Pangalan: ________________________________________

Baitang 8 - _______________ Gng. LU Pasalo

G. uri ng komunidad na nasasaklawan ang buong mundo
ANG WIKANG FILIPINO SA
H. pagkakaibigang nabuo sa pamamagitan ng internet
EDUKASYONG PANTEKNOLOHIYA
I. paggamit ng higit sa isang pamamaraan ng pagpapahayag o komunikasyon
J. internasyonal na network na pang-commputer na nag-uugnay sa mga
Panuto: Bigyang-kahulugan ang mga salita na may salungguhit sa pamamagitan ng
indibidwal na nasa iba’t ibang panig ng mundo
pagpili ng kahulugan sa mga salitang nakasulat sa kahon sa ilalim. Isulat lamang ang
letra ng iyong sagot. Panuto: Sa pamamagitan ng Fish Bone Diagram, ilahad ang mga Positibo at
Negatibong Epekto ng teknolohiya sa mga kabataan.
_____1. Pinanghahawakan ng mga techie Positibo
_____2. Kahalagahan ng multimedia
Epekto ng
_____3. Mga gamit ng cybernetics Teknolohiya
sa Kabataan
_____4. Tungo sa hypermedia na pagkatuto
_____5. Pakikilahok sa global village
_____6. Halimbawa nito ay ang world wide web Negatibo
_____7. Paggamit ng e-learning
Sagutin ang mga tanong:
_____8. Internet sa loob ng classroom
1. Ano-ano ang maaari mong gawin upang malutas ang mga negatibong epekto
_____9. O di kaya’y pakikipagkilala sa pamamagitan ng social media
ng teknolohiya? ___________________________________________
_____10. At magkaroon ng virtual friends
_______________________________________________________
_______________________________________________________
A. ang pagsasama-sama ng iba’t ibang klaseng teknolohiya katulad ng audio,
2. Paano naman magagamit ang mabubuting epekto upang mabigyang-halaga
video, graphics, plain text, at hyperlinks
ang wikang Filipino? ________________________________________
B. agham ng komunikasyon at ng awtomatikong sistema ng pagkontrol kapwa sa
_______________________________________________________
makina at buhay na nilalang
_______________________________________________________
C. isang sistema ng magkakakabit na dokumento na makukuha sa internet
3. Paano mo gagawing kapaki-pakinabang ang teknolohiya upang magtagumpay
D. pakikipag-ugnayan sa pamamagitan ng teknolohiya upang magbahagi ng
balang araw? _____________________________________________
impormasyon, kuro-kuro, interes, kaalaman, atbp
_______________________________________________________
E. isang uri ng pagkatuto at pagtuturo sa pamamagitan ng elektronikong paraan
_______________________________________________________
F. taong eksperto sa teknolohiya

Mga Popular na Babasahin
Ang pahayagan, diyaryo, o peryodiko ay isang uri ng paglilimbag na naglalaman
ng balita, impormasyon at patalastas, kadalasang na imprenta sa mababang halaga. Ito
ay maaaring pangkalahatan o may espesyal na interes, at kadalasan itong inilalathala
ng araw-araw o lingguhan.
Ang kauna-unahang naimprentang peryodiko ay inilathala noong 1605, at
nakikipagsabayan pa rin kahit umusbong na ang mga bagong teknolohiya tulad
ng radyo, telebisyon, at ang internet. Dahil sa mga bagong pag-papaunlad sa internet,
nagkaroon ng pagsubok sa industriya ng mga peryodiko. Bumaba ang sirkulasyon nito
sa mga bansa, kaya't ang iba ay lumilipat mula imprenta patungo sa internet online, na
nagdulot ng pagbaba ng kita sa mga peryodiko. May mga lumalabas ng mga prediksiyon
na baka lumiit o mawala na ang halaga nito, ngunit batay sa kasaysayan, hindi
nalagpasan ng mga bagong teknolohiya tulad ng radyo at telebisyon ang mga
nakalimbag na media.
Simula nang maging "journal" (talaan ng pangyayari) ang pahayagan, ang
propesyong may kinalaman sa paggawa ng diyaryo ay tinawag na peryodismo.
Sa panahon ng "Dilaw na Peryodismo" noong ika-19 na siglo, madaming pahayagan sa
Amerika ay bumase sa mga nakaliligalig na mga kuwento, sinadya ito upang galitin o
pukawin ang madla imbes na magbigay impormasyon. ang mahigpit na pamamaraan ng
pag-ulat na nakabase sa pagsisiyasat at kawastuhan ay muling sumikat bandang
ikalawang pandaigdig.
