁÒ· ¿fl‰ÎfiÌ Áfl¿Îflfiı »^À
flËıÂı.
±ÎfiÌ ÁÎZÎÌw’ı ‹ıÓ ±Î…ı 19..................fiÎ ÷Î.......................fiÎ fl˘…
±Î ¬÷ µ’fl ÁËÌ ¿flÌ »ı.
(1) ÁËÌ ±fiı ’Ò fl_ Áflfi΋_.
(2) ÁËÌ ±fiı ’Ò fl_ Áflfi΋_. ÁËÌ

(2) Form of Surety Bond

(1) KNOW ALL MEN BY THESE PRESENTS THAT
I ........................... son of ....................................resident of
.............. in the District of .....................at present employed
as a permanent ................... in the .................... (hereinafter
called the “surety”) am held and firmly bound unto the
Governor of Gujarat (hereinafter called “the Government”
which exepression shall include his successors and
164 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
assignees) in the sum of Rs.................... (Rupees ...............only)
with interest as hereinafter specified and all costs between
attorney and client and al charges and expenses that shall
or may have been incurred by or occassioned to the
Government ot be paid to the Government FOR WHICH
PAYMENT to be well and truly made hereby bind myself,
my heirs, executors, administrators and representatives
firmly by these presents. In witness whereof I have set my
hand here to the...................... day of .......................one
thousand nine hundred and...................
(2) WHEREAS the Government has agreed to ................
son of .............. a resident of ........................in the District of
..................at present employes as temporary ...................in the
.............. (hereinafter called the “borrower”) at the borrower
own request an advance of Rs .............. (Rupees ...............only)
for the.................. and WHEREAS THE BORROWER has
undertaken to repay the said amount in .................... equal
monthly instalment with interest as calculated at the rate
and in the manner prescribed under rule 90 thereon or on so
much thereof as shall for the time being remain due and
unpaid calculated at fixed Government rates in force for
Government loans from the day of the advance.
(3) The Government has agreed to bear the stamp duty,
if any, for this document.
Signed and delivered
by the said
................................ . ................................
................................. (Signature of Surety)
at ...................................... (Designation)
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 165
this.........................day Office to................
of.......................... which attached
19 ........................... In the presence of-
Signature, adrdress and (1)
Occupation of the (2)
witnesses.
ACCEPTED
For and on behalf of the Governor of Gujarat.
(2) Ω‹Ìfi¬÷fi_ Œ˘‹˝

(1) ±Î ¬÷◊Ì Á‰ı˝fiı ΩHÎ ◊Λ ¿ı ..............................fi˘

’hÎ..................... Ï…S·ÎfiÎ ............................fi˘ flËı‰ÎÁÌ ±fiı
Ëη...............‹Î_ ....................fiÌ ¿Î›‹Ì ........................…B›Î ‘flΉ÷Îı
Ë_ lÌ....................................... (±Î ¬÷‹Î_ ˉı ’»Ì …ıfi˘ µS·ı¬
““Ω‹Ìfi”” ÷flÌ¿ı ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı) Áfl¿Îflfiı ±ËŸ ˉı ’»Ì ÿÂν‰ı·Ì flÌ÷ı
T›Î… ÁÏË÷ «Ò¿‰‰ÎfiÌ w. ............. (±_¿ı wÏ’›Î ..................Œ@÷)fiÌ
fl¿‹ ÷ı‹ … ±ıÀfia ÷◊Î ±ÁÌ· ‰E«ıfi_ ÁC΂_ ¬«˝ ±fiı Áfl¿Îfl ¶ÎflÎ
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ¿ı ¿fl‰Îfi˘ ≠Á_√ µ’„V◊÷ ◊Λ ±ı‰Î ⁄‘Î … «Î…˝ ±fiı ¬«˝
«Ò¿‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ıfiÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ ·™ »\_ ±fiı ±ı ±_√ı √…flÎ÷fiÎ flÎF›’η
(±Î ¬÷‹Î_ ˉı ’»Ì …ıfi˘ µS·ı¬ ““Áfl¿Îfl”” ÷flÌ¿ı ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı ±fiı
…ı ÂOÿ≠›˘√‹Î_ ±ı‹fiÎ µkÎflÎÏ‘¿Îfḻ˘ ±fiı fi΋Œıfl ¿flfiÎflα˘fi˘ Á‹Î‰ıÂ
◊Âı.) ÁÎ◊ı ºœ÷Î’Ò‰˝¿ ⁄_‘Ι »\_, ±Î «¿‰HÎÌ ⁄flÎ⁄fl ±fiı ÁÎ«Ì flÌ÷ı
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ı ±_√ı, ±Î◊Ì Ë_ ’˘÷ı, ‹ÎflÎ ‰ÎflÁ˘, ±ı@{Ì@›Àfl˘,
‰Ë̉À¿÷ν±˘ ±fiı ≠Ï÷ÏfiÏ‘±˘ ±Î ¬÷ ±L‰›ı ºœ÷Î’Ò‰˝¿ ⁄_‘Î¥±ı »Ì±ı.
±ÎfiÌ Áάw’ı ±ı¿ ËΩfl fi‰Á˘............................fiÎ Ïÿ‰Áı ‹ıÓ ‹ÎflÎ
ËV÷ÎZÎfl ¿›Î˝ »ı.
166 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(2) .................................... Ï…S·ÎfiÎ ............................fiÎ
flËı‰ÎÁÌ ...............fiÎ ’hÎ ±fiı Ëη ....................‹Î_ Ë_√Î‹Ì .............
÷flÌ¿ı fi˘¿flÌ ¿fl÷Î .............. ±Î (±Î ¬÷‹Î_ ˉı ’»Ì …ıfi˘ µS·ı¬ “fiÎHÎÎ_
µ»ÌfiÎ ·ıfiÎfl” ÷flÌ¿ı ¿›˘˝ »ı.) fiı Áfl¿Îflı ...................‹ÎÀı wÎ. ................
(±_¿ı wÎ. ....................Œ@÷)fiÌ ’ıÂ√Ì ’˘÷ÎfiÌ Ï‰fi_÷Ì◊Ì ±Î’‰Î ¿⁄ÒS›_
»ı ±fiı ““fiÎHÎÎ_ µ»ÌfiÎ ·ıfiÎflı”” µ@÷ fl¿‹, ÷ı ’flfiÎ Ïfi›‹ 90 ±L‰›ı
Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· ÿflı ±fiı ±ı flÌ÷ı √HΉ΋Î_ ±Î‰ı· T›Î… ÁÏË÷
±◊‰Î ±ı ’ˆ¿Ì ÷ı Á‹›ı ⁄Î¿Ì ±fiı ‰HΫҿ‰Î›ı·Ì flËÌ Ë˘› ±ıÀ·Ì fl¿‹
’flfiÎ ’ıÂ√Ì ±ÎM›ÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì Áfl¿ÎflÌ ·˘fi ±_√ı ±‹·‹Î_ ˢ› ±ı Ïfi›÷
Áfl¿ÎflÌ ÿfl˘±ı √HΉ΋Î_ ±Î‰ı· T›Î… ÁÏË÷......................... Áfl¬Î
‹ÎÏÁ¿ Ë’÷΋Î_ ¤fl’Î≥ ¿fl‰ÎfiÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ ·Ì‘Ì »ı.
(3) ±Î ÿV÷Ήı… ±_√ı ¿˘≥ VÀıQ’ ÕuÀÌ ±Î’‰ÎfiÌ Ë˘› ÷˘ ÷ı ¤fl‰Î
Áfl¿Îfl ¿⁄Ò· ◊¥ »ı.
19- fiÎ..........fiÌ .......................................
.......... ÷Îfl̬ı............. ¬Î÷ı (Ω‹ÌfifiÌ ÁËÌ)
(ˢt˘)
µ@÷........................ ±ı ÁËÌ ¿flÌ …ı ¿«ıflÌfiΠˢ› ±ı ¿«ıflÌfi_
Á˘ÓM›._ fi΋..................................
ÁÎZÎ̱˘fiÌ ÁËÌ, Áflfi΋Î_ fiÌ«ıfiÎfiÌ ËÎ…flÌ‹Î_
±fiı T›‰ÁΛ (1)
(fl)
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ fi΋ı ±fiı ÷ı‹fiÎ ‰÷Ì V‰Ì¿Î›*.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 167
(3) CIRCULAR

It is noticed that Department/Offices etc. whose duty is

to conduct Departmeal/Language Examination, employ their
own staff and remunerate them at the rates prescribed by
Government for supervisory or other examination work for
which they appoint them in connection with such
Departmeal/ Language Examination. According to the
B.C.S.R. 351 (c) read with B.S.C.R. 9 (25), no honoraria can
be paid in respect of any work which can be regarded as
part of the legitimate duties of the Government servant
concerned. Therefore, when staff of one’s own Department/
Office is employed for examination purpose it can fairly be
considered as part of the legitimate duties of the Government
servant. Government is therefore pleased to direct that in
such cases payment of any kind of remuneration should not
be allowed. Government is also pleased to direct that
Department/Offices concerned should conduct such
examination with the help of its own employees and resort
to appointment of employees of other Departments/Offices
for supervisory and other examination work only in
exceptional cases when its own staff is found to be
inadequate for the purpose.
2. These orders issue with the concurrance of Finance
Department dated 13th July, 1976 on General Administration
Department file No. EXM/1074/UO- 527-K.
By order and in the name of
the Governor of Gujarat,
168 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷

(3)
’Ïfl’hÎ
±ı‰_ K›Îfi‹Î_ ±ÎT›_ »ı ¿ı ¬Î÷ο̛/¤ÎWÎÎ ’flÌZÎÎ ·ı‰ÎfiÌ …ı‹fiÌ Œfl…
»ı ±ı‰Î_ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘ ‰√ıflı ±ı‹fiÎ ’˘÷ÎfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ¿Î‹ı flάı »ı
±fiı ±Î‰Ì ¬Î÷ο̛/¤ÎWÎÎ ’flÌZÎÎ Á_⁄_‘‹Î_ ±ı‹fiı …ı ÿı¬flı¬ ¿ı ⁄Ì∞
’flÌZÎÎ-¿Î‹√ÌflÌ ‹ÎÀı fiÌ‹ı »ı ±ı ‹ÎÀı ±ı‹fiı Áfl¿Îflı Ïfi›÷ ¿flı· ÿflı
‹Ëıfi÷Îb_ ±Î’ı »ı. ‹_⁄≥ flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹ 9 (fl’) ÁÎ◊ı ‰Î_«÷Î_ ‹_⁄≥
flÎF› Áı‰Î Ïfi›‹ 3’1 (√) ±fiÁÎfl, Á_⁄_Ï‘÷ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiÌ
¿Î›ÿıÁflfiÌ ŒflΩıfiÎ ¤Î√ ÷flÌ¿ı √HÎÎ÷Ì ¿˘¥’HÎ ¿Î‹√ÌflÌ ⁄ÿ· ±ıfiı
‹Îfioÿ˚‰ı÷fi «Ò¿‰Ì ¿Λ fiËŸ. ±ı◊Ì, ’flÌZÎÎfiÎ Ëı÷ ‹ÎÀı ’˘÷ÎfiÎ … ¬Î÷Î/
¿«ıflÌfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı Ïfi›@÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı, I›Îflı ±ıfiı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiÌ
¿Î›ÿıÁflfiÌ ŒflΩıfi˘ ±ı¿ ¤Î√ … √HÎÌ Â¿Î›. ±ı◊Ì ±Î‰Î ¿ıÁ˘‹Î_ ¿˘¥ ’HÎ
≠¿ÎflfiÎ ‹Ëıfi÷ÎHÎÎfiÌ «Ò¿‰HÎÌ ¿fl‰ÎfiÌ »^À fi ±Î’‰Îfi_ ÃflΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı
»ı. ‰‘‹Î_, Áfl¿Îfl Œfl‹Î‰ı »ı ¿ı Á_⁄_Ï‘÷ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘±ı ±Î‰Ì ’flÌZÎÎ
±ı‹fiÎ ’˘÷ÎfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ‹ÿÿ◊Ì … ·ı‰Ì ±fiı ±Î Ëı÷ ‹ÎÀı ±ı‹fiÎ
¬Î÷ÎfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘ ±’Òfl÷Î …HÎΛ I›Îflı ±’‰Îÿw’ ¿ıÁ˘‹Î_ …, ÿı¬flı¬fiÌ
±fiı ’flÌZÎÎfiı ·√÷Ì ⁄Ì∞ ¿Î‹√ÌflÌ ‹ÎÀı ⁄ÌΩ_ ¬Î÷Î_/¿«ıfḻ˘fiÎ
¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ Ïfi‹c¿ ¿fl‰Ì.
fl. ±Î Ë¿‹˘, Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fiÌ ŒÎ≥· fi_. ≥±ı@Á±ı‹/
1074/›±˘-’fl7-¿ ’flfiÌ fiÎHÎΠω¤Î√fiÌ ÷Î. 13 ‹Ì …\·Î≥, 1976fiÌ
ÁË‹÷Ì◊Ì ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 169
(4)
GOVERNMENT OF GUJARAT
GENERAL ADMINISTRATION DEPARTMENT
Notification
Sachivalaya, Gandhinagar, dated ...........................
No........... In exercise of the powers conferred by the
Provision to Article 309 of the Constitution of India, the
Governor of Gujarat hereby makes the following rules
further to amend the Gujarat Civil Services Classification
and Recruitment (General) Rules, 1967, namely:-
1. These rules may be called the Gujarat Civil
Services Classification and Recruitment (General)
(Amendment) Rules, 1978.
2. In the Gujarat Civil Services Classification and
Recruitment (General) Rules, 1967, in rule-8, after sub-rule
(8), the following sub-rule shall be added, namely :-
“(9) Notwithstanding anything contained in any rules
for the time being in force relating to recruitment to any
service or post requiring a Bachelor’s degree of a recognised
University or an equivalent qualification recognised by the
Government as an essential qualification, the upper age-
limit for the purpose of recruitment to such service or post
shall be 28 years, except where the upper age limit prescribed
in such rule is more than 28 years.”
By order and in the name of the
Governor of Gujarat,
Sd/-
Special Secretary to Government.
170 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(4)
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√
ΩËıflfi΋_
ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl, ÷Îfl̬........................
fi_. ................¤Îfl÷fiÎ Á_ω‘ÎfifiÌ ¿·‹ 309 fiÎ ’fl_÷¿◊Ì ‹‚ı·Ì
ÁkÎÎfiÌ w±ı, √…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌ, ±Î◊Ì √…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î, ‰√a¿flHÎ
±fiı ¤fl÷Ì (Á΋ÎL›) Ïfi›‹˘, 1967‹Î_ ‰‘ Á‘Îfl˘ ¿fl÷Î_ fiÌ«ıfiÎ Ïfi›‹˘
CÎÕı »ı —-
1. ±Î Ïfi›‹˘ ““√…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î, ‰√a¿flHÎ ±fiı ¤fl÷Ì
(Á΋ÎL›) (Á‘Îfl˘) Ïfi›‹˘, 1978 ¿Ëı‰ÎÂı.””
fl. √…flÎ÷ flÎF› Áı‰Î, ‰√a¿flHÎ ±fiı ¤fl÷Ì (Á΋ÎL›) Ïfi›‹˘,
1967fiÎ Ïfi›‹ 8‹Î_, ’ıÀÎ-Ïfi›‹ (8) ’»Ì fiÌ«ıfi˘ ’ıÀÎ-Ïfi›‹ µ‹ıfl‰˘.
““(9) Áfl¿Îflı ±Î‰U›¿ ·Î›¿Î÷ ÷flÌ¿ı ‹ÎL› ¿flı· ¿˘¥ ‹ÎL›
›Ïfi‰ÏÁ˝ÀÌfiÌ VfiÎ÷¿fiÌ ’ÿ‰Ì ±◊‰Î Á‹¿ZÎ ·Î›¿Î÷ …ı‹Î_ ˢ‰Ì …wflÌ
ˢ› ÷ı‰Ì ¿˘¥ fi˘¿flÌ ±◊‰Î …B›Î ’fl ¤fl÷Ìfiı ·√÷Î ÷ı Á‹›ı ±‹·‹Î_
ˢ› ÷ı‰Î ¿˘¥ ’HÎ Ïfi›‹˘‹Î_ √‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_, ±Î‰Ì fi˘¿flÌ
±◊‰Î …B›Î ’fl ¤fl÷Ì ¿fl‰ÎfiÎ Ëı÷ ‹ÎÀı µ’·Ì ‰›-‹›Î˝ÿÎ ±ßΉÌÁ
‰WνfiÌ flËıÂ.ı ÏÁ‰Î› ¿ı ±Î‰Î Ïfi›‹‹Î_ ÃflΉı·Ì µ’·Ì ‰›-‹›Î˝ÿÎ ±ßΉÌÁ◊Ì
‰‘ ˢ›.””
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
ÁËÌ
Áfl¿ÎflfiÎ ¬ÎÁ ÁÏ«‰.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 171
(5)
Rules
1. No person shall use, operate or permit the use or
operatin of a loudspeaker in any public place or within a dis-
tance of 200 yards from any public place or in any place or in
place of public entertainment except under and in accordance
with the conditions of a licence granted by the District Mag-
istrate or by any officer authorised by him in that behalf.
2. No loudspeaker shall be used or operated or permitted
to be used from a moving vehicle for any purpose except
with the permission of the District Magistrate.
3. No loudspeaker shall be installed or operated from a
position which over-looks public roads, except with the pre-
vious permission of the District Magistrate.
4. (1) No licence for the use of a loudspeaker from a sta-
tionary vehicle will be granted unless-
(a) a list of public places where the vehicle carrying a
loudspeaker is intended to be stationed alongwith the date
and time of its uses is furnished to the licensing authority,
alongwith the application for the licence.
(b) the licensing authority is satisfied that no obstruction
is likely to be caused to traffic by the use of the loudspeaker
from the vehicle and;
(2) The licence under sub-rule (1) shall always be sub-
ject to the condition that if, in order to remove congestion on
roads, maintain order or prevent commission of a nuisance,
any police officer thinks it necessary that the vehicle from
which a loudspeaker is used should be shifted to some other
place, he shall have the right to direct the licensee to shift the
vehicle and the licensee shall comply with such directions.
172 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
5. No loudspeaker shall be used or operated or permitted
to be used or operated by any person holding a licence in
such a manner as to disturb or cause annoyance to any other
person residing in or carrying on business in any building or
premises adjoining the public place or place of public enter-
tainment.
6. Any police officer above the rank of constable having
the jurisdiction in the area shall have free access to the place
of public entertainment where a loudspeaker is being used to
satisfy himself that the conditions of its licence are not
voilated.
7. The District Magistrate or any other officer authorised
under rule 1 may cancel the licence issued under rule 1 if the
holder of such licence contravenes any of the above rules or
the condition subject to which the licence is given.
8. The foregoing rules shall not be deemed to prevent
the District Superintendent of Police or subject to his orders
any police officer from giving as occasion may require any
special directions or order inder section 36 or from issuing
any notification under sub-section (1) of section 37 or any
order under sub-section (1) of section 38 of the Bombay Po-
lice Act, 1951.
9. Notwithstanding anything contained in these rules or
in the provision of any licence thereunder, the District Magis-
trate or an officer authorised by him may by order prohibit
the used by the licensee of any or all loudspeakers in any
place for such period as he may deem fit, in order to prevent
obstruction, inconvenience, annoyance, risk, danger or dam-
age to the residents or passengers in the vicinity.
Given under my hand and seal this..........................day
of.....................
District Magistrate.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 173
(’)
Ïfi›‹˘.
1. Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇÀı ¿ı ÷ı‹HÎı ±Î Á_⁄‘_ ‹Î_ ±Ï‘¿Ú÷ ¿flı·Î ¿˘¥ ±Ï‘¿Îfḻı
±Î’ı·Î ·Î≥ÁLÁfiÌ Âfl÷˘ ±L‰›ı ¿ı ÷ı ±fiÁÎfl ˢ› ÷ı ÏÁ‰Î›, ¿˘¥ ΩËıfl V◊‚ı
¿ı ¿˘¥ ΩËıfl V◊‚◊Ì fl00 ‰ÎflfiÎ ±_÷flfiÌ ±_ÿfl, ¿ı ¿˘¥ ’HÎ V◊‚ı ¿ı ΩËıfl
‹fi˘fl_…fifiÎ V◊‚ı ¿˘¥’HÎ T›„@÷ K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√ ¿flÌ Â¿Âı fiËŸ, ÷ı «·Î‰Ì
¿Âı fiËŸ ¿ı ÷ıfi˘ µ’›˘√ ¿fl‰ÎfiÌ ¿ı «·Î‰‰ÎfiÌ »^À ±Î’Ì Â¿ÎÂı fiËŸ.
fl. ¿˘¥’HÎ Ëı÷ ÁÎfl, «Î·÷Î ‰ÎËfi‹Î_◊Ì Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀfiÌ ’fl‰Îfi√Ì
ÏÁ‰Î› K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√ ◊≥ ¿Âı fiËŸ ¿ı ÷ı «·Î‰Ì ¿ÎÂı fiËŸ ¿ı ÷ıfi˘
µ’›˘√ ¿fl‰ÎfiÌ »^À ±Î’Ì Â¿ÎÂı fiËŸ.
3. Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀı̌ÀfiÌ ’fl‰Îfi√Ì ±√ε◊Ì ‹ı‚T›Î ÏÁ‰Î›, ΩËıfl ‹Î√˝
’fl ±Î‰ı ÷ı‰Ì ÏV◊Ï÷‹Î_ K‰Ïfi‰‘˝¿ √˘Ã‰Ì ¿ÎÂı fiËŸ ¿ı «·Î‰Ì ¿ÎÂı fiËŸ.
4. (1) µ¤ı·Î ‰ÎËfi‹Î_◊Ì K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ·Î≥ÁLÁ
±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı fiËŸ, ÏÁ‰Î› ¿ı -
(¿) K‰Ïfi‰‘˝¿ ·≥ …÷_ ‰ÎËfi …ı ΩËıfl V◊‚˘±ı µ¤_ flά‰Îfi_ ˢ›
÷ı V◊‚˘fiÌ ÷ıfiÎ µ’›˘√fiÌ ÷Îfl̬ ±fiı Á‹› ±_√fi ı Ì ›ÎÿÌ ÁÏË÷fiÌ ·Î≥ÁLÁ
‹ÎÀıfiÌ ±fl∞ ·Î≥ÁLÁ ±Î’fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌfiı ±Î’Ì Ë˘›.
(¬) ‰ÎËfi‹Î_◊Ì K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰Î◊Ì ÀˇÎÏŒ¿fiı ¿_¥ fiÕ÷fl
◊‰Îfi˘ Á_¤‰ fi◊Ì ±ı‰Ì ·Î≥ÁLÁ ±Î’fiÎfl ±Ï‘¿ÎflÌfiı ¬Î÷flÌ ◊Λ, ±fiı
(fl) ’ıÀÎ-Ïfi›‹ (1) ±L‰›ı ±’Λı· ·Î≥ÁLÁ Ë_‹Â ı Î_ ±ı Âfl÷fiı ±‘Ìfi
flËıÂı ¿ı flV÷Î ’flfiÌ ¤ÌÕ ËÃΉ‰Î, T›‰V◊Î Ω‚‰‰Î ±◊‰Î ËıflÎfi√Ï÷ ◊÷Ì
±À¿Î‰‰Î ¿˘¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘¿ÎflÌfiı ·Î√ı ¿ı K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√ ¿fl÷_ ‰ÎËfi ¿˘¥
⁄ÌΩ V◊‚ı ¬ÁıÕ‰_ …wflÌ »ı, ÷˘ ÷ı ‰ÎËfi ¬ÁıՉΠ·Î≥ÁLÁÿÎflfiı …HÎΉ‰ÎfiÌ
÷ıfiı ÁkÎÎ flËıÂı ±fiı ·Î≥ÁLÁÿÎflı ±Î‰Ì ÁÒ«fiα˘fi_ ’ηfi ¿fl‰_ ’ÕÂı.
’. ΩËıfl V◊‚ı ¿ı ΩËıfl ‹fi˘fl_…fifiÎ V◊‚fiÌ ⁄Î…\fiÎ ¿˘¥ ‹¿Îfi ¿ı
…B›Î‹Î_ flËı÷Ì ¿ı ‰ı’Îfl‘_‘˘ ¿fl÷Ì ⁄Ì∞ ¿˘¥ T›„@÷fiı ¬·ı· ’ˢӫı ¿ı ÷ıfiı
174 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
hÎÎÁ ◊Λ ±ı flÌ÷ı ·Î≥ÁLÁ ‘flΉ÷Ì ¿˘¥’HÎ T›„@÷◊Ì K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√
◊¥ ¿Âı fiËŸ ¿ı «·Î‰Ì ¿Âı fiËŸ ¿ı ÷ıfi˘ µ’›˘√ ¿fl‰Î ¿ı «·Î‰‰ÎfiÌ
’fl‰Îfi√Ì ±Î’Ì Â¿ÎÂı fiËŸ.
6. …ı ΩËıfl ‹fi˘fl_…fifiÎ V◊‚ı K‰Ïfi‰‘˝¿fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì
flè΢ ˢ› I›Î_, ÷ıfiÎ ·Î≥ÁLÁfiÌ Âfl÷˘fi˘ ¤_√ ◊÷˘ fi ˢ› ÷ıfiÌ Ω÷ı ¬Î÷flÌ
¿fl‰Î ¿˘LVÀı⁄·◊Ì ™«Î ÿflFΩfiÎ, ÷ı ωV÷Îfl‹Î_ Ë¿>‹÷ ‘flΉ÷Î ¿˘¥’HÎ
’˘·ÌÁ ±Ï‘¿ÎflÌ ‹@÷ flÌ÷ı ≠‰ı ¿flÌ Â¿Âı.
7. ±Î‰_ ·Î≥ÁLÁ ‘flΉfiÎfl, µ’flfiÎ ¿˘¥’HÎ Ïfi›‹fi˘ ±◊‰Î …ı Âfl÷ı
·Î¥ÁLÁ ±Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›_ ˢ› ÷ı Âfl÷fi˘ ¤_√ ¿flı, ÷˘ Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇÀı ±◊‰Î
Ïfi›‹ 1 ±fiÁÎfl ±Ï‘¿Ú÷ ◊›ı·Î ⁄ÌΩ ¿˘≥ ±Ï‘¿ÎflÌ, Ïfi›‹ 1 ±fiÁÎfl
¿ÎœÌ ±Î’ı·_ ·Î¥ÁLÁ flÿ ¿flÌ Â¿Âı.
8. µ’flfiÎ Ïfi›‹˘, Ï…S·Î ’˘·ÌÁ ±‘ÌZοfiı ±◊‰Î ÷ı‹fiÎ Ë¿‹˘fiı
±‘Ìfi ¿˘¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘¿ÎflÌfiı, ›◊Î≠Á_√ 1951fiÎ ‹_⁄≥ ’˘·ÌÁ
±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 36 Ëı ¿˘¥ ¬ÎÁ ÁÒ«fiÎ ¿ı Ë¿‹ ±Î’‰Î‹Î_ ±◊‰Î
¿·‹ 37fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1) Ëı ¿˘¥ ΩËıflfi΋_ ±◊‰Î ¿·‹ 38fiÌ ’ıÀÎ-
¿·‹ (1) Ëı ¿˘¥ Ë¿‹ ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ⁄Α¿ ⁄fiÂı fiËŸ.
9. ±Î Ïfi›‹˘‹Î_ ±◊‰Î ÷ı ËıÂfiÎ ¿˘¥ ·Î¥ÁLÁfiÌ Ωı√‰Î≥±˘‹Î_
√‹ı ÷ı ‹…¿>fl ˢ› ÷ı »÷Î_ Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀı̌À ¿ı ÷ı‹HÎı ±Ï‘¿Ú÷ ¿flı·Î ±Ï‘¿ÎflÌ
Ë¿‹ ¿flÌfiı ÷ı ωV÷ÎflfiÎ flËı‰ÎÁ̱˘ ¿ı flÎËÿÎfḻ˘fiı fiÕ÷fl, ±√‰Õ, hÎÎÁ,
Ωı¬‹, ¤› ¿ı fi¿ÁÎfi ◊÷_ ±À¿Î‰‰Î ÁÎfl ·Î¥ÁLÁÿÎflfiı ¿˘¥’HÎ V◊‚
’flfiÎ ¿˘¥ ±ı¿ ¿ı ⁄‘Î_ K‰Ïfi‰‘˝¿˘fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰ÎfiÌ, ’˘÷Îfiı ›˘B› ·Î√ı
÷ıÀ·Î Á‹› Á‘Ì, ‹fiÎ¥ Œfl‹Î‰Ì ¿Âı.
±Î…ı fl˘… ÷Îfl̬......................19....................fiı Ïÿ‰Áı ‹ÎflÎ ÁËÌ-
ÏÁyÎ ÁÎ◊ı ⁄ËÎfl ’ÎÕu_.
........................................
Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀ
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 175
(6) Notification
LAND ACQUISITION ACT, 1894 (I of 1894),
DISTRICT AHMEDABAD.

No. ..............Whereas by Commissioner,

.................Division’s Notification No. ..............
dated.......................it was notified that the land specified in
the schedule hereto (hereinafter referred to as the said land)
was needed for the public purpose specified in column 4 of
the schedule hereto,
And whereas the Commissioner, .............. Division is
satisfied that the said land is needed for the public purpose
specified in column 4 of the said schedule,
It is declared under the provision of section 6 of the
Land Acquisition Act, 1894 (I of 1894), that the said land is
needed for the public purpose specified in column 4 of the
said schedule.
The special Land Acquisition Officer (Dis-
trict)........................ is hereby appointed under clause (c) of
section 3 of the said Act to perform the functions of a Col-
lector for all proceedings hereafter to be taken in respect of
the said land. He is also directed under section 7 of the said
Act to take order for the acquisition of the said land.
And whereas the acquisition of the said land is urgently
necessary,
The Commissioner,.........................Division, is further
pleased to direct under sub-section (1) of section 17 of the
said Act that the Collector shall, on the expiration of fifteen
days from the publication of the notice relating to the said
176 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
land under sub-section (1) of section 9 of the said Act, take
possession of all the waste or arable lands specified in the
Commissioner, .................. Division’s Notification aforemen-
tioned.
A plan of the said land can be inspected at the office of
the Special Land Acquisition Officer, (Dis-
trict)...................................

Schedule
District, Survey No. Approximate Public purpose
Taluka, area of the for which the
Village land required land is needed.
1. 2. 3. 4.
A. G.

........................................Dated......................................

(6)
ΩËıflfi΋_
…‹Ìfi Á_’Îÿfi ±Ï‘Ïfi›‹, 1894 (1894fi˘ 1 ·˘),
±‹ÿΉÎÿ Ï…S·˘.
fi_. .......................... ÷Î. .......................................................
≠¤Î√fiÎ ¿Ï‹ÂfiflfiÎ ΩËıflfi΋Πfi_. .......... ¶ÎflÎ ΩËıfl ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_ Ë÷_
¿ı ±Î ÁÎ◊ıfiÌ ±fiÁÒÏ«‹Î_ ÿÂν‰ı·Ì …‹Ìfi (ˉı ’»Ì …ıfi˘ µ@÷ …‹Ìfi
÷flÌ¿ı µS·ı¬ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı) ÁÎ◊ıfiÌ ±fiÁÒÏ«fiÎ ¬ÎfiÎ 4‹Î_ …HÎΉı·Î
ΩËıfl Ëı÷ ‹ÎÀı …wflÌ Ë÷Ì.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 177
±fiı µ@÷ …‹Ìfi µ@÷ ±fiÁÒÏ«fiÎ ¬ÎfiÎ 4‹Î_ …HÎΉı·Î ΩËıfl Ëı÷
‹ÎÀı …wflÌ Ë˘‰ÎfiÌ ................ ≠¤Î√fiÎ ¿Ï‹Âfiflfiı ¬Î÷flÌ ◊¥ »ı. ÷ı◊Ì,
…‹Ìfi Á_’Îÿfi ±Ï‘Ïfi›‹, (1894fiÎ 1·Î)fiÌ ¿·‹ 6fiÌ Ωı√‰Î¥
±fiÁÎfl µ@÷ …‹Ìfi ≠V÷÷ ±fiÁÒÏ«fiÎ ¬ÎfiÎ 4‹Î_ ÿÂν‰ı·Î ΩËıfl Ëı÷
‹ÎÀı …wflÌ »ı ±ı‹ ΩËıfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
µ@÷ …‹Ìfi Á_⁄_‘Ì Ë‰ı ’»Ì ¿fl‰ÎfiÌ ÷‹Î‹ ¿Î›˝‰ÎËÌ ±_√ı ¿·ı@Àfl
÷flÌ¿ıfiÌ ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Ω‰‰Î µ@÷ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 3fiÎ ¬_Õ (√) ±fiÁÎfl
.............................. ¬ÎÁ …‹Ìfi Á_’Îÿfi ±Ï‘¿ÎflÌ (Ï…S·˘)......................fiÌ
Ïfi‹c¿ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. µ@÷ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 7 ±fiÁÎfl, ÁÿflË
…‹ÌfifiÎ Á_’Îÿfi ‹ÎÀı Ë¿‹ ‹ı‚‰‰Î ’HÎ ÷ı‹fiı …HÎΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
±fiı µ@÷ …‹Ìfifi_ Á_’Îÿfi ÷οÌÿı …wflÌ »ı, ÷ı◊Ì, ..............≠¤Î√
¿Ï‹Âfifl, µ@÷ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 17fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1Ô) ±fiÁÎfl ‰‘‹Î_
Œfl‹Î‰ı »ı ¿ı µ@÷ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 9 fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1) ‹…⁄fiÌ µ@÷
…‹Ìfi ±_√fi ı Ì fi˘ÏÀÁ ≠ÏÁ© ◊›ÎfiÎ ’_ÿfl Ïÿ‰Á ’»Ì, ¿·ı@Àflı....................
≠¤Î√fiÎ ¿Ï‹ÂfiflfiÎ µ’fl …HÎΉı·Î ΩËıflfi΋΋Î_ …HÎΉı·Ì ¬flÎ⁄ÎfiÌ ¿ı
¬ıÕÎHÎfiÌ ⁄‘Ì …‹Ìfifi˘ ¿⁄Ωı ·ı‰˘.
µ@÷ …‹Ìfifi˘ fi¿Â˘, ¬ÎÁ …‹Ìfi Á_ ’ Îÿfi ±Ï‘¿ÎflÌ
(Ï…S·˘)...................fiÌ ¿«ıflÌ‹Î_ ÷’ÎÁÌ Â¿ÎÂı.
±fiÁÒÏ«
Ï…S·˘, ‹˘…HÎÌ fi_. …wflÌ …‹Ìfifi_ …ı ‹ÎÀı …‹Ìfi Ωı≥÷Ì
÷η¿˘, √΋ ±ÎÂflı ZÎıhÎŒ‚ ˢ› ÷ı ΩËıfl Ëı÷
1. fl. 3. 4.
±ı¿fl √_ÃÎ
...................................÷Îfl̬......................................
178 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(7)
Order
No. .709/5/64- In exercise of the powers vested in me
by clause (b) of sub-section (i) of section 33 of the Bombay
Police Act, 1951 (Bombay XXII of 1951) and with a view to
regulating and controlling the movement of vehicular and
pedestrian traffic on ...............and .................. i. e. the days on
which the cricket match is to be played on Sardar Patel
Stadium between ............. and .............. I, Shri
......................................................., the Commissioner of Po-
lice,.................. City do hereby issue the following order:
“The road from .................to................. shall be one way
with entry from............................ side from 8.00 a. m. to 4.00
p. m. and shall be one way from 4.00 p. m. to 7.00 p. m. with
entry from...........................”
Note - Any person violating any of the provisions of
the above order shall be liable for punishment under sec-
tion 131 of the Bombay Police Act, 1951.
Given under my hand and seal this ...........................day
of 19.....................
Commissioner of Police,
...............................City

(7)
Ë¿‹
fi_. 709/5/64- ÷Î. ........................................ ÷Î.............................
±fiı ÷Î.............................. fiÎ fl˘… ±ıÀ·ı ¿ı ....................................
±fiı ................... ‰E«ı ÁflÿÎfl ’Àı· VÀıÏÕ›‹ ¬Î÷ı Ïø¿ıÀ ‹ı« fl‹Î‰ÎfiÌ
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 179
»ı ÷ı Ïÿ‰Á˘fiÎ fl˘…, ‰ÎËfi˘ ÷◊Î flÎËÿÎfḻ˘fiÌ ±‰fl…‰flfiÌ T›‰V◊Î ±fiı
Ïfi›‹fi ‹ÎÀı, Ë_ ................................. ’˘·ÌÁ ¿Ï‹Âfifl.................ÂËıfl,
1951fiÎ ‹_⁄≥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹ (1951fiÎ ‹_⁄≥fiÎ flfl ‹Î)fiÌ 33‹Ì
¿·‹fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1) fiÎ ¬_Õ (¬) ±L‰›ı ‹fiı ‹‚ı·Ì ÁkÎÎfiÌ w±ı ±Î◊Ì
fiÌ«ı ‹…⁄ Ë¿‹ ⁄ËÎfl ’ÎÕ<_ »\_.
““.............................◊Ì .................................. Á‘Ìfi˘ flV÷˘ Á‰ÎflfiÎ
8-00 ◊Ì ⁄’˘flfiÎ 4-00 Á‘Ì ±ı¿ ‹Î√a flËıÂı. ...................................
⁄Î…\◊Ì ÿά· ◊¥ ¿ÎÂı, ’fl_÷ 4-00 ◊Ì 7-00 Á‘Ì ±Î “±ı¿ ‹Î√a”
flËıÂı ±fiı Œ@÷ ................................. ⁄Î…\◊Ì ÿά· ◊≥ ¿ÎÂı.””
fi˘Ó‘ —- µ’›˝@÷ Ë¿‹fiÌ ¿˘¥’HÎ Ωı√‰Î¥±˘fi˘ ¤_√ ¿flfiÎfl T›„@÷
1951fiÎ ‹_⁄¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 131 ±fiÁÎfl ÏÂZÎÎfiı ’ÎhÎ
⁄fiÂı.
±Î…, ÷Îfl̬............................ 19............................... fiÎ fl˘…
‹ÎflÎ ÁËÌ-ÏÁyÎ ¿flÌfiı ⁄ËÎfl ’ÎÕu˘.
.......................’˘·ÌÁ ¿Ï‹Âfifl
.....................................ÂËıfl

(8)
BY THE DISTRICT MAGISTRATE
(UNDER SECTION 37 (1) OF THE BOMBAY POLICE
ACT, 1951)
No. J/MAG-9- Whereas it appears necessary to make
the following orders for preservation of public peace and
safety in the municipal limits of ............................Borough
Municipality due to the conditions prevailing at present.
Now, therefore, I.................................District Magistrate,
180 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
District................................................................ in exercise of the
powers vested in me under section 37 (1) of the Bombay
Police Act, 1951 hereby prohibit persons from doing the
following acts within the limits of..............................Borough
Municipality for a period of six months from...........................
without permission of the District Superintendent of
Police...............................District, viz.
(A) carrying in any street or public place, of arms,
cudgels swords, spears, bludgeons, guns, knives, iron-shod
sticks or any other articles of whatever description includ-
ing a lighted torch which is capable of being used for caus-
ing physical violence.
(B) carrying of any inflammable substance or explo-
sives,
(C) carrying, collection and preparation of stones or
other missiles or instruments or means of casting or impel-
ling missiles,
(D) exhibition of persons or corpses or figures or ef-
figies thereof.,
(E) public utterance of cries, singing of songs, play-
ing of music.,
(F) delivery of harangues, use of gestures or mimetic
representations and the preparatin or exhibition or dissemi-
nation of pictures, symbols, placards or any other object or
thing, which may in the opinion of such authority offend
against decency or morality.
Nothing in this order shall apply to any person in the
service of the Government of India or the employment of
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 181
the State Government and who is required by his supervisor
or by the nature of his duties to carry the afforesaid articles.
Given under my hand and seal at ........................
this........................ the day of..............................19..........................

District Magistrate
(8)
Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀ ÷flŒ◊Ì
(1951fiÎ ‹_⁄¥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 37 (1) ±L‰›ı)
fi_ . …ı / ±ı ‹ ∞-9, Ëη ≠‰÷˝ ÷ Ì ’ÏflÏV◊Ï÷ ·Z΋Î_ ·≥
................................ ⁄fl˘ Á‘flÎ¥fiÌ Á‘flÎ¥ Ëÿ‹Î_ ΩËıfl ÂÎ_Ï÷ ÷ı‹…
Á·Î‹÷Ì …‚‰Î› ÷ı ‹ÎÀı fiÌ«ı ‹…⁄fi˘ Ë¿‹ ¿fl‰Îfi_ …wflÌ …HÎΛ »ı ÷ı◊Ì,
1951fiÎ ‹_⁄≥ ’˘·ÌÁ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 37 (1) ±L‰›ı ‹fiı
‹‚ı·Ì ÁkÎÎfiÌ w±ı, Ë._ ....................................................Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇÀı ,
Ï…S·˘....................................‹Î_◊Ì,...........................⁄fl˘ Á‘flÎ¥fiÌ Ëÿ‹Î_
÷Îfl̬..............................◊Ì » ‹ÎÁ Á‘Ì ................................... Ï…S·ÎfiÎ
’˘·ÌÁ ±‘ÌZοfiÌ ’fl‰Îfi√Ì ÏÁ‰Î›,
(¿) ¿˘¥’HÎ ÂıflÌ‹Î_ ±◊‰Î ΩËıfl V◊‚ı ËÏ◊›Îfl˘, ÿ_Õ<¿Î, ÷·‰Îfl,
¤Î·Î, ⁄fl»Ì, ⁄_ÿÒ¿, »flÌ, ¿ÏÕ›Î‚Ì ÕÎ_√ ±◊‰Î Á‚√÷Ì ‹Âη …ı‰Î_,
ÂÎflÌÏfl¿ ¥Ω ’ˢӫÎՉΠµ’’˘√‹Î_ ·¥ ¿Λ ÷ı‰Î_ ¿˘¥’HÎ ≠¿ÎflfiÎ_
ÁΑfi˘ ÁÎ◊ı ·¥fiı fiÌ¿‚‰ÎfiÌ,
(¬) ¿˘¥’HÎ ÿÎË¿ ¿ı VŒ˘À¿ ’ÿÎ◊˘˝ ÁÎ◊ı ·¥fiı fiÌ¿‚‰ÎfiÌ,
(√) ’J◊fl˘ ±◊‰Î ⁄ÌΩ ŒıÓ¿‰ÎfiÎ ’ÿÎ◊˘˝ ¿ı ±ı‰Î ’ÿÎ◊˘˝ fiά‰ÎfiÎ
¿ı »˘Õ‰ÎfiÎ_ ÁΑfi˘ ±ı¿ÃÎ_ ¿fl‰ÎfiÌ ¿ı ÷ˆ›Îfl ¿flÌ ·¥ …‰ÎfiÌ,
(CÎ) ‹ÎHÎÁ˘ ¿ı ÷ı‹fiÌ fifiÎ‹Ì ¿ı ≠Ï÷¿ÚÏ÷ ¿ı ’Ò÷‚Î_ ΩËıfl‹Î_ ≠ÿϽ÷
¿fl‰ÎfiÌ,
182 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(«) ΩËıfl‹Î_ ÁÒh΢ ’˘¿Îfl‰ÎfiÌ, √Ì÷˘ ··¿Îfl‰ÎfiÌ, ‰Î_Ï…h΢
‰√ÎÕ‰ÎfiÌ,
(») µU¿ıflÎÀ¤›Î˝ ≠‰«fi˘ ¿fl‰ÎfiÌ, «ıfi«Î‚Î ¿ı ±fi¿flHÎ ¿fl‰ÎfiÌ
±fiı ±Î‰Î ±Ï‘¿ÎflÌfiÎ ‹÷ı …ı‹Î_ ÏÂpΫÎfl ±◊‰Î fiÌÏ÷ ¤Î‰fiÎfi_ µS·_CÎfi
◊÷_ ˢ› ÷ı‰Î_ Ï«h΢ ≠÷Ì¿˘, ÁÒhÎŒ·¿˘ ±◊‰Î ⁄Ì∞ ¿˘¥ ‰V÷±˘ ÷ˆ›Îfl
¿fl‰ÎfiÌ ¿ı ÷ıfi_ ≠ÿ½fi ¿ı ≠«Îfl ¿fl‰ÎfiÌ, ·˘¿˘fiı ‹fiÎ ¿fl_ »\_.
¤Îfl÷ Áfl¿ÎflfiÌ ¿ı flÎF› Áfl¿ÎflfiÌ Áı‰Î‹Î_ ˢ› ±fiı ’˘÷ÎfiÎ ±‘ÌZοfiÎ
¿Ëı‰Î◊Ì ¿ı ’˘÷ÎfiÌ ŒflΩıfiÎ ≠¿ÎflfiÎ ¿ÎflHÎı …ı‹fiı µ’›˝@÷ ’ÿÎ◊˘˝ ·¥ …‰Î
’Õ÷Πˢ› ÷ı‹fiı ±Î Ë¿‹fi˘ ¿˘¥ ≠Ï÷⁄_‘ ·Î√ ’ÕÂı fiËŸ.
÷Îfl̬.....................................19......................................fiÎ fl˘…
‹ÎflÎ ÁËÌ-ÏÁyÎ◊Ì.........................‹¿Î‹ı ≠ÏÁ© ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_.
Ï…S·Î ‹ıÏ…VÀˇıÀ

(9)
RESOLUTION
In supersession of the orders quoted above, Govern-
ment is pleased to issue the accompanying Government
Notification, General Administration No. GS/80/3/RTR/1176/
79/K dated the 8th January, 1980 regarding the probation-
ary Section Officers (conditions of service relating to Train-
ing and passing of Pre-Service Exam.) Rule, 1979.
2. The probationary period of two years which has
been prescribed for directly recruited Section Officers will
commence from the date on which they report to the Ad-
ministrative Department concerned. They will be allowed
the minimum of time scale of the revised pay-scale and they
will draw that pay during the entire period of probation and
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 183
no increment will be admissible to them during that period.
An increment at the normal rate will, however, be granted
on completion of the probation period.
3. The Administrative Depratment concerned where the
candidates are alloted should create supernumerary posts for
the directly recruited Section Officers and should send them
for training as prescribed in the accompanying rules. The
expenditure on account of pay will be borne by the
Administrative Departments concerned and met from the
sanctioned grant.
4. The expenditure incurred in connection with the
training in Satdar patel Institute of Public Administration will
be borne by Sardar Patel Institute of Public Administration.
5. This issues with the concurrence of the Finance
Department dated 31st August, 1979 on General
Administration Department file of even number.
By order and in the neme of the Governor of Gujarat.
Under secretary to the Government of Gujarat
General Administration Department

(9)
ÃflΉ
µ’fl µS·ı¬ı·Î Ë¿‹˘ flÿ ¿flÌfiı, Áfl¿Îfl, ±…‹Î›ÂÌ Áı¿Âfi
±Ï‘¿Îfḻ˘fiÎ (÷η̋ ±fiı ’Ò‰˝-Áı‰Î ÷η̋ ’flÌZÎÎ ’ÁÎfl ¿fl‰Î ±_√ıfiÌ
Áı‰ÎfiÌ Âfl÷˘) Ïfi›‹˘, 1979fiı ·√÷_ ±Î ÁÎ◊ıfi_ Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√fi_
÷Îfl̬ 8‹Ì ΩL›±ÎflÌ, 1980fi_ ΩËıflfi΋_ ø‹Î_¿ ∞±ıÁ/80/3/
±ÎflÀ̱Îfl/ 1176/79/ ¿ ⁄ËÎfl ’ÎÕı »ı.
184 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
2. ÁÌ‘Ì ¤fl÷Ì ¿flΛı·Î Áı¿Âfi ±Ï‘¿Îfḻ˘ ‹ÎÀı Ïfi›÷ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı·Ì ⁄ı ‰Ê˝fiÌ ±…‹Î›ÂÌ ‹ÿ÷ …ı ÷Îfl̬ı ÷ı±˘ Á_⁄_Ï‘÷ ‰Ë̉ÀÌ
ω¤Î√‹Î_ ËÎ…fl ◊›Î ±_√ıfiÌ ΩHÎ ¿flı, ÷ı ÷Îfl̬◊Ì Âw ◊Âı. ÷ı±˘fiı
Á‘Îflı· ’√Îfl‘˘flH΋Î_ ±˘»Î‹Î_ ±˘»\_ ’√Îfl-‘˘flHÎ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı ±fiı
÷ı±˘ ÷η̋fiÌ Á‹√˛ ‹ÿ÷ ÿflÏ‹›Îfi ÷ı ’√Îfl ‹ı‚‰Âı ±fiı ÷ı ‹ÿ÷
ÿflÏ‹›Îfi ÷ı‹fiı ¿˘¥ ¥ΩŒ˘ ‹‚‰Î’ÎhÎ ◊Âı fiËŸ. ÷ı‹ »÷Î_, ±…‹Î›ÂÌ
‹ÿ÷ ’ÒflÌ ◊›ı Á΋ÎL› ÿflı ±ı¿ ¥ΩŒ˘ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
3. ÁÌ‘Ì ¤fl÷ÌfiÎ Áı¿Âfi ±Ï‘¿Îfḻ˘fiı …ı ‰Ë̉ÀÌ Ï‰¤Î√˘‹Î_
ŒÎ‚‰‰Î‹Î_ ±ÎT›Î ˢ›, ÷ı Á_⁄_Ï‘÷ ω¤Î√˘±ı ÷ı‹fiÎ ‹ÎÀı Á_A›ÎÏ‘¿
…B›Î±˘ ∂¤Ì ¿fl‰Ì ±fiı ÷ı‹fiı ÁÎ◊ıfiÎ Ïfi›‹˘‹Î_ Ïfi›÷ ¿flı·Ì Á_V◊ο̛
±fiı ≠I›ZÎ ÷η̋ ‹ÎÀı ‹˘¿·‰Î. ±Î ‹ÎÀı ◊fiÎfl ’√Îfl ±_√ıfi_ ¬«˝ Á_⁄_Ï‘÷
‰Ë̉ÀÌ Ï‰¤Î√˘±ı ¤˘√‰‰Îfi_ flËıÂı ±fiı ‹_…^fl ◊›ı·Î ±fiÿÎfi‹Î_◊Ì
‹ı‚‰‰Îfi_ flËıÂı.
4. ÁflÿÎfl ’Àı· flÎF› ‰Ë̉À ¤‰fi‹Î_ ÷η̋ ±Î’‰Î ±_√ıfi_ ¬«˝,
ÁflÿÎfl ’Àı· flÎF› ‰Ë̉À ¤‰fiı ¤˘√‰‰Îfi_ flËıÂı.
5. ±Î Ë¿‹˘ ±Î ω¤Î√fiÌ Áfl¬Î ø‹Î_¿fiÌ ŒÎ¥· ’fl fiÎHÎΠω¤Î√fiÌ
÷Î. 31‹Ì ±˘√VÀ, 1979fiÌ ÁË‹Ï÷◊Ì ⁄ËÎfl ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı· »ı.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
µ’ÁÏ«‰,
Á΋ÎL› ‰Ë̉À ω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
(10)
Resolution
In Pursuance of the judgement of High Court in LPAs No.
226, 227 and 228 of 1993 dated 7-4-94 referred to in
preamble, Government is pleased to direct that the difference
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 185
of amount of the pay scale of Rs. 700-1500 to Rs. 1100-1600
and Rs. 2200-4200 to Rs. 3000-4500 which are credited in
Special GPF accounts of Deputy Directors of Bureau of
Economics & Statistics, vide Government order referred to in
preamble No. 6 and 9, should now be transferred to
Government account under the Budget Head “0075-
Miseellaneous General Services. (800) - Other Receipt”, with
immediate effect.
By order and in the name of the Governor opf Gujarat.,
Deputy Secretary to the Govt. of Gujarat
Finance Department.

