2017 NUTRITION MONTH

STORY TELLING HILIGAYNON

JUNIOR HIGH SCHOOL
SOUTHLAND COLLEGE

Ginharian Kuno Sang-una sang Mga Kama-kama

Maayong hapon sa inyo tanan. Ari naman ako. Sang nagligad nga tuig
ako nag-istorya man sa inyo. Subong nga hapon, istoryahan ko kamo sang isa
ka lugar nga ang mga kabataan mga manubú, daw haluson magtalaas. Ngaa
ayhan? Ginpanamkon sa dwende? Ginpanamkon sa liso sang kamatis? Abaw
pwerte ka gamay sina! (Kadlaw)Mahibaluan ta gid kun ngaa.

(Buksan ang libro, kag sugdan ang pagbasa)

May lugar nga ang ngalan Rizal sa pagpasidungog sa aton pungsudnon

nga baganihan. Ang ngalan sang siyudad sang Kabankalan naghalin sa kahoy
nga Bangkal. Kag may ara may nga naghalin sa mga istorya sang diwata o
fairy tale sa Iningles. Parehas sang Barangay Snow White.

Abaw makapamensar kamo nga ang mga dalaga sa sinang lugar mga
tuman kaputi, parehas kaputi sang niyebe o snow sa Ingles. Indi, mga abyan.
Sang una ang ngalan sang lugar Barangay Pututan. Gin-islan sang Snow
White. Para sa mga tawo sa Barangay Snow White, ang mga kuribod kag putut
nga mga bata indi mga inano. Sila daw mga dwende parehas sa istorya nga “Si
Snow White kag ang Pito ka Dwende.”

Sunú sa kay Agorang Dionisia, ining barangay isa kuno anay ka ginhari-
an sang mga kama-kama ukon mga dwende. Ginapalibutan kuno anay ini
sang mga bungsod. Sang ulihi ang mga bungsod nagdalalagko kag nangin mga
bungyod kag mga bukid. Naghalin ang mga dwende kag nagpangita sang
bungsod nga pwede nila puy-an.

“Pero may nabilin nga mahiko sang mga kama-kama. Ini nagpililit sa
mga palibot. Kag ang bata nga makasalabay sini, indi magdako, siya mangin
putut parehas sang dwende,” saysay ni Agorang Dionisia sa mga bata nga
nagalanganga sang pamati sa iya.

“Hoy! Lotlot Putot nakasalapay ka siguro sang mahika sang mga kama-
kama. Kag ikaw man Inday Kuribod!” tudlú ni Butsoy.

Dayon palapit sang iloy ni Lotlot Putot. “Hoy, Butsoy, ikaw iya
nakasalapay sang baboy nga nayun. Gabusyad ang imo tiyan, siguro madamo
ka dira hinuptanan!” tugda nga may kairita ni Tiya Basyon, ang iloy ni Lotlot
Putot.
 Sang nagapanyaga sila, daw indi magtandog si Lotlot Putot sang iya sud-
an. “Nay, uga naman nga toloy?”

“Kag ano ang gusto mo, litson nga toloy? Magpasalamat ka Lotlot kay
may toloy pa, sa Bangladesh ginakaon sang mga bata puros hangin,”singhal
sang iloy.

“Ahay, daw madugang bagtik sang ulo ta ini. Abi Basyon pagluto man
sang utan. Kadamo dira sang tugabang kag tangkong sa likod balay. May
balunggay man sa atubang balay. Lakti bala kalabasa, pasayan kag oka, kay
mahigop ta sabaw ah!” siling ni Tiyo Domeng nga tatay ni Lotlot.

Pagkatapos panyaga gintawag si Lotlot sang amay: “Lotlot dali diri anay.
Ahay,” kag dayun lungu sang iya ulo, “Daw kahinay gid sang pagtaas mo.”

“Kay inang si Basyon ginhambalan ko gid nga pasusuhon si Lotlot, pero

ginasakitan kuno, basi magluyloy ang suso kuno. Damu rason, ti ara si Lotlot
Putot, ang kuribod. Lotlot, ti ano makapasar ka ayhan? Daw wala man naga-
andar inang ulo mo?” nanukmat naman ang lola ni Lola Piskay.

Wala sang nabati-an nga sabat kay Lotlot, nagsulod ini sa iya kuwarto
kag nabati-an sa bilog nga balay ang iya paghagulhol.

“Ti, Basyon, Domeng, nabati-an n’yo? Nagahagulhol naman si Lotlot.

Sugaod bwas indi ko na gusto inang uga nga toloy ukon baboy nga nagalangoy
sa mantika o inang pinakete nga tsokolate nga ginapahamal kay Loltlot. Malo-
oy kamo sa po ko.”

Mabati-an ang tiyabaw ni Lotlot: “Nay, Tay, mablahin kita ilistaran!

Ginahalitan ako sang mga dwende. Indi na ako magtaas pa. Nagasakit na ang
ulo ko sa pag-intiende sang amon leksyon.” Kag todo pa gid ang hagulhol ni
Lotlot.