Ang pamumuna sa peryodismo ay iba-iba at minsan ay marubdob. Ang
krebilidad ay pinagdududahan dahil sa mga hindi kilalang pinagmulan, mga mali sa
detalye, pagbaybay, at balarila, totoo o kaya natutuklasang hindi patas, at mga
alingasngas na may kinalaman sa panunulad at paggawa ng kuwento.
-Wikipedia.com
Mga Bahagi o Pahina ng Pahayagan
Pangmukhang Pahina – makikita rito ang pangalan ng pahayagan at ang mga
pangunahin o mahahalagang balita.
Balitang Pandaigdig – mababasa sa pahinang ito ang mga balitang nagaganap sa
iba’t ibang bahagi ng mundo.
Balitang Panlalawigan – mababasa rito ang mga balita mula sa mga lalawigan sa
ating bansa.
Pangulong Tudling/ Editoryal – sa pahinang ito mababasa ang kuru-kuro o puna na
isinulat ng patnugot hinggil sa isang napapanahong paksa o isyu.
Balitang Komersyo – dito mababasa ang mga balita tungkol sa kalakalan,
industriya, at komersyo.  
Anunsyo Klasipikado – makikita rito ang mga anunsyo para sa iba’t ibang uri ng
hanapbuhay, bahay, lupa, sasakyan, at iba pang kagamitang ipinagbibili.
Obitwaryo – ang pahinang ito ay anunsyo para sa mga taong namatay na. Nakasaad
dito kung saan nakaburol at kung kailan ililibing ang namatay.
Libangan – ito ang pahina sa mga balita tungkol sa artista, pelikula, telebisyon, at
iba pang sining. Naririto rin ang mga krosword, komiks, at horoscope.
Lifestyle – mababasa sa pahinang ito ang mga artikulong may kinalaman sa
pamumuhay, tahanan, pagkain, paghahalaman, at iba pang aspeto ng buhay sa
lipunan.
Isports – naglalaman ito ng mga balitang pampalakasan.
-lessonproper.blogspot.com
Magasin
Ang magasin ay isa ring babasahing popular na kinahuhumalingan ng mga
Pilipino dahil sa aliw na hatid nito at mga impormasyong makukuha rito. Hindi
mawawala ang Liwayway kung ang pag-uusapan ay ang paglaganap ng magasin sa
Pilipinas. Naglalaman ito ng mga maikling kuwento at mga nobela na naging
instrument upang umunlad ang kamalayan ng marami sa kulturang Pilipino. Dinala
nito ang panitikan sa mga kabahayan ng pamilyang Pilipino. Ang pagkahilig ng
maraming pamilya sa pagbabasa ng Liwayway ay nakatulong nang malaki upang higit
na tumibay ang samahan o relasyon ng bawat pamilya.
Dahil sa mabilis na pagbabago ng panahon, unti-unting humina ang
produksyon ng Liwayway. Nag-iba ang panlasa ng mga Pilipino mula nang
magpasukan ang iba’t ibang magasin mula sa ibang bansa. Sa kasalukuyan, naririto
ang nangungunang mga magasin na tinatangkilik ng maraming Pilipino.
1. Candy- tinatalakay nito ang kagustuhan at suliranin ng mga kabataan
2. Cosmopolitan- isang magasing pangkababaihan. Ang mga artikulo ay
nagsisilbing gabay upang maliwanagan ang kababaihan tungkol sa mga
pinakamainit na isyu sa kalusugan, kagandahan, kultura, at aliwan.
3. Entrepreneur- magasing naglalaman ng mga artikulong makatutulong sa
mga taong may negosyo o nagnanais na magtayo ng negosyo
4. FHM (For Him Magazine)- para sa kalalakihan na naglalaman ng mga
artikulong nais pag-usapan ng kalalakihan tulad ng mga isyung may
kinalaman sa buhay, pag-ibig, atbp
5. Good Housekeeping- para sa mga abalang ina na may mga artikulong
tumutulong sa kanila upang gawin ang kanilang mga responsibilidad at
maging mabuting maybahay
6. Men’s Health- karaniwang tinatalakay nito ang tungkol sa mga isyu ng
kalusugan tulad ng mga paraan ng pag-eehersisyo, pagbabawas ng timbang,
pagsusuri sa pisikal at mental sa kalusugan
7. Metro- tungkol sa fashion, mga pangyayari sa industriya ng fashion,
shopping, at isyu hinggil sa kagandahan
8. T3- magasin para sa mga gadget. Ipinakikita rito ang mga pinakahuling
pagbabago sa teknolohiya at kagamitan nito
9. Yes!- magasin tungkol sa balitang showbiz. Palaging bago, puno ng nakaw-
atensyon na larawan at malalamang detalye tungkol sa mga pinakasikat na
artista sa bansa
Mga Salitang Ginagamit sa Impormal na Komunikasyon
Ang mga salitang karaniwan at palasak na ginagamit sa mga pang-araw-araw
na pakikipag-usap at pakikipagsulatan sa mga kakilala at kaibigan ay kabilang sa
mga Impormal na mga Salita. Ang mga ito ay nauuri sa apat:
