Professional Documents
Culture Documents
स्वामी समर्थ माहिती
स्वामी समर्थ माहिती
ज म: ात नाही, अ कलकोट ये
थे
अ न व ५ बु
धवार
१८५७ ला आले
कट दन: चैशु
.२
आई/वडील : ात नाही
वे
ष: दगं
बर (अवधू
त)
कायकाळ: १८५६ ते
१८७८
संदाय : द ासंदाय, ी द ां
चे
चतु
थ अवतार
गु: ात नाही
समाधी: चैव. १३, १८७८ अ कलकोट ये
थे
चर थ
ं: ी वामी ललामृ
त, ी गुललामृ
त
श य: बाळ पा महाराज, चोळ पा महाराज, आळं
द चे
नृ
सहसर वती, रामानंद बडकर महाराज
खालील सं
तां
वर वशे
ष भाव: ी साईबाबा, ी
गजानन महाराज शे
गाव, स गुह रबाबा महाराज
फलटण, शंकर महाराज
अन य तय तो मां
येजना: पयु
पासते
।
ते
षांन या भयुां
ना योग म
ेंवहा यहम्
।
एक न ेनेमाझेचतन क न जे लोक माझी उपासना
करतात या मा या ठकाणी मु असले या योग
(अ ा त व तू
ची ा ती) व े( ा तव तू
च
ंे र ण मी
करतो)
ी वाम चा आजही चै
त य व पात वास असू
न " हम
गया नही जदा है" या वचनाची अनुभत
ूी आजही
भ ांना ये
त आहे. भगव ते त भगवान ीकृणाने
सांगत या माणे तेयोगा ढ होते
. यदा ह ने याथषु
न कम वनुष जते सव संक प सं यासी
योग ढ तदो यते
( वषयाचे
आ ण कमाचे ठकाणी जो आस होत नाही
आ ण याचे सव सं
क प सु
टलेलेअसतात. या योगाला
योग ढ असेहणतात.)
दे
वा द न मी पदरी धरा । क लयु
गी ी द ा े
य
अवतार तु
मचा खरा । अ कलकोट नवासी
सगु
ण दयी उतरा । ी ानेर प ध न
शरी ठे
वा वकरा ॥
गुपरं
परा
ी गुद
|
ीपाद ीव लभ
|
ीनृ
सह सर वती
|
ी वामी समथ
अकालमृ
यूहरणम्
सव ा ध वनाशनम्
|
ी गु ी वामी समथ पादोदं
क तीथ जठरे
धारया यहम्
||
नःशं
क हो, नभय हो, मना रे
चं
ड वामीबळ पाठ शी रे
अत य अवधू
त हेमतू
गामी
अश यही श य करतील वामी ।।१।।
जथेवामी पाय तथेयु
न काय
वये
भ ार ध घडवी ही माय
आ े
वणा काळ ना ने
ई याला
परलोकही ना भती तयाला ।।२।।
उगाची भतोसी भय पळू
दे
जवळ उभी वामी श कळू
दे
जगी ज ममृ
युअसे
खेळ यां
चा
नको घाब तू
असे
बाळ यां
चा ।।३।।
खरा होई जागा तू दे
स हत
कसा होशी या वण तूवामीभ
कतीदा दला बोल यां
नीच हात
नको डगमगूवामी दे
तील साथ ।।४।।
वभू
ती नमन नाम यानाद तथ
वमीच या पं
च ाणाभृ
तात
हे
तथ घे
, आठवी रे चती
न सोडे
ल वामी या घे
ई हाती ।।५।।
आतांवामी सु
ख न ा करा अवधू ता। वामी अवधू
ता ।
च मय, सु
खधामी जाउ न, प डा एका ता ।।
वै
रा याचा कु
ं
चा घे
उ न चौक झा डला । गुहा चौक
झा डला।। तयाव र स मेाचा शडकावा केला ।।१।।
पायघ ा घात या सु
द
ंर नव वधा भ ।। सु
द
ंर
नव वधा भ ।। ाना या समया उजळुन ला व या
योती ।।२।।
भावाथाचा मं
चक दयाकाश टां गला ।। दयाकाश
टां
गला ।। मनाची सु
मन क नी के
ल शेजलेा ।।३।।
ै
ताच कपाट लोटू
न एक केले
। गुहे
एक के ले
।
बुद या गां
ठ सोडु
न पडदे
सो डयले
।।४।।
आशा तृणा क पनेचा सां
डुन गलबला । गुहा सांडु न
गलबला ।। दया मा शांत दासी उ या शे
जल
ेा ।।५।।
अल उ म न घे उ न नाजु
कसा शे
ला । गु हा
नाजुकसा शे
ला ।। नरंजनी स गुमाझा नजे शे
जल
ेा
।।६।।
ी वामी समथाचेअ कलकोट एक स भू
मी प. पु
.
