Professional Documents
Culture Documents
Σε ένα από τα δικτυακά φόρουμ ετέθη η ερώτηση: « από πότε έχουμε ιστορικά
στοιχεία για την χρήση του Ίππου στην Ελλάδα ;»
Τότε θυμήθηκα τις αναλύσεις του δημοσιογράφου Καραμούζη σε ένα παλιό σταθμό
τον «Ηρόδοτο» για το γράμμα «Ι»…και την σπουδαιότητα του .
Θυμήθηκα την προσπάθεια του Τσατσόμοιρου στην «Ιστορία γεννήσεως της
Ελληνικής γλώσσας» .
Αναρωτήθηκα ακόμη: μήπως η χρονολόγηση της συνύπαρξης ανθρώπου και ίππου
στην πατρίδα μας μπορεί να αναχθεί στην χρονολόγηση του ιστορικού πλαισίου των
ομηρικών συμβάντων ;
Μερικούς μήνες μετά , μια καλοφτιαγμένη ομιλία – ερεύνα από τον Σταύρο Δωρικό ,
έγινε αφορμή για τούτο το γραφτό .
Ίππος
Ιστορικά στοιχεία
Η ανακάλυψη από μόνη της βεβαιώνει για την ύπαρξη του προγόνου του ίππου στην
περιοχή μας ,το αβίαστο συμπέρασμα είναι πως η αρχή της χρήσης του βυθίζεται στα
βάθη των αιώνων , στις απαρχές της ιστορίας μας .
a-------Α
to------ΤΟ
ro------ΡΟ
po------ΠΟ ΑΝΘΡΩΠΩ
i--------Ι
qo------ΚΟ
qe--------ΚΕ ΙΠΠΩ
1
2
(Οι τροπές των συμφώνων είναι κανόνες γλωσσολογικοί που μελετώνται από την
αντίστοιχη επιστήμη)
3 Στην Κρήτη ανακαλύπτεται στην θέση «Αγία τριάδα» παράσταση άρματος με ίππο
ίδια περιόδου με της πινακίδας της Πύλου όπου έχουμε απόδειξη χρήσης του ίππου
2
3
Ο Ίππαρος θαλασσοπόρος, πήγε από την Ερυθρά θάλασσα κατ΄ ευθείαν στις Ινδίες
χωρίς να ακολουθήσει την ακτογραμμή .
Ιππόλεος άκρη , (γλώσσα γης της Σαρματίας – Βαλτική).
Ένα από λογικώς επόμενα συμπεράσματα , είναι ότι ονοματοθεσία των περιοχών
αλλά και των προσώπων ενέχει , αν όχι, την συμμετοχή ,την πολιτισμική
τουλάχιστον επιρροή της φυλής των Ελλήνων, η όπως ονομάζονταν αυτή η φυλή τις
αρχέγονες εκείνες εποχές .
Λέξεις που συνοδεύουν τον ίππο και μας έρχονται επίσης από την απώτατη
αρχαιότητα είναι :
Ευρυαύχην , προστερνίδιον ,δούρειο ς, χρεμετίζω ,χρυσοχάλινος, ίπποι- ποτάμιοι
(ιπποπόταμοι), ιπποσύνη , ιππότης , μάρμαξ, μώνυξ , καλλίθριξ , αθλοφόρος,
πλατύστακος , (Liddell – Scott).
Ακολουθούν τμήματα Πινδαρικού και Ομηρικού λόγου που περιέχουν τον «Ιππο»
Οι πληροφορίες που περιέχονται στα παρακάτω , κατά την γνώμη μου ,μπορούν να
γεμίσουν τόμο …
Ιδού λοιπόν:
3
4
28 πελεκυφόρας ίππος (fr. 339a. pl. as general term for horses and chariot, or the
chariot itself )
29 χρυσέαισι ταν ίπποις Ο 1.41
30 δωδεκάγναμπτον περι τέρμα δρόμου ίππων Ο3.34
31 κατά γαί αυτόν τένιν και φαίδίμας ίππος έμαρψεν Ο 6.14
32 αποπέμπων Αιακόν δεύρ’ αν ίπποις χρύσεαις Ο 8.51
33 αν ίπποισι δε τέτρασιν O 10.69
34 εύχος ήδη παρά Πυθιάδος ίπποις ελών P 5.21
35 Ολυμπία ταγώνων πολυφάτων έσχον θοάν ακτίνα συν ίπποις P 11.48
36 Αμφιαρεί σχίσεν κεραυνώ παμβία Ζευς ταν βαθύστερνον χθόνα κρύψεν ταμ ίπποις
n 9.25
37 πάντα δε εξειπείν ος αγώνιος Ερμάς Ηροδότω έπορεν ίπποις I 1.62
38 ουκ άγνωτ’ άειδω Ίσθμιαν ίπποισι νίκαν I.213
39 Θέμιν ουρανί αν χρύσε αίσιν ίπποις άγον Ουλύμπου λιπαράν καθ οδόν fr. 30
40 αλλότριαις αν ίπποις sc of the Muses.ΠΑ
41 ίπποι μεν αθάναται Ποσειδάνος άγοντ’ Αιακ Pae. 15.2
42 ίπποισιν αγαλόμενος (add. Snell ex alio frag. papyri) fr. 215b.