1. LAWIGANIN - ginagamit sa tiyak na pook o lalawigan.
Halimbawa:
bana (asawang lalaki)
manang (tawag sa nakakatandang kapatid na babae)
2. KOLOKYAL - salitang ginagamit sa impormal na pananalita.
Halimbawa:
Aywan ko sa EWAN KO
Wala sa ALA
Mayroon sa MERON
Wika mo sa KAMO
3. BALBAL - salitang ginagamit sa lansangan. Tumutukoy rin sa mga salita ng mga
bakla na nagkakaroon ng sariling codes. Ito ay napapabilang sa mababang
antas ng wika.
Halimabawa:
Tatay - erpat
Bakla - jokla
SANGGUNIAN: Komunikasyon sa Akademikong Filipino
M. Z. Palazo, B. L. Laluan, W. N. Ros at P. C. Urbano
4. BANYAGA- salitang mula sa ibang wika. Karaniwan sa mga ito ay pangalang
tiyak, wika, teknikal, pang-agham, simbolong pangmatematika, o salitang
banyagang walang salin sa Filipino
GAWAING PANG-UPUAN
Panuto: Tukuyin kung ang mga salitang may salungguhit ay LALAWIGANIN, BALBAL, HALIMBAWA NG ISKRIP:
KOLOKYAL, o BANYAGA. Isulat sa patlang ang iyong sagot. 90.5 DZRP
_____________1. Ang sarap ng nasi ninyo, mabango at masarap kainin. Balita Muna Sa Umaga
 Title of the Program: Patrol Ngayon sa DZRP
_____________2. Ang ganda ng chidwai ng isang Ivatang nakilala ko sa Batanes. Type of the program:Balitang Programa
_____________3. In na in talaga ang pagkuha ng kursong may kinalaman sa teknolohiya Date of Airing: 3 Oktubre 2012, Miyerkule
Time of Airing: 4:30 am-5:30 am
ngayon.      Hosts/ Scripwriters: Arnold Clavio & Lara Roque
_____________4. Hanep ang saya pala talagang mag-aral gamit ang kompyuter.
_____________5. Ewan ko ba sa mga taong ayaw tumanggap ng pagbabago.
_____________6. High-tech na ang pagdiriwang ng pista sa amin. 1 STATION ID: DZRP 90.5 SONG (MUSIC IN, MUSIC UNDER)
2 PROGRAM ID: PATROL NGAYON SA DZRP SONG
_____________7. Kilig to the bones ang nararamdaman ko matapos malamang ibibili ako 3 HOSTS 1: SA ULO NG MGA NAGBABAGANG BALITA
ni Mama ng iPhone11. 4 HOSTS 2: MGA IMPORMASYONG UMAATIKABO, TUTUKAN
5 MSC1: NEWSREPORTING SONG (FADE IN, FADE UNDER)
_____________8. Dalawang order ng spaghetti ang binili ko para sa atin.
6 HOST 2: HEADLINE NEWS NGAYON MGA DATING KAALYANSA NI DATING PANGULONG         
_____________9. Kumain tayo habang nanonood ng Netflix.
7         GLORIA ARROYO LUMIPAT NA KAY PNOY
_____________10. Sa bahay na tayo manood nang di tayo pagalitan ni ermat. 8 HOSTS 1: TESDA CHIEF SASAMA SA SENATORIAL LINE-UP PARA SA DARATING NA ELEKSYON
9 MSC 1: NEWSREPORTING SONG
10 HOSTS 2: PARA SA BALITANG SPORTS DOANIRE NANINIWALA NA PABABAGSAKIN NI
11          PACQUIAO SI JUAN MANUEL MARQUEZ SA KANILANG MULING PAGTUTUOS
Pagsulat ng Iskrip ng Balitang Panradyo 12 MSC1: NEWSREPORTING SONG
13 HOSTS 1: AT SA SHOWBIZ NEWS NGAYON MANILA KINGPIN, THE ASIANG SALONGA STORY
Ang taguri sa manuskrito ng isang audio-visual material na ginagamit sa 14          WAGI SA FAMAS
15 MSC1: NEWSREPORTING SONG
broadcasting ay tinatawag na iskrip. Ito ay nakatitik na bersyon ng mga salitang 16 HOSTS 1: YAN ANG MGA BALITA MUNA SA UMAGA DITO SA PATROL NGAYON SA DZRP AKO
17          PO SI ARNOLD CLAVIO
dapat bigkasin o sabihin. Ginagamit ito sa produksyon ng programa. Ito ay 18 HOSTS 2: AT AKO SI LARA ROQUE NGAYONG ARAW NG MIYERKULES, OKTUBRE
naglalaman ng mga mensahe ng programang dapat ipabatid sa mga nakikinig.             3, 2012… MAGBABALIK.