आनंदनाथ महाराजां
चे
अभं
गातू
न!
आनं दनाथ महाराज हेवाम चे य श य होते ,आण
वाम नी याच आनं दनाथ महाराजावर शड चे साईबाबा
यांना स स आण याची जबाबदारी सोपवली होती.
यांनी ती लीलया पे लली. ना शक ज ातील
सावरगां व ये थेमठ थापू न यां
नी हेकाय के
ले.
साईबाबा सुा आनं दनाथ महाराज यां
ना आपले मोठे
गुबं धू मानू न यां चा स मान करत असत, आनं दनाथ
महाराज भे ट ला आ यावर सा बाबा आपले
ारकामाईतील आसन यां ना बसायला देऊन, आपण
वतः यां ची सेवा करत! आनं दनाथ महाराज याय या
दवशी भे ट या ओढ ने दवस भर सा बाबा हणत,
"आज मे रा बडा भाई आने वाला ह! आज तो मेरेभा य
खु लने वाले ह!" याचा उ ले
ख साई स च र या थ ंात
ही आहे .
सरी मह वाची गो हणजेवामीसु त ह रभाऊ तावडे
नं
तर वाम चे आ म लग मळाले ली सरी एकमे व
हणजेच हे आनं
दनाथ महाराज होत. याव न
आप याला यां ची यो यता समजेल. एव ा मो ा
अ धकारी पुषाचा साधा उ लेख ही वामी च र ात
नाही. याचे
खुप मोठेनवल वाटते. आपण ही आज
आनं दनाथ महाराज यां
चेअनेक अभं ग सु
रे
ल गीत
हणून गायक अ जत कडकडे यां या आवाजात ऐकतो.
यातील म ेभावात रं
गनूजातो, आनं द हणे , दे
वा. या
शेवट या पदानेआपणआज ही ाकु ळ होतो. मा हा
आनं द कोण? याचा आपण साधा वचार ही करत नाही.
कवा आपण याकडे ल ही देत नाही. असो.
या आनं
दनाथ महाराजां
नी अ कलकोटची महती
सां
गणारे
शेकडो अभंग ल हलेआहेत. यातील नवडक
तीन अभं
ग आपण पाहणार आहोत.
ध य अ कलकोट, ध य बा ही पे ठ। स य तेवै
कु
ं
ठ
देखयले।।१।। सुद
ंर दे
ऊळ समथाचे जाण। शोभा ही बा
पू
ण आ णतसे ।।२।। काय वाणूआता ते थील हे
भा य।
मु लागे वेगेपायरीसी।।३।। जोडूनया कर दे
व
लोटां
गणी। लोळती चरणी समथा या।।४।। आनं द हणे
ऐसेपूण पर । अ कलकोट वम रा हले से।।५।।
आप या या अभं
गात आनं
दनाथ महाराज सां
गतात क ,
अ कलकोट कती ध य आहे ! ते
थील बु धवार पे ठ कती
भा यवंत आहे ! आनं दनाथ हणतात, अ कलकोट हे मी
भूवरील पा हले ले य वै कु
ंठच आहे . येथील वामी
भगवानांचे सु द
ंर, आ ण अ तरबा प व पावन
करणारे देऊळ हच खरी वसु ध
ंरे ची, धरणी माते ची
शोभा आहे . या अ खल व ात फ ये थचेसदै व नाम
नराळा राहणारा पर सगु ण पात वावरतो, आप या
लीला दाखवतो. यामु ळेही भू मी व येथील ये क गो
ही प व आ ण क याण करणारी आहे . या भूमीची
एवढ महती आहे क , याला मु पा हजेयाने केवळ
ये
थील वामी मं दरातील पायरीचे दशन यावे ! ब स!