43 αελόποδων μεν τιν εφραίνοισιν ίππων τιμαί και στέφανοι (fr. 221. 1.)
Hippos (ΤΟ Η είναι η δασεία που αλλάζει χαρακτηριστικά την προφορά του Ι )
4
5
Αινού - uma (τροπή του π σε μ δηλ ίππος σε ούπα και μετά σε ούμμα )
Ξεκινήσαμε την ομάδα με τους Αινού , διότι θεωρούνται από πολλούς σαν η λευκή
φυλή που σε πανάρχαιους χρόνους κατοίκησε το νησί Χοκαιντο)
Ιαπωνική – uma
Κινέζικα - ma
Κορεάτικα - mal
Φιλανδικά – ma
Βουλγάρικη – zama
(Καταλήξαμε δε στους Βούλγαρους , διότι πάλι από πολλούς φέρονται σαν η φυλή
που «επέστρεψε» στην Δύση από «κάπου» στην ανατολή ).
Στα τελευταία βλέπουμε πως γίνεται το ταξίδι της λέξης ! δηλαδή πως οδηγούμαστε
από το ΙΠΠΩΡ στο ΜΩΡ ( απορρόφηση του Ι και τροπή του Π σε Μ )
Κατόπιν το ΜΩΡ γίνεται ΜΩΛ (τροπή του Ρ σε Λ)
Και τέλος (;) το ΜΩΛ σε ΜΑΛ .
Κάποιοι , καλόπιστα ίσως ,αναρωτιούνται και είναι κυρίως οπαδοί της θεωρίας της
λεγόμενης ινδοευρωπαϊκής (ινδογερμανικής) ομογλωσσίας , ότι όλα αυτά τα ταξίδια
της λέξης από τόπο σε τόπο δεν έχουν υποχρεωτικά κοιτίδα την Ελληνική Γλώσσα
και τον φυσικό της πρόγονο τις Ελληνικές γραμμικές α και β , αλλά κάποια άλλη
αρχή μυστηριώδη και άγνωστη .Ακόμη και αν πάρουμε την περίπτωση σαν πιθανή
είναι εξαιρετικά δύσκολο ,αν όχι απίθανο να χρησιμοποιήσουμε τους πάμπολλους
όσο και ακριβέστατους γλωσσολογικούς κανόνες σαν τις τροπές ,που να ερμηνεύουν
με την ίδια ακρίβεια τις αλλαγές από τόπο σε τόπο .
Προτού προχωρήσουμε την σκέψη μας ας δούμε την λίστα που ξεκινά από την λέξη
«Ι Κ Κ Ο Σ»
Όπως την διερεύνησε ο Σ. Δωρικός
Λατ. :Equus
Ποντιακή: Αϊκούρ
Τοχαρική α΄ : yuk γιουκ
Τοχαρική β΄ : yakwe γιάκουε
Παλ. Αγγλική : eoh ( ε –ο – χ ) έχουμε δυο πιθανές ερμηνείες
Πρώτη εκδοχή : το h αντιστοιχεί στο ς του «ικκος)
Δεύτερη εκδοχή : εοχ = ικκ
Το ερώτημα είναι πως προκύπτει αυτό το « Μπε » .Η απάντηση είναι πως πρόκειται
για το γνωστό μας «Η» η δασεία γίνεται «βου» και από εκεί «χοντραίνει κι άλλο και
γίνεται «Μπε» .Έτσι έχουμε τον πρώτο ήχο του «μπε ι κί ρ» - beqqir.
5
6
Και συνεχίζουμε :
Κουρδική : hesp ( το πρώτο π του Η Ι Π Π Ο Σ μετετράπη σε ς )
Αρχαία περσική : aspa (εσπε)
Σανσκριτική : asvah (εσβεχ)
Περσική: asb ( έχουμε σκλήρυνση του βεχ από το προηγούμενο και μετατροπή του σε
b)
Σανσκριτική :as
Αρμένική : as’ (εσς)
Σενεγαλέζικο : fas ( βεσς) το f είναι η δασεία
Αρχαία Ιρλανδικά : ech (εσς) .είναι ο ΙΚΚ που γίνεται Ι Κ Χ
Φίτζι: ose είναι σ που γίνεται κ
Γλώσσα των Χόσα (Ν. Αφρική) : Hashe (με τα γνωστά Η = δασεία , s=k , h=k ).
Ιερογλυφικά : ses (εδώ το πρώτο ς είναι το h δηλαδή η δασεία )
Ιερογλυφικά : sehetm sem (διπλασιασμός χάριν επιτάσεως)
Αραβικά : hisam (ίππων , ίκκων)
Εβραϊκά : sus ( δείτε πιο πάνω τα ιερογλυφικά ,…αυτό το πήραν από την παραμονή
τους στην χώρα των Φαραώ όπως φαίνεται ) .
