Professional Documents
Culture Documents
1@gmai
l
.com
SAUTIZAKI
SWAHI
LI
ByMr
.Mosomi
FORMOREE-
MATERI
ALS
What
sApp(
+254)0748842695
Saut
izaKi
swahi
l
i
a,
b,ch,
d,e,
f,g,
h,i
,k,
l,m,
n,o,
p,r
,s,
t,u,
v,w,
y,z
Kunaai
nambi
l
izaSaut
ikat
ikal
ughay
aKi
swahi
l
i:
1.I
rabu
2.Konsonant
i
I
rabu(
Vokal
i
)
a,
e,i
,o,
u
Ir
abuzi
napot
amkwa,hewahaizuil
i
wi kat
ikaal
azamat amshi.
Jedwal
il
if
uat
alol
it
akuonyeshaj
insiyakubai
nishav
okalikuli
nganana
sehemuyaul
imii
nayoachi
li
ahewa, naji
nsimi
domoi nav
y obadi
li
ka
I
rabuSehemuy
aUl
i
mi Mi
domo
e,
i Mbel
e Mi
domoi
met
andazwa
a Kat
ikat
i;ul
i
mihui
nukanakut
andazaMi
domoi
met
andazwa
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
o,
u Ny
uma Mi
domoi
mev
iri
gwa
Konsonant
i
b,
ch,
d,f
,g,
h,j
,k,
l,m,
n,p,
r,s,
t,v
,w,
y,z
Konsontant
izinapotamkwa,
hewahuzuil
iwakat
ikaal
azamat
amshi
(ul
iminami domo) .
Kunaainambi l
ikuuzasauti
zakonsonanti
:
1.Saut
iGhuna=>konsonant
ihizi
zinapot
amkwa, hewahut
iki
sany uzi
zasaut
i
2.Saut
iSi
ghuna=>konsonanti
hizizi
napotamkwa,hewahait
iki
sinyuzi
zasaut
i
AI
NAZAKONSONATI
Vi
pasuo(p,
b,
k,
g,
t,
d)
Hutamkwakwakukut
ani
shaal
azakut
amki
ail
ikuf
ungi
l
iahewanaki
sha
kui
achi
li
aghaf
la
Vi
pasuosi
ghuna(p,
k,t)-hutamkwabi
l
akutiki
sanyuzizasaut
i
Vi
pasuoghuna(
b,g,d)-hutamkwakwakut
ikisany
uzizasauti
/
p/na/
b/hut
amkwakwakukut
ani
shami
domokat
ikameno:
/
p/-papa,
pepea,
pipi
,popo,
pua
/
b/-baba,
bebea,
bibi
,bobo,
bubu
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
/
t/na/
d/hut
amkwakwakukut
ani
shauf
izi
nanchay
aul
i
mi
/
t/-t
aa,t
etea,
tit
i,t
oto,
tua
/
d/dada,
doa,dua
/
k/na/
g/hut
amkwakwakukut
ani
shany
umay
aul
i
minakaakaal
aini
/
k/-kaka,koko,kuku
/
g/-gae,gege,gogo,gugu
Vi
kwami
zo(df
,v,
dh,
th,
s,z,
sh,
h,
gh)
Pi
ahuit
waVikwaruzoHut
amkwakwakukutani
shaal
azamat
amshi
na
ki
shakuachi
l
iahewakupi
ti
akat
ikamwanyamwembamba
Vi
kwami
zosi
ghuna(f
,t
h,s,
kh,h,
sh)-hewahait
iki
sinyuzi
zasaut
i
Vi
kwami
zoghuna(
v,dh,
z,gh)-hewahuti
kisanyuzizasaut
i
/f
/na/ v
/hutamkwakwakukutani
shamdomowachi
ninawaj
uuna
kuachi
l
iahewakidogokupi
ta
/
f/-f
aa,fee,f
ua
/
v/-vaa,
v ua
/s/na/
z/hut
amkwakwakukut
ani
shasehemuy
akat
iyaul
i
minakaakaa
gumu
/
s/-sasa,sisi
/
z/-zaa,zeze,zi
zi
,zuzu
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
/
dh/na/
th/hut
amkwakwakukut
ani
shanchay
aul
i
minamenoy
a
j
uu
/
dh/-dhar
au,dhani
/
th/-t
hubut
u
/
gh/na/
kh/hut
amkwakwakukut
ani
shakaakaal
aini
naki
l
imi
/
dh/-dhar
au,dhani
/
th/-t
hubut
u
/h/hut
amkwakwakukut
ani
shaki
l
imi
nakoonakuachi
l
iahewakwa
nguvu
/
h/-haha,
hii
,huu
Ki
pasuo-
kwami
zo:
(ch)
Piahui
twaki
tuo-
kwami
zo-Hut
amkwakwakukut
ani
shaul
i
minauf
izi
,na
kuachi
l
iahewa
/
ch/-chacha,
chechea,
choo
Vi
ng'
ong'
o/Nazal
i(m,
n,
ng'
,
ny)
Hutamkwakwakukutani
shaalazamat
amshinakuzui
ahewakupiti
a
ki
nywani;
hewahupit
iapuani
.