Napakahalga nito sapagkat ito ang nagsisilbing gabay sa mga tagapagbalita, 19 COMMERCIAL BREAKS
20 MSC 1: NEWSREPORTING SONG
direktor, tagaayos ng musika, editor, at technician. 21 HOST 1: KINUMPIRMA NI HOUSE SPEAKER BELMONTE JR, L-P VICE CHAIRPERSON AT    
Sa broadcasting, ang nilalaman ng komunikasyon na gagamitin sa midya 22         BAGONG HALAL NA N-U- P CHAIRMAN EMERITUS ANG PAKIKIPAG-ALYANSA NG
23         GRUPO SA PARTIDO NI PANGULONG NOYNOY AQUINO PARA SA DARATING NA 2013
tulad ng radio ay ilalagay muna sa iskrip. Bilang iskrip, ito ay gagamit muna ng 24         MIDTERM ELECTIONS.AYON KAY NATIONAL UNITY PARTY PRESIDNT AT INCUM-
25         BENT NUEVA ECIJA REPRESENTATIVE RODOLFO ANTONINO, NAKATAKDA SILANG
print medium. Mula sa pormang ito, ang iskrip ay gagawing pasalita at aangkupan 26         MAGKAROON NG COALITION AGREEMENT SA LIBERAL PARTY (L-P) SA BIYERNES.
27         ITO AY DAHIL NA RIN SA MUTUAL RESPECT AT IISANG LAYUNIN UMANO NG
ng mga tunog. Dahil dito, ang iskrip ay isang transisyon lamang sa 28         DALAWANG PARTIDO. MATANTANDAANG ANG N-U-P AY BINUBUO NG MGA
pakikipagkomunikasyon sa pamamagitan ng radio. Maririnig lamang ng mga 29         MAMBABATAS NA MULA SA MGA KUMALAS NA PARTIDO NI ARROYO NA LAKAS
30         KAMPI CHRISTIAN MUSLIM DEMOCRATS (C-M-D).
tagapakinig sa pamamagitan ng radio kung ano ang nakasulat sa iskrip.            
31 MSC 1: NEWSREPORTING SONG
32 HOST 2: HINILING NG PARTYLIST BLOC SA KAMARA GAYUNDIN ANG MGA LOCAL EXECUTIVES
33         KAY PANGULONG AQUINO NA ISAMA SA SENATORIAL LINE-UP NG ADMINISTRASYON
GAWAING PAGGANAP: Pagbuo ng isang balitang panradyo
34         SI TESDA DIRECTOR-GENERAL SECRETARY JOEL VILKLANUEVA MATAPOS UMATRAS
35         SI CUSTOMS COMMISIONER RUFFY BIAZON.ITO AY MATAPOS LUMABAS ANG                      
36         RESULTA NG SURVEY NA NGARANK 18 SI VILLANUEVA MULA SA 25 RANK NOON
37         HABANG PAPALAPIT ANG ELEKSYON DAHIL NA RIN SA ‘MASS BASE’ NITONG MIL- 1. Bumuo ng isang pangkat na binubuo ng 7 miyembro
38         YONG MIYEMBRO NG JESUS IS LORD (JIL) BUKOD SA MILYONG NATULUNGAN DIN   
39         NG TESDA SA ILALIM NG KANYANG LIDERATO NA NAGKAROON NG TRABAHO.  ANG
2. Siguruhing mayroon kayong 2 News Anchor, 2 News Presenter, 1
40         PAGTAKBONG SENADOR ANG IKINUKUNSIDERA NA PWESTO PARA KAY VILLUNUEVA   Script Writer, 1 Technical Director, 1 Director
