Professional Documents
Culture Documents
----
Hà Nội, 05/2019
BTL Điện tử công suất | 2019
Với mong muốn thiết kế một sản phẩm thiết thực, có tính ứng dụng cao, cũng như vận
dụng các kiến thức đã học vào cuộc sống, nhóm chúng em đã quyết định chọn đề tài: “Thiết
kế mạch BUCK”
Trong quá trình thực hiện đề tài này, chúng em đã rất cố gắng để hoàn thành tốt nhưng
do vốn kiến thức còn hạn hẹp cũng như nhiều yếu tố khách quan khác nên đã đã không
tránh khỏi những thiếu sót. Chúng em rất mong có được sự đóng góp ý kiến, phê bình và
đánh giá của thầy cô.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới cô Phạm Nguyễn Thanh Loan
đã tận tình hướng dẫn, giảng giải chi tiết giúp chúng em có thể hoàn thành được bài tập lớn
này, cũng như giúp chúng em có thêm nhiều hiểu biết hơn trong lĩnh vực điện tử viễn
thông, làm nền tảng vững chắc cho công việc sau này.
Đề tài là Thiết kế mạch Buck có tín hiệu đi qua với điện áp vào là 20V và điện áp ra là
12V, với công suất ra là 6W. Đề tài này sẽ được thực hiện theo đúng quy trình thiết kế kỹ
thuật gồm 9 bước:
MỤC LỤC
Thiết bị điện tử đang len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống và 1 trong những vấn
đề quan trọng đó là nguồn cho các thiết bị điện tử.
Các thiết bị điện tử thường sử dụng nguồn 1 chiều có điện áp thấp. Để tăng hiệu quả
cũng như tuổi thọ cho thiết bị điện tử, nghiên cứu và phát triển mạch nguồn là hết sức cần
thiết. Xuất phát từ nhu cầu thực tế, nhóm chúng em lựa chọn đề tài :” Thiết kế mạch BUCK
converter DC-DC”.
Yêu cầu chức năng của mạch được thể hiện trong bảng 1.1 dưới đây
Theo như bảng 1, điện áp đầu vào mạch nguồn sẽ sử dụng nguồn điện một chiều từ
apdater là 20V và điện áp đầu ra là 12V, công suất là 6W. Để đảm bảo sự ổn định của điện
áp đầu ra (điện áp đầu ra biến thiên quá nhiều sẽ dẫn tới giảm tuổi thọ thiết bị điện tử) thì
mạch nguồn phải đảm bảo được độ gợn sóng điện áp dưới 10%. Ngoài ra, một yêu cầu
khác về hiệu suất của mạch trên 80% để điện năng không bị hao phí một cách vô ích.
BTL Điện tử công suất | 2019
Để tương ứng với một chiếc đèn bàn học thì mạch phải có kích thước tương đối
nhỏ gọn (< 5cm x 5cm) và cân nặng dưới 200gram. Ngoài ra vì đối tượng sử dụng
đèn bàn thường là học sinh, sinh viên nên giá thành không được vượt quá 400.000
VNĐ. Mạch cũng phải đảm bảo được thời gian hoạt động liên tục, không dẫn tới cháy
nổ…
BTL Điện tử công suất | 2019
Để xây dựng được kế hoạch làm việc chi tiết và chính xác cho dự án, ta cần biết
những công việc cụ thể trong từng giai đoạn của quá trình cũng như khả năng từng thành
viên để phân công sao cho phù hợp nhất. Trong chương trình này ta sẽ lập bảng công
việc, bảng đánh giá nhân lực và bảng phân công công việc.
2.1. Bảng công việc
Bảng công việc là cách nhìn tổng quát nhất về toàn bộ các bước thực hiện để thực
hiện dự án, dựa vào 9 bước trong quy trình thiết kế kỹ thuật.
Thời gian Công việc Mô tả
2 Nguyễn Hoàng Anh Thiết kế sơ đồ chi tiết từng khối, test mạch.
Hình 1 dưới đây thể hiện sơ đồ khối tổng quan của hệ thống:
Theo như hình 1 đã thể hiện, hệ thống mạch nguồn sẽ gồm các khối chính:
- Khối ổn áp: từ điện áp một chiều 20V đưa ra điện áp 5V cho khối vi điều khiển hoạt
động.
- Vi điều khiển: tạo xung PWM để đưa vào khối Buck converter tạo điện áp đóng mở
MOSFET, đo đạc điện áp đầu ra sau đó điều chỉnh độ rộng xung sao cho điện áp đầu ra
luôn bằng 12V ngay cả khi điện áp đầu vào thay đổi.