एव ानेयाला सहज मु मळे ल. वेगळे काही
करायची गरज नाही. एवढे महान तीथ ेअ कलकोट
आहे . आनंदनाथ महाराज हणतात, अहो मी काय
अ कलकोटाची महती वणन करावी, जे थे आपले दो ही
हात जोडून सव दे वता समथ चरणी लोटां गण घे तात ती
पू यभूमी अ कलकोट आहे . एवढा अ धकारी पू ण
पर जेथे राहतो या ेाचे काय वणन करावे ? हा
एक य च आहे , असेआनं दनाथ महाराजां ना वाटते .
तसेवाटनेवाभा वक ही आहे , कारण जेथेसंत राहतात
तेपुय ेबनते , जे
थे देवतां
नी काही काळ वा त
के
ले ते
पव ेबनते , तर जेथेदे
वतां
चा नवास
असतो तेतीथ ेबनते . आ ण जे अ कलकोट या सव
दे
वतां
चेतीथ ेआहे , जे थे
या सव देवता हात जोडून
लोटां
गण घालतात, या तीथराज आ ण तीथ ेाचे
मेमणी असले ले अ कलकोट याचे मोल आपण काय
ठरवणार? याचे
च वम वाटते . असे आनंदनाथ सांगतात.
ध य ध य अ कलकोट झाले । उ ाराया भले
प ततासी
।।१।। जाता ते
थेकोन अव चत ाणी । जाय उ रोनी
वामीकृपे।।२।। म
ेभावेयाने वारी ने
मयली । कु
ळे
उ रली कतीएक ।।३।। वामीपायी ीती ठे वावी
वै
भवे । शां
ती सु
ख गाव गुराज ।।४।। आनंद हणे तरी
जा रेअ कलकोट । हत ते नकट साधा वेगी ।।५।।
आप या स या अभं गात आनं दनाथ महाराज हणतात,
अ कलकोट हेवामी पद पशानेवतः तर ध य झाले च
आहे, पण अग णत पापी, प तत, राचारी यां
चा उ ार
करणारेतीथराज हणूनही ते ध य ध य झालेआहे !
अ कलकोट हे
व स एकमेतीय असे
तीथराज
आहे क , जेथेकोणी जर अव चतपणे ही गेलेतरी
याचा उ ार होतो. हणजे कोणीही अगद सहज
अथवा थ ा हणू न कवा वाईट भावने न,ेबळजबरीने
जरी अ कलकोट म ये गे
ले , अथवा कु ठ याही कारणाने
अ कलकोट या भू मीवर आपले पाऊल पडले तरी
सुा आपला उ ार सहज वामीकृ पेनेहोतो. एवढे
अग णत मह व अ कलकोट भू मीचे आहे .
अ कलकोट सहज जाणा या भ ाचा उ ार तर
होतोच, मा जो वामी भ वामी भ त दं ग होऊन,
वामी म ेात रंगन
ूअ कलकोटाची म ेभावे वारी करतो,
या या सह या या पू ण कू ळाचा उ ार वामी करतात.
(आनं दनाथ महाराज हणत, ये क पौ णमे ला
अ कलकोटाची वारी करावी, यां ना हेश य नाही
यां
नी त वष चैम ह या या पौ णमे ला
अ कलकोट न क जावे ) अशी अ कलकोटाची
याती व अपू वाई आहे, असे आनं दनाथ महाराज
सांगतात. यामु ळेवामी भ हो वाम या चरणी
आपली भ एक न पणे ठे वा, वामी आप याला
सुख, शांती, वै
भव सव काही दे तील. सरी कडे कुठे
ही
जायची गरज नाही. वामी महाराज हे सव वै भवाचे
भां
डार आहे त. यां या अगाध कृपे
चा लाभ घे यासाठ
फ अढळ ा एवढेच भां
डवल लागते . सर काही
नाही. यामु
ळे आनं दनाथ महाराज आप याला पु हा
पुहा वनंती क न सां गत आहे त क , *बाबांनो
ता काळ अ कलकोट जा, आ ण आप या जीवनाचे
क याण क न या! ती योगीराज मू त के वळ आपलीच
वाट पाहत अ कलकोट बसले ली आहे , तेहा
णाचाही वलं ब न लावता, लगे
च अ कलकोट जवळ
करा, आपलेहत साधा. अशी आपु लक ची साद सव
वामी भ ांना आनं दनाथ महाराज घालत आहे त.
