Генерација Y (Why - Зошто?

Генерацијата Y е позната под повеќе имиња: Милениали, Ехо Бумерија, „Зошто“

генерација, Нет Генерација, „Следната“ Генерација. Тие се родени во периодот од
1977-1994 и во 2018 година се на возраст од 24-31 години. Тие се деца на оригиналните
Бумери и нивната бројка парира на популацијата на Бејби Бумерите. Тие пораснале во
време на динамични општествени промени, како што се високите шанси за целосно
вработување на жените; стандарден, двоен, семеен приход; широк спектар на типови
семејства кои се сметаат за нормални, значителна почит кон етнички и културни
разлики и персонални компјутери во домовите и училиштата. Тие пораснале во време
кога долго прифатените општествени вредности избледуваат. Така, тие уште како мали
деца биле сведоци на разведени семејства, епидемија на СИДА, бездомници на
улиците, зависност од дрога, улично насилство, економска несигурност и генетско
инжинерство.

Некои од колективните искуства на Генерацијата Y се: скандалот Клинтон-Левински,

пукањето во училиштето Колумбајн, судењето на О.Џ. Симпсон, распадот на
Советскиот Сојуз, Косово, Исламски радикализам, Ирак итн. Тие беа родени во
технолошко, електронско и безжично општество, односно општество во кое се
присутни Интернетот, Гугл, мобилни телефони, ГПС системи итн. Како резултат на
тоа, глобалните рамки стануваат се потранспарентни со патувањата, миграциите и
секако, Интернетот. На пример, повеќе внимание привлекува глобализацијата,
глобалното затоплување и "глобалното граѓанство" надвор од физичките граници. 1

Карактеристиките, начинот на живот и ставовите на Генерацијата Y се

најзабележителни кај младите тинејџери и адолесцентите. Тоа е така, бидејќи уште се
млади и свесни се дека не знаат сè. Како што стапуваат во брак и добиваат деца, имаат
потреба од учење и грижење околу домаќинството и се појавува интерес за детски

1
Eisner, S.P., ‘Managing Generation’, Y.S.A.M. Advanced Management Journal, 70(4), 2005 p. 4-16
продукти. Тие веруваат дека можат да ја направат иднината подобро место за живеење.
2

Тие се самостојни и самоуверени со силно чувство на независност и автономија. Тие се

наметливи, емотивно и интелектуално експресивни и се сомневаат во сè. Тие се
скептици, бидејќи сметаат дека се повеќе и повеќе големите медиуми лажат, мамат и ја
експлоатираат јавноста. Исто така, Генерацијата Y е многу експресивна во однос на
своите ставови и размислувања, себе-изразувањето и докажување на својата поента за
нив е најважно. Тие се адаптибилни и удобни во многу различни ситуации. Не знаат за
граници, не се плашливи и не се егоцентрични. Тие се ноторно себични, живеат во
моментот и не се плашат да потрошат повеќе. 3

Генерацијата Y се водат од визуелните импресии и личните изјави ги претставуваат во

јавноста преку својот имиџ. Возрасната категорија 18-34 години троши многу повеќе
од сите други возрасни категории. Субкултурите, малцинствата и луѓето кои живеат во
гето честопати се „тренд-сетерите“ кај оваа генерација. Најпопуларните модни
додатоци кај оваа генерација се електронски, пр. Ајподи, Ајфони, паметни часовници
итн. Овие индивидуи силно ги прифаќаат тетовирањето и пирсингот како нешто
вообичаено, кое не смее да биде подложно на осуда, бидејќи е личен избор.

Милениалите имаат силна потреба од прифаќање од нивните врсници кои честопати го

имаат најголемото влијание врз нивниот избор на брендови и производи. Интересно е
тоа што непознатите врсници имаат поголемо влијание и им се верува повеќе отколку
на експертите. Тинејџерите го сакаат социјалниот аспект кој го нуди шопингот во
друштво на своите пријатели. Тие се склони на често менување на брендови. Бидејќи
го ценат вклопувањето со врсниците, социјалното вмрежување е исклучително важно
во нивниот живот.

