საქართველოში პროფესიული განათლებისა და დასაქმების

რეფორმის ტექნიკური დახმარება

Funded by the EU

გაცნობითი შეხვედრა ევროკავშირის დირექტივების

ტრანსპოზიციაზე 90/269/EEC

ივან მაიერი
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

სამუშაოსთან დაკავშირებული კუნთოვანი

დაზიანებები
(WR) MSD
ევროპელი მუშაკების 33 %
უჩივის ზურგის ტკივილს

MSD
MSD 22% უჩივის კუნთებთან
დაკავშირებულ პრობლემებს

ევროპაში გადადგომების დაახლოებით 50%

გამოწვეულია პათოლოგიური ცვლილებებით
ზურგის არეში
ევროპის სტატისტიკის მიხედვით:
- EU27-ში მუშაკების 62% დაუცველნი არიან
განმეორებითი ხელის ან მკლავის მოძრაობისგან
- 46% მტკივნეული და დამღლელი პოზიციები
- 35% მძიმე ტვირთის გადაადგილებით
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

WR-MSDs იწვევს დრამატულ დანაკარგს

ასეთი სახის უწესრიგობა იწვევს არა მხოლოდ
ტანჯვას, არამედ მუშახელის შემოსავლების
დაკარგვას და უმუშაობას, ასევე დამსაქმებლების და
ეროვნული ეკონომიკის მიერ გაწეულ მაღალ ხარჯებს

MSD-ის სრული ხარჯები ევროკავშირის მასშტაბით

შეფასდება 16 მილიარდ ევროზე მეტად

დამსაქმებლის ხარჯები
• დაზარალებული მუშაკების დაბალი ეფექტურობისა და
უხარისხო მუშაობა
• უფრო ხშირი სამსახურის გაცდენები,
• ავადმყოფობის გამო შვებულების ხარჯები
• ორგანიზაციული პრობლემები– კვალიფიცირებული
პერსონალის ნაკლებობა
• ახალი პერსონალის ტრეინინგის ხარჯები
• უბედური შემთვევების ხარჯები სამსახურში
• დროის დაკარგვა-მოგების დაკარგვა.
გაცნობითი სემინარი: სახელმძღვანელოს განხილვა ფიზიკურ
დატვირთვებზე

რა ფაქტორები უწყობს ხელს WR-MSD-ს

სამუშაოსთან დაკავშირებული MSD-ის განვითარება დროში. არ არის
არცერთი მიზეზი MSD-ის; სხვადასხვა ფაქტორები ხშირად
კომბინირებულად მუშაობენ.
 ტვირთის მიწოდება,
განსაკუთრებით დახრის ფსიქო-სოციალური რისკის
დროს ფაქტორები ფიზიკურ
რისკებთან ერთად
 უცნაური და
 იშვიათი
უძრავი
დამუხრუჭება
პოზები
 სწრაფი მუშაობა
 განმეორებადი და
ძალისმიერი
მოძრაობები  სტრესი

 ერთიდაიგივე პოზაში  ვიბრაცია, ცუდი განათება

დგომა ან ჯდომა ან ცივი სამუშაო გარემო
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

რა არის ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ერთი ან რამოდენიმე მუშაკის მიერ ტვირთის

ფიზიკური ძალით გადაზიდვა არის ტვირთის
ნებისმიერი ტრანსპორტირება ან დახმარება.-
მათ შორის აწევა, დადება, მიწოლა, ტარება ან
გადაადგილება, რომელიც შეიცავს
განსაკუთრებით ზურგის ტრამვებს.
ტვირთი შეიძლება იყოს სულიერი(ადამიანი ან ცხოველი) ან
უსულო(საგანი)
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ტვისთის ფიზიკური ძალით გადაზოდვა

 Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვამ შეიძლება

საფრთხე შეუქმნას ჯანმრთელობას
– უბედური შემთვევები სამსახურში: უეცარი გამოწვევები:
(უეცარი ტრამვები, როგორიც არის ჭრილობა ან მოტეხილობა)
– სამუშაოსთან დაკავშირებული დაავადებები: გრძელვადიანი,
ეტაპობრივი::
(კუნთოვანი სისტემის ერთობლივი დარღვევის გაუარესება)
ზურგის ქვედა ნაწილის დაზიანების ყველაზე ხშირი მიზეზია
ტვირთის არასწორად გადაზიდვა ფიზიკური ძალით

სამსახურთან
დაკავშირებული
ჯანმრთელობის მთავარი
პრობლემა არის ზურგის
ტკივილი
23,8% ევროკავშირში10
38,9% in new MS
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ქვედა ზურგის დარღვევები?

