Sindhi Adab PDF

www.voiceofsindh.
net ‫ﺟﺎﻣﻲ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ‬ ‫ ﺳﻴﺎﺳﺖ ۽ ﺳﻨﮅي ﺳﻤﺎج‬،‫אدب‬
www.voiceofsindh.net 1
‫‪www.voiceofsindh.net‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻲ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ‬ ‫אدب‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ۽ ﺳﻨﮅي ﺳﻤﺎج‬
‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب‪،‬‬

‫)ﭼﻮﻧﮉ ﻓﻜﺮي ﻟﻴﻜﭽﺮ(‬
‫ﻟﻴﮑﻚ‪ :‬ﺟﺎﻣﻲ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ‬

‫ﺳﻬﻴﮍ‪ :‬ﻣﻨﻴﺮ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ‬
‫ﺳﻴﻨﭩﺮل ﻓﺎرﭘﻴﺲ אﻳﻨﮉ ﺳﻮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ‬

‫‪ B-98‬ﻗﺎﺳﻢ ﻧﮕﺮ ــ ﻗﺎﺳﻢ آﺑﺎد‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‬
‫אﻟﻴﻜﭩﺮאﻧﻚ ﭘﺮﻧﭧ‪:‬‬
‫ﻭﺍﺋﻴﺲ ﺅﻑ ﺳﻨﺂ ﺍﻱ ﺑﺾ ﭘ‪‬ﺒﻠﺸﺮ‬

‫‪www.voiceofsindh.net‬‬ ‫‪voiceofsindh12@yahoo.com‬‬
‫‪www.voiceofsindh.net‬‬ ‫‪2‬‬
‫ـــــــﺌﺊ ڏ ﺋـــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــ ڏي‪ُ ،‬ـــــــ ِ‬ ‫و ـــــــﺌ ـــــــ‬

‫ــــــ ن‪ ،‬ﺌ ــــــﺌران ــــــ ‪،‬‬ ‫ِــــــ ِــــــ ن ُ ــــــ‬
‫ــــــــــ ‪.‬‬ ‫َ ــــــــــ ا ــــــــــ ﺋ ‪ ،‬اَ َــــــــــ َ ا ــــــــــ‬
‫(‬ ‫)‬
‫אرﭘﻨﺎ‬
‫ڙ‬ ‫ﺌن‬
‫۽‬ ‫ﺌ ڙي ڏا‬
‫ﺐ دل ُ دو‬
‫ڊאﻛﭩﺮ ﻣﺤﺒﺖ ُﭔﺮڙي‬
‫ﺌ ‪،‬‬
‫ت‬ ‫ُ‬
‫ﮭ ۽ ادب‬ ‫ي‬
‫ان ۾‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫و ﺌل‬ ‫ﮙ‬
‫ـــــ ُ اﮡـــــﺌ ـــــ ا‪ُ ،‬ـــــ ﺌ ُـــــ َ ـــــ ن‪،‬‬

‫‪،‬‬ ‫ــــﺌ ُ ــــ ڏوري آﺊ ــــﺌ‪ ُ ،‬ــــ ﺌن ِ ــــ ُــــ‬
‫ُﮗ ــــﺌ ُﮗ ــــ ن ــــ ‪ ِ ،‬ــــﺌن اﺊــــ ــــ َ ــــ ن‪.‬‬
‫– ﺌ ڙي(‬ ‫)‬
‫ﺌ‬
‫آ ﺌش‬ ‫ﺌڳ‬ ‫•‬
‫و ﺌ‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫• ادب ۽‬
‫اڏاوت‬ ‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫•‬
‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫•‬
‫د ؤر‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫رپ ۾ ﺋ‬ ‫•‬
‫۽‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫•‬
‫ﺌد‬ ‫ده دؤر ﺌ ﺌ‬ ‫•‬
‫ٽ ﺌ ﺑﺎ‬ ‫چ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج ۾ ا‬ ‫ي‬ ‫•‬
‫ﺌڳ‬
‫ر‬ ‫ﺌل ﺌرو‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ي ﺌب‬ ‫يا‬ ‫ﺌن‪ ،‬آﺊ ن‬ ‫س‬ ‫۾ ﮢ َ ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ﺊ‬
‫ﺌ ﺎ“‬ ‫ﺌم ح ” ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﮭ ﺐ ا ﺌ ا ﺌس ا ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺋ‪،‬‬ ‫ﺌﮗ‬ ‫آ ﺌن ‪،‬‬
‫ﺐ و آ ‪.‬‬ ‫ري د ﺌ‬ ‫و آ ‪ ،‬۽ رﮗ ا و ﮝ ﮝ‬ ‫۽ ادب‬ ‫ا آ ن‪ -‬ﮝ ﺌن‬ ‫ي‬
‫ﺌ ﺌ ور آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫وڏن ۽ ا ڏا ۾‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫۽ ر‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﮗ‬
‫ﮙ‪ ،‬۽ ر ا ﮭ ﺌ ﺌر ﺌ اﺊ ﺌ‬ ‫ي ُاڏام ۽ اﺊ ﮭ ر‬ ‫ادراכ ﺌن ﺌر‬ ‫ﺌن ر ۽‬ ‫ا ِي ﺐ‬
‫ﺐ ‪ ،‬آﺊ ن‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ وآ‬ ‫ﮢ ڏ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫۽‬ ‫ن ي‬ ‫۾‬ ‫ﺐ ﺌن ڻ‪،‬‬
‫ﺋ وﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌڳ ﮙ‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌن‬ ‫ا از‬
‫لآ ‪ُ .‬‬ ‫ن‬ ‫ي‬ ‫ڏ‬ ‫اﮝاﮝ‬ ‫و ۽ ﮘ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌب‪ ،‬ﺌ‬
‫ي‬ ‫رت و‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ﮗﺌ ﺌ‬ ‫ﮢ ن‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌن ﺌن اﮗ‬
‫اﺊ ﮭ ﮗﺌ ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫وچ ۾ ق ۽‬ ‫ﮢ ﮭ۽‬ ‫وري آ‬ ‫ﺌﺐ ﮗﺌ ﮗﺌ ﺌﺊ ‪ ،‬ا‬ ‫آ ‪ .‬ا ﮭ ﺌن اڳ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌري‬ ‫ڏﮢ آ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌص ﺌريﮭ‬ ‫ﮭآ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌ ۾‬
‫ن‪،‬‬ ‫ﺌن ﺌ ر‬ ‫ن ا ۽ ا ﺌد‬ ‫ﺋ‬ ‫و آ‬ ‫اﺋ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌري‬ ‫ﮢ آ‬
‫ﺐ ر‬ ‫ن ﺌڻ ۾‬ ‫ﺌ رت‪ ،‬ﺋ‬ ‫آ ﺌ ﮢ ﮭ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫نو‬ ‫ﺌر ن‬ ‫ﺌظ ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ڍا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ۾ ﮭآ‬ ‫اﺊ ‪،‬‬ ‫ع ﺌن رو و آ ‪.‬‬ ‫‪/‬‬ ‫ڏ ‪ /‬ﺋ‬ ‫ن‪ ،‬ا‬
‫‪،‬‬ ‫ن‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڍا آ ‪،‬‬ ‫۽ ﺑ‬ ‫ﮢ ﮭ‬ ‫وﺊ ‪.‬‬ ‫ر ﺌ‪ -‬ا ﺐ‬
‫ُ ‪ ،‬وچ ۽ ﺌڙي‬ ‫يﮭ ۾‪ ،‬ا‬ ‫يﮭ ۾ ا ﮭ ‪ Body ،Head‬۽ ‪ Tail‬و و آ ‪ ،‬۽‬ ‫‪.‬ا‬ ‫۽ ن‬
‫۽ ا ﺌد‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﺌ ﮙو ر ﺌآ ‪،‬۽ا ﮭ‬ ‫او‬ ‫ﮡ آ‬ ‫وع ۾ او ﺌن و ﺌ‬ ‫و وآ ‪.‬‬
‫ﮡ‬ ‫ﮡﺌ آ ‪ ،‬ا ﮝ ا ﮝ ﺊ ۽ ر ۾‬ ‫اﺊ ﺌ ﺐ ﺌن‬ ‫ع ﺌ‬ ‫۾ او ﺌن‬ ‫يآ ‪ ،‬ﺋ‬
‫ر ﺌﺊﮢ آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﮡﺌ آ ‪ .‬ﺌڙيﮭ ۾ ا ﮭ ري ﺐ‬ ‫آ ‪ ،‬د ڏ ﮢﺌ آ ‪ ،‬ﺌل‬
‫و‬ ‫ڏ ﮙ ﺐ ڌ ﺌن ۾ ر ﮢ‬ ‫ع‬ ‫و و آ ‪ .‬ﺌﮗ ڍا‬ ‫را ﺐ‬ ‫ع‬ ‫ﺌم ح‬
‫ر‬ ‫ﮢ‬ ‫ع ۾‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ﺌ ور ﺌﺊ و آ‬ ‫ﮡ ﮢ ﮭ۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ڙ ﺌن ﺐ‬ ‫ُ ڙ ﺌ‬ ‫؛ ﺌﮗﺋ و‬ ‫ع ﺌن ا ﺌف‬ ‫ﺋﺑ ‪:‬‬ ‫اﺋ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫و ﮙ ﺌ ﮢﺌ ا ﺌن‬
‫و ‪.‬‬ ‫۽ ن و ز ﺌن‬ ‫ﺌا ﺌ‬
‫ﺌن‬ ‫و آ ‪ ،‬ا و ا ﺌع و‬ ‫م ﺌن وا‬ ‫وڏي ﺌ ي‬ ‫ﺌ ۾‪،‬‬ ‫‪ ُ ،‬ﺊ‬ ‫آ‬ ‫۽ ﮢ ﮭ۾ ق‬
‫۽‬ ‫ڙ‬ ‫زﺐﺌن ﺌن‬ ‫ﺌﺊﮙ ﺌ‬ ‫ڌ ﺌن ﺌڻ ڏا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫؛ ا يﮭ ﺌ ۾‪،‬‬ ‫ارن ﺌﺊ ﺐ‬ ‫و‬
‫ي‬ ‫ﺌر‬ ‫۾ ﺌﺐ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ و آ ‪ .‬ا ﮭ ﺌن ا ‪ ،‬زﺐﺌن ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ڏ‬ ‫ﺌن َ ي ر ﮙ‪،‬‬
‫رت ﺑ ‪،‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌ ا ﺌر و َ ا ﺌس رد‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ و َ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬
‫يآ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺊ ‪ -‬ﮢ ﮭ واري‪ -‬ﺌ ۾‪ ،‬ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌ ﮗﮢ و و‪.‬‬ ‫وري‬ ‫ا ي‬
‫ﺑ آ ‪.‬‬ ‫ﺊ ﮭ ﺐ ار ر‬ ‫ذ‬ ‫ﮭآ‬ ‫ﺌن ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺑ آ ‪،‬۽‬ ‫اﺊ ۽ ﺐ ﺊ‬ ‫ﮡ‬
‫ن‪:‬‬ ‫دوران ن ن‬ ‫ا ڏ و آ‬ ‫وآ‬ ‫ذ ۾ ﺌ وا‬ ‫ﮡ‬ ‫۾‪،‬‬ ‫ﮡ ﮢ ﮭ‬

‫ي‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ُاڀ ۾ ﺌرا؛ ۽ ﮗﺌ ﺌﺊ ي ﮗﺌ ﺌﺊ ي ﺌ‬ ‫ار اآ ‪،‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌل ۽ زاو ﺌ ذ ۾ ُا ا ر ا آ ‪ ،‬۽ ﺐ‬
‫وڌ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ڏ ڙ‪ ،‬ذ ۾ اڳ ﺊ‬ ‫ڙ ﺌ‬ ‫ﺐ و و آ ‪ .‬ا يﮭ ﺌ ۾‪،‬‬ ‫و‬ ‫ر و‬
‫۾ ذ ۾ ان‪ ،‬ا ﺌ ۽ ُ ﺌ‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ڻ ۾ ﺌرو و و آ ‪.‬‬ ‫ﺌري‪ ،‬اﺊ ۽‬
‫ي آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫د ﺌر ﺌﺐ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ‬ ‫ڙ ﺌن وڌ‬ ‫و اآ ‪،‬‬ ‫ِ ﺌﺊ ۽ ﮘ ﮘﺌﺊ‬ ‫ﺌل‪ ،‬ﺌرن ﺋ‬‫َ‬
‫ﺋ‬ ‫ح‬ ‫و آ ‪ .‬ان ر ‪ ،‬ﮙ ۽ ﮗﺌ ﺌﺊﮙ ﺌ ﺋ ا ﺌري ذر ﺌ‪،‬‬ ‫۽ ﮗﺌ ﺌﺊﮙ‬ ‫ﮙ‬
‫ي‬ ‫ﺌن ا ﺌر‬ ‫ا ﺌد ۽ ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺊ ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮢ ﺌو ‪-‬۽‬ ‫ﺌن‬
‫‪.‬‬
‫ﺌﮡ ا‬ ‫ُ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫۾‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ ﺎ‬ ‫اﺊ‬ ‫ا ﺐ ﺌم ح ڏ و آ‬
‫اآ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ڙ‬ ‫اآ ‪ ُ ،‬ﺌ‬ ‫ﮜﺌ ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ‬ ‫ﺌﮡ ا آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ ،‬ﮜ ﮗﺌ ﺌﺊ‬
‫ڏا‬ ‫ﺌ ﺎ ﮢ ﺌﮗ آ ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ﺐ ‪ .‬ا ﮭ ﺌ ۾ ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ي آ ‪ ،‬ا ُ ۽ ﺌري‬ ‫ڌﮡ ﮭ ۾‬
‫ﮗﺌ ﺌﺊ و ﺐ ر آ ‪ .‬ن‬ ‫وﺐ ر آ‬ ‫۽ ﺋ‬ ‫نﺊ‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌن‪،‬‬
‫۽ ﺋ‬ ‫ن‬ ‫‪ ،‬ﺐ ا ‪ُ ،‬ﮗ ڙ ۽‬ ‫כ ﮗﺌ ﺌﺊ ي ڏ ‪ ُ /‬و آ ‪ .‬ا ﺐ ﺌم ۽‬ ‫ﺌ‬
‫آ‬ ‫ن ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺋ و وآ ‪،‬ا ﮭ ﺌ‬ ‫ﺌڻ ُ ڙ‬ ‫آ‬ ‫س‬ ‫‪.‬ا ﺐ ڏ ۽‬
‫يﮭ‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌﺐ‬ ‫ﺌڻ ۽ ﺐ ﺌريﮭ ﺌن ‪،‬‬ ‫ع‬ ‫ڻ۾ َ ُآ ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬
‫۾ س‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ا ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌد آ ‪ ،‬ا و ا ﺌد َ ‪،‬‬ ‫ﺌرڻ س‬ ‫ﮡ آ ‪.‬‬ ‫ر‬
‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﮘﺌ ﺌر‬ ‫آ‬ ‫ِ ﺌﺊ آ ‪ .‬ن ﺌرڻ‬ ‫ﮭ را ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ۽‬
‫ي‪،‬‬ ‫ا ﮝ ﺌ ﺌ ور آ ‪،‬‬ ‫۾‪،‬‬ ‫ڙ‬ ‫ڙ۽‬ ‫ﺌص ح‬ ‫ڻ ﺑﺎ ‪ ،‬ا‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫اﺊ‬ ‫در ﺌ ﺋﮙ د يٰ‬ ‫اڄ‬ ‫آ‬ ‫ن ﺌرڻ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﮭ ﺌن ور و‬
‫ي ﺌج‬ ‫ﺊ آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫و ﮙ ر ﺌن‬ ‫ُاڃ )‪ (Enterprise of Knowledge‬۾ ُا ﺌ ذ ۽ رو ڏا‬
‫آ ‪.‬ا‬ ‫َ‬ ‫وا‬
‫ام ﺌن ان ﺐ‬ ‫وڏو ‪ Setback‬آ ‪ ،‬ا ﺌن ﺌ ڏا ﺌ ﺐ‬ ‫اؤ ۾‪ ،‬ا ﺐ‬ ‫ُ‬
‫ﺌ‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫و‬ ‫ﮭ ور‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺎ ا ﺌب و‬
‫ﺌ‪ ،‬۽ وڏاﺊ ﮭ وڻ‪-‬و‬ ‫‪ /‬داﺊ ي ۾ ر ﮗﺌ ﺌﺊ ﺌ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﺌص‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ڻ ﺌن ر‬ ‫دار ادا‬‫ﺌ ۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫َر ﮙ ﺌن ﺐ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬
‫ا ﺌن‬ ‫ڙ آ‬ ‫و ۽ يﮭ ﺌن‬ ‫ﮗ دؤر‬ ‫‪/‬‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌن ‪،‬‬ ‫‪ ،‬آﺊ ن رت‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌرڻ ﺊ‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ و ﮘﺌﮡ )‪(Social Alienation‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ڙ ﺑ )‪(Intelligentsia‬‬ ‫دا ر ۽‬
‫ﺊ‬ ‫ﮢﺌﺊ ا ن‬ ‫‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ڙ” ِ‬
‫ُ ر“‬ ‫ﺌنﮭ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ا ﮭ‬
‫ض و د‪،‬‬ ‫ﺐ ث۽ﺐ‬ ‫ﺌ ﺎ ن ڏا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ۾‬ ‫ُ ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﮭ ۽ اﺐ ا‬ ‫د‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ادار ُ دريﮭ ﺋ آ ‪.‬‬
‫دؤر‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ڏا‬ ‫ڏا‬ ‫ڻ ﺐ وري آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﮗﺌ ﺌن اڳ ۾‪،‬‬ ‫ﮭ‬
‫‪ .‬ا ﺌس ا ﺌس ﺌن ا ﺌ وڙ ﺋ ي‬ ‫ن ﺋﮙ‬ ‫‪ ،‬ﺌ س ض ۽ ذ ار ن‬ ‫دار ﺋﮙ‬ ‫و‬ ‫۾‬
‫دار ۽ ﺌر‪،‬‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫۽‬ ‫اآ ‪،‬۽ا‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ، ُ ،‬ا ﺌف‪ ،‬ا ۽ ﮜﺌﺊ ﮭ‬ ‫ز ﺌ ۾‪ ،‬ا‬
‫و‬ ‫۽ ﺌﮡ‬ ‫ِ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫)‪(Fatalism‬‬ ‫ڙي‪ ،‬ﺌﮗﺌﺊ ا آ ‪ ،‬ﺑ‬ ‫َ‬ ‫ز ﺌ ﺌن ُ‬
‫ﮭ۽‬ ‫م‪ ،‬ز‬ ‫م‪،‬‬ ‫ڏ اآ ‪،‬‬ ‫روح‪ُ -‬ا ﺌر ۽ ﺌت ُ ار‬ ‫َ‬ ‫۾ ﺋ‬ ‫دڳ ڏ ﺌري‪ ،‬ن‬ ‫‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫)‪(Defeatism‬‬ ‫و ﮙ واريﮭ‬ ‫يو َ‬ ‫ا ﺌت ﺌ ﺑ ۾ ُا ي آ َ ۽‬ ‫ي۾ ۽‬ ‫ﺌج‬
‫ﺌرن ﺌن وڙ ا‬ ‫ﺌن‬ ‫د َ ن ۽ را ﺌ‬ ‫ن ﺌ ۽ا ﺌ ۾ﺐ ﺊ اآ ؛ ﺌ‬ ‫‪ / ،‬ڀ‬
‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫رن ۽ رو‬ ‫رن‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ر۽آ ﮭ ﺌﺐ َ اآ ؛ا ٰ‬ ‫ڏَ اﮗ ﺌن‬ ‫ﮢ‬ ‫۽و‬ ‫آ ؛ ا‬
‫ﺑ ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ ر دارن‬ ‫َ اآ ‪-‬ا ﺋ و‬ ‫آڌار ڙ ﺌج )‪(Rational Society‬‬ ‫ُا ﺌ ‪،‬‬
‫כ ۽ ا ﺌﺐ‬ ‫ﺌ ڏ ڙ‪،‬‬ ‫۽ رواداريﮭ‬ ‫ڙ‪ ،‬ﺌﺊ ﺌري ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ڙ‪ ،‬آزاديﮭ ﺌن ﺌر‬ ‫ﺋ ن ُ ا ‪ ،‬ﺐ اﺐ يﮭ‬
‫ﺌ آدرش‬ ‫وآ ‪،‬۽ا ﮭ ﺑ‬ ‫دار ادا‬ ‫ﺌ ۽ ﺌر‬ ‫ﺐ‬ ‫ڻ‬ ‫)‪ (Positivism‬ﺌن ر ﺌج‬
‫اآ ‪.‬‬ ‫۽ و دو‬ ‫ا ﺌن دو‬
‫ﺐ آ ؟ا‬ ‫ﺑ )‪(Intelligentsia‬‬ ‫ڏا‬ ‫ﺑ ا ﺌن‬ ‫۾‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ ﺌن‬
‫ﺐ ﺌج ۾‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮙ‬ ‫آ ‪.‬ا ﮭﺊ ﺌ ۾ا ﺐ‬ ‫يﮭ‬ ‫دار ۽ ﺌر ۾‬ ‫ﮡ‬ ‫۽‬
‫ذ اري ﺌﺊﮙ ﺐ ران ﺌﺊ‬ ‫ي‬ ‫ڻ۽اﺋ‬ ‫ﺑ ۾‬ ‫ڙ ﺑ ‪،‬‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫‪،‬۽‬ ‫راﺊ‬ ‫ز ﮙ ﺐ ران‬ ‫ز ﺌن ۽‬ ‫و‬ ‫ا ِ ‪،‬ا ﮭ‬ ‫۽ا‬
‫م ﺌ ض ﺌس ۽ ذ ار ڏا ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬ا يﮭ يﮭ ۾‪ ،‬۽ ا ي ڙ ‪،‬‬ ‫ور ور ور ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌ ﺐ و ﺐ ﺐﺌد‬ ‫ا ي‬
‫ا ي‬ ‫ﺌن آ ‪ ،‬۽ ا ﮭ‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ﺌ ا ﺐﺌ‬ ‫۽ﺐ ڀ‬ ‫ا ﺌ‬
‫ح‬ ‫يﮭ ا‬ ‫ﺌب آ ‪ ،‬ا ﺐ ا و ﺊ ر آ ‪ .‬ا‬ ‫۾‬ ‫آ !؟ او ﺌن‬ ‫ي ا‬ ‫و ﺌﺊ‬
‫!‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫”‪ “Rational Good‬ي ر‬
‫ي‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ي ﮜﺌﺊ‬ ‫ال ﺐ ُا ﺌرڻ‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ﮜﺌﺊ ‪ /‬ﺊ )‪(Rational Good‬‬ ‫ا ﮭ‬
‫ز ﺌ ۾ ﺌن‬ ‫ﺋ ﺌ ڏا ‪،‬‬ ‫اب وا ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫و؟ ا و ال‬ ‫ي۽‬
‫ڙ‬ ‫ﺌن ري‪،‬‬ ‫” ﺌڻ ﺌﮡ !“ ﺌڻ ﺌڻ‬ ‫‪-“Know thy self” :‬‬ ‫ف ا ﺌد ُ اط ُا ﺌر‬ ‫ا‬
‫ﮜﺌﺊ ‪ /‬ﺊ‬ ‫ﺋﮙ‪ .‬ﺌﺐ‬ ‫ﺋﮙ‪ -‬ﺌ‪،‬‬ ‫ﮘ ‪،‬ا آ ‪:‬‬ ‫ڙ‬ ‫اب‬ ‫ر‬
‫ﺎ۽ ﺌ ﺌﺐ ا ﺌﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺐﮢ‬ ‫۽ ا ﺌن‬ ‫آ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺋﮙ و‬ ‫)‪(Rational Good‬‬
‫ﺋ اآ ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ و‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬نﮭ ﺐ ﺌج ۾ ﺐ‬ ‫ﺋﮙ ا‬
‫ُ آ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫د ﺑ ﮭ ۾ ور آ ﺌ وڏي‬ ‫ا وڏيﮭ‬ ‫ﺋﮙ د يٰ ي‬
‫ان ﺌن ﺊ‬ ‫ﮢ ﮭ داﺊ و ا ﮭ‬ ‫ر ۽ و ﺌ“‪.‬‬ ‫ي ﮢ آ ‪” :‬ادب ۽ ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌب‬
‫ي‬ ‫ﺌڻ‬ ‫‪/‬‬ ‫و ﺌ ۽‬ ‫و‬ ‫ﺎا ڙ۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ح ادب ۾ وڏيﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ِ آ ‪،‬‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ ۾َ ي‬ ‫ريﮭ‬ ‫ﺌص ح‬ ‫‪ ،‬۽ وي ح ادب ﺌن ا‬
‫”‪ “Assumption‬ﺌن ﺐ ا ﺌ‬ ‫”‪ “Hypothesis‬ﺋﺑ آ ‪،‬‬ ‫يﮭ ۾‪ ،‬و‬ ‫ﮭ ۾‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ ﺌت‬
‫ٰ‬ ‫ﺊ‬ ‫ح‬ ‫‪/‬ا‬ ‫ا ﺋ‬ ‫ر ‪ Misconception‬ﺋﺑ آ ‪ُ .‬‬ ‫اد ور و ي آ ‪.‬‬
‫‪“Hypothetic‬‬ ‫ﺎ آ و و و آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫و‬ ‫ور ﺌ و ا آ ‪.‬‬
‫ي‪ :‬اڻ‬ ‫ٰ‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌر‪ .‬و‬ ‫ﮙ‬ ‫و‬ ‫”‪ Deductive Method‬ﺋﺑ آ ‪،‬‬
‫د ﺌ۾‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ﺑل‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ان‬ ‫و‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫ﮗﺌ ‪ ،‬ﺌل ﺌ روا ‪،‬‬
‫ي ‪ ،‬و رد ﺋ ﺌ در‬ ‫ﺌﺊ ر ﺌﺊ ﮭ ﺐ ﺌد ا‬ ‫۽‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫وڏي ا‬ ‫و‬
‫ﮭ ﮡ‬ ‫ز‬ ‫ﺌج‬ ‫ا‬ ‫۾آ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮘﺌ ﺌر اڻ‬ ‫ا‬ ‫ﺌراﺊ آ ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺐ ﺋ ‪،‬‬
‫‪.‬‬ ‫اؤ ۾ ر ﺌوٽ‬
‫اآ ‪،‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ز‬ ‫ا‬ ‫اآ‬ ‫و ﺌ ﺌم‬ ‫ا‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫و‬
‫ار‬ ‫ﺌن وا‬ ‫ﺌر‬ ‫و‬ ‫آ ‪.‬ا و‬ ‫ﺐ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ن ‪:‬‬ ‫اآ‬ ‫۾‬ ‫ﺋ ا‬
‫و ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﮗﺌ ۾ آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌن از آ ‪ ،‬ا‬ ‫ي ﺌﮡ وڏا‬ ‫ن ‪:‬‬ ‫اآ‬ ‫ا ﺐ‬ ‫آ ‪.‬ا‬
‫ﮡ آ‬ ‫ﮭ‬ ‫اآ ‪.‬و ﺌ‬ ‫ار‬ ‫ان‬ ‫ار ﺌ ۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن وا‬ ‫ﺑ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫د ﺌ‬
‫وري ﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫ا‬ ‫ﺋ ا ﺐآ‬ ‫ﺌن‬ ‫و‬ ‫وآ ؛۽‬ ‫ﺌن و‬ ‫و‬ ‫ا ن‬
‫ڙﺐ‬ ‫ﺌڏ‬ ‫ﺋ‬ ‫يا‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ آ ‪،‬ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺌن د ور‬
‫ﺌن اڳ ﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌس ۽‬ ‫ﮭ‬ ‫ا‬ ‫وآ‬ ‫ﺋ ا ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫و‬ ‫د ﺌ ۾‪،‬‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫ﺐﮢ‬
‫۽‬ ‫ﮡ آ ‪،‬ا ي‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫وآ‬ ‫ي‬ ‫ﺋ‬ ‫۾ ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ذ‬ ‫ڙ‪،‬‬ ‫ڙ۽‬ ‫ﺌ‬
‫۾‪،‬‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ان‬ ‫و‬ ‫ﺌرڻ‬ ‫رو‬
‫و وآ ‪.‬‬ ‫و ﮙ ﺌن ﺐ و ‪ ،‬و ﺊ ِ ر‬
‫ر وآ ‪،‬ا ا‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫ڏا ﺌ ﺌﺊ ان‪ ،‬وڌ ۾ وڌ و‬ ‫و وآ‬ ‫د ﺌ ۾‪ ،‬ا ﺐ‬
‫ﺐ‬ ‫ڙ و ا ﮭ‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫و آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺐ ر ڙ‬ ‫ﺌن ارڻ‬
‫و اﮗ ﺌن ر ن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌن آ ‪ ،‬ﺌل ر‪:‬‬ ‫د‬ ‫و آ ‪ .‬ﺐ ﺌل و‬ ‫د‬ ‫سذ ۾‬
‫و ن ﺑ )ﺐ ر ا(‪ ،‬ﺌ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ن۽‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌج ۾ ﺑ ﺌ‬ ‫ﺌن آ‬ ‫ﮗﺌ ﺌر‬
‫ﺋ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮢ آ ‪ .‬ا ﺌد ﺌرل ﺌر‬ ‫ﺌڻ ۾ آ و‬ ‫ﺊ ۽ ﺋ ﺑ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫اؤ ۽‬
‫ر ﺌ‪ ،‬۽ ﺌ ا‬ ‫اا آ ‪،‬‬ ‫۾ ور ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌظ ﺌن وا‬ ‫ﺌج ﺑ ﺌ‬ ‫ﺌل آ‬
‫وچ‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫س ﺌل آ‬ ‫ﺑ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ار ﺑ ۽ ر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫وٽ ﺌﺐ‬
‫)‪ (Hangovers‬آ ‪ ،‬۽ ﺌﺊ اراﮡ ا ﺌد ﺌت ﺌن اڳ واري ﺌ )‪ (State of Pre-capitalist economy‬۾ آ ‪ ،‬ا‬
‫ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ا و ا‪ .‬ا ﺌد ﺌر‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ ڏا ﺌ ﺋ‬ ‫ﺌﺊ اراﮡ ا ﺌد ﺌت اؤ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ‬
‫ُا ا ۽ ا ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ارن ف‬ ‫ر )‪ (Class Consciousness‬وڌ و‪ ،‬ا‬ ‫ﺑ ۾ ﺑﺌ‬ ‫ر‬
‫ﺌﺊ ان ا ﮭ ﺑ ﺌ ورڇ ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ي و ا‪ .‬او‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌرڻ ﺐﮢ ا ۽ ا ﺋ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬
‫ڙ ۽ د ﺌ ار ﺌ آ ‪،‬‬ ‫۾ و ﺌروﺐﺌر‬ ‫ڏ ﺌ‪ .‬ا وا ﺌري ﺑ ‪،‬‬ ‫وڏي ا‬ ‫ﺑ‬ ‫ا فر ﺌ۽و‬
‫ﮙ ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ﺌردارن‪ ،‬۾ ا ﺌم ۽ ا ﺌ ﺌريﮭ ۾ ﺌ ﺌﮡ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺐر ا‬ ‫ا ﺌد ﺌر‬
‫۾‪،‬‬ ‫ا ﺌﺌ ﮭ‬ ‫ﺌ ا ا ڏا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌ‪ .‬او‬ ‫و‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑ ﺌ ار ڏ ﺌ‪ ،‬ا ﺋ ا‬ ‫ن‬
‫ﺑ‬ ‫)‪ (Skill‬ﺐ ﺌص ﺌ ڏ ﺌ‪ .‬س ﺌل آ‬ ‫۾ ر )‪ (Labor‬ﺌن‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ا ي ﺑ ﺌ ورڇ‬
‫ﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ﮗﺌ‬ ‫او وارا ڌ ن ۽ ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ﺎ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫و ﺌ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫د‬ ‫ار ڏ ﺌ‪ -‬ﺐ ﺌل‬ ‫و ن ﺑ‬ ‫ر ﺌﮡ ﺌ‪ ،‬۽ ا‬ ‫ﺌر ر ڙن ﺐ ﺑ‬ ‫راﮡ‬
‫دا‬ ‫۾‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ا ﺌﺐ د‬ ‫‪.‬‬ ‫ڏ‬ ‫ن وچ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫۾‬
‫‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ا ﺌس ۾ د‬ ‫و‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ ﺐ ران‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ال ﺌ ﺌت ا‬ ‫ﺋ ‪،‬‬
‫اﮗ‬ ‫‪ .‬ﮗﺌ‬ ‫ﺑﺎ ﺐﮢ‬ ‫۽ﺐ‬ ‫و ‪ ،‬ﺋ وڏي ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺐ ﺌن ﺌن ﺌﺐ‬

‫ار ڏ ﮙ ‪،‬‬ ‫ﺐ و ﺌ ر ﺌ ا ﺌﺊ ۽ ا‬ ‫ﮢ ﮭ ڏا ‪ ،‬ﺌڻ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫وڌاﺊ ي ا ن ﺌ ﺌ‬
‫ر۽ و “‬ ‫ﺋﮙ وارو‬ ‫‪” .‬ادب ۽ ﺐﺌﺐ ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ ار ر‬ ‫ﺌڻ ﺋ ا ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ا‬
‫‪،‬‬ ‫ﺊ‬ ‫و ﺌ‬ ‫ح۽ ﺋ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌﺊ ﺌت ۾ ﺌﺐ‬ ‫ا ﺌﺊ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ي‬ ‫ان‬
‫ﺋ‬ ‫ن۽‬ ‫دارو ا ر‬ ‫ﺋ‬ ‫و نآ ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ﮗ‬ ‫ن‬ ‫۾‬ ‫هآ ‪،‬‬ ‫ﺌج ا ﺌ ﺐ وڌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌن آ ۽ ت‪ ،‬ﺌﺊ ﺌت ۽ ﺌج‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪” ،‬ادب ۽‬ ‫ن‪ “.‬س ﺌل آ‬ ‫ا‬
‫ﮭ۾‬ ‫ادﺐ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ ﺐ يﮭ ۾ ﺐ ﺌري‪ َ ،‬ي‬ ‫‪ “.‬ادب ۽‬ ‫ع‬ ‫ع ادب ۽‬
‫ﺌج آ ‪ ،‬ﺌن ﺐ ﺌ ‪،‬‬ ‫ڻ آ ‪ ،‬ادب ۽ ۾ ڏات‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺋ و ﺐ ي ﺌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺐ ﺌن‬
‫ي‪ ،‬ا ﮭ‬ ‫۽ ڏان ﺌ‬ ‫ﺌراﮡ‬ ‫ﺌ اﮡ ‪ ،‬اد ﺑﺌﮡ ﺌ‬ ‫ﺌل ﮢ ‪ ،‬۽ ان ۾‬ ‫اد ﺎ ﺌ آر‬
‫ﺌم ﺌل ﺌج ﺌن ﮢ ‪ ،‬۽ ﺌﮗ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ‪ ،‬اد ﺎ ۽ آر‬ ‫ي ‪ .‬ﺋ‬ ‫روپ ۾‬
‫ﺌب ﺌن‪ ،‬ﺌم ﺌل ﮢ ﺌ ا ﮭ ﺌ ۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺐ ﺌج ﺌن‪،‬‬ ‫ﺑ ﺌن ﮗﺌ‬
‫ﺋ و ي‬ ‫ﺌرا‬ ‫ُ‬ ‫۽ ادب ۾‪ ،‬ي ﺌﺊ‬ ‫ع آڌار‬ ‫ٰ ر ‪ .‬ﺌل ر ي‬ ‫ﺌل ﺌﺐ‬ ‫ﮙ‬
‫“‬ ‫ﮭ‬ ‫” رج‬ ‫ر وان‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺐﮢﺌ و و آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫آ ۽ا‬
‫ن ﺌﮗ و ﺑﺌ ﺌت ۽‬ ‫ﺌل آ ‪ :‬ا ﺋ‬ ‫ﺌب ۾ ﺌڙ و ورڊس ورٿ ”ڊ ڊ “‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ﺌﮗ‬
‫ر ﺌﺊ‬ ‫اش ۽‬ ‫ﺌز‪،‬‬ ‫ن‪ .‬ﺌل ر ا ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن‪-‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺌن ﺐ‬
‫ﺌ‬ ‫وارن‬ ‫“ و ن ﺌ‪ ،‬ان ۾ ﺌﺊ ﺌت ۽ ا ۽ آدم‬ ‫ﺌ ﺌر ” ِ ﺋ‬ ‫ا‬
‫ع‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ﺋ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫يﮭ‬ ‫ﺎ ۾ ﺐ ور ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺋ‬ ‫و آ ‪ .‬ا ﺌﮗ‬
‫ُرخ‬ ‫‪ ،‬ا از ﺐ ﺌن‬ ‫۽ ﺑﺌر ار ڏﺊ‬ ‫ﺌب ۾ ادب ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺑﺌر آ ‪ .‬ا ﮭ‬
‫‪.‬‬ ‫۾ د يٰ ور ي‬ ‫ﺌن‪ ،‬ا ﮭ‬
‫ڏ ﺌ‪:‬‬ ‫ﺋ وﺊ آ ‪ ،‬ا‬ ‫و ﺌ‬ ‫و‬ ‫ا يﮭ ر ادب ۽ ۾ وج‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫ﮙ وارو‬ ‫ي כ‬ ‫ﺐ ﺌ ۽‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾ آ ﺌ‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۽‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫يﮭ ﺐﺌﺐ‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾ رو ﺌ‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾ ا ﺌ‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾ ﺌ ﺌت ﺐﺌﺐ‬
‫ر۽ و ‪.‬‬ ‫ﮙ وارو‬ ‫‪ -‬ادب ۽ ۾ ﺌ‬
‫ﺌﺐ‬ ‫ڻ‬ ‫ﺐ َ َ )‪ (Topic‬وا‬ ‫ان ۾ رﮗ‬ ‫حآ‬ ‫ﮢ ﮭ را‬ ‫و ي‪،‬‬ ‫ﺌر ﺌن‬ ‫ا‬
‫اڌ ۾ ر‬ ‫‪ :‬ﮗﺌ‬ ‫و ؛ ﺌ ﺋ ا ﺌر‬ ‫ا ﺌ ﺐ اڻ‪ ِ -‬ر‬ ‫‪ :‬ﺌ‬ ‫س‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ وﺊ آ ‪ ،‬ا ﺋ ﺋ‬
‫ﺌﺐ ﺌ ر ‪.‬‬ ‫ﺌري‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫و آ‬ ‫ر و آ ‪ ،‬۽ اﺊ ﺐ ﺌن‬ ‫و ﺌﺊ ۽‬ ‫َ َ‬ ‫وﺋ ‪.‬‬
‫ﺌﮗ ڏ ۽ ﺌص ح ڏ ادب ﺌ ﺌل‪،‬‬ ‫۽ ﮢ ا ﺌس وارو ﺌﮡ آ ‪ ،‬ا ﮭ ي‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫ڙ‬ ‫ن‪ ،‬ا ﮭ ﺌن‬ ‫ڏ‬ ‫و ﺌ‬ ‫َ َ‬ ‫نو نآ ‪،‬‬ ‫د‬ ‫ﺌﮡ ن ﺐ‬ ‫ا ۽‬
‫ﮭ‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ ﺌر آ ‪ ،‬۽ ا‬ ‫ﮡ ڏ ۾‪،‬‬ ‫‪ :‬ادب ۽ ۾ ڏ‬ ‫يو‬ ‫ﺌﺐ‬

‫ﺌ ﺌرن‬ ‫۽ ادب‬ ‫ڏ‬ ‫و ﺌ ‪ ِ /‬ﺌﺊ ﺊ ﺌ ‪ ،‬ڏ‬ ‫رن ۽ و‬ ‫ﺌب ۾‪ ،‬ﮭ ﮢ ‪ ،‬رﮗ‬
‫ﺌﺊ ي‬ ‫ﺌڻ‪ /‬ﺌﺐ‬ ‫ار‬ ‫‪ /‬ﺌ ن‪ /‬ﺋ‬ ‫۾‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫س‬ ‫ڙا ﺐ‬ ‫ﺌرف ﺐ آ ‪.‬‬
‫ﺐآ ‪.‬‬ ‫ڙ ﺌﺊ ﺐ ﺐ ر ﺌﺊﮙ‬ ‫ڻ۽ا ﮭ‬ ‫د‬ ‫آ‬ ‫ﺐ ﺌ‬
‫ﺌ‪/‬‬ ‫ڙن ﺌﺊ آ ‪ .‬ﺋ ا‬ ‫ر ڙن ﮡ‬ ‫ڙن ۽ ۽ ادب ۾ د‬ ‫ﮢ ﮭ داﺊ و ۽ ادب‬
‫ﮢ ﺐ‬ ‫ذ‬ ‫ڙ‬ ‫ﮙ ﺌن‬ ‫ي وڏا ا ﺌن ا آ‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑ ﺌ ﺌج ۾ را ڙ ڙ‬
‫۽ا‬ ‫ﮗﮙ ﮗﺌ و و؛ ان ا‬ ‫۽ا‬ ‫و‪ ،‬۽ ا ﮭ ا‬ ‫رو‬ ‫ﮢ ﮭ‬ ‫رت ۾‪،‬‬ ‫ي‪ .‬ا ﺋ وا ﮙ‬
‫ادﺐ رو ۽ ر ﺌ‬ ‫ي ادب ۽‬ ‫چﺐ ير آ‬ ‫‪ /‬ي۾ ﮭ ﺑ‬ ‫ﮢ ﮭ ﺐ َ‬ ‫ﺌن ي‪،‬‬
‫ﺌن ا ﮭ‬ ‫رن ۽ و‬ ‫‪ ،‬۽ ا يﮭ ح‬ ‫ري ڌاراﺊ ﺌن ﺊ ر‬ ‫ﺐ ﺌد ڏ ۽ ا ﮭ‬ ‫ﺌن ﺌڙ ‪ ،‬ان‬
‫ي ي آ ‪ ،‬ﺌڻ ا ﺌ و‬ ‫ِ ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ ان آ ‪ ،‬ا ﮭ ﺌ ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫اﺊ و ‪ .‬ﺌ‬ ‫آ‬
‫ﮢ ﮭ ﺌن ڀ اﺊ ﺌ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ر وڏ‪ -‬ﺋ ۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌ آ‬ ‫دن ۽ ڌر‬ ‫۽ ادب ﺌن ﮗﺌ‬
‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ان ﺌن آ آ ‪.‬‬ ‫اڏاوت“‬ ‫ي ﺌج‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫) ﺌڻ ﮢِ ( ”‬ ‫ﺌب‬
‫ﺌ ؛‬ ‫اﮡ ﺌ اواﺊ‬ ‫ﺌن اد ا ﺌ ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ادﺐ‬ ‫ا‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﮭآ‬ ‫را‬
‫ﮡ ا ﮝا ﮝ‬ ‫ﺊ‬ ‫دؤر اري‪،‬‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫– ﺌن اد آ ‪ ،‬ا و‬ ‫– ادﺐ‬
‫ﺐﮢ‬ ‫اَ ُ َ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج‬ ‫يو ‪،‬۽ا ﺋ‬ ‫رت ا ﺌر‬ ‫ر‬ ‫ﺌﮡ ي‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑ‬
‫ﺑ ان ﺌن ﺌر ي ‪ ،‬۽‬ ‫۾ آﺊ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ يﮭ‬ ‫ي ﺌج ۾‪ ،‬رﮗ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫و ‪.‬ا ي ﺑ‬
‫‪،‬‬ ‫و ﺌ ﺑ‬ ‫وﺐ ا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫واﺊ‬ ‫ﺌ اڙ ن‪،‬‬ ‫ﺌﺋ ‪َ .‬‬
‫ا ﺌل ۾ و ا در ﺊ ﮘ ﺐ رڊن ‪ ،‬ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ڊا‬ ‫آ ‪ .‬ا ي ﺌﺊ‬ ‫وٽ ﺑ‬
‫ﮙ ن‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌز ﮙ ا و َ ﮢ ﺌر آ ‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫“‪.‬‬ ‫و‪ ” :‬ﺌ ﺎ ڏي ﺌ‪ ،‬ﺌن!‬
‫دؤر‬ ‫ا ﺌز‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ار ڏﺊ‬ ‫يﺐ‬ ‫نآ ‪ ،‬ا ﮭ‬ ‫ر ن ﺐ ن۽‬
‫ﺌن رﮡ آ ‪ -‬۽ ان‬ ‫و ﺌ ﺌ آ ‪ ،‬ا ﺌ ا ﺌز ۽ س ﺌ يﮭ اﮗ‬ ‫ري وﺊ ا ﺌ ڏ ﺌ ور‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ﺐﮢ ‪ .‬ان ﺌب ۾‪ ،‬ا ﺌز ۽ س‬ ‫س ﺌ ي‬ ‫ڻ ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫رڻ ڏ ‪،‬‬
‫۾‬ ‫ا ڙز ﺌ ۽‬ ‫“‪ ،‬ا ‪/‬‬ ‫ن ﺌ‪” :‬اي ﮙ ﮜ‬ ‫ار ڏﺊ‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫ا ‪،‬‬
‫س ۾ ﺊ و و‪.‬‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ﺌ ﺌن ا‬
‫ﺌﺊ‬ ‫و وآ ‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫راﮗ ﮭ ان و‬ ‫۾ ﮭ روا آ‬ ‫ا ﺌن وٽ‬
‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫راﮗ ‪ ،‬راﮗ ﺐﮢ‬ ‫ﮗﺌﺊﮙ و ﺌﺊﮙ ﺌن ﺊ‬ ‫ن وا ن ۽ ﺌ ن ۽ س راﮗﮢ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮗﺌ آ –‬
‫۽‬ ‫س‬ ‫ﺌر‪ /‬ﺌ ا ﺐ ر آ‬ ‫ک‬ ‫ﺌ ‪ ،‬اد ﺎ ۽ ڏا‬ ‫۾ ﮙ ا و ر ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ادﺐ‬
‫ي را آ ‪.‬‬ ‫س ﺌ يﮭ ﺐﺌري ۾‬
‫ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﮢ‬ ‫ﮭا‬ ‫ع‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫اﮗ وڌاﺊ ي‪ ،‬ﺌ‬ ‫۽ روا‬ ‫ان ﺊ‬
‫ﺌ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﺌظ ﺌن ﺌڻ ۾ ان ﺌ ﺌ ۽‬ ‫۽ ﺌر‬ ‫اد‬ ‫ﺌ‬
‫۾ ﺌڻ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ و ﮙ‬ ‫ﮗ‬ ‫ﺐ ﺌدي ۽ ﮗﮢ‬ ‫ﮢ ﮭ۾‬ ‫ﺌ ﺎ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫اﺐ ا‬ ‫را ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫‪،‬ر لﺐ‬ ‫ِ‬
‫ﺌم‬ ‫‪.‬ا ‪.‬‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺐ چ‬ ‫ڊا‬
‫ﺌ ﮭ ﺌ‬ ‫ﺌ ا ڏ ﺌ آ ‪ .‬ا يﮭ ر‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ر ۽ ڊا‬ ‫۽ ﺌ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ ‪،‬‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ڏا‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫ڊا‬

‫ڏا ﺌ ﺐ ر ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ن ڏا‬
‫ن ڏا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ﺎا‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫رﮗ ﺌ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ا ‪.‬‬
‫ڏس ۾‪،‬‬ ‫يو ﺌ‬ ‫ڙ ﺌ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ام دو ۽ ام ﺌن ﺑ‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫رﮗ‬ ‫ُا‬
‫م‬ ‫ﺌن ر آ ‪ ،‬ا‬ ‫ح‬ ‫ڏا ﺌ وا ﺐ در آ ‪.‬‬ ‫ا‬
‫ﺌم‬ ‫ڻ‬ ‫ال‬ ‫ﮗﺌ و و ‪ .‬ان‬ ‫ﮡ در ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ع ﺌ ۽ دار ا آ ‪ ،‬۽ ﺌ ‪ ،‬رو‬ ‫ﺌ‬ ‫مﺊ آ ‪،‬‬ ‫اب‬ ‫ﺌ ؟ا ﮭ‬ ‫م‬
‫ﺌ و ؛ ا ﺊ ﺑﺎ‬ ‫ت ان ﺑ ۾ ﺐ ﺋ ‪ ،‬ان ي ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫زادو ‪ ،‬ﺌم ﺌﮡ‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺊ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫۽ ﺌﺊ ي واري‬ ‫ﺌ و ﺌ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺐ ۽ واﺊ ﺌن رو ﺌ راز‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫وڏي‬ ‫آ‬
‫ﺌ‬ ‫ا ﺌم ڏ ‪،‬‬ ‫اد ﺎ ار‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫۽ ﺌﺊ ﮭ ۾ آ ‪ ،‬۽ ا‬ ‫م‬ ‫وع ‪،‬‬
‫ﺌن ڊا‬ ‫ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌڻ آڏواﮡ ﮭ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ ۽‬ ‫ڊا‬ ‫وع ‪ .‬ن‬
‫ﺋ ‪-‬۽ا ي‬ ‫ﺐ ﺌدن ۽ ﺌرن‬ ‫ﺌڻ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ڌﮡ ۽‬ ‫ﺐ ﺌﮡ وڏو‬
‫ﺑ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌڻ آڏواﮡ‬ ‫ﺌر چ ﺋ ‪.‬‬ ‫ُ‬
‫آڏواﮡ ﺌ ﺎ‪،‬‬ ‫ﺌرڻ ا ﺌ‬ ‫ﺌ ﺊ را ﺌ آ ‪ .‬ا ﮭ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫‪ ،‬۽ ﺌ ﺌن وڌ ۾ وڌ ﺌ ﺌ‪ ،‬س‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ۾‬ ‫و ﺐ ‪،‬‬ ‫س وڏي ﺌ‬ ‫ﺌد ﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫وڏو ۽ ﺐ ﺋ ن‬ ‫ِڏس ۾‪،‬‬
‫ن‪:‬‬ ‫ي‬ ‫۽ ا ﺌن ا ر ﺌ ۾ ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ﺌڙ‪،‬‬ ‫آ ن‪ ،‬ا‬ ‫ن‬
‫ﺑــــــــــ ــــــــــﺌﺊ ــــــــــ ۾‪ ،‬ر ــــــــــ ا روڙ ــــــــــﺌ ــــــــــ ‪،‬‬
‫ــــــــــ ــــــــــ ــــــــــ ا ‪ ،‬اﮡ ر ــــــــــ ﺊــــــــــ ا ــــــــــﺌﺊ ‪.‬‬
‫ذ‬ ‫ار ۽‬ ‫ار ڏ ﺊ ‪،‬‬ ‫س ﺐ ۽ وا‬ ‫ﺌرن ۽‬ ‫ﺌ‬

‫ﺌڻ آڏواﮡ ﮭ‬ ‫ﺌن وڏو ﮙ ‪ .‬ا ﮭ ﺌب ۾‪،‬‬ ‫ﺌن ُ ن ﺌ ُ ﺊ ﺌﺊﺎ ي ﺌ‪ ،‬ا ي‬ ‫ﺌن ﺑ ر ‪ ،‬ر ﺌ‬
‫ي در ﺑ يﮭ ر ﺐ ﺌن‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺌر ا و ‪ .‬ا ﮭ ﺌن وارا‬ ‫ڏ‬
‫ﮢ ۾‬ ‫۽ س‬ ‫ﺌ ﺎ ﺌ‬ ‫“‪،‬‬ ‫ِ‬
‫ﺌم‬ ‫”‬ ‫‪.‬ا ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ‬
‫۽‬ ‫ﺌب ” ﺌ ‪،‬‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ ‪ /‬ﮭ ﺌن و ﺌ ۽ ﺌﺊ‬ ‫ا‬ ‫۽‬
‫ﺌ “‪.‬‬
‫ر‬ ‫ﺌن‬ ‫نآ اآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ان ۽ ا ﺌ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌ َﺎ‪،‬‬ ‫ﮭ واريﮭ ﮢ ﮭ ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫آ ‪:‬‬
‫ور آ ‪.‬‬ ‫ري ا ﺌ ات‬ ‫۽ ڏا آ ۽ ا يﮭ ر‬ ‫ﺐ ﺌدي ر‬ ‫)‪(1‬‬
‫‪.‬‬ ‫۾ڏ و‬ ‫ﺌ داراﮡ‬ ‫ا ﺌ ﺌﺊ ‪ ،‬ا‬ ‫)‪(2‬‬
‫ڏﺊ ‪.‬‬ ‫” ﺌڳ“ ﺌن وڌ ” ﺌرڳ“ ا‬ ‫)‪(3‬‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ﮭ ا ﺌ ﺐ‬ ‫ﺑ‬ ‫)‪(4‬‬
‫آ ؛۽ا‬ ‫‪ ،‬ڏا ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬رﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺎ ﺌﮡﺌﺊ ‪” :‬‬ ‫ﮭ۾ ﺌ‬ ‫ﺊ‬
‫ﺌ‬ ‫ي ور آ ‪ ....‬ﺋ‬ ‫ﮭد ﺌ ا‬ ‫آ ‪.....‬‬ ‫داﺊ ي ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫۽‬ ‫‪ ،‬ڏا‬
‫ص‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ م آ ‪ .....‬ﺋ‬ ‫ﺌ م آ ‪ ،‬ﺋ راﺐ ر ﺌٿ ﺋ ر‬ ‫ﺋ ﺌر‬ ‫م آ ‪،‬‬

‫ﺌ آ ‪“.‬‬ ‫ﮭ ا ﺌ ات‬ ‫م آ ‪،‬‬
‫ﮭ ۾ ان ح ا ﺌر‪ /‬را اﮡ آ ‪ .‬ا ﺑ ‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫و آ ‪،‬ا‬ ‫‪/‬‬ ‫ﺐ‬ ‫۾‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫اڄ ڏ‬
‫ﺐ ﺌد ﺋ ﺐ‬ ‫ار ڏ و آ ‪،‬‬ ‫ڙ ﺌ‬ ‫ا ﺌ ات‬ ‫۽‬ ‫ور آ‬
‫ر و آ ‪:‬‬
‫ــــــ ‪ ،‬ــــــ ــــــ ُ ــــــ ﺌر‪،‬‬ ‫! ــــــ اﺊ‬ ‫ــــــﺌﺊ‬
‫ــــــﺌر د ــــــ ار‪ ،‬ــــــﺌ ُ ــــــ آﺐــــــﺌد ــــــ ‪.‬‬ ‫دو ــــــ‬
‫و ؛ ا و ﺌ‬ ‫ڌار‬ ‫ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫و و‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫را ﺌن‬

‫ور آ ‪ ،‬يﮭ ر ‪،‬‬ ‫ريﮭ ا ﺌ ات‬ ‫يﮭ ر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﮗ‪/‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫و‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬
‫ﮭد ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ .‬ﺎ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن ﺐ ‪،‬‬ ‫ﺐ ُ ا ﺌ ات‬ ‫ﺌ ڏا ﺌ ۽‬ ‫ﺌ ۽‬
‫ي ﺌ ۾‬ ‫ﮭ د ﺌ ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮭو‬ ‫يڏ‬ ‫و ن‪ ،‬۽ ا ي‬ ‫ن‬ ‫ن ڏا ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ن۽ا‬
‫َار )‪ (Stakeholders‬ﺐﮢ و ن‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌﮛ ﺌﺊ‬ ‫ي‬ ‫و ن‪ ،‬۽ ﺌ‬ ‫ﮗ‬
‫ﺌر“‬ ‫ﺌ ﺎ ”‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌر“‬ ‫ا ﺌن وٽ ”‬ ‫و آ‬ ‫ﺐ ﺌن‬ ‫ﮭ ۾‪،‬‬ ‫ﺋ‬
‫ام ۽‬ ‫۾ا‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﺎ آﮡﮙ‬ ‫ﺌﺊ “‬ ‫‪ .‬ان ﺐ ران ”‬ ‫ﺌ داراﮡ رو ار ڏﺊ‬ ‫ُ‬ ‫ا اض آ ‪،‬‬
‫ﺐآ ‪.‬‬ ‫اﮝ ﺌ‬ ‫ان‬ ‫تﺐ آ‬
‫و‬ ‫ر‬ ‫ﺐ ﺌد ﺋ ﺐ‬ ‫ڏﺊ ‪ ،‬۽ ان ﮗﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ل‬ ‫و آ‬ ‫ﮭ ۾ ا ﺌﮡﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫آ ‪:‬‬
‫ـــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ ‪ ،‬ـــــــ ن ـــــــ‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬
‫ــــــ ‪،‬‬ ‫ــــــﺌڙي ــــــ‬ ‫ر ــــــ ر ا ــــــ ن ــــــ ــــــ ‪،‬‬
‫وڏا ــــــــــﺌ ــــــــــ ــــــــــﺌ‪ ،‬ــــــــــﺌرڳ ــــــــــ ــــــــــ ن‪.‬‬
‫ر‪ ،‬د ﺌ‬ ‫ڏﮙ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ ،‬ل ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ‬ ‫و و آ ‪” :‬ا ﺌ‬ ‫ﺑ ﺌن‬ ‫ﮭﺐ‬ ‫ا‬
‫ڙ ر ﺌﺊﮙ‬ ‫‪،‬۽ا ﮭ‬ ‫و‬ ‫وع‬ ‫ﺐ‬ ‫آ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺐ ﺌ وٽ ﺌ ‪ “.‬ﺌ‬
‫ﺌن‬ ‫‪/‬‬ ‫ير‬ ‫ﺌوَ ﺌ‬ ‫ي؛ ا ﮭ ي ل‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺑ‬ ‫ڙ ﺌﺊ‬ ‫‪،‬۽‬ ‫ر و‬ ‫ا‬
‫۽‬ ‫يآ ۽‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫اآ‬ ‫د ۾‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫رﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺊ ‪،‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺊ‬
‫ﺌر‪.‬‬
‫ر ﺌ‬ ‫ريﮭ‬ ‫ﺌل ﺌم ﺌ ۽‬ ‫ُ‬ ‫ﮭ ا ﺌ ڙ ﺌ آ ‪.‬ا و‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮭ۾ ُ ا و آ‬
‫ﺌر ُ‬ ‫ﮭ ﺌن‬ ‫‪،‬۽ا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌن‬ ‫ريﮭ ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺌن ڏ و آ ‪ .‬ﺌم ﺌ و‬
‫ﮭ‬ ‫ﺌم ﺌ ﮭ‬ ‫َ آ ي‪،‬‬ ‫۾ ريﮭ‬ ‫‪.‬ا ي ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ و‬
‫۾ و ﺌري ﺌ‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ان راﮡ ﮭ در ڏ ‪ ُ ،‬ريﮭ‬ ‫ريﮭ ﺌن ﺐﺌ ﺌ ي ﮡ‬ ‫ﺐ ﺋ‬
‫‪،‬‬ ‫ٽ۾ﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺌن ﮢ‬ ‫ﺐ ﺌرﺊ ﮭ‬ ‫ﺌ؟‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡﺌ‬ ‫ي ﺌ؟ ﺐ ۽‬
‫آﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌم ﺌ ﮭ ۾ ﺑ‬ ‫ﺌ ﺎ را آ‬ ‫!؟ ﺌ‬ ‫ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ا ا زن ۽‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺌرو‪ ،‬ان‬
‫ُ‬
‫ﺌر ۾ ﺋﺌري و ﺋ ‪ .‬ان ﺌ ﮭ‬ ‫ق ر ‪ ،‬ا ﺌ ﺊ ﮗﺌ‬ ‫ﺌم ﺌﮡ ۾‬ ‫۾۽‬ ‫‪،‬‬ ‫כ‬

‫‪.‬‬ ‫ﺌڻ ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ن‪ ،‬ﺌﮡ ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ﺌ نﺐ ﺌ‬ ‫‪ ” :‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬
‫۽‬ ‫ا ڙ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ن آ ‪ .‬ا ﺌﮡ ﺌڻ ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌز ﺌر ﺌ ن‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ن آ ‪“.‬‬ ‫ﺌز ﺌر‬ ‫دؤرن‬
‫ﺌ يﮭ‬ ‫ﺌ ان ال ُا ﺌري ۽‬ ‫۾ ا اﮗ اﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ح ﮭ ﮢ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ ن آﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ۽ اَ ُ‬
‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ان آ ‪ ” :‬ﺑ‬ ‫ﮢ ﮭ ﺌن ي‪،‬‬ ‫ﺌت‪ ،‬ﺐ ا‬ ‫ڙن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ ڏا‬ ‫ﺌب‬
‫ع‬ ‫آ ‪،‬۽ ُ ﺐ‬ ‫ُا ﺌر‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ﺌج ۾ ﺌ‬ ‫ع ‪ ” :‬ﺑ “‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ر ۽ ي ﺌج‪ “.‬ﺐ ﺌدي‬
‫را ﺐ‬ ‫ﺌ آ ‪.‬ا ﮭ‬ ‫ﺌص ۽ ﺌم‬ ‫ﺐآ ‪ ،‬ﺑ‬ ‫وڌ ۾ وڌ‬ ‫ا ﺌن‪ ،‬ﺌ ا ﮭ ﺌ‬
‫ﺌ ‪.‬‬ ‫ﺌﺐ و ﺌ‬ ‫ن ار و ن آ ‪ ،‬ﺐ ا ﮭ‬ ‫آ ‪ .‬ﺑ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮙ ۽ ور ﺌﺊﮙ‬ ‫آ ‪-‬‬
‫ﺌ آ ‪ “.‬ا ﺌس )‪(Sensation‬‬ ‫ذا‬ ‫ار ڏ و آ ‪” : .‬ا‬ ‫ﺌ ۾ ﺌﮡ ﮭ رو ﺐ ﮢ‬
‫ي ‪ ،‬۽ ا ﮭ دم ي ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ وارو ور ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫)‪ (Reason‬ﺌ ﺌ ار‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ وارا‬
‫و و وڌاﺊ ۽ ا ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫“ ﺌ اﮡ ۽ اد ﺑﺌﮡ ﺌ ‪-‬‬ ‫ع ﺌن ”‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌﺊ ﺌت‪ ،‬ت ۽‬ ‫ي ‪ ،‬۽ ان‬ ‫ﺋ ”ڊ “‬ ‫ﺌ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ا‬ ‫ي‪ُ ،‬‬ ‫رو ﺌ ي ا ز ۾‬
‫ﺋ‬ ‫رڊ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺐﺌ ﺌ ي‬ ‫ﺌ ۾‪ ،‬ﺑ‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫‪:‬‬ ‫ڻآ‬ ‫‪.‬‬ ‫۾ڏ‬ ‫ﺌج‬
‫آ ‪:‬‬ ‫ﮢ ﮭ۾ ﺌو ﺌآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ع‬ ‫و آ ‪.‬‬
‫ﺌ رآ ‪.‬‬ ‫ي ‪ ،‬ان ي ا ﺐﺌ ر ﺌ‬ ‫ت ‪ ،‬رﮗ ا ﺌن ﺑ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫‪ -1‬ﺌﺊ ﺌت ۾‬
‫ﺌ ن ﺌم ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺌرن ۾ ﺑ‬ ‫ﺑ‬ ‫ي آﺊ آ ‪ ،‬۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺎ ا ﺌن‬ ‫‪-2‬‬
‫ﺌ ر‬ ‫آ ‪ ،‬ﺑ ﺐ‬ ‫ﺌدن ﺌن ﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ا ر ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آڌار ﺋ‬ ‫ﺌج ۾ ر‬ ‫‪ -3‬ﺌﮡ‬
‫ﺌﺊ آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ان ڏا‬ ‫آ ‪ ،‬ان ي ﺊ ا ﺌن ا ﮭ ﺌن ﮗ‬
‫ٰ۾‬ ‫) ﺑ‬ ‫رو ﺌ‬ ‫ﺐا آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ -4‬ﺌج ۾ ا ﺌن ﺌ‬
‫ﺐ ﺌدي آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﺑ ﺐ‬ ‫ٰ ۾( ﺐ ﺋﺑ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫روپ‬ ‫۽ ﺐ ﺌوت‬ ‫۽ و ِو ڙل ﺌ ۾ ﺑ ‪ ،‬ا‬ ‫‪-5‬‬
‫ﮭ‬ ‫ان ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ِ ﺌﺊ‬ ‫ع‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺋ‬ ‫وﺐ ﺋ‬ ‫ن ﺌن‬
‫ا و وڏو ر )‪ (Value‬آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑ‬ ‫و ال آ‬ ‫ڙآ ‪”:‬‬ ‫۾ ﺐ وﮡ ڙ ۽ دل‬ ‫ا ﺌري ڍا‬ ‫روا ۽‬
‫ﺌس‬ ‫ُ‬ ‫ا ﺌا‬ ‫ﺌن ﺑ آ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫اب آ‬
‫ﮙ ۽ ان‬ ‫ت‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌن ﺑ آ‬ ‫ڏا‬ ‫ي ‪.‬‬
‫ري ۽‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺑ‬ ‫ُ‬ ‫آر‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ڻ‬ ‫در ﺌ‬
‫ﮙ‬ ‫ي‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﮭ ﺌن ﺑ ﺋ راڳ ۽‬ ‫ُ ﺌ‬ ‫آواز‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ﺑ‬ ‫وڏي ﺌن وڏي رن ﺌن ا ﺐ ر آ‬ ‫‪ .‬ﺑ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺑ آ ‪،‬‬ ‫د‬ ‫ا‬
‫ﺌر آ ‪“.‬‬
‫ڙ آڏو‬ ‫ر‪،‬‬ ‫را‬ ‫ع‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﮭ ُ ي ﺌن‬
‫ي‪ ،‬آﺊ ن اﮗ وڌان ‪:‬‬
‫ــــــــ َــــــــ و ُــــــــ ر ــــــــ ‪ ،‬ــــــــ َــــــــ و ــــــــ ‪،‬‬
‫ـــــــــــ ‪ ُ ،‬ـــــــــــﺌﮡ ـــــــــــﺌڻ ـــــــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــــــ د ـــــــــــﺌ‬
‫ان ڏ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر“‬ ‫” رپ ۾ ﺋ‬ ‫ﮢ ﮭ ‪،‬‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌب ۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺌڻ ﺌ آ ن‪،‬‬

‫۾‪،‬‬ ‫م‬ ‫ﺐ‪،‬‬ ‫ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﮢ آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ۽ ﺌر‬ ‫ا ﺑﺌر ﺌن ﮭ ﺐ‬ ‫ع‬ ‫و آ ‪.‬‬
‫۽‬ ‫؟ ﺌ ا ﺌن ا ﺋ و‬ ‫ﺌ ڻ‬ ‫ﺐ ﺌ آ ن ۽ ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ِ ڏﺊ‬ ‫ي ﺌن ﺌﺊ ي و ﮙ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ن ﺌن‬ ‫اري‪ ،‬ﺌ داريﮭ‬ ‫ن ﺌ؟ ﺋ رپ ﺌ ﺌ ا‬ ‫يﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫داﺊ ۾‬
‫ڏا‬ ‫ﺌل‬ ‫رو‬ ‫رات ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫۽ ﺌ ﺌن ﺌ ﺌﺐ ﮭ ﺌن ﺌ آ ﺌ‪ ،‬ﺌ ا‬ ‫ﺌن ﺌورا‬ ‫ا‬
‫ُ ج آ ‪ ،‬ا ﮭ ۾ اڳ وارن‬ ‫ع‬ ‫ﺌﮗ ﮭ واري دؤر ﺐﺌﺐ آ ‪،‬‬ ‫نﮭ رپ ۾ ﺋ‬ ‫ن؟ ﮭ ﮢ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬
‫دؤر ﺐ ﺌ ﮙ ﺌن وار‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫رڏ و آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ و ﮙ‬ ‫ﺎ ۽ رو‬ ‫دؤرن‪ -‬ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫يﮭ ۾ ن اﮗ‬ ‫يﮭ ﺌﺊ ‪ .‬ا ﺌ اراﮡ ِرا ﮭ آ‬ ‫و آ ‪ -‬و ي ارڙ ۽ اﮡ‬ ‫ﺐ ﺐ ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌﺐ ﮢ ‪ ،‬ا ي اﺊ ۽ ﺌ ا از ۾‬ ‫ع‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ )‪470‬ع( ﺌن ُ اﺊ و‬ ‫و ﺌت‪ ،‬رو‬ ‫ﺌم ح رپ ۾ او ا دؤر )‪(Age of Darkness‬‬
‫ي“‬ ‫ِا ل ﺋ ا ِو ﺋ ِان‬ ‫ﺌب ”دي‬ ‫ا‪ ،‬ن‬ ‫ڏ‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺑ‬ ‫ﺌ روم‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌل ا ال ﺐ ڏ ﺌ و ﺌ آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﮭ ۾ رو ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ِ ا ا ِ س )‪(Miranda Twiss‬‬ ‫‪،‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺐﺌد ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫و ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ر ﺌن و‬ ‫ﺌن ﺌ ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺌ وا‬ ‫۽ ا ﺌﺊ‬ ‫ﺐ ﺐ ‪،‬و‬
‫و ‪.‬ا و‬ ‫ﺌ َ َ ﺌن ۽ و َ ﺐ ل ﺌن ا ور ور‬ ‫و ﺊ ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬ن اﺋ ﮘ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌ ڏا ‪ -‬ﺌص‬ ‫ﺌج‬ ‫‪) .‬رو‬ ‫و ﺌ زﺌ‬ ‫ور آ ‪ ،‬ا ﮭ ز ﺌ ۾ ﺌﺊ ا ﺌ ا ي ﺑ ط ﺋ ‪ ،‬ان‬
‫و‪:‬‬ ‫رت ۾ ﺋ ‪ .‬او ﺌن ﺌم ر ا ُ و‬ ‫ي ﺑ ا‬ ‫‪ (.‬ﺌﺊ‬ ‫ن ۽ ا ﺌد ار ‪ -‬وڏو ا‬ ‫ر ا ﺌد ا‬
‫ﺌل‬ ‫و و و ا‬ ‫ڏ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫‪ “.‬ا ﮭ ﮡ ﮭ‬ ‫۽ و ﺐﺌ ي و ﺌﺊ ر‬ ‫”روم ي ر‬
‫ار ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ ڏ ‪ .‬ا ﺋ ﺋ ‪ ،‬ڙي‬ ‫ڏ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫اڏاوت اﺊ ‪،‬‬ ‫آ‬
‫ا ﺌ ﺑ ڏ وﺊ روم ي ر‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫‪64‬ع‬ ‫و ‪ .‬ا ﺌ ‪19‬‬ ‫آرا ﺌ ڏا‬ ‫ﺌن ﺌ‬
‫ُاڀ ﺌن ﮗﺌ ن‬ ‫‪ ،‬آڳ ۽‬ ‫و ‪ ،‬روم ي ر‬ ‫ﺌ‬ ‫او‬ ‫آ ‪ .‬ا ُ ي ڏاڍو ش ۽ ا و ﺌرو ڏ ﮙ‬
‫ي‪ ،‬۽ و ﺌﺊﮙ وع‬ ‫ﺌ دل ڏار ڙ آواز ُ ا‪ .‬ا ي و ۾ ﺐﺌ ي‬ ‫۽ دا‬ ‫ُ‬ ‫رڙ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌ ڏ ﺌ ۽‬
‫و‬ ‫وا ا‬ ‫ﺌر ۽ ر ﺐﮢ و ‪.‬‬ ‫وڏو‬ ‫ور ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ روم‬ ‫ﺋ ‪.‬ا ﺋ‬
‫۾ واڙ و ‪ ،‬اﺊ ن ڏ ن و ن ۽ ﺌر و ‪.‬‬ ‫ﮗ ﮗ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫ﺐﺌ ﮘﺌﺊﮙ ا ام ﺌﺊ‬
‫ي‬ ‫ﺐ ﺌد وڌو ۽ ري رپ ﺌ دؤرا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌل ﺌ‬ ‫ب ﮙ ﺌن ُ‬ ‫ٰ‬ ‫ت‬
‫ﺐﺌ ﺌ ي ﺐ ﺌد ‪.‬‬ ‫ار ڏ و ‪ ،‬ﺌ ﺌﺊ‬ ‫را ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫روم‬ ‫ُ‬ ‫رو‬ ‫ﺌ ن ڙ ن‪ .‬اﮗ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ار‬ ‫ﺌري ر ‪ .‬ا‬ ‫ار ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﮝ ﮝ‬ ‫و ﺌت ‪،‬‬ ‫ﺌﺊﺎ ر ‪ .‬ا ﺌن ﺌن او ا دؤر‬ ‫پ‬
‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮢ ﮭ۾ڏ و ‪.‬‬ ‫اﺊ ا ال‬ ‫ن ﺌ ن ُ ن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ور ۾ ر ﺌﮡ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺐﮢ‬ ‫ا ﮭ ﺌن – روم ا ﮭ‬ ‫وع ‪،‬‬ ‫ﺐ ُا ﺌن ﺊ‬
‫۽‬ ‫ﺋ ‪ ،‬۾ ﺐُ‬ ‫و ﺌت ﺌ ن‪ ،‬اد ﺑ ۽ آر‬ ‫ا ﮭ‬ ‫ﮢ ﮭ۾ ُ ا آ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬

‫ﺎ۽‬ ‫(‪ .‬ا ا ﺌس‬ ‫ﺌ آ ‪ ) .‬ﺌن اد ﺎ ۽ ﺌن آر‬ ‫ا‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌٽ‪ ،‬ﺌرڊو ڊاو‬
‫ﺌ ا۽ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫۾ روح ورو ۽‬ ‫ڙ ‪،‬‬ ‫واري ﺌ‬ ‫دارن ا ‪ ،‬ﺑ ُ ُ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ زور ۽ ﺑ ڙ ‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫ن ﺌﮡ –‬ ‫ﺌ ﺌ‪،‬‬ ‫و‬ ‫و روح‬
‫ڙي ُ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﺌﺊ ﮘﺌ ‪،‬‬ ‫ع ﺌن ن‬ ‫ﺌت‬ ‫ﺌڻ ﺌدري ‪،‬‬
‫ﺋ‬ ‫‪،‬‬ ‫ڙو ﺌﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ا و ﺐ ﺌن‬ ‫آ ‪ ،‬ﮡ‬ ‫ڌر‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬
‫ﮭ‬ ‫روم ۽‬ ‫ﺌ ا ر ﺐ ﺌد ا ﺌ‪ .‬ان ڏس ۾ ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ڌر آ ‪ .‬ا ﮭ ﺌن ا ‪ ،‬د‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬
‫ي‪ ،‬ام ا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺋ ‪ ،‬۽ ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫و ﺌت ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ُ و ﺌﺐ‬ ‫ﺌڻ ا ﺐ‬ ‫وچ‬
‫ير ﺌآ –ا ﺋ ا‬ ‫ﺐﺌ ن‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ﺌدري ﺋ‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ ۾ ﺌ‬ ‫ا ﺌڻ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا‬
‫ال ُا ﺌر ﺌ‪ ،‬۽‬ ‫اﺊ‬ ‫ف‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ۽ ﺌدر‬ ‫ﺌري ﺐ ﺌدي ﺌرڻ ﺐﮢ ‪ .‬ﺌر‬ ‫ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌﺊ ادارو ڏ ن‬ ‫۾ ور ﺌﺊ و ‪ .‬ا يﮭ ر‬ ‫۽ و‬ ‫– ﺋ‬ ‫ﺑ‬ ‫ر‬ ‫رپ ﺑ ﺐ ﺌدن وا‬
‫نو نآ ‪.‬‬ ‫ﮢ ﮭ۾‬ ‫ﺌﮭ ﺌن‬ ‫ﺌن ۽ ﮢ‬ ‫ن ﺌم وڏي‬ ‫و–ا‬ ‫و ﺐ ا ﺌر ۽ ﺐ ا‬ ‫ڏ‬
‫ﺌن ﺌ ن‬ ‫ﺌ در ر ﺌ‬ ‫يﮭ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ﮗ ﮙ ﺌن و‬ ‫يﮭ ۾ ﺌ ﺌﺊ ﺌم‬ ‫ي‬ ‫درا‬
‫۾‬ ‫ي ر ۽ ﺌﺊ‬ ‫ر ﺌل اﮗ‬ ‫ڏاﮡ ﺌن‬ ‫ر ‪ ،‬ﺌدري ﺌ ا ﺋ ﺌس )‪(Thomas Aquinas‬‬
‫ﺌ وٽ ي ﺋﺌ – ا ﺐ ر ﺌن ر ﺌن ان ﺌن ي ﮙ ﮘﺌ‪ .‬اﮗ‬ ‫‪-‬‬ ‫َ۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ڏار ڻ ﮘﺌ‪ .‬ا يﮭ ر‬
‫ﮜﺌﺊ ان ۾‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫۽ ادراכ ﺌن ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬اا ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ا ﺌﺊ ر ﺌﺊ ﮭ‬ ‫و و‬
‫ش آزادي ۽ ر ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫۽ﺋ ﺋ‬ ‫ر ﺌل ۾ ن ن ﺌﺊ‬ ‫و ‪ .‬ﺌڻ ﺐ‬ ‫اﺊ راز ۾‬ ‫آ‬
‫ارن‬ ‫)‪ (Renaissnace‬۽ ﺑ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ز‬ ‫يا‬ ‫و ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ا ﮭ‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫اداري‬ ‫ﺌ داريﮭ‬ ‫‪1789‬ع ۾ ا ۾ ا ب آ ‪،‬‬ ‫‪ .‬اﮗ‬ ‫روپ ۾ ﺌ‬ ‫)‪(Reformation‬‬
‫ﺌ – رو‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ﺐ ﺌل ن‪.‬‬ ‫ي‬ ‫آ ۽ آزاد‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ا ﮭ ﺌن اڳ رپ ۾‬
‫روپ‬ ‫ﺌ‬ ‫و ‪،‬‬ ‫يو‬ ‫ا‬ ‫۾ ور ﺌﺊ وﺊ ‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ا ﺌ وا‬ ‫ﺌ ُ‬
‫ﺌ ۽‬ ‫وارن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ۽ ڏ ﮙ ۾ ب‪ .‬رو‬ ‫‪ ،‬او ۾‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ .‬او ۾ رو‬ ‫ڏ ﺌﺊ ۾ و‬ ‫۾‬
‫رت ۾ ﺑ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ا ﺌد ا‬ ‫ﺌ ڏ و ‪.‬‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ﺌ ڏ ‪ ،‬ان‬ ‫ي ﺌخ‬
‫ن وڏو‬ ‫‪ ،‬ا ﺌد ا‬ ‫و‬ ‫ڙن ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌد و‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫آ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫‪ .‬ﺌڻ‬ ‫ظﺐ‬
‫‪،‬‬ ‫رت ۾ ُا‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺐ ار ﮭ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ -‬۽ ﺌڻ ﺐ ا‬ ‫اﺊ‬
‫ﺋ ُا ﺌر ز ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ا ﺌڻ ۾ ا‬ ‫ﺌ ‪،‬ا و‬ ‫وڏو‬ ‫وع ۾‬ ‫يﮭ‬ ‫ا ﺋ ارڙ‬
‫)‪1689‬ع( ۽ ا ﺌد رو )‪1712‬ع (‬ ‫ﺌﺐ )‪1588‬ع ﺌن ‪1679‬ع(‪ ،‬ﺌن כ )‪1632‬ع ﺌن ‪1704‬ع(‪ ،‬ﺌ‬ ‫۾ ﺌ‬
‫ﺌ آ ؟‪ ،‬ا ٰ ا ار ﺌ آ ۽‬ ‫ﺌ آ ؟‪ ،‬ي‬ ‫وع ‪ :‬ر ﺌ‬ ‫وري‬ ‫و ه ا ﺌ آ ‪ .‬ﺐ ﺌل ا‬
‫ا‬ ‫ﺌ ﺌ ا ﺌر‬ ‫ﺌ آ ؟‪ ،‬ر ﺌ ۽‬ ‫۽‬ ‫ا آ ؟‪ ،‬ا ب‬ ‫‪ ،‬ان ﺌ ا ﺌر‬ ‫ﺋ ﺋﮙ‬
‫)‪1770‬ع‬ ‫و ن‪ .‬ا ﮭ ڏس ۾ ا ﺌد‬ ‫ﺌن‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ي روا‬ ‫۽‬ ‫؟‪ -‬ﺌ ‪ -‬رو‬ ‫ا‬
‫اﺊ‬ ‫ر ﺌن ﺌر ‪.‬‬ ‫ﺌر‬ ‫و ‪ ،‬س‬ ‫)‪ (Logic‬ﺐﺌد ﺌ‬ ‫‪ .‬ا ﺌد‬ ‫ﺌل ڏ‬ ‫(‬
‫)‪1812‬ع‪1816 -‬ع(‪،‬‬ ‫ﺌب ﺌ‪1807) “The Phenomenology of the spirit” :‬ع(‪“The science of logic” ،‬‬
‫ار ڏ و آ ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫)‪1817‬ع( ۽ ﺌ ﮢﺌ‪ .‬ا ﺌد‬ ‫ن‬ ‫”‪،“Philosophical sciences‬‬
‫۾ ﮢ ﺌن‬ ‫آ ‪ ُ .‬رﺌ‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ادارو ار ڏﺊ ‪ .‬ان ﺌ ۾ ُ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌل ر ُ ر ﺌ‬
‫آ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫رﺌ‬ ‫ﮢ ۾ ﮢﺌ ا ﺌر ڏ ﮙ ي ‪ .‬س ﺌل آ‬ ‫ﮢ ن ﺐ ن۽و‬
‫ﺐ‬ ‫ا ادي ارادن ﺌن ا ﮝ آ ‪ .‬ا ﺌ‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ارادو )‪(Will‬‬ ‫ﺌﮡﮙ اوزار )‪ (Tool‬ﺌ ‪ .‬ر ﺌ‬
‫ﺌ ي واري‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ا ﺌل ا ﺌد رو‬ ‫ا ﺌد‬ ‫وآ ‪.‬ا ﺋ ﮘ‬ ‫م ﮢ يآ ‪،‬ا‬
‫ن واري ﺌ‬ ‫ﺌم ﮢﺌ ا ﺌر ڏﺊ ‪ ُ ،‬ا ﺌد ا‬ ‫رﺌ‬ ‫ا ﺌد‬ ‫دي آزاديﮭ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫۾ ڏ ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬
‫و ‪.‬‬ ‫ﺋ ن ُ ﺐ ﺌر ﺌ ل ُ‬ ‫وﺌ۽‬ ‫ﮗ‬ ‫ان اﮡﺌ‬ ‫‪.‬اﺋ‬ ‫و‬ ‫ﮢ و‬ ‫ر‬ ‫رﺌ‬
‫ا ب‬ ‫ا ﺌدن‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮗ ‪ ،‬ارن واري‬ ‫ي ﺌن آﺐ ﺌري ‪ ،‬۽ ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫روا‬ ‫ا يﮭ ر‬
‫‪.‬‬ ‫دار ادا‬ ‫ا اﺊ‬ ‫ُا ﺌر واري‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ر‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌن‪ .‬ﮭ‬ ‫آ – ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌآ ‪،‬۽‬ ‫ﺌ ﺌ را ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﮢ ﮭ‬
‫ﺌ ﺌن آ ‪ ،‬۽‬ ‫ع‬ ‫ﺌ اد‪ ،‬ر ڍ زﺐ د آ ‪.‬‬ ‫ڙآ ‪،‬‬ ‫ﺌدي ا ﺌس‬ ‫ي۽‬ ‫ﮢ‬
‫ﺌ ار ﺎ ۽ ِ ﺌﮭ ۾ آ ‪ .‬نﮭ‬ ‫ا روح ان‬ ‫ُ ر ﺌ۽ا‬ ‫ﮢ ﮭ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ﮭ ﮢ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌدن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌر ﺌ ﺌ ﺐ ﺌن ﺌ و ﺌ آ – ادب ۽‬ ‫ﮢ ﮭ۾ ﺋ‬
‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺐ ر ا ﺌر‬ ‫ﺌن‬ ‫۽‬ ‫ي‬ ‫ﺌر ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌ‬
‫ع ۾ ﮭ ﮢ وڏي ﺌر‬ ‫“آ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮢ ”‬
‫۽ﺐ‬ ‫ﺌا ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ اج‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ﺌن‬ ‫و د۾ا ﮙ‬ ‫رﺌ‬ ‫ور ﺌﮛ ‪ ،‬رﮗ‬ ‫‪ .‬ي‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫۽ ُ ﺌن ي‬ ‫ور ﺌﮛ ‪،‬‬ ‫ﺋﮙ و‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽ا‬ ‫ور ﺌﮛ ‪،‬‬ ‫وا ﺑ ﮭ ِ ﺑ ت ‪.‬‬
‫ﺌ نر‬ ‫ﮭ‬ ‫۾ آ ‪ ،‬ان‬ ‫ڌر ﺐ ﺌدن‬ ‫ور ﺌﮛ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫و‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫ﺌﺐ م‪،‬‬
‫ڙ۽‬ ‫۾‪ ،‬ﮗ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ﮭ ﺌ اﮗ‬ ‫و ‪ ،‬ا ﺊ ﺑﺎ آ‬ ‫ا از‬ ‫و ‪ -‬ﺐﺌ ﺌ‬
‫وارن ﺐ‬ ‫اب َ ﺌ‪ُ ،‬ا ا ﺌن‬ ‫ا‬ ‫۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮘﺌ ﺌر درد ۽ اب ﺐ ار ر ڙ‬
‫ت وڌاﺊ ر ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ر ﺌ آ ‪ -‬درد‬ ‫ﺌﺊ ا ِ‬ ‫وڍ َ ﺌ – ا ا ا ۽ ﺌ ﺌري‪ ،‬اڄ ڏ‬ ‫ور ﺌﮛ ﺌ َ َ‬
‫ﺑ رﺌ‬ ‫ﺌ ﺋﺌ ن ‪-‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌريﮭ‬ ‫۾‪ ،‬ا ٰ ا ار ۽ د‬ ‫رﺌ‬ ‫م ر‪،‬‬ ‫وارا‪،‬‬
‫م اڏاوت ﺋ ﺋ‬ ‫ﺎ ﺐ ﺌد‬ ‫‪،‬‬ ‫ن وا‬ ‫‪ .‬ا ﺌس ۾‬ ‫ﮙ‬ ‫)‪ (Theocratic State‬۾ ﺌ‬
‫ﺋ و ‪.‬‬ ‫ﺌﮗ ڙ‪ ،‬ﺌ ﮢ ڙ ۽ ا ﺌس ر ڙ‬ ‫ﺋ‬ ‫ر‬ ‫‪-‬‬
‫‪،‬‬ ‫ان ﺌ دن‬ ‫‪1882‬ع ڌاري‬ ‫ﺌن ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺐ ﺌد ا ي‬ ‫ﺎ‪/‬‬
‫‪:‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺌ ) ﺌب( ۾ ﺌب‬
‫ﺊ اري ۽‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌﺊ ا‬ ‫ﺌن م ڙ ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ا م داﺊ ي ۾ ا‬ ‫د‪،‬‬ ‫”ا‬
‫م‬ ‫م‪،‬‬ ‫ﮙ ﺌن ﺊ ا ﺌن‬ ‫ﺋﮢ ۽ ﮡ آ ‪ ،‬۽ ا م‬ ‫م آ ‪ .‬ﺌد ر ‪ ،‬او ﺌن ا م ﺊ‬ ‫ﺌري ر ﺌ ‪-‬‬
‫ﺌ !“‬ ‫ور‬ ‫ا ﮭ ﺌن ا ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ﺌن ﮙ ﺌن‬ ‫و ُاڀ ﺌرو ﺋ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌرا ﺌرو!‬
‫رت ۾‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪ ،‬اﺐ ‪ ،‬دارن‪ ،‬ﺌ دارن ۽ ز ارن ‪،‬‬ ‫ﺌن َ‬ ‫َ‬ ‫آ ﺌ ﺌن اﮗ اﮡ ﮭ ۾‪،‬‬ ‫ڏا‬
‫ﺌ اج ﺌن و ﺌداريﮭ ا ن ‪،‬‬ ‫وا ‪1906‬ع آ ‪ .‬ا ﺋ ا‬ ‫ﺌن ﮙ آ ‪.‬‬ ‫رڊ‬ ‫ل‬ ‫واﺊ ا ۽ ر‬
‫وﺊ ‪.‬‬ ‫وﺊ ‪ -‬۽‬ ‫اﮗ اٽ ﺌر‬
‫۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﺑﺌل‬ ‫ر‬ ‫ا ﺑﺌل‪ ،‬ﺌم‬ ‫ڊا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا آﺐﺌد‬ ‫ﺋ ڏا‬
‫ﺌب‪، ،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫م ار ڏ ۽ ُ‬ ‫ﺌ ور ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌ ﮙ ﺌ ﺌﺊ ا ﮗﮢﺌﺊ ي ‪:‬‬ ‫ﺌ اج ا ي ر ﺌ‬ ‫ر ﺌ ﺐﮢﺌ و ‪ .‬ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫۽ﺐ‬
‫‪“I demand the formulation of (this) consolidated Muslim State in the best interests of India and‬‬
‫‪Islam. For India it means security and peace resulting from an internal balance of power…. Besides,‬‬
‫‪Muslims in the North West of Inida will prove the best defenders of India against a foreign invasion,‬‬
‫”‪be that the invasion the one of the ideas or of bayonets.‬‬
‫ﺌدن و ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌن ۽ ا م‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ا ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫”آﺊ ن ُ‬
‫و‪ .‬ا ﮭ ﺌن ا ‪ُ ،‬ا ‪ -‬او‬ ‫ازن‬ ‫ا رو‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎﺐ ﺌ ۽ا آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ا ﮭ‬
‫ﺌﺐ و‬ ‫ﺌ‬ ‫ا– ا ﺌ ﺌ ‪/‬‬ ‫ﺌ ﺌﺐ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﺌن ﺌ‬
‫ﺌ ‪ /‬ﺌرن ‪“.‬‬
‫ﮗﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ כ‬ ‫ﺌن‪ ،‬آ‬ ‫وڏن ﺐ‬ ‫ﺌن د‬ ‫۾آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ور ﺌﮛ‬ ‫اﮗ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌر رو ﮙ ‪،‬‬ ‫ڙ ﺌ ۽ ﺌرن‬ ‫( ﺌن‬ ‫ُا ‪ -‬او ) و‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ آﺊ‬
‫ﺌن ور ﺌﮛ وارا َم ﺌ ﺐ ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ا ذ‬ ‫‪-‬آ‬ ‫و ‪-‬۽ا ﺋ ا‬ ‫ڏ‬ ‫ح‬ ‫ﮙ ‪،‬‬
‫‪،‬۽‬ ‫وڏو و‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌح ﺌ ﺎ آ ‪ ،‬ﺌڻ‬ ‫ڏا‬
‫‪1947‬ع واري‬ ‫آ‬ ‫‪ .‬ان ڏس ۾ ﺌر‬ ‫رڏ ﮙ ﺋ‬ ‫رﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ و‬
‫ﺌ ‪:‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫‪ -‬ا ﺌﺊ ﮗﺌ‬ ‫ﺌص ا ڏ و‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺌ و ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺌريﮭ ۽ ﺌ آزاديﮭ ﺌ‬ ‫د‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌﺊ‬ ‫ول ﺌن ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ ي‬ ‫”ا‬
‫ا‬ ‫ي اﮡ ۽‬ ‫ﺐﺌا ﺌر آ ‪ .‬ان‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﺐ‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺑ ﺌ ﺌا ‪،‬‬ ‫اڄ ﺌﺊ‬
‫ون – س‪-‬ا‪-‬‬ ‫ن‬ ‫ﺑ ي ڻ ﺐ اﺐ آ ‪) “.‬ڏ ص‪ ،154 :‬ﺌﺊ ا‬ ‫ور ﺌرن‬ ‫ﮙ‪،‬‬ ‫ﺌري(‬ ‫)آزادي ۽ د‬
‫ب‪ ،‬ﺌ ‪1976‬ع(‬
‫ڏ وﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺑ ‪ ، 149 :‬ﺌح ﺌ ﺎ ‪ 21‬ﺌرچ ‪1948‬ع ڍا ﺌ ۾‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌﮗﺋ‬
‫‪:‬‬ ‫۾‬
‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ڻ‬ ‫و ا ﺌن ﺌﺐ ‪ ،‬ي آ ن ۽ ﺌڻ آ ن – ﺐ‬ ‫و ﺌﺊ و‬ ‫ڻ ﺌن آ‬ ‫”ا ﺋ‬
‫آ ن‪“.‬‬
‫وﺌ‬ ‫ور ان‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫او آڙا ۾ و‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ور ﺌﮛ ﺌن ‪،‬‬ ‫م و‬ ‫ﺌﺊ ي ﺌن‬ ‫ا ﮭ‬
‫ي ۽ وا ﺌﺊ ي‪.‬‬ ‫ي‪ ،‬ﮗ‬ ‫ي‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ي۽‬ ‫آ –‬
‫ر ﺌﺊ و ڏ آ ‪ .‬ﺌص ر‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن۾ ي‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬
‫و ﮗ آ ‪.‬۽ا ﮭ‬ ‫۾‪،‬‬ ‫ﺌن و ﺌ ڍا‬ ‫۽ ي ﺌﮡ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ور ﺌﮛ ﺌن‬ ‫آ‬ ‫وا‬ ‫ا ﮭ‬
‫ا‬ ‫جآ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ڏ و آ ‪ .‬ا ﺌ ﺊ و‬ ‫و آ ؟ ا و ﺐ ﺌن وڏي ﺐ اﮡ ۽ ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ﺌدي ﺑﺎ‬
‫ﺌر ‪،‬‬ ‫ن ﺐ‬ ‫۽ ﺐﺌ‬ ‫ر ﺌ و ﺌ آ ن؟‬ ‫ا ا ﺊ‬ ‫ﺌﮡ ن ا‬ ‫ن ۽ ان‬ ‫۽ و ﺌق ر‬
‫ن‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ و ر ﺌ‬ ‫و‬ ‫ڌر ۽ ا‬ ‫ﺌڙ ي‪ ،‬ا ۾‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬
‫م ﺐﮢﺌﺊ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ن ﺐ ﺌن ن آﺊ ا ﺌر‬ ‫۽ ﺐﺌ‬ ‫ي ‪ ،‬ور ﺌﮛ ﺌن‬ ‫ا ﺌن ان ڏس ۾‪ ،‬ر ﺌﺊ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ري‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ري دؤر‬ ‫۾ ڏ ﺋ وﺊ آ ‪ -‬۽‬ ‫ڌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬
‫ن ۾‪،‬‬ ‫ا ﮝ ا ﮝ ﺌ ا ﺌﺊ‬ ‫ا‬ ‫ڻ‪ ،‬ﺐ س ۽ ﺌر ﺐﮢﺌﺊﮙ ‪ -‬ا ي ﺌﺊ‬ ‫ﺊ ر ﮙ‪ ،‬ا از‬ ‫آ ؟ ن ﺐ‬
‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫روش‬ ‫ﮘﺌ ﺌر ِ‬ ‫ﺋ ﺌن ڌ ﺌن ﺌﺊﮙ‬ ‫ادو ﺐ ان ا ي‪ ،‬ن ا‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬
‫ﮝ ﮝ ﺑ ل يو ڙ‬ ‫۽‬ ‫و ۾ ا‬ ‫ﺌ ﺎ ﮢ ۽ ڏاڍي‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ م د ر ﺌ‪ .‬ا يﮭ ر‬
‫ﺌريﮭ‬ ‫ﺊ و‬ ‫وڏي ۽‬ ‫روپ ۾ آ ‪ ،‬ﺌ ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫‪:‬‬ ‫ڏ ﮙ‬ ‫ِ آ ‪-‬‬ ‫ڏس ۾‪،‬‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫يآ ۽د‬ ‫”)‪ (1‬ا ﺌن‬
‫ن‪.‬‬ ‫ﺐ ادراכ‬ ‫ور‬ ‫ن۽د‬ ‫ادراכ‬ ‫ور‬ ‫)‪(2‬‬
‫ا ﺌ‬ ‫ارڻ ﺌ‬ ‫ور‬ ‫ا ﺌآ ۽د‬ ‫ارڻ ﺌ‬ ‫ور‬ ‫)‪ (3‬ا ﺌن‬
‫ﺐ ﺌد آ ‪.‬‬ ‫ادراכ ﺌ‬ ‫د‬ ‫۽‬ ‫ﮭ‬ ‫آ ؟‬
‫ا ۽ ﺌن ا آ ؟“‬ ‫ا ۽ ﺌن ا آ ۽ د‬ ‫)‪ (4‬ا ﺌن‬
‫رﺌ ۾‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌن‬ ‫اڄ ڏ‬ ‫و “ ار ڏ ا ﺌﺊ ‪ .‬وا ر‬ ‫”‬ ‫ي‪ ،‬ﺌڻ‬ ‫ﮭ ﮢ ﮭ‬
‫ور ﺌڙ ‪ ،‬ان ۽ ان‬ ‫ڌ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺋ و ‪،‬۽ا ﺋ ﺋ ‪،‬‬ ‫ر ”ڊ “‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌرڻ‬ ‫ِڌ‬ ‫ڏا‬ ‫ﺌم ڏا و ڙ ر‬ ‫ﺌ ﺌﺊ اريﮭ ۽ م ا‬ ‫ور‪ ،‬ڏ ن ڏ‬ ‫‪ ،‬ن۾‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫۽ ن‬ ‫م ان ا‬ ‫ڏا ‪،‬‬ ‫۽ ﺌس ڙ ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺋ وﺊ آ ‪ .‬ا ﮭ ا ي ﺌزכ‬
‫۾ ڙ دوزخ‬ ‫‪،‬ا ﺌ ۽‬ ‫‪،‬ا ﮭ‬ ‫ﺌﮡﮙ ﺐ ا ﺌ‬ ‫رﮗ ﺌد ي اﺊ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﺊ ﺌم‬
‫آ ‪:‬‬ ‫–‬ ‫ﺋ و‬ ‫ڌار‬ ‫ي ﺐﺌ‬
‫ﺌ ۽ ان ” ي ام از‬ ‫ﺌري‪،‬‬ ‫“ و آ ‪ ،‬ان ”آزادي“‪ ،‬د‬ ‫ي ام ”‬ ‫ر‬ ‫ﺌر‬ ‫”‬
‫آ ‪“.‬‬ ‫ﺎا‬ ‫“ ا ﺌن‬ ‫اﺐ ي ﺌ‬
‫ﮙ‬ ‫و‬ ‫ﺌﮡﮙ ﺌن – او ﺊ او – ﺌ از ﺐ اري ﺌﮗ ﺋ ‪ ،‬۽ ن‬ ‫ﺌن‬
‫۽ ﺌ ي ر ن ۽ ڌاڙ ‪ .‬ڙن‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌش‪ ،‬ا‪ ،‬ز‬ ‫ب‪ ،‬ار ن‪ ،‬ﺌن ‪ ، ،‬ا ﺌ ‪ ،‬ا ا ‪ -‬ﺌر‬ ‫ي ڏ ‪ .‬ﺌد آ ﺋ‬
‫۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﺊ ن ۽ ن ﺌ‬ ‫ُ‬ ‫و ﮙ ‪ -‬رات‪ :‬ڏ ﺋﺌ ﺐ ن ُا ﺌﮡ ‪ ،‬ﺌرن ﺌ د د‬ ‫در ﺐ‬ ‫و ﮙ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﮙ‪،‬‬
‫ﺌ ۽ اڻ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ن‪ ُ ،‬۽ ﺋ ن ﺌ ﮡ ﺌ ۽ وارث ش‪ ،‬رت ن و ڙ ﺌ ن‪ ،‬رت ُ ل‬ ‫َ ‪ ُ ،‬ﺊ و ُ ‪،‬ر‬
‫۽‬ ‫ڙا ن اﺊ ن ‪-‬‬ ‫ڙا‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺐ ﺐ ‪ ُ ،‬س‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ اُ ﺌڙا ِ َ ‪ -‬و‬ ‫ن ۽ ﺌﮡ‬ ‫َ ل‬ ‫ﺌون‬
‫َ‬
‫رن ۾‪ُ ،‬اٿ و ۾‪ ،‬ﮙ ڻ ۾‪ ِ ،‬ﮙ ﮗﺌ ﺌﺊﮙ ۾‬ ‫۾‪،‬‬ ‫۾‪ ،‬اﺐ ۾‪،‬‬ ‫م ا ۾‪،‬‬ ‫ن۽‬ ‫ن‬
‫ڻ ﺋ ڊ‬ ‫ز‬ ‫اﺊ ﮙ ﮘ ن ۽ ا ﺌس‬ ‫و ﺋ ‪--‬ا ن‬ ‫ﺌد آ ‪ .‬دل ﺋ ﺌ ُ ُ‬ ‫ﺌن ﺐ درد ‪-‬‬
‫َر ﺌﺊ‬ ‫ح ﺌن ﺌن‬ ‫“ واري ا‬ ‫”از ۽ اﺐ ي ﺌ‬ ‫وا ﺌﺊ ر ﺌ ﺋﺌ ‪ -‬رﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫َ ﺌ ‪،‬‬ ‫ڊ ‪،‬‬
‫و!!‬ ‫ي م‬ ‫ا و‬ ‫–ا ﺋ‬
‫ا‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌد“‬ ‫ده دؤر ﺌ ﺌ‬ ‫ﮢ ”‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺐ ار ر ي‪،‬‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ا ﮭ‬
‫ٽ ﺌ ﺑﺎ“ ڏا ‪.‬‬ ‫چ‬ ‫۽ آ ي ﮢ ” ي ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫ﺌب‬ ‫ي‪،‬‬
‫ﺌج‪ ،‬م‬ ‫اآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌر ﺑ‬ ‫۽و‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ڏا ﺌ‪ ،‬ﺌم ﺌد ‪،‬‬ ‫ﺌ ڏا ﺌ‪-‬‬ ‫و‬
‫م‬ ‫ﺐ و ا آ ‪ ،‬۽ ﮙ وا‬ ‫ُرכ وا‬ ‫۾‬ ‫چ۽‬ ‫ر ﺌ ُا ل ڙ ا آ ‪ .‬ا‬ ‫۽و‬
‫ڻ‪ /‬ڻ‬ ‫ِو – ا ﮭ‬ ‫ا ت‬ ‫ا‬ ‫ا ت‬ ‫ِو‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ُ ا۽ َ ﺌ‬ ‫ﺐ‪،‬‬
‫ڏا و ڙ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫כ‪ ،‬ز ‪ ،‬ﺑ‬ ‫ﺌج‪ ،‬م‪ ،‬و‬ ‫ﺋ‬ ‫وآ‬ ‫رﮗ ا ﺊ‬
‫اآ ‪،‬‬ ‫‪ .‬ا ڏا ﺌ ض ﺌس ۽ ذ ار‬ ‫ڏ ڙ ﺌج‪ ،‬م ۽ و ۾ ﺑ‬ ‫ﺑ ۽‬ ‫ﺌري ۽‬ ‫ڙ‪،‬‬
‫ﺌج‪ ،‬م ۽ و‬ ‫۽ ﺌ ﺌ ﺌن‬ ‫ڏا ‪،‬‬ ‫اآ ‪.‬ا‬ ‫و دو ‪ ،‬م دو ۽ ا ﺌن دو‬
‫‪ ،‬ﺋ ن م ۽ ﺋ ن ا ﺌس ڏ ﮙ‬ ‫‪ ،‬ﺋ ن ق‪ ،‬ان اُ‬ ‫–ﺋ‬ ‫ڙ ﮡ اڻ َ‬ ‫ح– َ‬ ‫ﺐ ن ۾ ۽ ۾ ‪ -‬ﺌر ۽ دا‬
‫ي‪،‬‬ ‫ي۽ ُ‬ ‫ي ۽ ﺌﮡ ي‪،‬‬ ‫راﺊ ۽ ُ‬ ‫ا آدر‬ ‫ا آ ‪ ،‬ا ﺊ ﺑﺎ آ‬
‫ا يﮭ ﺐ ر‬ ‫وآ‬ ‫يآ ۽و ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫اح وا‬ ‫ﺌ‬ ‫و اآ ‪،‬ا‬ ‫ﮭ ﺌن ﺐ‬
‫روا آ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫اح ڏا آ ‪ ُ .‬روا‬ ‫ي م‬ ‫ﺌ ﺎﺐ‬ ‫و‪ .‬ﺌ‬ ‫وڍ ُ َ ﺌن ﺊ‬ ‫ََ‬
‫‪،‬‬ ‫ي م ۾ اوﮡﺌ ‪،‬‬ ‫ي‪ ،‬ﺊ‬ ‫و ﮙ ادا ﺌري‬ ‫ي م درد ۾ ُ ي ﺌﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫‪،‬‬
‫ي م ن‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ازن‬ ‫ي ‪.‬‬ ‫دي و ﮙ‬ ‫وا ‪ ،‬ذ ار ۽ ُ ﺌ‬
‫ڻ ﺌ دڳ ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌرا ي‪،‬‬ ‫ي ‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن آ ‪ ،‬اُ ا‬ ‫ﺐ ن آ ‪ ،‬ا ا ﮗﮢﺌﺊ ‪،‬‬
‫۾ ﺌ ُ ﺌ ﺐ آ )آزاديﮭ‬ ‫ﺌن و ﮭ‬ ‫ﮭ‪ ،‬ﺐ ا ﺌريﮭ ۽ ِ ﺌ‬ ‫ا ُ اﺊ ‪ .‬اڄ ي م‪،‬‬
‫ڏا‬ ‫روا ۽‬ ‫ﺌر آ ‪ ،‬ا ا ي ﺊ‬ ‫د‬ ‫ﺐ‬ ‫ڏ و ي( ۽ ﺌ‬ ‫ُ ۾ اﺋ‬
‫ﺌب‬ ‫۾‪،‬‬ ‫ر ‪ ،‬ﺌص ح ي ﺌج‬ ‫ﮢ ﮭ ۾ آ ‪ .‬آﺊ ن‬ ‫ﺌﮡﺌ‬ ‫وا‬ ‫جآ ‪،‬‬
‫ِ وﺊ‬ ‫ازن‬ ‫ڏ ﺌن ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا ﮭ ۾ يﮭ ر ‪ ،‬ي ﺌج‬ ‫ﮢ ﮭ ا‬ ‫ﮢ ﺌن وڌ‬ ‫۾ ﺌ‬
‫ﺌا آ ‪،‬‬ ‫ا ا ٰ ﺌ ۽ ﺌ روا‬ ‫و و ا ا ﺌس ڏ ﺌر و آ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ح‬ ‫۾ روا‬ ‫آ ‪،‬‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﮭد ﺌ ن ﺌ ن۽ ن‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ﺊ ا‬
‫ر ۾ ا ادي ﺌ وا ري ‪ ،‬۽ وڏي‬ ‫ي۽ذ‬ ‫ﺌب‬ ‫ح‪،‬‬ ‫ا ؛‬ ‫ڙن‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌڻ‬
‫ر ا‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ڙذ‬ ‫ﮙ ۽ ﺌنﮭ ﺌن اﺊﮙ ﺌن ‪،‬‬ ‫ُ ﮙ‪ ،‬ﺌﺊﮙ ۽‬ ‫ﺌب ﮙ‪ ، ،‬ان‬ ‫ُا آ ‪،‬‬
‫כ‬ ‫س ڙ ﺑ‬ ‫۽ و ‪ َ ،‬ڙ۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺊ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌب ﮙ ﺌن اڳ ﺋﺌ‪ .‬ذ‬ ‫ا‬
‫ﺐﮢ ي آ ‪.‬‬
‫آ ﺌش‬
‫ﻗﺎﺳﻢ آﺑﺎد‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‪ ،‬ﺳﻨﮅ‬
‫ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ﭔﻪ ﻫﺰאر َאٺ‬
‫و ﺌ‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫ادب ۽‬

