Aralin 1  Pamahalaan na pagpapanatili ng katatagan
at balanse ng ekonomiya.
Ekonomika Bilang Isang Agham
Ekonomiks
 Oikonomia – “pamamahala ng sambahayan”
(household management)
 Unang nakilala bilang political economy na sentral na
paksa ng mga pilosopo.
Ang pangunahing suliranin sa ekonomiks ay kakapusan o
scarcity.
Xenophon Plato Aristotle Mercantilist Francois Quesnay
at Physiocrats
Dayagram 1.1
Paglalaganap ng Kaisipan ng Ekonomiks
1. Xenophon
 Mabuting pamamahala at pamumuno
 Oeconomicus (book)
i. Socratic dialogue about household
management & agriculture.
ii. Socrates – known for his Socratic
method.
2. Plato
 Espesyalisasyon at division of labor
 The Republic (book)
i. Socratic dialogue written by Plato
about Justice, order, character.
3. Aristotle
 Pribadong pagmamay-ari
 Topics and Rhetoric (book)
i. Topics – Art of Dialetic
ii. Rhetoric – Art of Persuasion
4. Mercantilist
 Paglikom ng mga ikas na yaman tulad ng
lupa, ginto, at pilak
i. Mercantilism (Commercialism) –
designed to maximize exports.
5. Francois Quesnay at Physiocrats
 Pagbibigay-halaga sa kalikasan at paggamit
nang wasto sa mga likas na yaman.
 Tableau Economique – nagpapakita ng
paikot na daloy ang produkto at serbisyo sa
ekonomiya.
i. It is a book written by Francois
Quesnay which popularized the
Physiocracy Theory. (land
development = wealth of the nation)
*Ekonomista – isang tao na nag-aaral ukol sa pagpili at
pagdedesisyon ng tao.
*Political Economy – nahiwalay ang kaisipan na ekonomiks sa
Political Economy dahil pinagtuunan ng pansin ang mga
gawain ng tao.
1 Adam Smith (Ama ng Makabagong Ekonomiks)
 Laissez-faire (let alone policy) –
pagpapatakbo ng pribadong sector.
 Espesyalisasyon – paghahati ng mga
gawain sa produksiyon.
2 David Ricardo
 Law of Diminishing Marginal Returns
 Pagpatuloy na paggamit ng likas na
yaman na nagiging dahilan ng pagliit
ng pinagkukunan nito.
 Law of Comparative Advantage
 Ang mas nakalalamang bansa ay
nakagagawa ng produkto sa mas
mababang halaga (production cost).
3 Thomas Robert Malthus
 Binigyang-diin ang epekto ng mabilis na
paglaki ng populasyon
 Malthusian Theory – mas mabilis lumaki ang
populasyon kaysa sa supply.
4 John Maynard Keynes (Father of Modern Theory of
Employment)
5 Karl Marx (Ama ng Komunismo)
 Das Kapital at Communist Manifesto
 Naniniwala sa pagkapantay-pantay ng tao
 Naniniwala na ang nagmamay-ari sa estado ang
may salik sa produksiyon.
 Isinulong ang rebolusyon ng proletariat.
 Conflict Theory
Kahulugan ng Ekonomiks
 Ekonomiks – isang agham panlipunan na mayroong
layunin na pag-aralan ang mga pagkilos at pagsisikap
ng mga tao at mga paraan ng paggamit ng mga
limitadong pinagkukunang yaman upang matugunan
ang walang katapusang pangangailangan at
kagustuhan sa buhay.
o Economic Goods – may halaga.
o Free Goods – walang halaga (ex. Hangin)
Konsepto ng Ekonomiks
 Pagpili at Pagdesisyon
 Walang Katapusang Pangangailangan o Kagustuhan
 Limitadong Yaman
Pag-aaral ng Ekonomiks
 Ito’y nakakatulong sa paggagawa ng rasyonal na
desisyon sa buhay.
 Kung bakit ang mga tao sa lipunan ay patuloy na
kumikilos.
 Kadalasan gumagamit ito ng siyentipikong
pamamaraan (Scientific Process) upang masuri ang
mga suliranin.
1 Pagtukoy ng Suliranin
2 Pagbibigay ng Hypothesis
 Hypothesis – maaring tugmang
kasagutan o paliwanag sa suliranin.