2
Eisner, S.P., ‘Managing Generation’, Y.S.A.M. Advanced Management Journal, 70(4), 2005 p. 4-16
3
Novak, L., Thach, L., & Olsen, J.E., ‘Wowing the Millennials: Creating Brand Equity in the Wine Industry’,
The Journal of Product and Brand Management, 2006, p. 316

2
 Сл.3 „Зошто Генерацијата Y купува?“

Извор: http://betabait.com/why-does-gen-y-buy/
Посетено на 24.06.2018

На сл.3 е прикажана „купувачка личност“ која ја претставува Генерацијата Y.

Генерацијата Y троши околу 20 милијарди долари за онлајн купувања секоја година.
Дури 90% од целата генерација поседува компјутер, а 45% користат интернет на своите
мобилни уреди. Ова им олеснува да купуваат преку интернет. Онлајн купувањето стана
вообичаена активност која отвора пошироки можности за купување на онлајн
купувачи. Оваа генерација е обликувана од технологијата, што се докажува со
статистиката дека 9 од 10 купувачи користат паметен телефон. Преку неа тие гледаат
што е модерно кај нивните врсници и нивните идоли. Тие бараат висок квалитет преку
ниска цена, брза услуга и персонална конекција со производот кој сакаат да го купат.

Генерацијата Y е првата генерација која знае дека технологијата им е дадена ним, и

дека нема потреба од барање на дозвола за нејзино користење. Интернетот е нивното
неограничено игралиште. Знаат како да ги користат технолошките алатки и снаодливо
го употребуваат Интернетот, секојдневно користат социјални мрежи, онлајн видео
игри, различни онлајн алатки и мобилни апликации. Генерацијата Y се ефикасни

3
мулти-таскери. Тие секогаш ќе се обидуваат да бидат побрзи и подобри од нивната
конкуренција. Можеби се себични и имаат вишок најразлични потреби, но тие сигурно
не се мрзливи. Тие се нетрпеливи бидејќи се растени во свет на технологија и
моментално задоволување на потребите.4 Тие лесно можат да разберат нови концепти и
се ориентирани кон учење.

Промените во животот ги сфаќаат како нешто нормално и визуелно. Едукацијата

сметаат дека е критично нешто за успех и ги почитуваат професорите. Многумина од
нив се на факултет или штотуку влегле на пазарот на трудот и се очекува да се
најобразованата генерација досега, која заслужува високи приходи. Како и да е, тие не
веруваат дека едукационите системи се правилно организирани и компетентни и дека
правилно ја извршуваат нивната работа. Повеќето од нив се иновативни, љубопитки и
планираат долгорочно да учат. Кога нешто не им е јасно тие прашуваат бидејќи тоа им
заштедува време. 5

Милениалите се приземни и мудри за нивната возраст. Сметаат дека претходните

генерации имаат направено големи грешки. Ги препознаваат проблемите во светот и
бараат начин како да ги поправат. Нивните верувања личат на оние кои ги имала
генерацијата 1900-1920. Тие веруваат во потребата од почитување на нивната
6
граѓанска должност, ја ценат вистината и се реални. Оваа генерација е ориентирана
кон исполнување на целите и е високо мотивирана е кон нејзината перцепција за успех.
Уште како мали деца на нив им било укажано дека можат да бидат се што сакаат кога
ќе пораснат. Поради тоа, тие се амбициозни, бараат многу и имаат цврсти вредности за
оптимизам, самодоверба и достиглување. Тие се решени да го живеат својот живот
најдобро што можат, односно да се среќни, исполнети и здрави како секој ден да им е
последен.7