‫ﺌر ۾ رﮗ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺎ ﺌ‬ ‫ا آ ‪ ،‬اُ ا ﺌ‬ ‫ﮡ‬ ‫ر۽ و ﺌ‬
‫ﺌ‪ ،‬۽ ت‪،‬‬ ‫و ﺌ‬ ‫ر۽‬ ‫۾ ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺎ ۽ چ ار ﺌ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫دار‬
‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ن ۽ ُڌ ﺌ‬ ‫ر‪ ،‬ﺌل‪ ،‬ر‪ ،‬ڏ‬ ‫ﺐﺌﺐ ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﮭ۽ ا‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‪ ،‬ز‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫و وآ‬ ‫يا‬ ‫ﺌ‪ .‬ا‬ ‫ا ﺋ اﮗ وڌي ﺐ‬ ‫اؤ‬ ‫ﺎ۽‬
‫ﺐ ت‪ ،‬ﺌﺊ ﺌت ۽ ﺌج ﺌ‬ ‫ﺌل ﺌن ا ﺋ آ ‪.‬‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ر‬ ‫۾ﺐ‬ ‫ا ۽‬ ‫ُا ﺌ‬
‫ا ﺌن‬ ‫ن آ ‪ .‬ا ﮗﺌ ِا ﺌ آ‬ ‫ﮗﺌ ن ﺊ‬ ‫رﮗ ُڌ ﺌ ﺌ آ ۽‬ ‫وع ۾ ﺌ آ‬ ‫ع آ ‪ ،‬ا ﺌن ا ﺐﺌﺐ‬
‫ﺌڻ ﺌ ﺌ‪ ،‬ا ازَ ۽‬‫ﺌ َ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﮙ۽‬ ‫ﺌآ ‪،‬ا‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﮙ۽‬ ‫ا‬
‫رآ ‪،‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫رن‬ ‫ڍ َ ا ﺌر ﺌ آ ‪ .‬اڄ ت‪ ،‬ﺌﺊ ﺌت‪ ،‬ﺌج ۽ ان ﺌن ﮗﺌ‬
‫ي‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ا ﺌد‬ ‫ﺌ ۽ ﺌﮡ ا‬ ‫ر‬ ‫ر ﺊ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌد ِا‬
‫ا‬ ‫ا‬ ‫اآ‬ ‫ﮡ‬ ‫ر۽ و ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ي ﺌ‪ ،‬ان ي‬ ‫ﺌ‪ -‬ﺌﮡ ﮗ ﺊ‬
‫وآ ‪.‬‬ ‫ﺌظ ﺌن رﮗ‬ ‫ر۽‬ ‫ز‬ ‫۽آ ي‬
‫ا ازن ﺌ‬ ‫رن‪،‬‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫آ‬ ‫‪ُ ،‬ا‬ ‫ڻ‬ ‫در‬ ‫و رو‬ ‫ﺌن اڳ‬
‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺐ‬ ‫و ۽ ا ﺌن‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫رن‪،‬‬ ‫ﺌ ُ آ ‪،‬ا‬
‫ﺌ آ ‪ ،‬او ا‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ي ﺌر ۾‬ ‫۽ ا ﺌن‬ ‫آ ۽‬ ‫۽‬ ‫آ ‪ .‬ﺌل ر‬ ‫ﺊ ُا‬
‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ آ او ا ﺐ‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬وري ﺌﮗﺋ و‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺐ ﺋ‬
‫ڻآ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺐ‬ ‫۽‬ ‫د ‪، ،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ه‬ ‫۽‬ ‫ﺊ ُ‬ ‫راﮡ‬
‫ا‬ ‫ر در‬ ‫ﺌ ا ۽ ﺐﺌ ز‬ ‫ﺌﺊ ا ر ﺐ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺋ ﺊ ﺌﺊ آ ‪ ،‬ﺌﺊ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫اَ ُ‬ ‫ﺎ‬ ‫ر۽ و ﺌا ﺌ‬ ‫ﺌڻ‪ ،‬ﺌ ﺌ ۽ ذر ﺌ آ ‪ .‬ان ي‬ ‫ﺌ َ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ادب ۽ آرٽ وٽ‬
‫۾ ا و ُا ي آ آ ‪ ،‬ان ﺐ ﺌدن ۾‬ ‫ح ﺌڻ ۾ ۽‬ ‫‪ ، ،‬ﺌ ۽ذ‬ ‫ا ﺌن اڄ ‪ ،‬ادب‪ ،‬آرٽ‪ ،‬ﺌﺊ ‪ ،‬چ‪،‬‬
‫‪2‬‬
‫ر‬ ‫ا ﺌ‬ ‫را ﺋ‬ ‫ﺌم ا ر ﺌ آ ‪.‬‬ ‫وڏو دار ر آ ۽ ا‬ ‫رن ۽ و‬ ‫ا‬
‫۽ ادراכ‬ ‫ﺌ ان‬ ‫ﺌص دار ر آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫و‬ ‫رن ۽‬ ‫۾‬ ‫ار ﺌ‬
‫۽‬ ‫‪،‬‬ ‫رن‪ ،‬رن‪ ،‬ادراכ‪،‬‬ ‫۾ ﺌ ‪،‬‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ڏا ﺌ‬ ‫ﺌن ري ۽‬
‫כ ﺌ ﺑﺎ ي ن ‪ .‬ا ﺐ ا ﺋ‬ ‫ن ۽ وري‬ ‫م‬ ‫ن‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ڙي ا ﺌس ﺐ ار ﺌ ﺋ‬
‫ﺌﺐ ا ﺑ ﺌت ۾ ﺐ آ ‪ -‬ان‬ ‫ﺑ ﺌت ۾ آ‬ ‫ُا ي ‪ .‬ار ﺌ رﮗ‬ ‫ت ۽ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ُا ن ﺌ ﺋ‬
‫ﺌ ۾ ﺌ ن آ‬ ‫۽‬ ‫م‬ ‫رﺐ‬ ‫ﺌل ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫۽ روح ۾ ﺐ آ ‪ .‬د ﺌ‬
‫ﺋ آ ‪ .‬ﺎ‬ ‫و‬ ‫آ ﺌ ان‬ ‫دؤر ۾ اُ‬ ‫آ ۽ ﺊ وري ا‬ ‫آ ‪ .‬ا ار ﺌ‬
‫هآ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌﮡ ڏاڍي د‬ ‫اؤ‬ ‫‪ ، ،‬ادراכ ۽ ڏا‬ ‫ن‪ ،‬و ﺌ ‪،‬‬ ‫رن‪ ،‬رن‪،‬‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ا ﺌن‬
‫ت ﺌن وڌ‬ ‫ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ آ ‪ .‬ا ﺌن ۽ ﺌج‬ ‫ي ا ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﺌﮡ ﺐ ا ي ﺊ د‬
‫ه ر آ ‪ .‬ت ﺐﮙ ﺌدو آ ۽ ﺌج ﺐﮙ ﺌﮡ آ ‪.‬‬ ‫ﺌڙ واري ۽‬
‫‪ ،‬ادﺐ ۽‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺑ ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌﮡ ا ﺋ آ‬ ‫ري ار ﺌ‬ ‫۾ ا ﺌن‬ ‫ﺌدن‬
‫رن ۽ و‬ ‫ﮢﺌﺊ ا‬ ‫ا آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ر ۽ و ﺌ وج‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺑ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ر ا ﺌ ان ﺌم‬ ‫ي۽‬ ‫ڙي او ۾(‬ ‫ﮢﺌﺊ )او‬ ‫ي آ ‪ .‬ا ﺌ ات‬ ‫ي ر ﺊ اري‬
‫ي‪،‬‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ي ‪ ،‬ﺌﺊ ‪ ،‬د ۽ ﺐ‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫ن‬ ‫ﮢﺌﺊ‬ ‫ا ﺌن ذات و‬
‫ڻ‪ ،‬ال ڻ‪،‬‬ ‫ي‪ ،‬د ‪ ،‬ﺐ ۽ ﺐﺌر ﺐﺌر ﺐ‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌ‪،‬‬ ‫رد ي‪ .‬اڄ ڏ‬ ‫ي ﺌا‬ ‫ان و ﺌ‬
‫ا ﺌر‬ ‫ڻ و ه واري رو‬ ‫رد‬ ‫ڻ۽‬ ‫‪ ،‬اج‪ ،‬ﺐ ﺌد ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ڻ‪،‬‬
‫ﺌم‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ر ي آﺊ آ ۽ د ﺌ‬ ‫رن ۽ و‬ ‫وج‬ ‫ﮢﺌﺊ ا‬ ‫آ ‪ .‬دؤر ۾ و‬ ‫ي‬
‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌ ا‬ ‫ا و‬ ‫ﺌر ۽ آر‬ ‫‪ ،‬اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫‪،‬ا‬ ‫۾ ﺌ ‪ ،‬ﺌﺊ ان‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ڙي ا‬
‫ي‪ ،‬د ‪ ،‬ﺐﺌ ۽‬ ‫ﺌرن ۾‬ ‫ي‪ ،‬ذ ۽ ﺌ‬ ‫ي آ ‪ .‬ان ڙيﮭ ا‬ ‫ﺌن و‬ ‫رن ۽ و‬
‫ﺌﺐ‬ ‫ﺐ ﺌدن ﮗﺌ‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫وآ‬ ‫ﺌر ا‬ ‫ا آ ‪ .‬ان ڙيﮭ ا‬ ‫ﺐﺌر ﺐﺌر ﺐﺌ ﺌ‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ي‬ ‫ري ر ﺑ ل ﺑ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ﺌﺊ ۾‬ ‫ﮢ و ﺑ ۽‪ /‬ﺌ ان‬ ‫ان ﺌن‬
‫۾ﺐ ا ﺌ ﺑ‬ ‫آ يڏ‬ ‫‪،‬‬ ‫ر وآ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫و ﺌﮡ‬
‫ﺌت ا ﺌ‬ ‫ر ا‬ ‫۽ ﺌص ر ﺌﺊ‬ ‫ان و ڏا ‪،‬‬ ‫و ﺌ ﺋ ر‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺋ‬
‫ﮭآ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫۾‬ ‫ﺋ ر ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺌآ‬
‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫را ا‬ ‫ي۽‬ ‫دؤر‬ ‫وڏي ﮢﺌﺊ‬ ‫ﺌر ۾ دؤر‬ ‫ﺎ‬ ‫ا ﺌ‬
‫اﮭ ۾ ا ي آ ۽‬ ‫ان ﺌن‬ ‫يا‬ ‫۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ڙي‬ ‫ي آ ۽ درا‬ ‫ﺊ اري‬ ‫رن‬ ‫۽‬
‫را‬ ‫ي۽‬ ‫يآ ؛۽ا ﺋ ا‬ ‫ﺌذ ﺑ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ذر‬ ‫‪ ،‬ادب‪ ،‬آرٽ ۽‬ ‫ذر ‪ ،‬ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ذر ‪،‬‬
‫دؤر‬ ‫و ﺌآ‬ ‫وري‬ ‫ﮗﺌ ا ﺌ‬ ‫۾ ﺌر اﮗ وڌ ي آ ‪ .‬د‬ ‫‪ /‬د ُ وآ ‪،‬۽‬ ‫ا‬
‫دؤر ﺌ‬ ‫ر ي آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ وري اﮗ ن دؤر‬ ‫ا‬ ‫وڙ ي آ ‪ ،‬اﮗﺋ دؤر ا‬ ‫ڙي ا‬
‫چ۽‬ ‫يآ ‪،‬ا ﺋ ا ﺌ‬ ‫رد‬ ‫ا‬ ‫ڙي ا‬ ‫ر ۽ و ﺌ ﺌ و آ ‪ ،‬۽ وري ان دؤر‬ ‫ان‬
‫ﺌر اﮗ وڌي ‪.‬‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن ادراכ ۽ ان‬ ‫ا آ ن ا ﺌن‬ ‫اﮗ وڌ و آ ؛ ۽ ا‬
‫د آ ‪ .‬ان ﺐﺌري‬ ‫اد‬ ‫ﺐ‬ ‫ع‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ان ي ﺐ ﺌن‬ ‫ع ا‬ ‫ن ان‬
‫ﺌن اُ ي آﺊ آ ‪.‬‬ ‫نﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫دآ ‪،‬‬ ‫يا را‬ ‫۾‬
‫؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫ٰ ﺌو‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺐﺌﺐ‬
‫و ا‬ ‫۾ ادب ۽‬‫ﮢ ا‬ ‫ن‬ ‫نڊ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬
‫ن‬ ‫۽ ان ن‬
‫آ‬ ‫و‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ د ﺌ۾ ﺑ‬ ‫ﺐ ﺌن‬ ‫و‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫‪ .‬ڊ‬ ‫آ‬
‫و‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ .‬اڄ ڏ‬ ‫۽ ﺐ ﺌن‬ ‫ن ﺐ اڻ ﮗﮢ ن و ن‬ ‫ﺌ ۾ آرٽ‬ ‫و ن ﺐ ﺌن آ ‪ ،‬ﺋ د‬ ‫ﺊ‬
‫آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﮗ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ۽‬ ‫ﮭو‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ا ﺌق‬
‫ﺌ ۾ ا ﺋ آ ‪ .‬ان ﺌ ﺑﺎ آ‬ ‫ادب ۽‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ان‬ ‫و‬
‫ان )‪ (Social Animal‬ر ﺌ ن آ آ ۽‬ ‫ﺌرو آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد وا آ ‪ .‬ان ۾‬
‫ﺌ رآ ‪.‬‬ ‫ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌ ا ﺌد ر آ ‪ .‬ﺋ ار ﮭ‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‪ -‬ا ﺌن ر ﺌ ن آ آ‬ ‫ا‬
‫ڻ‬ ‫ﺌن ا ﺌن ﺌ ا ﺌدون‬ ‫ﺌن ا ﺌن ‪ Social Entity‬آ ‪ ،‬ان و‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ا ﺌن ﺌ‬
‫ن ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ر ﮙ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫وع‬

‫ﺌج ۾ آ ‪ .‬ان‬ ‫ا ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ت ۾ آ ‪ ،‬ر ﺌﺊ ﺌت ۾ ﺐ‬ ‫رآ ‪ .‬ر‬ ‫سا ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا‬
‫ﺐ ﺌﮭ ۾ آ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫رﺌ‬ ‫ﺌ ا‬
‫ورت‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ ا ﺌن‬ ‫ﺌ ر وڏي ا ﺌد آ ‪ ،‬ا ﺌ س‬ ‫ﺌ ا ﺌن ﺐ ر ﺌ‬ ‫ر ﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌر و ﮢ‬ ‫ڊپ ﺌ ف ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﮘ ‪ُ ،‬اڃ ﮘ ‪،‬‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺋ ﺌن راﺐ‬ ‫ﺋ آﺊ ا‬
‫‪،‬ا‬ ‫۾‬ ‫ش ﺋ ﺌ ڏک‬ ‫‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ن ﺌ ۽ ي ڙي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊﮢ‬
‫‪.‬‬ ‫ذر‬ ‫ا اﺊ‬ ‫ا ﺌر‬
‫آ ‪ .‬ان ﺌ ا ﺌ آوازن ۽ ُ ن‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا ﺌ ا ﺌرن ۽ آوازن واري‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌم ر‬ ‫ﺎ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌد ﺋ ‪،‬‬ ‫ا ي ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ‬ ‫و‬ ‫ﺎڏ ﮙ‬
‫‪4‬‬
‫ي ان ﮗﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ‪ .‬او ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ۽ اﮗﺋ‬ ‫ي‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌن‬ ‫ُا ﺌر‬ ‫اﺋ‬
‫ﺌﮡ ﮭ آوازن‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌد آ ‪ُ ،‬ا ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫آ‬ ‫وڏا ﺌ ا و ﺌ‬
‫ا ا ﺌ‬ ‫رت ڏ‬ ‫ﮭ‬ ‫واري‬ ‫۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮗﺌ ﺌ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن اﮗ وڌي‬ ‫۽ ا ﺌرن واري‬
‫و د‬ ‫آ‬ ‫ُا ﺌ وا‬ ‫ا ا ﺌن ﺌﺊ ﺌت‬ ‫‪ .‬او ﺌن ﺌﮡ ا‬ ‫وڏو ﺌل ﺌﺐ‬ ‫ﺎ‬
‫ت‬ ‫آ ‪-‬ا‬ ‫ﺌم‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫يﺐ آ ‪.‬‬ ‫ت ۾ آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ ﺐ آ‬ ‫ﺌج ۾ آ‬
‫ﮘ ؟ و ه‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫؟ ا ﺌن ﺐ‬ ‫ڌڙ‬ ‫ﺋ ﺌ ﮢ ن؟ ا ﺌن دل ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڏ ﺌآ ‪.‬ا‬ ‫ڏ ﺌ آ ‪ ،‬ﺌج‬
‫ﺌج ۾‬ ‫ت ڏ ﺌ آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ا ﺌن ر ﺐ ﺌد‬ ‫ﺌم آ ‪ ،‬ا ا ﺌن‬ ‫ﺌ ﺑ‬ ‫ﺐ ا ﺌن‬ ‫ا‬
‫ي‬ ‫ي ﮗﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ال آ‬ ‫اوار آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫۽ ان‬ ‫ﺌج‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌﺐ‬ ‫آ ‪،‬ا ي‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ﺌﺊ ﺌت ۾ ا ﺌ ا و‬ ‫ر ي‬ ‫ﺌن ﺌز آ ؟‪ -‬ان ي‬
‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫)‪(Power of Imagination‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ر ي‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ز‬
‫ن ﺌ اُ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ آ ن‪ ،‬ان‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌن‬ ‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ر ي‬ ‫ر وڏو ﺌ ا آ‬
‫ن ا ﺌن ڏ ن ﺊ آ ‪،‬‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫ن ﺌ آ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ و ﺌآ ن‬ ‫ي‪ ،‬ﺌ آ‬ ‫و ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫س ي ‪ ،‬ا ﺌن َ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن ا ازا ﮘﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ن‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ﺌ ُا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫)‪(Reason‬‬ ‫ي ا ﺌن‬ ‫ي ‪.‬ا ﺌ‬ ‫س‬ ‫۽ ت‬ ‫ڏ‬
‫ﺌن آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ا رو‬ ‫رو ۽‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ﺌﮡ ﮭ وٽ‬ ‫ڻ )‪(Sensation‬‬ ‫س‬ ‫ا ﺌن‬
‫ا‬ ‫ي ‪ ،‬ڏ ﺐ ۽ و ان ﺐ َر‬ ‫سﺐ‬ ‫ﺐ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫سﺐ‬ ‫ﺐ ۽‬
‫۾ا و‬ ‫‪،‬‬ ‫ا و ‪Auto Dynamic‬‬ ‫وو د‬ ‫ي؟‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ا ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬
‫ي ‪ ،‬ﺌر‬ ‫ي ‪ ،‬ﺌوڙ ا ﺌر‬ ‫ي ‪ُ ،‬اڃ ا ﺌر‬ ‫ا ﺌر‬ ‫و؟ ا ﺌن ﺐ‬ ‫ﺋ ا ﺌر‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ز‬
‫ي۽‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ا ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ‪ ،‬ا‬ ‫ﮭ ا ﺌر‬ ‫ي ‪ ،‬ف۽ مد‬ ‫ا ﺌر‬
‫ﺌت‬ ‫‪ ،‬ا ازن ۽‬ ‫رن‪ ،‬ا‬ ‫‪،‬‬ ‫اﺐ ‪،‬‬ ‫ي؟ ان ي ا ﺌن‬ ‫ا ﺌر‬ ‫س ي‪،‬‬ ‫۽‬
‫ا ﺌر ي ‪ ،‬ا ﮗﺌ ﺌﺊ‬ ‫۽‬ ‫َ‬ ‫ا ﺌن ان‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ي ‪ .‬ا ا ﺌر‬ ‫ا ﺌر ﺐ‬
‫يﮭ ۾ ‪Pure‬‬ ‫يﮭ ۾ ادب ۽ ا‬ ‫ان‬ ‫۾ ي‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ا َ‬ ‫۽‬ ‫כ ادب ﺋ‬ ‫ان‬ ‫ي‬
‫رن ۽ ا ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن ا ﺌ ‪،‬‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ا آ ن‪.‬‬ ‫ادب‬ ‫ﺌڻ‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ Literature‬ﺋ‬
‫‪ .‬ا ﺌن ﮗﺌ ﺌﺊﮙ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ان‬ ‫ي‬ ‫ا از ۾‬ ‫۾۽ا ﺐ َ‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫ا ﺌر ﺌر )‪(Objective‬‬
‫ن‪ ،‬ا‬ ‫ن۽ر ن ﺌ‬ ‫‪ .‬ا ﺌن ن ﺌ ن ن ۾ ت‬ ‫ﺌر‬ ‫ريﮭ ۾‬ ‫ﺌ ﺌ ﮙ۽‬ ‫ﮗﺌﺊﮙ‪ ،‬ﮭ ﺌن‬
‫ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﺌز ﺌ ﺌ‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫اﺋ‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫ﺌراﺊ ن آ‬ ‫ﺌ ﮙ ن‬ ‫ت ڻ۽ر‬
‫ڏن َ ر ان‬ ‫ي‬ ‫ن؟ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫نآ‬ ‫ا ﺌن ر ﺐ ﺌدي آزاد ن ﺊ‬ ‫ر‬
‫ڌي‬ ‫ا‬ ‫ُ اﺊ و ن‬ ‫‪ .‬ﺌن او ﺌن‬ ‫آ‬ ‫‪ُ -‬ا ﺐ آر‬ ‫ﺌ ُ َ نر ن ن ﺌ‬ ‫ت ن‬
‫ﺋ‬ ‫ع آ ‪ .‬ﮭ ﺋ‬ ‫ڊي )‪ (Ph.D‬ﺊ ان‬ ‫ا‬ ‫ﺌد آ ‪ ،‬ان‬ ‫۽ آرٽ ا‬ ‫ﺌ آر‬ ‫ٰ ﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫چ‪ ،‬و ﺌرن‪ ،‬ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ي ادب ۽‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌ ڏاڍي ﮢ ﮗﺌ‬ ‫آرٽ آ ‪،‬‬ ‫آرٽ آ ‪ ،‬ﺋ ت ڻ ﺐ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌر‬ ‫َ‬ ‫ﺌ ۽ ﺊ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺌﺐ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫َ‬ ‫‪،‬ڏ ‪،‬ا ‪،‬‬ ‫اﺐ ‪ ،‬ا ﺌ ‪ُ ،‬اڌ ‪،‬‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺋﮙ وارو‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫ادب ۽‬

‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫واٽ ﺌن‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ُ‬ ‫ﺌن ا ﺌن‬ ‫ر ﺌم آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌدي‬ ‫د ﺌ۾‬
‫دارو ار‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ُا‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫رﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﺋﮙ وارو‬ ‫ر ﺌ‬
‫ن ﺌن ُا ي‪ ،‬روپ ﺌﺊ ۽ ن واڌارن ﺌن‬ ‫د ﺌﺊ ۽‬ ‫اُ اڳ ﺊ‬ ‫ن‬ ‫دار‬ ‫م ﺌن‬ ‫ن او‬ ‫ڙآ ‪.‬‬ ‫ر‬
‫ﺋ ﺌن ڌار‬ ‫۾ ُا‬ ‫ﮗﺌ ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌڻ ۾‬ ‫وآ‬ ‫ن آ ‪ .‬ﺌﮡ ﺐ ﺌ ا ﺋ‬ ‫نا‬ ‫ﺌ‬
‫ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺋ ۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫۽ ُﮗ‬ ‫ﺌن ﮗ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫آ‬
‫ﺌ ‪،‬‬ ‫رن‪،‬‬ ‫ل‬ ‫اُ‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ﺌرم‬ ‫۽ ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺋ ۾‬ ‫ن ۽ وڏي ﮗﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن‪،‬‬
‫ر‪ ،‬و ﺌر‪ ،‬ر‬ ‫ﺌل‪،‬‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫ﺌج ﺐ ﮗ آ ‪ .‬ان‬ ‫را ﺌ‬ ‫‪ ،‬رن ۽‬
‫ر ﺌ‬ ‫ر ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪ُ .‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺌس ﮙ‬ ‫ﺐﺌ ۽ ا‬ ‫ي‬ ‫و‬
‫ﺌل ۽‬ ‫ن ڙي‬ ‫۽‬ ‫ن‬ ‫ن ﺌ‬ ‫כ‬ ‫כ آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫رﺊ‬ ‫ﮙ‬
‫ال‬ ‫ان‬ ‫دؤر ﺌن‬ ‫اواﺊ‬ ‫آ ‪ .‬اڄ ﺌن‬ ‫عﺐ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ر ﺌ ۽‬ ‫و ﺌر‬
‫‪ ،‬ان ۾‬ ‫و‬ ‫دؤر‬ ‫دؤر آ ‪،‬‬ ‫اط ﺌن اڳ‬ ‫ر‬ ‫آ ‪ .‬ﺌل‬ ‫ﺋ‬
‫و آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌﮗ‬ ‫۾ ا در ﺌ‬
‫ﺌ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫و‬ ‫ﺋ‬ ‫د ﺊ‬ ‫در ﺌ ۾‬ ‫ﺌن‬ ‫ﮭ‬
‫ﺐ ﮗ آ ‪.‬‬ ‫ُا ل ادب ۽‬ ‫ن آ ‪ .‬ا ﺌﮗ ﺌﺊ‬ ‫ن‬ ‫نا‬ ‫ڙ ﺑ‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫و آ ‪،‬‬ ‫وﺊ آ ‪ ،‬ﺌ ان ۾‬ ‫ﺌ ادب آ ‪ ،‬ان ۾ ﺌ‬ ‫ﮡ‬ ‫اآ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ر‬ ‫ﺌل‬
‫و ﺌ‬ ‫ح۽ ﺋ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫۾ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﺌ ادب آ ‪.‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫رن ﺌﺊ ﺌن‬ ‫۾‬ ‫ﺐ ﺌدي‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ه آ ‪ .‬ﺌج‬ ‫ﺌج ا ﺌ ﺐ وڌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬
‫آ ‪ ،‬اﮗ ا ﺋ‬ ‫ﺋ ﺌن ﺌم و‬ ‫‪ .‬ﺌج ﺌڻ ۾ ﺌم ﮢ ﮗ آ ‪،‬‬ ‫ﺊ‬ ‫۽ر‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ر‬
‫ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫وارا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬اﮗ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ وارا ﺐ ﺌ‬ ‫و‬
‫و ن‬ ‫ون ﺌڻ ۾‬ ‫ن‬ ‫و ﺌآ ‪.‬د ﺌ۾‬ ‫ﺋ ۾‬ ‫آ ‪ .‬د ﺌ ﺌ را‬ ‫ﺐ ز‬ ‫ُا ﺌ ﺌﮡ ا‬
‫در ﺐ ي ﺋ ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ان‬ ‫اُ‬ ‫ﺋ‬ ‫وڏو ا ب آ ‪ .‬آﮗﺌ ز ﺌ ۾ ﺐ ا ﺋ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ن ﺌڻ ۾‬ ‫وري‬ ‫آ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ڌار او ﺋ‬
‫ڌار َ‬
‫َ‬ ‫رن‬ ‫ﺋ‬ ‫وري ﺐ‬
‫ﮗﺌ آ ‪5‬۽‬ ‫ﺌ ڏاڍي‬ ‫ﺌڻ ۾ ﮜﺌﺐ ي ﺋ آ ‪،‬‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫و ﺌآ ‪ .‬ﺂ‬ ‫ُﮗ‬ ‫نآ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ن ر‬
‫‪6‬‬
‫ن‪،‬‬ ‫ار ر‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ ﺌن ا آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ﮗ‬ ‫ن‬ ‫ﺐ ﺌدي ُا ل آ‬ ‫ﺐا‬
‫ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ن‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫ي‬ ‫ر ڌار‬ ‫ﺋ ﺌن‬ ‫ن‪ .‬ن ﺌج ۾‬ ‫ﺌن ۽ ﺌﺊ و ڏ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌ آ ؟ ﺌ ا ﺌن ذ ۾ و ا ﺌن ﺌ اﺐﺌ‪ ،‬ڏاڏا‬ ‫س‬ ‫چ ﺌ ﺐ ﺌد رﮗ‬ ‫؟ ﺌ‬ ‫ا ﺌ رﮗ ﺌڻ‬

‫ان ۾‬ ‫آ‬ ‫و ﺌج ۾‬ ‫ﺌج آ ۽‬ ‫ﺌ آ ؟ و ا ﺌن‬ ‫ور ۾‬ ‫ر ا ﺌن‬ ‫و ﺌ۽‬ ‫ن اﮡﺌ‬ ‫۽‬
‫۽ ﺌﮭ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺐ آ ‪ -‬ان‬ ‫ٰ۾ ﺋ نﺐ آ ۽‬ ‫ڙي ﺑ ۽‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ آزاد ر ﺊ‬
‫ر ﺌ ﮭ۾‬ ‫ﺌ رث ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫و ﺌن‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ارن ﺌ ﺌن ور ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬
‫ف‬ ‫ا ر ﺌ ان و ‪ .‬آ‬ ‫ﺌن ﺌن اق آ ‪ ،‬ا‬ ‫ف‬ ‫و وآ ‪،‬ا‬ ‫‪ Pythagoras‬ﺐ‬
‫ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌن ۽ اق ۾ ‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫ا ﺌن وٽ ۽ ﺌص ر‬ ‫ُان ز ﺌ ۾ ر ﺌ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫‪،‬‬
‫‪،‬‬ ‫ر‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ا ﺌس‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬آرٽ‬ ‫‪ ،‬ادب‬ ‫ي‬ ‫‪.‬ا‬ ‫اﺊ ﺌل آ‬ ‫ر ﺌ ان و ‪ .‬ا ا ﺌ‬
‫اوار‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ ،‬ا درا‬ ‫ﺊ‬ ‫ڌار‬ ‫ﺌﺊ ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫‪ -‬ﺌج‬ ‫ﺌ ﺌ رو‬ ‫ر‬
‫آ ‪.‬‬
‫آ ‪ .‬ان‬ ‫آ ﺌ‬ ‫س ﺑب‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ﺑ‬ ‫ﺌ ي آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌل ر‪ ،‬ا ﺌن او‬
‫ر ﺌڻ‬ ‫رو ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ا آ‬ ‫ر و آ ‪ .‬ان‬ ‫ﮭ‬ ‫ر۾ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ﺊ ا آ‬
‫ﺋ‬ ‫‪ . /‬ﺌﮡ‬ ‫ﺊ‬ ‫ِ ا ﺌر ي‬ ‫ﺌج ۾ ﺑ‬ ‫ا ﺌ ﺑ آ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫آزاد د‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌن ﺐ ار‬ ‫ﮭ‬ ‫۽‬ ‫دل ۾ ﺐﺌ ن‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌر آ ؟‬ ‫آزاد ۽‬ ‫ا‬ ‫ﺋ‬
‫س ﺌ ل ۽ ﺌج ﺌن‬ ‫ﺌ آ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ﺌ ﺌل‪ ،‬ا ﺌس‪ ،‬رو ﺌ ۽‬ ‫ﺌ رو ﺌ ﺌ‬
‫۾ا ﺋ‬ ‫اﺊ ﮭ ۾ و ﺑ‬ ‫ﺌآ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺌل‪ ،‬ا ﺌس‪ ،‬ر ۽‬ ‫اﺋ‬ ‫ُ ن ﺌ‪ .‬ﺌﮡ‬
‫ر‪ ،‬ا ﺌس ۽‬ ‫ﺌ و ‪ ،‬و ﺌ‪ ،‬ﺌل‪،‬‬ ‫ﺌل و آ ‪.‬‬ ‫ن ۽ ار‬ ‫ر۾‬ ‫ا‬ ‫ا ر ۾‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬
‫ٰ ۾ آزاد‬ ‫ﺌﺊ آ ‪ .‬د ﺌ ۾ ﺌم را ﺌﮡ‬ ‫ا ر ۾ و آ ‪ ،‬ان ي ﺌﮡ آزاد‬ ‫ﺌ را ﺌم‬
‫ن آ ‪ ،‬ﺌ ن‪ ،‬اد ﺑ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌل آ ‪ .‬ﺌل ر ﺑ ﺌ ﺌل رﮗ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ﺌل ﺐ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫اآ‬
‫ﺌ آ ‪ .‬دؤر ﺌ ﺌل ﺐ رﮗ ان دؤر ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ﺌل ۽ رو ﺌ رﮗ‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ ا ‪ ،‬اﮗ اﮡ ‪ ،‬ر ﺑ ن ڙي ر‬ ‫ن‪،‬‬
‫ﺌج ﺌ رو ﺌ‪ ،‬ر ۽ ﺌل ﺐ رﮗ ان ﺌ‬ ‫دؤر ۽ ﺑ ن آ ‪.‬‬ ‫ن‪ ،‬ار ﺌل‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ﺌل آ ‪ .‬ا‬
‫ﺌﺐ ﺌ‬ ‫ﺌل‪ ،‬ا ﺌس‪ ،‬ر ۽ رو ﺌ‬ ‫د ﺑ ﮭ ﮗﺌ آ ۽‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫رن‬ ‫‪ .‬ﺌ ۽‬ ‫ﺌ‬
‫ٰ۾ﺐ‬ ‫ن‬ ‫ٰ۾ ن ﺌ‬ ‫؟ ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ادب ۽‬ ‫ا‬ ‫آ‬
‫ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ۾ ﺌ آ ‪.‬‬ ‫‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ن ﺌڻ ۾ ﮗ ‪ ،‬ﮗ‬ ‫‪ .‬ﺋ ﺐ ﺌﺊ ﺌت ۾ ﺌﺐ‬
‫ا ن ﺊ و‪ .‬ادب ۽ آرٽ‬ ‫ﺐا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ﮙ اک ﺌن ڏ و رﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڌار ي رﮗ ادب ۽‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا ﺌن ﺐ ا ﺋ ﺊ‬
‫ڏ ي آ ‪“.‬‬ ‫ڏي‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫‪”،‬‬ ‫ڏ ي ﺌ‬ ‫ال ا ن ﺌ‪ .‬۾ ڌي‬ ‫ﺌل ر ﺌﮡ ﺌڻ رو‬
‫ڏا ‪7‬‬ ‫ن آ ‪ “.‬ڙي ﺌرڙي‬ ‫ﮭ‪ ،‬زور ﺌن ﮗﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌﮡ ن زور ﺌن ﮗﺌ ﺌﺊ‬ ‫وڏي و‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫‪ ”،‬ﮢ‬ ‫ﺌ وري‬
‫ن‬ ‫ن ﺌ ا‬ ‫ا‬ ‫ن آ ‪ “.‬او ﺌن ﺌ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫َ ُ ‪ ،‬ﺌﮡ ن او ﺌق‬ ‫س‪” ،‬ﺐﺌﺐﺌ‬ ‫او ﺌق ۾ و ي‬
‫ﺌج ﺌﮡ ﮭ ا ر ۽‬ ‫ﺌج ﺌ آ ؟ ر ﺌ‬ ‫ﺌ آ ﺌ ﺌ دار ۽ ر ﺌ‬ ‫ن آ ؟ ﺌ ا رو ﺌ ﺌﮡ ﮭ ﺌ‬
‫اوار آ ‪،‬‬ ‫ﺌج‬ ‫آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫و رو آ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا‬ ‫ر ۾ و آ ‪ .‬او ﺌن ُ ا‬ ‫ا‬
‫ارن‬ ‫ﺌج ﺌن‬ ‫ن آ ۽ رﮗ‬ ‫ن ۽ ان ن ﮗﺌ ن ﺌج ﺌن ا‬ ‫د آ ‪ ،‬ان ن ا ن‪،‬‬ ‫ﺌج‬ ‫ا‬
‫ﺌ ﺌ‬ ‫ع‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب ۽‬ ‫آ‬ ‫و ﺐ ﺐ‬ ‫ي ادب ۽ ﺐﺌﺐ ا‬ ‫نآ ‪.‬ا‬ ‫ﺌج ﺌن ا‬ ‫ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫وچ ۾ ﺌ د ِار‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫آ‬ ‫عآ ‪.‬ا ﺋ ﺐ‬ ‫ع‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان ﺌن وه ﺐﺌ‬
‫ا‬ ‫כ ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫و‬ ‫اآ ؟‬ ‫ا ﺐﺌز‬ ‫ﺑ ﺌ و‬ ‫اآ ا‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬

‫ا آ ؟‬ ‫و‬ ‫ُ‬ ‫اآ ‪ ،‬ﺌا ﺌ ﺑ ب‬ ‫وار‬
‫نآ ‪َ ،‬‬ ‫وآ ‪،‬ا ن‬ ‫اآ ‪،‬ر‬ ‫ﺑ ﺐﺌ ﺌ ﮗ‬ ‫آ‬
‫۽ ﺌ‬ ‫وري‬ ‫ا ﺌ‬ ‫و‬ ‫ُ‬ ‫اد ﺎ ﺑ ب‬ ‫ﺋ آ ‪.‬‬ ‫ع‬ ‫اﺐ‬ ‫و‬
‫و ﺌ آ ﺌ‬ ‫س‬ ‫ﺌل آ ‪،‬‬ ‫ﮭ ﺌ‬ ‫ا ﺐﺌز ﺌ آ ؟ ﺌﺊ‬ ‫و‬ ‫ﺌﺊ ﮭ ﺌن وڏو‬ ‫ُ ا‬ ‫‪.‬‬
‫آ ؟‬ ‫ا ﺐﺌز ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌ دار آ ان ﺌن وڏو‬
‫ڻ ا ﺌا ي ﺌ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ا ﺌ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ﺌ ادب ۽‬ ‫ﺌر‪ ،‬ﺌ ۽ آر‬ ‫ﺐ اد ﺎ‪،‬‬ ‫د ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ۽‬ ‫ت‪،‬‬ ‫ﺋ آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫۾ ﺌﺌ‬ ‫ا ادب ۽‬ ‫ع‬ ‫ص‬ ‫ان ﺌ‬
‫ر آ ‪.‬ا ﺌ ۽ ِا را‬ ‫۽‬ ‫و‬ ‫ﺐ ي‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ان ۾‬ ‫ع‬ ‫ع ادب ۽‬
‫ﺌ اَ ﺌروﮭ‬ ‫ت‬ ‫ﺑ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ع‬ ‫را آرٽ آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌرن ۾‬
‫‪:‬‬ ‫آ‬
‫ﺌ ُﺐﺑﺌ‬ ‫”‬
‫ڙ‬ ‫وڙ‬ ‫ان‬
‫آ ‪،‬‬ ‫وا‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬
‫ﺌن‬
‫۾ آ ‪“.‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺋ‬
‫ع‬ ‫۾‬ ‫و‪ .‬ﺌن اواﺊ‬ ‫ا ﺌر‬ ‫َ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ‬ ‫ت ﺌ يﮭ ۾ ﺌن‬ ‫اﺋ‬
‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﮢ ا‬ ‫ﺌ يﮭ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫ع‬ ‫ﺌ يﮭ‬ ‫ﺌ ُ آ ‪ ،‬ﺐ ﮭ رز‬ ‫رت‬
‫ُا‬ ‫ڏک آ ‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ام آ ‪،‬‬ ‫ع ﺐﺌد ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ع ت ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌ يﮭ ﺌ‬
‫ا آ ‪ .‬اد ﺎ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ع‬ ‫ص‬ ‫رﮗ‬ ‫و آ ۽ ان ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ُﺌا ي آ ‪ ،‬ان ي ادب ۽‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ﺌ ﺐ‬ ‫۽ ﺌر ﺐ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ا دا‬ ‫ع ُا‪ 8‬ﺌ‬ ‫כ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌر د ﺌ‬ ‫۽‬
‫ع ﺌﺊ ﺌت آ ۽ ﺋﮙ ﺐ‬ ‫ﺌ כ۽‬ ‫ر ﺐ ‪ .‬ادب ۽‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺑ ۽ ُ ﺐ‬ ‫ﺌ ﺐ‪،‬ا‬
‫اوار آ ‪ .‬ان ﺌول ا ﺌن ا و‬ ‫ا ب دؤر‬ ‫ﺌول آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ وڏا ۽ زﺐ د‬ ‫‪ .‬ﺌل ر‬
‫ﺌول‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌو ﺌن وه ﺌ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ان دؤر‬ ‫ﺌول ﮢﺌ‬ ‫ر ن‬ ‫وﮡ ﺊ ﺌ‪ .‬ذا‬
‫‪ ،‬ان‬ ‫ُ و‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا ﺌد وڏي م ﮭ‬ ‫ﺌ ﺐ اﺋ آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫آ ﺌن‪ ،‬ا ا و وﮡ ﺊ ﺌ‪.‬‬
‫ﺌﮡ آ ‪ .‬ان ۾‬ ‫ﺌول ”‪ “Tale of Two Cities‬۾ ن ۽ ﺋ س‬ ‫ﺌو ﺌن ﺌر ڊ‬ ‫وارا ﺋ وﮡ ا؟ ا‬
‫۾‬ ‫ﺌول ”‪ .“Gulliver’s Travels‬آ ‪،‬‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌ ُﺋ‬ ‫ا ب دوران رپ ا رو ﺐ ان‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌو‬ ‫رو‬ ‫يﮭ‬ ‫ي ‪.‬و‬ ‫و‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﺌن ﺐ ار آ ۽ ﺋ‬ ‫ا‬
‫ﺌول ”‪“The Scholars‬‬ ‫زو“ )‪(Wu Ching Tzu‬‬ ‫ﺌول آ ‪” .‬وو‬ ‫ُا‬ ‫ع ﺌ ۽ ﺌ آ‬
‫ع‬ ‫ع ادب ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ري وار ﺌﺊ‬ ‫ي ﺌﺊ ﺌت‪ ،‬ت‪ ،‬ﺌج ۽ د‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌج‬
‫ﺌل‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫و َ‬ ‫ي آ ؟ ان ا ﺌر ا ب ۽ ا از‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫‪ .‬ال ا آ‬
‫د ﺌ‬ ‫آ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ع‬ ‫ع ﺐ ادب‬ ‫ﺌن روا‬ ‫)‪ (Creative‬آ ‪ .‬ﺐﺌ د ﺌ روا‬ ‫و‬
‫ادب ۽‬ ‫ﺌن ﺋ‬ ‫ي ان ا‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ا از ۾ ﺋ‬ ‫ا‬ ‫عآ ‪،‬‬ ‫۾ ُ‬
‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﮭ‪،‬‬ ‫دؤر ﺌن‪،‬‬ ‫ر ۽ و آ ‪ .‬ادب ۽ آرٽ‬ ‫‪-‬ا‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ‬

‫رن‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫دؤر‬ ‫دؤر ﺐ ا ﺌن‪،‬‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ا‬
‫ﺌن ادب ۽ آرٽ ﺌ‬ ‫ﺌن ۽ ا‬ ‫اﺐ ۽ ا‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌم ﺌن‪،‬‬ ‫رن‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ ﺌن‪،‬‬
‫ﺌ و‬ ‫اي آر ﺌ ري ﺌ ﺎ‬ ‫اﮗ ﮡ ﺐ ا ۽ ﺌ ﺌرو آر‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﺊ آر‬ ‫ر ﮭ‬ ‫وآ ‪.‬‬
‫نآ ۽ا‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۽‬ ‫ا‬ ‫نآ ‪،‬ا ﺐ‬ ‫ٰ۾ رو ﺌ‬ ‫۽ روا‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا‬
‫ﮙ‬ ‫ي ادب ۽ ۾ ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫و ا وڏو آر‬ ‫ن آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ‬ ‫اج ۾‬
‫‪.‬‬ ‫آ‬ ‫ر‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﮙ وارو‬ ‫כ‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب ۽‬
‫ا‬ ‫כ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ادب ۽‬ ‫ﺌم ح او ﺌن روز ُ ا‬ ‫رآ ‪،‬‬ ‫و ۽‬ ‫و وڏو‬ ‫ا ﺐ‬
‫ﮭ ذات‬ ‫ﮡ ن ن ا ﺌن‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫اﺊ اد ﺎ دو‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌت‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌ د ذا‬
‫ا‬ ‫ان‬ ‫ﮭ ذات ﺌ‬ ‫او ﺌن رﮗ‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫ﺌن ا‬ ‫نآ ‪.‬‬ ‫۽ ا ﺌر‬
‫آ‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ان ي ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌڙي‬ ‫ﺌڻ ﺊ‬ ‫ان‬ ‫؟‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪،‬‬
‫ِا‬ ‫ن‪ ،‬ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌل‪،‬‬ ‫ا ﺌن ﺌ ا ﺌس‪،‬‬ ‫ا آ ‪ .‬ﺋ ن اڳ‬ ‫כ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب ۽‬
‫ﺌ כ ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ا اآ ‪،‬ا‬ ‫ﺐ اوار آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ادب ۽ آرٽ آ ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن و‬ ‫دا‬
‫ش ﺐ ﺌج ﺌن ﺋ‬ ‫ﺌ ا ﺌس ﺐ ﺌج ﺌن ﺊ ﮢ ‪.‬‬ ‫ﺌر‬ ‫‪ ،‬اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫و آر‬ ‫ﺌج ﺌن اُ ا آ ‪.‬‬
‫اﺊ ﮭ ﺌن ر ﺑ‬ ‫اب ﺐ ُا ﺊ ُاﮡ ‪،‬‬ ‫ا ن ﺐ ا ﺌن ﮢ ‪،‬‬ ‫ﺌوڙ ﺐ ا ﺌن ﮢ ‪،‬‬ ‫۽ ڏک ﺐ ا ﺌن ﮢ ‪،‬‬
‫ر‪ ،‬ان رو ﺌ ۽ ان ڙا ﮙ‬ ‫ي ٽ ۾ ان‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ر ﺋ‬ ‫ﺌن ﺌ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌج‬
‫כا ﺌ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌﺐ ﺐ ي آ ‪.‬‬ ‫ي س ادب ۽‬ ‫ي ‪ .‬ان‬
‫ﺌج‬ ‫‪ ،‬ادب ﺌ כ درا‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ادب ﺌ כ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ري‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬
‫ي‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﺌج ﺌن ﺊ ﺋ‬ ‫اؤ‬ ‫ﺌر ﺌج ﺌن ﺊ اُ ي ۽ ان‬ ‫‪ ،‬اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ﺌ‬ ‫آر‬ ‫اوار آ ‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺊ‬
‫ﺌن ﺌن‬ ‫ر۽ و‬ ‫ي ان‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫כ‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ان ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ر‬ ‫ادب ۽ ﺐﺌﺐ ا‬
‫‪.‬‬ ‫اﺊﮙ‬
‫ن‪ ،‬ا ﺌس‪ ،‬ﺌل‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫آ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا‬ ‫ذا‬ ‫س ﺌ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ رﮗ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ا ﺌﺊ‬ ‫ﺌ اد ﺎ‬ ‫آر‬
‫ادب ۽ آرٽ آ ‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌج‬ ‫و‬ ‫۽‬ ‫رو ﺌ ﺌج ﺌن ﮢ‬ ‫اب‪ ،‬آدرش ۽‬
‫‪.‬ا‬ ‫ﺌا ﺌ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫‪.‬‬ ‫اآ‬ ‫۾ כ ﺌج ﺌن ﺊ‬ ‫ﮭ‬
‫ﮗﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫‪ ،‬ﺑ‬ ‫כ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌر ﺑ‬ ‫ﺐ ي آ ‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺌ כ ِا‬ ‫آ‬ ‫۽‬ ‫כ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫כ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬
‫ان ۾‬ ‫آ‬ ‫ﺎ‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان ا‬ ‫ﺌ ان ﺌ כ ﺌ‬ ‫ع ﺌﺊ ﺌت‬ ‫‪ .‬ادب ۽ آرٽ ۾‬
‫ن‪ ،‬ﺌل‪ ،‬ا ﺌس‪ ،‬اﺊ ن‪،‬‬ ‫ن‪ ،‬ﺌ ﺌﺐ ن‪،‬‬ ‫ن آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ن‬ ‫ن دا ‪ ،‬ا ادي ۽ ذا وار ﺌﺊ ن ﺌ‬
‫ﺐ ﺌدي ر ﺌج‬ ‫ا‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ ۽ ذا ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ آدرش‬ ‫ن‪ ،‬او ﺌ ن‪ ،‬اب‬ ‫ڏک‪ ،‬ﮗ ﺌﺊ ن‪ ،‬ا ون‪ ،‬ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌﺊ دا‬ ‫ُا‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫ٰ ۾ رﮗ دا‬ ‫ن‬ ‫يا‬ ‫و آ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌن ﺐ‬
‫ر ‪.‬‬ ‫يﺐ‬ ‫َ‬ ‫وچ ۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ن آ ‪ .‬ﺋ رﮗ‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ور ن ﺐ آ‬ ‫نﺊ‬ ‫آ ۽ و ان ۾‬ ‫ﮗﺌ ن‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ زﺐ د‬ ‫ا ﺌن وٽ‬

‫ﺐ ادب ۽ آرٽ‬ ‫ي۽‬ ‫ﺌﺐ ﺌ‬ ‫اب آ ‪ .‬د ﺌ‬ ‫آ ﺌ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌ يﮭ ﺌن ﺌﺐ‬
‫و آ ۽‬ ‫ادب ۽ ﺐ‬ ‫ڙر‬ ‫۽ ا‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن د‬ ‫و‪،‬‬ ‫وآ ‪.‬د ﺌ۾ ﺌ‬ ‫ڊ‬
‫ﺌن ا و‬ ‫آ ‪.‬د ﺌ‬ ‫و‬ ‫ڏ ڙ ادب ﺐ‬ ‫۽‬ ‫ي ۽ ا ﺌ ﺌ رو‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫و‪ ،‬ا ٰ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ي آ ۽ ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ي ﺌ ي روا ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺌﮡﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬
‫و آ ‪ .‬ﺌل ر ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ و ان وڏي ﺌم ر‬ ‫ذر‬ ‫وآ‬ ‫ان ﮗَ ُ ۽ ا و‬ ‫و‬ ‫ﺌ يﮭ‬
‫‪:‬‬ ‫وري ﺋ ﺐ ﺋ‬ ‫ﺌل روا آ ‪ ،‬ا ﺌﮗ ﺌ ﺎ آ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫ـــــــﺌن ـــــــﺌ ـــــــﺌ دو ـــــــ ا ـــــــ م ـــــــﺌ رب‪،‬‬ ‫ـــــــ‬
‫ــــ ِ ــــﺌ ﺌ ــــﺌ‪.‬‬ ‫ــــ ــــ د ــــ ِ ا ــــﺌن ــــ ا ــــ‬
‫‪10‬‬
‫ِ‬ ‫د‬ ‫ر ﺌن؟‬ ‫م‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي اي ا ﺌن‬ ‫ي وڏي ﮗﺌ‬ ‫ﺌﮗ ﺌ ﺎ‬

‫ي‬ ‫ﺌن ﺌن آ ‪ .‬ا ﺌ ﺐ‬ ‫م‬ ‫۽ ڏ ﺌﺊ ن آ ُا‬ ‫ڙ ڏک‪ ،‬ا‬ ‫ر۾ا‬ ‫ا ﺌن آ‬
‫آ ؟‬ ‫ﺋ ﺌ ﺎ۾‬
‫ﺌج ﺐ اوار‬ ‫ﺌن‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌ آ ‪،‬و ي‬ ‫اﺋ د ﺌ ﺌ‬
‫اﺊ ﺌڻ ور ۾‬ ‫اوار آ ۽‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ت‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫ي‬ ‫ر‬ ‫ا ڙ ﺐ ﺌو ن ي ان‬ ‫ﺌن ا ڙ ۽‬ ‫ا‬ ‫نﺊ‬ ‫ﺊ ۽‬ ‫ر اﮗ‬
‫ﺊ ﺌ‬ ‫ﺌل ڏ ﺌ آ ۽‬ ‫دؤر ۾ ا وا ۽ اﺐ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫۽ ن ن ا ﺌد ي ‪ .‬ﺌل ر‬
‫ﺌر آ ﺌن ﺌن‪ ،‬ﺊ ﺌن‪ ،‬ﺌﺊ ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌ ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫‪ .‬ان ي ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫روا ﺐ‬ ‫آ‬
‫‪،‬‬ ‫رﺐ ﮢ ا‬ ‫ﺌج ﺌ ور ۾‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫يﮭ‬ ‫اوار آ ‪ ،‬ان ي ا‬ ‫ﺌج‬ ‫آ آ ‪ .‬ا درا‬
‫ي ‪.‬‬ ‫ﺌل ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ان ۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ي وڏي‬ ‫ﺊ ۽‬ ‫ا‬
‫آ ‪ ،‬ا ﺌس وڏي‬ ‫اب‬ ‫و وآ‬ ‫ان ۾‬ ‫و ا آ‬ ‫ف ﺐﺌري ۾ ﺌم ح‬
‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫آ ‪ .‬رپ ۾ ﺋ‬ ‫وڏي‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ن ﺌﮡ‬ ‫دآ ‪.‬د ﺌ۾‬ ‫۾ﺐ‬ ‫ﺌد ادب ۽‬ ‫آ ‪.‬ا‬
‫و ‪ .‬ا ر ﺌ ﺌ وارو ا‬ ‫دؤر )‪(Age of Reason and Enlightment‬‬ ‫ان‬ ‫دؤر )‪(Renaissance‬آ‬
‫۽ ڊ ﺌرٽ ﺋﺌ‪ .‬ان ﺌ ادب ۽ آرٽ ﺌن و ي ﺌﺊ ۽‬ ‫ڊاو ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﺌٽ‪ِ ،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ي ﺌ ﺐُ‬ ‫۾‬ ‫دؤر ‪،‬‬
‫ار ﮭ‬ ‫‪ .‬ا ﮙ ﺌن ﺊ ﺐ‬ ‫ي‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺌﮡ ا ﮙ ﺌن‬ ‫و رو دؤر ۽ ا‬ ‫ﺌ ﺋﺌ‪ .‬ا‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ل ڏ ! ار ﮭ ا ي ﺑ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ او ﺌن ا ام‬ ‫ي ﺌن ﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫وڏي ۾ وڏو ﺐ ر ا آ‬
‫‪ .‬او ﺌن‬ ‫۾ ام ي‬ ‫ﺊ‬ ‫ا ﮙ ﺌن ﺊ‬ ‫و‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺌﺊ ۽‬ ‫و ان و‬ ‫ﺋ ‪،‬‬
‫يﮭ )‪(Idealism‬‬ ‫ن ﺌل‬ ‫و ا‬ ‫ن )‪ (Plato‬ﮗﺌ ﺌ آ ‪ ،‬۽‬ ‫ا‬ ‫ل ڏ ‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ر‬ ‫ان ﺌﮡ ﮭ‬
‫دؤر ) ‪Age of‬‬ ‫رو دؤر آ ‪،‬‬ ‫‪.‬ا ﺋ ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ان ﺌن‬ ‫ﮢ و‬ ‫ا و‬
‫‪.‬‬ ‫‪ (Reason‬ﺋ‬
‫ﺌل آ‬ ‫ﺌ آ ‪،‬ا‬ ‫دا‬ ‫آ ‪،‬ﺋ ﺌ‬ ‫ُا‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ َ -‬۽ ﺐ ﺌر‬
‫‪:‬‬ ‫ا ﺑﺌل‬
‫ـــــ ‪،‬‬ ‫ـــــ ـــــ د ـــــ ا آ ـــــ ِ ـــــ ود ـــــ‬ ‫ﺐـــــ‬

‫ِ‬
‫ـــــــﺎ ﺐـــــــﺌم ا ـــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــ ِ ﺌ ـــــــﺌﺊ‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬
‫۽‬ ‫ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫(ا ﺋ‬ ‫ﺐﺌ ۾‬ ‫وا ﺐ ﺌن ود‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ﮭ ﺌن ﺐ ڏ ﺋ ‪،‬‬ ‫)‬

‫ﺋ‬ ‫۽ ادب ۾ ﺐ ﺌ ن آ آ ‪.‬‬ ‫ار‬ ‫ار ﺌ ن آ آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ا ﺌﮗ‬ ‫وچ ۾ وڏو‬ ‫ا ﺌس‬
‫زور ڏ ﮙ ﺌن‬ ‫ورت ﺌن وڌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ڻ ﺐ ران ‪ Reconcile‬ڻ ‪ .‬ا ۾‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ا ا‬
‫‪.‬‬ ‫ازن ﺐ ي‬ ‫ﺐ ا ﺌس‪ ،‬چ ۽ رو‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫و آ ‪ .‬او ﺌن ڙ ۾‬ ‫و آ ‪ ،‬ان ۾ رڙو ق‬ ‫ﮢ ق‬ ‫۾‬ ‫ڙ۽‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫و‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ا ڙ ﺌﺊﮙ‬ ‫ِو‬ ‫ڻ ﺌ ُ َ وڌ‬ ‫‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌل‬ ‫ار ۾ ا‬ ‫ه‬ ‫‪ ،‬چو‬
‫س‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌ وڌ‬ ‫ار ﺌن ﺌر‬ ‫ار ۾ و ‪،‬‬ ‫ان ۾‬ ‫آ ‪ .‬او ﺌن ﺌ ﺌ ﺌ ‪ ُ ،‬۽ َ‬ ‫ﺊ‬
‫ان‬ ‫ﺌﺊﺑ‬ ‫ار وڌاﺊﺑ ﺌ‬ ‫نآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﺋﮙ ي ر ي‪ .‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫ازن ۽‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊﺑ‬ ‫ﮢ ا‬ ‫ﮢ و ﺑ ۽ ان‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫رو‬ ‫و‪.‬‬ ‫و‬ ‫ازن ﺐ‬
‫ﺌد‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ڌار ۽‬ ‫ﺌس‬ ‫۽ا‬ ‫آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ا رو‬ ‫ﺌس‬ ‫۽ا‬ ‫س ﮙ ﮘ ي‪.‬‬
‫ا ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ن او ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫آ ‪ .‬ﺐ ﺌدي ر ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫۽ا‬ ‫نآ‬
‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫۾‬ ‫ور‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌس ۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫ﺐآ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫يﺐ آ‬
‫ﺐ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬
‫ﺌج ﺐ ۽ ﺌﮗ ﮭ ح ا ﺌس ﺐ ي آ‬ ‫اوار ﺐ آ‬ ‫ﺌ‬
‫ر آ ؟ ﺌ ا ﺌن ا ﺌس‬ ‫د‬ ‫ﺐ‬ ‫ر اﮗ وڌ آ ‪ ،‬ان ۾ ا ﺌس‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌل ۾ ا ﺌن‬ ‫او ﺌن‬
‫۽ ر‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ذا‬ ‫ﺌ؟ ۽ ا ي ار ﺌ ي ﺌ؟‬ ‫ا و اﮗ و‬ ‫ﺌ ا ﺌن‬ ‫ان ﺌن‬
‫כﺐ ﺌ ﺌ ۽ ﺌ ﮭ‬ ‫۾ و و ‪ ،‬ﺌو‬ ‫ﺌﺊ ان ﺑﺌر‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫اؤج ر ﺊ‬ ‫ﺌٿ ﺌن ا‬ ‫ا ﺌس‬
‫ﺌ ‪،‬ا‬ ‫ﺑ ﺌ ‪،‬ا‬ ‫آ ؟ا‬ ‫ا‬ ‫ا آ ‪ ،‬او ﺌن ﺌ ﺌ‬ ‫۾ ﺑﺌ ﺌ‬
‫‪ ،‬ان ز ۾ و ﺋ ‪ .‬ا‬ ‫۾ا ر‬ ‫آ يڏ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮭ ان ر چ ﺌن‪ .‬ﺌن ﺐ و ۾ ‪،‬‬ ‫ن ﺌ‬
‫כ ﺌ ﺌﺊﮙ و ي و ي ﺋ ‪ .‬ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌن و و‬ ‫ن ن ن‪ ،‬ﺑ ﺋ‬ ‫ن ﺊ ﮗﺌ ن‬
‫ر‬ ‫ڊچ‬ ‫؟ د ﺌ وڏو ﺌ‬ ‫ان ُا ﺌ‬ ‫ﺋ ؟ ا ا ﺌس ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌ‬ ‫۽‬
‫‪،‬‬ ‫‪ ُ “.‬وري‬ ‫‪ ” ،‬ن ن ڏاڍي وﮡ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ وﮡ ي ﺋ ‪،‬‬ ‫ر آ ‪.‬‬ ‫وان ف‬
‫ﺌﺊ ﮭ ڏﺊ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫۾و‬ ‫َ ُ َ‬ ‫ﺌ‬ ‫َ ُ وﮡ ‪“.‬‬ ‫وﮡ‬ ‫” ن ن‬
‫يﮭ ﮗﺌ ﺋ ُا ﺌ ؟‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ آر‬ ‫‪،‬ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺌﮡ‬ ‫ان ﺌن وه‬ ‫او ﺌن ُ ا‬
‫)‪ (Reason‬ﺌن آ ‪ ،‬ﺐ‬ ‫۽‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫وا‬ ‫ا ﺌس ﺌن ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ان‬
‫ف ا ﺌس ﺌن ﺌ ﺊ‬ ‫و‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ا ﺌس ﺌن‬ ‫ِﮭ ﺐ ﺌ‬ ‫)‪ (Experimentation‬ﺌن آ ‪،‬‬
‫ار ﺌ ۾ ا ﺌس‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺐ ﺌد ﺊ ‪ Argument‬۽ ‪ Logic‬آ ‪.‬‬ ‫وآ ‪،‬‬
‫ﺌ ۽ ﺌﮗ ﮭ ح ا ﺌن‬ ‫َر ﺊ‬ ‫ان ﺌم‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌس‬ ‫دار آ ‪.‬‬ ‫۽ ﺐ ﺌدي‬
‫ﺌت ۽‬ ‫ﺌم ﺌﮡ ﮭ‬ ‫دار ر آ ‪ .‬او ﺌن ﺌ ﺌ‬ ‫ار ﺌ ۾ ا‬ ‫ﺌت ﺐ ا ﺌ‬
‫ﺌت‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ﺌ ان‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ف‪ ،‬ا‬ ‫ﺌر‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫آر‬ ‫و؟‬ ‫ق‬ ‫ﺌت ۾‬
‫ﮢ‬ ‫ع وڌ‬ ‫ان‬ ‫او ﺌن‬ ‫و؟‬ ‫دار ادا‬ ‫ار ﺌ ۾‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬
‫ي‬ ‫آ ؟ا‬ ‫و‬ ‫۽ ا ﺌس ﺌڻ ۾‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫)‪(Theory of Knowledge‬‬ ‫ا ﺌﺌ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺋ ﺌن ڌار ﺐ آ ‪،‬‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫ار ﺌ ۾ ا ﺌس ﺐ وڏو دار ر آ ‪.‬‬ ‫ا ﺋ‬
‫دارو ار ﺐ ر ﺌ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫اوار ﺐ آ ‪ُ .‬ا‬ ‫ﺋ‬ ‫و‬ ‫دﺐ آ‬ ‫ﺋ ﺌن‬ ‫ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ﺌن‬
‫ﺋ ﺌن‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫اﺋ‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫ا ا از ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ُ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ۽ ﺌج‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌن‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌ ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ﮝﺐ آ‬
‫ا آ ‪،‬‬ ‫وڌ‬ ‫ن ﺌ‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌر‬ ‫آﺐ‬ ‫ادب ۽ آرٽ ۾‬
‫و‪ .‬ا‬ ‫۾ ان ‪ Reconcile‬ﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ن ﺌ ا ﺌس وڏي‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫دا‬ ‫ﺑ‬
‫ڻ‪ .‬ا‬ ‫آ آرٽ‬ ‫و ا ﺑ و ي‪.‬‬ ‫آ‬ ‫ا‬ ‫ر ۽ و ﺌ آ ۽ آر‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫وري ﺐ آ‬ ‫ا‬ ‫آ ۽ ﺌ ۽ آر‬ ‫۽‬ ‫ڻ ادﺐ‬ ‫ﺑ و‬
‫؟‬ ‫ر ﺋ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ر۽‬ ‫ر‪،‬‬
‫آ ‪،‬‬ ‫آ ﺌ ا ﺌس‪ .‬ا‬ ‫ا ٰ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺋﺌ آ‬ ‫۽ ا ﺌس ﺐﺌري ۾ ا‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ا ا از ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫اوار ﺐ آ ۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ُ ﺐ‬ ‫۾ ا ﺋ ‪ Superior‬ﺐ آ ‪،‬‬
‫ﺌ۽‬ ‫يﺐ‬ ‫ﺌ۽ ﺌ ﺐ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ ‪ ،‬دا‬ ‫ﺌ۽‬ ‫כا ﺌ ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ادب ۽‬ ‫ان‬
‫۽ ﺑ ﺌ ﺐ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺐ ‪ ،‬ذا ﺐ‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫۾آ ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫۾‪ -‬ان‬ ‫ن ﺌ ادب ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺎ۾‬ ‫هآ ‪.‬آ ﺌ‬ ‫ڏاڍو اﮡ ۽‬ ‫ال ۽ ﺐ‬ ‫ادب ۽ ۾ آ ﺌ‬
‫ﺌﺐ ا ﺑ ۽ ﺌ ق ا ت‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ﮭ روا ۾ ُ آ ‪.‬‬ ‫ي ﺌڙون او ﺌم‬ ‫ن‬
‫ن‪.‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ن‬ ‫ن ُا‬ ‫ﺌﺋ‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫و ر آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا ﺌن ا ﺋ‬ ‫ب‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌم ري‬ ‫ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮭ ﺌن ا‬ ‫ا ﺌد س ر‬ ‫۽ ڏا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬
‫ي۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ذ ‪،‬‬ ‫ﺌرن و ي ﺌﺊ ا ﺐ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫وڏن وڏن ڏا ﺌﮡ ‪،‬‬ ‫ﮗ‬ ‫ي ﺌر‬ ‫آ ‪ .‬ان‬
‫ا ﺌدن‬ ‫ر‬ ‫آ ‪ .‬ﺌن ۾ وري ا‬ ‫ب‬ ‫ﺌن ﺋ‬ ‫آﺌ‬ ‫و دن‬ ‫رت ﺌ ﺌ ق ا ت‬ ‫ر‬
‫‪.‬‬ ‫نآ‬ ‫س‬ ‫ﮗﺌ ن ﮢ ﺌﮛ‬ ‫۾ رﮗ ُ اط ﮗﺌ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ن ڊاﺊ‬ ‫و و ‪.‬ا‬ ‫ب‬ ‫ﺌن‬
‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج آ ‪ ،‬ان‬ ‫ي ۾ ور‬ ‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺐ‬ ‫و آ ‪ ،‬ان‬ ‫ڏاڍو د‬ ‫آﺌ‬
‫ر‬ ‫ﺌم‬ ‫آﺌ آ ‪،‬ا ﺐ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ﮡ آر‬ ‫ﮡ ﺌ آﺌ‬ ‫و‬ ‫ُ و‬ ‫ﺋ ﺐ آ ‪ .‬او ﺌن ا‬
‫ُ ا‬ ‫ﺌر ﺋ “ و ه‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌر ﺋ ‪،‬‬ ‫اآ ‪”،‬‬ ‫ري ﮢ ﮗﺌ‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫ﮗﺌ ن آ ‪.‬‬
‫ﺑ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي؟‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺊﮙ‪ ،‬ا ي ۽ ان ﺌن وڏي‬ ‫ﺌر و‬
‫ﺌ ۽‬ ‫ي‬ ‫ﺌر ڻ ا ﺌ‬ ‫ا ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ذ‬ ‫ﺌر ﺋ ‪ .‬ا درا‬ ‫ي‪ ،‬ان‬
‫آ ‪ .‬او ﺌن‬ ‫ﮢ‬ ‫و‬ ‫ﺌﺊ آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﮭ ﺐ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫ﺌ ۾ﺐ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﺊ‬ ‫ن‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ڻ‬ ‫ب‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌر و‬ ‫ﺌﺊ “ ﺋ ‪،‬‬ ‫”‬
‫ﺋ ﺋ ‪.‬‬
‫آﺌ‬ ‫آ ﺌ ادب آ “‪ ،‬ﮡ‬ ‫ﮡ آ ﺌ ادب آ “‪” ،‬‬ ‫‪”،‬‬ ‫و )‪ (Misconception‬آ‬ ‫وڏو‬ ‫ا‬
‫ﮙ‬ ‫ڌر ﮭ ۽ ُاڀ‬ ‫ﺌرو آ ‪،‬‬ ‫ٰ آ ﺌن ﺌ ُ ُ‬
‫اڀ‬ ‫آ ‪ُ .‬ا‬ ‫ُا‬ ‫آ ﺌ آ ‪ .‬آ ﺌق‬ ‫آ ۽ ﮡ‬
‫آ ‪ .‬ﺌ ﺎﺐ‬ ‫و ﺐ ﺌ ن ۽ اد ﺑ ﺌڻ‬ ‫تآ ‪-‬ا‬ ‫ٰ آ ﺌن ﺌن آ ﺌ ﺌورا‬ ‫ُ ﺌن و آ ‪ُ .‬ا‬
‫آ ‪:‬‬
‫ــــــﺌل ــــــ ‪،‬‬ ‫ــــــﺌ ــــــ‬ ‫ــــــﺎ ــــــ‬ ‫آ ــــــ ــــــ‬
‫ﺌ ــــــــــﺎ ــــــــــ ِ ﺌ ــــــــــ ــــــــــ اﺊ ــــــــــ وش ــــــــــ ‪.‬‬
‫۾‬ ‫د‬ ‫ﺌرن‬ ‫ن۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌل‬ ‫آ ۽ا ﺊ‬ ‫ﺌن ﮘ‬ ‫ﺌن ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ٰ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫۾ ﮢ و و آ ﺌن‪ ،‬ﺑ ﺌﺊ‬ ‫ي ۽ ﺌ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌن ﺐ ﺐ‬ ‫ا ﺌز ﺐ آ ي دؤر ۾‬ ‫‪.‬‬
‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺑ ﺌﺊ‬ ‫ي۾و ر و ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫۽ ﺌ ﮢ ﺐ ﺐ‬ ‫ا آ ‪“.‬‬ ‫ﺌ‬
‫و‬ ‫ن ن‪ ،‬ذ ﺐ‬ ‫نﺐ ر ن‬ ‫و ‪ ،‬ر نﺐ‬ ‫و ‪ ،‬وزن ۽ ﺐ ﺐ رو‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ا ۾ ﺌ ۽ رد ﺐ‬
‫ر‪ ،‬ر ن‬ ‫ا ﺌن ﺌ را ﺌل‪ ،‬را ا ﺌس‪ ،‬را‬ ‫ﺋ‬ ‫و ‪ .‬ﺋ ن اڳ ﮗﺌ‬ ‫۽ ﺑ ﺌﺊ‬
‫نآ ‪.‬‬ ‫اوار‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌن درا‬ ‫دا‬ ‫ن‬ ‫ن‪ ،‬ر ن ا ن‪ ،‬را اب‪ ،‬ر ن‬
‫ﺐ ادب ۽ آ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫اوار آ ‪.‬‬ ‫ن آ ۽ ادب ۽ آرٽ ا ﺊ‬ ‫ﺌج ﺌن ﺌ ان ﺌن ﺐ ا‬
‫ا و ه‬ ‫‪ ،‬ﮡ اب‪ ،‬ﮡ‬ ‫ﮡ ﺌل‪ ،‬ﮡ وار ﺌ‪ ،‬ﮡ‬ ‫ُ اﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌل ﺌن ُا‬ ‫؟‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌج ﺌن ﺌ ان آ‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ﺐ ُ اﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌج ﺌن ﺌ ان ا ي آ ‪ .‬ﺌ ا‬
‫ﺋ آ ‪ ،‬درا ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﮡ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽ اد ﺎ ن ﺌ‬ ‫آر‬ ‫ﺌر آ ﺌن‪ .‬ا‬ ‫ﮢﮙ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺂ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺑ ۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ﺋ ﺌ نآ ؟ا‬ ‫ُا ا ﺐ ُ اﺊ ا ا‬ ‫آ‬ ‫ا‬
‫ي ا ‪ .‬ﺌن ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫و‬ ‫ا ا‬ ‫ﺌ ا آ‬ ‫ﺌ دن‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ ادب‬ ‫ن ﺐ در ﺐ ن‬
‫ر‬ ‫رو ادب ۽ ‪ ،‬د ﺌ‬ ‫وآ ‪.‬د ﺌ‬ ‫ﺐ ادب ۽ آ ﺌ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ذ اريﮭ ﺌن ان‬ ‫ري‬
‫۾‬ ‫ﮭ‬ ‫رن دؤرن ادب ۽ ‪،‬‬ ‫ادب ۽ ۽ ﺌر‬ ‫ﺑ ۽ ِ‬ ‫ر‬ ‫ادب ۽ ‪ ،‬د ﺌ‬
‫۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬اد ﺎ ۽ آر‬ ‫ﺊ‬ ‫‪ .‬ادب ۽ ا ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫وآ ‪،‬ا آ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ا ي ﺌم‬ ‫ا ﺌس ۽ ﺌل ۾‪،‬‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺎ‬ ‫و ان‬
‫ڻﮘ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ر۽‬ ‫ر ﺌن وڌ‬ ‫ا‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫ا ﺌس‬ ‫ذات ۽ ﺌ ل‬
‫اآ ‪.‬‬ ‫ﺌڻ ﺊ‬ ‫۾ا‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ا ﺌ ﺌ‬ ‫اﺋ‬
‫آ ‪:‬‬
‫ﺌﮗ ي ۾‪ ُ ،‬ﮙ ﺋ ‪“.‬‬ ‫”‬
‫ر ﮙو ﺐ‬ ‫اآ ‪،‬ا‬ ‫ي‬ ‫اآ ‪ ،‬ﮢ ا ﺌ ﺌ ۽‬ ‫ﮢ ذ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫رات‬ ‫ﺌل ڏ‬ ‫‪ .‬ان ر چ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ا‬ ‫وڏي ﺌﺊ ان ﺌن ﺐ‬ ‫وآ ‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫ﺌن رڙ ن ي ُا ۽ ﺌﺊ ‪ ” ،‬ن‬ ‫او ﺊ او‬ ‫ي ي ُ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬
‫ڻﮘ‬ ‫ﮭ ﺌن ﺌ ڏﺊ‬ ‫ﺌ ور ۽‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫۽ ﺌ آﮡ ڏ ‪“.‬‬
‫ا ‪ ” ،‬ن اب ڏ‬ ‫ﺋ ﺌ ور ؟“‬ ‫ﺌن ﺌﺊ ن ‪” ،‬ا‬ ‫و ‪“.‬‬ ‫و ‪-‬ا‬ ‫ا‬ ‫‪” ،‬ﺐ‬
‫آ ‪ “.‬ﺌﮡ ان‬ ‫ا ﺐ‬ ‫ن‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ا وا‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ ﺋ ڏ ﺌﺊ ن‪ .‬ن را رو ۾‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬
‫۽‬ ‫۾‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬۾ ﺐ و ان‬ ‫ا‬ ‫اب ۾ ﺐ ﺐ‬ ‫ل ڏ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ﮭ و ان‬

‫ير ﺌ‬ ‫ر ﺐ ان‬ ‫ا‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭر چ ا و و ڏ‬ ‫‪.‬‬ ‫ير‬ ‫ذ‬
‫ي‬ ‫ُ‬ ‫ص‬ ‫دوران ذ‬ ‫و آ ‪ُ .‬ا‬ ‫۽ ﺌ ن ﺌن ﺐ‬ ‫‪ ،‬اد ﺑ ‪،‬‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا ﺋ ﺊ آر‬
‫اآ ‪.‬‬ ‫ﺎ‬ ‫فو ا‬ ‫۽‬ ‫و ر و آ ‪ .‬ﺌ ‪ ،‬اد ﺎ‪ ،‬آر‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺐﺌ د ﺌغ ﺋ‬
‫ﺌڻ‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫و ان آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺌن‬ ‫۽ ان‬ ‫ا و ان‬
‫يا‬ ‫آ ؛ا‬ ‫اوار آ ‪ .‬ا ﺐ ﺌ آ ﺌ‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫ي ۽ و ان ﺐ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ﺌ ل ۽ ﺌج ﺌن ﺐ ﺑ‬
‫ﺋ‬ ‫ان‬ ‫ان ﺌن وڌ‬ ‫ﺌر ۽ آر‬ ‫ﺐ ﺌ ‪ ،‬اد ﺎ‪،‬‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ذا‬
‫ر‪،‬‬ ‫ﺌرن‬ ‫‪ ،‬ﺌ ن‪ ،‬اد ﺑ ۽‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ر‬ ‫آ ‪ .‬آﺌ‬ ‫ﺌر ﺌ آ ﺌ آر‬ ‫ﺌ ‪،‬آ ﺌ‬ ‫ا آﺌ‬
‫‪ ،‬ﺌﮡ رﮗ ذر آ ‪ .‬ﺌﮡ ۽ ان‬ ‫ٰ ي‬ ‫د ﺎ آ ‪.‬‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫‪ ،‬ر ۽‬
‫ر‪ ، ،‬ﺌن‪ ،‬ڏا ‪ ،‬ادب‪ ،‬ﺌﺊ ۽‬ ‫ا ﺌن‬ ‫رآ ‪،‬‬ ‫رﮗ‬ ‫آ ‪.‬آ ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ر‬
‫آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ ،‬۽ رﮗ ا‬
‫ﺌزن ۾‬ ‫۽ ﺐ ﺐﺌورا‬ ‫وآ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ي آ ‪ ،‬ﺌ ان در ﺌ‬ ‫د‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ا و ﮭ۾‬ ‫ا ﺌز‬
‫ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ن‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ن ان و‬ ‫ﺌزن ﺌن‬ ‫ُڌ‬ ‫دآ ‪ ،‬ا‬ ‫ُڌ ن‬
‫ﺌر آ ﺊ‬ ‫ﺌر آ ‪ .‬ﺐ ‪ /‬ﺌﺐ‬ ‫ڙآ ‪،‬‬ ‫ﺌر در ﺌ‬ ‫ا‬ ‫دآ‬ ‫ن اڳ ﺊ‬
‫د آ ۽ رﮗ‬ ‫ي ‪ - /‬ا ﺌس اڳ ﺊ‬ ‫در ﺌ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ﺌ اڳ ﺊ‬ ‫ي ‪. /‬‬ ‫ﺌڻ‬
‫ﮭ‬ ‫رت ۾‪،‬‬ ‫۽‬ ‫ي ‪: /‬ر‬ ‫در ﺌ‬ ‫دآ ۽ا‬ ‫ر اڳ ﺊ‬ ‫ي ‪، /‬‬ ‫ا در ﺌ‬
‫ﺌر‬ ‫در ﺌ‬ ‫ﺌر آ ؟ ا‬ ‫ﺌ ﺌ‪ /‬ن‬ ‫ﺌ ‪ ،‬اد ﺎ ۽ آر‬ ‫روپ ۾‬ ‫ﺐ ﺌ ﺌر آ ا‬ ‫رت ۾ ۽‬
‫ا ﺐ ُ اﺊ‬ ‫آ‬ ‫و آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا ﺌ ن ۽ اد ﺑ‬ ‫ﺋ ! ان ي ادب ۽ ۾ آ ﺌ‬
‫و دن ﺌن‬ ‫ﺌ قا ت‬ ‫اوار آ ۽ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب ۽‬ ‫ﺌ؟ ان ي ﺌد ر ﮙ‬ ‫ن ﺋ‬ ‫ُا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۽‬ ‫۾‬ ‫ادب ۽‬

‫ادب )‪ (Modern Literature‬آ ۽ ﮡ‬ ‫ﮡ‬ ‫و‬ ‫ُ و‬ ‫ر ۽ و آ ‪ .‬او ﺌن ا‬ ‫ﺐ‬
‫)‪(Modernity‬‬ ‫ا آ ‪ ،‬ﺌن ﺌن‬ ‫ال‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ادب آ ‪ .‬ا ﺌن ا ادﺐ ﺌد ۽ ﺌﺊ‬
‫ن‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫آ ؟‬ ‫و ﺋ ﺋ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌڊرن آ ؟ ۽‬ ‫ﺌآ ؟ ﺌ‬
‫۾‬ ‫)‪ (Contemporary‬دؤر‬ ‫ن ﺐ ﺌڊرن آ ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ن‬ ‫آ ۽ا‬ ‫ن‬
‫دؤر‬ ‫وري آ‬ ‫ﮙ ا ﺌﺊ‬ ‫ﺋ ﺌ ﺌ ر آ ‪ .‬ﺌﮡ ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ور‬ ‫ق آ ‪ .‬ان‬ ‫۾ ز ۽ آ ﺌن‬ ‫۽ ﺌڊرن‬
‫دؤر ﺌڻ ﺌن‬ ‫‪.‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫”‪ “System of Imagination‬ﺋ‬ ‫ﺌم ﮢ ا و آ ‪،‬‬ ‫رن‬ ‫ﺌڻ ﺌن‬
‫ﺌم ﮢ‬ ‫)‪ (Perceptions‬ﺐ‬ ‫ﺌم )‪ (System of Values‬ﮢ ا و آ ‪ ،‬دؤر ﺌڻ ﺌن ادرا‬ ‫رن‬
‫ﺐﺌري ۾ ان دؤر‬ ‫رو ﺌم ﺋ ‪،‬‬ ‫رن ۽ رن‬ ‫و آ ‪ ،‬ان‬ ‫دؤر ا ﺋ ﺊ‬ ‫ا وآ ‪.‬ﺐ ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ام و ا آ‬ ‫ا‬ ‫اﺊ‬ ‫ي آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮢﺌﺊ ﮭ‬
‫ي ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫اﺊ‬ ‫ا؟“ واري ﺌل‬ ‫ﺌ‬ ‫ا؟ ان ” ﺌﮡ ا ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺊ‬ ‫ا؟ ﺋ‬
‫دؤر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر ۽ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ه آر‬ ‫؟“ ﺐ‬ ‫اري ﺋ ن‬ ‫”‬ ‫و وآ‬ ‫اﺋ‬ ‫ﺌ وري ا‬
‫ﺊ ا‬ ‫اراﮡ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫وا ﺊ‬ ‫و آ ‪ .‬ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫رن‬

‫‪ ،‬دا ر ۽‬ ‫‪ .‬وڏي‬ ‫ي‬ ‫ﺌم‬ ‫رن‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌم ۽‬ ‫رن‬ ‫دؤر‬ ‫وآ‬
‫و آ ‪ .‬ﺌڊرن ا‬ ‫ﺌر وڏو ۽ ﺌڊرن‬ ‫‪ ،‬اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫دؤر‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ا ﺌ ﺊ وڏي ﺌ‬
‫وآ ‪.‬‬ ‫م‬ ‫رن ۽ رن‬ ‫دؤر‬ ‫وآ‬
‫دؤر‬ ‫ﺌر‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫اد ﺎ‪،‬‬ ‫ﺎﺊ ا آ‬ ‫)‪(Modernity‬‬
‫ان‬ ‫ي‬ ‫ﺌم ﺌن اﮗ وڌي ﺌ ﺋ ﮗﺌ‬ ‫ﺌم‪ ،‬اﺐ ‪ ،‬ﺌ ۽ رن‬ ‫ا‬ ‫ﺌم‪ ،‬ﺌ‬ ‫رن‬
‫۽ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫وم‬ ‫ي‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬دار‬ ‫‪ ،‬ا ﺑﺌل‪ ،‬ش‪،‬‬ ‫ا‬ ‫اردو ﺌ ي‬ ‫‪ .‬ﺌل ر او ﺌن‬ ‫ﺋ‬
‫ﺐ ت‬ ‫ڏ ﺌر آ‬ ‫ا و‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ ﮢ ﺌﮛ ﺌ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ي ﺐﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫۽ذ‬ ‫ت‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﺑ ﺐﺌ‬ ‫כو‬ ‫و ﺊ‬ ‫۽ وا و ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫و رد ﮙ ا ﺌس آ ‪ ،‬ان د ﺌ ۾ ﺐ ﺌل آ ‪ .‬ا ﺌ ﺌ ي رﮗ‬ ‫ﺐ ا ﺌس آ ‪ .‬اردو ﺌ يﮭ ۾ ﺌ‬
‫ٰ وڏي ۾ وڏو اج‪.‬‬ ‫ٰ ﺑﺌ ۽ و ﺌل‬ ‫۽ و ﺌل آ ‪ .‬اردو ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ﺌن‬ ‫يآ ‪،‬ا‬
‫‪ .‬ان‬ ‫داﺊ ي ﺌن ﺌ‬ ‫۽و‬ ‫ﮢ ﺌﮛ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪ .‬اردو ﺌ ي‬ ‫ﺌ‬ ‫رﺋي‬ ‫يﮭ ۾ ﺋﺑ آ‬
‫‪:‬‬ ‫آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا دؤر اس‬ ‫ن‬ ‫ر ﺌل ۾‬
‫ـــــ ـــــ ا‪،‬‬ ‫ﺑـــــ‬ ‫اور ـــــ ـــــ ـــــ ز ـــــﺌ ـــــ‬
‫ــــ ــــ ا‪.‬‬ ‫را ــــ اور ــــ ــــ و ــــ ــــ را ــــ‬
‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫د ﺋﺌ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ا ﺑﺌل آ ‪.‬‬ ‫ان دؤر ﺌن اڳ ا ﺋ‬ ‫اردو ﺌ يﮭ ۾ ا ا رو ﺌ ۽ روا ن ﮢ آ ‪،‬‬
‫آ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ان ﺌن‬ ‫ﺌ ا ﺑﺌل وڏو ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﺐﺌ دار ﺌﮡ‬ ‫ﺌن وڏو ﺌ‬
‫‪16‬‬
‫ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ور ﺐﺌو د‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫وڏو ﺌ آ ۽ ر و‪.‬‬ ‫‪ .‬ا ﺑ ۽‬ ‫ﺌ‬
‫ن ن آ ن‪ .‬ا ﺑﺌل ﺋ ‪:‬‬
‫ــــ ــــ ــــ رو ــــ ‪،‬‬ ‫ــــ ــــ د ــــﺌن ــــ‬ ‫ــــ‬
‫ــــــــ ــــــــ م ــــــــ ــــــــ دو‪.‬‬ ‫ــــــــ‬ ‫اس ــــــــ‬
‫يﮭ وارا ﺋﺌ‪ ،‬ا ۾ ﺐ ا ﺌ‬ ‫دار‬ ‫۾‬ ‫ي‬ ‫ن‪.‬‬ ‫د‬ ‫ا ا ﺌل ۽ روا ن ا ﺑﺌل ﺌن اڳ اردو ﺌ يﮭ ۾‬
‫و ‪ ،‬ا ﺌز‬ ‫ٽ ﺌﺊ‬ ‫۽ ُ‬ ‫ﺌر ر ۾ ﺌﺊ ‪ ،‬و‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌز ان ي‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺌل ر‬ ‫روا‬
‫ي ﺌ يﮭ ۾ اڳ ان‬ ‫ر ﮢ آ ‪،‬‬ ‫ر۽ا‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ ُا رو ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ‬ ‫ان ي‬
‫ﺌب ”ا اد آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ آ‬ ‫آ ‪ .‬ا اد‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا ﺋ رﮗ ا ﺌز آ‬ ‫دﺊ‬ ‫۾‬
‫ﮢ آ ‪ .‬ا ﺋ ا ﺌد ﺐ ﺌري‬ ‫اﮝ‬ ‫د ﮭ۾‬ ‫ن ﺊ وڏن ﺌ ن‬ ‫و ي‪.‬‬ ‫رول“ اڄ ﺌﺊ ا ﺌن ﺌن‬
‫ﺋ آ ‪ .‬ادب ۽ آرٽ‬ ‫ص ﺌ ن‬ ‫رﮗ‬ ‫اﺊ ﺌ آ ‪.‬‬ ‫)‪ (Modern‬ﺌ آ ‪ ،‬۽ ﺌ ﺐ‬ ‫ﺐ‬
‫۽‬ ‫و اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬آر‬ ‫آ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽ آر‬ ‫آ‬ ‫ﺎا‬ ‫ا ﺌن‬
‫رن ﺌ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌم ۽‬ ‫ﺌم‪ ،‬اﺐ‬ ‫ﺌم‪ ،‬ا‬ ‫ﺌم‪ ،‬رن‬ ‫رن‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬
‫اد ﺎ‪،‬‬ ‫آ‬ ‫‪.‬‬ ‫نﺊ ﮢ ا‬ ‫ن ن ﮢ ا ‪-‬‬ ‫ﺑ ۾‬ ‫ﺌم ﺌن وڌي‬
‫ي‬ ‫ﺌص‬ ‫۾ روا‬ ‫ﺌ يﮭ ۽‬ ‫ﺌ ۽ آر‬

‫‪.‬‬ ‫ﺌڊرن‬
‫ﺌب ﺌن‬ ‫ُان دؤر‬ ‫ﺌ ي ﺌڊرن آ ‪.‬‬ ‫ﺌڊرن ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺌڊرن ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫د آ ‪ .‬ﺌﮗﺋ و ا ﺐ‬ ‫اڄ ﺌﺊ‬ ‫دؤر ۽ اڄ دؤر ﺐ ﺌڊرن ﺌ آ ‪ .‬ا ا رو ﺌ ﮢ آ ‪،‬‬ ‫ڏ ن‬
‫ر ﺌرم ۾ ﺐ‬ ‫ﺐ ‪،‬ا ب۽‬ ‫ﺑ ‪،‬‬ ‫۽ ُا ﺌ ﮭ‪،‬‬ ‫رن ۾ ﺐ‬ ‫ت ادب ۽‬ ‫ﮙ‬
‫رن‬ ‫ﺌرم ۾‬ ‫۽‬ ‫ﺌرم ۾‬ ‫رن ۾‬ ‫اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ۽ آر‬ ‫آ‬ ‫‪.‬‬
‫ح‬ ‫آ ‪ .‬يﮭ ۾ ﺌ ا‬ ‫رن ۽ رو ۾‬ ‫آ‬ ‫ا ب ۽ ﺌرم ۾‬ ‫ل‬ ‫‪.‬‬ ‫۾ ﺌم ﮢ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا ﺌن و ﺌري‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫اﺊ‬ ‫و آ ‪ .‬ﺑا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ وڏو‬
‫نآ ‪.‬‬ ‫ادب‬ ‫ادب ۽‬ ‫آ ‪ .‬ان ي ﺌد ر ﮙ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ س‬
‫آ ؟ اب‬ ‫اﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ال آ‬ ‫ﮡ‬ ‫ا‬ ‫ُ ا‬ ‫او ﺌن ا‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ر‬
‫)‪ (Definition‬ﺋ‬ ‫ﮢ و‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫اﮡ‬ ‫آ‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫ﺋ آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌن‬
‫”و ــــــــ ــــــــ و ــــــــﺌ ‪ ،‬ــــــــ ﺋــــــــ اﮡــــــــ ــــــــ ﺋــــــــ ‪“.‬‬
‫ا‬ ‫رڻ ﺌن اﮡ ۽ وכ ﺋ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌز ﺌ‬ ‫ﺎآ ا ي‬

‫رڻ‬ ‫۽و‬ ‫ان دوام ۽ ز‬ ‫نڏ‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺌرم ا‬ ‫ر‪ ،‬ﺌل ۽ ان ا ﺌر ﺌ َ‬ ‫ﺋ ‪.‬ا ا‬
‫۾‬ ‫ﺌ ﺌرم ۽ ﺌ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺎا‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ﺐ ار ر ‪ .‬ان‬ ‫ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ان‬
‫ﺌ‬ ‫۽ ان ڊ‬ ‫ﺐ‬ ‫۽ َ‬ ‫ﺋ‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ان ا ب ۽ ا ﺌر ۾‬ ‫۾‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌرم ۽ اد‪،‬‬ ‫ادب‪ ،‬ا آرٽ ۽ ادب‬ ‫ﺌ ي‪ ،‬ا‬ ‫ﺌرا‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺎآ ا‬ ‫‪ .‬ان ي‬
‫ﺋ ‪ .‬ﺌل‬ ‫‪ ،‬وכ ۽ اﮡ‬ ‫ر ﺌر ﺌن‬ ‫ﺌو‬ ‫ر‬ ‫ع‪ ،‬رو ﺌ ۽ ُ ﺌ‬ ‫ا از‪،‬‬ ‫‪/‬ﮗَ ُ ۾ ا ا‬ ‫ا ﺌر ۽‬
‫ﺌ يﮭ ﺌ وڏا‬ ‫‪ .‬اردوﮭ ۾ ﺌ ﺎ ۽‬ ‫ﺋ‬ ‫وכ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ آ ‪ ،‬و‬ ‫ﺐ آ‬ ‫ر‬
‫ا و ‪،‬‬ ‫ن‪.‬‬ ‫روا ن ﺐ‬ ‫ت ﺌن‬ ‫ري ﺌ يﮭ‪ ،‬ادب ۽ ۾ ﺌن‬ ‫ﺌآ ‪.‬ا ﺋ د ﺌ‬
‫۽ ﺌرم ۾ ﺐ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌ ۾ﺐ‬ ‫‪ .‬ت وا‬ ‫ﺌ آ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ ﺑ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌدي ﺑﺌس ۾ ﺐ َ‬ ‫ﺑﺌس آ ‪َ .‬‬ ‫ﺌ ۽ا ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌرم‬ ‫رن‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ﺌر ۾ ا ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫اﮡ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ي‪ .‬ان‬ ‫ﺑﺌ ۾ ﺐ ﺌ‬ ‫َ‬ ‫ﮘ ي‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫يﮭ ﺐﺌﺐ‬ ‫۾‬ ‫ادب ۽‬

‫دؤر‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫۾اﺋ‬ ‫م ﺌن آ ‪،‬‬ ‫م ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫رﮗ‬ ‫يﮭ‬ ‫اآ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺋ‬ ‫ا‬
‫آ‬ ‫ﮗﺌ آ ۽‬ ‫ا ﺌ ﺌم‬ ‫آ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ي‬
‫ي‬ ‫‪ ،‬دؤر‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫و و‪ .‬ادب‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌن ان ۽‬ ‫دا‬ ‫ﺌڻ ﺌن اڳ‬ ‫ﺌ رو ﺌ‬ ‫ب ۽ ان‬ ‫‪ ،‬ادب‪ ، ،‬ان ﺌ ﺌل‪ ،‬ا‬ ‫يآ ‪ .‬ا‬
‫اڄ‬ ‫آ‬ ‫آ ‪.‬ا ﺐ‬ ‫۾‬ ‫ﮭ‬ ‫ا‬ ‫ڙآ‬ ‫ﮭ ڏا و و‬ ‫وڌ‬ ‫‪ Advance‬آ ۽ ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ي ﺌ ﺌ ‪ ،‬از ۽ اﺐ ي‬ ‫آ‬ ‫‪.‬ا ﺋ‬ ‫و‬ ‫د ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫۾ وري‬ ‫زﺌ‬ ‫وا ﺌت ﺋ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫۾ وڌ‬ ‫ﺌ داري ان‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ز ﺌ ۾ ﺌﺊ اري‬

‫ز ﺌ ۾ م داري ﺐ‬ ‫ﺌ ۽ اب ﺋ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫م داري ان ﺌن وڌ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ داري‬
‫رن‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ان ي دؤر‬ ‫ا ﺋﺌ ﺌ ﺌري‬ ‫ﺋ و ري‬ ‫ان ﺌن اڳ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬
‫دؤر ۾ ﺊ‬ ‫و‬ ‫يﮭ‬ ‫ي آ ۽ دؤر‬ ‫ﺌل ﺌن‬ ‫‪ ،‬ادب ۽ آرٽ‬ ‫‪،‬‬
‫ي‬ ‫ﮢ و و آ ۽ ان ۾ ان ر ﺌن ا ا آ ‪ .‬ان‬ ‫اﮗ‬ ‫و‬ ‫روا‬ ‫وכ و و آ ۽‬
‫ر آ ‪.‬‬ ‫يﮭ ﺐﺌري ۾ ن‬
‫ي ‪َ ،‬ر‬ ‫ر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ل ﺐﺌﺐ‬ ‫ڙ ﺌ رآ ‪.‬‬ ‫س‬ ‫ڙ۽‬ ‫ا ﺌن‬
‫‪ ،‬ا ﺌ ﺌ ‪ ،‬ذ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌر‬ ‫ﺑ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ڙي ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺑ ن‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬اب ڏ‬
‫ﮭ‬ ‫وڌي ﺌ ۽‬ ‫ا و ُا ي اﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ا اﺋ‬ ‫ح‬ ‫ور ﺐﺌو د ﺐ ﺌدي ۽‬
‫ر ِڌ ﺌ ﺌڌا آ ‪ ،‬ﺐُ و آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫يﮭ ر‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌ آ‬ ‫ر‬ ‫اؤج‬
‫ﺌن اڻ ﮗﮢ ن ﺌ ﺌ ن ڏ ن آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌﺐ‬ ‫ﺐ ﺌن ر آ ‪.‬‬ ‫‪18‬‬ ‫ﺌن ر آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ ا ۽ ﺑﺌ‬
‫ن ۽ ڏک َ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬وج ۽ زوال ڏ ‪،‬‬ ‫ورن و ن ﺌن‬ ‫ِ ِي ﺌ ِي‪َ َ ،‬‬ ‫ﮗﺌ ﺋ آ‬ ‫ن۽ ل َ ﺌآ ‪.‬‬
‫رو‬ ‫ي ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫اﮗ وڌڻ ﺌ َ َ‬ ‫۽ رﮗ ن ﺐ‬ ‫ن ﺐ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺌﺐ ن ۽ ﺌ ﺌ ن ڏ‬
‫آ ‪ .‬ان ي‬ ‫ر اﮗ وڌ ڙ ۽‬ ‫ﺐ ﺌدي ۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ذ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ا ﺌدي ۽‬
‫ﺐ‬ ‫روا‬ ‫دؤر ۾‬ ‫آ ُا‬ ‫ڙن ا ﺌر‬ ‫رن ﺑ ۽‬ ‫ادب ۽ ذر ﺐ ا ﺌن‬
‫ﺌل آ ‪ ،‬ا ﺌن دو آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫رو‬ ‫ر‬ ‫ﺌلَ ڏﺊ اﮗ ﮙ ﺋ وڌا آ ‪ .‬ا‬ ‫ان‬ ‫ﺋ ر آ‬ ‫رﮗ ز‬
‫ﮭ‪ ،‬ان آﺊ ي ۽ آزاديﮭ ۾ و ﺌ وڌاﺊ ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ز‬ ‫ﺌﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﮭ ڏا‬ ‫כآ ‪ ،‬ﺑ ﺑ‬
‫‪،‬‬ ‫ي ﺐ دؤر ۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮭ۾‬ ‫يﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ي ﺐ ﺌرم ۾‬ ‫ي رد ي ‪ -‬ا‬ ‫ﺌ ۽ا ي‬
‫آ ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫)‪ (Romanticism‬ﺐﺌﺐ‬ ‫۾ رو ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫ﺌ‬ ‫ﺌ رو ﺌ ي آ ۽‬ ‫و‬ ‫ُ و‬ ‫ﺌم آ ‪ .‬او ﺌن ا‬ ‫ر۽ و‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺌن وٽ رو ﺌ‬
‫)‪ (Romanticism‬ﺌ آ ؟‬ ‫ا ﺌ آ ؟ ۽ د رو ﺌ‬ ‫ر رو ﺌ ي آ ‪ .‬ال آ‬ ‫۽‬ ‫رو ﺌ ي آ ‪ .‬ﮡ اد ﺎ‪ ،‬آر‬
‫واري دؤر ﺌ‬ ‫ي ﺌ يﮭ ۾ رو ﺌ‬ ‫ا‪ .‬ا ا‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌﺊ ن‪ ،‬ﺌن ڊان و ه‬ ‫‪،‬‬ ‫ي ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ا‬ ‫او ﺌن ا‬
‫ص دؤر ۽ ﺌ ن‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ﺌدن ۽ ﺂر ‪،‬‬ ‫ي ادب‬ ‫ا‬ ‫ر ۽ ﺌ ﺌن ﺌ آ ‪ .‬رو ﺌ‬
‫ر و‬ ‫ﺌن‬ ‫ص در ﺐ ي ﺋ وﺊ آ ‪ ،‬ان در ﺐ يﮭ‬ ‫آ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ب‬ ‫ﺌن‬ ‫و ﺌ روا‬
‫ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ود ۽‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا ﺌ‬ ‫و ه رو ﺌ ي ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌﺊ ن ۽‬ ‫آ ﺌن ‪ :‬رﮗ‬
‫در ﺐ ي آ ‪ .‬ﺐﺌ‬ ‫۽ ﺌﺐ‬ ‫ر‬ ‫ي‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ﺐ ق‬ ‫ن‪ ،‬ان ﺌن‬ ‫او وارا‬ ‫ﺌا‬ ‫او وارا‬
‫ي ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ادب ﺌن ا و وا‬ ‫آ ‪ .‬ا ۾ رپ ﺌ ادﺐ ﺂرخ او‬ ‫ﺌﺐ ا‬ ‫ان‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬
‫‪ ،‬ﺐ ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺐﺌ ‪ ،‬اَ ﺌرو‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌﺐﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌل ر ﺐ ر ۽ ﺌدن‬ ‫ن ﺐ در‬ ‫ﺌر‬ ‫وا ادب ن ﺌ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺐﺌﺐ ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺑ آ ؟ ادب‬ ‫ﺌ ن ﺐﺌﺐ‬ ‫ن‬ ‫‪ِ ،‬ا ا‬ ‫ي ي‪ ،‬ﺐ ﺌري‪ ،‬رو ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ ا‬ ‫ﺌم ﺌ ن ذ‬ ‫ب‬ ‫وﺊ ‪.‬‬ ‫و۽ ﮢ‬ ‫ذ‬
‫ﺌ ۽ ادب‬ ‫ﺋ‬ ‫۽آ ي آ ‪.‬ا ۾ا‬ ‫در ﺐ ي ﺌ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ي ب دا رن ۽ ا‬ ‫ا‬
‫ب وارن ا ﺌن ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺑ آ ‪،‬‬ ‫د ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ن ۽ ﺌدن‬ ‫ا‬ ‫اور‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌن ﮗ آ‬

‫و آ ‪ ،‬۽ ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ا ﺌن ا‬ ‫ﺑ آ ‪ .‬ان وڏو ﺑﺎ ا ﺐ آ‬ ‫اﺊ ﮭ ﺌن‬
‫آ ‪ .‬ا ﺌ ﺊ ﮗﺌ‬ ‫ﮙ وڏو‬ ‫ﺋ‬ ‫۾‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬ ‫ي۽‬ ‫ر ادﺐ ‪،‬‬ ‫ن ﺌ‬
‫ي‬ ‫د ﺌ‬ ‫رو ﺌ‬ ‫ﺌ يﮭ ﺌن وڌ‬ ‫ت ۽ ﺌر‬ ‫ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫روا ۽‬ ‫ادب‬
‫ي ا ﺌ رو ﺌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫۽ ﺑ‬ ‫ﮢ ﺌر ادب ۽ آرٽ ۾‬ ‫را آ‬ ‫ﺌم‬ ‫ي؟ رو ﺌ‬ ‫ﮭ۾‬
‫ﺐ ﺌ‬ ‫ر‪ ،‬وار ﺌ ۽‬ ‫ﺐ ﺌل‪ ،‬دار‪،‬‬ ‫آر‬ ‫ﺎآ‬ ‫۾ رﮗ ا ﺋ ﺐ آ ‪ .‬رو ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫َ‬ ‫ﺌن ﺐ وڌ‬ ‫ي ا ا ﺌر ان ا‬ ‫وڌا‬ ‫ذر ا و َ‬ ‫ُ‬ ‫ي ۽ ان ۾‬ ‫ا يﮭ ح ﺐ ﺌن‬
‫ﺌر‬ ‫و آ ‪ ،‬درا‬ ‫ب‬ ‫آ ‪ “.‬ﺌر‬ ‫ﺌر ب‬ ‫اآ ن ‪”:‬‬ ‫ﮘ ‪ .‬ﺌل ر ا ﺌن ا‬
‫ﮡ‬ ‫اآ ن‬ ‫ا آ ن‪ .‬ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﺐ رت ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫ُ ﺌن ﺑ ڏﺊ ‪ ،‬ان وڌ‬ ‫ا ﺌن ب‬ ‫۽ ُ‬
‫آ ‪ .‬ا ﺊ ‪ Romanticism‬آ ‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫يآ‬ ‫ا ﺌن ا ﺌ ﺑ ﺐ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ڏ ﮭ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ي‬ ‫ﺐ رت ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌر ﺐ رت ﺑ ۽ ا ﺌرن ذر‬ ‫۽‬ ‫آر‬
‫ي ‪-‬۽‬ ‫ي ‪ ،‬ڌر ﮭ‬ ‫ي ‪،‬ا ب‬ ‫۽‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﺑ ﺐﺌ‬ ‫ا‬ ‫‪.‬‬
‫‪ ” :‬اغ ﺌ ر ﺌ“‪ .‬ان‬ ‫ﺌول‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ا ﺌن ﺐ رس‬ ‫ي‬ ‫ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫رو‬ ‫وﮡ‬
‫ﺌن‬ ‫دار‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫يﺐ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ي ﺌ‬ ‫دار و‬
‫ن” ﺋ آ‬ ‫ﺌ )‪ (Life Long Partnership‬آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن ز‬ ‫رو ﺌ آ ‪ .‬ادب ۽ آرٽ رو ﺌ‬
‫ي ادب ۽ آرٽ‬ ‫اڳ ۾ ﺊ ﺌ ڏ ‪ .‬ان‬ ‫ُا‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ُ اﺊﺑ ن ُا ُ ي ﺐ ار‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺋ “‬
‫ﺌ؛ ۽ ان‬ ‫ڏ ﮙ ﺌ‬ ‫َ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ‪ .‬ان ا‬ ‫ﺌن ُ ڻ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ان ا ﺌ‬ ‫ﺊ ا ﺌآ‬ ‫ُ ﺌ‬
‫رو ﺌ ي‬ ‫ﺌ ان ۾‬ ‫ا ﺌﺊ‬ ‫ي وڌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ادب ۽ آرٽ ﺌن ان‬ ‫ي ﺌﮡ ان ﺌن ﺌ )‪ (Inspire‬وڌ‬
‫وڌاﮭ ﺌن‬ ‫َ‬ ‫۽ ﺌ ذر‬ ‫ُ ﺌ ﮭ واري ا از ۾ ۽ ﺑ ‪،‬‬ ‫ڙ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫و‬ ‫ا از ۾ ا ﺌر‬
‫ﺌريﮭ‬ ‫ا ي‪ ،‬ان‬ ‫ُ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ا ﺌر ۾ ﺌر ذر‬ ‫ﺎآ ‪:‬‬ ‫‪ .‬ادب ۽ آرٽ ۾ رو ﺌ‬ ‫و‬
‫روح آ ۽ ا ﺌ ﺐ‬ ‫ادب ۽‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬رو ﺌ‬ ‫ا ﺌر ا ﺌ‬ ‫ُ‬ ‫داﺊ ي ۾ و و ﮙ‪ .‬رو ﺌ‬ ‫ﺌن ا ﺌ‬
‫ﺌرم ۾ ﺐ ‪.‬‬ ‫۽ ان‬ ‫ع۾ﺐ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح ﺌل‪ ،‬دار ۽‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۾ا ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫ا ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ‬ ‫۽‬ ‫ﺌﮡ آ‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺌ ي ادب آ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ا ﺌ ي ادب آ‬ ‫و‬ ‫ُ و‬ ‫او ﺌن ا‬
‫آ ‪ ،‬ﺌن‬ ‫ُ دو‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ر اد ﺎ‬ ‫ا آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ اردوﮭ ۾ ﺐ آ ‪ .‬اردوﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ وﮡ و آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫و‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌر آ‬ ‫اآ ‪ ،‬نا ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌر ﺌڻ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و آ ﺌن ‪” ،‬اردوﮭ ﺌ‬
‫۽‬ ‫ﺌل ﺌن‪ ،‬ز‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ۽ ا ﺌ ۾‪،‬‬ ‫۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ق‬ ‫ﮙ ﺑﺎ ﺌﮡ ا‬ ‫ور‬ ‫‪ “.‬ا ﺌن وٽ ادﺐ‬ ‫آ‬
‫۾ قا آ‬ ‫وآ ‪.‬ا‬ ‫ور‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫يآ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌ‬ ‫و قآ ‪.‬‬ ‫آ ﺌن‬
‫ﺐ‬ ‫ان ا از ۾ اڳ‬ ‫ﺐ ﺌن ي‪ ُ ،‬اﺊ ﺌ ِ ‪،‬‬ ‫ر‪ ،‬ا و ﺌل‪ ،‬ا و دار ﺌ وار ﺌ ﺌ ﺌ ا ي‬ ‫ا و‬
‫آ‬ ‫ﺌب نﮭ‬ ‫راڄ“ )‪ (Republic‬آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺌب ”ر‬ ‫ن )‪(Plato‬‬ ‫‪ .‬ﺌل ر ا‬ ‫و‬
‫ﺌب‬ ‫‪.‬ا‬ ‫دﺊ‬ ‫ان ﺌن اڳ د ﺌ ۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا و ﺌ‬ ‫رﺌ‬ ‫ﺐ آ ‪ .‬ان ۾‬ ‫ا‬
‫ي‪ .‬ادب ۽‬ ‫ٰ‬ ‫ﺐ‬ ‫و و ﺌ ا ﺌ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ير‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫دوام آ ‪،‬‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌ‬
‫‪20‬‬
‫‪ .‬ادب ۾‬ ‫ﺌم‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌل‪ ،‬روح‪،‬‬ ‫ان‬ ‫ط رﮗ ا آ‬ ‫نآ ‪.‬‬ ‫ﺌم َ‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫آرٽ ۾ رو ﺌ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌدت‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫زﺐ د‬ ‫ﺌري‬
‫ر ﺌ ﺋﺌ‪ /‬آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ا ﺌ ي اد ﺎ ۽ آر‬ ‫اﺊ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ﺌر آ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر ﺋ ‪ ،‬۽ ا ﺋ‬
‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫و ادب‬ ‫آ‬ ‫آ ‪ .‬ال ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌريﮭ ۽ ا ﺌ‬ ‫ادب ۾‬
‫دار‪ ،‬وار ﺌﺊ ن‪ ،‬ا ﺌس ۽ ﺌل‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ﺌا ا‬ ‫روا ا ﺌ آ‬ ‫روا ن آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ .‬ا ۾ ِا ادب ن‬
‫ادب ﺐ‬ ‫ﺊ اريﮭ ۾ د ﺌ ۾‬ ‫ﺌ‪ .‬ان روا‬ ‫د آ ﺌ وڌ ۾ وڌ‬ ‫ر ﺌ آ ‪ ،‬ﺌ اڄ‬ ‫د ﺌ۾ ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ن آﮡ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌرج ز‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌري ادب‬ ‫يﮭ‬ ‫ده ادب ﺐ ‪ .‬و‬ ‫۽‬ ‫آ ۽ ﺌ‬
‫روا ﺐ ﺌم اﮡ‬ ‫‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح ادب ۾ ا ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌم ﮢ ﺌ‬ ‫‪ .‬ي ادب ﺐ ان روا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮢ آ ﺌن‬
‫ادب ۽ ۾‬ ‫ﮙ وري آ‬ ‫ﺌن اڳ ا‬ ‫اﮡ آ ‪.‬‬ ‫۾ وڌ‬ ‫ﺌريﮭ‬ ‫آ ‪ ،‬۽ رﮗ اﮡ آ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا ۾ ” ُ ن“ ﺌن‬ ‫ﮗﺌ ؛ ا‬ ‫ٰ دل ۾‬ ‫ﺌآ ؟ا ﺌ‬ ‫ﺌآ ؟ ﺌ دا ﺌ‬ ‫روا‬ ‫ا ﺌ‬
‫ﺌڏڙ ۽ وا ﺌت‬ ‫ل‪ ،‬ا ﺌ ن‪ ،‬ﺐ روح‪ ،‬د ﺎ‪ ،‬ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ دل ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ وڏي ﮗﺌ‬ ‫ِ‬ ‫يا ﺌ‬ ‫ا‬
‫‪،‬‬ ‫‪َ ،‬‬ ‫ﺌﮡ دل ۾‬ ‫‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ر‬ ‫ﺐ ﺌرم ۾‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ي‬ ‫ا ﺌر ﺐ‬ ‫۽ ان‬ ‫ﮗﺌ ن ﺐ ي‬
‫رﮗ ُاﮡ ۽‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ي‬ ‫ﮗﺌ ن ﺐ‬ ‫۽‬ ‫‪،‬‬ ‫زوال‪ ،‬ا ﺌن دو ‪ ،‬ت دو ‪،‬‬
‫ي ﺌر ﺌ آ ؟ ا ﺌ‬ ‫ي؟ ان‬ ‫ﺌﮡ ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ان ال آ‬ ‫ان ﮗ ۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ت‬
‫ا از‪،‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ﺌر ﺌ ان‬ ‫ﺌل‪ ،‬دار‪ ،‬وار ﺌﺊ ن‪ ،‬ا ﺌس‪،‬‬ ‫آ ؟ ا ﺋ رﮗ ﮗﺌ ن ؟ ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌﮡ ا ن ﮗﺌ ن‪،‬‬ ‫‪ .‬ان ي‬ ‫ن ي‬ ‫ُاﺐ ﺐ‬ ‫ﺌ ان‬ ‫ي‬ ‫ر‪ ،‬اب‪ ،‬آدرش ۽ ُا ﺌ ﺐ‬
‫۽‬ ‫د‬ ‫‪ ،‬اڄ‬ ‫ان ﺌ ۾ ر ﺌ‬ ‫اڳ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ر‪ ،‬آدرش‪ ،‬دار‪ ،‬ا ﺌس ۽ ر‬ ‫ا ا ﺌل‪،‬‬
‫ان ي وڌ دوام آ‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ان ادب ۽‬ ‫۽ ا ﺌ ي ادب ي‬ ‫ان ا ﺌن ﺌ‬ ‫اﮗ‬
‫ر ﺌ “‪،‬‬ ‫ﺌول آ ”‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ .‬ﺌ‬ ‫ر ُا ﺌ‬ ‫دؤر ۾ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺋ ‪.‬ا‬ ‫ﺌن وכ‬ ‫ا و‬
‫ﺌ ‪،‬۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ وﺊ آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ا ﺌ آ ‪ .‬ان ۾‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ن وع ۾ ذ‬
‫دار ا ﺌ ي آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا ا ﺌﮡ د ﺌ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫اُ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان ﺐ ﺌدي ﺌل ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺐ‬
‫آ ۽ ﺌﮡ‬ ‫دار آﺊ‬ ‫ُ آ ﺊ ِا ‪ ،‬ا‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺌڻ ﺐ ا ﺋ‬ ‫د‬ ‫‪ -‬ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺋﮙ‬
‫ا ﺌ‬ ‫ر ﺌري ۽‬ ‫ُا ﺌ ا ر ا‪ .‬ﺌن ذا‬ ‫دار‬ ‫ور و۽ا‬ ‫ﺌ ڙ‬ ‫ا ي ﮙ‬
‫ور آ ‪ .‬ا ﺌ ي ادب ۾‬ ‫ان ا‬ ‫ري آ‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ڏ ﺌن ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ادب ۽ ۾ وڌ ا‬
‫‪:‬‬ ‫ا و ادب ُا آ‬ ‫ﺌري آ ‪،‬‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ﺌل‪ ،‬دار ۽ ر ﺌ ا ﺌس‬
‫ِو ﺌ ‪ ،‬ﺋ اﮡ ﺋ ‪“.‬‬ ‫”و‬
‫‪،‬ر لﺐ‬ ‫ل‪ ،‬ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫آ‬ ‫۽‬ ‫آ‬ ‫ا‬ ‫۾ ا ﺌ ا ا ﺌ ي ادب‬ ‫ﮭ‬ ‫ي‬
‫ي ادب ۾‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺐﺌﺐﺌ ۾ ا‬ ‫۽‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌﮭ‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬را يٰ ﺌ ‪،‬‬ ‫ﮡ‬ ‫‪ ،‬ﺑ ا ﺌدر‬
‫وري ﺐ‬ ‫ﮡ‬ ‫۽ ﺑ ا ﺌدر‬ ‫ﺐﺌﺐﺌ‪ ،‬ا‬ ‫‪.‬‬ ‫اﺋ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮢ و‬ ‫ﺐ‬ ‫روا‬ ‫ا ﺌ ي ادب‬
‫ور آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ود ر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ران‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ل ﺌڻ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫و ن‬
‫۾‬ ‫ﺌد آ ‪ .‬رﮗ‬ ‫۾ وڏو ﺐ ﺌدي‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮭ ﺐ ڌכ ر ﺌ آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌن وڌ‬
‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫دؤر‬ ‫۽ا‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫ﺌ‬
‫و و‬ ‫ون‬ ‫ن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ز ﺌن ۽‬ ‫כ ﮗﺌ آ ‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫ود داﺊ ن‬ ‫۽‬ ‫۽ﺐ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ان ﺌ ا‬ ‫آ ۽ ﺌري ا ﺌ‬
‫زﺐ د ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ڙو‬ ‫و آ ۽ ان‬ ‫۽ اب‬ ‫ده‪ ،‬د ﺌ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ ام د ‪،‬‬ ‫م‬ ‫د ﺌ‬
‫اﮗ‬ ‫ا ﮭ ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌا ﺌآ‬ ‫يﮭ‬ ‫وآ ۽‬ ‫۽ ا ﺌن دو‬ ‫‪ ،‬ام دو‬ ‫ﺌل‪،‬‬
‫آ ‪.‬د ﺌ‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ي ﺌد ر ﮙ‬ ‫ﺑ آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ام د‬ ‫وڌاﺊﺑ آ ‪.‬‬
‫ﮭ وچ ۾‬ ‫۽‬ ‫ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌﺐ ا ﺌ م‬
‫ا‬ ‫و‬ ‫ﺌن ر آ ‪ ،‬۽ ادب ۽ آرٽ‬ ‫ده‬ ‫ان‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺐ ﺌدي ﺌد آ ‪ .‬ﺌم ح ادب‬
‫ادب‪،‬‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺊ‬ ‫ي ا ي ادب ۽ آرٽ‬ ‫ﺌن آ ‪ ،‬ا‬ ‫۽ﺐ‬ ‫ان‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ﺌ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫۽ ا ﺌن دو‬ ‫ان َ‬ ‫ادب ۽ آرٽ ا آ‬ ‫ادب‪ ،‬ا ﺌن دو ‪ ،‬و دو ۽ َ‬
‫۽ ا ﺌ ي ادب‬ ‫ﺌ ل۾‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ي‬ ‫ڙآ ‪.‬ا‬ ‫واڌارا‬ ‫َ‬ ‫۽ ان ۾ وڌ‬
‫ر ي ﺌج ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺐ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ۾ ﺋ‬ ‫ﺌ ي ي‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ر ﺌ‪ .‬ﺌل ر‬ ‫ﮙ ﺌ ا ﺌن‬
‫ﺌن ﺐ ﺌ اﮗ آ ‪.‬‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌ ﺌ ا ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ُاﺐ آ ‪.‬‬ ‫ڙ ۽ ان‬
‫يﺊ ا‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫‪ ،‬ا ا ﺌر ۽ ﺌڻ ﺌ ﺌ ﺐ‬ ‫‪ .‬ا ا رو ﺌ ۽ ر ﺐ‬ ‫ﮭد ﺌ۾‬ ‫دارن ا ﺌﮡ‬
‫زوال‬ ‫ﺊ وڏو ا ﺌ‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺌ ڙي ‪.‬‬ ‫‪ ،‬۽ ان‬ ‫‪ ،‬۽ ﺌﮡ ا ﺋ ﮙ ﺌ اب ڏ‬ ‫ُا ﺌ‬
‫۾‬ ‫ﺌ‬ ‫د‬ ‫ﺌس‬ ‫دار ۽ ا‬ ‫ر‪ ،‬رو ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌر ۽ ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫כ‪،‬‬ ‫ڙ‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌدار‪ُ ،‬ا ﺌ‬ ‫وڌ‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌ ﺌت ﺐﺌﺐ‬ ‫۾‬ ‫ادب ۽‬