अ कलकोट व ती भा याची ही जोड । क पने चा मोड
नाही ते
थे। शु म ेभाव पा का दशन । कुशवत नान
बारा वे
ळ ।।२।। द णा केया पाप स नी जाय ।
प व तो होय देह तेथे।।३।। शु अनुान जणू ते
ची
यान । आवड ही पू ण वामीपायी ।।४।। आनंद हणे
तया होईल ां त । दै
वगती भेट क लयु
गी ।।५।।
आज या या आप या शेवट या अभं
गात आनं
दनाथ
महाराज हणतात, अ कलकोट व ती करणेहणजे ही
खुपच भा याची गो आहे . ज मोज मीची पु याई जेहा
फळाला ये त,ेते हाच अशा प व पावन ठकाणी व ती
कर याचा योग ये तो. ये
थे घालवले ले काही ण ही
अनेक ज माची शदोरी ठरते . आ ण वामी भ हो, ही
केवळ कवी क पना नाही तर सू य काशा इतके सय
वचन आहे . या अ कलकोटाचे पू य काय आ ण कती
वणावे ? ये
थील वामी मं दरात था पत असले या
वामी देवां या पा कां चेफ म
ेभावे दशन घेतले तरी
बारा वे
ळा कु शावत नान केयाचे पू य मळते . हणजे
बारा वे
ळा के लेली कुशावत या ा आ ण एक वे ळा
केलेले अ कलकोट हे दो ही सारखे च! ये
थील वामी
पर ा या मं दराला के वळ द णा जरी घात या
तरी ज म ज मां तरीचे पाप न होऊन, द णा
घालणा या या दे ह प व होतो. अने क वेळा गं
गा
नानाने मळणारी एवढ मोठ फल ा ती
अ कलकोटात के वळ द णा घात याने मळते .
अनेक साधू
, सं
त, साधक हे
पुकळ दवस अनुान
क न देवाला आळवतात, याची क णा भाकतात.
परं
तुवामी भ ां नी अ कलकोटात फ आप या
लाड या पर वामी मुत चेनु
सतेयान जरी के ले,
तरी तेच शु अनुान ठरते आ ण वामी स
होतात.* एवढे मह व अ कलकोट के ले या यानाचे
आहे . आ ण आप या या अभं गा या शे
वट आनं दनाथ
महाराजांनी केले
लेवधान हे सव वामी भ ां साठ
वरदान ठरले लेआहे . या श दात यांची वामी वरील
भ आ ण वाम चा यां या वधानाला असले ला
आशीवाद, यातू न तीत होतो. हे श द केवळ एका
क वचे श द नाहीत, तर जगात डं का वाजवणा या
सा बाबाना यां नी पुढेआणलेया अ धकारी पुषाचे
हेश द आहे त. या अथाने हेमह वपूण ठरतात. तर
शेवट आनं दनाथ महाराज वानु भवाने सां
गतात क ,
वामी भ हो सरे काही ही न करता के वळ
अ कलकोट जाऊन, मा या पू ण पर व प वामी
दे
वां या पा कां
चेदशन घे ऊन, ते
थील देवळाला
द णा घात याने व शु व पातील या चै तय
पर मुत चेफ म
ेभावेयान केयाने , या वामी
भ ाला वाम चा ां त होईल! अ पशा भ ने सहज
स होणा या मा या पर वामी कडून या
भ ाला या कलयु गातू न मु मळा याची, दै वगती
भेट याची भे
ट मळे ल! जे जप, तप, योग, यान
क नही लभ आहे , असे मो थान अगद सहज पणे
मळवून दे
णारे अ कलकोट हे अ खल ा डात
केवळ एकमेतीय थान आहे . यामु
ळेवामी भ हो,
अ कलकोट मा या वामी आईला शरण जाऊन मु
मळवा. असा साधा सरळ सोपा सं दे
श आनं दनाथ
महाराज यां
नी केलेला आहे . याला वाम नीही
आयु यभर अनु मोदन दले ले आहे . वाम नी कधीही
आप या कु ठ याही भ ाला इतर दे वते या दशनाला
जाऊ दले नाही. यात बाळा पा महाराज यां चे
थां
बवले लेकुलदेवी दशन असो, शं कराची पूजा असो,
चोळा पा महाराज व बाळ पा महाराज यां चे तु
ळजापु र
येथेजाणेअसो, कवा पं ढरपुर येथेजाणे असो! सवाना
वामी वरोधच के ला. जग भरातील अने क ः खत,
पी डत, मु
मु,ु साधक, भ , तप वी हे शेवट
अ कलकोट च आले . यां
चे क याण ये थचेझाले ! ते
हा
अ कलकोट सोडू न ईतर ठकाणी वणवण फरणारे
कधी जागे होतील, कधी यां ना कळे ल क , वाम नी
'अकलसे खुदा पहचानो!' हेआप या सार या वाट
चू
कले
या भ ां
नाच सां
गतले
आहे
! असो!