Тие се веќе навикнати на универзум полн со секакви различности, каде се чини дека се
е можно. Девојките сега гледаат спорт и играат видео игри, додека пак момчињата
уживаат во реални шоуа и се грижат повеќе за својот физички изглед. Повеќето од нив
не сакаат да се асоцираат со други луѓе и тоа ги иритира бидејќи секој од нив се гледа
4
Gorrell, M., ‘When Marketing Tourism, Age Matters, Expert Says’, The Salt Lake Tribune, May 13 2008, p.
16-20
5
Eisner, S.P., ‘Managing Generation’, Y.S.A.M. Advanced Management Journal, 70(4), 2005 p. 4-16
6
Gorrell, M., ‘When Marketing Tourism, Age Matters, Expert Says’, The Salt Lake Tribune, May 13 2008, p.
16-20
7
Koco, L., ‘Use Generational Marketing to Reach Boomers, Younger Clients’, National Underwriter Life &
Health, 2006, p.26-27.

4
како индивидуалец кој се разликува од сите други луѓе. Многу од нив мислат дека
позитивните меѓурасни односи се нарушени од владините интервензии и предрасудите
од одредени групи на луѓе. Тие копнеат за поголема либералност, нови предизвици и
животни опции. 8

Овие личности сакаат да бидат охрабрувани да ги кршат правилата. Како и да е, тие се

рамномерно распоредени на политичкиот спектар и не се посебно животно приврзани
кон некоја партија. Имаат песимистично чувство кон владините лидери, законите и
медиумите. Тие се идеалисти и општествено-ориентирани и сакаат да постигнуваат
повисоки цели од вообичаените. Тие сакаат да гледаат на организациите како
инструменти за промена. Реагираат многу добро на „зелените“ движења и акции и
опциите за зачувување на енергија. Тие се голем и неискористен пазар за непрофитни
организации и општествено одговорни организации. Тоа значи дека, доколку овие
организации стапат во контакт со Генерацијата Y, ќе постигнат неверојатен успех.9

Генерација Z

Генерацијата Z е исто така позната како: Зет, Близнаци, Бејби Блумери и Генерација
9/11. Тие се родени после 1996 година и во 2018 опфаќаат возрасна граница помала од
21 година. Таа е најновата генерација и овие индивидуи се во раните години кога
нивната личност се формира. Тоа значи дека, оваа генерација уште не е целосно
дефинирана. Најстарите припадници на оваа генерација имаат 20-21 година и се веќе
млади возрасни луѓе. Тие се соочуваат со глобален тероризам, последиците од 9/11,
училишно насилство и малтретирање од врсниците, економска несигурност, рецесија и
хипотекарна криза. Нивните родитени се венчаат во подоцнежните години и некои од
нив се родени од родители кои имаат над 30 години. Младите припадници
продолжуваат да бидат дел од моменталните трендови кои им се сервираат на
телевизија или на социјалните мрежи. Во однос на ова прашање честа е појавата на
искористување на млади девојчиња (а, помалку момчиња) во предизвикување на
влијание врз масата млади луѓе да купуваат се повеќе и повеќе. Ова изроди голем број

8
Stone, M., Stanton, H., Kirkham, J., & Pyne, W., ‘The Digerati: Generation Y Finds Its Voice. Why Can’t
Brands Do the Same?’, Journal of Targeting, Measurement and Analysis for Marketing, 2001, p.158-168.
9
Cranston, B., ’Talkin’ ‘bout their Generations’, B + T Weekly, May 2 2008, p.12-13.

5
на шпекулации и законски нарушувањa, со што многу маркетери биле обвинети за
ширење на предвремена сексуализација кај младите луѓе.10

Во однос на нивните карактеристики, животен стил и ставови, Генерацијата З се

новите конзервативци. Тие се враќаат кон старошколските вредности како почит,
доверба и отпорност. Овие индивидуи се поконформистички настроени и имаат
аверзија кон ризик.

Тие се навикнати на висока технологија и користење на повеќе извори за информации,

бидејќи од сите страни се бомбардирани со секакви вести. Дефинитивно, овие млади
луѓе ќе го зголемат трендот на користење на технологија. Дополнително, Генерацијата
З е под влијание на новите типови медиуми, виртуелните пријатели и моќта која доаѓа
од технологијата.