3 Pangangalap ng mga Datos at Impormasyon
4 Pagsusuri ng Datos at Impormasyon
5 Pagbibigay ng Kongklusyon ay
Rekomendasyon
o Kaugnayan ng Ekonomiks at Ibang Agham –
agham panlipunan dahil sinusuri nito ang kalagayan
ng tao at lipunan.
o Ekonomiks at Agham Pampolitika – pag-aaral ng
mga balangkas o estruktura ng pamahalaan, mga
tungkulin, responsibilidad, at mga batas na itinakda
ng pamahalaan ay mahala sapagkat ang lahat nito ay
may epekto at impluwensiya sa ating pamumuhay.
o Ekonomiks at Kasaysayan – Ang kasaysayan ay
ang mga nagawang pagpupunyagi na ginawa ng tao
sa iba’t ibang panahon;
o Ekonomiks at Sosyolohiya – ang sosyolohiya ay
pag-aaral ng pinagmulan at estruktura ng ating
lipunan.
o Ekonomiks at Etika – Etika ay may kinalaman sa
moralidad at paggawa ng tama o mali sa buhay.
o Ekonomiks at Heograpiya – Ang heograpiya ay
tumutukoy sa pag-aaral ng mga katangiang pisikal ng
bansa, Klima, pinagkukunang yaman ng bansa.
o Ekonomiks at Natual Sciences – Ang pag-unawa sa
mga kaganapan sa ating kapaligiran.
o Ekonomiks at Biyolohiya – Ang pag-aaral sa mga
bagay na may buhay, ex. Tao, halaman, hayop.
o Ekonomiks at Kemistri – may kinalaman sa pag-
aaral ng iba’t obang kemikal na kailangan sa paglikha
ng isang bagay.
o Ekonomiks at Pisika – Ang pisika ay ukol sa pag-
aaral ng mga bagay at enerhiya.
o Ekonomiks at Matematika – Saklaw ng pag-aaral ng
matematika ang ukol sa numero, tsart, graph, pagbuo
ng mathematical formula or equations
Pagpili at Pagdesisyon
 Social Choice – pagpapasiyang ginagawa ng
pamahalaan upang matagunan ang mga
pangangailangan ng panlipunan.
 Economic Choice – kinalaman sa desisyon ukol sa
iba’t ibang gamit ng limitadong pinagkukunang
yaman.
 Opportunity Cost – isinakripisyong halaga ng isang
bagay upang mabigyang-daan ang higit na mas
makabuluhang paggagamitan nito.
o Ex. Paglaro ng Computer Games
 Trade-Off – pagpapaliban ng pagbili ng isang bagay
upang makamit ang ibang bagay.
Ang likas na yaman ay biyaya ng kalikasan
Pinagkukunang Yaman
 Tumutukoy sa mga bagay na ginagamit sa paglikha
ng produkto at serbisyo.
Yamang Lupa
 Ang lupa ay sumasaklaw sa lahat ng di-mapapalitang
yaman ng bansa at hindi ito madaragdagan.
 Maari magkaroon ng produktong agricultural dito.
 25% nalang ang lupain na may kagubatan
o Alienable or Disposable Lands
 Mga lupain na maaring ipamahagi.
(residensiyal, komersiyal, etc.)
Yamang Gubat
 Ang kagubatan ay nagsisilbing tirahan ng maiilap na
hayop.
 Mangrove, beech, molave – mababang lugar
 Dipterocarp, pine, moss – matataas na lugar.
 Karamihan ay nasa tropical rainforest – karaniwang
uri ng ating kagubatan.
o Narra
 Matibay na kahoy na ginagawang
muwebles
o Dipterocarp Hardwood
 Philippine Mahogany
o Bamboo
 Damong tropiko na tila
punongkahoy.
o Mangroves
 Nagsisilbing bakod sa mababang
bahagi ng katubigan.
 Produkto: papel, goma, torso, table, kahoy, gamot,
handicraft.
 Water shed: pinangangalagaan ng malinis na tubig na
kailangan ng tao.
 Ito’y nagdudulot ng balanseng ekolohikal sa
kapaligiran.
Kondisyon ng Kagubatan
 Mabilis ang pagkasira ng ating kagubatan, ex. Illegal
na pagtotroso, pagputol sa mga puno na bata pa,
pagkakaingin.
Maaring Epekto:
 Flash Flood
 Pagkaubos ng endangered species
 Pagbaba ng water levels
 Global Warming - na dahilan ng climate change – ay
ang pag-init ng kapaligiran
 Climate Change – ang biglang pagbabago ng Klima.
 Nagaganap ang greenhouse gases.