(10)
ÃflΉ
1993fiÌ ±ı·’̱ı fi_. 226, 227 ±fiı 228fiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_, ±Î‹¬‹Î_
ÿÂν‰ı· ÷Î. 7-4-94fiÎ ËÎ¥¿˘À˝fiÎ «¿ÎÿÎfiı ±fi·ZÎÌfiı Áfl¿ÎflÌ Ë¿‹fiÎ
±Î‹¬ ø‹ 6 ±fiı 9 ‹Î_ ÿÂνT›Î ‹…⁄ ±◊˝ÂÎVhÎ ±fiı ±Î_¿ÕÎÂÎVhÎ
¿Î›Î˝·›fiÎ fiΛ⁄ Ïfi›Î‹¿fiÎ w. 700-1500 ◊Ì w. 1100-1600 ±fiı
w. 2200-4200 ◊Ì w. 3000-4500fiÎ ’√Îfl‘˘flHÎfiÎ ÷ŒÎ‰÷fiÌ fl¿‹
¬ÎÁ Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘fiÎ ¬Î÷΋Î_ …‹Î ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı ÷ı ÷ÎI¿ÎÏ·¿
±Áfl◊Ì Áfl¿ÎflfiÎ ±_ÿÎ…’hÎ Áÿfl ““0075 - ≠¿ÌHν Á΋ÎL› Áı‰Î±˘
(800) ±L› ±Î‰¿”” ¬Î÷ı ÷⁄ÿÌ· ¿fl‰Ì.
√…flÎ÷fiÎ flÎF›’ηlÌfiÎ Ë¿‹◊Ì ±fiı ÷ı‹fiÎ fi΋ı,
fiΛ⁄ ÁÏ«‰,
fiÎHÎΠω¤Î√,
√…flÎ÷ Áfl¿Îfl
186 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(11)
Detention Order
No./DTN/ / / Special
Food & Civil Supplies Dept.,
14, Sardar Bhavan,
6th Floor, Sachivalaya,
Gandhinagar,
Dt.
To
1. According to the provision of sub-section (1) of section-
8 of the Prevention of Blackmarketing and Maintenance
of Supplies of Essential Commodities Act, 1980
hereinafter referred to as the Act, you are hereby
informed of the grounds under which the detention order
No. DTN/ / / Special dated ............. under Section 3 (a)
and (b) of the said Act has been passed.
2. With a view to preventing you from indulging in the
activities which are prejudicial to the maintenance and
distribution system of groundnut oil which is a
commodity most essential to the community, this order
has been passed against you.
3. If you wish to make a representation to the Government
against the order of your detention, you should address
the same to the Additional Chief Secretary, Food and
Civil Supplies Department, Block No. 14, 6th Floor,
Sardar Bhavan, Sachivalaya, Gandhinagar and forward
the same through the Superintendent, Ahmedabad
Central Jail, Sabarmati.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 187
4. If you wish to make a representation to the Central
Government under sub-section (1) of section - 14 of the
said Act, against the order of your detention, you should
address the same to the Secretary, Ministry of Civil
Supplies and Public Distribution, Krishi Bhavan, New
Delhi and forward the same through the Superintendent,
Ahmedabad Central Jail, Sabarmati.
5. The copies of the documentary evidences like the
statements, panchnamas, documents on the strength of
which the State Government has passed the order of your
detention have been enclosed herewith from pages 1 to
.... as per the index appended herewith; so that you may
represent in better way against your detention.

(11)
±À¿Î›÷ Ë¿‹
1. ˉı ’»Ì …ıfi˘ µS·ı¬ ±Ï‘Ïfi›‹ ÷flÌ¿ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı· »ı ÷ı
¿Î‚Î⁄Ωfl ±À¿Î›÷ ±fiı ±Î‰U›¿ «Ì…‰V÷ ’fl‰ÃÎ Ω‚‰HÎÌ
±Ï‘Ïfi›‹, 1980fiÌ ¿·‹-8fiÌ ’ıÀÎ-¿·‹ (1) fiÌ Ωı√‰Î¥ ±fiÁÎfl
µ@÷ ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 3 (¿) ±fiı (¬) Ëı ÷Î. ............ fiÎ
±À¿Î›÷ Ë¿‹ fi_. ÕÌÀ̱ıfi †/ / ¬ÎÁ◊Ì ±Î’fiı ±À¿Î›÷fiÎ_ ¿ÎflH΢◊Ì
‹ÎÏË÷√Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
2. Á‹Î…fiı ±Ï÷ ±Î‰U›¿ ˢ› ÷ı‰Ì ÁŸ√÷ı· …ı‰Ì «Ì…‰V÷fiÎ …J◊ÎfiÌ
Ω‚‰HÎÌ ±fiı ω÷flHÎfiı ⁄Α¿ ⁄fiı ÷ı‰Ì ≠T≤Ïkα˘ ¿fl÷Î ÷‹fiı
±À¿Î‰‰Î ‹ÎÀı, ÷‹ÎflÌ Á΋ı ±Î Ë¿‹ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı.
3. ±Î’fiÎ ±À¿Î›÷fiÎ Ë¿‹ Á΋ı ±Î’ Áfl¿Îfl Á‹ZÎ fl…^±Î÷ ¿fl‰Î
≥E»÷Πˢ ÷˘ ±Î’ı ÷ı ±‘ÌZο, ±‹ÿΉÎÿ ‹K›V◊ …ı·, ÁÎ⁄fl‹÷Ì
‹ÎflŒ÷ ±Ï‘¿ ‹A› ÁÏ«‰, ±¯Î ±fiı fiÎ√Ïfl¿ ’fl‰ÃΠω¤Î√,
188 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
O·˘¿ fi_. 14, »ß˘ ‹Î‚, ÁflÿÎfl ¤‰fi, ÁÏ«‰Î·›, √Î_‘Ìfi√fl-fiı
‹˘¿·‰Ì.
4. ±Î’fiÎ ±À¿Î›÷fiÎ Ë¿‹ Á΋ı ±Î’ ±Î ±Ï‘Ïfi›‹fiÌ ¿·‹ 14fiÌ
’ıÀÎ-¿·‹ (1) Ëı ¿ıLƒ Áfl¿Îfl Á‹ZÎ fl…^±Î÷ ¿fl‰Î ¥E»÷Πˢ
÷˘ ±Î’fiÌ fl…^±Î÷ ±‘ÌZο, ±‹ÿΉÎÿ ÁıLÀˇ· …ı·, ÁÎ⁄fl‹÷Ì
‹ÎflŒ÷ ÁÏ«‰lÌ, fiÎ√Ïfl¿ ’flÔ‰ÃÎ ±fiı ΩËıfl ω÷flHÎ ‹_hÎη›, ¿ÚÏÊ
¤‰fi, fi‰Ì ÏÿSËÌfiı ‹˘¿·Ì ¿˘ »˘.
5. Áfl¿Îflı …ı ÿV÷ΉıΩıfiÎ ±Î‘Îflı ±Î’fiÌ ±À¿Î›÷fi˘ Ë¿‹ ¿flı· »ı
÷ı‰Î Ïfi‰ıÿfi, ’_«fi΋Π…ı‰Î ÿV÷Ήı∞ ’flΉα˘fiÌ fi¿· ±Î ÁÎ◊ı
ΩıÕ·ı ±fiø‹ÏHο΋Î_ ÿÂνT›Î ‹…⁄ M≤.1 ◊Ì......‹Î_ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı·
»ı, …ı◊Ì ±Î’fiÌ ±À¿Î›÷ Á΋ı ±Î’ ÁZ΋ fl…^±Î÷ ¿flÌ Â¿˘.
(12) At present, a scheme for giving subsidy to SC\ST
farmers for purchasing open pipeline system is running in
the state. Under this scheme Rs. 3000 limited to 50 percent of
the actual cost of the pipeline is given as subsidy. It is proposed
to raise the limit from Rs. 3000 to Rs. 4000. In Gujarat, the
rainfall is inadequate and irregular. About 25% of irrigation
water can be saved by using this open pipeline system. The
scheme is absolutely necessary for crop production.
(12) ±I›Îflı flÎF›‹Î_ ±fiÁÒÏ«÷ ΩÏ÷±˘/±fiÁÒÏ«÷ ±ÎÏÿΩÏ÷±˘fiÎ
¬ıÕÒ÷˘fiı ¬S·Ì ’Î¥’·Î¥fi ’©Ï÷ ¬flÌÿ‰Î ‹ÎÀı ÁËΛ¿Ì ±Î’‰ÎfiÌ ›˘…fiÎ
«Î· »ı. ±Î ›˘…fiÎ ËıÂ, w. 3000fiÌ ‹›Î˝ÿ΋Î_ ’Î¥’·Î¥fifiÎ ¬flı¬fl
¬«˝fiÌ Ï¿_‹÷fiÎ 50 À¿Î ÁËΛ¿Ì ÷flÌ¿ı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î ‹›Î˝ÿÎ w.
3000◊Ì ‰‘ÎflÌfiı w. 4000 ¿fl‰Îfi_ ω«ÎflΛ_ »ı. √…flÎ÷‹Î_ ‰flÁÎÿ
±’›Î˝M÷ ±fiı ±Ïfi›Ï‹÷ »ı. ±Î ¬S·Ì ’Î¥’·Î¥fi ’©Ï÷fiÎ µ’›˘√◊Ì
25 À¿Î …ıÀ·_ ÏÁ_«Î¥fi_ ’ÎHÎÌ ⁄«Î‰Ì ¿Λ ÷ı‹ »ı. ’οfiÎ µI’Îÿfi ‹ÎÀı
±Î ›˘…fiÎ ±I›_÷ ±Î‰U›¿ »ı.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 189
(13) An accident was occured of police vehicle No.
GTM- 4506, belonging to the office of the D.S.P. Kheda
(South) on 24th July, 1985 in which Police Constable
Dineshbhai Pujabhai Mistry was injured and died after some
time. Dinesh Pujabhai Mistry had filed Motor Accident Claim
Tribunal case No. 374/86 in Motor Accident claim Tribunal,
Nadiad for compensation. Hon'ble M.A.C.T. Nadiad has
passed an award of Rs. 1,35,000/- with interest thereon at
the rate of 12% per annum from the date of petition till
realisation. Insurance Company of the Police Vehicle has
deposited an amount of Rs. 1,00,000/- for its part. Govern-
ment has to pay the remaining amount of compensation
awards of Rs. 35,000 and interest at 12% which worked out
to Rs. 34,891. Moreover, it is also required to pay Rs. 500
as the cost of application.
(13) Ï…S·Î ’˘·ÌÁ ±‘ÌZο, ¬ıÕÎ (ÿÏZÎHÎ)fiÌ ¿«ıflÌfiÎ ÷Î⁄Î
ËıÂfiÎ ’˘·ÌÁ ‰ÎËfi fi_. ∞À̱ı‹-4506fiı ÷Î. 24-7-85fiÎ fl˘…
±¿V‹Î÷ ◊›˘ Ë÷˘ …ı‹Î_ ’˘·ÌÁ ¿˘LVÀı⁄· lÌ Ïÿfiı¤Υ ’ÒΩ¤Î¥
Ï‹VhÎÌfiı ≥Ω±˘ ◊¥ Ë÷Ì ±fiı ◊˘ÕÎ Á‹› ⁄Îÿ ÷ı±˘ Q≤I› ’ÎQ›Î Ë÷Î.
lÌ Ïÿfiı¤Υ ’ÒΩ¤Î¥ Ï‹VhÎ̱ı ‰‚÷fl ‹ÎÀı ‹˘Àfl ±¿V‹Î÷ ÿΉÎ,
ÏÀˇO›fi·, fiÏÕ›Îÿ ¬Î÷ı ‹˘Àfl ±¿V‹Î÷ ÿÎ. fi_. 374/86 ÿά· ¿›˘˝
Ë÷˘. fi΋ÿÎfl ‹˘Àfl ±¿V‹Î÷ ÿΉΠÏÀˇO›fi·, fiÏÕ›Îÿ-±ı ±fl∞fiÌ
÷Îfl̬◊Ì ‰ÁÒ·Î÷ ◊Λ I›Î_ Á‘Ì ‰ÎÏÊ˝¿ 12 À¿ÎfiÎ ÿflı T›Î… ÁÏË÷ w.
1,35,000fi˘ ±"‰˘Õ˝ ±ÎM›˘ Ë÷˘. ’˘·ÌÁ ‰ÎËfi˘fiÌ ‰Ì‹Î ¿_’fi̱ı ÷ıfiÎ
ÏËVÁÎ ÷flÌ¿ı w. 1,00,000fiÌ fl¿‹ …‹Î ¿flÎ‰Ì Ë÷Ì. ‰‚÷fl ±"‰˘Õ˝fiÌ
w. 35,000fiÌ ⁄οÌfiÌ fl¿‹ ÷◊Î 12 À¿Î ·ı¬ı w. 34,991 …ıÀ·Ì √HÎÌ
¿Îœ‰Î‹Î_ ±Î‰ı· T›Î…fiÌ fl¿‹ Áfl¿Îflı «Ò¿‰‰ÎfiÌ ◊Λ »ı. ‰‘‹Î_, ±fl∞
¬«˝fiÎ w. 500 ’HÎ «Ò¿‰‰Î …wflÌ »ı.
190 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(14) The land of village..... taluka ..... District .... were
acquired for the work of ..... and paid compensation as per
award of Land Acquisition Officer. Being aggrieved and
dissatisfied with the said award, the land holders approached
the Hon. Court for more compensation. Hon. Court gave its
judgement on ..... for additional compensation for the land
acquired along with solatium at the rate of 30% and interest
at the rate of 9% per annum from the date of taking over the
possession for the first year and thereafter interest at the
rate of 15% till the amount of additional compensation is
fully deposited in the court. The additional compensation
worked out to Rs. ........ the interest on additional compensa-
tion worked out to Rs. .....
(14) ..... Ï…S·ÎfiÎ .... ÷η¿ÎfiÎ ..... √΋ ...... ¬Î÷ıfiÌ …‹Ìfi ....
¿Î‹ ‹ÎÀı Á_’ÎÏÿ÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì ±fiı …‹Ìfi Á_’Îÿfi ±Ï‘¿ÎflÌfiÎ
±"‰˘Õ˝ ±fiÁÎfl ‰‚÷flfiÌ «¿‰HÎÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì. µ@÷ ±"‰˘Õ˝◊Ì fiÎflÎ…
±fiı ±Á_÷p ◊›ı· …‹Ìfi ¬Î÷ıÿÎfl˘±ı fi΋ÿÎfl ¿˘À˝‹Î_ ±fl∞ ¿flÌ Ë÷Ì.
fi΋ÿÎfl ¿˘Àı˝ ÷Î. ...... fiÎ fl˘…, Á_’Îÿfi ¿flı· …‹ÌfifiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ‰‘ÎflÎfiÎ
‰‚÷flfiÌ fl¿‹ ’fl 30 À¿Î ·ı¬ı ‰‚÷fl flÎË÷fiÌ fl¿‹ ±fiı …‹Ìfifi˘
¿⁄Ωı ·Ì‘ÎfiÌ ÷Îfl̬◊Ì ≠◊‹ ‰Ê˝ ‹ÎÀı ‰ÎÏÊ˝¿ fi‰ À¿Î ·ı¬ı T›Î… ±fiı
I›Îfl’»Ì ‰‘ÎflÎfiÎ ‰‚÷flfiÌ ’Òflı’ÒflÌ fl¿‹ ¿˘À˝‹Î_ …‹Î ¿flΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı I›Î_
Á‘Ì 15 À¿Î ·ı¬ı T›Î… ÁÏË÷ Ô‰‘ÎflÎfiÎ ‰‚÷fl ‹ÎÀı «¿Îÿ˘ ±ÎM›˘ Ë÷˘.
±Î ‰‘ÎflÎfi_ ‰‚÷fl w. .......... …ıÀ·_ √HÎÌ ¿Îœ‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. ‰‘ÎflÎfiÎ
‰‚÷fl ’flfiÎ T›Î…fiÌ fl¿‹ w. .......... …ıÀ·Ì √HÎÌ ¿Îœ‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı.
(15) The work of earth work and lining for Left Bank
Distribution system above 5 cause way in Irrigation Block
No. 90 to 92 and 95 to 100 vide Agreement No. LCB-1 of
1983-84 was entrusted to Mangalam Group Majdoor
Sahakari Mandali Limited. The contractor approached Hon.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 191
court for appointment of arbitrator for settlement of some
disputes and Hon. Court appointed shri. M. C. Desai as a
sole Arbitrator to solve the dispute between parties. The
arbitrator published the award on 3-4-93. The award was
put up before the Civil Judge (S.D.) Ahmedabad and Hon.
Court ordered and passed the decree of Rs. 5,79,566.78 and
interest therein at the rate of 10% per annum from 19-6-86
to 17-6-91 and pendente lite of simple interest rate of 17% per
annum from 17-6-91 to date of release or decree whichever is
earlier. The contractor agreed or accepted interest at the rate of
9% instead of 17% The decretal amount was worked out to Rs.
5,79,600/- The interest amount worked out to Rs. 4,33,500/-.
(15) 1983-84 fiÎ ¿flÎfl fi_. ±ı·ÁÌ⁄Ì-1 ±L‰›ı ÏÁ_«Î¥ CÎÀ¿ fi_.
90 ◊Ì 92 ±fiı 95 ◊Ì 100 ‹Î_ 5 ⁄ıÃÎ ’·˘ ’fl ÕÎ⁄Î ¿Î_ÃÎfiÌ Ï‰÷flHÎ
T›‰V◊Î ‹ÎÀıfi_ ‹ÎÀ̿΋ ±fiı ±V÷fl¿Îfl ‹_√·‹ …^◊ ‹…ÿÒfl ÁË¿ÎflÌ ‹_Õ‚Ì
Ï·Ï‹ÀıÕfiı Á˘Ó’‰Î‹Î_ ±ÎT›_ Ë÷_. ¿ıÀ·Î¿ ω‰Îÿ˘ Ïfi’ÀΉ‰Î ·‰Îÿfiı fiÌ‹‰Î
±_√ı ¿LÀˇÎ@Àflı ±ÿη÷fiı …HÎÎT›_ Ë÷_ ±fiı ±ÿη÷ı Á_⁄_Ï‘÷ ’Z΢ ‰E«ıfi˘
ω‰Îÿ Ïfi’ÀΉ‰Î lÌ ±ı‹. ÁÌ. ÿıÁÎ¥fiÌ ±ı¿‹ÎhÎ ·‰Îÿ ÷flÌ¿ı Ïfi‹c¿
¿flÌ Ë÷Ì. ±Î ·‰Îÿı ÷ı‹fi˘ ±"‰˘Õ˝ 3-4-1993fiÎ fl˘… ≠¿ÎÏÂ÷ ¿›˘˝ Ë÷˘.
±Î «¿Îÿ˘ ÏÁω· …… (ÏÁÏfi›fl ≠¤Î√), ±‹ÿΉÎÿ Á‹ZÎ fl…Ò ¿fl‰Î‹Î_
±ÎT›˘ Ë÷˘ ±fiı fi΋ÿÎfl ±ÿη÷ı w. 5,79,556.78fiÌ fl¿‹ ÷ıfiÎ ’fl
19-6-1986 ◊Ì 17-6-1991fiÎ Á‹›√΂Π‹ÎÀı ‰ÎÏÊ˝¿ 10 À¿Î ·ı¬ı
T›Î… ±fiı 17-6-91 ◊Ì ±Î fl¿‹ »^ÀÌ ¿fl‰ÎfiÌ ÷Îfl̬ ±◊‰Î Ë¿‹fi΋ÎfiÌ
÷Îfl̬- ±ı ⁄ı‹Î_◊Ì …ı ‰Ëı·_ ˢ› I›Î_ Á‘ÌfiÎ, ‹¿t‹ÎfiÌ ÁfiΉHÎÌ ÿflÏ‹›ÎfifiÎ
Á‹√˛ Á‹›√΂Π‹ÎÀı ‰ÎÏÊ˝¿ 17 À¿ÎfiÎ ÁÎÿÎ ÿflı T›Î…fiÌ «¿‰HÎÌ
¿fl‰Îfi˘ Ë¿‹ ¿›˘˝ Ë÷˘. ¿LÀˇÎ@Àflı T›Î…fi˘ ÿfl 17 À¿Îfiı ⁄ÿ·ı 9 À¿Î
·ı¬ı V‰Ì¿Î›˘˝ Ë÷˘. Ë¿‹fi΋ÎfiÌ fl¿‹ w. 5,79,600/- ◊÷Ì Ë÷Ì. T›Î…fiÌ
fl¿‹ w. 4,33,500 ◊÷Ì Ë÷Ì.
192 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(16) The state Government has been implementing the
nutrition programme as part of the Minimum Needs
programme and the revised 20 point programme. Malnutri-
tion and undernutrition affect a large part of the population
in the state particularly all those who are below the poverty
line. Nutrition survey estimate indicates that the calories
and protein deficiency among the children below the age of
6 years, pregnant women and nursing mothers of the weaker
section is about 300 to 600 calories and 10 to 20 grams of
protein respectively.
(16) flÎF› Áfl¿Îfl, ’˘ÊHÎ ¿Î›˝ø‹fi˘ ±‹· L›Òfi÷‹ …wÏfl›Î÷
¿Î›˝ø‹ ±fiı Á‘Îflı·Î ‰ÌÁ ‹tÎfiÎ ¿Î›˝ø‹fiÎ ¤Î√ ÷flÌ¿ı ¿fl÷Ì ±Î‰Ì »ı.
±’’˘ÊHÎ ±fiı ±S’’˘ÊHÎ flÎF›‹Î_ ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÌ ‰ÁÏ÷fiı ±Áfl ¿flı »ı.
¬ÎÁ ¿flÌfiı √flÌ⁄Ì-flı¬ÎfiÌ fiÌ«ıfiÎ ÷‹Î‹ ·˘¿˘ ±S’’˘ÊHÎ◊Ì ’ÌÕΛ »ı.
’˘ÊHÎ ±_√ıfiÌ ‹˘…HÎÌfiÎ ±_ÿÎ… ÿÂν‰ı »ı ¿ı, » ‰Ê˝fiÌ ‰›◊Ì fiÌ«ıfiÎ
⁄΂¿˘‹Î_ ±fiı fi⁄‚Î ‰√˝fiÌ Á√¤Î˝˝ VhÎ̱˘ ÷ı‹… V÷fi’Îfi ¿flΉ÷Ì
‹Î÷α˘‹Î_ ¿ı·flÌ ±fiı ≠˘ÀÌfifiÌ ∂HÎ’ ±fiø‹ı ·√¤√ 300 ◊Ì 600
¿ı·flÌ ±fiı 10-20 √˛Î‹ ≠˘ÀÌfi …ıÀ·Ì »ı.
(17) Rural Electrification is a socio-economic activity.
It aims at the upliftment of living standard of the rural
population. Recognising its importance, State has given
priority to. Rural Electrification. All the villages in the state
have been electrified. Only petaparas (hamlets) and Harijan
Basties as identified by Local Bodies / Local people are to
be electrified. It is estimated that out of about 10,000 such
petaparas nearly, 5,681 petaparas have been covered by
1993-94. Rest of the petaparas are envisaged to be covered
during the 8th plan period. It is targetted to electrify 5000
petaparas and 400 Harijan Basties for which Rs. 1240.00
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 193
Lakh have been provided as an outlay for the year 1994-95
under TASP Scheme. It is envisged to cover 800 more
petaparas to be electrified for which Rs. 3290.00 lakh have
been provided, as an outlay for the year 1995-96.
(17) √˛Î‹ ‰Ì…‚Ì¿flHÎ, ±ı ±ı¿ Á΋ÎÏ…¿-±ÎÏ◊˝¿ ≠T≤ÏkÎ »ı. ÷ıfi˘
µtı √˛Î‹ÌHÎ ‰ÁÏ÷fi_ ∞‰fi‘˘flHÎ ¨«_ ·Î‰‰Îfi˘ »ı. ÷ıfi_ ‹Ëk‰ V‰Ì¿ÎflÌfiı
flÎF›ı √˛Î‹ ‰Ì…‚Ì¿flHÎfiı ±√˛÷Î ±Î’Ì »ı. flÎF›fiÎ_ ÷‹Î‹ √΋˘fi_
‰Ì…‚Ì¿flHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. V◊ÎÏfi¿ ‹_Õ‚˘/ V◊ÎÏfi¿ ·˘¿˘±ı ‹¿flfl ¿flı·
’ıÀÎ-’flÎ_ ±fiı ËÏfl…fi ωV÷Îfl˘fiı … ‰Ì…‚Ì ’ÒflÌ ’ÎÕ‰ÎfiÌ flËı »ı. ±Î‰Î_
·√¤√ 10,000 ’ıÀÎ-’flÎ ’ˆ¿Ì 1993-94 Á‘Ì‹Î_ ·√¤√ 5681
ωV÷Îfl˘fiı ±Î‰flÌ ·ı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_ »ı. ±ÎÃ‹Ì ’_«‰Êa› ›˘…fiÎfiÌ ‹ÿ÷
ÿflÏ‹›Îfi ⁄οÌfiÎ_ ’ıÀÎ-’flÎ_fiı ±Î‰flÌ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. 5000 ’ıÀÎ-’flÎ_
±fiı 400 ËÏfl…fi ‰ÎÁfi_ ‰Ì…‚Ì¿flHÎ ¿fl‰Îfi˘ ·Z›Î_¿ fl¬Î›˘ »ı, …ı ‹ÎÀı
±ÎÏÿΩÏ÷ ωV÷Îfl ’ıÀÎ ›˘…fiÎ Ëı 1994-95 ‹ÎÀı w. 1,240 ·Î¬fiÌ
¬«˝-Ωı√‰Î¥ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı. F›Îflı 1995-96 ÿflÏ‹›Îfi 800 ‰‘
’ıÀÎ-’flÎ_fi_ ‰Ì…‚Ì¿flHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Âı, …ı ‹ÎÀı w. 3290.00 ·Î¬fiÌ
¬«˝-Ωı√‰Î¥ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı.
(18) A competent authority may, for special reasons
which should be recorded, permit mileage allowance to be
calculated on a route other than the shortest or cheapest,
provided that the journey is actually performed by such
route and provided that the travelling allowance calculated
on such route does not exceed than calculated on the short-
est route by more than 50 per cent.
(18) ÁkÎÎ ‘flΉ÷Î ±Ï‘¿ÎflÌ ¬ÎÁ ϷϬ÷ ¿ÎflH΢Áfl ÁΈ◊Ì ÀÒ_¿Î
±√fl ÁΈ◊Ì ÁV÷Î ‹Î√˝ ÏÁ‰Î›fiÎ ‹Î√˝ ‹ÁÎŒflÌ ⁄ÿ· ‹Î¥·-¤J◊_ √HΉÎfiÌ
»^À ±Î’Ì Â¿ı »ı, ’HÎ ÷ı ±ı Âfl÷ı ¿ı - ±Î‰Î ‹Î√˝ı ‹ÁÎŒflÌ ¬flı¬fl ¿fl‰Î‹Î_
194 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±Î‰Ì ˢ‰Ì Ωı≥±ı ±fiı ±Î‰Î ‹Î√ı˝ ‹ÁÎŒflÌ ‹ÎÀı √HÎΛı·_ ≠‰ÎÁ-¤J◊_
ÁΈ◊Ì À>_¿Î ‹Î√˝ ‹ÎÀı √HÎΛı·Î ≠‰ÎÁ-¤J◊Î_ ¿fl÷Î_ ’0 À¿Î◊Ì ‰‘‰_ Ωı≥±ı
fiËŸ.
(19) A wholetime Government servant shall not can-
vass or otherwise interfere or use his influence in connec-
tion with or take part in any election to legislative body
otherwise than in pursuance of the order of a higher author-
ity.
Provided that a Government servant, who is qualified
to vote at such election may exercise his right to vote, but
if he does so, he shall give no indication of the manner in
which he proposes to vote or has voted.
(19) µE« ±Ï‘¿ÎflÌfiÎ Ë¿‹˘ ±fiÁÎfl ˢ› ÷ı ÏÁ‰Î›, ’ÒHν¿ÎÏ·¿
Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ¿˘¥ ‰ˆzÎÏfi¿ Á_V◊Î ‹ÎÀıfiÌ «Ò_ÀHÎÌ ±_√ı ≠«Îfl ¿flÌ Â¿ÎÂı
fiËŸ ¿ı ⁄Ì∞ flÌ÷ı ÷ı‹Î_ ÿ¬· ¿flÌ Â¿ÎÂı fiËŸ, ¿ı ÷ı Á_⁄_‘‹Î_ ’˘÷ÎfiÌ
·Î√‰√ ‰Î’flÌ Â¿ÎÂı fiËŸ, ¿ı ÷ı‹Î_ ¤Î√ ·≥ ¿ÎÂı fiËŸ.
’fl_÷, ±Î‰Ì «Ò_ÀHÎÌ‹Î_ ‹÷ÿÎfi ¿fl‰Î ‹ÎÀı ›˘B›÷Î ‘flΉ÷˘ Áfl¿ÎflÌ
¿‹˝«ÎflÌ ’˘÷Îfi˘ ‹÷ÎÏ‘¿Îfl ‰Î’flÌ Â¿Âı, ’HÎ ÷ı‹ ¿fl÷Î_ ’˘÷ı …ı flÌ÷ı ‹÷
±Î’‰Î ‹Î√÷˘ ˢ› ±◊‰Î ‹÷ÿÎfi ¿flÌ «Ò@›˘ ˢ› ÷ıfi_ ¿Â_ ÁÒ«fi ÷ıfiÎ◊Ì
¿˘¥fiı ¿flÌ Â¿ÎÂı fiËŸ.
(20) Government has constituted the Housing Fund for
providing funds to Government employees to construct their
own houses. According to the scheme, a Government ser-
vant who joins the scheme will get the concession and ben-
efits such as (i) Priority in getting House Building Advance
(ii) Prirority to get Government land as available to the
Government servants and if the plans and estimates are to
be prepared, this will be done free of cost etc. Accordingly,
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 195
interest is payable to such Government servants on the
deposits made by them under this scheme, an amount of
Rs....... will be required for this purpose during the current
financial years. Accordingly, a Supplementary Appropria-
tion for Rs. ...... is required.
(fl0) Áfl¿Îflı, Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘ ÷ı‹fiÎ_ ’˘÷ÎfiÎ_ ‹¿Îfi˘ ⁄Î_‘Ì Â¿ı
÷ı ‹ÎÀı fiÎHÎÎ_ ±Î’‰Î ‹ÎÀı ±Î‰ÎÁfi ÏfiÏ‘fiÌ fl«fiÎ ¿flÌ »ı. ±Î ›˘…fiÎ
±fiÁÎfl …ı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ±Î ›˘…fi΋Î_ ΩıÕΛ ÷ıfiı ±Î ≠‹ÎHÎı flÎË÷
±fiı ·Î¤ ‹‚Âı. (1) ‹¿Îfi ⁄Î_‘¿Î‹ ’ıÂ√Ì ‹ı‚‰‰Î‹Î_ ±√˛÷Î (fl)
Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı ≠ÎÅ ±ı‰Ì Áfl¿ÎflÌ …‹Ìfi ‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀı ±√˛÷Î ±fiı
fi¿ÂÎ ±fiı ±_ÿÎ… ÷ˆ›Îfl ¿fl‰ÎfiÎ ◊Λ ÷˘ ±Î ωfiÎ ‹ÒS›ı ¿flÌ ±Î’‰Î‹Î_
±Î‰Âı ‰√ıflı. ÷ÿfiÁÎfl ±Î ›˘…fiÎ Ëı Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiÌ ◊Î’H΢
µ’fl ÷ı‹fiı T›Î… «Ò¿‰‰Î’ÎhÎ »ı. «Î· fiÎHÎο̛ ‰Wν ÿflÏ‹›Îfi ±Î ‹ÎÀı
wÎ. ..................fiÌ fl¿‹ …wflÌ ⁄fiÂı. ÷ÿfiÁÎfl, wÎ. ....................fi˘ ’Òfl¿
ωÏfi›˘√ …wflÌ »ı.
(21) House-rent allowance may be drawn by a Govern-
ment Servant on leave or temporary transfer in the circum-
stances specified in clause (a) (i) or (b) (i) and (ii) of Rule
339 as the case may be; provided that the certifies that his
previous rate of expenditure for a house continued during
his absence and that he places his house, free of rent, at the
disposal of the Government Servant, if any, who officiates
in his post. The officiating Government Servant cannot in
such a case draw the house-rent allowance attached to the
post. If, however, the officiating Government servant, for a
reason which Government considers to be sufficient, refuses
the accomodation placed at his disposal, he, and not the
absent Government Servant, will draw the allowance.
196 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(fl1) flΩ ±◊‰Î Ë_√Î‹Ì ⁄ÿ·Ì ’fl √›ı·Î ¿‹˝«ÎflÌ ›◊Î≠Á_√ Ïfi›‹
339fiÎ ¬_Õ (¿) (1) ±◊‰Î (¬) (1) ±fiı (fl)‹Î_ ÿÂν‰ı·Î Á_Ωı√˘‹Î_
CÎfl¤ÎÕÎ ¤J◊_ ±Î¿ÎflÌ Â¿ı »ı. ’fl_÷ ±ı Âfl÷ı ¿ı CÎfl ‹ÎÀıfiÎ ¬«˝fi_ ±√εfi_
‘˘flHÎ ’˘÷ÎfiÌ √ıflËÎ…flÌ ÿflÏ‹›Îfi «Î· ˢ‰Îfi_ ±fiı ÷ıfiÌ …B›Î‹Î_ ¿˘¥
Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Ω‰÷˘ ˢ› ÷˘ ÷ıfiı ’˘÷Îfi_ CÎfl ¤ÎÕ΋@÷ flÌ÷ı
’˘÷ı ‰Î’fl‰Î ±ÎM›Îfi_ ≠‹ÎHÎ’hÎ ÷ı fl…^ ¿flı. ±Î‰Î Ï¿VÁ΋Î_, ¿Î‹√ÌflÌ
⁄Ω‰÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı …B›Î ÁÎ◊ı Á_·√# CÎfl¤ÎÕÎ-¤J◊_ ‹‚Ì Â¿Âı
fiËŸ. ’HÎ ¿Î‹√ÌflÌ ⁄Ω‰÷Î Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ, Áfl¿Îflfiı ’Òfl÷_ ·Î√ı ÷ı‰_
¿ÎflHÎ ⁄÷Î‰Ì ’˘÷Îfiı ¿flÌ ±’Λı· flËı‰ÎfiÌ T›‰V◊Î V‰Ì¿Îflı fiËŸ ÷˘
CÎfl¤ÎÕÎ-¤J◊_ ÷ıfiı ‹‚Âı. √ıflËÎ…fl Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌfiı ‹‚Âı fiËŸ.
(22) I...............................declare that I have not availed
of any loan or advance in the past from any source or drawn
an advance in the past from any other source or made a
final withdrawal from my Provident Fund in connection with
any purpose for which an advance is admissible under rule
134 (ii.)
(flfl) Ë_..........................................................≠Ï÷iÎÎ’Ò‰˝¿ ±ı¿flÎfl
¿fl_ »\_ ¿ı ‹ıÓ ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ¿˘¥’HÎ ÁΑfi‹Î_◊Ì ·˘fi ¿ı ’ıÂ√Ì ·Ì‘Ì fi◊Ì ¿ı
⁄ÌΩ ¿˘¥ ÁΑfi‹Î_◊Ì ’ıÂ√Ì µ’ÎÕÌ fi◊Ì ¿ı Ïfi›‹ 134 (fl) Ëı …ı
Ëı÷ ‹ÎÀı ’ıÂ√Ì ‹ı‚‰Î’ÎhΠˢ› ±ı ¿˘¥’HÎ Ëı÷fiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ‹ÎflÎ
¤Ï‰W›ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì ±Î¬flÌ µ’ÎÕ ¿›˘˝ fi◊Ì.
(23) I..................................................... hereby agree that
the Government shall be entitled to recover the balance of
the advance with interest remaining unpaid at the time of
retirement or death preceding retirement from the whole or
any specified part of the gratuity that may be sanctioned to
me.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 197
(fl3) Ë._ ..........................................................±Î◊Ì Á_‹÷ ◊Ι »\_
¿ı ÏfiT≤ÏkÎfiÎ ¿ı ÏfiT≤ÏkÎ ’Ò‰ı˝fiÎ Q≤I›fiÎ Á‹›ı ‰HΫҿ‰Î›ı·Ì flËı÷Ì T›Î…
ÁÎ◊ıfiÌ ’ıÂ√ÌfiÌ ⁄οÌfiÌ fl¿‹ ‹fiı ‹_…^fl ◊Λ ÷ı‰Ì √˛ıE›≥ÀÌfiÌ Á‹√˛ fl¿‹
¿ı ÷ıfiÎ ¿˘¥ ¬ÎÁ ¤Î√‹Î_◊Ì ‰ÁÒ· ¿fl‰Îfi˘ Áfl¿Îflfiı Ë¿ flËıÂı.
(24) I.....................................................hereby undertake that
the amout of the House Building Advance Rs.
.......................(Rupees.....................only) as and when sanc-
tioned to me, shall be expended duly for the purpose for
which, it is asked for and that the excess amount, if any,
over the actual expenditure shall be refunded to Govern-
ment.
(fl4) Ë_..............................................±Î◊Ì ⁄Î_›‘flÌ ±Î’_ »\_ ¿ı
‹fiı ‹_…^fl ◊Λ I›Îflı ±fiı ÷ı ≠‹ÎHÎıfiÌ ‹¿Îfi ⁄Î_‘¿Î‹ ’ıÂ√ÌfiÌ
wÎ..............................(±_¿ı wÏ’›Î........................’ÒflÎ)fiÌ fl¿‹ ±ı …ı
Ëı÷ ‹ÎÀı ‹Î√‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı ±ı Ëı÷ ‹ÎÀı ›˘B› flÌ÷ı ¬«˝‰Î‹Î_ ±Î‰Âı ±fiı
¬flı¬fl ¬«˝ µ’flÎ_÷fiÌ ¿˘¥ ‰‘ÎflÎfiÌ fl¿‹ ËÂı ÷˘ ÷ı Áfl¿Îflfiı ’λÌ
±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.
(25) I.............................................solemnly declare that the
information furnished by me in reply to the various items
indicated above is true to the best of my knowledge and
belief;
That having read the rules regulating the grant of ad-
vance for House building etc., to the employees of the
Government of Gujarat, I hereby agree to abide by the terms
and conditions stipulated therein.
(fl’) Ë_........................................................≠Ï÷iÎÎ’Ò‰˝¿ ΩËıfl ¿fl_
»\_ ¿ı µ’›˝@÷ …\ÿÌ …\ÿÌ ⁄Î⁄÷˘fiÎ µkÎfl‹Î_ ‹ıÓ ±Î’ı·Ì ‹ÎÏË÷Ì ‹ÎflÌ Á_’ÒHν
ΩHÎ ±fiı ‹ÎL›÷Î ≠‹ÎHÎı ÁÎ«Ì »ı. ‰‚Ì, √…flÎ÷ Áfl¿ÎflfiÎ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı
198 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
‹¿Îfi-⁄Î_‘¿Î‹ ‰√ıflı ‹ÎÀı ’ıÂ√Ì ±Î’‰Îfi_ ωÏfi›Ï‹÷ ¿fl÷Î Ïfi›‹˘ ‹ıÓ
‰Î_E›Î »ı ±fiı ÷ı‹Î_ Ïfi›÷ ¿flı· Âfl÷˘fi_ ’ηfi ¿fl‰Î Ë_ Á_‹÷ ◊Ι »\_.
(26) Pesticides are toxic chemicals, utility of which lies
in their ability to kill certain organisms regarded by human
beings as undersirable. Besides, each pesticide’s specificity
of action (for destroying a particular pest of target organ-
isms) there is a disadvantage that they destroy other organ-
isms than pests (non-target organisms) which might be nec-
essary in the ecological balance. Prolonged exposures of
these chemicals in the manufacturing factories as well as in
open fields are likely to be hazardous to all kinds of living
organisms including mankind. The impacts of pesticide use
in our environment may very from a small to large magni-
tude and exhibit a variety of behaviour and modes of ac-
tion.
(fl6) ∞‰Î÷fiο ÿ‰Î±˘ {ıflÌ flÁΛH΢ »ı ±fiı ÷ı‹fiÌ µ’›˘Ï√÷Î
±Î’HÎı ±Ïfip √HÎı·Î ¿ıÀ·Î¿ ∞‰˘fiı ‹ÎflÌ fiά‰ÎfiÌ ÷ı‹fiÌ Â„@÷‹Î_ flËı·Ì
»ı. ÿflı¿ ∞‰Î÷fiο ÿ‰ÎfiÌ ¿˘¥ ωÏÂp÷Î (·ÏZÎ÷ ∞‰‹Î_ ±‹¿ ∞‰Î÷fi˘
fiΠ¿fl‰Î ‹ÎÀıfiÌ) ÁÎ◊ı ÷ıfi˘ √ıfl·Î¤ ±ı »ı ¿ı ÷ı ÿ‰Î ∞‰Î÷ ÏÁ‰Î›fiÎ
±ı‰Î ⁄ÌΩ ∞‰˘ (Ï⁄fi-·ÏZÎ÷ ∞‰˘)fi˘ fiΠ¿flı »ı …ı ’ÏflÏV◊Ï÷ωWΛ¿
Á‹÷·Î Ω‚‰‰Î ‹ÎÀı ±Î‰U›¿ ˢ›. µI’Îÿ¿ ¿Îfl¬Îfiα˘‹Î_ ÷ı‹… ¬S·Î_
‹ıÿÎfi˘‹Î_ ±Î‰Î_ flÁΛH΢ ·Î_⁄˘ Á‹› ¬S·Î_ flά‰Î◊Ì ÷ı ‹Îfi‰Ω÷ ÁÏË÷
÷‹Î‹ ≠¿ÎflfiÎ ∞‰˘ ‹ÎÀı Ωı¬‹¿Îfl¿ ⁄fiÌ flËı‰Î Á_¤‰ »ı. ±Î’HÎÎ
±Î…fiÎ ’›Î˝‰flH΋Î_ ∞‰Î÷fiο ÿ‰Î±˘fiÎ µ’’˘√fiÌ ±Áfl ±˘»Î‰kÎÎ
≠‹ÎH΋Î_ flËı‰ÎfiÌ ±fiı ±Áfl ±fiı ¿Î‹√ÌflÌ ’HΠϤ¯Î Ϥ¯Î ≠¿Îflı flËı‰ÎfiÌ.
(27) The answer to problem of poverty and unemploy-
ment has to be found in the rural sector. This in turn calls
for a deliberate shift in the development in favour of the
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 199
rural and backward areas and poorer classes. Operational
goals of rural development extend beyond particular sec-
tors and envisaged the improved productivity and higher
incomes for the target groups as well as the minimum ac-
ceptable levels of food, shelter, education and health ser-
vices. In terms of an action plan, this means that, apart from
agriculture which is the mainstay of the people in the rural
areas, it is necessary to accelerate the growth of ancillary
occupations and of village industries and concentrate on
the development of essential infrastructure facilities.
(fl7) √flÌ⁄Ì ±fiı ⁄ıfl˘…√ÎflÌfiÌ Á‹V›Îfi˘ µ¿ı· √˛Î‹ÌHÎ ZÎıh΋Î_ …
¢‘‰Îfi˘ »ı. ±Î ‹ÎÀı √˛Î‹ ±fiı ’»Î÷ ωV÷Îfl˘ ÷ı‹… √flÌ⁄ ‰√˘˝fiÌ
÷flŒıH΋Î_ Ïfi‘νÏfl÷ V‰w’ı ω¿ÎÁ ≠›Ifi˘fiı ‰Î‚‰ÎfiÌ …wfl »ı. √˛Î‹
ω¿ÎÁfiÎ ¿Î›˝¿ÎflÌ ·Z›˘ ‹¿flfl ZÎıh΢fiı À’Ì …≥ ·Z›Î_¿ …^◊˘ ‹ÎÀı Á‘Îflı·
µI’Îÿ¿÷Î ±fiı ‰‘ ±Î‰¿ ÷ı‹… ¬˘flο, flËıÃÎHÎ, ÏÂZÎHÎ ±fiı ±Îfl˘B›
Áı‰Î±˘fiÎ L›Òfi÷‹ V‰Ì¿Î›˝ ‘˘flHÎı ’ÒflÎ_ ’ÎÕı ÷ı‰_ ω«ÎflΛ_ »ı. ¿Î‹√ÌflÌ
›˘…fiÎfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ±Îfi˘ ±◊˝ ±ı ◊Λ ¿ı √˛Î‹ÌHΠωV÷Îfl˘‹Î_ ·˘¿˘fiÎ ‹A›
±Î‘Îflw’ ¿ÚÏWÎ T›‰ÁΛ µ’flÎ_÷ ±ÎfiWÎ_Ï√¿ T›‰ÁΛ˘ ÷ı‹… √˛Î‹ µz˘√˘fiÎ
ω¿ÎÁfiı ‰ı√Ì·˘ ⁄fiΉ‰Îfi_ ÷ı‹… ±Î‰U›¿ ±ı‰Ì ’Ò‰˝…wflÌ Á‰·÷˘fiÌ T≤Ï©
≠I›ı K›Îfi ¿ıÏLƒ÷ ¿fl‰Îfi_ ±Î‰U›¿ »ı.
200 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±√I›fiÎ ‰Î@›Î_¢fi˘ √…flÎ÷Ì ±fi‰Îÿ
Analogous case may be cited. ±fiw’/Á‹Îfi ÿά·˘ ÀÎ_¿Ì ⁄÷Ή˘.

