Единица 2А: Број и решавање проблеми П2 Одделение VI

Број на час: 113 Делење на двоцифрени и троцифрени броеви со едноцифрен број (со
остаток и без остаток) со помош на калкулатор
МИО-активности корелација математика –етика
алгоритам за одредување на денот на Велигден и денот на Рамазан Бајрам
Активности
Време Цели на учење Критериуми за Ресурси Доказ за
успех Опис Форми и постигнување
техники
1-2 Методи за дискусија,насочен На почетокот на часот учениците повторуваат Наставни Интерактивно Набљудување
мин утврдување на разговор форми: вежбање со , дискусија
за сметачки машини и делење со остаток со интерактивна,
предзнаењата: помош на дигитрон запишани
индивидуална,
Знам да делам учениците решаваат даден -во парови делења:
Потсетување за двоцифрен со -во групи http://astronom
алгоритам( гаусовиот алгоритам за
делењена едноцифрен број, ija.mk/religiozn
пресметување на денот на велигден)
двоцифрен со вклучувајќи и i-kalendari-
едноцифрен број, делење со кој им го задава на табла наставникот при
kako-se-
вклучувајќи и остаток. што И odreduva-
делење со остаток делат четирицифрен број со двоцифрен и
datumot-koga-
без калкулатор и едноцифрен и ги одредуваат остатоците од se-paga-
со калкулатор делењето на тој број користејќи калкулатор veligden-vi-del/
5мин
Можам да делам влез(број ) => машина => излез (број) калкулатор
Дели трицифрени трицифрени http://www.nera Набљудување
броеви со броеви со учениците имаат неколку мин време да ја dni- , дискусија
едноцифрени, едноцифрени, решат задачата dani.com/nerabo
вклучувајќи и вклучувајќи и потоа наставникот им објаснува дека tni-praznici-
делење со остаток делење со остаток алгоритмот на табла е алгоритмот на Гаус кој makedonija.html
и дели и дели Г-П
важи до 2100 год
трицифрени трицифрени презентиреаат проект по етика за значењето http://paleta7.co
броеви со броеви со на денот на Велигден m/kako-se-
двоцифрени двоцифрени presmetuva-
-потоа со наставничката по етика го
броеви броеви (без datumot-za-
објаснуваат денот Велигден
( без остаток). без остаток). veligden/
калкулатор и со -потоа секоја група влечи ливче со годината
можам да делам Набљудување
калкулатор за која треба да го пресмета денот
повеќецифрен работни , дискусија
користејќи го велигден( работат по парови
број со листови
гаусовиота во паралелката има по две групи што ја
едноцифрен и хартија
лгоритам за работата истата задача И-П
двоцифрен
одредување на користејќи
поединечно ги презентира своите резултати
денот на велигден калкулатор
и се составува табела со датуми за
празнување на велигден во наредните 4
10-15 години
мин ако учениците точно пресметувале ке добијат Наставни
методи:
дека Велигден во наредните години ќе се Комуникати
празнува на :=> вен пристап
-усно
2019 2020 2021 2022 излагање,
-дијалошки,
28 19 2 24 -вербален
5 мин април април мај април презентирање
зборување
Потоа се објаснува алгоритмот за пишување
пресметување на рамазан бајрам –
Можам да
најголемиот муслимански празник
Поставува и поставувам и
решава решавам јуни 5(2019) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 ,
1, 2, 3, 4 ,
текстуални текстуални
11, 12, 13, 14, 15(2018) 16, 17, 18, 19, 20,
проблеми со сите проблеми со сите
четири четири операции 21, 22, 23, 24, 25, (2017) 26, 27, 28, 29, 30
операции.
П = лански датум -10
ако годината е престапна
П = лански датум -11
учениците се потсетуваат за признакот за
деливост со 4 и поимите земјина ротација и
земјина револуција
ги запишуват годинитешто се деливи со 4 т.е
престапните години
2016 2017 2018 2019
2020 2021 2022 2023
2024 2025 2026 2027
2028 2029 2030 2031
За дома да пресметаат велигден за
2022,2023,2024,2025,2026,2027,2028,2029
2022 2023 2024 2025