Интересно кај оваа генерација е што се први кои користат речник употребуван за
„четување“ на Интернет и во вербалниот говор. Генерацијата З е родена со Интернетот
и пристапот до сите вести и информации прави да се чувствуваат како да се запознаени
со се и како да го имаат сето знаење во свои раце. Тие имаат лесен пристап кон
Интернет дискусии, каде што можат да прочитаат различни мислења, ставови и
аргументи околу секакви можни теми. Оваа генерација има тенденција да превзема
вакви веќе изготвени ставови и да ги прифати како нивни, со што создава дисилузија
кај нив дека имаат дознаено се. Исто така, имаат пристап до гледање на се она што се
случува во светот, што им создава друга илузија - дека имаат искусено се! Ова прави
Генерацијата З да се чувствува презаситено од импресии, речиси ништо не може нив да
ги изненади - тие имаат видено се на Интернет! Она што овие млади луѓе го забораваат
е вистинското, автентично животно искуство кое го заменуваат со виртуелното.

Поради тоа, секоја животна ситуација која им ги руши рутините или им предизвикува
„непријатно“ изненадување, ја гледаат и чувствуваат во многу поголеми размери
отколку што би ја гледале претходните генерации. Тоа лично и трагично разбирање на
ситуациите прави оваа генерација да има највисока стапка на појава на ментални
нарушувања како што се анксиозност, депресија и панични напади. Станува збор за
генерација до која е исклучително тешко да се пристапи, поради нивното нетипично
психолошко однесување.

10
Chang, I.,’Tweens Now Occupy a Top Spot in Minds of Product Marketers’, PRweek, 2007, p. 9

6
 Тие го даваат својот најголем напор да бидат забележани како успешни и уникатни
личности на социјалните мрежи, гледајќи ги и следејќи ги сите чекори кои своите
врсници низ целиот свет ги прават секојдневно. Често знаат да се опсесивни со нивната
желба да се претстават најдобро на социјалните мрежи, надевајќи се дека ќе бидат
видени од сите. Ова создава лажна перцепција за тоа како реалниот живот изгледа и
треба да се чувствува. Се чини дека како потрошувачи, тие ги купуваат производите
само за го покажат тоа и да ги задоволат социјалните потреби, а не за задоволување на
потребите кои тие длабоко во себе ги чувствуваат.

Иако родителите често се жалат за нивната егоистично, затворено гледање на работите,

оваа генерација почнува да развива речиси многу возрасен начин на однесување. Ова е
првата генерација која може да биде самостојна на Интернетот, односно тие немаат
потреба од барање на дозвола или помош од нивните родители за пребарување на
информации. Тие подготвени да превземат мисија и мислат дека можат самите да
влијаат на светот. Самоуверени се и имаат развиено неверојатен оптимизам.11

Генерацијата З ја цени автентичноста до тој степен што оваа вредност е најважна за

нив. Нивното разграничување на доброто и лошото според моралот е малку нејасно,
бидејќи тие во суштина пораснале во општвена морална криза. Тие знаат како да видат
преку она што маркетингот им го сервира и не веруваат на она што компаниите им го
презентираат. 12

Прифаќањето од врсниците е исклучително важно за Генерацијата З. Клучната особина

е потребата од припадност. Нивниот сопствен концепт на однесување е делумно
одреден од групата на која им припаѓа. Тие го ценат припаѓањето. Музиката, модата,
козметиката и видео игрите се важни во поглед на меѓусебното прифаќање и
прилагодување. Влијанието е вообичаено во областите поврзани со изборот на стил,
вклучувајќи ги изборот на фризура и изборот на гардероба. Зачудувачки, децата се
способни да ги препознаат брендовите на возраст од околу 18 месеци. Децата сакаат да
слушнат или да видат како другите деца ги прават работите. Тие се глобална и
разновидна генерација, чии припадници доаѓаат од поширока мешавина на потекла со
различни искуства и идеи. Трендовите во диверзитетот, најверојатно, ќе продолжат,
бидејќи 40% од Зет припаѓаат на етнички субкултури. Тие сметаат дека тоа е тесно