‫ﺌ ﺌت‬ ‫ﮡ‬ ‫آ ‪،‬۽‬ ‫ڊ‬ ‫ﺐﺌ ﺌ ي‬ ‫۾‬ ‫آ ۽ا‬ ‫ﺑ ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌت‬
‫ﺋ آ ‪ .‬ل‬ ‫ﺌرم‬ ‫ﺌ ﺌت‬ ‫را آ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌم‬ ‫و‬ ‫آ ‪ ،‬ان ادب ۽ آرٽ ﺌن ﺐ‬ ‫ع‬
‫ﺌرم آ ‪،‬‬ ‫ريﮭ‬ ‫ﺌرم آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ﮭ )‪(Fiction‬‬ ‫ﺌرم آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌرم آ ‪،‬‬ ‫ل‬ ‫آ‬
‫ا ﺌر ﺌ ﺌت آ ‪ ،‬رﮗ ا ﺋ آ ‪ .‬ﺌ ﺌت‬ ‫ﺌ ُ‬ ‫اﺊ ﺌر آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌرم آ ‪ ،‬۽ ﺌ‬ ‫ﮭ‬
‫۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌرم ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌت ان‬ ‫ادب ۽‬ ‫ﺌل آ‬ ‫۾ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌرم ۾ ﺐ آ‬
‫‪22‬‬
‫ا ب۽‬ ‫ﺌرم ۾ آ ‪ .‬رﮗ ان‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌ ﺌت آ ‪ ،‬ا ﺌ رﮗ ان‬ ‫ادب ۽ آرٽ‬ ‫آ‬ ‫يا‬ ‫يآ ‪.‬ا‬
‫ﺌن ا ٰ ﺌ ﺌت‬ ‫۾‬ ‫رﮗ ان ۾ ﺐ آ ‪ ،‬۽‬ ‫۾ﺐ آ‬ ‫۾ آ ‪ .‬ﺌ ﺌت ﺌرم ۾ ﺐ آ ‪ ،‬ا ب ۽ ڊ‬ ‫ڊ‬
‫آ ؟ ان‬ ‫۽ َ‬ ‫ي اور‬ ‫ان‬ ‫ﺌ ﺌت ِا ﺌ آ‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌرم‬ ‫۾‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ﺌري‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا َ‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ﺐ ي‪ ،‬ﺌڙ ﺌ ۽‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ‪،‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ﺌرا‪،‬‬ ‫ﺑ ن‪ ،‬ﺑ ن‪،‬‬ ‫ن‬
‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌل‪،‬‬ ‫ا زﺐ د ‪ ،‬رو‬ ‫ر‪ ،‬ر‪ ،‬ا ﺌس ۽ ﺌ‬ ‫ان ﺌ ﺌل‪،‬‬ ‫ﺎ ِا آ‬ ‫ﺌ ﺌت‬ ‫ﺌ‬
‫ﺊ ﮗﺌ‬ ‫ي اﺊ آ ؟ ﺌ ﺌت ﺌن ا ادب ۽‬ ‫ي‬ ‫آ ‪،‬۽ا ۾‬ ‫ا ﺌن دو ‪ ،‬ت دو ۽ ا ﺌف‬
‫ا ۽ ﺌرم‬ ‫ﺌل َ‬ ‫ازن ﺐ وري آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌت‬ ‫ي۽‬ ‫۽ ﺌرن ۾‬ ‫ادﺐ‬ ‫و و‪ ،‬۽ وڏي ﮗﺌ‬ ‫ر‬
‫ا؛ ۽‬ ‫ده ۽ َ ﺌ‬ ‫ر ۽ ر ﺌ ه‪،‬‬ ‫ود و و‪ ،‬۽‬ ‫ﺌل ا‬ ‫ا‬ ‫ور‪ ،‬روا ۽‬
‫آ‬ ‫و ﺋ‬ ‫و‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ڙ ﺌﺐ‬ ‫ا‬ ‫و ا ادب ۽ وڌ‬ ‫ا ﺌر ﺌري ۽ ُ ﺌכ‬ ‫ا‬
‫ُ ﺌכ ازن ﺌم وري آ ۽ ا‬ ‫۽ ﺌرم‬ ‫ي ادب ۽ ۾ ﺌ‬ ‫ورق وراﺊ و ا“‪ .‬ان‬ ‫‪ ” :‬ﺌﮡﺌن ڏو‬
‫و‪.‬‬ ‫‪ ،‬دوام‪ ،‬ﺌذﺐ ۽ ﺌل ﺐ‬ ‫ز‬ ‫ُ ﺌכ ازن ﺊ ادب ۽‬
‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﮙ وارو‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫ال آ ‪ ،‬ان ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮡ ادب ﺌ ۽ ا آ ‪ .‬ادب ۽ آرٽ ۾‬ ‫ر۽ و آ‬ ‫ﺐ‬
‫ڻ‬ ‫ﺌ ۾‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫۽و‬ ‫ﺌم ڊ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ﺌل آ ‪ .‬ﺌن ان ﺌن ا ف ﺐ‬ ‫ذا‬
‫ا و ﺊ ﺌذب‪،‬‬ ‫‪ ،‬زﺌ ۽‬ ‫ا ﺌر آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺐ ادب ۽ ا‬ ‫ﺐ اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ۽ آر‬ ‫آ‬
‫ن ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌن ﺌ ِ‬ ‫ﺐ ﺌل ۽ ا ٰ ن ﺐ و‬ ‫ﺎ وڏي ۾ وڏو ا آ‬ ‫و‪ .‬ا ا ﺌ‬ ‫۽ ﺌﺐ ﺑ ل‬ ‫َ‬
‫ﺌ يﮭ‬ ‫آ‬ ‫‪ .‬ﺌل ر ﺌر‬ ‫ﮗ ﺋ‬ ‫ر ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌذﺐ ۽ ُ ﺐﺌ‬ ‫ا ۾ ُا ﺌ ﺌ ﺌ‬
‫و‬ ‫ﺌ يﮭ دؤر‬ ‫و‪ ،‬ﺋ ﺋ‬ ‫ي‪ ،‬ي ﺌج‬ ‫ﺋ ارﺐ ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫دؤر ري‬ ‫َ‬
‫ڻ ا و و ‪ ،‬ﺌﺊ ۽‬ ‫س‬ ‫ﮙ۽‬ ‫۾‬ ‫‪،‬‬ ‫نﺊ‬ ‫ﺌ نا ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫و و‪،‬‬
‫ر آ ‪ ،‬ان ﺌن ﮢﺌ‬ ‫ﺋ و‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ﺋﺌ‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫زﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌز ﺌر ﺌ ل ‪ .‬ﺌل ر‬
‫ﺌڻ‬ ‫و ‪ ،‬اڄ ﺌﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫ور ﺌ آ ‪ .‬ﺌ ا‬ ‫ان ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫و ﺌ آ ‪ .‬اڄ ﺌﺊ‬ ‫ﺑﺌ‬
‫ﺌڻ ي ‪ ،‬اڄ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌڻ ي ‪ ،‬آرٽ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑﺌ و ﺌ آ ‪ ،‬اڄ ادب‬ ‫ي ‪ .‬اڄ ﺌﺊ ۾ ﺐ ار‬
‫آ ‪،‬‬ ‫وچ ۾ در ﺐ ي‬ ‫ل ﺌﺊ ۽ ا ﺊ ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ن‪ ،‬اڄ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ن‬
‫ي ‪.‬‬ ‫ص‬ ‫ي‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬اڄ‬ ‫۽ ﺌم ﺋ‬ ‫ﺎ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي اڄ‬
‫ُا ﺌ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﮢ ﺌﮛ ﺌ ﺌت )‪(Structuralism‬‬ ‫و ‪ .‬اڄ‬ ‫ا‬ ‫زﺌ ۾‬
‫آ ‪ .‬ﺌج‬ ‫ر‬ ‫ي ﺌ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌ ﺌج ۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ادب‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ﺌت‬
‫ﺊ‬ ‫ر ﺌ ۽ا‬ ‫ر ﺌل‪ ،‬ﺌ وار ﺌ‪ ،‬ﺐ ﺌ‬ ‫ر‪ ،‬ﺌﺐ ﺌ‬ ‫ﺌل‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ‪،‬‬
‫۾ آ ‪ ،‬ان ي ﺌج‬ ‫כ۽‬ ‫آ ‪ ،‬ان ا ر ۾ ڊاﺊ ﺌ م آ ‪ ،‬ا ﺌ و‬ ‫כ )‪(Dynamic‬‬ ‫‪ .‬ﺌج‬
‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺐ ادب ۽ آرٽ آ ۽ ن ن آ ‪ ،‬ا ا ﺌ‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ر و‪ ،‬ا‬ ‫ﺌب ﺌن ز‬ ‫ُان دؤر‬ ‫۽‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌد ﺌر‪ ،‬ڏا ﺌ ۽‬ ‫دؤر ﺌ َ‬
‫ﺐﺌري ۾ ﺌ‬ ‫ي ادب ۽ آرٽ‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ڻ ﺌ در‬ ‫و‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح ا ﺌﺊ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫زﺌ ۾‬
‫دؤر‬ ‫ن۽‬ ‫ن‪ ،‬ان ۾ ﺐ رت واڌارا‬ ‫ن ا ڙ دؤر ﺐ ﺌد ا‬ ‫ا ُان دؤر ن َ‬ ‫ال ا ﺋ آ‬
‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ُا‬ ‫ن‪ ،‬درا‬ ‫و‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫وכ ۽‬ ‫نﺐ‬ ‫ن‪ .‬ا ﺋ ﺐ ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ز‬ ‫ﺑ‬
‫اد ۽‬ ‫ادب ۽‬ ‫ن‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ٰ ﺌن ۽ ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ﺑ ۽‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ح دؤر‬
‫روح ۽‬ ‫ﺑ ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺌا ﺌﺐ‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﺌرم ﺐ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﮗ آ ۽ ان‬
‫۽ دؤر ا ر ‪ -‬ا ﺋ‬ ‫ري اد ۽ ﺌرم ۾ ﺐ‬ ‫ن‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﺊ ا‬
‫۾ ا و ي‪.‬‬ ‫ﺊ ﮭ ﺌن‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫يو ﺑ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ‪.‬‬
‫ﺋ آ ‪ ،‬اُ رﮗ ا ﺌن‬ ‫ا ﺌن ﮗﺌ‬ ‫رن ۽ و‬ ‫ادب ۽ ﺐﺌﺐ‬ ‫ڻ وري آ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫آ ۾‬
‫۾ا‬ ‫ُ آ ‪،‬‬ ‫ﺌر ۽ دار‬ ‫ا ﺌ ُا‬ ‫۽ ادﺐ‬ ‫ﮭ د ﺌ ۾ ر ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ‬ ‫وٽ‬
‫َ وا آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫‪ .‬اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ۽ آر‬ ‫وا‬ ‫رن ۽ و ﺐﺌﺐ ﺌﮡ ۽ ﺌص ر اد ﺎ‪ ،‬ﺌ ۽ آر‬
‫ﮡ‬ ‫رن ۽ رن‬ ‫ده ﺌ ‪،‬‬ ‫ﮢ ا ا‪ .‬ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫و ا‪ ،‬او ي‬ ‫ﺌ‬ ‫و ُ ۽‬
‫ا ادب ۽ ﺐﺌﺐ‬ ‫وري آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ دن‬ ‫۽ ادب‬ ‫ﺌ ي‪ .‬ي اد ﺑ ‪ ،‬ﺌ ن‪ ،‬آر‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬
‫ادب ۽‬ ‫‪ .‬ان ح ﺊ ا‬ ‫ﺌر ﺐ‬ ‫۽ ڏا‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫رن ۽ و ﺐﺌﺐ‬
‫ﺌ‬ ‫روا‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬۽ ادب‬ ‫ﺐ ﺌد و‬ ‫دؤر‬ ‫ي۽‬ ‫ادﺐ ‪،‬‬ ‫زﺐ د‬ ‫وڌ‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫ز‬ ‫روا‬
‫ن ﺌ‪.‬‬ ‫ا ﺐﮢ‬
‫م ﺌن‬ ‫ي ﺑ ﺌران و‬ ‫ﮭ‬ ‫ر‬ ‫ﺑ ‪2006‬ع‬ ‫‪21‬‬ ‫]‬
‫ا ﺌدن‪ ،‬اد ﺑ ‪ ،‬ﺌ ن ۽ ﺌ دن‬ ‫ﮭ‬ ‫ر‬ ‫۾‬ ‫و ‪،‬‬
‫ﺋ ‪ -‬ادارو[‬ ‫وڏي ا‬
‫اڏاوت‬ ‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬

‫ﺌن و‬ ‫ﺌ‬ ‫رﮗ ﺌ ﺌ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊﮙ ﺌم ﺂ ﺐ آ ۽ ﺌم ڏ ﺐ آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬
‫ﺌر ﮙ آ ‪.‬‬ ‫ﺌر ۽‬ ‫ڙ ڏا‬ ‫ر‬ ‫ﺋ ا ﺌن‬ ‫ان ۽‬ ‫ﺌﺊ ان‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫و وڌ‬ ‫ان‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ ﺌن رﮗ‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌج ۾‬ ‫ي ُ اﺊ‬ ‫ان و ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪ ،‬۽‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬
‫آ ‪ .‬ﺌ يﮭ ۾ ا و و ا ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌ او ﺐ ا‬ ‫و ﺌﮡ او‬ ‫ا ؟‬ ‫ﺋ‬ ‫آ‬ ‫و‬
‫ﺌل آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺊ‬ ‫روش ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ ِ ۽ ڏا‬ ‫ﮭ ڏا ا ي‬ ‫۽ز‬
‫ن ﺌ‪.‬‬ ‫م ﺐﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌري م ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ن د ﺌ‬ ‫واٽ‬
‫ـــــــــﺌﺊ ن‪،‬‬ ‫و ـــــــــ ـــــــــ واﺊـــــــــ ﮭ ـــــــــﺌ‪ ِ ،‬ـــــــــ ي ـــــــــ‬
‫ـــــــــ ـــــــــ ﺌر ـــــــــﺌﺊ ن‪ ،‬ـــــــــ ِ ـــــــــ ﺌﺊ َ ـــــــــ ﺌ ـــــــــﺌ‪.‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫ري ﺌ ‪ ،‬س‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫۽ﮗ وآ ‪،‬‬ ‫ﺌ ا و و‬ ‫ﺌﮡ آ ‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺐآ‬ ‫ﺊ آ ‪.‬‬ ‫ٰ۾ ﺐ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫‪،‬‬
‫ﮭ‪ ،‬۽‬ ‫س‬ ‫ﺐ‬ ‫مآ ؛‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫وڏو‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺐ چ س‬ ‫آ ‪ .‬ڊا‬ ‫۾‬
‫۽ ک ڻ وڏي ج آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﮢ ر‬
‫ڏا روا ر ﺐ ري‬ ‫ي ﺌج‬ ‫ي‬ ‫ي ا ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ﺌد ﮭ ۽‬ ‫ذ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ان ٽ ا‬
‫دؤر ۾‬ ‫ر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ُاﺐ آ ‪ .‬د ﺌ ۾ ا و ﺐ‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‬ ‫ا آ ‪ .‬ﺌن‬
‫ﺌن ي‪ ،‬ﺌ ان ﺌن اڳ ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬ر ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌج ۽ ن م آ ‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫وﺐ‬
‫۽‬ ‫ت‬ ‫‪ ،‬ڏاڍ‪ ،‬ﺐ ﺐ ‪ ،‬ﺐ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌج ۾ وڏ ا ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﮗُ‬ ‫اب ۾ ﺋﺌ ن‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ‬
‫ي‬ ‫و‪،‬‬ ‫وڙي‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌج‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ا او ﺌن ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫‪ ،‬ڏا ۽‬ ‫ﺌ آ ۽ رﮗ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﮡ‬ ‫ﮢ‬ ‫ﮙ ا ﺌ ا ﺌ ات‬
‫ﮭد ﺌ‬ ‫۽ ڏا آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫داﺊ ي ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ ،‬ڏا ۽‬ ‫آ ؛۽ا‬
‫ا ﺌن وٽ ‪ .‬ا ﺌ ا ﺌن ڌر ۽ م ﺌڳ واري آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ﺌڳ آ‬ ‫ي ِور آ ‪ ،‬ا‬ ‫ا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ م آ ‪ ،‬ﺋ ﺌر‬ ‫آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫د ۾‬
‫ﺌ م‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ م آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌ م آ ‪ ،‬ﺋ آﺊ ﺌﺊ‬ ‫م آ ‪ ،‬ﺋ راﺐ ر ﺌٿ َ ُ ) ﺋ ر(‬
‫‪ ،‬ﺌﺊ ا ‪ ،‬ا ﺌ ن‪،‬‬ ‫رن وڏن ﺌ ن‪ ،‬آر‬ ‫ﺌ م آ ‪ ،‬ﺋ د ﺌ‬ ‫ا‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫آ ‪ ،‬ﺋ‬
‫ﺌ ۽ ري ا ﺌ ات ﺌ آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ا ﺌن آ ۽ د ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ م آ ‪،‬۽ا‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ن۽‬
‫ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﮭ ا ﺌ ات‬ ‫ص م آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ا ﺑ ا ﺌ ات‬
‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ود‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫رﮗ‬ ‫۽ ﺌڳ آ ۽‬
‫ان ۾ ﺌڻ‬ ‫و آ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫و‬ ‫ڻ ﺌ س‬ ‫ﺐ ﺌدي ﮗﺌ‬ ‫ي ﺌن‬ ‫ان‬

‫ا ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ي ﺌج وڏو‬ ‫ي م۽‬ ‫آ‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮙ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ڻ‬
‫ل ۾ ا ا ﺌﮡ‬ ‫؟‬ ‫؟ ري د ﺌ‬ ‫؟ ري ا ﺌ ات‬ ‫ي مﺊ‬ ‫ﮙ ﺌن ﺌ آ ‪ ،‬۽ رﮗ‬
‫ا ﺌن وٽ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌﮡ ان وڏو ﺋ‬ ‫ريﮭ د ﺌ آ‬ ‫آ ‪ ،‬ا‬
‫ﺌ د‬ ‫او ﺌرون ڏ‬ ‫ان‬ ‫و آ‬ ‫آ‬ ‫ﺋ ا‬ ‫و آ ‪ .‬درا‬
‫‪ ،‬ريﮭ د ﺌ ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺊ ﺌﮡ‬ ‫۽ رﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫آ‬ ‫؛ ﺋ ا آ‬
‫ن‬ ‫ا ﺑﺎ آ ‪ ،‬ا‬ ‫آ ا‬ ‫ورت آ‬ ‫وڌ‬ ‫ڻ‬ ‫ر‬ ‫ي ان ﮗﺌ‬ ‫؟ ان‬ ‫ﺌ‬
‫۽‬ ‫ن‪ ،‬ﺌ ن‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﺌﺊ ا ن‬ ‫ﮢ‬ ‫آﺐﺌديﮭ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ن ﺌ نآ‬ ‫ر ﺌو ن آ ‪ ،‬ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫اﺊ ﮭ ﺌن‬ ‫آر‬
‫ﺌ ﺌ ﮢﺌ ﺌﮡ واٽ و ﺋ‬ ‫آ ؟آ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫م‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﮭ ۾ ﺌم ﮢﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ا ۾ ﺌ ؟۽‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ؟ ﮢ ﺌﮡ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ؟ ﺐ ﺌ ﺌ ﺌ ﮢﺌ ﺌﮡ‬
‫راﺐ ر‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﺑ آ ؟ ﮢ ﺐ ﺌ‬ ‫ا ﺌروﮭ‬ ‫ﺑ آ ؟ ﮢ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ اس‬ ‫آ ؟ ﮢ ﺌﮡ‬
‫ﺐ‬ ‫ن ڏا‬ ‫ﺐ ﺌج ا ن ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ال ا آ‬ ‫ﺌٿ َ ُ ۽ ا اس ﺌ ﺋ و ﺌ آ ؟ ان ي ا‬
‫ﺌن اب ﮙ ﺌن ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ام ا ن‬ ‫ال ﺐ اﮗ ﺌن ر ﮙ‬ ‫؟ ﺌا‬ ‫ﺋ‬
‫ﺑﺎ ۽‬ ‫ا‬ ‫آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫ا درا وڏا ﺌﮡ‬ ‫ر‬ ‫ان ﮗﺌ‬ ‫ال ا آ‬ ‫وم آ ؟ ا‬ ‫ر‬
‫ن ر ﺌو ن آ ؟‬ ‫ﮙ۾‬ ‫وآ ۽ا‬ ‫راز‬ ‫آ ؟ا‬ ‫ا وڏا ﺌﮡ‬ ‫כ ُ اﺊ‬
‫ﺌن‬ ‫‪ .‬ان ي‬ ‫ن‬ ‫ن ﺌ ن۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ان ﺌﺐ‬ ‫ڻ ﺌ‬ ‫ن ﺋ‬
‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﮭ۾‬ ‫؟ ‪َ ،‬‬ ‫ان ي وڏو ﺌﮡ‬ ‫آ ؟ ﺌ‬ ‫آ وڏو ﺌﮡ‬ ‫وڏو ال ا آ‬
‫ن در ﺌ ن آ ؟ ن‬ ‫۾ا‬ ‫دو‬ ‫ي ا ﺌر ﺋ و ﺌ ن‪ .‬ر‬ ‫دو‬ ‫ي ي ا ﺌن‬
‫ﺌن ڏ ﺌ‬ ‫و ﮢ ي ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫در ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺑ ريﮭ ۽ ﺐ َو ﮭ ۾ ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ا ﺌﮡ ﺌﮡ‬
‫ن‬ ‫جڏ ‪،‬‬ ‫ن ﺑﺎ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫نو‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ڌﮡ‬ ‫ﺋ ا ﺌﮡ ا‬
‫ﮭ ا ﺌر‬ ‫دؤر ﺌن و ﮘﺌﮡ ۽ ﺌ‬ ‫در ﺌ ڏا و ﮙ درا ا‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌڳ‬ ‫وا و ‪،‬‬
‫؟‬ ‫ي‬ ‫؟ ﺌ ان‬ ‫وڏو ﺌﮡ‬ ‫ن؟‬ ‫ﺌڏ‬ ‫ن‪ ،‬ﺑ ون ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑن‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ و ﺌرا و‬
‫ا ﺌن ‪ ،‬او ﺌن ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮗ ٺ ۾ ﺌم ﺌ آ ‪ .‬وٽ ﺌ ؟ ﺐ ﺌ‬ ‫؟ او ﺌﮭ‬ ‫ي ُ و‬ ‫اﺊ ﺌ ! ﺌ ان‬
‫وڏو اب ؟‬ ‫و ﺑﺎ آ ؟ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫و و ه‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺐ ا ﺌن ﺋ ﺌﺊ و ‪ ،‬ﺋ و ‪،‬‬ ‫ن و ﺌﮡ‬
‫؟‬ ‫ي ﮗﺌ‬ ‫آ‬ ‫؟‬ ‫ن‬ ‫ﺌڏ ن‬ ‫اي ؟‬ ‫ا ا اي ﺌ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫دار ؟‬
‫وڏو ﺌﮡ آ ؟‬ ‫وٽ ﺌ ؟ ۽‬ ‫آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ﺋ ور ﺌ ﺌﺊ ‪ ،‬ﺊ‬ ‫۾ ﺋ ﺐ ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ا‬
‫ﮙ‬ ‫ﺑ ا‬ ‫آ ؟ ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫وڏا ﺌﮡ آ وڏا ﺌﮡ‬ ‫د ﺌ ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫ا ﺐ ﺌدي ال آ ۽ رﮗ‬
‫آ ؟‬ ‫) ( وڏي‬ ‫ت‬ ‫ﺌز د‬ ‫ﺐ ر ﺌر‬ ‫ﮙ‬ ‫ي‪ .‬ا ﺌن ا‬ ‫۾ وڏي ۾ وڏي ر ﺌوٽ ﺊ ا ﺌ‬
‫دؤر‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫م‬ ‫دؤر‬ ‫وڏو ﺌﮡ آ ؟ ﺌ اس وڏو ﺌﮡ آ ؟‬ ‫ﺋ‬
‫دؤر‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫م‬ ‫ود‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫م‬ ‫ﺌ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫م‬ ‫رن‬
‫ﺌ‪ ،‬س اب‬ ‫يﺊ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ي‬ ‫روا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫م‬ ‫دارن‬ ‫ﺌﺊ ه ﺌ‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌم ﺌﮡ ﮭ و ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ آدرش‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ود‬ ‫ڙا‬ ‫ن‬
‫دؤر‬ ‫دؤر ﺌن‪،‬‬ ‫راز ﺊ ا آ‬ ‫‪ ،‬س‬ ‫ﺑﺎ ﺊ ا آ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌﺊ ﮭ وڏي ﺌﮡ‬
‫رن ﺌن ﮢ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ﮭ۽ا ڙ‬ ‫رن ﺌن ﺊ‬ ‫دؤر‬ ‫رن ﺌن ۽ رﮗ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌن‪،‬‬
‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫اڄ ﺌﺊ ا ﺌ ات‬ ‫ٰ۾‬ ‫ﺌص‬ ‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌل‬ ‫اﮗ وڌي ان‬
‫ِ ﺌ ﺐ ا ﺌ ان ﺌم‬ ‫د ﺌ ﺌ ر‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ ‪ ،‬رﮗ‬ ‫۽آ‬ ‫ﺌا‬ ‫ا ا ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ و ﺌر‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌل‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ا آ‬ ‫ﺌﺊ ﮭ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬
‫ڏ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ر‬ ‫را ۽‬ ‫ﺌ رو ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ر‪،‬‬ ‫ﺌ دار‪،‬‬ ‫ﺌ آدرش‪،‬‬ ‫ر‪،‬‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫و‪.‬‬
‫ـــــــ ﺐـــــــﺌ ي‪،‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ ـــــــ ﮭ ـــــــ ‪ِ ،‬ـــــــ ِ‬
‫ﮭ ــــــــ ريﮭ‪.‬‬ ‫ــــــــ ﺌر ــــــــ و ــــــــ ‪ ،‬ــــــــﺌ ڙ‬
‫ُاڏي‬ ‫چ‬ ‫ا ﺌ ا ﺌ ات‬ ‫رن ﺐُ‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ا ﺐﺌ ﺋ‬ ‫ر‬ ‫او ﺌﺊ‬
‫ﺐﺌ ﺌري آ ‪ .‬ﺌ ا ﺑ و‬ ‫۽ ادراכ‬ ‫دارن‪ ،‬ر ۽‬ ‫ﺌر‬ ‫‪،‬ا‬‫َر‬
‫ور آ ‪ .‬ا ا ﺌ ﺌ ﺌﮡ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫رو و‬ ‫دارن‬ ‫س‬ ‫۽و ﺌ ا ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫يﮭ ﺌ رو ﺐﺌ‬
‫آ ‪:‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ وري‬ ‫ُ اﺐ‬ ‫ا ﺌ ﺌر ڏ ﺌ ﺌ‬
‫ڏو ــــــ ــــــﺌ ڏور ــــــ ‪ ،‬ــــــﺌ ــــــ ُ ــــــﺋ ‪ ،‬ــــــ ُــــــ ي‪،‬‬
‫ﺌ ــــــــــﺌ ــــــــــ ــــــــــﺌ ﮢ ‪ ،‬ــــــــــﺌ ڙي ــــــــــ ڙ ‪،‬‬
‫ﺌ ــــــــ ﺌ ــــــــ ِ ــــــــﺌ‪.‬‬ ‫ِو ــــــــﺌ ُات ووڙ ــــــــ ‪ ،‬ــــــــ‬
‫ﺐﺌري ۾ ﺌڻ آ ‪:‬‬ ‫ر‬ ‫۽‬

‫ـــــ ‪،‬‬ ‫ـــــ‬ ‫ـــــ ي‪ِ ،‬و ـــــ ُ ـــــﺌ‬ ‫ـــــﺌﺊ‬ ‫” ﺌ ـــــ‬
‫ــــــــ ــــــــﺌ ن‪“.‬‬ ‫و ــــــــﺌن و ــــــــ ــــــــ ‪ ،‬ــــــــ‬
‫ﺋ‬ ‫ِو ُ ﺌن ا ﺌن ۽ ﺌ ي‬ ‫ﺐ ‪ ،‬ڏ ‪ ،‬دردن ۽ ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ز‬ ‫۽ ﺑ ﺎآ‬ ‫و‬ ‫ا‬

‫ﺌج‬ ‫ﮭ۽‬ ‫ز‬ ‫‪،‬‬ ‫روح ۾‬ ‫ڙي‬ ‫چ۽‬ ‫ﮭ‬ ‫۽‬ ‫ا ا ت‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ڏ ۽ ڏاڍ ﺌن ڏاڍو آ ‪.‬‬
‫ان‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫راز ﺊ ا‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ﺋﺌ‪.‬‬ ‫دؤر ﺌن ا وا‬ ‫ﺋ‬ ‫را‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ ﺌر‬
‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺐ اﺋ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫۾ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ُ ،‬ا‬ ‫ا ﺌدون‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‬
‫ا‬ ‫ن‪ ،‬اڄ ﺌﺊ‬ ‫اڳ‬ ‫اڄ ﺌن ار ور‬ ‫۽ڊ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ر‪،‬‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌ ﮭ‬ ‫؟‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫دؤر ۾ ﮢ‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌرٽ‪،‬‬ ‫۽ وڙي ‪ .‬ڊ‬
‫ا‪،‬‬ ‫ڏ‬ ‫دؤر ﺌن ﮢ اﮗ‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫‪ .‬ادب‪، ،‬‬ ‫۽ا ﺐ‬ ‫ﺌ د‬ ‫ﺊ‬ ‫ن‬
‫ل‬ ‫ﺌ ُا‬ ‫زوﮭ‬ ‫ڏا‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ا ۽ ان ا وا‬ ‫س‬ ‫ا‪،‬‬
‫۽ا‬ ‫آ‬ ‫اﮗ‬ ‫دؤر ﺌن ﺌ‬ ‫ﺐ اﺋ آ ‪.‬‬ ‫ي‪.‬‬ ‫۽ ﮗ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫اڄ ِﺋ‬ ‫ُ ا ﺌ‪ُ ،‬ا‬
‫ﺌ ۾آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺑ ﺌن آ‬ ‫دؤر‬
‫دؤر‬ ‫دؤر ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ا آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺐ ﺌدي‬ ‫ي‬ ‫ان‬
‫ﺌ آدرش ڙا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫رن ۾ ور‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫َ‬ ‫دؤر ﺌن‬ ‫ڙي‬‫ﺌن اڳ‪،‬‬
‫اک ”اک ا ڌار“‬ ‫ﺌ ﺌڻ ۽ ﺌ ﺌ‪،‬‬ ‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ رو ﺌ روا‬ ‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ر‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ا ن ڙ ن‬ ‫ن‬
‫‪ .‬ﺌم ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ڏ ‪ ،‬ﺋ ﺌم ﺌﮡ ڏ‬ ‫دؤر ‪ ،‬ا ﺌ ات ‪ ،‬ت ۽ ﺌﺊ ﺌت ا ﺋ‬ ‫‪.‬‬
‫واري ﺋ‬
‫ﺐ ﺌدي ﺑﺎ ا آ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ز ﺌن‬ ‫‪ .‬ا رﮗ و ۽ ﺋ‬ ‫اري ۽ ي و‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬
‫ان‪،‬‬ ‫آدرش ڏ ﺌ‪ ،‬ا ﺐ‬ ‫ر ڏ ﺌ‪،‬‬ ‫رو ﺌ ڏ ﺌ‪،‬‬ ‫اب ڏ ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌل ڏ ﺌ‪،‬‬ ‫ر ڏ ﺌ‪،‬‬
‫ٰ۾ا ﺐ آ ‪.‬‬ ‫‪ ،‬روا ۽ و‬
‫‪ ،‬ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ا ُ ا و آ‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ا و ﺌﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ا آ ﺌ وري‬ ‫ا آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ا آ ﺌ وري وڏا‬ ‫ا‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌﮡ ﺌ‬ ‫وآ ﺌ‬ ‫اﺊ‬ ‫اﺋ‬
‫ا‬ ‫اآ ﺌ ا‬ ‫ﺌﮡ ﺌ وڏا‬ ‫وآ‬ ‫اﺐ ‪ ،‬ڏاڏن ﺌن ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ل‪،‬‬ ‫ا آ ‪ .‬ا ﺌن و ﺌﺊ‬
‫؟‬ ‫ﺌن ا و ﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڻ‬ ‫ر‬ ‫اﺊ آ ﺐ ‪ .‬ا ﺌن ان ﮗﺌ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫اآ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌر‬ ‫وآ ‪.‬د ﺌ ﺌ‬ ‫و آ ۽ ﺊ وري‬ ‫ﺌن ﺐ و‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﺌﺊ‬ ‫د ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫اب ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐﺌ يﮭ ﺌر‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫م۽ َ‬ ‫اﺊ‬
‫ﺐ‬ ‫و ﺊ آ ‪ .‬ﮙ ﺌن ﺌر ۾‬ ‫و‬ ‫‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺐ ﮙ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌريﮭ ‪،‬‬
‫ﺌل ﺌ‬ ‫ان ﺌ ا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح ا ي ‪ ،‬ان ي‬ ‫و آ ‪ ،‬ت ﺌر‬ ‫ق‬
‫ور ۾ ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ُ ا ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ‬ ‫س‬ ‫آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺎا‬ ‫ان‬ ‫ر ۽ ا آدرش آ‬ ‫و ﺌر آ ‪ ،‬ا‬
‫‪،‬‬ ‫ُ ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐﺌ ر ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌڳ ﺌﮡ‬
‫ر اک ﺌن ري ﺌﺊ ﺌت ۽ ت ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ت ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬د ﺌ ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫۽‬ ‫‪، ،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ڙ ﺌﮡ‬
‫ﮭ۾‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ا ز‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ن‬ ‫ن ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ان ن ﺐ ا ن ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ر ۽ ُ ﺌ‬ ‫ا‬
‫ن ن ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ن ِ ڀ‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ز‬ ‫ن ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ن ڏ ﺌﺊ ‪ .‬ﺌ ل ن ُ ﺌ‬ ‫ُ ﺌ‬ ‫ﮭ ن‬
‫ﺌن ڏ ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫”اک ا ڌار“ واري‬ ‫ڏ ۽ ا ﺋ ڏ ﺌﺊ‬ ‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫رو ﺌن ‪ ،‬ا‬ ‫ارد د‬
‫‪:‬‬ ‫آ‬
‫اک ُا ــــــــــــــــــــ ڌار‪ ،‬ون ُا ــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــﺌم ــــــــــــــــــــ ‪،‬‬
‫ِ‬
‫ـــــــﺌر‪،‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ ارو ـــــــ כ َو ـــــــ ‪ ،‬ـــــــ ُـــــــ ن ُاو ـــــــ َو ـــــــ ُ او‬
‫ـــــــــــــﺌن ـــــــــــــ چ ِ ـــــــــــــﺌر‪ ،‬ون ُ ـــــــــــــ و ـــــــــــــ ﮭ ڏي‪.‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ُاﺐ ا از ﺌن ڏ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ز ﺌ ‪ ،‬ري ﺌن ۽ ر‬ ‫ڏ ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ﺋ ﺊ ﺌم ﺌﮡ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ڌاري‬ ‫اک ُا‬ ‫ﺋ ڏ ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫‪،‬ا ﺋ‬ ‫ڏ‬ ‫ا از ﺌن ۽‬ ‫روا‬
‫ا ر‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌن وڏي ﮗﺌ‬ ‫۽‬ ‫ت ڏ ﺌﺊ‬ ‫ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬آ ﺌن ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌ ل ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ن ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ڏک ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ڌر‬ ‫ڏ ﺌﺊ ‪،‬‬
‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ﺌﮡ د‬ ‫ڏ‬ ‫ُو‬ ‫۽ ان‬ ‫ﺌ و ۽ ان ﺌن اُ‬ ‫ﺊ ڏ ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ورق ورق ُا ﺊ‬
‫‪.‬‬ ‫َ‬ ‫ا وڌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺌن ار‬ ‫ا رﺌ‬ ‫ﺌ ﺌڻ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌڻ‬ ‫ﺋ‬ ‫ت ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ﮙ‬
‫ﺌن وڌ‬ ‫ا‬ ‫آ ن‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ﺋ‬
‫و !؟ ا ﺌن‬ ‫ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ان ﺌن وڌ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ڙآ ‪.‬‬
‫ڏ آ ‪ ،‬رڏ آ ‪،‬‬ ‫ﺑ آ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﺌن ﺐﺌ‬ ‫ﺌن ﺐﺌ ر ﺑ آ ‪ ،‬ا ﺌن‬
‫ت ي‪ ،‬ان‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺌن‬ ‫۽ ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫۽ ر‬ ‫ﺌﮡ ﺌڻ‬
‫ي ر‬ ‫ٰ‬ ‫ت‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ﺌن وڏي‬ ‫ت وڏي ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي‪ .‬درا‬ ‫ﺌن وڌ ان‬
‫ي۽‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ت‬ ‫‪،‬‬ ‫ا از رد‬ ‫ٰ‬ ‫ت‬ ‫‪،‬‬ ‫ٰ ک‬ ‫ت‬ ‫‪،‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ ۽ ر‬ ‫‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ت۽‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ﮙ ۽ وڙڻ‬ ‫ر‬ ‫ا ﺌ ﺌ‬
‫”اک ا ڌار“ ۾‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫اﺌ‬ ‫ت‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ﺋ او ﺌم‬
‫‪،‬‬ ‫و ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ا و ﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ‬ ‫ﺌﮡ ﮙ راز ا‬ ‫و ﺌ ر و ‪.‬‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا رو ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ُا آدرش ا ﺌر ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫‪.‬‬
‫۽‬ ‫ا ﺌن ﺋ‬ ‫‪ ،‬آﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫رن ۾‬ ‫ڏا و و ا آ ‪.‬‬
‫ا ﺌن آ ‪ ،‬ﺌرﺊ‬ ‫ﺌ ا ﺌن آ ‪ ،‬ﮢ‬ ‫يڏ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ر‬ ‫را‬ ‫ا ا ﺌن‬
‫ﺌڻ آ ‪،‬‬ ‫ا ۾ ﺐ ا ن ن ﺌ ؟ درا ا ﺌ ﺋ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ا ﺌن آ ‪ ،‬ا ﺌن‬
‫رڏ ‪:‬‬
‫ــــــــــــ ا ــــــــــــ ن ــــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــــ ڙي َــــــــــــ َ ﮘــــــــــــ ‪،‬‬
‫ــــــــــ ِ ــــــــــ ي ِ ــــــــــ ن ــــــــــ َ ِ ــــــــــ َ ِ ‪،‬‬ ‫آﮛــــــــــ آﮛــــــــــ‬
‫ِ‬
‫ـــــــــﺌت ـــــــــ ﺌﺊ ـــــــــﺌن‪.‬‬ ‫و ـــــــــ ي ڏا ـــــــــ ِـــــــــ ‪ ُ ،‬ـــــــــ‬
‫رڏ ‪:‬‬ ‫ﺌ‬

‫َ َﺑــــــــــــ ُ ‪،‬‬ ‫او ــــــــــــ ُا ــــــــــــﺌ ن ﮢــــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــــﺋﮙ ــــــــــــ‬
‫ــــــﺌن‪.‬‬ ‫ــــــ َڻ! ــــــ ن ــــــ َ ــــــ ُ ‪ ،‬ــــــ ُ ــــــ ﮭ ــــــ ــــــ‬
‫ـــــــﺋﮙ! ـــــــ ـــــــﺌ ‪،‬‬

‫َ‬ ‫ـــــــ َ ـــــــ ُ ـــــــﺌ َ! ـــــــﮢ ـــــــ ‪،‬‬
‫ـــــــﺌن‪.‬‬ ‫َـــــــ َ َڻ! ـــــــ ن ـــــــ آ ‪ ،‬ـــــــ ُ ـــــــ ﮭ ـــــــ ـــــــ‬
‫رڏ ‪:‬‬ ‫ا ﺌم آ ‪.‬‬

‫ــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــ ﺊ ‪ ،‬ــــــــــ ــــــــــﺌڻ ﺋــــــــــ ‪،‬‬
‫ـــــــــــــــ آريﮭ ـــــــــــــــﺌم ـــــــــــــــ ‪ ،‬ﺑـــــــــــــــﺌ ِﺋ ـــــــــــــــ ‪،‬‬
‫ـــــ نﮭ ـــــ ‪.‬‬ ‫ـــــ َم‬ ‫ِ ﺋـــــ ‪ ،‬ـــــﺌن ـــــﺌڙج‬ ‫ـــــﺌن ـــــﺌن ـــــ‬
‫ـــــــــــﺌر‪،‬‬
‫َ‬ ‫ـــــــــــ ﺊ ‪ ،‬ـــــــــــ َـــــــــــ‬ ‫ـــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــ‬
‫ـــــــــــــــﺌر‪،‬‬
‫َ‬ ‫ﮢـــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــﺌن ـــــــــــــــ ري! ـــــــــــــــ ﺊ ‪،‬‬
‫ـــــــــــــﺌر‪،‬‬
‫َ‬ ‫َـــــــــــــ َ َ ـــــــــــــﺋ ! ـــــــــــــ ي ـــــــــــــﺂ‬ ‫ـــــــــــــ‬
‫ــــ ُ ــــ ِ ﺋ ــــ ت ــــ ار‪ ،‬ــــ ﺐــــ ــــﺌڙج ــــ َم ــــ نﮭ ــــ ‪.‬‬
‫ﺋ ﮭ‬ ‫ر‪ ،‬آدرش‪ ،‬رو ﺌ‪ ،‬ر ۽ ﺌل ڏ ﺌ‬ ‫ا!‬ ‫ُان ز ﺌ ۾‬ ‫ا ا ﺌﮡ ‪ ،‬ا ا دار اڄ ﺊ آ‬

‫دار‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ ي‬ ‫ُ را‬ ‫‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺋ ﺋﮙ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي ڏ ﺌﺊ‬ ‫۾ ا ﺌﮡ ﺐ ﺌ‬
‫ي‬ ‫ر ﺌﮗ ﺌ آ ‪ ،‬ﮗﺌ ن ﺌﮗ ن آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ي ﺌل ﺌﮗ آ ‪ .‬ﺌ ل‬ ‫۾‬
‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ان ي ﺌﮡ ﺌ ا ا‬ ‫و ﺌ ۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ڻ ﺐ‬ ‫ﺑ‬
‫ا ي‬ ‫ا ﺌ ار ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺌﮡ آ ن‪ ،‬ا ﺌ ﺌر‬ ‫ذ‬ ‫‪ .‬ا ﺌن ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺑ ۾‬
‫و‪ .‬ا ﺌ‬ ‫رت‪ ،‬ﺌرم ۽ ﺑ‬ ‫ا ر ا‪ .‬ان‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬روح ۽ اک ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌل‪ ،‬چ‪،‬‬ ‫‪،‬۽‬
‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ﺌﮡ وري‬ ‫ﺌڻ وٽ‬ ‫آ‬ ‫ا ڻ يڏ ﺌآ ‪-‬ا ﺋ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺋ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮭ ﺌن ﺑ ا‬ ‫ز‬ ‫‪.‬‬ ‫اﮗ وڌ ﺌﮡ‬ ‫ا وڌ‬ ‫ﺌن ار‬ ‫آ‬ ‫ح‬
‫چ‪ ، ،‬ﺌ ي‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺌن ﺌ ﺌﺊ ‪ ،‬ﺋ ا‬ ‫۽ ا و ﺌڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫روا‬
‫ﺌن‬ ‫و ڙ در ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ن ﺌﮡ ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫آﮡ ن ۽ روا‬ ‫ﮭ ڍ ۾ ق آﮡ ن‪ ،‬ﺑ‬ ‫ﺐ ‪ ،‬ر ۽ز‬
‫ﺌرا ن‪.‬‬ ‫כ۽‬
‫‪ ،‬ن‬ ‫ﺋ‬ ‫َو َ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ي‪ ،‬رو ﺌ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌر‬ ‫ﺐ ن۾‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ر‬ ‫‪،‬ا ا‬ ‫ا و‬ ‫ﺌم ﺊ ا آ‬ ‫ي‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺌن‬ ‫رن‬
‫ﺌ‪ ،‬ا ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ا آدرش ر‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ا اب ڏ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ا ﺌل ا ﺌر ي‬ ‫ا ا ﺌل ا ي‬
‫ﺋ ﮭ وا ا ا ﺐ ﺌدر ۽ اڻ ورچ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫ﺌن زوال ﺑ‬ ‫و‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ ﺌرﺊ ﮭ ﺋ‬ ‫ي‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌ ڏ‬ ‫ﺌ‪ ،‬او ﺌن ُ‬ ‫ﺌ ﮭ وا ﺐ ﺑ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬
‫ِ ــــــــــــ ﮭ ــــــــــــﺌﮡ ن ــــــــــــﺌر ن‪ ِ ِ ،‬ــــــــــــ ﮭ ﺌﮡــــــــــــﺌ َ ــــــــــــ َ ‪،‬‬
‫ﺌ ــــــــــــ ُ ِــــــــــــ ِ ۾ ﺌ ــــــــــــ َ ــــــــــــ ‪ ،‬ﮘــــــــــــ ﺋــــــــــــ َــــــــــــ َ ‪،‬‬
‫ان ـــــــــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــــــــﺌم ُ ـــــــــــــ َ َ ‪ُ ،‬ا ـــــــــــــ ـــــــــــــ ي ُ َ‬
‫ُ‬ ‫ـــــــــــــ‬
‫۽‬ ‫ﮭ ﺌن ﺐ آ‬ ‫۽‬ ‫آ ‪ .‬وڏي‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬ ‫ِ ِ ﺌﮡ ﺌر ۽ ِ ِ ﮭ ﺌﮡ َ َ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ ﺌم ﺌ‬ ‫و‬

‫آ ي ﺐ ۾ راز‬ ‫ازي‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫س و ﺌم ﺌ‬ ‫يا ﺋ‬ ‫ُ‬ ‫ازي‪ .‬ان‬ ‫ﺌﮡ‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫۽ تا‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫” ـــــــــــــــــــــــــــــــ ريﮭ ـــــــــــــــــــــــــــــــ از ـــــــــــــــــــــــــــــــ ‪“.....‬‬
‫‪:‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫راز‬ ‫از آ ‪،‬‬ ‫س ﺌﺊ‬ ‫۽‬ ‫۾ ﺌم ريﮭ‬ ‫از آ ‪ ،‬ا‬ ‫ٰ ريﮭ ﺌم‬
‫ــــــــــــ ‪.‬‬ ‫ــــــــــــﺌ‬ ‫از ــــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــــ‬ ‫ــــــــــــ ريﮭ ــــــــــــ‬
‫ﺋ‬ ‫ي‪ ،‬اﮗ‬ ‫از ‪ ،‬۽ رﮗ ا ي ﮗﺌ‬ ‫ﺑ ۽‬ ‫ريﮭ‬ ‫آ‬ ‫‪،‬ا و ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬
‫‪:‬‬
‫از ــــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــــ ــــــــــــﺌ ـــــــــــــ ‪،‬‬ ‫ــــــــــــ ريﮭ ــــــــــــ‬
‫ـــــــــــ ـــــــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــــــ ريﮭ‪ ،‬ـــــــــــﺌﮡ‬ ‫ـــــــــــﺌڏيﮭ ـــــــــــﺌڙ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ازي ﺌﮡ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا آ ‪ ،‬ريﮭ‬ ‫چ ۾ ﺌﮡ ﺊ‬ ‫رو ۽‬ ‫ا آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ا ر ﺌ ﺌڌل‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫اﮗ‬
‫ــــــــــــ ريﮭ ــــــــــــ از ــــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــــ ــــــــــــﺌ ـــــــــــــ ‪،‬‬
‫ـــــــــــ ـــــــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــــــ ريﮭ‪ ،‬ـــــــــــﺌﮡ‬ ‫ـــــــــــﺌڏيﮭ ـــــــــــﺌڙ‬
‫ــــــــ ا ــــــــ ‪ ،‬ــــــــ َ ــــــــ ﺌ ﺊــــــــ ﮗــــــــﺌ ي‪.‬‬ ‫ــــــــ‬
‫از آ ؟‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ا ۾‬ ‫ا۽‬ ‫را ﺊ ڏا ﺌ ﺌﮡ‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬

‫ﺐ ﺌن‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺎ ﺌﮡ ﺑ‬
‫و‬ ‫ا ﺌآ‬ ‫و؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا و ﺌر ﺌ ُاﮡ ن‬ ‫ﺑ‬ ‫ي ان‬
‫‪،‬‬ ‫۾ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫واٽ و‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ر ا ﺌر‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬
‫ﺐ‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫ا ن ﺑ وار ن ﮗﺌ ن‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ُ ا‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن ا و‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ .‬ﺐ اﺋ ﺊ‬ ‫و‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫‪،‬ا‬
‫ﺐ ﺌز ﺌر‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌڻ ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ن ﺌﮡ ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ﺌ نﺐ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬
‫نآ ‪.‬‬ ‫ﺌز ﺌر‬ ‫۽ دؤرن‬ ‫ا ڙ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ن آ ‪ُ .‬ا‬ ‫ﺌ ن‬
‫ا‬ ‫!؟ ﺋ‬ ‫و ﺌ ۽‬ ‫ﺌج ۽‬ ‫ﺌن ﺌ ه ۽ ُ اﺊ‬ ‫و‬ ‫ڙآ ‪.‬‬ ‫ا ن ﺌﮡ ۾‬
‫ان ز‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌج ۽ د ﺌ ۾‬ ‫ﺐ‬ ‫اآ‬ ‫ا اع‬ ‫ﺊ ﺌﮡ ﮭ ذ‬
‫د ﺎ َ ڙ ﺌ آ ‪،‬۽‬ ‫ﺊ‬ ‫ا‬ ‫۽‬ ‫ُ ي‪،‬‬ ‫ي۽‬ ‫ت‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌل آ ‪.‬‬
‫۽ ر ﺌن‬ ‫۽‬ ‫ٰ ان‬ ‫ﺌن ﺑ‬ ‫۾ ﺐ روح آ ‪.‬‬ ‫ﺌ آ‬ ‫ا ﺌ ﺑ رﮗ ڏ ﺌ واري آ ؛ ۽‬
‫ﮭ ۾ ” اب“ ن‬ ‫ٰا‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌر آ ‪:‬‬ ‫وڙ ‪ .‬ان ﺌ ۾ ن وٽ‬
‫ﺌڻ ﺊ ﺋ و‬ ‫آﮡ ‪،‬‬ ‫۽ ا ﺌ ۾ ُا ُ ‪ ،‬ﺌ ﺐ ﺌدي ﺑ‬ ‫‪ ،‬چ‪،‬‬ ‫ٰز‬ ‫ڙ” َ ڙ “آ ‪.‬‬ ‫ﺌرون‬
‫‪:‬‬ ‫آ‬
‫ـــــــــ ب ۾‪،‬‬ ‫ـــــــــ‬ ‫” ـــــــــ ـــــــــﺌ ـــــــــ ‪ ،‬ـــــــــ‬
‫ﺌﮡـــــــــﺌن ڏو ـــــــــ ـــــــــ ‪ ،‬ـــــــــ ورق وراﺊـــــــــ و ـــــــــ ا“‬
‫(‬ ‫)‬
‫آ ‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬

‫ـــــــــ وم ﺊـــــــــ ـــــــــ ي و ـــــــــﺌ‪ ،‬ـــــــــﺌ ـــــــــ ـــــــــ ُﺋـــــــــﺌ‪،‬‬
‫ِ ـــــــــــ يﮭ ـــــــــــﺋ ُ ـــــــــــﺎ ﮢـــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــ ﺌﺊ ن ُﺋـــــــــــﺌ‪،‬‬
‫ُ ﺑــــــــــــــــــﺌب ﺊــــــــــــــــــ ﺋــــــــــــــــــﺌ‪ ،‬ا ــــــــــــــــــ ﮭ واديﮭ وچ ۾‪.‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫ﺌن ﺌ ه‪،‬‬ ‫و ﺌج‬ ‫)‪ (Compensation‬آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ار‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ي و ﮭ۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺌن ي ر ‪،‬‬ ‫روا‬ ‫۽‬ ‫ُ اﺊ ‪،‬‬
‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ر ﮙ‬ ‫ي ﺌن ا ﺌن‬ ‫ان‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﮭ د ﺌ ﺌن‬ ‫ﺑ ۾‬ ‫ا وآ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ڻ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ ۾‬ ‫ي ﺌج‬ ‫آ‬ ‫ام ۽ ﺌج اڄ ﺐ ﺌم ﺊ‬
‫ﺌراﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌراﺊ ﺌﮡ‬ ‫ن ﺌ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﮭ ازا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺊ ا ﺌن‬ ‫‪-‬‬
‫ﺌري ذ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌج‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫و ﺌ آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌ ُ ُ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮡ‬ ‫ر‬ ‫ذ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬
‫ي‬ ‫ﮭ۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺋﮙ‬ ‫و ۽ ﺌﮡ‬ ‫ڀ‬ ‫و‪ ،‬ان‬ ‫ي ﮢ‬ ‫ٰ۾ﺐ ا ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫اڏاوت‬ ‫ﺋ‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﮡ‬ ‫” و ﮭ“ ﺌن ” ﺌرت“ ڏا‬ ‫ﺌﮡ‬
‫وس‬‫۽ ََ‬ ‫وارن‬ ‫ﺊ ر‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺂ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ﺐ آ ۽‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ا ۾‬
‫ﺌ‬ ‫ن ﺌ ﺌﮡ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌ س ک ا ﺌﮡ ﺊ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬
‫و‪،‬‬ ‫ري ﺌر ﺌن ﺐ ﮜ ﮭ ح رﮗ وا‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن و‬ ‫ادب‪ ،‬ﺌ يﮭ ۽‬ ‫ا؛‬
‫ﺑ‬ ‫ا ﺌن ڊا‬ ‫ﮭ‬ ‫ا آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ۽ ﺌر ﺐ‬ ‫ان‬
‫آ ‪،‬ا‬ ‫ﺐ چ‬ ‫ر ڊا‬ ‫ﮭ‬ ‫۽ ﺐ ﺌل آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ چ‬ ‫ﺐ‬
‫ﺑ ن‬ ‫ﺐ چ ﺌ ﺎ‬ ‫ريﮭ م ﺌن ڊا‬ ‫ﺌ ر ا ﺌن‬ ‫ر‬ ‫ان ﺌر‬ ‫ﺐ ﺌل آ ‪ .‬س‬
‫ﺌب ”‬ ‫ﮡ‬ ‫ر‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ا و‬ ‫ﺌ ﮭ۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ڏﮙ‬
‫ﺌ ۾ ﺌ ي‬ ‫و ۽‬ ‫دؤر‬ ‫آ‬ ‫ﺌ “ )‪ (Shah Latif of Bhit‬۾‬
‫‪ ،‬ﺌ “ ان ا ﺌن‬ ‫ﺌب ” ﺌ ‪،‬‬ ‫اﺐ ا‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌم ُ‬ ‫ر‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان ا‬
‫ن ن‪.‬‬ ‫ﺌ ن‬ ‫دؤر ن ﺌ‬ ‫آ ۽ ُ ا ا‬ ‫ا از ﺌن‬ ‫دؤر‬ ‫ا آ‬
‫ﺌن ﺌﺊ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ن و‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن ا‬ ‫ﺌ ﮭ‬
‫ان َ ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌ و ﺌ‪َ ُ ،‬‬ ‫ﺌ ﺋ ڌ ﺋ ون ۽ ُ ﺋ‬ ‫او ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ڊا‬
‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌن اڳ ڊا‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ اﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌن ڊا‬
‫‪،‬‬ ‫۽‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫او ﺌ ﺌ‬ ‫‪-‬‬ ‫ڏا ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ وڏو‬ ‫ڌ ﺋ ون ۽ ُ ڏ ڙ واريﮭ ﺌﮡ ﺌن ﺌن راﺊ ‪ .‬ان ا ﺌن ڊا‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌب‬ ‫“ ﺌ‬ ‫ِ‬
‫ﺌم‬ ‫”‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌن وڏو‬ ‫ﺌ ﮭ‬
‫ﺌن ﺌ آ ‪ .‬ڊا‬ ‫ي م‬ ‫ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌدي ر‬ ‫آ‬ ‫۽ آر‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫رﮗ‬
‫ﺌب ﺌن وڏي ﮗﺌ ﺋ ‪ ،‬ان ۾ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ ان و‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ‬
‫‪،‬‬ ‫ِ‬
‫ﺌم‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ان ﺌظ ﺌن‬ ‫ﺌ آ‬ ‫رﮗ‬ ‫ا ﺌ ا‬ ‫ا‬
‫ﺌب‬ ‫ﺌﺊ ه ﺌب آ ‪) .‬ا‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌب آ ‪ .‬ا‬ ‫زﺐ د‬ ‫ِڏس ۾‪،‬‬ ‫ﺌ ﮭ‬
‫ﺌ ﺊ ﮝ ﺌص ر‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ رﮗ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬
‫و‬ ‫ﺌ آ ؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﺊ وﺊ آ‬ ‫ا آ (‪ .‬ان ﺌب ۾ ا ﺌ ﮗﺌ ُ‬
‫رآ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫و ۽ م‪،‬‬ ‫وٽ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ي؟‬ ‫ا رو ﺌ‬ ‫ي ؟‬
‫‪.‬‬ ‫ا ﺌن ڏا‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫وڏي ﮗﺌ ﺋ ؛ ۽‬ ‫ﺌظ ﺌن‬ ‫چ اؤ‬ ‫ان ز ﺌ ۾ ي ﺌج‬
‫او ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ڏا‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ا ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ڊا‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ڏا ر ل ﺐ‬
‫۽‬ ‫ﺌ آ‬ ‫رﮗ‬ ‫ﺋ‬ ‫ڏا‬ ‫ا ﺋ‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ آ‬ ‫رﮗ ﺌ آ ‪ ،‬رﮗ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ڏا‬ ‫ﺌ ﺎا ﺋ‬ ‫ﺌ آ ‪.‬‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ڙ‪ ،‬۽ ام رو‬ ‫ور‬ ‫ﺌﺊ ڙ‪ ،‬ام‬ ‫ڙ‪ ،‬ام ر‬ ‫ڙ‪ ،‬ام ﺌن‬ ‫ام ﺌن ﺑ‬
‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺌ ﺌ ا ﺐ ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ڙ ۽ ام‬
‫ﺌ‬ ‫۽ س‬ ‫۾‬ ‫ﺌ‬ ‫رﮗ‬ ‫ون ر ﺌرڊ آ ‪.‬‬ ‫۽‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌ ا ﺌ ﺌر ۾ اڄ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ا ﺐ‬ ‫وآ‬ ‫ا از ۾ ک ﺋ ؛ ۽‬
‫ﺌ ﮭ )‪(Oriental Philosophy‬‬ ‫ﺌ اور‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ر آ ‪.‬‬
‫ﺋ‬ ‫ڻ‬ ‫‪ ،‬۽ ان ا از ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ دار ﺌ‬ ‫ا ﺐ‬ ‫۾ ڏ وآ ‪،‬‬
‫ﺌ ﺌ ﺌ ﺌم ﮢﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﮭ‪ ،‬۽‬ ‫وڏي ۾ وڏو ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ذا را ۾‬ ‫ﺋ آ ‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫۽ ﺌرح‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺐ چ۽‬ ‫ڊا‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ا‬
‫ﮗ آ ‪ ،‬ڊا‬ ‫ﺐ ان ا ﺌن ﺌرا‬ ‫ﺑﺌ ﮭ‬ ‫آ ‪ .‬ڊا‬ ‫ﺌ ن ﺐ ﺌم‬ ‫ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫نﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا اد‬
‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫رآ ‪،‬‬ ‫وٽ‬
‫ي ‪:‬‬ ‫ﺋ ﺐ ﺌن‬ ‫و ﺌل آ ‪ ،‬ا‬ ‫‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي‬
‫ﺌر ‪.......‬‬ ‫ن‬ ‫آ ان َم و ﺌن‪،‬‬
‫اﺊ وڌو‪،‬‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫ا ﺌن‬ ‫اآ‬ ‫و ن ﮢ ڊ‬ ‫يآ‬ ‫وري ﺊ ا ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌج‬ ‫ور‬
‫‪ ،‬ﺌن ﺑﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌل‬ ‫ڏ‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ا ﺌن ﺋ‬
‫وري ڏ‬ ‫ﺌ ﺌآ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌر ڏ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ن ﺑ ون ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫اﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬
‫ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪-‬ا‬ ‫د‬ ‫‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌرون‪ ،‬ﺌڻ‬ ‫۾ ﮗ ڙ ﺌ‪ ،‬او‬ ‫ﺌر ﺌ آ ‪ .‬ا‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ڏ‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫‪.‬‬ ‫وڏو ﺎ‬
‫آ ـــــــــــ ان َم و ـــــــــــ ﺌن‪ ،‬ـــــــــــ ن ـــــــــــ ـــــــــــﺌر ‪،‬‬
‫آﮡ ــــــــــــ آب ا ــــــــــــ ۾‪ ،‬ڏ ــــــــــــ ــــــــــــ ڏ ــــــــــــﺌر ‪،‬‬
‫ڏ ﺌرڻ‪ ،‬ڏک‬ ‫۾ ﮗ ڙ ﺌ آﮡ ز ﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬ا‬ ‫يﺐ ﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺋ‬

‫ز ﮙ‪ ،‬ڏک‬ ‫ﺑ ۾ ا ﮙ‪ ،‬درد‬ ‫وٽ درد‬ ‫وٽ وڏو ﺎ آ ‪.‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ڻ‪ ،‬درد‬ ‫ِ ﺐﺌزار ﺌﺊ‬
‫او ﺌن ڊپ‬ ‫ﺐ ﺌ ﺌرٽ ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪.‬‬ ‫ڻ روش ر‬ ‫ڏک ﺌن ﺌﺐ‬ ‫ﺌر ﮙ ﺐ ﺎ آ ‪.‬‬
‫ﺌﮡ ﮭ ﺐ ڊپ و آ ‪ ،‬ﺌڙ ۽ ﺐ ﺌدر ۾ ق‬ ‫ﺌن ا ﺌن آ ﺌن‪ ،‬ن ڊپ و آ ‪ .‬د ﺌ ﺐ ﺌدر‬ ‫وآ ؟‬
‫و آ ‪ ،‬ڏک‬ ‫و آ ‪ .‬ڏک ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫و آ ‪ ،‬۽ ﺐ ﺌدر ﺌﮡ ڊپ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌڙ ڊپ‬ ‫وآ‬ ‫ا‬
‫ﺐﺌ چ و ڌو ُ‬ ‫ي دؤر ۾‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﺐ ﺌدريﮭ ا ﺌن‬ ‫و‪،‬‬ ‫يﮭ ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫اب‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌدريﮭ‬ ‫و ا ﺌ‬ ‫يﮭ ڏک ور‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬اب‬ ‫ﮗڙ‬ ‫اک ۾‬ ‫ﺌر و ‪ ،‬ﺐ‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫و‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺌن ڏک ﺌن ﺌﺐ‬
‫آ ـــــــــــــ ان َم و ـــــــــــــ ﺌن‪ ،‬ـــــــــــــ ن ـــــــــــــ ـــــــــــــﺌر ‪.‬‬
‫ا ﺌڙ ﺌ ﺌر ﺌ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ي‬ ‫ِ‬ ‫روﺊ‬ ‫ڏ ڏ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ڏ‬ ‫ا ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ا‬
‫ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺐ ﺌر ﮭ ۾ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و‪ .‬ا‬ ‫ي ﺌﮡ اﮗ‬ ‫‪،‬‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ؟‬ ‫رو ﺋ‬ ‫ر‬ ‫ﺐﺌﺐﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ر‬
‫ﺌ۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬و ﺌ‬ ‫اب‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ي ﮗﺌ‬ ‫ن ﺐ‬ ‫۽ ن ﺋ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫آ‬
‫را ۾ ڏ ‪،‬‬ ‫ﺌ ‪.‬‬ ‫ﺎ‬ ‫س ﺌﺊﮙ ﺌن وڏو‬ ‫وٽ ﺌڻ‬ ‫!‬ ‫ﺌ آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌم ﺐ‬
‫ڏﺊ ۽ رﮗ َ ون ڻ وٽ ﺌر آ ‪:‬‬ ‫وڏو در‬ ‫۽ درد‬ ‫‪،‬ﺌ ﺌ‬ ‫ا‬
‫ـــــــ ن‪ ” ،‬ـــــــﺌ ـــــــﺌ “ ـــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــ يﮭ ُا ـــــــ ن‬
‫ــــﺌ ــــ ‪ ،‬ــــ ” ــــ ر “ ــــ ِــــ ن‪،‬‬ ‫ــــ ــــﺌ‬
‫ــــــــــﺌ ــــــــــ و ــــــــــ ِ ‪ ،‬ﺌ ــــــــــﺌﺊ ِ ــــــــــ ن ــــــــــ ‪.‬‬
‫رڏ !‬
‫آﮗ ــــــــــ ُ ا ــــــــــ و‪ ،‬ــــــــــ ي ﺑــــــــــ َــــــــــ ِ ‪،‬‬ ‫ــــــــــ‬
‫ُا ــــــــ ن اورﺊــــــــ ــــــــﺌر ڏي‪ ،‬ڙ ــــــــ ن َ ــــــــ َ ــــــــ ‪،‬‬
‫ــــــــ ُ ﺋــــــــ ‪ ،‬ــــــــ ريﮭ ُ ــــــــ َــــــــ َ ِن‪،‬‬ ‫ــــــــ ي ــــــــ‬
‫ِ ـــــــــــــ َ ر ـــــــــــــﺌﺊ ‪ ،‬ـــــــــــــ ﮢ ! َا ـــــــــــــ ِ ﺌ ـــــــــــــ ‪،‬‬
‫ــــــﺌر ــــــ ‪.‬‬ ‫ُــــــ ‪ ُ ،‬ــــــ ــــــ‬ ‫ــــــ ن ــــــ‬ ‫ــــــ‬
‫ﺋ آ ‪:‬‬ ‫ﺌل ﮗﺌ‬ ‫وريﮭ ۾ ﺐ‬ ‫ُ‬

‫ــــــــ ي ــــــــ ت ــــــــ نﮭ ڏي‪ ُ ،‬ــــــــ ــــــــ ُ ــــــــ ن‪،‬‬
‫ـــــــﮙ ـــــــ َـــــــ ُ ﺋـــــــ ‪ ،‬ـــــــ ﺋـــــــ ـــــــﮙ ُ ـــــــ ن‪،‬‬
‫ن ِــــــــ َ ــــــــ ‪ ُ ،‬ــــــــ ن ۽ ُ ــــــــ ن‪،‬‬ ‫ــــــــ ــــــــ‬
‫ــــــﺌ‪.‬‬ ‫ــــــ‬ ‫ــــــﺌ ِﮙ! ــــــ ُ ــــــ ن‪ ،‬ــــــ ُ ــــــﺌ َ ِﺋــــــ‬
‫وٽ ﺎ آ ‪.‬‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﮭ م۾ ﺌ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫د ﺌ‬ ‫ﺌرون ڏﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ن او‬

‫‪:‬‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ا ا ﺌﮡ ڏ ﮙ‬
‫ـــــــﺌ ِو ـــــــ ي‪،‬‬ ‫روح‪ ،‬ـــــــ و ـــــــ‬ ‫َ‬ ‫ـــــــ‬ ‫ـــــــﺌن‬
‫ـــــــــ ـــــــــ ان!‬ ‫ـــــــــ َـــــــــ ُ ﮘـــــــــ ُـــــــــ ﮭ‪َ ،‬ـــــــــ َ ـــــــــﺌ‬
‫‪:‬‬ ‫ﮭ۾ ﺋ‬ ‫ُ‬

‫َـــــــــــ ُ ‪ ،‬ـــــــــــﺌ ڏ ﺋـــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــ نﮭ ـــــــــــﺌرڻ َـــــــــــ َ ۾‪،‬‬
‫ــــــــــــ ــــــــــــ ن ــــــــــــ ﺋ ‪ ،‬وا ــــــــــــﺌﮡ ﺋ و ــــــــــــ ن‪.‬‬
‫ن ﺌڻ ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ر‬ ‫ان ﺌم‬ ‫ﮭ ۾ ﺐ ﺌدريﮭ ۽ ر ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ﺌر ي ۽ ز‬ ‫ﺌﮡ ا ا رو ﺌ ا‬

‫ي ‪:‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ن ن‪.‬‬
‫ـــــــــــــــﺌ‪.‬‬ ‫اﺊـــــــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــــــ ِ ـــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــﺌري‬
‫ﺌﮡ آ ‪ ،‬ﺌﮡ او ﺌن‬ ‫يا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي ا ﺌري آ ‪،‬‬ ‫ز‬ ‫ڙآ ‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫اﺊ‬
‫ﺌم وڏو‬ ‫ﮭ ﺐ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ‪ ،‬او و ﺊ‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌل ڏ‬ ‫ﮭ‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫ﺌ اﺊ ‪ -‬ح‪.‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌرو ﺌﮡ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌر آ ‪ .‬ﺌري‬
‫ـــــــــــــــﺌ‪.‬‬ ‫اﺊـــــــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــــــ ِ ـــــــــــــــ‬ ‫ـــــــــــــــﺌري‬
‫در ﺌ ۾ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ح ﺌري ﺌن ِ‬ ‫ﺌ ي حُ ا و آ ‪،‬‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ﮙ‪ -‬ﺌ ﺌﺊ ن‬ ‫ﺌ يﮭ‬

‫ﮭ‬ ‫ٰز‬ ‫ﺌب ﺌن‪ ،‬ﺌرو‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ﺌڳ ڏي‬ ‫ٽ‬ ‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ٰ ۾ ا ا ۾ در ﺌ‬ ‫” ﺌ“ ان‬
‫ن‪،‬‬ ‫ﺌ نڏ‬ ‫و ن و ه‪،‬‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ﺑ ن‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﮭ ن ر ﺌو ن‪،‬‬ ‫ﮭ ﺌ ڏک‪ ،‬ز‬ ‫ن‪ ،‬ز‬ ‫ن‬
‫ﺌ‪: ،‬‬ ‫ﺌﮡ ﺌرو‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــﺌ‪......‬‬ ‫َ ـــــــــــــــــــــــــــــــ ِ ـــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬۽ا‬ ‫ل ﺐ ا ﺌﺊ‬ ‫ن‬ ‫َر ﺌ‪ ،‬۽‬ ‫ن‬ ‫۽ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ي ﺌڻ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌراڻ ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ز‬
‫ﺌم ڏ ‪:‬‬
‫ـــــــــــــــﺌ‪،‬‬ ‫ـــــــــــــــﺌري اﺊـــــــــــــــ ‪ َ ،‬ـــــــــــــــ ِ ـــــــــــــــ‬
‫ــــــــــــ دو ــــــــــــ ــــــــــــ ــــــــــــ ن ــــــــــــ ‪ ،‬وڏا ِو ــــــــــــﺌﺊ ‪،‬‬
‫ــــــــــ ــــــــــ اڻ ــــــــــﺌ‪ِ ،‬ــــــــــ ــــــــــﺌ ﺌ ــــــــــﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ــــــــــ‬
‫ــــــــــــــﺌ ُ ــــــــــــــ آﺊ ــــــــــــــﺌ‪.‬‬ ‫ــــــــــــــﺌ ي ــــــــــــــﺌﺊ ‪،‬‬
‫ﺌ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫م‬ ‫د ﺌ۾ ﺐ ا ﺌ‬ ‫‪ ،‬ادب ۽‬ ‫ان‬ ‫ﺌﮡ آ ﺌن ۽‬ ‫ﺌن ادب‬

‫ڻ وارو‬ ‫ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺑ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫و ﺐ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫و ا ﺐ ﺑ ۽‬ ‫ور‬
‫ﺐ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ن ﺌ‪،‬‬ ‫ون‬ ‫۽‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬ا ﺌن د ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ﺌن‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ اڄ ﺌﺊ رو ز‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ ﮭ۾ ﺋ‬ ‫ُ‬ ‫ﺑ آ ‪.‬‬
‫ـــــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــــ ‪ ،‬ـــــــــ ن ـــــــــ‬ ‫ـــــــــ‬ ‫ـــــــــ ـــــــــ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌم ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫ي ي‬ ‫ن ُ ﺌﺊ ن‬ ‫نﮭ‬ ‫ﺌر رﮗ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ‬

‫ﺌ ‪:‬‬ ‫ﺋ‬
‫ـــــــــ ‪ ،‬ـــــــــ ن ـــــــــ َر ـــــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــــ‬ ‫ـــــــــ ـــــــــ‬
‫ي ‪،‬‬ ‫وط‬ ‫ﺌﮡﮙ ﺌن‬ ‫ﺑب‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﮗﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺎ‬ ‫ڻ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫َر ﮙ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺎ‬ ‫ان‬
‫ـــــــــ ‪ ،‬ـــــــــ ن ـــــــــ ُ ـــــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــــ‬ ‫ـــــــــ ـــــــــ‬
‫ي ‪،‬‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ؟‬ ‫ي يو‬ ‫نﮭ ن ﺌﺊ ن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ‬

‫ﺌن ﺌ ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫و ‪،‬‬ ‫و ‪ ،‬ﺌن ﺑﺌ‬ ‫و ‪ ،‬ن ﺌن ﺋ‬ ‫ن ﺌن ﺋ‬ ‫و او ﺌرون ڏ و‬
‫ن‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ﺌ و ه‪ .‬ﺌﮡ ﺌن ﺑﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﺌن ﺌ‪ ،‬وڏو ﺋ وارو ﺌن ﺌ‪ ،‬ﺌڏ ن‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫‪.‬‬ ‫و ۽ م‬ ‫ڏ‬
‫ـــــــــ ـــــــــ ‪ ،‬ـــــــــ ن ـــــــــ ُ ـــــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــــ ـــــــــ‬
‫َـــــــ ‪،‬‬ ‫ِر ـــــــ َ ‪ ،‬ر ا ـــــــ ن ِـــــــ ـــــــ ‪ ُ ،‬ـــــــﺌڙي ـــــــ‬
‫وڏا ــــــــــــﺌ ــــــــــــ ــــــــــــﺌ‪ ،‬ــــــــــــﺌرڳ ــــــــــــ ــــــــــــ ن‪،‬‬
‫ﺋ ‪.‬‬ ‫“‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺌرڳ ”‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ي يو‬ ‫ﺌﺊ ن‬ ‫ﺌم وڏو آ ‪،‬‬ ‫در ‪ ،‬ا‬ ‫ا‬
‫ڏﺊ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ل ﺌن وڌ‬ ‫ﺌڳ ﺌ ﺋ ‪.‬‬ ‫” ﺌ “‬ ‫ي يو ﮙ‬ ‫ا ﺋ ﮙ۽ ُ ﮙ۽ا ﺋ‬
‫ﺌ وٽ آ ‪ .‬ﺌﮡ ڏ‬ ‫ﺋ‬ ‫رد ﺌ‬ ‫ڏﮙ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ ،‬ل ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ﺌﮡ ﺌ‬
‫ُﺌا ــــــــــــــــــ ي آ ــــــــــــــــــ ‪ ،‬او ــــــــــــــــــﮙ آد ــــــــــــــــــ ‪.‬‬
‫ﺌ س ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫‪ ،‬۽ ان‬ ‫ر‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫۽ ﺑ ۾‬ ‫ﺌ؛‬ ‫ﺐ ﺌ ُا‬ ‫ٰ‬

‫ﺋ ‪.‬‬ ‫‪،‬ا‬ ‫آ ور‬ ‫‪.‬‬
‫ُﺌا ـــــــــــــــــــ ي آ ـــــــــــــــــــ ‪ ،‬او ـــــــــــــــــــﮙ آد ـــــــــــــــــــ ‪،‬‬
‫ــــــــ ــــــــ ‪،‬‬ ‫ــــــــﺌزيﮭ ُــــــــ ِ ــــــــ ‪ ،‬ــــــــ‬ ‫ـــــــ‬
‫ـــــــــــــﺋ ـــــــــــــ ن‪،‬‬ ‫ـــــــــــــﺌ ﺋ ا ـــــــــــــ ۾‪ ،‬ﺑـــــــــــــ‬
‫ـــــــ ‪.‬‬ ‫ُ ـــــــ‬ ‫واﮗـــــــ نﮭ وات ورن‪ ،‬ـــــــ ﺐـــــــ ُ ـــــــ‬
‫ي ‪ ،‬ﺋ ﮭ۾ ﺋ ‪:‬‬ ‫دار‬ ‫ا ا‬

‫ـــــــﮢ ِوک‪.‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ـــــــ ن ُ ـــــــ‬ ‫ـــــــ ـــــــ ي ـــــــ‬ ‫َ ـــــــ َ‬
‫ي ‪ ،‬ا ﺌ ﺌم‬ ‫ﺌ َ َ‬ ‫ﺋ‬ ‫دار ﺌڻ ﺌن ﮗﺌ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ﺌﺊ ﺌ يﮭ ۾‪ ،‬ﺋ ﮭ‬ ‫درا‬

‫ﮙ يﮭ ۾ ان‬ ‫َﺌم ﺋ آ ‪ ،‬ن ُ ﮢ وک‪.‬‬ ‫ي ؛‬ ‫ي ‪،‬ا ﺐ‬ ‫ان‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ ،‬ا‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫وک ﺋ ﺋ ‪،‬‬ ‫ِ َ‬ ‫ﺌﮡ ﺌن‬ ‫ﺋﺑ آ ‪،‬‬
‫ـــــــ ـــــــ ي ـــــــ ﺌ ـــــــ ن ُ ـــــــ ـــــــﮢ ِ َ‬
‫وک‪.‬‬ ‫َ ـــــــ َ‬
‫وک ﮢ ﺌن ۽‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌن ِ َ‬

‫وک َ ﺋ‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺋ ‪ُ ،‬‬ ‫ﺋ ‪ُ ،‬‬ ‫ي‬ ‫ن َ َ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫رﮗ ا و ﺊ‬
‫ـــــــ ـــــــ ي ـــــــ ﺌ‪ ،‬ـــــــ ن ُ ـــــــ ـــــــﮢ ِوک‪،‬‬ ‫َ ـــــــ َ‬
‫ــــــــﺌن ِــــــــ َ ‪ ،‬ــــــــ ــــــــ ﺌ ــــــــ َــــــــ ِ ِﺑــــــــ ي‪.‬‬ ‫ــــــــﺌﮡ‬
‫ن‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ ،‬ا ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫رو ﺌ آ ۽‬ ‫رآ ‪،‬‬ ‫۾‬

‫؛‬ ‫و‬ ‫ﺐ‬ ‫ن ا ﺌ ات‬ ‫ا ﺌ ات ۾ ا‬ ‫ي‪ .‬ا ا ﺌﮡ‬ ‫ﺐ‬ ‫م‬
‫ﺋ ‪:‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ ﺊ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ر ۽ ا ي ﺌﮡ ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ا ي دار‪ ،‬ا ي‬
‫ﺌ ــــــــــــــــــــــﺌ! ــــــــــــــــــــــ ن ــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــ !‬
‫‪.‬‬ ‫‪ ،‬و ﺌ (‬ ‫ن)‬ ‫ڻو‬ ‫ﺌ ﺌﮗﺌ ُاٺ! ن ﺌ‬ ‫اي‬

‫ﺌ ـــــــﺌ ـــــــ ن ـــــــ ـــــــ ‪ ،‬ـــــــﺌ ﺋـــــــ ـــــــ ـــــــ כ‪،‬‬
‫ــــــــــ כ‪.‬‬ ‫ا ــــــــــ اوڏو ــــــــــ و ــــــــــ ‪ ُ ،‬ــــــــــ ــــــــــ‬
‫ﮡ آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ُا‬ ‫ن ُ‬ ‫و‬ ‫وات ۾ ا‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ُاٺ! ن ن‬ ‫اي‬

‫ﺐ‬ ‫يز‬ ‫ﺌل ر ا‬ ‫ده ۽ د ﺌ‬ ‫ﮭ ۾ َ ﺌ‪،‬‬ ‫ر ۽ ‪ .‬ﺌﮡ ز‬ ‫ﺌل‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ن‬ ‫؟ا‬ ‫ن‬
‫ﺌ‬ ‫ز ﺌن ۽ ز‬ ‫و‬ ‫يز‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌري‬ ‫ﺌن ﺌن ز‬ ‫ن يﺐ َ‬ ‫ﺌ‬ ‫رن ۽‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫۽ ﺌﮡ‬ ‫اري‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌرون ۽ ون ﺌﮡ ‪ .‬ا ي ﺌ ﺌﮡ ﮭ ذات‬ ‫ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن آ‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌر‬ ‫ﺐﺌر آ ۽‬
‫ڻ‬ ‫ﮭ۾ ن‬ ‫ڏﺊ ز‬ ‫ا ﺌ ﺌر ان‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫در‬
‫۽ رو ﮭ ﺌ َ َ‬ ‫ﺌڳ ﺐ‬‫َ‬ ‫ون ي آ ۽ ا‬ ‫زﺌ‬
‫ي ‪:‬‬ ‫آ ‪ .‬اﮗ‬ ‫‪ .‬ن‬
‫ـــــــــ ي ا ـــــــــ آﺊـــــــــ ي‪.‬‬ ‫و ـــــــــﺌن ـــــــــ כ‪ ،‬ـــــــــ‬ ‫ﮡـــــــــ‬
‫دار‪،‬‬ ‫يو ز ﺌ ۾‬ ‫ن وﮡ ؟ ان ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌڙ ؟ ا‬ ‫ﮡ ن‬ ‫ن ي ﺋ‬ ‫ن‬

‫ال ا آ ‪.‬‬ ‫ي ﺌ ؟‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا ﺐ آ ‪ ،‬ال ا آ‬ ‫اﺐ آ‬ ‫ر ۽ رو ﺌ ﮡ‬ ‫ﺌل‪ ،‬ﺌﮡ ‪ ،‬ر‪،‬‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ي‬ ‫روش ﺐ ﺌن‬ ‫۽ ن ن ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ ن‪ ،‬ا‬ ‫ن ﮡ ن‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ﺌﮡ آ‬
‫وڳ‪ ،‬ــــــــــــــــ ريﮭ ڏار ــــــــــــــــ ي‪.‬‬

‫ــــــــــــــــ َ َ‬ ‫و ــــــــــــــــ‬
‫وﺊ ‪ ،‬وڏاﺊ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ آدرش وڏا آ ‪ ،‬ان ۾ ِ َ‬

‫ﮝ۽آ‬ ‫ر وڏا آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ ﺌن ا آ ‪،‬‬
‫ﺐ‬ ‫ا‬ ‫اﺊ ا وﺊ‬ ‫ڙ ﺌﺊ ۽‬ ‫ي‪ ،‬ﺌ ۽ ا ﺌ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ‪،‬ذ ‪،‬‬ ‫۽ ڙي ا ﺌ ا وﺊ ‪،‬‬
‫ﺑ ﺊ‬ ‫ي ا ﺌا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌم ُا ﺌن ‪ ،‬ا‬ ‫وڳ“‬
‫َ َ‬ ‫”و‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫۾ ﺋ ‪:‬‬ ‫ڌار ﺐ آ ‪ .‬آ ي‬ ‫َ‬ ‫ريﮭ ڏار ڻ وارو ﺌ ﺋ‬ ‫ﺋ‬
‫ــــــــــــــــ وڳ‪ ،‬ــــــــــــــــ ريﮭ ڏار ــــــــــــــــ ي‪،‬‬ ‫و ــــــــــــــــ‬
‫ـــــــــﮝ‪،‬‬
‫َ‬ ‫ـــــــــﮝ ـــــــــ َ‬
‫َ‬ ‫َ ـــــــــ ‪َ ،‬ـــــــــ َ َر‬ ‫ـــــــــ‬ ‫ـــــــــﺌ ‪،‬‬
‫ــــــ ُ ــــــ ِ ــــــ ي‪.‬‬ ‫ــــــ و ــــــﮝ‪ ،‬ﺋــــــ‬ ‫ــــــﮝ ــــــ‬
‫ﺌم وڏي ﮗﺌ آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ي‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫دل‬ ‫ي‬ ‫‪،‬‬ ‫ُا ﺌن ﺌم ُاٺ‬ ‫ﺐ ﺌ‬
‫يﮭ ا ﺌس ﺐ ا‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ۾ ﺐ‬ ‫۽ ڌار ﺐ‬ ‫وڳ“ ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ” ن“ ي ” ﮡ ن“ ڻ وارن ” َ َ‬
‫۽ اﺋ‬ ‫ي‬ ‫س‬ ‫ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ﮙ۾‬ ‫ام ﺌن‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ام ﺌن ت ﺐ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬
‫ي‪ .‬ا‬ ‫۽ ﮡ نﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫وڳ“ ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ” َ َ‬ ‫ﺌل ﮗﺌ ا ﺌ آ‬ ‫۾‬ ‫و ﺌﺊ و؟‬ ‫” ن“ ڻ‬
‫ﺌ وري ُ ﺌ ؛‬ ‫ﺌ ِ ﺌ‬ ‫‪ .‬اڳ ۾ ﺌﮡ‬ ‫ر ا ﺌ ﺌر ۾‬ ‫اڳ ۾ ا و‬ ‫ﺌر‬ ‫ر ﮢ اﮗ‬
‫۽ ُا ﺌ ُا اک رﮗ‬ ‫ﺌﮡ ”اک ا “ ﺐ ڌاري ۽ כ ﺌن ﺐ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌل ۽‬ ‫ا ا اج‬
‫כ ”او ۽ او ﺌرو“ و ﺌﺊﮙ ڌاري‪.‬‬ ‫ري‬
‫ور‬ ‫ات‬ ‫ي ﺌج ۽ ري ا ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ر ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ي‪،‬‬
‫‪،‬‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ڙا دا‬ ‫رﮗ‬ ‫ﺌ دا ر ‪) .‬ا‬ ‫ٰ۾‬ ‫ف ‪.‬‬ ‫‪،‬‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ر‬ ‫دا‬ ‫ﺌ‬ ‫م۾ ﺌ‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﮡ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﮡ‬ ‫دا ر‬ ‫ﮡ‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ا ﺑﺌرن ۾‬
‫ي؟(‬ ‫ا‪ ،‬ا ﺌ م ي‬
‫ﮢ‬ ‫ن ڏﺊ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬رﮗ‬ ‫و ﺌ‬ ‫۾ ي م ﺌڳ واري آ ‪،‬‬
‫ﮡ آ ‪،‬‬ ‫ڙو‬ ‫ت ر ﮢ آ ‪،‬‬ ‫۾ ر ﮢ آ ‪ ،‬رﮗ ان ﺌن‬ ‫ﺌراﺊ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬
‫ﮭ‬ ‫ز‬ ‫‪،‬ا‬ ‫رڏ ﺌآ‬ ‫ن آ ‪ ،‬ا دل ﺌن اﺊﮢ ن آ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ ن‬ ‫ﮢ آ ‪.‬‬
‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬ا ﺌر ﮡﺌ آ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫يڏ ﺌآ ‪،‬ا‬ ‫رو ﺌ‬ ‫۾ ا ﺌر ﮡﺌ آ ‪،‬‬
‫ي‪.‬‬ ‫۽ ي وارث‬ ‫‪ ،‬ي‬ ‫ي م‪ ،‬ي ﮡ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ا آدرش ر ﺑ يﮭ ر ﮢ ا‬
‫ن ﺌ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ا ﺌن س‬ ‫ال آ‬ ‫ﺐ آ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫اﮗ ﺌن ز ﺌ‬ ‫ان‬ ‫ﺌرو آ‬ ‫ا و‬
‫‪:‬‬ ‫ﺌڻ ﺐ ﺋ و آ‬ ‫ن ﺌ‪.‬‬ ‫و‬ ‫و۽‬ ‫ر ﺑ يﮭ ۾‬ ‫ﺌن وڏي ﮗﺌ‬ ‫ن ۽ وڙ ن ﺌ ۽‬
‫” ُ ﺋـــــ ـــــ و ـــــ وٽ‪ ،‬ـــــ ن ـــــﺋ ـــــ ﮭ ـــــ و ﺋـــــ ؟‬
‫ـــــــــ َڊﺐَـــــــــ ا؟‬ ‫ـــــــــ ُ ـــــــــ‬ ‫ِـــــــــ ُ ڏ ﺋـــــــــ ۾ َ ـــــــــ ِ ‪،‬‬
‫‪:‬‬ ‫اب ڏﺊ‬ ‫ﺌڻ ﺊ ان‬ ‫۽‬

‫ِ‬
‫ــــــــــﺌت‪،‬‬ ‫ــــــــــ س ﺑ ــــــــــﺑ ــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــ ن ــــــــــ ــــــــــ‬
‫ِ‬
‫وات‪ ،‬دارو ﺋــــــــــﺌن ــــــــــ دور ــــــــــﺌ‪.‬‬ ‫ــــــــــ و ــــــــــ ــــــــــ‬
‫ر ‪:‬‬ ‫رﮗ د ﺌ ﮭ ۾ و ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫۽ واٽ ﺐ ڏَ‬ ‫ان‬

‫ـــــــــﺌ و ـــــــــ َ ـــــــــ ن‪،‬‬ ‫دارون ۽ ـــــــــﺌرون‪ ،‬ـــــــــﺌن ـــــــــ‬
‫ُ ـــــــــــ ڏ ـــــــــــ ا ﺌ ـــــــــــ ـــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــﺌري ـــــــــــﺌرون‪،‬‬
‫ـــــ ـــــ ن ـــــ َﮙ ـــــ ـــــﺌرون‪ ،‬ـــــ ـــــﺌن ڏ ـــــ و ڏور ﺋـــــ ‪.‬‬
‫ﺌ ي‬ ‫ا ﺌن ۽ ا ﺌ‬ ‫ن‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫۽ د ﺌ ۾ ﺌم‬ ‫ا روح‬ ‫ا‬

‫ي ‪.‬‬ ‫ﺋ ن ا ﺌن ۽ ﺌن‬ ‫ﮗ‬ ‫ِ‬ ‫ﺋ‬
‫ـــــــــــﺌכ‪،‬‬
‫َ‬ ‫و ـــــــــــ وا ـــــــــــ ﺊ ـــــــــــ ‪ ،‬ـــــــــــﺌ ـــــــــــ‬
‫ــــــﺌכ‪،‬‬
‫َ‬ ‫ــــــ ‪ ،‬ــــــ ــــــ ــــــ ي‬ ‫ــــــ ي ُ ــــــ ِ ــــــ‬
‫ـــــــــــ ـــــــــــﺌ ـــــــــــﺌכ‪ ُ ،‬ـــــــــــ ـــــــــــ اﮛـــــــــــﮙ آﺊ ـــــــــــﺌ‪.‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫[‬ ‫۾ڏ‬ ‫ﺌ و‬ ‫ﺌن ‪2007‬ع ۾‬ ‫رم‬ ‫]‬
‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ﺑ‬

‫آ ‪،‬‬ ‫ﮭ اک ﺌن ڏ ۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ع‬ ‫ﺑ‬
‫آ ‪ ،‬ان ﮗﺌ ﺌﺊﮙ ڏاڍو ڏ آ ‪.‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺑ‬
‫ﺑ‬ ‫آ ‪ .‬اڄ ﺌﺊ‬ ‫س‬ ‫ا از ﺌن‬ ‫ﺌ آ ۽‬ ‫د ۽ ﺌ ي ڙي دؤر ان‬
‫ڊ‬ ‫‪ ،‬ا ﺐ ﺌج ۽ ﺑ‬ ‫ﺌ ڊرا‬ ‫‪ ،‬ﺌول‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬رو ادب‪ ،‬ان ۾ ﺌ ي‬ ‫ﺑ ڊ‬
‫)‪ (Theory of Knowledge‬آ ‪ُ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌخ ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ڊ‬ ‫ﮙ ﺑ‬ ‫۽ ا ﺌ ڏا‬ ‫آ ‪.‬‬
‫۽ ر‬ ‫ي ۽ ﺌ ﺐ ﺌر ا ﺌن ادراכ ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ۾ ﺐﺌ ﺌ ه )‪(Discipline‬‬
‫رڊ‬ ‫ا ﺌس ۽‬ ‫ﺑ‬
‫ﺐ آ ‪ ،‬ا ﺐ درا‬ ‫را‬ ‫۽‬ ‫ري‪ ،‬ري‬ ‫‪ ،‬ري‬ ‫ر ن‬ ‫ا و ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ۽‬
‫ﺌ ﮭ‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺐﺌري ۾ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﮭ ﺑ‬ ‫يﺐ‪،‬‬ ‫ﺐ رت ا از آ ‪ .‬ا‬ ‫ا ﺌر ﺌ ﺊ‬ ‫ﺑ‬
‫ع ا ﺋ ﺊ ر و‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺑ ۾ﺐ ا‬ ‫ﺑ‬ ‫و۽‬‫ا ﺌن اﮡ رو ر‬ ‫ع ا ﺌر‬ ‫ﺌ ﮭ۾و ن ﺐ ا‬
‫ن‬ ‫ﮗﺌ آ ‪،‬‬ ‫‪ .‬ﮭ ﺐ اَ َ ﺐ َ‬ ‫ﺊ‬ ‫۽ ان ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ُاو ﺌﺊ ۽ اﺊ ﺌ‬ ‫ﺑ‬
‫ود ا ﺌس‬ ‫رآ ‪-‬‬ ‫ود‬ ‫اَ ﺌر ۽‬ ‫‪ .‬ﺑ‬ ‫ﺑ وڙي‬ ‫۽ ﺌ ﺌر ﺐ‬ ‫ن ۽ ﺌرا ﮡ‬
‫ﺑ‬ ‫ن‪ .‬ﺋ‬ ‫ن‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺑ‬ ‫ا وز ﺌ ا و‬ ‫آ ‪ ،‬ان ي ا ﺋ ﺋ‬
‫‪ ،‬۽ ﺋ ُ آوازن ۽ آ‬ ‫ان ﮗﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺑ ﮭ ﺐ ﺌن ي‬ ‫وﮡ ر ا ﺌس ﺌﮡ‬
‫آ ۽ روح‬ ‫ﮙ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺋ ُ ڏ ﮙ‬ ‫‪،‬‬ ‫۽ ان ﮗﺌ ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ُ ي۽ وو‬
‫ﺑ ﺐ‬ ‫ﮡ‬ ‫ي‬ ‫۽ ﺌ ﺑﺌ ان ﮗﺌ ﺌﺊ ﺌ‪ .‬ان‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺐﺌو د‬ ‫ڻ‬ ‫س‬ ‫ا ۾‬
‫‪ .‬ان ا ﺌن ان ﺐﺌري ۾‬ ‫ور‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ‬
‫ي ﺐ ‪ ،‬ان‬ ‫ا ﺌس آ ‪ ،‬ان‬ ‫ا ﺌس آ ‪ -‬۽ ﺌ‬
‫۽ ﺌص ر ان‬ ‫ي‬ ‫۽ وا‬ ‫ال ۽ ﺑ ن‬ ‫ن و ‪ ،‬ان ﺌل ﺌن ان ﺌن ﮗﺌ‬ ‫ن‬
‫‪.‬‬ ‫۽ ﮗَ ُ‬
‫ي؟ ﮭ‬ ‫ا ﺌن ﺊ‬ ‫ﮭ ﺌﺊ ﺌت ۾ ﺑ‬ ‫ن ال ا آ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌ۽‬ ‫ﮭ ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ريﮭ ح وڙي ﺊ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺌم وڏي آ ‪ -‬ﺌم وڏي آ ‪ .‬ا ﺌ ا ﺌن ان‬
‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫ڌر ﮭ ‪،‬‬ ‫ﺋ ن ﺌ‪ ،‬ا ﺌ ا ﺌن ﺌ ا‬ ‫ا ﺌن ﺑ‬ ‫ﮭ ﺌ ار آ ﺌر ۽ ا ﺌر آ‬ ‫ز‬
‫ي؟ ا ﺌن‬ ‫ت‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ي ۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﺌن ﺊ‬ ‫آ‬ ‫آ اﺋ‬ ‫و ال آ‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ت‬
‫ن‬ ‫ﺌم‪،‬‬ ‫ﺌ ﮢﮙ‪ ،‬ﺌﺊﮙ ۽ ﺋﮙ ﺌ ﺑ‬ ‫ﺌم آ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ رآ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌدي ر‬
‫ﺌن‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ا ﺌن ي ۽‬ ‫ي ﺌم ا آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ڻ ﺌ ﺌم‪،‬‬
‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ﺌج درا‬ ‫ﺌج ۾ ر‬ ‫ﺌ ر آ ‪ ،‬ا ﺌن ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن ﺋ‬
‫ڙ تآ ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ڙ‪ ،‬ر ر ڙ ۽‬ ‫س‬ ‫ڙ‪،‬‬ ‫ﺌ ر آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺐﺌ ر ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ا ﺌن ان‬
‫ر ي‬ ‫ﺌن اڳ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺐ ا ي ت آ ‪،‬‬ ‫۽ ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫ڌر ﮭ‬ ‫ا ﺌن ﺌن ا‬
‫ر ﺐﺌ ر آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫يآ‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‬ ‫ر‬ ‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫وٽ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ر‬ ‫ي ﺊ ا ﺌن ﺌ‬ ‫ا ﺌس آ ‪ ،‬ان‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫چر‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬
‫س ي‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫د ﺋ د ﺌن‬ ‫ﺎآ‬ ‫؟ ﺌج‬ ‫ﺌج ﺌ آ‬ ‫ن‬ ‫ان ال‬ ‫ﺌﮡ ا‬

‫ﺌ ل ﺌن ۽‬ ‫دن ﺌن ۽‬ ‫د ﺌن‪،‬‬ ‫ا ادراכ‬ ‫‪ .‬دن‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ا ﺌر ﺐ‬ ‫۽ ان‬
‫ﺌد ﺌدي آ ‪ ،‬ﺌ آ ‪ ،‬ا ﺌدي آ ‪،‬‬ ‫وآ ؟ا‬ ‫ﺌج ﺌن ﺌد‬ ‫و آ ۽ ان ﺋ د ۽‬ ‫ﮭ د ﺌ ﺌن‬
‫ﺌن‪ ،‬ري‬ ‫ﺌج ۾ ر ڙ د ﺋ د ﺌن‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺎآ‬ ‫ﺌج‬ ‫آ ‪،‬ذ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬رو ﺌ آ ‪ ،‬ا‬
‫ت ا ﺌ‬ ‫ر آ ‪ .‬ﺌﺊ ﺌت‬ ‫و آ ؟ ان آ ﺌ ﮭ ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌن ﮗﺌ‬ ‫َ‬ ‫ﺌ ل ﺌن‪ ،‬ت ﺌن ۽‬
‫و‬ ‫ت ۽ ﺌج ﺌن‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ان‬ ‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫ﮭ‬ ‫ان‬ ‫ا ﺌ ﺑ آ‬ ‫ﺑ آ ‪.‬‬
‫ک ا ﺌس ۽ رﮗ ر‬ ‫ﺎ آ ‪ ،‬ا ادي ۽ ا ﺌ ر‬ ‫ر‬ ‫آ ‪ ،‬ان ي‬ ‫و‬ ‫آ ‪ ،‬ان د ﺌ ﺌن‬
‫ﺐ ﺌد آ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬ي‪ ،‬ﺑ ‪ ،‬ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌﺊ ﺌ ۽‬ ‫‪ ،‬ﺌ ‪،‬ا‬ ‫ک ا ﺌس‪ .‬ا ا ﺌس ذ‬ ‫َ‬ ‫ﺌدن‬ ‫ﺊ‬
‫رآ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ادراכ‪ ،‬آ ﺌ ۽‬ ‫ا‬
‫ﺑ ﺌآ ۽‬ ‫ﺌن اڳ ال ا آ‬ ‫ي؟ ﺌﮡ‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﺌن ﺊ‬ ‫ال ڏاڍو ﺐ ﺌدي آ‬ ‫ان ي ا‬
‫ح‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺋ آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫قآ ﺌ‬ ‫ڻ‬ ‫و و ﺑ‬ ‫ي؟‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺋ د ﺌن‬ ‫د‬ ‫دآ ‪.‬‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ن وع‬ ‫ﺎ۽‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌج‪ ،‬ل‬ ‫ﺌ ﮗﺌ ﺌ ن‬
‫ي آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا۽‬ ‫ﺑ ﺌن ا ﺌﺊ ﺌت ۾ ﺌ‬ ‫و ن‬ ‫ﮗﺌ وا‬ ‫ﺋ ؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺑ‬
‫وڏي آ‬ ‫ي‪ .‬ﺋ ن ﺌ ﮭ‬ ‫۾ا ﺌ ي‬ ‫ﮭ‬ ‫۾؟‬ ‫يآ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫آ ؟‬ ‫۾ َ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫َ‬ ‫ي‬ ‫۾ ُ آ ؟‬ ‫ُ آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ي‬ ‫۾ وڏي آ ؟‬ ‫ُا ﺌ ﺌ‬
‫يآ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫۾؟ ا ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‪ ،‬آ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫۾؟‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫و آ ‪ ،‬ا ﺌدي‬ ‫و د‬ ‫ڌار ۽‬ ‫و آ ‪ .‬ﺑ ﺌن ا‬ ‫ﺑ ﺌن‬ ‫ﮭ‬ ‫و د‬
‫ﺑ ﺌن‬ ‫و د‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ ﺌن ﺐ ﺌز آ ‪،‬‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌدو ﺌل‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌج ۾‪.‬‬ ‫ي آ ‪ ،‬ﺌص ر ا ﺌ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ‪ .‬ﺑ ﺌن ا‬
‫ور‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ﮙ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ ﺌ ﺌد ﺌ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ي د ﺌر ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌڌو ﮙ‬ ‫روز ﺌر ﮙ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ﺌ ﺌد ا ﺌدي ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ﮙ‬ ‫۽‬ ‫را ﮙ‬
‫ش ﮙ‬ ‫ڏﺊ ۽ ﺌﮡ‬ ‫ش ﮙ‬ ‫۽ ﺌج‬ ‫ﮙ‬ ‫ش ﮙ‬ ‫ﺐ آ‬ ‫رو ﺌ‬
‫آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌم ﮢﺌ رو ﺌ ‪ ،‬ذ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ض ادا‬ ‫ا ﺌ ﺌ ۽ رو ﺌ‬
‫ر آ ‪،‬‬ ‫د ﺌ ﺋ د ﺌن ﺐ آ ‪ ،‬ﺑ ﺌن ﺐ آ ‪ .‬ﺌ ﺌن‬ ‫ﺌن واﺐ آ ۽ ا ر ﺌ‬ ‫س ﺌ ر‬
‫ﺌن ا ﺌ ر آ ‪،‬‬ ‫ن ر آ ‪ ،‬دو‬ ‫ﺌن ر آ ‪ ،‬ﺌ ﺌن ر آ ‪ ،‬ﮙ ﺌن ن ر آ ‪ ،‬زال ﺌن‬
‫ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ر آ ‪ ،‬ا ﺌ ات ﺌن ر آ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ر آ ‪،‬‬ ‫ﺑ ﺐﺌ ﺌن‬
‫ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ﺐﺌد‬ ‫ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ز‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ ان‬ ‫ا‬ ‫وڻ ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬
‫ﺌڙن ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫در ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌ‬
‫و و‬ ‫نآ ‪،‬ا ر ﺌ‬ ‫ﺑ ن ۽ واﺐ‬ ‫نا ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ ر آ ‪ ،‬ر‬ ‫ُ‬ ‫آوازن ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬
‫ا‪،‬‬ ‫ﺌد ﺐ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ر ﺌ ﺌ‬ ‫ﮗﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌد آ ‪ ،‬ان ۾ ﺑ‬ ‫ﺌرم ۾ ﺌﮡ‬ ‫ﺌآ ‪.‬ا ر‬
‫ا‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ا‪.‬‬ ‫ﺌد ﺐ رو ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ر ﺌ رو ﺌ‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌد ﺐ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ر ﺌ ﺌ‬
‫ﺐ ﺌدي ر‬ ‫۽ ﺌدن ﺐ ﺌڻ ۾‬ ‫ا‪ ،‬ر‬ ‫را‬ ‫ﺌد ﺐ‬ ‫را‬ ‫ا‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌد ﺐ ذ‬ ‫ذ‬
‫آ ‪.‬‬
‫ٿ‬ ‫ﺌن ُا‬ ‫د‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌن وا‬ ‫ﺌن ُا ي‬ ‫د‬ ‫ڙو ﺌل ﺌ و ن‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺋ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌن ري ۽‬ ‫ي ري‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫ٿ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫دﺌ‬ ‫ي ‪،‬ا ﺐ‬
‫ا ڙ دن‪،‬‬ ‫نﺊ‬ ‫ﮙ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن اک ﮙ ﺌن و ي رات‬ ‫ن‪ .‬ﺑ‬ ‫ن ﺌﮡ ﮭ ﺌﺊ‬ ‫ي‬
‫ﺐ‬ ‫ﺐ ﺎ ﺌ آ ‪ ،‬ان ﺌن ﺐ ر آ ‪،‬‬ ‫ﺌن و ۽ اڻ و ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫۽ ر‬ ‫ادارن ۽‬
‫ن ﺌر ن‬ ‫ا‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ان ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ر آ ‪ .‬ﺐ ﺌ ا ر‬ ‫نآ ‪،‬ا‬ ‫ا ا ﺌدون‬
‫آ ‪ ،‬او ﺌن ان‬ ‫ُ او ﺌن‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ﺌن ارد د آ ‪ ،‬ا‬ ‫ن‬
‫ﺌن ر آ ‪ ،‬او ﺌن ان ﺌن ﺌد آ ‪ ،‬ا او ﺌن وﮡ ‪ .‬او ﺌن ا ﺌﺊ ﺌ‪ ،‬او ﺌن وﮡ ﺌن ر آ ‪ ،‬او ﺌن َان ﺌﺊ ﺌ‪،‬‬
‫ﺌن ر آ ‪.‬‬ ‫او ﺌن‬
‫ر‬ ‫ان‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﮭ ﺌﺊ ﺌت ۾ ﺑ‬ ‫ع اﮗ وڌا ن ﺌ‬ ‫ي ﺌڻ‬ ‫ﮭ ﮗﺌ‬
‫ک ﺌ‬ ‫۽ ﺌدن‬ ‫ﺌن ر‬ ‫ر‬ ‫ريﮭ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﺎآ‬ ‫۽ ر‬ ‫ﺌ رآ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫۾ ان رو ﮭ ر ﺌر‬ ‫ار‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌڻ‪ .‬ﺌل ر آ ‪ ،‬ا ا ﺌن ﺌن ا و ي آ‬
‫ﺋ ڌر ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫و ۽ ان‬ ‫و ي‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫رﮗ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ او ﺌن‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌ وا ان ﺌن ا ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺐر‬ ‫آ ۽ ﺐ ﺌ ان ﺌن ا ﺌن‬ ‫ﺌم ﮢ‬ ‫و‪ .‬ﺐ ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫ان ا‬ ‫ﺊ ﺌ۾ ﺋ‬ ‫ي ‪.‬‬ ‫س‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ان ا‬ ‫ﺌن ﺐ ﺋ ﺋ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ر‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫۾اﺎ‬ ‫يﮭ‬ ‫ﺌل آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ‬ ‫‪ُ ،‬ﮗ ۽ ﮗ‬ ‫و ‪ .‬ن ﺌڻ ۾‬ ‫س‬
‫ﮭ۾ ﺌ ‪.‬‬
‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﮭ ﺌن ﺐ آ ۽ ان‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ان‬ ‫دؤر ﺌن ﺊ آ‬ ‫۽ ر رﮗ‬ ‫د‬
‫ر‬ ‫ريﮭ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﺌم ﮗ ۽ رﮗ ڌر ﮭ‪ ،‬ﺌ ل‬ ‫۽ ﺌدن‬ ‫ﺑ ﺌن ﺐ آ ‪ ،‬ان ر‬
‫ﺌن آ ‪.‬‬
‫ﺐ ﺑﺎ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ي ۽ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﺌﮡ ﺐ ﺑﺎ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫آ ﺌآ ن‬ ‫و ﺌﺊ ﺌڻ ا ﺌ ﮗﺌ‬
‫‪ ،‬ا ي ﺌﺐ ﺌ ﺌ‪،‬‬ ‫وآ ‪.‬ا و ﺐ‬ ‫‪،‬ا ﺋ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫‪.‬‬
‫ي ‪ .‬ان ﺌن و‬ ‫ﺑﺑ ﺌن‬ ‫ور ﺌﮡ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌا ي‬ ‫‪ .‬ﺑ ﺐ‬ ‫ﺑﺎ ﺌن ا‬
‫ي ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﺌد واﺐ آ ‪ ،‬ان ي ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬ ‫ر ﺌآ ۽ا ر‬
‫رﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن ۾ ا ﺐ آ ۽ و‬ ‫۽‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺎ ا ﺌن‬ ‫ا ﺌ‬
‫رﺐ‬ ‫ﺌ ر ﺐ آ ‪ ،‬ان ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن ﺌ ر آ ‪ ،‬ان ي ۾ ا ﺐ آ ‪ ،‬ان ﺌن و‬
‫ي ي ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ي ﺌڙي ي ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫دآ ‪،‬‬ ‫ﺊ و‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن ۾‬
‫ر ﺌت ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ي ‪ ،‬ان و ا ﺌن‬ ‫ﺌن ر‬ ‫ﺐُ آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ان آ ‪.‬‬ ‫آ ؟ ا ﺌﮡ ﮭ ا ر‬
‫ٰ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫دﺋ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌوي و‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺎ ﺌت ﺌﺊ‬ ‫د‬ ‫ا‬
‫ال ا آ‬ ‫ان ۾ ا آ ۽ ان ۾ ر آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ۾‬ ‫ﺎ‬ ‫ر۽‬ ‫ا ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫ر ﺌوي‬ ‫ﺌظ ﺌن‬ ‫ﺎ‬ ‫اب آ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌوي‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ا‬
‫ڻ ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺎ ا ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫ون ان‬ ‫ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ا ﺌ‬
‫ﺌﺊ ي آ ‪،‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ي‬ ‫ان ﺌر و آ ‪ ،‬وڏي‬ ‫ُ ي ۽ ﺌري‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ دل ﺌ‬
‫ڻ‬ ‫‪،‬ا ﺋ‬ ‫ﮙ‬ ‫اﺋ‬ ‫ر ﺋ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫وآ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ي ﺌڙي‬ ‫ﺌ رن‬ ‫۾‬

