СУГС „Георги Димитров“

Матурска проектна задача по социологија

ТЕМА: Родова (не) еднаквост

Ментор:Надица Таневска Јанева Изработила: Андреа Трајковска IV-6

Скопје 2024
 Содржина

Вовед

1.Дефинирање на поимот................................................................................. 3

1.1 Определба на поимот....................................................................................3

1.2 Зошто е важна родовата еднаквост?............................................................4

2. Стремеж кон родова еднаквост...................................................................4

3. .Анкетен формулар за одредување на еднаквоста меѓу половите............5

4. Заклучок и решенија од родова нееднаквост............................................13

4.1 Решенија во поглед на родовата нееднаквост.....................................14

Заклучок .....................................................................................................15
Користена литература .................................................................................16

2
 Вовед
Родовата еднаквост не е секогаш наједнакво применета во секој дневниот живот за жените
поготово. Затоа јас направив кратка анкета која ја одговорија неколку луѓе да видене како
и другите гледаат на оваа тема. Сите податоци ке ги видиме подоле. Ке одговориме на
прашањето што е родова еднаквост што означува таа, зошто е важна…

Јас лично оваа тема ја одбрав бидејки често пати сум била сведок и зртва на родова
нееднаквост,бидејќи често пати мажите ја подценуваат силата и моќта на жените

Па, изборот да се пишувам на тема за родовата нееднаквост е одличен начин да се подигне

свеста за ова важно прашање. Тоа овозможува да се навлезе подлабоко во темата, да ги
истражиме нејзините различни аспекти и да ги презентирам мојте но и на другите мислите
и идеите. Со истражување и пишување за родовата нееднаквост, можеме да придонесете
за тековниот разговор и можеби да ги инспирираме другите да преземат акција. Плус,
секогаш е моќно да го користите вашиот глас за да се залагате за поеднаков и инклузивен
свет.

1. Дефинирање на поимот

Родовата еднаквост, позната и како родова рамноправност или еднаквост на

половите е состојба на еднаква можност пристап до ресурси без оглед на
полот, кое ги вклучува и економското учество и учество во одлучувањето; и
состојбата на вреднување на различните однесувања, стремежи и потреби
подеднакво, без оглед на полот.

1.1 Определба на поимот

• Родовата еднаквост е повеќе од еднаква застапеност, таа е силно врзана

за правата на жените и честопати бара промени во политиката. На глобално
ниво, постигнувањето на родова еднаквост бара да се отстранат штетните
практики против жените и девојчињата, вклучувајќи ги и сексуална трговија,
фемицид, сексуално насилство во војна и други тактики
• Според теоријата и учењата на УНИЦЕФ се вели дека родовата еднаквост
„значи дека жените и мажите,а и девојчињата и момчињата, уживаат исти
права, ресурси, можности и заштита.

3
 Општ симбол за родовата еднаквост

1.2 Зошто е важна родовата еднаквост?

Во контекст на програмите за население и развој, родовата еднаквост е од клучно значење

бидејќи ќе им овозможи на жените и мажите да донесуваат одлуки кои попозитивно
влијаат на нивното сексуално и репродуктивно здравје, како и на нивните сопружници и
семејства.
Сепак, важно е да се признае дека онаму каде што постои родова нееднаквост, жените се
генерално оние кои се исклучени или обесправени во однос на одлучувањето и пристапот
до економските и социјалните ресурси. Затоа, критичен аспект на промовирањето на
родовата еднаквост е зајакнувањето на жените, со фокус на идентификување и
отстранување на нерамнотежата на моќта и давање поголема автономија на жените да
управуваат со сопствените животи. Ова ќе им овозможи да донесуваат одлуки и да
преземаат активности за постигнување и одржување на сопственото репродуктивно и
сексуално здравје. Родовата еднаквост и зајакнувањето на жените не значат дека мажите и
жените стануваат исти; само што пристапот до можностите и животните промени не
зависи, ниту е ограничен од нивниот пол.

2. Стремеж кон родова еднаквост

Во ова истражување ќе ја истражиме важноста на родовата еднаквост, нејзиното влијание

врз различните аспекти на животот и чекорите потребни за да се постигне вистинска
еднаквост.

