Aralin 2 (judicial), at kapangyarihang

panrelihiyon (religious power)

Sosyal na estraktura
Ministro de ultramar (ministry of the
Feudalistic –kung saan ang
colonies)- itinatag sa madrid noong
mayayaman o nagmamay-ari ng mga
1863.
malaking lupain
Commander-in-chief ng “armed
Upper class - opisyal ng espanya,
forces” - hawak niya ang mga
peninsulares, at mga prayle
guwardiya sibil, at ang lahat ng mga
Middle class - binubuo ng mga opisyal ng gobyerno sa pilipinas.
pinapaboran na mga katutubo (favored
Gobernador-heneral - kumilos siya
natives), mestizos o mga pilipinong may
alinsunod sa kalooban ng spain na kung
lahing espanyol, mga espanyol na
saan siya ang inaatasang mamuno sa
ipinanganak sa pilipinas at mga criollos
problemang pang-ekonomiya at
Lower class - walang lupa o landless pinansiyal na estado ng bansa
indio at alipin o slaves
- Intendant-general at ang
Master-slave relationship - kapangyarihan ng ehekutibo (executive
pinahihintulutan ang mga mayayaman power) ay lubos na nakasalalay sa
na gawing alipin ang mga mahihirap at kanya at ang mga pagpapasya
ipinag-uutos ang pagsingil ng buwis sa
- Pambatasan (legislative
mga mahihirap na naging dahilan ng
processes) na kung saan siya ay may
lalong pagpahihirap sa kanila
kapangyarihan na suspendihin ang mga
Sistemang pampulitika - pamahalaan lokal na batas o anumang utos na
ng pilipinas noong ika-19 na siglo ay nagmula sa espanya kung natagpuan
umiikot sa pamamahala ng mga niya ito na hindi epektibo sa kalagayan
espanyol. ng pilipinas.

Ang hari ng espanya ay siyang - pinangunahan din ng

namumuno ng ehekutibo (executive), gobernador-heneral ang royal
pambatasan (legislative), hudikatura
audiencia, na kilala rin bilang korte 4. Cabeza de barangay - pinuno ng
suprema pinakamaliit na yunit ng
gobyerno, ang barangay o baryo.
- kapangyarihan ng
panghukuman (judicial power).

- pribilihiyo na pumili ng isang Alferez o pangalawang tenyente

pari na magsakop sa isang tiyak na (second lieutenant)- ang namuno sa
posisyon sa simbahan at lipunan mga “corps” ng guardia sibil o
cuardrilleros na nagsilbing pwersa ng
Lieutenant-general o pangkalahatang
kapayapaan na nagsagawa ng mga
segundo cabo- ay nagsisibing alalay o
tungkulin ng pulisya.
ang tumutulong sa gobernador-heneral
hinggil sa mga bagay o pangyayari sa Royal audiencia - naman ay kumilos
bansa din bilang “auditor” ng pananalapi ng
gobyerno.
Direktorat ng civil administration -
sentral na pamahalaan ay isang mas Autos acordados- sumaklaw sa
malaking katawan ng mga tagapayo sa malawak na larangan, mula sa
administratibo koleksyon at pagkontrol ng katiwalian sa
pamahalaang panlalawigan.