საერთოდ მას უამრავი მიზეზი აქვს, ამიტომაც არის იგი დაკავშირებული

„რისკი ფაქტორებთან“
ეს რისკის ფაქტორები შეიძლება სამ კატეგორიად დავყოთ:

• ინდივიუალური ფაქტორები:
- ასაკი, სქესი, სხეულის აგებულება,
- ნიკოტინის მიღება, არააქტიური ცხოვრების წესი,

• ფაქტორები დაკავშირებული ფიზიკურ აქტოვობებთან:

- ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაადგილება ან ტარება;
- ხშირი მოძრაობები დახრის ჩათვლით;
- უზრავი ან/და უცვლელი პოზები;
- ვიბრაცია, რომელიც მთელს სხეულზე ახდენს გავლენას.

• ფსიქოლოგიური და ორგანიზაციული ფაქტორები:

- სამსახურში - დროზე ზეწოლა, მუშაობის ორგანიზაცია, ავტონომიურობის
ნაკლებობა, სხვების დახმარება, თანამშრომლობა, აღიარება და
უკმაყოფილება
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

რისგან შედგება ზურგი ?

სამი მთავარი ფუნქცია
• დაიცვას ზურგის ტვინი
• მისცეს მოძრაობის საშუალება
• სხეულის ზედა ნაწილის
ასაყრდენი

ზურგის სვეტი შედგება:

- 33 მალისაგან და 24 მალთაშუა დისკებისგან
- თითოეულ მალას აქვს 4 სახსარი, რომელიც
მოძრაობის საშუალებას იძლევა
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

მალთაშუა დისკები

ჟელატინის
უჯრედი

- შთანთქავს შოკს:
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ხერხემალთან დაავშირებული
ტკივილის პირობები
ართრიტი და ოსტეოართრიტი
ქრონიკული ტკივილი
დეგენერაციული დისკის დაავადება
დეპრესია
ფიბრომიალგია
დისკის ტკივილი
ფეხის ტკივილი
ქვედა ზურგის ტკივილი
კისრის ტკივილი
ოსტეოპოროზისი და ზურგის მოტეხილობები
თეზოს ერთობლივი დისფუნქცია
რადიკულიტი
სქოლიოზი
ზურგის დეფორმაცია
ზურგის სტენოზისი
ზურგის შესივება
სპონდილოლისტეთიკა
ზედა ზურგის ტკივილი
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

უკანა კუნთების ფუნქცია

• უკანა კუნთები ხრტილთან და მყესებთან
ერთად ქმნიან კომპლექსურ სტრუქტურას
ხერხემლისთვის და ზურგის ძვლებისთვის .
• ტვინიდან წამოსული მესიჯები იწვევს მათ
შეკუმშვასა და დასვენებას
• დაკავშირებულია მყესებთან და როდესაც
კუნთები ავიწროვებს ძვლებს ისინი ერთად
მოექცევიან
• ზურგი-განსაკუთრებით კი წელი, ან ქვედა
ზურგი-ატარებს სხეულის წონის დიდ
ნაწილს, სეირნობის, სირბილის, რაიმეს
აწევის ან სხვა აქტივობების დროს
უკანა კუნთების დაზიანებები:
ზურგის დაძაბვა და ღრძობა
უკანა ზურგის კუნთის სპაზმი
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ზურგის დაზიანებების რისკის ფაქტორები