Bahaging Ginagamapanan ng Pamahalaan sa Pagsagip sa
Ating Kagubatan:
 Reforestation – ang pagtatanim muli ng mga puno.
 Pagkaroon ng Political Will – total log ban, na
pagbabawal ng pagtotroso lalo na sa off season.
Protected Areas:
 Mt. Isarog National Park (Bohol)
o Pangalawang pinakamataas na bulkan
 Palanan Wilderness Area (Sierra Madre, Northern
Luzon)
o Pinakamalaking protected area sa Pilipinas
na kumakatawan ng 10%sa kagubatan sa
ating bansa.
 Mt. Iglit-Baco National Park (Mindoro)
o Endangered Tamaraw
 Mt. Guiting-Guiting National Park (Romblon)
o Bulubunduking kagubatan; makikitan ang
unggoy, fruit bats, at mahigpit na 100
kilalang bird species
 El Nido Marine Reserve (Palawan)
o Isa sa pinakatanyag na tourist spot
 Coron Island (Palawan)
o Virgin Forest at nakamamanghang dalisdis.
Others:
 Mt. pulag (Mtn. Province)
 Apo Reef (Mindoro)
 Turtle Island (Palawan)
 Mt. Arayat (Central Luzon)
 Mahagnao Volcano Natural Park (Eastern Leyte)
 Mt. Malindang (Northwestern Mindanao)
 Mt. Kanlaon Natural Park (Negros Occidental)
 Mt. Mayon (Bicol)
Yamang Tubig
 Hanapbuhay, kita, at Tourist Attractions.
o Pangingisda
o Paggagawa ng alahas gamit ng pearls
o Underground River (Palawan)(World
Heritage Site)
o Maria Cristina Falls (Lanao del
Norte)(Alternatibong pinagkukunang
enerhiya)
o Pagsanjan Falls (Laguna)
o Taal Lake (Batangas)
o Laguna de Bay; Manila Bay
o Beach:
 Panglao Island
 Boracay
 Caramoan Island
 Pagudpud
 Puerto Galera
 Siargao
Sanhi ng mga Suliraning Yamang Tubig
1. Kawalan ng Disiplina at Malasakit
a. Ang pagtatapon ng basura kahit saan.
b. Ito’y nagbubunga ng red tide
c. Ang red tide ay bunga rin sa pag-init ng
temperature.
d. Sodium Cyanide o Cyanide Fishing, ito’y
nagdudulot ng cyanide poisoning na
nakakasira sa ating yamang dagat.
e. Naapektuhan rin ang coral reef.
2. Kakulangan ng Kaalaman
a. Ang mga mangingisda ay walang sapat na
kaalaman.
3. Hindi lubusang pagpapatupad ng mga batas ukol
sa pangangalaga ng Yamang Tubig
a. Mayroong batas ngunit hindi ito lubusang
naipatutupad ng pamahalaan.
Mga Batas na Dapat Ipatupad
 Republic Act 7160
o Tinatawag na Local Government Code
o Sanitasyon at kalinisan sa kapaligiran
 Republic Act 3931
o Pagbabawal at pagpaparusa sa sinomang
nagtatapon ng basura sa tubig
  Presidential Decree 948  Populasyon - bilang ng tao naninirahan sa isang
o Sumusog sa R.A. 3931 lugar.
o Nagbigay-daan sa pagtatag ng Pollution  Demograpiya – agham na pag-aaral ng balangkas ng
Control Law populasyon; upang malaman at masuri ang estruktura
o Nag-uutos ng pagtitipon at pangongolekta ng ng edad, kasarian, edukasyon, relihiyon, birth at
mga solidong bagay na itinatapon sa death rate, at emleyo ng populasyon ng bansa.
anomang anyong tubig.  Demographer – nag-aaral ukol sa populasyon ng
 Executive Order 54 bansa; isinasagawa upang magkaroon ng maayos at
o Pasig River Rehabilitation Commision epektibong planong pang-ekonomiya.
o Linisin, Sagipin, Buhayin Muli ang Ilog Pasig.
o Kagawaran ng Kapaligiran at likas na Yaman Population Growth Rate:
ay ang unang ahensiya na may Population (Present Year) - Population (Previous Year)
pananagutan sa pangangalaga at
pagbibigay proteksiyon sa likas na yaman. Population (Previous Year)
o Laguna de Bay rin.