Batas ng mga indies - ay inisyu ng

“Operating hierarchy of governance”
maraming beses at inilaan ng hari ng
sa pambansa o sentral na
espanya para sa mga kolonya ng
pamahalaan
espanya (spanish colonies)
1. Pamahalaang panlalawigan
Maraming mga batas na naiproklama sa
(provincial government)
espanya ang ipinatupad din sa pilipinas:
2. Pamahalaang lungsod (city
government) o Codigo comercio,
3. Pamahalaang lungsod ay ang o Codigo penal,
gobernadorcillo o capitan o Codigo civil,
o Siete partidas, at
 o Las leyes de tora - Gobernadorcillo at cabeza
de barangay- na kung saan
Batas na ito ay hindi naglalayon
sila ang tintawag na mapang-
ng pagkakapantay-pantay at pagiging
abusong opisyal sa
patas, ngunit ginawa ito para
kadahilanang mas pina-igting
mananatiling bihag ang pilipinas sa
pa nila ang mga katiwalian
ilalim ng espanya.
- Simbahan ay may
kakayahang makialam sa mga
kaganapan sa loob ng estado.
Pinagmulan ng Pang-aabuso sa
(impluwensiyahan at
Sistemang Pang-Administratibo
manipulahin)
- Kadalasan sa mga - Kristiyanismo ay nagging
namumuno ay mga taong kasangkapan upang
hinirang lamang, gaya ng mga ipalaganap at mas paigtingin
mayayaman na may kayang pa ang kanilang kolonyalismo.
tumawad, mga gobernador- - Prayle ang naging
heneral na sakim sa posisyon instrumento upang panatilihin
at mga hinirang sa ang kapangyarihan ng
maharlikang angkan. kolonyalismo.
- Noong 1844, naglabas ng - Pari sa kabilang dako ay
kautusan ang pamahalaan ng kadalasang tamad sa
Espanya upang tugunan ang pagpapalawak ng kanilang
mga reklamong pang-aabuso nasasakupang lugar
ng mga may katungkulan, na - Opisyal naman ng gobyerno
kung saan may 1500 ay hindi kadalasang
hanggang 1600 pesos ayon tumatanggap ng trabaho na
sa ranggo nito bilang hindi nakabatay sa lungsod
provincial governor. Pati na rin - Noong 19th siglo ang
ang paglalagay ng mga paghina ng Espanya na
katangian na dapat taglayin siyang dahilan ng pagkawala
ng isang opisyal ng kanilang kolonya sa Latin
 America na siyang nag-udyok
na mas higpitan pa ang - Noong 1855 kung saan
Pilipinas. tinatanggap ng gobyerno ng
Espanya na kailangan ng
edukasyon ang mga Indio.
Ang Sistema ng Edukasyon - Gobernador Manuel y
Cebrian ay bumuo ng lupon
- Ang sistema ng edukasyon ng na kung saan naatasang pag-
Pilipinas ay nagiging aralan kung paano paunlarin
kahabag-habag at limitado ang elementarya
lamang sa mga may kayang - December 20, 1863 na
tao nagsasabing magtayo ng
- At dahil ang mga prayle ang isang pangprimaryang
siyang inatasan na paaralan para sa mga babae
mangangasiwa sa edukasyon at lalaki ang mga
kung kaya’y nakasentro ito sa pangunahing bayan na kung
pangrelihiyon na aspeto. saan pamamahalaan ito ng
- Nakasentro lamang sa mga Jesuit
pagsasaulo sa nilalaman ng Pinigilan nila ang pagpapatupad ng
aklat kung gayon ang mga kautusan mula Madrid hinggil sa
kakayahan ng studyante ay Edukasyon. Gaya ng:
nasusukat lamang sa  Moret Decree noong 1870, na
pagsasaulo. naglalayong sekularisahin ang
Ang ilang paaralan ay inaalagaan Higher Education sa Pilipinas
ng mga Jesuit, Paulists, Agustinians na na siyang hinadlanagan ng
kung saan kadalasang makikita: mga prayle.
 Manila
 Cebu Sa pagpapatuloy ng katiwalian sa
Theological
 Jaru Edukasyon ay siyang nag-udyok kina
Seminaries
 Nueva Caceres Dr. Jose Rizal at kapwamga Ilustrado
 Nueva Segovia
upang ipagpapatuloy ang pag-aaral sa - Pangalawa, ang mga kulturang
ibang bansa. ito ay nasa panahon ng
Pakikipaglaban ng mga estudyante sinaunang bato at panahon ng
hinggil sa kanilang karapatan sa pag- bakal na may organisadong
aaral ang siyang nagtulak sa kanila pamumuhay
upang maghain ng isang petisyon. - . Ang huli ay ang mga unang
nanirahan sa bansa ay nagmula
sa Borneo, Indo-Tsina, Timog
Tsina at sa iba’t ibang parte ng
Timog Silangang Asya.
Dalawangpu’t limang taon na ang
nakalipas na unang taong nanirahan sa
bansa ay mga NEGRITO.
 Negritos ay nagmula sa salitang
Kastila na ang ibig sabihin ay
maliliit na negro.