ტვირთი არის:
- ძალიან მძიმე
- ძალიან დიდი
- რთული ხელმოსაჭიდი
- მდებარეობს შორს ადამიანისგან
ძალისხმევის აუცილებლობისას:
- არის გადაჭარბებულილ
- მოითხოვს ტანის გადახრას
-ტვირთის დაუბალანსებულობა
-მოითხოვს პირის არასტაბილური პოზის მიღებას
სამუშაო ადგილი არ არის ადეკვატური:
- იატაკის ტიპი
- თავისუფალი სივრცე
- არასასურველი კლიმატური გარემო
ოპერაცია აწესებს სხვა მოთხოვნებს, როგორიც არის:
- ხანგრძლივი საქმიანობა არადამაკმაყოფილებელი
დასვენებით
- ზედმეტად გრძელი დისტანცია
- განმეორების ზედმეტად მაღალი მაჩვენებელი
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ბიომექანიკა-ზურგის დატვირთვა
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

წუთი. 25 სმ ca. 5 სმ

10 კგ
500 ნ 
100 ნ
50 კგ

600 ნ 
60 კგ
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ინდივიდუალურად ტვირთის
გადაზიდვის უნარის შემცირება
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

სიმძიმის" ღირებულებების ლიმიტი"

ხერხემლის ბოლო დისკზე
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ტვირთის მიწოდების ფარგლები

დაჭერის
დისტანცია
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

შეუსაბამო პოზიციები და ქმედებები

ვერტიკალური დგომის პოზიცია არის მითითებული:
ეს არის იმ პოიციაში, როცა დისკები და იოგები ნაკლებად
იტვირთება და თანაბრად ნაწილდება წნევა და დაძაბულობა

ა. წინ დახრა (მოხრილი ზურგით)

ამ მოძრაობების გადაჭარბებულმა გამეორებამ შეიძლება
გამოიწვიოს მყესებისა და დისკის დაზიანება, შემდეგ
შემთხვევებში: :
- არაბუნებრივი ზურგის ტკივილი (მოხრილი ზურგი)
- უსიამოვნო შეგრძნება დისკის წინ
- უკანა იოგების და დისკის უკანა ნაწილების დაჭიმვა
- იზრდება დისკზე ზეწოლა (ბერკეტის ეფექტი)
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ტვირთის აღება მოხრისას

ამ პოზას აქვს შემდეგი ეფექტები:
- ზედმეტად მოხრილი ზურგი
- დისკის და სახსრების უკანა ნაწილის შეკუმშვა
- დისკის შევიწროვება (ბერკეტის ეფექტი)

გვერდით გადაწევა დახრისას

ეს პოზა ზურგისთვის ძალიან სტრესულია; იწვევს შემდეგ
გვერდით მოვლენებს:
- არაბუნებრივი ზურგის ტკივილი(მომრგვალებული
ზურგი)
- წინა და გვერდითი დიკსის ნაწილების შეკუმშვა
- უკანა და გვერდითი დისკების დაჭიმვა
- shearing of the ring’s fibres
- დისკზე ზეწოლის გაზრდა (ბერკეტის ეფექტი)

დიდი ხნით ჩამუხლვა ან დაჩოქება

ეს პოზა არა მხოლოდ საშიშია თქვენი სახსრებისთვის, ასევე
დაღლელია თქვენი კუნთებისა და გულისთვის. ასევე უნდა
მოხაროთ მუხლები რომ მოეჭიდოთ ტვირთს, არ უნდა
მოიხაროთ 90°ზე მეტად.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

პირველი ნაწილის
დასასრული
 საქართველოში პროფესიული განათლებისა და დასაქმების
რეფორმის ტექნიკური დახმარება
Funded by the EU

გაცნობითი შეხვედრა ევროკავშირის ტრანსოზიციის

დირექტივებზე 90/269/EEC

კარგი პრაქტიკის პრინციპები

ივან მაიერი
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

უსაფრთხო აწევის პრინციპები

1. შეაფასეთ ამოცანა, სფერო და ტვირთი
2. მყარად დადგით ფეხი იატაკზე და შეინარჩუნეთ მყარი
ბაზა
3.მოხარეთ მუხლები
4. გქოდეთ ზურგი სწორად
5. ხელი მტკიცედ მოჭიდეთ
6. გაუსწორეთ მკლავები ტვირთს
7.დაიჭირეთ ტვირთი თქვენი გრავიტაციის
ცენტრთან ახლოს
8 მოაბრუნეთ ფეხი მოძრაობის მიმართულებით
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ტვირთის სწორი გადაადილება

 Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

უსაფრთხოდ აწევა და ტარება

არ ეცადოთ ტვრთის მარტო აწევა თუ
დაგეგმე შენი მოძრაობა: ის მძიმე ან მოუხერხებელია
მიიღეთ დახმარება!