Problemang Dulot ng Paglaki ng Populasyon
Yamang Mineral
Pagkain Edukasyon Kaayusan Pabahay
 Yamang nakukuha sa kailaliman ng lupa. Hanapbuhay Kapayapaan Kalusugan Kalikasan
Mga lupaing sumasakop sa yamang ito ay kabilang sa Dependency Ratio:
mga lupaing pag-aari ng bayan, (public domain), kasama
nito ang sakahan, kagubatan. At pambansang parke. 0 − 14 𝑡𝑎𝑜𝑛 + 65 𝑝𝑎𝑡𝑎𝑎𝑠
 Isa sa pinakamahalagang yaman ng bansa. 𝑏𝑖𝑙𝑎𝑛𝑔 𝑛𝑎 𝑚𝑎𝑦 ℎ𝑎𝑛𝑎𝑝𝑏𝑢ℎ𝑎𝑦 + 𝑤𝑎𝑙𝑎𝑛𝑔 ℎ𝑎𝑛𝑎𝑝𝑏𝑢ℎ𝑎𝑦
Ilang katao ang kailangang buhayin ng isang naghahanapbuhay
Republic Act 7942 na miyembro sa pamilya.
 An Act Instituting o New System of Mineral Resources Population Density:
Exploration Development, Utilization, and
Conservation 𝑃𝑜𝑝𝑢𝑙𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛
 Itinaguyod ang pagpapaunlad ng yamang mineral
𝑙𝑎𝑛𝑑 𝑎𝑟𝑒𝑎
Di-Metal Metal Tumutukoy sa bilangnga tao naninirahan sa bawat kilometro
Marmol Sulphur Ginto kuwadrado.
Aluminyo Petrolyo Tanso
Jade Gas Pilek Nagpapakita ng kasinsinan ng populasyon sa bansa na maaring
Asoge Karbon Nikel maging dahilan ng paghihirap ng mga tao, kawalan ng trabaho
Limestone Bakal at pagtaas ng presyo.
Asbestos *Migrasyon – sa patuloy na paglipat ng mga tao
Clay
Epekto ng Malaking Populasyon
Nikel Islang Nonoc , Surigao del Norte  Banta sa Limitadong Yaman
Ginto Benguet, Paracale, Camarines Norte, o Nagbubunga ng paghihikahos, pagkasira ng
Masbate kapaligiran, mababang kalagayan sa buhay,
Bakal Zambaonga del Sur, Davao Oriental, malnutrisyon, kawalan ng hanapbuhay
Camarines Norte  Salik sa Pagsulong at Pag-unlad ng Bansa
Marmol Romblon o Maaring magsisilbing potential market ng
Jade Sta. Cruz, Zambales isang ekonomiya at dahil diyan tumataas ang
Langis Palawan demand.
Langis at Malampaya Oil Project sa Palawan (40% o Sa tulong ng teknolohiya, pag-impok, capital
Gas enerhiya sa Luzon) formation, maggagamit ang malaking
populasyon upang palawakan ang mga
industriya.
Yamang Enerhiya  Ayon kay Simon Kuznets,
 Isang uri na ginagamit upang mapaandar at maging nangangailang ng maraming lakas
kapaki-pakinabang ang isang bagay. paggawa na mahalaga na bansa
gamit ng malaking populasyon.
Hydroelectric Maria Cristina, yamang tubig
Solar Nagmumula sa init ng araw Teorya Ukol sa Populasyon
Geothermal Init na nagmumula sa ilalim ng lupa.  Microeconomic Theory of Fertility
(Albay, Laguna, Leyte) o Katangian ng tao bilang mamimili ay
Dendrothermal Sa singaw na likha ng mga nasusunog maiuugnay sa teoryang ito.
na kahoy. o Pinagpapasiyahan ng mga-asawa kung
Fossil Fuels Mula sa labi ng mga tuyong halaman at dapat o hindi dapat magdagdag ng anak.
hayop o Hindi dapat investment goods ang anak.
Wind Galing sa windmill, wind turbine.
Nuclear Daming masamang epekto, kaya na Maitutulong ng pamahalaan upang masugpo ang populasyon:
inihinto.
 Industralisasyon – magkakaroon ng kaganapan sa  Makabagong Teknolohiya
tulong ng mga yamang enerhiya o Bigyan ng pagkakataon ang mag-asa na
 Konserbasyon – matalino at wastong paggamit ng makagamit ng mga modernong kagamitan
mga likas na yaman sa bansa. upang makahinga.
 Pagkakataon na magkaroon ng hanapbuhay
Yamang Tao o Pagkakaroon ng hanapbuhay upang sila ay
maging produktibo at pagpapahalaga sa
 Lumilinang ng mga likas na yaman. sarili.