Σουηδική : hast ( h-ικκ- ωρ όπου το πρώτο κ γίνεται s το δεύτερο t )
Δανική:hest
Ισλανδική: hest
Ιερογλυφικά: heter , heta (και εδώ έχουμε τροπή του κ σε t)
Τούρκική: at – το γνωστό μας άτι !
Ας ακολουθήσουμε λοιπόν το ταξίδι της λέξης «ΚΕΛΛΗΣ» στους λαούς του κόσμου
Κέλλης είναι το ταχύ άλογο.
Αλβανική kale κάλε αλλά και kali
Ρουμανική cal κάλ
Κουτσοβλάχικα kalu καλ ου
6
7
Βασκική zaldi ζάλντι (το κελλήτι-ον έγινε κάλντι και με τσιτακισμό ζάλντι)
Αρχ. Αιγυπτιακή genu γκένου (το λ έχει γίνει ν με δωρική τροπή)
Ουκρανική kiny κίνι
Ρώσικη koni κόνι
Σερβική kony κόνι
Κροατική konj κόνι
Σλοβένική kon κον
Βουλγαρική kon κον
Τσέχικα kun κουν
Ο Βέρεδος η Βέρης γίνεται Φάρης και καταλήγει στο οικείο μας Φαρί .
Φαρί είναι το ιππήλατο άλογο και όχι το κατάλληλο για εργασίες έλξης .
7
8
Πολλές από τις γλώσσες του κόσμου χρησιμοποιούν όλες τις εκδοχές των Ελληνικών
λέξεων που αφορούν τον ίππο .
Αγγλικά horse
Ας πιάσουμε όμως μιαν άλλη άκρη του χρυσού νήματος που οδηγεί στους
«ακαμαντόποδες ίππους».
Μια πολύ ενδιαφέρουσα Ελληνική λέξη είναι το ρήμα Θέω που σημαίνει τρέχω ,
κινούμε ταχέως ,σπεύδω ,επισπεύδω ,ορμώ..
Στην Ακκαδική συναντάμε τον τύπο : PIT HALU (ΠΙΤ ΧΑΛΟΥ), Ο
ΕΠΙΘΑΛΗΣ ,αυτό ισοδυναμεί με το ΕΠΙ ΘΕΕΙΝ ( ο τρέχων κατευθείαν επάνω σε
κάποιον ,ο επιτιθέμενος).
Λατινικά Ar glis = ιππος + κέλλης ,το άλογο που τρέχει πάρα πολύ .
Τρέχω Αν το «Τ» γίνει «Δ» έχουμε το δέρχω ,αλλά και τον Δρόμο ,όπως και τον
Δρομέα
Αλλά στην Λεττονική έχουμε το zirgas – ζίρχας - δίρχας ,αυτός που τρέχει .
8
9
Όταν φίλοι μου η λέξη κάνει ένα τέτοιο ταξίδι που κυκλώνει την γαλαζοπράσινη
σφαίρα που κατοικούμε όλοι μας , «μαγευτικά» σήματα μας λένε πως ταξιδευτές τη
κουβάλησαν μαζί με το ασκί που ήταν γεμάτο με το νερό τους και την κουβάλησαν
γιατί την αγαπούσαν , μια και την μιλούσαν …
Σαν συμπλήρωμα θα ήθελα να προσθέσω μερικές ακόμη προσεγγίσεις στον Ίππο από
διάφορους ερευνητές που δείχνουν πως κι αν έφυγαν από αυτό τον τόπο οι ιδέες και
σκορπίστηκαν στην γη μας , έτσι που να τις κατέχουν άνθρωποι που μιλούν
«αμερικάνικα» και «βραζιλιάνικα» και «κινέζικα» και «ινδικά» , έμεινε το αθάνατο
δημιούργημα των θεών η πάλλουσα ελληνική γλώσσα που μπολιάζει ακατάπαυστα
την παγκόσμια ψυχή !
Σημείωση 1
Η εξελικτική προσαρμογή στις κλιματολογικές συνθήκες κάποτε ,κάποτε ,με σκοπό
τον περιορισμό της απώλεια ενάργειας , περιορίζει τις μεγάλες εκπνοές , έτσι
προωθούνται ήχοι συμφώνων ενώ μειώνονται τα φωνήεντα
Σημείωση 2
Π-Β-Φ (χειλικά) η Κ-Γ-Χ (ουρανικά) πρέπει να σημειωθεί πως αδιαφορούμε για τις
χρήσεις των ουρανικών μεταξύ τους όμοια και των χειλικών .Σημασία έχει η «τροπή»
από την μια ομάδα στην άλλη ,δηλαδή η μετάβαση από τα ουρανικά στα χειλικά .
Όλα αυτά εφαρμόζονται με πλείστα παραδείγματα στην Ελληνική .
Σημείωση 3
b τρέπεται σε m δηλαδή έχουμε του φαινόμενο της εναλλαγής χειλικών