გამოიყენეთ თქვენი ბარძაყი და

ფეხის კუნთები,ისე რომ ზურგი
არ დიტვირთოს, როდესაც
ასწევთ ერთ სწორ მოძრაობაში

იქონიე ტვირთი სხეულთან ახლოს

 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

გქონდეთ ფეხები მხრების სიგანეზე , მათ შორის ტვირთი

მოაქციეთ. ტვირთს ხელი მჭიდროდ მოქკიდეთ.

მკლავები და მუხლები თქვენს მხარეს ახლოს

იქონიეთ.
დახარეთ მუხლებ იდა თეძოები, რომ წელი
სწორად გქონდეთ.
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

უსაფრთხო ტარება
 გააგრძელეთ ტვირთზე მყარად ხელის
მოჭერა
 ისევ ახლოს იქონიეთ ტვირთი
სხეულთან.
 იქონიეთ ტვირთი გონივრულ
სიმაღლეზე, რომ დაინახოთ გზა.

წონასწორობა დაიცავით
ფეხების მეშვეობით-არ
მოხაროთ ზურგი ტვირთის
გადაადგილებისას.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ჩამოიღეთ მასალა ფრთხილად და სწორად

გამოიყენეთ აწევის პრინციპების
საპირისპიროდ.
ღრმა თაროზე ტვირთის დადებისას,
მოათავსეთ ის თარის წვეროზე და შემდეგ
მიაწექით.
მიწოლის მაგივრად უბიძგეთ ტვირთს.
–– თუ ადამიანი აკეთებს მოქაჩვის მოძრაობას
მოძრაობის მიართულებით, მისი ხელი
კორპუსის უკანა მხარეს ექცევა და შესამაბისად
მისი მხარიც მექანიკურად მიუჩვეველ და
უცნაურ პოზიციას იღებს, რაც ზრდის
დაზიანების შესაძლებლობას..
–– კვლევამ აჩვენა, რომ
ადამიანები, როგორც წესი,
ბიძგის ძალას უფრო ახდენენ
ვიდრე მიწოლის.

ტარების მაგივრად მიაწექით.

 Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

როდესაც ორი ადამიანი წევს საგანს

o ორივე ადამიანი ერთი და იმავე სიმაღლეზე
უნდა იყოს.
o ერთ იადამიანი წევს საგანს, ასე რომ თქვენ
ერთად მუშაობთ და არა ერთმანეთის
წინააღმდეგ.
o აწიეთ ერთად, ფეხი აუწყეთ ერთმანეთს და
დაწიეთ ტვირთი ერთდროულად.
ერთი ადამიანის მიერ ტვირთის აწევა– გრძელი
ტვირთები
o ჩაიკუზეთ ერთი ფეხით და ორივე ხელით ჩაეჭიდეთ
ტვრთს.
o ადექით, და დააყენეთ ტვირთი ვერტიკალურ
მდგომარეობაში.
o დადექით ახლოს ტვირთთან და მოხარეთ სხეული
o დაეყრდენით ტვირთს თქვენი მხრების საპირისპიროდ.
o გაასწორეთ და მითითებულ ადგილზე დააყენეთ
ვერტიკალურად
o დახარეთ მუხლები სანამ თქვენი მხრები ტვირთის
გრავიდაციის ცენტრს არ გაუსწორდება
o აწიეთ ტვირთი თქვენი ბარძაყისა და კუნთის მეშვეობით.
o გრძელი ტვირთები შეიძლება ვათრიოთ, ან კიდეზე
ვაბრუნოთ, მას შემდეგ რაც ვერტიკალურ
მდგომარეობაში იქნება.
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ორი ადამიანის მიერ აწეული– გრძელი ტვირთი