Apparent error in the records. ¿Î√‚˘ Ωı÷Î_ ÿı¬Ì÷Ì ¤Ò· ·Î√ı »ı.

Approved as a special case, ¬ÎÁ ¿ıÁ ÷flÌ¿ı ‹_…^fl, ’fl_÷ ±Îfiı

but this should not be quoted ’Ò‰˝-ºpÎ_÷ ÷flÌ¿ı ÀÎ_¿Ì ¿ÎÂı fiËŸ.
as a precedent.

Fractions should be rounded ±’ÒHÎν¿_ fiı ÷ıfiÌ ÁΈ◊Ì fi∞¿fiÎ ±Î¬Î

off to the nearest figures. ±Î_¿Õ΋Î_ ·¬‰Î.

Glaring instances of ±_ÿÎ…’hÎfiı ·√÷Ì ±Ïfi›Ï‹÷÷ÎfiÎ

budgetary irregularities are «˘Ó¿Î‰fiÎflÎ ÿά·Î Ωı‰Î ‹‚ı »ı.
noticed.

Greater degree of financial ±_ÿÎ…’hÎfi_ CÎÕ÷fl ‰‘ ≠‹ÎH΋Î_

control and accuracy in fiÎHÎο̛ ±_¿Â
< ÷ı‹… «˘¿ÁÎ≥ ‹Î√ı
budgetting is called for... »ı.

Income from non-self- ’˘÷Îfi _ ¬«˝ fi ¿ÎœÌ ¿÷Ì

supporting items to be ⁄Î⁄÷˘‹Î_◊Ì ◊÷Ì ±Î‰¿ ΩHÎÌ ·ı‰Ì.
ascertained.

In view of changed policy of Áfl¿ÎflfiÌ ⁄ÿ·Î›ı·Ì fiÌÏ÷fiı ¿ÎflHÎı

Govrenment it will not be ±Î ‰WÎı˝ ¿_¥’HÎ ÁËΛ¿ ±fiÿÎfi
possible to sanction any ±Î’Ì Â¿ÎÂı fiËŸ.
grant-in-aid this year.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 201
In view of the need for utmost ‰‘‹Î_ ‰‘ ¿fl¿ÁflfiÌ …wfl Ωı÷Î_
economy, request the Director Ïfi›Î‹¿lÌfiı ’˘÷ÎfiÌ ÿfl¬ÎV÷fi˘
not to press for the proposal. ±Î√˛Ë fi flά‰Î ωfi_÷Ì ¿fl‰Ì.

For service and return. (fi˘ÏÀÁ) ⁄Ω‰Ìfiı ’fl÷ ¿fl‰Î ÁÎfl.

Government of India will be ¤Îfl÷ Áfl¿Îflfiı ·¬‰Î‹Î_ ±Î‰Âı/

approached. ¤Îfl÷ Áfl¿Îflfi˘ Á_’¿˝ ÁΑ‰Î‹Î_ ±Î‰Âı.

Justification for proposal. ÿfl¬ÎV÷fi_ ‰Î…⁄Ì’b_/±ÎˆÏ«I›

Said down procedure to be ÃflΉı·Ì/Ïfi›÷ ¿flı·Ì ¿Î›˝’©Ï÷fiı

followed. ±fiÁfl‰_.

No decision has so far been ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ Ë∞ ¿˘¥ ÏfiHν› ·ı‰Î›˘

taken in the matter. fi◊Ì.

No exact precedent is ¿˘¥ ›◊Î÷◊ ’Ò‰˝ ºpÎ_÷ µ’·P›

available. fi◊Ì./±√εfi˘ ¿˘¥ ±ı‰˘ … ÿά·˘
‹‚÷˘ fi◊Ì.

No financial liabilities are ±Î ›˘…fiÎfiı ·Ì‘ı ¿˘¥ fiÎHÎο̛

involved in this scheme. …‰Î⁄ÿÎfḻ˘ ±Î‰÷Ì fi◊Ì.

Office and fair copies put up ¿«ıflÌ≠÷ ±fiı ÁÎŒ≠÷˘ ±fi‹Ï÷ ±fiı
for approval and signature. ÁËÌ ‹ÎÀı ÁÎÿfl.
202 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
This aspect of the matter may ωWΛ/⁄Î⁄÷fi_ ±Î ’ÎÁ_ ωÂıWÎ
be examined more carefully/ ¿Î‚∞◊Ì/{ÌHΉÀ◊Ì «¿ÎÁ‰/_ ÷’ÎÁ‰._
needs careful examination.

This Department has no ±Î ω¤Î√fiı ±Î Á_⁄_‘‹Î_ ¿Î_¥

comments to make. ¿Ëı‰Îfi_ fi◊Ì./±Î ω¤Î√ı ¿˘¥ ÀÌ¿Î-
ÏÀM’HÎÌ ¿fl‰ÎfiÎ_ ◊÷Î_ fi◊Ì.

This is primarily the concern ±Î ‹A›I‰ı ¤Îfl÷ Áfl¿Îflfiı ·√÷Ì

of Government of India. ⁄Î⁄÷ »ı.

We have to material for ‹ÎÏÁ¿ ±Ëı‰Î·‹Î_ Á‹Îωp ¿fl‰ÎfiÌ

inclusion in the monthly ¿˘¥ Á΋√˛Ì ±Î’HÎÌ ’ÎÁı fi◊Ì.
report. The Administrative ‰Ë̉ÀÌ ±fi¤Î√/ÂάΠΩHÎ ±◊ı˝
Section may please see for …\±.ı
information.

Failing which serious action ±ı‹Î_ ¿ÁÒfl ¿fl¢ ÷˘ √_¤Ìfl ’√·Î_

will be taken. ·ı‰ÎÂı/±ı‹ fiËŸ ¿fl˘ ÷˘ √_¤Ìfl ’√·Î_
·ı‰ÎÂı.

Government considers that Áfl¿Îflfiı..... ‹ÎÀı ¿˘¥ ¿ÎflHÎ …HÎÎ÷_

there is no case for..... fi◊Ì./Áfl¿Îflfiı ·Î√ı »ı ¿ı..... ‹ÎÀı
¿˘¥ ¤ÒÏ‹¿Î fi◊Ì.

He is advised to correspond ±ı‹fiı..... ÁÎ◊ı ÁÌ‘˘ ’hÎT›‰ËÎfl

direct with..... ¿fl‰Î ÁÒ«‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 203
I am directed to intimate the ±ÎiÎÎfiÁÎfl/ÁÒ«fiÎfiÁÎfl Áfl¿ÎflfiÌ
administrative approval of ‰Ë̉ÀÌ ‹_…^flÌfiÌ ΩHÎ ¿fl_ »\_.
Government.

In anticipation of your ±Î’fiÌ ‹_ …^ flÌ ÷◊Î ±fi ‹ Ï÷fiÌ

sanction and approval. ±’ıZÎαı

Required information may be ‹Î√ı · Ì ‹ÎÏË÷Ì Ï‰fiΠω·_ ⁄ ı

supplied without delay. ‹˘¿·Â˘.

The facts stand as follows: ±Î Á_⁄‘_ ‹Î_ ¬flÌ Ë¿Ì¿÷ fiÌ«ı ≠‹ÎHÎı
»ı.

There letter in manuscript. ËÎ◊-·¬ÎHÎfi˘ ¿Î√‚; ’hÎfiÌ ËV÷≠÷

The letter in question is ÷’ÎÁfiÌ Á√‹÷Î ÁÎfl ≠V÷÷ ’hÎ

enclosed to facilitate your ÁÎ◊ı ⁄ÌÕu˘ »ı.
inquiry.

This break in service may fi˘¿flÌ‹Î_ ±Î‰÷Ì ±Î ÷ÒÀfiı ‹ÎŒÌ/

kindly be condoned. ΩıÕÌ ±Î’‰Î ωfi_÷Ì.

You are called upon to show ..... ⁄ÿ· ÷‹ÎflÌ Á΋ı ÂÎ ‹ÎÀı ’√·Î_
cause why action should not fi ·ı‰Î_ ÷ıfiÎ_ ¿ÎflH΢ ÿÂν‰‰Î ÷‹fiı
be taken against you for... …HÎΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.

Your reply will be expected by ±ıÏ≠·fiÎ ±_÷ Á‘Ì‹Î_ ÷‹Îfl˘ µkÎfl

the end of April. ‹‚Ì …Âı ±ı‰Ì ±’ıZÎÎ »ı.
204 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
I crave your indulgence if I ÷ı ‹ÎÀı ’Òfl÷Î_ ¿ÎflH΢ fi ±Î’Ì Â¿<_ ÷˘
cannot give sufficient reasons ÿfl√…fl/‹ÎŒ ¿fl¢.
for the same.

I shall be obliged if you will ±Î’ ±_√÷ flÁ ·¥fiı ±Î ⁄Î⁄÷

personally look into the @›Î_ Á‘Ì ±Î‰Ì »ı, ÷ı …HÎΉ¢ ÷˘
matter and let me know as to ¬Ò⁄ ±Î¤ÎflÌ ◊≥Â.
where the matter stands.

Will be kindly use your good ÁÎ«Ì ’ÏflÏV◊Ï÷ ΩHΉ΋Î_ ‹fiı

offices and ascertain the ‹ÿÿw’ ◊¢/‹ÿÿ ¿fl‰Î ωfi_÷Ì »ı.
correct position ?

Will you please contact Mr.... ±Î’HÎı ◊›ı·Ì ‰Î÷«Ì÷ Á_⁄_‘‹Î_ ¿Ú’Î
on phone, as regards the ¿flÌ lÌ. .................fiı ÀıÏ·Œ˘fi ’fl
matter we discussed before ? ’Ò»Ì Ωı¢ ?

You should apreciate my ±’Òfl÷Î ¿‹˝«Îfl̉√˝ ±_√ıfiÌ ‹ÎflÌ

difficulties regarding ‹U¿ı·Ì ±Î’ Á‹…¢.
shortage of staff.

For information, guidance and ‹ÎÏË÷Ì, ‹Î√˝ÿ½fi ±fiı ¿Õ¿ ’ηfi

strict compliance ‹ÎÀı

Forwarded to...... for ..... ≠Ï÷ ÁÎÿfl fl‰ÎfiÎ, ÁËÎfi¤ÏÒ ÷◊Ì

s y m p a t h e t i c / f a v o u r a b l e ω«Îfl‰ÎfiÌ ¤·Î‹HÎ ÁÎ◊ı
consideration.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 205
Forwarded to-with a request ..... ≠Ï÷ fl‰ÎfiÎ, ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ ’˘÷Îfi_
to offer comments in the ‹_÷T› …HÎΉ‰ÎfiÌ Ï‰fi_÷Ì ÁÎ◊ı.
matter.

Forwarded with compliments ..... ≠Ï÷ fi¿· ÁÎÿfl fl‰ÎfiÎ, ›˘B›

to .....with a request to give ±¬⁄ÎflÌ ›ÎÿÌ ¶ÎflÎ ⁄ˢ‚Ì ≠ÏÁÏ©
wide publicity by issuing a ±Î’‰ÎfiÌ Ï‰fi_÷Ì ÁÎ◊ı.
suitable press note.

Forwarded with compliments ..... ≠Ï÷ fi¿· ÁÎÿfl fl‰ÎfiÎ,

to.... with a request to publish flÎ…’h΋Î_ ≠ÏÁ© ¿fl‰ÎfiÌ Ï‰fi_÷Ì
it in the Government Gazette. ÁÎ◊ı.

Returned to the petitioned flÎF›’ηlÌfiı ‹˘¿·‰ _ ˢ› ÷ı

with the intimation that the
representation he may wish to
make to the Governor must be
submitted through the State
Government.
Ïfi‰ı ÿ fi flÎF› Áfl¿Îfl ‹ÎflŒ÷
‹˘¿·‰_ Ωı≥±ı ±ı‰Ì ÁÒ«fiÎ ÁÎ◊ı
±fl…ÿÎflfiı ’fl÷.

Returned with the remark that ÁÎÿfl ’fl÷, ’ÿ‘ÎflÌfiı ÷ÿfiÁÎfl

the incumbent may be ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Ì.
informed accordingly.
206 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷

(fl) ≠¿ÌHν

All such payments should be ±Î‰Ì ⁄‘Ì « ¿ ‰HÎ̱˘ ¤Îfl÷

regulated as per instructions Áfl¿ÎflfiÎ µ’flfiÎ ·¬ÎH΋Î_ fi Î
in the orders of the Ë ¿ ‹fiÌ ÁÒ « fiα˘ ±fi Á Îfl
Government of India ωÏfi›Ï‹÷ ¿fl‰Ì.
contained in their above
communication.

Applications received thereafter - I›Îfl ⁄Îÿ ‹‚ı · Ì ±fl∞±˘

will not be attended to K›Îfi‹Î_ ·ı‰ÎÂı fiËŸ.

As might provoke suspicion - Â_¿Î …L‹Î‰ı ÷ı‰_/Â_¿Î…fi¿

As nearly as can be ascertained - flı¿Õ˝ ’fl◊Ì fiyÌ ¿flÌ Â¿Î› ÷ıÀ·_

from the record.

As of right. - Ë¿-ÿΉÎ◊Ì, Ë¿fiÌ w±ı

As would defeat the intention - ¿Î›ÿÎfi˘ Ëı÷ ÏfiWŒ‚ ⁄fiΉı ÷ı‰_

of law.

At all reasonable times. - Á‰˝ ›˘B› Á‹›ı

At hand. - ËÎ◊‰√_

At-home. - V‰Î√÷ Á‹Îfl_¤

Ëw„{ ¼t»ttk‚h 207
At prescribed intervals. - ÃflΉı·Î √΂αı/Á‹›Î_÷flı

Authoritatively speaking. - ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ w±ı ¿Ëı÷Î

Basic obligations devolving - Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻ˘fiı ‹Î◊ı ±Î‰÷Ì

on Government Servants. ‹Ò‚¤Ò÷ …‰Î⁄ÿÎfḻ˘.

Basic revision of pay-scale. - ’√Îfl‘˘flHÎfiÌ ’ΛÎfiÌ/‹Ò‚¤Ò÷

Á‘ÎflHÎÎ

Bonafides. - Â©⁄Ï©, ÁÎŒ ÿÎfi÷

By order and in the name of - flÎF›’ηlÌfiÎ Ë ¿ ‹◊Ì ±fiı

the Governor. ÷ı‹fiÎ fi΋ı

By package of improved - Á‘Îflı·Ì ⁄‘Ì flÌ÷˘◊Ì

Practices.

Calendar day/month. - ±_√˛ı∞ Ïÿ‰Á/‹ÎÁ

Call to order (in Assembly). - T›‰V◊Î V◊Î’‰Ì, T›‰V◊Î

Ω‚‰‰Ì (ω‘ÎfiÁ¤Î‹Î_)

Candidates recently - ÷Î…ı÷fl‹Î_ Ïfi‹Î›ı·Î µ‹ıÿ‰Îfl˘±ı

appointed should make √. flÎ. Áı. Ïfi. ΩHÎÌ ·ı‰Î
themselves familiar with the
G.C.S.C.
208 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Clerical error. - ¿Îfl¿<fiÌ ¤Ò·, ·ı¬fi«Ò¿

Concerned on his private - ¬Îfi√Ì flÎËı Á_¿‚Λı·/Á_⁄_Ï‘÷

account.

Condemn in the strongest - ¿Õ¿ ÂOÿ˘‹Î_ ‰¬˘ÕÌ ¿Îœ‰_

terms.

Depending upon the - ÿflı¿ ¿ıÁfiÎ Á_Ωı√˘ ±fiÁÎfl.

circumstances of each case.

During the pleasure of the - flÎpˇ’Ï÷fiÌ ‹fl∞ ˢ› I›Î_ Á‘Ì

President.

Following observations and - fiÌ«ıfiÎ_ ‹_÷T›˘ ÷◊Î ÏfiHν›˘fiÌ ΩHÎ

decisions have been conveyed. ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı.

Foreign service. - ωÿıÂ/flÎF›ı÷fl/±‰fl Áı‰Î

For special reasons to be - ϷϬ÷ ¬ÎÁ ¿ÎflH΢Áfl

recorded in writing.

For the efficient discharge of - ŒflΩı/¿Î‹√ÌflÌ ÿZÎ÷Î’Ò‰¿˝ /¿Î›˝Z΋

duties. flÌ÷ı ⁄Ω‰‰Î ‹ÎÀı

Further orders will follow in - ±Î ÏfiHν›fiı ±fiÁflÌ ⁄ÌΩ Ë¿‹

the light of this decision. ⁄ËÎfl ’ÎՉΠ’ÕÂı.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 209
Government is pleased to - Áfl¿Îfl ’λ\_ ¬ıÓ«ı »ı.
withdraw.

Government may kindly be - ≠V÷÷ Ïfi›‹ Á‘Îfl‰Î Áfl¿Îflfiı

moved to modify the rule in ·¬‰Î ωfi_÷Ì »ı.
question.

Held in abeyance - V◊Ï√÷/‹·÷‰Ì flάı·_

Honourably retired from - Áfl¿ÎflÌ fi˘¿flÌ‹Î_ ◊ Ì ‹Îfi¤ı fl

Government service. ÏfiT≤kÎ ◊›Î.

In a conciliatory and informal - Á‹Î‘ÎfifiÎ ±fiı ±Ï‰Ï‘Áfl flÎËı;

manner. Á‹Î‘Îfi¿ÎflÌ ±fiı ±fiΈ’«ÎÏfl¿ flÌ÷ı

In a fiduciary character. - ωrÎÁ’ÎhÎ ±Ï‘¿ÎflfiÌ w±ı

In all eventualities, the fee paid - ⁄‘Î Á_Ωı√˘‹Î_, µ‹ıÿ‰Îflı ¤flı·Ì

by the candidate will stand ŒÌ ω¤Î√‹Î_ …Å ◊›ı·Ì √HÎÎÂı.
forfeited to the Department.

In capital letters. - ‹˘ÀÎ ±ZÎfl˘‹Î_

In case, it shall apear from - flı¿Õ˝ ’fl◊Ì ¿ı ⁄Ì∞ flÌ÷ı ±ı‹

record or otherwise. …HÎÎÂı ÷˘

In earnest and cordial manner. - Á_ÏfiWÃÎ ±fiı ÁΈ…L›◊Ì

210 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
In latter as well as spirit. - ¤ÎWÎÎ ÷ı‹… ¤Î‰‹Î_; ±ZÎfl‹Î_
÷ı‹… ±Î›‹Î_

In pursuance of the orders/ - Ë¿‹˘/Ωı√‰Î≥±˘ ±fiÁÎfl

provisions..

In so far as they are - ·Î√ ’Õı I›Î_ Á‘Ì

applicable.

In supersession of all - ±Î ±√εfiÎ ÁC΂ΠË¿‹˘ flÿ ¿flÌfiı

previous orders.

In the exigencies of work. - ¿Î‹fiÌ …wfl÷ Ωı÷Î_

In witness whereof, he has - …ıfiÌ Áάw’ı ÷ı‹HÎı ÁËÌ ¿flÌ »ı,

signed or affixed his thumb ±◊‰Î ’˘÷ÎfiÎ ±_√ÒÃÎfiÌ »Î’
impression. ‹ÎflÌ »ı.

In witness whereof, the - …ıfiÌ Áάw’ı √Ìfl˘ ‹Ò¿fiÎflı,

mortgagor has set his hand ’Ëı·Î_ µ’fl ·¬ı·Î Ïÿ‰Áı ±fiı ‰WÎı˝
hereto the day and year first ±ÎfiÌ µ’fl ’˘÷ÎfiÌ ÁËÌ ¿flÌ »ı.
above written.

Interim reply. - ‰«√΂Îfi˘ µkÎfl

It has been represented to - Áfl¿Îfl ±Î√‚ ±ı‰Ì fl…^±Î÷ ◊≥

Government that..... »ı ¿ı.....
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 211
It may be sent to the authority - Á_⁄_Ï‘÷ ÁkÎÎÏ‘¿ÎflÌfiı Á‹›Áfl
in time. fl‰ÎfiÎ ¿fl‰_.

Liability will be joint and - …‰Î⁄ÿÎflÌ Á_›@ ÷ ±fiı T›„@÷√÷

several. flËıÂı.

Minus balance, if any, in - ·ıHÎÌ flΩfi˘ ÏËÁÎ⁄ ¿fl÷Î_ ÷ıfiÌ

calculating leave due. ⁄Îÿ ÏÁ·¿, …HÎΛ ÷˘

No Department of the - ÁÏ«‰Î·›fi˘ ¿˘¥ ω¤Î√ ¿˘¥

Secretariat can authorise any Ë¿‹ ±Ï‘¿Ú÷ ¿flÌ Â¿ı fiËŸ.
orders.

Not leter than 30th April. - ‹˘Õ΋Î_ ‹˘Õ<_ 30‹Ì ±ıÏ≠· Á‘Ì‹Î_;
30‹Ì ±ıÏ≠·◊Ì ‹˘Õ<_ fiËŸ ±ı flÌ÷ı

On a variety of subjects. - Ϥ¯Î Ϥ¯Î ωWΛ˘ ’fl

On impartible tenure. - ±Ï‰¤ÎF› ÁkÎÎ ≠¿Îfl◊Ì

Open market recruits. - ÁÌ‘Ì ¤fl÷Ì◊Ì fiÌ‹ı·Î (¿‹˝«Îfḻ˘)

Orders should be held in - Ë ¿ ‹fi˘ ±‹· V◊Ï√÷/‹˘¿> Œ

abeyance. flά‰˘

Pay in lieu of notice. - fi˘ÏÀÁfiÎ ⁄ÿ·Îfi˘ ’√Îfl

212 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Per capital incidence of - Ï‹·¿÷ ‰ıflÎ ’flfi˘ ‹Î◊ÎÿÌÃ
taxation on the property tax. ¿fl¤Îfl

Place the service at the - Áı‰Î..... fiı ËV÷¿ ‹Ò¿‰Ì; Áı‰Î......

disposal of. fiı Á˘Ó’‰Ì;

Public Service. - ΩËıfl Áı‰Î/flÎF› Áı‰Î/Áfl¿ÎflÌ Áı‰Î

Reduce to writing. - ·¬ÎH΋Î_ ‹Ò¿‰_/µ÷Îfl‰_

Refused leave. - fi¿Îflı·Ì flΩ

Rule having the force of law. - ¿Î›ÿÎfiÌ ÁkÎÎ ‘flΉ÷˘ Ïfi›‹

Save in an emergency. - ¿À˘¿ÀÌfiÌ ’ÏflÏV◊Ï÷‹Î_ ˢ› ÷ı ÏÁ‰Î›

Service qualifying for - ÏfiT≤ÏkÎ ‰ı÷fi’ÎhÎ Áı‰Î/fi˘¿flÌ;

pension. ’ıLÂfi’ÎhÎ Áı‰Î/fi˘¿flÌ

Should be inserted/omitted/ - ÿά· ¿fl‰/_ ¿‹Ì ¿fl‰/_ ⁄ÿ·Ìfiı ‹Ò¿‰_

substituted.

Should exercise greater - ωÂıWÎ ÷¿ıÿÎflÌ/Ω√fl¿÷Î flά‰Ì

vigilance.

So as to discourage the tender - ¤ıÀ ±Î’‰ÎfiÌ T≤ÏkÎfiı µkÎı…fi fi

of gifts. ‹‚ı ÷ı ‹ÎÀı
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 213
Stepping up of efficiency at all - ‰Ë̉ÀfiÌ ÁCÎ‚Ì ¿ZÎαı
levels of administration. ¿Î›˝Z΋÷Î ‰‘Îfl‰Ì.

Subject to the fulfilment of - ÷ı Ïfi›‹˘‹Î_ ÏfiÏÿ˝p ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı

such requirements as may be ÷ı ±Î‰U›¿÷α˘fiÎ ’ηfifiı
specified in those rules, ±‘Ìfi flËÌfiı

Substantive promotion. - ’Î¿Ì …B›Î‹Î_ ⁄œ÷Ì; ’Î¿Ì ⁄œ÷Ì

Suitable action will be taken. - CÎÀ÷Î_ ’√·Î_ ·ı‰Î‹Î__ ±Î‰Âı.

Sumptuary allowance. - ˢtÎ ¬«˝-¤J◊_; ÁI¿Îfl/±ÎÏ÷J›

¤J◊_

The decision of the Committee, - ¿˘¥’HÎ ‰Wν ÿflÏ‹›Îfi, ÁÏ‹Ï÷fi˘

during any year, shall not be ÏfiHν› ¤Ï‰W›fiÎ ≠Á_√˘ ‹ÎÀı
cited as a precedent for future ÿά·Î/ºpÎ_÷w’ı ÀÎ_¿Ì ¿ÎÂı fiËŸ.
occasions.

The discretion rests with the - ’˘÷Îfiı ›˘B› ·Î√ı ÷ı‹ ¿fl‰Î
authority. ±Ï‘¿ÎflÌfiı ÁkÎÎ »ı/±Ï‘¿Îfl »ı.

The expenditure would have - ¬«˝ …ı ÷ı ¬Î÷αı ’˘÷ÎfiÎ «Î·

to be borne by the respective ±fiÿÎfi‹Î_◊Ì ¿fl‰Îfi_ flËıÂı.
Department from their normal
grants.
214 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
The following procedure - ¿Î›˝’©Ï÷ fiÌ«ı ‹…⁄ flά‰Ì;
should be followed. fiÌ«ıfiÌ ¿Î›˝’©Ï÷fiı ±fiÁfl‰_.

The rules governing the grants - ±fiÿÎfi ‹ÎÀıfiÎ Ïfi›‹˘ ⁄Ëη

are approved. flά‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.

Timely action. - Á‹›ÁflfiÎ_ ’√·Î_

To compel attendance. - ËÎ…fl flËı‰Î Œfl… ’ÎÕ‰Ì

To ensure uniform policy. - Á‹Îfi fiÌÏ÷ ‹ÎÀı ; fiÌÏ÷fiÌ

±ı¿ÁÒhÎ÷Î ‹ÎÀı

To institute proceeding - ¿Î‹ «·Î‰‰_; ’√·Î_ ·ı‰Î_

To release the grant - ±fiÿÎfi »^À_ ¿fl‰_

To tighten the fiscal - fiÎHÎο̛ ‰Ë̉À‹Î_ ¿fl¿Áfl

administration ¿fl‰Ì; fl΅ωkÎÌ› ‰Ë̉À «V÷
⁄fiΉ‰˘

Undermine the administration - ‰Ë̉Àfiı ¿‹Ωıfl ⁄fiΉ‰˘

Unless there are strong - ±ıfiÌ Á΋ı Á⁄‚ ¿ÎflH΢ fi ˢ› ÷˘

reasons

Unless there is anything - ωʛ ±◊‰Î Á_ÿ¤˝◊Ì Ï‰v© ¿Â_

repugnant to the subject or fi ˢ› ÷˘
context
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 215
Until further orders - ⁄ÌΩ Ë¿‹˘ ◊÷Î_ Á‘Ì

Utmost care - ±I›_÷ ¿Î‚∞

Warrant of precedence - ±Îfi ’ Ò ‰ a/±Ï‘¿Îflø‹-›ÎÿÌ/

±Îÿı  ’hÎ;±√˛ ÷ Îø‹ ›ÎÿÌ/
±ÎÿıÂ’hÎ

Wilful absence from duty - Œfl…‹Î_◊Ì ΩHÎÌ⁄Ò{Ìfiı √ıflËÎ…fl

flËı‰_

With effect from the date he - ËÎ…fl ◊Λ/ˉη˘ Á_¤Î‚ı ÷ı

takes over ÷Îfl̬◊Ì

Without prejudice to rules - Ïfi›‹˘fiÌ Ï‰w© fi Ω› ÷ı‹;

Ïfi›‹˘fiı ⁄Α fi ±Î‰ı ÷ı flÌ÷ı

Work-charged and temporary - ¿Î‹-¬Ï«˝÷ ±fiı Ë_√Î‹Ì ‹Ëı¿‹

establishment.

(3)
A steady erosion of resources - ÁΑfi-Á_’ÏkÎfi˘ ZΛ Âw ◊≥ √›˘
has set in. »ı.

As a result of the divergent - …\ÿÌ …\ÿÌ flÌ÷ı ¿Î‹ ·ı‰Î›_ ˢ¥,

methods employed, co- Á_¿·fi ‰‘Îflı ‹U¿ı· ⁄L›_ »ı.
ordination is rendered more
difficult.
216 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Candidates should be given to - fi˘ÏÀÁ ±ÎM›Î ÏÁ‰Î› ¿˘¥’HÎ
understand that their Á‹›ı ÷ı‹fiÌ Ïfi‹c¿fi˘ ±_÷ ·Î‰Ì
appointment can be terminated ¿ÎÂı, ÷ı µ‹ÿı‰Îflfiı …HÎÎ‰Ì ÿı‰_.
at any time without notice.

Care should be taken to ensure - ±Î›˘√fiÌ Á·ÎË …wflÌ …HÎΛ

that the Commission’s advice ÷ı◊Ì ‰‘ ≠‹ÎH΋Î_ ΩËıfl fi ◊Λ
is not disclosed, except to the ÷ıfiÌ ¿Î‚∞ flά‰Ì.
extent necessary.

For the foreseeble future the - fi∞¿fiÎ ¤Ï‰W›‹Î_ À˘« ¿ZÎÎfiÌ

top posts will remain unfilled. …B›Î±˘ ¤flΛΠωfiÎfiÌ flËıÂı.

Government desires that - Œfl… ÿflÏ‹›Îfi √_¤Ìfl √ıfl‰÷˝c¿

severe action should be taken ±fiı ⁄ıÿfl¿ÎflÌ ÿά‰‰Î ⁄ÿ·
against officers who are guilty ÿ˘ÏWÎ÷ Ãflı·Î ±Ï‘¿Îfḻ˘ Á΋ı
of gross misconduct and Á¬÷ ’√·Î_ ·ı‰ÎfiÌ Áfl¿ÎflÌ
negligence while on duty. ÁÒ«fiÎ »ı.

In-service training and - ¿‹˝«Îfl̉√˝fiÌ ¿Î›˝Z΋÷Î ‰‘Îfl‰Î

refresher courses are a dire ‹ÎÀı fi˘¿flÌ ±_÷√˝÷ ÷η̋ ÷◊Î
necessity to-day to improve ±˘’-±P›ÎÁø‹˘ ±Î…ı ±Ï÷
efficiecy of staff. ±Î‰U›¿ »ı.

Join dutie’s at once; your - Œfl… ’fl ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ËÎ…fl ◊≥ …¢;

request for cancellation of ⁄ÿ·Ì flÿ ¿fl‰Î ±_√fi ı Ì ÷‹ÎflÌ
transfer cannot be granted. ‹Î√HÎÌ V‰Ì¿ÎflÌ Â¿Î› ÷ı‹ fi◊Ì.
Ëw„{ ¼t»ttk‚h 217
Joining report should - ±Ï‘¿ÎflÌ Ë‰Î·˘ Á_¤Î‚ı ÷ı …
invaribly be despatched on the Ïÿ‰Áı Œfl… ’fl ËÎ…fl ◊›Îfi˘
dary officer takes over charge. Ëı‰Î· ±«Ò¿ ‹˘¿·‰˘ Ωı≥±ı.

Joining time on transfer - ⁄ÿ·ÌfiÎ Ï¿VÁ΋Î_ ËÎ…fl ◊‰ÎfiÎ

cannot be asked for as a Á‹› ±_√ıfiÌ ‹Î√HÎÌ ±Ï‘¿ÎflfiÌ
matter of right. w±ı ¿flÌ Â¿Î› fiËŸ.

Members of backward classes - ¬Î·Ì …B›Î±˘ ¤fl÷Ì ‰ı‚Î ’»Î÷

should have precedence/be ‰√˝ fi Î µ‹ı ÿ ‰Îfl˘fiı ±√˛ ÷ Î
given priority while filling, ±Î’‰Ì.
the vacant posts.

Mr. speaker, Sir, with these - ±K›ZÎlÌ, ±Î ÂOÿ˘ ÁÎ◊ı ,

words, I commend the budget Á¤ÎB≤ËfiÌ Ï‰«ÎflHÎÎ◊ı̋ ±_ÿÎ…’hÎ
to the House. ÁÎÿfl ¿fl_ »\_.

Since the L. A. is in session - ω‘ÎfiÁ¤Îfi_ ÁhÎ «Î· ˢ¥

these papers may be shown to ±Î¿ÏV‹¿÷Î ÏfiÏ‘‹Î_◊Ì ’ıÂ√Ì
C. M. before the advance from µ’ÎÕ÷Î_ ’Ëı·Î_ ±Î ¿Î√‚˘ ‹A›
C. F. is drawn. ‹_hÎÌlÌfiı ⁄÷Ή̱ı.

Some Government servants in - ¿ı À ·Î¿ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝ « Îfḻ˘

their dealings with visitors ‹·Î¿Î÷̱˘ ÁÎ◊ıfiÎ T›‰ËÎfl
often act in an arrogant and ÿflÏ‹›Îfi CÎHÎÌ ‰Îfl µ©÷Î≥◊Ì
high-handed manner. ±fiı ÷‹Î¬Ì¤flÌ flÌ÷ı ‰÷ı˝ »ı.
218 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Suitable action should be - Á_⁄_Ï‘÷ T›„@÷fiı ÁÎ_¤‚‰ÎfiÌ ÷¿
taken against the person ±ÎM›Î ⁄Îÿ ±ıfiÌ Á΋ı ›˘B›
concerned after giving him an ’√·Î__ ·ı‰Î_.
opportunity to be heard.

The above requirements are - ˉı ’»Ì ÷ıfi_ ’Òflı’Òfl_ ’ηfi ¿fl‰Î
brought to notice for strict ÁÎfl µ’flfiÌ Âfl÷˘ ≠I›ı K›Îfi
compliance in future. ÿ˘fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı.

