Filipino
1. Mitolohiya (Si Pygmalion at Galatea)
a. Kaisipan (p. 13)
- Pag-ibig
 Nag-aalay ng mga regalo si Pygmalion
kay Galatea upang ipakita ang kanyang
pagmamahal
 Nag-alay si Pygmalion ng baka kay
Aphrodite upang magkaroon siya ng
kasintahan tulad ni Galatea
- Pagiging maawain at mapagbigay
 Naawa si Aphrodite kay Pygmalion dahil
hindi nasusuklian ang kanyang pag-ibig.
 Ginawang tao ni Aphrodite si Galatea
para kay Pygmalion.
- Pagpapasalamat
 Bumalik si Pygmalion sa templo ni
Aphrodite upang magpasalamat dahil
ginawa niyang tao si Galatea.
 Nag-aalay sina Pygmalion, Galatea, at
kanilang mga anak taun-taon sa templo
ni Aphrodite bilang pasasalamat.
b. Kahulugan ng mga Salita (p. 8)
- Pag-iisang-dibdib: pagpapakasal
- MINAMAHAL | INIIBIG | SINISINTA |
HINAHANGAAN: ang naiiba ay hinahangaan
- Galak: saya
- Sobrang minamahal: mahal na mahal
- LILOK | UKIT | GUHIT: ang naiiba ay guhit
c. Mensahe at Layunin ng cartoon na pinanood
(Diyos at Diyosa) – (p. 25)
- Pagpapakilala sa mga katangian ng mga
diyos at diyosa
d. Pagpapahayag ng Sariling Opinyon (p. 14)
Ano ang opinyon mo kung may makita kang
magkasintahang sa tingin ng lipunan ay hindi
magkabagay?
- Walang maaaring makielam sa ganoong
sitwasyon kundi ang dalawang
magkasintahan lamang sapagkat kung ano
man ang kanilang magiging desisyon, sila
ang haharap sa sitwasyon na iyon.
2. Parabula (Ang Parabula ng Sampung Dalaga)
a. Katotohanan, Kabutihan, at Kagandahang-Asal
(p. 35)
- Pag-uusap ng ama ng binata ng ama ng
dalagang ikakasal
 K/K – Nagpapakita ito ng paggalang ng
dalawang panig.
- Paglayo ng binate upang buoin ang kanilang
tahanan ng kasintahan
 K/K – Kumikilos ang lalaki para sa
ikabubuti ng kanilang relasyon.
- Ang pagdala ng sobrang langis ng limang
matatalinong dalaga
 KT – Totoong nangyari ito sa parabula.
- Ang hindi paghahanda ay nagdudulot ng
suliranin.
 KT – Totoong nangyari ito sa parabula
(sa mga dalagang halang).
- Hindi pagpasok sa tahanan ng binata ng
limang halang na dalaga dahil sa kanilang
kapabayaan
 KT – Totoong nangyari ito sa parabula.
b. Pagsuri sa Akda (p. 36)
- Tagpuan ng parabula
 Rehiyon ng Mediterranean,
kalagitnaang siglo
- Tauhan na kumakatawan sa Panginoon
 Binata
- Ang nangyari sa mga tauhang hindi
nakapaghanda
 Hindi pinapasok sa piging
- Kasukdulan ng akda
 Dumating ang binatang kakasal nang
hindi handa ang limang halang na
dalaga
- Katangian na makikita sa akda
 Akdang naglalarawan
c. Salita at Ekspresyong ginamit sa Akda (p. 30)
- Panunuyo: panliligaw
 Noong unang panahon, hindi lang ang
dalaga ang nililigawan ng binata, kundi
pati rin ang mga magulang niya.
- Mangingibig: manliligaw
 Noong unang panahon, pumupunta ang
manliligaw sa bahay ng dalaga upang
manligaw.
- Ipagkakaloob: ibibigay
 Noong unang panahon, binibigyan ng
pamilya ng binata ng dote ang pamilya
ng dalaga.
- Maringal: marangya
 Hindi na ginagamit ang salitang
maringal ngayon sapagkat wala na
masyadong mariringal na pamilya, puro
na lang mga anak-mayaman.