`` განსაკუთრებული გაფრთილება სჭირდება გრძელ ტვირთებს,
რადგან რთულია მათი კონტროლი.
`` ერთი ადამიანი წევს ტვირთს.
`` ორივე ადამიანი იწყებს ყველაზე მძიმე, ბოლო ნაწილის აწევას.
`` მიიტანეთ ტვირთის ერთი ბოლო თქვენი მხრის სიმაღლეზე.
`` ერთი ადამიანი იდებს მხარზე ტვირთს, შემდეგ მეორე ტვირთის
საპირისპირო მხარეს ეჭიდება და წევს მას ამაღლებულ ადგილამდე,
შმდეგ კი იდებს მხარზე.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა
ტვირთის აწევა ერთი ადამიანის მიერ – ტომრები
`` დადექით ტომრის ერთ ბოლოში.
`` აწიეთ ისე, რომ ვერტიკალურად იყოს.
`` დაიხარეთ ერთი ფეხით. ერთი ხელი ტომრის
ქვედა მხარეს მოათვსეთ მეორე ხელით კი დაიჭირეთ ტომარა
ტქვენი სხეულის საპირისპიროდ.
`` დაიხარეთ მუხლებში და მიიიტანეთ ტომრა
ამაღლებულ ადგილამდე.
`` დადექით ახლოს ამაღლებულ ადგილთნ.
`` დაიხარეთ მუხლებში სანამ ტვირთი
დაბალანსდება თქვენს მხრებზე.
`` შემდეგ გაასწორეთ ერთი გლუვი
მოძრაობით.

`` მოათავსეთ თქვენი ზურგი აწეული ტომრის

საპირისპიროდ, ნელ ნელა გადადგით ნაბიჯები.
`` დაიჭირეთ ტომარა მაღლა, დარწმუნდით რომ არ
ჩამოგისრიალდებათ.
`` მოათავსეთ მხრები ტომრის საპირისპიროდ.``
`` ერთი გლუვი მოძრაობით, გაასწორეთ მუხლები
და წინ წადით .``
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ისწავლეთ ნიჩბით მუშაობა

გაშალეთ ფეხები.
მოათავსეთ წინა ფეხი
ნიჩაბთნ ახლოს სიმძიმე წინა ფეხზე
გადაიტანეთ. დააჭ
ირეთ ფეხი ნიჩაბს.
გადაიტანეთ წონა
უკანა ფეხზე.
ტვირთი გქონდეთ ფეხები
სხეულთან ახლოს. მოათავსეთ
ჩაგდების
მიმართულებით.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ტვირთის გადაზიდვის მექანიკური

დახმარება
Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

მექანიკური დახმარება
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა
 Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

გამოქაჩვა და მიწოლა
რამოდენიმე ძირითადი ფაქტორი უნდა იყოს გათალისწინებული
პროდუქტიული გამოქაჩვა/მიწოლის დროს - რაც მოიცავს:

o ადამიანური ფაქტორები
o ამოცანის ფაქტორები
o აღჭურვვილობის დიზაინი
o იატაკ იდა გარემოების პირობები

HANDHOLD HEIGHT
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

გადაადგილე
შეჯამება
ჭკვიანურად.

გაგრძელება იქნება...
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

რისკების შფასება ტვირთის გადაზიდვის დროს

T ამოცანა
I ინდივიდუალის შესაძლ.
L ტვირთო
E გარემო

ნებისმიერი სხვა ფაქტორები

მნიშვნელოვანი რისკების ელემენტების

იდენთიფიცირება
გადაწყვიტე ვინ და რგორ შეიძლება დაშავდეს
შეაფასე რისკები/გააკონტროლე ზომები
ჩაიწერე დასკვნების შეფასებები
მიმოიხილე/გადახედე შეფასებებს
 საქართველოში პროფესიული განათლებისა და დასაქმების
რეფორმის ტექნიკური დახმარება
Funded by the EU