The Officer concerned should - Á_⁄_Ï‘÷ ±Ï‘¿Îfḻı ¿fl-¤ÎflHÎfi_

ascertain to the best of his ≠‹ÎHÎ ÷ı‹fiÌ ’ÒflÌ Â„@÷◊Ì fiyÌ
ability, the incidence of ¿fl‰_.
taxation.
 ≠¿flHÎ-7
ΩıÕHÎÌfiÎ Ïfi›‹˘
Â© ·ı¬fi ‹ÎÀı ±√I›fiÌ ÁÒ«fiα˘
Á‹Î…‹Î_ ‰Á÷Ì ≠I›ı¿ T›„@÷ ‹ÎÀı, “¤ÎWÎΔ ’flV’flfiÎ T›‰ËÎflfi_ ±ı¿
±I›_÷ ‹Ëk‰fi_ ÁΑfi »ı. ±ı ÁΑfifi˘ ’Òflı’Òfl˘ ±fiı ¬Ò⁄ … µÏ«÷ µ’›˘√
◊Λ ±ı ’HÎ ±ıÀ·_ … …wflÌ »ı.
±Î◊Ì ±Î’HÎÌ ¤ÎWÎÎ ÿ˘WÎ-flÏË÷ ˢ› ±ı ±I›_÷ ±Î‰U›¿ √HÎΛ. ±Î
‹ÎÀı ≠I›ı¿ ¤ÎWοı ±fiı ±ı ¤ÎWο F›Îflı ¤ÎWÎÎfiı ·ıϬ÷ V‰w’ı ‹Ò¿ı »ı I›Îflı,
±ıfi˘ ¿ıÀ·Ì ÁΉ‘ÎfiÌ’Ò‰˝¿ µ’›˘√ ◊Λ ±ı ‹ÎÀı ¿ıÀ·Ì¿ ⁄Î⁄÷˘ K›Îfi‹Î_
flά‰Ì Ωı≥±ı.
1. ‰Hν‹Î‚Îfi˘ ’Òflı’Òfl˘ ’Ïfl«› — ¿ıÀ·Ì¿‰Îfl ‰H΢˝ … ±◊˝fi_ ¤ıÿ¿I‰
fl«ı »ı. ±ıÀ·ı ›˘B› V◊Îfiı ›˘B› ‰Hν ‹Ò¿Î› ÷ı Ωı‰Î‰_ Ωı≥±ı.
‰Hν‹Î‚΋Î_ ±S’≠ÎHÎ-‹ËÎ≠ÎHÎ T›_…fi˘fiÌ ±ÿ·Î⁄ÿ·Ìfiı ¿ÎflHÎı
±◊˝¤ıÿ ◊÷˘ ˢ› »ı. …ı‹ ¿ı,
√΋-CÎ΋, √HÎ-CÎHÎ, …ıfl-{ıfl, ΩÕÌ-{ÎÕÌ, flÎfiÌ-flÎHÎÌ, ÿÎfi-ÿÎHÎ,
‰Îfl-‰Î‚, ÿfl-ÿ‚ ‰√ıflı
fl. ‰H΢˝fiı ΩıÕ̱ı I›Îflı ΩıÕÎ÷Î ‰H΢˝ ¿¥ flÌ÷ı ·¬Î› ÷ı ’HÎ ΩHΉ_
…wflÌ »ı. ¬ÎÁ ÷˘ ÂOÿ¿˘Â‹Î_ ±ı‹fi˘ ø‹ @›Î_ »ı ÷ı ΩHÎ̱ı
÷˘ … ±Î’HÎı ÁÎ«Ì ‹ÎÏË÷Ì {Õ’◊Ì ‹ı‚‰Ì ¿̱ı.
fiÌ«ıfiÎ ¿ıÀ·Î_¿ ΩıÕÎZÎfl˘‹Î_ ΩıÕÎ÷Î T›_…fi˘fi˘ ø‹ ±fiı ±ı‹fiÎ_ Ï·Ï’Ï«é˘
±˘‚¬Ì ·˘.
219
220 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ZÎ = ¿˚ + WÎ iÎ = …˚ + GÎ, © = ÿ˚ + ‘˚ K‘ = ‘˚ + ‘
• = ÿ˚ + ‹. ø = ¿˚ + fl. ¿Ú = ¿ + ∑ ÿ˚ = ¿˚ + ÿ
¶ = ÿ˚ + ‰. z = ÿ˚ + ›. K› = ‘˚ + ›. ƒ = ÿ˚ + fl
¿Î›˝, fi‹˝ÿ, ¿‹˝«ÎflÌ, ’Ò‰˝, Ïfl’˘À˝, ±ÎÏÿ ÂOÿ˘‹Î_ fl˚ T›_…fi ’Ò‰ı˝ ΩıÕΛ˘
»ı. ±Î‰Î fl˚ fiÎ Á_›˘√fiı ±Î’HÎı “flıŒ”fiÎ Ï«é ¶ÎflÎ ÿÂν‰Ì±ı »Ì±ı. ±ıÀ·ı
“fl” ±L› ¿›Î T›_…fi ÁÎ◊ı ΩıÕΛ˘ »ı ÷ı ΩHÎ̱ı ÷˘ … Â© ·ı¬Î›. ±L›◊Î
fi‹˝ÿ‹Î_◊Ì fi‹ÿ˝ fỉÕı.
fl. ≠HÎ΋, ø‹, µ√˛, fi‹˛, ÷̉˛, ÀˇVÀ, ÀˇÎÏŒ¿ ±fiı ‹ÎhÎ …ı‰Î ÂOÿ˘‹Î_
“fl” T›_…fi ’λ‚ ΩıÕΛ˘ »ı. ±ıfiı hÎÎ_ÁÌ flı¬Î◊Ì ÿÂν‰Î› »ı.
±Q≤÷, ¿ÚI›, ¿Ú’Î, M≤WÃ, Q≤I›, ±ÎÏÿ‹Î_ “∑” V‰flfi_ ΩıÕÎHÎ »ı.
÷ÿ˚¤‰ Á΋√˛Ì‹Î_ fl - fl˚ + µ »ı. …ı‹ ¿ı ‘˛Ò…‰_, øÒfl, ≠ÒŒ, √˛’,
±r, ωr, rı÷, rÎÁ, ±ÎÏÿ ÂOÿ˘‹Î_  + ‰˚ fi_ ΩıÕÎHÎ »ı. ÷˘
ÏfiÏç÷, Ïfiç›, ±ÎÏÿ‹Î_ Â˚ + «˚ fi_ ΩıÕÎHÎ »ı.
F›Îflı lΉHÎ, l©Î, l‹, lÌ …ı‰Î ÂOÿ˘‹Î_ Â˚ + fl˚ ΩıÕΛΠ»ı.
ôÎΉ, ô΢÷, ÁËôÎ, ôÎB‘flÎ - ‹Î_ Á˚ + fl˚ »ı.
¿ıÀ·Ì¿ ‰Îfl ôÎ-jÎ fi˘ ¤ıÿ fi …‚‰Î÷Î_ ·ı¬fiÿ˘WÎ ◊Λ. …ı‹ ¿ı, -
ô΢÷ – j΢÷. ÁËôÎ – ÁËjÎ (’Ëı·˘ ÂOÿ ÁΫ˘.)
“jΔ‹Î_ Á˚ ÷˚, fl˚ - ±ı‹ ΩıÕÎHÎ »ı ÷ı fi˘Ó‘˘ — …ı‹ ¿ı; jÎÌ, Ï‹jÎÌ, ‰jÎ,
ÂjÎ, ÂÎjÎÌ, ≥jÎÌ, ±jÎ.
÷tfi, ‹t·, ±t·, ‹t˘ - ‹Î_ »ı “ÿ˚” fi_ ΩıÕÎHÎ »ı.
⁄©, Â© - ‹Î_ ÿ˚ + ‘˚ ΩıÕÎHÎ »ı. ÷˘ zÏ÷, ωz÷, ωzÎ - ‹Î_ ÿ˚ +
›˚ fi_ ΩıÕÎHÎ »ı. ºU›, ºœ, ºÏp, - ‹Î_ ÿ˚ + ∑fi_ ΩıÕÎHÎ »ı.
“èΔ ±fiı “õ” ±Î’HÎfiı ¤Ò·‹Î_ fiάı ±ı‰Î »ı. “èΔ‹Î_ Ë˚ + ›˚ ±fiı
“õ”‹Î_ Ë + ‹˚ V’p »ı — …ı‹ ¿ı ⁄ÎèÎ, ⁄˛õ.
òuzýe™t r™Þ{tu 221
“xÿ›”‹Î_ Ë˚ + ∑ »ı. (xp’p, xWÎÌ¿ıÂ, xz, x÷)
F›Îflı ¿˚ + WÎ˚ ±fiı …˚ + √ fi_ ΩıÕÎHÎ ÷tfi fi‰Ì … ±Î¿ÚÏ÷ ‘ÎflHÎ
¿flı »ı. “ZΔ ±fiı “iΔ w’ı (±ZÎ, ZÎÏHο, iÎÎfi, ≠iÎÎ, ‰√ıflı).
T›_…fi ÁÎ◊ı V‰fl ‹‚Ì ±ı¿ ±ZÎflfiÌ fl«fiÎ ◊Λ »ı. ±Î◊Ì ¿˘¥ ’HÎ
ÂOÿ‹Î_ …ıÀ·Î V‰fl˘ Á_¤‚Λ ±ıÀ·Î … ±ZÎfl˘ √HÎΛ.
“jÎÌ” ±ı¿ÎZÎflÌ — Á˚ + ÷˚ + fl˚ T›_…fi˘ + ¥ V‰fl
Ï‹jÎÌ ⁄ı ±ZÎfl˘ — ‹˚ + ¥ + Á˚ + ÷˚ + fl˚ + ¥ ‰√ııflı
3. ΩıÕHÎÌ —
V‰fl, T›_…fi ±ÎÏÿ µE«ÎflHÎfiÎ ±ı¿‹˘fiı Á_›˘∞ ≠◊‹ ±Î’HÎı “±ZÎfl”
⁄fiΉ̱ı »Ì±ı. “±ZÎfl˘”fiı ΩıÕÌ ÂOÿ ⁄fiΉ̱ı »Ì±ı. ±ZÎfl˘fiı
·¬‰Î - ΩıÕ‰ÎfiÌ ¬ÎÁ ’©Ï÷ ˢ› »ı. ±ıfiı “ΩıÕHÎÌ” ¿Ëı »ı. ΩıÕHÎÌ
’HÎ ±ı¿ ·ı¬fi ’©Ï÷ »ı. ±Î◊Ì ±ıfiı ‹ÎÀı ’HÎ ΩHοÎflÌ ‹ı‚‰‰Ì
…wflÌ »ı.
±Î√‚ ±Î’HÎı µE«ÎflH΢fiı ΩıÕ‰ÎfiÌ flÌ÷ Ωı¥ √›Î. ±ËŸ ‹A›I‰ı
Ë˚V‰-ÿÌCν µE«ÎflHÎfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ±Î’HÎfiı …ı ‹U¿ı·Ì ’Õı »ı ÷ı ±_√ı
ΩıÕHÎÌfiÎ ¿ıÀ·Î¿ Ïfi›‹˘ Á_ÿ¤ı˝ “ΩıÕHÎÌ” ΩHÎÌÂ_.
√…flÎ÷Ì‹Î_ ΩıÕHÎÌfi˘ ‹A›I‰ı ⁄ı ≠¿ÎflfiÎ Â⁄ÿ˘ Á_ÿ¤ı˝ ω«Îfl ◊›˘ »ı.
1. ÷IÁ‹ fl. ÷ÿ˚¤‰
±ıÀ·ı ±Î’HÎı ’HÎ ±Î ⁄ı ω¤Î√˘ ‹…⁄ ΩıÕHÎÌ ±_√ı ΩHοÎflÌ
‹ı‚‰ÌÂ_.
1. ÷IÁ‹ ÂOÿ˘fiÌ ΩıÕHÎÌ —
±Î‰Î ÂOÿ˘fiÌ ΩıÕHÎÌ ±_√ı ±ı¿ fi˘Ó‘’ÎhÎ Ïfi›‹ »ı ¿ı, “÷IÁ‹
ÂOÿ˘fiÌ ΩıÕHÎÌ ‹Ò‚ ≠‹ÎHÎı ¿fl‰Ì”.
Á_V¿Ú÷fiÎ ¿ıÀ·Î¿ ÂOÿ˘ ¿Â˘› ŒıflŒÎfl ’ÎQ›Î ωfiÎ √…flÎ÷Ì‹Î_ ∂÷flÌ
222 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±ÎT›Î »ı. ±Î‰Î ÂOÿ˘ ÷ı ÷IÁ‹. ÷÷˚ ±ıÀ·ı Á_V¿Ú÷ ±fiı “Á‹” ±ıÀ·ı
…ı‰Î.
Á_V¿Ú÷‹Î_ ≠I››ÏÁÏ© ÂOÿ˘fiÌ ÁQ≤Ï© fi˘Ó‘’ÎhÎ »ı. ±ı‹Î_fiÎ ¿ıÀ·Î¿
≠I››˘ ±Î‘Îfl‰÷a ÂOÿfiÌ ’Ò‰ı˝ ·Î√ı »ı. ±ı‹fiı “’Ò‰˝-≠I››” ±fiı
¿ıÀ·Î¿ ’λ‚ ·Î√÷Πˢ‰Î◊Ì ±ı‹fiı “’fl-≠I››” ¿èÎÎ »ı.
1. ’Ò‰˝-≠I››˘ ·Î√Ì ⁄fi÷Î ÂOÿ˘ — (≠I›› ¿ÎˆÓÁ‹Î_ ÿÂνT›Î »ı.)
±Ï÷iÎÎfi, ±Ï÷›, (±Ï÷); ±Ï‘¿Îfl, ±Ï‘‰ıÂfi, (±Ï‘).
±fi ¿>‚, ±fi¤‰, (±fi); ±Ï¤≠Λ, ±Ï¤‹Îfi, (±Ï¤).
µÿ˚CÎÎÀfi, µÿ˚⁄˘‘fi, (µÿ˚), µ’ø‹, µ’Á_ËÎfl, (µ’).
¿<Â_¿Î, ¿<Á_’, (¿<), ÿW¿fl, ÿ⁄˘˝‘, ÿ—ÁË, (ÿÁ).
Ïfi›‹, Ïfi›˘…fi, (Ïfi), ÏfiV÷ı…, ÏfiW¿’À, Ïfi—Â_¿, (ÏfiÁ˚).
’Ïfl’hÎ, ’ÏflÁ_‰Îÿ, (’Ïfl), ’fi…˝L‹, ’fi—≠ÎÏÅ, (’fifl˚).
fl. ’fl˘√΋Ì, ’fl˘‰«fi, (’flÁ), ≠Ï÷¿Îfl, ≠Ï÷ÏfiÏ‘, (≠Ï÷)
ωiÎÎfi, ωV‹flHÎ, (ω), Á›˘√, Á≠ÏÁ©, (Á).
±ÎωW¿Îfl, ±Îω˝¤Î‰, (±ÎωÁ˚) ±fiı ¥Ï÷ËÎÁ, ¥I›ÎÏÿ‹Î_ (¥Ï÷).
±Î ⁄‘Î ’Ò‰˝-≠I››˘ Ωı÷Î_ ±ı¿ ÁΉ˝Ïhο Ïfi›‹ ⁄fiÎ‰Ì Â¿Î› ¿ı,
“Á_V¿Ú÷fiÎ ⁄‘Î … ’Ò‰˝-≠I››˘‹Î_ F›Î_ F›Î_ “¥” ¿ı “µ” ±ÎT›Î »ı.
÷ı Á‰˝hÎ Ë˚V‰ ˢ› »ı.”
(fl) ’fl-≠I›Î›˘ ·Î√Ì ⁄fi÷Î ÂOÿ˘ —-
Á_V¿Ú÷‹Î_ ≥¿ - ≥¿Î, ≥÷ - ≥÷Î, ≥fiÌ - ≥HÎÌ, ≥p-≥WÃ
- Ï÷ ±fiı ≥·-≥·Î ‹Î_ “≥” Ë˚V‰ »ı.
1. ≥¿-≥¿Î — ÿˆÏfi¿, ‰ÎÏWν¿, Á΋ÎÏ…¿, √ÎÏ›¿Î, fiÎÏ›¿Î.
fl. ≥÷-≥÷Î — V◊ÎÏ’÷, √˘Ï’÷, ¿<_ÏÃ÷, ±_Ï¿÷Î, µ’›˘Ï√÷Î.
3. ≥fiÌ-≥HÎÌ — ¿ÎÏ‹fiÌ, ωzÎÏ◊˝fiÌ, ’Ï•fiÌ, flÎÏ√HÎÌ, fl˘ÏËHÎÌ.
òuzýe™t r™Þ{tu 223
4. ≥p-≥Wà — „@·p, fl˘Ï√WÃ, ‘Ï‹˝WÃ.
’. - Ï÷ — ≠ÌÏ÷, ¿ÚÏ÷, „@÷, ¤„@÷.
- Ïfi — ËÎÏfi, B·ÎÏfi, Q·ÎÏfi.
6. ≥·-≥·Î — …ÏÀ·, ¿<ÏÀ·, flÏ‹·Î, ≠ıÏ‹·Î, µÏ‹˝·Î. ±ËŸ ⁄‘ı
… “≥” Ë˚V‰ »ı.
F›Îflı ¥› - ±fiÌ›, ¥fi, ¥fi˚ = ¥ ±fiı ωfi˚ = ‰Ì‹Î_ “¥” ÿÌCν
»ı — …ı‹ ¿ı;
(1) ¥› — flÎpˇÌ›, ZÎıhÎÌ›, ¿ıLƒÌ›, ‰_ÿfiÌ›, ’Ò…fiÌ›, ‹ÎfifiÌ›,
±ÎÿflHÎÌ›, µS·ı¬fiÌ›, √˘’fiÌ›.
(fl) ¥fi — ≠ΫÌfi, fl_√Ìfi, ¿<·Ìfi.
(3) (≥fi˚) ¥ — V‰Î◊a, I›Î√Ì, fl˘√Ì, Ωı√Ì, ¤˘√Ì.
(4) (ωfi˚) ‰Ì — ‹Î›Î‰Ì, ÷ı…V‰Ì, ÷’V‰Ì, ‹fiV‰Ì, ›ÂV‰Ì.
’. (1) ÷ÿ˚¤‰ ÂOÿ˘fiÌ ΩıÕHÎÌ —
(1) ÂOÿÎ_÷ı ÁÎÿ˘ ¿ı ÁÎfiV‰Îfl “¥” ÿÌCν ·¬Î›.
fiÿÌ, ‘HÎÌ, ‘˘⁄Ì, ‹Î‚Ì, ÁÁ·Ì, ¿>÷flÌ, ¿Õ»Ì, «‹«Ì, ÏfiÁflHÎÌ,
√˘Ã‰HÎÌ, ±Î’‰Ì÷Ì, √‚◊Ò◊Ì, ‹ËŸ, ÁÎÕÌ, ±ËŸ, @›ËŸ,
F›ËŸ, ÷ËŸ, ÿËŸ, fiËŸ.
(fl) ÂOÿÎ_÷ı ÁÎÿ˘ ¿ı ÁÎfiV‰Îfl “µ” Ë˚V‰ ·¬Î› —
¿Î…\, ¬ıÕ<, ¿‹Îµ, ‰√Õε, ·ÎÕ<, ‰Ë, ÁË, ⁄Ë, ¿Î‚_, ‘˘‚_,
∂fi_, ¤Ìfi_, ¿Õ‰_, ¿>÷fl_, ’÷_Ï√›_.
(3) ±ı¿ÎZÎflı ÂOÿ˘‹Î_ ÁÎÿÎ ¥ - ∂ Ë_‹ıÂÎ_ ÿÌCν ˢ›.
CÎÌ, ∞, ’Ì, ⁄Ì, ŒÌ, »Ì, jÎÌ.
»^, …^, w, ·Ò, CÎÒ, ¤Ò.
ÁÎfiV‰Îfl “µ” Ë˚V‰ — »\_, ÷_, Ë_, Â_, fi_.
±ı¿◊Ì ±Ï‘¿ ±ZÎfl˘‰Î‚Î ÂOÿ˘‹Î_
224 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(1) »ıS·Î◊Ì ’Ò‰ı˝fi˘ ¥ - ∂ ÿÌCν — (⁄ı ±ZÎfl˘ ˢ› I›Î_)
¬Ì·˘, «Ì·˘, »ÌHÎ, √Ì‘, ‹ÌHÎ, ¬ÌHÎ, ⁄Ì¿, ¤Ì¬, flÌ÷, Â̬.
(fl) ¿>¬, ¬Ò⁄, √Ò‹, «Ò¿, …^◊, ¤Ò¬, ·Ò·_, ·ÒHÎ, ¿>·, ¤Ò·, ‹Ò·,
‹ÒÃ, ¤Òfl_, ·Ò¬_, ÁÒ ¿<_.
ΩıÕÎZÎfl˘ ’Ò‰ı˝fiÎ ≥ - µ Ë˚V‰ —
¥jÎÌ, Ï¿V÷Ì, ϬVÁ_, Ï…tÌ, ÏŒy_, Ï’V÷Î, ÏÂV÷, ÏÁy˘,
ÏËVÁ˘, √VÁ˘, «V÷, …\VÁ˘, …\ߢ, ’W’, ⁄ߢ, ¤ÒÁ¿˘, ·A¬_,
·E«_, ÁK‘Î_.
±’‰Îÿ - ÏÕ·, …\ÿ_, ÿ—¬, Á¬, Á‘Ì.
(fl) hÎHÎ ±ZÎfl˘‰Î‚Î ÂOÿ˘
1. »ıS·Î◊Ì ’Ò‰ı˝fi˘ (µ’ÎLI›) ÁÎÿ˘ ¥ ¿ı µ ÿÌCν. ‹fiÌ‹, Œ¿Ìfl,
’ÕÌ¿<_, ·¿Ìfl, ÷Ή̅, ¬flÌÿÌ, ÷Îfl̬, ±˘ÂÌ¿<_.
fl. »ıS·ı◊Ì √HÎ÷Î_ ’Ò‰ı˝fi˘ hÎÌΩı ±ZÎfl — ¥ ¿ı ∂ ÿÌCν — ¿Ÿ‹÷,
¬Ì«ÕÌ, ¿ÌÏ‹›˘, «ÌÏ’›˘, ÿÌ¿fl˘, fiÌ¿‚, ·Ì‹Õ˘, ¬Ì…Õ˘, «Ì÷fl,
’ÌflÁ, ‘Ìfl…, ∂¿‚, ∂’Õ, ∂÷fl, ∂»‚, ∂‘¥, ∂’…,
¿>…fi, CÎÒ‹À˘, ’Ò…fi, ÁÒflHÎ, ÁÒfl…, ÿÒWÎHÎ.
3. ÂOÿÏÁÏ©fiÎ ≠I››˘ ·Î√÷Î_ Ë˚V‰-ÿÌCνfi˘ V◊ÎfiŒıfl ¿ı (±ZÎfl˘
‰‘÷Î_) ΩıÕHÎÌ‹Î_ ◊÷˘ ŒıflŒÎfl.
∂CÎÕ,/µCÎÎÕ, ∂÷fl/µ÷Îfl, Â̬‰/Ϭ‰ÎÕ, »^À¿˘/»À¿Îfl˘, ÿÒ‘/ÿ‘΂_,
‹Ò¿/‹¿Î‰_, ‹Ò·‰/‹·‰HÎÌ.
(3) «Îfl ±ZÎfl˘‰Î‚Î ÂOÿ˘
»ıS·ı◊Ì √HÎ÷Î_ «˘◊Î ±ZÎfl‹Î_ ≥-µ ËV‰ ˢ›, Ï¿fi¬Î⁄, ϬÁ¿˘·Ì,
ÏfiÁflHÎÌ, Ïfi‹c¿, Ϭ΋HÎ, ≥‹Îfl÷, ≥¿˘÷ıfl, ≥fi¿Îfl, ≥…fiıfl,
≥fiÁÎŒ, µ√‹b_, µ¿‚ÎÀ, µΩ√fl˘, µ÷Ή‚, µ‘flÁ, µ’·¿, √…flÎfi,
’fl‰HÎÌ, ’fl‰Ã˘, »\À¿Îfl˘, ¤·Î‹b_, Ë·Î‹b_.
òuzýe™t r™Þ{tu 225
Ïfi›‹⁄Α
hÎHÎ ±ZÎfl˘ — ¥ - ∂ ’»ÌfiÎ ±ZÎfl‹Î_ ÿÌCν V‰fl ˢ› ÷˘ ≥ - µ Ë˚V‰.
Ï¿fiÎfl˘, Ïÿ‰Îfi, Ïÿ‰Î‚Ì, Ï¿Îfl, Ï⁄·ÎÕÌ, Á◊Îfl.
«Îfl ±ZÎfl˘ — ⁄ı V‰÷_hÎ ÂOÿ˘fi_ ΩıÕÎHΠˢ› I›Î_ ‹Ò‚fiÌ ΩıÕHÎÌ ¿Î›‹
flËı - ¤Ò·«Ò¿, ¤Ò·◊Î’, ÂÒfl‰Ìfl, ’Ò‰˘˝kÎfl, ’Ò‰˝’ZÎ.
(3) µE«ÎflHÎ ’fl ±Î‘ÎÏfl÷ ΩıÕHÎÌ — (±_I›ÎZÎfl ÏÁ‰Î›)
√…flÎ÷Ì‹Î_ ±fiV‰Îflfi_ µE«ÎflHÎ ⁄ı Ω÷fi_ —
1. T›_…fifiÌ ¿˘ÏÀfi_ fl. V‰flfi_ ±fifiÎÏÁ¿I‰
1. V‰flfiÌ ¿˘ÏÀfi_ ¥, ∂ fi_ µE«ÎflHÎ ¥, ∂ ÿÌCν.
πÀ, ¥_Õ<_, ¬ŸÀÌ, ’Ÿ»Ì, ‰Ÿ»Ì, ËŸ«¿˘, ÁŸ«HÎÌ›_, CÎÒ_ÀHÎ, «Ò_À·Ì,
CÎÒ_CÎÀ, ’Ò_»Õ<_, ¿>_Õ΂_, ∂_«Î¥
fl. T›_…fifiÌ ¿˘ÏÀfi˘ ÷̉˛ ±fiV‰Îfl — (±fifiÎÏÁ¿ T›_…fi˘fi_ ΩıÕÎHÎ)
≥ ¿ı µ Ë˚V‰ ˢ›
¿<_…, ¿<_¤, Ï«_÷Î, √_Õ˘, √_ÿfl, ·_√Ì, «_⁄¿, «_⁄fi, √_⁄…,
√_ΩÂ, Ï¿_‹÷.
(±ËŸ ±fiV‰Îfl˘fiı V◊Îfiı ±fifiÎÏÁ¿ T›_…fi ‹Ò¿Ì ¿ÎÂı.)
±’‰Îÿ — V‰fl˘fi_ ±fifiÎÏÁ¿I‰ ˢ› ÷ı‰Î ÂOÿ˘‹Î_ ÂOÿ ÏÁÏ©
◊÷Î_ ‹Ò‚fi˘ ÿÌCν V‰fl …‚‰Î› »ı.
«Ò_◊‰_ - «Ò_◊Ή_ - «Ò_◊Ή‰_
CÎÒ_À‰_ - CÎÒ_ÀΉ_ - CÎÒ_ÀΉ‰_
±’‰Îÿ —-
‹Ÿ«‰_ - ‹Ÿ«Î‰_ - ‹Ÿ«Î‰‰_ (‹Ÿ«Î‹HÎÎ_)
fiŸÿ‰_ - fiŸÿΉ_ - fiŸÿΉ‰_. (fiŸÿ΋HÎ)
226 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
«Ò_À‰_ - «Ò_ÀΉ_ - «Ò_ÀΉ‰_
¬Ò_ÿ‰_ - ¬Ò_ÿΉ_ - ¬Ò_ÿΉ‰_
÷ÿ˚¤‰ ≠I››˘‹Î_ ¥ - µ
1. ¥·˚ ±fiı ¥¿˚ - ‹Î_ … ““¥”” ÿÌCν —
CÎÎÀÌ·_, {ıflÌ·_, ‰ı√Ì·_, ÿÎ{Ì·_, ·ÎÕÌ·_, flÁÌ·_, ’˘÷Ì¿<_, ⁄Î’Ì¿<_,
‹HÎÌ¿<_, ’Î_«Ì¿˘.
fl. µ¿˚ ±fiı µ·˚ ‹Î_ ÿÌCν —
⁄‚Ò¿<_, ÿ_Õ>¿˘, CÎÕ>·˘, (±’‰Îÿ-‹ıË·˘)
⁄Î¿Ì fiÌ«ıfiÎ ⁄‘Î ≠I››˘‹Î_ ““≥”” Ë˚V‰
¿˘¥’HÎ Ãı¿ÎHÎı ““≥›”” …ı‰_ µE«ÎflHΠˢ› I›Î_ ““≥”” Ë˚V‰ ….
fiÏÕ›Îÿ, ŒÏfl›Îÿ, ±Ï√›Îfl, ±ÁÏ·›÷, ±ı¿‰ÏÕ›_, ±ıÏ›Î, ¿ÏÛÎfl˘,
«ÏHΛÎfl_, ’ÎÏHΛÎfl_, ±ÏÕ›·.
1. ≥›˚ — ¿fl˘Ï‚›˘, ¿fl_ÏÕ›˘, ⁄ËÎfl‰ÏÀ›˘, ÷ÎflÏ·›˘, fiΉϷ›˘,
‹ıËÏ·›˘, √·ÏÕ›_, ±…‰ÎÏ‚›_, ≠¤ÎÏ÷›_, ’fl˘Ïœ›_, ’fl⁄ÌÏÕ›_,
- ·»ÏHΛ_, ·_ÀÏHΛ_.
fl. ≥›· — ±ÏÕ›·, ¿Ïœ›·, ÿÏ‹›·.
3. ≥›Î‚ — fl‹Ï÷›Î‚, ±ÏHΛ΂_, ±˘Ï›΂_, ¿Ï՛΂Ì, flÏœ›Î‚Ì,
¿Ï…›Î‚._
4. ¥›Î÷ — ±Î_√Ï‚›Î÷, ŒflÏ…›Î÷, ‹flÏ…›Î÷, ¿⁄Ï…›Î÷, ·ıÏHΛÎ÷,
µ…Ï‚›Î÷.
Á_Ï‘…L› ÷k‰˘fiı ¿ÎflHÎı ΩıÕHÎÌ‹Î_ ŒıflŒÎfl
±fi (Ë˚V‰) ’HÎ ±fi + µÏÿ÷ = ±fiÒÏÿ÷
’Ïfl (Ë˚V‰) ’HÎ ’Ïfl + ¥ZÎÎ = ’flÌZÎÎ
±Ï‘ (Ë˚V‰) ’HÎ ±Ï‘ + ¥Zο = ±‘ÌZο
Ïfi (ËV‰) ’HÎ Ïfi + ¥÷ + fiÌ÷ = ’ÏflHÎÌ÷ / ’ÏflHÎÌ÷Î
òuzýe™t r™Þ{tu 227
±fiV‰Îfl
±fiV‰Îflfiı ΩÏ÷ ±fiı ‰«fi ÁÎ◊ı ÃÌ¿ Á_⁄_‘ »ı, ±ıÀ·ı ¿ı ΩÏ÷ ±fiı
‰«fi ≠‹ÎHÎı ÂOÿ˘fiı, ÷ı‹ … ÷ıfiÎ_ ωÂıWÎHÎ ±fiı Ïø›Î’ÿfiÎ_ w’˘fiı ÷ı ·Î√ı
»ı ±◊‰Î fi◊Ì ·Î√÷˘. ±Î Á_⁄_‘‹Î_ ±ÎÀ·_ K›Îfi‹Î_ flά˘ —
(1) fiflΩÏ÷ (’Ï_ ·_√)fiÎ ÂOÿ˘fiı ±fiı ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı Á_¿‚Λı·Î ωÂıWÎHÎ,
Á‰˝fi΋ ¿ı Ïø›Î’ÿ˘fiÎ_ w’˘fiı ±fiV‰Îfl ·Î√÷˘ fi◊Ì. ÿÎ. ÷. ““’ˢ‚˘ flV÷˘,
’ˢ‚Î flV÷Î, ’ˢ‚˘ flV÷˘ ⁄fiÎT›˘, ’ˢ‚Î flV÷Î ⁄fiÎT›Î, ±Î ωWΛfiÎ
¿Î√‚˘........ ¿«ıflÌfiı ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı. Á¤Î‹Î_ fiÎHÎÎ-ÁÏ«‰ ÷◊Î
µz˘√-ÁÏ«‰ ËÎ…fl flèÎÎ Ë÷Î.””
(fl) fiÎflÌ ΩÏ÷ (jÎÌÏ·_√)fiÎ ÂOÿ˘ ‹ÎÀı fiÌ«ıfiÎ ÿά·Î …\±˘ —
(±) ŒÎ¥· ‹‚Ì √¥, ŒÎ¥·˘ ¿⁄ÎÀ‹Î_ … ‹Ò¿Ì Ë÷Ì;
(±Î ““................................. ⁄ıfi...................... ’_«Î›÷fiÎ ≠‹¬
«Ò_ÀΛÎ_. ω‘ÎfiÁ¤ÎfiÌ ±Î…fiÌ ⁄ıÿ‹Î_ ⁄‘Î_ jÎÌ-ÁP›˘ ËÎ…fl flèÎÎ_ Ë÷Î_””
±Î‹ ±ı¿‰«fi ¿ı ⁄Ë‰«fi‹Î_ fiÎflÌ ΩÏ÷fiÎ ÂOÿ˘ ‹ÎÀı ““‹‚Ì √¥””, ““‹Ò¿Ì
Ë÷Ì”” ‰√ıflı …ı‰_ ±ı¿‰«fifiÎ w’fi_ Ïø›Î’ÿ ‰’flΛ I›Îflı ÷ı‹Î_ ±fiV‰Îfl
±Î‰÷˘ fi◊Ì ’HÎ ‹ÎfiÎ◊ı˝ ¿ı ¬flÎ ⁄Ë‰«fi‹Î_ ’HÎ F›Îflı ±Î¿ÎflÎ_÷fi_
⁄Ë‰«fifi_ w’ ‰’flΛ I›Îflı ÷ı‹Î_ ±fiV‰Îfl ±Î‰ı »ı.
(≥) fiÎL›÷fl ΩÏ÷ (fi’_Á¿Ï·_√) fiÎ ±Î¿ÎflÎ_÷ ÂOÿ˘‹Î_ ±fiV‰Îfl
fi◊Ì Ë˘÷˘ ’HÎ ÷ıfiı ‹ÎÀıfiÎ Á‰˝fi΋, ωÂıWÎHÎ ÷◊Î Ïø›Î’ÿ‹Î_ ±fiV‰Îfl
ÁÎ◊ıfi˘ ““µ”” ‰Î’fl‰˘ ’Õı … »ı. …ı‹ ¿ı, ““‹Îfl_ CÎfl””, ““fi‰_ ÀÎ≥’flÎ≥Àfl
⁄√ÕÌ √›_””. fiÎL›÷fl ΩÏ÷fiÎ …ı ÂOÿ˘ µ¿ÎflÎ_÷ ˢ› »ı ÷ı‹Î_ ÷˘ »ı‰Àfi˘
““µ”” ±fiV‰Îfl ÁÎ◊ı … ·¬Î› »ı; ÿÎ. ÷. {Ò_’Õ<_, ‰Îÿ‚_, √…\_, ⁄Ë‰«fi‹Î_
fiÎL›÷fl ΩÏ÷fiÎ ±¿ÎflÎ_÷ ÂOÿ˘‹Î_ ’˘÷΋Î_ ±fiV‰Îfl fi◊Ì ±Î‰÷˘ ÷˘’HÎ
÷ıfiı ·√÷Î_ ωÂıWÎHÎ, Á‰˝fi΋ fiı Ïø›Î’ÿ‹Î_ ““µ””fiı ⁄ÿ·ı ““±Î_”” ◊¥ Ω›
»ı; µ¿ÎflÎ_÷ ÂOÿ˘fiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ÷˘ ÷ı‹ ◊Λ … »ı. …ı‹ ¿ı, ““‰flÁÎÿ◊Ì CÎHÎÎ_
228 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
CÎfl ’ÕÌ √›Î_””, ““’Òfl‹Î_ CÎHÎÎ_ {Ò_’ÕÎ_ ÷HÎÎ¥ √›Î_”” ±Î ◊¥ ’Ëı·Ì ±fiı ⁄Ì∞
ω¤„@÷fiÌ ‰Î÷ - ±ı ÏÁ‰Î›fiÌ Ï‰¤„@÷±˘fiÎ ≠I››˘ ·√ÎÕ÷Î_ ’Ëı·Î_
±¿ÎflÎ_÷ ÂOÿ˘‹Î_ ÷ıfiΠωÂıWÎHÎ ±fiı Á‰˝fi΋‹Î_ ÷◊Î µ¿ÎflÎ_÷ ÂOÿ˘‹Î_ ÷ı
ÂOÿ˘‹Î_ ÷ı‹… ÷ıfiΠωÂıWÎHÎ, Á‰˝fi΋‹Î_ ±ı¿‰«fi‹Î_ ““µ””fi˘ ““±Î”” ◊Âı
±fiı ⁄Ë‰«fi‹Î_ ““±Î_”” …ı‹¿ı, ÷ıfiÎ CÎflfiı-fiÎ-‹Î_ (±ı¿‰«fi) ÷ıfiÎ_ CÎflfiı-
fi_-‹Î_ (⁄Ë‰«fi);÷ıfiÎ {Ò_’ÕÎ_fiı-fi_-‹Î_ (±ı¿‰«fi) ÷ıfiÎ_ {Ò_’ÕÎ_fiı-fi_-‹Î_
(⁄Ë‰«fi)
(µ) ±ı¿◊Ì ‰‘ ÂOÿ˘ ¿÷ν ¿ı ¿‹˝ ÷flÌ¿ı ‰’flΛ ±fiı ÷ıfiı ‹ÎÀı
⁄Ë‰«fi‹Î_ Ïø›Î’ÿ ‰Î’fl‰Îfi_ ◊Λ I›Îflı -
1. ⁄‘Î ÂOÿ˘ fiflΩÏ÷fiΠˢ› ÷˘ Ïø›Î’ÿ‹Î_ ±fiV‰Îfl ‹Ò¿Î› fiËŸ.
…ı‹¿ı; ““⁄‘Î ¿Î›ÿÎ, ’Ïfl’h΢ ±fiı Ïfi›‹˘ ‹ıÓ Ωı›Î »ı.””
fl. ±Î ÂOÿ˘‹Î_ ±ı¿Îÿ˘ ÂOÿ ’HÎ fiÎflÌ ¿ı fiÎL›÷fl ΩÏ÷fi˘ ˢ›
÷˘ Ïø›Î’ÿ‹Î_ ±fiV‰Îfl ‹Ò¿‰˘ … Ωı≥±ı, …ı‹ ¿ı, ““Ïfl’˘À˝ ÷◊Î ÷ı ÁÎ◊ıfiÌ
ŒÎ¥· ‹‚Ì √›Î_ »ı, ±ı ¿Î√‚˘ ÷◊Î flÏ…VÀfl Àı⁄· ’fl ‹Ò@›Î_ Ë÷Î_.””
““¿«ıflÌfiÎ ‰Õαı ’˘÷Îfi˘ ±Ï‘¿Îfl ÷◊Î ÁkÎÎ ±ı ≠Á_√ı ‰Î’fl‰Î_ Ωı≥±ı.””
ωfl΋ϫË˚fi˘
‰Î@›‹Î_ ¿Ëı‰Îfi_ ’Òfl_ ◊Λ I›Îflı ’ÒHÎ˝Ï‰fl΋fi_ Ï«Ë˚fi ‹Ò¿‰_ Ωı≥±ı, ±ı
ωÂı ÁÒ«fiÎ ±Î’‰Ì ¤ÎB›ı … …wflÌ Ë˘›, ≠ëÎ◊˝ Ï«Ë˚fi ωÂı ’HÎ ÷ı‹….
‹ÎhÎ ‹fi‹Î_ ˢ› ±fiı ÷ıfiı ‹ÎÀıfi_ wœ Ï«Ë˚fi ‹Ò¿‰_ «Ò¿Ì …‰Î›. ÿÎ. ÷. ““±ı
÷‹ÎflÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ fi Ë÷Ì?”” fiı ⁄ÿ·ı ““±ı ÷‹ÎflÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ fi Ë÷Ì.””
±ı‹ ·¬Î¥ Ω› ÷˘ ±◊˝ ¿ı‰˘ ŒflÌ Ω›? ±ıÀ·ı ±ı ⁄Î⁄÷‹Î_ ÁΉ‘ flËı‰_
Ωı≥±ı. ¬fl_ K›Îfi‹Î_ flά‰Î_ …ı‰_ ÷˘ ±S’ωfl΋ Ï«Ë˚fi »ı. ¿Î›ÿÎfiÌ
¤ÎWÎ΋Î_ ÷ı ⁄Ë ±˘»Î ±◊‰Î fi∞‰Î ≠‹ÎH΋Î_ … ‰’flΛ »ı. ±ııÀ·Ì Ëÿı
÷ıfi˘ ±˘»˘ µ’›˘√ ¿fl‰˘ …ı‹ ≥p fi◊Ì, ÷ı‹ Áfl¿Îfl, ±Î◊Ì ÃflΉı »ı ¿ı,
““…ı‹ ÷ıfi˘ ‰‘ ’Õ÷˘ µ’›˘√ ¿fl‰˘ ±ı ’HÎ ÁÎfl_ fi◊Ì. ‰‚Ì, ±ı ¬˘Àı V◊‚ı
‹Ò¿Î≥ Ω› ÷˘ ±◊˝-Œıfl ◊¥ Ω›, ±ıÀ·ı ±ı ⁄Î⁄÷‹Î_ Á_¤Î‚ flά‰Ì.
±S’ωfl΋ Á_⁄_‘‹Î_ fiÌ«ıfiÌ ÁÒ«fiα˘fiı ±fiÁfl‰_ ÃÌ¿ ◊Âı —-
òuzýe™t r™Þ{tu 229
(1) ‰Î@›fiÎ ±Îfl_¤‹Î_ ““±·⁄kΔ”, ““÷ı‹ »÷Î_””, ““±ı Ωı÷Î_””,
““‰‚Ì””, ““µ’flÎ_÷””, ““ÿά·Î ÷flÌ¿ı””, ““±ıfiÎ ±¤Î‰ı”” ‰√ıflı ÂOÿ˘
‰Î’fl‰ÎfiÎ ◊Λ I›Îflı ÷ı ÂOÿ˘fiÌ ’λ‚ ±S’ωfl΋ ‹Ò¿Î› ÷˘ ¬˘À<_ fiËŸ.
(fl) ““................... ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı”” ±◊‰Î ““................”” ¿fl‰Î‹Î_
±ÎT›_ ˢ› ””…ı‰Î ‰Î@› ’»Ì ““÷˘”” ‹Ò¿‰Îfi˘ ◊Λ I›Îflı ““÷˘””fiÌ ’Ëı·Î_fiÎ
ÂOÿ ’ÎÁı (±Î ÿά·Î±˘‹Î_ ““±Î‰ı”” ÷◊Î ““ˢ›fiÌ”” ’»Ì) ±S’ωfl΋
‹Ò¿Î›; ““÷˘”” fiÌ ’»Ì fiËŸ.
(3) ““¿ı””fiÌ ’»Ì ±Î Ï«Ë˚fi ‹Ò¿‰_ …wflÌ ¿ı ›˘B› fi◊Ì; …ı‹ ¿ı
““÷ı‹HÎı ±ı‹ …HÎÎT›_ »ı ¿ı..............”” (“............... »ı ¿ı, ±ı‹ fiËŸ”)
(4) ¿˘¥ ¿Î›˝ ◊¥ √›Îfi_ ÁÒ«‰÷Î ““ˢ¥”” ÂOÿ ’»Ì ±Î Ï«Ë˚fi
‹Ò¿Ì ¿Λ; …ı‹ ¿ı, ““±Î Á_⁄_‘‹Î_ Áfl¿Îflı Ë¿‹ ¿flÌ fiÎA›Î ˢ¥, ±hÎı◊Ì
¿_¥ ◊¥ ¿ı ÷ı‹ fi◊Ì.””
(’) ““÷ı Ωı‰_””fiÌ ’Ëı·Î_ ±ı ‹Ò¿Ì ¿Λ; …ı‹ ¿ı, ““¿‹˝«Îfḻ˘ ±Î
ÁÒ«fiÎfi_ ⁄flÎ⁄fl ’ηfi ¿flı »ı ¿ı ¿ı‹, ÷ı Ωı‰_.””
¿ıÀ·Ì¿ ⁄Ì∞ µ’›˘√Ì ÁÒ«fiα˘ —
(1) ±fiı-±◊‰Î — ¿ıÀ·Î¿ ÂOÿ˘ ’»Ì ““±fiı”” ±Î‰ı ±fiı ÷ı ’»Ì
¿˘¥ ÂOÿ ±Î‰ı, I›Îflı ÷ıfiı ±_√ı …ı Ïø›Î’ÿ ‰Î’fl‰Îfi_ ◊Λ ÷ı Ë_‹ıÂÎ_
⁄Ë‰«fi‹Î_ Ωı≥±ı. ÷ı‹Î_ ±fiV‰Îfl ±Î‰ı ¿ı fiËŸ, ÷ı ⁄Ë‰«fi ⁄fiΉ÷Î
ÂOÿ˘‹Î_ fiÎflÌ ¿ı fiÎL›÷fl ΩÏ÷fiÎ ÂOÿ˘ »ı ¿ı fiËŸ ÷ı ’fl◊Ì ±Î√‚ ÿÂνT›_
÷ı ‹…⁄ fiyÌ ◊Λ. ÿÎ. ÷. ““Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«Îfḻı ±Î Á_⁄‘_ Ì ⁄‘Î_ ±Ï‘Ïfi›‹˘,
Ïfi›‹˘ ±fiı ÁÒ«fiα˘ ‰Î_«Ì ·ı‰Î_ Ωı≥±ı.””
±ı … flÌ÷ı ““±◊‰Î”” ÂOÿ ±Î‰÷˘ ˢ› I›Îflı Ïø›Î’ÿ Ë_‹ıÂÎ_ ÷ıfiÎ
’»ÌfiÎ ÂOÿfiÎ_ ΩÏ÷ ±fiı ‰«fi ≠‹ÎHÎı ‰’flΛ. ÿÎ.÷. ““‹ıÓ ±ı ¿Î√‚
±◊‰Î ŒÎ¥· Ωı¥ fi◊Ì.”” ““‹ıÓ ±ı ŒÎ¥· ±◊‰Î ¿Î√‚ Ωı›˘ fi◊Ì.””
(fl) ““≠I›ı¿””, ““ÿflı¿””, ““Ëflı¿””, ““±ı¿ı±ı¿”” — ±Î ÂOÿ˘ ’»Ìfi˘
ÂOÿ ±ı¿‰«fi‹Î_ … ·¬Î› »ı. ““ÿflı¿ ¿‹˝«Îfḻ˘”” ±ı ¬˘À<_ »ı. ““ÿflı¿
230 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
¿‹˝«Îfḻı...................”” ±ı‹ … ·¬Î›. ±_√˛ı∞‹Î_ Every ±fiı Each and
every” ’»Ìfi˘ ÂOÿ ±ı¿‰«fi‹Î_ ±Î‰ı »ı; ÷ı … flÌ÷ı √…flÎ÷Ì‹Î_ ◊‰_
Ωı≥±ı.
(3) ““…””, ““›”” — ‰Î@›‹Î_ ⁄ı ÂOÿ˘ ‰E«ı ±Î‰÷˘ ““…”” Ë_‹ıÂÎ_
»^À˘ ·¬‰˘. ÿÎ. ÷. ““±Ï‘¿Îfḻı ’˘÷ı … ±Î «¿ÎÁÌ Ωı‰_””, ““›”” Ë_‹ıÂÎ_
±Î√·Î ÂOÿfiÌ ¤ı√˘ ·¬‰˘ ±ı ÁÎfl_ »ı. ÿÎ. ÷. ±Ï‘¿Îfḻ˘±ı ’HÎ ±Î
«¿ÎÁÌ Ωı‰_.
(4) Ωı...... ÷˘, F›Îflı...... I›Îflı, …ı‹ …ı‹........... ÷ı‹ ÷ı‹ — ±Î‰Î
≠›˘√˘ ‰ı‚Î ±Î Ωıտ΋Î_fiÎ ±Î√·Î ÂOÿ˘ fi ‰Î’fḻı ±fiı ±ı¿·Î ’λ·Î
… ‰Î’fḻı ÷˘ √…flÎ÷Ì‹Î_ «Î·Âı. ±_√˛ı∞‹Î_ …ı‹Î_ if ’»Ì then, wherever
’»Ì therever ±fiı when ’»Ì then ‹Ò¿Î÷Î_ fi◊Ì. ’λ·Î ±Î√·Î‹Î_ ±Î‰Ì
… Ω› »ı, ÷ı‹ √…flÎ÷ı ¤ÎWÎÎfiÌ ¬ÎÏÁ›÷ ≠‹ÎHÎı ’λ·Î‹Î_ ±Î√·Î_ ±Î‰Ì
Ω› »ı. ÿÎ. ÷. ““¿˘¥ ¿‹˝«ÎflÌ ±Î ¿flÂı ÷˘ ÷ıfiÌ √_¤Ìfl fi˘Ó‘ ·ı‰ÎÂı.””
““¿˘¥ ¿‹˝«ÎflÌ ±Î‹ ¿flı I›Îflı ÷ı......””, ““…B›Î±˘ ¬Î·Ì ’Õ÷Ì Ω› ÷ı‹
±fiı I›Îflı.....””
(’) ±‹ı-±Î’HÎı — ±Î ⁄ı Á‰˝fi΋ ‰E«ıfi˘ ¤ıÿ Á‹∞ ·ı‰˘ Ωı≥±ı.
““±‹ı”” ’Ëı·Î ’flW Îfi_ ⁄Ë‰«fi »ı. ““±Î’HÎı””‹Î_ Á_⁄Ï_ ‘÷ ±◊‰Î ÁÎ_¤‚fiÎfl
T›„@÷±˘ ’HÎ ±Î‰Ì Ω›. ““±Î’HÎı”” √…flÎ÷Ì ¤ÎWÎÎfiÌ ¬ÎÁ ωÏÂp÷Î »ı.
ÁÏ‹Ï÷±˘fiÎ ±Ëı‰Î·˘‹Î_ ““±‹ıı”” ±Î‰ı ±ı Á‹∞ ¿Λ. ¿ÎflHÎ ÁÏ‹Ï÷fiÎ
ÁP›˘ ’˘÷Îfiı ‹ÎÀı ±ı ÂOÿ ‰Î’flı »ı. ’HÎ F›Î_ ‹fi‹Î_ ±◊˝ V’p flÌ÷ı
““±Î’HÎı”” ¿ı ““±Î’HÎΔ”fi˘ ˢ› I›Î_ ÏË_ÿÌ ±_√˛ı∞ ‰√ıflı ⁄Ì∞ ¤ÎWÎα˘fi_
Ωı≥fiı (CÎb_ ¿flÌfiı ÷ıfiÎ √…flÎ÷Ì ±fi‰Îÿ‹Î_) √…flÎ÷Ì‹Î_ ““±‹ıı”” ¿ı
““±‹ÎflΔ” Á‰˝fi΋fi˘ µ’›˘√ ¿flΛ ÷˘ ±ı ¤Ò· ¿Ëı‰Î›.
(6) ˢ¥-ˢ› — ±Î ⁄ı ÂOÿ˘ ¬˘ÀÌ flÌ÷ı ±ı¿⁄ÌΩfiı ⁄ÿ·ı ‰Î’fl‰ÎfiÌ
¤Ò· ¿fl‰Ì fiËŸ. ““ˢ¥”” ±ı ¿˘¥ Ïø›Î ◊¥ »ı ±ı ÁÒ«‰Ì ““÷ıfiı ¿ÎflHÎı””
¿ı ““÷ı◊Ì”” …ı‰˘ ±◊˝ ÁÒ«‰‰Îfi˘ ˢ› I›Îflı ‰’flΛ »ı. …ı‹ ¿ı, ““÷‹ÎflÌ
±fl∞ ‹ÿ÷ ‰Ì÷Ì √›Î ’»Ì ‹‚Ì Ë˘¥, ±ı ω«ÎflHÎ΋Î_ ·¥ ¿Υ fi◊Ì.””
òuzýe™t r™Þ{tu 231
±Î ‰Î@›‹Î_ ““ˢ›”” fi ·¬Î› ±fiı ““Ωı ¿‹˝«Îfḻı Ïfi›÷ ’flÌZÎÎ ’ÎÁ
¿flÌ fi ˢ› ÷˘....”” …ı‰Î ‰Î@›‹Î_ ““ˢ›””fiı Ãı¿ÎHÎı ““ˢ¥”” fi ·¬Î›.
(7) Ωı¥±ı »ı - Ωı¥±ı »Ì±ı — ±Î‹Î_ ’HÎ ±ı¿fiı ⁄ÿ·ı ⁄Ì…\_
·¬‰ÎfiÌ ¤Ò· @›Îflı¿ ◊÷Ì Ωı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ““Ωı≥±ı »ı”” Á΋ÎL› flÌ÷ı
ΩËıfl¬⁄fl˘‹Î_ ±_√˛ı∞‹Î_ (wanted) ˢ› »ı ÷ı ±◊˝‹Î_ ±ııÀ·ı ““…wfl »ı””
fiÎ ±◊˝‹Î_ ‰’flΛ »ı., ⁄ÌΩı ≠›˘√ ÷ıfi˘ ±Î flÌ÷ı› ◊Λ — ““±Î ’Îfl
’ÎՉ΋Î_ CÎHÎÌ ÁÒ{ ±fiı ÏË_‹÷ Ωı≥±ı »ı.”” ±ËŸ ““Ωı≥±ı”” ±ı ±◊˝‹Î_
““Ωı≥±ı »Ì±ı”” ±ı ÂOÿ˘ ‰’flΛ fiËŸ. ““Ωı≥±ı »Ì±ı”” ÷˘ ““Ωı‰_””
Ïø›Î’ÿfi_ ’Ëı·Î ’flWÎ ⁄Ë‰«fifiÎ ÁÎÿÎ ‰÷˝‹Îfi¿Î‚fi_ w’ »ı, ±ı◊Ì Ï‰ÂıWÎ
¿_¥ fiËŸ.
(8) ¿›ı˝-¿flı — ““±Î‹ »÷Î_ Áfl¿ÎflÌ ¿‹˝«ÎflÌ ±ı‰Ì ¤Ò· ¿›ı˝ … flάı
÷˘ ÷ıfiÌ Á΋ı ’√·Î_ ·Ì‘ı … »^À¿˘.”” ±Î ‰Î@›‹Î_ ““¿flı … flάı”” ¿ı ““·Ì‘ı
… »^À¿˘”” ±ı‹ ·¬Î› fiËŸ. ±ı … flÌ÷ı ““‰√fl …HÎÎT›ı”” ·¬‰_ Ωı≥±ı;
““‰√fl …HÎΉı”” ¬˘À<_ »ı. ““µ’flÌ ¿Ëı ÷˘ flΩfiÎ Ïÿ‰Áı ’HÎ ¿«ıfḻı √›Î
ωfiÎ «Î·ı fiËŸ.”” ±ı ‰Î@›‹Î_ ““…‰Î ωfiΔ” ·¬Ì±ı ÷˘ ÷ı ¬˘À<_ √\…flÎ÷Ì
◊Λ.
(9) ‰ı‚ÎÁfl-‰Ëı·ÎÁfl — ±Î‹Î_ ““‰ı‚ÎÁfl”” ÂOÿ … ÁΫ˘ »ı. ±ıfiı
Ãı¿ÎHÎı ““‰Ëı·ÎÁfl”” ·¬Î› fiËŸ, ±ı ÂOÿ ÁΫ˘ ˢ‰Îfi˘ ±Î¤ÎÁ µ’Ω‰ı
»ı ÷ı »÷Î_
(10) ¬Î÷Î_-¬Î÷α˘, ¿Î›ÿÎ-¿Î›ÿα˘ — ±Î ⁄ıµ V‰w’˘ ÁΫÎ_ »ı.
’HÎ ⁄ÌΩ‹Î_ ““±˘ı””◊Ì ⁄Ë‰«fi ⁄ı‰ÕΛ »ı. ““»˘¿fl˘””fi_ ⁄Ë‰«fi ““»˘¿flΔ”
… ◊Λ ’HÎ ’λ˘ ÷ıfiı ⁄Ë‰«fi‰Î«¿ ““±˘”” ·√ÎÕÌ ““»˘¿flα˘”” ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı. ±Î‹ ⁄Ë‰«fi ⁄ı‰ÕΉ̱ı fiËŸ ÷˘ ¬ÂÌ◊Ì «Î·ı.
‹ÎHÎÁ ÁkÎÎ◊Ì Á¤Îfi ˢ›, V‰I‰fiı Ω‚‰Ì ¿÷˘ ˢ› ±fiı
±Ë‹fiı ±‚√˘ ¿flÌ ‰‘ ’Õ÷Ì ««Î˝‹Î_ ’ÕuΠωfiÎ ⁄ı‘Õ¿ ÏfiHν›
·¥ ¿÷˘ ˢ› ±ı ‹ÎHÎÁ ÁÎfl˘ ‰Ë̉À¿÷ν ◊¥ ¿ı.
232 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷

(¿) ≠ÒŒ‰Î«fi
·ı¬fi ±_√ıfiÌ Á΋√˛Ì »’Ή÷Î_ ’Ëı·Î_ ÷ıfiÎ_ ≠ÒŒ ‰Î_«Ìfiı Á‘Îfl‰Î_ ’Õı
»ı. ËÎ◊ı ·¬ı·Î ¿ı ÀÎ≥’ ¿flı·Î_ ·¬ÎHÎfiÎ ±Î‘Îflı ≠ıÁ ÷flŒ◊Ì ÷ˆ›Îfl ¿flΛı·
»Î’¿Î‹ ‹ÎÀıfi_ ¿Î«_ ·¬ÎHÎ ≠ÒŒfiÎ fi΋ı ±˘‚¬Î› »ı ±fiı …wfl ≠‹ÎHÎı ÷ı
±ı¿ ⁄ı ‰Îfl ¿ı ‰‘Îflı ‰¬÷ ‰Î_«Ìfiı ÷ı‹Î_fiÌ ¤Ò·˘ ÿÂν‰‰Ì ’Õı »ı. ±Î ≠ÒŒ‹Î_
¤Ò·˘ ÿÂν‰‰Î ‹ÎÀı fiÌ«ıfiÌ Á‰˝‹ÎL› ÏfiÂÎfi̱˘ ≠«Ï·÷ »ı. ±Î ÏfiÂÎfi̱˘
≠ÒŒfiÎ …‹HÎÌ ¿ı ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\fiÎ ËÎ_ÏÁ›Î‹Î_ ±fi ¿>‚÷Î ≠‹ÎHÎı ÿÂ퉉ÎfiÌ Ë˘›
»ı ±fiı ‹Ò‚ ·¬ÎH΋Î_ ’HÎ ±fiw’ ÏfiÂÎfiÌ ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘› »ı.
ËÎ_ÏÁ›Î‹Î_ ÏfiÂÎfiÌfi˘ ±◊˝ ‹Ò‚ ·¬ÎH΋Î_
¿fl‰ÎfiÌ ¿fl‰ÎfiÌ ÏfiÂÎfiÌ
ÏfiÂÎfiÌ
/ ±ZÎfl ⁄ÿ·Ìfiı ‹Ò¿˘ /

l ±ZÎfl µ‹ıfl˘ l

d ±ZÎfl flÿ ¿fl˘ /

( )
( )

d ±ZÎfl flÿ ¿flÌ ·¬ÎHÎ ¤ı√_ ¿fl˘ l

( )

( )

±ZÎfl ‰E«ıfiÌ …B›Î ÿÒfl ¿flÌ ·¬ÎHÎ ¤ı√_ ¿fl˘.