24 април 16 април 5 мај 20 април

2026 2027 2028 2029

12 април 2 мај 16 април 8 април

Организација Детали за диференцијација/ Забелешки / можности за проширување/ домашна работа: Kлучна
групи/ улога на возрасен ( поврзано со Користејќи го Гаусовиот алгоритам да го откријат денот на велигден и терминологија
активностите) Рамазан Бајрам за 2022,2023,2024,2025 година и истражѕвајќи на интернет да Како се
направат самопроверка на домашната работа на сл.линк: пресметува
https://astronomija.mk/religiozni-kalendari-kako-se-odreduva-datumot-koga-se- денот на
paga-veligden-vi-del/ велигден

Вовед: Организација на цела паралелка. Проширување на знаењата на учениците кои завршиле: делење, дели,
дискутирање со учениците за предзнаењата Пресметува и ги дели трицифрени броеви со едноцифрени, вклучувајќи и коеф.
што ги имаат за учениците за множење и делење со остаток и дели трицифрени броеви со двоцифрени броеви ( без поделува,
делење со остатоки. остаток). делител
Групни активности: наставникот ги води низ остаток,
часот

Гаус познат математичар кој Карл Фридрих Гаус е роден 1777 година во Брауншвајг денес дел
од Долна Саксонија, Германија)[, како син на сиромашно семејство од
G = година за која се пресметува датум на Велигден работничка класа. Неговата мајка била неписмена и никогаш не го
евидентирала датумот на неговото раѓање, сеќавајќи се само дека тој
R1 = G mod 19 (Остаток при делење на годината со 19) бил роден во среда, осум дена пред вознесувањето на Исус, кој се
R2 = G mod 4 случува 40 дена по Велигден.
Гаус подоцна ја решил сложувалка за неговиот датум на раѓање,( 30
R3 = G mod 7 април 1777 ) наоѓајќи го датумот на Велигден, користејќи методи за
пресметување на датумот и во минатото и иднината. Тој бил чудо од
RA = 19 R1 + 16 дете.  Постојат многу анегдоти за неговото созревање додека бил дете, и
тој своите први големи математички откритија ги направил додека бил
R4 = Rа mod 30 тинејџер[
RB = 2R2 + 4R3 + 6R4 Гаус имал значаен придонес во теоријата на броеви со неговата
R5 = RB mod 7 книга „Disquisitiones Arithmeticae“ (латински: Аритметички истраги), што
меѓу другото го вовел симболот ≡ за сличност и го користел во чиста
RC = R4 + R5 презентација на модуларна аритметика, содржани првите две докази за
Велигден е на ден: Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, АПРИЛ правото на квадратна реципроцитет, го развил теоријата на бинарни и
тројните квадратна форма ....
ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ
Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ

Алгоритам за пресметување на Рамазан бајрам

април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25(2020) 26, 27, 28, 29, 30, 31
јуни 1, 2, 3, 4 ,5(2019) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15(2018) 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, (2017) 26, 27, 28, 29, 30
јули 1, 2, 3, 4 , 5(2016) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16 (2015), 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
G-годината за која ќе го одредуваме денот G=2019 G-годината за која ќе го одредуваме денот G=2020
на Велигден на Велигден
количник остаток количник остаток
G_________ : 19 = О1 = G_________ : 19 = О1 =
G__________ : 4 = О2 = G__________ : 4 = О2 =
G__________ : 7 = О3 = G__________ : 7 = О3 =
RA = 19 О1 + 16 RА = RA = 19 О1 + 16 RА =
ОА : 30 = О4 = ОА : 30 = О4 =
RB = 2О2 + 4О3 + 6О4 RB = G RB =
RB : 7 О5 = RB : 7 О5 =
R C = О4 + О5 RC= R C = О4 + О5 RC=
Ако Rc < 28 Велигден е на датум Rc+3, ____ АПРИЛ Ако Rc < 28 Велигден е на датум Rc+3, ____ АПРИЛ

ако Rc = 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ ако Rc = 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ

Ако Rc > 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ Ако Rc > 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ

G-годината за која ќе го одредуваме денот G=2021 G-годината за која ќе го одредуваме денот G=2022
на Велигден на Велигден
количник остаток количник остаток
G_________ : 19 = О1 = G_________ : 19 = О1 =
G__________ : 4 = О2 = G__________ : 4 = О2 =
G__________ : 7 = О3 = G__________ : 7 = О3 =
RA = 19 О1 + 16 RА = RA = 19 О1 + 16 RА =
ОА : 30 = О4 = ОА : 30 = О4 =
RB = 2О2 + 4О3 + 6О4 RB = RB = 2О2 + 4О3 + 6О4 RB =
RB : 7 О5 = RB : 7 О5 =
R C = О4 + О5 RC= R C = О4 + О5 RC=
Ако Rc < 28 Велигден е на датум Rc+3, ____ АПРИЛ Ако Rc < 28 Велигден е на датум Rc+3, ____ АПРИЛ