11
Langford, P., ‘Gen Y or Boomer, They Think the Same’, The Advertiser, 1, December 6 2008, p.36
12
Labi, S., ‘Generation of Change’, Sunday Tasmanian, 1, 2008, p.20

7
поврзан свет и го земаат глобалното затоплување, како и глобалното купување, при
срце.13

Пубертетот започнува порано од кога и да било кај оваа генерација. Можат да се

сретнат многу примери каде што 10-годишно девојче се облекува како да го слави
својот шеснаесетти роденден, или пак тинејџер кој пред сите се претставува како
бестрашен и недопирлив, а сепак се плаши да влезе во подрумот бидејќи е темен.
Потенцијалните проблеми со дрогата, алкохолот, сексот и нарушувања во исхраната
почнуваат да се појавуваат во пубертетот. Начинот на исхрана е една од најголемите
причини за предвременото започнување на пубертетот кај овие млади. Како резултат
на тоа, 8 и 9 годишниците може да ги доживеат истите промените во расположението
кои претходно биле забележани кај тинејџерите.14

Зет ја цени безбедноста повеќе од кога било. Додека растеле во параноичната

отвореност на ерата на информации, тие се научиле да бидат безбедни и да бидат
особено претпазливи на странци. На пример, стравот на Зет е базиран на она што тие
го слушаат на вестите. Високото образование се гледа како средство за стекнување
15
безбедност. Според досегашните истражувања, постојат три примарни фактори кои
влијаат на генерациите: возраста, општествените норми и технологијата.

Зет не знаат за живот во кој нема интернет и тоа повлекува последици по нивниот
карактер. Тие претпочитаат знаењето да им биде сервирано во мали залчиња, како што
тоа се прави на Youtube, и истото го конзумираат преку нивните телефони и
компјутери. Тие избегнуваат да гледаат серии и филмови на телевизија и не се
навикнати да гледаат програми кои се прекинувани од реклами. Зет исто така има
многу мало искуство со гледање традиционални вести на телевиција и тоа прави да се
поподложни на лажни вести отколку претходните генерации.

Но, тие ги користат социјалните мрежи на поразличен начин од Милениалите кои

впрочем ги имаа популаризирано истите. Околу 49% од Зет Генерацијата се
согласуваат со изјавата „Социјалните мрежи се важен дел од мојот живот“, додека пак
дури 61% од Милениалите го признаваат ова. Како и да е, околу 60% од двете
генерации се загрижени дека социјалните мрежи се премногу јавни и дека нивните
стари објави можат да се вратат и да ги прогонуваат. За Генерацијата З, оваа грижа го
13
Labi, S., ‘Generation of Change’, Sunday Tasmanian, 1, 2008, p.20
14
Labi, S., ‘Baby Bloomers: Our New Age’, Sunday Telegraph, December 14 2008, p. 50
15
Wellner, A.S., ‘Generation Z’, American Demographics, 22 2000, p. 60-65.

8
промени нивното однесување: Тие преферираат да го користат Снепчет поради
големата контрола која ја имаат врз приватноста на нивните објави.

Генерацијата З ги засенува сите други генерации кога станува збор за прифаќање на

диверзитет. Кога биле прашани дали се согласуваат со изјавата: „Имам еден или повеќе
пријатели од различна раса или етникус“, афирмативно одговориле:

• 81% од Генерацијата З

• 69% од Милениалите

• 67% од Генерацијата Х

• 71% од Бејби Бумерите

Сепак, оваа генерација е посебно претпазлива кога станува збор за комуникација со

странци и ја вреднува безбедноста повеќе од било кога. Ова се должи на фактот што
тие израснале во информатичко време каде секаква комуникација со било кој човек на
планетата е достапна.