- Hangal: mangmang
 Ginamit ang salitang hangal upang
tukuyin ang limang hangal na dalaga sa
akda dahil hindi sila nagdala ng sobrang
langis para sa kanilang lampara.
d. Pang-ugnay (p. 48)
- Kahulugan
 Nag-uugnay ng mga salita, parirala, o
pangungusap
URI:
 Pang-ukol- nag-uugnay ng isang
pangngalan sa iba pang salita sa
pangungusap
Hal. Ayon sa, alinusnod kay, atbp.
  Pangatnig- nag-uugnay
dalawang salita
Hal. At, palibhasa, atbp.
- p. 48
 dahil sa isang Pinay caregiver
 ngunit ngayon lang nagkaroon ng
napakalaking pagbabago
 upang ipakita ang taglay na talent
 subalik sumubok pa rin siyang mag-
audition
 laban sa mga mas batang kalahok
 kaya sa huli ay nakamit niya ang
tagumpay
 talento at determinasyon
 kapag nakausap ko si Osang
 maliban sa pagiging mabuting caregiver
 para sa lahat ng Pilipino
3. Sanaysay (Ang Apat na Buwan ko sa Espanya)
a. Pangunahing Paksa
- Kahulugan
 Paksang pangungusap na sumasagot
sa tanong na, “Tungkol saan ang
talata?”
- p. 65
 Pangunahing Paksa: Naririto ang mga
bagay na dapat tandaan kapag magbi-
biyahe sa labas ng bansa.
b. Kasingkahulugan (p. 52-53)
- Nag-uugat: nagmumula
- Nakikipagtagisan: nakikipagpaligsahan
- Lumalapat: sumasayad
- Natatangi: naiiba
- Putahe: ulam
c. Isyung Pandaigdig (p. 71)
- Isyung Pandaigdig na Makikita sa video
clips
 Pagkahiwalay sa pamilya
 Pagmamaltrato sa mga OFW
- Ang sasabihin sa mga Ina sa video clips
 Sila’y kahanga-hanga dahil nakayanan
nilang iwanan ang kanilang pamilya
para sa ikabubuti nila.
- Ang mapapayo sa mga anak ng mga ina
 Magpasalamat sa kanilang mga
magulang dahil ginagawa nila ang lahat
para sa kanila
 Huwag gumawa ng masasamang bagay
habang wala ang mga magulang nila
 Pagbutihin ang pag-aaral
 Ipakita na mahal nila ang kanilang mga
magulang kahit na malayo sila
 Huwag kalimutan ang mga magulang
d. Paglalahad ng Sariling Pananaw
- Para sa akin
- Kung ako ang tatanungin
sa - Ang opinyon ko ay
- Ang paniniwala ko ay
Atbp.
4. Epiko (Ang Pagbibinyag sa Savica)
a. Pagbigay ng Sariling Interpretasyon (p. 82-83)
- Pagkatalo ng hukbo ni Crtomir at siya lang
ang nag-iisang nakaligtas
 Tanging malakas ang hukbo ni Valjhun.
- Pagtapos ni Bogomila sa relasyon nila ni
Crtomir para manalangin kay Hesus upang
maging ligtas si Crtomir
 Tunay na mahal ni Bogomila si Crtomir
kaya pati ang kanyang relihiyon
(Pagano) ay tinalikuran niya rin upang
maging ligtas si Crtomir.
- Pagkumbinsi ni Bogomila kay Crtomir na
maging Kristiyano at ang kanyang pagpayag
kahit mahirap ito
 Naisip ni Crtomir na tunay ngang
makapangyarihan si Hesus dahil dahil
sa panalangin ni Bogomila, naligtas
siya.
- Pag-alay ni Crtomir ng kanyang buhay
upang maging Paring Kristiyano
 Naniniwala na si Crtomir sa
kapangyarihan ni Hesus, kaya gusto
niyang magpasalamat sa pagsalba Niya
sa kanya.
- Kahalagahan
 Mahalagang matutunan ang mga epiko
upang malaman ang tradisyon ng isang
lugar o bansa.
 Mahalagang matutunan ang mga epiko
upang malaman ang ugali at paniniwala
ng isang lugar o bansa.
b. Bisa ng Salitang Nagpapahayag ng Matinding
Damdamin (p. 75)
- “dugong kahila-hilakbot” – pagkatakot
 Kapag pumunta ang hukbo ni Crtomir sa
lawa, maaari silang matakot.
- “panglaw-panglaw” – kalungkutan
 Nalulungkot ang mga Pagano dahil
natalo sila sa digmaan.