‫ﺌ ن ﺌم آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ڻ ﺌ آ ۽ ﺑ ان‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺎ ا ﺌن‬ ‫آ ‪.‬‬
‫آ‬ ‫آ ‪،‬ذ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ي آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌ آ ‪،‬‬
‫آ ‪،‬ا ﺌا‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آ ‪ .‬اڄ ﺌﺊ‬ ‫۽ رو ﺌ‬
‫ٰ۾‬ ‫ﺌت واري‬ ‫ﺌ ا‬ ‫واري ﮗﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌن ا ﺌ ا‬ ‫ﺐ ﺋ‬ ‫ا ﺌن ﺌ رو ﺌ‬ ‫رت ۾ آ ‪،‬‬
‫‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫وڏو ا آ‬ ‫ﺌن ‪ .‬ا ا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌل‬ ‫ٰ۾ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ا ﺌ‬
‫و‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫ﮝ‬ ‫ُ ا ﺌد ﺌ وارث اﮗ‬ ‫‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫ﺌﮡ ‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫‪،‬‬ ‫ُ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ ﮝ ﺋ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫۽ ﺌڻ ان‬ ‫ﺌدي ﺌ‬ ‫ا ان‬ ‫وارث آ ‪،‬‬
‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪،‬ا ب‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪ ،‬آرٽ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ادب‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫‪ُ ،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬
‫ي‬ ‫ِي‬ ‫ﮘ‬ ‫ﺌدي‬ ‫و يآ ‪،‬‬ ‫َِ‬
‫ور‬ ‫ﮘ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌدي‬ ‫ان‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬
‫ﺌ ۾ ﺐ ﺋ ﺋ ‪ ” ،‬ﺌﺊ اڍاﺊ ﺋ ﺌ‬ ‫ي آ ‪ .‬ن ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ُاﺐ ﺌﮡ ﮭ وٽ‬ ‫روح‬ ‫آ ‪ .‬ﺌدي ان ا‬
‫ﺌ‬ ‫‪ُ ،‬‬ ‫ﺌﺊ ﮭ َ َ ن ﺌ‪ ،‬د ﺌﺊ ن ن‬ ‫ﺌل آ ‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫آزاد ا و ‪ “.‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌل آ ‪،‬‬ ‫ﺌن‬
‫آ ‪:‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫‪ ،‬وﮡ ۾ ن ن اﮗ ن َ‬ ‫‪ ،‬ڌ ﺋ ون ن‬
‫” ــــــــ وم ﺊــــــــ ــــــــ ي و ــــــــﺌ‪ ،‬ــــــــﺌ ــــــــ ــــــــ ﺋــــــــﺌ‪“.‬‬
‫ٰ۾ر ﺑ آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ڏا ۽‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫رن‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬
‫رن ۾‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ت‬ ‫ﺌن‬ ‫‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌﮡ ُا آ‬
‫۾آ ‪.‬‬ ‫‪ ،‬ڏا‬ ‫آ ‪ ،‬۾آ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌم آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌت‬ ‫ا‬
‫ا ﺌن ‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ت‬ ‫۾‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺌر‬ ‫ا ق‬ ‫م ا ‪ .‬ﺌﮡ او ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮗ ﺐ ڏ‬ ‫او ﺌن‬ ‫ﺌٽ ﮢ‬ ‫ﮗ َ‬ ‫او ﺌن‬
‫ت‬ ‫ي‬ ‫ف ﺋ ﮗﺌ ﺌ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ ا م‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ ﺌن وڙ‬ ‫و‬ ‫ت‬ ‫ڏ ‪.‬‬
‫ت‬ ‫ُ ُا ‪.‬‬ ‫ڏا‬ ‫ت‬ ‫ان ﺌ‬ ‫و‬ ‫س ﺌن‬ ‫دَ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌن وڙ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌﺋ‬ ‫ﺌﮡ وڙ س‪ “.‬ان ﮗﺌ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺐ ر ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫م‬
‫ﺌرڻ ﺐ ران‬ ‫ﺌ‪ ،‬او ﺌن ن‬ ‫ﺌوڙ ا ﮙ‬ ‫و‬ ‫ﺋ ‪ ،‬او ﺌن‬ ‫ﺌن ۾ ُ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ن او‬ ‫ﺌر‬ ‫”او ﺌن ن‬
‫اب ڏ ‪ ” ،‬ﺌن ﺌن‬ ‫ت‬ ‫ي ﺌ ا آ ؟“‬ ‫ﺌن وڙ س‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫يڏ ۽ ﺋ‬
‫ي وڙ س‪ ،‬۽ ﺌن ﺌن‬ ‫ت‬ ‫ﮭ ذا‬ ‫ﺌن ﺌن وڙ س‬ ‫ﺌڻ‬ ‫‪،‬‬ ‫وڙ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫)ا م (‬
‫ڌכ‬ ‫ﺌن‬ ‫ڏ !‬ ‫ﺌر‬ ‫وڙ ﮙ ﺌ ﺌن‪ “.‬او ﺌن ا ﺌ ا ق‬ ‫ي‬ ‫ت‬ ‫ذا‬
‫ي ڌכ ﮢ س‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌوڙ‬ ‫ذا‬ ‫ي ﺌن‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌوڙ ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﮢﺌن ﺌ ان ۾‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌت‬ ‫ﺌف آ ‪ .‬ا ﺌ ا‬
‫وڏو ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌر آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ن ا ﺌن اﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺎ ﺐ ﺌ ﺌﺊ ا و اب‬ ‫ٰ‬ ‫ت‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫و‪ .‬ش ﮙ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬ا او ا‬ ‫رو ﺌ آزادي‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬
‫اٺ ﺋ ﺌن‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫۾‬ ‫ڻ ﺌ‬ ‫ﺋ ڏو‬ ‫پ ي‬ ‫چ‬ ‫‪.‬‬ ‫ڏ ﮙﺊ‬
‫ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌر‬ ‫را ﺌ ﺌ ﺌ و ﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ۽ رو ﺌ‬ ‫ﺌري ر ۽ ﺌﮡ‬ ‫ار ﺌ ﺌﺊ‬

‫و ‪ ،‬نﺐ‬ ‫ﺐ ﮗ ﺌ ڏ ‪،‬ا ا ﺋ‬ ‫ﺌٽ ﮢ او ﺌن ان‬ ‫او ﺌن‬ ‫ﺎ ﺐ ﺌد‬ ‫ﺋ ‪.‬‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌل ر ﺌن‬ ‫ﺌن ا ٰ آ ُا رو ﺌ ۽ ا‬ ‫ن آ ‪ ،‬ا ﺌن ﺌ‬ ‫و‬ ‫اﺋ‬
‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ي‪ ،‬ا ﺌ ان ا ﺌ ۽ رو ﺌ‬ ‫כ‬ ‫و ﺊ‬ ‫ﺌج ان‬ ‫نڏ‬ ‫ُ ﺌڌو ڏ ۽‬
‫ﺌا ٰ‬ ‫آ ۽ ان‬ ‫۽ رو ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌ ﺌن ۽ ا ٰ آ ‪ ،‬ا ا‬ ‫۾‬ ‫يا ﺌ‬
‫ي‪ ،‬ا ﺌ ات‬ ‫ي‪ ،‬ت ﺌن‬ ‫ي‪ ،‬ﺑ ﺐﺌ ﺌن‬ ‫ي‪ ،‬ﺌ ﺌن‬ ‫د ﺌن‬ ‫ﺌ ﺑ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ا‬ ‫آ ‪،‬ا ﺌ ﺑ آ ‪.‬‬
‫ڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬ا ب ﺌن‬ ‫ﺌن‬
‫۽‬ ‫ﺌن وڏو ا‬ ‫آ ‪ .‬ا ا ﺌن وڏي ۾ وڏو ۽‬ ‫ان‬ ‫و ﮙ ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ۽ ان‬
‫ﺌن(‬ ‫ﺌل‬ ‫ٰ۾ا‬ ‫ﺌن‪ ،‬ا ﺐ ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌل‬ ‫ا‬ ‫ٰ۾‬ ‫ﺌن ﺑ‬ ‫آ ‪) .‬رو ﺌ‬ ‫رو ﺌ‬
‫آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ا‬ ‫ﺌن وڏو ۽ ا ٰ‬ ‫۾ وري‬ ‫۽ا‬
‫ر آ ‪.‬‬
‫ﺌﺊ ﺌت ﺌ‬ ‫ُ آ ‪ .‬ﺑ ‪ ُ ،‬۽ ﺌل ا‬ ‫ﺑ ۽‬ ‫ﺌن ا ٰ ر آ ‪ ،‬ا ۾‬ ‫ن‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ن‬
‫وآ ‪ُ .‬‬ ‫يآ ‪ ،‬ﺋ ُ ﺐ‬ ‫ﺑ رﮗ ﺑ ﺐﺌ ﺌن‬ ‫ر آ ‪ .‬ﺋ ﮗﺌ‬
‫و‬ ‫ي‪ ،‬ان ۾ ﺐ ﺌم ﮢ ُ‬ ‫ﺌر ﺌن ﺌر‬ ‫ڙ ﺌ‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫وآ ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫رو‬
‫ي ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌن ﺑ‬ ‫ﺌ ڙ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌدام‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫آ ۽ا‬
‫ا ﺌر ڏ ﮙ‬ ‫‪ .‬ﺋ ﺋ ر ﺌڏي‬ ‫ﺌ‬ ‫و آ ‪ .‬و ورڊس ورٿ ت ﺐ‬ ‫‪ .‬ت ﺐ ُ‬ ‫ُ‬
‫ر‬ ‫ي ﺋ ‪ ،‬ڏ ﺌﺊ‬ ‫ﺊ‬ ‫ر ﺌڏي ڏ ﮙ و ‪ ،‬ان و ر‬ ‫ر يا‬ ‫ﺑ‬ ‫يڏ‬ ‫ق ‪،‬‬
‫ر‬ ‫ﺋ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ي ﺌف ﺌف‪ ،‬ﺌزي‪ ،‬وﮡ ڙ ۽ ﺌري‬ ‫ي ﺋ ا ‪ .‬ا ڏ‬ ‫ﺌڏي ﺌم ﮢ دو ن‬
‫ڻ‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫ت‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫دو ن ي ي‪ .‬ا ﺌن ا ﺌ ر ﺌڏي‬ ‫ﺌڏيﮭ‬
‫‪.‬‬ ‫ا ﺌر ﺊ‬ ‫‪ ،‬ان ي ا ﺋ‬ ‫اب ﺋ‬ ‫ا‬ ‫۽ ان‬ ‫دو‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ر‬
‫ي‬ ‫ﺐ آ ‪،‬‬ ‫را ﺐ آ ‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ﺌ ﺐ آ ‪ ،‬رو ﺌ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ُ ﺐ اﺋ آ ‪ ُ ،‬ذ ﺐ آ ‪،‬‬
‫س‬ ‫ا يآ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑ ان رو ﺌ ُ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ُ آ ‪ ،‬ان‬ ‫ش ﺋ ا ان‬ ‫ﺌن ڏ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ا ﺋ آ ‪ .‬ﺑ‬ ‫ﺑ آ ‪ ،‬ﺌﮡﺑ آ ‪ .‬ﺌج ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ا ﺌ ات ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ت ﺐ ا ﺋ آ ‪،‬‬
‫ﺌن ﺌز ان ي‬ ‫ا ﺌن ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫آ‬ ‫ن ﺑﺎ وا‬ ‫ر آ ‪ ،‬ان ﺌ ﺑﺎ آ ‪.‬‬ ‫ا ٰ رن ﺌن‬
‫‪ ،‬ان ادراכ‪،‬‬ ‫۽ رر‬ ‫ا ﺌس ر‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ادراכ ر‬ ‫‪،‬ر‬ ‫ٰر‬ ‫‪،‬ر‬ ‫رر‬ ‫آ‬
‫و‬ ‫)‪.(Moral Development‬‬ ‫ا‬ ‫ﺎ آ ا ﺌن‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺎآ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌس ۽ ر‬
‫وڙ ي ﺌر‬ ‫ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن ﺌر و س‪،‬‬ ‫ﺑ ﺐآ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ وڙ‬ ‫ر آ ‪،‬‬
‫ا ق ان ﺐ يﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺎا‬ ‫ان‬ ‫وڙ ي ﺐﺌن ي‬ ‫ان‬ ‫ز‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬
‫و‬ ‫و ﺌز ﺋ ُ و‪،‬‬ ‫ر وا آ‬ ‫‪ Highest Moral Values‬آ ‪ .‬ﺌ ﺌ ﺐ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺐ آ ‪،‬‬
‫ر ۽ ﺌرن‬ ‫ذر‬ ‫د ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ ﺋ ‪،‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬
‫ر‬ ‫ي و ﺌ‪ .‬ا ﺌ ا‬ ‫ﺌل ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌڻ ان ﺌز ۾ ُ ي ي و ﺌ و ي و ي‬ ‫ﺌڙ ﺐ ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌن‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا ٰ‬
‫ﺌن ﺌﮡ َان و ﮙ ا ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ‪،‬‬ ‫ﺌ ۽ زﺐ د ا ﺌن ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫وﺌ ﺑ ا‬

‫ڏﺊ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫در ﺌن ﺐ ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ن َان ن ر ن ڏ ‪،‬‬ ‫ڏ و‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫َان ڏ ‪ .‬و ﺌ ﺑ ا‬ ‫ﺌن ﺎ ﺌﮡ آ ﺌن‪،‬‬ ‫ض‬ ‫ﺌﮡ آ ‪ ،‬ا‬ ‫و ‪ .‬ڏا‬ ‫ش‬
‫ﮢ و ‪.‬‬ ‫ار ڏا‬ ‫ﺌن ُ ي ڏﺊ ِو‬ ‫ﺌ‬ ‫ڏ ن‪.‬‬ ‫َ ر ن َان ن‬ ‫ﮭ‬
‫ﺌﮡ آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌﺊ وڏو ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫ار‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ر ن َان ن ڏﺊ‬ ‫و‬ ‫ڏ‬ ‫ار‬
‫‪.‬‬ ‫ر نڏ ﮙ‬ ‫و‬ ‫اﺊ‬ ‫ار‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ر ن ڏ ن‪.‬‬ ‫ار‬ ‫ا ﺌﮗ ﺌﮡ آ‬ ‫ي‬
‫ُ ي‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫جو‬ ‫و ﺊ ر نڏ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ‪” ،‬ﺐﺌﺐﺌ‬ ‫ار ر ﮗﺌ ُ ا‬
‫ﺑ ان ‪Moral‬‬ ‫ر ۾ ﺑ وڏي ۾ وڏو ر ان ي آ‬ ‫ﺎ‪ ،‬ﮗﺌ ۽ ا‬ ‫ﺌم ‪.‬‬ ‫ا ﺌن ا‬ ‫‪ “.‬ا‬
‫ا ﺌ د ﺌن ﺋ و ‪ ،‬ا ﺌ ات ﺌن ﺋ و ‪ ،‬آزاديﮭ ﺌن ﺋ و ‪،‬‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪Level‬‬
‫ريﮭ‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺌدن ﺌن ﺋ و ‪.‬‬ ‫ﺌن ﺋ و ‪ ،‬ڏ ﺌ اﮡ‬ ‫ﺌن ﺋ و ‪ ،‬ﺌ ﺌن ﺋ و ‪ ،‬ر‬
‫ت ي ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ا و ﺌر آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺌن‬ ‫ري ت ڏ آ ‪ ،‬اڻ ڏ‬ ‫ت ﺌن ﺌر آ ‪،‬‬
‫آ ‪ .‬ﺑ رو ﺌ ُ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ رو ﺌ ُ‬ ‫ﺋ ن‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫رو ﺌ ُ‬ ‫ﺋ‬
‫و‬ ‫د ﺌﮭ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫د‬ ‫ت‬ ‫ر و آ ‪.‬‬ ‫آ ي آ ۽ ﺑ ان ي ﺊ‬
‫و‪ ،‬ا ﺌ وڏي‬ ‫ﺌن ﮙ ڏاڍو َ‬ ‫ﺌ ا ﺌس و ﺌن‬ ‫و‪،‬‬ ‫ُان ﮙ ۾ ﺌ ُ‬
‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺎ‬ ‫آ ۽ ن‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫‪ .‬ا ﺌ وري رو ﺌ ُ‬ ‫آ ‪ ،‬رﮗ ڏ ﮙ واري ا ﺌ اک‬ ‫ُ ﺌ‬
‫ي ‪ .‬ا ﺌن ا رو ﺑ‬ ‫ا ﺌن روح ا ر ﺑ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺌن ﺌن ﺌﺊ ﮭ ا س‪ .‬ا‬ ‫ﺐﺌ‬
‫ﺋ آ ‪،‬ا‬ ‫ﺑ‬ ‫‪”،‬‬ ‫ﮭ وڏو כ آ ‪ .‬ا ﺌز‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ .‬ﺑ ا ر‬ ‫ڻ ﺌن ا‬ ‫ﺑ‬
‫َ َ‬ ‫اﺊ ﮭ ﺌن‪،‬‬ ‫روح‬ ‫ﺐ د‬ ‫ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﺌرن ﺌن آ ‪“.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ز‬
‫ﮭ وڏي ۾ وڏو ذر آ ‪.‬‬ ‫ا رو ﺑ‬ ‫ا ﺌ ﺑ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﺌﺊ ﮭ ﺌن ﺑ‬ ‫اﺊ ﮭ ۽‬
‫۽‬ ‫رآ ‪،‬ا و‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫يﺊ ﺌ ي‬ ‫ﺐﺌري ۾ د ﺌ‬ ‫ن ﺑ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ر ن ادب‬ ‫آ ‪.‬ا و‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ر ﺋ‬ ‫ﺌ ﺌر‬
‫ي‬ ‫ان‬ ‫ي‬ ‫‪ .‬ﺌن ا ﺌ ﮗﺌ رﮗ ان‬ ‫ي‬ ‫ا ف‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ا ﺌ اراﮡ را آ ‪،‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌن ور ان ﺌ ﮢﺌن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌن وڏو ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ي آ ﺌن‪ ،‬ان ا ﺌن‬ ‫۽ ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ي ا ﺌ ور ﺋﺑ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ُ‬ ‫ﺌ ﺋ ﮭ‬ ‫ﺌن آ ‪ ،‬او ﺌن رﮗ‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﺌر ۾ ل وڏي ا‬
‫ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ .‬وٽ ﺑ ۽‬ ‫ﺌا‬ ‫‪ ،‬وٽ ل‬ ‫ﺌ ي‬ ‫‪ ،‬ﺌ س‬
‫ﺋ ﮭ۾ ﺋ ‪:‬‬ ‫ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ر‬ ‫ل ر‬ ‫‪،‬‬ ‫۽ ان‬
‫ـــــــ ـــــــ ‪ ،‬ـــــــ ن ـــــــ ُ ـــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬
‫ي ﺌ‪:‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌم ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫‪َ ،‬ر ﮙ ﮗﺌ‬ ‫رو ر‬ ‫ﺌﮡ او ﺌن‬
‫ـــــــ ن ـــــــ َر ـــــــ ‪.‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫اﺋ‬

‫ـــــــ ـــــــ ‪ ،‬ـــــــ ن ـــــــ ُ ـــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬
‫ـــــ ‪.‬‬ ‫ر ـــــ َ ‪ ،‬ر ا ـــــ ن ـــــ ـــــ ‪ ُ ،‬ـــــﺌڙي ـــــ‬
‫آ ۽ رﮗ ان ن ﺌﺊ ن‬ ‫آ ۽ ان ﺌﺊ َر‬ ‫رﮗ‬ ‫۾‬ ‫نﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬

‫ﮭ ﺑ ۾‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ان ۾ روﺊﮙ‪ ِ ،‬ﮙ ۽ ا س ڻ‬ ‫وﺊ‬ ‫۾ﺊ ي‬ ‫و ۽ ان‬ ‫ي‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ي؟ اﮗ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌس آراﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫وڏا ــــــــــﺌ ــــــــــ ــــــــــﺌ‪ ،‬ــــــــــﺌرڳ ــــــــــ َــــــــــ ن‬
‫‪:‬‬ ‫رو ر‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ او ﺌن ان‬ ‫ﺌرڳ ) ل(‬ ‫ﮭ‬ ‫َ۽ َُ‬
‫ان‬ ‫َ ‪ُ ،‬ان‬ ‫ُان‬
‫ـــــــ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬ـــــــ ن ـــــــ‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬ ‫ـــــــ ـــــــ‬
‫ـــــ ‪،‬‬ ‫ـــــﺌڙي ـــــ‬ ‫‪،‬‬ ‫ر ـــــ ‪ ،‬ر ا ـــــ ن ـــــ ـــــ‬
‫ــــــــــﺌرڳ ــــــــــ ــــــــــ ن‪.‬‬ ‫وڏا ــــــــــﺌ ــــــــــ ــــــــــﺌ‪،‬‬
‫ي‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ي‬ ‫۾ ﺌﺊ ن‬ ‫نﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫لآ‬ ‫‪،‬ا ﺌﺊ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌ ڏ آ ‪ ،‬ان ۾ ري ﺌم ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌ ﺌ ُ آ ‪ُ ،‬‬ ‫دا ﺌن آ ۽‬ ‫ﺋ ﮭ ﺌ‬ ‫و ۽ا ﺋ‬ ‫ي ي‬
‫ا فآ ‪.‬‬ ‫ﺌن ان ﮗﺌ‬ ‫ﺋ ڏا‬ ‫آ ‪ .‬ن ا ﺌن‬ ‫آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ڏ‬
‫ڙ ۽ ﺌ آ ﺌن‪ ،‬ﺌن ِا ﺌ را‬ ‫آ ‪ .‬ﺌن ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ر‬ ‫ري ر آ ۽ ﺌ‬ ‫و آ‬ ‫اڄ ﺌﺊ ا‬
‫ﺌم ﺌ ﮭ ريﮭ و‬ ‫آ ؟‬ ‫اﺋ‬ ‫ال آ‬ ‫ﺌ ﺐ ر آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫اريﮭ ﺌن ڏ ﺌن‬ ‫ا ﺌ اراﮡ ذ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ريﮭ‬ ‫ﺌ نر ﺋ‬ ‫ن‬ ‫‪ ،‬ريﮭ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫۾ ﺑل‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬
‫‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫‪.‬‬ ‫اﺋ‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺐﺌد ﺌ ا ﺌن ﺌن ريﮭ‬ ‫ي ﺌ و‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ُ ي ﺌ‬
‫ِ ــــــــ ﮭ ــــــــﺌﮡ ن ــــــــﺌر ن‪ ِ ،‬ــــــــ ﮭ ﺌﮡــــــــﺌ ــــــــ ‪،‬‬
‫ﺌ ـــــــ ـــــــ ـــــــ ﺌ ـــــــ ـــــــ ‪ ،‬ﮘـــــــ ﺋـــــــ ـــــــ ‪،‬‬
‫َ ـــــــــ ـــــــــﺌم ـــــــــ ‪ُ ،‬ا ـــــــــ ـــــــــ ي ُان ـــــــــ ‪.‬‬
‫ي‬ ‫ﺐ آ ۽ ان ﺌن‬ ‫ﺌڻ ُا‬ ‫ِ ﮭ ﺌﮡ ﺌر ۽‬ ‫ﺐﺌد ﺌ آ ‪ ،‬ا ا‬ ‫و‬ ‫ﺌم ﺌ‬

‫ﺌﮡ آ ‪.‬‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫‪ Moral Level‬ﮗﺌ آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺋ ‪.‬ا ﺌآ ؟ا ﺌ ﺌ‬ ‫ش‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ريﮭ ۽ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﮭ ا وﺐ ﺊ‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑ ﺊ ﺋ ‪،‬ا‬ ‫ا ﺌ‬
‫ﺌل آ ‪،‬‬ ‫ريﮭ‬ ‫ﺋ آ ‪ ،‬ﺊ ا‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌل آ ‪ ،‬ا‬ ‫‪ .‬ا ان ﺑ‬ ‫ﺐ‬ ‫۾ ُا‬ ‫ﺌر‬
‫” ريﮭ‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ﺌم‬ ‫ريﮭ ڏا و‬ ‫‪،‬ا ﺌ ﺑ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫و ‪،‬‬ ‫و ‪ ،‬ﺌ‬ ‫از ‪ .‬ﺐ و ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ريﮭ‬ ‫از‬ ‫ﺌم ريﮭ‬ ‫“‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫از‬
‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺐ دار روا‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﮭاﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫س‬ ‫ڙ و ‪،‬‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌﺊﮙ ﺌ‬ ‫ﺐ ‪ .‬ﺌﺊ ا ﺌن‬ ‫ڙ۽ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫اﮗ ﺌن‬ ‫ريﮭ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬
‫ا‬ ‫ڻ ﺌن‬ ‫ﺑ‬ ‫ي ي ۽‬ ‫ﺌﮡ ﮭ وڏو ﺌﮡ‬ ‫ي ي ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺑ ا ا ﺌس آ ‪،‬‬
‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ وڏو ﺌﮡ‬
‫ي ‪،‬ا ﺌآ ؟ا ﺌ‬ ‫כ ﺑﺌر يﮭ ۾ و‬ ‫و و‬ ‫و ﺌﺊ ان آ ‪،‬‬ ‫ﺌل آ ‪،‬‬ ‫و‬
‫ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌ ﺐ ﺑ آ ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫כ ر ﺌض‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺑ آ ‪ ،‬وڏا ﮗﺌﺊﮢﺌ آ ‪،‬‬
‫כو‬ ‫ﺑ ﺐﺌ و و‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و ‪،‬ا ﺌﺐ ﺑ آ ‪.‬‬ ‫כو‬ ‫و و‬ ‫ن ﺌ‬
‫ڊ‬ ‫‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌب ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ن ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ا ﺌر ي ‪ ،‬ا ﺌ ﺐ ﺑ آ ‪ ،‬۽ ﺑ‬
‫‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ وﺐ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌﮡ ﺋ ‪ ،‬ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ل‬ ‫۾‬ ‫ي‬ ‫رات‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ُ ﺌ ﺋ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫وع‬ ‫ﺐ ا را ﺋﺌ‪،‬‬
‫ُا ﺌري‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ي‬ ‫ن‬ ‫ﮢ آ ‪.‬‬ ‫ر ‪ ،‬ن‬ ‫او ﺌن‬ ‫ا‬
‫ﺐ ا اڻ را ﺋﺌ‪ .‬ا ﺌ ﺐ ﺑ آ ۽ ﺑ ﺌن‬ ‫رات و ر ‪.‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن ڙ ﮗﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌﺊ ُ‬ ‫ر س‪ .‬ﺌﺊ‬
‫‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬آر‬ ‫‪،‬‬ ‫وڏا‬ ‫ي‪ .‬د ﺌ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﺌس ﺌﮡ ﮭ‬ ‫‪ .‬ﺑ‬ ‫ا ﺌﮡ ﺑ‬
‫ص ﺌ و آ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ص رت آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ﺌ ﮭ‬ ‫وڏا ﺌ‬ ‫ڏا ﺌ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ا ﺐ ۽ ر ﺌ‬
‫يﺐ ر ۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ص آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌﺊ ﺌ آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ان ﺌ و ﺌل‬
‫ﺌري ‪ .‬ا ڏ ﮙ ﺐ ا ﺋ‬ ‫ﺌڏ ﮙ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﮙآ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ ﺐ ﺌدي ر ﺌ ر آ ‪ ،‬ﺌ ر‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌ آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫۾ وا‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫۾‬ ‫آ ‪،‬ا ڏ ﮙا وآ‬ ‫۽‬ ‫آ ‪ ،‬ان ڏ ﮙ ۾‬
‫‪ .‬ﮭ‬ ‫۽ وﺐ و‬ ‫‪ ،‬ان ﺌﮗﮙ ﺌن ش ﺐ ﺋ‬ ‫ﺌ ﺌﮗ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﮗ‬ ‫‪،‬‬ ‫رات ﺌﮗ‬
‫ي ‪ .‬ﺑ ب ا ﺌر ﺌن ﺐ ﺌﮡ و‬ ‫ﺌ‬ ‫ري‬ ‫رت ۾ ان‬ ‫ا ﺌس‬ ‫ﺌﮗ ‪ ،‬ﺑ‬ ‫ﺌر‬
‫ا ﺌر ﺌن ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺑ‬ ‫۾ ا ﮙ آ و آ ‪ ،‬ﺐ آ ي‪ ،‬ا ﺌر‪ ،‬ﺌ‬ ‫و ا ﺌر ا و آ‬ ‫‪.‬‬ ‫و‬
‫وٽ ا‬ ‫نآ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌ ﺐﮢ و‬ ‫‪ Highest Level‬و‬ ‫ن‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺑ ﺊ وو‬ ‫ر آ ‪ ،‬ﺌ ا ﺌر ﺌن‬
‫ﺌڻ ﺐ وڏو‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌن ز‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ﮭ ا ﮭ۾‬ ‫۾ر ‪.‬‬ ‫ﺌل‬ ‫ا ﺌو‬
‫آزاد‬ ‫۾ ارڻ ﺌن‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺋ ‪ .‬ا ﺌو‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ان ا‬ ‫ُ ي‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌن وڙ و‪ ،‬ا ا ﺌن ﺌ ﺌﺊ آ ‪ ،‬ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺐا‬ ‫رن ﺌن ﺌڻ وڙ ن ﺌ‪ ،‬اڄ ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ڻ ﺐ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ڻ‬ ‫ڳ آ ‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺐ اﺐ آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫يآ ‪،‬‬
‫آ ‪،‬ا ا‬ ‫ﺐ ﺌ ن‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ ن ا ﺌن‬ ‫۾ا ﺋ‬ ‫رﷺ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ي دل‬
‫ﺌ ﮡ آ ‪.‬ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ وڏي ﮗﺌ آ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺐ ﺌ ن ﺌن وڙ و‪ .‬ا ﺌ وڏي ﮗﺌ‬ ‫ﺌف آ ‪،‬‬
‫ﮗ ٺ۾ر‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ي‬ ‫ا‬ ‫ﺌل ا ار ۾ ا ‪ ،‬ن ﺌ ‪ ،‬ا ار‬ ‫ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ا‬
‫ا ﺌس ا و وڏو آ ‪ ،‬ا ان‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ .‬ا ان‬ ‫ﺐ ا و وڏو ﺌﮡ‬ ‫ر ﺌن ا‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺑ‬
‫ي ‪.‬‬ ‫ي ﺌﮡ ا ا وڏا‬ ‫دا ا و وڏو آ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺑ آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫اب آ‬ ‫ا و وڏو ر )‪ (Value‬آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑ‬ ‫و ال آ‬
‫ﺌن ﺑ آ‬ ‫ڏا‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ا ﺌس‬ ‫ﺌن ﺑ آ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌر آ ‪.‬‬
‫ا ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ڻ‬ ‫ﮙ ۽ ان در ﺌ‬ ‫ت‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ا ﺌ‬
‫آواز‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ري ۽‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺑ‬ ‫ُ‬ ‫آر‬ ‫ي ‪،‬‬

‫د‬ ‫ِا‬ ‫ﮙ‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫ر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮭ ﺌن ﺑ ﺋ راڳ ۽‬ ‫ُ ﺌ‬
‫ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫وڏي ۾ وڏي رن ﺌن ا ﺐ ر آ‬ ‫‪ .‬ﺑ‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺑ آ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬آزاديﮭ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ﺌا ب‬ ‫ﺑ آ ‪،‬‬ ‫כ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ا ﺌدن‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬
‫ﺐ ۽ ر‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺑ ﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫۽‬ ‫اﺐ‬
‫وآ ‪.‬‬ ‫و آ ‪ ،‬ان ﺌن وڌ‬ ‫وا ٰ‬ ‫ڙآ ‪،‬ا‬
‫ي‬ ‫ي ﺌج ان ﺌن ﺑ‬ ‫ﺌن ا ڏ ﮢ آ‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫۾ ﺑ‬ ‫ﺌﮡ ان‬
‫و‪،‬‬ ‫ﺎ اؤ ۾‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌص )‪ (Exceptional Case‬آ ‪،‬‬ ‫آ ؟ ي ﺌج‬
‫ﺐ او اﺊ‬ ‫۽ رو ﺌ‬ ‫ر‪ ،‬ان ﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ا ﺌدي‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ا‬ ‫دن ا ادي ڙي ا ﺌ‬ ‫ﺌج‬ ‫ا‬
‫ا‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫و‪ ،‬ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌج‬ ‫ا‪.‬‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌن ۽ رو ﺌ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ذ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌن‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ﺌ‬ ‫د ا ﺌدي‬ ‫ﺎ اؤ‬
‫ﺌج ﺌن آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﮗﺌ آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا‬
‫ﺎ‬ ‫ي‪ ،‬ا ا ﺌ‬ ‫ي ﺌج‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا وا ﺌ‬ ‫ي ﺌج ۾ ﺌرو ﺌريﮭ ﺌ وا ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬
‫ي ‪ ،‬۽ ان ﺌ ه ڏا‬ ‫رو‬ ‫ف ا ﺌﺊ و‬ ‫ي ‪ ،‬ﺑ‬ ‫ي‪ .‬ا وا ﺌ ﺌ ه چ‬ ‫ﺌ ه ڏا‬
‫را آ ‪،‬‬ ‫را آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫نو يآ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫‪،‬‬ ‫ن ﺑ دار ن ن‬
‫ا؟‬ ‫ﺋ رو ﺌ‬ ‫ا؟ ا‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫را آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ا‬
‫ﺌر و‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ڻ‬ ‫ﺑ‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﺑ‬ ‫ي‬ ‫ي ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج ۾‬
‫يا‬ ‫ي؛ ﮭ‬ ‫ﺐ ﮭ ﺑ‬ ‫ﺌن ﺌج ﺌر و‬ ‫و‪ .‬ن ۽ رو‬ ‫ﺌﺊ ﺌري‬ ‫ﺌ ﺌر و ﺌ‬
‫ٰ۾ا ﺐ‬ ‫ن ا ﺑ ل آ ‪ ،‬ان ي ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌج ۽ ﺋ‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ﮭ‬ ‫روا‬
‫ﺑ آ ‪ ،‬ﺌن ان ﺑ‬ ‫ﺌ وا‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﺌم ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ‪ .‬ﺌن ﺑ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﮭ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ُ‬ ‫ﮢ ﮭ‬ ‫ي ﺌر ﺌن ﮙ ﺋ وﺊ ‪،‬‬ ‫س ََ‬
‫ڏم‬ ‫۾ ﮢ‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ي ﺐ ‪ ،‬ان‬ ‫ي ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌر ﺌن‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫س‬ ‫سﺐ آ ‪ ،‬ﮢ‬ ‫ﮢ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺑ‬
‫ان آ ‪،‬‬ ‫ﺋ آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺑ‬ ‫ي ڏ ﺌري‪.‬‬ ‫ﺌن ﺂ‬ ‫ُ ُا‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫رو ُ‬
‫ﺌ ﮗﺌ ۽ ﺐ ي آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺐ ش ۽ داﺊ ي‬ ‫ان ۾‬ ‫ﺑ )‪ (Pure Love‬ي‬ ‫ﺌﮡ‬
‫وﺊ آ ‪ .‬ا ﺌن ۽‬ ‫ي‬ ‫ع‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫آ‬ ‫ﺌن‬
‫ﺑ‬ ‫ﺌڻ ڙ ن‪،‬‬ ‫ن ۽ ان‬ ‫ا و ﺌج ﺌ ﮙ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ضآ‬ ‫او ﺌن ا‬
‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫دار ادا‬ ‫۽ ار ز ڏ ﮙ‬ ‫ﺌڙن ﮢﮙ‬ ‫ﺑ‬ ‫‪،‬۽‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ا ﺌر‬
‫ن‪.‬‬ ‫ﺌڙ ن ُا ن‬ ‫ي‪ ،‬ان‬ ‫آﮛ‬ ‫ي‪ ،‬ﺑ‬ ‫ان ۾ ﺑ ﮗَ ﺌ ﮗَ ﺌ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺊ آزاد ۽ ﺐﺌو ﺌر‬ ‫ر‬
‫ڌاران‬ ‫ﮭ۾”‬ ‫روپ ﺌﮡ ۽‬ ‫ر‬ ‫۾ ﺑ ﺌ‬ ‫ﮡ آ ‪،‬‬ ‫اڏاوت‬ ‫ا ﺌن ا ي‬
‫ا ﺌس ﺐ آ ‪ ،‬ﺑ ا ق ﺐ آ‬ ‫رﺐ آ‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌن ۾“ واري ﮗﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫כ‬ ‫ﮭ وڏو رو ﺌ ۽ ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺑ ا ﺌن‬ ‫ﺌن وڏي ﮗﺌ‬ ‫ﺐآ ۽‬ ‫ﺐآ ‪ ،‬ﺑ ُ ﺐآ‬
‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌ ي‬ ‫۽‬ ‫رو ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺌس ﺌن ﺌري ﺌﮡ ﮭ ﺌن ﺌن‬ ‫آ ‪ .‬ﺑ‬
‫ا و ﺊ رو‬ ‫او‬ ‫ا‬ ‫ﺐ د ﺌ ﺌج‬ ‫وآ ۽‬ ‫ش‬ ‫۾ ﺌﮡ ڏﺊ ۽ و ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ﺐ آ ‪،‬‬ ‫وا‬

‫ﺐ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫۽ا ﺌ د‬ ‫آ‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ﺑ ﺊ‬ ‫رآ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫۽ ﺌج‬ ‫‪ .‬ﺑ ﺊ د‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌدو‬ ‫وﺊ و ۽‬
‫ﺌل ۾‬ ‫آڊ ر‬ ‫و ﺌم‬ ‫ر‬ ‫زر‬ ‫ﺌﺊ ڊي“‬ ‫”و‬ ‫)‪ 14‬ﺑ وري ‪2001‬ع‬
‫(‬ ‫ڏ‬
‫دؤر‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫رپ ۾ ﺋ‬

‫ي زﺐﺌن ۾‬ ‫ﮭ ۾ ۽ ﺌص ر ا‬ ‫ﺌم‬ ‫دؤر“آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ع ” رپ ۾ ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن‬
‫ال‬ ‫ر ۽ ﺋ ا ﺌﮭ دؤر‪ .‬ا‬ ‫ت‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫ٰ رپ‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫”‪“Renaissance in Europe‬‬
‫ان‬ ‫آ‬ ‫اب‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺋ ن آ ؟ ان‬ ‫رآ ‪،‬‬ ‫ﺋ ن دؤر ؟ ر‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬
‫ﮗﺌ ﺌﺊ ا ن ا‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ٰآ ‪،‬‬ ‫۽ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ح ﺌ ان ﺌص‬ ‫ﺌص ا‬
‫يﮭ‬ ‫ڏ‬ ‫و‪ُ ،‬ا‬ ‫داﺊ و‬ ‫ﮭ‬ ‫و ؟ ا ﺌن ا‬ ‫رپ ا ر ﺌﮗ ﮭ ﺋ ن دؤر‬
‫ﺌر ۾ رﮗ رپ ۾ ﺋ‬ ‫رپ‬ ‫و‪ .‬ا‬ ‫يﮭ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن و و ي اﮡ‬ ‫ﺊ َاڌَ ﺌ وع وارن ڏ ﺌ‬
‫و ﺋ ن ﺌﮗ ﮭ دؤر ‪ .‬ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌن ان دؤر‬ ‫ﺑ‬ ‫رپ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر‬
‫ﺌ‬ ‫ري ا ﺌ ات‬ ‫ﺑ ﺌن ُان ز ﺌ‬ ‫رپ‬ ‫رپ ۾ ﺌﮗ ﮭ ﺋ ن دؤر ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫يا ﺋ آ‬
‫ي ﺋ ‪ُ ،‬ا ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي اڳ‬ ‫ﺋ ن دؤر ‪ -‬۽ ا دؤر وع ﮙ ﺌن‬ ‫ﺌج ۾ ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ا ﺌ‬
‫ن ﮘ ن‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫رپ ۾ ﺌم وڏ ن ُا ن ن ن‪،‬‬ ‫ي ﺋ ‪ .‬ان يﮭ ۾ ﺌص ر‬ ‫ا ﺌﺊ ا‬ ‫ﺌر‬
‫ﺎ‬ ‫ﺌن‬ ‫‪ ،‬ان ۾ ۽‬ ‫و‬ ‫ﺎ ﺌرس‬ ‫ﺌ‪ .‬ا ﺌ ات ا ﮭ ز ﺌ ۾ ڏاڍا ڏ ﺌ‪ ،‬ا ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌر‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﮢﮙ وارو‬ ‫و ﺌت ﺌ‬ ‫و ﺌت وﺊ ۽ ُان‬ ‫ﺐ ﮭ‬ ‫۽ ﺌر ۾ وڏ ن ُا ن ن آ ن‪ .‬اﺐ‬
‫۽ دؤر ﺌن اڳ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح ﺌ ﮢﮙ وارو‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ت ﺌن‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫وڏو ﺌﺊ‬ ‫ا ﺐ‬
‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫۾ ﺌم ﮢﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺎ ﺋ ‪ ،‬ان ۾ ﺌم ﮢ ُا ُ‬ ‫‪ -‬رو )‪(Greeko-Roman‬‬ ‫ﺌ‬
‫و ڊ دؤر‪ ،‬رپ ا ي دؤر ﺌن‬ ‫ن ن‪ .‬ان ﺌن‬ ‫ن ن ن‬ ‫نﺊ‬ ‫و ۽ ن‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌ ا ا ﺌن‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫او ا دؤر ﺋ‬ ‫ﺌر‬ ‫”‪ ،“Age of Darkness‬رپ‬ ‫ر ‪،‬‬
‫ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫؟ ان ﺌ‬ ‫؟ ۽ ان دؤر ۾ ﺌ‬ ‫دؤر ‪ .‬ا دؤر ﺌر‬ ‫او ا ۽ ﺌر‬
‫آ ؟‬ ‫ﺋ ﺑ ي آ ان دؤر ا‬ ‫ن‬ ‫ﺐ وا‬ ‫ان‬ ‫ع ﮗﺌ ﺌﺊﮙ ﺌن اڳ وري آ‬
‫ﺋ ۽ ان‬ ‫يا‬ ‫ي ان دؤر‬ ‫ا ﺌن ان دؤر ﺐﺌري ۾ ﺑ‬ ‫ﺌڻ ﮗﺌ ﺌ ن ﺌ‪ .‬ان دؤر ﺌن اڳ ۾ ﺌ ؟‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫۾ ﺌ ﺌﺊ ۽‬ ‫او ا دؤر ۾ ‪ُ ،‬ا دؤر‬ ‫‪ ،‬ﮝ ﮝ اٺ ﺋ ﺌل رپ‬ ‫ڊ‬ ‫دؤر ۾ ﺌ ﺌ ؟‬
‫و ذر ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫ح م ﺐﮢﺌﺊﮙ‬ ‫ﺌج ذ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ و ي‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌﺊ ۽ ﺌﺊ‬
‫ا ﺋﺌ ا ﺌ ﮗﺌ ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ﺌدري‬ ‫ي ﺋ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ڏ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﮙ‬ ‫ﺐ‬ ‫‪.‬ا‬
‫ﮭ ﺐﺌري ۾ ُ ﺌכ ﮗﺌ ن ي‪ ،‬ﺐ رت‬ ‫ز‬ ‫آ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌل ر ادب ۽ ﺌ ي آ ‪ .‬ادب ۽ ﺌ يﮭ‬ ‫۾‬
‫ن ﮗﺌ ن ي‪ ،‬ت‬ ‫ا ﺌ‬ ‫روح ش ي‪،‬‬ ‫ر ڏي‪ ،‬ﺐ رت ا ﺌس ڏي‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﮗﺌ ن ي‪ ،‬ﺐ رت‬
‫ﺌن‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ا ي‪ ،‬ﺌدر ﺋ‬ ‫ُ‬ ‫ن ﺐ ﺌن ي ۽ ا ۾ وڌ‬ ‫ﮭ ن ُ ﺌ‬ ‫۽ز‬
‫وڏو ﺌ‬ ‫ر ﺌﺊ ن درا ا ﺌن‬ ‫ڙ ﺌ ﺌﺊ ن‪ ،‬ان ﺐ ﺌد ﺊ ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌﮘ ﺌ ۽‬ ‫فآ ‪.‬‬
‫ﺌن و ڏو آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌﺊ‬
‫ن ﺌ‬ ‫رن ۽‬ ‫ﺑ وٽ‬ ‫ﺌن در آ ‪.‬‬ ‫در ﺌﺊ‬ ‫ﺎ آ ‪ ،‬ﺌل ر و ۾‬ ‫د ﺌ۾‬
‫ﺌن ڏو آ ‪ .‬آزاد‬ ‫آ ۽ ا ﺌن ﺌﺊ‬ ‫ڏو‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌدر وري ا‬ ‫ﺌم آ ‪.‬‬
‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ڏو‬ ‫۾‬ ‫ﺋ‬ ‫رو ﮙ ﺌ ا ي ا ﺌم ڻ‬ ‫ا ﺌ ڏو‬ ‫و‪.‬‬ ‫ر و ڏو‬

‫۽ ُ‬ ‫ڏ ﺌو‬ ‫ﺌ ۽ ﺌدريﮭ‬ ‫ُا‬ ‫ﮭ ﺌ را ا ﺌر‬ ‫ز‬ ‫ُ ﺌن‬ ‫وري آ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬
‫ﮢ ش‬ ‫ر ﺋﺌ ﺌﮡ‬ ‫وٽ ا‬ ‫ا ﺌ ۽ ﺌﺊﺎ آ ‪.‬‬ ‫ﺌدري ي‪ .‬ﺌ ﺌڻ ا ز‬ ‫ﺐﺌري ۾‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌ ي ۾ ڏو وڌي و ا‪ .‬ادب ۽ آرٽ ﺌدر‬ ‫ن آزاد ن ڏﺐ ن‬ ‫ادب‪ ،‬آرٽ ۽‬ ‫ا‪،‬‬ ‫وڌ ڏو‬ ‫ﮙ ڏﺐ‬
‫ﺌ ﺋ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ادب‪ ،‬آرٽ ۽ ﺌ يﮭ ا ﺌزت ﺊ‬ ‫ﺌدري ﺌ ي‬ ‫ﺐ اﺐ ﺋﺌ‪ .‬ادب ۽ آرٽ‬
‫‪ .‬ان ز ﺌ ۾‬ ‫ﺊ‬ ‫ر ﮙ‬ ‫ز‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ُا وا ﺎ ا‬ ‫ا ﺌري آ ‪ ،‬ڏا‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ ﺌ‬
‫ن‪ .‬اڄ ﺐ ا ﺌن وڏي اب ۾ آ ن‪ .‬ا ﺌن وڏ ن‬ ‫ي‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺌج ڏ ان ا ﺌن ﺌن‬ ‫رپ‬ ‫ﺌﺐ ﺐ‬
‫۾ ﺋ‬ ‫ﺌن ُ‬ ‫ا اب ﺋﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن رپ‬ ‫ﺌر ن ﺌ ڏ ن‬
‫ﺌ واٽ ﺊ‬ ‫ي ڻ ﺌن ا‬ ‫ﺌڙڻ ﺌن ا ۽ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ز‬ ‫ا ﺌن وارا ا وڏا ا اف آ ‪.‬‬
‫ارون ﮢ ‪ ،‬ارون‬ ‫ُا ﺋ‬ ‫و‬ ‫ﺑ و ﺋ ﺋ ؟ ﺑ وا‬ ‫و‬ ‫ﺌڻ ۾ ا ف‬ ‫ي ﺋ ‪ .‬ﺌل ر ﺌﮡ‬
‫ﺐ ﺌش آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ڏو آ ؟‬ ‫ﺑ آ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺋ ﺌن وڙ ‪ .‬ا ڏ‬ ‫ان ‪،‬‬ ‫ﮢ‬
‫ﺑ آ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫اڏ‬ ‫و ُا ﺐ و و‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫و اُ ﺌر و و ۽‬ ‫ڏو‬
‫و ُا ﺌر‬ ‫اَ و‬ ‫۽ اب ۾ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺌل ﺌﮡ ان‬ ‫ڏ ﺌر و‪.‬‬ ‫ا آ ‪ ،‬ا ﺌڻ ﺊ ڏو ﮭ‬
‫و ‪ .‬ان‬ ‫و‬ ‫ﮙ ﺌم ز‬ ‫ار ﺐﺌزيﮭ‬ ‫ي‬ ‫و ‪،‬ا ﺐ و و ‪.‬ا ﮭ‬ ‫َ‬ ‫و و ۽‬
‫و‪.‬‬ ‫اﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ا رو ﺌ راز ا‬
‫ن آ ‪ ،‬ﺑﺎ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ن ن‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬درا ا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫نز‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌم وڏو‬ ‫ﺌڌن ڏ ‪ .‬آﺊ ن ﺌڻ ﺌڌن‬ ‫ﺌن ۾ ا‬ ‫ا ا آ ‪ .‬ﺌل ر‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫اآ ‪،‬‬
‫و و ا ﺋ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫و‪.‬‬ ‫ا ا ﺌق‬ ‫ﮘ‬ ‫آ ‪.‬ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌڌن ﺌ‬ ‫آ ﺌن‪ .‬د ﺌ ۾ ﺌن ڏ‬
‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫و‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫ڙن ۾ رس ﺌن د ﮘ و‬ ‫و و ﺌ ا ﺋ ﺌﺊ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫د ﮘ ي۾‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌ ڊش ﺐ ﺌ ! ُ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﺎ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫و‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ڏ ﺑ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫وٽ و‬ ‫‪ .‬ﺎ ﺌﮡ ‪،‬‬ ‫ﺌ ُ ﺌﺊ ﺌﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ن ُ ﺌﺊﮢ ن آ‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺎا آ ‪،‬‬ ‫‪ .‬ا ﺌن وٽ ڙ‬ ‫۾ ڙي ﺌ َ ِ ي ي ﺌﺊﮙ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن ﺐ ۾ آ ۽‬
‫ﺌ ڙ ﺌ ﺌﺊ ؟ ا‬ ‫ﺌ آﺊ آ ‪ُ ،‬ا ﺌﮡ‬ ‫ا؟‬ ‫ﺌل ۾ ﺌﮡ ا ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫و ﺌ آ ‪ .‬ﺑﺌس ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ر ﮢ ن ﮢ ن ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫رﺊ ﺐ‬ ‫ﺌ ن ۾ ﺌﺊﮙ ﺌ‬
‫ر ﺐ ا ﺋ آ ۽ ﺌر ﺐ‬ ‫ا ﺌن ﺌ ر‪ ،‬رو ﺌ ۽‬ ‫ﺌ ﺌر ﺐ ا ﺋ آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺋ آ ‪ ،‬ذاﺊ ﺌ ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬رو ﺌ ﺐ ا ﺋ آ ‪،‬‬
‫ﺌن ﺌم س ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫و ان‬ ‫س‬ ‫ﺌن ا‬ ‫اﺊ ﮭ ۾ و ؤ‬ ‫ان‬ ‫ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺌن‬
‫ي آ ‪ .‬ﺐ ا ﺋ آ ۽ َ ﺐ ا ﺋ آ ‪ .‬ﺌ ن‪ ،‬ادب ۽‬ ‫و وا ﺋ‬ ‫اج ۽ ﺑ‬ ‫ا آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ا ﺌن ﺌ‬ ‫כ ڏ ؤ ان ﺌ ﺑﺎ آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ا ﺌن ﺌر ۾‬ ‫ن‬
‫ي‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫وآ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌم ر ن ﺌ ﺐﺌﺐﺌ ا‬ ‫ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫اد ﺎ درو‬
‫ﺌ ﺌل ۾‪ ،‬ان ز‬ ‫ﺌن ان‬ ‫ي ‪ ،‬ان‬ ‫ڻ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫س‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ ﺑ ۾‬
‫ﺌ ر ا ﺌ ﮗﺌ ﺋ آ ‪ .‬و و‬ ‫۽‬ ‫ا آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ير ﺌ‬ ‫س כ ۽ ﺑﺎ‬ ‫ﺌڙن ۾ ور‬
‫ع‬ ‫ع آ ‪ ،‬ﺌﺊ و ﮙ و‬ ‫ن ن‪ .‬ا ا ﺌ ڊ‬ ‫ن ن‪ ،‬اﺊ‬ ‫ي آ ‪ .‬رپ ۾ ﺐ ا‬ ‫ﺌ‬
‫ﮭ‬ ‫ﺌכ‪ ،‬ﺑﺌ ﮭ ۽‬ ‫وو‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺌر‬ ‫و اب‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌن‪.‬‬ ‫ي آﺊ ن‬ ‫آ ‪ .‬ان‬
‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪،‬ذ‬ ‫رو ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫۽‬ ‫وارو دؤر‬
‫ﺌ‪ ،‬۽ ﺌدريﮭ‬ ‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ دؤر ‪،‬‬ ‫دؤر ‪ .‬ا ا و‬ ‫۽ ا‬
‫۾ ادب ۽ آرٽ ﺌﮡ ﮭ ﺌن اﺊ‬ ‫ي ا‬ ‫؟‬ ‫ﺌ‬ ‫ور ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﮭ ﺌ ا ﺌر‬ ‫ﺋﮙ ﺌ ۽ ز‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌن‬
‫ﮢ زور آ ‪ .‬ﺑﺎ؟‬ ‫ادب ۾ رو ﺌ‬ ‫و آ ﺌن‪،‬‬ ‫؟ ﺋ ﺌل ر آﺊ ن ﺐﺌر ﺐﺌر‬ ‫و ‪ .‬ﺌﮡ ا ﺌر ﺋ‬
‫زور‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ ﮢ ﺌﮛ رو ﺌ‬ ‫؟‬ ‫رو ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ )‪(Physical‬‬
‫ﺊ‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫ر ۾ ا ﺌ ﮗﺌ و آ‬ ‫ا‬ ‫ﺑ آ ۽‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬
‫آزادي ڏ ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ڏ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌ اﺊ ﮗﺌ‬ ‫ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ن ﺑ ون‬ ‫ﺌﮡ ا رو ﺌ‬ ‫‪.‬‬
‫ﺌن‪ .‬درا‬ ‫ي آﺊ ن ڏ‬ ‫ٰ ۾ رو ﺌ‬ ‫ڏ ‪ ،‬ا روا‬ ‫ان‬ ‫ﮭ ﺌ‬ ‫ﺌ ڏ ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ ز‬
‫ﺌم ۾ ﺌڻ ر ن‬ ‫۾ ﺌڻ ر ن ﺌ‪ ،‬رو‬ ‫و‬
‫ﺌم ۾ ﺌڻ ر ن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌج ۾ ﺌڻ ر ن ﺌ‪،‬‬ ‫ن ارن ﺌ ﺌن‬
‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ۾ ا ﺌ ﮗﺌ و آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌم ۾ ﺌڻ ر ن ﺌ‪ ،‬ان ۾ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫رن‬ ‫رن ۽‬ ‫ﺌ‪،‬‬
‫و آ ﺌن ِا ﺌ‬ ‫و آ ‪ .‬آﺊ ن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ﺊ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫آ‬
‫ن ﺌ‬ ‫ﺌزي آ‬ ‫ﺌزي آ ۽‬ ‫ن ﺌ ا‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺎ ﮗﺌ آ‬
‫ﺌزي‬ ‫آ‬ ‫ﺌزي ۽‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ڻ‬ ‫ُاﺐ ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫آ ‪.‬ا ۾ا ﺌ‬
‫ي‬ ‫ا ي ﮗﺌ‬ ‫ا ﺋ ﺋ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﮭ۾ا ﺌ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫را آ‬ ‫ﺌن درا‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ن ﺌ ُا‬ ‫ان‬
‫ا‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ ﺌن ﺑ ب ﮗ ڏ ﺌر‬ ‫ﺌ ي ۽ ﺌص ر‬ ‫‪ .‬ﺌل ر ا ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺑب ﺌ ﺎ‬ ‫ير آ‬ ‫ي ﺑ ﮗﺌ‬ ‫ي‪ ُ .‬ا‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ﺌ ﺂ ؟ ا ﺌ رﮗ ﺌ ي ڻ واري ڌﮡ ﮭ‬
‫ُان ا‬ ‫ر ُان ﺌ‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌر‬ ‫ِ‬
‫ﺌس‬‫ا‬ ‫۽ ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺑﺎ ان‬ ‫ي‬ ‫ﺋ‬
‫ا ﺐﺌري ۾ ﮗﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﮢ‪،‬‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ﺋ ﺋ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ﺌ ُ ۾ا ي‬ ‫ﺊ‬ ‫ا‬ ‫آ‬
‫ن‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺐ آ ا ﺌ ڏ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا ـﺂ آ‬ ‫ﺌ‪،‬‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌڻ ﺌﮡ ا ن‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫و ‪ ،‬ا ﺌن ا‬ ‫ن ا ‪ .‬ﺌﺊ ن وچ ﺌن ُ‬ ‫ن‬ ‫ن آ ‪ ،‬ﺌم‬
‫ﺌن ﺌن ا ﺌﺊ ن‬ ‫ي ﺌﺊ ن‪ُ .‬‬ ‫ڻ آ ن اُ‬ ‫ﺑ ون‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ا‬ ‫آ ‪.‬‬
‫آ ﺌ ـﺂ آ ؟ ان‬ ‫ﺑب‬ ‫ﺌري ي و ﺌ‪ .‬ﺌن ﮗ ڏ ﺌر‬ ‫ﺑ ب ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺌ ن ِ وﺐ آ ا‬
‫ي ا‬ ‫ان او ا دؤر ۾ رپ ا ر ﺌ ي ۽‬ ‫ﺎا آ‬ ‫ٰآ ‪ .‬ڻ‬ ‫ﺌﺊ ن ر آ ‪ .‬ﮗﺌ ذو‬ ‫۾ﺋ‬
‫ﮙ‬ ‫כ ‪ .‬ﺌﮡ ﺌن‬ ‫م و ﺌ‪ .‬ﺌﮡ ۾ ف و‬ ‫ﺌذ‬ ‫ﺌ روح م و ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫وﺊ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫۾ ﺌ‬
‫اؤج اڄ‬ ‫‪ .‬رپ‬ ‫ي‬ ‫رﺐ‬ ‫ان‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐﺐ‬ ‫رن ۽ رو‬ ‫اﺊ وﺊ ‪ .‬ا ي‬
‫ا‪ ،‬ا ۾‬ ‫ﮘ ” ﺌري“‬ ‫ﺌ ا ‪ ،‬رﮗ‬ ‫ﺌن‬ ‫اڄ ا ادي ر ا ي‬ ‫آ ۽‬
‫ي‬ ‫رو ۾ ﺑ‬ ‫ﺌﮡ ان‬ ‫ﺌر ۾ ا ا ﮢﺌ ا ﺌ ڏ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ن آ ‪ ،‬درا‬ ‫ا ن‬
‫ﺌ ن‪،‬‬ ‫و ﺌﮡ‬ ‫و ا ﺋﺌ‪ ،‬در ﺌرون ﮘ ن ن‪ ،‬ن ﺌ ي ا و ا ﺋﺌ ۽‬ ‫آ ‪ .‬ﺐﺌد ﺌ‬
‫ﺌم ﮗﺌ‬ ‫نڏ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺋ ۽ ن‬ ‫ڏ ‪ ،‬نڏ ‪،‬‬ ‫ﺌر ‪ ....‬ﺌن ان دؤر ﺌ ﺌول‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ش ا‬ ‫ﺌن ﺌڙﺐﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ﺐﺌ ﺌڙﺐﺌ ﺋﺌ ۽ ﺌﮡ‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺊ ‪ ُ ،‬ﺌ۽ ِ ﺌ ﺌ ر‬ ‫ي ﺐ ﺌ‬ ‫ِ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬
‫۾ ادب ۽ آرٽ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌن ڏ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ‬ ‫وﺊ ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا ﺌ ا ي ﺌم ﮗﺌ‬
‫۾‬ ‫و ن۽‬ ‫اﺊ‬ ‫ي ﺌ ن‬ ‫۽‬ ‫ر ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ﺌن ذ‬ ‫ﺊ‬ ‫۽‬ ‫را ﺌ ﺌ‬ ‫و ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ ۾ ذ‬ ‫ﺌن‬
‫ڏپ ڏ ﺋ ر ن و ن‪.‬‬ ‫۾ ُا َ ُ‬ ‫ا‬ ‫يڊ‬
‫؟ا‬ ‫؟‬ ‫؟‬ ‫ال ُا ﺌرڻ آ ‪ ،‬ﺌ؟ ؟ ﺋ ؟‬ ‫راﮡ‬ ‫ﺐ ﺌدي ۽‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ال آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫و آ ‪ .‬ان ۾‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌدي ال آ ‪.‬‬
‫ﺑ آ ‪.‬ڏ‬ ‫رن‬ ‫ﺌن (‬ ‫و ) ﺌن ڊ ﮗﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ نآ وآ ‪،‬ا ﮭ‬ ‫ا ﺌ ات‬
‫ان ﮗﺌ‬ ‫آ ان ا‬ ‫ﺐ‬ ‫۾‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ان‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫و ﺐ آﺊ ن وڏي ر ﺌ‬
‫رو‬ ‫ﮗﺌ در آ ﺌ ؟‬ ‫ُ‬ ‫ڏ ﺑ آ‬ ‫د ﺌ ۾ رﮗ ا‬ ‫يآ‬
‫ﺐ ﺌ ال ڻ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌري ‪ ،‬۽‬ ‫ﺐﺌري ۾ ال ڻ‬ ‫ِا‬ ‫ﺌل ا آ‬ ‫ي؟ ان‬ ‫ﺌم ۾ ﺌ‬
‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ ل ي ۽ ان ﺌن‬ ‫ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌڻ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺑل‬ ‫ﺌڻ ڻ‬ ‫‪،‬ﺐ ﺌ‬
‫ﮗﺌ ﺋ ‪ ،‬آ‬ ‫ﺎ ا ر ا ﺌ روا ﺌ رو ﺌم‬ ‫آ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌڻ ۽ ﺐ ا ﺌديﮭ‬ ‫ان‬
‫۽ روح ا آ ‪ .‬ﮗﺌ‬ ‫َ ُ ا آ ‪ُ ،‬ان‬ ‫ﺌ ا آ ‪ُ ،‬ان‬ ‫و ‪ُ .‬ان‬ ‫ال‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۽ر ي‬
‫۽ ﺌ‬ ‫اد ﺎ‪ ،‬آر‬ ‫اب رپ ا ر ‪،‬‬ ‫اﺊ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ‪ ،‬ن ﺌن ﮗﺌ‬ ‫آ ﺌ ‪،‬ا ڏ ﮙ ﺌ‬
‫و؟‬ ‫ﺌن‬ ‫ي ﺋ‬ ‫دار ادا‬ ‫ﺐ‬ ‫ُا ﺊ‬ ‫و ۽‬ ‫و ا ﺌ رو ﺌل ۾ و‬ ‫ﮗﺌ‬
‫و ‪ .‬ان‬ ‫ﺌن رو ي ﮢ‬ ‫ي‪ ،‬ان‬ ‫ر ۾ ﮗﺌ‬ ‫۾‪ ،‬ﺑ ۾‪ ،‬ا ﺌري ۾ ۽ رو ﺌ‬ ‫اد ﺎ ۽ آر‬
‫و )‪ (Direct‬ال ي ‪ ،‬ا ا ﺋ‬ ‫ا ي ‪،‬‬ ‫ڙي ا ﺌر ﺌ ُ‬ ‫را‬ ‫ﺌ ﺌن ا ﺌ ي ۽‬ ‫۾ وڌ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌج وٽ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫رپ‬ ‫ا‬ ‫و ۽ ان ز ﺌ ۾‬ ‫ﺐ ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ي ﺌ؟‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌ وٽ ‪.‬‬
‫س‪ ،‬ا ﮭ‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ ار‬ ‫آ ي وڏو‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﮭ روا‬ ‫ان ز ﺌ ﺌن اڳ ﺌ‬
‫ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ي ﺌ‪ ،‬ن ﺌ‬ ‫ﺐ ﮭ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫ﺌل ا‬
‫ي ُ ِ ﺐﮢ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫وچ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫س‬ ‫ﺌ ﺌ‪ِ ،‬ا‬ ‫س‬ ‫ا‬
‫و ﺌ‪ .‬اﺐ ا‬ ‫ﺌج ان ﺌن وم ر‬ ‫ﺎ ۽ ﺌﺊ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ وٽ ا و ۽ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬
‫ي ‪ .‬ا ﺋ ﺌ ﺐ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ي وڏا‬ ‫۽ا‬
‫ا ﺋﺌ‪ ،‬وڏا‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺐ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ ي ﺐ‬ ‫ﺌدان ﺐ ﺋﺌ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺐ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ر ﺌ ان ﺐ ﺋﺌ‪ ،‬ﺑ ﺌت دان ﺐ ﺋﺌ‪،‬‬
‫ي‬ ‫ﺌ ۾ا‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ُا ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﮢﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺋﺌ‪،‬‬
‫ﺌﺊ‬ ‫د ۽ رپ‬ ‫ﺌ وٽ‬ ‫ان ُان او ا دؤر ۾ ﺐ‬ ‫ب ﺐ ﺌ ﺋﺌ‪ .‬آﺊ ن ڻ ا‬ ‫ب ‪.‬‬
‫ﺌن وم و ﺌ‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح ﺌﺊ آ ‪ ،‬اُن ز ﺌ ۾‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ا ( و‬ ‫ﺎ )ا‬ ‫ي ڙي ر‬ ‫ﺌج ۽ ا‬
‫ﺌ آ ‪ ،‬ن‬ ‫ر ﺌ ان آ ‪،‬‬ ‫و ﺌﮡ‬ ‫ي ﺐﺌﺐﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋﺌ‬ ‫ﺑﺌ ا ا اﮗ وڌ‬
‫ﺌن اُ ي اُ ي ا و‬ ‫ﺑﺌ ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ﺌ آ ‪،‬ا ﺋ‬ ‫آ ﺌ‬
‫ﺑ ۾ ور ﺌﺊ و آ ‪ .‬ان ز ﺌ ۾ ﺌﮗ ﺌ ﺊ ﺌﮡ‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌ آ ‪ُ ،‬ا ۾ در ﺐ ي آ ۽ اڄ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺌ ا ﺋ ‪ ،‬ﺌم ﮢﺌ‬ ‫ا ﺋﺌ‪ .‬اﺐ ِ‬ ‫ا ﺋﺌ ﺌ ﺐ‬ ‫ا ﺋﺌ‪َ ِ ،‬ﺎ ﺌ ﺌ ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ر ﺌ ان ﺐ‬ ‫ﺐ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫تا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ رازي ﺐ ا ﺋ ‪ ،‬ا ﺌراﺐ ا ﺋ ‪ُ .‬ان دؤر ۾ ُا‬ ‫ﺌﮡ ا ﺋ ﺋﺌ‪ .‬ا‬
‫ﮙ‬ ‫دو ‪،‬‬ ‫س‬ ‫۾ ‪ ،‬ان و‬ ‫ﺌ ۾آ يڏ‬ ‫ات‬ ‫ﺌن ر ﺌ ان‬ ‫ر وا آ‬
‫ﺌ‬ ‫رم‬ ‫ﮙ آ ‪ .‬ن وچ ۾ ر ﺌ ﮭ‬ ‫ات ۾ آ ۽ ُ‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫ر ﺌ ان ‪،‬‬

‫‪ ” ،‬ﺌﮡ ن‬ ‫؟“ ُ‬ ‫‪،‬‬ ‫رم‬ ‫‪ ” ،‬ﺌ ُا‬ ‫ڏ ي ﺌﺊ‬ ‫ڙ ‪ُ .‬‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫ﺐ‬
‫‪ ”،‬ن ﺌ‬ ‫ي ۽ ﺌﺊ‬ ‫ان‬ ‫ي ورت!“ ن ﺌ‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ات‬ ‫ﮙ‬ ‫رم‬ ‫‪،‬‬
‫ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ر ِا رو ﺌ ﺋﺌ‪ .‬ﺌن ۾ وڏا‬ ‫؟“‬ ‫و‬ ‫ان ان رم‬ ‫ان‪ ،‬ا ﺌﮡ‬ ‫آﺊ ن ﺌ‬
‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫‪،‬ز‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫‪،‬ڊ‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫و‬ ‫ر‪ ،‬ا‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد ﮙ ر ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬
‫‪ِ .‬ا ﺌ اط ﺌن ﮢ آﮗﺌ دؤر ﮗﺌ آ ۽‬ ‫ﺌﮡ وڏو‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫وڏو‬ ‫رث و ه‪ .‬ا‬
‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ن ۽ ار ﮭ ا‬ ‫۾ اط‪ ،‬ا‬ ‫ا ﺌن و و آ‬ ‫ُان دؤر‬
‫‪ .‬ﺎ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌر‬ ‫ا ا‬ ‫اآ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋﺌ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌڻ ﺌ ﺋ ن‬
‫و وآ ‪.‬‬ ‫)‪ (Naturalist Philosophy‬دؤر‬ ‫ع ت ۽ ﺌﺊ ﺌت ﺐﺌﺐ ﺋﺌ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫اڳ‬
‫ﺌن‬ ‫ا ﺌن ڏا ﺌ آ ن ۽ ا‬ ‫ا‬ ‫ُا ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ آ ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد ﮙ ر ﺌ‪ .‬وچ ۾‬ ‫ي ﺌﺊ‬ ‫ان دؤر‬
‫ﺌ‬ ‫اط ﺌ‬ ‫و وآ‬ ‫ﺋ ن دؤر آ و‪ .‬ان ي‬ ‫ﺌت ۽ ﺌ‬ ‫ﺋﺌ‪ ُ .‬اط ا‬ ‫ور‬ ‫ﮢﺌ‬
‫وﺊ ۽‬ ‫ﺌﺊ ﺐ ﺌﮗ ﮭ ح رپ ا ر ﺌ‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ﺌن ر‬ ‫۽ ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌد وڌا‬
‫ع ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ا ﺌدر‬ ‫ﺋ‬ ‫۽ ﺌﺐ ﺋ‬ ‫ا ر ﺌﺐ ﺋ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ُا ﺌ‬ ‫ﺐ ا ا ﺌر‬ ‫ﺌﺐ ﺋ ‪ .‬د رو ِا ﺌﺊ‬ ‫ان ي ِا ﺌﺊ د ﺌ ۾‬ ‫ﺐﺌري ۾ ﺑ آ‬ ‫رو ِا ﺌﺊ‬
‫ي‬ ‫ا ﺌ ان ﺐﺌري ۾‬ ‫وم ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫‪ .‬رو ا ﺌﺊ ﺐ ا ﮭ‬ ‫چ‬ ‫‪ .‬ا ا ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ﺌب ﺋ‬
‫آ ‪ .‬ﺐﺌ‬ ‫؟ ا ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ﺊ آ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺌ و ؟ ﺌدر ۽ چ‬ ‫ﺌ ي‬
‫ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ آ ﺌﺊ ا‬ ‫‪ .‬رو ا ﺌﺊ‬ ‫ﺋ و‬ ‫ﺋ‬ ‫او ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫رﺌ‬
‫ﺌﮡ ﺌ ۽ ؟‬ ‫ﺌم و‪.‬‬ ‫آزاد ي ڏﺐ‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫ِا ﺌ چ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ي ر ا و‪ ،‬چ ا ﺌ ﮜ ﮭ ح‬ ‫ا و‪ ،‬ﺌ ي ا ي‪ ،‬ادب ۽ آرٽ ا و‪ ،‬ﺌ ي ۽ ام ۾‬ ‫۾ ﺋ و ا‪،‬‬
‫ﺌم ﺐ و ﺊ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ﺐ و‪ .‬ن ا‬ ‫ن ﮘ ﮭ ِا ﺌ‬ ‫و؟‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﺑ ﺋ ان‬
‫ﺌ د ﺌ‬ ‫‪ُ .‬ان ز ﺌ ۾ رپ ﺌ ر‬ ‫ﮙ‬ ‫۾و‬ ‫ر‬ ‫رپ‬ ‫يآ‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬اڄ ا ﺌن‬
‫ن‪.‬‬ ‫ا‬ ‫چ ن ﺌ چ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ن اﺐ اﺊ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺋﺌ‪ .‬ﮢ ن ﺊ‬ ‫ﺌن ﺌ ۾ ل‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌج ۾ ادب ۽ ﺌ ي ﺐ ﺐ‬ ‫ي ‪ ،‬ﺌ ي ۾ ﺋ ‪ ،‬آرٽ ي ‪ ،‬ادب ۾ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ي ‪،‬‬
‫و اُ ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌل ۾ ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌﺊ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬
‫ا ﺌا‬ ‫ﺌم اُ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ن ﺌڻ ۾ ﮗ‬ ‫ا؟ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌم ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي؟ ۽ ﺌﮡ‬
‫ي‪ ،‬ا‬ ‫۾‬ ‫ﺑ آﺊ‬ ‫ن ﺌڻ ۾ زم وم آ ‪ ،‬ا ﺋ آ‬ ‫ا؟ ا ﺋ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫دؤر ۾ ا ﺌ ﺐ ﺌم ي ۽ ﺌ ر ‪.‬‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ ﺌ ُا‬ ‫رپ ا ر‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺑﺌ‬
‫ﺊ ۽ ﺌ ﺐ ﺌدري‪ِ ،‬ا ﺌ ﺐ ﺌﮡ ﮭ ۾ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺋ ﺌن‬ ‫ن‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ ﺐ آ ‪.‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ا ﺊ‬ ‫ا‬
‫وﺊ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫او ﺐ‬ ‫ر ۽‬ ‫وﺊ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫او ﺐ‬ ‫۾ ﺌج ۾‬ ‫ان‬ ‫ﮗﺌ آ ‪،‬‬
‫ي ا ﺌن ﺋ ن ﺌ ا‬ ‫وﺊ ‪ .‬ان‬ ‫ر ﺌر ﺌم ُ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫وﺊ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ر اؤ ﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬
‫‪ ،‬ﺌ ﺌ ‪،‬‬ ‫دؤر ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫دؤر آ ا‬ ‫رپ ۾‬ ‫دؤر ﺌن‬ ‫ﮭ‬ ‫او ا ن دؤر ‪ .‬ا‬ ‫دؤر‬
‫رن دؤر ‪.‬‬ ‫‪ ،‬رو ۽‬
‫ﮢ‪،‬‬ ‫رو ۽‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ن آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫و آ ‪ ،‬ن ُا‬ ‫۾ا ﺋ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫ﺌر ۾ ا ﺋ ﺊ‬
‫ﺑ ۾اﺋ‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫ا ب ۽ رد ا ب ا ا آ ‪ ،‬ﺌر ۾ ُاﺐ ﺌﺊ ﺌ ﺌد ﺌ‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫وري رد ۾ ن ن ا‬
‫۽‬ ‫۾ و‬ ‫۾ ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬آرٽ ۾ ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺑ ۾ ﺐ ا ﺋ آ ‪،‬‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌﺊ ۾ ﺐ ا ﺋ‬
‫ي‬ ‫و ي‪ .‬ان‬ ‫ﺌر ﺐ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫۽ َِ‬
‫رد‬ ‫ن‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌ ﺌﮭ ﺌڻ ۾‬ ‫و‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ن ۽ ﺌﺊ‬ ‫ن زﺐ د‬ ‫ﺋ ۽ رو آ ‪ .‬ض‬ ‫ﮭ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫رد ﮙ ﺐ ش ﮙ ﺐ‬ ‫ِ‬
‫وﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌر ﮭ ﺑﺌ‬ ‫ن ﺌﮡ ﺐ ش و‬ ‫رو ر‬ ‫نو‬ ‫ﺌري ﺋ‬ ‫ان ﺌن وڌ‬ ‫و‬
‫و‬ ‫‪ ،‬ان ﺌن ﮢ ُا َ ﺌﺊ ﺊ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﮡ ﮗﺌ آ ‪ِ ،‬ا ُان‬ ‫۽ﺐ‬ ‫ا ﺌ‬
‫لآ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫‪ .‬ت۽ز‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ﺐ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺑ آ‬ ‫و ﺐ ﺌد ۽ ﺌن‬ ‫ي‪ ،‬ا درا ان ﺋ دؤر‬ ‫ڏ‬
‫ﺐ ﺋ ‪،‬‬ ‫ا؟‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ز ﺌ ۾ ان ﮗﺌ ﺌن ﺐ ﺌز‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ٰا ا‬ ‫ﺌ ﺌﮡ ‪،‬‬
‫ﺌﺊ ن‪ .‬اڳ ۾ ﺑ ن ﺌم‬ ‫ﺋ ي ﺐﺌ ۾ و‬ ‫ﺐﺌ ۾ ﺌڙي ﺌﺊ ن‪ ،‬ان‬ ‫ا ر ﺌ‪ .‬ﺌﺊ ان ﺐ و‬ ‫ا‬
‫ﮗﺌ ﺐ‬ ‫ﺌﺊ ن؟ آﺊ ن‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫ڏ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫‪ .‬ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ري وڃ‪،‬‬
‫ﺋ دؤر‬ ‫رپ‬ ‫‪ِ .‬ا‬ ‫‪ُ ،‬ا ا‬ ‫ﺊ دؤر ۾‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن رپ ان‬
‫ڌ ا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫وو و ‪.‬ز‬ ‫‪.‬‬ ‫رو כ ﺌﮡ‬ ‫ﺌٽ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ان‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌد ۽‬
‫رآ‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫۽ ﺌا ﺊ‬ ‫ﺌﺊ ‪ .‬ﺌ ن ﮙ ﺌ ﺌﺊ ‪،‬‬
‫‪،‬‬ ‫ا و ﺐﺌد ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫رو‬ ‫ﮭ‬ ‫۽ ﺐ ز‬ ‫ي‬ ‫ﮭ۾ ﺐ‬ ‫ز‬
‫۾آ ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ڌ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ﮙو ا‬ ‫و ‪،‬ڊ ن و‬ ‫ڌ ا‬
‫ﺌب آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫سآ‬ ‫ﺋ ‪ .‬رو‬ ‫ﺌن آ ‪ .‬ﺌزو ن رو‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬۽ ا ﺋ ا‬
‫و‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ﺌب آ ‪ .‬ان ۾ ُ‬ ‫اف‪ .‬ﺌم ڏ ۽ ڏاڍو زﺐ د‬ ‫َ‬ ‫ٰا‬ ‫“آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ”‬
‫ڌ ا‬ ‫ﺌن ﺌ؟‬ ‫۾ ا ي ﺋ‬ ‫ﺌن؟ ﮗﺌ‬ ‫آﺊ ن ﺌ‬ ‫ر و‬ ‫اﺊ دل ۾ ُ‬ ‫ن‬ ‫ﺋ‬
‫ڻ وع‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ري وﺊ ‪،‬‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺌ؟ ا ﺋ‬ ‫آﺊ‬ ‫۾ ﮗﺌ‬ ‫و ﺋ ‪.‬‬
‫آ ‪.‬‬ ‫رو‬ ‫ڻ وع‬ ‫ﺌن ﺌ؟ ﺌﮡ اﮗ‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺋ ز‬ ‫ﺑ ﺊ‬ ‫آ ‪ .‬ن‬
‫۾‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ ﺊ‬ ‫ﺌﮡ آ ﺌن‪ .‬ا ﺌ‬ ‫آ ﺌن‪ .‬آﺊ ن ِ‬ ‫ﺌن‬ ‫و ﺋ‬ ‫دل ۾ ان ۽ ِ‬ ‫ا‬
‫۾ ا و‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌٽ ﺌن ﺐ ا ﺋ ‪ُ .‬‬ ‫ﺌن و آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ﺌ؟ ا ﺋ ا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ز‬ ‫آﺊ آ‬
‫ُ ڏاڍو وﮡ و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ت‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫۽ ُ‬ ‫و ‪ ،‬ﺌم ﺌس‪ ،‬ت‬ ‫ي ﺌ؟ ﺐ‬
‫ﺌ ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫ي ﺌﺊ ڏ ﺌﺊ ۽ ن ﺌ ا ﺌ ا ڏ ﺌرن‬ ‫ا‬ ‫ڏا‬ ‫ﮭ‬ ‫‪.‬ز‬ ‫‪ .‬ﺌ اد ﺎ وع ۾‬
‫س ﺌن و آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﮭ‬ ‫ﺌرن‬ ‫‪ .‬ان ﺌﺊ ﮭ ﺌ را ‪ .‬ﺌﮡ را‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌﺊ ﮭ‬ ‫‪.‬‬ ‫ًﺌ ڏا ﺌﮡ‬ ‫‪،‬۽‬ ‫‪ ِ ،‬و ﺌﮡ‬ ‫ي ﺌ؟ ﺌس ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫۾ ا و و ‪ .‬ﺐﺌد ﺌ ﺌﮡ‬
‫‪،‬‬ ‫دل ﺐﺌد ﺌ ﺋ ‪ ،‬ﺌ اﮡ دل اﮗ ﺊ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫و ‪ .‬اﮗ ﺊ‬ ‫ﺌٽ ﺌ‬ ‫ا وا‬
‫را ا‬ ‫‪.‬‬ ‫ڙ ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ﺌڻ ﺌر‬ ‫ُ‬ ‫ﺌس‬ ‫ﺐ ‪ ،‬رﮗ ُ‬ ‫‪ ،‬ت‬ ‫ن ﺐ اﮗ ﺊ ا ن‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌ يﮭ ۾ ُ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺌ يﮭ ﺌن‬ ‫و ۽ رﮗ ﺌ ي‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ي‬ ‫ﮢ ڍ‬

‫ا ﺌ آ ‪ ،‬ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ا و وڏو ﺌ ﺐ آ ‪ ،‬ﺋ ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ڙي‬ ‫ﺌ‬ ‫اور‬ ‫؟ ﺋ‬
‫ان‬ ‫ﺌ‬ ‫وڌ آ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌڊل ن ﺌرون ﺐ ن آ ‪ .‬ان ا‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌل ﺌﮡ زﺐ د‬ ‫ا‬
‫ﺌل‬ ‫ن ﺌ و ا وڌ آ ‪ ،‬ان ۾ وڌ‬ ‫ﺌز‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌز ﺋ زﺐ د‬ ‫وڌ آ ؟ اﺊ‬ ‫ا‬
‫ﺌب آ ‪ ،‬ن وٽ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ي آ ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌل آ ؟ ﺌر ۾‬ ‫آ ﺌ ۾ وڌ‬
‫ن‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ڏ‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ﺐ آ ‪ ،‬ان ﺌ آ ”‪ . “First Time it Happened‬ان ۾ ڏ‬
‫ﺌل ﺐ ا آ‬ ‫ﺌٽ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫و ﺌر ۾ ﺋ ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬۽ ﺌن ﺎ ۾ ﺋ و ؤ‬
‫ﺌ۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬ت ﺌ‪،‬‬ ‫و وري ُ‬ ‫ن ﺌﮡ‬ ‫ﺌج ا ر‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ر‬ ‫ان او ا دؤر ﺌن‬
‫ي ﺋ ‪ ،‬۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن ت‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺌٽ‬ ‫‪.‬‬ ‫وﮡ و ﺊ‬ ‫ُ‬ ‫م ڻ وع ﺌ‪.‬‬ ‫ﺑ ﺌ‬
‫۾‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ي‪،‬‬ ‫ا ﺐ اس آ ‪.‬‬ ‫اڌ ۾ ي ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫و س‪ .‬ﺌ ن‬ ‫ﺌن ﺐ ﮘﺌ‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﮭ۾ ﺌ‬ ‫۾ ﺌﮡ‬ ‫وً‬ ‫روز و ‪.‬‬ ‫و ق و؟ ُا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫َو‬ ‫وَ ‪.‬‬
‫ارد د َ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ذ ۽ رو ﺌ رڻ و‬ ‫ﺌج ا ر‬ ‫‪ .‬ر‬ ‫و ﺊ‬ ‫ُا‬
‫۽‬ ‫آڏو رﮗ ﺌدري ُ ﺑ ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ﺌ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫سﺊ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ر ُ اﺊ‬ ‫ﺌل‪َ ،‬‬
‫ان وڏو ا‬ ‫م ُ ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌٽ ﺌ‬ ‫ﺌ روح ڏ ﺌ ﺌ‪.‬‬ ‫ِ َ ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ‪ .‬چ‬ ‫چﺐ‬ ‫ﺌﺊﮙ‬
‫زﺐ د‬ ‫ﺌٽ‬ ‫ﺐ ﺋ ‪،‬۽‬ ‫ﺌ ﺋ ‪ ُ،‬ي ﺌ ﺋ ‪.‬‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌن ﺌﮡ ا ي‬ ‫ڻ وع و ‪.‬‬
‫ﺌﮡ‬ ‫و وآ ‪.‬‬ ‫ود ر‬ ‫ي‪ ،‬ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪ .‬د ﺌ ۾‬ ‫ا‬
‫ﺌم‬ ‫يا‬ ‫و؟ ان‬ ‫و ﺑ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ا وڌ ا؟ ان ۾‬ ‫و و‪ ،‬ان ﺌ ﺌل‬ ‫اري ي‬ ‫ص داﺊ ي ۾ ﺌ‬
‫۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ ل َ ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌ ل ﺑ‬ ‫ي‪ ،‬۽‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وﺐ‬ ‫وس ۾‬ ‫ََ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫وري آ‬
‫ﺌل ا ‪،‬‬ ‫ا ر‬ ‫ﺋ‬ ‫ي‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ڏ ‪،‬‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺌن ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬
‫و‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ز‬ ‫ڻ ﺌم وري آ ‪ .‬ﺌﺊ ﮭ‬ ‫‪.‬‬ ‫ان ُا ﺌ‬ ‫ُا ﺌ ا ۽‬ ‫ا ر‬
‫ﺋ‬ ‫و ﺌت و‬ ‫)‪1334‬ع( ۾ ﺌﺊ ۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌٽ ﺐ ﺌم ﮢﺌ ۽ وڏا‬ ‫‪.‬‬
‫ﺌب‬ ‫ڏ ﮙآ ﺌ‬ ‫و ﺐ رت ت ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن راﺊ س‬ ‫)‪1374‬ع( ۾ ‪.‬‬
‫تآ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪.‬ا‬ ‫تﺐ ا ﺋ‬ ‫ﺌر‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ُ‬
‫ٰ‬ ‫ﺐ ﺌ ﺐ‬ ‫ﮭ آ ي ﺌ ﮢ ‪.‬ز‬ ‫ان وڙ ي ز‬ ‫ﺌن‬ ‫ي ﺌ ر‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫۾‬
‫َٰ۽‬ ‫و ﺐﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ؟ ت ي ﺌﮗ‬ ‫۽ز‬ ‫ٰ ڏﺊ‬ ‫ي‬ ‫ان‬ ‫آ‬
‫ﺌ ۽ ﺌ ڏ ﺋ و ﺌ‪،‬‬ ‫ان‬ ‫و ‪،‬‬ ‫و۽‬ ‫ي۾‬ ‫ز‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ﺌر‬ ‫ﺐﮢﺌﺊ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫‪.‬‬ ‫ڏ وآ ‪،‬ا ﺋ‬ ‫رو‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﮭ َ‬ ‫آرام‬ ‫آﺌ‬
‫و‪ ،‬ﺋ ن ﺌن ﺌن ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫۾ ا ﺋ و ﺌت وﺊ ‪ُ .‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌٽ ﺐ‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬
‫ن ﮗﺌ ن ن‪،‬‬ ‫ن ﮗﺌ ن ن‪،‬‬ ‫ن ﮗﺌ ن ن‪ ،‬ﺑ‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ ُ‬ ‫اُ ﺌ ﺌ ي ﺋ‬ ‫ﺋ‬
‫ع ن ُا‬ ‫ﺌج ا ر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮗﺌ ن‬ ‫ﺑ ب ن ﮗﺌ ن ن‪ ،‬ت ن‪ ،‬ﺌر ن ﮗﺌ ن ن‪،‬‬
‫ي‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫را‬ ‫و ‪،‬‬ ‫و ‪ ،‬دا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ن‬ ‫ا ﺌ ﺌ ﺌر ﺐ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌ ۽‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ ن ۽‬
‫و‬ ‫دار ﺌ ‪،‬‬ ‫ا ﺌد ﺌﺊ ‪ .‬ا ڏي ‪ ،‬ﺑ ﺐﺌ ڏي ‪ ،‬ﮡ ڏي ‪ ،‬ﮡ دو ڏي ‪،‬‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌرو ور ‪.‬‬ ‫ُان ز ﺌ ۾‬ ‫و ‪ .‬درا‬ ‫۾‬ ‫ي ﺋ ﺌ‬ ‫ﮡ‬ ‫ﮘ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫‪.‬‬

‫ﺑ‬ ‫ا از ﺌن ﮗﺌ‬ ‫۾۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ي‬ ‫ِ ي ﮗﺌ‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌر ‪ ،‬آر‬
‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐ” “ ﺌ‬ ‫ن و ن‪ ،‬ا‬ ‫ز ﺌ ۾ ﺌڻ وٽ ﺌﮡ ن ﮢ ن‬ ‫ا ﺌ و ي‪ .‬ﺋ ون‬
‫‪،‬‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬و ﮙ ڏ‬ ‫ز ﺌ ۾ ا ﺑﺌرون‪ ،‬ر ﺌ‬ ‫آ ؟ ﮢ ﺌﮛ ا ﺐ ﺑﺎ آ‬ ‫ﺌﮡ ن‬ ‫اڄ ا‬
‫ﺋ‬ ‫و ﺌ آ ا ﺌر ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫و ‪ .‬ﺌﮡ ﺌﮡ ﮭ وري وڌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ۾ ﺌﮡ ﮗﺌ و‬
‫ﺌج وڏي ﺌ ڏ ‪ ،‬وڏو ُا ﺌ‬ ‫ي ُا ﺌ‬ ‫ﺌن وم‪ ،‬ﺐ ۽‬ ‫ي‬ ‫ا ‪،‬‬ ‫۽ ُا ﺌر‬ ‫ﺌٽ‬ ‫‪.‬‬
‫ﺌ آ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ي اُ َ ُ َ ‪ ،‬روا ا از ﺌن ﺌج ۾ وع وﺊ ‪ .‬ان‬ ‫ڏ ۽‬
‫ﺋ‬ ‫و ؟ ﺋ ن ﮗﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ڻ‬ ‫ﺑ ون‬ ‫ﺌٽ ا‬ ‫ر ‪ ،‬آ‬ ‫ا ﺋ ﺌل ي ﺐ ﺐ‬
‫ﺌ ا ﺌراداري ﺋ ‪،‬‬ ‫ن ن‪ ،‬ان ي رپ ا ر ا ﺌ چ ۽ ﺌدريﮭ‬ ‫ن ن‬ ‫يﮭ واري ُان ۾ ا‬
‫۾‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺋ ‪ُ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ن رو ﺌ آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ۽ذ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫ا ر ي ۽ وכ و‬ ‫ﺌم ﺐ‬ ‫ن آ ‪ِ .‬ا‬ ‫ي ر ن‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ور‬ ‫ا رﺊ ا ر‬
‫و ‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح‪ ،‬ﺌﮗ ﮭ يﮭ ۾‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌٽ ﮗﺌ‬ ‫۽‬ ‫ڻ ا و َ ُ ر‬ ‫ﺐ دا‬ ‫ان ۾ ا‬
‫‪،‬‬ ‫ﺐ اد ﺎ ۽ ُ ﺐ ﮝ ﮝ ﺌﮗ‬ ‫ﺌٽ وا ﺊ ﺐُ‬ ‫‪.‬‬ ‫ا ‪ ،‬ان ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫ا ﮭ۾‬
‫ﮗﺌ‬ ‫س ‪،‬‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ ُ .‬ﮗﺌ‬ ‫ﺌٽ ادب‬
‫ﺌم‬ ‫ﺌڙ ﺋ ‪،‬‬ ‫ر ﺌن ﮢ‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫ف‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌدر‬
‫ﺌ ۽ ﺌدر‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ُ ﺌﮡ ﮭ ﺌ رو ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌﺐ ا ﺐ ﮗﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌ يﮭ ۽‬ ‫روا ا از ﺌن‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫س‬ ‫ي‬ ‫و وري‬ ‫ي ور ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺎ‬
‫ﺌٽ َ‬ ‫ﺋ‬ ‫۽‬ ‫ا ﮭ۾‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ۽ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ڏ ﺌ؛ ۽ ا‬ ‫ﺐ ﺌ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﮢ‬
‫۾و ‪،‬‬ ‫و ‪ ،‬ﮢ ﺊ‬ ‫و ‪،‬ﺐ‬ ‫و ‪ ،‬ﺌ و ‪،‬ا‬ ‫ﮭ۾و ‪،‬‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ري رپ ﺌ‪،‬‬ ‫و‬
‫ڻ وع‬ ‫ن ﮢ ن رپ ۾ ِ ن ۽ ﺌﮡ ا ﺑ ل‬ ‫يا ﺌ ﺌ ي۽‬ ‫ن‬ ‫و ‪.‬‬ ‫رپ ۾‬
‫‪.‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﮢ ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ر۾ا‬ ‫دؤر‬ ‫و ا و دؤر ﺐ ا ر‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫درا‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ﺐ ﺌد و‬ ‫ﺋ دؤر‬ ‫ﺌط ا ﺌ‬ ‫ي ان ي ر‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬۽ ڏ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ﺎ ۽‬
‫رن‪،‬‬ ‫ڙ رو ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌم‬ ‫درا ان‬ ‫ادب ۽ ﺌ يﮭ و‬ ‫ا ﺌ۽‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌٽ ۽ ﺐ‬ ‫ان ۾‬
‫ﮙ ا ﺌ ڏ ‪ .‬ﺌﮡ ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫ا از ۾‬ ‫ﺌن ڏ ۽ ﺌﮡ‬ ‫‪-‬‬ ‫رن ۽ ﺌدن اڻ يﮭ ح ڌכ‬
‫اﺊﮙ ﺌ س ا ﺐ ﺌدي ۽ ﺌص‬ ‫ﺌن‬ ‫و س‪ .‬رﮗ‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ ا و ﺌﺊ‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ آ ‪ ،‬آﺊ ن‬
‫َ ُ‬ ‫ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ﺌٽ ۽ ﺐ‬ ‫ﺌن ا ان دؤر ذ اﮡ رو ر و‪.‬‬ ‫ذ‬ ‫ﺌص ﺌﮡ آ ‪،‬‬
‫ان ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ا يڏ ‪.‬‬ ‫ڙڻ‬ ‫و وري ادب ۽ ﺌ يﮭ‬ ‫ﺌج ا ر‬ ‫ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا‬
‫ﺌج اﮗ وڌڻ ۽ ﺌج ۾ ﺌڙن ﮢﮙ‬ ‫و وري ﮢ ز ﺌ ﺌن ﺐ ﺌد ڏ ‪،‬‬ ‫ﺌج ا ر ادب ۽ ﺌ يﮭ‬ ‫ر‬
‫ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ﺌط ا ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌم وڏو ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫دڳ ڏ ‪.‬‬
‫ﺌرڊو ڊاو‬ ‫ﺑ ﺌن‪ ،‬ا ﺐ ا ﮭ ر ڙ ‪ .‬ان ﺌ‬ ‫ُان ز ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌﮡ ۾‬ ‫ﺌر‬
‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌر ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌ ﺌر ﺌﮡ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﮗ ٺ ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫اﮗ‬ ‫ﺌن‬ ‫ر‬ ‫‪،‬‬
‫ﺌدي‬ ‫ﺌر ‪ ،‬ان و‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ ﺌن‬ ‫ﺌديﮭ ا ﺌر ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ﺋ ۽‬ ‫ﺌ ﺌدي‬

‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌر ان ن ﺌ‬ ‫وڏو‬ ‫ان ۾‬ ‫۽ ڊاو‬ ‫ي‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ﺋ ‪ .‬ان ﺌﺊ ﮭ‬
‫و‬ ‫ﺐ ﺌر ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ﺌر آ ‪) ،‬‬ ‫ٰ ۾‪،‬‬ ‫روا‬ ‫ا ا ﺌس‬ ‫ﺑ ﺌن وم ر ۽‬
‫ا را‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ار ڏ ﺌ‪ (.‬ان‬ ‫ر‬ ‫و آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ ﺌ‬ ‫م‬ ‫و آ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ﺌכ‬
‫ﺌن اڳ ۾ ۽ ﺐ‬ ‫ﺎﮘ ي‬ ‫و ۽ ﺌن ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ت‬ ‫ر‬ ‫ﮭ ر ‪ .‬ڊاو‬ ‫ا ﺌس ز‬
‫و‬ ‫ت‬ ‫ر ﺌن‬ ‫ي ﺋ ‪ .‬ﺌل ر ار‬ ‫ر ﺌن ت‬ ‫ر ﺌآ ‪،‬‬ ‫۽ راﺊ‬ ‫ﺌم ﮢﺌ وڏا‬
‫ِ ﺌن دي ﺐ ار ﺌن‬ ‫ز‬ ‫رو ﺐ ا و ﺊ ؟‬ ‫يﮭ ۾ ﺌن ﺌل ﺌر‬ ‫ز ﺌ ۾و‬ ‫و ‪.‬و‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬
‫س‪“.‬‬ ‫‪” ،‬آﺊ ن ﺌدي‬ ‫ﺌﺊ ن‪ .‬ﺌر‬ ‫ﺌدي‬ ‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ س ۾ ر ‪ ،‬ﺋ ﺌڻ ۾ آ ﺌﺊ دو‬
‫ﺌ ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ آ ‪ .‬ا ﺐ ن ﺌ ڊاو‬ ‫ف ‪ .‬ﺌر ۾ ان‬ ‫ف ‪ .‬رت ﺌن ان‬ ‫ﺌديﮭ‬
‫ﺌم‬ ‫‪ .‬ﺌر ۾ ا ا ﺌﮡ‬ ‫ﺎ ﺎ ﺌﮡ‬ ‫ر ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌ راﺊ ۽ اد ﺎ‬ ‫واﺊ ۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺋ آ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ان ‪.‬‬ ‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫رﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌم‬ ‫ﺋ‬ ‫ر ﺌ آ ‪ .‬ا ا وڏا‬
‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ڊاو‬ ‫ر‬ ‫ر ‪ ،‬ﺌ ا‬ ‫ر ﺌ ان ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌت‬
‫و ‪.‬د ﺌ‬ ‫ر ﺌ ﮭ ﺌن‬ ‫و وآ‬ ‫ڙ ‪.‬‬ ‫ﮭ ا ﺌد‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ﺊ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌ ان‬ ‫ﮭ‬ ‫ان ا‬ ‫ن‬ ‫ُا ﺌن آ آ ‪ .‬ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺋ ‪.‬ا‬ ‫نﺌ‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫و ۽‬ ‫و ‪ .‬ر ﺌ ﮭ ﺌن ﺐ ا ﺌ ﺑ‬ ‫ﺐ اﺋ‬ ‫ر ﺌ ﮭ ﺌن ﺑ ﺌ ا ا ر ا ‪ .‬ن ﺌ ڊاو‬
‫۾ ﺋ آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌ س‬ ‫ر آ ‪ .‬ن‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺐ ا ﺌ وﮡ ي آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺐ رﺌ‬ ‫ن‬
‫ﺐ آ ‪ .‬ر ﺌ رﮗ ا‬ ‫رن ۾‬ ‫ا ﺌن ا ﺌد‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺌ رﮗ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن‬
‫رﺌ‬ ‫ﺌ و ‪ ،‬ان ي ﺌﮡ ان ﺌن ﺐ ار آ ‪.‬‬ ‫را آ ‪ ،‬ان ۾ وڏي ڏا آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ ر ﺌ ﮭ‬
‫ا۽‬ ‫ﺌﺊ َر‬ ‫ڏا‬ ‫ا رﺌ ﮭ‬ ‫و آ ﺌن ر ﺌ ﮭ وارا‬ ‫آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫۽د‬ ‫َ‬
‫رﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ي ﺌﮡ‬ ‫۽‬ ‫ا ي‪ .‬ر ﺌ‬ ‫ا ُا ۾ ﺌﺊ‬ ‫وارا ر ﺌ‬
‫ﺌ ﺌب‬ ‫و ﺊ ﺌﮡ‬ ‫‪ .‬ڊاو‬ ‫ي‬ ‫ﺐ ﺌج‬ ‫‪ .‬ر ﺌ ﮭ ﺌن ا‬ ‫ور ﮙ‬
‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌزي‪،‬‬ ‫س‪ ،‬آرٽ‪،‬‬ ‫‪،‬ا‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺐ اﺐ‬
‫ﺑ ﺌ رپ ۾ ﺐ ﺌد وڌا‪ ،‬ﺌص‬ ‫‪ .‬ا‬ ‫۽‬ ‫ﺑ ۾‬ ‫ادارو ۽‬
‫)‪1519‬ع( ۾ س و ﺌت ‪.‬‬ ‫ﺋ ُاﮡ‬ ‫ﺋ ﺌو ﺌ )‪1452‬ع( ۾ ﺌﺊ ۽ ر‬ ‫ڏ‬ ‫ر ا ﮭ ۾ وڏا ﺐ ﺌد وڌا‪ .‬ڊاو‬
‫ا ن‪،‬‬ ‫ا ﮭ‬ ‫ﮢ ذ‬ ‫ي ﺌڻ‬ ‫ن دؤر وع ‪ .‬ان‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫رپ ۾ ﺋ‬ ‫ڊاو ﮭ ﺌن‬
‫ا ا ن‪.‬‬
‫ا‬ ‫‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آر‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ا ‪ ،‬ا ﺐ اوڏو ﺊ ا و ﺌﮡ‬ ‫وڏو ﺌﮡ‬ ‫ُ ﺌن‬
‫يآ ؟‬ ‫و‬ ‫اآ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫آر‬ ‫و تا‬ ‫ا ﺌ ﺌر‬
‫وڃ! ا ي ﮗﺌ ﺐ ﺌﮡ‬ ‫َ ُ‬ ‫ان و‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ڏي‪ .‬ﺋ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ت‬ ‫ُا ﺌ‬ ‫ِا ﺌ آ‬ ‫و‬
‫‪َ ،‬‬ ‫‪َ ،‬‬ ‫! َ‬ ‫ﺐ‬ ‫ي‬ ‫ان ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌ َ‬ ‫! ﺋ‬ ‫ي‬
‫ﺋ ‪ .‬ﺋ ا ﺌن وٽ ﺌم‬ ‫آر‬ ‫ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر و ه‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌ ‪ ،‬ﺌول‪ ،‬ﺌل‪،‬‬ ‫‪َ ،‬‬
‫ﮭ۾‬ ‫ڏ‬ ‫ڻ ﺌ ﺌن‪ ،‬ن وري‬ ‫وڏو ﺌﮡ‬ ‫ﺐﺌﺐﺌ آﺊ ن‬ ‫َوس‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫ح‬
‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ن‬ ‫ﺌﺊ ﺊ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ﮘ‬ ‫و آ ۽ ن‬

‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌوڙ ر‬ ‫ﺌﺋ‬ ‫س‬ ‫۾ ﺋ ﺋ ‪ُ ،‬ا ﺌ ڙو ۽ ﮢ ﺋ ‪ .‬اﺊ‬
‫ﮭ ۾ آرٽ ﮙ‬ ‫يا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ا ي‪،‬‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ي و ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫وﺊ‬ ‫ر و‪،‬‬
‫ن ﺌﮡ‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ان و ﮗﺌ ﺌﺊ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊﮙ‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫آرٽ‬ ‫و ‪ُ .‬ا‬
‫ﺌن ڏ ن‪ .‬ﺌﮡ ﺋ يﮭ‬ ‫ﺌڻ ا‬ ‫ن رپ ۾ و‬ ‫اور‬ ‫نا‬ ‫ﺑ آ‬ ‫‪.‬ا ﺌ‬ ‫ڏ‬
‫ن‬ ‫ا‬ ‫و ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﮭ وارو( ﺐ‬ ‫ا ﺌن )ﺐ ﺐ‬ ‫ُو‬ ‫دو‬ ‫و و‪ .‬ن ﺌن‬ ‫و۽ﺐ‬ ‫۾‬
‫ريﮭ‬ ‫اﮗ ﺌﮡ وا‬ ‫رپ ا ر‬ ‫و ﺌت ۽‬ ‫ا‬ ‫)‪1564‬ع( ۾ ﺌﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن‪ .‬ر‬
‫۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ا و ﺐ ﺌد و‬ ‫رپ ا ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌب ﺐ اﺐ‬ ‫د ﺌ ۾ رﮗ‬ ‫ا ﮭ۽‬ ‫د ﺌ ۾‪،‬‬
‫را آ ‪.‬‬ ‫ﮢ ن‬ ‫ن‬ ‫ن نڏ ؤ‬ ‫‪ .‬ﺌن‬ ‫۽ ا ٰ در‬ ‫ﺌل ا ﺌﺊ‬
‫د ﺌ ۾ ان ا و در‬ ‫و و آ ‪ .‬آرٽ‬ ‫ي ﮗﺌ‬ ‫د ﺌ ۾ ان‬ ‫ﺌ و ‪ .‬آرٽ‬ ‫ﺌ ر‬ ‫ا‬
‫آ ‪ ،‬ي‬ ‫ﺌ ُ ﺌ ا ﺌ ﮙ ﺌ ا ي وڏي‬ ‫۽ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ‪ ، ُ .‬ﺌ‪،‬‬
‫ا‬ ‫ﺋ و ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫دﺊ آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌد ﺌ۾‬ ‫را آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ ﺌ يآ ‪،‬ا ﺌﺐ‬
‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ر ﺌ ‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح‬ ‫ﮭ ﺐ يﮭ ۽ اؤج‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺎ ﺎ آ ‪ .‬ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺎ ﺎ ﺌﮡ‬ ‫۽ ُ ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ز ﺌ ﺌﺊ ا ﺌ‬ ‫ﺌدري ۽‬ ‫ﺐ ﺌدي ح‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ ﺋﺌ؟ د‬ ‫ان ﺊ‬
‫ڏ‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺌت‬ ‫ﺌدري‬ ‫ﮡ‬ ‫اُ ي ﺋ ‪.‬‬ ‫ا ي ﺑ ر‬
‫ﺐا ي‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ڻ‬ ‫ا‬ ‫ر ﺌ ان ﺐ ۽‬ ‫ي؟ ۽ ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺋ‬ ‫ﺌﺌ و‬ ‫و‬
‫ﺌل ِا‬ ‫ﺌل ﺌن‪ .‬ﺌ‬ ‫ل ﺌﺊ‬ ‫ي‪-‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫رﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ِ آ ‪ُ .‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ُ ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ز‬ ‫آ ۽‬
‫ي ﺌر ۾ ا ي‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮭآ‬ ‫آ ۽ ي ﮗﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌر ۾ ا‬
‫ﺌج ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌن اڳ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ﺋ‬ ‫درا‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬ا ﺌ ُ‬ ‫وڏي‬
‫آ ُا ﺌ ڌر آ ‪ .‬ﺌﮡ ِا ﺌ‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫درا‬ ‫‪ ،‬ان ﺋ‬ ‫‪ ،‬پو‬ ‫ﺌدري و‬
‫ي ﺌ‪ .‬ر ﺌ ان ن‬ ‫ي ﺌ‪ ،‬ﺌراﺊ َ ُ‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﺊ ا ﺌ‬ ‫ا راڄ ﺌﮡ‬ ‫۾‬ ‫ﺑ ﺋ ۽ا ﮭ‬
‫ﺊ‬ ‫ي رﺌ ا‬ ‫‪ُ ،‬ا ﺌ ﺋ‬ ‫‪ .‬ڏ ا ﺌن ﺐ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫يﺊ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ا‬
‫ﺌﮡ ﮭ ﺌ ؟‬ ‫ﺌ راڄ ﺌر و ﺌ‪.‬‬ ‫ي‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ڌر‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ﺌ‬
‫ڌر ﺌ ‪ ،‬آ ‪ .‬ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﺌ نآ و۽‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌدري ﺋﮙ ﺐﺌو د ﺌﺊ ﺌت‬
‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ڌاري ڙ‬ ‫ي‬ ‫ڌر‬ ‫آ ‪ .‬ﮗﺌ‬ ‫ﺌم ڙي آ ‪ ،‬ﺌ ي آ ‪،‬‬ ‫ڌر ﮭ‬
‫ا ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺊ ڌر ﮭ آ ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌدري‬
‫ِ ُ‬ ‫آ‬ ‫و‬ ‫ﮗﺌ ﺐ ﺋ‬ ‫ُ‬ ‫ﮡ‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ر ﺑ‬ ‫آ ‪ .‬ا‬ ‫آ ‪ ،‬ڌر ﮭ‬
‫آ ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫اآ‬ ‫ڏ ﮙ ۽ ﮙ ﺌ ﺌ ﺌ ِا‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺋ ن‬ ‫رآ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬
‫ﺐ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫آ او و ﺌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫و‬ ‫ﺌل ﺌن‬ ‫ﺌر ۾ واڌاري‬
‫ﮗﺌ ن‬ ‫ٰ۾‬ ‫ر‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي ﺌر‬ ‫ﺎ ﺎ ﮗﺌ آ ‪ .‬ان‬ ‫‪.‬ﺐ ﺌ ا ﺌ‬
‫ي وا ﺑ روش آ ‪،‬‬ ‫ح‬ ‫ﺌن ۽ ﺑ ڏ ﮙ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ُ‬ ‫ﮙ۽ ﺐ‬ ‫ا‬ ‫يڏﮙ۽ا‬

‫ﺌج ۾ چ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌل ﺐ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌﮡ روش آ ‪.‬‬
‫‪،‬‬ ‫درا‬ ‫وڏو ا ب ‪ .‬ﺌ‬ ‫ِ‬ ‫ﺌم ﺌ ﺐ ﺌد ڏي ﺌ ۽ ا‬ ‫رن‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺐﺌﺐ‬
‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ڌر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌل ا‬ ‫‪ .‬ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﮭﺐ و ‪،‬‬
‫ي‪ ،‬ان‬ ‫آ ‪ .‬اﮡ يﮭ ح چ‬ ‫چ‬ ‫ڌכ ﺌن ا اڻ يﮭ ح ﺋ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ڏي‬ ‫ﺌم ﺐ ﺌدن‬ ‫را‬ ‫ري‬ ‫ي‪ ،‬چ‬ ‫ﺌد ﮗﺌ‬ ‫رد ۾ ﺑﺌدل ۽ ان‬ ‫ي‪ ،‬ان‬ ‫ﺌل‬
‫ﺌ‪ .‬ﺎ ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ﺌ ۽ ﺐﺌﺊ ﺑ ﺐ‬ ‫چ‪ ،‬ﺌدري‪،‬‬ ‫ال اُ‬ ‫ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫‪.‬‬
‫‪،‬‬ ‫ي ﺌ ﺋ ﮗﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫وﺊ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫رپ ا ر ﺐﺌ وا‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ور‬ ‫ﺌدري‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌب‬ ‫ري ا ﺌد ﺌن ۽ ان ا ﺋ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ان ا ﺋ‬ ‫ﮗﺌ اڳ ۾ ﺐ ﺋ ﺋ ‪.‬‬ ‫ان‬
‫ي ﺋ دؤر ا ﮙ ﺌ ﺌ ﺑﺌ ﺌ ﺌ‪.‬‬ ‫۾‬ ‫ﺌن ﺌ ن آ و‪.‬‬
‫ري آﺊ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫آﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ا دؤر ﺋ آ ؟ ادب آ ‪ ،‬ﺌ ي آﺊ ‪ ،‬ﺌﺊ آﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ آﺊ ن ا ﺌ ﮗﺌ‬
‫ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫رﮗ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫‪ َ ،‬ڙڻ‬ ‫دڳ ﺋ‬ ‫ﺌج ۾ َ ُ‬ ‫رپ‬ ‫آ‬ ‫آ‬
‫ڊ‬ ‫واڌاري ﺌ ان ۽ ر ﺌ ﺋﺌ‪ .‬ا‬ ‫ا ۽‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬ن رو‬ ‫ن‬ ‫ﺑﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ا‬
‫و‪ .‬ﺌر‬ ‫ﮙ‬ ‫د‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌن‬ ‫يا‬ ‫دڳ ‪ .‬ان‬ ‫ﮙ‬ ‫او ا دؤر ﺌن‬
‫ا‬ ‫ﺌ ﺌﮭ ۽ ﺌﺊ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ و‬ ‫ﺌر ﺌ ﺌ ا ﺌم ڏ ڙ د درا ان دؤر‬ ‫ص ﺌ ۾‬
‫رﮗ‬ ‫ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ ي ۽ ﺌح‬ ‫‪ -‬ﺌر‬ ‫د‬ ‫رﮗ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﷺ رﮗ د‬ ‫ت‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ‬
‫ﮗﺌ‬ ‫‪.‬ا ﮭ يا ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ﺌر‬ ‫ﺌن‬ ‫د ﺋﺌ‪ .‬ا ﺋ‬
‫ي رو ﺌ ي ﺌ يﮭ ۾ ﺋ ﺌم‬ ‫؟ ﺌدري ﺌڻ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌن ﺋ ا‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ‬
‫ﺌل‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺐ ا‬ ‫وﮡ و آ ‪ .‬ﺐ ﺌدري ‪.‬‬ ‫ﺌن ڊان وڌ‬ ‫ح ن‬ ‫ذا‬ ‫رآ‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌﺊ ن ۽‬ ‫ح‬
‫ﺌم‬ ‫ا ﺌن وٽ ﺌم ﺐ ﺌم آ ۽‬ ‫وڏو ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد ڏي ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫‪ .‬ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ي‬
‫ﺌﮗ ﮗﺌ‬ ‫ٰ وڏو ا ‪ .‬آﺊ ن وري‬ ‫ﺌو‬ ‫ﺌو آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫و وآ ا‬ ‫ح د ﺌ ۾ ﺌم ﺌ‬
‫ﺌو ﮭ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌڻ ﮗﺌ‬ ‫؟ ﺋ‬ ‫و‬ ‫ُ‬ ‫ﺑ ﺌن ڏ ﺑ آ‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‬
‫ر‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ﺌو ﺌڻ ﺐ ﺌ ن‬ ‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫‪ ،‬س‬ ‫ر )ا (‬ ‫ﺌو‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺐ‬
‫ﮭ ۾ ﺌﺐ‬ ‫ز‬ ‫۾ ﺌ ﺌم ر ‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺌو ﺐ ﺌﮗ ﮭ ح ﺐ ﺌ‬ ‫وا‬ ‫اﮗ‬ ‫‪.‬‬
‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ڏ ﺌﺊ ‪ .‬ڊ ي و‬ ‫ِ ﺌﺊ ڏ ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫وڌاﺊ ‪ ،‬ان‬ ‫۾‬ ‫ﺐ‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬
‫ﺌل ا‬ ‫ﺋ اﮡ )‪1469‬ع( ۾ ا ‪.‬‬ ‫ڏ‬ ‫‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌن ﺌﺐ‬ ‫درو‬
‫ﺎ ﺐﮢ ‪ ،‬اُ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫اﺐ اﺊ دؤر ۾‪،‬‬ ‫ري ان ﺌط ا ﺌ‬ ‫‪.‬ا ﮭ‬ ‫را‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺑ ُ‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ريﮭ ﮗﺌ ﺋ ﺋ ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ ﺋ ﺋ ‪ ،‬آرٽ ﮗﺌ ﺋ ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫وآ ‪.‬‬ ‫وع ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫وري ﺌرف ﺌ ﺋ ‪ ،‬۽ ﺌن‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺌ ي‪،‬‬ ‫ﮭ ِا ﺌ‬
‫ي آ ُا ﺌ ﺌ آ ‪ .‬ﺌج‬ ‫ﺌ‬ ‫ٰ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬ا‬ ‫ان‬ ‫ﺌ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ۾ ُان‬ ‫ا ﺌ ﺌ آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬
‫آ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ڻﺊ‬ ‫ﺌن ُا آ ‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ُا ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺎا ﺌ‬ ‫ﺌ ا ﺌ ﮢ اﮗ وڌي ا ﺌ ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫يا ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫وڌ آ ؟ ا‬ ‫ﺌ ي وڌ آ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺋ‬

‫ن‪،‬‬ ‫ن ُ‬ ‫ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ ا ﺋ‬ ‫آ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮡ ﮗﺌ آ ‪ِ .‬ا ﺌ ُا‬ ‫ڻﺐ‬ ‫ا‬
‫و آ ﺌن‬ ‫وچ ۾ ا ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌﮡ‬ ‫آ ۽ ﺌﮗ ﮭ ح آﺊ ن‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ن۽‬ ‫ِ‬
‫‪،‬‬ ‫ق‬ ‫‪ ،‬داﺊ ن‬ ‫ق‬ ‫ﺋ ! ﺑ‬ ‫ﺋ ِاز‬ ‫و وڏو ؟‬ ‫و و۽‬ ‫ﺌن‬
‫ﺋ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫و‬ ‫ق‬
‫ا ر‬ ‫ا ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌرف‬ ‫۽ ﺌر ﺌريﮭ‬ ‫ا ﮭ۾ ﺌ‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺌو ﮭ ا‬
‫ي ﺐ ﺌم آ ‪ ،‬ان ﺌب‬ ‫“آ‬ ‫ﺌب ”‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌر ﺌريﮭ‬
‫! اﺐ اﺊ ز ﺌ ۾‬ ‫ﺌن ا ا ا‬ ‫آ‬ ‫آ ‪ .‬ا‬ ‫ﮭد ﺌ۾‬ ‫ي‬
‫ﺌل‬ ‫ا‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌت‬ ‫رﮗ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ڻ ِا‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌم وڏو ﺌﮡ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮭ‬ ‫ڊ‬
‫اﺋ وﮙ‬ ‫ﺌ ا ﺌدون آ ‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌل‬ ‫عآ ‪ .‬ا‬ ‫ﺎ‬ ‫؟ ا وا ﺐ‬ ‫آ ﺌ‬
‫ﮭ )‪(Strategy‬‬ ‫رن ن ﺐ ﺌ ا ﺌدون آ ‪ .‬درا‬ ‫ن ا ﺌدون آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫‪ .‬ﺋ‬
‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫ا‬ ‫۾ يآ‬ ‫ﺌت‬ ‫ﺌظ ﺌن ن آ ‪ .‬ا‬ ‫ﮭ‬ ‫۽ ا ﮗﺌ ن ا‬ ‫ﺌ‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ﺐ آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌ‬ ‫۽ ﮢ‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺌﮡ ا ف‬ ‫ﮘ ﺌ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌ‬
‫رن وڏن‬ ‫ن‪ ،‬ﺋ د ﺌ‬ ‫ن‬ ‫نﺊ‬ ‫ن‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫نآ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ن‬
‫‪،‬‬ ‫ن‪ ،‬ﺋ ار‬ ‫ن ن‬ ‫ن‬ ‫ﺌﺊ ا‬ ‫نآ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ن ﺊ ﮗﺌ ن‬ ‫ا ﺌ ۾‬
‫نآ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ ن ﺐ‬ ‫ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ﺋ ﺌم وڏن وڏن ﺌ ن‬ ‫‪ ،‬ﺋ ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ن‬ ‫ﺋ ا‬
‫ﺌﮗ ﮭ ان دؤر ۾ ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌو ﮭ ا ﮭ‬ ‫نآ‬ ‫ﺌﮡ ن ﮗﺌ ن‬ ‫ن۽ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫روا ‪،‬‬
‫ﺌب ﺌن‬ ‫اﮗ آ و‪ ،‬ان‬ ‫۽‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌر ﺌريﮭ ۽ ﺌ ۾‬ ‫آ‬ ‫ﺑ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌﺊ ۽‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد ر ﺌ ﺋﺌ‪ .‬ﺋ ﺌﺊ ﮭ‬ ‫زوﮭ‬ ‫ﺐ ﺌد ر ‪ .‬ﺋ‬
‫۽ رپ ۾‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫رپ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫س‪.‬‬ ‫ن ﮗﺌ ن ﺐ‬ ‫ع ﺌن‬ ‫ﺌﮡ آﺊ ن‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫رپ‬ ‫ن ن‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ﮢ نﺊ‬
‫ﺋ‬ ‫‪ .‬ن ا ُ اﺊﮙ ۾‬ ‫ُ‬ ‫ن ﺌر‬ ‫ر ‪.‬‬ ‫وڏو ﺌ‬ ‫ر آ ‪،‬‬ ‫يﮭ ۾ ﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺌر‬
‫ﮭ۾‬ ‫ظآ ‪.‬ا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫اڄ ﺐ‬ ‫و آ ﺌن‪،‬‬ ‫ﮗ ٺ و آ ﺌن‪ ،‬آﺊ ن‬ ‫ﺋ آﺊ ن ﺌر‬
‫‪“Gentle man! Now we are passing through the ،‬‬ ‫ﺌﺊ ُا ا ﺌن‬ ‫ﮗ ٺ ﺌن ر ﺌ ن ﺋ ا ﺌن‬
‫ون ﮗ ٺ و ﺌن ري ر ﺌ آ ن( ﺌن ُ ي‬ ‫”‪ ) village of Martin King Luther-1.‬زو! ا ﺌن ﺌﮡ ﺌر‬
‫وا ﺊ‬ ‫ا‬ ‫ﺐﺌري ۾ ﮢ اون ﺊ آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ان‬ ‫ﮭ ۾ ﺌﮡ‬ ‫ت ي‬
‫س‪.‬‬ ‫آﺊ ن اوڏا‬ ‫‪ .‬ن‬ ‫ا ﮭ ﮗﺌ ﺌن وا ﺊ آ ‪ .‬آﺊ ن ﺐ ۾ ُا ﺐ ر‬ ‫ﺌ ا ‪،‬‬ ‫آ ‪.‬ا ﺌ ﺑ ﺊ‬
‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪،‬ڏ‬ ‫ﺌ وﮡ ! ن ‪ ” ،‬ﺌڻ ﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫آ ؟‬ ‫ﺑ ا ﺊ‬ ‫ا ﺌ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ؟‬ ‫ﺌ؟ ۽‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫و ۾ ﺌن آﺊ ن‬ ‫‪،‬ڏ‬ ‫ا ﺌپ ا‬
‫آ ‪“.‬‬ ‫!“ ﺌﺊ ن‪” ،‬‬
‫و ﺌ ؟‬ ‫؟‬ ‫ون ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ڏ‬ ‫و ‪ .‬ن‬ ‫! ﺌﮡ‬ ‫ن‬
‫‪،‬‬ ‫‪،‬ﺐ ﺋ ﺐ ِ‬ ‫ﺌﮡ ﺌ ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌن‬ ‫۾‬ ‫ﺌآ ؟ ن ڏ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬
‫و آ ‪ .‬ﺌم ڙو ۽ ڏاڍو ﮢ ﮗ ٺ ‪.‬‬ ‫ز ۾ ﺑ‬ ‫و ﺌ ن‪،‬‬ ‫ﺐ ۾‪ !.....‬ا‬ ‫۽‬
‫۾ﺐ‬ ‫‪ .‬آﺊ ن ان‬ ‫ﺐ گ۾‬ ‫َ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺋ ﺌ ﮭ )‪1483‬ع( ۾ ﺌﺊ ۽‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌر‬

‫ﺌ ( ا ﺌد ﺐﮢ ۽‬ ‫) ﺌرل‬ ‫ر ﮭ۾‬ ‫ﺌﮡ ِو ﺐ گ‬ ‫آ ‪1508 .‬ع ۾‬ ‫ر آ ﺌن‪ .‬ڏاڍو ﮢ‬ ‫ڏ‬
‫ﺋ ﺌر )‪1512‬ع( ۾‬ ‫ر‬ ‫ﺋ ﺌر )‪1511‬ع( ﺌﺊ روم )ا ( و ‪ .‬ان ﺌن‬ ‫ﺋ ڏ )‪1510‬ع( ﺌن ر‬ ‫ر‬
‫ا ڊي ﺋ ۽ ز ا ﺌر ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ﺐﮢ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫(‬ ‫آف‬ ‫ﺌ ﮭ )ڊا‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺎ‬
‫ي‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺎ ﺎ ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ن ﺌر‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫و ﺌت ‪1546‬ع ۾ ‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح ﺋ‬
‫و‬ ‫‪ .‬ﺌرل ﺌ ﮭ ا ﺌد ۽‬ ‫ﺌ د‬ ‫‪ ،‬دورن ۽ ﺌر‬ ‫ر‬ ‫‪،‬ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ن ُا ن‪ُ ،‬ا‬ ‫ن‬ ‫دؤر ۾ دورن ۽ ﺌر‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﮢ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ر‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺎ ﺎ‬ ‫‪ .‬ﺎ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ﺌ دارن‬ ‫ﺌ‬ ‫ف ‪ .‬ﺌﺊ ارن‬ ‫ﺌرا ﺌﺊ ‪ .‬ا‬
‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫آ ‪ .‬ﺌد ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ن‬ ‫‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬ ‫۽ ﺋ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌدن ۽ رو ۾ ﺐ آ ‪ .‬ان ز ﺌ ۾‬ ‫ي ﺌد ﺌﮡ ﮭ ذات‪ ،‬چ‪،‬‬
‫ا ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﺌن ﮗﺌ ن ُ‬ ‫ع آ ‪ .‬ﮗﺌ‬ ‫ﺌم وڏو‬ ‫؟ا‬ ‫ا و ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌﮡ ﺐ ‪ .‬وري ال آ‬
‫رپ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫و‬ ‫ارن دؤر(‬ ‫رپ ا ر ”‪ ) “Age of Reformation‬ﺑ‬ ‫يﮭ‬ ‫ن‪ .‬ﺐ ﺌدي ر ر‬
‫ﺑﺎ ﺌ‬ ‫رپ او ا ﮭ ۾ ‪ ،‬ان‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌر‬ ‫دؤر ‪ ،‬ن ﺌن اڳ‬ ‫ا ر ﺑ ُ ارن‬
‫‪.‬‬ ‫ير‬ ‫ا ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ﺑ ا ﺌره داري ﺋ ‪.‬‬ ‫ام ۽ ﺌج‬ ‫ﺑﺎ ﺌدري ۽ چ‬ ‫؟ ان‬
‫ﺌر ۾‬ ‫ن ن‪.‬‬ ‫ا ﺌ‪ ،‬ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ ﺌ ا ﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ﺌ ا ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ﺌڻ‬
‫ا ﮙ‬ ‫ا ا ﺌق آ ‪ .‬ﺌﮗﺋ دؤر ۾ ﺌﺊ ان‪ ،‬ﺌﮗﺋ دؤر ۾ ﺌ ‪ ،‬ﺌﮗﺋ دؤر ۾ اد ﺎ‪ ،‬ﺌﮗﺋ دؤر ۾‬ ‫ﺐ ﺌ ﮘ وآ‬
‫ﺋ ۽‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫زوال ڏا‬ ‫ﺌج ا ر ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ر‬ ‫ان ُاڃ ۽ ان ﺑﺌ ﮭ ﺌن‬ ‫ا ا ﺌق آ ‪ .‬درا‬
‫آ ‪.‬اﺋ‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﺌر ۾‬ ‫دؤر ا ر‬ ‫ﺋ ن ﺌر‬ ‫ﺌج‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌ ي ﺋ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ﮭ۾‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ﮢ‬ ‫ي‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ﺋ ‪-‬ا ﺋ‬ ‫۽ زﺐ د‬ ‫ﺌ ﺐ‬ ‫ر ﺌ ا ﺋ ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ و ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌول ﺋ‬ ‫زﺐ د‬
‫و آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺌم ز‬ ‫ﺋ ﺌﮡ‬ ‫اﺋ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ا ﺌص دؤر ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر ۾‬
‫!‬ ‫ي‬ ‫‪ :‬وا وا ن وا‬ ‫ﺌ وﮡ ا آ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌن‬ ‫اآ‬ ‫س‬
‫و‬ ‫ر ۽ ُا ﺌ ﺌن‬ ‫ﺌ ﮭ۾ و‬ ‫و آ ‪ .‬ﺋ ﺌﮡ‬ ‫ﺐُ ﺌن ﺐ ار‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﮘ وآ‬
‫ا ﺌ‬ ‫وآ ‪ ،‬و ﺐ‬ ‫و آ ‪ ،‬و ا ن ﮢ ‪ ،‬ﺐ رت ۽ وڏن ﺌ ﺌن‬ ‫م‬ ‫آ ‪ ،‬و ا و‬
‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌر آ ‪ ،‬ﺌر ۾ ادب ﺌ‪،‬‬ ‫و آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌر ﺐ ا ﺋ آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ا دؤر ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌدن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‪ ،‬ڏا‬
‫ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن‬ ‫‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ن آ ‪ .‬ا ﺋ رپ ۾ ﺐ ا دؤر وري‬ ‫و‬ ‫۽ ز ﺌ ۾ ﺌﮗ ﮭ ر ﺌر ﺌن ن اﮗ‬
‫ﺌ ن ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫؟‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫آﺊ ‪ ،‬ان ﺐﺌ ﺌر‬ ‫يﮭ ۾ رپ ا ر ا آف ر ﺌر‬ ‫ر‬
‫ﮙ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا ﺌآ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺋ ‪ .‬ا ۾ اُ‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ﺌدر‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن ﮗﺌ‬
‫۽ ان‬ ‫ﺌ ڏا آ ا ﺌ ﺌ‬ ‫‪ .‬ا ﮭ ﺌن‬ ‫‪ ،‬ا ﮭ ﺌن‬ ‫ر ﺌن‬ ‫ي۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ﺋ‬
‫زور رﮗ وت آ ‪ ،‬آن‬ ‫‪ .‬ﺋ ا ﺌن وٽ ُ‬ ‫ﺐ ر‬ ‫۽‬ ‫ﮗ‬ ‫ﮭ‬ ‫نز‬ ‫نﺐ‬
‫زور‬ ‫ُ‬ ‫‪ ،‬ر ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫‪.‬‬ ‫آ ‪ .‬آن ﺌڻ ي‬ ‫ﮙ ۽ وڙڻ‬
‫ﺎ‬ ‫ي‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ر‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا وو ﺌ ر‬ ‫رﮗ ﺐ ﮭ ۾ ﮙ آ ‪ .‬ﺎ ﺌﮡ ﮗﺌ‬

‫َ َ ﺌن و‬ ‫آ ‪ ،‬ﮢ ُ‬ ‫ر و‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﮙ ﮘ ا‪.‬‬ ‫يﮭ ر‬ ‫ُ‬
‫آ ؟‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ بآ ‪.‬‬ ‫ﺊ و ‪ ،‬ا ﺌﮡ آﺊ ن ﺌﮡﺌن! ا‬ ‫وا‬ ‫ي ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫ع ﺐ‬ ‫ان‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ف ﺌﺊ‬ ‫ي ر ُ ﺊ‬ ‫ف درا‬ ‫عآ ‪،‬‬ ‫ﮭ وري ا ﮝ‬
‫ف ا م۾ آ آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ف زﺐ د‬ ‫ف آﺊ ن ف آ ﺌن‪.‬‬ ‫ف ﺌآ ؟‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊﮙ‬
‫ن‬ ‫ف ن‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌدريﮭ ف ﺐ ُا ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫آﺊ آ ‪ .‬رپ ۾‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ﺌد ۽‬ ‫و‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫‪ .‬ﺌر ۾ و‬ ‫و‬ ‫ﺌ ن ﺌﺊ‬ ‫و ﺎ‬ ‫؟ا ﺐ‬ ‫ُ‬ ‫ُا ن‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫! ﺌﮡ‬ ‫ﺋ‬ ‫! ﺌدريﮭ‬ ‫ﺐﺌﺊﺑ‬ ‫ا‬ ‫ﺌد ﺌ آ ‪ .‬ﺌر‬
‫ﺌر آ ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ﺌن ﺌﺊ‬ ‫ڻ‬ ‫ن‪ .‬ﺌدر‬ ‫ن نﺐ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫رد ۾ ﮗﺌ‬ ‫ا‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي وع ﺋ‬ ‫و ‪ .‬و‬ ‫ﺌﺋ‬ ‫ي س ري ﺌ آزاديﮭ‬ ‫و‪ .‬ان‬ ‫ڏو‬
‫ﺌدريﮭ ڏ ﺌ و‬ ‫و ۽ ان ي ا ﮭ ﺌ‬ ‫ور‬ ‫ﺌﮡ ازل ﺌن ڏو ﺌري آ ۽ ڏو‬ ‫آ ۽‬ ‫ڏو‬
‫‪.‬‬ ‫ا ﺋ‬ ‫!‬ ‫ﺌدري ﺌﮡ آ ﺌ ؟ ا ﺋ‬ ‫ال آ‬ ‫ي‬ ‫ڏو‬ ‫ﺋ‬
‫او و ﺊ‬ ‫ﺐ ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺑ ﺌﮡ‬ ‫‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ ۾ و ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫۽ ﺌم‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬
‫ﺌﮡ آ‬ ‫ﺌدري ﺌﮡ آ ﺌ ؟‬ ‫ا ﺋ‬ ‫ف ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ا ام ۽ ﺌر ‪ ،‬رﮗ ﺌدريﮭ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ڏو‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ آ‬ ‫و؟‬ ‫ڏو‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺋ ﺋ‬ ‫و؟ ا‬ ‫ڏو‬
‫ا ﺌر ﺌڻ وٽ ر ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ا ا ﺌرن‬ ‫آڙ ۾‬ ‫و؟ ﺌدريﮭ ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ڏو‬ ‫ﺌرآ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ي‬
‫ري ا ﺌرن اداري‬ ‫ﺌدريﮭ‬ ‫ي ال ۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌل ا‬ ‫ص دؤر ۾‬ ‫ي ي‪ .‬ان‬ ‫ن ﺌن ز‬
‫ﺊ آ‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ ۾‬ ‫آ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﮗﺌ ِا ﺌ ﺋ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ -‬ﺋ‬
‫ﮜ‬ ‫ا‪.‬‬ ‫ا ُا ﺐ‬ ‫ﺌن ﺌن ﮜﺌ‬ ‫آ‬ ‫ي‪ .‬۾‬ ‫ق ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌن ا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ال ُا ﺌري‬ ‫و؟‬ ‫ﺌدري‬ ‫ﮜ‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺐ‬
‫ي‬ ‫ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ي ي ۽ ا ﺌ ﮗﺌ ﺐﺌ‬ ‫ن ﺌن ز‬ ‫م ر ﮙ ا ﺌر ﺋﺌ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬
‫و ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ روح ُ‬ ‫ي‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ا ن ﮗﺌ ن‬ ‫ﺌن آ ﺌ ﺋﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وﺊ ‪ .‬ﺑﺎ ا‬ ‫رپ ۾‬
‫ر ﺌ ڏ ن‪ .‬ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ا ۽ ا ن ﮗﺌ ن‬ ‫و دؤر ا ﺌر ۾ ﺋﺌ‬ ‫اب ۾ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌﮡ ‪ ،‬ﺌر ۽ ﮙ‬
‫ي‪ .‬ﺌر ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺌﮡ ﺐ ا ﺋ‬ ‫ُا ﺌ ُ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﺌﮡ وَ‬ ‫يآ‬ ‫آ‬ ‫و يآ‬ ‫ﮢ‬ ‫ز‬
‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫وﺊ ‪.‬‬ ‫رپ ۾ ﺐﺌ وا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺑ ن ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺌج ﺐ ا ﺋ آ ‪.‬‬ ‫آ ‪،‬‬
‫آ ‪.‬ا و‬ ‫ادب‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫۽‬ ‫ي‬ ‫ﮭ۾‬
‫‪ .‬ﺌر ۾ ا ا ﺌم‬ ‫و‬ ‫ﮭ ۾ آ ‪ .‬ان ي وڏو اد ﺎ ﺐ‬ ‫رت ۾‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺐ رت‬
‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌو‬ ‫ي وڏا اد ﺎ‬ ‫ﺌﮡ آ ‪،‬‬
‫ﺌل‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬ا ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ ي‪،‬‬ ‫ﺐ ا ﺌم ﮢ و ‪-‬‬
‫آ ۽‬ ‫ﺌل ﺌن‬ ‫و ادب‬ ‫‪،‬‬ ‫ن‪ .‬ﺌر‬ ‫ﺌﺊ ‪ .‬ا ن ن ﺐ‬
‫ڻ واري ز ﺌ ۾ ا ﺌق‬ ‫ﺌڳ ا‬ ‫ﺌرج ادب ﺌن وه ِا آ‬ ‫اب ﺌر ﺌ آ ؛ ان‬
‫ﺌر ۾ ﺋ‬ ‫ا ﺌد وﺊ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺌر ۾‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ ﺋ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ن ﺋ‬ ‫ﺌن ﺌﮡ ا ن وڏ ن ن‬ ‫ن ن ‪ .‬ان ﺌﮗﺋ ز ﺌ ﺌن اڳ‬

‫وڏو ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌﮗﺋ دؤر ۾ ﺌر‬ ‫ُ‬ ‫و‬ ‫ي ﺌﮡ ﺌر ۾ ا ﺌق ﺌن‬ ‫ﺌ ور ﺌﺊ ا ﺋﺌ‪.‬‬
‫ﺌ ﺐ ﺌد ُ ي و ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫و‬ ‫رپ ۾‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ا ﺌد وﺊ ‪.‬‬ ‫ا‬
‫!‬ ‫ن ام آ ‪ ،‬ﺐﺌﺊ ﺑ ۾ ا ن ﮗﺌ ن آ ﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ا‬ ‫!‬ ‫وڃ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫رپ ا ر‬ ‫ﺋن ﺌ‬ ‫ي ا ﺌن‬ ‫ور ‪ .‬ان‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ِ و‬ ‫‪ ،‬ا ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮘ ﮭ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ارن‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر ۾ ﺑ ُ ارن واري ي ﺋ ‪ُ .‬ا ﺌ‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ر‬
‫ﺂ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ارن‬ ‫ﺌج ۾ ﺑ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ڏ ‪ .‬ا ﺌ رپ ا ر‬ ‫دؤر‬
‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌن ڏ‬ ‫ﺌن دور د‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﮗﺌ آ‬ ‫‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺌر‬
‫ز ر و‪.‬‬ ‫ﺌر ﺌ ﺌر ۾‬ ‫ا‬ ‫‪،‬۽‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ز‬ ‫اآ‬ ‫ﺌد ﺌ‬ ‫ﺌر ۾ ز‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ن‪ ،‬ﺌن‬ ‫ع ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﮗﺌ ﺌن ﮗﺌ ﺋ ُ ‪ ،‬وڌ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫؟‬ ‫اﺊ‬ ‫ا ي‬ ‫ﺌ رو‬ ‫۽ ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﮭ۾‬ ‫اآ ‪.‬آ‬ ‫ا ﺌق ﺐ‬
‫ﮭ ا ﮭ ﺌن‬ ‫ار روم )ا ( ۾ ۽‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺑﺎ ﺌ ؟ ﺑﺎ‬ ‫اﺊ ﮭ‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ان ا ي وڏي‬
‫ن‬ ‫ﺋ ﺌن اڳ ﺊ‬ ‫ن ﺌڻ ۾‬ ‫ﺌد ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌڻ ۾ ﺌر‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺐ ‪.‬ا ﮭ۽‬ ‫ﺌر‬
‫ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ﺌد ﺐ و‬ ‫ر۾ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫روم ۾ ‪ .‬وري‬ ‫آ ۽ چ‬
‫ﺑ آ‬ ‫ي ڏي ﺋ ‪ .‬ﺌن ڏ ۽ ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ا‬ ‫ف ﺋ ﺋ ‪ .‬ﺌور‬ ‫روم‬ ‫و‬
‫ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ ‪ ،‬اد ﺎ ۽ آر‬ ‫ﺌﮡ ﺌڻ ا ﮭ ﺌ ﮗﮢ ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫وڏا‬ ‫ﮭآ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح د‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ا اض‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺐ‬ ‫چ‬ ‫ﺌن يﮭ ر‬
‫روم ﺌﺊ‬ ‫ﺑﺎ ا ﺐ آ‬ ‫د‬ ‫ﺋ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌ آﮛ‬ ‫ي ﺐ ﺌ ﺌﺊ ۽‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬
‫ﺌ ﮭ‬ ‫۽ا ﮭ‬ ‫ﺌج ﺌن و‪ ،‬ﺋ روم ۾ ا و ‪ ،‬ا ﮭ ۾ ا و ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫رپ‬ ‫‪.‬‬ ‫ار‬
‫ﺌد ﺐ‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ان ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ان‬ ‫ڻ ﺐﺌو د ڊاﺊ‬ ‫ت‬ ‫و ﺑﺎ ا ﺐ ‪ ،‬ﺌﮡ‬
‫ﺌڻ‬ ‫ﮙ‬ ‫ر ﺌ ﺐﺌغ ڊ‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ﺐ‬ ‫ﺌب آ ‪ ،‬ﺌب ﺌ ﺐ‬ ‫‪ .‬ﺌل ر ﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ري ام ﺐ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮭ۽‬ ‫ﺌب‬ ‫‪،‬‬ ‫ف ُا وڙ ا‬ ‫ﺌ ﺐﺌغ ڊ‬ ‫وا‬
‫ازن وڏو ا وڌو‪ ،‬۽ د ﺌ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫رپ‬ ‫۽ ان و‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌم زﺐ د‬ ‫و‬ ‫‪.‬‬
‫ﺌن ﮘﺌ ا‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا‬ ‫۾ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪.‬ا‬ ‫و‬
‫و ‪،‬‬ ‫ا ام‬ ‫ﮙ ﺌر ڏ وﺊ ‪ .‬ا‬ ‫ر ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌ۽ا ﺌ‬ ‫و‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌج‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫اﺊ آ ‪ ،‬ﺌدي آ ‪ ،‬ي ﺐﺌز آ ‪،‬‬ ‫وﺊ‬
‫ا‬ ‫آ ‪ ،‬و اڌ‬ ‫ا ر آﺐﺌدي ور ﺌ آ ؛ ان وڏو اڌ و‬ ‫ﺐﮢ و ‪ .‬ﺐ‬ ‫۽ ا ام ن‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌ‬
‫ﺌد ﺌ‬ ‫ﺌن ُا ﺌ چ آ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫د ار ﺋ وﺊ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ ﺌن ﺐ‬ ‫آ ۽‬ ‫اڄ ﺐ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ي ر ن و ن آ ‪ .‬ا ﺌ چ ڏاڍي ﺐ رت ﺌ‬ ‫ظ‬ ‫ن ن‬ ‫ا‬ ‫چ ﺋ ۽ا ﮭ۾‬ ‫و‬
‫اآ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﺌم ﮢ ا و ا آ ‪ ،‬ﺌ ن ﺋ ا آ ‪ ،‬ﺐ ﺋ ﺋ ا آ ‪،‬‬ ‫‪ .‬ا ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫ﺌ نڍ‬
‫ﮭ‬ ‫رﮗ‬ ‫و‬ ‫ڏاڍي ﺐ رت ﺌ آ ‪ ،‬ﺌن ا ﺌ چ ۽ ا ﺌ ﺐ رت ﺌ ڏ آ آ ﺌن‪ .‬ﺎ‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫رپ ا‬
‫ي ا ﺌ زﺐ د‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ن‬ ‫يﮭ ۾ ن ﺐ‬ ‫۽ ر‬ ‫ﺌ ا ن‪.‬‬ ‫يﮭ‬ ‫ﺌﮡ ﺌڻ‬

‫ﺌن دؤر ۽ ﺌن‬ ‫‪ .‬ا درا‬ ‫ر‬ ‫زﺐ د دؤر‬ ‫ﺋ ِ ِا ﺌ ‪ .‬ان ﺌن اڳ ۾‬ ‫آﺊ‬ ‫ﺑ‬
‫۾ ُ اط ﺌن اڳ‪،‬‬ ‫ا آ ن‪ .‬ﺌ‬ ‫ا ﺌن ُ اط ﺌن اڳ دؤر‬ ‫و دؤر‬ ‫ا ر ﺐ دؤر ﺋﺌ‪.‬‬
‫ت‬ ‫و وآ ‪.‬ا‬ ‫ﺌ س )‪ (Naturalist Philosophers‬دؤر‬ ‫ت‬ ‫ن دؤر آ ان‬
‫ﮗ ‪،‬‬ ‫‪ُ ،‬‬ ‫۽ا‬ ‫م ڻ ﺌ ‪ ،‬ت ﺐﺌري ۾ و ﺌر ‪ُ ،‬‬ ‫ﺐﺌري ۾ ال ُا ﺌر ﺌ‪ ،‬ت ﺐﺌري ۾‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺌ آ ؟ ز‬ ‫ال ُان ز ﺌ ۾ ﺌ‬ ‫ت ﺋ ‪ .‬ﺌل ر ا‬ ‫ﺐ ﺌد‪ ،‬ﺌﮡ ۽ ﺌج‬
‫ﺌ‬ ‫؟ ﺌ ﺌن ؟ ﺌﮡ ﺌ ﺌن ؟ ز‬ ‫؟ ﺋ‬ ‫؟‬ ‫آ ؟ ت ﺌ آ ؟ ا آ ﺌ آ ؟ ﺌﺊ ﺌت‬
‫آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫כ‬ ‫۽‬ ‫و ڙ‬ ‫ز‬ ‫ﺌ‬ ‫وڏن ا ‪ ،‬ن ۽ ﺐ‬ ‫ﺌن ؟‬
‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫آ ‪ .‬وري‬ ‫ا ﺌن‬ ‫درا ز‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ص‬
‫آ ‪.‬‬ ‫و وڏو‬ ‫آ ‪ .‬ا و‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬ا ۽ ﺐﺌ ﺌن‬ ‫آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬ا ۽ ﮭ ﺌن‬ ‫ز‬
‫ﺌ ال ۽‬ ‫ﺌت ﺌ ال‪،‬‬ ‫ﺌ ال‪،‬‬ ‫ﺌت ﺌ ال‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ُا ﺌر ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌت ﺌ ﺐ ﺌدي ال‬
‫ﺋ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ﮭ‬ ‫ي‬ ‫ُا ﺌر ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌدي ال‪،‬‬
‫و‪.‬‬ ‫و‬ ‫ا در ﺌ ا‬ ‫و ۽ وري و‬ ‫و ڙ ﺌﮡ ﮭ ۾ و ۽‬ ‫در ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ا‬ ‫و ؤ ان دؤر ۾‬ ‫ُ ي ﺌن ان ر‬ ‫و‪ .‬ا ا وڏا ﺌل ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ان يﮭ ا ر در ﺌ ﺐ‬
‫۽ ﺌ ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ ﺋﺌ‪ .‬ﺌ رث ‪ُ ،‬‬ ‫آ ؟ڊ‬ ‫ﮭ ۽ ﺌد ﺐﺌري ۾ ﺌ ﺌ‬ ‫ا ال ُا ﺌر ﺌ آ ؟ ﺑ‬
‫ا‬ ‫ﺌن ﺐ آ ‪ .‬ن ﺌ‬ ‫۽‬ ‫اق آ ‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ۾ ر‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﺐ ﺌدي ح‬
‫ﺌن ا‬ ‫‪ ،‬اق ۽‬ ‫۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮗ‬ ‫ﺎ۾ ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫رﺌ‬
‫و وآ ‪.‬‬ ‫‪Pythagoras‬‬ ‫ا آ ن‪،‬‬ ‫ﺌڻ ر ﺌ ﮭ ۾‬ ‫ﺌ‪ ُ .‬ﺌن ر ﺌ ان و ‪ .‬ﺌ رث‪،‬‬ ‫و‬
‫ان ﺐﺌري ۾ ال اُ ﺌر ﺌ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫و دؤر ‪،‬‬ ‫۽ ﺌ ﺐ ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ ﺋﺌ‪ .‬ﺎ‬ ‫و‬ ‫‪،‬ا‬ ‫اﺋ ز‬
‫ﮭ ت ﺌ آ ؟ د ﺌ ﺌ آ ؟ ﮭ ﺌﺊ ﺌت ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ ،‬ﮗﺌ ﺌ ‪ ،‬اب ﮗ ﮙ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺋ ‪،‬ﮗ‬
‫و؟ ﺌل‬ ‫؟ ﺋ‬ ‫ﮙ ؟‬ ‫ﺌ آ ؟ ﺌ آ ؟ اآ ﺌ آ ؟‬ ‫ﺋ ﺋ ؟‬ ‫آ ؟۽ا ﺌ‬
‫ﺌ ﮙ‬ ‫ا‬ ‫وري آ‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫ٰ‬ ‫ي؟ وري ﺌﺊ ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ر ﺌﺊ ن‬
‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺐ وڏا ۽ ﺐ ﺌدي ال‬ ‫ُا ﺌر ﺌ‪،‬‬ ‫ال‬ ‫وري آ ؟ ا ا ا ُا ﺌر ﺌﺊ ن‪ ،‬ا ا‬
‫و و‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫۾‬ ‫دؤر آ ‪،‬‬ ‫ر ﺌ ﺋﺌ‪ .‬ا دؤر ﺐ ر ‪ .‬ان ﺌن‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬
‫ڏا ﺌ آ ن‪.‬‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫و وپ ‪،‬‬ ‫ٰ ڏا ﺌ ﺌﮡ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ٰ ڏا ‪ .‬ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ي ورت‬ ‫ﺌڻ ڻ‬ ‫و‪ ،‬ان‬ ‫و ان ز ﺌ‬ ‫ڏا‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫ﺐ ڏا‬ ‫۾ ڏا ﺌ ﺌڻ‬
‫و رو‬ ‫ا ﺌﮡ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ي‪ .‬ﺌ‬ ‫ان ﺌن ا ﺌ‬ ‫ڏا آ‬ ‫آﺊ ن ڏا آ ﺌن‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫آ‬
‫ن‪.‬‬ ‫ﺑ ون‬ ‫ڏا ﺌ آ ن‪ .‬ا وڏ ن زﺐ د‬ ‫ا ﺋﺌ ﺐﺌﺐﺌ ا‬ ‫۾ ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬دؤر ‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ي ﺑ‬
‫‪،‬‬ ‫وﺊ‬ ‫آ ‪ ُ .‬اط‬ ‫ن ۽ ار‬ ‫اط‪ ،‬ا‬ ‫آ ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وڏو دؤر‬ ‫ﺌ‬ ‫درا‬
‫و ۽‬ ‫ﺌن ﺑ ون‬ ‫ا‬ ‫۾و‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ي ﺐﺌز ﺌﮡ‬ ‫‪.‬‬ ‫وﺊ‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌ‬ ‫ن‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ن ۽ س ﺌ د ار ﮭ‬ ‫ﺌ دا‬ ‫ب ر ن ن‬ ‫ﺌن‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌر‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ان ﺐﺌري ۾ ن ﺌن‬ ‫ﺑ‬ ‫؟ اط‬
‫ﺋﺌ‪ .‬ق رﮗ ا آ‬ ‫ﺋ آ ‪ ،‬ﺐ ا ا ﺊ وڏا ﺌﮡ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ ا اﮗ ﮡ ﺌن ﺐ وڏا ﺌﮡ‬ ‫اﺊﮙ‬ ‫ﺌر‬ ‫درا ا‬
‫ﺌن‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ ﺋ ‪ .‬ﺋ دؤر ۾ ُ اط ﺌ‬ ‫ال ت ﺌن ﮗﺌ‬ ‫ان‬ ‫ﺋ‬ ‫ت ڊ‬
‫ﮙ‬ ‫ت ﺌ ﮭ ‪ ،‬ت‬ ‫‪.‬‬ ‫عڏ ﺋ‬ ‫ﺌج‬ ‫ان‬ ‫ع‬ ‫ت‬
‫ﺌج ۽ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ان‬ ‫ع‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ڻ ‪ ُ ،‬اط‬ ‫‪ ،‬ت ﺐﺌري ۾ ال اُ ﺌرڻ ۽ ت داﺊ ي ۾‬
‫ان‬ ‫و ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫س‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫۽‬ ‫‪ .‬درا‬ ‫ع ڏﺊ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌت )‪ (Ethics‬ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺎ ﺎ ال ُا ﺌر و ‪ .‬ا‬ ‫ﺑ آ‬ ‫‪ ،‬۽ ﺌن‬ ‫ڏﺋ‬
‫يآ ۾‬ ‫اب ۾ وڏي ﮘ‬ ‫؟ ان‬ ‫شر‬ ‫و ﺌﮡ‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ال ُا ﺌر آ‬ ‫۾‬
‫ڏو ‪ ،‬م ۽ و‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫و‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌف‬ ‫و‬ ‫ش‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ﺌﺊ‬
‫آ ۾‬ ‫‪ ،‬۽ ا ﺊ ﺑﺎ‬ ‫ﺌت ا‬ ‫‪ ُ .‬اط ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ ۾ رو ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا ز‬
‫س ﺋ‬ ‫ان ۾‬ ‫ﺌف ۽ ﺐ‬ ‫ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ‪ .‬وا ﺊ‬ ‫ﺌﺊ ن ز‬
‫س‪ .‬آ ۾‬ ‫و ﺌ آ ‪ ،‬وا‬ ‫‪ ،‬ان ﺌ ﺋ ﺌ ر‬ ‫ﮡ ﺌن ن ُ ُ ور‬ ‫ي‪ .‬آ ۾ ﺐ ا ﺋ ﺑ ون ﺌﺊ‬
‫ي‬ ‫ﺋ ﺌ ﺌﺊ ڏ ‪ ،‬ا ن ﺑ ون‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺋ ر‬ ‫ا ن ﺋ ڏ ﺌﺊ ‪ .‬ﮡ ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌ دن ا‬
‫ﺌج‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ع ﺌن‬ ‫وٽ ت‬ ‫ﺌﺊ ‪ .‬ﺎ ﺋ دؤر ۾‬ ‫ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬۽ ﺌم‬ ‫يز‬
‫‪ .‬آﺊ‬ ‫ر )‪ (Idealism‬ﺐﺌد ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫زﺐ د‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ي وڏي‬ ‫ن د‬ ‫آﺊ ‪ .‬ا‬
‫ُ ‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫ان ۾‬ ‫ﺌرت ا ي وڏي ي ﺋ ‪ ،‬ا و وڏو ﺌر ُاﮡ‬ ‫ازم‬
‫ڻ‬ ‫‪.‬‬ ‫ز ﺌ ۾ر ﺑ‬ ‫ڏ و ‪.‬‬ ‫آﺊ‬ ‫وڏو ﺌ ان ﺐ ‪ .‬ﺌ ن ﺌ و ‪ .‬ﺌﮡ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ان ﺋ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ا رﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﮭ‬ ‫‪ .‬رﮗ‬ ‫ان ﺌ ﺐﺌد ﺌ ڏا ﺌﮡ‬ ‫رﺌ‬
‫ي‬ ‫ام ﺌ آ ‪ ،‬ان‬ ‫و‬ ‫ف ‪.‬‬ ‫ف ‪ .‬ﮢﺌﺊ ﮭ‬ ‫ام‬ ‫ام ﺐ ﺌر آ ‪.‬‬ ‫و‬
‫ﺌن ﺊ ‪.‬‬ ‫ان‬ ‫رﮗ ان ﺌﺐ آ‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ي آ !؟‬ ‫ﺊ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺑ ‪.‬ا‬
‫ﺋ ‪ ،‬ان ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ير ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫آ‬ ‫ي! ا‬ ‫اُ ﺌ و‬ ‫ڏﺐ آ‬ ‫روﺊ ا‬ ‫ا‬
‫ا ﺌﺊ ن‪.‬‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫و ﺌب‬ ‫ي۽‬ ‫ن ﺑ ون‬ ‫ن‬ ‫ﺑ ﺋ ا‬
‫ڏ ﺌن‪ ،‬ن ﺊ ڏ ﺌر‪ .‬ا ﺌ ن ﺊ وﺊ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ن ا ن ﺑ ون‬ ‫‪”،‬‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺋ‬ ‫درو‬ ‫‪ ” ،‬ﺑ ل آ ‪ “.‬ﺌﮡ‬ ‫ا ت آ ‪ “.‬ﺌﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺊ‬ ‫آ ۽‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬
‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌر ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺊﮙ وڏي ﮗﺌ ﺋ ‪ ،‬ﺊ‬ ‫؟ ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن ﺌن‬ ‫ا ﺌم‬ ‫ن‪ .‬ر ﺌ‬ ‫ﺑ ون‬
‫ي ڏ ي ﺌن ا ‪.‬‬ ‫ﺌ دن و ي‪ ،‬ﺋ ﺌ‬
‫ﺌن ”ر ﺑ “‬ ‫ﺌص ح ڌ ﺌن ﮢ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫س‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫واڌارا‬ ‫ا ر زﺐ د‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ﺌر ا آ‬ ‫ا ﺌف ﺌ آ ؟ ۽‬ ‫ﺌب ان ﺌن وع ﺋ‬ ‫و ؤ‪.‬‬ ‫ان ر‬ ‫ؤ‬ ‫)‪(Republic‬‬
‫ﺋ‬ ‫ﺌن َ َ راﺊ و‬ ‫ﺌﺋ ﺊ د‬ ‫و‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫وآ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫اﺊ ﺌﮡ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ‪ .‬د ﺌ ﺌ‬ ‫ﮢ ۾ ُ ﺌڻ‬ ‫ر‬ ‫دار ُ اط آ ‪.‬‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ن‪ ُ .‬اط ا ۾‬ ‫ن ﮗﺌ ن ي‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ُ اط‬ ‫ن ﺌڻ ‪،‬‬ ‫‪،‬ا ا‬ ‫ُ اط ﺌ‬ ‫ن ﺌ درا‬
‫ن ڏ ن‪ ،‬د ﺌ ڏ ن ا‬ ‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ن ن‬ ‫ﺑ آ ‪ .‬ر ﺌرڊ‬ ‫ﺌ ؟ ﺌڻ‬
‫۽‬ ‫‪ .‬ﺐ ڏا‬ ‫اﺋ ﺐ‬ ‫آ‬ ‫ن‬ ‫ُ‬ ‫آ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ن ن آ ‪ .‬ا ۾ دار ُ‬ ‫ا‬
‫و‬ ‫ع ﮗﺌ ﺌﺊ ا ﺋﺌ ا ﺌف ﺌ آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫ان‬ ‫ن‪ .‬ﺌل ر‬ ‫ن‬ ‫ﺌر ن ﺐ‬ ‫ن‬ ‫ُان ۾‬

‫آﺊ ن ﺌ ا ﺌ ڏ ﺌن ۽‬ ‫ا ﺌف ا آ‬ ‫ي‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬ ‫وپ و آ ‪ ،‬ان ۾ ُ اط ۽ ﺌ ﺌﮡ و ﺌ آ ‪ ،‬ا‬
‫ﺌل‬ ‫آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ُ اط‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌف و ‪.‬‬ ‫ﺌن وا و ﮙ ا ﺌن ۽ ن وا ڏ‬
‫ُ وڏ ۽ ن‬ ‫ن‬ ‫و‪ ” ،‬ض ‪،‬‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫و ن‬ ‫و ﺋ ن ان ﺌﮡ ﮭ ا ﺋ‬ ‫آ ‪ُ .‬‬
‫ٰ‬ ‫ﺌﺊ ڏ ﺌن‬ ‫ُ و ﺌﺊ ڏي‪ُ .‬ا آﺊ ن‬ ‫ﺌﮡ ن‬ ‫آﺊ ۽ ن‬ ‫ن وري ن ڏا‬ ‫وﺊ ‪،‬‬
‫آ ‪“.‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ٰ‬ ‫‪.‬‬ ‫ُ و ﮢ‬ ‫ن ﺌﺊ ﮭ ۾‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ا ﺌف و ؟ ا ﺌ‬
‫ر ُاﮡ ‪ ،‬ﺋ ﺌ ن ت‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫رﺌ‬ ‫ا ﺌف ﺌ آ ؟ ا يﮭ ح‬ ‫ﺌب ان ﺐ ﺌدي ال‬
‫‪.‬‬ ‫ازم ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺌر ﺌ ﺌ آ ‪ ،‬آﺊ‬ ‫ﺌا‬ ‫ڌاﮗ ۽ ُ ﺋ ﮭ ﺌن آ ا ﺌف ﺌ آ ؟‬ ‫ن آ ‪ ،‬ان ال‬
‫‪،‬‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺌر ﺌ ﺌ ﺌ‪.‬‬ ‫ن‪ .‬ﺐ‬ ‫ي‬ ‫ﺑﺌ ن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح ار‬
‫ن ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ار ﮭ‬ ‫‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺌم‬ ‫‪ .‬د‬ ‫م ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ا‬
‫‪ُ ،‬ان ز ﺌ ۾ ﮢ ﺌ ي ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ ار‬ ‫۽‬ ‫ﺂ ۽ ادﺐ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد وڌا‪ .‬ادﺐ‬ ‫ادﺐ‬
‫ن ﺌم رڙ ن ن‪ ،‬ﺌن ۾ ڊرا ﺌ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ ي ﺋ ‪ ،‬۽ ا ﺌ ﺌ ﺌ ﺌول و ه‬ ‫زﺌ ۾‬ ‫‪ .‬ادب د ﺌ ا ر‬ ‫ﺌم‬
‫ﺋ وڙ ؟‬ ‫۽ ﺌ يﮭ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌت‪ ،‬ﺌ يﮭ‬ ‫)‪(Poetics‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌب آ‬ ‫ﺋﺌ‪.‬‬
‫‪ .‬ﺌم ﮢ ن ن‬ ‫ﺌم ﺐﺌ ار‬ ‫۽‬ ‫ﺌب آ ‪ .‬ادﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫اﺐ اﺊ‬ ‫ع ﺐ‬ ‫ان‬
‫ﺌ د ‪ .‬ان ﺌظ ﺌن‬ ‫ن‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌﺊ ان ۽ ر ﺌ ان ۽ ﺌﮗ ﮭ ح‪ ،‬ﺋ آﺊ‬
‫ﺌ ؟ ﺌ ﺌڻ‬ ‫ا ﺌن ان ۾‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر‬ ‫ﺋ‬ ‫يﮭ‬ ‫ي ا ن ﺌ‪17 ،‬‬ ‫ﺌن ﺐ ڏ ﺌﺊ ‪ .‬ا‬
‫ار ﺌﮭ ۽‬ ‫ﺌڻ ﮗﺌ ﺌ ن ﺌ‪ .‬ار ﮭ ﺌن‬ ‫دؤر ۾ ﺌ ‪،‬‬ ‫ي ﺌ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺑ‬ ‫اﺊﮙ وري ‪.‬‬ ‫ا‬
‫ن‪ ،‬ان ۾ وڏا‬ ‫روپ ۾‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫وﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌ ڏي‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌج ۾ ﺐ‬ ‫ر‬ ‫اؤ‬
‫وڏو ﺌل ڏ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ واڌارا ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫روا واڌارا ﺌ‪،‬‬ ‫ا ر‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫وز‬ ‫ﺐ‬
‫يﮭ ۾ ﺌص ر‬ ‫ﺌل ﺌن وم ر ‪ .‬ر ۽‬ ‫رو دؤر‬ ‫۽ا‬ ‫‪،‬ا ﺋ‬
‫۽‬ ‫ﺌ ﮭ ﺌ ﺐﺌ آ ‪ .‬زﺐ د‬ ‫ﺌڊرن ﺐ‬ ‫ﺋ ن ُا ﺌر ڏ ‪ -‬۽ ا‬ ‫ﮢﺌ ﺌﮡ ‪ ،‬وري‬ ‫ﺐ ﺌدي ﺌﮡ ﺋﺌ ۽‬
‫ﺋ‬ ‫ر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ا‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ ﺌ آ‬ ‫ﺐآ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﮗﺌ ا ﺌ آ‬ ‫ﺌﮡ آ ‪ ،‬د‬
‫ﺋ ﺌ ي‬ ‫ر‬ ‫)‪1626‬ع( ۾ و ﺌت ﺌﺊ ۽ ڊ ﺌرٽ ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫)‪1561‬ع( ۾ ﺌﺊ ۽ ر‬ ‫ا‬
‫ﺋ‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺐ ﺐ ‪،‬‬ ‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫س و ﺌت ‪ .‬ا‬ ‫ﺌ )‪1650‬ع( ۾‬ ‫ﺋ‬ ‫)‪ (1596‬۾ ۽ ر‬
‫ﺌ‪ .‬ذ ۾ ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ اﮡﺌ ﮭ )‪1679‬ع( ۾ و ﺌت ﺌﺊ ‪ .‬ﺐ ﺌدي ح‬ ‫ا ﺌ )‪1588‬ع( ۾ ۽ ر‬
‫” ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ يﮭ ر‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ‪.‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺋﺌ ‪ ،‬ان ﮗﺌ‬
‫ل ﺌن‪ .‬درا ا‬ ‫‪ -‬ان‬ ‫آ ﺌز‬ ‫ا ﺌن ﮢ وري ان ﺋ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ر ﺌ“ واري ﺌر ﺋ ‪.‬‬ ‫‪ ،‬ر‬ ‫ﮢ‬
‫ح‬ ‫ﺎ ﺎ ﮗﺌ آ‬ ‫۽ا ﺌﺐ‬ ‫يﮭ دؤر ﺌ ﺐﺌ ﺋﺌ‪ .‬ﺋﺌ آﺊ‬ ‫ا ر اﺐ اﺊ ﺌد‬
‫ﺌن اڳ ۾‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌر ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐﺌ ﺐ ﺋﺌ‪ .‬ﺌﮗﺋ و‬ ‫يﮭ ﺌ‬ ‫ا ر ﺌد‬ ‫ﺋﺌ ۽‬ ‫آﺊ‬
‫ن‬ ‫ي ۾ آﮡ ﺐ ﺌر ‪ .‬ار ﮭ‬ ‫ا‬ ‫ا ﮙ ﺌن ار ﮭ‬ ‫‪.‬ﺐ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ ار‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ان‬ ‫ﺌن ر ﺌ آ‬ ‫ا و‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ار ﮭ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ان ۾ ﺌﺊ‬
‫ﺌﺊ ۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ و ۽ ا ﺌت‬ ‫ﺌﺊ ۾‬ ‫ار‬ ‫ﺌن‬ ‫ي‪ .‬ا‬
‫‪،‬‬ ‫ﺊ‬ ‫وڌو و ؟ ﺌﺊ ۾‬ ‫ﺌن ﺌ ر و‪ ،‬ا ﮭ ۾‬ ‫ان ﺌن وڌ‬ ‫ت‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ٰ ﺌﺊ‬
‫ﮭ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﮗ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ۾‬ ‫‪ .‬ا ان‬ ‫ﮙﺊ‬ ‫ان ۾‬
‫ال‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ﮡ ن‬ ‫ح ﺌﺐ‬ ‫ن ن‬ ‫ر ﺑ‬ ‫ان ۾‬ ‫ﺌﺊ آ ‪.‬‬
‫۽‬ ‫وار‬ ‫وڏو ﺑ ‪ ،‬ان‬ ‫ار‬ ‫ﺌرت ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ُا ﺌر ﺌ‪ ُ .‬ﺌن اڳ‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌن ڏ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌﺊ ۽‬ ‫يﺐ‪،‬‬ ‫آ‬ ‫آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ار‬
‫ﺌﺊ‬ ‫‪ ُ .‬ا ﺌت ۽‬ ‫ﺌڻ ۾ ﺊ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌﺊ ۽‬ ‫ُ‬ ‫‪ ،‬درا‬ ‫ﺌﺊ‬
‫يﮭ دؤر ‪“Age of‬‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫زﺐ د‬ ‫۾ آ و‪ُ .‬ان ز ﺌ ۾ ﺐ‬ ‫۽‬
‫يﮭ‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ي ري ا ﺌن‬ ‫۽‬ ‫يﮭ آ ي‬ ‫ا آ ن‪ .‬ر‬ ‫”‪Reason‬‬
‫ﺌن‬ ‫ال آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫‪-‬ا‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ٰ ﮗﺌ‬ ‫ا آ ن‪،‬‬ ‫دؤر‬
‫ﮭ ۽‬ ‫ڏ ‪ .‬ا دؤر ﺌ ۽‬ ‫ڙڻ‬ ‫ڌر ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌل‬ ‫آ ؟‬ ‫ان ا‬ ‫ﺌ‬
‫۽‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺑ ﺌن‬ ‫ﮭ دؤر ‪.‬‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌﮡ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫يا‬ ‫يڏ ‪.‬ا ﮭ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ڙڻ‬ ‫ز‬ ‫يﮭ )‪(Rationality‬‬
‫ﺐ‬ ‫زﺐ د‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫آ‬ ‫ان ﮗﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ان ﺌن وڌ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫وا‬ ‫ﺌ‬
‫‪ ،‬ڙي‬ ‫‪ .‬ڊ ﺌرٽ وڏو ر ﺌ ان ‪ ،‬ﺐ وڏو زﺐ د‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ۽‬ ‫وز ﺌ‪.‬‬
‫۽ ا ﺌس ﺋ‬ ‫درا‬ ‫ڻ‬ ‫ڻڏ ‪،‬‬ ‫ا ﺌس‬ ‫و‬ ‫۾ وڏو ق ‪ ،‬ﺌل ر ﺐ‬
‫ﺋ ﺌﮡ ﮭ وٽ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ا ﺌس؟ ا‬ ‫يآ ؟‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا ر ُ ﺋ‬ ‫د آ ‪ ،‬ال ا آ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ۾‬
‫ﺋ‬ ‫وڌ‬ ‫ي‬ ‫ح‬ ‫وآ ‪ .‬و‬ ‫۾ﺐ‬ ‫و آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌت ۾ ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫)‪(Theory of Knowledge‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ا‬ ‫۾ ا وڏو و آ ‪ .‬ان ري‬ ‫آ ؟ ا ﺌس ﺌ ؟‬
‫ﺋ‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫۾‬ ‫ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ر‬ ‫آ ‪،‬۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﮭ ا ر رو زﺐ د‬ ‫آ ‪،‬ا‬
‫و ﺌد آ ؟ آﺊ ن ان ﺌل‬ ‫ﺌڻ ۾‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫( ﺋﺑ آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌﺐ ا ﺌس )ر ن ور‬ ‫ﺌ آ ؟ ان‬
‫ا ﺌس‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌل آ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ي‬ ‫آ ﺌن ان ۾ ِ ﺌ‬
‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫رٽ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋ ﺌن آ ‪،‬‬ ‫وڌ و‪ .‬ا‬ ‫اﮗ‬ ‫ا ﺌس ﺌن ا‬ ‫و و‪ ،‬۽‬
‫ﺌل ۾ ﺌ‬ ‫۾ ِ ڏﺊ ‪ ،‬ﺌن‬ ‫ان‬
‫ِ‬ ‫ر آ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫وڌ ا‪ .‬ﺌل ر‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ا اﮗ‬
‫ي ِ ڏ و‪.‬‬ ‫ﺌ ۽ دا ري‬ ‫۾‬ ‫ان‬‫ِ‬ ‫ِ ڏ و‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﺌ ﺐ يﮭ ﺐ‬ ‫ِ ُ ڏ و؟‬
‫ا ﺌس ﺌن ﺐ ﺌز و و‬ ‫ﺌر ﮙ‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ان َ َ‬ ‫ا ﺌ ﺌ ﺐ يﮭ‬ ‫درا‬
‫ﺌ ﺌن‪،‬‬ ‫وو‬ ‫ﺑ‬ ‫) ﺌر واري(‬ ‫و آ ‪ .‬ﺋ ﺌ آ ‪ ،‬ﮭ رات و‬ ‫ي‬ ‫اﺊ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ي؟ ﮭ ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌﮗ‬ ‫ﺌﺊ و ا ﺊ ؟ ﺌ ﮭ ان ﺌر‬ ‫وڏو‬ ‫ﺌر ﺌن‪،‬‬ ‫يو‬ ‫رات او ﺌﮗﺌ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌن ا ﺌس ﺌن‬ ‫ي ‪ .‬ان ۾ ﺌد ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌز ا‬ ‫ﺐ يﮭ ا ‪،‬‬
‫وآ ‪.‬ا ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫وآ ‪،‬۽‬ ‫ﮗﺌ‬
‫وري ن ﺐ آ ۽ درا ا ﺌن‬ ‫نﺐ آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫۾ ﺌد ﺐ آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ن ي آ ‪ ،‬آﺊ ن ان ﺌل آ ﺌن‬
‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫اُ ي‬ ‫زﺌ ۾‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ﺑ ۾‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬
‫ﺌ ذر ﺌ ) ‪Sources‬‬ ‫ال ﺌ آ ؟ درا ا ﺋ ا ﺌن ﺌ ﺌڻ ۽‬ ‫۽ ا ﺌس‬ ‫ﺌل ﺌن ا ﺌن ڏ ﮢ ا آ‬
‫ڻ۾‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﮙ۽‬ ‫۽ ﺌج ﺐﺌﺐ ‪ ،‬ڙي ﺌﺊ ﺌت ﺐﺌﺐ‬ ‫ز‬ ‫ڻ‬ ‫‪ (of Knowledge‬آ ‪ .‬ان ا ﺌن ﺐ‬
‫و۽‬ ‫ي‬ ‫اﮡﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌس اﮗ اﮡ ڏﺐ‬ ‫يا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ اﮗ اﮡ‬ ‫ﺌ‬
‫و ‪ .‬ڊ ﺌرٽ ر ﺌ ان ۽‬ ‫‪ ،‬ا ﮗﺌ ُاﺐ‬ ‫ﺌﺐ ‪،‬‬ ‫ي‪ .‬ا ﺋ ﺌ‬ ‫ُا ي‬ ‫چ اﮗ‬ ‫۾‬
‫ﺐ‬ ‫ﺐ ۽‬ ‫ﺌﮗﺋ و زﺐ د آﺊ‬ ‫ﺎ ﺎ ن ن‪.‬‬ ‫‪ ،‬۽ ان ۾ ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫يﮭ دؤر‬
‫۽‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬د ﺌ‬ ‫وڏا‬ ‫‪ .‬ﺌ ۽‬ ‫ﮗ‬ ‫زا ‪ ،‬ﺌ ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫‪.‬ا‬
‫۽ ڊ ﺌرٽ‬ ‫آ ‪ .‬ان دؤر ۾ ﺐ‬ ‫ﺌم ڊ‬ ‫‪.‬ا و‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌر‬ ‫‪ ،‬ڏا ۽‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌن‬ ‫ﮗﺌ ﺋ ‪.‬‬ ‫۾ا ﺌ‬ ‫ص ﺌر‬ ‫ان‬ ‫ﺌل ۾ رپ‬ ‫يﮭ دؤر آ و‪.‬‬
‫ﺌﺊ ۾‬ ‫ﺌ ﺋ اُ ي‪ ،‬۽ ﺐ‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫و ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ي‪ ،‬ﺌﮡ ﺑﺌ‬ ‫ي۾ ِ‬
‫‪ .‬ڊ ﺌرٽ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ر ﺌ ان ‪ ،‬ان ي‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ڊ ﺌرٽ ﺌ ؟ ﺋ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ۽‬
‫ﮙ ‪.‬‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬د ﺌﺐ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫يا ﺌ ﺐ ﮙ ‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬
‫ﺐ ﮙ ‪.‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫د‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ي ي‬ ‫ي وڏي ﮗﺌ آ ‪ .‬ﺌﮡ ا ﺋ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ان‬ ‫ﺌم آ و ۽‬ ‫رن ‪ ،‬رن ۽ ﺋ ﺌ‬ ‫و ﺋن‬ ‫ا ر‬ ‫ﮗﺌ ‪ .‬درا‬ ‫ٰ‬ ‫د‬
‫رﮗ ان‬ ‫ٰ ۾ ا ﺋ ﺌ ﺌ؟ ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫ا ﺌﮡ‬ ‫ع ڏ ﺌ ۽ آﺊ ن ان ﺌل آ ﺌن‬
‫ان‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد ر ﺌ‪ .‬ﺌر‬ ‫ڏا ﺌ ﺋﺌ ا‬ ‫ن‪ ،‬ا‬ ‫ي ا ﺌدون‬ ‫رﮗ ﺌڻ‬ ‫آ‬ ‫ي‬
‫ﺌن ار ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﮡ اﮗ‬ ‫آ‬ ‫‪.‬‬ ‫در ڏﺊ‬ ‫ﮝ ﮝ ﺌﺊ‬ ‫آ ۽ ﺌر‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫وڏا ﺌﮡ ا ‪.‬‬ ‫وڌ‬
‫ار ﮗﺌ‬ ‫ي وا‬ ‫ﺌن آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن وا‬ ‫ﺊ‬ ‫ي ﺌن وا‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﺋ ﺊ‬ ‫ي‬
‫رو‬ ‫آ ‪.‬ا ﺊ‬ ‫ﮭ ﮗﺌ ﺌن‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺊﺑ ‪ .‬ا ﺊ‬ ‫ي ان ﺌن ﺌ ن ي‬ ‫ي‬ ‫ي او ي ﺑ ‪،‬‬
‫ﺌ اﮗ وڌي آ ‪ ،‬ان ﺐ ﺌد ا رو ﺌ ۽ ا ﺌﮡ ﺋﺌ ۽ ا‬ ‫ﺌڊرن ﺌﺊ ۽ ﺌڊرن‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﮭ‬ ‫ﺌﺊ آ ‪ .‬ان‬
‫ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫اﺊ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌڻ ۾‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺋﺌ‬
‫زﺐﺌن آ ‪ .‬آﺊ ن ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫درا‬ ‫زﺐﺌن آ ‪،‬‬ ‫ﮭ ۾ ﺌ ﺋﺑ آ ؟ ﺌ‬
‫ا‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫و ؤ ا ﺌ ﺋ آ ؟ ﺌن ا ۾‪ ،‬ﺋ כ ۾ ﺌ‬ ‫ﺌل ڏ ﺌن‪ ،‬ﺌن‬ ‫ود‬
‫)‪(-x+=-‬‬ ‫‪ .‬ﺌﺊ ان‬ ‫ان ﺌﺊ )‪،(+x-=-‬‬ ‫)‪ ،(-x-=+‬ا ﺌ؟‬ ‫ان ﺌﺊ‬ ‫ﺌر آ ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌم‬
‫ﺌت ا ‪ ،‬ﮭ‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫‪ -‬ﺌﮡ‬ ‫)‪،(+x+=+‬‬ ‫ان‬ ‫ان ﺌﺊ )‪ (+x-=+‬ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬
‫ٰ‬ ‫ٰ ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺑﺌت‬ ‫۽ ا ﺑﺌت‪-‬‬ ‫ﮭ ۾‪-‬‬ ‫ي ڏ ر ﺌ ﮭ ‪ .‬ﺌﮡ ا‬ ‫ي ‪ -‬ﺌﮡ‬ ‫و؟ ا ﺑﺌت‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ٰ ان ا ﺌر‪ ،‬ا ﺑﺌت‬ ‫‪-‬‬ ‫ٰﺐ‬ ‫و؟ ا ﺑﺌت‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮭ ۽ ﺌج ۾ ا ﺑﺌت‬ ‫‪-‬ز‬
‫۾‬ ‫ي‪ .‬ﺌ‬ ‫ا ﺑﺌت ﺑ‬ ‫و؟ ﺐ اﺊ ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺑﺌت ﺑ‬ ‫ي ؟ ﮭ‬ ‫ي؟‬
‫‪،‬‬ ‫آ ‪.‬ا ﺌ‬ ‫ڻ ي‬ ‫ي ﺌر‬ ‫ن وا‬ ‫وا ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ان ﺌ ا و‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ُ ﺌ‬
‫رپ‬ ‫‪ُ ،‬ا ﺌ ﮭ‬ ‫ﺌ ﺌم وڏي ﮗﺌ‬ ‫۽‬ ‫زﺐﺌن آ ‪ .‬رپ ا ر ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫يﮭ ﺌن و‬ ‫۽ ر‬ ‫ر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫۾ﺐ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫۾ ﺌص ر ڊ ﺌرכ‪ ،‬ﺐ‬
‫ﮭ۾‬ ‫ﺌج اؤ ۽‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ا ب راﺊ ‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌريﮭ دؤر‬
‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ڌاﮡﺌ ﺐ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬چﺐ‬ ‫‪ ،‬ڻﺐ‬ ‫ن‬ ‫آ ‪ ،‬ﺋ ڙ۾‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫‪،‬ا‬ ‫‪ ،‬زכ ﺐ‬ ‫‪ ،‬آرٽ ﺐ‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫۾‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌج‬ ‫و ه‪ .‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ا يﺐ‬
‫ي‬ ‫ﺌڻ ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ ﮢ ن؟‬ ‫ن ﺌﮡ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ و ﺌ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ا ﺌن ر‬ ‫اﺊ‬ ‫ن ‪ .‬ﺌڻ ﺌن‬
‫ﺌ ﺌ ن ا ﺌ ۽ ن ن ا ﺌﺊ ‪ ،‬ن ﺌ ان‬ ‫ﺌ“ ۾‬ ‫ﺌب”‬ ‫ﺌم وڏا ﺌﮡ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ا‬
‫و ”اور‬ ‫ﺌ“ ﺐ اوڏو وڏو ﺌب آ‬ ‫؛‪” -‬‬ ‫ﺌب ﺌن ﺊ‬ ‫ا ﺌ ﺌر ۾ ڊارون‬ ‫ﺌب‬
‫ان دؤر ۾‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ن آ ‪ ،‬ن ﮗﺌ ن آ ‪ ،‬ان دؤر ۾‬ ‫“آ ‪.‬ا‬ ‫آف ا‬
‫اوار وڌ ا ﺌ ﺌن‬ ‫ﺌري ‪ ،‬اواريﮭ ۾ ي آﺊ ‪ ،‬اوار وڌي‪،‬‬ ‫ﺎ‬ ‫ا ب‬ ‫ا ب آ ‪ ،‬ﺌڻ‬
‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ورت ا ﺌد‬ ‫اآ‬ ‫وڏو ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺋ ؟‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫؟ ان‬ ‫ٰ وا ﺌر‬ ‫ا ؟‬
‫ي ﺌ‬ ‫‪.‬ا وﺊ‬ ‫ﺌز ﺌزي ُان ز ﺌ ۾ ا ﺌد ‪ .‬ا ا ﺌ ﺌر‬
‫واري‬ ‫ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺑ ۾‬ ‫ن‪ .‬ا و ﺊ وڏو ا‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ن ﺌﺊ‬ ‫ري ﺋ ‪ .‬ا و ﺊ‬
‫ﺌ ي‬ ‫و ﺌت ‪ .‬رپ‬ ‫ﺌز و ‪ .‬ﺌز ﺌزيﮭ ۽ ﺌز را ﮭ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي وڏي ﮗﺌ ﺋ‬ ‫و‬
‫اڄ ﺌﺊ‬ ‫ؤ‪ .‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫و ﮙ ﺌن ﺌن ان‬ ‫آ‬ ‫ﺑ گ آ ‪ .‬ا و ﺐ رت‬ ‫وي ‪ُ ،‬ا‬
‫آ ‪،‬ا‬ ‫يﮭ وارو ﺌﮗ‬ ‫ر‬ ‫ﮘ و‬ ‫ﺌن‬ ‫ؤ‬ ‫۾‬ ‫ظ ر و آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌ ۾‬
‫وع ‪ ،‬ان‬ ‫‪ .‬ﺑ گ و ﺌن ﺌز را‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺐ‬ ‫ن ا ﮭ ﺌ ۾ ﺐ ن آ ‪ .‬ﺌر‬ ‫ﺌر ن ۽ ا‬
‫‪ ،‬وا ﺌر ۾ ي ا‬ ‫ﺌ ي ﺊ ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫و ۽‬ ‫وڏو‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ي وا ﺌر ﺌ ﮗﺌ ﺌ‬
‫ا ﺌن‪،‬‬ ‫ﺎ ﺎ ﮗﺌ‬ ‫ٰ ﺋ وڌ ۽ ﺌن ﺌن‬ ‫ٰ ﺌ ؟‬ ‫وا ﺌر ۾ ي آﺊ‬ ‫وﺊ ‪ ،‬اوار ۾ ي ا وﺊ ۽‬
‫ﺑ و‬ ‫ﺌ در ﺌ‬ ‫‪.‬آ‬ ‫ﺌ در ﺌ‬ ‫ﺎ ن ن‪ .‬ﺌل ر آ‬ ‫ت ﺐ ﺋ ‪ُ ،‬ان ز ﺌ ۾‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌز‬ ‫ﺌﺊ ن‪ .‬ا‬ ‫ر در ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ ﺌ ُر ا ﺋﺌ‪ ،‬ا ﺋ ُر ُر آ‬ ‫ﺌز ۾ ‪ ،‬وا ﺌر‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬
‫ﺌﺊ وا ﺌ وڌ ﺌ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌن‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ ر‬ ‫ﮭ د ﺌ ﺌن‪ ،‬ﺌن‬ ‫ﮗﺌ ﺌ وڌ ﺌ‪،‬‬ ‫۽ ا در ﺌ‬ ‫در ﺌ‬
‫و ؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ﺌري ‪ ،‬اوار وڌي ۽ ﺌﮡ ڏ‬ ‫ي وا ﺌر وڌ ‪ ،‬ﺌم ﮢ ن ن ن‪،‬‬
‫ٰ ن اواري ن ن‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫وڌ ﺌ‪ ،‬ﺋ وڌ ‪ ،‬اواري ﮝ ﮗﺌ ﺌ‬ ‫ﺌري ‪ ،‬اوار وڌي‪ ،‬و‬
‫ن ا ﺌد ﮙ‬ ‫ا ﺌد ؟‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ا ﺌد ن‪ .‬ﮭ‬ ‫ي ورت‬ ‫اوار‬ ‫اوار وڌي‬
‫آ ‪ ،‬اوار‪ ،‬اواري ذر ﺌ‪،‬‬ ‫رو ا‬ ‫ﺋ ﮘ ﺌ؟ ان ۾ ﺌم ر ﺌري آﺊ ‪ ،‬ﺌﮡ ا‬ ‫وري ن‪،‬‬
‫س‪،‬‬ ‫ٰ ل‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ا ر ن اواري ن‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌآ ؟‬ ‫ﺌ‬ ‫اواري ﮗﺌ ﺌ‪ ،‬ا‬
‫ﺐ اﺊ آ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌﺊ اري‬ ‫ﮡ‬ ‫ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ي ﺌم‬ ‫ﺌﺊ اري‬ ‫ﺐ ر ا‪ ،‬ﺌﺊ اري ۽‬
‫‪ ،‬ﺌر‬ ‫ص ڏا‬ ‫ان‬ ‫ي ﺐ ﺌر‬ ‫ر ﺐ ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌ ﺌ داريﮭ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ دار‬ ‫۾‬ ‫اﮗ ﮡ ﺌم‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺌم‬ ‫ﺌم ر ا‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ﺌﮭ ر ۽‬ ‫ي ﺋ‬
‫ﺌ‬ ‫اواري ن رپ ا ر ا ن‬ ‫ن ن‬ ‫دؤر آ ‪ ،‬ا‬ ‫رپ ا ر‬
‫ن؟ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ر ن‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ُا‬ ‫اواري ن‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا‬ ‫‪ ،‬ڊ ﺌرכ ۽ ﺌ‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫ﺌﺊ ا‬
‫ي‬ ‫۽ ﺌﮗ ﮭ‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ري‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫زﺐ د‬ ‫ﺌن‪.‬‬ ‫وכ‬ ‫ن ‪ ،‬ﺌڻ ﺌن اﮗ ﮡ‬ ‫وڙ‬ ‫آ‬
‫ر ان ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌري ڌכ ﮘ ‪ .‬ﺌر‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺋ ‪،‬ا ﮭ ا‬ ‫ﺌ ُ‬ ‫َ ‪ ُ .‬ﺊ‬ ‫ﺌ۽ چ ا‬ ‫ﺌدري‪،‬‬
‫‪،‬‬ ‫پ روم ﺌن‬ ‫ﺌوڙ ڏ‬ ‫ن وا ﺋ‬ ‫ر ‪ .‬ﺌر ۾‬ ‫ي وﺊ ‪ ،‬ان ا اﮗ ﮡ ا‬ ‫ا‬
‫نا‬ ‫ا ﺌر ي‬ ‫ﺋُ‬ ‫آ ‪ ،‬ن ڏو آ ‪ ،‬ن ا‬ ‫ڏو‬ ‫‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺌ‬
‫۽ا‬ ‫آرٽ‪ ، ،‬ﺌﺊ‬ ‫ٰ ان‬ ‫ﮙ وع ﺌ‪.‬‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ ا ا‬ ‫و‬ ‫وﺊ‬ ‫ﺋ ُ‪ .‬ا ﺋ ﺌر ۾‬

‫ﺌ ڙ ۽ وارث‬ ‫ﺌم‬ ‫ي‬ ‫ﺌم ۽ ان‬ ‫ي‬ ‫آ و‪ ،‬ا ﮭ ان‬ ‫اﺌ‬ ‫ﺌﮗ آ ي‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫۾ ن‬ ‫ا ب‬ ‫ا ب آ ‪ ،‬ان‬ ‫ي ي؛ ۽ ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ت‬
‫ﺌڻ ﺐ ران‬ ‫‪،‬ا‬ ‫دور ﺐ‬ ‫۽ﺋن‬ ‫س‬ ‫س ‪ ،‬ﺋ نﺐ ر ا‬ ‫ﺋن ل‬ ‫اواري ن ن‪.‬‬
‫ﺌم‬ ‫يﺐ آ ۽ ﺌ آ‬ ‫ڻ وع ﺋ ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ڻ وع ﺋ ‪ ،‬ان ﺌن و‬ ‫ﺌم ﺌن ﺌ‬ ‫۾آ‬
‫ا ﺐ ر ا۽‬ ‫‪ .‬ﺌ آ‬ ‫ﺌن وڙ ﮙ وع‬ ‫س ان ﺌ دار‬ ‫س ۽ ُا ڙ ل‬ ‫ا ﺌڻ ۾ وڙ ا‪ .‬ﺐ ر ا‬
‫ﺌم ﺐ ﺊ ۽‬ ‫ﺌد ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺑﺌ ﺌ دار ۾ ﺌ‬ ‫ﺌدن‬ ‫س ان‬ ‫ﺋن‬
‫ﺌد ان ﮗﺌ ۾ ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ و و ﺌ ﺋ ‪.‬‬ ‫ا ﺌ ا‬ ‫۽ ﺋ ن ﺌم ﺌ ‪.‬‬ ‫اﮗ ﮡ ﺌم ڊا‬
‫ﮗﺌ و‬ ‫ﺌ اﮗ ﮢ ﺌ ن ان‬ ‫ن ن‪ .‬ﺌﮡ ﮗﺌ‬ ‫د ﺋ ‪ ،‬ن‬ ‫ﺌ دار‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌول د ﺌ ۾‬ ‫ﺌو‬ ‫اآ‬ ‫ﺌول‬ ‫ا ب ﺋﺑ آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫‪1789‬ع ۾‬
‫ال ۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌم ﮢ ن ن آ ‪ ،‬ا‬ ‫آف‬ ‫وכ س‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ن ن‬ ‫آ ‪ ،‬ا وڏا زﺐ د آ ‪ .‬ڊ‬
‫ي‪.‬‬ ‫ﮢ ﺌن ان ﺌن ﺑ‬ ‫رو دؤر ﺋ ‪ ،‬ﺌن ا‬ ‫رپ‬ ‫ﺌم ﮢﺌ راﺊ آ ‪ .‬ا‬
‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ري ا ب ۽ ان ا ب ﺌن درا‬ ‫نﺐر ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ا بآ ‪،‬‬ ‫‪1789‬ع ۾‬
‫ﺌم ر ُا ﺌ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫د‬ ‫وﺊ ‪ .‬ان ﺐﺌ ﺌت ريﮭ د ﺌ ۾‬ ‫ي ﺌم ر‬ ‫ﺌ دار ﺑ ۽ ﺌ دار‬
‫ﺌم ن‬ ‫ﺑ ن آ ا ﺐ ان وכ ﺌ‬ ‫ﺌڻ وٽ‬ ‫نآ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ر‬ ‫وﺊ ‪ .‬ﺋ ﺐﺌ ﺌت‬
‫ﺐﺌ ﺌت آ ‪ ،‬ﺌ ه ﺌ ۽ ا ﺌن ن‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺌم‬ ‫ﺌم ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ز ﺌ ۾ ﺌ دار‬ ‫ﺐﺌ ﺌت آ ‪ .‬ا‬
‫ﺌ آ‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﮗﺌ ا ﺌ آ ‪ ،‬ﺋ ن‬ ‫آ ‪ .‬د‬ ‫ﺌم ر ا‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‬
‫ا ر ﺌﺊ‬ ‫ﺊ‬ ‫‪،‬۽‬ ‫و ‪ ،‬ﺌ دار ﺑ ﺌڻ وري ڌכ ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ﺌم‬ ‫۾ا ﺑ‬
‫آ ‪ -‬رپ ا ر ا ۾‪.‬‬ ‫ي ﺌﺊ ن‪ .‬وري ﺌ دارن دور‬ ‫ا ﮢ‬ ‫آ ۽ ﺌﺊ ارن‬ ‫ر و‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ڌכ ‪ .‬ان ﺌن ﺌ دار‬ ‫۽ ا‬ ‫و‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ري ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ اريﮭ وري ﺌڻ‬ ‫ﺌن‬
‫ر آﺊ ۽ ا ا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬رپ ۾ ﺐ ر ا‬ ‫ﺌڙيﮭ ۾ ﺌ داريﮭ‬ ‫يﮭ‬ ‫‪ .‬ا ﺋ رپ ۾ ارڙ‬
‫واڌارا‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﮭ ۾ ۽ د ﺌﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮗﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌن د‬ ‫و ﺋ ن دؤر ‪.‬‬
‫ﺌ ا‬ ‫ﺌ روح‬ ‫ﺌﺊ ۾ ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ اري ﺌم ﺌ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ي آ ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ اري ﺌم‬ ‫آ ﺌ‪ ،‬ا‬
‫ﺌ ن ‪ ،‬ن ‪،‬‬ ‫ن آ ‪ .‬ان‬ ‫ن‬ ‫ﺌﺊ اري ﺌم ن‬ ‫‪ .‬ﺋ ﺌ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌ داريﮭ ﺌن وري ﺐ ﺐ‬
‫‪ ،‬ان وا ﺌر ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌر‬ ‫و‪ .‬ان‬ ‫ان ﺌن ا ا‬
‫ﮢ ۾ ﮢ قا آ‬ ‫ن‬ ‫و‪ ،‬ان ي ﺌﺊ اريﮭ ا‬ ‫ﺌن ا ان‬ ‫ذر ﺌ ‪.‬‬
‫ﺌم ان‬ ‫ي ‪ .‬ﺌ ﺌڻ ا‬ ‫ﺌﺊ اريﮭ وڌڻ‬ ‫ﮭ ۾ زﺐ د واڌارو ان ز ﺌ ۾‪ ،‬۽ ا‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌن ا اﮗ وڌي‬
‫۽‬ ‫‪ .‬وي ح ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫اﺐ اﺊ‬ ‫‪ ،‬د ﺌﺊ‬ ‫ات‬ ‫ري ۽ ‪،‬‬ ‫دؤر ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ادب‬
‫۽ ڊ ﺌرכ ﺋﺌ‪ .‬اڄ ﺐ ﺐ‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫ا‬ ‫۽ واڌارن ﺌ‬ ‫ا ﺐ ‪ ،‬ﺑ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺑ‬
‫ن‬ ‫ن‪ ،‬اُ ﺐ‬ ‫ا‬ ‫ﺐ رو ن‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ڌر ﮭ ڏا‬ ‫و ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫رآ‬ ‫ﺐﺌري ۾‬
‫و‬ ‫ا ا و ﺐ رت آ ‪ ،‬ا و رو آ‬ ‫و وآ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ا‬ ‫آ ‪ ،‬ﺐ‬ ‫۾ رو‬ ‫ن‪ .‬د ﺌ‬
‫ي‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌوכ‬ ‫ﺐ وڻ ڏ ؤ‬ ‫نآ ۽‬ ‫ﺐ رو ن ڏ ؤ ُا رو ن ﺐ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ڌر ﮭ ڏا‬

‫ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ن ن ﺑ ون آ‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ن‬ ‫ﺐ ﺐ ر نآ ا ﺐ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ‬
‫ُا ﺌر ‪ .‬ادب ﺌ‬ ‫۾ ادب وري ﺋ‬ ‫‪ .‬ا ۽ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌم َ‬ ‫ﺐ آ ‪.‬ﺐ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫وﺊ ‪،‬‬ ‫و ﺌت ﺌن ا وري ﺐ‬ ‫يﮭ آ ۽‬ ‫ر‬ ‫وﺊ ‪.‬‬ ‫آ ﺌ‪ .‬ا ﺐ‬ ‫ا ﮭ ﺌن‬
‫و ن‪ .‬ا ادب وڌي وري زﺐ د‬ ‫ڏا‬ ‫ﺋ ‪ .‬وري ن ا ۽ ا‬ ‫ي‬ ‫ﺌر‬ ‫ا ﺌ‬
‫يﮭ ۾ زﺐ د‬ ‫ن ن‪ .‬ﺌ ي‪ ،‬ا ﺌ ﺌ‪ ،‬ڊرا ﺌ ۽ ﮢ ن ن ن‪ .‬اﮡ‬ ‫ا ‪ .‬ﺌص ر ﺌول ۽ ن زﺐ د‬
‫دؤر ۾ ﺌﺊ ﺐﺌﺐ‬ ‫ﮡ ‪،‬‬ ‫ر آﺊ ‪.‬‬ ‫ان و‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ب‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‪.‬‬
‫ﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫يﮭ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺋ ‪ .‬زﺐ د‬ ‫يﮭ ﺌم وڏي‬ ‫ﺋ ن‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ﺌ‪ .‬ن ﺌم ﮢ ن‬ ‫ﺊ‬ ‫يﮭ ﺌن ا‬ ‫ي‬ ‫ﺌﺊ ا‬ ‫ي اُ ي آﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ا‬
‫يﮭ ۾ دورﺐ ن ا ﺌد ن‪،‬‬ ‫يﮭ ۾ واڌارا ﺌ‪ .‬ن ﺐ ﮢ ن ن ن‪ ،‬ﺌم ﮢ ن ن ن‪ .‬اﮡ‬ ‫ﺊ ان ي‬
‫ﺌ‬ ‫ﺂ‬ ‫وج وع ‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ا‬
‫۾‬ ‫۽ ﮘﺌ ﺌر ار ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫۽ ت‬ ‫درا ز‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺌﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ڊارون ‪.‬‬
‫اُ ي ‪ ،‬۽‬ ‫כ۾آ ‪،‬‬ ‫وڌي ‪ ،‬اُ ﺌ‬ ‫כآ ‪،‬‬ ‫نﺐ آ ‪،‬ز‬ ‫‪.‬ا ﺋ‬ ‫ﺋ‬
‫‪ ،‬وڌي ‪ ،‬ڙ‬ ‫‪.‬‬ ‫ا ﺌرج آ ‪ ،‬اُ ﺌ ي و‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌرج آ ‪ ،‬۽‬ ‫ﺐ ۽ وڌي‬ ‫ا ﺌ‬
‫ﺑ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫َ َ ﺋ‬ ‫ﮭ ۽ ي ﮗﺌ‬ ‫ﮭ ﺌن واﺐ‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ڏ ‪.‬‬ ‫رو‬ ‫‪ ،‬ار ﺌ ۽ اؤ‬ ‫يو‬
‫اق‬ ‫ﮢ ۽ ﺌ ر ﺌن ڏ ڏ ﺌل ار ﺌ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫۾ ري‪ .‬و‬ ‫۽‬ ‫ري ﺌ‬
‫۾‬ ‫يو ا ؟‬ ‫‪:‬ا ﺊ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ رن ﺌن ري وﺊ ۽ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌم وڏو ﺌﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ي ت‬ ‫ي‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ت۾ ﺌ ﺌ‬ ‫ﮢ ﺌ۽‬ ‫۾و آ ‪ ،‬ر ﺋ ن ڏ و ‪.‬‬ ‫و آ ‪،‬‬
‫و ‪،‬‬ ‫او ﺌﺊ ۾‬ ‫ﺌ ﺌ ﺌل ﮗﺌر ﺌ‪ ،‬۽ ا ﮭ‬ ‫ﮙ ‪،‬‬ ‫ﺊ ﺌت ۾‬ ‫ت ﺋ ‪،‬ا ﮭ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ڏ ‪.‬‬
‫ل‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﮭ ﺐﺌري ۾‪ ،‬ز‬ ‫ت ﺐﺌري ۾ ۽ ز‬ ‫وﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌ ن آ ي‪ ،‬اُ ﺌ ﺌر ۾ ﺋ ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ن ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ر ﺐ ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫رن‪،‬‬ ‫رن‬ ‫اﮗ ﮡ‬ ‫ﺌ ن آ و‪،‬‬ ‫ﺋن‬ ‫وﺐ‬ ‫ﺊ ‪ ،‬ﺐﺌري ۾‬
‫۾ ي ور‬ ‫‪ .‬ﺋ‬ ‫ان آ ﺌ ﮭ ﺌن ﺑ‬ ‫ا ؛۽ا ﺋ‬ ‫ﮢ رد ‪،‬‬ ‫ﺌ‪.‬‬
‫ﺐ‬ ‫۽ا‬ ‫يﮭ ۾ ﺌر‬ ‫وﺊ ﺋ ۽ ﺌﮗ ﮭ ح اﮡ‬ ‫‪.‬ﺋ‬ ‫و‬ ‫ر ﺐ‬ ‫ي آ ‪ ،‬ﺌر‬
‫ﺌن اڳ‪ ،‬ﺌل ر‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫وڙڻ ۽ ﮙ ﮗﺌ‬ ‫ﮭ‪ ،‬ت ۽ ﺌج‬ ‫ﺌﺊ ﺌت‪ ،‬ز‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌل ي‬ ‫ﺐ‬
‫آف ر ر ن“ ) ﺌ‬ ‫ﺌب آ ” ِ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌل ﺌن ﺌم وڏو‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺌم وڏو‬ ‫ﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌم وڏو ۽‬ ‫ﺌ؟ ﺌﮗ ﮭ ر ‪ ،‬و‬ ‫آ‬ ‫ﮘ ان ﺐﺌري ۾ آ‬ ‫(‪ ،‬ﺌڻ‬
‫ِ‬
‫ڊارون‬ ‫ﺌ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫اؤج‬ ‫۾ ﮢ ‪،‬ا‬ ‫وڌا ﺋﺌ‪ ،‬وري‬ ‫۽ڊ‬ ‫ا‬ ‫ﺌت اﺐ اﺊ ﺐ ﺌدن‪،‬‬
‫ﺋ‬ ‫ن‬ ‫ﺋ‬ ‫ڏ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ﺌر‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ ۾ ا ب ن‬ ‫ﺐﺌ‬
‫ﺌ ﺌ ﺌر‬ ‫ا ب ا‬ ‫ڊارون ا ﺌﺊ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ن؟ ا ﺌ ﺌڻ‬ ‫رٽ‬
‫۽‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫۽ ڊارون‬ ‫ﺌل ي‬ ‫ا‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ﺌر‬ ‫ﺊ‬ ‫ا ﮭ ل‬
‫ﺐﺌري ۾‪،‬‬ ‫ﮭ‪ ،‬ﺌج‪ ،‬ت ۽ ﺌﺊ ﺌت‬ ‫ي‪ ،‬ز‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺌ ن۽‬ ‫ﺌر ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌﺊ ۽‬ ‫ﺐﺌ‬
‫ﺌﺊ ۾ ﺋ ن ۽‬ ‫ﺐ ‪.‬ا‬ ‫ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ﺋ ن ﺐ ۽ ان‬ ‫ﺐ ﺌد وڌو‪،‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫يﺋ‬
‫ﺐ‬ ‫‪ ،‬اﮗ ا ﺋ ﺌر ۾‬ ‫ﺎ ﺌﮡ‬ ‫ِ‬

‫ڊارون‬ ‫و وآ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ۾ ا‬
‫دؤر ۾‬ ‫س‬ ‫وڏو ﺌﮡ‬ ‫وري ا و ﺊ‬ ‫ا ي وڏي ا‬ ‫ي ۽ ان در ﺌ‬ ‫ﮗﺌ در ﺌ‬ ‫و‬
‫‪ ،‬۽ ﺌﮗ‬ ‫وا‬ ‫ري ﺌر‬ ‫ﺌر‬ ‫ڻ ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ي‪ .‬ار ﺌ‬
‫وﺊ‬ ‫دؤر ۾‬ ‫ﺐ وري ﺌڳ‬ ‫۽‬ ‫‪ ،‬ﺌج ﺐﺌري ۾‬ ‫ت ﺐﺌري ۾‬
‫ﺐ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺌڻ ۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌﮡ ﺌڻ ۾ ا ﺊ‬ ‫۽ ﮢ ﺌﮛ ﺌر ۾‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫زﺐ د‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ا‬ ‫وڏو ﺌﺊ ان ‪،‬‬ ‫اﺋ آ ‪.‬‬ ‫ن ﺌﺊ ا ﺋﺌ‪ .‬ﺌر ۾ ا‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ﺋ‬ ‫رو ۽ وا ﺋ ﺌڻ ۾‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌم ﺎ ‪ ،‬ان آ ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ ان ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺑ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﺌل ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬وڏو‬
‫ﺎ ﺌﺊ ان ﮗﺌ ﺌ ن آﺊ ‪ .‬ا ﺋ ﺌر ۾‬ ‫‪ .‬ن ﺌ ا ﺋ‬ ‫ا ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ن آﮡ‬
‫وري‬ ‫۽ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ا ﺌق‬ ‫و آ ‪ .‬ا ﺌر‬ ‫ﺌ ا ﺋ ﺌم‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ ﺌڻ ۾ ﺌﮗﺋ دؤر ۾‬
‫۽‬ ‫آ ﺌن ﺌر‬ ‫آ ۽ آﺊ ن ان را‬ ‫ي‬ ‫ي ﺌﺊ ۽‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪.‬و‬ ‫ان‬
‫ي‬ ‫ي ف‬ ‫ﺌن آ ‪.‬‬ ‫اﮗ ﮡ ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫آ ۽ ﺋ‬ ‫ﺌر ۾ ا ﺋ‬ ‫ﺌن ﺐ ﺐ‬ ‫ا‬
‫ﺎ‬ ‫۽ا‬ ‫ف آ ﺌن ﺌر‬ ‫و ‪ .‬آﺊ ن ان ﮗﺌ‬ ‫و ﺐﮢﺌ‬ ‫ڏ وري‬ ‫۽‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ن‪،‬‬ ‫ن ﮗﺌ ن وכ ور ن آ ۽‬ ‫نﺐ‬ ‫۽ا‬ ‫و ‪ .“ ” -‬ﺌر‬ ‫و‬ ‫و ‪ ،‬ان‬
‫آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ا ﺌ روش ر‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫و ﺐﮢﺌﺊﮙ ﺐ‬ ‫ن‪ .‬ان ي ان‬ ‫ن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫رو ﺋ ر ﮙ ‪.‬‬ ‫ﺌڻ ا‬ ‫ﺌڻ ان رو ﺌ ﺑ دار ۽ ﺐﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬
‫ي وڏي‬ ‫و اؤج ‪،‬‬ ‫ري‬ ‫ر ر ﺌ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫رو ا ب ‪،‬‬ ‫ﺌل ۾ ا‬
‫وڌي‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ ﺐ ‪ ،‬ﺌﺊ وڌي‪،‬‬ ‫ا ر ﺌﮗ ﺐ آﺊ ‪ ،‬رپ ۾‬ ‫۾ رپ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌم ﮗﺌ‬
‫ري ا ب آ ﺌ‪ ،‬ن‬ ‫ﺑ ﺌ ﺌ‪ ،‬ان‬ ‫ﮭ ۾ ا ب ۽ زﺐ د واڌارا ﺌ‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫و ‪ ،‬ﺌ ي‪، ،‬‬ ‫ا ب آ ﺌ‪ ،‬ادب‬
‫ا ﺌن‬ ‫ر‬ ‫يآ ۽‬ ‫او ا دؤر ﺌن‬ ‫آ ﺌ‪ ،‬۽ رپ ان‬ ‫ن ن‪ ،‬ن ﺌﺊ ن آ ن‪ ،‬ان ﺌل ۽‬
‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫دؤر‬ ‫ي آﺊ ‪ ،‬۽ ا ﮭ ي ﺊ ان ري دؤر ا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌن‬ ‫ذات ا‬
‫ﺌپ ۾ ڏ‬ ‫ور‬ ‫ي ﺐ‬ ‫روزه‬ ‫ي‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ي ﺌري‬ ‫]‬

‫‪[.‬‬ ‫۾‬ ‫ﮗٺ ﮙ‬ ‫رآﺐﺌد‬ ‫ﺑ ‪2003‬ع‬ ‫ﺌپ ‪15‬‬ ‫‪ .‬ا ور‬
‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ‬
‫۽‬ ‫ﺌر‬
‫ر ﺋ‬ ‫ﺌ روا ا ﺌن وٽ‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫ﮭ روا‬ ‫ﺌ ۽ ر ﺌن ﮗ ڻ‬ ‫۾‬ ‫ﺌل ۾‬

‫ا‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ‬ ‫ﺊ‬ ‫رﺐ‬ ‫ﺌن آ ﺌ آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺐ وڏا ﺌ ان آ ‪ ،‬ا ان ﺊ روا‬ ‫ر آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ‬
‫وڏا ﺌ ان ﺋﺌ ۽ آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫‪ ،‬و ي ذوا ﺌر‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫‪،‬ر لﺐ‬
‫ﺌن ر ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌن اُ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫روا‬ ‫ان ﺊ‬ ‫ﺌ ﺐ ﺋﺌ ۽ آ ‪ .‬ا‬ ‫۽ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫ُا‬
‫ﺌن ر ﺌﺊ ‪.‬‬ ‫ان روا‬ ‫زور ﺋ ﮘﺌ آ‬ ‫و ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ا‬ ‫۽ ان‬
‫ﺌﮡ‬ ‫و ۽ ﺐُ و‬ ‫‪ ،‬ان ا و‬ ‫و‬ ‫اب ۽‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺊ‬ ‫۽‬ ‫و اﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺑ آ ‪ .‬ان‬ ‫وڏو اب ۽‬ ‫ِا‬ ‫ﺌت ذر‬ ‫و ۽ ﺌﮡ ان‬ ‫ﺌن و ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ي‬ ‫رﮗ ﺐ ﺌل‬ ‫‪ ،‬ادب ۽‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌري ر ﮙ‬ ‫روا‬ ‫ي‬
‫ڏﮙ د ت‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫راﺊ آ ﺌن‪،‬‬ ‫ﺌذ‬ ‫‪ .‬ﺌن ﺋ‬ ‫وڌاﺊ‬ ‫‪ ،‬ان اﮗ‬
‫ڏ آ ‪.‬‬
‫و‬ ‫ذ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫و ﺌ ر و آ ﺌن ﺋ ﺋ ۽‬ ‫۾ ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌ د‬ ‫ادب‬ ‫ﺌن‬
‫‪ .‬ا ا ف ان‬ ‫ﺋ ﺌن ﺌﺊ ا ف‬ ‫ذ‬ ‫ﺌر ﺌڳ ۽ ز‬ ‫‪ ،‬ان ﺌن ﮢ ﺐ آ‬ ‫ا ﺌق‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫و‬
‫ور و‬ ‫ي۽‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ڙآ ‪،‬‬ ‫۽‬ ‫ٰ آ ‪ ،‬وڌ‬ ‫ا ﺌق ﺌن وڌ ﺐ ۽ ﺐﺌ‬
‫آ ‪.‬‬
‫ﮗﺌ‬ ‫ن ان ﺌن اڳ ۾‬ ‫ڏي وٺ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺌل ﺐﺌﺐ‬ ‫ده ر ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫دو‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ دو‬ ‫ا ﺌن ﺌن‬ ‫وري آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ اڄ‬ ‫ڻ ا ﺌﺊ‬
‫ي ﺌ‬ ‫ر‬ ‫س ُا‬ ‫آ ‪ .‬ان ي ﺌن‬ ‫ﮢ‬ ‫دو‬ ‫ري ﺐ آ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌدي ﮗﺌ‬
‫ﺌ ﺑ ﺋ ‪ .‬ن‬ ‫۾ ن‬ ‫ﺑ ﮭ دؤر ُا ﺌن وع ﺋ ‪،‬‬ ‫۽ ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌ ﮭ۾‬ ‫و‬
‫ﺌ ه ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ا ﺌﺊ‬ ‫ﺑﺎ ا آ‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺎا ﺐ آ‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺐ دؤر‬ ‫دؤر‬
‫ﺊﺑ ن آ ؟ ر ﺌ‬ ‫ﺋ رﺌ ن ﺋ‬ ‫ِا ﺌ ﺑ ﺊ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺌم ﺊﮙ‬ ‫۽ر ﺌ‬
‫وٽ ﺋ ‪ .‬ن‬ ‫ي آ ‪ُ ،‬ا ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺐ ۽ دور ا‬ ‫ﺌري‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌﺐ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﮙ ۽ ا ﺌم ﺊﮙ‬
‫ا ﺋﺌ‪ُ .‬ان ﺊ ز ﺌ ۾ و در ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ا ﺌ ۾ ﺑ‬ ‫زر ز‬ ‫ﺐ‬
‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن دؤر ن‬ ‫ﺌن ڏ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ي ﺐ ﮢ ا ﺌدي‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌم ﮢﺌ‬ ‫ع‬ ‫ڙ دؤر ‪ .‬ان‬ ‫ري ﺑﺌ ﮭ ۽ ﺐ ﺐﺌديﮭ ﺐ ﺌد و‬ ‫ﺌ ﮭ ۾‪،‬‬ ‫ا ﺌن و‬ ‫َ ي ا ﺌم ﺌريﮭ‬
‫ﺌڳ‬ ‫ﺌب ”‪ “McMurdo’s Account of Sind‬ﺐ ﮙ و ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ڊو‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌب‬
‫ﺌن‬ ‫ﮭ‬ ‫ن‬ ‫۽‬ ‫ور آ‬ ‫ﺎ ﺌن ﺐ‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌب ۾‬ ‫ﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌرا ا ﺌريﮭ‬
‫ﺌب آ ‪.‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫اد ا ﺋ ‪ .‬اﺊ‬ ‫ﮙ‬ ‫ن‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫ب‬
‫‪.‬‬ ‫ﺐ رو‬ ‫ي ن ﺌن‬ ‫ا ﺐ‬ ‫و وڏو‬ ‫ن‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺊ‬
‫م‬ ‫ي ﺐ ا ﺌن‬ ‫رو ﺐ اب ‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌن ام ﺌن ﺐ‬ ‫ن رو وري‬ ‫اﺋ ﺐ آ‬
‫يﺐ ‪،‬‬ ‫ﺎ‬ ‫ور ۽ ﺑ‬ ‫ر‬ ‫م ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ زﺐﺌن ۽‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ﺎ‬
‫ع ﺐ ﺌم ﮢ اد‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺋﺌ ۽ آ ‪ .‬ي ن ﺌن ن رو‬ ‫م و د اﮡ ُ َ‬ ‫ا ﺌن‬
‫ن‪.‬‬ ‫نﺐ‬ ‫ن ﺌد‬ ‫۾ ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺊ‬ ‫ﺌ‬
‫س‬ ‫ڙ ان ا ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ﺋﺌ‪ ، ،‬ﺌڻ ﺌن‬ ‫۽ ﺌروﺐﺌر ۾ ﮢ اﮗ‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ي و‬
‫ﺑ ﺌ ﺌﺊ ن‪.‬‬ ‫آ‬ ‫وا ﺌر ۽ آ‬ ‫ي َ ۾ آ ﺌ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ا ﺌق ﺌن ُا ﺌﮗ دؤر‬
‫ن ا ﺌ‬ ‫ﺌن ا ا ار َ ‪ .‬ا‬ ‫نا‬ ‫ﺋ ‪.‬ا‬ ‫ﺌ َ ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ي‬ ‫اٺ ﺋ ﺌل راڄ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ ﺋ‬
‫ﺌ‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫آﺐﺌدي و آ ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ي‬ ‫ِا ﺌ ﺐ ﺑ ﺋ‬ ‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌﺐ‬
‫اٺ ﺋ َ ﺌل‬ ‫َ َ‬ ‫ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ي‬ ‫ش آ‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ِا ﺌ آﺐﺌدي ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ا‬
‫ي‬ ‫ي‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ِا‬ ‫ﺋ آ ‪.‬ا‬ ‫ا ﺋ‬
‫ﺌن ﺋ ُ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ و ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ار ا‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ُا ﺊ‬ ‫۽و‬ ‫ﺌ‬
‫و‪،‬‬ ‫ام ا ﺌن ا ﮙ ﺌن دل ۾ ش‬ ‫وا‬ ‫ن ا ﺌ ﺑ ﺋ‬ ‫۾ ُا ا ا‪ .‬ا‬ ‫ﺌﮡ ِ ي‬ ‫ان ي ا‬
‫و‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﮭ ري ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐا‬ ‫( َ ﮭ ﺌن ﺌن ُ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫)‬ ‫و‬ ‫ُا‬
‫ا‪ .‬ن ﺐ‬ ‫ا۽ و ش‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ن ِا ﺌ ﺋ‬ ‫و آ ‪.‬ا‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ ،‬ﺋ ا ﺌن وٽ ا‬
‫و۽ ﺌ‬ ‫ور‬ ‫َُ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ن ﺌن ُ ي‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ا ﮙ ﺌن‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ِا‬
‫ي‪.‬‬ ‫ﺐ واٽ‬
‫ا و وڏو‬ ‫ا‬ ‫ﺌ وڏا ﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺊ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌم وڏي ﺐ ﺌ ي‬ ‫ا‬
‫و ﺌب‬ ‫۾ ﺌم ﮢﺌ اَ آ ن‪.‬‬ ‫ا ا ﺌن ان ﺌن و‬ ‫و‬ ‫۽‬ ‫او ﺌن ا‬ ‫آ ‪.‬‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﮡ ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌب ا‬ ‫‪ُ .‬ا‬ ‫ﺌب‬ ‫ان‬ ‫ضآ‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺐﺌ ر‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ﺌ ﺎ ﺐ رڊ‬ ‫اﺐ ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌب‬ ‫ا ﺌدي ﺌر “ )‪ (Economic History of Sindh‬آ ‪ .‬ا‬ ‫”‬
‫ت ي ُان ز ﺌ‬ ‫او ﺌن ا ﺌﺊ‬ ‫ﺌب‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﮙ يﮭ ۾‬ ‫اج ا‬ ‫ي ‪،‬‬
‫فا ﺊ‬ ‫ا ﺌدي ﺌر‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌب ﺐ ﺌ ي دؤر‬ ‫ﺑ ط ﺋ ‪،‬ا‬ ‫ي‬ ‫۾‬
‫ي‬ ‫ُان ز ﺌ ۾‬ ‫ﺑ ي‬ ‫او ﺌن‬ ‫ﺌب‬ ‫‪ .‬او ﺌن ا‬ ‫ﺌب‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌب‬
‫ﺌر ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌل ۽ ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺑﺎ ن‬ ‫ا‬ ‫ان ﺌ ﺌ ﺐ ﺑﺎ ﺋﺌ‪ ،‬ان‬ ‫ﮡ‬ ‫و وڏو راڄ ﺋ‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ڻ ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ان‬ ‫راڄ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ُا‬ ‫ﺌن‬ ‫ن ﺋ‬ ‫ﺋ ‪.‬ا‬
‫ﺌب‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌب آ ‪ ،‬ا‬ ‫يﮭ ۾ ﺌم ﮢﺌ‬ ‫ع ﺐ ا‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ص ﺌ‬
‫ن‬ ‫ﺌآ ‪.‬ا‬ ‫۾‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫يﮭ ۾ ﺌﺊ‬
‫۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ُ ،‬ا ﺌ ﮭ ﺋ‬ ‫ري ر ﺌم ﮢ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن‬
‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ر ُا ي‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ ۽ ذ‬ ‫ﺌن‬
‫َ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ هر‬ ‫وﺐ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬
‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫و‬ ‫و ۽ﺋ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺐﮢﺌﺊﮙ ﺐ وﺐ‬ ‫ر‬ ‫‪ ،‬ﺌ ‪،‬ذ ۽‬