ако Rc = 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ ако Rc = 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ

Ако Rc > 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ Ако Rc > 28 Велигден е на датум Rc-27 ____ МАЈ
КАКО СЕ ПРЕСМЕТУВА ДАТУМОТ ЗА ВЕЛИГДЕН?
Сите знаеме дека Велигден е празник со непостојана дата за празнување. Денот не го менува, а датумот го
менува. Може да биде во април, а и во мај. Временското растојание, од кога до кога може да се падне Велигден
е определено и тоа се движи од 4 април до 8 мај, односно, најрано: три дена пред Благовец, а најдоцна: два
дена по Ѓурѓовден. Што значи дека Велигден може да се падне на 35 различни датуми.
Велигден е Празник над празниците. Со Велигден се поврзани најмногу празници во годината. Најконкретно со
Велигден, празниците се поврзани 50 дена пред него и 50 дена по него. Секогаш, педесеттиот ден пред
Велигден е Прочка и секогаш педесеттиот ден по Велигден е Духовден (Педесетница). А и Спасовден е секогаш
на 40 ден по Велигден, Цветници е неделата пред Велигден, а саботата е Лазарева сабота итн.
Велигден е првиот празник на христијаните. Но, во првите векови, немало ускладеност и еднообразност во
празнувањето. Не го празнувале Велигден сите во исто време. Така било цели три века.
Христијаните на Исток, во Азија го празнувале Велигден во исто време и на ист датум, но другите не. Велигден
се празнувал секогаш на 14 ден од првиот пролетен месец, без разлика во кој ден од седмицата ќе се падне тој
датум. Тоа било истовремено празнување на Велигден со Јудејската Пасха.
Христијаните, во Европа велеле дека е неприлично да го славиме нашиот најголем празник Велигден, заедно
со најголемиот празник на Евреите – Пасха. Затоа, се определиле да го слават Велигден секогаш во неделниот
ден по првата пролетна полна месечина. Тоа значело дека Велигден ќе биде секогаш во недела.
ЗОШТО ВО НЕДЕЛА?
Затоа што во тој ден Христос воскреснал. Воскреснал во недела и треба да се празнува во недела. На првиот
вселенски собор, во 325 година, била донесена одлука: Велигден да се празнува насекаде во првата недела по
Пасхалната полна месечина. Соборот ги определил: Денот – недела; периодот – пролет; денски, сончев знак –
пролетна рамноденица; месечев знак – полна месечина, првата полна месечина во пролетта, по пролетната
рамноденица; спореден празник – Пасха јудејска, секогаш во неделата по неа, но никогаш со неа, ни пред неа.
Ова правило од Соборот важи и до ден денес. Настанало единство во сето христијанство – единство за
Празникот над празниците. Но, не за долго. Всушност, уште веднаш се појавиле разлики по прашањето за
часот и времето од денот. Западните христијани – Римската црква рекла дека на полноќ се објавува
Воскресението Христово и започнува Велигден на почетокот од денот недела. Христијаните на Исток,
започнувале еден час по полноќ, а некои, пред зори – во 4 часот наутро, по европско време. Оваа различност
продолжила нови три и пол века. Соборот одлучил: Велигденскиот пост престанува на полноќ на Велика сабота
и започнува Велигден на полноќ, веднаш штом влегува во недела. Оттогаш настанала истовременост на
празнувањето. Христијанскиот свет имал ист празник, во исто време и час.
ЗОШТО НА ПОЛНОЌ, А НЕ ДЕНТА?
Светите отци сакале да биде празникот, колку е можно, најблиску до времето на Христовото воскресение. Но,
нам не ни е кажано точно времето и часот кога Христос воскреснал. Евангелијата ја премолчиле оваа точност.
За моментот на Христовото воскресение не е напишано, но за доаѓањето на ангелот Божји, којшто ги пречекал
жените мироносици кај празниот гроб, се вели: “Стана голем потрес: ангел Господов слезе од небото…, а
стражарите, уплашени од него, трепереа и беа како мртви.” Настанот се случил порано, а можело и на полноќ,
но сигурно не пред полноќ.
ЗОШТО ВОСКРЕСНАЛ ВО ПОЧЕТОКОТ НА ТРЕТИОТ ДЕН?
Воскресението во почетокот на означеното време значи сила и моќ – дека немало што да чека, туку ја имал
Божјата сила и можел да воскресне; а тоа, ако се случело на крајот од денот, ќе значело немоќ – како да чекал
да собере сила, како едвај воскреснал. Затоа е земен терминот веднаш по полноќ, само што почнува неделата.
Затоа тогаш се објавува Воскресението и гласно се вели: – Христос воскресе! Ова значи објавување на една
голема вистина – му се објавува на целиот свет дека нашиот Бог не е мртов, туку е жив и не е во гробот, туку
воскресна. Тоа се кажува гласно и сеопшто, од сите и за сите во светот. Тоа значи одеднаш, јавно и најмасовно
исповедање на верата на сиот свет дека Христос Воскресе! На тоа се одговара: – Вистина воскресе!
ВЕЛИГДЕНСКИ ТАБЛИЦИ
Велигденските таблици за пресметување на датумот на Велигден се нарекуваат и Пасхални таблици или
Пасхалии. Оваа пресметка не е едноставна и има своја долга историја. Првите пресметувања ги направил свети
Теофил Александриски во 385 година и ја дал првата Пасхална таблица за 40 години. Тоа го дооформил свети
Кирил Александриски и било дадено за целиот христијански свет, скоро два века. Во 526 година, римскиот
монах Дионисиј Мали ги направил конечните Велигденски таблици. Тоа важи и до денес и засекогаш.
Формиран е Велигденски круг, Пасхален круг или Пасхалија која никогаш не завршува и е наречен Голем
индикт. Оваа вечна Пасхалија опфаќа циклус од 532 години. А кога ќе заврши овој круг, пак се повторува по
истиот ред.
G = БРОЈОТ ШТО ЌЕ ГО ДЕЛИМЕ G = БРОЈОТ ШТО ЌЕ ГО ДЕЛИМЕ