- “dibdib ko’y nagngangalit” – pagkagalit
 Galit pa rin si Crtomir dahil natalo sila ng
hukbo ni Valjhun.
- “napakaunting pagkaing naitinggal” –
pagkabahala
 Kaunti lang ang pagkain ang nahanda ni
Crtomir kaya nag-aalala siya kung sapat
na ba ito.
- “mas gugustuhing mautas ang buhay, kaysa
maging alipin” – katapangan
  Mas gugustuhin pa ni Crtomir na
mamatay na lamang siya kaysa maging
alipin ni Valjhun.
c. Pagssunud-sunod ng Pangyayari
- Una, umalis si Crtomir at ang kanyang
hukbo, ang mga Pagano, upang
makipaglaban sa hukbo ni Valjhun, ang mga
Kristiyano.
- Ikalawa, nakatalo ang mga Pagano, at si
Crtomir lang ang nabuhay.
- Ikatlo, nalaman ni Crtomir na Kristiyano na si
Bogomila dahil siya’y nanalangin kay Hesus
upang maging ligtas si Crtomir.
- Ikaapat, pinipilit ni Bogomila na maging
Kristiyano na rin si Crtomir at i-alay ang
kanyang buhay sa pagiging Kristiyanong
pari.
- Sa huli, inalay ni Crtomir ang kanyang buhay
kay Hesus upang ipakita na rin ang kanyang
pasasalamat sa pagligtas sa kanya ni
Hesus.
5. Maikling Kuwento (Ang Munting Bariles)
a. Ang mga Pangyayari sa Kwento na Maaari ring
Mangyari sa Totoong Buhay (p. 106-107)
- Labis na pagnanasa sa ari-arian ng kanyang
kapwa kaya ginagawa niya ang lahat upang
makuha ito
 Makikita ito sa kasalukuyan sa mga
kumakandidato tuwing botohan na
bumibili ng mga boto (vote buying)
- Paninidigan ng isang matanda na huwag
bilin ang kanyang bahay na kanyang
kinalakihan
 Makikita ito sa kasalukuyan sap ag-
aaway ng Pilipinas at Tsina ukol sa
Spratlys Island at hindi hinahayaan ng
Pilipinas na makuha ito ng Tsina.
- Matandang namumuhay na mag-isa
 Makikita ito sa kasalukuyan sa mga
matatandang iniwan na ng kanilang mga
pamilya at anak at iniwan na lamang sa
Home for the Aged.
- Pagkatuto ng masamang bisyo ng isang tao
dahil sa mga nag-impluwensya sa kanya sa
paligid niya
 Makikita ito sa kasalukuyan sa mga
kabataan na nalululong sa bisyo dahil
sa barkada nila.
- Ang bisyo ng isang tao na dahilan ng
kanyang kapahamakan
 Makikita ito sa kasalukuyan sa mga
dating artista na naubos na ang pera
dahil sa pagkalulong sa droga.
b. Mahihirap na salita (p. 98)
- Nakamasid: nakatingin
- Naumid: napipi
- Paanyaya: imbitasyon
- Patibong: bitag
- Lumagda: pumirma
c. Mga Simbolo (p. 119)
- Tahanan na napaliligiran ng mga gusali
 Sinisimbolo nito na hindi nabibili ng pera
ang lahat ng kagustuhan ng tao.
- Pagkakaibigang nabuo sa dalawang taong
hindi aakalaing pwede pala maging
magkaibigan
 Sinisimbolo nito na hindi imposible ang
akala nating imposible.
- Matandang namumuhay nang mag-isa kahit
mahina na siya
 Sinisimbolo nito na kahit na matanda na
ang isang tao ay kaya niya pa rin na
hindi umasa sa iba.
- Mga taong nagpalagay ng tattoo ng bahay at
inisyal (EMA) sa kanilang braso
 Sinisimbolo nito na kahanga-hanga ang
ginawa ni Edith kaya kinikilala pa rin
siya ng mga tao hanggang ngayon.