H …B›Î ¿fl˘/±ZÎfl˘ »^ÀÎ ’ÎÕ˘ /

trans ±ZÎfl˘ ¿ı ÂOÿ˘ ±ÿ·Î⁄ÿ·Ì ¿fl˘ ‚

Stet ›◊Ή÷˚ flά¢ ..........

`` " ±‰÷flHÎ Ï«Ë˚fi ‹Ò¿˘ vv

òuzýe™t r™Þ{tu 233
ÕÎ⁄Ì ⁄Î…\ ¬ÁıÕ˘
Ç

Ç
…‹HÎÌ ⁄Î…\ ¬ÁıÕ˘

Ç
Ç

W.f. ¬flÎ ŒÎµLÀfi˘ ±ZÎfl ‹Ò¿˘. O

= ·ÌÀ̱˘ ÁÌ‘Ì ¿fl˘ =

n.p. fi‰˘ Œ¿fl˘ Âw ¿fl˘. /p

run on ±ËŸ fi‰˘ Œ¿fl˘ flά‰Îfi˘ fi◊Ì.

·¬ÎHÎ Á‚_√ flά˘.

/- ËÎ≥Œ˚fi ¿ı Õı µ‹ıfl˘ /-

V ‹ÎhÎÎ ‹Ò¿˘. V

v ±fiV‰Îfl ‹Ò¿˘. v

.
O ’ÒHÎ˝Ï‰fl΋ ‹Ò¿˘. /h

< …B›Î CÎÀÎÕ˘ <

, / ; / :/ ±S’ωfl΋, ±‘˝Ï‰fl΋ ¿ı √vωfl΋ ‹Ò¿˘. /

±ZÎfl ¿ı ÂOÿ fiÌ«ı ∂÷flÌ √›ı· »ı ÷˘ ÷ıfiı µ’fl ·˘.

±ZÎfl ¿ı ÂOÿ µ’fl «œÌ √›ı· »ı ÷ıfiı fiÌ«ı µ÷Îfl˘.

234 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(¬) ¿ıÀ·Î¿ ±√I›fiÎ ÂOÿ˘fiÌ ΩıÕHÎÌ
±¿J› ±ÕÁ|˘ ±fiÎÏÿ ±’¿ÌÏ÷˝
±¿ÁÌfl ±ÏÕ›· ±fiÎÏ‘¿Îfl ±’flÎÏ‘fiÌ
±¿Îÿ‹Ì ±ÏHΛ΂_ ±fiÎT≤Ïp ±’Ïfl’@‰
±Ï¿_«fi ±HÎÌÿÎfl ±Ïfi›÷ ±’ωhÎ÷Î
±Ï¬· ±÷Î√ ±Ïfi›Ï‹÷÷Î ±’Ì·
±√ÏHÎ÷ ±Ï÷Ï◊ ±ÏfiÏç÷ ±’Ò…
±√ÎÂÌ(-ÁÌ) ±Ï÷Ï◊B≤Ë ±Ïfip ±’ÒHν
±Ï√›ÎflÁ ±Ï÷› ±fi¿flHÎÌ› ±’ÒHÎÎ*¿
±ÏBfi’flÌZÎÎ ±Ï÷›˘„@÷ ±fi¿· > fi ±’ıÏZÎ÷
±√˛HÎÌ ±Ï÷ÁÎfl ±fi¿‚> ±≠«Ï·÷
±CÎÏÀ÷ ±ÿ˚¤÷ ±fiø‹ÏHοΠ±Œ·Î÷Òfi
±Ï«_I› ±Ï¶÷Ì› ±fi«fl ±⁄ÎÏ‘÷
±«Ò¿ ±Ï‘¿ ±fi’„V◊Ï÷ ±Ï¤fi_ÿfi
±»^÷ ±Ï‘¿Ú÷ ±fi¤ÏÒ ÷ ±Ï¤≠ı÷
±∞Hν ±Ï‘Ïfi›‹ ±fi‹Ï÷ ±Ï¤flÏ«
±…\√÷_ ±Ï‘’Ï÷ ±fiÏ·Ï’ ±Ï¤‰Îÿfi
±À>·_ ±Ï‘’hÎ ±fiS·_CÎfiÌ› ±Ï¤T≤Ï©
±‘Ìfi ±Ï‘‰ıÂfi ±fiÏÂZÎHÎ ±Ï¤T›„@÷
±Ã‰ÎÏÕ¿ ±‘ÌZο ±fiÊ√ _ Ì ±Ï¤Êı¿
±Ã‰ÎÏÕ›_ ±‘Òfl_ ±fiˆÏ÷¿ ±‹Ò{HÎ
±Ã_√ ±K›ÎÏ’¿Î ±fi˙flÁ÷Î ±‹Ò÷˝
òuzýe™t r™Þ{tu 235
±flÏ« ±V‰Ì¿Îfl ±Î¿„V‹¿ ±Î‘Ïfi¿÷Î
±◊˝ÂÒL› ±V‰Ì¿ÚÏ÷ ±Î¿Î‰ÎHÎÌ ±Î‘Ïfi¿Ì¿flHÎ
±S’¿ÎÏ·¿ ±ËÏfi˝Â ±Î¿ÚÏ÷ ±ÎK›Î„I‹¿
±‰fiÏ÷ ±Ô‚‰Ì÷fl_ ±Î√_÷¿ ±Îfi_Ïÿ÷
±‰‹ÒS›fi ±_Ï¿÷ ±Î√Î‹Ì ±Îfi‹ÎÏfi¿
±‰·_Ï⁄÷ ±_¿< ±Î√˘÷flÌ ±Îfi‰_Ï¿
±Ï‰Ï‘Áfl ±_√¤Ò÷ ±Î∞ω¿Î ±ÎfiÊÏ_ √¿
±Ï‰¤ÎF› ±_√Ì¿flHÎ ±ÎiÎΑÌfi ±Î’¬ÿ
±Ï‰·˘M› ±_√Ï ·-·Ì ±ÎiÎÎ_Ï¿÷ ±Î’ÏkÎ
±Ï‰‰ÎÏË÷ ±_√ÒÃ˘ ±ÎÕÏ÷›˘ ±Î’‰Ì÷Ì
±ÏÂp ±_√˛ı… ±ÎÏ÷J› ±Î’ÁÒ{
±U‹Ì¤Ò÷ ±_∞fl ±ÎI‹≠Â_ÁÎ ±ÎŒflÌfi
±f·Ì· ±_ÀÁ ±ÎI‹f·ÎCÎÎ ±ÎeÁ
±f·Ì·÷Î ±_÷ÿı½ Ì› ±ÎI‹Ì› ±Î⁄w
±r„@÷ ±_÷Ïfl-(flÌ)ZÎ ±ÎÿflHÎÌ› ±Î⁄ıËÒ⁄
±Á_√Ï÷ ±_÷Ïfl›Î‚ ±ÎÏÿ ±ÎϤΩI›
±Á_⁄© ±_÷√˝÷ ±ÎÏÿ‹ ±Î¤ÒÊHÎ
±ÁÏËWb ±_Ï÷‹ ±ÎÏÿ‰ÎÁÌ ±Î‹_ÏhÎ÷
±V¿›Î‹÷ ±_‘Αґ_ Ì ±Îÿı‹ҷ¿ ±Î‹Ò·
±V÷T›V÷ ±_‘ÎÏfl›_ ±Î‘Îfl¤Ò÷ ±Î‹Ò·øÎ_Ï÷
±„V÷I‰ ±Î¥Á ±Î‘ÎÂÌÂÌ ±Î›‰ı̋Ïÿ¿
±„V◊ ±Î¥ÁøÌ‹ ±ÎÏ‘ÿˆÏ‰¿ ±Îwœ
±„V◊¤_√ ±Î¿ÏÊ˝÷ ±Î‘Ïfi¿ ±Îfl˘’Ì
236 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±ÎÏ◊˝¿ ±Î_ÿ˘Ï·÷ ≥„V’÷·Î µF…Õ
±Îƒa¿flHÎ ±Î_‘Ì ∫„B·Â µF…‰‚
±Î·⁄‹ ±Î_⁄ΉÎÏÕ›_ ∫« µ{flÕ˘
±Î·_¿ÎÏfl¿ ±Î_Ï¿ ≥„Lƒ› µÀÎ_ÏÀ›_
±ÎS¿˘Ë˘· ≥ ¥ µ~›fi
±ÎωW¿flHÎ ≥E»Î ¥ÂÎfi µ÷flÎHÎ
±ÎT≤ÏkÎ ≥„E»÷ ¥rfl µ÷fl΋HÎ
±ÎÏÂÊ ≥…fiıfl ¥V‰ÌÁfi µ÷Îv
±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ≥fi¿Îfl/≥L¿Îfl πÀ µI¿À
±Îç›˝«Ï¿÷ ≥L¿‹ÀıZÎ πÕ<_ µI¿Ê˝
±ÎÏl÷ ≥„L¿·Î⁄ π‘HÎ µI¿ÌHν
±ÎÁ„@÷ ≥L…ı¿Âfi µ µI¿Úp
±ÎÁÏfi›_ ≥LN·±Lı {Î µ¿Î‚‰_ µIøÎL÷
±ÎÏÁVÀ_À ≥LÁÎÏfi›÷ µ„@÷ µIø΄L÷
±Î„V÷¿ ¥LÁÎŒ/≥LÁÎŒ µCÎflÎHÎÌ µkÎflÿÎÏ›I‰
±ÎËÏ÷ ≥LV’ı@Àfl µCÎÎÕ<_ µkÎflÎÏ‘¿Îfl
±ÎË˚·Îÿ¿ ≥„LVÀÀuÒÂfi µ«Î’÷ µ’·Ï¿›_
±ÎË˚·ÎÏÿ÷ ≥Q’ÌÏfl›· µÏ«÷ µkÎÌHν
±Î_÷fliÎÎ÷Ì› ≥·¿Î⁄ µE»˚‰ÎÁ µkÎ_√
±Î_÷fl≠Î_÷Ì› ≥·ı„@Àˇ¿ µ»Î_»‚_ µI◊Îfi
±Î_÷flflÎpˇÌ› ≥ÂÎfl˘ µ»Ìfi_ µI’ÏkÎ
±Î_÷flω√˛Ë ≥p µ»ıfl µI’Lfi
±Î_÷Ïfl¿ ≥V¿˘÷fl˘ µ…‰HÎÌ µI≠ıZÎÎ
òuzýe™t r™Þ{tu 237
µIÁ√˝ µ’ÎÏ‘ ∂·À÷’ÎÁ ±"fl˘M·ıfi
µIÁÎË µ’Î…˝fi ∂·À<_ ±"·∞˝
µ◊·’Î◊· µ’Îl› ¨«Î¥ ±ı·Îfl‹/±ı·Î‹˝
µÿ˚√‹ µ’˘ÿ˚CÎÎ÷ ¨«ÎHÎ ±"·Î"’◊Ì
µÿ˚CÎÎÀfi µ¤›’ZÎÌ ¨À ±"S›Ï‹Ïfi›‹
µtı µ‹_√ ¨⁄fl˘ ±"‰˘Õ˝
µÿ˚⁄˘‘fi µ‹ıÿ‰Îfl ¨Ï‘›_ ±"Á˘ÏÁ›ıÂfi
µz‹Ì µS·_CÎfi ∑ ±ıÏÓ …fi
µz˘√’Ï÷ µÁfl ∑B‰ıÿ ±ˆ
µz˘√Ì¿flHÎ ∂ ∑HÎ ±ˆ„E»¿
µtÌM÷ ∂«¿ ∑H΋@÷ ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿
µLfi÷ ∂√‹ ∑HÎÎfi⁄_‘ ±ˆr›˝
µLfiÏ÷ ∂√‹V◊Îfi ∑÷ ±ˆÏË¿
µL‹Î√a ∂…‚_ ∑ÏÊ ±˘
µL‹Ò·fi ∂Õ{ÒÏÕ›_ ±ı ±˘„@Á…fi
µ’ø‹ ∂HÎ’ ±ı¿ÏhÎ÷ ±Î"À˘√˛ÎŒ
µ’ÏfiÊÿ ∂fi ±ı¿hÎÌ¿flHÎ ±Î"À˘‹˘⁄Î¥·
µ’’IfiÌ ∂’… ±ı¿ÿıÂÌ ±˘ÏÕÀ
µ’›˘Ï√÷Î ∂¤_ ±ı¿’ZÎÌ ±˘ÏÕÀfl
µ’fl«˘ÏÀ›_ ∂‹fl ±ı¿Î√˛ ±˘fiflflÌ
µ’fl»S·_ ∂Ω˝ ±ı¿Ì¿flHÎ ±Î"’flıÂfi
µ’›˝@÷ ∂K‰˝ ±ı¿Ì¿Ú÷ ±Î"ÏŒÁ
µ’·O‘ ∂Ï‹˝ ±ıQO›·LÁ ±Î"ÏÕ˝fiLÁ
238 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
±Î"‰flÏÁ›fl ¿Q’εLÕ ¿Î‹⁄_‘Ì Ï¿·˘‰Î"À
±˘ÂÌ(ÁÌ)¿<_ ¿Q’ÎÀ˝‹ıLÀ ¿ÎflÏ¿ÿa Ï¿S·˘
±˘‚¬Ì÷_ ¿Ïfl›Îb_ ¿Îfl¿<fi Ï¿ÁÎfi
±˙ ¿Ïfl›Î‰fl ¿ÎflÌ√/√ÌflÌ Ï¿V‹÷
±˙Ï«I› ¿÷˝T›ÏfiWà ¿ÎÕ˝ÁÒÏ« Ï¿VÁ˘
±˙z˘Ï√¿ ¿÷̋I‰ ¿Î⁄˝fi Ï¿_¿÷˝T›‹Òœ
±˙z˘√Ì¿flHÎ ¿·_Ï¿÷ ¿Î⁄Î˝Ï·¿ Ï¿_Õfl√ÎÀ˝fi
±˙’«ÎÏfl¿ ¿·ÏÊ÷ ¿Î⁄˘˝Ïfi¿ Ï¿_‹÷
±˙ÊÏ‘-‘Ì ¿‰Î›÷ ¿Î›˝¿ÎflÌ Ï¿_‰ÿ_÷Ì
±˙ÓÁ ¿Ï‰ ¿Î›˝Z΋÷Î Ï¿_‰Î
¿ ¿‰Ìrfl ¿Î›˝’©Ï÷ ¿ÌÀωiÎÎfiÌ
¿Ï…›˘ ¿ÁÒfl ¿Î›˝≠HÎÎ·Ì ¿ÌÏÕ›Îfl_
¿À<÷Î ¿ÁÒflÿÎfl ¿Î›˝ÁÏÒ « ¿ÌÏ‹›˘
¿ÏÃfi ¿_¿ÎÏÁ›_ ¿ÎS’Ïfi¿ ¿ÌÏ÷˝
¿Õο>À ¿_¿˘hÎÌ ¿Î‚Î⁄ΩÏfl›˘ ¿<¿‹a
¿I·ı±Î‹ ¿_’εLÕfl ¿Î‚˘÷Ïfl›˘ ¿<A›ÎÏ÷
¿ÿÎÏ«÷˚ ¿_’˘{ÌÀfl Ï¿Ï¿›ÎflÌ ¿<ÏÀ(-ÀÌ)fl
¿ÿÎÏ’ ¿Îµ„LÁ· Ï¿fiÎfl˘ ¿<À<_⁄
¿ÏfiWà ¿Î¿·ÒÿÌ Ï¿Lfiά˘flÌ ¿<÷ÒË·
¿⁄Ò·Î÷ ¿Î¿Î¿˙‰˘ Ï¿flHÎ ¿<º„WÀ
¿Ï‹ÀÌ ¿ÎÏ÷· Ï¿·Ï¿·ÎÀ ¿<·ÎÏ‘’Ï÷
¿Ï‹Âfi ¿ÎfiÒfi Ï¿·˘Ï‹Àfl ¿<WÃ
¿‹fl÷ ¿Î⁄ıÏ·›÷ Ï¿·˘Ï·Àfl ¿<_Õ‚Ì/¿>_Õ‚Ì
òuzýe™t r™Þ{tu 239
¿<_‰Îv_ ¿"„S›‹ Ïø›ÎÂÌ· √
¿>Õ¿’À ¿˘÷flHÎÌ øÌÕÎ √√fi«⁄ _ Ì
¿>’fi ¿Î"LVÀı⁄· øÌÕÎ_√HÎ √…√ÎÏ‹fiÌ
¿>«
_ Ì ¿˘Q›ÏfiVÀ øÒÕ±Î"¥· √ÏHÎ÷
¿Ú÷iÎ ¿Î"Õfi
˝ øÒÁ √Ïfl‹Î
¿Ú÷Cfi ¿Î"’˘˝flıÂfi ø˘‘Ì √flÌ⁄Î¥
¿ÚÏ÷ ¿Î"·… ı „@·Ïfi¿ √Ϥ˝÷
¿ÚÏh΋ ¿˘Ï‚›˘ „@·›Ïfl_√ËεÁ √ω˝WÃ
¿ÚÏÊ ¿˘Ï @·Î"fl˘Œ˘‹˝ √·ÒÏÕ›_
¿"LÀÌfi ¿˘ÂıÀ˘ @‰Ï«÷˚ √‰fi˝fl
¿ıLÕ· ¿˘p¿ „@‰fiÎ¥fi √‚◊Ò◊Ì
¿ıLƒÌ› ¿˘ÏËfiÒfl „@‰LÀ· √_√˘hÎÌ
¿"L‰ÎÁ ¿Î"_√˛ıÁ Z΋ÎÂÌ· √΋ÃÌ
¿"’V›· ¿˙ÏÀS› ÏZÎÏ÷… √΋ÏÕ›_
¿"ŒÌ ¿˙À<_Ï⁄¿ ZÎÌHÎ √η̫˘
¿"Ï⁄fi ¿˙÷¿ ZÎO‘ √Î_¤Ì›˝
¿"Ï⁄fiıÀ ¿˙· ¬ Ï√›fl
¿ıÏ‹VÀˇÌ ¿yΉÎflÌ ¬Ò⁄ÁÒfl÷ Ï√flÿÌ
¿"‹ıflÎ @›ÎflÌ ¬Ò⁄Ì Ï√flfiÎfl
¿ıQ’ øÏ‹¿ ¬ıÕ÷> Ï√flŒ÷Îfl
¿ıfl˘ÁÌfi øÎ_Ï÷ ¬ıÏ’›˘ Ï√fl‹ÌÀ
¿ıÏ·Õ˘V¿˘’ Ïø¿ıÀ ¬ıÏfl›÷ Ï√Ïfl‘΋
¿ı·ıLÕfl Ïø›ÎI‹¿ A›ÎÏ÷ Ï√Ïfl‹◊¿
240 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Ï√·˘ÏÀfi √ıflÌ·Î CβÎHÎı„Lƒ› Ï«kÎÎ¿Ê˝¿
√Ìfl˘ √"·fi C≤HÎÎV’ÿ Ï«h΋_…Ê^ Î
√…flÌ √"Á CÎÒ_CÎÀ Ï«hÎωϫhÎ
√Õω· √Î"√SÁ CÎÒ_ÀHÎ Ï«fl¿Î·Ìfi
√ÏHΛ· √˘{Îfl_ « Ï«é
√fiÎÏË÷ √˘ÿ΋ «¿«Òfl Ï«_√ÒÁ
√’«’ √˛Î‹ÌHÎ «øT≤Ï© Ï«_÷‰fi
√vI‰Î¿Ê˝HÎ √˛ÌW‹ «Õ(œ)µ÷fl «Ì¿ÎÂ
√_Ω √˛"E›¥ÀÌ «Ïœ›Î÷_ «ÌÏÕ›_
√_Ã˘ √˛"F›±ıÀ «÷W¿˘HÎ «ÌÏ’›˘
√Òœ B·ÎÏfi «÷W’ÿÌ «Ì‰À
√Ò_« „B·ÁflÌfi «M’ÏHΛ_ «¿‰HÎÌ
√Ò_◊HÎÌ B·¿˘{ «M’ «¿Îÿ˘
√Ò_◊‰_ CÎ «·Ï«hÎ «’/«Ò’
B≤Ë‹Î÷Î CÎÀVŒ˘À «Ï·÷ «Ò¿
B≤ËV◊ CÎÕ¤Î_… «Á‹’˘ÂÌ «Ò@÷ı
B≤ÏËHÎÌ CÎÏ՛΂ «ÎÏflhÎ «Ò¿‰‰Î’ÎhÎ
B≤ÏË÷ CÎÏfiWà «Î_Ï«›Î√ÌflÌ «Ò¿‰‰_
√ı{ıÏÀ›fl CÎflıHÎÎ_ Ï«Ï¿IÁ¿ «Ò’«Î’
√ıfl_ÀÌ CÎCΉÎÀ Ï«Ï¿IÁη› «Ò_ÀHÎÌ
√ıfl¿ÎfiÒfiÌ CÎQ‹À/CÎ_‹À/ Ï«ÀfiÌÁ «Ò_À‰_
√ıfl‰÷˝c¿ CÎ‹À Ï«ßÌ «Ò_ÿÕÌ
√ıflËÎ…fl CÎÒÁHά˘flÌ Ï«I¿Îfl «ıÏflÀÌ
òuzýe™t r™Þ{tu 241
«ˆ÷L› »^÷±»^÷ Ωÿ(-ÿÒ)¥ iÎÎÏ÷
«˘¿ÁÎ¥ »ı÷flÏ’_ÕÌ Ω’÷˘/ΩM÷˘ iÎÎfi¿˘Â
«˘Ï¿›Î÷ »˘¤Ì·_ Ω‹Ìfi iÎÎfiÌ
«˘¿Ì … Ï…∞ωÊÎ iÎÎfiı„Lƒ›Ï‰iÎÎfi
«˘yÁ/«˘¿Á …ÏÀ· Ï…iÎÎÁÎ F›Ï⁄·Ì
«˘A¬_ …Õ⁄ıÁ·Î¿ Ï…tÌ F›ıWÃ
«˘CÎÏÕ›_ …ÏÕ÷ Ï…MÁÌ F›˘Ï÷
«˘’ÎÏfi›_ …ÏÕ›˘ Ï…flΛ÷ F›˘Ï÷‘˝fl
«˘flÎÁÌ/ÂÌ …ÕÌ⁄|Ì Ï…S·Î⁄˘Õ˝ F›˘Ï÷Ê
» …J◊˘ Ï…S·˘ F›˘IVfiÎ
»M’fi …L‹Ïÿfi Ï…‰Î¥ F‰Î·Î(‚Î)‹¬Ì
»⁄Ì/»Ï⁄ …L‹˘hÎÌ Ï…_ÿ√Ì {
»‹ÎÏÁ¿ …ÅÌ-(’÷Ì) ∞H΢˝©Îfl {{Ò‹‰_
»ÎÏHΛ_ …‹Î⁄_ÿÌ …\√MÁÎ {w¬˘
»ÎhÎT≤ÏkÎ …‹ÌfiÿÎfl …\ÿÎ¥ {_{ΉÎ÷
»Î›ÎÏ«hÎ …›_÷Ì …\fi‰ÎHÎÌ Ï{_ÿÎÏÿ·Ì
Ï»LfiϤLfi …w¬˘ …\⁄ÎfiÌ {_⁄ıÂ
»Ì»fl_ …wfl …Ò√À<_ {Ò‹¬_
»ŸÕ<_ …wÏfl›Î÷ …^fiÎ√œ {Ò_ÀÎ{ÒÀ
»\À¿Îfl˘ ……˝fl(-Ïfl÷) …^fi_ {Ò_’ÕÌ
»^À …‰Î_‹ÿ˝ …ˆÏ‹fiÌ À
»^À¿˘ Ω√w¿ Ωıv À«Ò¿Õ<_
»^ÀλıÕÎ ΩB≤Ï÷ ΩıÂÌ·_ ÀÎ¥’flÎ¥Àfl
242 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÀÎ¥Œ˘¥Õ Àı̌Ջο˝ Õ>⁄¿Ì ÷◊ÎV÷
Àεfiˢ· Àˇıfi Õ>_Õ<_ ÷ÿfiÁÎfl
ÏÀÏ¿À ÀˇıÏfi_√ ÕˇıÏÁ_√ ÷ÿÏ’
ÏÀM’HÎ Àı̌Ïfi_√¿Î"·ı… œ ÷ÿ◊˝
ÏÀÏŒfi à œ«’«_ ÷ÿ’flÎ_÷
ÀÌ¿ÕÌ ÏÃ_√b_ œÎ_¿Ï’»˘Õ˘ ÷L‹›÷Î
ÀÌ’_ ÏÃ_√_∞ (-ÂÌ) Ïœ_√·Ì ÷’ç›Î˝
À<¿ÕÌ Ã>_Ã<_ œÌ‹«_ ÷’„V‰fiÌ
À<«¿˘ Õ œ>¿Õ<_ ÷’ÎÁfiÌÁ
À<◊⁄˛Â Õ√‹√ œ>_œ‰_ ÷ŒÕ_«Ì
ÀıÏfiÁ ÕÎCÎÎÕ>CÎÌ ÷ ÷Ï⁄›÷
ÀıÏ·√˛ÎŒ ÏÕ@ÀıÂfi ÷¿(-¬)÷Ì ÷⁄Ì⁄
ÀıÏ·Ï≠LÀfl ÏÕ√˛Ì ÷¿ÿÌfl ÷flÌ¿˘
ÀıÏ·Œ˘fi ÏÕ{Î¥fi ÷¿Ïfi¿Ì ÷¿˝Ï‰÷¿˝
ÀıϷω{fi ÏÕ’ÎÀ˝‹ıLÀ ÷¿·ÌŒ ÷…˝fiÌ
ÀÎ"¿Ì{ ÏÕ’˘ ÷¬S·Á ÷·V’Âa
À˘«˝ ÏÕ’˘Ï{À ÷…iÎ ÷S·Ìfi
À˘VÀ ÏÕM·˘‹Î ÷…‰Ì… ÷‰Îfl̬
ÀÎ"Ïfi¿ ÏÕ‹ÎLÕ ÷À‰÷a ÷Á‰Ìfl
ÀˇÎÏŒ¿ ÏÕÏ·‰flÌ ÷I¿Î·Ìfi ÷_ÿfl V÷Ì
ÏÀˇO›fi· ÏÕωÕLÕ ÷k‰ ÷οÌÿ
Àˇı@Àfl ÏÕÁÏ‹Á ÷k‰iÎ ÷Î√ÕÏ‘LfiÎ
ÀˇıÏ…¿ ÏÕÁıQ⁄fl ÷’ÎÏ◊ ÷Î…\⁄Ì
òuzýe™t r™Þ{tu 243
÷ÎI¿ÎÏ·¿ ÷E» ◊ ÿÎÏflƒ
÷ÎI’›˝ ÷‹· ◊fl‹Î"Ï‹Àfl ÿÎflHÎ
÷ÎÿÎIQ› ÷·ÁÌ ◊fl‹Î"Á ÿÎwÏÕ›˘
÷κ ÷_⁄Õ<_ Ï◊›ıÀfl ÿνÏfi¿
÷Îfl̬ I≤÷Ì› ◊Ÿ√Õ<_ Ïÿ√_⁄fl
÷ÎflÌϬ›_ I≤ÏÅ ◊˘◊‰Î‰_ Ïÿfi
÷ÎvH› I≤ÏÊ÷ ◊˘Ïfl›˘ Ïÿ·√Ìfl
÷η̋ I≤WHÎÎ ÿ Ïÿ·fl⁄Î
÷ÎÁÌfl ÷ı…„V‰÷Î ÿ‘ÌÏ« Ïÿ·ÎÁ˘
÷Î_Ïhο ÷ı…V‰Ì ÿflÏ‹›Îfi Ïÿ‰Á
÷Î_⁄_ ÷ı·ÌÏ⁄›Î_ ÿÏflƒ Ïÿ‰Î‚Ì
Ï÷ΩıflÌ ÷˘Ï÷_√ ÿÏfl›Î¥ ÏÿT›
Ï÷Ï◊ hÎÎÏˋ΋˚ ÿÏfl›˘ ÿÌ¿flÌ
Ï÷Ï‹fl Ïhο˘HÎ ÿ½fiÌ› ÿÌZÎÎ
Ï÷·¿ ÏhÎ’ÀÌ ÿϽfiÌ ÿÌÏZÎ÷
Ï÷·Î_…Ï· ÏhÎfl_√Ì ÿÏ·÷ ÿÌÿÎfl
Ï÷Á‹Îfl¬Î_ ÏhÎω‘ ÿ·Ì· ÿÌfi(√flÌ⁄)
÷ÌZHÎ ÏhÎÂ_¿< ÿËÎÏÕ›_ ÿ̒Ή·Ì
÷̬ΠÏhÎÂÒ·(-‚) ÿËıÂ÷ ÿÌCνÁÒhÎÌ
÷Ì◊˝ hÎı‰Õ ÿεÿ¬ÎfiÌ ÿÌCÎν›
÷̉˛ hΈ‹ÎÏÁ¿ ÿÎÏZÎH› ÿ̉ÎÿÎ_ÕÌ
÷̉˛÷Î hΈ·˘@› ÿÎ√Ìfi˘ ÿ̉η
÷y˘ I‰Ïfl÷ ÿÎÏ‹fiÌ ÿ̉ÎÁ‚Ì
244 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ÿ—¬ ϶fl„@÷ ‘Ò÷˝ fi‰˘Ïÿ÷
ÿL›‰Ì ϶‰ÎÏÊ˝¿ ‘Ò_‘‚_ fip
ÿ¤ÎÏÊ›˘ ¶Ì’ (⁄ıÀ) ‘Ò_ÁflÌ fiÁÌ⁄
ÿflV÷ ‘ K≤Ï÷ fiÏË/fiËŸ
ÿU‹fi ‘HÎÌ‘ÏHΛÎHÎÌ K≤p fiÎ¥Àˇ˘…fi
ÿW¿Î‚ ‘Ïfi¿ K‰_Á fiÎ√Ïfl¿
ÿÒ‘ ‘‹Ïfi (-fiÌ) K‰Ïfi fiΫ̅
ÿÒ⁄‚_ ‘flHÎÎ_ fi fiÎHÎÎ_¿Ì›
ÿÒfl⁄Ìfi ‘flHÎÌ (-ÏHÎ) fi¿ÂÎfi‰ÌÁ fiÎÿÎÏfi›÷
ÿÒflÿ½fi ‘‹˝ÏfiWà fiyfl fiÎÏÿflÂÎËÌ
ÿÒfl¤ÎÊ ‘Ï‹˝Wà fi√fl’ÎÏ·¿Î fi΋Î_Ï¿÷
ÿÒflÁ_«Îfl ‘ÎhÎÌ fiÏ«_÷ fi΋̫_
ÿÒfl_ÿıÂÌ ‘΋‘Ò‹ fi∞‰_ fi΋˘ÂÌ
ºœÌ¤Ò÷ ‘ÎflÎÂÎVhÎÌ fi÷ÌΩı fiΉÏHΛ_
ºU› ‘ÎÏ‹˝¿ fi‘ÏHΛÎ÷Ì fiΉϿ
ºpÎ_÷ Ï‘yÎfl fi‹Òfi˘ fiΉÌL›
ÿıÿÌM›‹Îfi Ï‘_√Îb_/‘Ÿ√Îb_ fi‰›‰¿ fi΄V÷¿
zÏ÷ Ï‘_√΋V÷Ì fi‰›‰÷Ì fiÎÏ‚›ıfl
϶±◊a ‘Ì¿‘Ì¿÷_ fi‰·Ï¿Î Ïfi¿À‰÷Ì˝
϶÷Ì› ‘Ìfl… fi‰·˘ÏË›_ Ïfi¿ÿ_fi
϶‘Î ‘Q‹Á fi‰‰‘Ò Ïfi¿<…
_
϶’IfiÌI‰ ‘‚ıÀÌ fi‰ÎÏ…(-…ı) ÏfiÿÎfi
϶’(ËÎ◊Ì) ‘Ò‹˛’Îfi fi‰˘œÎ ÏfiƒÎ
òuzýe™t r™Þ{tu 245
ÏfiÏ‘ Ïfifl’›˘√Ì Ïfi—ÂVhÎ L›Òfi÷Î
Ïfi’HÎ ÏfiHÎν›¿ Ïfi—ÂVhÎÌ¿flHÎ L›ÒÁ’ı’fl
Ïfi‹¿Ëfl΋ ÏfiHÎa÷ Ïfi—ÂS¿ ’
Ïfi‹c¿ ÏfiÏÿ˝p Ïfi—Á_ÿıË ’¬‰ÎÏÕ¿
Ïfi‹_hÎHÎ Ïfiÿı̋ Ïfi—Á_› ’√Ï◊›_
Ïfi‹_ÏhÎ÷ ÏfiÿıÏ˝ ¿ΠÏfi—VM≤ËÌ ’√◊Ì
ÏfiÏ‹Ê Ïfi‘νÏfl÷ fiÌ¿‚‰_ ’√·Ò»ÏHΛ_
Ïfi›÷¿ÎÏ·¿ Ïfi¤ı‚ ˝ fiÌÕfl ’«fl_√Ì
Ïfi›‹Î‰Ï· Ïfi‹Î˝HÎ fiÌÏ÷ ’Õ’Ò»
Ïfi›Ï‹÷ Ïfi‰Î˝ÏÁ÷ fiÌ’… ’Ï÷
Ïfi›Î‹¿ ÏfiÏç÷ fiÌflÁ ’IfiÌ
Ïfi›@÷ Ïfi„Wø› fiÌfl˘√Ì ’hοÎflI‰
Ïfi›„@÷ ÏfiWÃÎ fỉՉ_ ’ÏhοÎ
Ïfifl_¿< ÏfiWÃ<fl fi¿ÁÎfi ’ÿE›Ï÷
ÏfiflZÎfl ÏfiW’ZÎ fi’fl ’ÿ‰Ì (-ω)
Ïfifl’‰Îÿ ÏfiÁ⁄÷/ÏfiV⁄÷ fiˆ∑˝I› ’©Ï÷
Ïfifl’ıZÎ ÏfiÁflHÎÌ fiˆÁÏ√˝¿ ’z
ÏfiflÎÏl÷ ÏfiÁ√˝ fi˘¿Ïfl›Î÷ ’fi˘÷Ì
ÏfiflÌZο ÏfiÁ√˘˝’«Îfl fi˘¿flÌ ’fl«ÒflHÎ
ÏfiflÌZÎHÎ ÏfiËÎÏfl¿Î fi˘ÏÀÁ ’fl⁄ÌÏÕ›_
ÏfiflkÎfl ÏfiÏË÷ L›Î›‹ÒÏ÷˝ ’flÏ‹À
Ïfiflz‹Ì Ïfi_ÿ¿ L›Î›Î‘Ì ’ÏflZÎıhÎÌ›
Ïfifl’ƒ‰Ì Ïfi—ÂOÿ L›Òfi÷‹ ’ÏflÏ«÷
246 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’ÏflHÎÌ÷ ’Î™Õ ’flÁÌÁ ≠HÎηÌ
’ÏflI›Î√ ’οÌÀ ’flÎ÷k‰ ≠Ï÷ÏfiÏ‘
’Ïfl’hÎ ’ÎÏZο ’_Ï·_√/’_„S·_√ ≠÷ÌÏ÷
’Ïfl’ÎÏÀ(-ÀÌ) ’ÎÏÀ›_ ’W¿‚ ≠I›kÎfl
’Ïfl‹ÎHÎ ’ÎÏHÎ ’Ò…fiÌ› ≠ÿϽ÷
’ÏflÏ‹÷ ’Îfi⁄ÌÕÌ ’ÒΩflÌ ≠¤ÎÏ÷›_
’Ïfl‰÷˝fi ’Îfl·˙Ï¿¿ ’Òflı’Òfl_ ≠‹ÎÏHο
’Ïfl‰Ëfi ’ÎÏfl÷˘ÏÊ¿ ’ÒHÎνËÏ÷ ≠›˘Ï…÷
’ÏflÏÂp ’ÎÏfl¤ÎÏÊ¿ M≤◊yflHÎ ≠T≤ÏkÎ
’ÏflÊÿ ’ÎÏ◊˝‰ M≤J‰Ì ≠„V÷
’Ïfl„V◊Ï÷ ’ην‹ıLÀ ’ıÀˇfi ≠ÁÎÏfl÷
’flÌZο ’ÎÁ˝· ’ıÀˇ˘· ≠ÏÁ©
’flÌZÎHÎ ’Î_ÏÕI› ’ıLÂfi ≠V÷÷
’flÌZÎÎ Ï’@«fl ’ı„LÁ· ≠οÚÏ÷¿
’›Î˝ÏÅ Ï’¿ıÏÀ_√ ’ıQŒ˚·ıÀ ≠ΫÌfi
’›˝ÊHÎ Ï’«¿ÎflÌ ’Î"Ï·ÁÌ ≠ÎHÎÌCÎfl
’ωhÎ Ï’»ÎHÎ ’˘·ÌÁ ≠Î◊Ï‹¿
’ˢӫ Ï’’fl‹ÌÀ ’˙flÎÏHο ≠ÎÿıÏ¿
’_„@÷ Ï’flÎÏ‹Õ ’˙Ïp¿ ≠ÎÏÅ
’_ϬHÎÌ Ï’_…fl ≠¿ÎÏÂ÷ ≠΋ÎÏHο
’_«ÎÏ÷›_ ’Ì· ≠¿ÌHν ≠ΛÏç÷
’_ÏÕ÷Î¥ ’fl⁄ËÎfl ≠¿ÚÏ÷ ≠Λ˘Ï√¿
òuzýe™t r™Þ{tu 247
≠Îfl_Ϥ¿ ŒÏfi˝«fl N˚·˘Ïflfi ⁄Î¥LÕŸ√
≠ÎÁ_Ï√¿ Œ‚ƒ’/ƒÒ’ ⁄ ⁄Î√Λ÷
≠ÎV÷Îω¿ ŒÏ‚›_ ⁄ÏZÎÂ(-Á) ⁄Îfiά÷
Ï≠„LÁ’η Œ‚̤Ò÷ ⁄ΩÏHΛ˘ ⁄Îfi(-fiÒ)
Ï≠„VøMÂfi ŒÎÀeÀ ⁄ÀÎÏ·›fi ⁄ÎflÌ¿
≠ÌÏ÷ ÏŒÏ{Ï›fi ⁄ÿfiZÎÌ ⁄ÎÏ·¿Î
≠ÌÏ‹›‹ ÏŒ{Ì@Á ⁄ÿÁÒfl÷ ⁄ÎW’̤‰fi
≠ÒŒ ÏŒÀ¿Îfl ⁄fl⁄ÎÿÌ ⁄Î_›‘flÌ
≠ı„@À¿· ÏŒfl¿˘ ⁄flÎ⁄Ïfl›_ Ï⁄fi‰ÎflÁÌ
≠ı„@ÀÁ ÏŒflV÷˘ ⁄·Òfi Ï⁄fiÂfl÷Ì
≠˘ÀÌfi ÏŒ·ÁÒŒ ⁄ËÎÿfl Ï⁄flÎ…‹Îfi
≠˘IÁÎÏË÷ ÏŒSÀ ⁄ÏË√˝‹fi Ï⁄·¿<·
≠˘ÏÁ@›ÒÀfl ÏŒSÕŸ√ ⁄ÏËW¿Îfl Ï⁄SÕŸ√
≠˘V’ı@ÀÁ ŒÌ¿<_ ⁄ËÿÂa Ï⁄„V¿-(V¿>)À
M·ÎÏfi_√ ŒÌ‰fl ⁄Ë¤ÎÊÌ Ï⁄V÷fl˘/Ï⁄Vh΢
M·Î„VÀ¿ dÿÌfi˘ ⁄Ë‹Î‚Ì Ï⁄„V‹·
M·ıÀŒ˘‹˝ dflÁÿ ⁄Ë‹¬Ì Ï⁄Ë΋b_
Œ eÀ’Î◊ ⁄ËflÎpˇÌ› Ï⁄_ÿÌ
ŒflÏ…›Î÷ ŒıÏfl›˘ ⁄ËÁ_A› ⁄̤IÁ
Œfl‹˘ ŒıÏflV÷ ⁄ËV÷flÌ› ⁄¿Áı·fl
ŒflÁ⁄_‘Ì Œ˘Q›̋·Î ⁄Î≥ÏÁ¿· ⁄{√˝
ŒÏfl›Îÿ N›Ò{ ⁄Î¥fi˘@›·fl ⁄Ïfi›Îÿ
248 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
⁄‹flÎHÎ O·Î"ÏÀ_√ ϤZÎ¿ ‹…^fl
⁄Ò‹Î⁄Ò‹ ¤ ϤLfi÷Î ‹÷·⁄Ì
O≤ËV’Ï÷ ¤Ï…›_ ¤ÌÏ÷ ‹÷ÎÏ‘¿Îfl
⁄ıÀflÌ ¤›¤Ì÷ ¤ÌÊHÎ ‹ÿÿfiÌÂ
⁄ıL¿ ¤flÏ÷›_ ¤·¤·Î‹HÎÌ ‹fi‹˘∞
⁄ıÏflVÀfl ¤Ï‰W› ¤V¿˘ ‹fiV‰Ì
⁄"fl˘fiıÀ ¤Ï‰W›‰ÎHÎÌ ¤Ò¿_’ ‹fi̱˘Õ˝fl
⁄ıÏ·Œ ¤V‹Ì¤Ò÷ ¤Ò÷’Ò‰˝ ‹fi˘T≤ÏkÎ
⁄ıÁ‹Îfl ¤_ÕÏ¿›_ ¤ÒM≤WÃ ‹‹I‰
⁄ıÁÒfl_ ¤_ÕÎÏfl›_ ¤ÒÏ‹¿Î ‹flÏ…›Î÷
⁄Î"¥·fl ¤_ÕÎfl˘ ¤ÒÏ‹Ï÷ ‹fl∞
⁄Î"Ï⁄fi ¤_Õ˘‚ ¤ÒV÷flωzÎ ‹flËÒ‹
⁄Î"›¿˘À ¤Î¥«Îfl˘ ¤˘Ó›÷Ï‚›_ ‹ÿνfi√Ì
⁄˘ÏÕ*√ ¤Î√ÌÿÎfl ¤˙√˘Ï·¿ ‹›Î˝Ïÿ÷
⁄Î"Ï·_√ ¤ÎB›ËÌfi ¤˙Ï÷¿ ‹Ï·fi
⁄Î"_⁄ ¤ÎB›_÷ÒÀu_ ¤˙Ï‹Ï÷¿ ‹·ıÏfl›Î
O›Ò√· ¤ÎÕ>÷ ¤˛pΫÎfl ‹ÂËÒfl
Ï⁄˛ÏÀ ¤ÎÕÒ÷Ì ¤˛Î„L÷ ‹Âη«Ì
⁄˛ÌŒ ¤Îfl÷Ì› ‹ ‹ÂÌfi
⁄˛ı¥·’©Ï÷ ¤Î‰Îfi‰Îÿ ‹√ÿÒfl ‹„V…ÿ
⁄˛Î"Õ¿ÎVÀ ¤Î‰Î◊˝ ‹…¿>fl ‹Ëk‰
O·ÌÏ«_√ ¤ÎÊÎωiÎÎfiÌ ‹Ï…›Îfl_ ‹Ëk‰Î¿Î_ZÎÎ
òuzýe™t r™Þ{tu 249
‹Ëÿ_Âı ‹Îfl’ÌÀ ‹ÌÃ<_ ‹ÒÕÌ
‹ËÎIQ› ‹ÎflÏ÷ ‹Ìœ‚/‹Ÿœ‚ ‹Òœ‹Ï÷
‹ËÎfi¤Î‰ ‹Î√˝ÿϽ¿Î ‹ÌÏHΛ_ ‹Ò¬÷˝ Î
‹ÏË‹Î ‹ÎÏ·¿ ‹ÌfiοÎflÌ ‹Ò„E»˝÷
‹ÏË·Î ‹ÎÏ·Â(-Á) ‹Ì‹Î_ÁÎ ‹Ò÷˝
‹ËıÏŒ· ‹Î·Ò‹ ‹Ÿ«Î‹HÎÎ_ ‹ÒÏ÷˝
‹ËıÁÒ· ‹ÎÏÁ¿ ‹¿t‹˘ ‹ÒS›Î_¿fi
‹Ë˘fl_ ‹ÎÏË÷Ì ‹„@÷ ‹ıÏ…VÀı̌À
‹‚Ï÷›_ ‹Î_√Ï·¿ ‹¬I›Îfl ‹ıÏÀˇ¿
‹‚Á¿<_ Ï‹¿ıÏfi¿· ‹«fl¿˘ ‹ı‹˘Ïfl›·
‹_Ï…· Ï‹¿ıÏfiVÀ ‹{‰HÎ ‹˘¿>Œ
‹_…^fl Ï‹…⁄ÎfiÌ ‹IÁtÌ ‹˘…^ÿ
‹_÷T› Ï‹Ω√fl_ ‹t΋η ‹˘ÏfiÀfl
‹Î≥¿ (-ø˘Œ˘fi) Ï‹ÏÀ_√ ‹ƒHÎη› ‹˘LÀıÁ˘flÌ
‹Î¥· Ï‹÷ΫÎfl ‹ƒÎ_Ï¿÷ ‹˘fl◊Ò◊_
‹Î◊ο>À Ï‹÷ÎËÎfl ‹fiÌ‹ ‹˘Á‹Ì
‹Î◊Î{Ì¿ Ï‹ÏfiÀ ‹ŒÏÁ· ‹˘ÏËfiÌ
‹ÎK›Ï‹¿ Ï‹ÏfiVÀfl ‹·‰HÎÌ ‹˘ÓÁÒ{b_
‹ÎfifiÌ› Ï‹·¿÷ ‹Át˘ ‹˙„@÷¿
‹ÎfiÎË˝ Ï‹Âfi ‹ËÒ÷˝/‹Ëfl÷ ‹˙Ϭ¿
‹Î‹Ò·Ì Ï‹Ïl÷ ‹Ò¿‰_ ‹˙Ï·¿
‹Îfl¿>À ‹ÌÃÎ¥ ‹ÒÃÌ Q›ÒÏ{›‹
250 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Q›ÏfiÏÁ’· flÏÿ›˘ flÎÏÂ(œ√·˘) flı¿ıÀ
Q›ÏfiÏÁ’ÎÏ·ÀÌ fld«yfl flÎÂÌ (¬flÎ⁄) flıÏ…‹ıLÀ
› fl‹HÎÌ flÎpˇ’Ï÷ flıÏÕ›‹
›„I¿_Ï«÷˚ fl‹HÎÌ¿ flÎpˇÏ’÷Î flıÏÕ›˘
›Â„V‰fiÌ fl‹Ò… flÎÏpˇ›/flÎpˇÌ› flı·‰ı
›ËÒÿÌ fl‰Îfi√Ì flÎpˇÌ›¿flHÎ flıÏÁÕıLÀ
›_hÎÌ¿flHÎ flω flÎÁΛÏHο fl˘Ï…_ÿ_
›Îÿ√ÌflÌ fl„U‹ Ïfl’˘À˝ fl˘Ï‹›˘
›Îº„E»¿ flÁοÂÌ/ÁÌ ÏflŒ_Õ ·
›¿ıÏ·MÀÁ flÁΛHÎÌ ÏflÏŒ· ·ZÎÎÏ‘’Ï÷
›„@÷ flÏÁ¿ Ïfl‰Î… ·Z›
›ÏfiŒ˘‹˝ flÁÌÿ Ïfl‰˘S‰fl ·Z›Î_¿
›Ïfi‰ÏÁ˝ÀÌ flËÌ Ïfl›ÎÁ÷ ·CÎ‹÷Ì
›flÏı fi›‹ flËıÏ‹›÷ ÏflÁ̉fl ·CÎÏ·Ï’
fl fl_√Ì·_ flÌ÷Ïfl‰Î… ·CÎ÷‹
fl@÷Ï’kÎ flΫfl«Ì·_ flÏ« ·Œ_√_
fl@÷‰ÎÏËfiÌ flÎ…¿Ì› fl‰÷ ·Ï·÷
fl√Ï›_ flÎ…ÿÒ÷ wÏœ ·Ï‰_√
fl«Ï›÷Î flÎ…’ÏhÎ÷ w’flı¬Î ·U¿fl
flÏ…VÀfl flÎ∞fi΋_ w’Î_÷Ïfl÷ ·ÏË›˘
flÏ…VÀˇÎfl flÎF›ÎϤÊı¿ wÏ’›˘ ·ÎZÎÏHο
fl…^±Î÷ flÎÏhÎ(-hÎÌ) w⁄w ·ÎÏ·I›
òuzýe™t r™Þ{tu 251
·Î‰H› ·˘«Ïfi›_ ‰√a› ‰ÎÏÊ˝¿˘IÁ‰
·Î_Ï«›_ ·Î"ÀflÌ ‰…˝fiÌ› ‰ÎÁHο>ÁHÎ
·Î_Ï»÷ ·˘·’ ‰÷˝c¿ ‰ÎV÷ω¿
·Î_⁄ÌÀ>_¿Ì ·˘ËÌ·ËÎHÎ ‰÷̋·(-‚) ‰ÎÏË›Î÷
ϷϬ÷_√ ·˙Ï¿¿ ‰ÊνÁfi ‰Î_¿<_«Ò ¿<_
Ï·F…÷ ‰ ‰ÁÏ÷(-‰Á÷Ì) ‰Î_Ï{›_
Ï·ŒÎŒ˘ ‰¿Ì· ‰ÏÁ›÷fi΋_ ω¿ÏÁ÷
Ï·⁄ÎÁ ‰¿Ì·Î÷ ‰ÁÒ· ω¿ÎÁ
Ï·Ï‹ÀıÕ ‰ø̤‰fi ‰V÷ωÏfi‹› ω¿ÚÏ÷
·ÌÀÌ ‰»^À‰_ ‰Ë̉ÀÌ Ï‰¿ıLƒÌ¿flHÎ
·E«Î¥ ‰∞Œ˘ ‰_Ï«÷ ωøı÷Î
·ÀÎfl(-fl˘) ‰…^ÿ ‰_ÿfiÌ› ωZÎı’
·ÀΉ‰_ ‰Àı‹Î√˝ ‰Î¿˚«Î÷flÌ Ï‰¬Ò À<_
·M÷ ‰ÕÌ· ‰Î∆‹› ωA›Î÷
·Ò√Õ<_ ‰ÕÌ·˘’ÎÏ…˝÷ ‰ÎB›© ω√˛Ë
·Ò√ÿÌ ‰‘(‰‘Îflı) ‰ÎE›Î◊˝ ωCÎÏÀ÷
·Ò_ÀηÒÀ ‰‘Ò(’IfiÌ) ‰Î…⁄Ì Ï‰«ZÎHÎ
·ıϬ¿Î ‰fiflÎÏ…(-∞) ‰ÎÏHÎF› ω«Ï·÷
·ıÏÀfi ‰fiV’Ï÷ ‰Î÷«Ì÷ ω«ÎflHÎÌ›
·ıHÎÿÎfl ‰Ïfl›Î‚Ì ‰Îÿω‰Îÿ ω«ÎflωÏfi‹›
·"⁄˘flıÀflÌ ‰ÏflWà ‰ÎÏfi˝Â ωϫhÎ
·˘¿ÂÎËÌ ‰√a¿flHÎ ‰ÎÏÊ˝¿ ω„E»Lfi
252 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ωE»ıÿfi ω·Ìfi ‰ˆiÎÎÏfi¿ Â΄Oÿ¿
ωΩ÷Ì› ω·˘’fi ‰ˆÿ¿Ì› ÂÎflÌÏfl¿
ωiÎÏŠωω‘ ‰ˆÏÿ¿ ÂÎVhÎÌ›
ωiÎÎ’fi ω‰ı«¿ ‰ˆ‘ÎÏfi¿ ÂÎ_Ï÷
ωÀÎÏ‹fi ωÂÎflÿ ‰ˆ‹fiV› Ï¿Λ÷
ωzÎ’Ìà ωÂıÊÎÏ‘¿Îfl ‰ˆ›„@÷¿ Ï¿ÎflÌ
ωzÎÏ◊˝fiÌ Ï‰l΋ ‰ˆ‰ÎÏË¿ ÏÂZÎÎ
ω¶Îfi ωr ‰ˆÏ‰K› ÏÂÏZοÎ
ω‘Îfi ωrÁfiÌ› ‰Î"Õ˝fl ÏÂÏ◊·
ωK›◊˝ ωÁ_√Ï÷ T›„@÷ ÏÂŒÎflÁ/ÏÁŒÎflÁ
ωfi‰HÎÌ Ï‰ÁÏ…˝÷ T›÷Ì÷ ÏÂÏ⁄fl
ωfi_Ï÷(-÷Ì) ωV÷flHÎ T›‰ËÎv ÏÂflE»ıÿ
ωÏfi‹› ωVŒ˘À¿ T›I’ÏkÎ ÏÂflV÷ıÿÎfl
ωÏfi›˘√ ωV‹› T›ÒË ÏÂflV÷˘
ωÏfiÏ‹˝÷ ‰Ì…‚Ì Â ÏÂfl˘Ï⁄_ÿ
ωfiÌ÷ ‰Ì‹˘ ¿Ïfi›Î‚ Ï·ηı¬
ω’flÌ÷ ‰ÌÂÌ(-ÁÌ) „@÷ËÌfi ÏÂÏÂfl
ωϤLfi ‰ŸÀÌ Â÷ÎOÿÌ ÏÂpΫÎfl
ωfl˘‘ΤÎÁÌ T≤ÏkÎ ÂOÿΉϷ(-·Ì) ÏÂW›T≤ÏkÎ
ω·ZÎHÎ T≤Ï© Âfl÷«Ò¿ ÏÂV÷
ω·_Ï⁄÷ ‰ıωÂ΂ ÂflHÎÎ√Ï÷ ÂÌCβ
ω·Î›÷ ‰ˆ¿„S’¿ ÂflÏ‹_ÿ_ ÂÌÊ˝¿
òuzýe™t r™Þ{tu 253
ÂÏ« Á√‰ÏÕ›_ ÁÏ‹Ï÷ ÁËÎK›Î›Ì
Â© Á√Ìfl Á‹ÌZÎÎ ÁËÎfi¤ÒÏ÷
ÂÏ©’hÎ ÁÏ«‰ Á‹Ï«÷ ÁÏË÷
ÂlÒÊÎ ÁÏ«‰Î·› Á‹ÒË ÁÏË›Îv_
ˆZÎÏHο ÁΩ÷Ì› ÁQ≤Ï© ÁËÌÁ·Î‹÷
ˆ·Ì Á∞‰fi Á‹˘‰ÏÕ›_ Á_¿Ï·÷
ˆ‰Ï·fiÌ ÁÏ÷ÁÅ‹Ì Áfl‹¬I›Îfl Á_¿<Ï«÷
¢ÏÊ÷ ÁkÎÎÏ‘¿ÎflÌ ÁÏ¿˝À Á_øÎÏ÷
Â˙›˝ ÁkÎΑÌ Á@›˝·fl Á_ÏZÎÅ
l‹˘’ÎÏ…˝÷ ÁÿflË Á«˝·Î¥À Á_√ÏÃ÷
lÎT› Áÿ˚√Ï÷ ÁÏÀ˝ÏŒ¿ıÀ Á_CÎÏÀ÷
lıÏHο/lıHÎÌ Áÿ˚⁄Ï© Á‰˝¿Î·Ìfi Á_CÎflά˘flÌ
lıWÃÌ ÁL‹ÎÏfi÷ Á‰˝Á_‹Ï÷ Á_hÎÌ
rÎÁ˘rÎÁ Á‹¿Î·Ìfi Á‰Î˝fi‹Ï÷ Á_ÏÿB‘
Ê Á‹…^÷Ì Á‰Î*√Ì Á_L›ÎÁÌ
ÊÀ˚¿˘HÎ Á‹ºÏp Áω˝Á Á_’ÏkÎ
ÊÕ˚›h_ Î Á‹„L‰÷ Á‰˘˝I¿Úp Á_’ÎÏÿ÷
ÊÕ˚Ïfl’ Á‹Ï◊˝÷ Á‰˘˝’flÌ Á_¤Ï‰÷
Á Á‹Ï’˝÷ ÁË«ÎÏflHÎÌ Á_‹Ï÷
Á¿‹a Á‹ÂÌ÷˘WHÎ ÁË‘Ï‹˝HÎÌ Á_‹Î…˝¿
ÁÏø› Á‹ÎÏÅ ÁË‘‹a Á_‹¬
Á¬÷/ÁA÷ Á‹Îωp ÁˤÎÏ√fiÌ Á_›@÷
254 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Á_›˘Ï…÷ ÁÎfi¿>·/‚ ÁÎÏË„I›¿ ÁfiΉHÎÌ
Á_‰‘˝¿ ÁÎÅÎÏË¿ ÁÎ_¿ıÏ÷¿ Á’ÏflÏ«÷
Á_‰‘˝fi ÁÎÏ⁄÷Ì ÁÎ_√˘’Î_√ Á’ÏflLÀıLÕLÀ
Á_‰ÎÏÿ÷Î Á΋ϛ¿ ÁÎ_I‰fi ÁÏŒ›Îb_
Á_ω‘Îfi Á΋J›˝ ÁÎ_ÏfiK› Á¤ÎÏÊ÷
Á_¢‘¿ Á΋ÎÏ…¿ ÁÎ_≠ÿÎÏ›¿ ÁflÏZÎ÷
Á_ÁÿÌ› Á΋ÎÏÁ¿ ÁÎ_ÁÎÏfl¿ ÁflÏ«
Á_Á√˝ Á΋ÌM› ÁÎ_V¿ÚÏ÷¿ ÁÏÂÏZÎ÷
Á_V¿ÎÏfl÷Î Á΋ÿÎÏ›¿ ÏÁ¿· ÁËÎÏÁfiÌ
Á_V¿ÚÏ÷ Á΋ÒÏË¿ ÏÁBfi· ÁÒ ¿<_
Á_V◊ÎÏ’÷ Á΋˛ÎF› ÏÁÏ© ÁÒZ‹
Á_VQ≤Ï÷ ÁÎfl…LÀ/ÁÎfl…_À ÏÁfiı‹Î ÁÒZ‹ÿ½¿›_hÎ
Á_ÏË÷Î ÁÎflÏHÎ/HÎÌ ÏÁ‹ıLÀ ÁÒÏ«
ÁÎ≥¿· ÁÎflÏ◊ ÏÁ·ÏÁ·˘ ÁÒÏ«÷
ÁÎ≥@·˘VÀÎ¥· ÁΉ˝…Ïfi¿ ÏÁω· ÁÒ›Î˝V÷
ÁÎZÎfl ÁΉ˝Ïhο ÏÁVÀfl V≤Ïp
ÁÎZÎÎ÷˚ ÁΉ˝¤˙‹ ÏÁ_«fi ÁıøıÀflÌ
ÁÎZÎÎI¿Îfl ÁÎÏ·›Îb_ ÏÁ_ËΉ·˘¿fi ÁıøıÀÏfl›ıÀ
ÁÎZÎÌ ÁÎpÎ_√ ÁÌ‹_÷ Á"fiıÀ˘Ïfl›‹
ÁÎ√flÌ÷/ÿ ÁÎËÏ…¿ ÁCÎÏÀ÷ Áı„MÀ¿
Á΄k‰¿ ÁÎËÏÁ¿ Áÿ½fi ÁıQ’·
ÁκU› ÁÎÏËI› Á‘flÎ¥ Áıω¿Î
òuzýe™t r™Þ{tu 255
Áıω_B{⁄ıL¿ VfiıËΑÌfi V‰Ì¿Ú÷ ÏË…fl÷
ÁÎ"Ï·ÏÁÀfl VfiıËÎ_Ï¿÷ V‰ıÿÏ⁄_ÿ ÏË÷ıE»\
Á˘Ï‰›ıÀ V’‘ν V‰ˆ„E»¿ ÏˋΛ÷
Á˘ÁΛÀÌ V’pÌ¿flHÎ V‰˘’ÎÏ…˝÷ ÏË‹˘B·˘Ï⁄fi
Á˙…L› V’ıÏ›· Ë ÏËVÀÌÏfl›Î
Á˙fl∂Ω˝ „V≠_√ Ë¿Ì¿÷ ÏËVÁ˘
Á˙WÉ VŒÏÀ¿ Ë¿>‹÷ ÏË_ÿV÷Îfi
Á˙ËÎÿ˝ VdflHÎÎ ËÕ÷ÎÏ·›˘ ÏË_‹÷
Á˙Óÿ›˝ VeÏ÷˝ Ë‹ÿÿa ËÌfi÷Î
V¿ÎµÀ V‹flÏHοΠˋıÂ/Ë_‹ı ˟«¿˘
V¿˘·flÏÂ’ ô΢÷ ËflÏ√… ËLfifl
VøÒ V·Ì’fl ËflÌŒ ËS·Õ
VÀÌ‹fl V‰E»_ÿÌ ËfľΥ Ë_ÁÎ÷_ÂÌ-ÁÌ
VÀıÏÕ›‹ V‰ÿıÂÎϤ‹ÎfiÌ ËV÷ϷϬ÷ ËÒ⁄ËÒ
VÀıQ’ V‰Ïfi›_ÏhÎ÷ Ë_√Î‹Ì ËÒÏ_ ՛΋HÎ
V÷O‘ V‰›_¤Ò ËÎ≥Õˇ˘…fi ËıflÎfi√Ï÷
V÷Ï÷ V‰√a› ËÎ¥V¿>· Ëı‰ÎÏfi›÷
V◊Ï√÷ V‰Î‘Ìfi ËÎÏÿ˝¿ ËıÏÁ›÷
V◊’Ï÷ V‰Î¤Îω¿ Ë΋˘˝Ïfi›‹ ˈ›Îµ¿·÷
V◊ÎÏfi¿ V‰ÎϤ‹Îfi ËÎÁ ˈ›ÎeÀ<_
„V◊Ï÷V◊Î’¿ V‰Î›kÎ ËÎV›ÎV’ÿ ˢtıÿÎfl
„V◊fl V‰ÎVJ› ÏË«¿Îfl_ ˢt˘
256 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
ˢ‹w· ˢ„V’À· ˡÎÁ
Ë˘Ï‹›˘’◊Ì Ë˘ÓÂ ËˇÌ›‹ÎHÎ
ˢÏ›Îfl ˡV‰
(¬) ◊˘Õο ŒıflŒÎflı ±◊˝¤ıÿ
±¿V‹Î÷˚ - ±ı¿Î±ı¿, ±˘Ï«_÷_ ±¿V‹Î÷ - ±HΑΛ˘˝ ⁄fiΉ
±’ıZÎÎ - ≥E»Î, ±ÎÂÎ µ’ıZÎÎ - Ï÷flV¿Îfl, ±‰√HÎfiÎ
±Œfl - ÏfiÏç÷ ±Œ‚ - ÏfiWŒ‚
±Ï¤fi› - ‰ı ¤…‰‰˘ ÷ı ±Ï¤fi‰ - ÷tfi fi‰_
±‰fl - ⁄Ì…\_, ∂÷fl÷_ ±‰‚ - ±‰‚_, ‰Î_¿<_
±‰ı… - ⁄ÿ·˘, fiÎb_ ˉı… - ÿ‚ı·Ì Ë‚ÿfl
±jÎ - Œı¿Ó ‰Îfi_ ËÏ◊›Îfl ÂjÎ - ËÎ◊‹Î_ {ηÌfiı ‰Î’fl‰Îfi_
ËÏ◊›Îfl
±ÏË - ÁÎ’ ±ËŸ - ±Î V◊‚ı
±_ - ¤Î√ ±_Á - ¬¤˘
±Î¬_ - ⁄‘_, ¤Î_B›Î ωfiÎfi_ ±Î¬ - ∂ÿfl
±Î√fl˘ - fiÎHÎΤÌÕfi˘ ‰¬÷ ±Î√‚˘ - µ·Î‚˘
±Î… - ±Î…ı ±Î … - ±Î ωfiÎ ¿˘¥ fiËŸ.
±Îfl - ¿Î_∞, ¬ı‚, ±ÎËÎfl ±Î‚ - ÷ˢ‹÷
≥fi΋ - ⁄ÏZÎÁ ¥‹Îfi - ≠΋ÎÏHο÷Î
òuzýe™t r™Þ{tu 257
µ√ÎÕ‰_ - ∂√ı ÷ı‹ ¿fl‰_ µCÎÎÕ‰_ - ¬˘·‰_
µ’ËÎfl - ¤ıÀ, ⁄ÏZÎÁ µ’ÎËÎfl - fiÎV÷˘
µfl - ωÂ΂ ∂fl - Ω_CÎ
∂¬fl - …ı‹Î_ ¿Î_≥ ’οı ∂¬‚ - ¬Î_ÕÏHΛ˘; ⁄‚ÿ√ÎÕÎfiÎ
fiËŸ ±ı‰Ì …‹Ìfi ⁄‚ÿ˘fi_ ‘Ò_Áfl_
¿Ã˘fl - ¿ÃHÎ, Ïfiÿ˝› ¿Ã˘‚ - ÿ΂ ’Õı ÷ı‰_ ϶ÿ‚ ‘ÎL›
¿<· - ±ı¿_ÿfl, ¿<À<_⁄ ¿>· - Ï¿fiÎfl˘
¿>«Ì - ¿>«ÕÌ ¿>«
_ Ì - «Î‰Ì
¿Ú÷iÎ - fi‹¿Ë·Î· ¿Ú÷Cfi - fi‹¿Ëfl΋
¿˘Â(¿˘WÎ)- ¤_ÕÎfl, ¬Ωfi˘ ¿˘Á - √ε, ±œÌ Ï¿·˘‹ÌÀfl
¬Ï«÷ - …Õı·_ ¬«Ì÷ - ±‰U›, …wfl
¬Î‘ - ¬˘À, fi¿ÁÎfi ¬Îz - ¬‰Î› ±ı‰_, ¬Î‰Îfi_
√HÎ - ΩÏ÷ V‰¤Î‰, ‹Ò‚ √ÒHÎ - ◊ı·˘, ¿˘◊‚˘
·ZÎHÎ, ±Áfl, ŒÎ›ÿ˘
√˛Ë - M≤J‰Ì, Âø, ‰√ıflı √˛Ë B≤Ë - CÎfl
«Îfl - Á_ÿfl, ‹fi˘Ëfl «Îfl_ - flıÂ‹Ì ‰jÎ, «˘flÌ
«Ò¿ - ¤Ò·, ¿ÁÒfl «Ò_¿ - fiÎfiÌ ¬Ì·Ì, ’ıÀ‹Î_
±Î‰÷Ì ±Î_¿ÕÌ
«˘‹ÎÁ - «˘‹ÎÁ΋Î_ ◊÷_, «˘‹ÎÁ_ - ‰WÎν∑÷
«˘‹ÎÁÎfiı ·√÷_
258 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Ï…÷ - Ï…÷Λı·_ ∞÷ - Œ÷ıË, ω…›, Á_√Ì÷fi˘
±ı¿ ±·_¿Îfl
Ï…fi - ¿’ÎÁ ·˘œ‰Îfi_ ∞fi - ±ı¿ Ω÷fi_ ¤Ò÷, C΢ÕÎfi_
¿Îfl¬Îfi_, …› ‹ı‚‰fiÎfl_, ⁄©, ’·ÎHÎ ±ı¿ Ω÷fi_ ¿Î’Õ
…ˆfi, ÷Ì◊˝¿fl, ωWb
Õ΋ - «’¿˘, ·Î_»fi, ÀÌ¿˘ ÿ΋ - Ï¿_‹÷, ‘fi, ‹Î‚Î
÷ÎÏ‹· - ±ı¿ ƒÏ‰Õ ¤ÎWÎÎ ÷΋̷ - Ë¿‹fi˘ ±‹·, ±ÎiÎÎ_Ï¿÷÷Î
÷η̋ - ¿ı‚‰HÎÌ, ÏÂV÷
÷ÒÀ¿ - »^À¿, ¬_ÏÕ÷, ÷Ò÷¿ - ‰ËÎHÎfiÌ ±√ÎÁÌ
»^À<_ ’ÕÌ √›ı·_
ÿÎfl - ÿı‰ÎÿÎflfi_ {ÎÕ, ÿÎw - ‹ÏÿflÎ, ⁄_ÿ¿Ò ¿ı ÿÎw¬ÎfiÎfi_
·Î¿Õ<_ Ï‹lHÎ
Ïÿfi - Ïÿ‰Á ÿÌfi - √flÌ⁄
ÿ˘ÂÌ - ¿Î’Õ ‰ı«fiÎfl˘ ÿ˘WÎÌ - ±’flΑÌ
϶’ - ËÎ◊Ì ¶Ì’ - ⁄ıÀ
fifl - ’flWÎ, «ÏHΛÎfl΋Î_ fi‚ - fi‚flÎΩ, ±ı¿ Ω÷fi_
Œfl÷˘ ¿‹ÎÕfi˘ ¬Ì·˘, fiı÷fl, ‹˘À<_ ±Î_÷flÕ,_ ‹ÎÀÌ
±ı fi΋fi˘ ±ı¿ ∑ÏWÎ ¿ı ‘Î÷fi˘ √˘‚ ’˘·˘
CÎÎÀ, ’ÎHÎÌfiÌ «¿·Ì
fiÎÁ÷˘ - ÿ˘Õ÷˘ fiÎV÷˘ - ÏÂfl΋HÎ
Ïfi‘fi - Q≤I› Ïfi‘˝fi - √flÌ⁄
òuzýe™t r™Þ{tu 259
Ïfi_ÿ‰_ - Ïfi_ÿÎ ¿fl‰Ì fiŸÿ‰_ - fi¿Î‹_ CÎÎÁ ¬˘ÿÌ ¿Îœ‰_
’fl‹Îb - fiÎfi˘ ±b ’fl‹Îb_- ‹Î’, ’flΉ˘
’ÎÏHÎ - ËÎ◊ ’ÎHÎÌ - …‚
’Π- ŒÎ_Á˘, ŒÁΉ‰ÎfiÌ ’ÎÁ - V’½fiÌ ±Áfl, flΩÏ«ßÌ,
›„@÷ ’ÁÎfl (µkÎÌHν)
Ï’÷Î - ⁄Î’ ’Ì÷Î - ’Î÷‚Î ¿¿ÕÎ, ¿Î÷‚Ì
’flÌ - fi√flÌ ’ÒflÌ - ÷‚ı·Ì ¬Îz ‰V÷
’_… - œ√·˘ ’Ò_… - ‹ÌÕ<_, ±fiV‰Îfl
‹Î·‹ - ‰ËÎHÎfi˘ ÿ˘flfiÎfl ‹Î·Ò‹ - ΩHÎı·_
Ï‹· - ›_hÎ◊Ì «Î·÷_ ¿Îfl¬Îfi_ ‹Ì· - ≠Ï÷’ZÎ, ωfl˘‘Ì, …‹Î‰À
Ï‹·fi - ‹‚‰_ ÷ı ‹Ì·fi - ⁄_‘ ¿fl‰_ (⁄ÌÕ‰_) ÷ı
‹ÒÕÌ - ’_∞, ‹˘Ó ¿ı ‹Ò_ÕÌ - ⁄˘ÕÌ jÎÌ, ‹Î◊ _
‹Î◊Îfi˘ ¤Î√
›Îfl - ÿ˘V÷, ±Î¿ ›Î‚ - ÏÁ_ËfiÌ √flÿfifiÎ ‰Î‚
flÎÏ - œ√·˘ flÎÂÌ - ¬flÎ⁄
·Z› - ·ZÎ ±Î’‰Î …ı‰_, ·ZÎ - ·Î¬, K›Îfi, µtı Â
ºU›, K›ı›, Ëı÷
‰‘ - ‰‘Îflı ‰‘Ò - ‰Ë, ’IfiÌ
Âfl÷ - ˢÕ, ¿flÎfl Áfl÷ - fi…fl, K›Îfi, VQ≤Ï÷
260 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Ï·Π- ’J◊flfi˘ ·Î_⁄˘ ÂÌ·Î - «ÎÏflh›‰Îfi jÎÌ
’ˢ‚˘ ¿¿Õ˘
Á΋ϛ¿ - Á‹› Á_⁄_‘Ì, Á΋ÎÏ›¿ - Á‹÷Î’Ò ‰ ˝ ¿ ±ı ¿ Î√˛
Ïfi›÷ Á‹›ı ≠√À ⁄ıÁ‰Îfi˘ ÏfiI›ø‹ ◊÷Ì
’ÏhοÎ
Áη - ‰Wν Âη - ±˘œ‰Îfi_ ‰jÎ, ÁÎ√fi_ {ÎÕ
ÁÎfl - ‹ÎÀı ÁÎfl_ - ÁflÁ
Áfl÷ - ¿Î‹ øÌÕÎ ÁÒfl÷ - «Ëıfl˘, ±ı¿ ÂËıflfi_ fi΋
ÁÒ… - Á˘Ωı ÁÒ{ - Á‹…
ËÌfi - ÷∞ ÿÌ‘ı·_, ÏËfiÎ - ‹ıÓÿÌ, ÏË‹
±‘‹, fiÌ«
ˢ·Ì - ˢ·ÎfiÌ ‹ÎÿΠˢ‚Ì - ±ı¿ ÷Ëı‰Îfl