तेहा एवढे मोठे
प व भू -वै
कु
ं
ठ अ कलकोट असताना,
ते
थेन जाणे हेकती मोठेदव आहे . सव सू
खे जेथे
हात जोडून उभेआहे त. सव दे
वता ही जे
थेलोटां
गण
घे
तात, या अ कलकोट जाणे सोडून इतर तीथ ेी
जाणे हा केवळ आ ण के वळ आपला
कपाळकरं टे
पणाच आहे . हेजेहा वामी भ ांना
कळे ल, तो दवस यां या आयु यातील भा याचा दवस
असेल.
असा भा याचा दवस सव वामी भ ां या आयु यात
लवकरच ये वो, हच अनंतकोट ा डनायक
राजा धराज यो गराज पर भगवान ी वामी समथ
महाराजांया चरणी ाथना!
ी वामी समथ १०८ नामावली
ी वामी समथाची १०८ नामांची नामावली अ यंत
भावी आहे. ही नामावली जप करावा .करताना
उदब ी लाऊन वाचावी. कवा एका कागदावर रोज
वहीत लहावी. अ त ुअनुभव ये
तील अव य अनु भव
घे
ऊन बघा.
ॐ दगं
बराय नमः,
ॐ वै
रा यां
बराय नम:,
ॐ ानां
बराय नमः,
ॐ वानदां
बराय नमः,
ॐ अ त द ते
जां
बराय नमः,
ॐ का श दा यने
नमः,
ॐ अमृ
तमंदा यने
नमः,
ॐ द ानाद ाय नमः,
ॐ द च द
ुा यने
नमः,
ॐ च ाकषणाय नमः,
ॐ च शां
ताय नमः,
ॐ द ानु
सध
ंान दा यने
नमः,
ॐ स गु
ण ववधनाय नम: ,
ॐ अ स ददायकम नमः,
ॐभ वै
रा यद ाय नमः,
ॐ मु भु श दायने
नमः,
ॐ गवदहनाय नम:,
ॐ षङ रपु
ह रताय नमः,
ॐ आ म व ान रे
काय नमः,
ॐ अमृ
तानं
दद ाय नमः,
ॐ चै
त यते
जसे
नमः,
ॐ ीसमथयतये
नमः,
ॐ भ सं
र काय नम:,
ॐ अनं
तको ट हां
ड मु
खाय नमः,
ॐ अवधू
तद ा ै
य नम:,
ॐ चं
चलेराय नमः,
ॐ आजानु
बाहवे
नमः,
ॐ आ दगु
रवे
नम:,
ॐ ीपादव भाय नमः,
ॐ नृ
सहभानु
सर व ये
नमः,
ॐ कु
रवपु
रवा सने
नमः,
ॐ गं
धवपु
रवा सने
नमः,
ॐ गरनारवा सने
नमः,
ॐ ीकौश य नवा सने
नम:,
ॐ कारवा सने
नमः,
ॐ आ मसू
याय नमः,
ॐ खरते
जा च तने
नमः,
ॐ अमोघते
जानं
दाय नमः,
ॐ ते
जोधराय नमः,
ॐ परम स दयोगेराय नमः,
ॐ वनं
दकं
द वा मने
नमः,
ॐ मतृ
गा मने
नमः,
ॐ कृणानं
द अ त याय नमः,
ॐ यो गराजेरया नम:,
ॐभ चताम ण राय नमः,
ॐ न य चदानं
दाय नमः,
ॐ अकारणका यमू
तये
नमः,
ॐ चरं
जीवचै
य याय नमः,
ॐ अ च य नरं
जनाय नमः,
ॐ दया नधये
नमः,
ॐभ चतामणी राय नमः,
ॐ शरणागतकवचाय नमः,
ॐ वे
द फू
तदा यने
नमः,
ॐ महामंराजाय नमः,
ॐ अनाहतनाद दानाय नमः,
ॐ सु
कोमलपादां
बज
ुाय नमः,
ॐ च श या मने
नमः,
ॐ अ त थराय नमः,
