Diocese of Baguio Schools

San Jose School of La Trinidad, Inc.

HIGH SCHOOL DEPARTMENT
Poblacion, La Trinidad, 2601 Benguet Philippines
E- mail: sjhs50_ltb@yahoo.com Phone No. (074) 422-5408/ 0921-579-8902/ 0926-712-2259

Life Transforming and Christ’s Disciple Forming Education

Module: Araling Panlipunan 7CDEFG

Module # 3 Nasyonalismo sa Timog-Silangang Asya
Power Competencies:
1. Masusuri ang mga salik at pangyayaring nagbigay-daan sa pag-usbong at pag-unlad ng Nasyonalismo sa
timog-Silangan.
2. Maihahayag ang pagpapahalaga sa bahaging ginampanan ng Nasyonalismo sa Timog-Silangang Asya.
Aralin 1 : Nasyonalismo sa Pilipinas
Layuning Pangkaalaman:
 Masusuri ang mga pangyayari sa pagsulong ng Nasyonalismo sa Pilipinas.
 Mabibigyang halaga ang sakripisyo ng mga sinaunang Pilipino para sa ating kalayaan.
Gawaing Pangkaalaman: 1
I.KONSEPTO
 Tunghayan ang Pagsulong ng Nasyonalismong Pilipino
Kilusan Taon Tagapagtatag Pagkilala
 Kilusang  1872-1892  Jose Rizal  Mga Dakilang
Propaganda  Marcelo H. Del Propagandista
Pilar
 Mariano Ponce
 La Liga Filipina  July 3, 1892  Jose P. Rizal  Pambansang
Bayani
Kataas-taasan,
  July 7, 1892  Andres Bonifacio  Ama ng
Kagalang-galangan Katipunan at
na Katipunan ng Himagsikang
mga Anak ng Pilipino
Bayan (KKK)
II. PAGPAPALAWAK NG PANG-UNAWA
 Ang mga mahahalagang pangyayari sa pagsulong ng Nasyonalismo sa Pilipinas
Mahalagang Pangyayari Taon Implikasyon
Pagbitay sa tatlong Pareng Martir February17, 1872  Nagsilbing inspirasyon ng
mga sinaunang Pilipino para
labanan ang mga Espanyol.
Naitatag ang Kilusang Propaganda 1872-1892  Pinasimulan ng mga
edukadong Pilipino
( Ilustrados) ang paghingi ng
pagbabago sa Pamahalaang
Espanyol
Itinatag ni Rizal ang La Liga Filipina July 3, 1892  Samahang Pilipino para pag-
isahin at ihanda ang mga
Pilipino para sa isang
himagsikan
Itinatag ni Bonifacio ang July 7, 1892  Paglunsad ng isang
Katipunan(KKK) Himagsikan o Rebolusyon sa
madaliang panahon.
 Nais makamit ang Kalayaan
para sa Pilipinas.

1 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY

 Sigaw ng Pugad Lawin/ Cry of August 26, 1896  Pagpunit ng sedula ng mga
Balintawak sa pamumuno ni Katipunero hudyat ng
Bonifacio rebolusyon

1896 Rebolusyong Pilipino 1896-1898  Unang lumaban ang mga
Walong Lalawigan sa ilalim
ng Pamamahalang Espanyol
(Manila, Cavite, Bulacan,
Pampanga, Tarlac, Batangas,
Nueva Ecijax, Laguna)
Digmaang Kastila-Amerikano 1898  Tinalo ng mga Amerikano ang
(Pilipinas)/ Mock Battle mga Espanyol at ibinenta ng
huli ang Pilipinas sa Estados
Unidos.
Idineklara ni Emilio Aguinaldo ang June 12, 1898  Pagkilala sa Pilipinas bilang
Kalayaan ng Pilipinas sa mga Republika o malayang bansa
Espanyol nguint hindi kinilala ng mga
Amerikano
Digmaang Pilipino-Amerikano 1899-1902  Lumaban ang mga Pilipino
ngunit natalo ng malakas na
pwersang Amerikano
 Sumuko si Emiliop Aguinaldo
 Nailagay ang Pilipinas sa
ilalim ng Pangangasiwang
Amerikano
Batas Tydings-Mc Duffie 1934  Ang Pilipinas ay
pinamahalaan sa Ilalim ng
Pamamahalang
Commonwealth sa pamumuno
ni Manuel L. Quezon
 Bilang paghahanda sa Lubos
na Kalayaan ng Pilipinas
pagkatapos ng 10 taon.
Puwersahang Pinamahalaan ng mga December 8 , 1941-1944  Naatasan si Jose P. Laurel
Hapones ang Pilipinas sa Ilalim ng na pangulo ng Pilipinas
Puppet  Naganap ang Death March
 Madilim na Panahon ng
Pilipinas.
Naideklara ang Lubos na Kalayaan ng July 4, 1946  Dahil sa pagkatalo ng mga
Pilipuinas Hapones sa Digmaang
Pandaigdig ay sumuko ito sa
mga Amerikano.
 Napalaya rin ang Pilipinas
III. PAGSASANAY: ATTACHMENT #1
 A. Identification. Sino Siya? Kumpletuhin ang pagsagot
1. Ang mga Pilipino ay gumamit ng alyas noon para maitago ang tunay na pagkakakilanlan sa mga Espanyol,
sino sa mga propagandista ang may alyas na PLARIDEL?
2. Siya ang may akda ng mga nobelang Noli Me Tangere at El Filibusterismo at siya ang ating pambansang
bayani.
3. Siya ay naniniwalang walang tamang panahon para sa rebolusyon kaya itinatatag niya ang KKK.
4. Siya ang nagtaas ng kauna-unahang bandilang pangkalayaan ng Pilipinas sa Kawit Cavite, Hunyo 12,
1898.