‹ÏËfiÎfiÎ_ fi΋
¿Îfl÷¿ ‰ˆÂά
‹Î√Âfl …ıÃ
’˘WÎ ±WÎÎÕ (œ)
‹ËÎ lΉHÎ
ŒÎ√HÎ ¤Îÿfl‰˘
«ˆhÎ ±ÎÁ˘
òuzýe™t r™Þ{tu 261

(CÎ) ∑÷±˘
Ï›΂˘ µfi΂˘ «˘‹ÎÁ_
Ëı‹_÷ ‰Á_÷ ‰WÎν
ÏÂÏÂfl √˛ÌW‹ Âflÿ

(«) ±_√˛ı∞ ‹ÏËfiÎfiÎ_ fi΋

ΩL›±ÎflÌ Œı⁄˛±ÎflÌ
‹Î«˝ ±ıÏ≠·
‹ı …^fi
…\·Î¥ ±Î˜√VÀ
ÁMÀıQ⁄fl ±Î˜@À˘⁄fl
fi‰ıQ⁄fl ÏÕÁıQ⁄fl

(») ¤Îfl÷fiÎ_ flÎF›˘

flÎF› ’ÎÀfi√fl
±flHÎΫ· ≥ÀÎfi√fl
±ÎÁ΋ ÏÿÁ’fl
±Î_‘˛≠ÿı ˈÿflÎ⁄Îÿ
µkÎfl≠ÿı ·¬fiΈ
±˘ÏflVÁÎ ¤‰fiırfl
¿HÎνÀ¿ ⁄ıÓB·˘fl
¿ıfl‚ ÏhΉıLƒ‹
262 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
√…flÎ÷ √Î_‘Ìfi√fl
√˘‰Î ’HÎ∞
…Q‹ ±fiı ¿ÎU‹Ìfl lÌfi√fl
÷Ï‹·fiÎÕ< ‹ƒÎÁ
ÏhÎ’flÎ ±√fl÷·Î
fiÎ√ηıLÕ ¿˘ÏË‹Î
’Ïç‹ ⁄_√΂ ¿·¿kÎÎ
’_Ω⁄ «_ÕÌ√œ
Ï⁄ËÎfl ’ÀHÎÎ
‹ÏHÎ’fl ≥QŒÎ·
‹K›≠ÿı ¤˘’η
‹ËÎflÎpˇ ‹_⁄¥
Ï‹{˘fl‹ ±ˆ{‰Î·
‹ıCÎη› Ï·˘Ó√
flÎ…V◊Îfi …›’fl
ÏÁ„y‹ √_√À˘¿
ÏˋΫ·≠ÿı ÏÁ‹·Î

(…) ¿ıÀ·Î¿ Á_A›ÎÁÒ«¿ ÂOÿ˘

±Ï√›Îfl «Î‚ÌÁ ≥¿˘÷ıfl
±˘√HÎÌÁ ÷ıÓ÷΂ÌÁ ÏÁk΢÷ıfl
‰ÌÁ «_‹Î‚ÌÁ ±Ãu˘÷ıfl
òuzýe™t r™Þ{tu 263
±ı¿‰ÌÁ Ï’V÷΂ÌÁ ±˘√H›Î±ıÂ
Ó Ì
⁄ΉÌÁ »ıÓ÷΂ÌÁ ±ıÓÂÌ
hÎı‰ÌÁ ÁÕ÷΂ÌÁ ±ı@›ÎÂÌ
«˘‰ÌÁ ±Õ÷΂ÌÁ/µÕ÷΂ÌÁ O›ÎÂÌ
’«ÌÁ ±˘√HÎ’«ÎÁ I›ÎÂÌ
»T‰ÌÁ »M’fi hÎÎb_
ÁkÎΉÌÁ ÁkÎΉfi «˘flÎb_
±ßΉÌÁ ±ßΉfi ’_«Îb_
±˘√HÎhÎÌÁ ±˘√HÎÁÎà »¯Î_
hÎÌÁ ÁÎÃ ÁkÎÎb_
±ı¿hÎÌÁ ±˘√HÎÏÁkÎıfl ±ßÎb_
±˘√HΫ΂ÌÁ ÏÁkÎıfl fiT‰Îb_
(À) Â©-±Â©
Â© ±Â© Â© ±Â©
±√I› ±√I›÷Î µÃε√Ìfl µÃΉ√Ìfl
±ÿ˚¤÷ ±ÿ¤÷ µ’›˘√Ì µ’Ì›˘√Ì
±‘‹Î‘‹ ±‘‹˘‘‹ ¿ÏfiWà ¿Ïfip
±_÷‘νfi ±÷˝K›Îfi ¿S·˘· Ï¿S·˘·
±_I›… ±I›_… ¬Î÷flÌ ¬ÎhÎÌ
±ÎË˚·Îÿ ±ÎSËÎÿ √˘ÏWà √˘Ïp
≥·‹Ì ≥S‹Ì Ï«Ë˚fi Ï«LË
≥·¿Î⁄ ≥S¿Î⁄ »Ÿ¿ Ï»¿
264 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
F›˘Ï÷ F›˘÷Ì ÏfiƒÎ Ïfi_ƒÎ
F›_÷Ì …›_Ï÷ ÏfiflϤ‹ÎfiÌ ÏfiflÎϤ‹ÎfiÌ
Ï…_ÿ√Ì ∞_ÿ√Ì fi¿ÁÎfi fi¿ÂÎfi
ÕÎ⁄_ ÕΤ_ fiˆ∑I˝ › fiˆ∑I›
÷k‰ ÷I‰ ’k΢ ’÷˘
fifl¿ fi¿˝ ’hοÎflI‰ ’hοÎÏflI‰
fiV÷fl fiÁ÷fl flı·‰ı flıS‰ı
fiÏË fiÏË_ Ë’÷˘ ËÅ˘
fiËŸ fiËÌ ÏËÁÎ⁄fiÌÁ ÏËÁÎ⁄fiÌÂ
 ≠¿flHÎ 8
ÁÎfl·ı¬fi
Á_ZÎı’Ì¿flHÎ ±◊‰Î ÁÎflÎ_·ı¬fi ±ıÀ·ı …ı ω√÷˘ ωVI≤÷’HÎı ¿Ëı‰Î¥
ˢ› ÷ı ±Î’HÎÎ ’˘÷ÎfiÎ ÂOÿ˘‹Î_ ŒflÌ◊Ì À>_¿ÎH΋Î_ ·¬‰Ì. CÎHÎ̉Îfl ¤ÎWÎ΋Î_
ÂOÿÎÕ_⁄fl, ±·_¿Îfl˘, ’fifl„@÷, Á‹◊˝fiw’ı ωVI≤÷Ì¿flHÎ ±ı‹ ωω‘
¿ÎflH΢Áfl ·_⁄ÎHÎ ◊÷_ ˢ› »ı. ¤ÎWÎÎfiı ¿fl¿Áfl◊Ì ‰Î’fl‰Ì ±Î‰U›¿ »ı,
¿ı‹ ¿ı ÷ıfiÎ◊Ì ‰@÷T› Á«˘À, «˘yÁ ±fiı ±Áfl¿Îfl¿ ⁄fiı »ı. ÷ı‹… ±√ε
…HÎÎT›Î ≠‹ÎHÎı Á‹› ’HÎ ⁄«ı »ı. ‹ÎÀı … ¤ÎWÎÎ ¿fl¿Áfl◊Ì ‰Î’fl‰ÎfiÌ
÷η̋ ‹ÎÀı ±Î Ω÷fi˘ V‰ÎK›Î› …wflÌ »ı.
ÁÎfl·ı¬fi ±ıÀ·ı ¿ı Á_ZÎı’Ì¿flH΋Î_ ‹Ò‚ ·¬ÎHÎfiÌ Ï‰ÂıWÎ÷Î Ω‚‰Ìfiı
÷ı‹Î_◊Ì ‹A› ‹A› ‹tα˘ ÷Îfl‰Ìfiı ¬Ò⁄ À>_¿ÎH΋Î_ ±fiı Áfl‚ ¤ÎWÎ΋Î_ fl…^
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ÷ı‹Î_ ⁄ÌΩ±˘fiÌ ‰Î÷fi˘ ‹‹˝ Á‹∞ ·ı‰ÎfiÌ …wfl ’Õı »ı.
‹tÎÁflfi_ ‰Î«fi, …wflÌ ±fiı Ï⁄fi…wflÌ Ë¿Ì¿÷˘ ‰E«ı ÷ŒÎ‰÷ ’Îfl¬‰ÎfiÌ
„@÷ ±fiı ÁÎfl√˛ËHÎ ¿fl‰ÎfiÌ ¿‚Î Á_ZÎı’Ì¿flHÎ ‹ÎÀı ±Î‰U›¿ »ı.
ÁÎfl·ı¬fi ‹ÎÀı fiÌ«ıfiÎ ‹tÎ ¬ÎÁ K›Îfi‹Î_ flά‰Î.
(1) ±Î¬˘ Œ¿fl˘ ¬Ò⁄ K›Îfi’Ò‰˝¿ ‰Î_«Ì …‰˘. ±ı¿ ‰Îfl ±◊˝ fi
Á‹Ω› ÷˘ ⁄ı-hÎHÎ ‰Îfl ‰Î_«Ì …‰˘ ±fiı ¿›Î ωWΛfiÌ ‰Î÷ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì
»ı ÷ı ’Òflı’Òfl_ Á‹∞ ·ı‰_.
(fl) ‹Ëk‰fiÌ ±fiı Ï⁄fi‹Ëk‰fiÌ ⁄Î⁄÷˘ ±·√ ÷Îfl‰Ìfiı …\ÿÌ ’ÎÕ‰Ì,
…ı◊Ì ÁÎfl·ı¬fi‹Î_ Ï⁄fi‹Ëk‰fiÌ Ï‰√÷˘ ÿÒfl ¿flÌ Â¿Î›.
(3) Á_ZÎı’Ì¿flHÎ ±ıÀ·ı ‹Ò‚ ¿fl÷Î_ hÎÌΩ ¤Î√fiÎ ÂOÿ˘ ‘flΉ÷_
·¬ÎHÎ. ±·⁄kÎ, ±ıfiı «V÷’HÎı ’¿ÕÌ flά‰ÎfiÌ …wfl fi◊Ì.
265
266 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(4) ·¬ÎH΋Î_ ±Î‰÷Ì {ÌHÎÌ{ÌHÎÌ Ï‰√÷˘ ÷Îfl‰‰Ì. ±ı‹Î_ ‰’flΛı·Î
ÂOÿÁ‹Òˢ ‹ÎÀı ¿˘¥ ±ı¿ ÂOÿ, ’ÎÏfl¤ÎÏWο ÂOÿ ¿ı Á‹ÎÁ ˢ› ÷˘ ±ı‰Î
ÂOÿÁ‹Òˢ …\ÿÎ ÷Îfl‰‰Î. …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ‰Î@›˘‹Î_ ±ı¿fiÌ ±ı¿ ‰Î÷ ¿Ëı‰Î¥ ˢ›
÷˘ ±ı‰Î_ ‰Î@›˘ ¤ı√Î_ ¿flÌ ’fifl„@÷ ÿÒfl ¿fl‰Ì. ‰‘ÎflÎfiÎ_ ωÂıWÎH΢,
Ïø›ÎωÂıWÎH΢ ¿ı @›Îflı¿ Ïø›Î’ÿ˘ ÿÒfl ¿flÌ Â¿Î› ±ı‹ ˢ› ÷˘ ÿÒfl ¿flÌfiı
‰Î@›˘ ¤ı√Î_ ¿flÌ ·ı‰Î_.
(’) ±_÷ı ±Î¬Î› ’ÏflE»ıÿfi˘ ±Î’HÎÎ ÂOÿ˘‹Î_ ‹ÎhÎ ÁÎfl ±Î’Ì ÿı‰Î_.
⁄ı ‰Î@›˘ ±ËŸ◊Ì fiı ⁄ı ‰Î@›˘ ÷ËŸ◊Ì µ’ÎÕÌfiı ◊Ì√ÕÎ_ ÿÌ‘ı ÁÎfl˘ Á_ZÎı’
·¬Ì ¿Λ fiËŸ.
À>_¿‹Î_, ±ı ±Î’HÎÎ ÂOÿ˘‹Î_ ˢ‰˘ Ωı≥±ı. ±ı Á‚_√ Á„f·p V‰w’‹Î_
ˢ‰˘ Ωı≥±ı ±fiı ÁÎflÎ_ ‰Î_«Ìfiı ‹Ò‚ ‰@÷T›fi˘ ±◊˝ ‰Î«¿fiı ⁄flÎ⁄fl
Á‹Ω› ±ı‰˘ ’Ïfl’ÒHν ˢ‰˘ Ωı≥±ı. ±Î ¿ı‰‚ Á_ZÎı’ »ı, ω‰flHÎ ¿ı
Á‹…^÷Ì fi◊Ì. ±ı‹Î_ ‹tÎÁfl À>_¿‹Î_ ‰Î÷ fl…^ ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘› »ı. ±Î◊Ì
’fifl„@÷, ‰ÎB‰ˆ¤‰, CÎfl√J◊ ¤ÎWÎÎ≠›˘√˘ ¿ı V◊ÎÏfi¿ ⁄˘·Ìfiı V◊Îfi fi ˢ‰_
Ωı≥±ı. ÷ı‹Î_ ¿˘¥ ±√I›fi˘ ω«Îfl ¿ı ‹t˘ ¤·Î¥ …‰˘ fi Ωı≥±ı ÷ı‹…
±Î’HÎÎ ÷flŒ◊Ì ¿˘¥ ‰‘ÎflÎfi˘ ω«Îfl ¿ı ‹t˘ µ‹ıfl‰˘ fiËŸ.
À>_¿‹Î_, ÁÎÿÌ, Áfl‚, Â©, Á«˘À ±fiı ±Áfl¿Îfl¿ ¤ÎWÎ΋Î_ ÁÎflÎ_ ˢ‰˘
Ωı≥±ı. ±ı‹Î_ ÷Îfl‰ı·Î ‹tα˘fiÌ Á‚_√ÁÒhÎ÷Î …‚‰Î‰Ì Ωı≥±ı.
(6) ±·_¿Îfl≠«fl ¤ÎWÎÎ fi ‰Î’fl‰Ì.
(7) ÁÎflÎ_ ·¬÷Ì ‰¬÷ı ±ıfi_ ÂÌWν¿ ’HÎ ±Î’‰Îfi_ ˢ› »ı. ±Î
¬Ò⁄ ¿ÏÃfi ¿Î‹ »ı. ·¬ÎHÎfiÎ Á‹√˛ ωWΛfiı ≠Ï÷’ÎÏÿ÷ ¿flı ±ı‰_ ÂÌWν¿
ÂOÿ‹Î_, ÂOÿÁ‹ÒË‹Î_ ¿ı ¿˘¥ ¿ÎT›fiÌ ’_„@÷‹Î_ ’HÎ ±Î’Ì Â¿Î›. ±Î ÂÌWν¿
‰Î_«fiÎflfiı √‹Ì Ω› ±ı‰_ ˢ‰_ Ωı≥±ı. ±Î ‹tα˘fiı Á‹Ω‰÷Î_ ◊˘Õο
µÿÎËflH΢ ±ÎM›Î »ı.
Ëth÷u¾™ 267
Á_ZÎı’Ì¿flHÎ
(1)
·˘¿÷_hÎfiÎ ±fiı¿ ±Î‘Îfl˘ »ı. ±ı ⁄‘΋Î_ Ωı ¿˘¥ ±ı¿ ‹A› ±fiı
‹Ëk‰fi˘ ±Î‘Îfl ˢ› ÷˘ ÷ı ≠I›ı¿ T›„@÷±ı ωÂ΂ ·˘¿Á‹ÿΛfiÎ ÏË÷‹Î_
’˘÷ÎfiÎ ±_√÷ V‰Î◊˝ ±fiı ·Î¤ ‹ı‚‰‰ÎfiÌ ºÏpfiı …÷Ì ¿fl‰Ì ÷ı »ı. Ωı
±Î’HÎı ±Î’HÎÎ Á‹√˛ ¥Ï÷ËÎÁfiΠωÂ΂ Œ·¿fi_ ∂Õ÷Ì fi…flı ±‰·˘¿fi
¿flÌÂ_ ÷˘ ±ı …HÎΛΠωfiÎ fiËŸ flËı ¿ı ±Î’HÎÎ ÿı‹Î_ ÁÎflÎ-fiflÁÎfi˘ ω«Îfl
¿›Î˝ ωfiÎ ⁄ÌΩ_fiÎ_ ÏË÷˘fiÎ ¤˘√ı V‰Î◊˝ ÁΑ‰ÎfiÌ T≤Ïkαı Ë_‹ıÂÎ_ Á‰˝fiÎÂ
fi˘÷›Îı̋ »ı. ±Î…ı ’HÎ ±Î’HÎı Â_ Ωı≥±ı »Ì±ı? fiÎfi΋˘ÀÎ ±‹·ÿÎfl˘ ’˘÷ÎfiÌ
…‰Î⁄ÿÎflÌ ≠I›ı ⁄ı’fl‰Î »ı. F›Î_ …\±˘ I›Î_ ±˘»\_ ¿Î‹ ¿fl‰ÎfiÌ ¤Î‰fiÎ »ı.
¿ı‚‰HÎÌ ’΋ı·Î ·˘¿˘‹Î_ ’HÎ ⁄ÌΩfi_ ÏË÷ ω«Îfl‰ÎfiÌ ¿ı Á‹…‰ÎfiÌ T≤ÏkÎ
@›Î_ ÿı¬Î› »ı? ±Î ⁄‘_ ±Î¬flı ±Î’HÎfiı @›Î_ ÿ˘flÌ …Âı? ±Î’HÎı I›Î_ ·˘¿˘fi_
flÎF› V◊’Λ_ »ı ’HÎ ±ıfiı ‹ÎÀıfi˘ ‹…⁄Ò÷ ’Λ˘ fi_¬Î›˘ fi◊Ì ±ı ±ı¿
ω‰Îÿ◊Ì ’fl ±ı‰_ ÁI› »ı.
- ’_ÏÕ÷ Á¬·Î·∞
fiÌ«ı ±Î’ı·Î ÂOÿÁ‹Òˢ ‹ÎÀı ¿˘¥ ±ı¿ ω¿S’ ’Á_ÿ ¿flÌ Á_ZÎı’ ¿fl˘ —
‹A› ±fiı ‹Ëk‰fi˘ ±Î‘Îfl — ‹A› ±Î‘Îfl/≠‹¬Î‘Îfl, ‹Ò·Î‘Îfl
ωÂ΂ ·˘¿Á‹ÿΛfiÎ ÏË÷‹Î_ — ·˘¿ÏË÷‹Î_/‹Îfi‰ÏË÷‹Î_
’˘÷ÎfiÎ ±_√÷ V‰Î◊˝ ±fiı ·Î¤ — V‰Î◊˝ºÏp/·Î¤ºÏp
‹ı‚‰‰ÎfiÌ ºÏp
Á‹√˛ ≥Ï÷ËÎÁfiΠωÂ΂ Œ·¿fi_ — ≥Ï÷ËÎÁfi_ ωË_√Ή·˘¿fi
∂Õ÷Ì fi…flı ±‰·˘¿fi
ÁÎflÎ-fiflÁÎfi˘ ω«Îfl ¿›Î˝ ωfiÎ — ω‰ı¿ÂÒL›
⁄ÌΩfiÎ_ ÏË÷˘fiÎ ¤˘√ı V‰Î◊˝ — V‰Î◊˝T≤ÏkÎ
ÁΑ‰ÎfiÌ T≤ÏkÎ
268 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
’˘÷ÎfiÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ ≠I›ı ⁄ı’fl‰Î — ⁄ıÏŒ¿fl/⁄ı…‰Î⁄ÿÎfl
±˘»\_ ¿Î‹ ¿fl‰ÎfiÌ T≤ÏkÎ — ¿Î‹«˘flÌ
¿ı‚‰HÎÌ ’΋ı·Î — ÏÂÏZÎ÷
⁄ÌΩfi_ ÏË÷ ω«Îfl‰ÎfiÌ T≤ÏkÎ — ’flÏË÷T≤ÏkÎ/·˘¿ÏË÷T≤ÏkÎ
·˘¿˘fi_ flÎF› — ≠Ω÷_hÎ/·˘¿÷_hÎ
ω‰Îÿ◊Ì ’fl ±ı‰_ — Ïfiω˝‰Îÿ
Á_ZÎı’
·˘¿÷_hÎfiÎ ±fiı¿ ±Î‘Îfl˘ ’ˆ¿Ìfi˘ ‹Ò·Î‘Îfl »ı — ·˘¿¿S›ÎHÎÎ◊ı˝ ’˘÷ÎfiÌ
±_√÷ V‰Î◊˝T≤ÏkÎfi˘ I›Î√. ¥Ï÷ËÎÁfi_ ωË_√Ή·˘¿fi ¿fl÷Î_ …HÎΛ »ı ¿ı
¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ω‰ı¿ÂÒL› V‰Î◊˝T≤Ïkαı … ±Î’HÎÎ ÿı‹Î_ Á‰˝fiΠfi˘÷›˘˝ »ı.
±Î…ı ’HÎ ±Î’HÎÎ ±‹·ÿÎfl˘ ⁄ı…‰Î⁄ÿÎfl »ı ±fiı ¿‹˝«Îfḻ˘‹Î_ Á‰˝hÎ
¿Î‹«˘flÌfiÌ … ÿÎfi÷ ÿı¬Î› »ı. ÏÂÏZÎ÷…fi˘‹Î_ ’HÎ ’flÏË÷Ï«_÷fifiÌ T≤ÏkÎ
ÿı¬Î÷Ì fi◊Ì. ·˘¿÷_hÎ V◊’Λ_ ˢ‰Î »÷Î_ ±Î’HÎı I›Î_ ±ıfiı ‹ÎÀıfi˘ ‹…⁄Ò÷
’Λ˘ fi_¬Î›˘ fi◊Ì ±ı ±ı¿ Ïfiω˝‰Îÿ ÁI› »ı.
(fl)
±Î’b_ ∞‰fi …\ÿÎ …\ÿÎ ≠¿ÎflfiÎ ±fiı¿ ¤›◊Ì ¤flı·_ »ı. ⁄ÎèÎ ¤›
÷˘ »ı …. ÷ı ÁÎ◊ı ¿Î‹, ø˘‘, ‰√ıflı ±Î_÷Ïfl¿ ¤› ’HÎ ¬flÎ. ÷ı◊Ì ‹fi‹Î_
…flÎ ’HÎ ¤› fi ˢ› ÷ı‰Ì T≤ÏkÎ ¿ı‚‰‰Ì ’Òflı’ÒflÌ Â@› fi◊Ì. ÷ı … ⁄‘Î
¤›◊Ì Á_’ÒHν ‹„@÷ ’Î‹Ì Â¿ı »ı ¿ı …ıHÎı ±ÎI‹Îfiı ±˘‚¬Ì ·Ì‘˘ ˢ› ¿ı
…ıfiı ±ÎI‹Îfi_ iÎÎfi ◊›_ ˢ›. ¤› ωfiÎfiÌ ÏV◊Ï÷ ±ıÀ·ı …flÎ ’HÎ ‹ÒÏ»˝÷
fiËŸ ±ı‰Ì ÏV◊Ï÷fiÌ ’flοÎWÃÎ. ±ı‰Ì ÏV◊Ï÷fiı ≠ÎÅ ¿fl‰Î ‹ÎÀı Ïfiç›fiÌ
±I›_÷ …wfl »ı. ÷ı ‹ÎÀıfiÎ ≠›Ifi˘ Ë‹ıÂÎ_ «Î· flËı ÷˘ ¤›fiÌ T≤ÏkÎ ±˘»Ì
◊¥ ¿ı »ı. ±ÎI‹Î ’fl l©Î ‰‘Îfl‰Î◊Ì ’HÎ ¤›T≤ÏkÎfiı ±˘»Ì ¿flÌ Â¿Î›
»ı. ±hÎı ±ı fi ¤Ò·‰_ Ωı≥±ı ¿ı …ıÀ·Î ¤› »ı ÷ı‹fiÎ ‹Ò‚‹Î_ ±Î’H΢ ÿıË
… »ı. ÿıË ≠I›ıfiÌ ‹‹÷Î-±ÎÁ„@÷ ÿÒfl ◊Λ ÷˘ ¤›flÏË÷ ±‰V◊Îfiı ÁËı…ı
≠ÎÅ ¿flÌ Â¿Î› »ı.
Ëth÷u¾™ 269
Á_ZÎı’
‹fiW›∞‰fi ⁄ÎèÎ-±Î_÷Ïfl¿ ±fiı¿ ¤›◊Ì ¤flı·_ »ı. Ïfi¤˝›÷Î ¿ı‚‰‰Ì
Áfl‚ fi◊Ì. ¤›ËÌfi ÏV◊Ï÷ ≠√À ¿fl‰Î ±ÎI‹iÎÎfi ±fiı Ïfiç›Â„@÷fiÌ
…wfl »ı. ¤›fi_ ‹Ò‚ ÿıË »ı. ±Î◊Ì ÿıˤΉ …÷Î_ Ïfi¤˝› ±‰V◊Î ÁË… flÌ÷ı
≠ÎÅ ◊Λ »ı.
(3)
±Î¬˘ Œ¿fl˘ ‰Î_«Ì, ÷ıfi˘ ÁÎfl Á‹∞ fiÌ«ı ‹…⁄fiÎ ≠ë˘ ‹Ò¿Ì ÷ıfiÎ
≠I›kÎflw’ı ’HÎ Á_ZÎı’ ¿flÌ Â¿Î›.
V‰Î‹Ì fl΋ÿÎÁ fl΋ΛHÎ ·¬÷Î fiı ·¬Î÷_ Ω› ÷ı‹ ÷ı‹ ÏÂW›˘fiı ‰Î_«Ì
Á_¤‚Ή÷Î. ‹ÎflÏ÷ ’HÎ ÷ı ÁÎ_¤‚‰Î √Åw’ı ±Î‰Ìfiı I›Î_ ⁄ıÁ÷Î. Á‹◊ı˝
·A›_ Ë÷_ ¿ı, “‹ÎflÏ÷ ±Â˘¿ ‰fi‹Î_ √›˘. I›Î_ ÷ıHÎı ‘˘‚Î_ e· Ωı›Î_.” ±ı
ÁÎ_¤‚÷Î_‰ıÓ÷ ‹ÎflÏ÷±ı »÷Î ◊≥fiı ¿èÎ_, ““‹ıÓ ‘˘‚Î_ e· …flÎ ’HÎ Ωı›Î_ fi◊Ì.
‹ıÓ Ωı›ı·Î_ ÷ı e· ·Î· Ë÷Î_, ÷‹ı ¬˘À<_ ·A›_ »ı. ÷ı Á‘Îfl˘.”” ““‹ıÓ ·A›_ »ı
÷ı ⁄flÎ⁄fl »ı. ÷ıÓ ‘˘‚Î_ … e· Ωı›Î_ Ë÷Î_.”” ‹ÎflÏ÷±ı ¿èÎ_, “Ë_ Ω÷ı I›Î_
…fiÎfl˘ fiı Ë_ ¿Ë_ ÷ı ¬˘À<_ ?” »ı‰Àı ÷¿flÎfl fl΋flÎΩfiÌ ’ÎÁı ’ˢӫÌ. fl΋«_ƒı
¿èÎ_, ““e· ‘˘‚Î_ … Ë÷Î_. ’HÎ ‹ÎflÏ÷fiÌ ±Î_¬ ÷ı ‰¬÷ı ø˘‘◊Ì ·Î·«˘‚
◊≥ √≥ Ë÷Ì, ÷ı◊Ì ÷ı ‘˘‚Î_ ÁŒıÿ e· ÷ıfiı ·Î· ·Î· ÿı¬Î›Î_.”” ±Î ‹ÌÃÌ
‰Î÷fi˘ ÁÎfl ±ıÀ·˘ ¿ı ÿÏfi›Î ÷flŒ Ωı‰ÎfiÌ ±Î’HÎÌ …ı‰Ì ºÏp ÷ı‰Ì ÿÏfi›Î
±Î’HÎfiı ÿı¬ÎÂı.
- ωfi˘⁄Î∞
≠ë˘ —
1. ‹ÎflÏ÷±ı …ı e· Ωı›Î_ Ë÷Î_ ±ıfi˘ fl_√ ¿ı‰˘ Ë÷˘ ?
fl. ‹ÎflÏ÷fiı ±ı fl_√ ¿ı‰˘ ·ÎB›˘ ?
3. ±ı‹ ÂÎ ‹ÎÀı ⁄L›_ ?
270 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Á_ZÎı’
V‰Î‹Ì fl΋ÿÎÁ Ë_‹ıÂfiÌ …ı‹ ·¬ı· fl΋ΛHÎfi˘ ¿ıÀ·˘¿ ¤Î√ ÏÂW›˘
Á‹ZÎ ‰Î_«Ì Á_¤‚Ή÷Î_ ⁄˘S›Î ¿ı, ‹ÎflÏ÷±ı ±Â˘¿‰fi‹Î_ …¥fiı ‘˘‚Î_ e·˘
Ωı›Î_. √ʼnıÂı ±Î‰Ìfiı ¿◊Î ÁÎ_¤‚÷Î ‹ÎflÏ÷±ı ≠√À ◊¥ ÷ıfi˘ ωfl˘‘ ¿fl÷Î_
…HÎÎT›_ ¿ı ±ı‹HÎı Ωı›ı·Î_ e· ·Î· Ë÷Î_. {CÎÕ˘ fl΋«_ƒ ’ÎÁı ’ˢÓE›˘.
fl΋«_ƒı …HÎÎT›_ ¿ı ‹ÎflÏ÷fiÌ ±Î_¬ ø˘‘Î÷fl ˢ¥ e·˘ ·Î· ÿı¬Î›Î_ Ë÷Î_.
““…ı‰Ì ºÏp ±ı‰Ì V≤Ïp.””
 ’ÏflÏÂp - 3
‰Ë̉À‹Î_ µ’›˘√Ì ¿ıÀ·Î¿ ±_√˛ı∞ ÂOÿ˘fiÎ √…flÎ÷Ì ±fiı ÏËLÿÌ ’›Î˝›
±_√∞
ı˛ √…flÎ÷Ì rnLŒe
Abandon (¿Î.) »˘ÕÌ ÿı‰_, I›Î√ ¿fl‰˘, (ÜUæ.) y²æxæ ÜUÚÝæ, ÐçÚy²æxæ
÷…‰ _ , ⁄ÌΩfiÎ ±Ï‘¿Îfl‹Î_ ÜUÚÝæ, Îê¨ÚïÜïU ¥ç{ÜUæÚ}æï¢ ¨æñ¢Ð
Á˘Ó’‰_ ÎïÝæ