ॐ मा य ह भ ा याय नमः,
ॐ म
ेभ ां
कताय नमः,
ॐ योग म
ेवा हने
नमः,
ॐ भ क पवृ
़ाय नमः,
ॐ अनं
तश सूधराय नमः,
ॐ पर ाय नमः,
ॐ अ नतृ
तपरमतृ
ताय नमः,
ॐ वावलं
बनसूदाये
नमः,
ॐ असमथसाम यदा यने
नमः,
ॐ योग स ददायकम नमः,
ॐ बा यभाव यां
य नमः,
ॐभ नधनाय नमः,
ॐऔ ं
बर याय नमः,
ॐ यजसु
क
ंोमतलनु
धारकाय नम:,
ॐ मू
त वजधारकाय नमः,
ॐ चदाकाश ा ताय नमः,
ॐ के
शरचं
दनक तू
रीसु
गध
ं याय नमः,
ॐ साधक सं
जीव यै
नमः,
ॐ कु
ं
ड लनी फू
तदा े
नमः,
ॐ अ रवालाय नमः,
ॐ आनं
दवधनाय नमः,
ॐ सु
ख नधानाय नमः,
ॐ उपमा तते
नमः,
ॐभ सं
गीत याय नमः,
ॐ अकारण स दकृ
पाकारकाय नमः,
ॐ भवभयभं
जनाय नमः,
ॐ मतहा यानं
दाय नमः,
ॐ सं
क प स दाय नमः,
ॐ सं
क प स ददा े
नमः,
ॐ सवबं
धमो दायकाय नमः,
ॐ ानातीत ानभा कराय नमः,
ॐ ी कत नाममंा य नमः,
ॐ अभयवरददा यने
नमः,
ॐ गुलीलामृ
त धाराय नमः,
ॐ गुलीलामृ
तधारकाय नमः,
ॐ व सु
कोमल दयधा रणे
नमः,
ॐ सु
वक पातीतसहजसमा ध य नमः,
ॐ न वक पातीतसहजसमा ध य नमः,
ॐ कालातीत काल ा नने
नमः,
ॐ भावातीतभावसमा ध य नमः,
ॐ ंातीत - अणु
रे
णुापकाय नमः,
ॐ गु
णातीतसगु
णसाकारसु
ल णाय नमः,
ॐ बं
धनातीतभ करणबं
धाय नमः,
ॐ दे
हातीतसदे
हदशनदायकाय नमः,
ॐ चतनातीतसदे
हदशनदायकाय नमः,
ॐ मौनातीत - उ मनीभाव याय नमः,
ॐ बु
दयतीतसद्
बुद रे
काय नमः,
ॐ मत् य - पतामहसद्
गुय नमः,
ॐ प व मा यसाहे
बचरणा वद यो नमः
|| अनुसय ूा स व हरावयासी || || मु
त जातां
करी बाळ
यांसी || || नजेपालख सवदा सौ यकारी || ||
तु हां
वीण द ा मला कोण तारी ||५||
|| ी द तु
ती ||
ी वामी समथ हे
च ी नृ
सह सर वती द गु
ंचे
तसरेपूणावतार
नृसह सर वती ी शै य या ेया न म ाने कदली
वनात गु त झाले. याच वनात तीनशे वष तेगाढ
समाधी अव थे त होते . या काळात यांया द
शरीराभोवती मु ं
यांनी चं ड वा ळ नमाण के ले. या
जंगलात एका लाकू डतो ा या कुहाडीचा घाव या
वा ळावर चु कून बसला व ी वामी वा ळातू न बाहेर
आले . ' यानं
तर वाम नी पू ण भारत भर मण के ले.व
यानं
तर अ कलकोट ये उ न थरावले . या काळात
यां
नी अने क भ ां ना द पत दशन दले तर कुणाला
ां
तामधू
न द पाने 'मी स या य पाने
अ कलकोट आहे '. असे सांगतले
. याच ा कथा.