 Pagbaba ng Infant Mortality
 o Pagpapaunlad ng kalusugan, sanitasyon,
nutrisyon, medikal upang masisigurado ng
mga ina ang kalusugan ng kanilang mga
sanggol.
 Pagpapataas ng Kita ng Pamilya
o Isaayos ang pamamahagi ng kita upang ang
mahihirap na mamamayan ay magkaroon ng
pagkakatao na makatanggap ng malaking
kita.
o Ito’y magbigay-daan na matugunan ng
kanilang mga pangangailangan at
makalibang sa buhay.
 Demographic Transition Theory
o Naglalarawan sa birth at death rate.
 Birth Rate – bilang sa mga taong
ipinanganganak.
 Death Rate – bilang ng mga taong
namamatay.
o Maunawaan ang lebel ng pag-unlad na
nararating ng isang bansa.
1. Unang Yugto
a. Ang birth at death rate ay mataas.
2. Ikalawang Yugto
a. Pag-unlad ng medisina at sanitasyon ay
nagpatuloy sa tulong ng makabagong
teknolohiya at modernisasyon.
b. Nagbunga sa sanitasyon, sapat na pagkain,
mataas na kita at taas na porsiyento may
hanapbuhay.
c. Yugto ng Demographic Transition.
d. Unti-unting pagbaba ng paglago ng
populasyon at pagbuti ng pangkabuhayang
kalagayan.
3. Ikatlong Yugto
a. Mababang agwat ng birth at death rate.
b. Ito’y bunga sa patuloy na pag-unlad ng
ekonomiya (nagkaroon ng malaking kita,
hanapbuhay, at binigyang-pansin ang
kalusugan)
4. Ikaapat na Yugto
a. Zero Population Growth (ZPG)
b. Ang mag-asawa ay may dalawang anak
lamang na magsisilbing kapalit ng magilang
kaya walang pagdami ng populasyon.
Birth Rate Death Rate
6 𝐸𝑚𝑝𝑙𝑜𝑦𝑒𝑑
4 𝐿𝑎𝑏𝑜𝑟 𝐹𝑜𝑟𝑐𝑒
2 Prosiyento ng may trabaho sa lakas-paggawa
0
1900-1930 1930-1960 1960-1990 1990-2010
 Malthusian Theory
o Nagpahayag na ang populasyon ay mas
mabilis lumaki kaysa sa supply.
 Lumalaki ng doble ang populasyon
(geometric ratio)
 Samantalang ang supply ay
lumalaki sa arithmetic ratio lamang.
o Binanggit na kung hindi masugpo ang
populasyon, madami ang mamatay ay
mawalan ng pagkain
o Ito’y nagbigay-daan upang magising ang
mga tao sa katotohanang may hindi
mabuting maidudulot ang mabilis na paglaki
ng populasyon.
Reproductive Health Bill
 Pangunahing ikinababahala ng pamahalaan at ang
kalagayan ng populasyon ng Pilipinas at ang fertility
rate ng kababaihan.
 Isinasaad ng batas na ang mga ginawang pag-aaral
at pagsisiyasat ay nagpapakita na ang mga Pilipino at
nagnanais na magkaroon ng maliit na pamilya sa
pamamagitan ng malayang pagpili sa pagpaplano
ng pamilya.
 May kaugnayan sa pag-aaral ng mabilis na paglago
ng populasyon
 Nagpapalala sa kahirapan samantalang ang
kahirapan ay nagdudulot ng mabilis na paglago ng
populasyon
 Layunin: iangat at paunlarin ang kalidad ng
pamumuhay ng tao sa paraan ng patuloy-tuloy na
patakaran at programa.
 Ginagarantiyahan ang pagtatamo ng ligtas na
panggagamot, serbisyo sa panganganak at ibang
serbisyong pagkalusugan, kagamitan/supply,
impormasyon, at edukasyon
Lakas-Paggawa (labor force)
 Edad 15 pataas
 May trabaho o naghahanap ng trabaho
 May sapat na kasanayan, lakas, at maturity.
 Aktibong kalahok sa produksiyon.
Kahalagahan ng Lakas-paggawa
 Lumilikha ng mga produktong kailangan ng
ekonomiya
 Gumaganap bilang mamimili ng produkto at serbisyo.
 Nagporposeso ng hilaw na materyales mula sa
agrikultura.
 Nagbabayad ng buwis sa pamahalaan
 Lumilinang at nangangalaga ng mga likas na yaman
 Upang maunlad ang bansa.