გაცნობითი შეხვედრა ევროკავშირის დირექტივების ტრანსპოზიციაზე

90/269/EEC

სამართლებრივი მოთხოვნები
მესამე ნაწილი
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

1990 წლის 29 მაისის საბჭოს დირექტივები

ტვირთის ფიზიკურად გადაზიდვისთვის მინიმალური ჯანმრთელობისა და
უსაფრთხოების დაცვისთვის , როდესაც არის მუ შაკის ზურგის დაზიანების
რისკი (მეოთხე ინდივიდუალურ იდირექტივა მე-16 მუხლის დირეკტივაში (1)
დირექტივა 89/391/EEC) (90/269/EEC)

დასაქმებულთა მოვალეობები
იმისთის, რომ მუშებს ავარიდოთ ტვირთის ფიზიკური ძალით
გადაზიდვის საჭიროება
მიიღეთ შესაბამისი ორგანიზაციული ზომები, ან უნდა
გამოიყენოთ შესაბამისი საშუალებები, კერძოდ მექანიკური
მოწყობილობები
2) შევამციროთ რისკი რომელსაც ტვრითის ფიზიკური ძალით
გადაზიდვა მოიცავს, სადაც შუძლებელია თავის არიდება.
მიიღეთ შესაბამისი ორგანიზაციული ზომები, გამოიყენოთ
შესაბამისი საშუალებები ან უზრუნველყავით მუშაკები ასეთი
საშუალებებით, I დანართის გათვალისწინებით
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

დამსაქმებლების შემდეგი მოვალეობები

ტვირთის ხელით გადაზიდვის რისკების შეფასება (თუ

შეუძლბელია თავიდან აცილება)
(a) რომ შევაფასოთ (თუ შესაძლებელია წინასწარ), ტვირთის ხელით
გადაზიდვის საქმიანობისას ჯანმრთელობის და უსაფრთხოების
პირობები–და შევამოწოთ მახასიათებლები დანართი I -ის
მიხედვით : ტვირთი, ფიზიკური ძალისხმევა, საქმიანობის გარემო

(b) რომ ავიცილოთ ან ევამციროთ

რისკი მუშაკებისთვის, ესაბამისი
ზომებსი მიღებით, დანართი I-ის
მახასიათებლების
გათვალისწინებით.
(c) სამუშაოს ორგანიზება და სამუშაო
სადგურების ისე, უსაფრთხოდ და
ჯანსაღად გამოყენება, როგორც
შესაძლებელია
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

დამსაქმებლების შემდეგი მოვალეობები

მუშაკების ინფორმირება და ტრეინინგი

მუშაკებმა სათანადო ტრეინინგი და ინფორმაცია უნდა მიიღონ
ტვირთის სწორად გადაზიდვის შესახებ და იმის შესახებ თუ რა
რისკები მოყვება სამუშაოს არასწორად შესრულებას, მუშაკებმა
უნდა მიიღონ ზოგადი მინიშნებები და ზუსტი ინფორმაცია:
- ტვირთის წონაზე,
- უმძიმესი მხარის გრავიტაციის ცენტრზე როდესაც პაკეტი
უჩვეულოდ არის დატვირთული.

მუშაკთა კონსულტაცია და მათი მონაწილეობა

მუშაკების კონსულტაცია ან/და მონაწილეობა მათი წარმომადგენლების
მხირად უნდა მოხდეს 11-ე მუხლის დირექტივით 89/391/EEC
ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვაზე.
Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

დირექტივის ორი დანართი

დანართი I : შენიშვნები
1. ტვირთის მახასიათებლები
2. ფიზიკური ძალისხმევის საჭიროება
3. სამუშაო გარემოს მახასიათებლები
4. საქმიანობის მოთხოვნები

დანართი II : ინდივიდუალური რისკის ფაქტორები

მითითებები დირექტივების ჩარჩოში (89/391/EEC), „სადაც დამსაქმებელი

დავალებებს მიანდობს მუშაკს, უდნა იყოს გათვალისწინებული მუშაკის
შესაძლებლობები რაც შეეხება ჯანმრთელობასა და უსაფრთხოებას“ ,
როგორც მუშაკების ჯანმრთელობის გაკონტროლება.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