3.2. Креирање маркетинг страгегија според карактеристиките на Генерација Х

Генерацијата Х се движи од средниот до крајниот дел на стандардната маркетиншка

целна публика од 18-49 години. Нивниот вкус се разликува од Бумерите, бидејќи тие
ги обвинуваат нив за сите лоши последици кои се случиле како резултат на
активностите на Бумерите, а на кои мораат да се адаптираат. Бидејќи имаат многу
потреби а, истовремено и големи финансиски ограничувања, тие често купуваат од
продавачи кои се вредносно-ориентирании внимаваат на цената. Тие се често
несигурни во самите себеси, кај нив се јавува когнитивна дисонанца после секој
направен избор и затоа бараат повторна потврда дека изборот кој го направиле е
вистинскиот.

Маркетерите можат да им помогнат како поефикасно да ја испланираат иднината и да

ги балансираат работата, семејството и нивниот персонален живот. Тие сакаат

9
иницијативи насочени кон правење на работите покорисни и попрактични. Ако им се
даде многу голема стимулација, предизвикувачка околина и флексибилност без
долгорочна обврзаност, голема е шансата дека ќе бидат придобиени. Исто така, тие
сакаат да добиваат можности за учење, личен раст и подобрување. На пример, тие
често сакаат да волонтираат на најразлични проекти. Довербата која ја даваат на
компаниите им значи до тој степен што, ако еднаш се разочараат, најверојатно
засекогаш ќе бидат изгубени како клиенти. Сакаат да бидат третирани како блиски
личности, но од другата страна пак, тие имаат репутација како нелојални потрошувачи
кои лесно можат да го заменат брендот со конкурентниот. 16

Сл.5 „Генерацијата Х на социјалните мрежи“

Извор: https://www.webpagefx.com/blog/social-media/market-to-each-
generation-social-media/
Посетено на 25.06.2018

На сл.5 може да се забележи дека 48% од Генерацијата Х користи Твитер, но помалку

од половина го користи активно. Исто така, 40% од Генерацијата Х преферира да ги
гледа содржините онлајн на своите лаптопи, со тоа што 23% од вкупните онлајн
купувачи припаѓаат токму на оваа генерација. Генерацијата Х има потреба од
купување производи и услуги поврзани со одржување на домаќинството и детски

Anonymous ,“Books and Arts: Clash of Generations; Social Change,” The Economist, 394(8669),
16

2010 p.83.

10
 17
производи и тие го сочинуваат најголемиот дел од родителите. Тие сакаат да ги
слушаат карактеристиките на производот и објаснување зошто токму овие
карактеристики се потребни.

17
Rosenberg, J., “Mind Your Generation,” Journal of Property Management, 73(6), 2008, p. 41-44.

11
3.3 Креирање маркетинг страгегија според карактеристиките на Генерација Y

Генерацијата Y, позната под името „Милениали“ се на работ на надминување на

Бумерите како најбројната генерација која моментално живее. Тие моментално
уживаат во нивните врвни, потрошувачки години, што ги прави многу моќна целна
група која ќе ја реструктурира економијата и традиционалните начини на изведување
на маркетингот.

Таргетирањето кон оваа генерација е несомнено деликатно поле, бидејќи тие

преживеале дел од детството без Интернет, но биле доволно зрели да посведочат
неговото издигнување. Тие имаат видено многу аспекти од различни култури и имаат
блиска конекција со мноштво субкултури. Една главна карактеристика која
припадниците на оваа генерација ја споделуваат е нивната забележителна љубопитност
за уникатни искуство, паралелно чувствувајќи силна одбивност спрема „агресивната
промоција“. Секоја маркетинг тактика мора да биде сервирана во правилната доза.
Негирањето на важноста од контрола на секоја „порција на промоција“ дефинитивно
не е правилен потег и заслужува особено внимание.