- Pagbibigay-pansin ng buong mundo kay
Edith Macefield
 Sinisimbolo nito ang pagkilala ng mga
tao sa kanya dahil sa hindi pang-
karinawan na kanyang ginawa
d. Panghalip
- Kahulugan
 Bahagi ng pananalitang inihahalili ang
pangngalan
- Panghalip bilang Panuring
 Panuring
 Pagmamay-ari
Hal. Ang bahay niya ay napaliligiran
ng mga naglalakihang-gusali.
e. Psychic at Cupid
Noong unang panahon mayroong isang hari na may tatlong
anak na babae. Isa si Psyche sa tatlong magkakapatid at siya
ang pinaka maganda sa mga magkakapatid. Sa sobrang
ganda ni Psyche ay talaga namang maraming umibig sa
kanya. Sinasabi rin na kahit ang diyosa ng kagandahan na si
Venus ay hindi kayang tumapat sa gandang taglay ni Psyche.
Ikinagalit ito ni Venus at mas lalo pang nakapag pagalit sa
kanya ay nakalimot na rin ang mga kalalakihan na magbigay
ng alay sa kanya, maging ang kanyang templo ay napabayaan
na. Ang dapat sana na atensyon at mga papuri na para sa
kanya ay napunta sa isang mortal.
Dahil dito, nagalit si Venus at inutusan niya ang kanyang anak
na si Cupid upang paibigin si Psyche sa isang nakatatakot na
nilalang, ngunit ang nangyari ay ang kabaligtaran. Si Cupid
ang umibig kay Psyche na tila siya ang nabiktima ng sarili
niyang pana. Inilihim ito ni Cupid sa kanyang ina, at dahil sa
kampante naman si Venus sa kanyang anak hindi na rin ito
nag-usisa.
Hindi umibig si Psyche sa sa isang nakakatakot na nilalang,
ngunit wala ring umibig sa kanya. Kahit na sobra ang
pagmamahal ng mga ginoo kay Psyche ay sapat na sa kanila
ang nakikita lang nila ang dalaga. Samantalang ang kanyang
dalawang kapatid ay nakapag-asawa na ng hari. Nagging
malungkot si Psyche sa mga nangyayari. Kaya naglakbay ang
amang hari ni Psyche upang humingi ng payo kay Apollo
upang makahanap ng mabuting lalaking makakabiyak ng
kanyang anak. Hindi alam ng amang hari na naunahan na siya
ni Cupid upang hingin ang tulong ni Apollo kaya sinabi ni
Apollo sa hari na makakapangasawa ng isang nakakatakot na
halimaw ang kanyang anak at kailangan nilang sundin ang
kanyang ipapayo.

Nang nagawa na ng amang hari ang lahat ng ipinayo ni Apollo.

Ipinag-utos niyang bihisan si Psyche ng pinakamaganda
niyang damit. Pagkatapos mabihisan si Psyche, ipinabuhat ng
hari ang anak na parang ihahatid sa kaniyang libingan papunta
sa tuktok ng bundok. Nang makarating sa bundok na
paroroonan naghintay ang magandang dalaga sa kanyang
mapapangasawa. Walag kamalay mala yang magandang
dalaga na ang kanyang mapapangasawa ay ang Diyos ng
pag-ibig na si Cupid.

Naging Masaya naman ang kanilang pagsasama bilang mag-

asawa mahal na mahal nila ang bawat isa ngunit may isang
bagay ang hindi masilayan ni Psyche, ang mukha ng kanyang
kabiyak. Nangako si Psyche sa kanyang kabiyak na kahit
kalian ay hindi niya sasabihin sa mga kapatin niya na hindi pa
niya nasisilayan ang mukha ng kanyang asawa, ngunit ang
mga kapatid pala ni Psyche ay may masamang binabalak at
sa pangalawang pagbisita ng mga ito kay psyche sinulsulan
nila ito na suwain ang kondisyon ng kanyang asawa.

Sa unang pagkakataon ay nasilayan niya ang napakagwapong

mukha ni Cupid ngunit ito ay muntik ng ikamatay ni Cupid dahil
sa isang aksidente .Nang malaman ito ni Venus ay lalo itong
nagalit kay Psyche at irto ay pinahirapan niya ng husto. Iba’y
ibang mga pagsubok ang ipinagawa niya kay Psyche subalit
nalagpasan itong lahat ni Psyche at ‘di naglaon Ang pag-ibig
(Cupid), at kaluluwa (Psyche) ay nagkatagpo sa likod ng
mapapait na pagsubok sa kanilang pagsasama ay hindi na
mabubuwag kailanman.