G: 19 О1 =(Остаток при делење на годината со 19) G: 19 О1 =(Остаток при делење на годината со 19)
G: 4 О2=(Остаток при делење на годината со 4 ) G: 4 О2=(Остаток при делење на годината со 4 )
G: 7 О3 =(Остаток при делење на годината со 7 ) G: 7 О3 =(Остаток при делење на годината со 7 )
ОA = 19 О1 + 16 ОA = 19 О1 + 16
RА : 30 О4= (Остаток при делење на RА со 30 ) RА : 30 О4= (Остаток при делење на RА со 30 )
ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4 ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4

RB : 7 О5=(Остаток при делење на RВ со 30 ) RB : 7 О5=(Остаток при делење на RВ со 30 )

ОC = О4 + О5 ОC = О4 + О5
Велигден е на ден: Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, АПРИЛ Велигден е на ден: Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, АПРИЛ
ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ
Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ

G = БРОЈОТ ШТО ЌЕ ГО ДЕЛИМЕ G = БРОЈОТ ШТО ЌЕ ГО ДЕЛИМЕ

G: 19 О1 =(Остаток при делење на годината со 19) G: 19 О1 =(Остаток при делење на годината со 19)
G: 4 О2=(Остаток при делење на годината со 4 ) G: 4 О2=(Остаток при делење на годината со 4 )
G: 7 О3 =(Остаток при делење на годината со 7 ) G: 7 О3 =(Остаток при делење на годината со 7 )
ОA = 19 О1 + 16 ОA = 19 О1 + 16
ОА : 30 О4= (Остаток при делење на RА со 30 ) RА : 30 О4= (Остаток при делење на RА со 30 )
ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4 ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4
ОB : 7 О5=(Остаток при делење на RВ со 30 ) RB : 7 О5=(Остаток при делење на RВ со 30 )
ОC = О4 + О5 ОC = О4 + О5
Велигден е на ден: Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, АПРИЛ Велигден е на ден: Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, АПРИЛ
ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ
Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27, МАЈ
G-годината за која ќе го одредуваме денот G-годината за која ќе го одредуваме денот
на Велигден на Велигден
G_________ : 19 = О1 = G__________ : 19 = О1 =
G__________ : 4 = О2 = G__________ : 4 = О2 =
G__________ : 7 = О3 = G__________ : 7 = О3 =
ОA = 19 О1 + 16 ОА = ОA = 19 О1 + 16 ОА =
ОА : 30 = О4 = ОА : 30 = О4 =
ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4 ОB = ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4 ОB =
ОB : 7 О5 = ОB : 7 О5 =
О C = О4 + О5 ОC= О C = О4 + О5 ОC=
Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, ____ АПРИЛ Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, ____ АПРИЛ

ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ

Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ

G-годината за која ќе го одредуваме денот G-годината за која ќе го одредуваме денот

на Велигден на Велигден
G__________ : 19 = О1 = __________ : 19 = О1 =
G__________ : 4 = О2 = __________ : 4 = О2 =
G__________ : 7 = О3 = __________ : 7 = О3 =
ОA = 19 О1 + 16 ОА = ОA = 19 О1 + 16 ОА =
ОА : 30 = О4 = ОА : 30 = О4 =
ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4 ОB = ОB = 2О2 + 4О3 + 6О4 ОB =
ОB : 7 О5 = ОB : 7 О5 =
О C = О4 + О5 ОC= ОC = О4 + О5 ОC=
Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, ____ АПРИЛ Ако Оc < 28 Велигден е на датум Оc+3, ____ АПРИЛ

ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ ако Оc = 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ

Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ Ако Оc > 28 Велигден е на датум Оc-27 ____ МАЈ

одредување на Рамазан Бајрам одредување на Рамазан Бајрам

јануар 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

февруар 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

март 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, јули 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, август 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 ,31

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, септември 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, октомври 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31
јули 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 2013 година - 15 октомври
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 2014 година -
2015 година –
август 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 2016 година -
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 2017 година -
2018 година -
септември 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 2019 година -
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 2020 година -

2013 година - 15 октомври

2014 година -
2015 година –
2016 година -
2017 година -
2018 година -
2019 година -
2020 година -

одредување на Курбан Бајрам одредување на Курбан Бајрам

јануар 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, јануар 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

декември 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, декември 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

ноември 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, ноември 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
октомври 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, октомври 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

2013 година - 15 октомври 2014 година - 2013 година - 15 октомври 2014 година -
2015 година - 2016 година - 2015 година - 2016 година -
2017 година - 2018 година - 2017 година - 2018 година -
2019 година - 2020 година 2019 година - 2020 година

април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31
јуни 1, 2, 3, 4 , 5(2019) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15(2018) 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, (2017) 26, 27,
28, 29, 30
јули 1, 2, 3, 4 , 5(2016) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

2013.5.5. 2014.4.20. 2015.4.12. 2016.5.1. 2017.4.16. 2018.4.8.

2019.4.28. 2020.4.19. 2021.5.2. 2022.4.24. 2023.4.16. 2024.5.5.
2025.4.20. 2026.4.12. 2027.5.2. 2028.4.16. 2029.4.8. 2030.4.28.
2031.4.13. 2032.5.2. 2033.4.24. 2034.4.9. 2035.4.29. 2036.4.20.
2037.4.5. 2038.4.25. 2039.4.17. 2040.5.6. 2041.4.21. 2042.4.13.
2043.5.3. 2044.4.24. 2045.4.9. 2046.4.29. 2047.4.21. 2048.4.5.
2049.4.25. 2050.4.17. 2051.5.7. 2052.4.21. 2053.4.13. 2054.5.3.
2055.4.18. 2056.4.9. 2057.4.29. 2058.4.14. 2059.5.4. 2060.4.25.
2061.4.10. 2062.4.30. 2063.4.22. 2064.4.13. 2065.4.26. 2066.4.18.
2067.4.10. 2068.4.29. 2069.4.14. 2070.5.4. 2071.4.19. 2072.4.10.
2073.4.30. 2074.4.22. 2075.4.7. 2076.4.26. 2077.4.18. 2078.5.8.
2079.4.23. 2080.4.14. 2081.5.4. 2082.4.19. 2083.4.11. 2084.4.30.
2085.4.15. 2086.4.7. 2087.4.27. 2088.4.18. 2089.5.1. 2090.4.23.
2091.4.8. 2092.4.27. 2093.4.19. 2094.4.11. 2095.4.24. 2096.4.15.
2097.5.5. 2098.4.27. 2099.4.12. 2100.5.2. 2101.4.24. 2102.4.9.
2103.4.29. 2104.4.20. 2105.4.5. 2106.4.25. 2107.4.17. 2108.5.6.
2109.4.21. 2110.4.13. 2111.5.3. 2112.4.17. 2113.4.9. 2114.4.29.
2115.4.14. 2116.5.3. 2117.4.25. 2118.4.17. 2119.4.30. 2120.4.21.
2121.4.13.