/m/hutamkwakwakukutani
shamdomowajuunawachini,
il
ikuzuia
pumzikupi
taki
nywani
/
m/-mama,
umeme,
mimi
,
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
/
n/hut
amkwakwakukut
ani
shaul
i
minauf
izi
,i
li
hewai
pit
iepuani
/
n/-nana,
nene,
nini
,nono,
nunua
/
ny/hut
amkwakwakukut
ani
shaul
i
minakaakaagumu
/
ny/-ny
any
a,ny
eny
ea,
nyi
nyi
,ny
oa,
nyuny
u
/
ng'
/hut
amkwakwakukut
ani
shaul
i
minakaakaal
aini
/
ng'
/-ng'
ang'
a,ng'
oa
Ki
tambaza(l
)
Hutamkwakwakukutani
shanchayaul
iminauf
izi
hukuhewai
ki
pit
ia
kwenyepandezaul
i
mi bi
lakukwar
uzaufi
zi
/
l/-l
ala,
lea,
li
li
a,l
o!Lul
u
Ki
madende(r)
Hutamkwakwakupi
gapi
ganakukwar
uzauf
izi
har
akahar
akakwancha
yauli
mi.
/
r/-r
ai,
rar
ua,
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
Vi
yey
usho(y
,w)
Piahui
twanusu-i
rabu.Hut
amkwakwaut ar
ati
bukwakul
etaal
aza
matamshikar
ibusanalaki
nikuachi
l
iahewabi
lakui
kwar
uza.
/w/hut
amkwami domoiki
wawazi
/
w/-wawa,
wewe,
/
y/hut
amki
wakweny
ekaakaagumu
/
y/-y
aya,
yey
e,
Al
azaKut
amki
a
Hizi
nisehemuzamwi li
zinazot
umikawakat
i wakutamkiamaneno:
Meno,Ulimi
,Midomo,Pua,ChembachaPua,Ufizi
,Kaakaagumu,Kaakaa
l
aini
,Kimio,ChembachaKinywa,Nchayaul
imi,Bapalauli
mi,Shi
nala
Ul
imi,Koromeo,Ki
dakat
onge,Kongomeo,NyuzizaSauti
,Koo,
Nj i
aya
Chakula
Jedwal
il
if
uatal
oli
takuonyeshaai
nazakonsonant
ikul
i
ngananamahal
i
zi
napot
amkiwanasaut i(
ghunaausi
ghuna)
Mi
dom Men Kaaka Kaaka
Midom Ufi
z Kaaka Ainaya
o+ o+ a+ a Koo
o i aLaini Sauti
Meno Ul
i
mi ufi
zi gumu
Vi
pasuo p t j k si
ghun
Formor
ehi
ghschool
not
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWork,CPA,CI
FA,
IT,
ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
a
d d g
ghuna
Vi
kwamizo si
ghun
f th s kh
/ sh h a
v dh z gh
Vi
kwar
uzo ghuna
Ki
pasuo- si
ghun
ch
kwamizo a
Nazali/
m n ny ng' ghuna
Vi
ng'ong'
o
Ki
tambaza l ghuna
Ki
madend
r ghuna
e
Viy
eyusho
/Nusu y w ghuna
I
rabu
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
ShaddanaKi
i
mbo
KI
INGEREZA
ShaddaSt
ress
Ki
i
mboI
ntonat
ion
Shada(
Shadda)naKi
i
mboni namnayakut
amkanenoauf
ungul
a
manenokwanamnat of
aut
ikulet
amaanambal
imbal
i.
Shadda/Shada-(
Str
ess)
Shaddanimkazowasi
labi
.Manenoy aKiswahil
ihuwanasilabi
moja
ambayohutamkwakwanguvuzaidikul
i
kosilabinyi
ngi
ne.Unapotamka
si
labii
l
iyot
iwamkazo(
shada)
,sauti
hupandishwajuukiasi
.
Manenomengi
yaKiswahi
l
i,hasayaley
eny
easi
l
iyaKi
bant
uhut
iamkazo
kat
ikasi
l
abi
yapil
ikut
okamwi sho.
Kwamf ma'
ano: ma,
sandu'
ku,
kit
a'bu,
tul
i
kot
o'ka,
bur
uda'
ni
,bar
aba'
ra(
nji
a)
Baadhiyamanenoy
eny
easi
l
iyaki
geni
,huwanashadakat
ikasi
l
abi
nyi
ngine.
Kwamf bar
ano: a'bar
a(sawasawa)
,mukht
a'sar
i,
Ki
i
mbo-(
Int
onat
ion)
Kii
mboni sautimaalum i
nayoj
it
okezaunapotamkamanenofulani.Ki
imbo
husaidi
akul et
amaanakami l
iyasent
ensii
li
yokusudi
wa.Kwakut amka
sentensikwasaut iful
ani'
yaki
wimbo',t
unawezakubaini
shakauliya
kawaida,swali,hi
sian.k.
Sentensiaumanenoy anapot
amkwakwav ii
mbombal i
mbali
,hutoadhana
tof
auti.Kati
kauandi
shi,Vi
imbohusai
diwanaalamazauaki f
ishaj
iil
i
kumwel ekezamsomajiasomekwakiimbokil
ichokusudiwa.
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695
enockmosomi
1@gmai
l
.com
a)Kuul
izi
aSwali(
?)
Tunai
nuasaut
itunapoul
izaswal
i i
l
ikul
i
tof
aut
ishanasent
ensi
yakawai
da.
k.
m Uli
somakit
abunili
chokupat
ia?
b)KuonyeshaHi
sia(!
)
Tunapotoahi
si
a,aghal
abuki
i
mbohuendaj
uu.
k.
m Ajabu!
c)KutoaKauli(
.)
Tunapotoakaul
i(sentensiyakawaida)
,aghal
abusaut ihuendachi
ni
kat
ikanenoausi l
abiyamwi sho.Hatahiv
yo,saut
iinawezakubadil
ika
kul
inganananenol i
naloti
l
iwamkazokat i
kasentensi.
Formorehighschoolnot
es(Ev
erysubj
ectf
orm 1-
4),setbooks,
guidebooks,All
SchemesofWor k,CPA,CIFA, I
T,ICT&
otherE-
mat er
ial
s WhatsApp0748842695