Милениалите се тежок пазар за да се допре до нив, бидејќи се чувствуваат обиколени

со вишок промотивен материјал. Обидот да бидат импресионирани е навистина голем
предизвик, бидејќи се заситени од традиционалната промоција. Тие повеќе ценат
искрена и транспарентна приказна поврзана со производот и брендот наместо силни
обиди за реклама. Избегнувањето клише приказни и креирањето автентичен концепт ќе
резултира во позитивен имиџ за брендот и производот. Користењето на модерни фрази,
сленг и стереотипи за брендот да изгледа „кул“ и забавен може да резултира со
катастрофални резултати бидејќи ќе биде интерпретирано како неискрено и
исфорсирано.

Милениалите се навикнати да живеат во динамична атмосфера. Наместо да трошат дел

од своето време читајќи и пребарувајќи низ тони информации, тие сакаат да ги
филтрираат информациите кои им се корисни ним. Со други зборови, тие преферираат
краток, концизен и лесно запамтлив текст кој не одзема повеќе од 5 минути за читање.

12
 Сл.6 „Таргетирање на Генерацијата Y“

Извор: https://www.webpagefx.com/blog/social-media/market-to-each-generation-social-media/
Посетено на 25.06.2018

На сл.6 може да се види дека највисок процент од корисниците на Фејсбук се

припадници на Генерацијата Y, со тоа што 87% од нив активно ја користат оваа мрежа.
За разлика од Фејсбук, само 43% од нив комуницираат преку e-mail, што докажува дека
Фејсбук е најсоодветното место каде што можат овие личности да се таргетираат.

Кога се креира стратегија насочена кон Милениалите, има листа на работи кои мораат
да се одбегнуваат:

– Клише приказни направени по веќе виден шаблон користен во други кампањи;

– Агресивен, очигледен обид за промоција

– Модерни фрази, сленг, генерализација, говор на омраза и стереотипи

– Предолг текст со непотребни информации

Маркетингот насочен кон Милениалите може да донесе плодни резултати и пријатни

односи со потрошувачите. Сепак, придобивањето на нивната доверба е примарната
задача на маркетерите, која за жал кај оваа генерација е најтешка да се изведе.

3.4. Креирање маркетинг страгегија според карактеристиките на Генерација Z

13
Генерацијата Зет е новата целна група која го привлекува вниманието од глобалните
брендови и маркетери. Тие сочинуваат 27% од денешната светска популација и се
очекува оваа бројка да стигне до 2,56 билиони во 2020 година. Овие нови потрошувачи
веќе влијаат на одлуките за купување во домаќинствата и го менуваат начинот на кој
брендовите и бизнисите комуницираат и ги промовираат нивните производи. Се
очекува оваа генерација да стане најмоќната потрошувачка генерација која досега се
појавила.

Зет имаат потешкотии во разликувањето на вистинскиот свет и „онлајн“ светот,

користејќи ги своите мобилни апликации, дружејќи се со своите пријатели на
социјалните мрежи и вршејќи ги сите трансакции онлајн. Дури 61% од Генерацијата З
потврдува дека не може да живее без Интернет повеќе од 8 часа. Интернетот е и ќе
продолжи да биде апсолутен, интегрален дел од нивниот живот. И поради тоа, ова е
првата мобилна генерација. Брендовите треба да бидат во можност да понудат
беспрекорно повеќеканално и „фигитално“ (физичко + дигитално) искуство за
привлекување на овие потрошувачи. 18

Со големиот развиток на Вештачката Интелегенција и софтверите за изнаоѓање целни

податоци, брендовите имаат големи можности да им понудат уникатни,
персонализирани искуства на своите потрошувачи. Тоа е токму тоа што Зет го очекува
од брендовите во замена за лични податоци кои секојдневно се собираат со помош на
социјалните мрежи. Тие ја ценат својата приватност и се загрижени за својата
сигурност, такашто овие брендови би требало поефективно да ги искористат овие
податоци за да точно да ги таргетираат своите понуди и успешно да ги позиционираат
своите персонализирани производи. 19

Генерацијата З, има силна одбивност спрема брендовите кои вршат комуникација во

еден правец со нивните потрошувачи. Брендовите мора да враќаат навремено на
коментарите и пораките на социјалните мрежи за да ја одржат добрата врска со своите
клиенти.

