Chương trình nâng cao

Đại học Mỏ Địa chất Hà Nội, HUMG

ECH 155A, tháng 3 năm 2020
Phòng thí nghiệm Kỹ thuật Hóa học

Thí nghiệm thoát cột và định luật Darcy ____________

Mục tiêu của Thử nghiệm

Hình 1 cho thấy một cột nước có chiều cao
h (t) thoát nước bằng trọng lực qua môi trường xốp có độ dày cố
định L. Câu hỏi kỹ thuật quan trọng trong thí nghiệm này là: mất
bao lâu để nước rút hết hoàn toàn? Bằng cách nghiên cứu sự
thoát nước của chất lỏng
xuyên qua xốp phương tiện truyền
của thông
khác nhau
kỹ sư thẩm thấu có thể phát triển các mô hình cấu thành
thông qua phân tích tỷ lệ; chứng minh ảnh hưởng của độ xốp
/ độ thấm đến động lực thoát nước; thực hiện phân tích chi
tiết dữ liệu và xác định khả năng tái tạo của dữ liệu.
Các
mục tiêu giáo dục cơ bản của thử nghiệm là phát triển các phương
pháp thực nghiệm tốt, kinh nghiệm trong việc mô hình hóa dữ liệu, mô Hình 1. Sơ đồ thí nghiệm cột thoát nước với
hình không kích thước, phân tích lỗi và viết báo cáo cơ bản. Lưu lượng chiều dày lớp thấm L.
chất lỏng trong môi trường xốp là rất quan trọng cần hiểu vì nó được
áp dụng để thu hồi dầu thô từ các mỏ dầu.

Cơ sở lý thuyết
“ Năm 1856 Henri Darcy 1, một kỹ sư xây dựng người Pháp, đã nghiên cứu dòng chảy của nước thông qua một
hình thành thấm (cát), như minh họa trong Hình 1. Về mặt cơ bản, ông phát hiện ra rằng tốc độ theo thể tích
của chất lỏng qua môi trường xốp tỷ lệ với tổng tổn thất phần đầu trên môi trường (
) và diện tích dòng chảy mặt cắt ngang () và tỷ lệ nghịch với
độ dày của phương tiện xốp ()
( )
(1)

Trong biểu thức đại số này, được gọi là độ dẫn thủy lực, và nó là
chức năng của cả môi trường xốp và tính chất chất lỏng. Darcy nhận thấy điều đó về cơ bản là không đổi đối
đã
với một công ty đóng gói cụ thể mà anh ta thuê. Điều quan trọng cần lưu ý là các thí nghiệm của Darcy thực
sự không cung cấp thông tin về bất kỳ thuộc tính nào trong cột được đóng gói. Tất cả dữ liệu được thu thập tại
các vị trí bên ngoài cột được đóng gói và biểu thức đại số của Darcy cung cấp thông tin hiệu quả cho toàn bộ
cột. Trong phương trình 1, độ dẫn thủy lực là đặc trưng của toàn bộ cột và không cung cấp dấu hiệu về mức
độ đồng nhất của bao gói trong cột. Tốc độ dòng chảy thể tích () cũng không phải tốc độ dòng chảy thể tích
trên mỗi khu vực (
) cung cấp bất kỳ
chỉ tốc độ của nước chảy trong lỗ rỗng. Vùng () là một thuộc tính của cột đã được đóng gói và không nhất thiết
liên quan đến bất kỳ mặt cắt ngang hiệu quả nào
ECH 155A THOÁT NƯỚC

diện tích của dòng chảy. Tham số chiều dài () là khoảng cách giữa các điểm lấy mẫu của áp kế và không chỉ ra
khoảng cách di chuyển đối với chất lỏng di chuyển qua môi trường xốp, thông số này bị ảnh hưởng bởi đường
quanh co do môi trường tạo ra. Cuối cùng, ngay cả các giá trị đầu (
) thu được từ các phép đo được thực hiện trong các hồ chứa bên ngoài
cột sử dụng áp kế. Nói cách khác, định luật Darcy được thể hiện dưới dạng các biến số có thể không mô tả
dòng môi chất xốp thực tế.

Bất chấp những khó khăn đã đề cập, một dạng vi phân của định luật Darcy đã được chứng minh là khá hữu ích để lập mô
hình dòng chảy một pha trong môi trường xốp 2. Đối với dòng chảy không thời gian một pha qua môi trường đẳng hướng, như sẽ được
nghiên cứu trong phòng thí nghiệm này, phương trình thường được biểu thị như sau:

( )
(2)

ở đâu là tính thấm “nội tại”, một đặc tính của môi trường xốp. ” (từ tham khảo
2)

Về mặt toán học, Định luật Darcy tương tự như các định luật vận chuyển hiện tượng học tuyến tính khác,
chẳng hạn như định luật Ohm cho sự dẫn điện, định luật Fick cho sự khuếch tán chất tan, hoặc định luật Fourier
cho sự dẫn nhiệt. Tuy nhiên, nền tảng lý thuyết hoàn chỉnh ở vi mô và vĩ mô của chất lỏng thoát qua môi trường
xốp vẫn là một lĩnh vực nghiên cứu đang tiếp tục, đặc biệt là trong dòng chảy nhiều pha có liên quan nhiều đến việc
thu hồi dầu thô. 3-5.