Abatement (1) (¿Î.) ⁄_‘ ’Õ‰_ ÷ı, (1) (ÜUæ.) ¨}ææç#, ÚÎ ÜUÚÝæ
Á‹ÎÏÅ, flÿ ¿fl‰_ ÷ı. (Ú) ÍæÅæ±, ÜU}æè, ãîæ¨
(fl) CÎÀÎÕ˘

Abbreviation Á_ZÎı’, Á_ZÎı’ÎZÎfl, Á_ÏZÎÅ w’, ¨¢ÿæïÐ, ¨¢ÿæïÐæÿæÚ, àæÏÎ-¨¢ÿæïÐ

ÂOÿ-Á_ZÎı’

Abdicate (’ÿ, ±Ï‘¿Îfl ‰√ıflı) »˘Õ‰_, (ÐÎ, ¥ç{ÜUæÚ, ¥æçÎ)

»˘ÕÌ ÿı‰_, I›Î√ ¿fl‰˘ y²æxæÝæ/ ÀæïÇ ÎïÝæ

Abeyance ‹˘¿>ŒÌ, V◊Ï√÷÷Î ÐíæSƒxæÝ, }ææïÜêUÈUè

Abide by - fi_ ’ηfi ¿fl‰_ - ÜUæ ÐæHÝ ÜUÚÝæ

Abnegate ±V‰Ì¿Îfl ¿fl‰˘, ≥L¿Îfl ¿fl‰˘, ¥S±èÜUæÚ ÜUÚÝæ, §ü Ý ÜUæÚ

I›Î√ ¿fl‰˘, ÷…‰_ ÜUÚÝæ, y²æxæ ÜUÚÝæ

Abnormal (1) ±’Á΋ÎL›, Ïfi›‹⁄ÎèÎ (1) ¥Ð¨æ}æ拲, ¥çݲç}æ„,

(fl) ω¿Ú÷ çݲ}æÏææs
(2) ç±ÜëU„, ç±LÐ

Abridge À>_¿Î‰‰ _ , Á_ Ï ZÎÅ ¿fl‰ _ , Á_ ZÎı ’ ¨¢ÿæïЇæ ÜUÚÝæ, ¨¢çÿæ# ÜUÚÝæ, ¨¢ÿæïÐ
¿fl‰˘, CÎÀÎÕ‰_, ±˘»\_ ¿fl‰_ ÜUÚÝæ, ‹²êÝ ÜUÚÝæ, ÜU}æ ÜUÚÝæ
271
272 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Abrogate flÿ⁄Î÷·/fiÎ⁄Òÿ ¿fl‰_, ω·˘’fi ÚÎ ÜUÚÝæ, ç±Hæï Ð Ý ÜUÚÝæ,
¿fl‰_ çÝÚæÜUÚ‡æ ÜUÚÝæ

Abscond ⁄ı’÷Î ◊¥ …‰_, ŒflÎfl ◊‰_ ÐHæ²Ý ÜUÚÝæ, Ðí Ð Hæ²Ý

ÜUÚÝæ, ÈUÚæÚ ãæïÝæ

Absenteeism (1) ±fi’ÏV◊Ï÷‰Îÿ (1) ¥Ýé Ð çSƒç„,

(fl) √ıflËÎ…fl flËı‰Îfi_ ‰·HÎ, ¥Ýé©ÐçSƒ„„æ, ¥‹²~æ±æ稄æ
√ıflËÎ…fl T≤ÏkÎ (2) ¥ÝéÐçSƒ„/xæïÚãæç…Ú ÚãÝï
ÜUæ L¶

Absolute authority ’fl‹ÁkÎÎ ÐÚ}æ Ðíæç{ÜUæÚ ÐÚ}æ ¨œææ,

Absolute rule (1) Ïfifl’‰Îÿ Ïfi›‹ (1) çÝÚбæÎ, çݲ}æ

(fl) Ïfifl_¿Â
< ÂÎÁfi/flÎF›‰Ë̉À (2) çÝÚ¢ÜéUàæ àææ¨Ý

Absorption (1) Á‹Î‰ıÂ, Á‹ÎÁ (1) ¨}ææ}æïHÝ, ¨}ææ±ïàæ

(fl) (flÁÎ.) ¢WÎHÎ, «ÒÁHÎ (2) (Ú¨æ.) ¥±àææï ¯ ‡æ,
¥±™ê¨‡æ

Abstract bill ∂«¿ Ï⁄· ¨¢çÿæ# çÏæH, ¨¢çÿæ# ç±Ð~æ

Abuse of authority ÁkÎÎ/±Ï‘¿Îflfi˘ ÿv’›˘√ Ðíæç{ÜUæÚ ÜUæ ÎéLвæïxæ

Accede (1) Á_‹÷ ◊‰_, ‹ÎL› flά‰_
(fl) ’ÿ-±Ï‘¿Îfl √˛ËH΢ ¿fl‰˘
(3) Á΋ı· ◊‰_
(4) ≠‰ı ¿fl‰˘
(’) …‰Î⁄ÿÎflÌ Á_¤Î‚‰Ì
(1) }ææÝ HïÝæ, ¨ã}æ„ ãæïÝæ
(2) ÐÎ-¥ç{ÜUæÚ xæíã‡æ ÜUÚÝæ
(3) àææç}æH ãæïÝæ, ¨ç}}æçH„ ãæïÝæ
(4) Ðí±ïàæ ÜUÚÝæ
(5) ÜUæ²ü|ææÚ ¨¢|ææHÝæ
…rhrþü - 3 273
Accelerated promotion ø‹ ⁄ËÎfl ⁄œ÷Ì, ≠‰ı√Ì ⁄œ÷Ì y±çÚ„ ÐÎæï‹Ýç„

Access (1) ≠‰ı (1) Ðã颙, Ðí±ïàæ, ÐñÆ

(fl) ≠‰ıÂ-Ë¿ (2) Ðí±ïàæ ¥ç{ÜUæÚ
(3) T≤Ï© (3) ±ëçh, ÏæÉæï„Úè
(4) ≠‰ı‹Î√˝/flV÷˘ (4) Ðí±ïàæ}ææxæü/ÚæS„æ

Accessible (1) Á√‹, Á·¤ (1) ¨éxæ}æ, ¨éH|æ

(fl) ≠‰ıÂ-Á·¤ (2) Ðí±ïàæ-¨éH|æ

Accommodation (1) ±Î‰ÎÁ, V◊Îfi (1) ¥æ±æ¨, …xæã, SƒæÝ

(fl) Á√‰Õ (2) ¨éç±{æ, ¨ãêçH²„
(3) ±fi ¿>·fi, Á‹Î›˘…fi (3) ¥ÝéÜêUHÝ, ¨}ææ²æï…Ý

Accordingly ÷ÿfiÁÎfl, ÷ı ‹…⁄ „ÎÝé¨æÚ

Account heads ÏËÁÎ⁄fiÎ_ Áÿfl Hï¶æ-àæè¯ü

Accreditation ±Ï‘¿ÚÏ÷, ±Ï‘¿Î’hÎ Ðíy²æÐÝ, ¥ç{ÜëUç„, ¥ç{ÜUæÚ-Ð~æ

Acknowledgement (1) ’ˢӫ, ’Ή÷Ì, V‰Ì¿ÚÏ÷-ΩHÎ (1) Ð汄è, Ðí æ ç#-¨ê ™ Ýæ,

(fl) V‰Ì¿ÚÏ÷, V‰Ì¿Îfl Ðíæç#-S±èÜëUç„
(2) S±èÜëUç„, S±èÜUæÚ

Acquire (1) ≠ÎÅ ¿fl‰_ (1) Ðíæ# ÜUÚÝæ, ©Ðæ<…„ ÜUÚÝæ

(fl) Á_’Îÿfi ¿fl‰_, Á_≠ÎÅ ¿fl‰_ (2) ¥<…„ ÜUÚÝæ, ¥…üÝ ÜUÚÝæ,
¥ç|æxæíã‡æ ÜUÚÝæ, ¨¢Ðæí # ÜUÚÝæ

Acting ¿Î›˝¿ÎflÌ ÜUæ²üÜUæÚè

274
Action (1) ¿Î›˝, ¿Î‹, Ïø›Î
(fl) ’√·_, ¿Î›˝‰ÎËÌ
(3) ‹¿t‹˘, ÿΉ˘
Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
(1) ÜUæ²ü, ÜUæ}æ, çRU²æ
(2) ÜUæ²ü±æãè, ÜUæÚü±æ§ü
(3) ±æÎ, ¥ç|æ²æïxæ, Îæ±æ,
ÝæçHàæ, }æéÜUÎì}ææ

Actionable wrong ÿΉΒÎhÎ ±’¿ÚI› ò±ãæ²ü Îæï¯/ ¥ÐÜëUy², …é}æü,

±æβæïx²

Adaptation (¿Î.) ±fi ¿>·fi (ÜUæ.) LÐæ¢ „ Ú, ¥Ýé Ü ê U HÝ,

¥ÝéLЇæ

Adhoc ÷ÿ◊˝ „΃ü

Administration ‰Ë̉À, ‰Ë̉ÀÌ÷_ h Î, Ðíàææ¨Ý, àææ¨Ý, ¨ÚÜUæÚ, ÐíÏæ¢{,

T›‰V◊Î÷_hÎ, Áfl¿Îfl, Á_«Î·fi, ò±Sƒæ, Ïæ¢ÎæïÏæS„, ¨¢™æHÝ
Á_«Î·fi÷_hÎ

Admissible (1) √˛ÎèÎ, ‹‚‰Î’ÎhÎ, V‰Ì¿Î›˝, (1) Ðí±ïàæ, Îæç¶Hæ, ¥¢ÎÚ

±_√Ì¿Îfl ›˘B› ¥æÝæ
(fl) ≠‰ıU›, ±fiiÎı› (2) Ðí±ïà², ¥Ýé¿æï²

Ad referendum ‰‘ ω«ÎflHÎÎ◊ı˝ ¥ç{ÜU ç±™æÚ ÜïU çH²ï

Ad rem (¿Î.) ÁËı÷¿, Ëı÷Áfl (ÜUæ.) ©Îïಠ¨ï,

Ad valorem Ï¿_‹÷ ≠‹ÎHÎı, ›◊΋ÒS› ²ƒæ}æê˲, }æê˲æÝé¨æÚ

Advance action ±Ï√˛‹ ’√·Î_, ’Ò‰˝ ’√·Î_ ¥çxæí}æ ÜUæ²ü±æãè/ÜUæÚü±æ§ü

Adverse ≠Ï÷¿Ò‚, ωv©, ∂·À<_, ω’flÌ÷ Ðí ç „Üê U H, ç±Lh, ç±ÐÚè„,

ãæçÝÜUÚ, ªHÅæ
…rhrþü - 3 275
Aggregate (1) ¿<·, Á‹V÷, ±ı¿_ÿfl (1) ¨}æS„, ¨æ}æêçãÜU, ÜéUH,
(fl) Á‹ÒË, Á‹Ïp ÚæçàæÜëU„, §üÜUnæ
(2) Ðê‡æü²æïxæ, ¨}æéÓ™², ¨}æêã,
¨}æçC, ¨¢™², Úæçàæ, …æïÇ

Aims and objects Ëı÷ ±fiı µtı Hÿæ ¥æñÚ ©Îïà²

Allied office Á_·√# ¿«ıflÌ ¨¢Ïæ¢{ ÜUæ²æüH²/ÜU™ãÚè

Alternative remedy ‰ˆ¿ÏS’¿/⁄ÌΩı µ’Λ ±ñÜUçËÐÜU/Îê¨Úæ ©Ðæ²

Ancillary ±ÎfiWÎ_Ï√¿, √ΈHÎ ¥æÝ鯢çxæÜU, xææñ‡æ, ¨ãæ²ÜU

Appendix (1) ’ÏflÏÂp (1) ÐçÚçàæC, ¥ÝéÏæ¢{

(fl) (÷.) ±_hÎ’E», µ’Î_hÎ (2) (ç™çÜU). ©‡ÇéÜU, ©Ðæ¢~æ,
¥æ¢~æÓÀ

Application (1) ±fl∞ (1) ¥æ±ï Î ÝÐ~æ, ¥Ú…è,

(fl) (Ïfi›‹ ‰√ıflıfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_) ÐíæƒüÝæ-Ð~æ
·Î√ ◊‰_/’Õ‰_ ÷ı (2) (çݲ}æ, ¥æçÎ ÜïU ¨¢Ïæ¢{}æï)¢
ç±çݲæïxæ, Ðí²æïxæ, Hæxæé ãæïÝæ, Ðí²çé QU

Apportionment ω¤Î…fi, ÏËVÁÎ ≠‹ÎHÎı Ðí | ææ…Ý, ¥Ýé | ææ…Ý, Ïæ¢ Å Ý,

‰ËıÓ«HÎÌ çãS¨æ-Ïææ¢Å ¨¢ç±|ææ…Ý, ¥æÏæ¢ÅÝ

Appraisement ‹·‰HÎÌ, ‹ÒS›Î_¿fi }æê˲æ¢ÜUÝ, }æê˲æçÝ{æüÚ‡æ

Architect V◊’Ï÷ ±æS„é ç ±Î, ±æS„é ç àæËÐè,

SƒÐç„, ¥æ<ÜUÅïvÅ, ±æS„éÜUÚ,
±æS„éç±àææÚÎ
276 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Archives (1) ÿŒ÷fl¬Îfi_, ÿŒ÷fl-¤_ÕÎfl, (1) ¥ç}æHï¶æxææÚ, ÐéÚæHï¶-
ÿŒ÷fl-Á_√˛Ë ¨¢xæíã, ÎÈU„Ú-¨¢xæíã
(fl) ’flÎHÎÎ ¿Î√‚, ’flÎb_ ÿŒ÷fl (2) ¥ç|æHï¶, ÐéÚæHï¶, ÐéÚæÝï
ÜUæxæÛææ„, ÚïÜUæïÇü

Audit ÏËÁÎ⁄ ÷’ÎÁHÎÌ, ±Î˜ÏÕÀ Hï¶æ ÐÚèÿææ

Available µ’·P›, ≠ÎM› Ðí挲, ©ÐH|², H|², ¨éH|æ,

}ææñ…éÎ

Await case ““’»Ì”” ¿ıÁ, ≠÷ÌÏZÎ÷ ¿ıÁ Ðí„èçÿæ„ ÜïU¨

Axiom B≤ËÌ÷, V‰›_ ≠‹ÎÏHÎ÷ ÏÁ©Î_÷, S±²¢ç¨h, ¥ç|æxæëãè„, S±„:

V‰›_ ÏÁ© ÏÁ©Î_÷, V‰÷— ÏÁ© ÁI› ç¨h ¨y²

Back reference ±Î√‚fiÎ ·¬ÎHÎ/’λ·Ì Ë¿Ì¿÷ çÐÀHæ ã±æHæ, çÐÀHæ çÝÎïüàæ,

Á_⁄_‘Ì ’»ÎHÎ, ’Ò‰˝-Á_ÿ¤˝ Ðê±ü çÝÎïüàæ

Bailable offence (¿Î.) Ω‹Ìfi ’fl »˘ÕÌ Â¿Î› (ÜUæ.) …}ææÝ„è ¥ÐÚæ{,
÷ı‰˘ √fi˘ …}ææÝ„ ²æïx² ¥ÐÚæ{

Balanced budget Á‹÷˘· ±_ÿÎ…’hÎ, Á_÷Ï·÷ ¨¢ „ é ç H„ ¥æ²Ã²²ÜU/Ïæ…Å,

±_ÿÎ…’hÎ ¨¢„éçH„ ¥æ²Ã² Ð~æÜU

Bar of limitation (¿Î.) ‹ÿ÷fi˘ ⁄Α, ‹ÿ÷⁄Α (ÜUæ.) ÜUæHÏææ{æ, ¥±ç{-

Ïææ{æ, ¥±ç{-Úæï{

Base year ±Î‘Îfl-‰Wν ¥æ{æÚ-±¯ü

Be forfeited Áfl¿Îfl …Å ◊‰_, ¬Î·ÁÎ ◊‰_, …Ï„ ãæï Ýæ, ÚæÁ²¨æ„ ãæï Ýæ,
Áfl¿Îfl ÿά· ◊‰_ ¥ÐÜëU„ ãæïÝæ
…rhrþü - 3 277
Betterment Tax Á‘ÎflHÎÎ ¿fl ¨}æé‹Ýç„ ÜUÚ

Bonafied (¿Î.) ¬fl_  , ÁΫ _ , ‰ÎV÷ω¿, (ÜUæ.) ±æS„ç±ÜU, ¥¨Hè,

ωrÁfiÌ›, ωrÎÁ’ÎhÎ, ¨Îì | ææ±ÝæÐê ± ü Ü U, ¨Îì | ææ±è,
≠΋ÎÏHο, Â©⁄Ï©’Ò‰˝¿fi_ ¨Îæàæ²è, çÝcÜUÐÅ, Ðíæ}ææç‡æÜU,
²ƒæƒü

Bonded labour ⁄_‘HÎÌ ‹…^fl/‹…^fl‰√˝, ‰ıÏÛ˘ Ïæ¢ { Ðç~æ„ Ÿæç}æÜU/ÜUæ}æxææÚ/

}æ…ÎêÚ, Ïæ¢{Ðç~æ„ Ÿæç}æÜU ±xæü

Border line case Á̋Ή÷a ¿ıÁ ¨è}æ汄èü ÜïU¨

Brains trust ÷…iÎ ‹_Õ‚, ωÂıWÎiÎ ‹_Õ‚ 籿æ }æ¢ÇH, ç±àæﯿææï ÜUæ ÎH,
ç±àæﯿæ}æ¢ÇH

Break water (≥….) ’ÎHÎÌ ¬Î‚‰Îfi˘ ’΂˘, (§ü … è) „Ú¢ x æ Úæï { , ÐÝÜUÅ,
’΂⁄_‘, …‚fl˘‘¿ Ïÿ‰Î·, ’V÷˘ Îè±æÚ, Ïææ¡{, Ïæ¢Î

Breeding Á_‰‘˝fi, ’ηfi, µ»ıfl Ðí…ÝÝ, ÐæHÝ, ¨¢±{üÝ

Brevity Á_ZÎı’, À>_¿ÎHÎ ¨¢ÿæïÐ, ¨¢çÿæ#„æ, ÀæïÅæ§ü

Broad outline Á΋ÎL› w’flı¬Î, T›Î’¿ w’flı¬Î }ææïÅè LÐÚï¶æ, ¨æ}æ拲 LÐÚï¶æ,
SƒêH LÐÚï¶æ

Brochure ’ÏV÷¿Î, «˘’ÎÏfi›_ ç±±Úç‡æÜUæ, ™æñÐæçݲæ, ÐéçS„ÜUæ

Broken service ¬_ÏÕ÷ fi˘¿flÌ/Áı‰Î ¶¢çÇ„ ¨ï±æ

Business hours ¿Î‹¿Î…fi˘ Á‹› ÜUæ²ü-¨}æ²

278 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
By registered post flÁÌÿÌ flÏ…VÀfl À’η◊Ì, Ú¨èÎè Úç…SÅîè ÇæÜU ¨ï
acknowlegement due ’ˢӫ‰Î‚Ì flÏ…VÀfl À’η◊Ì

Cabinet Minister ‹_ h ÎÌ‹_ Õ ‚ ÿflFΩfiÎ ‹_ h ÎÌ, }æ¢ç~æ-}æ¢ÇH }æ¢~æè, ÜïUçÏæÝïÅ }æ¢~æè,

¿ıÏ⁄fiıÀ ÿflFΩfiÎ ‹_hÎÌ }æ¢~æè}æ¢ÇH ¨ÎS²

Cadre Á_‰√˝, ¿ÎÕfl ¨¢±xæü, ÜUæÇÚ

Calling attention notice K›Îfi ¬ıÓ«÷Ì fi˘ÏÀÁ Š²æÝ ¶è¢™Ýï±æHè ¨ê™Ýæ/ÝæïçŨ

Call-pay ËÎ…flÌ-‰ı÷fi ãæç…Úè ±ï„Ý

Camouflage œÎ_¿Ï’»˘Õ˘, »·Î‰flHÎ ÀHæ±Ú‡æ, ÀH

Campaign { _ ⁄ ı  , ≠«ÎflH-±Î_ ÿ ˘·fi, …æïÚÎæÚ ¥æ¢ÎæïHÝ, ò±çSƒ„

±Ï¤›Îfi ¥æ¢ÎæïHÝ, …éç¢ Ïæàæ, ç±àæï¯ Ðí™æÚ,
¥ç|æ²æÝ

Camp on tour ‹¿Î‹ }æéÜUæ}æ, ÐÇæ±

Canons of financial pro- fiÎHÎο̛ ±ÎˆÏ«I›fiÎ Ïfi›‹˘ 籜æè² ¥æñç™y² ÜïU ¨æ}æ拲
priety çݲ}æ

Capacity (1) Z΋÷Î, „@÷, Á΋J›˝ (1) ÿæ}æ„æ, àæçQU, ¨æ}扲ü

(fl) ËıÏÁ›÷ (2) ãñ稲„
(3) Á‹ÎÁ-„@÷, Á_√˛Ë„@÷, (3) {æçÚ„æ, ¨}ææ§ü, xæ颅æ§üàæ,
‘ÎflH΄@÷, Á‹Î‰ı „@÷ ¨}ææ±ïàæ àæçQU

Capital (1) ‹ÒÕÌ, ◊Î’HÎ, ¤_Õ˘‚, ’Ò_∞ (1) Ðꢅè, }æêH, }æêH{Ý
(fl) ’ÎÀfi√fl, flÎ…‘ÎfiÌ, ‹A› ÂËıfl (2) Úæ…{æÝè
…rhrþü - 3 279
Capital offence ÿıËÎ_÷ÿ_Õfiı ’ÎhÎ √fi˘, ‹˘÷fiÌ }æë y ²é Î ¢ Ç Ðæ~æ ¥ÐÚæ{,
ÁΩfiı ’ÎhÎ √fi˘, Q≤I›ÿ_Õfiı ’ÎhÎ Ðíæ‡æ΢ÇÐæ~æ ¥ÐÚæ{
√fi˘

Capital outlay ‹ÒÕÌ ¬«˝-Ωı√‰Î¥ Ðꢅè ÐçÚò², Ðê¢…è ¶™ü, Hxæè

Ðꢅè

Capitation tax ‹Î◊ÎÿÌà ¿fl, ‹Î◊Ήıfl˘ Ðíç„òçQU/òçQU±æÚ ÜUÚ

Caretaker Government fl¬ı ‰ ΂ Áfl¿Îfl, ¿Î‹«·Îµ ÜUæ}æ™Hæ© ¨ÚÜUæÚ

Áfl¿Îfl

Carrot and stick policy ÿ΋ ±fiı ÿ_ÕfiÌ fiÌÏ÷ Îæ}æ ¥æñÚ Î¢Ç ÜUè Ýèç„, xææ…Ú-
HÜUÇè ‹²æ²

Casting vote ÏfiHÎν›¿ ‹÷ ç݇ææü²ÜU }æ„

Casual ≠ÎÁ_Ï√¿, ’fl«ÒflHÎ, ±Ïfi›÷, ¥æÜUçS}æÜU, Ýñ ç }æçœæÜU,

»^À¿ ¥çݲ„, ¨æ}æç²ÜU

Casual employee ≠ÎÁ_ Ï √¿ ¿‹˝ « ÎflÌ, ±Ïfi›÷ Ýñç}æçœæÜU ÜU}æü™æÚè, ¥çݲ„

¿‹˝«ÎflÌ ÜU}æü™æÚè

Catchment area ±Î‰flÎ-ZÎıhÎ, ±Î‰-ZÎıhÎ ¥Ð±æã-ÿæï ~ æ, d±‡æ-ÿæï ~ æ,

…Hxæíã-ÿæï~æ

Category ‰√˝, ¿ZÎÎ, ≠¿Îfl ±xæü, ÜUæïçÅ, Ÿæï‡æè, ÐíÜUæÚ, ÜUÿææ

Cause of action ÿΉÎfi_ ¿ÎflHÎ ±æÎ}æêH, ±æÎãï„é, ±æÎÜUæÚ‡æ

280 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Caution money ⁄Î_›‘flÌ fl¿‹ ¥±{æÝ Îí à ²/Úæçàæ/{Ý,
…}ææÝ„è ÚÜU}æ

Censure motion Ã’¿ÎfiÌ ÿfl¬ÎV÷ çÝ‹Îæ ÐíS„æ±

Central Bureau of Investi- ¿ıLƒÌ› ¢‘ ÷’ÎÁ ¿Î›Î˝·› ÜïU‹Îíè² ¥æ¨ê™Ýæ ϲêÚæï, ÜïU‹Îíè²
gation ¶éçÈU²æ/xæé#™Ú/…æ¨ê¨è ç±|ææxæ,
ÜïU‹Îíè² …梙 ϲêÚæï

Central Design ‹K›V◊ ±Î·ı¬fi÷_hÎ, ‹K›V◊ ÜïU‹Îíè² çÇÛææ§üÝ ¨¢xæÆÝ

Organisation ÏÕ{Î≥fi ÷_hÎ

Chairman ±K›ZÎ, «ıfl‹ıfi ¨|ææÐç„, ¥Š²ÿæ, ™ñÚ}æñÝ

Challanged vote ÷¿flÎflÌ ‹÷ ç±±æÎè }æ„

Chance majority ±Î¿ÏV‹¿ ⁄Ë‹÷Ì ¨æ¢²æïçxæÜU Ïæãé}æ„

Channel of correspon- ’hÎ-T›‰ËÎflfiÌ ≠HÎÎ·Ì Ð~æò±ãæÚ ¨Ú‡æè/Ðí‡ææHè

dence

Charge (1) ˉη˘ (1) ÜUæ²ü|ææÚ

(fl) (¿Î.) ÷ˢ‹÷, ±Îfl˘’ (2) (ÜUæ.) ¥æÚæïÐ, Îæï¯æÚæïÐ,
(3) ¬«˝-⁄˘Ωı „æïã}æ„
(4) ¤ÎÕ<_, ÿfl, Ï¿_‹÷, ‹ÒS›, (3) Ðí|ææÚ, ¶™ü, ò², ò²|ææÚ
ÿ΋, ·Î√÷ (4) |ææÇæ, àæéËÜU, Îæ}æ, }æê˲

Charged Expenditure Ï⁄fi-‹÷’ÎhÎ ¬«˝ Ðí|ææçÚ„ ò²/¶™ü, ¥}æ„Îï²

ò²/¶™ü , çÏæÝ-
}æ„ÎæݱæH涙ü
…rhrþü - 3 281
Charge report ˉηÎ-Ïfl’˘À˝/±Ëı‰Î· ÜUæ²ü|ææÚ çÚÐæïÅü

Cheif authority ‹A› ÁkÎÎÏ‘¿ÎflÌ }æéw² Ðíæç{ÜUæÚè/¨œææç{ÜUæÚè

Cheif Conservator of for- ‹A› ‰fi Á_flZο }æéw² ±Ý ¨¢ÚÿæÜU

ests

Circular order ’Ïfl’hÎ Ë¿‹/±Îÿı ÐçÚÐ~æ-¥æÎïàæ/ãéÜU}æ

Civil (1) fiÎ√Ïfl¿, ‹ · ¿Ì, Ï⁄fi- (1) ò±ãæÚ ç±¯²ÜU, ÝæxæçÚÜU,

·U¿flÌ, flÎF›, ÏÁω· ¥¨ñçÝÜU, xæñÚÈUæñ…è, }æéËÜUè, ç¨ç±H
(fl) (¿Î.) ÿ̉ÎfiÌ, ÏÁω· (2) (ÜUæ.) Îè±æÝè, ç¨ç±H
(3) (≥….) ÏÁω· ⁄Î_‘¿Î‹ (3) (§ü…è) ç¨ç±H

Clear an account ÏËÁÎ⁄ «Ò@÷ı ¿fl‰˘ Hï¶æ-àææï{Ý, çã¨æÏæ |æéxæ„æÝ

ÜUÚ„æ

Clearance certificate ’fl‰Îfi√Ì ’hÎ, ‹_…^flÌ ’hÎ }梅êÚè-Ð~æ

Closure motion ««Î˝⁄_‘ÌfiÌ ÿfl¬ÎV÷ ¨}ææÐÝ Ðí S „æ±, Ïæã¨Ïæ¢ Î è

ÐíS„æ±, ç±±æÎæ‹„ÜU ÐíS„æ±

Coalition Government Ï‹l/Á_›@÷ Áfl¿Îfl ç}æŸæ/ÏæãéÎHè²/¨¢²éQU ¨ÚÜUæÚ

Code number Á_¿ı÷ Á_A›Î/Á_¿ı÷Î_¿ ÜêUŠݢÏæÚ, ¨æ¢ÜïUç„ÜU ¨¢w²æ,

¨¢ÜïU„æ¢ÜU, ¨¢ÜUï„-¨¢w²æ

Code of conduct ±Î«Îfl-Á_ÏË÷Î, ±Î«Îfl-‹›Î˝ÿÎ, ¥æ™æÚ-¨¢ ç ã„æ, ¥æ™æÚ-

±Î«Îfl-Ïfi›‹Î‰Ï· çݲ}ææ±Hè
282 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Coercive measures ÁA÷Î≥fiÎ_ ’√·Î_ , ÁA÷ÌfiÎ_ ¥±ÐèÇÜU ©Ðæ²/ÜUæÚü ± æ§ü ,
’√·Î_, …fl⁄ÿV÷ÌfiÎ_ ’√·Î_ ÏæHÐí²æïxæ …ÏæÚÎS„è

Collective responsibility Á΋ÒÏË¿ …‰Î⁄ÿÎflÌ ¨æ}æêçãÜU ©œæÚÎæç²y±/ç…}}æïÎæÚè

Common cadre Á‹Îfi Á_‰√˝/¿ÎÕfl ¨}ææÝ ¨¢±xæü/ÜUæÇÚ

Communal (1) ¿˘‹Ì (1) ¨æ¢ÐíÎæç²ÜU, ÜUæï}æè

(fl) Á΋ÿÎÏ›¿ (2) ¨æ}æéÎæç²ÜU

Communication (1) Á_«Îfl, Á_ÿıÂÎ-T›‰ËÎfl, (1) ¨¢™æÚ, ¨¢™æÚ‡æ

T›‰ËÎfl (2) ¨¢¨ê™Ýæ, ¨¢Îïàæ, ¨ê™Ýæ
(fl) Á_ÿı Á‹Î«Îfl, ‹ÎÏË÷Ì (3) }ææxæü
(3) ‹Î√˝ (4) Ð~æ-ò±ãæÚ, ¨¢ÐÜüU
(4) ’hÎ T›‰ËÎfl, Á_’¿˝

Commutation (1) ⁄ÿ·˘, CÎÀÎÕ˘, Œı fl ŒÎfl, (1) ÏæÎH ÎïÝæ, ÜUæ}æ ÜUÚ ÎïÝæ,
w’Î_÷fl LÐ梄ڇæ
(fl) ÏÿÂÎ ’Ïfl‰÷˝fi (2) çÎÜUì ÐçÚ±„üÝ

Commuted leave w’Î_÷Ïfl÷ flΩ LÐæ‹„çÚ„ Àé^è

Competent authority ÁkÎÎ ‘flΉ÷Î ±Ï‘¿ÎflÌ/ ¨ÿæ}æ Ðí æ ç{ÜUæÚè/¨}æƒü

≠ÎÏ‘¿ÎflÌ, ÁZ΋ ±Ï‘¿ÎflÌ/ Ðíæç{ÜUæÚè
≠ÎÏ‘¿ÎflÌ

Compilation Á_¿·fi, Á_’Îÿfi ¨¢ÜUHÝ, ¨¢™²Ý, ¨}æïçÜU„ LÐ

ÎïÝæ

Completion Certificate ¿Î‹ ’Ò fl _  ◊›Îfi _ ≠‹ÎHÎ’hÎ, Ðê < „ Ðí } ææ‡æÐ~æ, Ðê ‡ æü „ æ

’Ò H ν ÷ Î-≠‹ÎHÎ’hÎ, Á‹Î„M÷ Ðí}ææ‡æÐ~æ, ¨}ææç# Ðí}ææ‡æÐ~æ
≠‹ÎHÎ’hÎ
…rhrþü - 3 283
Compliance ±fi’ηfi, ’ηfi ¥ÝéÐæHÝ, ÐæHÝ

Composition deed ’÷ΉÀ-¬÷, ’÷‰HÎÌ ¬÷ ¨}æ…æñ„æ-Ð~æ, ¨}ææ{æÝ-Ð~æ,

çÝÐÅæÚæ Ð~æ, Ðíàæ}æÝ-Ð~æ

Comprehensive T›Î’¿, Á‰˝√˛ÎËÌ Ã²æÐÜU, ¨±üxæíæãè, ¨±ü„æï}æé¶è,

¨±æZxæè‡æ

Concerted action Á_›@÷/±ı¿ÏhÎ÷ ¿Î›˝‰ÎËÌ ¨¢ ç }æçH„/¨¢ ² é Q U/¨¢ x æçÆ„/

»ÜUç~æ„ ÜUæ²ü±æãè/ÜUæÚü±æ§ü

Concession »ÒÀ»ÎÀ, flÎË÷, Á‰·÷ çڲ沄, ÀêÅ, ¨éç±{æ

Conclusive ÏfiHÎν›¿, ÏfiHν›ÎI‹¿, ±_Ï÷‹, çÝà²æy}æÜU, çÝà™æ²ÜU,

±Î¬flÌ, »ı‰Àfi_ ç݇ææü²ÜU, ç݇æü²æy}æÜU, ¥ç‹„}æ

Concur (1) Á_‹÷/ÁË‹÷ ◊‰_, Á_‹Ï÷ (1) ¨ã}æç„ ÎïÝæ, ¨ã}æ„ ãæïÝæ
±Î’‰Ì (2) »ÜU ¨æƒ ãæïÝæ
(fl) ±ı¿ ÁÎ◊ı ◊‰_/⁄fi‰_

Condition of service fi˘¿flÌfiÌ Âfl÷, Áı‰ÎfiÌ Âfl÷ ÝæñÜUÚè ÜUè àæ„ü, ¨ï±æ ÜUè àæ„ü

Condonation of break in fi˘¿flÌ/Áı‰Î‹Î_fiÌ ÷ÒÀfiÌ ‹ÎŒÌ ¨ï±æ }æï¢ Ã²±{æÝ ÜUè }ææÈUè,
service ÝæñÜUÚè/¨ï±æ |æ¢xæ ÜUè }ææÈUè,
ÝæñÜUÚè/¨ï±æ ç±ÓÀïÎ ÜUè }ææÈUè

Conduct and discipline ‰÷˝c¿ ±fiı ÏÂV÷ ¥æ™Ú‡æ ¥æñÚ ¥Ýéàææ¨Ý

Conferderation (1) flÎF›Á_CÎ (1) ÚæÁ²}æ¢ÇH

(fl) ‹Ë΋_Õ‚ (2) }æãæ}æ¢ÇH
284 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Confer (1) ±Î’‰_, ±ıfiΛ÷ ¿fl‰_ (1) ÐíÎæÝ ÜUÚÝæ
(fl) ‹Á·÷ ¿fl‰Ì, ω«Îflω‹Â˝ (2) ÐÚæ}æàæü ÜUÚÝæ, ç±™æÚ
¿fl‰˘, ÁÎ◊ı ‹‚Ìfiı ω«ÎflHÎÎ ç±}æàæü ÜUÚÝæ ¨Hæã-}æàæ±Úæ
¿fl‰Ì ÜUÚÝæ, ç±™æÚ xææïDè ÜUÚÝæ

Conference Á_‹ı·fi, ±Ï‘‰ıÂfi, ’ÏflWÎÿ ¨}}æïHÝ

Confirmation (1) Á‹◊˝fi, ’Ïp (1) ÐéçC, ÐéCèÜUÚ‡æ

(fl) (fi˘¿flÌ‹Î_) ¿Î›‹ ¿fl‰_ ÷ı (2) (¨ï±æ }æï¢) Sƒæ²èÜUÚ‡æ

Confiscate …Å ¿fl‰,_ Áfl¿Îfl‹Î_ ÿά· ¿fl‰_ ¥ç{ãÚ‡æ ÜUÚÝæ, …Ï„ ÜUÚÝæ,

ÚæÁ²¨æ„ ÜUÚÝæ

Conformity ‹ı ‚ , Á Á _ √ ÷Î, Á_ ‰ ÎÏÿ÷Î, ¥ÝéLЄæ,

Áfl¬Î’b_ ¨¢xæç„, ¨}æÝéLЄæ, »ÜUÚæçxæ„æ

Consecutive serial number ±fiø‹Î_¿, ±fiø‹ fi_⁄fl ¥ÝéRU}ææ¢ÜU

Consent decree Á_‹÷ Ë¿‹fi΋_ ¨¢}æ„ çÇRUè/ãéÜU}æÝæ}ææ

Consolidation of holdings …‹Ìfi¬Î÷Îfi_ ±ı¿hÎÌ¿flHÎ ™ÜUÏæ¢Îè

Constituency ‹÷ÿÎfl‹_Õ‚, ‹÷ÿÎfl ω¤Î√ çݱæü™Ý ÿæï~æ, ™éÝæ± ÿæï~æ

Constitution (1) fl«fiÎ, Á_CÎÀfi, Ïfi‹Î˝HÎ (1) Ú™Ýæ, xæÆÝ, ¨¢ Í æÅÝ,

(fl) ÂflÌflfi_ ⁄_‘ÎflHÎ, ⁄Î_‘˘, ≠¿ÚÏ÷ çÝ}ææü‡æ
(3) (¿Î.) Á_ω‘Îfi, ⁄_‘ÎflHÎ, (2) àæÚèÚ xæÆÝ, ÍæÅÝ, ÐíÜëUç„
flÎ…⁄_‘ÎflHÎ (3) (ÜUæ.) ¨¢ç±{æÝ

Context Á_ÿ¤˝, ’Ò‰Î˝’fl Á_⁄_‘ ¨¢Î|æü, Ðí¨x¢ æ, ÐíÜUÚ‡æ, Ðê±æüÐÚ ¨¢Ïæ¢Íæ

…rhrþü - 3 285
Contigencies/Contigent ±Î¿ÏV‹¿, ¬«˝, ≠ÎÁ_Ï√¿ ¬«˝ ¥æÜUçS}æÜU ò², ÈêUÅÜUÚ Ã²²,
Expenditure Ðí樢çxæÜU ò²