4
 Таа има за цел да ја елиминира дискриминацијата и да промовира општество во кое секој
може да напредува без оглед на неговиот родов идентитет.
1. Историски контекст: Родовата нееднаквост има длабоки корени во историјата, при што
жените и маргинализираните полови се соочуваат со системска дискриминација со векови.
Од ограничен пристап до образование и можности за вработување до нееднакви плати и
социјални очекувања, овие нееднаквости ги обликуваа општествените норми и ги
овековечија родовите предрасуди.
2. Образование и зајакнување: Родовата еднаквост во образованието е од клучно значење
за зајакнување на поединците и рушење на бариерите. Со обезбедување еднаков пристап
до квалитетно образование за сите пола, можеме да поттикнеме интелектуален раст, да
промовираме критичко размислување и да ги поттикнеме поединците да ги остварат
своите аспирации без ограничувања.
3. Економско зајакнување: родовата еднаквост на работното место е од суштинско значење
за создавање фер и инклузивно општество. Затворањето на родовиот јаз во платите,
промовирањето еднакви можности за напредување во кариерата и предизвикувањето на
родовите стереотипи може да доведат до економски раст, зголемена продуктивност и
поправедна распределба на ресурсите.
4. Социјални и културни промени: родовата еднаквост ги надминува законските рамки;
тоа бара промена на општествените ставови и културните норми. Предизвикувањето на
штетните родови стереотипи, промовирањето на инклузивен јазик и застапеност и
негување на односи со почитување се клучни чекори кон создавање поинклузивно и
поприфатливо општество.

3.Анкетен формулар за одредување на еднаквоста меѓу половите

Се со цел да се дојде до заклучок за да навистина согледаме одредени неправилности и
нееднаквости меѓу половите е направена анкета од 26 луѓе со различен пол и возраст.

Сега да ги видиме резултатитe:

5
 Во истражувањето се вклучени во најголем број луѓе на возраст од 18-25 год.

1.Значењето на родовата еднаквост кај скоро 100% од испитаниците покажува дека мажите
и жените треба да бидат третирани како рамноправни и исти.

2. Дури 65% од испитаниците го делат мислењето дека постои родова

нееднаквост на работните места.

6
 3.Со оцена од 1-5 е оценето нивото на родова еднаквост во заедницата од кои во најголем
број со 16 од 26 испитаници одговараат со оцена три.

4.Испитаниците на анкетата кои биле сведоци или жртва на родова дискриминација се во

број од 53,8%

5.Во поглед на способноста на извршување на исти активности и задачи помеѓу мажите и

жените 57,7% дале одговор со НЕ додека останатите одговориле ДА.

7
 6. Според половата припадност само 38,5% од анкетираните уцесници доживеале булинг
поради нивната полова припадност

7.Со оцена од 1-5 е дадено е мислење за важноста за на половата еднаквост во сите

аспекти од животот каде има варијација на одговорите,при што :

8
 8.Во однос на зголемување на напорите за промовирањето на родова еднаквост во
училиштата
73,1% имаат одговор ДА а 26,9% НЕ.

9
 9.Место каде испитаниците се среќаваат со жени во лидерски улоги се случува
Понекогаш(69,2%)и Ретко(19,2%)во случаите.

10.Свесноста за прашања поврзани со родова нееднаквост варира во сите категории:

38,5% за умерена како и висока свесност,додека 7,7% за ниска и 15,4% за многу висока
свесност

10
 11.Улогата која се смета за најважна за промовирање на родова еднаквост припаѓа на
училиштата,семејствата и медиумите како и во помал дел владата и одредени поединци
.

12.За најголем предизвик за постигнување на родова еднаквост во најголем дел спаѓаат

стереотипите(44%)недостигот на образование културните верувања(20%).

11
 И како последно бонус прашање на кое секој пишува свое мислење за промовирање на
родовата еднаквост секако секој испитаник имаше свое став и мислење.

линк од анкетата: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe8MXCDFyd4w-

lLhmulB9gJFqtlS76mRm6mdS1KsESvliOKdg/viewform

12
 4. Заклучок и решенија од спроведената анкета за родова нееднаквост

Според кратката анкета можеме да видиме дека доста од луѓето според мене
поголем дел се девојчиња , но сепак целта е дека родовата нееднаквост постои во
секој дневниот живот и е на секаде окулу нас. Анкетата е многу мал дел кој ни
укажува на целата дескриминација и полова неправедност што се случува. Според
мене половата (не) еднаквост е тесно поврзана и со феминизамот според многу
индивидуи , но зашто е тоа така бидејќи и во феминизамот и во родовата (не)
еднаквост пак жените се борат за некој права.

