KT HIỆN ĐẠI (ĐẦU TK XX)

- BỐI CẢNH XÃ HỘI:

+ chủ nghĩa tư bản lũng đoạn

+ Giai cấp mâu thuẫn

+ Chiến tranh thế giới

 Thách thức của kiến trúc

- BỐI CẢNH KINH TẾ KỸ THUẬT

+ Kinh tế : nhu cầu xây dựng sau thế chiến, nhu cầu CNH-HĐH

+ Kỹ thuật tiến bộ vượt bậc: . kết cấu mới (khung, dàn không gian)

. Vật liệu xây dựng (BTCT, thép, nhôm kính)

- ĐẶC ĐIỂM KT:

 Chủ nghĩa công năng
 Hình khối đa dạng
 Ứng dụng kỹ thuật mới
 Quan niệm thẩm mỹ thời hiện đại
- TRÀO LƯU KIẾN TRÚC HIỆN ĐẠI

Hệ thống
Trướ Chủ nghĩa biểu hiện Đức (1910-1925) - (GERMAN EXPRESSIONISM)
Chủ nghĩa vị lai Ý (1909-1914)
c thế
chiến
Các trường phái Hà Lan – DE STILJ Chủ nghĩa kết cấu Nga (1913-1927)
I
Giữa
2 thế Chủ nghĩa công năng (1915-) Chủ nghĩa hữu cơ (1909-)
Chủ
chiến
nghĩa
Sau Chủ nghĩa duy lý (1920s-) Chủ nghĩa cấu trúc (1949-)
công
thế Công năng thẩm mỹ Chủ nghĩa phát xít
năng
chiến Phong cách quốc tế (1950s-) Chủ nghĩa thô mộc (1949-)
II Chủ nghĩa tân biểu hiện (1956-) Hiện đại bản địa

Hệ thống
Trước Chủ nghĩa Hình khối bất THÁP EINSTEIN
thế biểu hiện thường. Vật liệu
chiến I Đức (1910- : gạch, thép
1925) kính. Không gian
kịch tính
 CHILEHAUS

GROSSES SCHAUPILEHAUS

Vứt bỏ truyền KTS ANTONIO SANT’ELIA & CÁC TÁC PHẨM

thống và tuyên
dướng TG hiện
Chủ nghĩa vị
đại, đb là văn
lai Ý (1909-
minh đô thị máy
1914) -
móc
(ITALIAN
Lý luận tương lai
FUTURISM)
viễn tưởng
không thực

NHÀ

Cách tân hình

khối lên đầu
Các trường
Đặc điểm: điểm
phái Hà Lan
đường viên
– DE STILJ
mảng, xanh đỏ
vàng trắng đen
RIETVELD SCHRODER
Họa sĩ PIET MODRIAN
CÁC
TRƯỜNG
PHÁI HÀ LAN
–
AMSTERDA
M
 CÁC
TRƯỜNG
PHÁI HÀ LAN
–
ROTTERDAM

Chủ nghĩa
Đề cao công HỌC VIỆN LENIN
kết cấu Nga
năng, hướng tới ĐÀI TƯỞNG NIỆM ĐỆ TAM QUỐC TẾ (1927)
(1913-1927)
cái đẹp hình (1919-1920)
- (RUSSIAN
khối, kết cấu
CONSTRUCTI
ONTIVISM)

CLB RUSAKOV (1927-1929) NHÀ MELNIKOV, MOSCOW (1927-1929)

Giữa C Chủ nghĩa -Quan điểm Phái
2 thế h công năng thiết kế: BAU
chiến ủ (1915-) Thành phần -> HAU
LOGIC, công S
n năng kết cấu Đề cao vai trò
g ->THẪM MỸ, công năng
h thành tựu KH- Module – cơ
ĩ KT-> SỬ DỤNG, WALTER
giới cấu kiện
a xã hội học -> GROPIUS
Bố cục tự do,
LƯU TÂM không đối xứng
c - Biện pháp xử
ô lý:
n Bố cục -> TỰ
g DO, hình thức ->
ĐƠN GIẢN,
n trang trí -> LOẠI
ă BỎ, thiết kế -> LE Cổ động cho cái
n TIÊU CHUẨN CORBUSIE đẹp hiện đại
g R Loại trừ KT kinh
“nhà là điển, chiết trung
cái máy Sử dụng: đường
để ở” thẳng, góc
vuông, hình chữ
nhật, khối hộp
DOM-INO
HOUSE (1914)
 Luận điểm KT:
nhà trên cột,
mb tự do, mđ tự
do, cửa sổ băng
ngang, mái bằng
vườn trên mái