‫ﺐ ﺌ ﺌت آ ‪.‬‬ ‫ن ا ﮙ ﺌن‬ ‫ا‬ ‫و ام‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﺊ و ڏ‬ ‫َ‬ ‫ام‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ور ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫روز ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ا‬
‫ﮭ ﺌن ان ﮗﺌ‬ ‫۾ وڏيﮭ‬ ‫ي‬ ‫يا‬ ‫و ﺋ ﺋ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ا‪.‬‬
‫وڏيﮭ ﺌر وارا ﺐ رگ ﺌﮡ و ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺑ ۾ ﮙ ﺌ ڏ ﮢ ‪ .‬ا ﺌن وٽ اڄ ﺐ‬ ‫۽ روز ﺌر‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ُ ن‬ ‫ﺋﺌ ﺋ ﺌ ا ﺌن وارا‬ ‫ﺐ‬ ‫ي ﺌ ا‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺎ ﺐﺌﺐ ﺑ‬ ‫ﺌن ام ﺌن‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ﺌ ُ ِا ﺌ يٰ‬ ‫ي‬ ‫ﺋ‬ ‫ي‬ ‫آ ‪ .‬وﮭ ا‬ ‫ي ﮙ‬ ‫ڙا ﺋ ا‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬و ﺌ‬
‫و ۽ ُا دوزخ ۾‬ ‫ا ڏ ُ‬ ‫و ان‬ ‫ﺐ ِا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫اﺊﮙ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌﺊ ۽‬ ‫ﺌري ﺋ ا‬
‫آ ﺌ ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌن ُ‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ي‬ ‫ن ڻ ﺋ ُ اُ‬ ‫ا‬ ‫و و‪ .‬ﺎ‬
‫ن ﺐآ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌن ﺐ آ ﺌن‪ ،‬ڏاڙ‬ ‫‪ :‬ﺐﺌﺐﺌ ي ﺌن ﺐ آ ﺌن‪ ،‬ﺑ ا‬ ‫ﺌن ُا‬ ‫ا‬ ‫يڏ ‪.‬ا‬
‫ن ﮗﺌ ن ﺌ‬ ‫ُ نا ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ن‪ِ ،‬ا‬ ‫اﺊﮙ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌﺊ ۽‬ ‫ا‬
‫ﺌن ﺌم وڏو‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ﺌد وڌو‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮗ‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ا‬ ‫ُا ﺌڻ ﺐ ﺌ آ ‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺐﺌ ر ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ن رو‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺋ ن اڳ‬ ‫ن‬ ‫‪.‬‬ ‫۾ڏ ﮙ‬ ‫ان‬ ‫ﺌ ۾ ﺐ ﮗﺌ‬
‫ﺌ و ﺌر‬ ‫‪.‬‬ ‫س ﺋ‬ ‫ڙ ا ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ﺌڻ ﺌن‬ ‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫‪ .‬و ن ﺌن‬ ‫ن ﺌن ﺐ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ا ﺌم و ن‪.‬‬ ‫ا ﺌن‬ ‫دؤر‬ ‫ا ﺌر ۾ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌﺊ ن ﺋ‬ ‫واري‬
‫ﺋ‬ ‫و آﺐﺌديﮭ ا‬ ‫ي‬ ‫ي ور ‪،‬‬ ‫ا ﺌﺊ‬ ‫ن‬ ‫وﺊ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬
‫ن دل ۾ ا ﺌن ‪ Soft Corner‬آ ‪،‬ا ا ﺌن‬ ‫ڏ ا‪ ،‬ا‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺎ ر ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫ا‬
‫ﺌ ا ﺌل ﺐ َ ُ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ﺌن رو ﺐ آ ‪.‬ان ﮗﺌ ﺌن ﺌﺊ و و ي ۽ ن ﺌ‬ ‫ڏ ا‪.‬‬ ‫ﺌﺊ و و ﮙ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ي ور‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫۾‬ ‫ن‬ ‫وﺊ ‪ .‬ﺋ ﺊ ا‬ ‫ﺌ ﺑ ﺐ‬ ‫ن‬
‫ن ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ا‬ ‫و ‪ .‬ان‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ﮗ‬ ‫ﺋ‬ ‫ڙ‬ ‫ن ِا ﺌ‬ ‫‪ ،‬وا ﺌري ۽ ا‬ ‫و‬
‫ي۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺑ ﮭ۾‬ ‫ي‪ ،‬ﺐ ان‬ ‫ا ﮭ۾اﮝ ﺐ‬ ‫ﺊ‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫۾ا و ا۽ا‬ ‫ﺌن آ ﺌ ﮭ ﺌن ا‬ ‫ي ان ا ﺑ ﮭ ۾‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ﺌ‬
‫و ﺌﺊ ن ِا ﺋ ﺌ‬ ‫۽ ﺊ ا ﺌن‬ ‫اﮝ ﺐ‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ن ﺐ ِا‬ ‫ي‪ .‬ا‬ ‫را‬
‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ﮗ ﮙ رو ﺌ راز ا آ ‪.‬‬ ‫‪ .‬ان ي‬ ‫ﺌر ﺐ‬ ‫ا ﮭ۾ا ﮝ۽ د‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺑ ۾ ا ﺌن‬ ‫ﺌن ي‬ ‫ﺑ ي ﺌ‬ ‫ﺋ ا ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ي ﺐ ﺌن‬ ‫ن ان‬ ‫ا‬
‫ف ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌن ۾ ﺑ ط‬ ‫ﺌ‬ ‫‪1906‬ع ۾ ڍا ﺌ ۾ ‪،‬‬ ‫ي آل ا ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ؟ او ﺌن‬
‫ﺋ ۽‬ ‫از ﺌ‬ ‫ا‬ ‫و راڄ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ آ‬ ‫ٰ ﺋ‬ ‫ﺌن ۾ ﺑ ط‬
‫ف ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌل ُا ﺌ ﺑ ط‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫د ت‬ ‫ن‬ ‫د ۾ا‬ ‫ﺌن ام‬ ‫ا‬
‫ا‪ ،‬ﺋ اڄ ا ﺌن وٽ ﺌب ﺌوي‬ ‫ﺌن و ﺌوي ﺌ و ﺌ‬ ‫و ا ﺌن‬ ‫ﺑط‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬
‫آ‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫رﺊ‬ ‫ﺌن ﮙ‬ ‫ﺌ وﺊ ﺋ ‪ .‬ان و ﺌ‬ ‫ي‬ ‫و آ ‪ .‬ان ﺊ ﺑﺎ‬
‫ﺌن ۾ ر ڙ‬ ‫ﺋ‬ ‫ان ي ﺌ وﺊ ﺋ‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌن ﺌ ﮙ وﺊ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺊ ﺌ‬
‫‪.‬ا ﺊ‬ ‫ازن )‪(Balanced‬‬ ‫ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫راڄ‬ ‫آﺐﺌديﮭ ﺐ‬ ‫ا‬
‫ﺋ وﺊ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌ ۾ ﺑ‬ ‫و ۽ا ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫اﮗ‬ ‫‪.‬ا ۾‬ ‫ﮙ ﺐ ﺌدي‬
‫د‬ ‫ر‬ ‫ﺌب ڊا‬ ‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ور‬ ‫؟“‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌب ”‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ع‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬ر ا‬ ‫“آ ‪،‬ا ﺐ ﮙ‬ ‫ﺌ ِ‬
‫دؤر‬ ‫”‬
‫ﺌر ﮭ‬ ‫ﺌن ‪ ،‬ﺋ ن‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ﺌب ﺐ ﮙ و ﺌن آ ‪ .‬ﺌن ﺐ‬ ‫ن‬
‫‪ .‬ﺌن‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫ا ﺑﺌل‬ ‫‪1930‬ع واري ا س ۾‬ ‫آ ‪ .‬آل ا ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌف ۽ ا ﺌ ار ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ان‬ ‫ﺐ ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ا ﺑﺌل ﺐ ر‬ ‫و ن‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ ﺐ وا‬
‫۽‬ ‫‪ ،‬ﺌب‪،‬‬ ‫ا ﺑﺌل‬ ‫‪ .‬ان ا س ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌم ا ٰ ﺌﺊ‬ ‫ﺐﺌو د‬ ‫ور‬ ‫ر‬ ‫‪.‬‬
‫آﺐﺌديﮭ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫و د‬ ‫ٰا‬ ‫‪ Amalgamate‬ي‪،‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ‬
‫‪:‬‬ ‫يڏ و ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫واري ر ﺌ‬
‫‪“We want a Muslim majority state either with in the boundaries of British India or without the‬‬
‫”‪British India.‬‬
‫ا ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌﺐ‬ ‫ﺌ ڏ ‪،‬‬ ‫يا‬ ‫ﺌر ﺐﺌ اﺊ‬ ‫آﺐﺌديﮭ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫)ا ﺌن‬
‫‪“.‬‬ ‫ﺌ ان ﺌن ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ﮭر ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ر ‪ .‬ا ﺋ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ف‬ ‫ان ﮗﺌ‬
‫ﺋ وﺊ ‪ُ .‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ا ﺑﺌل ان‬ ‫ي‬ ‫‪،‬‬ ‫رم ﺐ رو‬ ‫ان ا س‬ ‫ﮡ‬ ‫ڏ ‪.‬‬
‫ﺌب‬ ‫ا ﺑﺌل ان‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪1971 ،‬ع ﺌن وارو‬ ‫ﮙ ﮗﺌ آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺌب‬ ‫ﮭ‬
‫ان ا س ۾ ﺊ‬ ‫ﺋ وﺊ ﺋ ۽‬ ‫ﺌ ﺋﮙ ﮗﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫۽ﺐ‬ ‫۾ ‪ ،‬ﺌب‪،‬‬ ‫ﺌن آ ‪.‬‬ ‫وارو ﺌ‬
‫‪1937‬ع ۾‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ ﮢ‬ ‫ﺐ ﺑل‬ ‫ﺌب ﺌن ا ﺋ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫زﺐ د‬
‫ﮗ ي ﺐ ان‬ ‫م‬ ‫رﺊ‬ ‫د آ ‪ .‬ﺐﺋ‬ ‫ع ﺐ ﺌم ﮢ ر ﺌرڊ‬ ‫ﺌ‪ .‬ان‬ ‫۾ وﺊ ان ووٽ ﺊ‬ ‫ا‬
‫ﺌ ان ‪.‬‬ ‫ﺌم ا ٰ ﺌ‬ ‫و آ ‪،‬‬ ‫ﺌم‬ ‫ﮗ يﮭ‬ ‫م‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺐﺋ‬ ‫ﺌ‬
‫ن‬ ‫‪1935 .‬ع ۾ ا‬ ‫ﺐ اﮗ اڻ‬ ‫و‬ ‫س َ َ ۽ ﺐُ َ‬ ‫۾ ﺌح ﺌن‬ ‫ِ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫اري و‬ ‫اﺊ‬
‫نﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ و ﺌ‪،‬‬ ‫آﺊ ڍا ڏ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫و ﺌق ڍا ڏ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌري‬ ‫ﺐ ﺌن د‬ ‫در ڏ و ‪ ،‬۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺊ‬
‫‪1938‬ع ۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ن۽ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺑ‬ ‫ﺌريﮭ‬ ‫د‬ ‫۽ ﺐﺌﺊ‬ ‫رد‬ ‫َُ‬
‫ان ا‬
‫ﺊ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫۽‬ ‫ﺌﺑ‬ ‫ور ﺌﮛ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ﮭ واري ا س ۾‬
‫ﺌم زور ڏ ‪.‬‬ ‫اﮝ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺊﺌ‬ ‫ا‬ ‫ا س ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌرכ ر ۾‬ ‫‪ 23‬ﺌرچ ‪1940‬ع ۾‬
‫ﺊﺌ‬ ‫ا‬ ‫ا‪-‬‬ ‫ر ڙ‬ ‫ا‪ُ ،‬ا ‪Sovereign and Autonomous States‬‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڙ‬
‫ﺋ ‪ .‬ﺌح ﺌم وڏو ﺌ ان ‪،‬‬ ‫ﺌح ﺋ‬ ‫ارت ﺌﺊ ا‬ ‫ا‪ .‬ان ا س‬ ‫ن‬ ‫ﺌر ۽ آزاد‬ ‫د‬
‫ز ﺌ ۾ وڏي‬ ‫و آ ؟ ﺌح ا و وڏو و‬ ‫ﺎ ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫د‬ ‫ﮜ ﮭ ح ﺑ ﺋ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌح ‪ .‬ﺌح‬ ‫‪ .‬ﺌن آف ت و‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫رو ﺌ ڏﺊ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮗﺌري‬
‫ﮗﺌ ﺋ‬ ‫‪Sovereign & Autonomous States‬‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮜ ﮭ ح ﺑ ﺋ‬ ‫ﺌ ان ‪،‬‬
‫نآ ؟‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺑ ﺋ آزاد ۽ د‬ ‫ان ﮗﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬
‫و‬ ‫ﺋ ؟ ِا‬ ‫ا ﺌر ﺋ‬ ‫۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ن آ‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ ا ﺌن ان ﮗﺌ‬ ‫ا‬
‫ﺌن ۾‬ ‫ا ﺑ ﮭ ﺌ‬ ‫ﺌن اڳ‬ ‫ﺋ ؟۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌن‬ ‫ﺑﺎ ‪،‬‬
‫ﺐ ﺑﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫؟ ﺑﺎ ا‬ ‫۾ ا ﺌس‬

‫כ‬ ‫۾‬ ‫ا‬ ‫اﺊ‬ ‫כ ا ﺌن ﺐ رڊ ﮙ ڏ ‪.‬‬ ‫۾‬ ‫آ ﺌﺊ‬ ‫ﺋ ؟‬ ‫َﺋ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌﺊ ن‪.‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ ﺑ ل‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ن‪.‬‬ ‫ن ور ن و ن‪،‬‬ ‫ﺐ رڊ‬
‫ً ان‬ ‫ﺌﺊ آ ن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ ‪ ،‬زﺐﺌن ﺌن‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ر ﮙ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ڏﮢ ﺊ‬
‫ا وارا ﺌ ن ” ﺌﺊ‬ ‫ﺐ ‪ .‬ﺋ اڄ ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ن‪ .‬ن ان ﺌ‬ ‫ﺐ ﺋ‬
‫ُ ن‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫ويﮭ روز ﺌ ﺌ ﺌ آ ‪ .‬ڏ ﺌﮭ‬ ‫ﺌ ﺌ ن‪ ،‬ا ﺌف‬ ‫۽ ا כ ا ﺌن ﺐ‬ ‫“‪،‬‬
‫ا‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫۽ ﺋﮙ‬ ‫ﺌن و ‪ ،‬و‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ر رﮗ ُ‬ ‫ن ۽ ا כ ﺌم ﺌ ﺌﺊ‬
‫ا ” ﺌﺊ‬ ‫ﮢ‬ ‫ُ ا‪ ،‬ز ن ﮢ و ا‪ ،‬ا ار ﮢ و ا‪،‬‬ ‫و‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ن زوريﮭ ﺑ ﺌ‬
‫ا ﮭ۾‬ ‫כ ﺐ رڊ‬ ‫ر‬ ‫‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺐ ﺑﺋ‬ ‫آ ن‪ “.‬ا و ﺊ رو ُان و‬
‫۾‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌم‬ ‫ا ‪،‬ا‬ ‫ﺌن ﺌر‬ ‫ا ا؟ ﺐ ﺑﺋ ان ز ﺌ ۾‪ ،‬ﺐ‬ ‫ا ﺌن ا ﮢﺌ ﺑ ﺌ ﺌر و ُا‬
‫כ‬ ‫ﮡ‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ﺌכ‬
‫َ‬ ‫۾‬ ‫ﮭ‬ ‫ي ﺋ ‪.‬‬ ‫ِا ﺌ وڏي ﮗﺌ‬ ‫כ ﺌس ي ا و‬ ‫ﺌن‬
‫را يﮭ‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬او ﺌن‬ ‫ﺌم ا وا‬ ‫ا ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺌس ي آ آ ‪ B.A .‬ﺌﮗ ا ﺌن ﺐ وڏي ﮗﺌ ﺋ ‪ .‬و‬
‫ي ُان‬ ‫ﺑ‬ ‫ا او ﺌن‬ ‫“‬ ‫ﺌب ” ﺎ ار‬ ‫ا‬ ‫“ ۽ ﺌﺊ‬ ‫ﺌب ”ُا ڏ ‪ُ ،‬ا‬
‫ڻ ڏ ‪ ،‬ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ا ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ي و ن ﺌن ﺐﺌر‪ -‬ا ‪-‬‬ ‫دؤر ۾ ن ن ن ۾ ﺐ‬
‫ي‬ ‫ﺐ ‪ .‬ان‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ر ﮙ ﺐ‬ ‫ي‬ ‫ڻ ڏ ‪ .‬ان‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ل‬ ‫روڊ‪ ،‬ا‬
‫‪P.H.D‬‬ ‫ه و‬ ‫ع ڊا‬ ‫ﺋ ﺋ ‪ .‬ان‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن آزادي ﺌ‬ ‫ﺌن ﺊ‬ ‫وڏيﮭ و‬
‫رو‬ ‫۾‬ ‫“ )‪ (Separation of Sindh from Bombay‬ڏاڍو ﺌ ﺌر ﺌب آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫”‬
‫ُان دؤر‬ ‫ﮗﺌ ا ﺌ آ‬ ‫ﺌن وڏي ا‬ ‫ﺌ ﺋ ؟‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ﺑ ي ا ﺌق‬ ‫آ‬ ‫ر ﺌرڊ‬
‫و‬ ‫ﮭ واري و‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫اب ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌﺑ‬ ‫اري ي‬ ‫وڏو و ا ب و ‪،‬‬
‫ﺌ وارا ﺐ ﺋﺌ ا ب ي وڏو‬ ‫ﮗ ي ۽ ان‬ ‫م‬ ‫وڏو دار آ ‪ .‬رﺊ‬ ‫۾‬ ‫ا ب و ‪ .‬ان‬
‫ﺋ ﺋ ۽ ﺐ ﺑﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌ از ُ‬ ‫دار ‪ .‬ا ﺑ ا ﺌ ر ﺌرڊ ﮗﺌ آ‬
‫‪.‬‬ ‫وز‬ ‫ﺌر ۾‬
‫ا‪ .‬ان‬ ‫ن‬ ‫ﺌر‬ ‫ڙ ﺊ ﺌ آزاد ۽ د‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﺋ وﺊ‬ ‫ان ا س ۾ ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫‪1940‬ع ۾‬
‫۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ال“ ۾ ٽ‬ ‫ﺐ ان ۽‬ ‫ﺌب ”ر ﺌ‬ ‫ال‬ ‫ﺌن ﺌح ا و ﺌن ن‬ ‫ا‬
‫و‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ا ﺋ‬ ‫‪ ”،‬ﺌ‬ ‫و؟“ ﺌح‬ ‫ﺌن ﺋ‬ ‫‪ ”،‬ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ﮭ ﺌح ﺌن ال‬ ‫ﺋ ﺌڊا‬
‫ﺐ وٽ‬ ‫‪”،‬‬ ‫ڏ ا ﺌﺊ‬ ‫ﺌ آ ‪ “.‬وڌ‬ ‫ﺋ ﺌڊا ۽ آ‬ ‫ﺌآ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫آف آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫رٽ‬ ‫رل‬ ‫ي ﺐ ا ﺐﺌﺊ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ن‬ ‫رٽ ﺌﺊ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ن‬ ‫ﺌر ﺌن ر ي‬ ‫ﺐ ﺑﺋ‬ ‫ف‬ ‫ي ‪ “.‬ﺋ‬ ‫ﺑ‬ ‫رت ۾ ا‬ ‫ارن‬ ‫وچ ۾ ا ڙ‬ ‫ﺐ‬
‫ا‬ ‫ﮙ آ ﺌده وﺊ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ِا ﺌ‬ ‫ﺌريﮭ آ و‬ ‫آزاديﮭ ۽ د‬ ‫ڏ ن ن‪ ،‬ان‬
‫ﺐ ﺌن ﺐ د ۽ آ ﺌم‬ ‫ده ﺋ‬ ‫‪ ،‬ان ۾‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا ﺑ ﮭ ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ر ﺐ ا ﺌن ﺌﮡ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌﺐ ۾ ر ﺌرڊ‬ ‫رس‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺐﺌ‬
‫ﺌن ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ ﺑ ﺊ ﺌ‬ ‫۾ا‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ان ۾ د‬ ‫ﺌب ﮙ و ﺌ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫وٽ ا‬
‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌن‬ ‫وارو ﺌ‬ ‫ڍا‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌس‬ ‫آ ؟ ا ﺌن ا ﺑ ﮭ‬ ‫ﺌن آ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌري‬ ‫ل ازن ‪ ،‬ان ۾ ا‬ ‫ا‬ ‫ﺐﺌ ﺋﺌ‪ .‬ان ۾‬ ‫ﺌن ۾ ﺐ د ۽ آ ﺌم‬ ‫ﺌ‬
‫‪.‬‬ ‫ا ﺌن ﺑ ل‬ ‫ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ا ﺑﺌل وارو ﺌ‬ ‫ﺌن ‪1930‬ع وارو‬ ‫ﺌ‬ ‫‪.‬ا‬
‫ﺌ ۾‬ ‫آزاد ر ﺌ ن‬ ‫ﺌن و ﺌ ﺋ ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﮭ ﺋ ا‬ ‫ﺐ ا ﺌ‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ﺊ ﺌ ان ا‬ ‫ر‬ ‫‪ .‬اُ‬ ‫اﺋ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫آزاد ي و‬ ‫ن ن‪ ،‬و ي و ي ﺋ ﺊ ا‬
‫وﺌ ﺋ‬ ‫ن ن‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺐ آزاد ر ﺌ ن‬ ‫ﺌن ن‬ ‫ا ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ ۾ ﺌﺊﮙ‬
‫ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫ام‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ‪ ،‬اُ ﺌ ﺌن‬ ‫او‬ ‫آزاد‬ ‫را ر ﺌ‬ ‫ا‬
‫ﺌن‪.‬‬ ‫ﺌن ۽ ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ن ور ﺌﮛ اﮡ آ ‪ ،‬ﺌن وٽ ف ‪ Choices‬آ ‪،‬‬
‫۽ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‪،‬‬ ‫ﺌر ﺌن ر ﮙ‬ ‫ﺐ ﺑﺋ‬ ‫ﺑﺎ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﮙ ﺌ‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬
‫ﮙ ﺌن ا ﺌن‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن ‪1940‬ع ۾ ﺌ ڏ وﺊ ﺋ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺎ ﺌن‬
‫ا‬ ‫ي‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬و‬ ‫ﺌري‬ ‫د‬
‫ا ﺌم‬ ‫ﺐ ﺑ ﺋ ‪.‬‬ ‫ا ﺌم ﺊﮙ و ه‬ ‫ﺌر ۽ ﺌ‬ ‫ڏا ﺐ ﺑﺋ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ آ‬
‫۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫و‪،‬‬ ‫ا و‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺊﮙ وارا ﺐ ﺌڻ ﺋ ﺌ ‪.‬‬
‫ن‪ ،‬ا ﺌ زﺐ د ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ن ﺌڻ وٽ ﺊ‬ ‫ن‬
‫‪1946‬ع ۾‬ ‫ا ‪ .‬اﮗ‬ ‫وري آ ‪ ،‬ا ﺌن ا ﺌ ﮗﺌ ا ﺋ‬ ‫ﮙ ا ﺌﺊ‬ ‫ان‬
‫ﺌر‬ ‫د‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺊﺌ د‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫۾‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺐ ُا‬ ‫‪،‬‬ ‫ان ارداد ۾ ري‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ن‪ ،‬وري ﺐ‬ ‫ﺋ ﺌﮗ ن‬ ‫ن ﺋ‬ ‫ا‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫ﺐﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌن ا ﺌن ن ن ﺐ ان‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌن ا م‬ ‫ﺌ‬ ‫ڙآ‬ ‫ا ﺐ ا‬
‫۾ ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫آﺊ ڍا‬ ‫وﺐ‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ‪1935 .‬ع وارو ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺐ ﺑﺋ‬
‫ي‪ .‬ﮭ ﺌب‬ ‫۽ آزادي‬ ‫ا ﺌن‬ ‫اﺋ ﺋ‬ ‫ﺌري ڏ وﺊ ﺋ ۽‬ ‫د‬ ‫ﺌ ﺌ‬
‫ﺌ ‪1906‬ع ۾‬ ‫ُ ا‬ ‫آ ‪ .‬ن‬ ‫ﺌن ا م‬ ‫ﺌ‬ ‫ام ﺌ ا‬ ‫ﺋ‬ ‫۾ ڙ ﺌﺊ‬
‫۾‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌح‬ ‫؟ ‪1927‬ع ﺌن ‪1929‬ع ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ان ۾ ا م ذ‬ ‫؟ ‪1916‬ع ۾ ﺂ‬ ‫ا ي ﺌ ﮗﺌ‬
‫ﺌ ن آﺊ ؟ ‪1930‬ع ﺌن ‪1932‬ع ﺌﺊ‬ ‫ارت ۾ ا س ۾ ا م ﮗﺌ‬ ‫؟ ‪1930‬ع ۾ ا آﺐﺌد ۾ ا ﺑﺌل‬ ‫ﺋ‬ ‫ا م‬
‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ ؟ ‪1935‬ع‬ ‫ﺌ ﺐ‬ ‫ن ن‪ ،‬ا ۾ ا م‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫راﺊ‬
‫ي‬ ‫‪ ،‬ان ۾ ا م‬ ‫ر‬ ‫ن۾‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺌ ان ﺐ ﺌد ا م ؟ ‪1937‬ع‬ ‫ﺌ‬
‫ِ‬
‫وڏي َ َ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫آ ؟ ا ﺌ ارداد‬ ‫ا‬ ‫؟ ‪1940‬ع واري ارداد ۾ ڏ ﺌر‬ ‫ﺋ‬
‫‪ 3‬ن‬ ‫؟‬ ‫ا وذ‬ ‫ن۾‬ ‫ﺌ ‪1946 .‬ع ۾ ﺑ‬ ‫ار داد ۾ ا م ﮗﺌ ﺊ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان‬
‫؟‬ ‫ن ‪ ،‬ان ۾ ا م ذ‬ ‫ور ﺌﮛ‬ ‫‪1947‬ع‬
‫ﺌن ﮙ ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌب ۾ ﺌ‬ ‫ﺎ ڏ آ ‪ .Sindh’s Fight for Pakistan‬ان‬ ‫ا‬ ‫ﺌب ﺌ‬ ‫ﺐ‬
‫ﮙ ﺌ آ ‪ .‬ان ﺌب ۾ ِا‬ ‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫نﺊ‬ ‫۽‬ ‫ا‬ ‫۾ ﺌﺊ‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ري‬
‫ڙ ر‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ان ﺐ ﺌد ان‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪1947 .‬ع ﺌ‬ ‫ﺌن ا م‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ۽ ﺌ‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌن ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ا ﺌﺊ ن‪1947 .‬ع ﺌﺊ‬
‫قآ ‪.‬‬ ‫ﮙ ۾ ز آ ﺌن‬ ‫ﺌريﮭ‬ ‫ﮭ۽ د‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﮙ۽‬ ‫‪.‬ا م‬
‫ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫‪ .‬ﺌح ‪ 11‬آ‬ ‫ڏ‬ ‫‪1947‬ع ﺌﺊ‬ ‫ﺌز ا ﺑ ﮭ ا س ‪ 11 ،10‬۽ ‪ 12‬آ‬ ‫آﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ﺐ ا ﺑﺌر ا ﺌ‬ ‫ي‪ .‬ڊان ا ﺑﺌر ﺌ ا‬ ‫ﺌ رو اﺊ‬ ‫ا ﺌر‬ ‫ﺋ ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫واري ا س ۾‬
‫ﺐ ﺌﮡ ا ﺌ ۾‬ ‫۾ ﺌح وا‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺌح ﺌڻ ان ﺐﺌ‬ ‫ڊان ۾ ﺐ ان ي‬ ‫ﺌ ﺋ ‪.‬ا ﺌ‬

‫م‬ ‫ﺑ ق‬ ‫ﺎ ﺌآ ﺐ ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن ۾ ر ﺌ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﺌ‬ ‫مآ ۽‬ ‫ر ﺌ‪ ،‬ا‬
‫م‬ ‫ﺑ ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌن ۾ ر ڙ‬ ‫مآ ‪.‬ا ﺋ ﺊ ﺌ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ﺌﺊ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌن ۾ ر ڙ و‪،‬‬ ‫آ ‪.‬‬
‫‪“Pakistan would :‬‬ ‫و‪ ،‬ﺌح ﺌ آ‬ ‫ﺎ ﺌن ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮗﺌ ا ﺌ ﺋ ر ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ر ﺌرڊ‬ ‫و(‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌ ُ ﺌ ر ﺌ‬ ‫”‪ ) not be a theocratic state‬ﺌ‬
‫و‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ﺋ وﺊ‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ﺎ ؟‬ ‫ي ي آ ‪ .‬ﺌح ا ﮗﺌ‬
‫ﺑ ﺌ ﺌﮡ آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌن ۾ ر ڙ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‪ .‬ﺐﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺎ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ان‬
‫ن‬ ‫رن ۾ و‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ﺑﺌد ن‬ ‫ن۾و‬ ‫ي‬ ‫آزادي‬ ‫ﺌ‬ ‫آزاد آ ‪.‬‬ ‫رﺐ‬ ‫ﺑ‬
‫ي ر ﮗﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺋ‬ ‫۾ا ‪،‬ا‬ ‫چ۾و ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬ﺌﺊ آزاد آ‬ ‫ﺑﺌد ن‬
‫ﺌن ﺑ‬ ‫رڻ ﺌن‬ ‫و‬ ‫و‪ .‬ﺌح ا و ﺐ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺐر‬ ‫ان‬ ‫‪Official Religion‬‬
‫ي‬ ‫۾ ﺐ اﺐ ﺌ‬ ‫ُا‬ ‫و‪ ،‬و ر ا‪.‬‬ ‫ﺌن ﺊ ر ا ۽ ا ﺋ‬ ‫ٰ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ٰ۾‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌح ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‪ .‬ﺌن ذ اريﮭ ﺌن ان‬
‫وﮭ ۽‬ ‫ﮢﮙ را‬ ‫ﺌن ﺌن‬ ‫ن۾ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌح ‪1946‬ع ۾ ﺐ‬ ‫ي ﺌ ور ﺌﮛ ﺋ ﺊ‬
‫‪.‬‬ ‫دار و ﺌﺊ‬
‫و‪.‬‬ ‫دار‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫۾ ج‬ ‫و‪،‬‬ ‫رل ا‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌح ﺋ ﮗﺌ‬
‫‪ .‬ﺌ‬ ‫ور‬ ‫ر ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺐ ﺌر ۽‬ ‫ﺌح‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ن‬ ‫ﺌت ﺌن ۽‬ ‫‪ .‬ان ﺐﺌري ۾ دار‬ ‫ا ﺌﺊ ﺐ ا ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ن‪،‬‬ ‫ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫وز ا‬ ‫ﺌن‬
‫رﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ز“ ۾ ا ﺌ ﮗﺌ وا‬ ‫ﺌب ”دي ا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺊ‬
‫۾ ُا ﺌر د ﺌ“ واري ۽ ﺌﮡ‬ ‫ﺎ۽”‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن وڏو ﺐ ا ﺌن‪،‬‬ ‫‪ُ .‬ان ز ﺌ‬ ‫ﺌ وٽ و‬ ‫آ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫يو‬ ‫ﺌح‬ ‫ﺌن ‪11 .‬آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ص چ‬ ‫ﮙ واري‬ ‫ﺐ ف‬
‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫آﮡ‬ ‫“ ‪1949‬ع ۾ ‪ Objective Resolution‬ا ﺑ ﮭ‬ ‫ﺌن ﺋ ”‬ ‫و‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫ﮙ ﺐ ﺌد ﺊ ﺐ ﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪1949 .‬ع ۾ ﺌ‬ ‫ا ۽ ﺐ‬ ‫‪1940‬ع واري ارداد ۽ ﺌح‬
‫ﺑ ري آﺊ ‪1935‬ع ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫آﺊ‬ ‫و‬ ‫ارداد ﺌ ۾‬ ‫‪1949 .‬ع‬
‫ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ف ﺋ ‪.‬‬ ‫‪1935‬ع ا‬ ‫و‬ ‫و‪،‬‬ ‫ا‬
‫ﺌ ي ۽ ﺐ ﺌد ﺌن ي اري ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌد ﺐﮢﺌ و ‪ِ .‬ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ور ﺌﮛ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫آ و ه‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ا م ﺌ و آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺎا مآ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ن۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ﮙ ﺌن ُ ﺊ‬ ‫ن ن‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺐ ﺌد ۽‬ ‫چ‪،‬‬ ‫ن ن‪،‬‬ ‫۾ ا ﺌن‬
‫د‬ ‫ارداد ﺌ ۾ ﺌﺊ ن ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ِ‬ ‫آ ‪1949 .‬ع‬ ‫ﺌن ر ﺊ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ن‪ .‬ان ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌد ﺊ ﺐ ﺊ‬
‫ورت آ ؟‬ ‫ا ﺑ ﮭ اﮭ ﺌ ﺌ ن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌريﮭ‬ ‫د‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﺌري ف ا آ ‪ .‬ال آ‬
‫ﺋ وﺊ‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌري ﺎ‬ ‫د‬ ‫ﺌري ا ﺌن‬ ‫ﺌري ڏي‪ .‬ا ﺌ‬ ‫د‬ ‫ﺌ ا ﺌج‬
‫ﺌري ا آ ‪ .‬ا‬ ‫د‬ ‫ي‪1949 ،‬ع ۾ ﺌﺊ ن ﺌﮡ ﺐ‬ ‫وٽ‬ ‫ﺌري ا ﺌن‬ ‫د‬ ‫ﺋ ‪1940 .‬ع ۾ ﺌﺊ ن‬
‫ﺌريﮭ را ﺌ‬ ‫د‬ ‫ا ﺌن‬ ‫؟ا‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫ﺌريﮭ ﺌن‬ ‫د‬ ‫ﺌريﮭ ا ﺌن‬ ‫د‬
‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫ﮢﮙ‬
‫وآ ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ﺌم ا‬ ‫ﮭ و ﺌ ﺌر ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ﮢ ن‬ ‫ﮗﺌ ن‬ ‫اڄ دؤر ۾ ا ﺌن‬
‫د ﺌ‬ ‫ﺌم‬ ‫اآ ‪،‬ا‬ ‫ﺊ م ﺌ ﮢﺌ ﺊ ﺌ ﺌ‬ ‫نآ ﺌ‬ ‫رﺌ ن ﺌ‬ ‫۾ ﮙ‬

‫اﮝ‬ ‫يا‬ ‫ن‪ .‬ان‬ ‫نر‬ ‫۽‬ ‫۾‬ ‫آ ‪.‬ﺐ‬ ‫ﺌم ﺋﺑ آ ‪ .‬ﺌل ر ﺐ‬ ‫۾ و ﺌ ﺌر ﺌ ﺌ‬
‫آ ‪ ،‬ان ن‬ ‫۾وﺌ‬ ‫اَ ﺌﺊ س ﺌﮗ آ ‪ .‬د ﺌ ۾ ﮢ ﺌﮛ وڏن ۽ ﮙ‬ ‫آ‬ ‫ﺌر ﺌ‬
‫ا ﺌن ازن‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺌ ن ﺌ ﺐﺌ ر‬ ‫ﺌ ﺌ ِا ﺌ آ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ن آ ‪ .‬ان‬
‫۾ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ُا ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫‪ .‬ا ﺌن وٽ ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺊ ﺌر ﮭ ووٽ ڏ‬ ‫۽‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺐﺌ ﺊ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ن ﺋ‬ ‫ي‪ ،‬ﺐ چ ۽‬
‫ڍا ﺊ‬ ‫”ا ي ر ﺌ‬ ‫ازن ر ﺌ‬ ‫ﺌظ ﺌن‬ ‫ﺋﺑ آ ڍا‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌب وڌ‬ ‫ﺐ‬
‫ﺊ ﺌﺊ س ۾‬ ‫ان‬ ‫ﺊ ﺌ وڏا آ‬ ‫ﺊ ﺌ ا۽‬ ‫رﺌ ۾‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ازن آ ‪ “.‬د ﺌ ۾ ا ﺋ ﺐ‬
‫ﺌن ۾‬ ‫وآ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ا ﺌﺊ س‬ ‫ڻ‬ ‫نآ ۽‬ ‫ن ﺐ اﺐ‬ ‫ا ﺌﺊ س ۾‬ ‫ن ﮢ ن‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ان ۾ ﺐ‬ ‫ن‬ ‫ﺌو ﺌو‬ ‫ﺐ‬ ‫۾‬ ‫ن وڌ آ ۽‬ ‫۾‬ ‫ﺐ ﺌر ﺌ‬
‫ﺌم ﺌد ﺐ اﺐ يﮭ ﺐ ﺌد ﺌ و‬ ‫ن ا م آﺐﺌد ن ا ﮝ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ن ﺌ ﺌ ن۽‬ ‫ان ۾ َ َ‬
‫اٺ‬
‫س‬ ‫ي ﺌو اآ ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫اَ‬ ‫۾ا‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺐ ا ﺌر‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬
‫ا ﺌر ﺊ‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌو‬ ‫وا‬ ‫ﺌ۽ ﺌ‬ ‫ﺑ وڏا ٽ ﺐ ٽ ﺌﺊ ا‬ ‫ﺎآ ‪،‬‬
‫ﺌ ﺋ ۽‬ ‫ا آ ۽ ا ﺊ ﺌﮡ ﺌ ﺋ ‪ ،‬ﺌ ن ﺌ ﺋ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫۾ ا ﺌر ا ﺌﺊ س وٽ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ‪،‬‬
‫ﺌن ۾ ا ي ﺌ‬ ‫وآ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺋ ُا ﺊ ﺑ‬ ‫ﺋ آ ‪،‬ا ا‬ ‫اري ﺋ ‪ ،‬ﺋ ا ﺌن وٽ ﺌﮡ ﮭ ۽ ﺌﮡ‬
‫ﺐ اﺐ يﮭ ﺐ ﺌد‬ ‫ڙ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ادارا ر ﺌ‬ ‫وآ‬ ‫آ ‪.‬و ﺌ ر ﺌ ۾ا ﺋ‬
‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺌﮡ ﺌن ﺐ اﺐ يﮭ‬ ‫رن ﺐ ﺌ ﺊ‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫وﺌ رﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌل ر ج آ ‪ ،‬ج ۾‬ ‫ي‬
‫ان ي ﺐ اﺐ يﮭ ﺐ ﺌد‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ج۾ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ و يآ ‪ ،‬ﺋ‬
‫آ ‪ ،‬ا ﺌ ۾ ا ﺌن ﺌن‬ ‫ج۾ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺐ اﺋ‬ ‫ﺋ‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ج۾‬ ‫ﺌن‬ ‫ي‪ .‬ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌل‬ ‫ج ا ﺌن ا‬ ‫ف ﺑ ان ﺐ‬ ‫ﺌرو آ ۽ ان ز ﺌد‬
‫اﺋ ا ﺑ ﺐ ﮭ‬ ‫ج ا ﺌ ﺊ ﺐ ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌن ﺐ اﺐ يﮭ ﺐ ﺌد‬ ‫ﺋ‬
‫ﮢﺌﺊ‬ ‫ج ۾ ا ﺌن‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺊ ان‬ ‫ڏاڍاﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ؟‬ ‫ي‬
‫ﺌﺐ‬ ‫ج۾‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ﺑ آ‬ ‫ﺌرا آ ن‪ .‬ا يﮭ ح ن ﺐ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ازن ۾ ا ﺌن ا‬ ‫آ ۽ ﺌ‬
‫اردو‬ ‫رو‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺌن‬ ‫ﺌب‬ ‫ي ﺐ‬ ‫ﮢﺌﺊ‬ ‫آ ن‪ ،‬ا ﺌن ﺌن ڏاڍا آ و ه‪ .‬ج ۾‬
‫۽ اره آﺐﺌديﮭ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ڙن‪،‬‬
‫د اي‬ ‫ڊا‬ ‫و‬ ‫‪،‬ا‬ ‫(۾‬ ‫)‬ ‫ر‬ ‫ي ي ا آﺐﺌد‬ ‫ﺌل و ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﮭ‬ ‫ل ﺐ رو‬
‫ل ﺐ رو‬ ‫ُا ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡﺌ آ‬ ‫۾‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا ڊي ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫و ﺌ رن‬ ‫ﺌن ‪70‬‬ ‫ﺋ ۽ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫)ُا د ( ﺐ‬ ‫و ﺌ را ﺌ‬ ‫ﮭ ۾ ‪75‬‬
‫ل‬ ‫ﺋ ۽‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﮗ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ واري‬ ‫آﺐﺌد ۽ ان‬
‫ﺊ‬ ‫ان و‬ ‫اﺋ ﺊ ﺌ ‪.‬‬ ‫‪Nexus‬‬ ‫ﺋ ‪ .‬رڙي ﺌ آﺐﺌدي ﺋ ‪ .‬ﺐﺌ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺋ ‪ .‬ا و ﺊ ﺌﮗ ﺌل‬ ‫ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ۽ ل ﺐ رو‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺐ رو‬ ‫آﺐﺌديﮭ ﺌن ج ۾‬ ‫ﺐ‬
‫ﺐ‬ ‫ازن )‪ (Structurally Unbalanced‬ﺋ ‪ .‬ﺎ ﺋ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺐ ‪.‬ا ﺌﺐ ڙ‬ ‫ﺌر ﺌ‬
‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺐ اﺐ يﮭ‬ ‫ﮭ ۾‪ .‬ﺌل ر وا ا ۽ ﺌ و ﺌ ادارا آ ‪ ،‬ا ۾ ﺐ‬ ‫ل ﺐ رو‬ ‫ﺋ ۽‬ ‫ج ۾ ﺌﺊ‬
‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺐ اﺐ يﮭ‬ ‫رن و ﺌ ادارن ۾ ﺐ‬ ‫ان‬ ‫وآ‬ ‫ﺎﺊ ا‬ ‫آ ؟ ر‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺌب ”ر ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ن‬ ‫و‬ ‫ﺌن ۾ و ﺌق‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ڏ‬ ‫ر ﮗﺌ‬ ‫ڏ و ‪.‬ا‬ ‫ﺌﺊ‬
‫آ ‪:‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐﺌب‬ ‫رو‬ ‫َﺌ‬ ‫ال“ ۾ و ﺌق ڏ‬ ‫ﺐ ان ۽‬
‫”‬
‫‪،‬‬ ‫ي‬
‫ِ ر ‪“.‬‬ ‫ﺌن‬
‫ر ﺌل‬ ‫آ ؟‬ ‫۽ ﺐ ﺌدي ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ﺌن ا ﺌن ا‬ ‫؟ ﺌ‬ ‫ﺌن ۾ و ﺌق آ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ۾ا ﺌ‬ ‫ﺐ ﺋ ‪ ،‬آ ۽ ﺊ‬ ‫ﺌن ۾ ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫۾‬
‫ا‪،‬‬ ‫ي‪ ،‬ﺌم ﺌد و ﺌ ادارا ا ا‬ ‫ا ي‬ ‫ڙ‬ ‫ي‪ ،‬ل ﺐ رو‬ ‫ا ي‬ ‫ڙ‬ ‫رﺌ ۾ ج‬ ‫‪.‬‬
‫ر‬ ‫ي ﺌﺊ ‪ ،‬ا ق ۽ ﺐ اﺐ يﮭ ﺐ ﺌد ﺐ‬ ‫و ُا‬ ‫ﺌرو ار ا و‬ ‫ﺌزيﮭ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ا ي‬ ‫ﺌر ﺌ‬
‫ﺌن ۾ و ﺌق‬ ‫ﺋن ﺌ ﺌ‬ ‫وآ ‪.‬ا‬ ‫ﺌن ۾ و ﺌق‬ ‫ﺌ‬ ‫اآ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫و د ﺌ‬
‫ي‬ ‫و ور آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌﮡ ُ‬ ‫! ﺌ اﺋ ﺋ‬ ‫وﺐ‬ ‫ان‬
‫دؤر‬ ‫ٰ ﺐﺌ‬ ‫ﺎ ﺌ ؟‬ ‫ر آ ‪ .‬ان‬ ‫آ‬ ‫ﺌن ۾ اڌ دؤر ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺊ وﺊ آ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ر آ ‪،‬‬ ‫۽ ف دؤر ۾ آ‬ ‫ٰ‪ ،‬ﺌ ا‬ ‫ﺌن ۾ ا ب‪،‬‬ ‫ن ﺌ ﺌ‬ ‫آ ا‬ ‫ر ر آ ؟‬
‫ﺌ ﺑ‬ ‫۽ﺐ‬ ‫ري دؤر ﺋ ؟ ﺌ از‬ ‫دؤر‬ ‫ُ‬ ‫ر زا ۽ ذوا ﺌر‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ا ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ا آ ”‪“Absence of disease is not health‬‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫ري دؤر ﺋﺌ؟ ا‬ ‫ُا وا‬ ‫ﺋ‬ ‫دؤرن‬
‫ي(‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫د‬ ‫م‬ ‫)ﺐ ﺌريﮭ‬
‫۽ اڊ‬ ‫ﺌ ۾ ﺌ‬ ‫ر‬ ‫دؤر‬ ‫ر آ ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫و ڊ دؤر ِ ي ۽ ُا ﺌڙي آ‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ي ﺋ ‪ ،‬ارداد ﺌس‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ر آ‬ ‫ري دؤر ؟ ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌن وارو دؤر‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ ﺌ‬
‫ﺌح‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ان ﺐﺌ‬ ‫ي ﺋ وﺊ ‪ ،‬ان ارداد‪ ،‬ان ا‬ ‫ي ‪،‬ا‬
‫آﮡﮙ‬ ‫رزو‬ ‫ا آﺐ‬ ‫و‪ .‬ال آ‬ ‫ﺌن ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ن ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ارداد ﺌ آﮡ‬ ‫ِ‬ ‫ي ‪1949‬ع ۾‬
‫۾ ا ﺌن ﺌ ﺋﺌ ن؟ او ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ﺌ ن؟ ﺌ ان‬ ‫رﺌ‬ ‫ڏ ؟ ﺌ او ﺌن ا ﺌن ﺌن‬ ‫او ﺌن‬
‫ِ‬
‫ارداد‬ ‫‪ 23‬ﺌرچ ‪1940‬ع واري‬ ‫ارداد ﺌ درا‬ ‫ِ‬ ‫آ ؟‬ ‫آ ! ﺌا ﺌڊ‬ ‫رو اج ﺊ ﺐ ﺊ‬ ‫رﺌ‬
‫ﺌن ان و ﮢ آ ‪ ،‬ا ر ﺌرڊ ‪“The American‬‬ ‫ﺌن ﮙ ط ﺌ‬ ‫۽ ان ﺌن اري ﺋ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ي ۽ ان ڌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﮡﺌﺊ و ﮢ‬ ‫ﺐ رت‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫”‪ Papers‬۾ وا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌن آ‬ ‫ً ﺌ‬ ‫ﺌن و‬ ‫اﺋ ﺌ‬ ‫آ ‪.‬ﺐ‬ ‫و ﺌ‬ ‫س‬ ‫ﺑ ﺊ‬ ‫ان ﮗﺌ‬
‫او ﺌن‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌري ﺌ و ﮢ ن؟ ﺌ ﺌ‬ ‫د‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ﺌن ﺌ‬ ‫وٽ و ﮢ آ ‪ .‬ﺌ او ﺌن ا ﺌن ﺌن‬
‫ﺌ ن‬ ‫ﺌ ا او ﺌن ا ﺌن ﺌن‬ ‫نآ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌن ن‬ ‫ﺋ ؟ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن ﺌن‬
‫ﺌ در ﺌ َ‬ ‫ا‬ ‫ﺋ ﺌ ﺌ ن؟ او ﺌن ا ﺌن ﺌن‬ ‫آﺊ‬ ‫ﺌن ﮙ ﺌ او ﺌن ا ﺌن ﺌن‬ ‫ن؟ ﺌ ﺌ‬
‫؟‬ ‫ا ﺌن ﺐ ﺌ ن‬ ‫و ﮢ ن ﺌ‪،‬‬
‫د ر ﮙ‬ ‫۽‬ ‫ﺌن ‪1947‬ع ‪Independence Act‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺐ آﺊ‬ ‫ﺌن ﮙ و ان‬ ‫ﺌ‬
‫وڏي‬ ‫ﺌﺊ ن‪ .‬ا ‪35‬ع وارو ا‬ ‫ار ڏﺊ‬ ‫ﺑ ري آﺊ‬ ‫‪1935‬ع ا‬ ‫ﺌ‬ ‫وري ‪،‬‬ ‫ا ﺌﺊ‬
‫ﺋ ن آﺊ‬ ‫ﺋ ﺋ ‪.‬ﺐ ﺌ‬ ‫د‬ ‫ان و وڏي ۾ وڏي ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﮙ وارو ا‬ ‫ﺑط‬
‫ي ﺌﺊ ن‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫ر ﮗ‬ ‫ﺌﺊ ن‪ ،‬ا ﺑ ري آﺊ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ِا ا‬ ‫ﺌ ﮙ‬
‫ﺌل ﮘﺌ ﺌ‪.‬‬ ‫‪1947‬ع ﺌن ‪1956‬ع ﺌﺊ‬ ‫دي ﺌر ڻ ۾‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺋ‬ ‫آﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ري آﺊ‬ ‫ا ﺌرا ‪ 9‬ﺌل ﮘﺌ‪،‬‬ ‫دو ﺌ ﮙ ۾‬ ‫‪1956 .‬ع آﺊ‬ ‫ري آﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺐ‬
‫ر و ‪.‬‬ ‫ن ڏ ﺌﮭ ﺌ آﺊ ۾ ر ن ان ﺐ ﺌد ﺌﮗ ‪1935‬ع ا‬ ‫د ﺌﮭ‬ ‫‪.‬ﺐ ﺌ‬
‫ازن ﮙ‬ ‫رﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫رﺌ ا ر ﺌ‬ ‫ﺐ ﺊﺌ ﮙ‬ ‫ﺎا ﺊ آ‬ ‫ر‬
‫ﺌزيﮭ ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا‬ ‫ڏ و ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌزيﮭ ۾ ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺊ‬ ‫ا‬ ‫وري آ‬
‫ي ﺌ‬ ‫ﺋ وﮡ ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ﺎ ِا ﺐ ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ‪.‬ڊ‬ ‫ا ﺌڊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ﺌا‬ ‫آ‬ ‫ﺐ اﺐ ا‬ ‫ڻ‬ ‫ر ۾‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺌل‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ا ا ٽآ‬ ‫ﮭ‬ ‫‪.‬ڊ‬ ‫ﮭ‬ ‫ي‪ .‬ا آ ڊ‬ ‫ي‬ ‫ا ام‬ ‫رن‬ ‫ا‬
‫ﺌن‬ ‫‪ ”،‬ﺋ‬ ‫ا ﺋﺌ‪ .‬وا ﺋ رو‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ﺌڻ ۾‬ ‫ﺌ وڏا‬ ‫رو ۽ وا ﺋ ا‬
‫ﺋ ن ن ﺌن ا ف‬ ‫وڙ و ر س‬ ‫ان ﺌﺊ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ﺌن‬ ‫ﺌن ا ﺌق‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ۽‬
‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌت ِا ﺌ ُ ﺋ‬ ‫ا‬ ‫و ﺌت آ ُا‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ن ﺌن‬ ‫‪“.‬‬ ‫ي‬
‫ر‬ ‫ر ‪.‬‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﺋﺑ آ‬ ‫ﺋ ن ن ﺌن ا ف ي‬ ‫وڙ س‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ‬
‫ي‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺌب و آ ‪.‬‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺌن زوريﮭ ﺌ ﮢﺌﺊ ﺋ ن‬ ‫ا ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ﺎ ﺌ‬ ‫ا‬
‫۾ﺌ و‬ ‫ﺐ‬ ‫۽ ان‬ ‫ﺎ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ارن ﺌ‬ ‫و ﺌم آ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌت آ ‪،‬‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫آ‬ ‫وڏو‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ﺌ اُ ل آ ‪ .‬ان ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ﺌل‬ ‫ا‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌم ﮢ ن و ﺌ ﺌر ن ان و‬ ‫وڏو‬ ‫ا‬ ‫ر ر آ‬ ‫آ ۽ ﺐﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫آ‬ ‫ﺌب ۾ ﺐ‬ ‫ذ اريﮭ ﺌن ان ۽ ن‬ ‫ن‪ .‬ﺌن ﮭ ﮗﺌ‬ ‫ا ۾ ڌوڙ و‬ ‫ي ام‬
‫۾ ام ۽‬ ‫ر آ ﺌ وري‬ ‫يآ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر آ ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫”ﺌ‬
‫و آ ‪“.‬‬ ‫ﺌن دو‬ ‫م‬
‫ﺌﮡ ۽ ﺌم ا ٰ‬ ‫ﺌ ﺎ ﺌم وڏو ذ‬ ‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫دؤر‬ ‫ُ‬ ‫ري دؤر ذوا ﺌر‬ ‫ا ﺌن وٽ وڏي ۾ وڏو‬
‫يا قا آ‬ ‫ﺌ ا ﺌﺊ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌم وڏا ﺌر ﺌ ﺌ ا ﺌم ڏ ﺌ آ ۽ ﺌم وڏا ﺐ رس ﺐ‬ ‫ﺌ ان ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ي‪ ،‬ان ﮗﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ ﺌ‬ ‫و ي۽‬ ‫ي ان ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ﮭ ﺌﺐ‬
‫ﺋﺌ‪ .‬ﺌل ر ‪70‬ع ۾ ا‬ ‫ﺌ ﺐ رس ﺐ‬ ‫ﺌ ﺎ ﺌ ﺌر ﺌ ﺌ ﺐ ﺌل ﺋﺌ‪ ،‬ﺋ‬ ‫و و‪ .‬ﺋ ُ‬
‫ا ار ڏ‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌ ﺌ ِا ﺌ ﺋ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺌ ﺌ ﺋ ؟‬ ‫ر‬ ‫آﺊ ‪،‬‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ي ﺌ‬ ‫را‬ ‫‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫۽ ﺐُ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ڏ ‪.‬‬ ‫ا ار‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬
‫ا ﺌن ﺐ ا ار‬ ‫ا ار ﺌ ڏ‬ ‫او ﺌن ا‬ ‫آﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ۾ ا ﺌن‬ ‫ﺌن او ﺌ‬
‫۾ر‬ ‫ا ب ﺌن آ‬ ‫ﺌ‪ .‬ام ڊ‬ ‫ي ﺌ اڄ ﺌ ن ن‬ ‫ﺌ ﺎ ُان و ا ﺋ‬ ‫و ا ‪.‬‬
‫ٰ ﺌن ا ﺌﺊ ﺐ و‬ ‫ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺐ‬ ‫وٽ ﺌ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫‪ .‬ج ُر ا‬ ‫ﺐ ار‬
‫ُا ا‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ ﮭ ﺌن ا‬ ‫ي‬ ‫ﺑ‬ ‫ا او ﺌن‬ ‫‪ ،‬او ﺌن ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫‪“.‬‬ ‫ن ﺐ‬ ‫ﺌن ا ار ﺌ ڏ‬ ‫او ﺌن ﺎ ا‬ ‫ﺌ ﺌا ﺌآ‬ ‫ر‬ ‫ي ﺌ ”‬
‫ﺐ ﺌل‬ ‫ﺌ‪ .‬اڄ‬ ‫ﺌ ۽ اڄ ﺐ د ا ﺌن ﺌن ا ﮝ‬ ‫ﺌن ُ‬ ‫ي ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ ﺎ رﮗ ا ﺋ‬
‫ر ڙ ﺌر ﮭ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺌ ﺋ‬ ‫ر‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ﺌ ا ﺌ‬ ‫اﺐ ا‬ ‫ﺌ ا ﺌن ﺐ‬ ‫ا ﺌن ﺌن‬
‫دؤر ﺌن‬ ‫ﺌ؟ ﺌ ا‬ ‫اﺊ ا ار و‬ ‫ﺌم‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫َ‬ ‫اڌ ﺌن وڌ‬ ‫ا ار ڏﺊ‬
‫‪.‬‬ ‫ا ﺌن ﺌ َ َ ‪ َ ،‬۽ ا ن ي ا ار ڏ و‬ ‫ير‬ ‫ري دؤر ؟ ﮭ ﺌڻ ﺊ‬ ‫ﺌ ﺑ دؤر آ ‪ ،‬ﺌ ا‬ ‫ﺐ‬
‫‪ .‬ان‬ ‫و ڏﺐ آ ‪ .‬ان ۾ ‪Transfer of Power‬‬ ‫ز‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ا ار ا ﺋ ڏ و‬ ‫ﺌ ﺑ‬ ‫ﺐ‬
‫ُ و ‪ .‬ﺌ ﺌﺐ ﺌﺊ م ﺌ ﺌ ﺋ ڏ ﺌﺊ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ا آ‬ ‫دؤر آ ‪ ،‬از‬ ‫از‬ ‫ﺌ‬

‫وڌا آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ووٽ‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫آ ‪ .‬ان و‬ ‫ي‬ ‫ﺑ ﺋ آ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ‪،‬‬
‫ر آ ۽ ﺐﺌ‬ ‫دؤر ۾ ي آ‬ ‫۽ ف‬ ‫ٰ‪ ،‬ﺌ ا‬ ‫ﺌن ۾ ا ب‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫و‬
‫ي‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫دو ر آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌن ر‬ ‫م‬ ‫آڙ ۾ ام ۽ ﺌص ر‬ ‫ر‬
‫ﺐ ﺌد‬ ‫ن‪ ،‬رن و ﺌ ﺌ ۾ ﺐ اﺐ يﮭ‬ ‫ﺌز ادارن ۾‬ ‫ﺌز ۽‬ ‫ن‪ ،‬آﺊ‬ ‫ﺐ ﺌد ا ﺑ ۾‬ ‫ﺐ اﺐ يﮭ‬ ‫ا‬
‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ازن )‪ (Balance of Power‬۾ ا ﺌن ﺐ اﺐ يﮭ‬ ‫ن‪ ،‬ري ﺌ‬ ‫۾‬
‫ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫”ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ر ﮭ۾ و‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌب‬ ‫ﺌﺊ ڊا‬ ‫ﺐﺌن دو‬
‫ﺑ‬ ‫او ﺌ‬ ‫ا ڊي آ ‪ .‬ا ﺌ‬ ‫ع‬ ‫ر ﺌ آ ن“‬ ‫ﺌﺊ ه آ ۽ ا ﺌن ان ۾ ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋ‬
‫۽ ڌاڙ ﺐ‬ ‫‪ .‬ر‪،‬‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ﺌﮡ ا ﺐ ﺌ‬ ‫رو ﮢ ﺌل‬ ‫ر ﺌ آ ن‪ .‬اﮗ‬ ‫ان ۾ ﺌ‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ي‬
‫ا ن ي‬ ‫‪2002” ،‬ع ۾ ن ا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ۾‬ ‫آ‬ ‫‪ .‬ل ف‬ ‫ﺌ‬ ‫اآ‬ ‫ﺌل‬
‫ا وري‬ ‫ﺋ ﺊ ﺌ ‪.‬‬ ‫؟ ﺌرق‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ي ﺌرق‬ ‫‪،‬‬
‫ن‬ ‫و آ ۽ ن ﺌﺋ‬ ‫ڌري ﺌ‬ ‫ا ﺌن‪ .‬ان ﺌن ﺌ ن‪.‬‬ ‫و‬ ‫ڌري ﺌ‬ ‫ﺋ ؟ ﺌﺊ‬
‫ﺋ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫ﺋ ﺌر‬ ‫آ ؟ ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ﺋ ﺌر ﺌ ﮙ‬ ‫ا ن ي‬ ‫ا‬
‫ﺌﺊ ن‪.‬‬ ‫اﺊ‬ ‫اﺊ ڏ ﺌ َ‪ “.‬رات وچ ۾ ﺌر‬ ‫)ن(‬
‫ﺐ ﺌر ي ڏ ‪“.‬‬ ‫ا‬ ‫راﺊ آ ﺌن‬ ‫‪ ” ،‬ﺌن ﺌرق‬ ‫ف‬ ‫و‬
‫ر‬ ‫ر‬ ‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ر ۽ روح‬ ‫ر‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫اﺊ ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌن ۾ ا‬ ‫ﺌ‬
‫ا ب ﺌ راﺊ‬ ‫ن و ‪1789‬ع ۾ ا‬ ‫ﺌم د ﺌ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ﺌن ز ﺌ ﺌن‬ ‫نﮭ‬
‫ان‬ ‫يو ‪،‬‬ ‫ﺐ اﺊ ﮭ ﺌ ﺐ ﺌر ۽ ﺐ ﺐ دار ﺐ و‬ ‫ڊ‬ ‫‪1789 .‬ع ۾ ﺌ داراﮡ ﺌم‬
‫ر‬ ‫ي ﺌ دار ﺌ ۽‬ ‫ر آ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌرت ﺐ ﺌد ر و ‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺑ‬
‫ر ‪ .‬ﺋ‬ ‫م‬ ‫ﺎآ‬ ‫م ﺌ دار ۽ ﺌ دار‬ ‫ﺎآ‬ ‫ر‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌڻ ۾‬
‫ﺌ ۽ ﺐﺌدام‬ ‫ن‬ ‫ﺋ ﺌ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫وش ﺌ دار اﮡ‬ ‫۽‬ ‫ﺋ ﮗ‬ ‫ﺌن ر ﺌ‬ ‫ﺌ ﺑﺌ آ ‪ ،‬ﺋ ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ُ‬ ‫ﺌ ﮗﺌ ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ا ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ام رت ﺌري وڏو‬ ‫ﺌراﺊ وڏو ﺑ آ ‪ ،‬ﺋ‬
‫ﺐ‬ ‫ام‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ﺌ او د آ ‪،‬‬ ‫ﺌ دار آ ‪ ،‬ا ر ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ‪.‬‬
‫ﺌ ۽ ﺌ ر‬ ‫ڙن ۾ ﺌ و ‪ ،‬ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮭر ﺌ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ر ﺌري‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ام‬
‫ﺌن‬ ‫ر‬ ‫ؤ‬ ‫ن‪ ،‬زور آور ن ۽ اڊ‬ ‫وغ ڏ ؤ ۽ ام ﺌن ر‬ ‫ﺑﺌﺊ ۽ ﺌ دارن‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ .‬او ﺌن‬
‫ؤ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌل‬ ‫روز ﺌر ڏ ؤ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ڏ ؤ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫او ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ا ي‬ ‫ر‬ ‫ا ي؟‬
‫ﺊ‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌل‬ ‫ا‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﮭ را ا ﺌر‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ٰ ۾ آزاد‬ ‫ؤ‪ُ ،‬ا‬ ‫د ﺌ ﺌن آزاد‬
‫ا وار‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌر ﮝ ۽ رو ﺌﮡ ﺐ ﺌري ن ﺌ‬ ‫اﺋ ﺌ ا ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ر ا ي‪.‬‬
‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫وآ ؟‬ ‫رو ۽ ﺐ ﺌش‬ ‫۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫اﺊ ا ﺌ ﺐ‬ ‫؟ ام وٽ و‬
‫ا‬ ‫وارا ﺐ آ‬ ‫ﺌﺊ ا ۽ ﺌ ان‬ ‫ووٽ ڏ ن؟‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫وش ۽ ار‬ ‫و‬
‫ا ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫يز‬ ‫چ‬ ‫و‬ ‫رﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ دار‬ ‫ﺌ ي۾ر ﺌ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫ڙيﮭ ﺊ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ر ا‬ ‫ا‬
‫نر ‪،‬‬ ‫ﺌ ن ﺌﮗ ن‬ ‫ﮙ‬ ‫اس‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ي ﮗﺌ ا ﺌن‬
‫ﺋ ‪ .‬ﺌ اڄ اُ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ز ﺌ ۾ رو‬ ‫ر ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺐ ار‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫ازن ﺌﮗ‬ ‫ﺌ‬
‫ِا ﺌﮗ اؤج‬ ‫ﺌﺊ ن‪ ،‬اڄ ا‬ ‫ﺐ ﺌن ﺌن ﺌ و ا‬ ‫ا دؤر‬ ‫ﺌ‬ ‫و ۾‬ ‫ﺐ ار آ ؟‬

‫۾‬ ‫زﺌ ۾ ي‬ ‫ﺌ؟‬ ‫ﺌﮡ آ‬ ‫‪،‬‬ ‫۽ ڏا ۾ ﺌم وڏي ﮗﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ز ﺌ ۾ ﺌن‬ ‫ﺌ؟‬ ‫آ‬
‫ﺌ ه ﺌ ي‬ ‫ن ر ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ن ﺌﮗ ن‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌ؟ ‪ ،‬ان ي ِا‬ ‫ﺋ ‪ ،‬اڄ ا ﺌ آ‬ ‫ﺌ‬
‫ور ر و‪ .‬ا ﺋ‬ ‫اﺊ‬ ‫ور آ ا‬ ‫اﺊ ڏاڍو ر و‪،‬‬ ‫ڏاڍو آ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ ﺌﮡ ِا‬
‫ڏ ﺑ آ ‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ ۾‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫يآ ۽د‬ ‫)‪ (1‬ا ﺌ‬
‫ﺌر‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺌر ن ۽ ﺊ د‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ش‬ ‫ﺎ‬
‫ن‪.‬‬
‫ن‪.‬‬ ‫ﺐ ادراכ‬ ‫ور‬ ‫ن۽د‬ ‫ادراכ‬ ‫ور‬ ‫)‪(2‬‬
‫ا ﺌ‬ ‫ارڻ ﺌ‬ ‫ور‬ ‫ا ﺌآ ۽د‬ ‫ُ ارڻ ﺌ‬ ‫ور‬ ‫)‪ (3‬ا ﺌن‬
‫ﺐ ﺌد آ ‪.‬‬ ‫ادراכ ﺌ‬ ‫د‬ ‫۽‬ ‫ﮭ‬ ‫آ ؟‬
‫اآ ؟‬ ‫ا ۽ ﺌن‬ ‫اآ ۽د‬ ‫ا ۽ ﺌن‬ ‫)‪ (4‬ا ﺌن‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ﺑ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺑ‬ ‫ﺌر ُ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺋ ﮗﺌ‬ ‫ﺐ ﺌد ا‬
‫اﺋ‬ ‫ان ﺐ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا ا ﺋ ﺊ‬ ‫ِ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫و‬
‫ا ر‬ ‫اﺋ آ ‪ .‬ل ف‬ ‫ان ﺐ ﺐ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ س‪ ،‬ﺌ‬ ‫وڏا د ﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ﺌ وڏ ا‪،‬‬ ‫آ‬
‫وڏا ڏاڍا س‬ ‫س‪.‬‬ ‫س‪ .‬ﮡ ‪ -‬ﺌري‬ ‫‪ ،‬ﺋ ا ﺑ ﺐ ؟‪ -‬ﺌري‬ ‫ﺌ ۽ وارث‬ ‫ا‬ ‫ﮙ‬ ‫اﺋ ﺋ‬
‫ن اﮗ ﺌن ﮙ ﺌﮡ ن ن ن ‪.‬‬ ‫ﺌ اج‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮘﺌ ﺌ آ ‪،‬‬
‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌن ﺌ ﺌ‬ ‫وي ‪ Talk Show‬۾ ﺐﺌن‬ ‫‪ ،‬ا م آﺐﺌد ۾ ن ﺌن‬ ‫ﺑ وارو وا‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌر ي ﺌﺊ ا‪“.‬‬ ‫ﺌ ي ﺌ آ ‪ ،‬ﺌﮡ ڏ ﺌل ا‬ ‫ُ‬ ‫ا‬ ‫ﺌل‬ ‫۾ ﺌ و؟“ ن ‪” ،‬و‬
‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ُ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ﺌن ﮗ وارن ۽ ﺌم ا ﺌن دو‬
‫ده‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ي ن‬ ‫ﺌ اج‬ ‫ان ﺌ‬ ‫ﺌر ﺌ آ ‪.‬‬ ‫يﮭ ﺌن ﺌ‬
‫۾ ﺐ ﺌدي‬ ‫ﺌ‬ ‫ده دؤر ۾ آ‬ ‫ﺌن و آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﺌن ﺑ‬ ‫ا ﺌدي ﺌ‬ ‫ﺌ ا‬ ‫دؤر ۾ آ‬
‫ﺌن روس ا ﺌد‬ ‫۾ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ۽ ﺌرت‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌن آ‬ ‫ﺌن آ ‪ .‬ﺌﮡ روس‬ ‫ا ﺌدي‬
‫ﮝ ﮝ‬ ‫ﺌن آ ‪،‬‬ ‫ڏ ﮙ وا‬ ‫وڏو ﺋ آ ۽ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ۽آ‬ ‫ﺌن آ‬
‫ﺌن ﺐ ﮝ ﮝ‬ ‫ﺌن آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ ﺐ ۽ ﺑ ط ا ﺌدي ﺌﮡ ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ان ي آ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺊ ۽ ﺌﮗ ﺊ‬ ‫ﺌﮗ آﺐﺌدي‪ ،‬ﺌﮗ‬
‫ﺌ‬ ‫نآ‬ ‫رﮗ ۾ ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ي ﺋ‬ ‫ﺌل س ﺌﮡ ان‬ ‫ان ﺑ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫رﺌ‬
‫رﺌ‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺋ ﺐ ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ڏڍ ا ﺌن ﺌن‬ ‫‪.‬‬
‫ﺌ وﺐ‬ ‫ﺌ ﺌرت ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ي وﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ز‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ۽ ان‬ ‫ﺌ‬
‫ﮗﺌ‬ ‫ي‪ .‬ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ان ﺌن آ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺎ ﺌﮡ ﺌرت ﺌن‬ ‫ي‬
‫ﺊ آ ؟‬ ‫زﺊ‬ ‫؟ا ﺌ ﺌ ﺌ‬ ‫ف ﺐ ﺌن ڏﺊ ‪ ،‬او ﺌن ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫روز‬ ‫زﺊ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬
‫زﺌ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫دؤر ۾ وا و آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن آ ‪ .‬ا ﺌ ﺌن وري ﺌ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌن آ‬ ‫ان‬
‫ن ڏ ﮙ و ا ﺋﺌ‪ .‬ﺌن ﺌ ﺑﺌن ﺌ ا ﺌ ﺌن‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫اﺊ‬ ‫‪ .‬ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌ‬ ‫وا ﺌر‬ ‫ﺌن ا و‪ ،‬ﺌﺐ‬ ‫ُا رﮗ‬ ‫ي ﺊ او ﺌن‬ ‫و آ ﺌن‪ ،‬او ﺌن ﺌﺐ و ا ﺋ رٽ‬
‫ﺌن ڏا وا ور آ ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫و وري ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫وٽ آ ‪ .‬ا ﺌ ﺌن‬
‫ﺌن“‬ ‫ﺋ ”ﺌ‬ ‫ﺐ ا ﺌد ر آ ‪،‬‬ ‫ﺌن د ﺌ ۾ ﺌﺐ ﺌک ر آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ﺌ‬
‫ﺌن ﺐ ر‬ ‫ﺌ ر ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ا ﺑﺌر ﺌ‬ ‫آ ‪“.‬‬ ‫وڏو ﺐ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ن ﺌ ” ﺌﺊ‬
‫ڊا‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬اﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا ڊا‬ ‫د ﺌ ۾ ﺑ ر ﺊ ﺌ ‪ .‬ﺌﮡ‬
‫ڏا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ اﺊ‬ ‫آ ! ” “ ا ﺌزت ﺌ ا‬ ‫ﺋ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﮢ و‬ ‫۾و‬ ‫ﺌن‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﮝآ ‪،‬‬ ‫ن ﺌ ڊا‬ ‫اداري ﺐ ﺌﺊ‬ ‫؟ ﺌﮡ‬ ‫ي‬
‫ﺊ‬ ‫و؟ ا‬ ‫ِو‬ ‫ﺋ ﮢ و‬ ‫ﺌر ﺌ ا ا‬ ‫او ﺌن‬ ‫۽ ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌري اﺊ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ‬ ‫اﺋ آ‬ ‫ﺌ آﺊ آ ‪ِ .‬ا‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ن ﺌ ﺌ‬ ‫ادارا و ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫روز‬ ‫ﺌ ‪.‬‬
‫ﺌل‬ ‫ي ﺌﮡ ن وٽ ﮢ ﺋ ا و آ ‪ ،‬ﺌن‬ ‫و ﮢ‬ ‫ج‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫وي و ﮢ‬
‫‪ ،‬ﺐ ۽ ﺌ ﺌﺊ آ ﺌن ﺌن ﺋ ﮗﺌ ن‬ ‫ن ﺌ‬ ‫د‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬روز ﺌر آ‬ ‫نآ‬ ‫و آ ﺌن‪.‬‬
‫ﺌل و ﺌ آ ن‪ .‬ﺌכ‬ ‫ن ﺌ ا‬ ‫ﺌ ادارا و ﮢ‬ ‫اﮡ آ ۽ وري‬ ‫۽ ﺌﮡ ﺌﮡ‬ ‫ي‪ ،‬اَ ‪ ،‬ﺐ‬
‫ﺑ ا‬ ‫‪ ،‬ﺌن ﺌرت ﺌن و وڙ ﺌن‪ ،‬ﮭ‬ ‫ﺎا آ‬ ‫ن ن ﮘ ‪،‬‬ ‫دو ﮭ ن ﺑ‬
‫ﺐ اﺋ آ ‪.‬‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﮡ‬ ‫ﺌ و آ ‪ ،‬چ ﺌ وٺ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫۾ ﮢﺌن‪ .‬ﺋ‬
‫اُ ﺌ‬ ‫ور وڌي آ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ر ‪ Geo-Strategic‬ر ﺌل ﺑ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ري‬ ‫ج‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ا‬ ‫رﺐ ﺌ‬ ‫۾ ﺌ ‪ .‬ا رو‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺐ ﺌل وڙ ا ﮝ‬ ‫ي‪ ،‬ا ﺌ چ ﺌب ۾ ﺐ يﮭ ﺌن ُا ي آﺊ آ ‪71 .‬ع ۾‬ ‫و ار ﺌن‬
‫ي‬ ‫ﺌن ﺐ ﮙ‬ ‫ﺌن ۾ ﺌﺐ ڌر ا ﺑ‬ ‫ﺌن ﺌب ۽ ﺌ ڌر و ﺋ ‪ .‬اڄ ﺌ‬ ‫ا ﺑ‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ا ﺋﺌ ”را“ ا‬ ‫ﺑ ﺌر ن ۽‬ ‫و ‪ ،‬ان‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫م‬ ‫‪.‬‬
‫ام‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌر آ ‪ .‬اڄ‬ ‫ﺌن ﺐ ﮙ‬ ‫ﺌ ڌر ﺐ‬ ‫ﺐ ادري‪ ،‬دا ر ﺑ ‪ ،‬ﺌ ا‬ ‫و‬
‫ﮗﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫اڄ ا ﺌن ﮗﺌ‬ ‫‪.‬ڏ‬ ‫ﮙ‬ ‫آ ‪ ،‬ن ﺋ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺌ‬ ‫ص ر ﺌل ۾ آ ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ ا ﺌن ﺐ آ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ‪.‬اڄ‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ﺌ ي ﮗﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌا‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ﺌم ۽ ا‬ ‫و وري‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫و آ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌران ا ﺌن ﺌن‬ ‫تر ﺌ‬
‫۾‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي ﺐ ﺋ آ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ﮗﺌ آ‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ ﺐ ﺌد ُ ي و ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌ‬
‫ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺋ‬ ‫ي؟ ا ﺋ‬ ‫ي‬ ‫ﺌل آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺑ‬ ‫ﺐ ذا‬ ‫اﮡ آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺑ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌد ﺋ‬ ‫ز‬ ‫۾ ان‬ ‫يا ﺌ ﺑ ﺌ ‪.‬‬ ‫يﮭ ﮘ‬ ‫ي‬ ‫ا ﺌ‬ ‫اﺊ‬
‫ي‪ ،‬ا‬ ‫يﮭ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺋ ۽‬ ‫ي ا ﺌ‬ ‫ور‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ا ﺋ ُ‬
‫وآ ‪.‬‬ ‫ﺌد‬ ‫ز‬
‫ﮭ‬ ‫۾ ﺌر ﺌن ﮙ ۽ ﺑ‬ ‫ن ﺌ نآ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌل ﺌن ا‬
‫ي‬ ‫وﮡ ‪ ،‬ان‬ ‫ﮭ ر ﺌ ا ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ن اﮡ آ ‪ .‬ان ۾ ش ﮙ ﮗﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌن ﮘ‬ ‫ا ‪،‬‬
‫ن ﺌ ؟ ﮭ ﺌراﮡ‬ ‫۾‬ ‫ن ا ﺌن‬ ‫ا ؟ا ﺑ‬ ‫ﺋ‬ ‫۾ا‬ ‫ڙ ﺑ‬ ‫ا‬ ‫ُ ‪ .‬ال ا آ‬
‫ا ؟‬ ‫ﺋ‬ ‫م‬ ‫ا ﺌن ﺐ‬ ‫ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌ ﮙ ﮗﺌ آ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫اڻ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌن ۽ د ر ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﮙآ‬ ‫ا‬ ‫و؟ ا ﺋ‬ ‫ازن ﺋ آ ۽‬ ‫ا ﺌن وٽ ﺌ‬
‫ﮡ‬ ‫ر ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ۽ ﺌن ا‬ ‫ﺐ ﺋ ان‬ ‫اﮝ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ و آ‬
‫ي ﮗﺌ‬ ‫ڏ ﮢ نآ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا ﮭ ن واﮗ ن ا‬ ‫وار ۽‬ ‫د ار ﺌن ﮘﺌﺊﮢ آ ‪.‬‬ ‫ر ا‬

‫ر ۽‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ا ا ﺌن ﺌن‬ ‫ﺐﺌو د اردو ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ ام ا ﺌن آ ۽ ا ﺌن‬ ‫رن ا‬ ‫ﺌن وا ر و ن‬
‫‪ ،‬اردو ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ ام ﺌن ا ﺌن‬ ‫ر‬ ‫ﺐآ‬ ‫۾ا او‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺌر‬ ‫آ ۽د‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫د ڌر‬ ‫ند‬ ‫آ ۽ ﺊ ر‬ ‫ﺌﺐ د‬
‫ﺋ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ﺐ‬ ‫يﺊ و آ‬ ‫ا‬ ‫وري آ ‪ .‬ا‬ ‫ﮙ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪.‬ا‬
‫ا او ﺌن‬ ‫ﺌن ﺌن آ ‪.‬‬ ‫و اڳ‬ ‫ﮙ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن اد ﺎ ۽ ﺌ دو‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ف‬
‫ﮙ ﮗﺌ ا ﺌ آ‬ ‫د ﮭ ۾ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ار ﺌﺊ ز و ۽ ن ۾ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫آ‬
‫ﺌن ﮗﺌ ﺌﺊﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫؟ ا اﺊ ان ي ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ا ﺋ‬ ‫ﺌن ۽ ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫آ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ و‪ .‬ان‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ و ا‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ و‪ .‬ان ﺊ‬ ‫ا ﺌ ﺌﮡﺌ ذ ۾ ر‬
‫۾ ﺌﺐ‬ ‫ﺐ ﺌدي‬ ‫۽ا‬ ‫اﺊ ﺌ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ازن ۾‬ ‫ي م ۽ ان ﺌران ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ ڌر ن ﺌ‬
‫ڙ ن ڙ ن ﺌ ون ﺌ ڏﺊ‬ ‫۾ ور ﺌﺊ وڏ ن‬ ‫ﺌر ا ﺌ آ‬ ‫‪ .‬ان‬
‫ام ﺌ ا ﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ؟‬ ‫ارﺐﺌﺐ‬ ‫ن ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ن ا ﺌﺊ ن‪ ،‬ﺋ ا‬
‫ﺋ ﺌ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌﺊ ن‬ ‫ن ۾ ور ﺌﺊ‬ ‫و د‬ ‫اث آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ان‬
‫ر ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫‪ .‬ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌا‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫‪ ،‬ﺌرو ﺌري‪ ،‬ﺌ‬ ‫۾و‬
‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺊ ‪ ،‬ث‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌم ﺌدق‪،‬‬ ‫ﺎ ﺌر آ‬ ‫وٽ ﺌور‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺌم ﺌدق دؤر ﺌن‬
‫ا‬ ‫حا‬ ‫ﺑ ۽ ا ا ﺌر‬ ‫واري ﺌﮡ ﮭ ﺐ ﺌ وڏو وز‬ ‫ﺌن‬ ‫۽ ارﺐﺌب م ر‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌرت ۽ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﮭ۾ا‬ ‫ا ڙ اﮡ ﺑ‬ ‫ا آ‬ ‫وڏي ۾ وڏو ﺋ‬ ‫ده و ۾ ا ﺌن ي ﺌﮡ‬ ‫ڏﺐ ‪.‬‬
‫۾‬ ‫ا ﺌڊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﺐ ڊ‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫د ار ﺌن ﮘﺌﺊ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ُﮗ ﮗ َ ۾‬ ‫ﺌ ڏ ن‬ ‫ا‬
‫ا اﺊ ﺐ‬ ‫ظ ﺌ‬ ‫ن۾‬ ‫ڏ و‪ .‬ﺋ اڄ‬ ‫ﺐ ﮙ‬ ‫ام‬ ‫ر ڙا‬
‫ڏ ا۽ا ﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌرت ۽ د ر ﺌ‬ ‫ا ﺌن ا ﺌ آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ظ ﺌ ‪.‬‬ ‫ن۾‬
‫ا ‪،‬‬ ‫ﺌ ر ڌر‬ ‫ﺌڻ‬ ‫۾‬ ‫ا‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ﺌن ر ﺌ ر ‪ ،‬ا‬ ‫ا‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌﺐ‬
‫وﺌ ‪.‬‬ ‫ﺌن ر ﺌ ر ‪ ،‬ا ﺌن و د‬ ‫ا ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ڌر‬
‫ا ڙو ۾ﺐ ر‬ ‫ﮡ آ‬ ‫ا ﺋ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬اد ﺑ ‪ ،‬دا رن ۽ ﺎ و‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌن‬
‫ڙ ال‬ ‫ا ۽ا‬ ‫ازن ا‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن؟‬ ‫ﺋ ﺌ ﺌﺐ‬ ‫ازن ۾ ا‬ ‫م ا ﺌن ﺌ‬
‫‪ .‬ان ي‬ ‫دو ي‬ ‫ﺌن ﺊ ﮭ ﺌن‬ ‫ڻ ا‬ ‫ﺋ و‬ ‫وش وڏ ن وٽ‬ ‫۽و‬ ‫ﺐ‬
‫۽ ا ﺌن‬ ‫ن‪ ،‬ا‬ ‫و‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ام‬ ‫ن ﺎ و ﺌر ن آ ‪،‬‬
‫ازن ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﮡ آ‬ ‫ر ﺌﺐ‬ ‫ازن ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫اد ﺑ ۽ دا رن ا ﺌ ﮗﺌ رﮗ ﮗﺌ ﺌﺊ ‪،‬‬
‫و‬ ‫ر ي ام‬ ‫ﺌر‬ ‫و‪.‬‬ ‫و و ا‬ ‫ان ا ن‬ ‫و‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ ور‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺎا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ي ام از اﺐ ي ﺌ‬ ‫ﺌ ۽ ان‬ ‫ﺌري‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ان آزادي‪ ،‬د‬
‫۾‬ ‫‪ 28‬آ ﺐ ‪2006‬ع‬ ‫‪،‬‬ ‫و ام ۾ ڏ‬ ‫ﺌذ ﺌران ا ي‬ ‫) ﺋ‬

‫ﺌر ‪ ،‬اد ﺑ ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ۽ ‪ 300‬ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ز‬ ‫ارت‬ ‫‪ .‬و ام‬
‫ﺋ (‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌد‬ ‫ده دؤر ﺌ ﺌ‬

‫ڙ‬ ‫ﺌدن ﺌ ُا‬ ‫ُا‬ ‫ﺌ‬ ‫ده دؤر ۾ ا ﺌن ر ن ﺌ‪ ،‬ان دؤر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ع‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن‬ ‫اڄ ا‬
‫۾‪،‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌ دؤر ۾ د ﺌ‬ ‫و ن ۽ ان ﺑ ﺌن ا‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌدن‬
‫؟ ِ ۽‬ ‫ﺋ ﺋ ؟ ﺌﮡ ﺌ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ا آ ۽ ان ﺐﺌري ۾‬ ‫ڌاراﺊ ۾ ڏ ن ا‬ ‫۽‬
‫اا‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫ا آ ؟ ۽ ان‬ ‫ﺌص ﺌل ﺌ چ ﺌ ا از ﺌ ن آ ﺌ آ ‪ ،‬اُ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫و‬ ‫؟۽‬
‫ﺌڻ ﮗﺌ ﺌﺊﮢ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌن ڏ ﺌري‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌر ﺌب آﺊ ن ان ي ﮢ آ آ ﺌن‬ ‫ﺌو ﺌآ ؟‬ ‫ﺌب‬
‫آ ‪.‬‬
‫ن‬ ‫ﺌد آ ؟ ۽‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ا۽‬ ‫زﺌ ۾‬ ‫و ا‬ ‫عا‬ ‫ﮭ‬ ‫اڄ ا ﺌن‬
‫۾ ﺌ ﺌ‬ ‫ع و‬ ‫ﺋ ﺌ ڏ ؟ ۽ ان‬ ‫ﺌ ۾ ﺌﮡ ا‬ ‫ﺌدن اُ ڻ ﺌ وڌ ا ﺌن آ ؟ ۽ ان‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌب و‬ ‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌب ﮢ آ آ ﺌن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌر‬ ‫آﺊ ن‬ ‫و آ ؟‬
‫ا(‬ ‫ﺌب ”‪ ) “The Clash of Civilizations‬ﺑ‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ﺌ آ ‪.‬‬ ‫۽ا‬ ‫و‬ ‫آ‬
‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و آ ‪ .‬وري ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ .‬ان ﺌب ﺌن ﺌﮡ ا ﺌق ي ﺌ ا ف‪ ،‬ﺋ‬ ‫‪1996‬ع ۾‬
‫ﺌ ن آﮡ‬ ‫ﺋن‬ ‫ﺌﮡ ﺋ ن ﺌل‪ ،‬ﺌ ﺋ ﮗﺌ ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫حا ف ي‬ ‫ﺌن ا ﺌق ي ﺌ‬
‫ڏ ؤ‬ ‫‪ .‬ﺌل ر ﺌن‬ ‫۽ا‬ ‫ي‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ان‬ ‫ﺌ ان ال ُا ﺌري‬
‫ي ﺌر ۾‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌر ۾ ﺌم وڏي ا‬
‫ﺌ ن‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ر در‬ ‫اﺐ اﺊ‬ ‫ﺐﺌ ا آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬د ﺌ ۾ ﺌم ﮢﺌ ﺌﺊ‬ ‫ا‬
‫ﺐﺌ ﺋ ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫۾ ِا‬ ‫رو دؤر ‪،‬‬ ‫ﺌ او ا ﺋﺌ‪ .‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ي‬ ‫ﺌ ن آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌﺊ‬
‫۽‬ ‫د ﺌ ۾ در ‪ ،‬ﺌﺐ‬ ‫ي ۽ ﺌﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫ڻ‬ ‫ي آﺊ ن ا‬ ‫ﺌ‪ .‬ان‬ ‫ﺋ ۽ ﺐﺌ ﺋ‬
‫۾ا‬ ‫ﺌل ﺌ ن آﮡ ﺌ‪.‬‬ ‫۾ ﺌﮡ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ان‬ ‫يآ‬ ‫ا‬
‫ﺌ۽‬ ‫ﺎڏ ﮙ۾ د ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮙ ۽ ان چ ﺐ ﺌد‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ا‬ ‫ﺌل ُا ن ‪ ،‬اُ ن ۽‬
‫ﺌ‪ .‬ﺌن ڏ ؤ ﺌ ي ﺐ ا ﺋ آ ‪ .‬د ﺌ‬ ‫دار ادا‬ ‫اﮗ و و ﮙ ۾‬ ‫ر‬ ‫ر ا ﺌن‬
‫۾ ﺐ آ ‪ ،‬ا ﺋ ﺌﺊ ۾ ﺐ‬ ‫د ﺌ۾ﺐ آ ‪،‬ا ﺋ‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا ﺋ‬ ‫ﺌل ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ ري ﺌ ي‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ن ﺌ ا ﺌق‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌن ا ف‬ ‫ﺌب آ ‪ ،‬ا ﺌن ا‬ ‫ﺌ ۾ ﺐ آ ‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح‬ ‫آ ‪،‬ا ﺋ‬
‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ور‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌب ”‪“End of the History‬‬ ‫ﺌ ﺌ روس زوال ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫اد آ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌل ر‬
‫ﺐ اس‬ ‫و ﺎآ ؟‬ ‫و ان‬ ‫و‬ ‫وﺊ آ ‪ .‬د ﺌ ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌر‬ ‫۾ ﺌﺊ‬
‫ي د ﺌ ۾ ڏاڍا‬ ‫ي ُا َ َ ُ َ وڏو ﺑﺎ ﺐﮢ ۽ ان ﺌب‬ ‫ﺌب د ﺌ ۾‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ ،‬ا‬ ‫زﺐ د‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ﺑﺌ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫۾د ﺌ۾‬ ‫ﺌب آ ‪ .‬ر ڏ ﺌ‬ ‫و وڏو ا‬ ‫ﺌب ﺐ ر ڏ ﺌ‬ ‫ﺑﺌ ﺌ ﺌ‪ .‬ا‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌر ۾‪،‬‬ ‫۾‪ ،‬ا ﺑﺌرن ۾‪ ،‬ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ي ۾‪،‬‬ ‫ﮭ د ﺌ ۾‪ ،‬د ﺌ‬ ‫ﺌب ﺐ آ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫آ ‪،‬ا ۾‬
‫ﺌ ا ن‪.‬‬ ‫و ﺌل آ ؟ ان ﺌڻ‬ ‫آ ‪ .‬ان ﺌب‬ ‫وڏو ﺐ‬ ‫۽ دا رن ۾‬
‫آ ‪ ،‬ا ﺌق ﺌن‬ ‫ﺌب‬ ‫و‬ ‫اﺊ و ﺌن‪ .‬ڏ ﺌل اڳ‬ ‫ﺌرف‬ ‫ان ﺌب‬ ‫ان ﺌن اڳ ۾ ﺌن ﺌ ﺌن‬
‫ر‬ ‫آ ‪ .‬ﺌرق‬ ‫آ ۽ س ﺌ ﺌرق‬ ‫اﮡ‬ ‫ر آ ‪.‬‬ ‫ان ﺌب‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ا ﮝ ﺌرف ر‬ ‫ري ﺌ ان‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ۽ ﺌ ه‬ ‫دا ر ڙي‬
‫و ۽‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫و ۽ا ر ﺌ ا‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ز ﺌ ۾ ر ﺌن ”و اﺊ “ ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺌن‬
‫ا‬ ‫و ‪.‬‬ ‫ا ﮙ ا ﺌن ا ﺌر‬ ‫و ‪،‬‬ ‫ﺌن ر ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌل ۽‬ ‫رو‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ر ﺌ‬ ‫زﺐ د‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫۾ا ‪.‬ا ر ﺌ ﺌ‬ ‫ري ا ر ﺌ ﺌر‬ ‫ﺋﺌ‬
‫ﺐ ﺌدي ح‬ ‫و ﺌ دا ر آ ‪ .‬ﺋ ﺌرق‬ ‫آ ۽ ﺌڻ‬ ‫ان‬ ‫ي ﺋ ‪ .‬ﺌرق‬ ‫ﺌ ه‬
‫اب ۾‬ ‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫ن۾ر‬ ‫يﮭ ۾ ﺌ آ ۽ ا‬ ‫ﺌ ﺌ ﺌول ا‬ ‫۽ ا ﺌ ﺌ ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﺌو‬
‫ﺌب و‬ ‫ڏ ‪.‬‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫وري ﺌﮗ ﮭ ح ريﮭ د ﺌ ۾ ﺌم ﮢ ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫و ﺌب‬
‫ع ﺐﮢ ‪ .‬ﺌرق‬ ‫ﺌ ۾ ﺌم ﮢ ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌل ڊ ور ۾ ﺌص ر آ‬ ‫ﮢ ﺐ‬ ‫ﺌب ا‬
‫ﺑ‬ ‫ا( ‪ .‬و‬ ‫اب ۾ ”‪) “The Clash of Fundamentalism‬ﺐ ﺌد‬ ‫ﮭ‬
‫ﺌ ﺌ ن‪ ،‬ان ﺌڻ ﺌ‬ ‫ﺌﺐ ۾‬ ‫ا دؤر آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫اﮭ دؤر آ ‪ِ .‬‬
‫ا ن‪.‬‬
‫وڏا وا ﺌ‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺑ )‪ (9/11‬آ ‪.‬‬ ‫ف ﺌر‬ ‫ان ﺊ‬ ‫ﺌب آ ‪،‬‬ ‫و‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺐﮢ و‬ ‫و‬ ‫ﺌن ﺌر‬ ‫ِا وا ﺌ ان ﺌص ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ي وڏي ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا وا‬
‫و وڏو‬ ‫د‬ ‫ح ﺐﮢ و آ‬ ‫وا‬ ‫ﺐ رﮗ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌر ۾ ۽‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫ﺑ “ ﺌﮡ و‬ ‫ي ” ﺌر‬
‫ﺌ ﮢﮙ ﺌن ﺊ ﺌﮡ‬ ‫ﺑ‬ ‫وج و آ ‪ .‬ﺌر‬ ‫ح ﺌ‬ ‫وا آ ‪ ،‬۽ ريﮭ د ﺌ ۾ ا ا‬ ‫ﺌر‬
‫ي وڏي‬ ‫رم )‪ (CACD‬ﺌن‬ ‫ﺌ آ ؟ ڏ ﺌل اڳ ۾ ا ﺌﺊ ﺌر ﺌ‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫و‬
‫ا و‬ ‫ﺌ ن‬ ‫ن‪ ،‬دا رن ۽ ا‬ ‫ﺌر ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ا ﺌ ﺌن‬ ‫۾‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫۾ ﺌ اﮗ اڻ ﺐ ﺋﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬ان ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ا‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌم وڏي ﺌر‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬
‫ي ﺌ را ﺋ ‪ِ .‬ا ا و‬ ‫وﺊ آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺑ ﺌ د ﺌﺐ‬ ‫ﺌر‬ ‫و‬ ‫ﺐ ﺋﺌ ۽‬ ‫دا ر ۽‬
‫وﺊ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺋ ‪،‬د ﺌﺐ‬ ‫د ﺌ ُا ﺌ ﺌﮗ ر‬ ‫ﺌن ﺋ ڏ‬ ‫وﺊ آ ‪ .‬ان وا‬ ‫ان ﺌن د ﺌ ﺐ‬ ‫وڏو وا‬
‫ﺌ ؟ ان وا‬ ‫ي ان وا‬ ‫ن ﺐ‬ ‫رن ﺑﺑ ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫ﺌب درا ا‬
‫ﺌب‬ ‫ﺌب‬ ‫اآ ؟‬ ‫ﺌ دؤر ﺌ ﺌد‬ ‫ع وري ﺐ ﺌﮗ آ‬ ‫درا‬ ‫ﺐﺌ آ‬
‫ﺌن ا ف ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ا ﺌن ا ﺌق آ ۽‬ ‫ﺊ ﮗﺌ‬ ‫ﺌب ۾‬ ‫‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ﺌم ﮢ ا‬
‫ي ‪.‬‬ ‫چ وڏو ﺌ ﺌن ا‬ ‫ﺌب ا ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌل‬
‫اُ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ؟۽ ﮢ‬ ‫ر‬ ‫ﺌب ﺌ ”‪ “Democratic Transition in Asia‬آ ‪ .‬ا ﺌ ۾‬
‫ريﮭ د ﺌ ۾‬ ‫عآ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ي ‪.‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌب ا ن‬ ‫ﺌ ﺌم ﺋ ؟‬
‫ﺌدن‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ع ﺌن ﺐ‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫ڙ آ ۽ ان‬ ‫ﺑﺌ ﺌ‬ ‫ن‪ ،‬را ﺌ ۽ ﺐ‬
‫ي‪.‬‬ ‫ور ﮗﺌ‬ ‫و ﺐ ﺌدي ال آ ‪ ،‬ان ﺐﺌﺐ‬ ‫ال‬ ‫ر‬ ‫د ﺌا ر‬ ‫ﺌن ا ﺌ ۽‬ ‫ي ان ا‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌ آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌب ۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ان‬ ‫ﺑﺎ ا آ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌب ﺌن وڏي ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌب‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ اﮗ اڻ آ ‪ .‬ﺌب ۾ ا ﺌ‬ ‫چر ڙا‬ ‫ر‬ ‫دؤر ﺌ ﺌ و ڙ ۽‬
‫ﺐﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ر‬ ‫۽ دا رن ﺌ‬
‫َار“‪ُ ،‬ان ۾ ڏ ﮙ ا ﺌ‬ ‫ع ‪” ،‬د ﺌ ۾‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ر ﮭ۾‬ ‫ﺌل اڳ ﺌور‬ ‫اڄ ﺌن‬
‫ﺌ ۽ ﮗﺌ ﺌ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫دو‬ ‫ڏ‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ڏاڍي‬ ‫‪ .‬ا ا ﺌن‬ ‫عر‬ ‫ﺐ‬
‫وارو آ‬ ‫۾‬ ‫آ ‪ .‬ﺋ ڏ‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫۽‬ ‫ار ۽ ﺌد ﺌ اب‬ ‫ﺌ‬ ‫رو‬
‫ار ۽ ﺌد رﮗ ﺌ‬ ‫چ ۾ و ﺌ آ ‪ ،‬ان ﺎ‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌن ا ف ر ‪ .‬ن‬ ‫ن‬
‫ﺌ‬ ‫ار ﺌ‬ ‫ﺌد ۽‬ ‫ِان ا ﺌن ﺋ ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ن‬ ‫۽ ي‬ ‫ﺌم‬ ‫آ‬ ‫اب ﮗﺌ‬
‫ﺌب ﺌن‬ ‫ﺌ ۾ ﺌ ﺌج‬ ‫ﮭ ﺌر‬ ‫ان‬ ‫ا‬ ‫ن ﺌ ﺋ ﺐ‬ ‫ن ﺌ ُ ﺌﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫آ‬
‫‪ ،‬ﺌﺊ ﺌت‪،‬‬ ‫ار ۽ ﺌد ت‬ ‫آ ‪،‬اﺋ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫آ ﺌ‬ ‫ﺌد رﮗ اب‬ ‫رﮗ ا ﺋ ﺋ‬
‫ي‬ ‫رﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫آ ۽ ان ﺌ ا ار ﺌ ۽‬ ‫و ي‬ ‫‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫َ‬ ‫ﮭ‪،‬‬ ‫ز‬
‫ﺌ‬ ‫ار ۽ ﺌد رﮗ‬ ‫ﺋﮙ‬ ‫ر وا‬ ‫چ۽‬ ‫ﺐ ﺌد آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﮭ‬ ‫ﮭ‬ ‫ي‬ ‫‪ .‬ان‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ت ۽ ﺌج‬ ‫اآ‬ ‫اآ ۽ ﺌﺐ‬ ‫ﺌ اب ﺐ‬ ‫ان ﺌ‬ ‫ﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫اب‬
‫ﺋ اڄ ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ار ۽ ﺌد‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ي ي‬ ‫ار‬ ‫ﺌد ۽‬ ‫آ ‪،‬ا‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬ت‪ ،‬ﺌج ۽ ا ﺌن ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌر آ ‪ُ ،‬ا ﺌ ﺋ‬
‫ﮭ‬ ‫ﺌز‬ ‫ﺌج‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﮭآ‬ ‫ﮭ ا ا ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫يا‬ ‫ﺐ ﺌدي ﮗﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫‪ ،‬رو ۽ ان ڏ ﮙ ﺌ ﺋ ﺌ ﺌ ﺊ‬ ‫ان‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌ ﺌت‬ ‫‪.‬‬ ‫و رخ‬ ‫ڏ ﮙ‬
‫ن ﺌﮗ ن‬ ‫آ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌل ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪.‬‬
‫و رو ﺌم آ ‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫ﮙ‬ ‫وٽ‬ ‫رو ﺌم آ ‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮙ‪ ،‬ﺌ ﮙ ۽‬ ‫ا‬
‫ار آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌد ۽‬ ‫زﺌ ۾‬ ‫رو ﺌم آ ‪ .‬ﺌل ر ا‬ ‫ﺌ ﺌت وٽ‬
‫ر‬ ‫ﺋ ﺐ‬ ‫و ﺌد آ ؟ ا‬ ‫ا ر‬ ‫اواري ذر ۽‬ ‫ﺌن اڳ ا ڏ و‬ ‫ڏ و ا‬ ‫ا ﺌﺌ‬
‫ا آ ؟ اواري ر ۽‬ ‫دؤر ﺌ اواري ذر ﺌ‬ ‫ان ﺌ ۾ ڏ و‬ ‫ﮭ‬ ‫و ؟ا‬ ‫ا‬ ‫آ ۽‬
‫ﺐ‬ ‫و۽‬ ‫ار ۽ ﺌد آ ؟ ان ﺌ ﮗ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ن آ ؟ ان ﺌ ۾ ڏ و‬ ‫اواري ن‬
‫و ا ا‬ ‫و ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ ان‬ ‫و‪.‬‬ ‫وا‬ ‫ا‪ ،‬ا‬ ‫ار‬ ‫ﺌد ۽‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫و‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح ﺌ ﺌت‬ ‫ﺐ ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌل ﺌن ڏ و ۽ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ارن‬
‫ﺌد ﺌ ي ۾‬ ‫ﺌل ﺌن ڏ و‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌدن ﺐ‬ ‫ﺌﮗ‬ ‫و ا‬ ‫و ﺌا اﺌ‬ ‫)‪(Sociologist‬‬
‫ﺌ ﺌڻ ۾ ﺌ‬ ‫اوار آ ﺌ ﺌ ۽ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ‬
‫و‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح‬ ‫ﺌڻ ان ﺐ ﺌد‬ ‫َ َ َ َر ۽‬ ‫اآ ؟‬ ‫ﺌد‬ ‫ر۽ ﺌ‬ ‫ر ﺌ‪ ،‬ﺌ‬
‫اﺊ‬ ‫آف ﺌ آ ‪،‬‬ ‫اﺊ ا‬ ‫ﺌﺊ ا ر‬ ‫آ ‪.‬د ﺌ۾‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺐ آ ‪ ،‬ﺌج ا ﺐ‬
‫ﺌ‪ .‬ا ورڊ‬ ‫)‪ (Point of View‬ﺌن ڏ‬ ‫ﺎ‬ ‫۽‬ ‫ف‬ ‫ﮭ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬
‫۽‬ ‫۾ اري و آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ﺊ و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌم وڏو ادﺐ ۽ ﺌ‬ ‫)‪(Edward. W. Saeed‬‬
‫ﺋ ا از ﺌن ﮢﮙ‬ ‫ﺌ ا‬ ‫۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫م“ ﺐ‬ ‫لا‬ ‫”‬ ‫ﺌ۾ر و ‪،‬‬ ‫آ‬
‫اد ﺎ ۽ ادب‬ ‫ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ي؟ ﺋ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ان ۾‬ ‫ﺋ آ ۽ ُ ا آ‬
‫ﮙ ﺌ‬ ‫ارن‬ ‫ﺌدن ۽‬ ‫ان‬ ‫ڻ‬ ‫‪ .‬آﺊ ن ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ي‬ ‫ﺌد ‪ ،‬ان‬
‫ﺌن‬ ‫ان‬ ‫ﺑﺌ آ ‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺋ ﺌﺌ‬ ‫۽‬ ‫ص‪ ،‬ﺋ‬
‫ﺌ ۽ ان‬ ‫ﺌ‪ ،‬ان‬ ‫م‬ ‫ﺌ‪ ،‬ان ﺌ ﺑﺎ‬ ‫م‬ ‫ﺌ‪ ،‬ان ﺌ כ‬ ‫ک‬ ‫ﺌ‪ .‬ان ڏ ۽ ان‬
‫ص‬ ‫۽‬ ‫و‬ ‫ﺐ‬ ‫ه آ ۽ ان‬ ‫ﺌ ڏاڍو‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‪ .‬ان‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌ ج۽‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌد‬ ‫ﺌ آ ﺌ‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺌ آ ﺌ‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌر‬
‫ﮭ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫د‬ ‫ﺐ ﺌدي‬ ‫۾ا‬ ‫ﺌ آ و ه‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫يآ ﺌ‬