41         SA 2013 ELEKSYON.
42 MSC 1: SPORT NEWSREPORTING SONG 3. Bumuo ng iskrip ng balitang panradyo na hindi lalampas sa 7 minuto
43 HOST 1: MALAKI ANG PANINIWALA NI UNIFIED WORLD SUPER BANTAMWEIGHT CHAMPION 4. Maging handa sa isang simulation ng inyong dinibuhong iskrip
44       NONITO ‘THE FILIPINO FLASH” DAONAIRE, JR NA MATATALO NI PACQUIAO SI JUAN
45       MANUEL MARQUEZ SA IKAAPAT NITONG PAGLALABAN. AYON SA ISANG PANAYAM
46       DITO KUNG MAIBABALIK NG PAMBANSANG KAMAO ANG DATING LAKAS AT
5. Rubrik: Pagbigkas ng Balita = 20
48       BILIS WALANG SALANG MAIUUWI NITO ANG PAGKAPANALO. SUBALIT AYON KAY
49       FREEDIE ROACH SI MARQUEZ SI MARQUEZ ANG TANGING BOKSINGERO        Lapat ng Musika = 20
50       NA NAKAKAALAM NG KILOS AT KAHINAAAN NI PACQUIAO. DAGDAG PA NI
51       DONAIRE ISQ NA NAMAN ITONG MAHIGPIT NA LABAN NGAYONG TAON. Kabuuang Daloy = 10
52 MSC 1: SPORTNEWS SONG Pangkalahatang Iskor: 50
53 HOSTS 2: MULI KAMING NAGBABALIK PAGKALIPAS NG ILANG PAALALA MULA SA WEATHER
            UPDATE TIPS
54        (BUMPERS)
55 MSC1: ENTERTAINMENT NEWS SONG
56 HOSTS 2: HUMAKOT NG MARAMING PARANGAL ANG MAINILA KINGPIN, THE ASIONG SA-
57        LONGA STORY SA GINANAP NA 60TH FAMAS AWARD NOONG MARTES SA MANILA
58        HOTEL.ILAN SA GINAWARN NG AWARDS SINA TIKOY AGUILUZ SA MAGANDANG Programang Pantelebisyon
59        PAGDIDIREKSYON, JEORGE ESTREGAN BILANG BEST ACTOR, BARON GEISLER
60        BILANG BEST SUPPORTING ACTOR, ROY IGLESIAS AT REY VENTURA SA BEST
61        SCREENPLAY, CARLO MENDOZA BEST CINEMATOGRAPHY, JASON CAHAPAY SA
62        BEST EDITING; BEST THEME SONG NA HARI NG TONDO NI GLOC 9 AT BEST
63        PICTURE.NAKUHA NAMAN NI ANNE CURTIS ANG BEST ACTRESS SA NO OTHER    MGA PABORITO KONG PROGRAMA SA TELEBISYON
64        OTHER WOMAN, BEST CHILD ACTOR NI BUBOY VILLAR SA ANG PANDAY 2, BEST
65        CHILD ACTRESS NI XYRIEL AMNABAT SA PAGGANAP SA A MOTHER’S STORY. SINA
66        DANIEL PADILLA, DERRICK MONASTERIO,JESSY MENDIOLA, JULIE ANNE SAN JOSE,
Pamagat ng Programa Dahilan ng Panonood Nito
67        EDGAR ALLAN GUZMAN, ENRIQUE GI AT KRISTOFFER MARTIN ANG MGA GINA-
68        WARAN NG GERAMN MORENO YOUTH ACHIEVEMENT AWARDS. OUSTANDING 
69        LADY MOVIE GOZON-ABROGAR, DONNA VILLA, MALOU SANTOS AT MOTHER LILY
70                     MONTEVERDE.
71 MSC1: ENTERTAINMENT NEWS SONG
72 HOSTS 1: AT YAN ANG HIMPILANG BALITA MUNA PATROL NGAYON SA DZRP. AKO PO SI  
73          LARA ROQUE, MARAMING SALAMAT.
74 PROGRAM 1D: PATROL NGAYON DZRP SONG
75 STATION 1D: DZRP 90.5 SONG (FADE OUT)
 Itinuturing na isa sa pangunahing midyum ng Patayo Pahalang
telekomunikasyon ang telebisyon sa pilipinas. Taong 1953 nang 1. pang-aabuso, pananakit 2. Mapiit, makulong
unang naitayo sa bansa ang kauna-unahang istasyon ng 2. mahirapan, mapalo 5. Tutol, hindi sang-ayon
telebisyon sa pangunguna ni James lidenberg na tinaguriang 3. hindi maaaring gawin 6. Mungkahi, proposisyon
“Ama ng Telebisyon sa Pilipinas” na siyang may-ari ng Bolinao 4. batas, kautusang pambayan 7. Pagsunod, kaayusan
Alam mo Electronics Corp. na kalunan ay nakilala sa pangalang Alto
ba? Broadcasting System o ABS. Naipakilala ang telebisyon sa
Panuto: Salungguhitan ang salita o mga salita sa loob ng pangungusap na
bansa noong 1953 nang nagsimulang ipalabas ng Abs sa maynila
kasingkahulugan ng salitang nasa loob ng panaklong.
ang DZAQ-TV. Pagkalipas ng ilang taon ay nabili ng Chronicle
Broadcasting Network (CBN) na pag-aari nina Eugenio at
Fernando Lopez ang ABS kaya naitatag ang ABS-CBN (isinusulong) 1. Pinagsusumikapang maipatupad ng mga kasapi ng Kagawaran ng
Network na siyang pinakamatanda at nangungunang television Edukasyong mapabuti angg kalagayan ng mga mag-aaral.
network sa bansa.