LE MODULOR

-Nhà thấp tầng

có bộ khung kim
loại
MIES VAN
-Nhà cao tầng
DE
có bộ khung
ROHE
sườn thép
-Công trình có
khẩu độ lớn NHÀ FARNSWORTH(1951)

-Nhà thảo
nguyên
CHỦ NGHĨA HỮU CƠ – FRANK LOYLD -KT hiện đại bản
(ORIGANICISM) WRIGHT địa
-Kt công cộng qui
mô lớn

-Đơn giản hóa

kết cấu
-Kết cấu không
MIES VAN DE
gian lớn bằng Triển lãm ĐỨC ở Barcelona
CHỦ NGHĨA DUY LÝ ROHE
thép và kính SEAGRAM BUILDING
“less is more”
Sau -Phân rõ KC chịu
thế lưc và KC ngăn
chiến che
II CHỦ NGHĨA CẤU TRÚC BUCKMINSTER FULLER
CÔNG NĂNG THẨM MỸ OSCAR NIEMEYER
PHONG CÁCH QUỐC TẾ PHILIP JOHNSON
CHỦ NGHĨA THÔ MỘC LOUIS KAHN
TÂN BIỂU HIỆN EERO SAARINEN
HIỆN ĐẠI BẢN ĐỊA KENZO TANGE
 KT CẬN ĐẠI
ĐẶC ĐIỂM: đấu tranh giữa phục cỗ và kỹ thuật mới

Bối cảnh xã hội:

- Cách mạng công nghiệp

- Chủ nghĩa tư bản
- Bùng nổ dân số

Bối cảnh KT:

- Vật liệu mới : thép ra đời

- Kết cấu mới
- Đa dạng công trình

HỆ THỐNG
Bảo tàng
Anh (1753-
1759)
Làm theo Hy Lạp - La Mã:
TÂN CỔ -Bố cục: kinh điển Pháp Khải hoàn
ĐIỂN -CN + VLiệu: thay đổi môn, PARIS
-Nghệ thuật: thêm ASáng

PHỤC CỔ
Phản đoi văn minh CN
Phục hưng Gothic: điện Wesminster
LÃNG MẠN
-Áp dụng CN + VLiệu mới
GIAI -Chức năng sd thay đổi
ĐOẠN I
1760-
1880)
nhà đỏ, VQ Anh
Nhà hát Opera,
Đa p.cách -> Kết hợp yếu tố bản PARIS
CHIẾT
địa -> Phát triển ở các xứ thuộc
TRUNG
địa

-SD vlieu công nghiệp

eiffel tower, PARIS
KỸ THUẬT -Giảm thiểu trang trí
MỚI -Nhấn mạnh vai trò của nhà kỹ thuật
Brooklyn bridge
-Qui mô lớn
 Casa Mila, ANTONIO
GAUDI
-Tìm kiếm p.c nghệ thuật mới
ART
-Giàu tính nhịp điệu, mô phỏng
NOUVEAU Tassel house, Brussels
thiên nhiên
(1893-1894)
TRANG
TRÍ

Tòa
-Trang trí nghệ thuật EMPIRE,
-Giàu tính nhịp điệu của hình NY (1929-
ART DECO
học từ tổng thể đến chi tiết 1931)
GIAI -Bố cục hô ứng
ĐOẠN II Nhà
(1880- máy
ĐẦU XX) DEUTSCHER
-KT gắn liền với xản xuất
WERKBUN
-SD cấu kiện CNH
D

FARGUS
khung sắt
phủ bê
tông bên
KỸ THUẬT ngoài cốt
HỌC PHÁI đá
CHICAGO -Nhu cầu XD thành phố
“hình thức -Vật liệu: kính, kim loại
đi theo -Thể loại: nhà cao tầng
công năng”

Tòa nhà AUDITTORIUM, Chicago (1889)

KT PHỤC HƯNG
Chủ nghĩa tư bản

Phục hưng văn hóa Hy Lạp – La Mã

Khoa học nghệ thuật phát triển

Những biến cố về tôn giáo

Đặc điểm:

- Bối cảnh khoa học: 3 phát minh khoa học lớn: thuốc súng, la bàn, máy in
 - Bối cảnh xã hội: các phong trào cải cách lớn: tôn giáo, văn hóa, khoa học
- Bối cảnh nghệ thuật: nguồn gốc: tác gia, khoa học gia, nghệ sĩ
- Phát triển công trình dân dụng
- Mặt bằng đối xứng hình học
- Sd thước cột Hy Lạp- La Mã
- Biến thể ROMANESQUE & GOTHIC mềm mại duyên dáng
- VLXD: đá
- Trang trí: lan can con tiện, cung tròn elip
 PHỤC HƯNG Ý