‫عآ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن ﺋ ۽‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ف ا ن ﺌ‪،‬‬
‫ﺌن ﺌڻ ﮗﺌ ن‬ ‫ا‬ ‫ﺌدن‬ ‫ﺌن ا ڏ ا‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫ا ﺌن ا‬
‫ﺑﺌ‬ ‫ﺋ ﺋ ﺌﺐ‬ ‫ا ﺌل ﺌ ن آ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ا‬ ‫اﺐ ‪،‬‬ ‫ن آ ‪ ،‬ان ا ﺌن د ﺌ ۾‬
‫ا ﺌن ا‬ ‫۾ ا ﺐ ﺌدي ض آ‬ ‫ﺌج‬ ‫د ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ي ﺌج‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫ﺑ ﺌن وري‬ ‫ن ۽ ا ﺌن ان‬ ‫ن ﺌن وا‬ ‫رن ۽‬ ‫‪ ،‬رو ‪،‬‬ ‫رن ِا ز‪،‬‬ ‫۽ا‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫رن ﺐ‬
‫ن ن ﺋ ﮗﺌ آ ؟ ﺌ ﺌڻ ا‬ ‫ن ۽ ڏ ن ا ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫رو‬ ‫ي‬ ‫ن۽‬ ‫ﺋ‬
‫ن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌڻ د ﺌ ﺐﺌري ۾ ﮗﺌ ن‬ ‫آ ن‪،‬‬ ‫د ﺌ‬ ‫ُ )‪ (Island‬آ ن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫وا ۾ ‪ ،‬ﺌرכ‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ ،‬ان ﺌر‬ ‫وا‬ ‫ﺑ‬ ‫ي ﺌر‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ا ﺌن ﺋ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ا‬
‫ا م ٽ۽‬ ‫ﺌرכ ۾ ا ﺌورز ڻ ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ق ﺋ و‬ ‫ﺌر‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ﺋ ڏ‬ ‫۾ ﺌور‬
‫ا ﺌن ا‬ ‫‪ .‬د ﺌ ﺌڻ ۾ ﺌم ﮢ ﮗ آ ‪ .‬ا ﺌن ان ۾ ﺐ ﺌدي ض ا آ‬ ‫ﺐ ﺌ ﺋ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﮭ‬
‫ﺌب ﺌن ﮢ ن‪.‬‬ ‫ن۽ا‬
‫ﺐﺌري ۾ د ﺌ ۾ ﺌم ﮢ‬ ‫ا ڙآ ‪،‬‬ ‫د ﺌ ۾ ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌد ڏ ن ﺌ‪،‬‬ ‫و ُا‬ ‫زﺌ ۾‬ ‫ا ﺌن ا‬
‫ﺌد‬ ‫ن‪ ،‬ﺐ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫نﺐ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ا‬ ‫ﺌڻ ڏ ن ﺌ ا ﮭ ﺌ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺐ ﺋ‬
‫ر آ ‪ .‬ن ﺌن ﺌن‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫و ﺌد آ ‪،‬‬ ‫وچ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫د ﺌ۽آ‬ ‫ﺌﮗ آ ‪.‬‬ ‫آ ا‬
‫ﺌ دؤر آ ‪ ،‬ا‬ ‫درا‬ ‫‪1996‬ع ۾‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ﮗﺌ‬ ‫و‬
‫ﺌن ڏ‬ ‫ا‬ ‫زﺌ ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ اوج‬ ‫ﺑن‬ ‫اﮭ دؤر آ ‪ .‬ا ﺋ ﺌ‬ ‫وچ ۾‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺑ ن وري اُ ي ۽ ﺌ ر و ن آ ۽ ا‬ ‫ا ﺋ‬ ‫و د وري ا و ز ﺌ ِ ي آ آ‬ ‫ن ن آ ‪ .‬ﺌر ۾‬
‫۾ا ﺌ‬ ‫ﺌدي‬ ‫ﺌد آ ان‬ ‫ﺌ وچ ۾‬ ‫د ﺌ۽آ‬ ‫ا آ ‪ ُ .‬ا‬ ‫ﺑ‬ ‫درا‬ ‫وچ ۾‬
‫‪.‬‬ ‫و وڏو ﺌر ان ‪ ،‬ان ﺐ ا ﺋ‬ ‫ا آ ‪ .‬اﺊ ﺐ‬ ‫ﺑ‬ ‫درا ا‬ ‫ﺋ‬
‫‪ .‬ﺌر‬ ‫ص ُرخ ﺌن ڏ‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫ڏ ﮙ ﺌ ﺌم ﮢﺌ رخ آ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺋ ن‬
‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﺌ ﺌر‬ ‫ڏ ﺌﺊ ن آ ‪ ،‬اﺊ ﺐ ﺐ‬ ‫آ ۽ ان ن‬ ‫ﮙ ﺌ ﺌم ﮢﺌ‬ ‫ﮙ۽‬
‫ا‬ ‫ﺑ ﺌ‬ ‫درا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫ري ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌب ۽ ان‬ ‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ڻ‬
‫۾ ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫اؤج آ ‪ ،‬ا‬ ‫آ ‪ ،‬ان اؤ ۽ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌ۽ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺐا‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ان ۾ ﺌ‬ ‫ﺎ۾ ﺎ ﺐ‬ ‫۽ ان ﺌ‬ ‫ڏﺊ‬ ‫ﺎ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫دؤر‬
‫ن‬ ‫ﺐ ا ﺌ آ ‪ .‬درا ا‬ ‫ﺐ ا ﺌ آ ۽ ان ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ان ۾ ﺌ‬
‫و‬ ‫ﺎ‬ ‫ي ‪،‬ا ﺌ‬ ‫و دؤر رو‬ ‫ﺎ‬ ‫نا ﺌ‬ ‫۽ ﺌ ر ﺐﮢﺌﺊ‬ ‫ر ُا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬
‫ﺑ ۾‬ ‫درا ا ﺌ‬ ‫و وآ‬ ‫۾‬ ‫ري آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ي ‪ ،‬۽ ان ﺌر‬ ‫رو‬ ‫ﺌﺊ‬
‫آ ‪ ،‬ﺐ و‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫اا اﺊ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫اا اآ ‪.‬‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬
‫درا ا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌل‬ ‫ا‬ ‫اﺊ ﺐ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ رت ۾ ور ﺌﺊﺑ آ ‪ ،‬ان ﺐﺌري ۾‬ ‫وري‬
‫ﮭ‪ ،‬ان‬ ‫‪ ،‬ان اؤ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌدن‪ ،‬ان‬ ‫ارن ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌدن ۽‬ ‫ان‬ ‫۾ ُا ي آ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬
‫ﺑ ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ڏ ﮙ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ ان ﺋ ﺌ‬ ‫ﮭ ۽‬ ‫ﺑﺌ ﮭ ۽‬
‫ي‬ ‫ﺎد ﺌ‬ ‫درا ا‬ ‫ﺌ ن آ ‪ ،‬ان ۾ ا‬ ‫‪1996‬ع ۾‬ ‫ﺌ‪ .‬و‬
‫ار آ ۽‬ ‫ﺌد ۽‬ ‫ز ﺌ ۾ ان ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و رو ﺌ دؤر ڏ ۽ ان ﺌن‬ ‫ﺎ ﺋ ۽ ان‬ ‫ﺌ‬
‫ن‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ي ﺋ‬ ‫د ﺌ وري‬ ‫ﺌﮡ ا‬ ‫آ‬ ‫ﺐ‬ ‫ن ن آ ‪ ،‬ا ان ا ﺌ‬ ‫ان ن‬

‫ﺌﺊ‬ ‫دؤر‬ ‫و‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ اﮗ اﮡ آ ا ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫درا ا‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ا ر آ ‪.‬‬
‫ﺌم د ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫آ ا ﺌ ﺌم ﺌ ه آ ‪ .‬رواﺊ َ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ر آ ۽ ان‬
‫ﺌن ﺌ ﺑﺌن دؤر ڏ ‪ ،‬ﺌ ﺑﺌن‬ ‫د ‪ .‬ﺌل ر ﺋ‬ ‫۾‬ ‫ﮭا‬ ‫ا ‪ ،‬ﺋ ا‬ ‫۾ ﺌﮗ ﮭ ح‬
‫ﺋ‬ ‫ﺐ ان‬ ‫‪.‬‬ ‫اپ ﺌ‬ ‫ﺋ ا م‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫ﺋ اﺐ اﺊ ز ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ز ﺌ ۾ا ﺌ‬
‫ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ن‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫ﺌم ﺐ ان‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ﺌم ﺐ ان‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ن‪ ،‬رو ﺌ ﺐ ان‬
‫ﺐ ﺌد ﺌر‬ ‫ﺑ ۽ ادارن ۾‪ ،‬ﺌﮗ ﺊ رو‬ ‫۽ رت ۾ ﺌﮗ‬ ‫ح ﺌﮗ ﮭ‬ ‫ﺌم‬ ‫ﺋ ا‬ ‫ﺋ‬
‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ﺌن ڏ‬ ‫ن ن‪ َ .‬ا و ﺌ و ﺌ‬ ‫ن وزار ن ﺐ ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌ و ‪ .‬ﺌن ڏ ا‬ ‫۾ وري ﺋ‬
‫ا‬ ‫۾ ﺋ آﺊ ‪ ،‬ا ﺌ ُ‬ ‫ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ن ﺐ ﺊ ن ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺌﺊ ن‪،‬‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ُ‬
‫ﺌﮭ‬ ‫ﺐ ﺌ ا ﺋ ﮘ وآ‬ ‫ﺌﮭ ﺌ ؟‬ ‫ِ‬
‫ﺌآ ۽ا‬ ‫ن ا‬ ‫ک‬ ‫ﺌﺊ ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ و ﺌ‪.‬‬
‫وآ ‪ .‬ن‬ ‫و ﮘﺌ ﺌر ۽‬ ‫ﺌن وا‬ ‫ا ﺌ‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ‪ .‬ا ﺌق ﺐ‬ ‫ا ﺋ ا ﺌق ﺌن‬
‫يﺐ‬ ‫ا ﮙ ا ﺌق آ ‪ ،‬درا ا ا ﺌق‬ ‫ا ﺋ ﮘ وآ‬ ‫نآ‬ ‫ﺌ نا‬ ‫ي ﺌص ڏا‬
‫ﺌل آ‬ ‫ا‬ ‫نآ ‪.‬‬ ‫۾ ﺌ ن ر‬ ‫ار ﺌ ۽‬ ‫ص‬ ‫ن‬
‫‪ .‬ان ۾ ا ﺌ ا آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫وري ﺌﮡﮙ ﺌ‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ا اؤج‪ ،‬ﺌ‬ ‫زﺌ ۾‬ ‫ﺎ‬ ‫درا ا‬
‫ﺌم ڙ ﺌ و ا آ ﺌ‬ ‫ر يآ ‪،‬‬ ‫ا ۾ ﺌ ا‬ ‫ﺌم ڙ ﺌ و ا آ‬ ‫ﺌل آ‬
‫يآ‬ ‫ا را ﺌ ا ﺊ‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ا ر ﺌﺐ‬ ‫ا‬ ‫نآ‬ ‫ﺑن ڙ ن و‬
‫ﺋ ا‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ا ۾ آﮡ ن‪.‬‬ ‫ن ﺌد ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ا ﺌن د ﺌ ۾ وري ﺌﮗ ﮭ ح ُا ون ۽ د ﺌ‬
‫ي ا آﺊ آ ۽ ان‬ ‫وا ﺌ آ آ ‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ا ر ﺋ‬ ‫ي ان‬ ‫و وري ِ ي آ آ ان‬ ‫ﺎ ا‬
‫ﮭد ﺌ ﺌ‬ ‫ا ۾‬ ‫ﺑ آ‬ ‫۽ ﺌن‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺎ‬ ‫ا‬ ‫ود‬ ‫ﺌن وري‬ ‫د ﺌ‬ ‫ا ا ﺌآ‬
‫ﺌ ان‬ ‫ن‬ ‫د ﺌ ﮝ ﮝ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫وڙ )‪ (1.376‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ارب ۽‬ ‫ﺑﺌ‬
‫ً‬ ‫ﺌن ﺌ و‬
‫رواﺊ ل ﺌ‬ ‫د وري‬ ‫د ﺌ‬ ‫درا ا‬ ‫ي‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ن ي ‪،‬‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌن رو‬
‫ا آ ‪ .‬س ِا ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌل اﺊﮙ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫‪،‬ا ﺌد ﺌ‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫رو ‪ ،‬ا ۽ ﺌﮭ‬ ‫ان‬ ‫ا ﺌآ‬ ‫ي ﺌ وﺊ آ ‪.‬‬ ‫ڙ‬ ‫ا‬
‫ا ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫چ ﺌ‬ ‫زﺌ‬ ‫)‪ (Democratic‬آ ‪ .‬ا درا و‬ ‫ر‬ ‫)‪ (Modern‬۽‬ ‫ا‬
‫۾ ﺌﺊ‬ ‫ا‬ ‫ان‬ ‫ﺎ آﮡ‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺋ زﺌ‬ ‫رواﺊ ل ازم ﺋ ‪ .‬ا م‬ ‫رو ا آ‬
‫۾ ڏ ‪ .‬د ﺌ ۾ ا ن ﺌم ﮢ ن ﺌر ن‬ ‫ڙو ﺌل ا ﺌن ﺌ ﺑﺌن‬ ‫ان ان ز ﺌ ۾ ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آﮡ ‪،‬‬
‫ي‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺋ ﺌ‬ ‫ا ﺌن ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌب‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌل ر‬ ‫ان‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ﺌل رو ا ﺌﺊ ﺋ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫دؤر ڏ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ د ﺌ ۾ آ ‪ ،‬ان ُا ي‬ ‫ﺌ ﮢ ﺌﮛ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺐ د ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌڻ‬ ‫ي‬ ‫آ ‪ .‬ان ﺌ ﺑﺎ ﺌﮡﺌﺊ ‪.‬‬ ‫دؤر ڏ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺎ‬
‫يآ آ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫دؤر ارڻ ﺌ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﮗﺋ و‬ ‫ﺌﺊ آﺐﺌديﮭ‬ ‫ﮢ ر‬
‫ن‪.‬‬ ‫۾‬ ‫ﺑ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺎ ﺐ ﺌﮗﺋ و ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫آ ‪،‬ا‬ ‫ح اُ ي‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌج آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫دؤر ۾ ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ﺌج ا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺑ آ‬
‫آ ‪ ،‬اڙيﮭ ﺌ ﺌج ُ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌري ا‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ر ا‬
‫ﮗﺌ ﺌ ﺌم‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫سآ ‪.‬‬ ‫ﺌا‬ ‫ر‬ ‫ر آ ۽‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ آ ۽ ان‬ ‫ي ﺌج ﺐﮢ‬
‫س‬ ‫ن‬ ‫ﮢﺌ ۽ ﺑ ط آ ‪،‬‬ ‫ﺌري ﮢ آ ‪ ،‬ل‬ ‫ﮢ آ ‪،‬‬ ‫ُ ر )‪ (Advanced‬آ ‪ ،‬ارﺐ ﺌﺊ‬
‫ري ﺌ ‪ ،‬ا ﺌدي ۽ ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫س ﺑ‬ ‫ل‬ ‫آ ‪ .‬وڏي ا‬ ‫سﺐ‬ ‫آ ۽ ن‬
‫ﺌد آ‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ي آ ﺌ آ ۽ ﺌﮡ ان ا ر‬ ‫يﮭ داﺊ ي ﺌن ﺌ‬ ‫۾ ﺑ‬ ‫اؤ‬
‫ي‪،‬‬ ‫چ ﺋ‬ ‫ي ۽ رواﺊ ل ازم‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ي‪ .‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ان‬
‫ارن )‪(Reformation‬‬ ‫يﮭ ۾ رپ ۾ ﺑ‬ ‫ر‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺎ۾ ﺎ ﺌ ي‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ن وچ ۾ ﺌم‬ ‫ﺌﮗ‬ ‫ﺌ چ۽ا‬ ‫وع ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺎ ۾ ارا آ ﺌ‪ ،‬و‬ ‫دؤر ۾ ﺌﺊ‬
‫وڏو ڙ ‪ .‬ان و ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ڻ ﺌ‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ار ُا ﺌ‪ .‬ﺌر‬ ‫ﮢﺌ‬
‫ن‬ ‫‪”،‬‬ ‫پ ﺌر‬ ‫آ ‪ ،‬ان ز ﺌ‬ ‫پ ﺌن ﺌل‬ ‫‪ .‬روم ﺌن‬ ‫ڻ ڏو‬
‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ف آ ‪ “.‬ان ﺐﺌو د‬ ‫ﺌ ن۽ ﺎ‬ ‫ﺑ آ ۽ ا ﺌن‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ڏو‬
‫آن‬ ‫اآ‬ ‫ﺐ آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ا و ﮢ‬ ‫‪ .‬ن ﺌ ﺐﺌﺊ ﺑ‬ ‫ﮭ۾‬
‫آ ‪ ،‬ﺋ ﺌر‬ ‫۽ ﺌم ﺌري‬ ‫ﺌن ر ‪ ،‬ا ٰ‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺌن ﺐ‬ ‫ادﺐ‬
‫ارن ﺌن ل‬ ‫ﺑ ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ رپ‬ ‫ي‬ ‫ادب ۾‬ ‫ﺐﺌﺊ ﺑ‬
‫ڻآ‬ ‫۾‬ ‫ﮙ۽ا ن‬ ‫ﮭ۾ ﺑ‬ ‫يز‬ ‫ﮭ‬ ‫ُا ڻ‪ ،‬ﮗ ﺌﮡ ز‬ ‫س ﺑ‬
‫ﺌد‬ ‫ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ان‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌم ﺌ‬ ‫ﺌج‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌﮡ ان ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫م آﮡ ‪ .‬د ﺌ ۾ ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ي آ‬ ‫ي ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‪.‬‬
‫ي ۽ ﺋ ﺌ‬ ‫چآ ا ﺌ‬ ‫رواﺊ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌ و‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫وري‬ ‫ﺐ ﺌ ﮭ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ن۽‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺎ آ ‪ ،‬ان ﺐ ﺌر ۾ ﺌﮗﺋ و دؤر ا و آ ۽ درا‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌ ﺌﺊ‬
‫ﺐ ﺌدي‬ ‫ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺌ ان ﺌ ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ا آ ۽ ان‬ ‫ﺐ ﺌڻ ۾‬
‫ان‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‪ .‬ن ﺌن‬ ‫ن ﺑ ون‬ ‫ن‬ ‫ا ﺌن د ﺌ ۾ ﺌﮡ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌل ﺌن رﮗ ﺌرف‬
‫ﺌ ﮭ ۾ وڏي‬ ‫و‬ ‫نو نآ‬ ‫۾ ﺌم ﮢ ن ﮗﺌ ن‬ ‫و آ ‪،‬‬ ‫و ﺌب‬ ‫اب ۾‬
‫ﺌب آ ‪،‬‬ ‫و ﺋ ن رو ﺌ ن آ ‪ ،‬ا ﺌرق ﮭ‬ ‫و ﺋ ن ﺌل آ ۽‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫رد ۾‬ ‫ﺌ ان‬
‫ڏ ا‬ ‫ر آ ‪ .‬ﺌن ان‬ ‫ﺌب ريﮭ د ﺌ ۾‬ ‫ڏاڙ ﺌراﺊ ﺌ ﺑﺌن ﺌ آ ‪ ،‬ا‬ ‫۾ ﺐ‬
‫آ ‪ .‬ﺌرق‬ ‫رد‬ ‫ﺌ ي ﮘ و‪ .‬ﺌرق‬ ‫ر رﺐﺌ ﮭ‬ ‫ﺌن ﺐُ ا ﺌ ﺌن اﮗ ﮡ‬
‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ دؤر ﺌ ﺌد ا ﺋ آ ﺊ‬ ‫ﮭ ﺑ آ ‪ .‬درا‬ ‫آ ‪ ،‬د ﺑ ﮭ۽ﺐ‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ي‬
‫ﺌ ﺌ ا د ﺌ آ ان‬ ‫ا ﺌ‬ ‫آ‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ ،‬ان ﺌ כ ۽ ﺌد ا ﺋ آ ﺊ‬ ‫نا آ ﺊ‬ ‫ن‬
‫ﺊ ‪ ،‬دا راﮡ ۽‬ ‫ﺌا‬ ‫ﺌد‬ ‫ان‬ ‫ڻآ‬ ‫ي ‪ .‬ﺌرق ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ آ‬
‫ڻ‬ ‫ﺎ وري ﺌڻ رواﺊ‬ ‫ا‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬ا ﺋ درا آ ﺊ‬ ‫ﺋ آ ا ﺌ ﺌم‬
‫ﺎآ ‪.‬‬ ‫ﺌ آ ﺌا ﺌ‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌآ ا‬ ‫ﺌ ﺐ د ﺌ‬ ‫ﺌا ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ﮭ ح‬ ‫ان ﺐ‬ ‫ڻآ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ريﮭ ح رد‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫اﺋ‬ ‫آ‬
‫ﺌن‬ ‫ن۾آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ ﮢ ﺌﮛ ا‬ ‫ﺌﺊ اري ﮢ ﺌﮛ ا ﺌ ۽ آ ﺌ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ن ۾ آ ‪ .‬ان ا رو‬ ‫رپ آ ‪ .‬ﺌﺊ اري ﮢ ﺌﮛ ا‬ ‫ﺌ۽ ن‬ ‫آ‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬ ‫آ‬ ‫و‬
‫آ ۽ ان‬ ‫ﺌ اؤ‬ ‫ﺌﺊ اري ﺌم‬ ‫ان‬ ‫ڻآ‬ ‫ا‬ ‫ﺌڻ ا ا ‪.‬‬ ‫ﺌدن‬
‫ﺌ‬ ‫وﺊ آ ۽ آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫رپ ﺌن ي آ‬ ‫ڏا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ ﺌ ا‬
‫ن ﺌ ا آ ‪.‬‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺌ ﺌد ۽ رو ﺌ ﺌ ا آ ‪ ،‬ان ﺌ ا‬ ‫د ﺌ وڏي ۾ وڏو ﺌ ا‬
‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺐ آ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ان‬ ‫آ‬ ‫۽‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ رو ۾‬ ‫آ‬ ‫ﺐ ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ا‬ ‫ﺑ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ا ف ر ي ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌرق‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺐ‬
‫ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌ م آ ا ﺌ ﺌﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪ .‬آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ آ‬
‫۽‬ ‫د ﺌ‬ ‫م آ ‪ .‬درا‬ ‫ي ﺌر ر ڙ ﺌﮡ‬ ‫ور ۽‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬
‫آﺐﺌدي ﺋ ا ﺌ ﺌﮡ ﺌم‬ ‫ﺌا‬ ‫ﺌ ا ر‬ ‫آ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ﺋﺌ‪ُ ،‬ا ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫۽‬ ‫آﺐﺌدي د ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ‪.‬آ‬ ‫و ﺐ آ ‪ ،‬ا ﺌ ﮗﮢﮙ ۾ ﺐ‬ ‫ري ۽‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌرا ﺌﮡ ﺐ ﺌم ﮢﺌ آ ‪ .‬ﺌﮡ آ‬ ‫آ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﮭ ۾ آ ﺌ ﺌ ﺐ ﺌم ﮢﺌ ﺌﮡ آ ‪ .‬ﺌن‬
‫ﺐﺌ ر ۽ ُ ر آ ‪ ،‬ا ﮭ‬ ‫ر رو وڌ‬ ‫ﺌ‬ ‫را آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ۾‬ ‫آ‬ ‫ڙآ ‪،‬ا‬ ‫وﺐ‬ ‫ا ر‬
‫‪ ،‬ﺋ ري رپ ۾ آ ۽‬ ‫ول‬ ‫۽ ان‬ ‫ﺐﺌ ﺐ ي‬ ‫ﮢ ‪،‬‬ ‫ﺌر‬ ‫را و آ‬ ‫يا ۾ا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌن و‬ ‫ا ڙ ر‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ر ﺌر ﺌن وڌي ﺋ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ آ ‪ .‬ﺌﮡ آﺐﺌدي‬ ‫ﺌرن ا ﺌ‬
‫ي‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان‬ ‫۾ ا و ا‪ .‬ڊ‬ ‫ا‬ ‫آﺐﺌديﮭ ۾ وڏو و ا و و ۽ ﺌرا ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾آ‬
‫ي ۾ ﺋ و و‪.‬‬ ‫ﺑ ﺌم‬ ‫رن‬ ‫۾ ا و ا ُا‬ ‫ﺌرا ا‬
‫ا ﮭ ﺐ‬ ‫ادارا ڊ‬ ‫و‪“.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌرن‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ۾‬ ‫‪” ،‬درا آ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫درا ا‬ ‫ﺌد ا آ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺐا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌن ﮗ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ۽ا ﮭ‬ ‫ﺌ‪ ،‬آﺐﺌدي ﺐ ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫رو‬ ‫ﺌ ڌر‬ ‫ﺌ تآ ﺌ‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫رﮗ‬ ‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ا آ ﺊ‬ ‫ﺑ‬
‫ي‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ام‬ ‫د ﺌ‬ ‫ا‬ ‫وارث آ ‪ .‬ا ﺌ ا‬ ‫ﺎ‬ ‫ي‪ ،‬ا ﺌ ا‬ ‫ﺋ‬
‫ي‪ ،‬ان ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮢﺌﺊ ِا رو ﺌ ا ﺌر ﺊ‬ ‫۽ ﺌ ن آﺐﺌديﮭ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐﺌو د‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬
‫ي ﺌم‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‪ .‬ان‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌد‬ ‫ﮢﺌﺊ واري آﺐﺌديﮭ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫نﺊ‬ ‫ا‬
‫ﺌ‪ِ ،‬ا درا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺎ‬ ‫ري ا‬ ‫ڻ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ا‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ڙي‪ ،‬ا‬
‫ر )‪ (Image‬ﺐ ﺌڙڻ ﺐ اﺐ آ ‪ .‬ا‬ ‫ڻ ﺐ اﺐ آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌل ا‬ ‫ﺌل آ ۽ ا‬
‫ﺌﺐ‬ ‫ي ۽ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺐ وڏي ﺌ‬ ‫د درا‬ ‫ﺌ‬ ‫اﺋ آ ۽ ﺋ ﺌ آ‬
‫يآ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫رو ۾ ﮢ ڙ ﺌﺊ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌآ‬ ‫ﮭ‬ ‫درا‬ ‫ا ﺐ ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺎ آ ‪.‬‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫۽‬ ‫ﺌر‬ ‫م‬ ‫و ﺑﺎ ا ﺐ آ‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌد‬ ‫ن ﺌ ا‬
‫ﺌد‪،‬‬ ‫ا آ ‪ .‬ﺌ ي‪ ،‬ادب‪ ،‬آرٽ‪،‬‬ ‫ان ﺌ ﺌ ﺌ ﺌ زﺐ د ﺐ‬ ‫اآ‬ ‫ا ﺌ ﺌ ﺌر ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ ۽ ﺌ‬ ‫ﮡ‬
‫ا ر۾‬ ‫ر۽‬ ‫رﮗ ۾ ڊوڙ ي ر ي آ ‪ ،‬ان‬ ‫ري ﺌر‬ ‫כ وزڊم )ڏا ‪ -‬دا ﺌﺊ ( ۽ ان‬ ‫כ ادب‪ ،‬ان‬
‫۾‪ ،‬ن چ ۾‪،‬‬ ‫ا آ ‪ .‬ان ﺌ ﺐ ﺌ ﺌ‬ ‫اآ ۽ﺐ ﺌ ﺌﺐ‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺎ ﺌ اب ﺌ ﺌ ﺐ‬
‫ا آ ‪ .‬ان ﺎ‪،‬‬ ‫و ارن ۾ ﺌم وڏو دار ادا‬ ‫رن‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌم ۾‪ ،‬ﺌ رو ۾ ۽ ز‬ ‫رو ۾‪ ،‬ن رن‬
‫ر‬ ‫و ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ور ۽ اﺐ‬ ‫ر‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر ۽ ﺌ ۾ ا ﺌ כ ڏا‬
‫و‬ ‫ي ﺌب ﺌن اﮗ و‬ ‫وآ ۽ا‬ ‫ﺌ وآ ‪،‬ا‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ﺌم‬ ‫ا‬
‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫اﺊ ‪ ،‬ا اﺊ ۽ ا ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ رو ۾ ﮭ‬ ‫آ‬ ‫ﺌل ا ﺐ آ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫آ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌا‬ ‫ي وا ا ي م آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ا آ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬
‫ﺌ نا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌد ر‬ ‫ڊ‬ ‫يآ‬ ‫ن ذ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ﺌت‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ﺌ‬
‫ﺌل‬ ‫رو ﺐ ا آ ‪ .‬ا رﮗ ﺌرق ﮭ‬ ‫ﺌت ا ﺌ آ ﺌ ا‬ ‫م‬ ‫(‪ .‬ري آ‬ ‫و ﮢ )‬ ‫ان‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫آ ۽‬ ‫ﺎ‬ ‫ڻ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺐ ﺌل آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪ ،‬ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﺐ ي ۽ ﺋ‬ ‫ﺌﺊ اريﮭ‬ ‫دؤر ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪ .‬آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺎ‬
‫ﺐ‬ ‫ان م‬ ‫يﺐ آ‬ ‫آ ا ان‬ ‫يﮭ رو وڌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﺋ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌدن‬ ‫ﺌ‬ ‫دؤر‬ ‫ار‬ ‫آ ‪ .‬ان ي‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺊ‬ ‫۽‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ان‬
‫ا ﺌد آ ۽ ان ﺐﺌري ۾‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌن د ﺌ ۾‬ ‫يﮭ واري ا از ۾ ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ آﺊ ن ﺌن ﺌن‬ ‫واري‬
‫يﮭ ﺌن اُ و ﺐ‬ ‫ﺌد آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ڏاڍو د‬ ‫ﺌ ر ﺌ آ ‪ .‬دؤر‬ ‫ي‬ ‫ﺑﺌ ﺌ‬ ‫ر۽ﺐ‬ ‫رو ﺌ‪،‬‬
‫ﺌد آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ د ﺌ ا ر‬ ‫ﺐ يڏ ‪،‬‬ ‫ا ﺌل ي ڏ ‪ ،‬آ ﺌ ۽ ڊ ور‬ ‫۽ ُا ي ر آ ‪ .‬ا ﺌ‬
‫ﺌ ﺌن‬ ‫‪ .‬ر ڏ ﺌر‬ ‫‪.‬ا و‬ ‫‪ .‬ا و ُا‬ ‫د ‪ ،‬د‬ ‫‪ ،‬ا ان و ﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌد‬
‫ﺌد ُا ي‬ ‫رپ ۽ ﺐ د ﺌ ا ر د‬ ‫ازن ُ‬ ‫ُ ﮙ ﺌن ُ و ۽ ﺋ ﺊ ا‬ ‫ازن ‪ ،‬ا روس‬ ‫ﺌ‬
‫ڙا‬ ‫يﮭ ﺌن ُا ا‪ .‬آﺊ ن ﺌن ان ﺌ‬ ‫ﺌد ا ﺌن وڌ‬ ‫ﺑ ۾ ِا‬ ‫ﮢ ا ﺌن آ‬ ‫آ ﺌ ۽ ُا ن ﺌ‪ .‬ان ﮗﺌ‬
‫ي ﺌ‬ ‫ﺐ د ﺌ‬ ‫ڻ‬ ‫ُا ي؟ ﺌل ر‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫ﺌد ﺋ‬ ‫۾ا ي ا‬ ‫ﺌن ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫ﺌل ڏ ﺌن‪،‬‬
‫ي‪ ،‬ا‬ ‫ي‪ ،‬ﺐ د ﺌ ﺋ ﺋ‬ ‫ﺐ د ﺌ ﺋ ﺋ‬ ‫اآ ن‬ ‫ﺌڻ ۾ و‬ ‫ﺐ آ ‪ ،‬ا ﺋ آ ‪ .‬ﺌم ر ا‬
‫ﺐ‬ ‫ا و اﺋ آ‬ ‫اﺊ ﮭ ۾ و ﺑ‬ ‫ﮭ ۾ ﮗﺌ ﺌﺊ و آ‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ي‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫يو ت ر‬ ‫ي ﺌﮡ )‪ (Identity‬۽‬ ‫ي ﺌد‪ ،‬رو ۽ چ ﺐ آ ۽‬ ‫د ﺌ‬
‫ان‬ ‫نآ‬ ‫ﺌج آ ‪ .‬ا ر ﺌ ن ان‬ ‫و ﺌﺊ ارا‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺐ د ﺌ ﺐ ﺌدي ح رن رن‬ ‫ﮡ‬
‫ا ر‬ ‫۽ ڏ ﮙ و ﺌن آ ‪ .‬ﺌل ر رپ‬ ‫ﺌن اﺊ ﮭ ﺌن ڏ ؤ ُا د‬ ‫ﺌد آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ا رو‬ ‫۾‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ا ۾‬ ‫ﮘ و‬ ‫ا ﺌن‪ .‬ﺌن ا ۾ ﺊ و ‪ ،‬ﺌن‬ ‫ﺌد‬ ‫ﺌد آ ‪ ،‬آﺊ ن ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ا ر‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ﺌآ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺋ‬ ‫ﮭ ﺐ‬ ‫ون آ ۽‬ ‫ن‬ ‫‪ .‬ا ۽ا‬ ‫ﺌﮡ ﺊ‬ ‫ي‬ ‫ا‬
‫۾ ﺌﮡ‬ ‫ﮘ و‬ ‫و‪ .‬ﺌن‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺌب ۽‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ي ا ﺑﺌر آ ﺌ ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌﺐ ا‬ ‫ﺌن‬
‫ي‬ ‫ا‬ ‫ارا ﺊ ﺌ‬ ‫ڏ ‪ِ .‬ا‬ ‫ور ۽ ﺐ يﮭ ا ﺌس رو آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺊ ﺌ ۽ ا‬
‫ي ا ﺑﺌر‬ ‫ﮭ۾ ا‬ ‫و ‪ ،‬ﺌن‬ ‫ﺌ ا ﺌ ﺌ ن ا ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌا‬ ‫ﮭ‬ ‫و ۽ ان‬ ‫ﺌ‬
‫ر‬ ‫ي ﺋ ‪.‬‬ ‫آ ‪،‬ا ﺐ‬ ‫ﺌديﮭ‬ ‫ﮭ‬ ‫‪.‬ﺐ‬ ‫ي ا ﺑﺌر‬ ‫ﺐا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮗ ﮗ‬
‫و ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬ﺐ‬ ‫ي ﺌب‬ ‫۾ا‬ ‫ﺊﺑ‬ ‫ر‬ ‫۾و ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ﺊ‬ ‫۾ و ڏ ‪ ،‬آﺊ ن‬
‫ﺌم ح‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ي ر ﺌ ﺌ ا ﺑﺌر‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ﺌن و‬ ‫ﺊ ﺌ‪ .‬ﺌن ا ﺌق ﺌن‬ ‫ير ﺌ‬ ‫ا‬
‫ﺌم ﮢﺌ‬ ‫ﮡ‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺋ آ ‪ ،‬ن ﺌد ﺌﮗ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫يد ﺌآ ‪،‬‬ ‫ب ﺌ‬ ‫رآ‬
‫ﺌڻ ۾ ﺌد ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫اﺊ ﺌد آ ‪،‬‬ ‫نا ا‬ ‫ﺌم ﺌد ﺐ آ‬
‫ﮙ ﺌم وري‬ ‫ا ﺌد آ ؟ ا‬ ‫ا ر‬ ‫ان‬ ‫د ﺌ ا ﺌﮡﮙ وري آ‬ ‫ﺌﮡ ۽‬ ‫ا ﺌن ا ﺌ‬
‫ﺋ ﺌل ري‬ ‫ﮝ ﮝ‬ ‫دؤر‬ ‫ﺌل آ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫يﮭ‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫آ‬
‫نﮘ ن‬ ‫ي آ ‪ ،‬ان ﺐﺌو د وڏ ن‬ ‫وع ۽ اڄ ا‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫و ﺌ آ ‪ ،‬اڍاﺊ ﺋ ﺌل اڳ ارڙ‬
‫رپ ﺋ‬ ‫ي ﺌ ﺐ آ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ا و رپ ا ر ا‬ ‫ن ن‪ ،‬ان ﺐﺌو د ﺌن وا‬ ‫۽‬
‫۾و ‪،‬‬ ‫۾و ‪ ،‬ر‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ا و‪ .‬او ﺌن ر‬ ‫ﮭ ۾‪ ،‬رو ۾ ۽ اداري ۾ ق وا‬ ‫ﺌ ﺐ آ ‪ .‬ﺌ‬
‫اٺ اڄ ﺐ‬‫وارو ُ ُ‬ ‫ﺌ‬ ‫د ﺌغ ۾ ا ﺐ ﺌ ي‬ ‫ﺌر آ ‪.‬‬ ‫ﺑل ڻ‬ ‫رپ‬ ‫ا و ﺐ ﺌ ﺌ ﺐ ﺐﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬
‫ﺌر آ ‪ .‬ان‬ ‫ﮙ‬ ‫َ َﮙ ۽ ان ﺌن‬ ‫رپ ڏ ا ا ﺐ ﺐ ﺌ ﺌ‬ ‫ا ﺌﺊ ﺋﺌ ن‪ .‬ﺌن ﺐﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ا‬ ‫و آ‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐ آ ‪،‬‬ ‫و ﺌل‬ ‫ﺋ ادارا آ ‪ .‬د ﺌ ۾‬ ‫۽ا‬ ‫‪ ،‬ر‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ن وڏ ن ر ن ر‬
‫۾‬ ‫ري‪.‬‬ ‫دؤر ﺌن ﺋ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌم د‬ ‫ﺌر‬ ‫دؤر آ ‪ .‬ب‬ ‫د‬ ‫ب ا ر‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ﺌ درا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺌ آ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ﺌ۽ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺋ ﺌڊا‪ ،‬آ‬ ‫آ‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ن ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ا‬
‫ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌ ﺌن‬ ‫ا ﺋ‬ ‫)‪ (War‬۾ ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺌم ﺌد‬ ‫آ ‪ .‬ﺌن ڏ ؤ ﺐ‬
‫آ ‪ ،‬ا ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ل آ‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﮭد ﺌ۾‬ ‫ﺐ ﺌ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫ا ﺋ‬
‫و‬ ‫ا‬ ‫واري ﺌ‬ ‫ا ‪ .‬ﺌن ڏ‬ ‫ا و‬ ‫آ ‪ ،‬ﺐﺌ‬ ‫ا ﺋ‬ ‫ٰ ۾ ا ﺌدي آ‬
‫وارو رو آ ‪ .‬ﺋ ڊ‬ ‫ور ‪ ،‬وري رو ‪ Loose‬ﺌﺊ ‪ ،‬وري و ﺋ ‪ ،‬ان‬ ‫وا‬ ‫ﮭ‬ ‫ور ‪،‬‬ ‫ا‬
‫ﮘ ‪ ،‬ا ﺋ آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌدن‬ ‫و ﺌﮗ‬ ‫ي ڌارا ﮘ ‪،‬‬ ‫ي ُڌر ﮘ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺌدي ر‬ ‫يآ‬
‫ﺐ כ ﮘ ا آ ‪ .‬رن‬ ‫ﺐ‬ ‫و ﺐ כ ﮘ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ﺌ۽ﺐ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺋ ﺌڊا‪ ،‬آ‬ ‫ڏ ؤ آ‬
‫و‬ ‫ﺐ د ﺌ ا ر‬ ‫ا ﺐ ﺌل آ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫و ا ﮝ ﺐ כ ﮘ ‪ ،‬د ﺌ ۾ ان ﺐﺌري ۾ ﺐ‬ ‫ﺐﺌو د‬
‫آ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ﺌ ا‬ ‫دؤر آ ۽ ان‬ ‫ﺌم آ ‪ ،‬ان‬ ‫۾ ﺌﺊ اريﮭ‬ ‫ا و دؤر ا و آ ‪،‬‬
‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫۾ ﺋ ﺌڊا‪ ،‬آ‬ ‫و ﺐ ﺌآ ‪،‬‬ ‫ن ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ‬ ‫ي‬ ‫ﺌر ا‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا ﺌ ِا‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ان‬
‫و ۽ رو‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌ ﺌڻ ا ﮭ‬ ‫آ‬ ‫رپ ﺋ ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‪ .‬ﺐﺌ‬ ‫ﺌا و‬ ‫۽آ‬
‫ورت آ ۽ آﺊ ن ذا‬ ‫ﺌد آ ان ڏ ﮙ‬ ‫ا‬ ‫ا ﺐ ﺌل آ‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫وارث‬ ‫ﺌ‬
‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ن‬ ‫ن‬ ‫را ا ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ح ﺐ ان ﺌل آ ﺌن‪.‬‬
‫وا‬ ‫ا‬ ‫ح ﮘ وآ‬ ‫ن ذا‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺎ ﺌن‬ ‫ﺐ ڏ آ ‪ .‬آﺊ ن‬
‫آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺐ ﺌ ا ﺌد‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ ،‬ن ﺌﺐ روا‬ ‫و و ﺌ‬ ‫ﺐ כآ ‪،‬ا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﮘ و آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌن ﺌ ا ﺌﺊ‬ ‫ا‬ ‫د ﺌ‬ ‫ق ا ا‪ .‬ن‬ ‫ا وا‬ ‫ﺌن‬
‫۾ ر ﺐ כ وڌ ‪ Suit‬ي‬ ‫ﺐ כ‬ ‫ﮡ ي ا ﺌن آ‬ ‫ﺌر ﮗﺌ‬ ‫ا ﺌن‬
‫آ ‪ ،‬ا و رو آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ر‬ ‫ﺑ ًﺌ وڌ ﺐ آ ‪ ،‬ا ﺌن دو آ ‪ ،‬ﺑ ًﺌ‬ ‫رو‬ ‫‪.‬‬
‫ﺋﮙ ﺐﺌو د‬ ‫ن‪ .‬ﺌﺊ ار‬ ‫ا‬ ‫رو‬ ‫ن ﺌن‬ ‫ن ﺌ‬ ‫و و ا‬ ‫رو دؤر ﮢ‬ ‫ﺌن‬
‫‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ا ا و رو ﺌ ﺌر ﺌﮡ‬ ‫ڏ‬ ‫ن‪ .‬ﺌن‬ ‫ا‬ ‫رو‬ ‫ن ﺐ ﺌدي ح ﺌن‬ ‫ن ﺌ‬
‫ﺐآ‬ ‫ﺑﺎ ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫ا ا ﺌ ا‬ ‫‪،‬ا‬ ‫اﺋ ر‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫‪ ،‬ڊ ﺌرכ ا ﺋ ر‬ ‫اﺋ ر‬
‫ادب آ ‪،‬‬ ‫ﺑ روا ن آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ان ن‬ ‫۽ ﺌﺊ ﺌن ري‬ ‫ن ﺌم ڊ‬ ‫رپ ﺌر‬
‫ﺌ آ ‪.‬‬
‫ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫۽ﺐ‬ ‫ڊ ﺌرכ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر ۾‪ ،‬رپ ﺌ وڏا‬ ‫رپ ۾ ﺋ‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌول و ﺌول د ﺌ ۾ اڄ ﺌﺊ ﺌ آ ‪ .‬رپ‬ ‫‪ .‬ا ۽ ان ﺌ ﺌول وڏا ﺌ ﺌر ﺋﺌ‪.‬‬ ‫وڏو ﺌ‬
‫و‬ ‫ﺌ ﮭ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﮘ و ان ﮗ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ ﮭ۾ڏ ا‬ ‫‪ .‬ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﮗ‬
‫و‪ .‬ا‬ ‫رو دؤر‬ ‫ا ﺌﮭ‬ ‫ﺌن‬ ‫‪،‬ا‬ ‫رو دؤر ا‬ ‫۾ ﺌن‬ ‫‪،‬‬
‫‪،‬ا ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‬ ‫وڏا وڏا ﺌﮡ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫‪ .‬ﺌن ڏ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ )‪ (Renaissance‬وڏو‬ ‫ﺋ‬
‫دؤرن ﺌن ر آ ‪ .‬ان دؤر ن‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌج‬ ‫ر ﺋﺌ‪ .‬ر‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا درا‬ ‫را و‬ ‫۽‬ ‫آر‬
‫ﺌم ر‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ داريﮭ‬ ‫دؤرن ﺌن ري ا ا‬ ‫رپ‬ ‫ن ۽ ذ ن ن‪ ،‬ا ڏ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬
‫وڏ ن‬ ‫آﺊ ‪ .‬ا‬ ‫ا ب ۾ ﺌ داريﮭ زﺐ د‬ ‫رپ ۾ آﺊ ‪1789 .‬ع‬ ‫ﺌن اڳ‬
‫و‬ ‫ﺌﺊ ۾ ا ﺌ ﺌر‬ ‫دؤر‬ ‫دؤر وع ‪ .‬ا‬ ‫ن ﮢ ﺌﮛ رپ ۾ ُا ن‪ ،‬ان ي ا‬
‫اﺊ ﺑ ﺌ ﺌ ﺐ آ ‪ .‬درا‬ ‫ا ﺌن ان ﺌ‬ ‫ﺌﺊ اريﮭ‬ ‫ﺌﺐ ﺌ نآ ﺌآ‬ ‫ﺌ‬ ‫وڏو ﺌل آ ‪،‬‬
‫رو ۾‬ ‫ي ان‬ ‫ﺌن ري آ آ ‪ ،‬ان‬ ‫ي‬ ‫ﺑ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫يڊ‬ ‫رپ ﺋ‬
‫ر‬ ‫۾‬ ‫ﺌل آ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ۽ا‬ ‫رو آ‬ ‫۾ قآ ‪،‬‬
‫ڻ۾‬ ‫اب‬ ‫ﺌ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ا ﺌن ﺌن ﺑ ًﺌ رو ﺐ آ ‪ ،‬ﺌ ا ﺌن‬ ‫ري آ ‪ .‬ا‬ ‫۽‬ ‫ن ﺑ ًﺌ‬ ‫ن ﺌ‬
‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ڊ‬ ‫ي‬ ‫ﺐ כ آ ‪ .‬ان‬ ‫آ‬ ‫َ ُ آ ‪ .‬ان ۾ وڏو‬
‫ﺐ د ﺌ‬ ‫رآ‬ ‫ا ﺌن وٽ ا‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ُ ٽ‬ ‫۾ ُ ﺐ כ وڌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ‬
‫ﺌم ﮢﺌ وڏا ۽ ڊ ﺌ‬ ‫ان ﺌن و‬ ‫ﺌﮗ ﺌ ﺌد ﺐ ا‬ ‫ﺌد آ ‪ ،‬ا ﺋ آ ‪.‬‬ ‫و ﺌﮗ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬
‫ﮙ‬ ‫ﺌد ﺐ آ ‪ .‬ا‬ ‫ا رو‬ ‫‪،‬ا اﮝﺐ آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ﺌدي ﺌد‬
‫و ﺌﺊ و و ن ﺌ‪ ،‬ا ا ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ ﺌر ن ﺌ‪ ،‬ا ﺌن ا‬ ‫ﺌد ۾ ﺌڻ‬ ‫ﺌم وري آ ۽ ا ﺌن ان‬ ‫ا ﺌن‬
‫؟‬ ‫ي‬ ‫ا ﺌن ان ﺐﺌري ۾ َچ‬ ‫دارو ار ر‬
‫ه ﺌل آ ‪ .‬ﺌن ﺋ‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺐﺌري ۾ ﺐ ڏاڍا‬ ‫ﺐﺌري ۾ د ﺌ ۾ ﺌم ﮢ‬ ‫ن ﺌد آ ‪،‬‬ ‫و‬
‫ﺌ د ﺌ‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺌڻ ﺌم‬ ‫ور آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫وآ ؟ ﮭ‬ ‫ر‬ ‫ﺌن‬ ‫ؤ ا‬ ‫ي‬
‫ار ۽‬ ‫د ﺌ وچ ۾‬ ‫ﺌ ري ﺌﺊ ار د ﺌ آ ‪ ،‬ان‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ار د ﺌ ﺐ ﺋ‬ ‫ﺋ ن ﺌ‪،‬‬
‫۽ ا ﺌ وڌ‬ ‫ﺐ ﺋ‬ ‫ﺌن ﺌم ﮢ‬ ‫ا‬ ‫‪،‬۽‬ ‫ﺌن ﺐ ﺋ‬ ‫ن ا‬ ‫۾‬ ‫ﺌد آ ا ﺐ‬
‫ا ن ﺌ‪.‬‬ ‫ﺑﺑ‬ ‫ڙڻ آ ‪ ،‬ان‬ ‫ر‬ ‫و‪ .‬ان وڏو ﺑﺎ د ﺌ ۾ ﺐ ر‬
‫ر ﺌر ﮙ ۽ ا‬ ‫ﺌم‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌم يﮭ ﺌن وڌڻ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ُا ڻ‪ ،‬ﺐ‬ ‫دؤر‬
‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫د ﺌ ﺌن‬ ‫ﺌ ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺑ ﺊ‬ ‫ﮢ ﺌﮛ ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ن آ ‪ .‬روس ۾ ﺐ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ دؤر ۾ ﺌﺊ ار ۽‬ ‫ا‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ وڌ آزاد ﺋ‬ ‫ﺌ او ﺋ‬
‫وا‬ ‫ذر‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌڊرن‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌن ا ا‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ﺑﺌن ۽ آ‬
‫ﮙ‬ ‫عآ ‪،‬‬ ‫و زﺐ د‬ ‫د‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ۽ ر‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ۽ا‬
‫ﺌم‬ ‫ﺋ ﺋ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌم اﺊ وا‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺌ د ﺌ ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌن‬ ‫وري آ ‪ .‬آﺊ ن‬
‫ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ﺌم ﮢ‬ ‫ا ﺌآ ‪،‬‬ ‫ا ﺋ ‪ ،‬اوار ﺌم ﮢ ﺋ ﺋ ۽ ﺋ ﺌ د ﺌ ﺌ‬ ‫يﮭ ﺌن‬
‫ﺌ‬ ‫ر ۽ آزادي آ ‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ڻ ﺌ ﺌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ر‬
‫س‬ ‫ت ﺌن‬ ‫وڌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫د ﺌ‬ ‫آ ان ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ ر ﺌل وچ ۾‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫۽‬
‫ن‬ ‫ﺌل آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌ د ﺌ ي‬ ‫ﺌ ۽ ا ﺑﺌرن ۾‬ ‫ويﮭ ڏ‬ ‫ﺎ آ ؟‬ ‫ا وڌ‬ ‫ا آ‬
‫ﺋ آ ‪ .‬ﺌل ر ﺌﮡ‬ ‫ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ي ﺌ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ ن آ ‪ ،‬اﮗ ﺌ ﺌﮡ‬
‫ﺑ‬ ‫۽ ان‬ ‫ي‬ ‫ري‬ ‫ذر ا ﺌ ا‬ ‫ا‬ ‫ا آ‬ ‫ﺌ د د ﺌڏ ﮙ‬
‫آ ‪ ،‬ﺌري آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ا ﺋ آ ‪ ،‬ڊا‬ ‫آ ن؟ د ﺌ ۾ ا ن ن آ ‪،‬‬ ‫ا ا‬ ‫ا‬ ‫ي‬
‫ا ا ﺌ ه۽ ﺊ‬ ‫ُا ي ا‬ ‫ﺌﮡ آ ‪ ،‬ان ﺌﮡ ﮭ ا ا ﺌس ت ﺌن‬ ‫ﺐ ﺑ‬ ‫دور آ ‪،‬‬
‫ي‪ .‬ان‬ ‫وڏو ا‬ ‫يذ‬ ‫ﺌ‬ ‫ال ُا ن ﺌ ۽‬ ‫آ ن؟ د ﺌ ا و اﮗ ﺌن وڌي وﺊ آ ‪ .‬ا‬
‫ﺑ آ ۽ د ﺌ ۾ ا ر ﺊ ا ر ان ﺐﺌري ۾ ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ﺑ ﺋ آ ‪ ،‬ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي‬
‫ڙآ ‪.‬‬ ‫ﺑﺌ‬
‫ﺐ ﮢ‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬لا‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﮭ‬ ‫درا‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫۽‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌد‬ ‫ار ۽ ﺌد آ ‪ ،‬ا‬ ‫ور وچ ۾‬ ‫ڊ ور ۽‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫اﺋ ﺊ‬ ‫ﺌﮛ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫و ڏاڍو د‬ ‫يﮭ ﺌن ُا و‪ .‬د‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫اﺋ‬ ‫و‪ .‬ﮢ ﺌﮛ‬ ‫ا ﺌن وڌ‬
‫ﺌ ﺌر ﺌ ﺌ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫۽ ان ﺌ زﺐ د‬ ‫ﺌ ﺌﺐ آ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫و زﺐ د‬ ‫ﺌ ﺌﮗﺋ‬ ‫ﺐ ﺊ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ڏ ﮙ‬

‫ان‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ﺌن ا آ‬ ‫ا‬ ‫۽‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ا ان ﺌ ﺌﺊ ا ا ا آ‬
‫ا ‪.‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ ا ۽‬ ‫ﺌڻ ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫آ‬ ‫ا و‬ ‫ﺌ ن آﺌآ ‪.‬‬
‫ﺌ ﺌڻ ﺌن ﺌﮗﺋ و‬ ‫ن ﺋ ا ‪،‬‬ ‫ر ﺌ‬ ‫ﺎ۽ ﺎ ا‬ ‫يا ي‬ ‫ا ﺌ ﺌر‬ ‫ﺐ ﺊ‬
‫ا۽ڏ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ۽ ڏ ﺌ ﺊ آ ۽ ﺌﮗ‬ ‫ﺌر ۾ ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ا‪،‬‬ ‫ا ا‬
‫ع آ ‪،‬۽ ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‪ .‬ﺌ‬ ‫ا ۽ ن ﺌ‪ ،‬ﺌڻ ا وڌ‬ ‫ﺋ ا ۽ﺋ ا د ﺌ‬ ‫ﺊ آ ‪ُ ،‬ا‬
‫يآ ؟د ﺌ۾‬ ‫ع ﺌن‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮢﺌن ان‬ ‫ان ﺌن ا ﺌ‬ ‫ار ۽ ﺌد آ ‪ ،‬ان ي آﺊ ن‬ ‫ع‬
‫ﺌ ا ﺌر ﺑﺌ ۽ ان د ﺌ ۾ و‬ ‫دار ﺑ ‪،‬‬ ‫ي رﺌ‬ ‫ﺐ ﺊ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ ﮭ ۽ ﺌر‬ ‫۽ ر ﺌ ۽ ﺐﺌ‬ ‫ﺌم ڙي‬ ‫‪.‬‬ ‫“ و‬ ‫ر‬ ‫”ِ‬
‫ﺌﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺊ ۽ ا ﮭ ﺌن و و ي ڊ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺌل ﺌ ﺐ‬ ‫ي‬ ‫ﺌر‬ ‫ن‬ ‫‪.‬‬ ‫ن ان ڏ ﺋ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺊ ‪،‬ا‬
‫ال )‪ (Identity Crisis‬آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و؟‬ ‫د ﺌ ا ر ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ﺐ ﺊ‬
‫يو اآ ‪.‬ا‬ ‫رپ ۾‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫يآ ‪ ،‬ا ا‬ ‫اﺊ آ ‪ ،‬رپ ۾ ﺌﮡ و ا ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌڻ ﺐ‬ ‫ي ﺋ‬ ‫آ ‪ “.‬ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌن ڏ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺐ گ ۾ ﺋﺌ ن ا ﺌن‬ ‫ﮭ۾‬
‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ و ﺌ ﺋﺌ ن‪ .‬ا ﺌن ﺐ‬ ‫ﺑ ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ن‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬
‫۽‬ ‫ا‬ ‫درا ﺐﺌرڊر آ ‪ .‬ﺑﺎ ا آ‬ ‫ﺐ ﺐﺌرڊر آ‬ ‫و آ ‪،‬ﺐ ﺌ‬ ‫رپ ﺐﺌرڊر‬ ‫آﺌ ‪.‬‬
‫اﺑ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ‬ ‫۾ روز ﺌر ﺌ ا ا و‬ ‫ازن آ ۽‬ ‫ا ي‬ ‫وچ ۾‬
‫ﮭ ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ اﺋ آ‬ ‫ﺌﮡ ﺌ و ا آ ‪ .‬د ﺌ ﺌ ﺐ و‬ ‫ورت ﺊ آ ‪ .‬ا ﺋ ا‬ ‫و ﮙ‬ ‫ﺋ‬
‫نﺐ ا ﺋ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌ و ‪ .‬درا‬ ‫ن ﺐﺌﺐﺌ ﺌڻ ﺌن ‪،‬‬ ‫س‬ ‫ﺌڻ ا ا وم‬
‫ﮝ ﮝ ﺐ اﺐ ۽ ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ اﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺐ اﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬روز ﺌر ﺐ ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺐ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌر‬
‫ي ﺋﮙ‬ ‫۾و ا‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ي ڊوڙي و‬ ‫ي ا رش‬ ‫ق‬ ‫آ ‪ .‬و و ﺌﮡ ﮭ‬
‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫د ﺌ ﺋﮙ ﺐﺌو د ﺐ ا ﺌﮡ‬ ‫ﺐﺌو د ﺐﺌرڊر‬
‫ﺑﺌ‬ ‫يآ‬ ‫ا ﺌس ا ﮭ‬ ‫ﮭ ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ ‪،‬ڊ‬
‫ﺌد آ‬ ‫ي اوڏا و ‪ .‬ن‬ ‫و و ڊوڙ‬ ‫ورت ﺊ آ‬ ‫وڏي ا‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫د ۽ اُ‬ ‫ﺌ‬
‫يو ا‬ ‫آﺊ ﺋ ڏ ﮙ ا ﺌ ا ر ﺐ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫وا س‬ ‫ﺐﺌ ﮭ‬ ‫ﺑ ۾ ‪2001‬ع ۾ ‪RCSS‬‬
‫ا ﮙ ﺌن ﮙ‬ ‫د ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌرכ‬ ‫ڏ وﺊ ‪ُ .‬ا‬ ‫‪ .‬ﺌرכ‬ ‫و ا‬ ‫ڏ ﮙا ﺌا رر‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬
‫آ ن‪،‬‬ ‫ﺌ ن ذرڙو‬ ‫‪ ” ،‬ا ﺌن ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ س ُا ﺐ ر ‪ .‬ﺌ ُا ﺐ ر ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ي ﺐﺌ ي ﺋ ‪.‬‬
‫ور ا ا‪،‬‬ ‫ﺊ رو و و ۽ ا‬ ‫و ا ن‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺐ ا و ﺌ ا‬ ‫وڙ ﺌ ﺌ‬ ‫ا ﺌن وٽ رﮗ‬
‫ﺌ ُا ﺐ ر ﺌ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‪ “.‬ا ﺌن ﺌ ﮗﺌ ﺌﺊ ﺐ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺋ ا ا؟ ﺋ ﺊ ا‬ ‫ا ارب ﺌﮡ‬
‫ﺌل ۽ او ﺐ ﺌل ﺑﺌ‬ ‫ﺌ رڙا‪ ،‬ﺑ ۾ ر ن ﺌ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫آ نﺊ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌل وري ﺐ ﺐ و و‪ ،‬وري ﺐ وڏو آ ‪ ،‬ا‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ُ ،‬ا ﺐ ر ﺌ‪.‬‬ ‫۾ ا و ا ن‪ “.‬وڙ‬ ‫ا‪ .‬ا ﺌن ا‬ ‫ﺌ ۽ ﺐ ﺌ ﺊ رو ي‬ ‫و‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ي‬
‫و آﺐﺌدي َ َ آ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ﺊ ﺑﺌ‬ ‫ﺋ ‪ ” ،‬ﺐﺌﺐﺌ ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬
‫رو و و‪ُ َ ُ “.‬ا‬ ‫ﺌ ا ا‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫يو ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ ا ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌن ي‬
‫ان‬ ‫ا‬ ‫و آ‬ ‫د ﺌغ ۾‬ ‫ﺌن آﺐﺌد آ ‪ ،‬ا‬ ‫و‬ ‫ﺌر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ر ﺌ‪ ،‬ﺌﺊ ن ﺋ ‪ ” ،‬ﺌ‬
‫ﺌ آ ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ر ﺌ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫وڙ‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ ﺌ ن‪.‬‬ ‫ﺌن‬

‫ﺋ ۽ ن‬ ‫وﺊ ﺋ ‪ .‬ﺌن ﺌڻ ان ۾‬ ‫ر ﺌل ﺐ‬ ‫ا ﮙ ﺌن ﺌﺊ س‬ ‫ي‬ ‫رو و و‪ “.‬ﺌن ڏ ﺌ‬
‫ا ا‬ ‫ﺑﺎ ا‬ ‫ا‪ .‬ان‬ ‫ي‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫۾ آﺐﺌد ا ﺌن‬ ‫ﺌن ا ا ۽ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫دا‬
‫س ي ‪.‬‬ ‫ظ‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﮭ‬ ‫ار ۽ ﺌد آ ‪ ،‬ا ي م‬
‫دار‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ان‬ ‫ﮭ ا ﺌس آ‬ ‫م‬ ‫ا ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ﺊ‬
‫ر‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬ ‫ُا‬ ‫آ‬ ‫ﺑﺌ ا ا اُ‬ ‫ﺑ ‪ ،‬ا ﺌن وٽ ﺌ‬
‫ﺌم‬ ‫ن‪ .‬ا ﺌﮡ‬ ‫ن يﮭ ﺌن ُا‬ ‫د وري ا‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ي‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ي‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌن ا ۽ ان ﺌن و وچ ۾ ن ن‬ ‫ا ﺌﺊ ا ا ۽ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺐ ﺊ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﮢ‬
‫ﺐ ان ) ‪Identity‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وري ِا ﺌﮭ و‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ن؟ ُا‬ ‫ن ن‬ ‫ن‪ .‬ا‬ ‫ﺐ‬
‫وچ ۾‬ ‫ان ﺌد ُا ا‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌآ‬ ‫ﺊ‬ ‫دآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌد‬ ‫‪ (Crisis‬وري ُا و‪ .‬اﮗ‬
‫ا و و‪.‬‬ ‫ازن و ﺌﺊ و و ۽ وڏو ﺋ‬ ‫ن ا‬ ‫ن۽ ُ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ر ﺌو ن آ ‪ ،‬ر‬
‫ن‬ ‫ي‬ ‫د ﺌ۾ا ﺌﺐ‬ ‫ي‬ ‫ار ۽ ﺌد ﺌﮡ ُا ا ا‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫د ﺌ۾ ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫يﮭ ﺌن اُ و ‪ .‬ا‬ ‫ﺐ ان وڌ‬ ‫ن ۽ ﺌﮡ‬ ‫يﮭ ﺌن ُا‬ ‫وڌ‬
‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺋ ﺋ ۽ ﺌ ﺐ‬
‫ع ﺌن واﺐ آ ‪.‬‬ ‫يا‬ ‫ﺐ ﺊ‬ ‫ڏ ﮙ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫و ﺐ د‬
‫و و آ ‪ .‬ﺌن ﺌن‬ ‫ا ﺌرڊ“‬ ‫” ﺌﺊ آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ﺌرڊ‬ ‫و ﺌر‬ ‫وچ ۾‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌل اڳ ڏ ﮙ آ‬
‫اﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي وڏي ا‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌرڊ ۽ ان‬ ‫‪ .‬ﺌﺊ ‪-‬آ‬ ‫ا ﺌل ‪1999‬ع‬
‫ﮭ د ﺌ ان ي ﺐ رت‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌري ‪ .‬ان ڊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ڊ‬ ‫آ ۾‬ ‫‪ .‬ان ﺌ‬ ‫ڏ‬
‫۽ ﺐ رت‬ ‫ي َ‬ ‫نآ ‪،‬د ﺌا‬ ‫ا َ ِ آ ‪،‬د ﺌ۾‬ ‫۾ ﺌ ۽‬ ‫آ‬
‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌ ل آ ‪ ،‬آر‬ ‫آ ‪ ،‬ﮢﺌ ﺑﺌس آ ۽ ﮢﺌ ﺌ‬ ‫ن آ ‪ ،‬ﮢﺌ‬ ‫ﮢ ن‬ ‫آ ‪.‬‬
‫د ﺌ۾‬ ‫ي ۽ ﺌص ر‬ ‫ي د ﺌ ۾ ﺌ ڊاﺊ ر‬ ‫ﺐ ﺊ‬ ‫آ‬ ‫و ان ﮗﺌ‬ ‫و‬
‫و ن ﺌ ان ۾‬ ‫ﺌوي و ي‪ .‬ﺌﮡ ا‬ ‫وڌ‬ ‫و‪ ،‬ا ﺌ و‬ ‫ا‬ ‫وڌ‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ي‪ .‬ا‬ ‫وڌ‬
‫آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫آ ‪ ،‬و ن ﺌ ا ﺌ ﺌن ۾ ا ا ﺌ ﺌن‬ ‫ا ا‬
‫ﺌوي‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ن۽ ﺌ‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ﺌ ن آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ي ان ۾‬ ‫ﺐﺌرڊر‬ ‫د ﺌ‬
‫ا‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌد ﺐ‬ ‫يد ﺌ۾ ﺌ‬ ‫ان ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫س‬ ‫و‬ ‫وڏو‬ ‫و ي ۽ ان ﮗﺌ‬
‫ا‬ ‫ر آ‬ ‫د ﺌ ۾ ڏاڍي‬ ‫ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ال ُا و‪ ،‬ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ڙ‬ ‫ﺌ ۽ ان‬
‫ن‪.‬‬ ‫ح‬ ‫نﺐ ا ﺌ‬
‫ي ا‬ ‫ر ا ﺌن‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان رو ﮭ ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن‬ ‫آﺊ ن‬
‫‪ ،‬ﺋ ﺌﮡ وڌي ﺑ‬ ‫۾ ن يﮭ ﺌن َ ‪ ،‬ﺑ‬ ‫و ا و ﺑ ري دؤر‬ ‫ٰ‬ ‫ڊ‬ ‫دؤر ﺌن رون ﺌ‪ .‬ا‬
‫ن ﺌص داﺊ ن‬ ‫ص ا ﺌن ۽‬ ‫ن‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺑ ن‪ ،‬ﺌ ا‪ ،‬ﺌج‪ ،‬ن ۽‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺋ‬
‫‪ ،‬ﺌم زﺐ د ۽‬ ‫ﺌم د‬ ‫دؤر آ ‪،‬‬ ‫ي ا‬ ‫دؤر آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‪ .‬آﺊ ن‬ ‫۾ ﺑ‬
‫ﺌا ن ﺌ۽ا‬ ‫ن ‪ .‬ا ﺌن ا‬ ‫ﺌ ﺌر ن ﺐ ان ﺌن و‬ ‫ﺌم‬ ‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫دؤر آ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ﺌر ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫ن آ ن ۽ ا ﺌن ن‬ ‫۽‬ ‫د ﺌ ﺌ‬ ‫وچ ۾ ا‬ ‫ا ن‬
‫ح ﺌ‬ ‫دؤر ۾ ا ﺌن ا‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ و ﮙ‬ ‫و ا ﺌن‬ ‫ي‬ ‫نآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺌ وڌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ڻ ﺌن وم آ ن‪.‬‬ ‫ﮢ ﺌﮛ ﺌ‬

‫ن‪ .‬ان‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫يا‬ ‫ﺑﺑ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫و رو‬ ‫ا‬
‫ح ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌﺐ ﮗﺌ‬ ‫نآ ‪،‬ا‬ ‫ﺐ ﺌڻ ﮗﺌ ن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌد آ ۽ ﺌن‬ ‫دؤر ۾‪ ،‬ا‬
‫ﺌ ﺑﺌن‬ ‫ا ر‬ ‫د ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌل ا آ‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ح‬ ‫ي۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ح‬
‫ﺎ۽‬ ‫ال آ ‪ .‬ﺌن ان‬ ‫ن ﺌڻ ۾ ﮗﺌ ۽ ﮗ آ ‪ .‬ﺌل ر‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬ﮢ نﺊ‬ ‫ن ُ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺋ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺌﮗﺋ و‬ ‫ﺋ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ؤ‪ ،‬ان ۾ ﺌﮗﺋ و‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺋ ڌار‬
‫۽‬ ‫و رو ﺑ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺌن‬ ‫د‬ ‫و‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ د ﺌ ۾‬ ‫ا‬ ‫دي‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ا‬
‫ا ي‬ ‫دآ ‪،‬‬ ‫ار‬ ‫و ﺌد ۽‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫و ﺌﺊ‬ ‫ﺐ آ ‪،‬ا‬ ‫د‬ ‫ار آ ‪ .‬ﺌﮗﺋ و‬ ‫ﺑ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌد آ ﺌ ﺑ آ ‪ .‬ا ورڊ‬ ‫ﺌن ان ڌار ﺌ ي‬ ‫آ‬ ‫ه‬
‫ر‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﺊ آ‬ ‫آ ‪،‬ا ﺐ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺑﺌش‬ ‫‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا‬
‫اﮗﺋ د‬ ‫ﺌن ڏ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ام‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫د ﺌ‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌو‬
‫و ﺌ ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌﮡ ﺌرا ﺌ آ ‪،‬‬ ‫د ﺌﮡ آ ‪،‬‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ‬
‫ام‬ ‫ﺌرن ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ن ﺌد ۾ آﺊ ۽ ﺌن ڏ ا ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ي ﺌص ڏا‬
‫۾ ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌن‪ ،‬ا و ﺌ ۽‬ ‫ام ر ﺌ و ﺌ آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ر رٽ آﺊ ﺋ‬ ‫ر ﺌ‪.‬‬
‫ﺌ ﺐ آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌد ۽ ان ﺌ ﺑﺎ ا ﺊ آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫د ﺌ‬ ‫اد ۾ ام ﺌ ر ﺌ و ﺌ‪ .‬ا ﺋ وا آ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺌ ﺌد آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ان ﺌ‬ ‫ﺌ آ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺋ ﺐ آ ‪ .‬ﺌل ر‬
‫ا؟ ﺌ آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا و‬ ‫ج و ﺌر و ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ڙو ﺊ آ ‪ ،‬ان ۾ ﺌن‬ ‫آ ‪،‬ا‬
‫ﺌن‬ ‫س ي‬ ‫ﺌن‬ ‫۾‬ ‫و‪.‬‬ ‫ف‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا‬ ‫و؟‬ ‫س‬ ‫ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ُا‬
‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺋﺌ ن‪ ،‬ا ا ﺌن‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫و‪ .‬ا‬ ‫ف‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫ا‬
‫ﺐ ‪ .‬ﺌﺊ ‪” ،‬‬ ‫ي ُا‬ ‫ﺌن وارو آ ‪،‬‬ ‫ﺌ ا ﺌ ﮗﺌ ﺌ‪،‬‬ ‫و ﺋ‬ ‫دو ﺐ ‪،‬‬
‫و ﺌن‬ ‫۾ ﺋ و ۽ ﺌن‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺑ‬ ‫ﺌن ا ﮗﺌ ﺌن ﺐ‬ ‫آﺊ ن ﺌم ﮢ اﺊ وا‬
‫۾ ﺌن ﺎ ۽‬ ‫ﺌ ﺊ ا وآ ‪،‬‬ ‫ُا ﺐ ؟“ ﺌ آ‬ ‫و و‪ ،‬آﺊ ن ا ۾‬ ‫ن‬
‫ﺐ د ﺌ ﺌن ﺌد ﺐ آ ‪،‬‬ ‫د ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ه ﺋ آ ‪ .‬ان‬ ‫‪ .‬ا ڏاڍو ڏ ۽‬ ‫ي ﺌ‬ ‫ڌار‬ ‫ﺌ‬
‫ﺎ ﺐ ﺌد‬ ‫رپ ۾ آ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﺌ۾ڏ ‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺌ۽ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬
‫ات ۾ ‪،‬‬ ‫ﺌن ا ر‬ ‫ﺌכ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫و ا ﺌن د‬ ‫و ا‬ ‫رو ا ﺌر‬ ‫ﺌ ﺌن‬ ‫ا ﺌن‬
‫ا ۾‬ ‫ﺋ و ﺌڙي ﺌر و ‪ ،‬ﺌ آ ا ﺐ ﺌج آ ‪ ،‬ﺌﮡ آ ‪ ،‬ا ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ؤ؟ ار ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ان‬
‫ا ا‪.‬‬
‫ﺐ ﺋ‬ ‫ا ﺑ‬ ‫ﺎ ﺐ آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ان ي آﺊ ن‬
‫ﺐ و و‬ ‫ﺎ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ار ﺐ آ ‪ .‬ي‬ ‫۽ ﺑ‬ ‫ان ﺌن و ﺌر‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪ ،‬آﺊ ن‬
‫ا ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ي ن ﺐﺌ ن آ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺋﺌ‪.‬‬ ‫۾‬ ‫ي‬
‫ﺐ آ ‪ .‬ن ﺌرق‬ ‫ار ۽ ﺌد‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌن‬ ‫ان ا ر‬ ‫ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌل‬
‫ﺌن د ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫دؤر آ ‪ .‬آﺊ ن‬ ‫رواﺊ‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﮭ‬
‫ﺌن ن‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ادارن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫و آ ا ﺌﮡ واﮡ آ‬ ‫ا‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ا را ﺌ‬
‫نآ ‪.‬‬ ‫ﺋ‬ ‫و ڊاﺊ ﺌ م آ ‪ ،‬ا‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ﺑ ﺋ‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ان ﺑ‬
‫۽‬ ‫ﺋ آ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ر‬ ‫ﺌر آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫ام ﺌ اج د‬ ‫ڊ ور‬ ‫ح‬
‫آ ‪،‬ا‬ ‫ﺌن د ﺌ آﺐﺌديﮭ وڏو‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ن ن آ ‪ ،‬ا ﺌ ﺑ وڏي ل‬ ‫ا ن ﺌ‬
‫چڏ ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ي‪ ،‬ﺌ م ۽‬ ‫ا ﺌ‬ ‫اُ ﺌر ا ا‪ ،‬ا‬ ‫ا ا‪،‬‬ ‫ر و‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ن ُا‬
‫ﺌ ي ا ﮢ ﺋ ‪ ،‬ان رو ﮙ ۽ ان‬ ‫ن اُ ﮡ ن ن‪،‬‬ ‫ا اُ ﺌر ‪،‬‬ ‫د ﺌ ا ر‬ ‫ان‬
‫وﺊ آ ‪ُ ،‬ا ﺌ‬ ‫ي‬ ‫اﺊ وﺊ ‪ .‬ﺌڻ‬ ‫ا‬ ‫يا ﺌ‬ ‫چ‬ ‫‪ ،‬وڙ ۽ ارﺐ ڊا‬ ‫ﺌ نﺐ ﮙ‬ ‫روس‬
‫ي وﺊ ‪.‬‬ ‫ول ﺌن‬ ‫ﺌدن ﺌ ﺌﺊ ن‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ا ﺋ ‪،‬ا‬ ‫ي وﺊ آ ‪ .‬ا‬ ‫ول ﺌن‬
‫ﺌن‬ ‫ي‬ ‫و‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي‬ ‫ﺌدي ڏو ﺌري ا‬ ‫۽ڏ ﺌ ‪،‬د ﺌ‬ ‫ڏو ۽ ﺌ ‪ ،‬د‬ ‫د ﺌ‬
‫ﺐ ادو ر ۽‬ ‫ﺋ آ ‪،‬ا ﺐ‬ ‫ُ‬ ‫ﺌن‬ ‫ي و و‪ .‬آﺊ ن‬ ‫ول ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‬
‫ور ۽‬ ‫ن ُا ﺌ‬ ‫ري‬ ‫۽‬ ‫د ﺌ ا ر ا ‪ ،‬و‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮭ ﺌن ا ا و‬ ‫وڏيﮭ‬
‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺌن ا ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ ن ا ‪ .‬ان‬ ‫ڏ و ۽ روس ۽ و‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا‬
‫ﺌن‬ ‫ر ا‬ ‫ن آ ‪ .‬آﺊ ن ذا‬ ‫۾ ِا‬ ‫ﺌ ﺌ ن ڏ ن ﺌ‪ ،‬ﺌد‬ ‫ﺑﺎ ا ﺌ‪ ،‬اڄ ﺌڻ ان ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌل آ‬ ‫ذا‬ ‫و‬ ‫ﺌ ر‬ ‫و‪ ،‬ﺐ ﺌ وڌ‬ ‫ﺌرح‬ ‫ح ﺌ رو و وڌ‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫آ‬
‫ر‬ ‫ﺌن اڳ ۾ ﺌن‬ ‫اق‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ان ﺐ ر زوال دؤر آ ‪ .‬ﺌن ڙو ﺌل و‬ ‫وج دؤر ڏ‬
‫‪ ،‬ﺋ س۾ َ َ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ن۾ د ﺌ ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫روم ۾‬ ‫ﺌديﮭ واري‬ ‫ﺌ ا ﮭ‬ ‫ي‬
‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ر‬ ‫ﺌ ﺌن ﺐ آ ‪ ،‬ان ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽آ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۾ ﺌر‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫و وآ ‪،‬‬ ‫ﺌن ﮙ ﺐ‬ ‫ﺌﮡ ﺌﺊ‬ ‫آ ‪،‬ا‬ ‫و ﺊ‬ ‫رپ ۾ ﺌﮡ‬ ‫ا ‪.‬‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ ‪ ،‬و و‬ ‫آ ‪ ،‬ان ﺌج ۾‬ ‫ﺌﮡ ﮭ و‬ ‫او د ﺌن ﮙ‬ ‫ﮙ ‪ ،‬س زال ﺌن ﮙ ‪،‬‬
‫۾ رپ ا ر‬ ‫و دؤر آ ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫‪،‬ا ﺌ ﺌ‬
‫ر اُ‬ ‫دا‬ ‫ا‪ ،‬ڏ ﮙ ا‬ ‫ﺌ ر‬ ‫ن‪ ،‬ﺐ ﺌ ا‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ﺌد آ ‪ ،‬ا‬
‫و و‬ ‫ي؟‬ ‫و رو‬ ‫ي؟‬ ‫و ِا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ن؟ ا‬ ‫ا و‬ ‫ن ﺌآ ۽‬
‫رپ‬ ‫ﺌن‬ ‫ن؟ آﺊ ن‬ ‫ا و‬ ‫ﺌر ن آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ر ﺌ ن‬ ‫دا‬ ‫ان ا ر‬ ‫ي؟ ڏ ﮙ‬
‫ف تآ ‪،‬‬ ‫ان ا ﺌره داريﮭ‬ ‫ف ﺐ ۽ رو آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ي وڏي ز ﺌ ﺌن‬ ‫ا ر‬
‫‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫و ‪ .‬رپ‬ ‫۾‬ ‫رپ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ﺌري‬ ‫ﺐ آ‬ ‫ﺑﺎ ﺌ‬ ‫ان‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر و آ ۽ آ‬ ‫۾ا ﺌ‬ ‫ا ﺌﺊ ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫رو ا ﺌﺊ ﺋ ‪،‬‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌآ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌل ر ‪ UNO‬آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌآ‬ ‫‪ .‬اڄ د ﺌ ۾‬ ‫ﺊ‬
‫س‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌ ف ا ﺌن‬ ‫ان‬ ‫آ ‪ ،‬۽ ﺌ ﺐ د ﺌ ۾ ﺌم ﮢﺌ ادارا آ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ادارا آ ‪ ،‬ور‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫س ﺋ ﺋ ‪،‬ا ﺐ‬ ‫رپ ﺐ‬ ‫د ﺌ ﺌن‬ ‫ﺋ ﺋ ‪.‬ا ﺌ‬
‫ار ﺐ وڏو ﺌ ر ﺌ ۽ ا ﺌن‬ ‫ﺌد ۽‬ ‫ا ﺌره داري آ ‪ِ ،‬ا‬ ‫آ ‪،‬ا ُ‬ ‫ُوڊ ا‬ ‫‪ ،‬آ ا ا ‪ ،‬۽ ﺐِ‬ ‫ﺐ‬
‫ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ﮙ۽ڏ ﮙ‬ ‫ﮙ‪،‬‬ ‫آ ن‪ ،‬ا‬ ‫د ﺌ ﺌ ﺌﮡ آ ن‪،‬‬ ‫ﺐ‬
‫ان‬ ‫آ‬ ‫و‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ِا‬ ‫ا ڙڏ ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ا ازو ا آ‬ ‫ﺌن ۽‬ ‫آ ‪ .‬آﺊ ن‬
‫هآ ‪.‬‬ ‫آ ‪ .‬ن ا ﺌن‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫‪.‬د ﺌ۾ و‬ ‫ﺌن وري و ا ڙ دؤر ﺌ و ﺌل ﺌ ۽ ﺋ‬ ‫ڏ ﺌ‬
‫ﺌ روا‬ ‫ﺌڊل ا ﺌن ُا ي ﺌ ن آ آ ‪ .‬ﺌل ر ا ﺌن‬ ‫وا‬
‫۾ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ﺑ ًﺌ اڄ آزاد‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ﺐ ﺌل ﮢ ﺌ ﺌب‬ ‫اﺐ‬ ‫‪ ،‬ان ﺌ ﺑﺎ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ا ﺌ روس ۾‬
‫ن ﺌ ا‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ڊ‬ ‫ﮭ ا ر ُا‬ ‫ا ﺌ ﺌ آ ن‪ .‬ﺌن ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ا‬ ‫ي‬
‫ر ذ ار‬ ‫ﺌ‬ ‫ن آ ‪ُ .‬ا وري ن ﺌ ا‬ ‫ف رپ ا ر ﺌم ﮢ ن‬ ‫ا ﺌ ﺌ آ ن‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌر‬

‫ﺌن ا ﺌن‬ ‫ﺑ ري و‬ ‫حد ﺌ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ر آ ‪ .‬آﺊ ن ڻ ﺌ ﺌن‬ ‫ا ﺌ ﺌ آ ن‪ .‬د ﺌ ۾‬ ‫ﺌر‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا و ﺌڊل ﺌ ن ُا ي آ آ ‪،‬‬ ‫رو ﮭ ۾‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﮘ‬ ‫آ ‪ .‬ن ا ﺌن اﮗ ﺌن ن آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ٰ۾ﺐ‬ ‫ٰ۾ﺐ ۽ ﺌ‬ ‫ن ن‪ ،‬ﺌ‬ ‫و‬
‫ﺌ ن آ نآ ۽ا‬ ‫ن ِ ن‬ ‫ح‬ ‫د ﺌ ﺌ ﺌﮡ ُا َ ُ و ن ﺌ‪.‬‬ ‫ا ﺌن ﺌﺊ و آ ‪ ،‬ا‬
‫۽‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺌ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫رن‬ ‫۽ا‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮙ ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ا ﺌن‬
‫ر ﺌﺐ ي ڻ ‪.‬‬ ‫ﺌب ﺌن‬ ‫ﺌدن‬ ‫ا ﺌن ان ﺌ ۾ ڊ‬
‫ن‬ ‫آ ‪ .‬ﺐ ﺌ ان ﺌد ۾ ﺌ ا ۽ ر‬ ‫ﺌد‬ ‫ده دؤر ﺌ ﺌ‬ ‫ر ا ﺌ ﮗﺌ وا آ‬
‫۽‬ ‫ا‬ ‫وارو ام ا و‪ ،‬د ﺌ‬ ‫ﺌد ۾ و‬ ‫۾ڏ‬ ‫כ‬ ‫ان‬ ‫ﺌوي آ‬
‫آ ن؟ ۽ ا ﺌن ان ۾‬ ‫ا ان ۾‬ ‫ﺋ ‪ .‬ال آ‬ ‫ازن ﺑ‬ ‫ر ﺌ‬ ‫و‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺐ رو‬
‫ان‬ ‫۽ ر ﺌل ۾ آ ن؟‬ ‫دار ادا ڻ‬ ‫؟ ﺌ ا ﺌن ان ۾ ﺐ ا اﺊ‬ ‫و دار ي ﺌ ُ ي‬
‫‪.‬‬ ‫نﺌﮙ‬ ‫۽‬ ‫ﮭ ﺌن ر ڻ‬ ‫ف ﺋ وڌ ؟ ان ا ﺌن‬
‫ﺌپ ۾ ڏ‬ ‫ي ﺐ ور‬ ‫روزه‬ ‫ﺌن ا ا ي‬ ‫] ي ﺌري‬

‫‪-‬‬ ‫۾‬ ‫ﮗٺ ﮙ‬ ‫رآﺐﺌد‬ ‫ﺌپ ‪ 14‬ﺑ ‪2003‬ع‬ ‫‪ .‬ا ور‬
‫ادارو[‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌج ۾ ا‬ ‫ي‬

‫ٽ ﺌ ﺑﺎ‬ ‫چ‬
‫ﺌن ري ان ۾‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌر آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺌج آ ‪،‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ي ﺌج ﺐ‬
‫ﺌر‬ ‫‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح ان ۾ ا‬ ‫ڻ‬ ‫ي ام ﺐ ﺌ ر‬ ‫ﺐ ن۽ ُ ﺌ ن ا نآ ‪،‬‬ ‫د‬ ‫زﺐ‬
‫ﮙ۽‬ ‫اول‬ ‫ن۽ نآ ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ ن ﺐ ا ن‬ ‫ا ن‬ ‫ﺑﺎ ور‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫۽‬
‫ُ ﺌ ﺌ ﺌ‬ ‫ان ﺌ رﮗ و‬ ‫ﺌ ﺌ رﮗ ا ﺌ آ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌن ا ﺌن ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌم وڏي ورت آ ‪.‬‬ ‫دور ڻ‬
‫دور ڻ‬ ‫۽ا‬ ‫ڏ‬ ‫ﺌ‬ ‫ور ۽‬ ‫ان‬ ‫ن ان ا ﺌ ﺌ ﺌ ﺐ آ‬ ‫ن۽ا‬ ‫ڏ‬
‫ﺌ رﮗ‬ ‫رو ُ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ د ﺌ ا و ﺐ ﺌج آ‬ ‫ن ۽ اُ ﺌﮭ ا ﺌر‬
‫ﮜﺌ ن آ‬ ‫۾‬ ‫כ ﮙ آ ‪ .‬ان ي ا ﺐ وري آ‬ ‫آ ۽ا‬ ‫ه‬ ‫ﺌج ﺌم‬ ‫اب‪ .‬ا ﺌ‬
‫آ ‪ .‬ن۽ ﺌ ا‬ ‫ﺌ ﺌ آ ُا ﺐ‬ ‫ور ن ﺌ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ ح ﺐ ار ر ۽ ا ۾‬ ‫ُا‬
‫ﺌ‪.‬‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ور ۽‬ ‫ﺌ ۽ ﺌﮗ ﮭ ح‬ ‫و ﺌﺊ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ﺑ ۽ ُ ﺌ ﺌ ﺌآ‬
‫ُا ﺌ ڙ ﮗﺌ آ ‪ .‬ان ي‬ ‫زﺐ د‬ ‫اآ ۽ا ﺌ‬ ‫כ‬ ‫ﺌ اج ﺐ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫وا‬ ‫ﮭ‬ ‫ت‬
‫د‬ ‫ور‬ ‫ن ۾ َو َ ﺐﮢ و ۽ وري‬ ‫ﮭ‬ ‫ُا ﺑ‬ ‫ﺌن وڌ‬ ‫ﺐ‬
‫ﮭ م‪ ،‬ﺌج ۽ ام‬ ‫ي ا ﺌن ﺐ‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ي‬ ‫ﺑ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌ‬
‫و ۽ ڌر ﮭ ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا‬ ‫ڻ‬ ‫و‬ ‫ن ﺌ ن ان‬ ‫ن ﺌ ۽ ا ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ﺑ‬
‫ﮭ۽‬ ‫و ۽ ا ﺌن ا ادي‬ ‫ام ۾ ر‬ ‫ا ﺌن‬ ‫و ُ‬ ‫ض ۽ ض آ ‪ .‬ا ﺌن ا ادي ر‬
‫و‪.‬‬ ‫م‬ ‫۽‬ ‫ام ﮡ ‪،‬‬ ‫م۽‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ي‬ ‫يِ ُ‬
‫وٿ‬ ‫ت‬
‫ﺐ آ ‪ .‬ان ا ﺌن‬ ‫ٽآ ۽ا ﺌ‬ ‫چ‬ ‫۾ا ﺌ‬ ‫۽ و‬ ‫ﺌ ﮗﺌ ﺌ ‪،‬‬ ‫ا‬
‫م‬ ‫ي ا ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا ﺑﺎ‪ ،‬כ ۽‬ ‫آ ا‬ ‫ورت آ‬ ‫ﺌﺊ و و ﮙ‬ ‫ي ﺌج‬
‫ٽآ ‪.‬‬ ‫چ‬ ‫ﺌج ۾ ا ﺌ‬
‫و‪،‬‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ا رﮗ‬ ‫ڙآ‬ ‫ﺌل‪ ،‬ﺑ ۽ ا ﺌ‬ ‫ﺌج رو ﺐ ‪ ،‬رو‬ ‫ﺐ م ۽ ان‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌج رو‬ ‫م ۽ ان‬ ‫ﺐ‬ ‫و‪ .‬ﺌﮗ ﮭ ح‬ ‫ور‬ ‫ﺌن ور‬ ‫ان‬
‫ورت آ ‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ا۽ا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫۾ ﺐ ور‬ ‫ان‬ ‫ﮙ‬ ‫ور ۽ اب آ‬
‫م‬ ‫ان ﺌ ﺑﺎ ۽ כ‬ ‫ﮙ‬ ‫ن آ ‪ ،‬ا ﺌن ان ﺐﺌري ۾ رو‬ ‫اﺐ ن‬ ‫ُ ﺌ ن‬ ‫ﺌج ۾‬
‫ﺌﺐ چ آ ﺌن ﺌن ا ‪ .‬ﺌﮡ ا رو ﺌ‬ ‫ﺌ اب ۽ ﺌﮡ ۾‬ ‫ﺐ رو‬ ‫ﺌج‬ ‫‪ .‬ﺋ‬ ‫۽ا‬
‫ﮭ م۾‬ ‫ﺌج‪،‬‬ ‫ارد د‪،‬‬ ‫ر ُ ي ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ي ۽ا‬ ‫ن ﺌڻ ا ﺌر‬ ‫۽‬
‫ﮙ‬ ‫ﺐ ﺌ ان ار‬ ‫ﺌر و ﺌن آ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ور رو ڏ ن ﺌ ﺌ ا و رو ڏ ن ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ۾‬
‫رڏ ﮙ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽‬ ‫ڊا‬ ‫ڻ‬ ‫م ا س ڻ ۽ ان‬ ‫ڻ ‪،‬ﺐ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬
‫اَ و آ ؟‬ ‫وآ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ڏ ان‬ ‫ڊا‬ ‫؟ ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ﺌﮡ ا ﺋ‬
‫ﺌﮡ ڊا‬ ‫۽ اج ﺐ‬ ‫ن وراﺊ ؟ ﺌج ﺐ درا ا ﺋ آ ‪ ،‬ﺌج‬ ‫ﺐ ﺌر ن‬ ‫ﺐ ﺌر آ ؟‬

‫؟ و ه‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫؟ ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ؟ ﺌﮡ ن ﺋ‬ ‫ﺌ نا ﺋ‬ ‫آ ؟‬ ‫ﺌج ا ﺋ‬ ‫ﺋ ڏ ﺌ آ‬
‫وڏي ٽ آ ‪.‬‬ ‫چ‬ ‫ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﺌج ڏ ن ﺌ ا ﺌن‬ ‫ا ﺌن‬
‫ا ڏ ﮙ‬ ‫ال ا آ‬ ‫يآ ‪.‬ا‬ ‫ٽا ي‬ ‫چ‬ ‫ﺌج ﺐﺌ ر ۽ ض ﺌس آ ‪ ،‬ا ۾ ا ﺌ‬
‫وريﮭ ﮗﺌ‬ ‫ٽ ﺌ‬ ‫ﺐ رو‬ ‫ﺐ ﺌج ۾‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺑﺎ آ ؟ ﮗﺌ‬ ‫آ ؟ ان ﺌ‬ ‫اﺋ‬
‫ص ﺑﺎ‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ‫رو ﺌ ۽‬ ‫آ ‪ .‬ﺌج ﺌ‬ ‫ه‬ ‫ﺌج‬ ‫ﮙ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌ ا‬ ‫ص چ‬ ‫ري ﺌج‬ ‫ﺌ ن۽ כ‬ ‫ﺑﺎ‪،‬‬ ‫اآ ‪.‬‬ ‫ي‬
‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌم وڏو‬ ‫اآ ‪.‬ا‬ ‫ه‬ ‫ﺌ ﺐ‬ ‫اآ ۽ا‬ ‫ه‬ ‫ﺋ ﺌڻ ﺐ‬ ‫آ ‪ .‬ان ي ﺌ‬
‫ﮗﺌ‬ ‫”‪ .“Dialectics of Nature‬ان ۾ ڏاڍي زﺐ د‬ ‫ﺌت“‬ ‫” ت‬ ‫ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌب‬ ‫زﺐ د‬
‫ﺊ آ‬ ‫ا آ ‪ “.‬ا‬ ‫ه‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ه ﺋ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌدا‬ ‫ﺌ‬ ‫ه ﺋ‬ ‫ﺋ ﺋ ‪”،‬‬
‫ريﮭ ﺌن‬ ‫ﺌن ﺌ ﺌڊال‬ ‫ي ﺌن‬ ‫۽ا‬ ‫ﺌم وڏو ض‬ ‫ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ض‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ‬
‫ﺐ او و‬ ‫و‪ ،‬ان‬ ‫و ﮢ ﺑﺑ وارو‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮙ‬ ‫و ُا‬ ‫و‪،‬‬ ‫ض ِ و‬ ‫و ﺌج‬ ‫و س‪.‬‬
‫۽ اب‬ ‫و ۽ ﮢ و و و‪ .‬ان ي ﺌج‬ ‫ه‬ ‫و‪ .‬ا او و ﺊ‬ ‫وارو‬ ‫۽ ﮢ‬ ‫و‪ ،‬ﮙ‬ ‫ﺊ‬
‫ﺌ‬ ‫ص‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ا۽ا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫؟ ان ﺌ ور‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺋ‬ ‫رو ۽ چ ا ﺋ ڏ ﮙ‬
‫ي‬ ‫‪،‬‬ ‫آ‬ ‫اُ‬ ‫آ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌد ﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آ‬ ‫ا‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ﺐ ﮢ ﺊ‬ ‫ا‪ ،‬ا‬
‫ا‪،‬‬ ‫ا‪ ،‬ا ﺌدي ﺑﺎ ﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ا‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ﺐ‬ ‫ا‪ .‬ان ۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ا‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌت ي آ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫يآ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ﺌت‬ ‫د‬ ‫ﺋ‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﺐ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌﺊ و و ا ‪.‬‬ ‫ﺑﺑ‬ ‫يﮭ ۾ ان‬ ‫ﮭ۽‬ ‫ﺌت ي آ ‪ .‬ا‬ ‫ام ﺐ‬
‫وس‬ ‫ََ‬ ‫واڍي ﺌ ا ﺋ‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺋ ﺑ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺋ ز‬
‫وس ﮗﺌ‬ ‫ََ‬ ‫دا ر‬ ‫ﺌ ﮙ‬ ‫ن اب ﺋ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ص‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫وﺐ ﺌ ‪،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ا ﺑﮙ‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫يﺊ ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬
‫ن ﺑﮙ‬ ‫درزي آ ‪.‬‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﮘﺌﺊ‬ ‫ﺐ ﮙﺐ ﮜ‬ ‫آ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫وس‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﮙ اﮝ‬ ‫آ ‪ ،‬ت‬ ‫ﮙ‬ ‫ڏ ﮙ۽‬ ‫آ ‪.‬اﺋ ﺊ‬
‫ﺌ آ ؟ ان‬ ‫ﺌﺊ ﺌت ﺌ آ ؟ ت ﺌ آ ؟ وڻ ﮙ ﺌ آ ؟ ز‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ت ﺐﺌﺐ‬ ‫ا ﺌن‬
‫و‬ ‫ﺋ‬ ‫ن ﺌ آ ۽ ُا‬ ‫ا ﺌﮭ آ ؟‬ ‫ﺋ ُا ي ؟ ا ﺌ ﺋ وڌي ؟ ﺌﺊ ﺌت ۾‬ ‫ر ﺋ ﺋ ؟ز‬
‫ﺌ آ ؟ دي ﺌ آ ؟ او ﺌرو ﺌ آ ؟ ﺌرو ﺌ‬ ‫ﺌآ ؟‬ ‫ﺌآ ؟‬ ‫ﺌ آ ؟ رات ﺌ آ ؟‬ ‫ن؟ ڏ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ت ﺌ اڻ‬ ‫اﺊ‬ ‫ت ﺌ ﺌﮭ آ ۽ ا ا ﺌ‬ ‫ﺌ آ ؟ و ه‪ .‬ا‬ ‫ﺌآ ؟‬ ‫آ ؟ ﺌن ﺌ آ ؟ ز‬
‫ر ن ﺌﺊ ن‪ ،‬را‬ ‫ي ﺌﺊ ن )‪ (Natural Sciences‬ﺋﺑ آ ‪ِ .‬ا‬ ‫ﺌﺊ ڙ‬ ‫ﮗﮢ ﺌ ﺌﮭ آ ‪ ،‬ا‬
‫۾‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ﺌﮭ ﺐﺌﺐ‬ ‫ت‬ ‫ﺐﺌ‬
‫ﺐﺌري ۾ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫وري ﺌج‬ ‫ﺌ‪ .‬ا ﺋ‬ ‫و ها و‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌ ‪،‬‬ ‫ي‪ ،‬زو‬ ‫‪،‬‬
‫ﺌ آ ؟ رو ﺌ ﺌ آ ؟ ر ﺌ‬ ‫ٰ ۾(‪،‬‬ ‫ﺌ آ ؟ ﺌﮡ ﺌ آ ؟ ) ﺌ‬ ‫ﺌج ﺌ آ ؟ ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ا‬
‫ور‬ ‫م آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫آ ؟ ﺌﮡ آ ﺌ آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫ﺎ آ ؟ ﺌﮡ ا‬ ‫ر ﺌ آ ؟ ﺌل ﺌ آ ؟ ﺌﮡ‬ ‫آ ؟‬
‫ﺌ آ ؟ ل ۽ زوال ﺌ آ ؟ ﺑ ﺌ ﺌ آ ؟ ن ﺌ آ ؟ ﺑ ۽‬ ‫ﺌن( ﺌﮡ ڏاڍا آ ؟‬ ‫ا‬ ‫آ ؟) ﺌ‬
‫ﺌ؟‬ ‫ﺋ و‬ ‫وج ڏا‬ ‫ﺌ ۽ وري زوال ۽ ل ﺌن‬ ‫ﺋ و‬ ‫ن ۽ ﺌ ا وج ﺌن زوال ڏا‬ ‫وچ ۾ ﺌد آ ؟‬

‫۽ ﺌج‬ ‫ﺌآ‬ ‫ﺌآ ؟ ﺌ‬ ‫ي ﺑ آ ؟ ﺌ‬ ‫ا ﺌن ۽ ﺌج ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌآ ؟ا‬ ‫ﺌ‬
‫؟‬ ‫ي‬ ‫ﺌ آ ؟ ۽ ُا ﺌ ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ار‬ ‫ﺌﺊﮙ ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺐ ي ﺌن و ﺌ وڏي ۾ وڏو و ار‬ ‫ﺌج ۾‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌج ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺐﺌ‬ ‫ﺌﺊ ن ﺋ ن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺎ ڏﺊ ‪ .‬ان ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌن‬
‫ﺐ ﺌن ُا‬ ‫ارن ﺌ‬ ‫ﺐﺌ آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫وارا آ ‪،‬‬ ‫ي وارا آ ‪ ،‬ڌُ‬ ‫ﺋﺑ آ ‪ .‬ا‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌﺊ ن )‪ (Social Sciences‬ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫اُ ﺌر آ ‪ ،‬ا‬ ‫در ﺐ ي ي‬ ‫ﺌ ﺌآ ‪.‬ا‬
‫ٽ آ ؟‬ ‫چ‬ ‫ا ﺌا ﺌ‬ ‫ال آ‬ ‫ٽآ ‪،‬‬ ‫چ‬ ‫ي ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫ا ﺌن ﺋ ن ﺌ‬ ‫اڄ‬
‫ن ﺌن ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫ي‬ ‫ا ۽ آ ‪ .‬ﺌل ر ا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ر ان ﺌ ا‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬و ۽ ﺌر‬
‫ي ار‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ا ن ﺌ ن‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و ﮙ ﺌﺐ‬ ‫ن ﺌن ﺌ‬ ‫ًﺌ ا‬ ‫ﺌو ‪،‬‬
‫آ ‪ ،‬ﺋ‬ ‫۽ا‬ ‫ر وڏو‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫ن۾و ر ﺌآ ‪.‬‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺌن‬
‫ن‬ ‫م‬ ‫ن ۽ ان ﺌ ﺑﺎ‬ ‫ا ﺌن ان‬ ‫ضآ‬ ‫ﺌﺊ ان ا ﺌن ا‬ ‫ﺌ‬ ‫وآ ‪.‬ﺐ ر‬
‫ﺌ؟‬ ‫ا ﺑﺎ‬ ‫ڻ ﺌ‬ ‫ڻ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ر ي ﺌﮡ ﺌران‬ ‫آ ؟ا ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ ا ﺋ‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ص ﺌ ن‬ ‫כ۽‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺌ‬
‫ﮙ‬ ‫ي ﮗﺌ‬ ‫ي‬ ‫ا‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫כ۽ ﺌ ن‬ ‫ﺑﺎ‪،‬‬ ‫ڻ‬
‫ن‬ ‫آور‪ ،‬اب‪ ،‬رو ۽ ﺌ آ ۽‬ ‫ﺌن‬ ‫ڏ‬ ‫ن‪ ،‬ا‬ ‫ن‬
‫ور آ‬ ‫؟ا ﺋ‬ ‫۽ا ﺋ‬ ‫اﺋ‬ ‫ﮢ ا آ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا ي ﺌﺐ ﮗﺌ‬ ‫ا اف آ ‪.‬‬ ‫وڏ ن‬
‫و‬ ‫ﺑ ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌص اج ﮙ ي و و آ ‪،‬‬ ‫۽ ﺑ‬ ‫ﺌ ۽ ﺐ ﺌن ري‬ ‫و‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ذ ۾ ا ا‪ .‬اڄ ا ﺌن ﺌ‬ ‫اڄ‬ ‫عآ‬ ‫اﺊ‬ ‫ﮙ‪ .‬ا ﺋ ا ا ﺌ ﺐ‬ ‫آ ۽ ﺌ‬
‫ح‬ ‫ح ﺋ آ ؟ ﺌ‬ ‫ح ﺋ آ ؟ ﺌ‬ ‫ي ﺌج ﺌ‬ ‫ﺌﺊ و و ا‬ ‫ي ﺌج‬ ‫۾ر‬
‫ﺌج‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا ‪،‬‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌن‬ ‫ح ﺋ آ ؟ ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ آ ؟‬
‫ﺌج ﺌ ۾ ور‬ ‫ا ﺋ آ ؟ا‬ ‫ﺌج ﺌ‬ ‫ﮙ وري آ‬ ‫ﺌن اڳ ِا‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ﺐ ﺊ ا ؟ ان‬
‫ور ﺌ‬ ‫ﺋ اﮗ وڌاﺊ ۽ ان‬ ‫ُ ﺌ‬ ‫؟ ان‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺑ‬ ‫ان‬ ‫ال آ‬ ‫آ ؟ ا‬
‫اک ﺌن ڏ ﺑ ‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫۽ ي ﺌج‬ ‫ﮗﺌ ن ﺑ ن‪ ،‬ا ۾‬ ‫ﺌﺊ ؟ ان ي اڄ‬ ‫ﺋ‬
‫ﺑﺎ‪:‬‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ڍا‬ ‫ﺌن اڳ ان‬ ‫۽ ان ۾ ﺐ‬ ‫ﺌﺊ و و ا‬ ‫ﺌظ ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌج‬ ‫ﺌن اڳ ا ﺌن‬
‫وآ ۽د ﺌ۾‬ ‫ڍا‬ ‫ﺑ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌﺊ و و ﺑ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ان ﺌ ا ﺌج‬ ‫)‪(Structures‬‬
‫ﮭ ﺐ ڍا آ ‪ ،‬س ﺐ ڍا آ ‪،‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ڍا‬ ‫‪ .‬ﺑ‬ ‫ڍا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا ي ﺌﺐ‬
‫ﺌ و دآ ۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ ڍا ﺌ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺐ ڍا آ‬ ‫ن ﺐ ڍا آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ڍا آ ‪ ،‬ﺐﺌﺊ‬
‫رن ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫ڍا‬ ‫نر‬ ‫و د‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‬ ‫‪.‬ا ﺋ آ‬ ‫ڏ‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌت ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬ ‫اآ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ا آ ‪ ،‬ﺌ ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ي ﺌج‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ڙ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا آ ‪ .‬ڍا ﺌ رﮗ‬ ‫ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ‬
‫ا آ ‪ .‬ﺌج ﺌن واﺐ‬ ‫‪ ،‬ﺌر ‪ ،‬ﺑ ‪ ،‬ذا ‪ ،‬ﺌ ا ۽ ن ﺌ ﺐ ڍا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫رن‪ ،‬رن‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬
‫‪ Social Structuralism‬ﺋﺑ‬ ‫ﺌﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮙ‬ ‫ڍا‬ ‫۽ ﺌﺊ‬ ‫ر‬
‫ر‬ ‫‪،‬ا‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ان ان ۾ ﺋ ‪ .‬ادب‪ ،‬ﺌ ‪ ،‬ﺌ ‪،‬‬ ‫وٽ ﮢ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪.‬ا‬
‫در ۽‬
‫۾ ََ‬ ‫ڍا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ﺌل ر‬ ‫“ ﺋ‬ ‫‪ ،‬ﺌڻ يﮭ ۾ ان ” ﺌ ﺌت‬ ‫ان ﺌظ ﺌن ڏ و‬
‫آ ‪ ،‬ﺌ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫آ ؟ا ۾‬ ‫ﺌ ا ڍا‬ ‫ﺌﮡ ر ﺌ‪ ،‬ﺌ ِ‬ ‫ان ۾ ا ر‬ ‫د ارون آ‬
‫ُ‬
‫آ ۽‬ ‫ﺐ ا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ان ۾ ڍا آ ‪ .‬ا ﺋ راڄ ۽ ُ َ م ﺐ ا‬ ‫و رو ر‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌ ڌي آ ‪،‬‬
‫ﺌ و د‬ ‫ا ڙ ﺌﮭ آ ‪،‬‬ ‫ﺌج ﺌ‬ ‫چ ﺌﺐ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﺊ‬ ‫ري ا ﺌ ات ﺐ ا‬
‫۾ ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ا و ﺌج آ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫ﺌج ﺐ ا‬ ‫ا ڙ ڍا ﺌ آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫آ ‪،‬ا‬
‫ﺌج‪،‬‬ ‫ي ﺌج‪ ،‬ﮗ ﺌﮡ ﺌج‪ ،‬زر‬ ‫ا‬ ‫ُ ا‬ ‫‪ .‬او ﺌن ا‬ ‫ا‬ ‫۽ ان‬ ‫ر ا‬
‫ﺌج‪ ،‬ا‬ ‫ري ﺌج‪ ،‬آ‬ ‫ﺌج‪ ،‬ﺐ ر ا‬ ‫ﺌج‪،‬‬ ‫ﺌج‪ ،‬ﺌﺊ اراﮡ‬ ‫ﺌج‪ ،‬ﺌ داراﮡ‬ ‫ﺌج‪ ،‬ﺑﺌﺊ‬
‫و آ ‪ ،‬ان‬ ‫آﺊ‬ ‫ان‬ ‫ڍا‬ ‫وآ ‪،‬رﺌ‬ ‫ﺐ ڍا‬ ‫ڍا ﺌ آ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ ر ﺌ‬ ‫ﺌج ﺌ‬
‫‪ Constitution‬۽ د ر ﺋﺑ آ ‪.‬‬
‫ر آزاد آ ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ‪ .‬ا ﺌن ﺐ ﺌ‬ ‫آزاديﮭ ﺌن‬ ‫آزاد آ ‪،‬‬ ‫ﮘ وآ‬ ‫ﺌج ۾ ﺐ ﺌ ﺌﮡ ﮭ‬
‫” ﺋ “‬ ‫يآ‬ ‫دل‬ ‫ﺋ ۾ آزاد آ ن‪،‬‬ ‫اڻ ﮗﮢ‬ ‫ر۽‬ ‫ذ ‪ ،‬چ‪ ،‬و ﺌر‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌن‬
‫ا ﺌآ ؟‬ ‫آ‬ ‫و؟ ﺌن‬ ‫ا؟ ﮡ ﺋ‬ ‫ا؟ ﺌﺊ ﺌ‬ ‫و ﺌﮡ ﺌ‬ ‫وري‬
‫ا ڙﺐ‬ ‫ﺎ ا ﺌن ۽ ا ﺌن ﺌ ذ‬ ‫ن ان‬ ‫ي‬ ‫۽ ا ﺌن ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ﺌن دل ﺋ‬
‫ي و و‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ڏ‬ ‫ﺌج‬ ‫ا ڙ ﺌﺐ ۽ داﺊ ن ﺌ ﺌﺐ آ ن‪ .‬ﮗ ﺌﮡ‬ ‫۾ ور آ ۽ ﺌ ڍا‬
‫و ﺐﺌزار ﺌن ﮡ‬ ‫ﺋﺑ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي‪ .‬ي ﺌج‬ ‫ڏ‬ ‫ي‬ ‫سﺊ‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌج‬ ‫ور ن آ ۽ ﮗ ﺌﮡ‬ ‫ن‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ن‬ ‫ي ﺌج‬ ‫و‪ .‬ا ﺋ‬ ‫َ‬ ‫و اچ ﺌم ﺌﺊ‬
‫ا و‪.‬‬ ‫۾ ق وا‬ ‫ور ن آ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫چ‬ ‫ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫ﺌج ڍا آ ‪ .‬ﺌ داراﮡ ۽ زر‬ ‫ي ﺌج ڍا ﺐ ﺌدي ر ﺌ داراﮡ ۽ زر‬
‫و ﺊ آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﮙ‬ ‫۾‬ ‫يآ ‪،‬‬ ‫ا ي‬ ‫ﺌ ز‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌﮡ‬
‫ﺌ‪ ،‬ا ا‬ ‫ﺌ و ﺌر‬ ‫ور ﺌ‪،‬‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ ﮗ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﮗ ﮙ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ﺋ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫و‪،‬‬ ‫ن وڏو‬ ‫و‪ ،‬ﮗ ٺ‬ ‫وڏو‬ ‫و وڏو آ ‪ ،‬ﺐ ادريﮭ‬ ‫۾‬ ‫ﺊ ﺌ‪ .‬ا ي ﺌج ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬
‫ا‪.‬‬ ‫۾ ﺐ ُا ﺊ‬ ‫ا۽‬ ‫ا ﺐ ُا ﺊ‬ ‫و‪ .‬ﺋ‬ ‫ا‪ ،‬ا ﺊ‬ ‫ُا‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ُا‬
‫‪،‬‬ ‫ا ي ﺌ ڍا‬ ‫”وڏن“ وٽ آ ‪.‬‬ ‫”وڏي“ وٽ آ ﺌ‬ ‫ﺌر‬ ‫ا‬
‫ﺌج ﺌ‬ ‫ﺌ داراﮡ‬
‫ﺌ ﺌڻ‬ ‫۾ ﺌ ﺊ آ ‪،‬‬ ‫ﺌا‬ ‫ﺌر ﺊ آ ‪،‬‬ ‫ڻ ا‬ ‫ا‬ ‫۾ ﺌﮡ‬
‫ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ر ۾ ا ﺌ ﮗﺌ و ﺊ آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ ،‬ان ﺌج‬ ‫ﺊ‬ ‫۾ ُڌر‬
‫د ﺌ ا‬ ‫آ‬ ‫ي ﺌج‬ ‫ﺋ رﮗ‬ ‫ﺐﺌري ۾‪ .‬ا‬ ‫ﺋ‬ ‫۽ا ﺌ‬ ‫ﺌز آ ‪ ،‬ﺌص ر‬ ‫ڻ‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫ور‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫چ‬ ‫ا ۾ ﮢ ﺌﮛ ا ﺌ‬ ‫ﺌج آ‬ ‫ﺌ داراﮡﺌ زر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ن‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ا ﺌن ا‬ ‫دآ ‪،‬‬ ‫ﺌج ڍا‬ ‫داراﮡ‬ ‫ي ﺌج ا ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي‬ ‫ا‬
‫ﺌج‬ ‫ﺌ داراﮡ زر‬ ‫ر ا ﺌن‬ ‫ي‪.‬‬ ‫چ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌج ۾ ﺌ وڏي ُا َ ُ َ ا ي ۽ ان ۾ ﺌ ا‬
‫وڌ‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫ا ﺌﮡ َ ۽ ُ ي ﺐ ر‬ ‫ﮡ‬ ‫و‪.‬‬ ‫ڙﮡ‬ ‫ي‪ .‬ان ﺌ ڍا‬ ‫ﺌن ﺌن اﺊﮢ‬ ‫ڍا‬
‫۾ ي۽‬ ‫وآ ۽‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫)‪ (Transition‬۾ ﺌ‬ ‫ﮙﺐ ﺌ ا‬ ‫۾‬ ‫ا وا ڍا‬
‫ﺌ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ دار ۽ وڏ‬ ‫ف‬ ‫رو آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫سﺐ‬ ‫ﺐ ل‬ ‫ﺌن واﺐ‬ ‫ﺌر‬
‫س ﺌد آ ُا ا روا ﺐ آ ‪.‬‬ ‫۽‬ ‫ورت آ ﺑ ﺐ ﺋ‬ ‫اآ ‪.‬ا‬ ‫ََ ﮗ‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ۽ ﺌ‬
‫ي ﺌج‬ ‫س۽‬ ‫ي ل‬ ‫ﺌﺐ ڌار‬ ‫ﺑ ۽ ن‬ ‫ﺎ‪ ،‬وڏ‬ ‫رﺌ‬ ‫۾ا ا آ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﮭ ان ا‬ ‫ﺌ آ ۽ ي ﺌج ﮙ ﺑ‬ ‫دڳ ﺐ‬
‫ي اؤ ۽ ار ﺌ ﺌ َ َ‬
‫ﺌج‬ ‫ﺌج ﺋﮙ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ا ﺌن‬ ‫ر ﺑ ان‬ ‫ﺑﺑ‬ ‫ٽ‬ ‫ي ﺌج ۾ ا ﺌ‬
‫‪ ،‬ﺌ داراﮡ ۽‬ ‫و آ ‪ .‬وڏ‬ ‫ﺌج ا ﺌﺊ‬ ‫را‬ ‫ز‬ ‫۽ ا وري ﺌ داراﮡ ﺌج ﺐ‬ ‫زر‬
‫ﺌ ۾ﺐ‬ ‫اآ ‪.‬ا‬ ‫روا ۽ را ﮡ ﺌ ﺑ ﺊ ا از ۾‬ ‫اﺐ آ‬ ‫اا ‪،‬ا‬ ‫ﺌج ۾ ﺌﮡ‬ ‫زر‬
‫آ ﺌ ﺌ ان‬ ‫‪ .‬ان ﺌج ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر ﺐ‬ ‫ر ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺐ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌن‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ا آ ۽ ﺐ ‪ .‬ان ﺌج ﺌ ﺌﮡ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫دآ ‪،‬ا ا ﺋ آ ‪.‬‬ ‫ﺐ ا ا ﺌج‬ ‫د ﺌ۾‬ ‫ﺌ ۽ رﮗ‬ ‫ﺌج ا ﺌ ﺐ يﮭ‬
‫ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا‬ ‫ا آ ‪ .‬ي ﺌج‬ ‫ا آ ‪ ،‬ادارا‬ ‫ﺌج ﺌ رول ﺌڊ ﺐ د‬ ‫۽ ﺌ داراﮡ‬ ‫وڏ‬
‫ي‬ ‫آ ؟ ۽ ﺊ وري‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑﺌ )‪(Toshiba‬‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫)‪(Sony‬‬ ‫آ‬
‫ا آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ي ﺌج ﺌ رول ﺌڊ ادارا‬ ‫ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﮭ‬ ‫ﮡ ﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا ﺌ وا آ‬ ‫ﺌج‬
‫ﺌن ﺋ ڏ آ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ٽ وڏي ۾ وڏو ا ﺑﺎ آ‬ ‫چ‬ ‫ي ﺌج ۾ ا ﺌ‬
‫ا ادي ا آ ‪،‬‬ ‫ﺌج ﺌ رول ﺌڊ‬ ‫۽ ﺌ داراﮡ‬ ‫و آ ‪ .‬وڏ‬ ‫و ﺌﮡ‬ ‫و آ ‪ ،‬وڏو‬ ‫”وڏو“‬
‫ا ر ﺌ‬ ‫و‪،‬‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ي ‪ .‬او ﺌن ڏ‬ ‫وڏو‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫د‬ ‫ﺌ ﺋ‬
‫ي‪ .‬ﮭ ﺌڻ ي ﺌري ﺋ ي د و‬ ‫ﺌڻ‬ ‫“‪ .‬ﮭ‬ ‫ي ”اﺐﺌ ۾‬ ‫ي‬ ‫رت‬
‫آ ؟“‬ ‫و‬ ‫” ﺌ ﺋ آ ؟‬ ‫ڙ ﺌن‬ ‫ﮭ َ‬ ‫‪.‬‬ ‫ر ﺐﺌا ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌڻ‬
‫ﺌ ﺌن و‬ ‫ي ‪،‬‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫آ ؟ ﮭ‬ ‫و‬ ‫ﺌ ﺋ آ ؟‬ ‫‪،‬‬ ‫يا‬ ‫۾ رت در‬
‫ﺌج ۾ ا ﺋ آ ‪.‬‬ ‫و ه‪ .‬اڙيﮭ‬ ‫ڏﺊ ا‬ ‫ل ۾ ﺌرن‬ ‫‪،‬ا‬ ‫او ا‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌ نو ا‬ ‫ا‬
‫ﮭ‬ ‫ڏ ﺌ ‪“.‬‬ ‫دا‬ ‫ﮢ‬ ‫‪” ،‬ا‬ ‫و ﺌ‬ ‫ﺌر ﺌ‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫ﮗ ﺌﮡ‬
‫ر۾‬ ‫ا‬ ‫روح‪ ،‬ذ ۽‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫ﮭ ﺌڻ ﺐﺌا ﺌر‬ ‫ﺎ‬ ‫ان‬ ‫ڏﺊ‬ ‫ﺌر دڙ‬
‫ﮭ‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺌر ۽ ﺐﺌا ﺌر ﺌﮡ‬ ‫وري و آ ‪ .‬ﮭ ﺌڻ ا و د‬ ‫‪ ،‬ﺐ ا ﺌري ۽‬
‫ﺌر ۽‬ ‫د‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﮭ‬ ‫۾ڏ ا‬ ‫ڍا‬ ‫رو‬ ‫‪ “.‬ﺌن ان‬ ‫”ا ﺋ‬ ‫دڙ ڏﺊ‬ ‫ﺌر ﺐ‬
‫رول ﺌڊل د آ ‪ ،‬ﮗ ٺ رول ﺌڊل‬ ‫‪ .‬ان ﺌج ﺌ رول ﺌڊ د آ ‪،‬‬ ‫۾آ ﺐ‬ ‫۽ ﮭ‬ ‫ﺐﺌا ﺌر د‬
‫ڏ ﺑ ان‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫رول ﺌڊل د آ ‪ .‬ان ﺌج‬ ‫د آ ‪ ،‬راڄ رول ﺌڊل د آ ‪،‬‬
‫‪ ،‬اڄ‬ ‫رﮗ ﺌرزن‬ ‫‪ .‬اڄ ز ﺌ ۾ ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫اﺋ‬ ‫و‪.‬‬ ‫و‪،‬‬ ‫وڏو‬
‫ا‪.‬‬ ‫ا۽ ﺌ‬ ‫ر ُا ﺊ‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺑ ط ادارا‬ ‫ﺑط د‬ ‫‪ ،‬رﮗ‬ ‫ز ﺌ ۾ ادارا‬
‫چ وڌڻ ﺌ ڏ ‪.‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ٽ ﺌ ﺑﺎ ا رول ﺌڊل د ۽ ﺌم ﺌد وڏا ﺐ آ ‪،‬‬ ‫چ‬ ‫ي ﺌج ۾ ا ﺌ‬
‫ور‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬ ‫כﺐ‬ ‫دو‬ ‫ُا ﺌ ﮗﺌ ُ ي‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ﺌن ڻ ﺌ ﺌن ‪،‬‬ ‫ﮗﺌ‬
‫ﺌآ ‪.‬‬ ‫ر م‬ ‫ا ﺌن ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن م آ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ﮭآ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ‬
‫ٰ۾ م‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﺐ‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن ۾ ان ڏا‬ ‫ي ﺌﮡ م و ﺌ آ ۽ ﺌ‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬

‫ٰ۾ م‬ ‫ﺌ‬ ‫را‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ان چ‬ ‫ص‬ ‫ٰ ۾ م آ ‪ ،‬ﺌﮡ ﺌ‬ ‫آ ‪،‬ﺐ چ ﺌ‬
‫ي اﮗ وڌ‬ ‫ٰ۾‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺌﺐ ۽ ﺌﮡ‬ ‫‪،‬ﺐ‬ ‫ﺌن ۾ وري ﺐ ﺑ ًﺌ اﺊ‬ ‫اﺋ آ ‪ .‬ﺌ‬
‫ٰ۾ﺐ ۽‬ ‫ن ﺌﮡ ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ تآ‬ ‫ا ﺌ وڏي زﺐ د‬ ‫)‪ (Advanced‬آ ‪ .‬ي ﺌﮡ‬
‫وڏي‬ ‫م‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ي ﺌج ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌم وڏي ﺌ ﺌﺐ آ‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ا ﺌن‬ ‫ﮭ ﺌن‬
‫ﺌڻ ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺎا آ‬ ‫ﺎ ﺌ آ ؟ ان‬ ‫ٰ۾ م ﮙ‬ ‫ﺌ آ ن‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺌﺊ ڏﺊ‬
‫را ﺐﺌ ر ﺌﮡ ﺌڻ ا ﺋ‬ ‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺐ ﺌدي ر‬ ‫ﺌڻ‬ ‫و ه‪.‬‬ ‫‪ ،‬ﮙ‬ ‫ﺌ‬
‫او ي‬ ‫ي ﮙ‬ ‫ي‬ ‫ﺑ‬ ‫ا او ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺑ د ي و ا ۽ و‬ ‫ﺌ‪،‬‬
‫ي‬ ‫‪ .‬ان ا ﺑﺎ آ‬ ‫ٰ‬ ‫ي‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ .‬ا‬ ‫ي ﮙو‬ ‫ﺌ ڏا‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫ٰ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺌن ﺌ ﺌن آ ۽‬ ‫ور آ‬ ‫ﮭ ﺑﺎ ا‬ ‫ﺌ‬ ‫وچ ذا‬ ‫آ‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﮗ ٺ‪،‬‬ ‫ي اﺊ ا‬ ‫ﺌ رآﺐﺌد ا ا ﺌڻ‬ ‫‪ .‬ا‬ ‫ر ي ﺌ‬ ‫وچ ۽ ﺌڻ‬ ‫ﺌٽ‪.‬‬
‫ي‬ ‫ذات ﺌن واﺐ‬ ‫ﺐ ﺌدي ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا‪.‬‬ ‫ي‬ ‫‪ َ ،‬۽ راڄ ۾ ﺌڻ‬
‫ي‬ ‫ر م‬ ‫۾آ ‪.‬ا ۾ ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ٰ۾ م ﮙ‬ ‫ي ﺌج ا ﺌن ﺌ‬ ‫‪.‬‬ ‫۽ ان ﺊ م‬
‫ﺑﺌ ُا ا آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﮭ ﺌ‬ ‫اُ ا آ ‪ ،‬ي ز‬ ‫وڌ ي آ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫ا آ ‪ ،‬ارﺐ ﺌﺊ‬ ‫آ‬
‫م ۾ ا ﺌن ﮢ ن و ن )‪(Gaps‬‬ ‫ا ﺌن ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌن ﺐ م آ ن‬ ‫ا ﺌن ﺐ م آ ن‪ ،‬ا ﺌن ﺌ‬
‫ن ﺌٽ‬ ‫ﺐﺌري ۾ ي ﺌن ﺐ ﺌدي ر ي آ ﺌن‪ .‬ان ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن ﮢ ن ن ُ آ ‪،‬‬
‫آ ‪ .‬ﺌﮭ‬ ‫وڌي‬ ‫ض وڌي ر آ ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن ﺐ ۽ ُ ر آ ‪ ،‬ﺌﮡ ا ۾ ﺐ ذات‬ ‫ذا ن وري ﺐ‬
‫و ا‬ ‫و اﺊ وﺊ ‪ .‬او ﺌن‬ ‫ِڌ ﮙ ان رو ۽ چ‬ ‫م ﺌ ڏا‬ ‫ﺌص ر ﺌج‬ ‫دؤر ﺌ‬
‫ﺌﮡ ﮭ ﺌن وڏو‬ ‫ﺌﮡ ﮭ اُ‬ ‫ا‪” ،‬اُ ﺌن آ آ “‪ ،‬ڙ‬ ‫ﺌﮡ ڙ و و‬ ‫ﺌن آ آ “‪،‬‬ ‫ا ‪”،‬‬ ‫ا‬
‫ا ﺋﺌ ن ا ﺌن ﺌ ﺌﮡ ا ﺌن‬ ‫۾ ۾‬ ‫ورכ‬ ‫ﺌ ﺎ ا‬ ‫ا ﺌن ‪1988‬ع ۾‬ ‫ﺋ آ ‪،‬‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ُا‬ ‫ا ﺋﺌ ‪ .‬ا ﺋ ڙ‬ ‫سﺐ‬ ‫ا ﺌن ﺐ‬ ‫ﺎ ر ا ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ا ﺌن ﺌن‬ ‫ُا ادي‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌت ﺋ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌت ﺋ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫و‪ .‬ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫وٽ‬
‫ر‬ ‫ن ﺋ ا ﺌن ﺌ‬ ‫س‬ ‫رﺐ اﺋ‬ ‫ا ﺌن ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ي م ا ﺌن ان ڏا‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫و‬
‫ﺑﺌس‪،‬‬ ‫م ر ‪ Behave‬ي ‪.‬‬ ‫ر ﺐ‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ي ﺌﮡ ﺌ‬ ‫س‬ ‫و ت‬
‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ‪،‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫م ر ور ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ﺊ‬ ‫۽ا‬ ‫راڳ‪،‬‬ ‫ﮢ ‪،‬‬ ‫‪،‬ر ﮢ‬
‫يﺐ‬ ‫ر ﺐ ﺌﺊﮢ آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫‪ .‬در ﺌ ﺐ ﺌﺊﮢ آ‬ ‫ر‬ ‫ٰ‬ ‫ي ‪ .‬ﺌ ﺐﺌغ ڊ‬ ‫ﺐ‬
‫و آ ﺌن‪ ،‬اﺐ و‬ ‫آ ﺌن‪،‬‬ ‫ي ﺌن ﺌ ﺌﮡ آ ﺌن‪ ،‬ﺌ آ ﺌن‪،‬‬ ‫ق‬ ‫ﺐ ا‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ق‬
‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ُا‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫ي آ ﺌن‪ .‬ان‬ ‫ﺐ آ ﺌن ﺌن‬ ‫آ ﺌن‪،‬‬
‫ﺊ‬ ‫چ‬ ‫ﺐ ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫دآ ‪،‬‬ ‫اﺊ ﺌل‬ ‫ا ﺌن ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫مآ‬ ‫ﺌ اُ‬
‫وآ ‪.‬‬ ‫م ﮙ ﺌ ط را‬ ‫رﺐ‬ ‫ﺌج ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ُا ي آ‬
‫ﺑﺎ‪:‬‬ ‫ﺌ‬
‫ﮡ‬ ‫ﺌج وارا آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮛ زر‬ ‫ﮢ‬ ‫اڄ ﺌﺊ‬ ‫اواري ذر ﺌ آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ي ﺌج ﺌ‬
‫روز ﺌر ﺌ ذر ﺌ ﺐ آ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫۾آ ‪،‬‬ ‫ام‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن ﺌﺊ‬ ‫و آ‬ ‫س‬ ‫ي۽ ل‬
‫ن‬ ‫ﺌج‪ .‬ا‬ ‫زر‬ ‫ﺌ داراﮡ ۽ وڏ‬ ‫ﺌج‬ ‫ي زر‬ ‫ﺌج ﺐ‬ ‫ﺌج ﺌ آ ‪ .‬زر‬ ‫ﮢ ﺌﮛ زر‬ ‫ُا‬
‫ﺌن ﺌم‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي ‪ ،‬ان‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫‪ .‬ﺌل ر‬ ‫ر‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ن‬ ‫رو‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﮭ ۾ ﺐ ﺌم ﮢ ﺌﮡ‬ ‫ل ز‬ ‫ي ‪،‬ا‬ ‫ﺌر ﺌ ۾‬ ‫دور‬ ‫ف‬ ‫ﺋ ‪.‬ﺋ‬ ‫وا‬
‫ن ﺊ ﺌﮡ‬ ‫ان‬ ‫ڙن د ﺌن‬ ‫ﺌ ان‬ ‫و ي د ﺌ ار آ ‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌن راﺐ ۾ ا‬
‫ﺌن وا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌم‬ ‫۾ ا ﺌن‬ ‫ﺌ ذر ﺌ آ‬ ‫ا ﺌن وٽ روا‬ ‫ﺋ ‪ .‬ﺌن ڏ ؤ‬ ‫يﮭ وا‬ ‫ﺌن‬
‫ي‬ ‫ﺐ ﺋ ‪ .‬ا ﺌ ﺑ ان‬ ‫رو‬ ‫ن ﺊ ﺌﮡ‬ ‫واري ﺐ‬ ‫ر‬ ‫ف‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ﺋ‬
‫ﺌ ﺌ۽‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫ي ﺌن ا‬ ‫ي آ ‪ .‬ان‬ ‫ر‬ ‫ﺐ‬ ‫واري‬ ‫ِا ﺌ ان ر‬
‫آ ‪.‬ا‬ ‫د‬ ‫۽‬ ‫رر‬ ‫ِ ت“ ﺌن ﺌر وارو‬ ‫‪ .‬ا ”اﺐ ڏاڏي‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌﺐ ﺑ‬ ‫روز ﺌر ﺌ روا‬
‫ﺐا‬ ‫ي وري ا ڙ‬ ‫ﺐ‬ ‫ي‪ ،‬ﺌﮗ ﺊ‬ ‫ﺐ‬ ‫وا ﺊ‬ ‫ڏاڏو‬ ‫آ‬ ‫و‬
‫وﺌ‬ ‫ر ا۽ ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ ذ‬ ‫يﺊ‬ ‫آ ۽ ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ڏ و ‪.‬ا ﺌ‬
‫ﺐ ﺌﮗ ﺌ‪،‬‬ ‫ا‪ ،‬رت ﺐ ﺌﮗ ‪ ،‬ﺌﺊ ﺐ ﺌﮗ ﺌ‪ ،‬ﺌ ﺐ ﺌﮗ ﺌ‪ ،‬ﺊ ﺌ ﺐ ﺌﮗ ﺌ‪،‬‬ ‫ن۾ ﺌ‬ ‫ار ﺌ ﺌن ﺌد ن ﺐ ﺌﮗ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫وز ا‬ ‫دا ر دو ڊا‬ ‫؟ ﮢﺌ ﺌل اڳ ) ﺌ ‪1997‬ع( ا ﺌن‬ ‫ﺌن ۽ ﺋ ﺑ‬ ‫ﮗ ٺ ﺐ ﺌﮗ ﺌ‪،‬‬
‫و ‪ .‬۽ ﺌن ان ر چ‬ ‫۾ﺐ‬ ‫و ۾ ا‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌ ﺌن آ‬ ‫۾آ‬
‫وز ا‬ ‫ﮗ ٺ ‪ .‬ن ڊا‬ ‫ﮗ ٺ۾و ﺌ ‪.‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﮭ‬ ‫ا ﺌز‬ ‫۾ و‬
‫آ ‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌن ﺌڻ ٽ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ﮗﺌ ﺌ ﺌن‬ ‫ع‬ ‫ﺌن ان‬
‫؟“‬ ‫َ وو‬ ‫ﮗٺ‬ ‫ﺌ ﺌل آ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌ ﺌ ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﮗ ٺ او ﺌق ۾‬
‫‪“.‬‬ ‫راڄ ۾ َ و و‬ ‫ن ﺌ‬ ‫‪” ،‬اﺐﺌ ا ﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ن؟“‬ ‫ذا ن ر‬ ‫ﺌر ﺌ نﺐ‬ ‫‪ ”،‬ﮗ ٺ۾‬ ‫ال‬ ‫ﺌن‬ ‫ن‬
‫ﺌ ر ‪“.‬‬ ‫ﺌ ڌار ﺌ ﺋ ﮗ ٺ ۾ ر ا؟‬ ‫‪ ” ،‬ﺌﺊ‬
‫ا آ ؟“‬ ‫و‬ ‫‪” ،‬ﮗ ٺ ۾ ﺌﮡ‬ ‫ڌار ﺌ ﺌ‪ .‬ن‬ ‫ﺌن ا ﺌ‬ ‫ٰ‬
‫ا آ ‪“.‬‬ ‫ﺌرو‬ ‫ﺌﺊ ‪” ،‬ﮗ ٺ ﺌ ﺌﮡ‬
‫ا ﺋﺌ؟“‬ ‫‪” ،‬اﮗ ﺌ‬
‫ا ﺋﺌ‪“.‬‬ ‫ﺌرو‬ ‫ﺌﺊ ‪” ،‬اﮗ ﺐ ﺌﮗ ﺊ‬
‫و ه آﺊ ؟“‬ ‫‪” ،‬ان ۾ ﺌ ﺑ‬
‫ي؟“‬ ‫وري‬ ‫آ ‪ ،‬ﺑ‬ ‫‪ ” ،‬ﺌﺊ اﺐ ڏاڏن ﺌ‬ ‫ﺌﺊ‬
‫ا‬ ‫ﺌ ۽ ان‬ ‫ﺌﮗ ﮗ ٺ‪ ،‬ﺌﮗ ن ن‪ ،‬ﺌﮗ‬ ‫‪ ” ،‬ﮜ ‪ ،‬ا او ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ن وري‬
‫ؤ؟“‬
‫ﺐ ا ﺊ ﺌﮗ ﺌ‪“.‬‬ ‫ﺌﺊ ‪ ” ،‬ﺌﺊ ‪،‬‬
‫آ ‪ ،‬ا ﺐ اﺐ ڏاڏن وارو ۽ ﺋ‬ ‫ﮗٺ‬ ‫ﺌ ‪”،‬‬ ‫ال ﺌ‪ ،‬آ ۾‬ ‫اﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ن‬
‫ﺐ آ ؟“‬ ‫ﺋ آ ﺌا‬
‫ﺋ آ ‪“.‬‬ ‫ﺌﺊ ‪ ” ،‬ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺐ ﺋ‬
‫ﺐ ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺐ ﺌ‬ ‫يﮭ ۾ ‪” ،‬د ﺌ‬ ‫ڏﺊ ن ا‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫وز ا‬ ‫ان و ڊا‬

‫ﺐ‬ ‫ﮗٺ ر‬ ‫‪ ،‬ا ي ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ﺌد ن ﺐ ﺌڻ ۾ ﺌ‬ ‫ﺐ ﺌﮗ ﺌ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ر ﺐ‬ ‫و ا‪،‬‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫‪،‬‬
‫ﺐ ﺌﺊ و؟“‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌر ﺊ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮗ ر ا ‪،‬‬
‫ﺌ ورت‬ ‫اآ‬ ‫ﺑ ريﮭ ۾ ﺑ‬ ‫ا آ ‪ُ .‬ا ﺌ‬ ‫ق۾ ﺑ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ي ﮗﺌ او ﺌن ﺋ‬
‫ق۾ ﺑ‬ ‫ي‪.‬‬ ‫اآ ﺌ ﺑ ر‬ ‫ي ﺑ‬ ‫ور‬ ‫اآ ‪.‬د ﺌ ﺌ د۽ ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺑ‬
‫ا‬ ‫ُا ﺌﮡ‬ ‫‪ .‬ﮢﺌ ﺑ‬ ‫ﮢﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڻ ﺌن ﺌﮡ رو ﺑ‬ ‫ا‪ .‬ﺑ‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ا را‬
‫ا‪.‬‬ ‫‪ ،‬وڙ ﺌﮡ ﺑ‬ ‫ﺊ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ﺑ ر ﺌ ﺌز ﺌر ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺑ‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌن‬
‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫۾ ارﺐ ﺌﺊ‬ ‫ي ﺐ ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن ﺋ ن ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ﺋ ﺐ‬ ‫۾‬
‫ﺌ ﺐ ارﺐ آ ‪،‬‬ ‫رآﺐﺌد آ ‪ ،‬اﺐ‬ ‫ا ۽‬ ‫ي ﺊ ﺌ رﮗ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫وڏي‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫۾ ارﺐ ﺌﺊ‬
‫ﺌ‬ ‫ر و ‪،‬‬ ‫اڙ ن آ ؟ درا‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ ارﺐ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ڙ ﺌﮡ ﺐ ارﺐ آ ‪ ،‬ﺑ ﺐ ارﺐ آ ‪ ،‬ﺌ‬
‫ﺌر‬ ‫ي ا از ۾ ۽ يﮭ ﺌن‬ ‫ي‬ ‫ادو ﺐ ان‬ ‫ﺌج ﺌﮡ ﮭ‬ ‫اڙ‬ ‫۾‬
‫‪ ،‬ﺋﮙ ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ر ﺌ روڊ ﺋﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ﺌڻ اڳ ﺊ ﺌ‬ ‫آ ‪.‬‬
‫ﺐﺌر ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ‪،‬ا‬ ‫ﺋ‬ ‫‪ ،‬ڊر‬ ‫ا ﺌم‬ ‫ن‪ ،‬ﺌﺊ ﮭ‬ ‫ﺌ ن‬ ‫‪،‬ر ﮙ‬
‫آ ‪.‬‬
‫ﺑ‬ ‫ﺐ‬ ‫ا‬ ‫و ﺋ‬ ‫ل۾‬ ‫اﺊ ي ا‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ڏ و آ ﺌن‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌن رﮗ‬
‫روڊ‬ ‫مآ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ف ﺌﮡ‬ ‫۽ ُ ن ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺋ وا‬ ‫۾‬ ‫۾ ﺐ ڏ ﺑ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬
‫ي ا از‬ ‫ا‬ ‫ر ﺌآ ‪.‬‬ ‫اڙ ن‪ ،‬اڙ ن ر ن آ ۽‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌڏي‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آ‬ ‫ﺎا‬ ‫ﺌ م ن۾آ ﺌآ ‪ .‬ي ﮙ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و‬ ‫ر ﺌ ﺐ يﮭ‪ ،‬ﺐ ﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌ‬
‫ﺌ ۽ا ﺋ‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫ي و ‪ .‬ﺌن ا ا‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌا ا ر‬ ‫۾‬
‫‪ ،‬ان‬ ‫ﺌت‪ ،‬ان ﺌ ر‬ ‫ي‬ ‫و رو ‪،‬‬ ‫‪ .‬ي ﮙ‬ ‫يﺐ‬ ‫وري آ‬ ‫ﺌ ۾ ر ڙ ﺌﮡ‬
‫ﮭ‬ ‫روز ه ز‬ ‫ﺌن ا ا‪ .‬ا‬ ‫رﮗ ق ﺌن ا ا‪ ،‬ان‬ ‫۽ ا رو ﺌ‬ ‫چ‬ ‫ي ﺌج‬
‫ﺌن ي‬ ‫ﺌر‪ ،‬ﺌ‬ ‫ﺎ‬ ‫؟‬ ‫س ﺋ‬ ‫ل‬ ‫و‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌن‬ ‫ي ﺌﮡ ا‬ ‫ا‪ ،‬ا‬ ‫و ار ﺌن‬
‫ا ﺊ‬ ‫ا ﺌ‪ ،‬ﺌڏ ن ور ن ان ذ‬ ‫وڙ رو ﺌ ” ﺌﺊ “ ﺐ‬ ‫ذر‬ ‫يﮭ ۾ ا ر ت ۽‬ ‫۾‬
‫وڏ و‬ ‫ل‬ ‫ﺌﺊ وري‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫آ‬ ‫س ﺌﮡ‬ ‫ل‬ ‫ﺌﮗ ر ‪ .‬ا ﺌن‬
‫د ﺌن‬ ‫ﺌن‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫و ﺋ ﺌ ﺌ ﺌا‬ ‫ور ﺌ ر ‪ِ .‬ا‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ ﺋ‬ ‫‪.‬‬ ‫و‬
‫ﺌن‬ ‫و‬ ‫رو ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺌر ﺌﮡ روز ﺌر ﺌن ﮘ ‪.‬‬ ‫ﮢﺌن‬ ‫ادارو ﺌن ﺌ ﺌ ي‬ ‫ﺌن‪،‬‬
‫وم ﺌﮡ ﮭ‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫اﺊ و‪.‬‬ ‫و‪ ،‬ض ﮢ ﺐ وڏو‬ ‫اﺊﮙ وڌ ۾ وڌ‬ ‫ا ﺌن‪ ،‬وڏو‬ ‫وڏو‬
‫ﺌڻ‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫ﺌﺊ و‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺐ ٽ ﮢ اﺊ ‪ .‬ي ﺌج‬ ‫وس‬ ‫َُ‬
‫و‪ ،‬ﺌروﺐﺌر وڌاﺊ و‪ .‬او ﺌن ﺐ ي ﺐﺌزار و ﺐ‬ ‫ڏ و‪ ،‬د ﺌن‬ ‫روز ﺌر‬ ‫ﺌن ُ‬ ‫و‪ ،‬ﺐﺌ ﺋ‬ ‫چ‬
‫ﺌﺊ ان ﺌن‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫۾و ﺌآ ‪.‬‬ ‫ﺌن ﺌر‬ ‫ي‪،‬‬ ‫اﺊ ﺌ ڙاﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڏ ‪ ،‬ا ۾ او ﺌن‬
‫ﺌﺊﮙ ﺐﺌد ﺌ‬ ‫ﺌن ي آ ‪ ،‬ا ﺋ‬ ‫ﺌﺊ ﺌﮡ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌروﺐﺌر اﮗ وڌاﺊ ا ﺌ وڌ‬
‫ﺌم ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﮗ آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌم ﺌﮡ ﮭ ﺌن و وڏ ي ﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊ و ڏ رو ﺌ ﺌﺊ و ۽ ا رو‬ ‫رو ﺌ‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ي ا ﺌن وٽ‬ ‫‪ ،‬ان‬ ‫ڏ ﺊ ا وڏ ن‬ ‫وڏ ن و ﺋ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ق ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌ‬

‫ﺌ ﺌ رو ﺌ ﺊ‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ا ﺌن ﺌن ﮢ ﮭ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ وڏا‬ ‫ٰ ۾ ارﺐ ﺌﺊ‬
‫ﺎ ڏ ا آ ‪ .‬ﺌ رو ﺌ آ ﺌن ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ رو‬ ‫ﺌ رو ﺌ ﺊ‬ ‫ﺎڏ اآ ‪.‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ﺌ رو‬ ‫ا‬
‫ﺌج ﺌن ﺊ ا ا آ ‪.‬‬ ‫ا ا آ ‪ُ ،‬ا‬
‫ي‬ ‫ﺑ آ ‪ .‬ﺌل ر ر ﺌڏيﮭ ۾‬ ‫و ‪ .‬ﺌﮡ ان‬ ‫ﺌن ﮙ ﺌ ا ﺌن ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬
‫ا ﺑﺌر ﺌﺊﮙ‬ ‫اردوﮭ ۾ ڏ و ” ﺌﺊ وا “‪ ” ،‬ﺌﺊ وا “‪ -‬ا ﺋ‬ ‫و‬ ‫ان ۾ ﺌ وارو‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌﮡ و‬
‫ي‬ ‫ا ۽ ﺌڻ ﺐ‬ ‫يو‬ ‫۾‬ ‫اردوﮭ ۾ ڏ و‪،‬‬ ‫ﺌﺊﮙ وارو ا و ا‬ ‫ﺐ‬ ‫وارو ا و‪،‬‬
‫ﮭ ﺌن ﺌﺐ ت آ ‪ ،‬ا ﺌن ڏ ﮙ ا ﺌ‬ ‫‪ .‬ا ﺌن اردو‬ ‫يﮭ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺎ‬ ‫و‪ .‬ان‬
‫و‪ .‬او ﺌن ا‬ ‫و ﺐ رڊ اردوﮭ ۾‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫و‪ ،‬ا‬ ‫ي‬ ‫ﺋ ؟ د ﺌ ار ﺐ‬ ‫ﺌ ن اﺋ‬
‫ا ﺌن‬ ‫يﮭ ۾ اﺊ ‪ .‬ان ﺌن ﺌ ﺋ‬ ‫د ﺌن ﺐ رڊ‬ ‫ڏﺊ ﺌ‬ ‫يﮭ ۾‬ ‫اردو ﮗﺌ ﺌﺊ ڙ‬ ‫ا و‬
‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ﮗﺌ ن آ‬ ‫ﺌ ن اد ﺑ‬ ‫ي آ ‪.‬ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌر‬ ‫ا ﺌن وٽ آ ‪.‬‬ ‫ﺌر‬
‫ٰ۾ا‬ ‫آ ‪ .‬ادﺐ‬ ‫ا ي ﺌﺐ ﮗﺌ‬ ‫ي‪.‬‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ٽ ڏﺊ و ﺌ آ‬ ‫َ‬ ‫ﮭ ا ا‬ ‫ا ﺌز ي‬
‫‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫ﺐﺌو د‬ ‫ا ﺌز ۽ ا ﺌد ﺐ ﺌري ﺋﮙ‬ ‫‪،‬‬ ‫آ ‪ .‬ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ٰ۾ا‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬
‫ﺌن ي‬ ‫ﺌر‬ ‫آ‬ ‫آ‬ ‫ي‪ .‬ا ﺌن‬ ‫۾‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫ﺐ ي ﺊ ُا ﺌ ﺌج وا‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬
‫ا ﺌن‬ ‫۾ ا و ﮙ ﺊ وڏو ﺑﺎ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌن ي ﮙ ۽ ﺌر‬ ‫ﺌر‬ ‫ي ﺋ و ‪ .‬ي ﺌﮡ‬
‫ن ﺌ‪،‬‬ ‫ﺌج ا ﺌن اﮗ وڌون ﺌ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫‪.‬ﺐ ر‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ُ‬ ‫ي ر ﺌر رو‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬
‫ي ﺑ ۽‬ ‫ڏا وڌون ﺌ‪،‬‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ارﺐ ﺌﺊ‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ا ﺌن ي ﺌﮡ‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ﺑ‬ ‫رو ﺌ ا ﺌر‬ ‫ا ﺌن‬
‫ﺌ‪ .‬ان را ۾‬ ‫قا و‬ ‫رو ۾ ز ۽ آ ﺌن‬ ‫م‬ ‫ن ﺌ ا ﺌن‬ ‫۾‬ ‫روز ﺌر ڏا و ن ﺌ‪ ،‬ﺌر‬
‫ﺌل ڏ و آ ﺌن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر“‪ ،‬ﺌن ان‬ ‫و ﺌب آ ” ﺌ َ ﺌ‬ ‫رو ﺌ و ﺌ‪ .‬يﮭ ۾‬ ‫ي ر ﺌ ﺋﺌ ا‬
‫آ ‪ُ ،‬ا ڏاڍا د‬ ‫ﺋ ڏا‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫آ آ ﺌ ۽ ﺌﺊ‬ ‫‪ .‬ان ۾‬ ‫ور ﮙ‬ ‫يﮭ‬
‫آ ‪.‬ا‬ ‫ڏاڍا د‬ ‫ا ﺋﺌ‪ ،‬ان ﺌب ۾ ﺌ‬ ‫ي ﺋ ‪،‬‬ ‫روا‬ ‫۾‬ ‫آ ‪ .‬ان ز ﺌ‬
‫ي‬ ‫ور ن آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫‪ ،‬ﮡ ن ﮡ ن‬ ‫ا ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫آ آ ﺌ‬ ‫۾‬
‫آ ‪،‬‬ ‫؟ ان ﮗﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌن ا ﺋ‬ ‫ي و ه‪ .‬ي‬ ‫ﺌن ﺋ‬ ‫ي‪ ،‬ي‬ ‫ﺌن ﺋ‬
‫ي‬ ‫ﺋ اڄ ﺌﺊ ا ﺌن ﺌن ﮗﺌ آ ‪ ،‬ا ﺊ ﺑﺑ‬ ‫ال ڏاڍا ُ ﺌ ُا ﺌر ﺌ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ان ﺑ‬
‫ي‬ ‫ر ا ﺌن‬ ‫ر ﺌر وﺊ ‪.‬‬ ‫ﮙ ﺌ‬ ‫ي ﺌج ار ﺌ ۽ او ‪ ،‬ي ﺌج‬
‫آ ‪ِ .‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ۾ درا‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ را رويﮭ ﺌن‬ ‫ﺑ ﮭ ﺌن‪،‬‬ ‫ا از ۾ ﺐ‬
‫ﺑ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ي ﮙ ۽‬ ‫ﺌر‬ ‫‪ .‬ي ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫آ ۽ ا ﺌن‬
‫ٰ ۾ ارﺐ ﺌﺊ‬ ‫ي ا ﺌن‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺑﺑ‬ ‫ٽ‬ ‫چ‬ ‫ي ﺌج ۾ ا ﺌ‬ ‫و ﺑﺎ آ‬ ‫ﮙﺐ‬
‫ا ﺌن ۽ ﺌ و ﮢ آ ‪ ،‬ﺐ و ۾‬ ‫ُر ﮢ آ ‪،‬‬ ‫ن ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ ۾ا ﮢ آ ‪،‬‬ ‫ڏا وڌﮡ آ ‪،‬‬
‫رو ۽ چ ۾ ا ادي ڙي‬ ‫ﺐ ﺌج‬ ‫ﮙ ﺌ ا‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫َاڏﮡ آ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ ﺑ‬
‫ﺑﺎ‪:‬‬ ‫ﺌ‬
‫و‬ ‫ﺌريﮭ ﺌن‬ ‫ن آزاديﮭ ۽ د‬ ‫ﺌري ڏ آ ‪ .‬ﺋ‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫آزاد م ر ﺌم‬
‫م‬ ‫نآ ۽ﺐ ر‬ ‫نآ ‪،‬ﺐ‬ ‫ن‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌ‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ن ﺌ‬
‫ا‬ ‫ا ۽ﺐ‬ ‫ﺌر‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ﺌر‬ ‫ي آ ‪ .‬ان ا ﺌن‬ ‫اؤ‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫آ‬
‫ا ﺌم ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ درو‬ ‫آزاد ﺋ‬ ‫ڏ آ ‪ .‬ﺌل ر ن دؤر ۾ ﺐ ﺌ‬
‫۾ ا ا ﺌن‬ ‫يآ ؟‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺊﺑ آ ؟ ﺌ دور ا‬ ‫ﺋ‬ ‫ا ﺌم‬ ‫ﺌ يآ ؟ر ﺌ‬ ‫وآ ؟ر ﺌ‬
‫ي‬ ‫ا‬ ‫۾ ا ر د ا ﺌدي‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫نا‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﺌ ﺐ ﺌد وڌا‪،‬‬ ‫ﺑﺌ ۽ ﺐ ﺐ‬
‫نآ ‪.‬‬ ‫ﺌري ﺌﮡ‬ ‫د‬ ‫ُا‬ ‫آ ‪،‬‬
‫۾ آزادي ۽ د‬ ‫ﺌ آ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﮭ۽‬ ‫ن‬ ‫آ ۽‬ ‫از‬ ‫ﺌري رﮗ‬ ‫آزادي ۽ د‬
‫آ ‪.‬‬ ‫آزاديﮭ ﮗﺌ‬ ‫يآ‬ ‫ﮭ۾ﺐ‬ ‫ﺐ وڏو ذر آ ‪ .‬ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌري‬
‫ﺌر و‬ ‫آزاد ۽ د‬ ‫وڏو‬ ‫ي م ﺌر‬ ‫ﮙ زم وم ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ي اؤ‬ ‫آزادي ۽‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‪ .‬ا ﺌ ﮗﺌ آ‬ ‫دار ﮢ‬ ‫چ۽‬ ‫ﺌت‪ ،‬رو ﺌ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ر اري ﺌ اڄ ا ﺌن‬
‫ﺌن ۾ آزاديﮭ‬ ‫ﺌن ۾ ﺐ ﺌل م واري آ ‪ .‬ا ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي م‬ ‫آ‬ ‫ﺌر‬ ‫آزاد ۽ د‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬
‫ڌכ ﮘ آ ‪.‬‬ ‫اؤ‬ ‫ي۽‬ ‫چ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫ﺌن ۾ ا ﺌن‬ ‫آزادي و ﺌﺊ ۽ ﺌ‬ ‫ﺌ ۾‬
‫ﺐ ﺐ يﮭ ح ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ي ﺌﮡ‬ ‫ي آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ا و‬ ‫ﺌت‬ ‫‪،‬‬
‫اڄ ﺐ‬ ‫آ‬ ‫ﺋ‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ان‬ ‫ﺌن‬ ‫وڏو ۽ ﺌس ﺋ آ ‪ ،‬ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ي م‬
‫ﺌل‬ ‫۾‬ ‫ﺌر آ ‪ ،‬ان‬ ‫زﺐ د‬ ‫آ ‪ .‬ﺌل ر ا‬ ‫ﺌر‬ ‫وڏي‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ ي ﺌﮡ‬
‫‪.‬‬ ‫ي م ﺌ ﺌﮡ ان ﺌر ﮭ ۾ ﺌ‬ ‫و‬ ‫ٰ۾ آ‬ ‫ﺌر ان‬ ‫ان ﺐﺌو د ﺐ ا ﺌ‬ ‫آ‬
‫ﺌ‬ ‫ا ﺐ اج ر ڙ‬ ‫و‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ده دؤر ۾ ي م ُا‬
‫وش ۽ ار‬ ‫ﺌو‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ ﮙ ﺑﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫ري ﺌر ﺐ‬ ‫ﺐر ا‬ ‫ان‬ ‫ﺌر ﺐ‬
‫ي ام‬ ‫ان ي ﺐ آ ﺌن‬ ‫۽ ان ا‬ ‫دار ادا ي ﺋ‬ ‫ﺌر ا‬ ‫‪ .‬ا ﺌ ا ﺌن وٽ آ ‪.‬‬
‫دار ُا ﺌري‬ ‫ا‬ ‫پپپ‬ ‫آ‬ ‫ﺌ ۾ رٽ‬ ‫ﺌن ان ﺌر ﮭ ﺊ ا‬ ‫ﺋ ڏ ﺌ‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫‪ -‬ڊل ﺌن‬ ‫سﺐ آ ‪،‬‬ ‫۽ ل‬ ‫وڏ‬ ‫ﺊ ﺐآ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑﺎ ن‬ ‫‪ .‬ان‬
‫ﺋ‬ ‫اﺐ ا ف‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬ﺋ ﺌﺊ‬
‫ﺌ۽‬ ‫َِ‬
‫ور‬ ‫ور ڏو ﺌر ۽ ڏو ﺌري ذ‬ ‫ر ُا ي ﺌ ۽ ُا ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺋ‬ ‫ﺌ۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ف ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌ ﺌﺊ و ﺋ ﺌ‪ .‬ﺐ‬ ‫ر ان ﺌن‬ ‫ي ﺌ ا ﺌن‬ ‫واري ﺌ‬
‫ُ ﮗﺌ آ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺊ و ﺋ ﺌ‪ .‬ﮙ ﺌر‬ ‫ر ا ﺌن ان ﺌن ﺌ‬ ‫ﺌﺐ ﺐ ﺋ ﺌ‬ ‫ﺌ‬
‫ﺌ ﮭ۾۽ سﺊ‬ ‫سﺊ‬ ‫دا ر ﺌ ان‬ ‫يآ ‪ ،‬ا س‬ ‫م ۽ ام‬ ‫ُا ﺌ و‬
‫ﺌر‬ ‫ه ﺌ‬ ‫۾‬ ‫‪ .‬ان‬ ‫ﺌڻ ﺐ ان ﺐ ﺌﺊﮙ ۾‬ ‫وﺊ ۽‬ ‫َِ‬
‫ور‬ ‫ا آڏو ڏو ﺌر‬
‫ي‬ ‫‪ .‬ا‬ ‫ڌارا ۾ و و‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫ِو ي و ﺌ ۽‬ ‫َﮢ َﮢ‬ ‫آ‬ ‫ﺋﺌ‪ُ ،‬ا آ‬
‫ﺌ ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ا ﺌ‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌ ﮙ ﺑ ﺌ ﺐ ر ا ﺌر‬ ‫‪،‬‬ ‫ي واٽ ر‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ص‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬
‫ان ﺑ ﺌ ا ا ُا‬ ‫آﮡ ي‪.‬‬ ‫ده واٽ ۾ ﺑ‬ ‫ي‬ ‫ﺊ‬ ‫ري ۽ وڏي ﺌر‬ ‫ﺐر ا‬ ‫ﺌر‬
‫ﺐ ر ا ﺌر‬ ‫ﺌد ﺐ ﮢ ا ا‪.‬‬ ‫ﺐر ا‬ ‫ا ادي ﺌد ﺐ ﮢ ا ا ۽‬ ‫ﺌد ﺐ ﮢ ا ا‪،‬‬ ‫ﺑ‬

‫ﺌ‬ ‫ﺌ ذا ۽ ا ادي ﺌد ﺐ ﮢ ا ا ۽ و‬ ‫ور‬ ‫ﺌﮡ ا ا ُا‬ ‫ي‪ ،‬ان ۾‬ ‫ري ﺌر‬
‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺌدن ﺐ را‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي۽‬ ‫نﺐ‬ ‫ﺌد ﺐ ﮢ ا ا‪ .‬ا ﺌ ﺌر‬
‫ﺋ ‪ ،‬ان ۾ ا ﺐ ﺌﮡ‬ ‫‪ .‬ﺐ ﺌل ۾ ا‬ ‫ﺌد ﺐ راﺊ ﺋ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺐ ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ ﺐ ﺋﺌ ان‬ ‫ان ۾‬
‫ام ۾‬ ‫ان‬ ‫ﺌ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ا ي ﺌر‬ ‫ﺌﮡ ﺋﺌ‪.‬‬ ‫س ‪ ،‬ان ۾‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ان ۾ ل‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ان ۾ ﺐ رو‬
‫ر ﺌڻ ۾ وڙ ن ﺐ ﺌ‪ ،‬دل ۾ ش ﺐ ن ﺌ‪ .‬ا ي ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ﺌ ۽‬ ‫ن‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ان ن ا‬ ‫ون‬
‫ا ي‬ ‫ي‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﺐ ﺌدي‬ ‫ﺋ ا ﺌن‬ ‫ﺐ آ ﺌن ي‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌر‬
‫ﺌ ﺌ ي ﮗﺌ‬ ‫ي ﺌر ﮭ وا ﺐ ورت آ ‪.‬‬ ‫ي ا‬ ‫ﮙ ﺐ وري آ ‪ ،‬ان ي‬ ‫ﺌر ﮭ‬
‫ن آ ۽ ا ۾ وڏو ﺌد ﺐ‬ ‫ن‬ ‫ﺌ ﺌر ﮭ ن‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫آ ‪ ،‬ان ن‬ ‫ا‬ ‫آ‬
‫ﺌن‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ن ڏاڍو‬ ‫ع‬ ‫وڏو ال آ ‪ .‬ان‬ ‫؟ا‬ ‫ﺋ‬ ‫آ ‪ .‬ﺌﮡ ا ي ﺌر‬
‫ا‬ ‫ﺌت‬ ‫ري ﺌر ﮭ ﺌ ا ﺌج ۽ م ۾ ا ﺌ‬ ‫وڏي‬ ‫ڻ ِا آ‬ ‫ﮙ ارادو آ ‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫ﺌر ﺐ‬ ‫ﮙ‪ -‬ﺑ ﺌ و دو وڏي‬ ‫ﺌ ﺌر ن ﺐ‬ ‫ا ﺐ ۽‬ ‫يآ ‪.‬‬
‫ﮙ‪:‬‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ﺌج ۾ وڏ‬ ‫ي‬

‫ا‬ ‫ي ﺌﮡ ﺐ ر ذا‬ ‫ن آ ‪ ،‬ﺌر ۾‬ ‫ﺌم وڏ ن و ون‬ ‫ﺌر ۾‬ ‫ي ﺌﮡ‬
‫دؤرن ۾‬ ‫ن ﺌﺊ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ۽ا‬ ‫‪ ،‬ار‬ ‫ﺌن و ي‬ ‫را‬ ‫‪.‬‬ ‫يا ﺋ‬ ‫ري م ا‬ ‫ور ﺋ ‪،‬‬
‫۽ ذا‬ ‫ﺐ ادر‬ ‫ﺊ‬ ‫ﺋ آ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫چ‬ ‫ا ﺌ ا‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ا‬
‫ﺌ‬ ‫ن‪ .‬و ون ا ذا‬ ‫ن‬ ‫وڏ ن ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ‪.‬ا‬ ‫ا‬
‫و ون ا ﺌن ون‬ ‫ر‬ ‫۾‬ ‫ﺌ ﺋ ﺋ ‪.‬‬ ‫ي م‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ن‪ .‬ا ان ﺌل ﺌن ﺋ‬
‫ﺋﺌ‪ .‬ان‬ ‫ي ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ﺋ ‪ ،‬ان ۾ و‬ ‫ﮭ واري‬ ‫ن آ ‪ .‬ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫واري دؤر ﺌن‬
‫ﺋ ‪.‬‬ ‫ﺑ ﺊ‬ ‫ان‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ص ﺌﮡ ﺌ ﺋﺌ‪ .‬و‬ ‫۾‬
‫‪” ،‬ا ﺌن‬ ‫يﮭ ي‬ ‫را ي ا ﮭ ﺌن ر ۾ ڙ ﺌﮡ ﺋ و ﺌ‪ ،‬را‬ ‫ا ب و۽‬ ‫آ‬ ‫ن‬
‫؟ ڙي ‪ ،‬ا ا ﺌﮡ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ؟ ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ﺋ ا ﮝ‬ ‫آ‬ ‫‪”،‬‬ ‫‪ “.‬ي‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ا ﮝ ﮙ‬
‫ﺌر‬ ‫ن ﺌ‪ ،‬ن وٽ‬ ‫‪” ،‬ا ﺌن ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ا ﮝ‬ ‫ا ؟“ را يﮭ‬ ‫ﺌر ﺌن ﺋ ا ﮝ‬ ‫ﺐ ﺑﺋ‬
‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن ا ﮝ‬ ‫ي وﺊ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ن ن‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫آ ‪ ،‬ن‬ ‫‪”،‬‬ ‫آ ‪ “.‬ي‬
‫ﺌ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‪ .‬ﺋ ﮢﺌ‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌ ‪ ،‬و‬ ‫ا ن ﺌ‪“.‬‬
‫و ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫وع وﺊ ‪ .‬ا ب و ان‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫ﺌ۽‬ ‫۾‬ ‫وا ﮭ‬
‫ﺌﺊ‬ ‫ﺋ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ون‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺎ ﺌﮡ‬ ‫ُ ﺐ‬ ‫و ﺊ ا ب و ‪ِ .‬ا‬ ‫ان ز ﺌ ۾‬
‫ي‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ .‬رﮗ ون‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫ان دؤر ۾‬ ‫ي‪،‬‬ ‫و ﺌﺊ‬
‫‪ ،‬ﺌ ﺌڻ ان ۾ ﺌ و‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ﮭ واري‬ ‫ﺐ ﺑﺋ ﮭ ﺌن‬ ‫ي ي‪.‬‬ ‫ﺑﺌ‬
‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ور‬ ‫م‬ ‫۾ م ﺌڻ‬ ‫ٰ ۾‪،‬‬ ‫ﺋ ‪ .‬ي ﺌﮡ‬ ‫م ﺌ‬
‫۾ ا آر ڊي آ ۽ ن‬ ‫نر نآ ‪،‬‬ ‫ح وع ﺋ ‪ .‬ان ﺌ‬ ‫ز ﺌ ۾ ﺌ ۽ ادﺐ‬ ‫ون‬
‫ي‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫آ‬ ‫و‬ ‫ُا ﺌ وا‬ ‫و‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ٰ۾‬ ‫ﺌل ۾‬ ‫نآ ‪.‬‬
‫آ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن و ي ﺑ د ي‬ ‫ﺌر‬ ‫۾‬ ‫م ر ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬

‫چ واري‪ ،‬م‬ ‫ﮭ واري‪،‬‬ ‫آ‬ ‫ضآ ۽ ي‬ ‫ڻ‬ ‫و‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬
‫‪ .‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺋ ن‪ ،‬ا و‬ ‫و‬ ‫ٰ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫اڳ ۾‬ ‫ﺌﮡ واري و‬
‫‪.‬‬ ‫ض ر ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و ۾ ذات‪ ،‬ﺑ ‪ ،‬ﺌر ﮭ ۽ ﺊ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌن ڏ ﺑ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ي و‬ ‫اآ‬ ‫ي ﮗﺌ ﺌﮡ ا‬
‫ﺌن ا ي‪.‬‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ چ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫چ ا ﮙ‬ ‫ن‪ .‬ا ﺌن ﺋ ن ﺌ ا ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ن ﺌﮡ‬
‫ن‪،‬‬ ‫و ﺌ ڏ‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ا‬ ‫م ﮢﮙ ا ﺌ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫چ ا‬ ‫ا را ﺌ‬ ‫و ون ﺌﮡ‬
‫ﺐ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ ِ و ُا‬ ‫ِ‬ ‫آ ‪ .‬و ن ان ﺌن وڌ‬ ‫ن‬ ‫ا ﺌد ڏ‬
‫ن‪ .‬ﺌﮡ ﺌاُ يﮭ ﺌن اُ ۽‬ ‫آﮡ‬ ‫ن آ ‪ ،‬و ون ﺌﮡ ۾ ﺑ‬ ‫ر‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ن‪ .‬و ون ﺌﮡ‬
‫دآ ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﺐ ﺌ‬ ‫ن‪ ،‬ﺌﮡ ا ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ ۾ ا و ‪ .‬و ون ام ۽ ﺌج‬
‫وڏي‬ ‫ن؟ ان‬ ‫ﺌڏ‬ ‫ن‪ ،‬و ون ﺌﮡ‬ ‫ﺂ ڙ‬ ‫ﺑ ي ‪ .‬و ون ﺌﮡ ﮭ ﺌن د‬
‫ا ن ﺌ‪ .‬ان ي ﺋ‬ ‫اﺊ‬ ‫ي ان ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫وڏو ﺌن آ ‪ .‬ﺐ ﺌ ان‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬
‫ﺌ ﺌﺐ‬ ‫ﺌ ۽ ر‬ ‫ﺌن ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ي آ ‪ .‬ﺌ ﺌڻ رﮗ‬ ‫ﺌ ﺌم‬ ‫و‬ ‫ﺌﺐ‬
‫۾‬ ‫وڏو ﺑﺎ ا ﺐ آ‬ ‫ﮙ‬ ‫ح ﺌم وڏ ن و ون‬ ‫ﺌر ۾ ﺌر‬ ‫يآ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ڏ ﮙ‬
‫دار ادا‬ ‫ان ﺌ ۾ ﮢ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ واري و‬ ‫ﺋ ﺋ ۽ ﺌص ر‬ ‫ﺌ ﺌﮡ‬ ‫ٽآ ‪،‬‬ ‫چ‬ ‫ا ﺌ‬
‫ﺐ ﺌر ﮭ‬ ‫و ‪ .‬و‬ ‫ڙ و ن۾‬ ‫۾‬ ‫ا‬ ‫ضآ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺐﺌ ر ۽ و دو‬ ‫آ ‪.‬‬
‫و ‪.‬‬ ‫ي ﺐ ان ۾‬ ‫وي ا‬ ‫آ‬ ‫ﺌ‬ ‫آ‬ ‫כ ۽ واٽ‬ ‫‪،‬‬ ‫ان‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌن‬
‫ﺌن‬ ‫ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫ي‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺐ ﺐ‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌري‬ ‫ﺌ ﺌڻ ان ﺌن رﮗ ا ﺌ و‬
‫ﺌن ﺌ ۽‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﺐ ﺌ ﺌن ﺌ‬ ‫ُ َ‬
‫اٺ‬ ‫ﺌن ا ﺌ ﺐ وڌ‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫س‬
‫ﺌن‬ ‫ا و اﺊ ﮭ ۽ َﮙ ُر ﺌﺊ ﮭ ﺌن‬ ‫ﮭ‪ ،‬ﺌج‪ ،‬ام ۽ ﺌر‬ ‫ﺌن ﺌ ﺌ ز‬ ‫ر‬ ‫و ن‬
‫ڻ وڏو ﺑﺎ‪ ،‬כ ۽ ذر‬ ‫چ ا‬ ‫ا را ﺌ‬ ‫و ون‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ﺌ‪ .‬ا‬ ‫‪ -‬ﺌس‬ ‫ﺌ ﺌا و‬
‫آ ‪.‬‬
‫ا ﮙ‪:‬‬ ‫ﺐ ا‬ ‫وڏن ﺌر‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫ي‬

‫ا ا‬ ‫ﺐ ان ڏ ﺌ آ ‪.‬‬ ‫ﺐ وڏا‬ ‫ان ﺌر ۾‬ ‫ٽ ا ﺐ ﺑﺎ آ‬ ‫چ‬ ‫ي م۾ا ﺌ‬
‫ﮭ‬ ‫ر زوال ۾ ا و ‪ .‬ﺌن‬ ‫و ‪ ،‬ن‬ ‫و ‪ ،‬ن‬ ‫ي ن ﺑﺌ‬ ‫ﺐ ان‬
‫ﺋ ۽‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ ،‬ﺌ‬ ‫و‬ ‫و ﺑﺌ‬ ‫۾ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺑ‬ ‫۾ و ا او ﺌن‬ ‫ﺐ‬
‫ﺌر ۾‬ ‫و ﺌ‪،‬‬ ‫ﺑﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫۾ او ﺌن ڏ‬ ‫ﺌ ﺌري‬ ‫ﺌ و آ ‪.‬‬ ‫وري ﺋ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ‬
‫وڏ ن‬ ‫۾‬ ‫ڏُ ﺌر آ آ ۽ ﺊ‬ ‫۾‬ ‫وڏا ز ڏ ﺌ آ ‪،‬‬ ‫وڏو ﺐ ان ڏ آ ‪ ،‬ﺊ‬
‫و در ﺌ‬ ‫وڏي ۾ وڏو ﺌد آ ‪.‬‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫ﮭ ۾‬ ‫ُا ن ن آ ن آ ‪.‬‬
‫ار ﺌ ۾‬ ‫دارو ار ر ڙ ر آ ‪ .‬اﮗ در ﺌ‬ ‫ي ﮢ ﺌﮛ زرا‬ ‫يﮭ ۾ آ ۽ يﮭ ۾ ﮙ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ن دؤر ۾ در ﺌ‬ ‫ﺌم‬ ‫ار‬ ‫ن ﺌن اڳ و در ﺌ‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ﺊ و‬
‫ُا َ ُ َ آﺊ ﺋ ‪ .‬ا ﺌن ي‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺋ ‪ .‬ان و‬ ‫ﺌ‬ ‫ز‬ ‫ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ي‬
‫و‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ي ﮘ‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ا و ﺐ ان ا ﺌن ڏ آ ‪،‬‬ ‫ﺐ ان ڏ ﺌ آ ُا و‬ ‫م‬

‫ر‬ ‫و ﺌ آ ‪ .‬ﺐﺌ‬ ‫ا‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﮘ‬ ‫ڏ ﺌ ﺌ اري ور ا ﺌن‬ ‫ﺌن ۾ ر‬ ‫‪ .‬ﺌ‬
‫ﺌ‬ ‫رو ِڌ ﺐ ا و ان ﺌ‬ ‫و‪ ،‬ان‬ ‫۾ ا ﺌن ا ﺌل آ ‪ ،‬ﺋ او ﺌن ي ﺌر ڏ‬ ‫ﺌج‬
‫۾‬ ‫و‪،‬‬ ‫و‪ .‬ﮗ ﺌﮡ ﺌر َو و ﮗ ٺ ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و ان ﺌن‬ ‫ﺌن ﺌ ﺐ‬ ‫ﺌن و ا‪.‬‬
‫ﺌ ۽ﺐ ا‬ ‫ي‪ .‬ي ﺌر‬ ‫وا ﺊ‬ ‫ان‬ ‫ﺌ‬ ‫و‪ ،‬ان‬ ‫و‪ ،‬وا ۽ ﺌ ۾ َ ﺌ ڏ و‪ ،‬وﮡ‬
‫ﺌن ڏَ َ‪،‬‬ ‫ا ﺋﺌ‪ .‬ﺌرن‬ ‫اڙ ۾‬ ‫ﺌرن‬ ‫اﮡﺌ‬ ‫ي‪ .‬ﺐ ﺌ ا‬ ‫ﺊ‬ ‫ُ ڏﮙ‬
‫و‪ ،‬اڙيﮭ ﺌر ت ﺌن‬ ‫ت و‬ ‫و‬ ‫ﺌر اڙيﮭ ۾‬ ‫ُ‬ ‫ڏ ا ﺋﺌ‪ ،‬ﺌ ﺌڻ‬ ‫ﺌر َ ﺌل اڙيﮭ ۾ ارڻ‬
‫ا‪.‬‬ ‫زم‬ ‫ﺐ ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫ﺌن ﺌ‬ ‫ﺑ ط و ‪ .‬ي ﺌر‬ ‫ي‬ ‫ي ي‪ ،‬ﺌ ل ﺌن ا‬ ‫ا‬
‫ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ روﺊ ؟ ي ﺌر روﺊ و ﺐ‬ ‫ا ا ڏ‬ ‫ڏ ‪،‬‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫ِڌ‬ ‫اڏ ؟‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﺌن و ا‬ ‫ان ﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺌر روﺊ و آ‬ ‫ڏ و آ ﺌن‬ ‫و و آ ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫و ا‪ .‬ﺌن‬
‫ﺑ ط ا‪ .‬روﺊﮙ ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫رو روﺊﮙ ڏ ‪ ،‬ان ﺌن‬ ‫و آ ﺌن ﺌر‬ ‫آ ۽ ﺌر روﺊﮙ ڏ ا آ ‪ .‬ﺌن ا‬
‫ي ﺌر‬ ‫ا ﺐ‬ ‫وڏو ﺐ ان ﺌ ڏ‬ ‫ﺌج‬ ‫روﺊ و؟ ﺌج ﺐ ا ﺋ آ ‪،‬‬ ‫ﺌر روﺊ و‬ ‫آ ‪،‬‬
‫ن ن آ ‪ُ ،‬ا او ن ﺊ‬ ‫وڏا ﺐ ان ڏ ﺌ آ ‪ُ ،‬ا او ن ﺊ ُ‬ ‫ﺐ‬ ‫ن‪.‬‬ ‫ڊ ۽ ُ‬ ‫ﺋ ري ري ﮗﺌ‬
‫آ ۽ ان ا ﺌر ا ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌر‬ ‫ڏ ﮙ ي ا ﺌن‬ ‫ﺐ ا‬ ‫ﺌر ن ن آ ‪ .‬وڏن‬
‫ن ﺌ‪.‬‬ ‫رو ﺌن ﺐ‬
‫ﺑﺎ‪:‬‬ ‫ﺌ‬
‫دآ ‪.‬‬ ‫ور‬ ‫ﺌت‬ ‫داراﮡ‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫‪ ،‬ان وٽ وڏ‬ ‫دار ر‬ ‫وڏ و ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا ﺌن وٽ ﺌم ر‬
‫و‬ ‫ش‬ ‫ﺌ ﺌب ڏ‬ ‫وآ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ش‬ ‫شڏ‬ ‫ﺌج ۾‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺋ‬
‫۽ ﺌ داراﮡ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وڏ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺌج ن‬ ‫۽ ﺌ داراﮡ‬ ‫وڏ‬ ‫ش ﮙ۽‬ ‫ڙي اَ ﺌ‪-‬‬
‫ڏ‬ ‫ﺌڙ‪ ،‬ﺐُ َ‪ ِ ،‬ﺌ‪ ،‬ﺋ‬‫َ‬ ‫‪.‬‬ ‫آ‬
‫ﺌ‬ ‫ُا ذ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ي ﺌﮡ ﮭ ا ي اَ ﺌ و ﺊ‬ ‫ا نآ ‪.‬‬ ‫ﺐُ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ُ ،‬ا وا ن‬ ‫وم ﺌﮡ‬ ‫ازن ۽‬ ‫ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫و؟ اَ ﺌ‬ ‫ڙي اَ ﺌ ﺌ‬ ‫ﺌ ‪ُ ،‬ا‬
‫ي‬ ‫َُ‬ ‫ﺌج ۾ ا ﺌن ﺌﺊ‬ ‫ﺌت ا ﺌن‬ ‫و آ ‪ .‬ﺌ داراﮡ‬ ‫ﮭ و‬ ‫ﺐ ﺌراﺊ ﺌﮡ ﮭ وٽ اَ ﺌ‬
‫ﺑ وٽ ﺐ آ ‪ ،‬ﺌن‬ ‫ﺌت ﺑ وٽ ﺐ آ ‪ ،‬و‬ ‫۽ ﺌ دراﮡ ﺑ وٽ آ ‪ ،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌت رﮗ وڏ‬ ‫آ ‪ِ .‬ا ﺌ‬ ‫و‬
‫ش‬ ‫ﺌ ﺌب ڏ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن ﺋ‬ ‫يو‬ ‫ﺌت‬ ‫ا را ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وٽ ﺐ آ ‪ ،‬ن وٽ ﺐ آ ‪ ،‬ا ﺌن‬
‫و‬ ‫ﺌن ڏ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ش‬ ‫وڌ و ڏ‬ ‫اﮗ‬ ‫ا ‪ ،‬ﺋ‬ ‫ش‬ ‫ﺌ رڏ‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫ا‬
‫ﺋ ؟‬ ‫اﺋ‬ ‫ر ڻ‬ ‫ا‪ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌ ان ﺌن ﺌڙُ‬ ‫و‬ ‫ﺌﺊ ُ‬
‫ور‪ ،‬ﮢ ۽ ﺌ ش ڏ‬ ‫۽‬ ‫ﺑ ‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺑ ‪ ،‬رﮗ ا ﺌﺊ ﺋ‬ ‫وآ‬ ‫ﺌت ۾ ا ﺋ‬ ‫ﺌ داراﮡ‬
‫ي ۽ ڙي ﺋ ۾ ش ﺑ آ ‪ .‬ﺌن‬ ‫‪ ،‬ڙي ا ﺌ ۾ ش ﺑ آ ‪،‬‬ ‫ي ش ﺑ آ‬ ‫ش ﺑ‪ .‬ﺋ‬
‫او ﺌن‬ ‫ﺋ ؟‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫آ ‪ .‬او ﺌن‬ ‫ي ڏاڍي‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ‬
‫رُ ي ڻ‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ا‬ ‫ﮗﺌ‬ ‫وا ا ۽ ڏاڍي ي ﺌن و ﺌ آ ن‪“.‬‬ ‫ڏ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌر آ‬ ‫ُ ا ﺋ و ‪”،‬‬
‫ش‬ ‫ﺌر ﮢ ‪ ،‬ﺌﮡ ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌر آ ‪،‬‬ ‫۾ ﺐ‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌر‬ ‫يﮭ‬ ‫ا ي‬
‫ﺌت‬ ‫ﺌ داراﮡ‬ ‫وڏي َ ِ آ ‪،‬‬ ‫ي ُا ز ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌن‪.‬‬ ‫وآ‬ ‫۾‬ ‫و ﺌن اُ آ‬
‫وڏيﮭ ﺋ وارا‬ ‫اُ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺑﺌ ر‬ ‫ا ر‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌن ڏ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ش‬ ‫ي ﺌﮡ ان‬
‫ُا‬ ‫ﺌ‬ ‫ام ر‬ ‫۽‬ ‫ﮢﺌ آ‬ ‫ور آ ‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺌ اُ وڏا ﺐ ا ﮘﺌ ﺌ آ ‪ُ .‬ا‬ ‫آ ‪،‬‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ﺌن ﺐ ﺌﮡ ان ﺌن آ‬ ‫ن ﺌ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌ و ا ﺌن‬ ‫ﺌت آ ‪،‬‬ ‫ري‬ ‫وڏن ن ۾ آ ‪ .‬ا ﺌ‬
‫ورت‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌت ۽ ﺌ‬ ‫ﺌم وڏي ا‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌت ﺌن‬ ‫اﺊﮙ ڏاڍي ڏ ﮗﺌ آ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌت ﺌن ﺌن‬ ‫ان‬
‫آ ‪.‬‬
‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي وﺊ آ ‪.‬‬ ‫ﺌس و ا ﺌن ذ ۾ َ ُ‬ ‫ِ‬ ‫ي‪ ،‬ا‬ ‫وريﮭ‬ ‫‪ ،‬ﺐ ۽‬ ‫ڊ‬ ‫ﺌر‬
‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫يﮭ اَ‬ ‫ا‬ ‫‪ ،.‬او ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫و ﺋ ﺊ‬ ‫و‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺋﺑ‬
‫ي؟‬ ‫ي وري دا‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌري‬ ‫ر ﮭ ۾ دا‬ ‫ي ڏ ا‪ ،‬ﮡ‬ ‫و ن‬
‫ي ِا رو و آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺌس‬ ‫ِ‬ ‫ر۾ا‬ ‫ا‬ ‫و؟“ ﺌﮡ ﮭ روح ۽‬ ‫آ ‪ ” ،‬ﺌ وري ﺌ‬ ‫ﺌﮡ وٽ از‬
‫ﺌ‬ ‫‪ .‬ن ﺌن‬ ‫ﺐ‬ ‫وس ۾ َ ﺌ‬ ‫ََ‬ ‫۽‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ﺊ‬ ‫و‬ ‫و ﺌآ‬ ‫را ﺌﺊ‬
‫ﮭ۽ ﺐ ۾‬ ‫ڊ‬ ‫و ﺌج ﺌر‬ ‫يو آ ‪.‬‬ ‫۽ اُ ﺌ‬ ‫ر ﺌﮡ ﺌن‬ ‫و‪.‬‬
‫ﺌم وڏي‬ ‫ڻ‬ ‫يﮭ ﺌن‬ ‫ِ‬
‫ﺌس‬ ‫ي وڌي آ ‪ُ .‬ان ا‬ ‫ﺌس‬‫ِ‬ ‫ر ان ۾ ا‬ ‫ور ر آ ‪،‬‬ ‫ر آ ‪ ،‬ﮢ ۽‬
‫؟ ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫؟ ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ورت آ ‪ .‬ﺌﮡ‬
‫‪ ،‬ﺌ ر‬ ‫‪ ،‬ﺐﺌو ﺌر‬ ‫‪ ،‬آزاد‬ ‫ﺌل‬ ‫‪،‬‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬روز ﺌر ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﺌ‬
‫ي ‪ ”،‬و‬ ‫ان رو ﺌ روڳ ﺌن‬ ‫‪ .‬رﮗ ﺌﮡ‬ ‫ي‬ ‫؟‬ ‫ي‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ ﺌ‬
‫‪ .‬ﺌﮡ ۾‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ﺊ‬ ‫و‬ ‫ون‬ ‫ان روڳ ﺌن‬ ‫ا ﺌن ﺌڻ ۽‬ ‫ضآ‬ ‫ﺐ ‪ “.‬ا ﺌن‬ ‫ﺋ ﺊ‬
‫ن۽‬ ‫‪ ،‬ا ن‪،‬‬ ‫ﺌ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌآ‬ ‫ﺌر‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ا‬ ‫ا و ﺌ‬
‫ﺌر‬ ‫ﺌآ ‪،‬ا‬ ‫ﺌ ﺌ وڏا‬ ‫ﺌﮡ وڏا‬ ‫ﺐ آ ‪.‬‬ ‫آ ‪ ،‬ﺊ ِ‬ ‫د ﺌغ و ه ُ‬
‫ا‬ ‫כ‬ ‫ﺌن ا ﺌ‬ ‫۽ رات ۾ و‬ ‫ڏ‬ ‫د ﺌغ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ن‪ ،‬ا‬ ‫ﺌر ا ن‬ ‫ﺋﺌ‪ .‬ا‬
‫ا ا‬ ‫ﺌﮡ ﮭ وٽ ﺐ آ‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌﮡ ﮭ وٽ آ ‪ ،‬و و‬ ‫ﺌ ۽ رپ‬ ‫ڻ آ‬ ‫آ ‪ .‬وو‬
‫ﺌل ي!‬ ‫ﺋ ا‬
‫ا ﺌ وڏي‬ ‫ﺌ ﺐ ا ادي ر ﮗ ن ﺌ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺐ وڏو ﺑﺎ آ ‪ ،‬ا ﺌن ا ﺌ‬ ‫ا ﺌن وٽ‬
‫ﺐ ﺌت ﺑﺎ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ڏ‬ ‫و ﺌل آ ‪ ،‬او ﺌن ا‬ ‫‪.‬‬ ‫آ ﺌن ﮗ‬ ‫۾ ڻﺐ ﺌ ﺋ‬ ‫وڏي‬ ‫يآ‬
‫و اآ ‪،‬‬ ‫ِ َ ر ا و ا آ ‪ ،‬ﺌر ﮢﺌ‬ ‫اآ ؟ا‬ ‫ﺌﮡ ﺌ‬ ‫و وآ‬ ‫۾ ﺌﮡ‬
‫ا ۽ ا ﺌن ﺌ ا ا و ا‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﮭ ۾ ِ ون ر‬ ‫ﺌﮡ ﺐ ؟‬ ‫ﮭ۾‬ ‫ا ﺌن‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ‬
‫ڙي ا ادي‬ ‫ڏ ﺌ ﺊ آ ‪ .‬ﺌﮡ ا ﺌ‬ ‫را ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺌر‬ ‫ﺌ‪.‬‬ ‫ﺌ آ ﺌن‪ ،‬ا ادي ۽ ري ﮗ‬ ‫ﺋ‬
‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺌت ﺐ‬ ‫‪.‬ا ﺌ‬ ‫ﺌ رﮗ ا ادي ر ﮗ‬ ‫ﺋ‬
‫‪.‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ﺎ ﺌج آ ‪ ،‬ان‬ ‫س ڏاڍو‬ ‫ل‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫س ﺐﺌﺐ ذ‬ ‫ل‬ ‫ا ﺌن وٽ ا‬
‫س ﺑ آ ‪ .‬ان ﺑ ۾‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ا ا ام آ‬ ‫ﺐ آ ‪ .‬ا ﺑ آ ‪،‬‬ ‫ﺌب ﺌن ان‬ ‫ن‬
‫س راﺊ ‪ .‬ﺐ ﺌدي‬ ‫ل‬ ‫ﺌڻ‬ ‫ﺌ ا‬ ‫را‬ ‫ﺌر‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬ ‫دآ ‪،‬‬
‫ن‬ ‫‪ ،‬ﺌري ۽ ام ا و ‪.‬‬ ‫۾ ﺎ‪ ،‬ر‬ ‫ن ﺑ آ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ٰ‬ ‫ﺑ ‪،‬‬ ‫ٰو‬ ‫س‬ ‫ر ل‬
‫وچ ۾ آ ‪ .‬درا‬ ‫ن ﺌ ا و ﺑ آ ‪،‬‬ ‫س‬ ‫ﺌ‪ .‬ل‬ ‫ﺌﮡ ا و‬ ‫۾ا‬ ‫ﺑ آ ‪،‬‬
‫ي‬ ‫وا‬ ‫ا آ ‪ ،‬ان ا ﺌن وڌ‬ ‫ﺌ ذر ﺌ ﺑ‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫ﺌ اواري ر ﺌ ۽ ﺌ ﺌ ﺑ‬ ‫ﺐ ﺑﺌ‬
‫ﺑ‬ ‫و‬ ‫و آ ‪ ،‬ان‬ ‫ان وچ ۾‬ ‫وآ‬ ‫ﺌج‪ ،‬ي ﺌج ۾ ﺑ‬ ‫ﮗ ﺌﮡ زر‬ ‫ﺋن‬

‫ڙ اواري ذر‬ ‫ﺑ‬ ‫ا‬ ‫وآ‬ ‫۽ ي ﺌج ۾ ﺑ‬ ‫ﺌج‪،‬‬ ‫ﮗ ﺌﮡ ۽ زر‬ ‫ﺋﺑ آ ‪،‬‬
‫و ﺌ۽ ن ﺐ ﺑ‬ ‫اڙيﮭ ﺌ ﺌﮡ ر‬ ‫ﺊ آ ‪ ،‬اڙيﮭ ﺌ ﺌﮡ ا ﺊ‬ ‫اﺋ‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ﺑ‬ ‫۾و‬
‫ﺋ‬ ‫ن ﺊ ر ﺌو ن ا و ن‪.‬‬ ‫‪ .‬ان ۾‬ ‫ﺊ‬ ‫وآ ‪،‬ا‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ي‬ ‫ﮙ‬ ‫و ‪ .‬ﺑ‬
‫ﺌ ﺌڏي‬ ‫ا‬ ‫ڏ‬ ‫ﺑ ﺌ ﺌر ا و ﺌ‪ ،‬ا‬ ‫ادارن ۾‬ ‫رﺌ‬
‫ﺐ‬ ‫رﮗ‬ ‫ڏ ‪،‬‬ ‫ا ام‬ ‫َ ُڏ ‪.‬‬ ‫ﺌ ڏ ‪ ،‬ﺊ‬ ‫ﺌ‬ ‫ڏ ‪،‬‬
‫يﮭ‬ ‫يﮭ ۾ و ﮘ‬ ‫ي‬ ‫‪،‬‬ ‫ڊا‬ ‫ا ﺋ ‪،‬‬ ‫ي وﺊ ‪ .‬ا ۾‬ ‫ڏ ‪،‬‬
‫ﺌﺌ‬ ‫ا ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋﺌ‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌڏﺌﺊ‬ ‫ﺌﺊﮙ ‪.‬‬ ‫ﺌ ﮘﺌ ﺋ‬ ‫و‬ ‫آ‬ ‫۾‪ .‬ي ﮭ ر ﺌ‬
‫ﺌ رو ﺌ ﺑ‬ ‫‪.‬‬ ‫چ ﺑ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌت ﺑ‬ ‫و‬ ‫ﺑ‬ ‫او ن ن و ﺌ ﺌ ا‪ .‬ﺐ ﺌ‬
‫ان ر‬ ‫ر آﮡ و آ ‪،‬‬ ‫ان‬ ‫ي ﺑ ﺋﺑ آ ‪ .‬ا ﺑ‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌ‪ .‬ا و ﺑ‬
‫ﺐ ﺌ‬ ‫و آ ‪ ،‬ان‬ ‫و آ ۽ ان‬ ‫ان رو ﺌ آﮡ و آ ‪ ،‬ان ﺌد ا‬ ‫آﮡ و آ ‪،‬‬
‫س ﺌر‬ ‫وآ ‪ .‬ل‬ ‫۾‬ ‫و آ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫وآ ‪ ،‬ﺌ‬ ‫وڙ و آ ‪ ،‬ن ن ﺌ و آ ‪ ،‬وا ﺌر‬
‫آ ‪.‬‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌري‬ ‫ﺐ‬ ‫وآ ‪.‬د ﺌ۾‬ ‫و آ ‪ ،‬وا ﺌري ۽ ﺌروﺐﺌري ﺌدن ﺌن‬ ‫ﺌن‬
‫آ ‪،‬‬ ‫ي‬ ‫ﺌري‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫ﺐ ا‬ ‫آ‬ ‫س‬ ‫ﮢ ل‬ ‫۾ﺐ‬ ‫د ﺌ۾ ﺐ‬
‫ل‬ ‫ا‪،‬‬ ‫دا ا‬ ‫و ان ﺌن‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫يﮭ ﺌن‬ ‫ﺌري‬ ‫آ ‪.‬‬ ‫ا ﺐ ا وا ﺌر ﺌن‬
‫ﺑ ﺌن ﺐ ام د‬ ‫ﺌﮡ ر‬ ‫ر‬ ‫اآ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫ﺌﮭ ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ر‬ ‫س ﺌ و ا‪ ،‬ا ﺋ ا ﺌ‬
‫س‬ ‫ل‬ ‫ا آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ار ﺌ‬ ‫ر‬ ‫اآ ‪،‬ا ﺌ‬ ‫وڏ ا ﺐ ﮜﺌ‬ ‫ر‬ ‫اآ ‪،‬ا ﺌ‬
‫ا‬ ‫ان او د ا و ﺐ ۽ وم‬ ‫س ‪1970‬ع ۾‬ ‫ل‬ ‫ﺐ آ ‪،‬‬ ‫۾‬ ‫ا اڳ‬
‫ﺌ وڏا و ﮘﺌ‪.‬‬ ‫ﮘ ا‪ ،‬ﺋ ا‬ ‫ﺌ ﺋ‬ ‫ﺐ ڏ ﺌ‪ ،‬ﺌڏ ن ﺐ ڏ ن‪ ،‬ﺋ ﺌ ﺐ ڏ ﺌ‪ ،‬ا ا ﺋ‬ ‫او د‬ ‫ﺌڻ ﺋﺌ‪.‬‬
‫س‬ ‫ا و ل‬ ‫ٰ۾‬ ‫۽ ﺐ ا يآ ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ﺌ‪،‬‬ ‫س ﺋ ور ﺌ‬ ‫ل‬ ‫ﺌﮡ ِا‬
‫رس‬ ‫ﺑ ۾ ا و‪ ،‬ﺌر‬ ‫۾ ا و‪،‬‬ ‫و‪،‬‬ ‫روز ﺌر ﺌ روا ذر ﺌ ﺑ‬ ‫ا‬ ‫و‬
‫و‪ .‬ان ۾‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﺌن‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌت ﺐ ﺌ‬ ‫ام ر‬ ‫و ۽ ﺌ داراﮡ‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ُا و ۽ ُا َ‬
‫ﺌل ﮙ‬ ‫ور‬ ‫‪ ،‬ﺌﮡ‬
‫ﺌﺊﮙ‬ ‫‪ ،‬ور‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﺌﺊ ‪ ،‬ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌ‬ ‫آ‬ ‫ﺌﺐ اب ﮗﺌ‬
‫و‬ ‫ﺌن‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫‪ .‬ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ي ﺋ ﺌ‬ ‫ر‬ ‫‪ ،‬۽ ل‬ ‫ﺌﺊﮙ‬ ‫ﺌن‬ ‫ُا ﺋ ﺌ ﺌﺊ‬
‫وڌ ي‪ .‬ﺋ‬ ‫ﺊ م اﮗ‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ي‪،‬‬ ‫ﺌل‬ ‫ﺌل ﺋ ‪،‬‬ ‫او و ور‬
‫نﺐ‬ ‫ﺌ‬ ‫‪ ،‬ﺋ‬ ‫اآ‬ ‫ا‬ ‫اآ ‪،‬‬ ‫س ﺐ ا ﺋ ﺊ آ ‪ .‬ﺋ ِ وڻ‬ ‫ل‬ ‫ِ ﺌ “‪.‬‬ ‫آ ‪ُ ”:‬‬
‫ﺋ ﺋ ‪ ،‬ﺌﮡ اڳ‬ ‫ر ﺌل ﺑ‬ ‫س ﺐ ا ﺋ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫ل‬ ‫ن آ ‪ .‬ا يﮭ ر ا ﺌن ‪1970‬ع وارو‬ ‫ن‬
‫‪،‬‬ ‫۾ا‬ ‫‪،‬‬ ‫۾ا‬ ‫اﮗ وڌي ‪ ،‬ا ﺐ‬ ‫ا‬ ‫ﺌﮡ ۽‬ ‫ر ﺌل آ ‪ ،‬ﺌﮡ ا ﺌن‬ ‫۾ﺐ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ ،‬ا ﺌ ڏاڍي ُ ۽ ﺐ‬ ‫ﮭ واري ان ۾ ا‬ ‫ﺌ‬
‫ي ﺌﮡ وڏو‬ ‫وڏي ﺌ ﺐ آ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ﺐ ﺐآ‬ ‫زﺐ د‬ ‫ﺌا‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا ي ﺌ‬ ‫ي ﺌﮡ‬
‫را‬ ‫ﺋﺑ آ‬ ‫ي ر واري ام ۽ ﺌج‬ ‫ﺌس ا ي‬ ‫ﮭ۾‬ ‫‪ Critical Mass‬آ ‪ .‬ﺌ‬
‫ﺌس ﮭ‬ ‫ﺌن ۾ ا و‬ ‫ن ري ﺌ‬ ‫‪ .‬ﺌن ا ﺌ اريﮭ ﺌن ان‬ ‫و‬ ‫ﺐﺌ ر ا از ۾‬ ‫۽‬ ‫ر و‬
‫ر‬ ‫۽ ﺌ‬ ‫ي‪ ،‬ادﺐ ‪،‬‬ ‫ان ۾ ا ﺌن‬ ‫آ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و ي م ۾ آ ‪ .‬ان‬ ‫م۾ ڏ آ‬
‫ﺌس ﺌ‬ ‫ا و‬ ‫د آ ‪.‬ا‬ ‫۽ ﺌ و ه ان ۾‬ ‫ﺌﺐ ‪،‬‬ ‫ﺌ آ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﮡ ﺐ ف ﺌ ﮙ ڏ آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي ر وارو و آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ام ﮢ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬
‫ﺌﮡ آ ﺌ ﮭ ﺌن ﺐ ف ﺌ ﮙ ڏ آ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ﮭ‬ ‫ي ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫‪ ،‬ﺑ ون ُ ي ‪ ،‬ﺑ ا ي ‪ ،‬ﺐ‬ ‫ا ﺑﺌرون‬
‫ﺐ‬ ‫‪ ،‬ان ﺐ ف ﺌ ﮙ ڏ آ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ﺌري‬ ‫‪ ،‬دور‬ ‫‪ ،‬ﺌ ﮡ ﮭ وارو‬ ‫ﺌڏيﮭ وارو‬ ‫ا‬
‫ي ا ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫۾ا يد‬ ‫‪ ،‬ان ا ن‬ ‫ﺌﮡ ا ي ا ﺑﺌر‬ ‫ﮗﺌ ﺌﺊ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ ا و ﺌ‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌل ر آ ‪ .‬ا ﺌن وٽ‬ ‫۽ رو‬ ‫ا‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌن ادب وڌ‬ ‫ﺐ وڌ‬ ‫آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﺌﮡ‬
‫۾ ا ﺌن‬ ‫نآ ‪،‬‬ ‫ن وڌ‬ ‫۾‬ ‫آ ‪ ،‬ا ﺌن وٽ‬ ‫ﺌل ﺌ وڌ‬ ‫و دو ۽ رو‬
‫ﺊ ﺌم ﮢ ﺌﺊ و‬ ‫ڙ ام‬ ‫ﺌس‬ ‫م وڌ اﮗ آ ن‪ .‬ا ﺌ ڏاڍي ﺐ ﮗﺌ آ ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ﺌن ﺌ‬
‫يآ ‪.‬‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺌڻ ﺌن‬ ‫ﺌ ﺌر ان ري ام‬ ‫و وآ ‪،‬‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ان‬ ‫ڏ وآ‬
‫آ ۽ او ي وڏي ﺌ ﺌر‬ ‫ڙ ام ا ي‬ ‫ڙ۽‬ ‫ا ﺌن ﺌم وڏي ا ۾‬ ‫ﺋ آ‬ ‫ا ﺌن وٽ ﺌﮡ ا‬
‫ر‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫اد ۾ ا ي‬ ‫ڙ ﺌﮡ ا ﺌن ﺌم ﮢ‬ ‫ﺌ ِﺎ را ۽ ا اض‬ ‫د آ ‪.‬‬
‫ﺌا ا ن ﮢ‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫ا ي ﺌﺐ ﺌر‬ ‫۾ ا‬ ‫ﺌ دڳ ﺌن ﮘ آ ‪.‬‬ ‫ﺌراﺊ‬ ‫ا‬ ‫و آ‬
‫ﺐﺌﺐ ﮗﺌ ﺌﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫رﮗ رد ڻ ﮘﺌ آ ۽ ا ا ﺌم‬ ‫ر ﺌﮡ‬ ‫دڳ ﺌن ﺊ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ﮗﺌ ﺌ ‪ .‬ا‬ ‫ﮗﺌ ﺌ ﺌ‬ ‫ﮗﺌ ﺌ ‪ ،‬ﺌر‬ ‫ﺌن د‬ ‫ن را ﺑ ڏ ‪ .‬او ﺌن ﺌﮡ‬ ‫ا‬
‫يﮭ ۾ ‪Non‬‬ ‫و ﺑ ﺌ و ‪ .‬ان ا‬ ‫ﺐ‬ ‫ا ڏ ا‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫را ﺌ آ ‪،‬‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫ﺌﮡ وٽ‬
‫دآ‬ ‫ﺎ را ام‬ ‫ڙ۽ ﺌ ِ‬ ‫ڙ‪ ،‬ا اض ۽‬ ‫ا ﺌن وٽ‬ ‫آ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫‪ Conformist‬ﮙ ﺋﺑ آ ‪ .‬ان‬
‫آ ‪.‬ا ﺐ ﺌ‬ ‫ذ ار ﺌر ﮭ ﺌن ﮗﺌ‬ ‫ريﮭ ح‬ ‫دڳ ﺌن ﮘ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ر‬ ‫ﺌ ۽‬ ‫ا‬
‫ي ر‬ ‫ر رﮗ رد ڻ وارو‬ ‫را‬ ‫و آ ‪،‬‬ ‫دڳ ﺌن‬ ‫ي ر‬ ‫۾ و ‪ .‬ان‬ ‫ڊاﺊ‬
‫ر آ‬ ‫ي ﮗﺌ‬ ‫و آ ‪ ،‬ﺌﮡ‬ ‫رﮗ رد ڻ وارو رو‬ ‫و آ ‪ .‬ان ي ﮜ ﺌن ﮜ ﺌﮡ ﮭ ﺐ‬
‫ﺌ‬ ‫ﺋ ﺌﮡ ﮭ‬ ‫وآ ‪،‬‬ ‫ﺐ دا ﺐ‬ ‫وﺐ آ ‪،‬‬ ‫ا‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫را ﺌ‬ ‫ا ا‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫د ﺌ۾‬
‫ﺌﮡ ﺌ ڏ و‬ ‫ا ف ي‪ .‬ا ف‬ ‫ا ف ڻ ﺌ‬ ‫ﺋ‬ ‫ڏ و‬
‫ﺋ ﺌن ﺐ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺋ ﺌن ا ف ي‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫وارو ﺌ ل ا ﮡ آ ‪،‬‬ ‫ڏ و؟ ا ﺌن‬
‫‪،‬‬ ‫ﺌ ا‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ي ﺐ‬ ‫ﺐ ﺌﮡ ا ﺌق‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ ،‬ال ُا ﺌري‬ ‫ي‬
‫رو ۾ ازن‬ ‫وڏو ﺋ آ ‪ ،‬ا ﺌن‬ ‫ﮙﺐ‬ ‫ﺋ ﺌن ﮗﺌ ﺌﺊ ‪ .‬ا ﺌن وٽ رو ۾ ازن‬ ‫‪، ِ ،‬‬ ‫ﺐﺌ‬
‫و‪.‬‬ ‫ا ﮡ‬
‫اڏاوت‪:‬‬ ‫ﺌج‬ ‫ﺌ‬ ‫۾‬

‫‪،‬‬ ‫را ﺌن ا‬ ‫۽‬ ‫‪ ،‬اڻ ڌر‬ ‫ﺌ ﺑ ار‬ ‫ﺐ ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا و ﺌج‬ ‫ا ﺌن‬
‫ا‪ .‬ا ﺌن ا و ﺌج‬ ‫ﺊ‬ ‫را ر ا‪،‬‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ﺌ ۾‬ ‫ﮗﺌ آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫‪،‬ا ﺌ‬ ‫ان را‬
‫ﺌ‬ ‫۾‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ اﺊ‬ ‫ﺌ ﺌر‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫اﮗ وڌاﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌﺊ ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬
‫ور ر ‪.‬‬ ‫ذ‬
‫ڻ‪:‬‬ ‫ﮭ واري ﺐ اﺊ‬ ‫ذات‬

‫ﺌٽ ذا ۾ ﺐ ﺌ ﺋ آ ‪ .‬ﺌﮭ دؤر ﺌن ا ﺌ ﺐ اﺊ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌ‬ ‫اﮗ ا ﺌ ِ رﮗ وچ ذا ۾ ﺋ‬
‫ا‬ ‫ﺌآ ‪،‬‬ ‫ن ۽ ُ ڙن ﺌ ﺐ دار‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ﺌ دار ُ ﺐﺌ ﺋﺌ‪،‬‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫وڌي وﺊ آ ‪.‬‬
‫ڻ‬ ‫۾ دار‬ ‫ا‪ .‬ا‬ ‫اڙن ﺌ دار ﺌ ﺌ‬ ‫۽‬ ‫‪،‬‬ ‫ڏ‬ ‫ا ﺋ وڌ و ر‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫ﮢ‬ ‫ﺋ آ ‪ ،‬ﺌﮡ ﺌر ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌن‬ ‫ُا دراوڙ آ ‪ .‬ا‬ ‫ﺐآ ‪،‬‬ ‫ﺌ‬
‫ي ﺌﮡ اﮗ ﺊ‬ ‫ﺌن‬ ‫وا ﺌت ﺌ ﺐ اﺊ آ ‪،‬‬ ‫ُ ي ﺌرج ۽‬ ‫و ‪،‬‬ ‫داري ۽ ﺌ داري ﺌم‬
‫ور ﺌ و‬ ‫ﺐ ﺌد وڌ‬ ‫ذا‬ ‫ُا ﺌر و آ ‪ .‬ﺌﮡ‬ ‫ﮭ ر وڌ‬ ‫ﺌﮭ دؤر ﺌن‬ ‫ﺋﺌ‪ ،‬ان‬
‫و ا ۾ ا ﮙ د ن ڏ ا ﺋﺌ‪ ،‬ن‬ ‫ﺋ ( وارا ا‬ ‫ﺌ ﺌو ﺋ ا‬ ‫ا)‬ ‫آ ‪ .‬ن‬
‫ﺐ‬ ‫ي‪ .‬ﺌن‬ ‫ﺌ‬ ‫ان ﺌن وڌ‬ ‫ا ﺌ‬ ‫او ﺌن ن رﮗ ﺌ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﮭ وارو‬ ‫ا ‪ ،‬ﺐﺌ ا ذات‬ ‫ي‬ ‫ا ‪،‬‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫ا ﺌ‬
‫ان‬ ‫ي‬ ‫ﺐ‬ ‫‪ .‬ذات‬ ‫ڻ‬ ‫ﮭ‬ ‫ذات‬ ‫ڻ‬ ‫ﺌد‬ ‫ي ﮗﺌ‬
‫ﺌ؟ م‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﺌ؟ م‬ ‫ﺑ آ‬ ‫ﮭ ﺐ ف آ ن‪ ،‬م‬ ‫‪ .‬ا ﺌن‬ ‫ﮙ‬
‫ا ن‪،‬‬ ‫اﺐ ن آ ا ان ﺌن‬ ‫۽ ﺌري آ ‪ ،‬ان ۾‬ ‫مﺐ‬ ‫ﺌر ﺑ آ ‪ ،‬ا ﺌن ا ﺌن‬ ‫ﺌن‬
‫ڏ ﺌر ا ‪ ،‬و ان‬ ‫ار ا ‪ ،‬ان‬ ‫م‬ ‫ا ن‪،‬‬ ‫ﺌ‬ ‫م‬
‫ڏاڍو م‬ ‫ف آ ن‪ ،‬ن‬ ‫ان چ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ڻ‬ ‫م‬ ‫ﺌ چ ي‬ ‫ا ‪.‬‬ ‫روﺊ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺊ‬ ‫‪،‬‬ ‫ور و‬ ‫ٰ م‬ ‫م‬ ‫آ ﺌن‪.‬‬ ‫ﺌن ان ﺌن م‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫ڻ واري چ‬ ‫م‬ ‫ن ﺌ‬ ‫ﮭ م ﺌن ﺌر‬ ‫و دو ۽ ام دو آ ن ۽‬ ‫ا‬
‫ﺌ‪.‬‬
‫ﺌر‪:‬‬ ‫ا‬ ‫دن ﺐ ﺌ ادارن‬

‫دؤر‬ ‫ا‪.‬‬ ‫ادارا‬ ‫ا‪،‬‬ ‫ا ﺌو‬ ‫ا ﺌﮡ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌرا ۽ ذ ار ادارا‬ ‫ﺌرزن‬ ‫ده دؤر ۾‬ ‫ا ﺌن‬
‫ﺐا‬ ‫ﺌر ﮭ‬ ‫ﺌﺊ ن‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ راﺊ‬ ‫ي‬ ‫ي‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺌڙڻ‬ ‫دن ﺐ ﺌ ادارن‬ ‫ا ﺌ ﺌ ﺌآ‬
‫آ ‪.‬‬ ‫س‬ ‫ن ُ ي ڏاڍو ا‬ ‫ن ﮗﺌ‬ ‫او ﺌن‬ ‫ن‬ ‫آ ‪ .‬ان‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ﺐا ﮭ‬ ‫ﺌ ي ‪ ،‬ان‬
‫ﺌ ان ﺌن‬ ‫ﺌن ۾ ﺌح‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫و؟ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫و‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺌل ۾ ﺌﮡ‬ ‫او ﺌن‬
‫ﺌڙڻ ﺐ ران ادارن‬ ‫دن‬ ‫چا ﺌآ‬ ‫زﺌ‬ ‫نآ ‪.‬‬ ‫ﺌ‬ ‫ص ﺌ ن ﺌﮡ‬ ‫ﺌ؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ي ﺌ‬
‫دآ ‪.‬‬ ‫ادارا اڄ‬ ‫ا‬ ‫آ‬ ‫ر‬ ‫ﺑج‬ ‫آ ‪ ،‬ﺌرورڊ ۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺊ‬ ‫ر‬ ‫رڊ‬ ‫‪.‬آ‬ ‫ﺌڙڻ‬
‫و اﺊﮙ‬ ‫ي دن ﺐ ﺌ ادارن‬ ‫ﺌ‪ ،‬ان‬ ‫ادارا آ ‪ ،‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫ن‪ ،‬ادﺐ ۽‬ ‫ﺌ‪ ،‬ﺌر ن‬ ‫ﺌر‬
‫آ‬ ‫ﺊﮢﺌ آ ‪ .‬د وڏي‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ادارا ا ﺌن‬ ‫۽ وڌ ا ر ‪ .‬ا‬ ‫ﺌ‬ ‫در‬ ‫‪،‬‬ ‫در‬ ‫ادارا‬ ‫ﺋ ا‬
‫ا ﺌﺊﮙ‬ ‫ن ا ﺌن‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ﺋﮙ‬ ‫‪ ،‬د ادارن ﺌن ﺌ ﺌن‬ ‫ذر‬ ‫ادارن‬ ‫‪ُ ،‬ا‬ ‫ﺋﮙ‬ ‫ﺌ‬ ‫د ادارن‬
‫ﺌرن‬ ‫وڏو آ ‪ ،‬ﺌن‬ ‫آ ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ڏ‬ ‫۾‬ ‫و ﺌﮡ‬ ‫‪،‬‬ ‫ﮙ‬ ‫ن۾ﺐ ا ﺋ‬ ‫‪.‬‬
‫۾‬ ‫ڙن‬ ‫ڙن‬ ‫ﺌرن ۽ ر‬ ‫ﺐﺌري ۾‪ .‬او ﺌن‬ ‫‪ ،‬ادب‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐﺌري ۾‪ ،‬ﺌ ل‪،‬‬ ‫و آ ﺌن‬ ‫ﺌن‬
‫آ ‪.‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ﺌ ِﺎ را ﺌﮡ آ ‪ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ﺌس ڏ ﺌر‬ ‫ا ا‬ ‫ﺌن را و ‪ ،‬ا‬ ‫‪،‬ا‬
‫آ ‪.‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ا آ ‪ .‬ان ي دن ﺐ ﺌ ادارن ﺌڙڻ ﺐ‬ ‫ﺑ‬ ‫‪ ،‬ﺌ ا ۽ ﺌﮡ‬
‫ﮭ‬ ‫ﺌج ﺌ ﮙ‬ ‫ٰا ﺌ‬ ‫ﺌل‪ ،‬ا ﺌن دو ۽ ا‬ ‫ﮗ ‪ ،‬رو‬ ‫۽‬ ‫ا‬
‫روپ ڏ ن‪.‬‬ ‫اب‬ ‫ن ۽ ان‬
‫– ‪(2007‬‬ ‫ﮭ۾ڏ‬ ‫ا‬ ‫ﺌز زا آڊ ر‬ ‫ﮭ ﺌران‬ ‫ا‬ ‫ﺌا‬ ‫رم ۽‬ ‫)‬

Sindhi Adab PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sindhi Adab PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.voiceofsindh.

net ‫ﺟﺎﻣﻲ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ‬ ‫ ﺳﻴﺎﺳﺖ ۽ ﺳﻨﮅي ﺳﻤﺎج‬،‫אدب‬

‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب‪،‬‬

‫ﻟﻴﮑﻚ‪ :‬ﺟﺎﻣﻲ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ‬

‫ﺳﻴﻨﭩﺮل ﻓﺎرﭘﻴﺲ אﻳﻨﮉ ﺳﻮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ‬

‫ﻭﺍﺋﻴﺲ ﺅﻑ ﺳﻨﺂ ﺍﻱ ﺑﺾ ﭘ‪‬ﺒﻠﺸﺮ‬

‫ـــــــﺌﺊ ڏ ﺋـــــــ ‪،‬‬ ‫ـــــــ ڏي‪ُ ،‬ـــــــ ِ‬ ‫و ـــــــﺌ ـــــــ‬

‫ـــــ ُ اﮡـــــﺌ ـــــ ا‪ُ ،‬ـــــ ﺌ ُـــــ َ ـــــ ن‪،‬‬

‫آ ﺌش‬ ‫ﺌڳ‬ ‫•‬

‫و ﺌ‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫• ادب ۽‬

‫اڏاوت‬ ‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬ ‫•‬

‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌﺊ ﺌ‬ ‫ﺑ‬ ‫•‬

‫د ؤر‬ ‫ﺌﮗ ﮭ‬ ‫رپ ۾ ﺋ‬ ‫•‬

‫۽‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌن ۾‬ ‫ﺌ‬ ‫•‬

‫ﺌد‬ ‫ده دؤر ﺌ ﺌ‬ ‫•‬

‫ٽ ﺌ ﺑﺎ‬ ‫چ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌج ۾ ا‬ ‫ي‬ ‫•‬

‫ن‪:‬‬ ‫دوران ن ن‬ ‫ا ڏ و آ‬ ‫وآ‬ ‫ذ ۾ ﺌ وا‬ ‫ﮡ‬ ‫۾‪،‬‬ ‫ﮡ ﮢ ﮭ‬

‫اﮗ‬ ‫‪ .‬ﮗﺌ‬ ‫ﺑﺎ ﺐﮢ‬ ‫۽ﺐ‬ ‫و ‪ ،‬ﺋ وڏي ﺋ ﺌ‬ ‫ﺋ ﺐ ﺌن ﺌن ﺌﺐ‬

‫ﮭ‬ ‫آ ‪.‬ا‬ ‫ﺌر‬ ‫ﺌ‬ ‫ا ﺌ ﺌر آ ‪ ،‬۽ ا‬ ‫ﮡ ڏ ۾‪،‬‬ ‫‪ :‬ادب ۽ ۾ ڏ‬ ‫يو‬ ‫ﺌﺐ‬

‫‪.‬‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ڏا‬ ‫ﺌ آ ‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺌﮡ ﮭ ﺋ‬ ‫ﺐ‬ ‫ڊا‬

‫ذ‬ ‫ار ۽‬ ‫ار ڏ ﺊ ‪،‬‬ ‫س ﺐ ۽ وا‬ ‫ﺌرن ۽‬ ‫ﺌ‬

‫ص‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺌ م آ ‪ .....‬ﺋ‬ ‫ﺌ م آ ‪ ،‬ﺋ راﺐ ر ﺌٿ ﺋ ر‬ ‫ﺋ ﺌر‬ ‫م آ ‪،‬‬

‫و ؛ ا و ﺌ‬ ‫ڌار‬ ‫ﺌن‬ ‫‪،‬‬ ‫و و‬ ‫ﺌﮡ ا ﺌ‬ ‫‪،‬‬ ‫را ﺌن‬

‫ﺌر ۾ ﺋﺌري و ﺋ ‪ .‬ان ﺌ ﮭ‬ ‫ق ر ‪ ،‬ا ﺌ ﺊ ﮗﺌ‬ ‫ﺌم ﺌﮡ ۾‬ ‫۾۽‬ ‫‪،‬‬ ‫כ‬

‫ان ڏ‬ ‫ﺌﮗ ﮭ دؤر“‬ ‫” رپ ۾ ﺋ‬ ‫ﮢ ﮭ ‪،‬‬ ‫ﺌن ا‬ ‫ﺌب ۾ ﺌ‬ ‫ﺌﮡ ﺌڻ ﺌ آ ن‪،‬‬

‫۽‬ ‫ﺋ ‪ ،‬۾ ﺐُ‬ ‫و ﺌت ﺌ ن‪ ،‬اد ﺑ ۽ آر‬ ‫ا ﮭ‬ ‫ﮢ ﮭ۾ ُ ا آ‬ ‫ﮭ‬ ‫ﺌ ﺎ‬ ‫ﺌ‬

‫و ﺌ‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫ادب ۽‬

‫؟‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫ن ﺌ‬ ‫آ ‪ ،‬ان‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ ر ﮙ ﺌ‬ ‫ﺌ‬ ‫ن آ ‪ .‬ا ﺌن‬ ‫وع‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺋﮙ وارو‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫ادب ۽‬

‫ﺌ آ ؟ ﺌ ا ﺌن ذ ۾ و ا ﺌن ﺌ اﺐﺌ‪ ،‬ڏاڏا‬ ‫س‬ ‫چ ﺌ ﺐ ﺌد رﮗ‬ ‫؟ ﺌ‬ ‫ا ﺌ رﮗ ﺌڻ‬

‫ا‬ ‫כ ﺌ‬ ‫ﺊ‬ ‫و‬ ‫اآ ؟‬ ‫ا ﺐﺌز‬ ‫ﺑ ﺌ و‬ ‫اآ ا‬ ‫ﺌ ي‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺌ‬ ‫ﺌ‬

‫ﺑ‬ ‫ﺌ ﮭ‪،‬‬ ‫دؤر ﺌن‪،‬‬ ‫ر ۽ و آ ‪ .‬ادب ۽ آرٽ‬ ‫‪-‬ا‬ ‫اآ‬ ‫ﺌ‬

‫ف‬ ‫ي‬ ‫‪.‬ا‬ ‫ور ن ﺐ آ‬ ‫نﺊ‬ ‫آ ۽ و ان ۾‬ ‫ﮗﺌ ن‬ ‫ﺌ يﮭ ۾ زﺐ د‬ ‫ا ﺌن وٽ‬

‫ِ‬ ‫د‬ ‫ر ﺌن؟‬ ‫م‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫ي اي ا ﺌن‬ ‫ي وڏي ﮗﺌ‬ ‫ﺌﮗ ﺌ ﺎ‬

‫ـــــ ‪،‬‬ ‫ـــــ ـــــ د ـــــ ا آ ـــــ ِ ـــــ ود ـــــ‬ ‫ﺐـــــ‬

‫۽‬ ‫ﺌ يﮭ ۾‬ ‫ﺌﮡ‬ ‫(ا ﺋ‬ ‫ﺐﺌ ۾‬ ‫وا ﺐ ﺌن ود‬ ‫ي‬ ‫ﺌ ﺌﺊ ﮭ ﺌن ﺐ ڏ ﺋ ‪،‬‬ ‫)‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫۾آ ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫۽‬ ‫۾‬ ‫ﺋ آ ‪ .‬۾ ﺐ و ان‬ ‫ا‬ ‫اب ۾ ﺐ ﺐ‬ ‫ل ڏ ‪.‬‬ ‫ﺌﮡ ﮭ و ان‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۽‬ ‫۾‬ ‫ادب ۽‬

‫ﺊ ا‬ ‫اراﮡ‬ ‫وآ ‪.‬‬ ‫وا ﺊ‬ ‫و آ ‪ .‬ان ﮗﺌ‬ ‫ﺌن ﺐ‬ ‫ﺐ‬ ‫رن‬

‫ي‬ ‫ﺌص‬ ‫۾ روا‬ ‫ﺌ يﮭ ۽‬ ‫ﺌ ۽ آر‬

‫ا‬ ‫رڻ ﺌن اﮡ ۽ وכ ﺋ ‪ .‬ان‬ ‫ﺌز ﺌ‬ ‫ﺎآ ا ي‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫يﮭ ﺐﺌﺐ‬ ‫۾‬ ‫ادب ۽‬

‫۾ وري‬ ‫زﺌ‬ ‫وا ﺌت ﺋ ‪ .‬ا ﺋ ﺊ‬ ‫۾ وڌ‬ ‫ﺌ داري ان‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ز ﺌ ۾ ﺌﺊ اري‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫)‪ (Romanticism‬ﺐﺌﺐ‬ ‫۾ رو ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫ب وارن ا ﺌن ﺐﺌري ۾‬ ‫ﺑ آ ‪،‬‬ ‫د ﺌﺊ‬ ‫ﺌ ن ۽ ﺌدن‬ ‫ا‬ ‫اور‬ ‫ا ﺌن‬ ‫ﺌن ﮗ آ‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺐﺌﺐ‬ ‫۾ا ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﺌ ﺌت ﺐﺌﺐ‬ ‫۾‬ ‫ادب ۽‬

‫‪:‬‬ ‫و‬ ‫ر۽‬ ‫ﮙ وارو‬ ‫۾ ﺌ‬ ‫ادب ۽‬

‫اڏاوت‬ ‫ﺌج‬ ‫ي‬ ‫۽‬ ‫ﺌ‬

‫ان ۾ ﺌڻ‬ ‫و آ‬ ‫ﺌﺊ‬ ‫و‬ ‫ڻ ﺌ س‬ ‫ﺐ ﺌدي ﮗﺌ‬ ‫ي ﺌن‬ ‫ان‬

‫ﺐﺌري ۾ ﺌڻ آ ‪:‬‬ ‫ر‬ ‫۽‬

‫ﺋ‬ ‫ِو ُ ﺌن ا ﺌن ۽ ﺌ ي‬ ‫ﺐ ‪ ،‬ڏ ‪ ،‬دردن ۽ ا‬ ‫ﮭ‬ ‫ز‬ ‫۽ ﺑ ﺎآ‬ ‫و‬ ‫ا‬

‫رڏ ‪:‬‬ ‫ﺌ‬

‫ـــــــﺋﮙ! ـــــــ ـــــــﺌ ‪،‬‬

‫رڏ ‪:‬‬ ‫ا ﺌم آ ‪.‬‬

‫ﺋ ﮭ‬ ‫ر‪ ،‬آدرش‪ ،‬رو ﺌ‪ ،‬ر ۽ ﺌل ڏ ﺌ‬ ‫ا!‬ ‫ُان ز ﺌ ۾‬ ‫ا ا ﺌﮡ ‪ ،‬ا ا دار اڄ ﺊ آ‬

‫۽‬ ‫ﮭ ﺌن ﺐ آ‬ ‫۽‬ ‫آ ‪ .‬وڏي‬ ‫ﺌڻ ﺐ‬ ‫ِ ِ ﺌﮡ ﺌر ۽ ِ ِ ﮭ ﺌﮡ َ َ‬ ‫ﺐﺌد ﺌ ﺌم ﺌ‬ ‫و‬

‫ــــــــــــ ‪.‬‬ ‫ــــــــــــﺌ‬ ‫از ــــــــــــ ‪ ،‬ــــــــــــ‬ ‫ــــــــــــ ريﮭ ــــــــــــ‬

‫از آ ؟‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ا ۾‬ ‫ا۽‬ ‫را ﺊ ڏا ﺌ ﺌﮡ‬ ‫۾‬ ‫ا ﺌ ﮗﺌ‬

‫آ ‪:‬‬ ‫ﺋ‬ ‫ﺌ‬

‫ڏ ﺌرڻ‪ ،‬ڏک‬ ‫۾ ﮗ ڙ ﺌ آﮡ ز ﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬ا‬ ‫يﺐ ﺌ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺋ ‪،‬‬ ‫ﺌﺐ‬ ‫ﺋ‬