(alternatibo) 2. Sa halip na gumamit ng corporal punishment, ang mga
Panuto: Tukuyin ang mga hinihinging salita sa pamamagitan ng pagbuo ng puzzle. nakatatanda ay inaatasang umisip ng iba pang paraang higit na makatutulong sa
Gawing batayan ang bilang at kahulugan ng salitang nakatala sa ibaba.
pagdisiplina sa mga kabataan.
1
P (pribilehiyo) 3. Ang pamahalaan ay patuloy na nag-iisip ng mga programang
M
2 3
B G 4
makatutulong upang mapangalagaan ang mga karapatan ng isang menor de edad.
G R
(responsibilidad) 4. Bawat isa ay may tungkuling pangalagaan ang karapatan ng
5
L N kabataan sa ating bansa.
K L N
(pagrespeto) 5. Ang paggalang sa kanilang mga karapatan ang pangunahing
A
6
P U K L A magagawa ng bawat isa.
N A

7
D S P A

PANGKATANG GAWAIN: Panonood ng Balita/Dokumentaryo

Failon Ngayon: Anti Corporal Punishment Act of 2013
DOKUMENTARYONG
Matapos mapanood ang ulat ni Ted Failon, tinatalakay dito kung paano raw PANTELEBISYON
ang wastong paraan ng pagdidisiplina sa mga kabataan na siyang susunod na pinuno
ng ating bayan. Napakahalaga na ang bawat kabataang Pilipino ay mabusog ng ANO NGA BA ANG DOKYUMENTARYO?
pagkalinga at pagmamahal upang sa kanilang paglaki sila ay maging mabubuting
mamamayang maituturing na pag-asa at yaman ng ating lahi.
Ang DOKYUMENTARYO ay isang programa sa telebisyon o pelikula na
naglalahad ng mga katotohanan at impormasyon tungkol sa isyu o problemang
Sa iyong palagay, bukod sa pagdidisiplina sa kanila gamit ang wastong
panlipunan, politikal o historikal. Nilalayon ng dokyumentaryo na irekord ang ilang
pamamaraan, ano-ano pa ang dapat maranasan o maipagkaloob sa kabataang
aspeto ng katotohanan para makapagbigay ng aral o makagawa ng isang
Pilipinong tulad mo upang ganap na mahubog ang mabuting ugali o pagkatao?
pangrekord ng kasaysayan.

Itala ang iyong sagot sa isang putting kartolina bilang isang pangkat.
Magbigay ng inyong katwiran o paliwanag hinggil sa naitalang sagot. Katangian ng Dokumentaryong Pantelebisyon
1. Paksa– tumatalakay sa nilalaman ng dokyumentaryo kung saan nagpopokus
Mga dapat pang maranasan at ito sa pagkilos ng tao sa lipunang kanyang ginagalawan at kung papaano siya
Katwiran/ Paliwanag
maipagkaloob
kumilos sa buhay. Ang mga tao, lugar at pangyayari ay totoong nagaganap at
kadalasang napapanahon.Ito rin ay naglalahad ng katotohanan sa mga nagaganap
sa loob ng isang lipunan halimbawa ng paksang ukol sa kahirapan.
2. Layunin– ito ang gustong sabihin ng mga nasa likod paksa ng
dokyumentaryo. Layunin nitong irekord ang panlipunang kaganapan na itinuturing
nila na mahalagang maipaalam sa lipunan. Sa pamamagitan nito, layunin din nilang
mapataas ang pagkaunawa sa mga isyu, mga tinatangkilik at marahil ang ating
simpatya sa isyung ito. At dahil din dito ay may kakayahan silang maipaalam sa
atin ang nagaganap sa ating lipunan upang magkaroon tayo ng aksyon ukol dito.
Halimbawang layunin nito ay mamulat tayo sa iba pang buwis buhay na
hanapbuhay ng mga Pilipino dahil sa kahirapan.