Hình 2: IC ổn áp TPS54357
Sử dụng IC ổn áp TPS54357 để hạ áp từ đầu vào xuống điện áp 5V cấp cho vi điều khiển
và gate driver hoạt động. Các thông số của TPS54357 như sau [1]:
𝑉𝑔 −𝑉
∆𝐼𝐿 = × 𝐷 × 𝑇𝑠 [2]
2𝐿
BTL Điện tử công suất | 2019
với 𝑉𝑔 = 20 𝑉 là điện áp sau chỉnh lưu và lọc (điện áp vào mạch Buck).
12
𝐷= = 0.6 = 60% là độ rộng xung (Duty Cycle).
20
Chọn Ts = 16µs
𝑃 6
𝐼𝐿 = = = 0.5 (𝐴)
𝑉𝑜𝑢𝑡 12
Độ gợn sóng IL
Digi-key Part
553-3686-6-ND 553-3686-6-ND 283-3586-6-ND
Number
Cảm kháng 1mH 1mH 1 mH
Dòng điện tối đa 1A 1A 1.1A
Nội trở 960 mΩ 980 mΩ 1.75 Ω
Giá thành (USD) $2.11 $2.95 $3.78
Hao phí 0.24 W 0.245 W 0.4375 W
Ripple IL 0.0384 (7.68%) 0.0384 A (7.68%) 0.0384 A (7.68%)
Chọn lựa Chọn
Nhìn vào bảng 3, loai cuộn cảm 1mH 0.5A thỏa mãn yêu cầu đề tài
BTL Điện tử công suất | 2019
∆𝐼𝐿 × 𝑇𝑠 0.0384
𝐶> = = 0.64 𝑢𝐹
8∆𝑉 62500 × 8 × 0.12
Tụ điện của khối mạch Buck phải đảm bảo chịu được điện áp tối đa > 20 V, điện dung
trên 0.64 uF (để đảm bảo 𝑉𝑟𝑖𝑝𝑝𝑙𝑒 < 10%) và điện trở tương đương nhỏ nhất có thể.
Bảng 4 cho ta thấy loại tụ 6.8 uF/35V có giá trị sát nhất với giá trị tính toán, đồng thời
có điện trở tương đương nối tiếp nhỏ nhất, vì vậy, nhóm đã chọn tụ 6.8 uF/35V cho mạch
Buck.
BTL Điện tử công suất | 2019
Digi-Key Part
399-4768-1-ND 399-3966-1-ND 399-3766-1-ND
Number
Dung kháng 10 uF 10 uF 10 uF
Điện áp tối đa 35 V 35 V 35 V
ESR 700 mΩ 1Ω 1Ω
Giá thành (USD) $1.73 $4.57 $1.05
Chọn lựa Chọn
- Điện áp ngưỡng: Do điện áp cấp cho khối Buck Vg = 20V nên MOSFET phải có
Vdsmax > 20V.
- Dòng điện trung bình tối da: Do tải đầu ra tiêu thụ dòng I = 0.5A nên MOSFET phải
có Idsmax > 0.5A.
- Nội trở: Để đảm bảo công suất hao phí dẫn (conduction loss) thì ta chọn MOSFET
có nội trở khi dẫn càng nhỏ càng tốt.
- Tần số chuyển mạch: Do tần số chuyển mạch của MOSFET tỉ lệ nghịch với tụ ký
sinh giữa các cực nên ta chọn MOSFET có tụ ký sinh nhỏ nhất có thể.
Từ các yêu cầu trên, tham khảo trên thị trường ta thu thập được thông số kỹ thuật của
một số loại MOSFET sau:
Dựa vào bảng 6, ta thấy MOSFET IXTH500N04T2có các đặc tính rất tốt như Rdson
nhỏ, điện dung kí sinh rất nhỏ, đồng thời các thông số Vdsmax, Idsmax phù hợp với yêu cầu
đặt ra. Do đó, ta chọn MOSFET IXTH500N04T2.
𝑃 6
H= = = 77.42 %
𝑃+𝑃𝐷 6+1.7501
.param D=0.615
V1
.param Ts=16us
PWM1 M1
IXTH500N04T2
L1
OUT
1m
R3
M2
10k
IXTH500N04T2 C1
FeedBack RL1
PWM2 6.8µ 24
R4
2k
Hình 5 biểu diễn sơ đồ nguyên lí khối Buck. Thực hiện mô phỏng trên phần mềm
LTSpice, ta thu được các kết quả mô phỏng như hình phía dưới.