Ayon sa pag-aaral, Malay, isa rin sa

mga unang nanirahan sa Pilipinas na
lumipat sa bansa noong 300 hanggang
ARALIN 3 200 B.C.
Ang Nasyonalismo ni Rizal Batay sa o Baon nila ang kanilang husay sa
Kanyang Pinagmulan na Kultura pagmimina at paggawa ng
Nagsimula ang pag-unlad ng kultura kasangkapan, armas, kagamitan
ng bansa bago pa man ito napasailalim sa kusina at alahas na yari sa
ng mga banyaga sa mga sumusunod na metal.
kadahilanan; o Kanila rin nagsimula ang pag-
- Una, ang kultura ng mga unlad ng ating katutubong
katutubo ay nagsimulang kultura.
umunlad bago pa man ang
panahon ng Kristiyanismo.
 Ang pangalawang grupo ng mga Ang pamilya ay ang pinakamaliit
Malay ay nagdala ng sistema ng na yunit ng komunidad na kung saan
pagsulat na kung tawagin ay nagsisimula ang pakikitungo na maaring
“syllabaries writing” o mas kilala maganap sa pagitan ng mga kasapi nito
ngayon bilang baybayin. na maaaring may mga lolo at lola, mga
Ang huling grupo ng mga Malay, magulang at mga kapatid.
ang Muslim Malay na naging dahilan ng “Blood is Thicker than Water” na
pag-usbong ng Islam sa Mindanao at nangangahulugang palaging mauuna
Sulu. ang mga pamilya kahit anong mangyari.
Dahil sa pag-iral ng sistema ng
pagsulat, paggamit ng metal at kawalan Mabuting Pagtanggap at Pakikitungo
ng kanibalismo, naging daan ito sa mga Ang mabuting pagtanggap at
dayuhang mangangalakal tulad ng pakikitungo ay talagang bahagi na ng
Tsino, Arabo at Malay na makalapit sa mga kultura ng mga Pilipino at ito’y
bansa noong ikasiyam na siglo. makikita at mararamdaman sa
Ang kombinasyon ng Kanluranin kabahayan ng mga Pilipino kapag
at Silanganin ang naging dahilan kung mayroong bumibisita o kahit mga
bakit nahihirapang maunawaan ng mga estranghero lamang ang mapapadaan.
banyaga ang mga Pilipino. Isa sa mga patunay nito ay ang
paghahanda ng mga Pilipino ng mga
Kaugalian ng mga Pilipino masasarap na pagkaing kanilang
Ang mga Pilipino ay isang makakaya.
kombinasyon ng mga Silanganin at
Kanluranin, kung kaya’t ang mga Paggalang sa Nakatatanda
kaugalian ay mapapansing Isa sa mga unang itinuturo ng
magkasalungat na siyang naging mga magulang sa kanilang mga anak ay
dahilan kung bakit nahihirapan ang mga ang paggalang sa mga matatanda.
dayuhan sa pag-intindi.  Po at opo
 Pagmamano
Malapit na Ugnayan ng Pamilya  Paghalik sa kamay o pisngi
Bahala Na Ang mga Pilipino ay nagiging
Sinasabing nagmula sa “Bathala mausisa kung sila ay nagsisimulang
Na” o pagpapaubaya ng mga bagay- magduda na sa kanilang mga
bagay kay Bathala. kasintahan.
Ito ay nagpapakita sa
pagdepende ng mga Pilipino sa Pakikisama
konsepto at sa kapangyarihan ng Ang mga Pilipino ay mayroong
tadhana. kakayahang makihalubilo at makisama
Ang paniniwalang ito ay sa iba’t ibang uri ng tao at may
nagbibigay ng abilidad sa mga Pilipino kakayahan din silang isantabi ang
na mabilisang tanggapin ang mga kanilang pansariling kaligayahan upang
kamalasan at paghihirap. makipagtulungan sa ibang tao.

Katapatan Mañana Habit

Konsepto ng katapatan ay Ang katagang Mañana ay isang
makikita sa pagtulong ng mga Pilipino salitang Espanyol na
sa kanilang mga kaibigan at hindi lang nangangahulugang bukas o mamaya.
sa kanilang mga kaibigan kung hindi  Pagpapabukas ng mga
kasama na rin ang kanilang pamilya. mahahalagang gawain
. Maipapakita din ang konsepto
ng katapatan sa pagsasauli ng mga Ningas-Kugon
mamamayang Pilipino ng mga Ang kaugaliang ito ng mga
kagamitang nakita sa daan o naiwan sa Pilipino ay naikumpara sa bilis at lakas
mga kainan o kahit sa mga ng pag-apoy ng kugon sa simula ng
pampublikong sasakyan. pagsunog na siya rin namang bilis nang
pagkaapula.
Pagseselos  Magaling lamang sa
Para sa isang Pilipino hindi pagsimula ng isang proyekto
kaaya-ayang tingnan ang mga subalit pagdating ng
kababaihang nakikipaglandian sa kalagitnaan ay tumigil na at
maraming lalake. sumusuko.
Crab-Mentality
Ang ugaling ito ay mahahalintulad
sa mga talangkang inilagay sa isang
timba, kapansin-pansin na ang mga ito
ay nag-uunahang makalabas at ang
bawat isa ay naghihilaan upang
makaakyat lamang at makalabas sa
tamang lagusan.
Para sa mga Pilipino,
nananatili ang kanilang identitad habang
tinatanggap ang iba’t ibang
impluwensiya sa kultura na dala ng mga
Espanyol. Kahit anong pinsala man ang
kanilang naranasan, nakaya nilang
lagpasan ang mga ito..