презентиреаат проект по етика за значењето на денот на Велигден Тој бил крстен во во една црква близина на училиште, каде што пристувувал како
дете[4].
Гаус бил чудо од дете. Постојат многу анегдоти за неговото созревање додека бил дете, и тој своите први големи математички откритија ги направил
додека бил тинејџер[5][6]. Ја напишал „Disquisitiones Arithmeticae“, неговиот магнум опус, во 1798 година, на 21 годишна возраст, но не бил објавен
до 1801 година. Ова дело има суштинско значење за консолидирањето на теоријата на броеви како дисциплина.
Умствените способности Гаус го привлекле вниманието на Карл Вилхелм Фердинанд[2], војводата од Брауншвајг кој го испратил на Колегиум Каролинум
(денешен Брауншвајгски Универзитет за технологија), каде што присуствувал во периодор ос 1792-1795 година, како и на Универзитетот во Гетинген 1795-
1798. Годината 1796 била најпродуктивна за Гаус и теоријат на броеви [7].

Зрели години[уреди | уреди извор]

Во својот докторат на отсуство, „Нов доказ за теоремата дека секоја рационално составена алгебарска функцијата со една променлива може да се
реши во вистински фактори на првиот или вториот степен“ од 1799 година, Гаус ја докажал основна теорема на алгебра во која се наведува дека секој
непостојан полином со комплексни коефициенти има најмалку еден комплексен корен. Некои математичари, вклучувајќи го Жан ле Ронд Алемберт,
произвеле лажни докази пред него, и дисертацијата на Гаус содржи критика на работата на Алемберт. Иронично, според денешни стандарди, сопствени
обиди Гаус не се прифатливи, поради имплицитно користење на Јорданова терома за крива. Сепак, тој подоцна резултирал о три други докази, од кои
последниот во 1849 година бил посебно ригорозен. Неговите обиди го појасниле концептот на комплексни броеви значително.
Гаус исто така имал значаен придонес во теоријата на броеви со неговата книга „Disquisitiones Arithmeticae“ (латински: Аритметички истраги), што меѓу
другото го вовел симболот ≡ за сличност и го користел во чиста презентација на модуларна аритметика, содржани првите две докази за правото
на квадратна реципроцитет, го развил теоријата на бинарни и тројните квадратна форма и, се вели во класа број проблемот за нив, и покажа дека
редовно heptadecagon (17-еднострани полигон) може да биде изградени со линијар и компас.

насловната страница на Гаус е Disquisitiones Arithmeticae

Во истата година, италијанскиот астроном Џузепе Пјаци ја открил планетата-џуџе Церес. Џузепе Пјаци можел да ја прати Церес за само околу еден месец,
пратејќи ја по три степена восклопот на ноќното небо. Потоа исчезнувала привремено зад сјајот на Сонцето. Неколку месеци подоцна, кога Церес требало
повторно да избила на површина, Пјаци не можел да ја лоцира: математичките алатки во тоа време не биле во можност да ја екстраполираат позицијата
поради многу мала количина на податоци и три степени претставуваат помалку од 1% од вкупниот орбита.
Гаус, кој имал 24 години во тоа време, слушнал за проблемот и го решил. По три месеци на интензивна работа, тој ја предвидел позицијата на Церес во
декември 1801, само за една година по нејзиното прво видување, а ова се покажало како точно од половина степен кога таа била откриена од страна
на Франц Ксавер фон Зак на 31 декемвриво Гота, и еден ден подоцна од страна на Хајнрих Вилхелм Олберс во Бремен.
Методот на Гаус вклучил утврдувана од конусен пресек во вселената, со оглед еден фокус (Сонцето) и пресекот на конус со три дадени линии (линии на
погледот од Земјата, која и самата се движи на елипса, на планетата) и со оглед на времето кое е потребно на планетата да ги помине лаковите утврдени
од овие линии (од кои должините на овие лаци можат да се пресметат со вториот Кеплеров закон). Овој проблем води кон равенка од осмиот степен, од кои
едно решение, орбитата на Земјата, се знае. Бараното решение се одделува од останатите шест врз основа на физички услови. Во ова дело Гаус користи
сеопфатни приближуни методи кои он ги создаде за таа намена.
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5(2019) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15(2018) 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, (-2017) 26, 27, 28, 29, 30
јули 1, 2, 3, 4 , 5(2016) , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31

јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
април 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30
мај 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31
јуни 1, 2, 3, 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30

23ењјфгењкрфхцњер