१) एकेदवशी गाणगापु रातले
काही पु
जारी या
दशनाला आले . दशन झा यानं
तर समथानी यांना
तु
म या दे
वाचेनाव काय असे वचारले. यावर
पु
जायानी 'नृ
सहसर वती' असे उ र दले . यावर समथ
हणालेआम या दे वासही नृ
सहभान असेहणतात बरे !
२) एका घाटावरील ा णाने गाणगापु
र या
नृ सहसर वत ना मु
लगा झा यास याचे उपनयन
गाणगापुरात ये
उन करेन असा नवस केला. मु
लगा झाला,
यानं
तर काही वषानी नवस फेडावयास हणू न तो
ा ण सहकु टु
ं
ब गाणगापुरास नघाला.
अ कलकोटा नजीक ये उन ने
मकेया या जवळचे पै
से
सं
पले. यांनेवामी समथा वषयी ऐकले होते
. तो
वाम या दशनास आला आ ण वाम जवळ याने
आपले मनोगत केलेक आता गाणगापु रला
जाउन नवस फे डणेश य नाही तरी तु
ही य
द ावतारी आहात. मी तुम या इथे
च नवस फेडतो.
वाम नी मान हलवली. इत यात ा हणाला पैशाची
मदत होऊन याने उपनयन वधी ह उरकला आ ण
मो ा आनं दाने
तो वगृही आला. यानं
तर य
द गु ंनी नवसाची सां
गता झा याचा व ात ां
त
झाला.
३) मुब
ंईचे ठाकूर दास बुवा हेमु ळचे द भ ,
गाणगापु र या वर ा होती. पुढेार धकमाने
यांया अंगावरती े तकु आले . चेहरा व प ूदसू
लागला. दोन वषापयत अने क उपचार के ले पण काही
गु
ण आला नाही. यां ना खू प ःख झाले . यांनी ठरवले
क आता काशी ेात वास क न राहणे यो य. ते हा
तेसहकु टु
ं
ब गाणगापुरला शे वटचे दशन घे यास नघाले .
या पा कांवर यांनी क तु री अपण करावी अशी
यां
ची इ छा होती. तसेयां नी उ म क तु री वकत
घेऊन आणली होती. दशन घे ऊन ते ती क तु री
पा कां वर अपण कर यास वसरले . पुढेयां नी दे
वळात
क तन के ले
. उ म कारे मनोभावे सेवा के ल. व
काशीस जा याची आ ा मा गतली. रा ी व ात यां ना
ां
त झाला. द गु वयेव ात ये उन हणालेक मी
अ क को त वास क न आहे , माझे तु
ला य दशन
होइल. आ ण तु झा कुप रहार होइल.सकाळ बु वांना
व ाचेमरण झाले . यासरशी बुवां
नी दशन घेऊन
अ कलकोट चा र ता धरला. अ कलकोट आ यानं तर
वाम ना पा न ते हरवून गे
ले.लगबगीनेदशन
घे यासाठ चरणावरती डोके ठे
वलेइत यात वामी
यां
स हणाले . 'हमारी क तु
री अभी का अभी लाव'.
बु
वांना क तु
री ी द ां यथ आण याचेमरले , परंतु
ती गाणगापुरला अपण कर यास वसरलो याची
जाणीव झाली आ ण वामी समथ सा ात द अवतार
आहे त, यांया अ तःसा वाची क पना आली. लगे च
च यांनी क तुरी वाम ना अपण के ली. वाम नी हसत
हसत ती तथे असले या लहान मुलां
म येवाटू
न टाकली.
पु
ढे काही काळानेवामी कृ पेने
बु
वां
चा धर े तकु
बरा झाला.
४) कनाटकातील ीधर नावाचा गृ ह थ पोटशू
ला या
ाधी ने त झाला होता. बरे
च दवस तो गुण यावा
हणून गाणगापुरला द पा कांची से
वा करत होत. एके
रा ी यती पानेद गु ं
नी व ात येउन याला सांगतले
पुर या झाडाचा रस काढू
न यात सधव व सुठ
ं
घालून से
वन कर हणजे तुझी ाधी जाइल.सकाळ
याला याचेमरण झाले . पण पु रचेझाड हणजे
ने
मके कोणते हेयास कळे ना. यानेगावातील
जाणकारांना, वैां
ना याबाबत वचारले पण कु णीच
काही संगेना, ीधर अशाच ां तीत असताना यास
नी व ात ये उन सांगतलेक अ कलकोटास
परमहंस वामी आहे त, तेतुला याब ल सांगतील. तो
सरेदवशी तडक अ कलकोटास गे ला, ची मू त
पा न यास परम समाधान झाले . दशन घेणार इत यात
वाम नी यास सां गतले अरे कडू नबा या झाडास
पुर असेहणतात यात सधव आ ण सु ठ
ंघालून
तीन दवस घेहणजे तु
झी ाधी जाइल. तसे
केयानंतर ीधर चा पोटशू ळ नाहीसा झाला.