Độ rộng xung: 60 %
Dựa vào bảng 7, loại vi điều khiển Arduino đáp ứng đủ yêu cầu của bài toán, và dễ
dàng lập trình, vì vậy, nhóm đã chọn Arduino cho khối vi điều khiển.
BTL Điện tử công suất | 2019
Hình 9 trên mô tả sơ đồ nguyên lí của khối vi điều khiển. Ở đây, điện áp đầu ra được
phản hồi lại tới chân ADC của vi điều khiển qua cặp trở phân áp R2, R3. Để đảm điện áp
rơi tại chân ADC không quá mức 5V ngay cả khi MOSFET mở bão hòa, đồng thời giảm
công suất hao phí, ta lựa chọn R2 = 10kΩ, R3 = 2 kΩ. Khi điện áp đầu ra đạt 12V, điện
áp tại chân ADC sẽ bằng:
BTL Điện tử công suất | 2019
2
Vadc = × 12 = 2V [7]
2+10
Ta xây dựng lưu đồ thuật toán hoạt động cho vi điều khiển như sau
Đọc ADC
ADC < ADC_crit FALSE ADC > ADC_crit + 4 FALSE PWM = PWM - 1
TRUE
TRUE
TRUE
PWM = PWM + 2
Với ADC_crit = 410 là giá trị ADC đo được tại chân trở phân áp khi điện áp đầu ra
bằng 12V.
BTL Điện tử công suất | 2019
Hình 11 mô tả sơ đồ nguyên lý mạch nguồn với các khối chức năng và chi tiết từng
khối được vẽ trên phần mềm Altium. Các khối chính bao gồm
- Khối ổn áp 5V: tạo nguồn 5V cấp cho vi điều khiển.
- Khối Buck: cấp nguồn 12V cho tải đầu ra.
- Khối vi điều khiển: tạo tín hiệu PWM; đo đạc điện áp đầu ra phản hồi lại để điều
chỉnh độ rộng xung sao cho điện áp đầu ra luôn bằng 12V.
BTL Điện tử công suất | 2019
Sau 2 tháng làm việc, mạch đã hoàn thành đúng tiến độ và về cơ bản hoàn thành được
các yêu cầu chức năng cũng như phi chức năng đặt ra ban đầu. Tuy nhiên, sản phẩm chưa
thực sự có thể cạnh tranh với các sản phẩm hiện có trên thị trường về giá cả cũng như kích
thước.
Thông qua việc hoàn thành bài tập lớn, chúng em đã tích lũy được thêm nhiều kiến
thức thực tế về mạch công suất nói chung và mạch nguồn nói riêng, cảm ơn cô Phạm
Nguyễn Thanh Loan đã tạo cho chúng em niềm say mê học tập, tìm tòi kiến thức mới. Thầy
cô còn giúp chúng em hoàn thiện các kĩ năng mềm như kĩ năng thuyết trình, kĩ năng làm
việc nhóm, kĩ năng làm slide, báo cáo …
Do vốn kiến thức còn hạn hẹp nên việc thực hiện ý tưởng còn nhiều hạn chế, nếu có
gì sai sót, chúng em mong thầy cô đưa nhưng ra những nhận xét đánh giá để sản phẩm
ngày một hoàn thiện hơn.
#include <LiquidCrystal.h>
#include <avr/interrupt.h>
#define feedback A1 //The feedback input is A1
#define PWM 5 //Digital pin D5 por PWM signal
int pwm = 170; //Initial value of PWM width
void setup() {
pinMode(feedback, INPUT);
pinMode(PWM, OUTPUT);
TCCR0B = TCCR0B & B11111000 | B00000001; // 62.5KHz
Serial.begin(9600);
}
void loop() {
float output = analogRead(feedback); //We read the feedback, which
is the real value
Serial.print(output);
if (220 > output)
{
pwm = pwm+1;
pwm = constrain(pwm, 1, 254);
}
analogWrite(PWM,pwm);
delayNanoseconds(pwm);
analogWrite(6, 256 - pwm);
}
);
}
BTL Điện tử công suất | 2019
[3] http://banlinhkien.vn/ .
[4] http://www.ti.com/lit/an/slva390/slva390.pdf.
[5] https://www.st.com/content/ccc/resource/technical/document/application_
D00283974.pdf/files/CD00283974.pdf/jcr:content/translations/en.CD00283974.pdf.
[6] https://www.youtube.com/watch?v=Jf_yGkBbI5k.
[7] http://www.electronoobs.com/eng_circuitos_tut10.php.