Tìm lại La Mã & Hy Lạp

Yếu tố cá nhân :

- Công trình đa phần là lâu đài

- Vai trò của KTS được đề cao

Đặc điểm kiến trúc:

- Mặt bằng: tổ hợp hình học, tổ chức đối xứng

- Mặt đứng: sd các thước cột Hy Lạp – La Mã
- Phong cách: trật tự, chặt chẽ, mạch lạc, đơn giản

GIAI ĐOẠN SƠ KỲ ( Thế kỷ XV – XVI)

- Mặt đứng: đơn giản, trật tự, ổn định

- Cột chống theo tầng, dưới-nặng, trên-nhẹ
- Trật tự DORIC-IONIC-CORINTHIAN
- Sd gờ nhô ra trên đỉnh tường (Corniche)
- Mặt đứng tường ốp đá nhám, thay đổi theo tầng, dưới thô – trên tinh
- Cửa sổ tầng trệt nhỏ, có song sắt bảo vệ, tầng trên sd cửa sổ đôi, cuốn 2 tầm
- Sân trong là trái tim

SƠ KÌ - Địa điểm:
(trật tự) Florence
-Mái vòm khổng lồ
KTS nổi bậc: -Kết cấu: tám sườn đá, gỗ,
BRUNELLESCHI gạch nung
THÁNH ĐƯỜNG FLORENCE (1420), KTS
MICHELOZZO BRUNELLESCHI
SANGALLO
ALBERTI
-Tráng tường trên đầu sửa
sổ
-Cột chìm tường
TRẠI TRẺ MỒ CÔI FLORENCE (1419), KTS
BRUNELLESCHI
-MB: hình chữ nhật
-Corniche
-CS đôi dưới cuốn 2 tầm
-Tabert-Nache: tráng tường trên
đầu khung cửa
-CS trệt nhỏ có song sắt
-Móc sắt
- Mặt đứng tường ốp đá nhám,
thay đổi theo tầng, dưới thô – LÂU ĐÀI HIDICHI RICCARI (1444), KTS
 trên tinh MICHELOZZO

BRAMANTE:
-Đề cao tỷ lệ, khối và AS
-Nhấn mạnh hình tròn,
vuông, chữ nhật
LÂU ĐÀI CAPRINI (1501-1502), KTS BRAMANTE
MICHELANGELO:
-Đơn giản, biểu hiện bằn
cấu trúc, kg lạm dụng điêu
khắc
-Nhấn mạnh băng ngang
-Tabert-Nache
-Hành lang cột bọc sân
trong LÂU ĐÀI FANESE (1534-1541), KTS
-Thức khổng lồ, LÂU ĐÀI MICHELANGELO
CAPITOLIN
E

Địa điểm:
Rome
Venice
-Đề cao sáng tạo, ngẫu
KTS nổi bậc:
THỊNH KÌ - hứng, thoát khỏi qui phạm
MICHELANGELO
(phát triển) truyền thống
PALLADIO
BRAMANTE
-Cột đôi
SANSOVINO
-Lan can con tiện kèm ban
->THỦ PHÁP CÁ
công giả
NHÂN
-Trên tinh-dưới thô
-Corniche
-Khóa đá góc tường ( dưới
thô trên tinh)
-CS có song sắt, gối quỳ
PALLADIO:
-Trung thành truyền thống
Hy – La
-Hệ thống hóa các thức cổ
điển
-Bố cục hình học tuyệt đối
rõ ràng
-Quan hệ tổ hợp, chính phụ
rõ nét BIỆT THỰ ROTONDA,PALLADIO
-Chủ nghĩa hình thức, điểu
khắc lấn át kiến trúc
VENICE:
-SD cột tròn hoặc vuông
-SD nhiều lan can con tiện
(Balustrade)
 ĐĐ KIẾN TRÚC:
-PC vận động bay bổng
XÃ HỘI: ảnh -Thoát khỏi hình khối cân
hưởng vũ kịch, bằng ổn định
Opera, nhac cổ -SD đg cong, đg chéo, xoắn
điển phương Tây, ốc
quan niệm trái -Lạm dụng trang trí, thg
BAROQUE đất hình cầu, dùng CÁNH CUỐN (SCROLL
(bay bổng) cuộc sống phù du BRACLET)
KIẾN TRÚC: chịu -Chủ nghĩa hình thức
ảnh hưởng của
MICHELANGELO, +mang màu sắc chủ nghĩa
thoát khỏi qui hình thức
luật cổ điển +không gian phức tạp, kg
còn sd hình khối cơ bản
+nhiều yếu tố trang trí
-Motif cách điệu con sò đá

ROCOCO
(sa đà)