18
N.Daniels, ‘Generation Z, what do they expect from brands? ‘ Извор:
https://mbamci.com/generation-z-and-brands, посетено на 26.06.2018
19
‘What do Gen Z shoppers really want?‘,IMB and National Retail Federation Study, 2018, p.10

14
Што се однесува до содржината, автентичноста е клучна за Зет, па затоа брендовите
мораат да се осигураат дека содржина која ја пласираат е реална и искрена.
Генерацијата Зет не сака површни, егоистични, традиционални реклами кои го
воспеваат брендот. На сл. 7 може да се забележи дека Генерацијата Зет има многу мал
распон на внимание, односно 8 секунди што значи дека содржината мора да биде
привлечна, уникатна и забавна. Брендовите кои ги вклучуваат потрошувачите од оваа
генерација на колаборативен начин во креирањето на содржината имаат највисока
шанса за нивно придобивање. Околу 25% од 13-17 годишните припадници на оваа
генерација го напуштиле Фејсбук и 32 % од нив изјавиле дека Инстаграм е нивна
омилена социјална мрежа.

Зет го ценат мислењето на нивните врсници и инфлуенсери. 7 од 10 припадници на Зет

тврдат дека им веруваат повеќе на „Јутуберите“ отколку на славните личности. Тие се
присутни на социјалните мрежи но, преферираат приватност и одбираат анонимни
платформи како што се Снепчет и Инстаграм. Така, Инстаграм микро-инфлуенсерите
се популарни на локална база или пак кај одредени сегменти на луѓе кои ги следат
нивните содржини поради нивните лични интереси. Тие ја имаат задржено својата
автентичност што прави луѓето да им веруваат дека навистина ги користат
производите по своја волја бидејќи им се допаѓаат. Со тоа, овие инфлуенсери добиваат
поголем повратен одговор од нивната публика што докажува дека имаат изградено
посилна и поблиска врска со нив.

15
 Сл.7: „Таргетирање на Генерацијата Z“

Извор: https://www.webpagefx.com/blog/social-media/market-to-each-
generation-social-media/
Посетено на 26.06.2018

Генерација Карактеристики
Бејби Бумери Амбициозни, работохоличари кои сакаат да ја
искористат секоја животна шанса во целост.
Сакаат да напредуваат во кариерата. Голем
удел во туристичкиот пазар.

Генерација X Низок авторитет кон институциите, склоност

кон претприемништво и развојот. Депресивни
поради разочарувањето од политичките
системи. Висока образованост и висока
самоувереност.

Генерација Y Растени се со емотивни родители, што ги прави

емоционално ранливи. Амбициозни, брзи и
способни да извршуваат неколку задачи
истовремено, тие се ориентирани кон
технологија, егоистични индивидуи со силна
желба за внимание.
Генерација Z Високо индивидуализирани, сестрани,глобално
ориентирани, помала фокусираност, високо
технолошко познавање на сметка на ниско
животно искуство

Заклучок

16
Многу компании го користат принципот на сегментирање според генерациските
кохорти и се обидуваат да го разберат и привлечат вниманието на овие разновидни
купувачи. Секоја генерација има уникатни очекувања, искуства, начин на живот,
вредности и демографија кои влијаат на нивното купувачко однесување.

Генерациската историја, без разлика дали се зборува од аспект на економијата,

научниот прогрес, политиката, технологијата или општествените шокови, како што се
атентати и терористички напади, има огромно влијание врз секоја генерација.
Маркетарите треба да одговорат на трендовите кои фукционираат на поодделните
генерации со соодветно прилагодување на нивните маркетинг мисии и стратегии.
Бидат чувствителни на разни генерации, ќе им помогнат на продавачите да станат
посвесни и да одговорат на потребите и однесувањето на нивните клиенти. Анализите
на карактеристиките на разните генерации, ќе им помогнат на маркетерите да станат
посвесни и да одговорат на потребите и однесувањето на нивните целни клиенти.

17