Labor Force Participation Rate
𝐿𝑎𝑏𝑜𝑟 𝐹𝑜𝑟𝑐𝑒
𝑥100
𝑊𝑜𝑟𝑘𝑖𝑛𝑔 𝐴𝑔𝑒 𝑃𝑜𝑝𝑢𝑙𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 (15 − 65)
Proporsiyon ng mga mamamayan na aktibong kalahok sa
produksiyon ng bansa.
 Employed Person o May Trabaho - Taong
kasalukuyan nagtatrabaho o naghahanapbuhay sa
isang gawain o negosyo.
 Employment - Sitwasyon na kung saan ang mga
lakas-paggawa ay may mapapasukang trabaho.
Employment Rate
𝑥100
 Unemployed – walang mapapasaukang trabaho
kahit may sapat na kakayahan at edukasyon.
 Underemployed – may trabaho na hindi sapat, hindi
naaayon o mababa sa kanilang kasanayan at pinag-
aralan ngunit napilitang magtrabaho dahil sa
kakulangan ng mapapasukang trabaho.
Dahilan kung bakit hindi lubos na mapakinabangan ang
lakas-paggawa:
 Kakulangan ng pagkakataon
 Hindi angkop ang napapasukang trabaho sa pinag-
aralan
 Hindi tugma ang mga kurso sa kolehiyo sa mga
trabaho na maaring pasukan ng mga nagsipagtapos.
 Underemployment – isang sitwasyon kung saan ang
oras sa pagtatrabaho ay kulang sa walong oras.
𝑈𝑛𝑑𝑒𝑟𝑒𝑚𝑝𝑙𝑜𝑦𝑒𝑑
𝑥100
𝐸𝑚𝑝𝑙𝑜𝑦𝑒𝑑
 Unemployment – sitwasyon na ang mga
manggagawa ay walang napapsukang trabaho kahit
may sapat na kakayahan at pinag-aralan.
 𝑈𝑛𝑒𝑚𝑝𝑙𝑜𝑦𝑒𝑑
𝑥100
𝐿𝑎𝑏𝑜𝑟 𝐹𝑜𝑟𝑐𝑒
Uri ng Unemployment
 Frictional – lumipat ng trabho mula sa ibang trabaho
 Cyclical – kapag may krisis sa ekonomiya, ang
industriya ang nagtatanggal ng manggagawa.
 Seasonal – nagwawalan ng trabaho bunga sa
pagbabago ng panahon at okasyon
 Structural – nawalan ng trabaho bunga sa pagliit ng
industriya sanhi ng makabagong teknolohiya
Solusyon sa Paglutas ng Unemployment at
Underemployment
 Inward Looking Policy – import substitution ay
kailangan upang mapanatili ang mga prosesong
pamproduksiyon at maiwasan ang suliranin sa
pagkonsumo ng tao
o Linangin ang local na materyales
 Labor Export - pagbubukas ng pinto para sa mga
trabaho sa ibang bansa bunga sa kakulangan ng
mapapsukang trabaho
o Ang ating bansa may dumaranas ng brain
drain – pagtatrabaho at paninirahan ng ating
mga manggagawang propesyonal sa ibang
bansa
o Brawn Drain – pagtatrabaho ng mga
manggagawang may kaalamang teknikal at
bokasyonal sa ibang bansa.
o Tinatawag silang bagong bayani dahil sa
kanilang malaking ambag na dollar
remittances sa ekonomiya.
 Paghikayat sa mga Namumuhunan
o Kailangan ng mga magaling na salesman
upang mahikayat ang mga mamumuhunan o
imbestor sa atimg bansa
o Kailangan ng ating bansa ang mga
industriya nakasentro sa paggamit ng mga
manggagawa sa trabaho o labor intensive
industries kaysa sa paggamit ng makinarya
sa paglikha ng produkto o capital intensive
industries. (ex. Call center)
 Pagdaragdag ng Gastos ng Pamahalaan sa
Proyekto
o Ang pamahalaan ay may malaking
maitutulong upang magkaroon ng trabaho
ang mga manggagawa.
o Ang mga proyekto ay nagbubukas ng pinto
sa mga manggagawa na may mapapsukang
trabaho.
o Ayon kay John Maynard Keynes, ang
pamahalaan ay may responsibilidad na
pagkalooban ng trabaho ang manggagawa.
o Ito ay isang paraan sa pagsasagawa ng
pump priming sa ekonomiya.