Имаји во предвид дека родовата еднаквост е составен дел од човековите права и

фундаментален критериум за демократијата;

Потсетувајки се дека родовата еднаквост значи подеднаква видливост, одговорност и

учество и на жените и на мажите во сите сфери на јавниот и приватниот живот. Родовата
еднаквост е спротивност нанродовата разлика;

Потсетувајки се дека политиките би требало да бидат родово сензитивни и дека тие би

требало да ja имаат предвид социалната реалност на која се однесуваат, имајки вопредвид
дека општеството е составено од жени и мажи кои можат да имаат различни потреби;

Имајки во предвид дека правниот статус на жените се подобрил со тек на времето, но

сепак и 20 години по донесуванье на Декларацијата за еднаквост на жените и мажите,
премостуваьето на јазот помеѓу родовата еднаквост во пракса и во законските рамки се
уште преставува предизвик за жемите членки; Препознаваки дека последните децении

13
 често беа обележувани со занемаруванье на родовата перспектива во законодавството,
политиката и други области каде родовата еднаквост се третираше како делумно или
целосно изолирано прашатње, иако родовата еднаквост претставува цел по себе.

4.1 Решенија во поглед на родовата нееднаквост

 П остојат неколку решенија за решавање на родовата нееднаквост. Еден

важен чекор е промовирање на еднакви можности во образованието и
вработувањето. Ова вклучува обезбедување на девојчињата и жените да
имаат пристап до квалитетно образование, охрабрување на учеството на
жените во областите во кои традиционално доминираат мажите и
спроведување на правични политики на работното место. Дополнително,
оспорувањето на родовите стереотипи, промовирањето на женското
лидерство и застапувањето за еднаква плата се клучни за постигнување
родова еднаквост. Тоа е колективен напор кој бара поддршка и посветеност
од сите.
 Покрај промовирањето на еднакви можности во образованието и
вработувањето, можеме да работиме и на елиминирање на родовото
насилство и дискриминација. Ова вклучува подигање на свеста,
спроведување силни закони и политики и обезбедување услуги за поддршка
за преживеаните. Поттикнувањето на политичкото учество и застапеност на
жените е уште еден важен чекор во постигнувањето на родовата еднаквост.
Со создавање на инклузивни и поддржувачки средини, можеме да ги
поттикнеме поединците да ги оспорат општествените норми и да работат
кон порамноправна иднина.
 Друг клучен аспект во промовирањето на родовата еднаквост е
предизвикување на штетните родови стереотипи. Со охрабрување на
поединците да се ослободат од традиционалните родови улоги и очекувања,
можеме да создадеме поинклузивно општество каде секој има слобода да ги

14
 следи своите страсти и интереси. Ова може да се направи преку образовни
програми, медиумско претставување и промовирање на позитивни модели.

Заклучок

Епа ги видовме фактите, објаснувањата,одговорите од анкетата и како заклучок на сето

тоа можеди родовата еднаквост е поунапредена во споредба со минатото односно жените
се вклучени на повеќе полиња во животот каде што не биле предходно, но сепак сеуште
постои тој дел на нееднаквост помеѓу мажите и жените бидејќи сепак се случуваат
стереотипи, се случува булинг и разни разни поголеми проблеми кој настануваат од таа
дискриминација и нееднаквост. Мислам дека сите сакаат некоја родова еднаквост, но не
секој превзема нешто во тој поглед. Според мене има многу решенија за ова и милам дека
многу повеќе треба да биде промовирана оваа тема, повеќе спомнувана во училиштата,
повеќе да ги едуцираат децата и во домовите на оваа тема… Не е само во нашата држава
тоа така како што е низ целиот свет ова е голем проблем кој треба да биде решен.
Родовата (не) еднаквост постои и треба да се превземе нешто за тоа.

Запомнете, секој мал чекор се брои кон порамноправен и праведен свет!

15
 Користена литература :
https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0_
%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82
https://www.mtsp.gov.mk/WBStorage/Files/deklaracija_ramn_realnost.pdf
https://eca.unwomen.org/sites/default/files/2023-09/gender-index-2022_mk-web.pdf

16