1. ტვირთის მახასიათებლები

ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვამ შეიძლება

გამოიწვიოს ზურგის დაზიანების რისკი თუ ის:
- თუ ძალიან მძიმე ან განიერია,
- უზარმაზარია და რთული ხელმოსაჭიდია,
- არ არის მყარი,
- იმყოფება საბარგულიდან დიდ დისტანციაზე,
იღუნება და იხლართება,
- სავარაუდოდ მისი გაბარიტებიდან გამომდინარე
გამოიწვიოს მუშაკის დაზიანება, განსაკუთრებით
შეჯახების შემთხვევაში.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

2. ფიზიკური ძალის საჭიროება

ფიზიური ძალის გამოყენებამ შეიძლება ზურგის დაზიანებები

გამოიწვიო, თუ:
- ის ძალიან მძიმეა,
- მიიღწევა ხოლოდ ტანის შებრუნებით,
- მიზანი მიიღწევა ტვირთის უეცარი მოძრაობით,
- სხეული იძულებულია შეუფერებელ პოზაში იმყოფებოდეს .
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

3.სამუშაო გარემსო მახასიათებლები

სამუშაო გარემოს მახასიათებლებმ შეიძლება გაზარდოს ზურგის
დაზიანებების რისკი, თუ:
- არ არის საკმარისი ოთახები, კერძოდ ვერტიკალურად, საქმიანობის
განხორციელებისთვის,
- არასწორად არის პარკეტი დაგებული, ან ზედმეტად სრიალებს,
- სამუშაო ადგილი ან გარემო ხელს უშლის ტვირთის მიწოდებას
უსაფრთხო სიმაღლეზე და კარგ მდგომარეობაში
- არსებობს ვარიაციები სართულებზე ან სამუშაო იატაკის
ზედაპირზე, რომელიც შეიცავს ტვირთის სხვადასხვა
სართულზე ატანას,
- იატაკ იარ არის მყარი,
- ტემპერატურა, ტენიანობა და ვინტილაცია
შეუფერებელია.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

4.საქმიანობის მოთხოვნები
საქმიანობამ შეიძლება გამოიწვიოს ზურგის დაზიანება
თუ შწიცავს ერთ ან მეტ შემდეგ მოთოვნებს:
- ზედმეტად ხშირი ან ზედმეტად ხანგრძლივი
ფიზიკური ძალისხმევა, კერძოდ ხერხემლის
- არასაკმარისი ფიზიკური დასვენება, ან
გამოჯანმღტელების არასაკმარისი პერიოდი ,
- გადაჭარბებული დოზით ტვირთის ზიდვა,
- სამუშაოს განაკვეთი, რომელიც დადგენილია
პროცესით და ვერ იქნება მუშაკის მიერ შეცვლილი.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ინდივიდუალურ ირისკის
ფაქტორები(დანართი II)
მუშაკი შეიძლება რისკის ქვეშ იმყოფებოდეს თუ ის:
- ფიზიკურად შეუფერებელია დავალების შესასრულებლად,
- აცვია შეუფერებლად, ფეხსაცმელ იდა სხვა მოხმარების ნივთები,
- არ გააჩნია შესაბამისი ცოდნა და არ გაუვლია ტრეინინგი.

მრავალ ფაქტორთან ანალიზით შესაძლოა ერთდროულად გაკეთდეს მითითება

დანართ I-სა და II-ში ჩამოთვლილ ფაქტორებზე.
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

რისკის შეფასების მაგალითები

 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

EXAMPLES OF RISK ASSESSMENT

• ფიზიკური მუშაობის
პროცესის დღის
ხანგრძლივობა,
• აღმასრულებელი
ძალების ტიპები,
ხანგრძლივობა და
სიხშირე
• სხეულის პოზები
ფიზიკური მუშაობის
პოცესში,
• ხელისა და მკლავის
პოზები ფიზიკური
მუშაობის პროცესში
• სამუშაო
ორგანიზაცია და
სამუშაო პირობები.
Introductory Seminar: MANUAL HANDLING OF LOADS