Contravene µS·_CÎfi ¿fl‰_, ¤_√ ¿fl‰˘ ©ËH¢ÍæÝ ÜUÚÝæ, |æ¢xæ ÜUÚÝæ,

¥ç„RU}æ‡æ ÜUÚÝæ,„æïÇÝæ

Control ±_¿<Â, Ïfi›_hÎHÎ, ¿Î⁄Ò, Ïfi›‹fi çݲ¢~æ‡æ, çݲ}æÝ, ÚæïÜUƒæ}æ,

¥¢ÜéUàæ, ÜUæÏæê

Convener Ïfi‹_hο, ±Î‰ÎË¿ ¨¢²æï…ÜU, ¥æ}æ¢~æÜU, ¥æ²æï…ÜU

Convict (1) √fiı√Îfl Ãflı· T›„@÷, ÁΩ (1) ¥ÐÚæ{è, Îæï¯è, }æé…çÚ}æ,

’΋ı· ¿ıÿÌ ÜñUÎè
(fl) √fiı√Îfl ÃflΉ‰_, √fiı√Îfl (2) ¥ÐÚæ{è ÆãÚæÝæ, Îæï¯è ç¨h
ÁÎÏ⁄÷ ¿fl‰_ ÜUÚÝæ, xæéÝãxææÚ ¨æçÏæ„ ÜUÚÝæ

Corroboration Á‹◊˝fi, ’Ïp, Àı¿˘, ±fi‹˘ÿfi, ÐéçC, ÐçÚÐéçC, ¨¢ÐéçC, ¨}æƒüÝ,

’pÌ¿flHÎ ÐéCèÜUÚ‡æ, ¥Ýé}ææïÎÝ

Counterfeit fi¿·Ì, ⁄fiΉÀÌ, ¬˘À<_ …æHè, ¶æïÅæ, ÝÜUHè, ÏæÝæ±Åè,

ÜëUç~æ}æ

Covering letter ÁÎ◊’hÎ ¨ãÐ~æ, Ðíæ±Ú‡æ Ð~æ

Crucial ÏfiHÎν›¿, ±Ï÷ ‹Ëk‰fi_ ç݇ææü²ÜU, }æ㜱Ðê‡æü

Cumulative Á_Ï«÷, ±ı¿ÏhÎ÷, µkÎfl˘kÎfl ‰‘÷_ ¨¢™²è, ¨¢ç™„, ¨}æxæí, »ÜUç~æ„

…÷_

Daily allowance ÿˆÏfi¿ ¤J◊_ ÎñçÝÜU |æœææ

286 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Data ±Î‘Îfl-Á΋√˛ Ì , ‹ÎÏË÷Ì, Îœæ ¨æ}æxæíè, ¥æ{æÚ ¨æ}æxæíè,
±Î_¿ÕÎ ¥æ¢ÜUÇï

Day scholar Ï⁄fi-Ïfi‰ÎÁÌ Ï‰zÎ◊a ¥çݱæ¨è Àæ~æ, çαæ-Àæ~æ,

çαæ ç±læƒèü

Dead stock (1) ±Á⁄Î⁄, ÁflÁ΋Îfi, (1) ¥¨ÏææÏæ, ¨Úæï¨æ}ææÝ, ÇïÇ

ÕıÕVÀ˘¿ SÅæïÜU
(fl) ‰ı«Î› fiËŸ ÷ı‰˘ ‹Î· (2) ¥ç±RïU² }ææH, Úã焲æ }ææH

Death-cum retirement Q≤I›-ÏfiT≤ÏkÎ µ’ÿÎfi/√˛ıE›≥ÀÌ }æëy²éë-çݱëçœæ ©ÐÎæÝ/xæíïÁ²é§üÅè

gratuity

Debt redemption ∑H΋„@÷ «‡æ-çÝ}ææïü™Ý, «‡æ-Ðíç„ÎæÝ

Decentralization ω¿ıLƒÌ¿flHÎ ç±ÜïU‹ÎíèÜUÚ‡æ

Decision (1) ÏfiHν›, Ïfiç›, Ïfi‘νfl (1) ç±çÝà™², çÝà™²

(fl) Ïfi‰ıÕ˘, ŒıÓÁ·˘ (2) Èñ¢U¨Hæ, çÝÐÅæÚæ

Declaration ±ı¿flÎfl, ΩËıflÎ÷, Ïfi‰ıÿfi Íææ﯇ææ, ϲæñÚæ, »HæÝ, §üÜUÚæÚ

Decontrol ±_ ¿ <  -fiÎ⁄Ò ÿ Ì, ±_ ¿ <  fiÎ⁄Ò ÿ ç±çݲ¢~æ‡æ, çݲ¢~æ‡æ ãÅæÝæ

¿fl‰˘/µÃÎ‰Ì ·ı‰˘

Deed ¬÷, ¬÷’hÎ, ÿV÷Ήı…, ·ı¬ ç±Hï¶, ÎS„æ±ï…

De facto ‰V÷÷—, Ë¿Ì¿÷ı, ¬flı¬fl, ‰ÎV÷‰‹Î_ ±S„é„:, ±æS„±}æï¢

Defalcation fiÎHÎο̛ √˘À΂˘, fiÎHÎο̛ xæÏæÝ, òÐãÚ‡æ, xææïH}ææH

CÎη‹ı·, µ«Î’÷
…rhrþü - 3 287
Default (1) ¿ÁÒfl, «Ò¿, ±¤Î‰ (1) ™êÜU, òç„RU}æ, ¥|ææ±
(fl) ⁄Î¿Ì (2) ÏææÜUè, ÏæÜUæ²æ

Deficit ¬Î‘, ¬˘À, CÎÀ, ¬ÒÀ÷Ì fl¿‹ ÍææÅæ, ÜU}æè, ÍæÅ, ÅæïÅæ, ÝéÜU¨æÝ

Degrade fiÌ«ı µ÷Îfl‰_, fiÌ«ıfiÌ ’Λfḻı ÐÎ/xæíïÇ/ÎÚ…æ ÍæÅæÝæ, ÐÎ Ýè™æ

µ÷Îfl‰_ ÜUÚÝæ, ÐÎÓ²é „ ÜUÚÝæ,
¥±RUç}æ„ ÜUÚÝæ

De jure ¿Î›ÿıÁfl ç±ç{„:, ç±ç{±„ì, ÜUæÝêÝÝ

Delegation of powers ÁkÎÎfiÌ Á˘Ó ’ HÎÌ, ±Ï‘¿ÎflÌfiÌ àæçQU²æï ¢ ÜUæ Ðí y ²æ²æï … Ý,

Á˘Ó’HÎÌ ¨œææ/¥ç{ÜUæÚ ¨æñ¢ÐÝæ

Delivery (’hÎ, ‹Î· ‰√ı fl ı ⁄Î⁄÷‹Î_ ) (Ð~æ, }ææH ¥æçÎ}æï¢) ¨éÐéÎüxæè,

Á˘Ó ’ HÎÌ, ‰Ëı Ó « HÎÌ, ω÷flHÎ, 籄ڇæ, ÐíÎæÝ, ÐçÚÎæÝ
ÏÕÏ·‰flÌ

Demi-official letter ±‘˝Áfl¿ÎflÌ ’hÎ, fiÌ‹Áfl¿ÎflÌ ’hÎ ¥{ü ¨ÚÜUæÚè Ð~æ

Depute (1) ≠Ï÷Ïfi›@÷ ¿fl‰_, Ïfi›@÷ (1) Ðíç„çݲéQU ÜUÚÝæ

¿fl‰_
(fl) ≠Ï÷ÏfiÏ‘ ÷flÌ¿ı ‹˘¿·‰_ (2) Ðíç„çÝç{ ÏæÝæ ÜUÚ |æï…Ýæ,
Ðíç„çÝç{ çݲéQU ÜUÚÝæ

Despatch fl‰Îfi√Ì Ðí﯇æ, Ú±æÝxæè

Difference of opinion ‹÷¤ıÿ }æ„|æïÎ

Disapprove fi΋_…^fl ¿fl‰_, ±V‰Ì¿Îfl ¿fl‰˘, Ýæ}梅Úê ÜUÚÝæ, ¥S±èÜUæÚ ÜUÚÝæ,

fiÎ’Á_ÿ√Ì ÿÂν‰‰Ì ¥Ýé癄 ¨}æ…Ýæ, ÝæШ¢Î ÜUÚÝæ
288 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Disburse «Ò¿‰‰_, «¿‰HÎÌ ¿fl‰Ì, ¬«˝‰_, ¨¢ç±„Ú‡æ ÜUÚÝæ, Úæçàæ-籄ڇæ
¬«˝ ¿fl‰_ ÜUÚÝæ, ™éÜUæÝæ, |æéxæ„æÝ ÜUÚÝæ,
ò²/¶™ü ÜUÚÝæ

Discharge (1) »À¿Îfl˘, ‹„@÷ (1) }æéçQU, ÀéÅÜUæÚæ, çÚãæ§ü, ©‹}ææï™Ý

(fl) (fi˘¿flÌ, Œfl…, ˢtÎ ’fl◊Ì)
»^ À Î ¿fl‰ _ , (…‰Î⁄ÿÎflÌ
‰√ıflı‹Î_◊Ì) ‹@÷/»^ÀÎ ¿fl‰_
(3) ’ηfi
(4) «¿‰HÎÌ
(’) µ÷Îfl‰_, ¬Î·Ì ¿fl‰_
(6) Œ˘Õ‰_, »˘Õ‰_
(2) ¨ï±æç±}æéçQU, ÐÎÓ²éç„,
ÝæñÜUÚè ¨ï ãÅæÝæ
ÏæÚ¶æS„xæè, Îæç²y±-}æéçQU
(3) ÐæHÝ, çݱæüã, çÝ|ææ±
(4) ™éÜUæ±, ¥Îæ²xæè
(5) ¥±„æÚ‡æ
(6) ÎæxæÝæ, ÐíÿæïЇæ

Discord (1) ωÁ_‰Îÿ, ωÁ_√Ï÷, ¿‹ı‚, (1) 籨xæ¢ç„, 籨¢±æÎ, ç±Úæï{,

ωfl˘‘, ‹÷¤ıÿ }æ„|æïÎ
(fl) {CÎÕ˘, ¿·Ë, ±HÎ⁄fiΉ (2) ÛæÍæÇæ, ÜUHã, ¥ÝÏæÝ

Discretionary ω‰ı¿Î‘Ìfi ç±±ïÜUæ{èÝ

Dismiss ⁄fl÷flŒ ¿fl‰_, v¬Áÿ ±Î’‰Ì, ÐÎÓ²é„ ÜUÚÝæ, ÏæÚ¶æS„ ÜUÚÝæ,

¿ÎœÌ ‹Ò¿‰_ ¶æçÚ… ÜUÚÝæ

Dispute (1) ÷¿flÎfl, {CÎÕ˘, ‰Î_‘˘ (1) ÛæxæÇæ, ÜUHã, „ÜUÚæÚ

(fl) ‰Îÿω‰Îÿ, ω‰Îÿ (2) ±æÎ-ç±±æÎ, Ïæã¨

Distribution (1) ‰ËıÓ«HÎÌ, ω÷flHÎ (1) 籄ڇæ, Ïæ¢ÅÝ, Ïææ¢Å

(fl) ω¤Î…fi (2) ç±|ææ…Ý
(3) ‰√a¿flHÎ (3) Ÿæï‡æèÜUÚ‡æ
…rhrþü - 3 289
Division (1) ≠¤Î√, ÏÕω{fi (1) }æ¢ÇH, Ðí|ææxæ, ¶¢Ç, çDZèÛæÝ
(fl) ω¤Î…fi, ¤Î√·Î, ¤Î√, (2) ç±|ææ…Ý, ç±|ææxæ, Ïæ¢Å±æÚæ,
¬_Õ, ÏËVÁ˘ çãS¨æ
(3) ¤Î√οÎfl (3) |ææxæ, |ææ…Ý
(4) Áˆ L ›ÿ‚, ·U¿fl/Áı fi ÎfiÎ (4) ™}æê, ÈUæñ…
ω¤Î√, Œ˘…

Domicile ±Ï‘‰ÎÁ, ‰÷fi, V◊ΛÌ/¿Î›‹Ì ¥ç{±æ¨, Sƒæ²è çݱæ¨, ±„Ý

‰Á‰ÎÀ/flËıÃÎHÎ

Draft (1) ‹Át˘, ¬flÕ˘ (1) }æ¨æñÎæ, ÐíæLÐ, }æ¨ç±Îæ

(fl) w’flı¬Î (2) LÐÚï¶æ,¶æÜUæ, Éæò¢™æ
(3) ËÒ_ÕÌ, ÕˇÎNÀ (3) ÇîæzÅ, ãé‡Çè
(4) ·U¿flÌ ¿<‹¿ (4) ÈUæñ…è ÜUé}æÜU
(’) ŒflÏ…›Î÷ ·U¿flÌ ¤fl÷Ì (5) Hæ…}æè ÈUæñ…è |æ„èü

Drawing officer µ’ÎÕ ±Ï‘¿ÎflÌ ¥æãÚ‡æ ¥ç{ÜUæÚè, ¥æã„æü

¥ç{ÜUæÚè

Dry promotion ·Î¤ ωfiÎfiÌ ⁄œ÷Ì çÝHæü|æ ÐÎæï‹Ýç„

Dubious Â_¿ÎV’ÿ, Á_ÏÿB‘, ±ÏfiÏç÷, ¨¢çÎx{, ¨¢ÎïãÐê‡æü, ¨¢àæ²æy}æÜU,

±V’WÀ, ±Ï‰rÁfiÌ› ¥SÐC, ¥çÝçà™„

Earmark ±_Ï¿÷ ¿fl‰_, Ïfi‘νÏfl÷ ¿fl‰_, ç™çãÝ ÜUÚÝæ, çÝ{æüçÚ„ ÜUÚÝæ,

ÏfiÂÎfiÌ ¿fl‰Ì, ±·√ flά‰_, ©çÎC ÜUÚÝæ, ¥Hxæ ¨ï Ú¶Ýæ,
±·√ ¿fl‰_ ¥Hxæ ÜUÚÝæ

Earned µ’ÎÏ…˝÷, ¿‹Î›ı·, ≠ÎÅ ¿flı· ©Ðæ<…„, ¥<…„, Ðíæ#, ÜU}ææ²æ

ãé¥æ
290 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Economise ¬«˝ ±˘»\_ ¿fl‰_, ¬«˝ CÎÀÎÕ‰_, ç}æ„ò² ÜUÚÝæ, ç}æ„ò²è ãæïÝæ,
¬«˝ ‹ Î_ ¿Î’ ‹Ò ¿ ‰˘, ¿fl¿Áfl ¥ËРòРÜUÚÝæ, ¶™ü {Åæ
¿fl‰Ì ÎïÝæ, ÜU}æ ¶™ü ÜUÚÝæ

Efficiency bar ·Î›¿Ì-±ÎÕ, ¿Î›˝Z΋÷Î-⁄Α, Îÿæ„æ Úæï{, Îÿæ„æ ÚæïÜU

¿Î›˝Z΋÷Î ±_÷flΛ

Eligible ’ÎhÎ, ›˘B› Ðæ~æ, ²æïx²

Emblem ≠÷Ì¿, Ï«é, ‹ƒÎ Ðí„èÜU, ç™ãìÝ ¨¢Ðí„èÜU

Enact ±Ï‘Ïfi›‹ ¿fl‰˘/CÎÕ‰˘, ¿Î›ÿ˘ ¥ç{çݲ}æ ÏæÝæÝæ/ÜUÚÝæ,

¿fl‰˘/CÎÕ‰˘ ÜUæÝêÝ ÏæÝæÝæ

Enacashment («ı ¿ , ËÒ _ Õ Ì, Ï⁄· ‰√ı fl ı |æéÝæÝæ, „éÇæÝæ, ÝÜUÎ Lвï

⁄Î⁄÷‹Î_) ‰ÀΉ‰_ ÷ı, fl˘¿ÕfiÎb_ HïÝï/ÎïÝï ÜUæ ÜUæ²ü
·ı‰_/±Î’‰_

Endorse (1) Âıfl˘ ¿fl‰˘/‹Îfl‰˘, ’λ‚ (1) ÐèÀï ãS„æÿæÚ ÜUÚÝæ,

ÁËÌ ¿fl‰Ì ÐëDæ¢ÜUÝ ÜUÚÝæ
(fl) Á‹◊˝fi ¿fl‰_ (2) ¥Ýé}ææïÎÝ ÜUÚÝæ, ¨}æƒüÝ
ÜUÚÝæ

Enforce ±‹·‹Î_ ·Î‰‰_/‹Ò¿‰_ ±‹· Ðí ± „ü Ý ÜUÚÝæ/ÜUÚæÝæ, Hæxæê

¿fl‰˘/¿flΉ‰˘ ÜUÚÝæ

Entitle (1) Ë¿ÿÎfl ˢ‰ _ , Ë¿ÿÎfl (1) ãÜUÎæÚ ãæï Ý æ, ãÜUÎæÚ

⁄fiΉ‰ _ / ¿fl‰ _ , Ë¿/±Ï‘¿Îfl ÜUÚÝæ/ÏæÝæÝæ, ¥ç{ÜUæÚ/ãÜU
±Î’‰˘. ÎïÝæ
(fl) (’V÷¿ ‰√ıflfi ı )ı ÂÌWν¿/fi΋ (2) (Ðé S „ÜU ¥æçÎ ÜUæ)
±Î’‰_ àæè¯üÜU ÎïÝæ, Ýæ}æ Ú¶Ýæ
…rhrþü - 3 291
Envisage (1) ω«Îfl‰_, ¿S’fiÎ ¿fl‰Ì, (1) ç±™æÚ ÜUÚÝæ, ¨}æÛæÝæ,
K›Îfi‹Î_ ·ı‰_ Îï¶Ýæ, ÜUËÐÝæ ÜUÚÝæ
(fl) Á΋fi˘ ¿fl‰˘, ‹ ¿ Î⁄·˘ (2) ¨æ}æÝæ ÜUÚÝæ, }æéÜUæÏæHæ
¿fl‰˘ ÜUÚÝæ

Equalization fund Á‹¿ÎflÌ ÏfiÏ‘ ¨}æÜUæÚè çÝç{

Equity L›Î›Ì’b_ , L›Î› Á_ √ ÷÷Î, ‹²æ²ÐÚ„æ, ‹²æ²¨¢ x æ„„æ,

L›Î›fiÌÏ÷, ±ÎˆÏ«I›, ÏfiW’ZÎ÷Î ‹²æ²Ýèç„, çÝcÐÿæ„æ, ¥æñç™y²

Eradication fiÎ⁄Ò ÿ Ì, Ïfi‰ÎflHÎ, µL‹Ò · fi, ©‹}æêHÝ, }æêHæïÓÀïÎÝ, 籊±¢¨,

µE»ıÿ, fiÎÂ Ýæàæ

Errors and omissions ¤Ò·«Ò¿ |æêH™êÜU

Establishment (1) ‹Ëı¿‹, ¿‹˝«Îfl̉√˝ (1) }æãÜU}ææ, ÜU}æü™æÚè ±xæü, ç¨ÏÏæ¢Îè

(fl) V◊Î’fiÎ (2) SƒæÐÝæ, ¨¢SƒæÐÝ
(3) ‰ı’ÎflÌ Á_V◊Î/’ıœÌ (3) òæÐæÚ-xæëã, ¥ç{DæÝ, Ðíç„DæÝ

Exchange (1) ωÏfi‹›, ±ÿ·Î⁄ÿ·Ì, (1) ç±çÝ}æ², ¥ÎHæ-ÏæÎHè,

⁄ÿ·˘, ±ÿ·˘⁄ÿ·˘, ÁÎÀ< , ¥æÎæÝÐíÎæÝ
±ÎÿÎfi-≠ÿÎfi (2) Üï U ‹Îí , }æ¢ Ç è, ç±çÝ}æ²
(fl) ‹◊¿, ’ÌÃ, ⁄Ωfl ÜïU‹Îí, Ïææ…æÚ

Exclusion ⁄ο÷ flά‰_ ÷ı, ÏfiWÎı‘, ¿ÎœÌ ¥Ð±…üÝ, çݯï{, çÝÜUæH ÎïÝæ
fiά‰_ ÷ı

Ex-officio ˢtÎfiÌ w±ı ÐÎïÝ, ÐÎ ÜïU Ýæ„ï

292 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Expedite …·ÿÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ ¿fl‰Ì, …·ÿÌ àæè{í ÜUæÚü ± æ§ü ÜUÚÝæ, àæè{í
◊Λ ÷ı‹ ¿fl‰_, ÷οÌÿı ¿fl‰_, {À çÝÏæÅæÝæ, àæè{í„æ/ …ËÎè ÜUÚÝæ
µ¿ı · ·Î‰‰˘, ‰ı √ ·Î‰‰˘,
µ÷Ή‚ ¿fl‰Ì.

Explanation V’pÌ¿flHÎ, Á‹…^÷Ì, ¬·ÎÁ˘ SÐCèÜUÚ‡æ, ç±±Ú‡æ, òæw²æ,

¶éHæ¨æ

Ex-post facto ¿Î›˘˝kÎfl ÜUæ²æïüœæÚ

Extension ωV÷flHÎ, ωV÷Îfl, T≤Ï© ç±S„æÚ, ç±S„Ú‡æ, ç±S„æÚ‡æ,

±ëçh

Extra-ordinary ±ÁΑÎflHÎ, ±Á΋ÎL› ¥¨æ{æÚ‡æ, ¥¨æ}æ拲

Eye-witness ≠I›ZÎ ÁÎZÎÌ, fi…fl-ÁÎZÎÌ, Ðíy²ÿæ ¨æÿæè, ™à}æÎèÎ xæ±æã

fi…fl˘fi…fl ΩıfiÎfl ÁÎZÎÌ

Fabrication (1) fl«fiÎ, Ïfi‹Î˝HÎ (1) ¨¢Ú™Ýæ, ç±Ú™Ýæ, çÝ}ææü‡æ,

xæÉæ§ü, xæÉÝ
(fl) ⁄fiΉÀ, µ’Ω‰Ì ¿Îœ‰_ ÷ı, (2) ÜUÐÅ Ú™Ýæ, ÀH Ú™Ýæ,
¬˘À<_ ∂¤_ ¿fl‰_ ÷ı …æH¨æ…è

Fact finding Committee Ë¿Ì¿÷-÷’ÎÁ ÁÏ‹Ï÷, Ë¿Ì¿÷ „‰²-…梙 ¨ç}æç„, „‰²æ‹±ï¯è

¢‘ ÁÏ‹Ï÷ ¨ç}æç„

Faculty (1) „@÷, Á΋J›˝, Z΋÷Î, (1) àæçQU, ÿæ}æ„æ, ¨æ}扲ü,

‹ÎfiÏÁ¿ „@÷ ÜUæ²üàæçQU, }ææÝç¨ÜU àæçv„
(fl) ωzÎÂάΠ(2)¨¢ÜUæ², ç±|ææxæ
…rhrþü - 3 293
Feasibility Â@›÷Î, Á_ ¤ ω÷’b_ , ¨¢ | ææ±Ýæ, ¨¢ | ææò„æ,
T›‰ËÎflZ΋÷Πò±ãæ²ü„æ, ¨æŠ²„æ

Final ±Î¬flÌ, ±_Ï÷‹, »ı‰Àfi,_ ÏfiHÎν›¿ ¥¢ç„}æ, ¥æç¶Úè, ç݇ææü²ÜU

Financial fiÎHÎο̛, fiÎHÎÎωWΛ¿ 籜æè², 籜樢Ïæ¢{è

Fire (1) (¿) ±Î√, ±Ï√# (1) (ÜU) ¥æxæ, ¥çxÝ

(¬) √˘‚Ì⁄Îfl/÷˘’‹Îfl˘ (¶) xææïHæÏææÚè, xææïHè ™HæÝæ
(fl) √˘‚Ì⁄Îfl/÷˘’‹Îfl˘ ¿fl‰˘ (2) xææïHèÏææÚè ÜUÚÝæ, xææïHè
™HæÝæ

First information report ≠◊‹ ‹ÎÏË÷Ì ±Ëı‰Î· Ðíƒ}æ ¨ê™Ýæ çÚÐæïÅü/Ðí焱ïÎÝ

(FIR)

Fiscal fl΅ωkÎÌ› Úæ…ÜUæï¯è², Úæ…S± ¨}Ïæ‹{è,

籜æè²/ Úæ…籜æè²

Fish farming ‹IV›-µ»ıfl }æyS²ÐæHÝ

Fix ÃflΉ‰_, Ïfi›÷ ¿fl‰_, fiyÌ ¿fl‰_, çݲ„ ÜUÚÝæ, çÝçà™„ ÜUÚÝæ,
ÏV◊fl ¿fl‰_, V◊Î›Ì ¿fl‰_ …}ææÝæ, çSƒÚ ÜUÚÝæ, Sƒæ²è
ÜUÚÝæ

Floating capital »^ÀÌ ‹ÒÕÌ, ÷fl÷Ì ‹ÒÕÌ ™H Ðê ¢ … è, ŒH±}ææÝ Ðê ¢ … è,

„ÚH Ðꢅè, ¥Sƒæ²è Ðꢅè

Flood affected area ’Òfl√˛V÷ ωV÷Îfl ÏææÉxæíS„/ÐêÚxæíS„ ç±S„æÚ

Flying squad ÂÌCβ¿Î›˝ À<¿ÕÌ, I‰Ïfl÷ À<¿ÕÌ ©ÇÝ ÎS„æ, ©ÇæÜUæ ÎH,
Îíé„xææ}æè ÎH
294 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Fly leaf ¿˘fl_ ’Îfi_ ÐæïS„èÝ, ÜUæïÚæ ЋÝæ

Follow up Programme ±fi‰÷a ¿Î›˝ø‹ ¥Ý鱄èü ÜUæ²üRU}æ

Foot note ’Îÿ ÀÌ’, ’Îÿ-fi˘Ó‘ ÐæÎçŌЇæè

Forerunner ’Ò‰˝√΋Ì, ’fl˘√΋Ì, ±√˛√΋Ì, Ðê±üxææ}æè, ¥xæíxææ}æè, ÐéÚæïxææ}æè,

±√˛ÿÒ÷ ¥xæíÎê„

Forestation ‰fiÌ¿flHÎ, ‰fi-Á_‰‘˝fi ±Ý ¨¢±{üÝ

Forest resources ‰fiÁ_’ÏkÎ ±Ý ¨¢¨æ{Ý

Formal (1) ±Îˆ’«ÎÏfl¿ (1) ¥æñЙæçÚÜU

(fl) ωϑÁfl, Ïfi›‹Áfl, (2) ç±ç{±„ì, çݲ}ææÝé¨æÚ,
’©Ï÷Áfl ²ƒæçݲ}æ

Formal education Âηı› ÏÂZÎHÎ àææHï² çàæÿææ

Forward fl‰ÎfiÎ ¿fl‰_ ¥xæíï範 ÜUÚÝæ, ¥æxæï |æï…Ýæ,

¥xæíÐí﯇æ

Fraud ¿’À, »‚¿’À, ≠’_« ÜUÐÅ, …æH¨æ…è, ÀH, ÀHÜUÐÅ

Free hold land ’Ò H ν V‰ÎÏ‹I‰‰Î‚Ì …‹Ìfi, Ðê‡æü S±æç}æy±±æHè |æêç}æ

Á_’ÒHν Ë¿fiÌ …‹Ìfi

Free land (1) ±CÎÎÀ …‹Ìfi (1) ¥ÍææÅ |æêç}æ

(fl) √˘«fl …‹Ìfi, ’_ « Λ÷Ì (2) xææï™Ú |æêç}æ, Т™æ²„è |æêç}æ
…‹Ìfi,
…rhrþü - 3 295
Fringe benefit ±fiWÎ_√Ì ·Î¤ ¥Ý鯢xæè çã„Hæ|æ

Frozen assests V◊Ï√÷ ±V¿›Î‹÷/Á_’ÏkÎ/’_∞ ¥±Lh ÐçÚ¨}Ðçœæ/Ðꢅè

Full dress debate Á_’ÒHν ««Î˝, ωVI≤÷ ««Î˝ ¨ç±S„æÚ/ç±S„ë„ Ïæã¨

Function (1) ¿Î›˝, ¿Î‹, ¿÷˝T›, Ïø›Î (1) ÜUæ²ü, ÜUæ}æ, çRU²æ, ÜëUy²,
òæÐæÚ
(fl) Á‹Îfl_¤, Á‹Îfl˘Ë, µIÁ‰ (2) ¨}ææÚæïã, ©y¨±

Functionary ¿‹˝«ÎflÌ, ±Ï‘¿ÎflÌ ÜU}æü™æÚè, ¥çÍæÜUæÚè, ¥ãHÜUæÚ

Gazetted flÎ…’ÏhÎ÷ Úæ…Ðç~æ„

General procedure Á΋ÎL› ¿Î›˝’©Ï÷ ¨æ}æ拲 ÐíçRU²æ/ÜUæ²üç±ç{

Genral provident Fund Á΋ÎL› ¤Ï‰W›ÏfiÏ‘ ¨æ}æ拲 |æç±c² çÝç{

Glossary ÂOÿΉϷ, ÂOÿÁ_√˛Ë, ÂOÿÁÒÏ« àæÏÎæ±çH, àæÏÎ-¨¢xæíã, àæÏÎÜUæïàæ

Goal (1) ·Z›, ÁÎK›, K›ı›, ‹¿Î‹, (1) Hÿ², Š²ï ² , ©Îï à ²,
’ˢӫ‰Îfi_ V◊Îfi, µtı x拄ò, }æ¢ç…H
(fl) (eÀ⁄˘·, ‰√ı fl ı fl‹÷ (2) (ÈêUÅÏææïH ¥æçÎ }æï¢) xææïH
⁄Î⁄÷‹Î_) √˘·

Good faith Â©⁄Ï©, Áÿ˚¤Î‰, Áÿ˚¤Î‰fiÎ, ¨Îì|ææ±, ¨Îì|ææ±Ýæ, ¨çÎÓÀæ,

Â¤ ±Î› ¨Ó™è çݲ„

Go slow strike ‹_ ÿ ¿Î‹ ËÕ÷η, ‘Ì‹ı ¿ ΋ }æ¢Î ÜUæ²ü ãÇ„æH, {èÚï ÜUæ}æ
ËÕ÷η ãÇ„æH
296 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Government affairs Áfl¿ÎflÌ ¿Î‹¿Î… Úæ…ÜUæ…, ¨ÚÜUæÚè ÜUæ²ü ,
¨ÚÜUæÚè }ææ}æHï

Government machinery Áfl¿ÎflÌ ÷_hÎ ¨ÚÜUæÚè „¢~æ, àææ¨Ý „¢~æ

Gradation ø‹, ø‹Ïfi‘νflHÎ, ø‹-V◊Î’fi, RU}æ, SƒæÐÝ, ±xæèüÜUÚ‡æ

‰√a¿flHÎ

Grain Supply Scheme ±fiÎ… ’fl‰ÃÎ ›˘…fiÎ ¥Ýæ… Ú¨Î ²æï…Ýæ

Grant-in-aid ÁËΛ¿ ±fiÿÎfi ¨ãæ²ÜU ¥ÝéÎæÝ

Grant-on-account ±Ï√˛‹ ±fiÿÎfi Ðê±æüÝéÎæÝ, ¥çxæí}æ ¥ÝéÎæÝ

Grassroot Planning ’Λ΋Î_◊Ì ±Î›˘…fi ¥æ{æÚ-S„Ú ¨ï ¥æ²æï … Ý,

}æêHæÚ¢|æè ¥æ²æï…Ý

Gratuitous (1) ‹Œ÷, ωfi΋ÒS›, ‰H΋ÎB›_ (1) }æéz„, çÝ:àæéËÜU, çÏæÝ }ææ¢xææ,
(fl) ±¿ÎflHÎ, ÏfiËı ˝ ÷  ¿ , (2) ¥ÜUæÚ‡æ, çÝãï ü „ é Ü U,
V‰›_≠ıÏfl÷ çÝcÜUæÚ‡æ

Grievance machinery ŒÏfl›Îÿ-Ïfi‰ÎflHÎ ÷_hÎ çàæÜU沄-çݱæÚ‡æ ò±Sƒæ

Gross (1) ±ı¿_ÿfl, ¿<· (1) ¨ÜUH, ÜéUH

(fl) ¤Îflı, √_¤Ìfl, ⁄Ë ‹˘À<_ (2) ÍææïÚ, |ææÚè, ¥y²ç{ÜU
(3) √˛˘Á-(⁄Îfl Õ{fi) (3) xæíæï¨ (ÏææÚã Î…üÝ)

Guideline ‹Î√˝ÿ½¿ ÁÒ«fi/ÁÒ«fiÎ çÝÎïüàæÜU Úï¶æ

Habeas ËıÏ⁄›Á ¿˘’˝Á, ¿ıÿÌfiı ±ÿη÷ ãçÏ沨 ÜUÐü ¨ , Ïæ¢ Î è

Corpus Á‹ZÎ ËÎ…fl ¿fl‰˘ Ðíy²ÿæèÜUÚ‡æ
…rhrþü - 3 297
Habitul (1) fl˘Ï…_ÿ_, fl˘…fi_, ÏfiI›fi_ (1) Úæï… ÜUæ, çÝy² ÜUæ
(fl) flÌœ<_ (2) ¥|²S„, ¥æÎè, S±|æ汄:

Handicap ±‰fl˘‘, ‹U¿ı·Ì, fiÕ÷fl, ±_÷flΛ Ïææ{æ, LÜUæ±Å, ¥±Úæï{, ÚæïÜU

Handing over certificate ˉηÎ-Á˘Ó’HÎÌ ≠‹ÎHÎ’hÎ ÜUæ²ü|ææÚ ¨æñ¢ÐÝï ÜïU Ðí}ææ‡æÐ~æ

Hand out ‰@÷T›-±Ëı‰Î· (‰÷˝‹Îfi’h΢ ±QUò-±ëœæ梄 (¨}ææ™æÚÐ~ææï¢,

‰√ıflı ‹ÎÀı ÷ˆ›Îfl ¿flı·˘) ¥æçÎ ÜïU çH» „ñ²æÚ çÜU²æ xæ²æ)

Head of account ÏËÁÎ⁄fi_ Áÿfl, ÏËÁÎ⁄Ì Áÿfl Hï¶æ-àæè¯ü

Health needs ±Îfl˘B› …wÏfl›Î÷˘ S±æS‰² ¥æ±à²ÜU„滢

Health resort ±Îfl˘B›‘΋, ˉΠ¬Î‰Îfi_ V◊‚ S±æS‰² ç±ãæÚ, ¥æÚæïx²{æ}æ

Health visitor ±Îfl˘B› ÷’ÎÁfiÌÁ S±æS‰² ÐçÚÎàæüÜU/ç±çÛæÅÚ

Held in abeyance V◊Ï√÷ fl¬Î›ı·_, ‹˘¿>Œ fl¬Î›ı· ÐíæSƒæçxæ„ çÜU²æ ãé¥æ, ÚæïÜU Ú¶æ xæ²æ

Hereafter ˉı ’»Ì, ¤Ï‰W›‹Î_ §¨ÜïU ÏææÎ, |æç±c²}æï¢, ¥æ§ü‹Îæ,

¥æxæï ™H ÜUÚ

Herein ±Î‹Î_, ±ÎfiÌ ±_ÿfl, ±ËŸ §¨}æï¢, ²ãæò¢, §¨ SƒH ÐÚ, §¨

…xæã

Herein before (ÿV÷Ήı… ‰√ıflı‹Î_) ±ËŸ ±Î (ÎS„æ±ï… ¥æçÎ }æï¢) §¨¨ï

’Ëı·Î_ ÐãHï

Here to before ±I›Îfl Á‘Ì, ±Î…Ïÿfi Á‘Ì, ¥Ïæ„ÜU, ¥lвü‹„, ÐãHï,

±√ε, ±Î ’Ëı·Î_ §¨¨ï ÐãHï
298 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Hereupon ±ı◊Ì, ±Îfiı ’ÏflHÎ΋ı, ±Î ’fl◊Ì §¨ ÐÚ, ¥„: §¨ÜïU ÏææÎ

High Cost Economy ±Ï÷¬«Î˝‚ ±◊˝÷_hÎ ¥ç„ ¶™èüHè ¥ƒü-ò±Sƒæ

High power Committee µE«ÎÏ‘¿Îfl ÁÏ‹Ï÷ ©Ó™æç{ÜUæÚ ¨ç}æç„

High yielding varieties ±Ï‘¿ ∂’… ±Î’÷Ì Ω÷˘ ¥ç{ÜU ©Ð… çÜUS}æ

History sheet Ë¿Ì¿÷-’hÎ ±ëœæÐ~æÜU

Holdback pay fl˘¿Î›ı·˘ ’√Îfl LÜUæ ±ï„Ý

Homerule V‰flÎ… S±ÚæÁ², S±àææ¨Ý

Hometown ‰÷fi }æêH çݱæ¨SƒæÝ, S±ÝxæÚ

Honoraium ‹Îfi‰ı÷fi }ææÝÎï²

Household (1) ¿<À<_⁄, ’Ïfl‰Îfl (1) xæëãSƒè, ÐçÚ±æÚ, ÜéUÅé¢Ïæ

(fl) CÎfl√J◊ (2) ÍæÚïHê

Housemaster B≤Ë’Ï÷ xæëãÐç„

House of Ligislature ω‘Îfi‹_Õ‚ B≤Ë ç±{æÝ}æ¢ÇH ¨ÎÝ

Human rights ‹Îfi‰ ±Ï‘¿Îfl }ææݱ ¥ç{ÜUæÚ

Hygiene (1) ±Îfl˘B› ωiÎÎfi, ±Îfl˘B› (1) S±æS‰² 籿ææÝ, ¥æÚæïx²

ÂÎjÎ àææ›
(fl) ±Îfl˘B› flZÎHÎ, ±Îfl˘B› flZÎÎ (2) S±æS‰² Úÿææ
…rhrþü - 3 299
Ibid (Ibidem) ÷ı … V◊‚ı; ÷ı … ’V÷¿, ≠¿flHÎ „~æñ±, ±ãè¢, ©¨è SƒæÝ ÐÚ,
¿ı Œ¿fl΋Î_, ±ı …; ±ı…fi ÐíÜUÚ‡æ ²æ ÐçÚÓÀïÎ }æï¢

Identical scale of pay ±ı¿Áfl¬_/Á‹Îfi ’√Îfl-‘˘flHÎ »ÜULÐ/¨}ææÝ ±ï„Ý-}ææÝ

Identify (1) fiyÌ/ÏfiÏç÷ ¿fl‰_, ‹¿flfl (1) SÐC ÜUÚÝæ, çÝçà™„

¿fl‰_ ÜUÚÝæ
(fl) ±˘‚¬‰ _ , ±˘‚¬Ì (2) Ðã™æÝÝæ, Ðã™æÝ ÜUÚÝæ,
⁄÷Ή‰_, Ï’»ÎHΉ_ ¥ç|æ¿ææÝ ÜUÚÝæ

Illegal √ıfl¿Î›ÿı, ¿Î›ÿÎ-ωv©, √ıfl¿ÎfiÒfiÌ ¥±ñ{, xæñÚÜUæÝêÝè

Illegitimate (1) ±fiΈflÁ (1) ¥ÝæñÚ¨, …æÚ…, ÎæïxæHæ

(fl) √ı fl ¿Î›ÿı , √ı fl ¿Î›ÿı Á fl, (2) ¥±ñ{, xæñÚÜUæÝêÝè
√ıfl¿ÎfiÒfiÌ

Ill-treatment ÿT›˝‰ËÎfl, √ıfl‰÷ν‰ Îéòü±ãæÚ, ÏæéÚæ ÏæÚ„æ±

Imbibe (1) (ω«Îfl ‰√ıflı) √˛ËHÎ ¿fl‰_, (1) (ç±™æÚ ¥æçÎ) ¥æy}æ¨æ„
±ÎI‹ÁÎ÷˚ ¿fl‰_, Á‹…‰_ ÜUÚÝæ, }æÝ }æï¢ {æÚ‡æ ÜUÚÝæ
(fl) (‰fi) ¢WΉ_, «ÒÁÌ ·ı‰_ (2) (±Ý) ¥¢„xæíüã‡æ ÜUÚÝæ,
¨æï¶ HïÝæ, ¥‹„: àææ﯇æ ÜUÚÝæ

Immaterial ÷J›/ÁÎfl ωfiÎfi _ , fi∞‰ _ , çÝ:¨æÚ, }æ㜱ãèÝ, Ýx懲,

‹Î‹Ò·Ì, ‹Ëk‰ËÌfi, ÷E» „éÓÀ

Immemorial right …‹ÎfiÎ …^fi˘ Ë¿/±Ï‘¿Îfl S}æÚ‡ææ„è„ ¥ç{ÜUæÚ, ¥ç„

Ðíæ™èÝ ¥ç{ÜUæÚ
300 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Impart (1) (ÏÂZÎHÎ, iÎÎfi, ÷η̋, (1) (çàæÿææ, ¿ææÝ, „æHè}æ
‰√ıflı) ±Î’‰_ ¥æçÎ) ÎïÝæ
(fl) ¤Î‰ ±Î’‰˘ (2) ÐíÎæÝ ÜUÚÝæ, çãS¨æ ÎïÝæ
(3) …HÎΉ‰ _ , ωω÷ ¿fl‰ _ (3) ç±ç΄ ÜUÚÝæ, …„æÝæ
(Á‹Î«Îfl, ‰√ıflıfiÌ) ΩHÎ ¿fl‰Ì. (¨}ææ™æÚ ¥æçÎ) ¿ææ„ ÜUÚÝæ

Impeachment (1) Ïfi_ÿÎ, ±’‹Îfi (1) çÝ‹Îæ

(fl) ±‰fl˘‘, ⁄ΑÎ, Ëfl¿÷ (2) Ïææ{æ
(3) ÷ˢ‹÷fi΋_, ÿ˘WÎÎfl˘’HÎ (3) }æãæç|æ²æï x æ, ¥ç{ÿæï Ð ,
Îæï¯æÚæïЇæ

Imperative ±ÎÿıÂÎI‹¿, ±«Ò¿ ¿fl‰Î’ÎhÎ/ ¥ÝéËH¢Í², ¥æ¿ææy}æÜU,

±‹·’ÎhÎ, ±fiS·_CÎfiÌ› ¥æ±à²ÜUÚ‡æè²

Impetus (1) ‰ı√, ≠‰÷˝¿, ⁄‚, √Ï÷ (1) ±ïxæ, ¨¢±xï æ, Ðí±„üÜU, ÏæH, xæç„
(fl) µkÎı…fi, ≠˘IÁÎËfi, ≠ıflHÎÎ (2) Ðíæïy¨æãÝ, ©œæï…Ýæ, ÐíïÚ‡ææ

Implied √Ϥ˝÷, ±_÷√˝÷, ÁÒÏ«÷ çÝçã„, xæ<|æ„, Hçÿæ„, ¨ê癄

Impose (1) ·Îÿ‰_, ·Î√_ ¿fl‰_, fiά‰_ (1) HxææÝæ, Hæxæê ÜUÚÝæ,
HæÎÝæ, ƒæïÐÝæ
(fl) »ı÷fl‰_, Ã√‰_ (2) ÆxæÝæ, {æï¶æ ÎïÝæ
(3) ±Îfl˘’ ‹Ò¿‰˘ (3) ¥æÚæïÐ ÜUÚÝæ, ¥æÚæïÐ HxææÝæ
(4) Œfl‹Î/M≤q ⁄Î_‘‰Î (4) ÈU}ææü ÜUÚÝæ, ÐëD Ïææ¢{Ýæ

Impression (1) ±Áfl, ≠¤Î‰, Á_V¿Îfl, »Î’ (1) ¥¨Ú, Ðí|ææ±, ¨¢SÜUæÚ
(fl) »Î’, ÏfiÂÎfiÌ, Ï«é, ‹ƒÎ (2) ÀæÐ, çÝàææÝè, ç™ãìÝ, }æéÎíæ
(3) »’Î≥, »Î’ı · Ì ≠÷, (3) ÀÐæ§ü, ÀÐè ãé§ü Ðí焲æ¢,
±ÎT≤ÏkÎ ¨¢SÜUÚ‡æ
…rhrþü - 3 301
In abeyance V◊Ï√÷ ÐíæSƒæçxæ„

Inadequate ±’›Î˝Å, ±’Òfl÷_, ±S’ ¥Ð²æüŒ„, ‹²êÝ, ¥ËÐ

Inapplicable ·Î√ ’Õı fiËŸ ÷ı‰_ ¥Ðí²æïÁ²

In camera ⁄_‘ ⁄ÎflHÎı, ¬Îfi√Ì Ïæ¢Î ÜU}æÚï }æï¢, xæ錄 É¢xæ ¨ï

Income per capital ‹Î◊ÎÿÌà ±Î‰¿, T›„@÷ÿÌà Ðíç„òçQU ¥æ²

±Î‰¿

Inconsequent ±≠V÷÷, ±Á_⁄©, ±Á_√÷ ¥Ðí樢çxæÜU, ¥¨¢Ïæh, ¥¨¢xæ„

Incorporate (1) Á‹Î‰ı ¿fl‰˘, Á‹Îωp ¿fl‰_ (1) ¨ç}}æçH„/¨}ææç±C ÜUÚÝæ,

‹Î_/ÁÎ◊ı ¤ı‚‰Ì ÿı‰,_ ÿά· ¿fl‰_ ç}æHæ HïÝæ
(fl) Á_V◊ÎÏ’÷/Ïfi√Ï‹÷ ¿fl‰_ (2) çÝxæç}æ„ ÜUÚÝæ, ¨¢SƒæçЄ
ÜUÚÝæ

Increment ¥ΩŒ˘, ‰‘Îfl˘, ’√Îfl-‘˘flHÎ ±ëçh, ±ï„Ý-±ëçh §ü…æÈUæ

Incur (1) (¬«˝) ¿fl‰_ (1) (ò²) ÜUÚÝæ

(fl) ‰Ë˘fl‰_, fi˘÷fl‰_ (2) ¥ÐÝï ©ÐÚ HïÝæ, ©ÆæÝæ

Indemnify fi¿ÁÎfi ¤flÌ ±Î’‰_, fi¿ÁÎfi ÿæç„Ðê<„ ÜUÚÝæ, ã…æüÝæ ÎïÝæ

¤fl’Î¥ ¿fl‰_, ZÎÏ÷’ÒÏ÷˝ ¿fl‰Ì

Indiffrence (1) µÿÎÁÌfi÷Î, ⁄ı’fl‰Î¥ (1) ©Îæ¨èÝ„æ, HæÐÚ±æãè

(fl) ÷ÀV◊÷Î (2) „ÅSƒ„æ

Indispensable ±Ïfi‰Î›˝, ±I›_÷ ±Î‰U›¿ ¥ÐçÚãæ²ü, ¥çݱæ²ü, ¥y²æ±à²ÜU

302 Áfl¿ÎflÌ ·ı¬fi-’©Ï÷
Infeasible ±T›‰ËÎfl_, ±Á_¤Ï‰÷, ±Â@› ¥Ã²±ãæ²ü, ¥¨¢|ææò

Inforce ±‹·‹Î_ ˢ› ÷ı‰_, ≠‰÷˝‹Îfi, Ðí±ëœæ, ¥}æHè, Ðí±„ü}ææÝ, Hæxæê

«Î·

Infrastructure ’Ò‰˝-…wÏfl›Î÷, ±Î‘Îfl-‹Î‚¬_, Ðê ± æü ± à²ÜU„æ, ¥æ{æçÚÜU

±Î‘Îflw’ T›‰V◊Î ¨Ú¢™Ýæ |æêç}æÜUæLÐ/¥æ{æÚ|æê„
ò±Sƒæ

In Intio ±Îfl_¤‹Î_, ≠Îfl_¤‹Î_, Âw±Î÷‹Î_ ÐíæÚ}|æ}æï¢

•••