3. Anyo- ang anyo ng dokyumentaryo ay nahuhugis habang nasa proseso na
kung saan ang mga diskusiyon ay orihinal at ang mga tunog at tanawin ay pinipili
 kung akma o karapat-dapat dito. May mga pagkakataon na ang iskrip dito at ang GAWAING PAGGANAP
mga aksyon ay mula sa mga umiiral na mga pangyayari. Panuto: Panoorin ang dokumentaro ni Kara David para sa I-Witness: ‘Pag-asa sa
4. Estilo at/o Teknik- tumutukoy ito sa tanawin ng bawat pagkuha ng Pagbasa’. Suriin ito ayon sa mga sumusunod na detalye.
kamera at sa panahon ng pageedit nito. Ang isa sa mga mahalagang sangkap ay
ang mga nonactors o ang mga ‘totoong tao’ sa paligid na walang ginagampanang
Pamagat ng Dokumentaryo:
anomang karakter. Ang lugar din ay aktwal na hindi gaya ng mga nasa pelikula na
nasa loob ng studio. Maaaring tingnan ang iba’t-ibang Uri ng anggulo sa Istasyon ng Telebisyon:
Dokyumentaryong Pampelikula. Dokumentarista:
5. Uri ng karanasan- Ang dalawang bahagi nito ay ang pang aestetiko at ang Paksa/Isyung Tinatalakay:
epekto nito sa tao na maaaring magtulak sa kanya upang gumawa ng aksyon. Mahalagang Aral na Iyong Natutuhan:
Ninanais ng mga nasalikod ng dokyumentaryo sa mga makakapanuod nito ay

PELIKULA
hindi magpokus sa mga artista kundi sa pinapaksa nito. Maaaring maiugnay ito
sa paksa kung saan ninanais ng mga nasa likod ng kamera na alamin ng manunuod
ang kanilang layunin. Maaari itong maging uri ng karanasang tumulong sa mga
batang nasa lansangan, at iba pa. Panuto: Piliin sa loob ng kahon ang kasingkahulugan ng mga salitang nakasulat ng
pahilig at isulat sa patlang ang iyong sagot.
Panuto: Ibigay ang hinihingi sa bawat bilang. Ilagay ang tamang sagot sa patlang Katanggap-tanggap Napahamak Pag-aaruga
bago ang bilang. Pumili ng tamang sagot mula sa telebisyon na nasa ibaba. nakasentro napakasam pagtatalo
______________________1. May dalawang bahagi ito: aestetiko at ang epekto
sa tao na maaaring magtulak sa kanya para gumawa ng aksyon. Anong katangian ______________1. Nagkaroon ng matinding komprontasyon ang mag-ina dahil sa
ito? mabigat na suliraning nararanasan ng pamilya.
______________________2. Anong anyo ng dokyumentaryo ang nahuhugis ______________2. Maraming kabataan ngayon ang uhaw sa kalinga ng kanilang
habang nasa proseso na kung saan ang mga diskusiyon ay orihinal at ang mga tunog magulang.
at tanawin ay pinipili kung akma o karapat-dapat dito? ______________3. Ang pagpapalaglag ng sanggol sa sinapupunan ng isang
______________________3. Ito ang gustong sabihin ng mga nasa likod ng babaeng nagdadalantao ay tunay na kilos karumal-dumal.
paksa sa dokyumentaryong pantelebisyon. ______________4. Ilang kabataan na ang napariwara dahil sa kakulangan ng
______________________4. Tumutukoy ito sa tanawin ng bawat pagkuha ng wastong paggabay ng magulang sa kanilang mga anak.
kamera at sa panahon ng pageedit nito. ______________5. Maraming magulang ngayon ang nakatuon ang atensyon sa
______________________5. Ito ang pokus ng dokyumentaryong pantelebisyon paghahanapbuhay upang mabigyan ng magandang kinabukasan ang mga anak.
kung saan tinatalakay ito sa kabuuan.
Sanggunian: https://filipinomatuto.wordpress.com
PANGKATANG GAWAIN  Napapanahon ba ang paksa?
Panonood ng pelikulang “Anak” na pinagbibidahan nina Vilma Santos at  Malakas ba ang datigng o impact sa manonood kung saan ito ay
Claudine Barretto. Sa tulong ng guro ay susuriin ng klase ang pelikula sa tatatak sa isip?
 Akma ba ang tema sa panahon kung kalian ito nagawa o akma sa
pamamagitan ng pangkatang gawain.
lahat ng panahon at pagkakataon?