2 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY

 5. Pangulo ng Pamahalaang Commonwealth at siya ang Ama ng Pambansang Wika.
 B. Odd-One-Out: Alin ang hindi kabilang sa pangkat. Isulat ang titik ng sagot.
6. Mga Lalawigang nag-aklas laban sa mga Espanyol
A. Rizal B. Manila C. Bulacan D. Nueva Ecija
7. Mga Kilusang Nagpatibay ng diwa ng Nasyonalismo
A. KKK B. Pag-aalsa ni Dagohoy C. Propaganda D. La Liga Filipina
8. Mga mahalagang pangyayari sa pagsulong ng Nasyonalismo sa Pilipinas.
A. Sigaw ng Pugad Lawin C. Himagsikan 1896
B. Digmaang Pilipino-Amerikano D. Pagtraydor ng ilang Pilipino
9. Masamang epekto ng mga digmaan
A. Pagbuwis ng maraming buhay C. Pagkasira ng maraming kabuhayan, tirahan at imprastraktura
B. Pagkalat ng mga sakit D. Pagkilala sa mga bayani

C. Tama/Mali: isulat ang T kung tama ang pahayag at HT naman kapag mali ito.
____10.Buhay ang isinakripisyo ng mga ninuno natin para makamit ang kalayaan n gating bansa.
____11. Ang pagpunit ng mga katipunero ng kanilang sedula ay hudyat ng pagsisimula ng kanilang
paghihimagsik.
____12. Mapalaya ang mga Pilipino sa mga Espanyol ang tunay na pakay ng mga Amerikano.
____13. Naging Malaya na ang mga Pilipino sa pag-alis ng mga Espanyol sa ating bansa.
____13. Mas naging malupit ang mga Hapones kaysa sa mga Espanyol at Amerikano.
____14. Nakipagtulungan ang mga Pilipino sa mga Amerikano para labanan ang mga Hapones noong
Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
____15. Nakamit ng Pilipinas ang kalayaan ayon sa itinakda ng Batas Commonwealth.
IV.PAGBUBUOD
 Paghangad ng kalayaan ang naging sandata ng ating mga ninuno para lumaban sa mga
manananakop.
______________________________________________________________________________
Aralin 2: Nasyonalismo sa iba pang bahagi ng Timog-Silangang Asya
Layuning Pangkaalaman:
 Mapahalagahan ang pagpupunyagi ng mga iba pang bansa sa Timog-Silangang Asya para makamit ang
kalayaan.
Gawaing Pangkaalaman: 2
I.KONSEPTO
 Kilalanin ang mga bayaning nagsulong ng nasyonalismo sa kanilang bansa.
Lider Bansa Ambag
Sukarno Indonesia Tagapagtatag ng Nationalist Party of Indonesia (1926-
1931 and 1945
 Kauna-unahang pangulo ng pinag-isang Indonesia
taong 1949-1966)
U Aung San Myanmar( Burma Tagapagtatag ng We Burmese association
noon) Slogan
Ho Chi Minh/Nguyen Vietnam Tagapagtatag ng Indo-Chinese Communist Party

II. PAGPAPALAWAK NG KAALAMAN

A. Nasyonalismo sa Indonesia/East Indies

 1908-naitatag ang Budi Utomo/ Dakilang Pagpupunyagi sa Java Indonesia.