ტვირთის გადაზიდვის რისკის შეფასებები

- ამოცანა
- ინდივიდუალის შესაძლებლობები
- ტვირთი
- გარემო

ნებისმიერი სხვა ფაქტორები

გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ამოცანა
დავიჭიროთ ტვირთი სხეულისგან ტვირთი
მოშორებით
შებრუნებები მძიმე
მოხრა მძიმე ან დიდი
ზემოთ მიღწევა რთულად
დიდი ვერტიკალური მძრაობები ხელმოსაჭიდი
დიდი დისტანციები არასტაბილური
ძლიერი მიწოლა და გამოწევა საზიანოდ
ტვირთის გამოუცნობი მოძრაობა ბასრი/ცხელი
განმეორებითი მიწოდება
არასაკმარისი დასვენება
პროცესით დაწესებული სამუშაო გარემო
სამუშაოს განაკვეთი შეძღუდვები პოზებზე; მაგ.
ინდივიდუალური არასაკმარისი სივრცე
შესაძლებლობები ცუდი იატაკი
ფიზიკური მდგომარეობა სართულებზე ვარიაცია
ავადმყოფობა ცხელი/ცივი/წვიმა/ყინვა/
ორსულობა ტენიანობა
მოითხოვს უჩვეულო შესაძლებლობებს ჰაერის ძლიერი მოძრაობა
მოუწოდებს სპეციალურ ინფორმაციებსა
ცუდი განათება
და ტრეინიგზე
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ძალაში უნდა იყოს რისკის შეფასების

სტანდარტული ნაბიჯები
მნიშვნელოვანი რისკის ელემენტების
იდენთიფიკაცია
გადაწყვიტოთ ვინ შეიძლება დაშავდეს და
როგორ
ევაფასოთ რისკები/გავაკონტროლოთ ზომები
ჩავიწეროთ შეფასების დასკვნები
მიმოვიხილოთ/თვალი გადავავლოთ
შეფასებებს
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

Proposed:
დანართი III
ტვირთის ხელით გადაზიდვის შეფასების
ლიმიტი

კომულაციური
წონის ლიმიტი*
ასაკი დატვირთვის
(kg)
ლიმიტი(kg)
კაცი ქალი კაცი ქალი
50 კგ 20 კგ 10.000 6.500
18 – 29 წელი

45 კგ 15 კგ 7.500 6.500
30 – 39 წელი

40 კგ 15 კგ 6.500 6.500
40 – 49 წელი

35 კგ 10 კგ 5.500 5.000
50 – 65 წელი
 გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

ტვირთის შეფასების ლიმიტები(მაქსიმუმი წონა) გადაზიდვებისთის და

ხელით ტარებისთვის, მოზარდებისთვის დგომის დროს.
ასაკი ფიზიკურად დისტანცია ტვირთის მაქსიმუმი რაოდენობის
გადასაზიდი ვერტიკალურად ჩაჭიდება ტვირთზე
ტვირთის მაქსიმუმი გადაზიდვის დროს წუთში

ბიჭები გოგონები ბიჭები გოგონები

17 – 18 20 კგ 15 კგ იატაკიდან მაჯამდე 5 5
წელი მაჯიდან მხრებამდე 4 4
16 – 18 15 კგ 10 კგ იატაკიდან მაჯამდე 6 7
წელი მაჯიდან მხრებამდე 6 7
იატაკიდან მხრებამდე
3 4
ყველა 10 კგ 5 კგ იატაკიდან მაჯამდე 8 8
ასაკის იატაკიდან მხრებამდე 6 6
იატაკიდან მხრებს
ჯგუფები 4 4
ზემოთ
8 8
მაჯიდან მხრებამდე
მაჯიდან მხრებს ზემოთ 6 6
მხრებიდან მის ზემოთ 4 4
გაცნობითი სემინარი: ტვირთის ფიზიკური ძალით გადაზიდვა

MADLOBA