A. Buod ng Pelikula
3. Pamagat – Ang pamagat ng pelikula ay naghahatid ng pinakamensahe nito.
B. Mga Karakter, Kanilang Katangian, at Naging Pagganap ng Artista Ito ay nagsisilbi ring panghatak ng pelikula.
C. Mga Paksa/Isyu na Binibigyang-diin sa Pelikula  Ito ba ay angkop sa tema ng pelikula?
D. Pamagat ng Pelikula  Nakatatawag ba ito ng pansin?
E. Mahahalagang Diyalogo  Mayroon ba itong simbolo o pahiwatig sa mga manonood?
F. Cinematography 4. Tauhan – Ang mga karakter na gumaganap at nagbibigay-buhay sa kuwento
ng pelikula
G. Aspektong Teknikal
 Malinaw ba ang karakterisasyon ng mga tauhan?
H.  Makatotohanan ba ang mga ito?
PAGSULAT NG REBYU NG PELIKULA  Angkop ba ang naging pagganap ng artista sa pelikula?
5. Diyalogo – ito ang mga linyang binabanggit ng mga tauhan sa kuwento
Ang pagrerebyu o pagsusuri ng pelikula ay isang paraan ng pagpapahalaga  Naisaalang-alang ba ang uri ng lengguwaheng ginamit ng mga tauhan
sa sining ng pelikula kung saan ang manunuri ay maingat na nagtitimbang at sa kuwento?
 Matino ba, bulgar, o naaangkop ang mga ginamit na salita sa kabuoan
nagpapasya sa katangian nito. Ang pagsusuri ay tumutukoy hindi lamang sa
ng pelikula?
kahinaan at kakulangan kundi gayundin sa mabubuting bagay na dapat isaalang-
 Angkop ba sae dad ng target na manonood ng pelikula ang
alang sa pagpapaganda ng pelikula. diyalogong ginamit?
Ang mga sumusunod na elemento ay dapat isaalang-alang sa pagsusuri ng 6. Cinematography – ito ay ang matapat na paglalarawan sa buhay ng pelikula
pelikula:  Mahusay ba ang mga anggulong kinunan?
1. Kuwento – Tumutukoy ito sa istorya o sa mga pangyayari kung saan umiikot  Naipakita ba ng camera shots ang mga bagay o kaisipang nais
ang pelikula. Sa pagsusuri ng pelikula,, pagtuunan ng pansin ang sumusunod palutangin?
na mga tanong:  Ang lente ba ng kamera ay na- adjust para sumunod sa galaw ng
 Bago ba o luma ang istorya? artista?
 Ito ba ay ordinary o gasgas na at naulit-ulit na rin sa ibang pelikula? 7. Iba pang Aspektong Teknikal – kabilang dito ang paglalapat ng tunog sa
 Malinaw ba ang pagkakalahad ng istorya? pelikula, pagpapalit-palit ng eksena, special effects, editing.
 Nakapupukaw ba ito ng interes?  Akma ba ang musika at nababagay sa tema at eksenang ipinakikita
2. Tema – Ito ang paksa ng pelikula. Ito ang diwa, kaisipan, at pinakapuso ng sa pelikula?
pelikula
  Maayos ba ang pagkaka-edit ng pelikula? Wala bang bahaging 4.
parang putol? 5.
 Ang ilaw at tunog ba ay coordinated at akma sa eksena? III. Kuwento (Pumili ng 3 mahahalagang pangyayari na nagpapakita ng kuwento ng
 Akma o makatotohanan ba ang special effects, blastings ;
pelikula)
pagkawala, pagliit, o paglaki ng bagay; animasyon, make-up ng mga
A.
artista; paggamit ng computer graphics, atbp.
B.
GAWAING PAGGANAP C.
Pagsusuri ng Napanood na Pelikula
“Hello, Love, Goodbye” IV. Tema
Direktor: Cathy Garcia-Molina
Prodyuser: Star Cinema V. Diyalogo (Pumili ng 5 mahahalagang diyalogo mula sa pelikula na nagpahatid ng
mahalagang mensahe sa iyo bilang manonood. Sabihin kung bakit o kung paano ito
Panuto: Suriin ang pelikulang “Hello, Love, Goodbye” batay sa tinalakay na paraan nakaapekto sa’yo bilang isang manonood.)
ng pagsulat ng rebyu ng isang pelikula. Sundin ang sumusunod na format at ilagay A.
ito sa isang short bond paper. Siguruhing maayos at malinis ang papel na ipapasa. B.
C.
I. Pamagat D.
E.
II. Mga Tauhan
A. Mga Mahahalagang Karakter sa Pelikula VI. Cinematography
1.
2. VII. Iba pang Aspektong Teknikal
3. A. Lapat ng Musika
4. B. Editing
5. C. Set Design/Production
B. Mga Artistang Gumanap
1.
Pangkalahatang Sanggunian:
2.
Pinagyamang Pluma 8, Phoenix Publishing House, c2014
3.