Trong phòng thí nghiệm này, cột và phương tiện xốp của bạn có dạng hình học được xác định rõ và cho
phép bạn xác định chính xác tốc độ lọc trung bình hoặc dòng chảy Darcy của
thoát dịch. Thông lượng Darcy không phải là vận tốc mà chất lỏng di chuyển trong các lỗ của môi trường mà là một dòng
chảy trung bình từ cột, trong đó sự bảo toàn khối lượng trên thể tích điều khiển được thể hiện trong Hình 1 mang lại:

(3)

Trong quá trình thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, bạn sẽ đo chiều cao của nước trong cột thoát nước như
một hàm của thời gian và sử dụng dữ liệu để xác định độ thấm của hệ thống theo eq. 2. Việc xác định này yêu
cầu bạn sử dụng cân bằng khối lượng vĩ mô để lấy biểu thức cho độ sâu dưới dạng hàm của thời gian, h (t) và
nó yêu cầu bạn phân biệt dữ liệu của mình để xác định. Giá trị mà bạn thu được sẽ phụ thuộc vào độ xốp của
hạt thủy tinh ở dưới cùng của cột. Ba loại kính khác nhau sẽ có sẵn.

Thiết bị thí nghiệm

Thiết bị thí nghiệm bao gồm 3 cột thủy tinh, mỗi cột có độ xốp thủy tinh khác nhau ở đáy. Bạn nên sử
dụng đồng hồ hẹn giờ trên điện thoại thông minh để canh thời gian đồng thời ghi lại chiều cao nước trong cột.

Quy trình thí nghiệm

1. Đổ đầy nước vào cột. Nước phải cao bao nhiêu? Khi nào bạn nên bắt đầu đo chiều cao của nước như một
hàm của thời gian?

2
ECH 155A THOÁT NƯỚC

2. Khởi động đồng hồ bấm giờ và đo chiều cao nước như một hàm của thời gian ở mỗi cột.

3. Thực hiện càng nhiều phép đo lặp lại nếu thời gian cho phép để tạo cơ sở xác định độ tái lập của dữ liệu và
phân tích thống kê kết quả.
4. Thực hiện tất cả các quan sát cần thiết cho phân tích được nêu dưới đây.

Phân tích dữ liệu

Trong báo cáo của bạn, hãy xem xét các điểm sau đây như một phần của phân tích dữ liệu và thảo luận về kết quả.

1. Đầu tiên, tạo biểu đồ của chiều cao chất lỏng so với thời gian với cả ba phần tử
mỗi loại có độ thẩm thấu khác nhau (dữ liệu thô của bạn). Chiều cao thay đổi như thế nào theo thời gian?
2. Tiếp theo, chuẩn bị các biểu đồ của đạo hàm theo thời gian của chiều cao và vẽ biểu đồ đó so với
chiều cao của chính nó. Biểu đồ này được giả thuyết trông như thế nào? Dữ liệu có hoạt động theo cách mong đợi trên toàn bộ
phạm vi độ cao không?
3. Sử dụng một quy trình toán học phù hợp để xác định độ thẩm thấu của
mỗi phương tiện trong số ba phương tiện xốp và vẽ dữ liệu của bạn ở dạng không kích thước thích hợp. Dữ liệu thu gọn bằng
cách sử dụng biểu mẫu không thứ nguyên của bạn tốt như thế nào? Các nguồn chính của lỗi là gì?

4. Thực hiện các đánh giá thống kê bổ sung mà bạn cho là phù hợp.

Người giới thiệu

1. Darcy, H. Les Fontaines Publiques de la Ville de Dijon; Dalmont: Paris, 1856.
2. Kumar, D.; Jain, AK đã sửa đổi thiết kế thiết lập thí nghiệm và đo độ thấm của cát bằng cách sử dụng
định luật Darcy. Tạp chí Quốc tế về Các ấn phẩm Khoa học và Nghiên cứu, 2 (7), 1-11, 2012.

3. Whitaker, S. Dòng chảy trong phương tiện xốp I: Nguồn gốc lý thuyết của định luật Darcy; Tansport trong Porous
Media 1: 3-25, 1986.
4. Pan, C.; Hilpert, M.; Miller, CT Mô hình hóa quy mô lỗ của độ thấm bão hòa trong bao bì hình cầu ngẫu
nhiên. Phy. Rev. E, 64 (6), 066702, 2001.
5. Chịu, J .; Bachmat, T. Giới thiệu về hiện tượng mô hình hóa vận chuyển trong phương tiện xốp, nhà xuất
bản Kluwer Academic, Dordrecht, Hà Lan, 1991.