ĐÀI PHUN NƯỚC TREVI, ROME (1732-1737),

-Nặng tính trang trí cung đình KTS NICCOLO SALVI

KT PHỤC HƯNG PHÁP

ĐĂCH ĐIỂM:

- QUÂN CHỦ PHÁT TRIỂN, TƯ BẢN MỚI HÌNH THÀNH: QUYỀN HÀNH LÀ VUA, TRUNG TÂM CHÍNH TRỊ LÀ TRIỀU
ĐÌNH, NGHỆ THUẬT CHỦ ĐẠO, PHỤC HƯNG SƠ KHỞI VÀ CHÍNH THỐNG

THỜI KỲ SƠ THỜI KỲ SƠ KHỞI (ĐẦU -THUNG LŨNG SÔNG LOIRE, NGOẠI

KHỞI & TK XVI) Ô
CHÍNH ĐĐ KT:
THỐNG -MÁI RẤT DỐC
-ỐNG KHÓI VƯƠN LÊN
-CS MÁI
-GARGOYLE THOÁT NƯỚC
-XD BẰNG ĐÁ CẨM THẠCH HOA
CƯƠNG (KHÁC Ý) LÂU ĐÀI BLOIS (1515-1524), KTS
-THÁP NHỌN FRANCOIS MANSART
-MB LỒI LÕM
-GỢI NHẮC THÁP CANH Ở GÓC:
THÀNH PHÒNG KHIÊU VŨ
-CỘT ĐỊA PHƯƠNG
-HÀO NƯỚC: TƯỚI TIÊU
-MOTIF GOTHIC GÂN GUỐC
 LÂU ĐÀI CHAMBORD (1519-1547),
KTS CORTONA

THỜI KỲ CHÍNH THỐNG

(NỬA SAU THẾ KỶ XVI)

CUNG ĐIỆN LOUVRE (1546-), PARIS

QUÂN CHỦ PHÁT TRIỂN,
TƯ BẢN MỚI HÌNH
THÀNH: QUYỀN HÀNH
LÀ VUA, TRUNG TÂM
CHÍNH TRỊ LÀ TRIỀU
ĐÌNH, NGHỆ THUẬT MẶT ĐỨNG PHÍA ĐÔNG CUNG ĐIỆN
-CHÍNH PHỤ RÕ RÀNG, CHÍNH CAO
CHỦ ĐẠO LÀ CHỦ LOUVRE (1659-1665),KTS PERRAULT
PHỤ THẤP, CHÍNH LỒI PHỤ LÕM
NGHĨA KIINH ĐIỂN PHÁP & LE VAU
KIẾN TRÚC -ĐỐI XỨNG NGHIÊM NGẶT
(CLASSICISM)
KINH ĐIỂN -CỘT NGƯỜI CHỊU LỰC
TRIẾT HỌC: DUY LÝ
PHÁP (TK -TỶ LỆ MẶT ĐỨNG: ĐẾN – THÂN –
DECARTES
XVII – XVIII) ĐỈNH = 2 – 3 – 1, ĐẶC – RỖNG – ĐẶC
-NGHỆ THUẬT CÓ TRẬT
->CÂN BẰNG & ỔN ĐỊNH, TRẬT TỰ
TỰ, THEO ĐUỔI SỰ
VÀ CẤU TRÚC SỐ HỌC
VĨNH HẰNG
-HÀI HÒA, ĐX, QUAN HỆ
SỐ HỌC, CẤU TRÚC
HÌNH HỌC THUẦN TÚY
-TƯ DUY LOGIC, BÁC BỎ
CUNG ĐIỆN VERSAILLES (1612-1670),
TỰ NHIÊN, CẢM TÍNH
KTS LE VAU, MANSART

LÂU ĐẠI PHỤC HƯNG Ý LÂU ĐẠI PHỤC HƯNG PHÁP

1.VỊ
NỘI Ô, GẦN GŨI, ĐƠN GIẢN NGOẠI Ô, HOÀNH TRÁNG, XA HOA
TRÍ
2.VẬT
ỐP GẠCH ĐÁ NHÁM BẢO VỆ ỐP ĐÁ CẨM THẠCH – HOA CƯƠNG
LIỆU
3.MẶT
BẰNG PHẲNG, VUÔNG VỨC LỒI LÕM, THÁP CANH Ở GÓC
BẰNG
-MÁI BẰNG, CORNICHE - MÁI DỐC
4.MẶT -TRÊN TINH – DƯỚI THÔ -ỐNG KHÓI VƯƠN LÊN
ĐỨNG -PHÂN TẰNG BẰNG BĂNG NGANG -CS MÁI
-ẢNH HƯỞNG KT HY - LA -ẢNH HƯỞNG KT GOTHIC