Layunin: Ibangon ang kalagayan ng mga mambubukid na Javanese.
 1912-Ang Sarekat Islam/Islamic Association ay itinatag ni Umar Said.
Layunin:Pagkakaroon ng repormang pangkapayapaan at pangkabuhayan.
Nasyonalismo sa Burma/ Myanmar
 1926-sa pagkatalo ng pag-aalsa ng mga komunista sa East Indies nagbukas ng daan sa pagkakatatag
3 prepared
ng bagong kilusan, by: Mrs. JACQUELINE
ang Nationalist S. TOMEY
Party of Indonesia sa pamumuno ni Sukarno.
 Noong 1896, pinamahalaan ng mga Briton ang Burma bilang lalawigan ng India. Bukod sa mga Briton,
ang bansa ay pinamahalaan din ng mga lokal na opisyal na Indian. Bunga nito, ang mga Burmese ay nagtatag
ng isang kilusang tinawag na General Council of Burmese Association upang makuha ang suporta ng
magkakaibang- pangkat etniko ng bansa na makipagbuklod sa mga Burmese laban sa mga Briton.
Ang lakas ng damdaming nasyonalismo ng mga Burmese ay naipahayag lamang sa taong 1930s.
Pinamunuan ng mga mag-aaral mula Rangoon ang Kilusang Dobama Asiayone ( We Burmese Association)
noon 1937. Si U Aung San ang isa sa namuno sa samahang ito. Ang slogan nila ay : Ang Burma ang aming
bansa,panitikang Burmese ang aming panitikan, wikang Burmese ang aming wika”.
Si Aung San ang pinuno ng Dobama Asiayone. Siya rin ay itinalaga bilang kauna-unahang punong
ministro ng Republic of Burma. Ngunit namatay dahil sa isang ambush na maaaring kagagawan ng kalaban
sa pulitika. Lumagnap ang kaguluhan sa Burma na muling naglagay sa bansa sa ilalim ng direktang
pamamahala ng mga Briton.
Nakamit ng Burma ang kalayaan taong 1948.

Nasyonalismo sa Vietnam
Ang tradisyonal na pagpapahalga ng mga Pranses sa panlipunan at pampulitikal na pananaw ng pagbibigay-
halaga sa karapatang pantao at kalayaang indibidwal ang nagtanim ng damdaming nasyonalismo sa mga
Vietnamese. Ang kilusan laban sa mga Pranses ay unang nalinang sa bahaging Timog ng Vietnam kung saan
lantad ang mga Vietnamese sa impluwensyang Tsino.
Nang matapos ang Unang Digmaang Pandaigdig, higit na poot ang nadama ng mga Vietnamese bunga
ng mahigpit na pamamahalang pangkabuhayan ng mga Pranses sa kanilang bansa. Noong 1920 si Nguyen Ai
Quoc ay umanib sa partido komunista ng China at Russia. Siya ay nagtungo at nanirahan sa France, Russia
at China. Hindi naglaon, ay pinalitan ni Nguyen ang pangalan sa Ho Chi Minh. Kanyang itinatag ang Indo-
Chinese Communist Party taong 1930. Pinag-isa niya lahat ang mga samahang nasyonalista sa ilalim ng
League for the Independence of Vietnam.

III. PAGSASANAY: ATTACHMENT # 2

 Sagutin ang mga tanong:
1. Anong aral o pagpapahalaga ang natutunan mo sa araling ito?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________.
2. Anong bagay ang kahanga-hanga ukol sa mga kilusang nasyonalismo sa Vietnam, Indonesia at
Burma/Myanmar?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________.
3. Kung mayroon ka mang isang bagay na dapat tumimo sa isipan ng mga kabataan ngayon ukol sa
kasaysayan at pagsulong ng nasyonalismo sa Timog-Silangang Asya ano ito? Ipaliwanag
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________.
IV. PAGBUBUOD
 Pang-aapi, kawalang hustisya, diskriminasyon ang nagpalakas ng loob ng mga Asyano sa Timog-Silangan
upang magsulong ng mga kilusan para sa KALAYAAN.
 Mahalagang salik din ang edukasyon sa paglinang at pagsulong ng nasyonalismo.

4 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY

Power Assessment: Assessment # 3
A. Word/Picture Collage
 Puwede kahit alin sa mga sumusunod ang iyong pipiliing gawin ,iangkop mo sa kakayahan:
Gumuhit/gumupit/Google search then print ng mga larawan o salita para makagawa ng word
collage/picture collage.
 Lagyan ng caption/s,maiksing pahayag.
 Buong short bondpaper/ portrait/ with margins (.5 inch)
Tanong: Sinu-sino ang mga kilalang bayani ngayong panahon ng Covid-19 Pandemic?Paano nila
ginagampanan ang kanilang tungkulin?bakit sila itinuturing na bayani?

B. Essay (150 words)

 Hindi ka man maituring na bayani sa panahong ito, ngunit ikaw ay higit na
nakakatulong/kapakipakinabang bilang mamamayan sa paanong paraan?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
_______________________.

Note: kindly make use of a separate paper for all activities. Indicate your complete name and
grade/section.

thank you!

5 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY

6 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
7 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
8 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
9 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
10 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
11 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
12 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY
13 prepared by: Mrs. JACQUELINE S. TOMEY