ी वाम ची ी पू य गोपाळ बुवा केळकर ल खत
बखर वाच यास कतीतरी जणां ना जेगाणगापूर,
नरसोबाची वाडी, पं
ढरपू
र अशा ठकाणी उपासना करत
होतेयांना अ कलकोट य पाने
दशन होईल
असे ां त झा या या कथा दखल हणू न आहे त.
आजही क ये क भा वकांना याची चीती येत.ेतर
मा णक भू , साईबाबा, गजानन महाराज यां
नी सुा
वामी समथ आ ण आम यात काही भे द नाही अशा
लीला भ ांना दाख व या याब ल या न द ी साई
च रत व इतर च र ां
म ये आहेत.
ये
थेभ कवी म लदमाधव कृत वाम या छो ा
च र पोथीमधील काही ोकां
चा सं
दभ ावासा
वाटतो.
वामी समथ अ कलकोटचे
| चवथे
अवतार द ा याचे
|
तीन अवतार यापू
व चे
| गुच र ी व णले
|| २० ||
प हले
द ा ेय, सरेीपादव लभ | नृ
सहसर वती हे
तसरेनां
व शु
भ|
गाणगापू
र दशन दे
व लभ | जागृ
तद थान ते
|| २१ ||
तेथे
होउनी सा ा कार | पहावयासी ये
ती चवथा अवतार
|
अ कलकोट पु
यभू
म थोर | जे
थे य द वसे
|| २२
||
।। ी वामी समथ जय जय वामी समथ ।।
द नगर मू
ळ पुष वडाचे
झाड
१)लीलाः ी वामी महाराज अ कलकोटास कट
झा यापासू
न अनेक सेवक
ेयास अ कलकोटास जाऊन
से
वा कर या वषयी गाणगापु
रास ांत झाले
ले आहेत
महाराज आनंदात असताना आपण कोण हणू न यास
केयास द नगर मू ळ पुष वडाचेझाड हणून
उदगार नघत शवाय मू ळ मू
ळ या माणेमहाराज
हमे
शा उ चार करीत असत (बखर १)
२) लीलाः एकदा नरसोबा या वाडीची काही माणसेी
वामी समथा या दशनास आली यां नी ी वाम स
केला वामीन्आपण कोण आहात समथ हणाले मू
ळ
पुष वडाचे झाड द नगर हे ऐकताच सोनारीण बोलली
वटप शाही मूळ पुष द ा े य पाने अवतरले आहेत.
१) द नगर मू
ळपुष वडाचे झाड हे वं
श सात याचे
तीक आहे तेकृतीचेअ य प आहे मू
ळ पुष यात
पुश दाचे अथ गाव अथवा व ती असा आहे नऊ दारे
असले ले
तु
मचे आमचे मानवी शरीर हेही एक गाव
अथवा एक व ती थानच आहे आप या शरीराची ही
नऊ दारेहणजे दोन डोळेदोन कान दोन नाकपु ा
एक त ड एक गुद आ ण एक लग योनी अशा या नऊ
दारां
या गावात हणजे पु
रात शरीरात व तीला
असले ला आ मा हाच तो पुष होय हा आ मा मू ळ
परमा याचा अंशच असतो हणू न आ मा हा मूळ पुष
होय ा व णूमहेश या वगाचे एक त व प
हणजेच मूळ पुष.
२) द नगर सर वती सोनारणी या उ रात द ा े य
असा उ ले ख आहे द ा े
य या मूळ पुषाचेहणजे
परमा याचे अंशा मक व प सृीवर आले पण याला
राह यासाठ असंय योनी नमाण झा या हे
आ म व प यात जीव हणू न राहवयास गेलेअशा या
जीवाला राहावयाला व तीला दले लेशरीर हे
च नगर
अथवा पूर होय ते दले
लेआहेहणू न द असे हे
द नगर आहे याच नगरात मू
ळ परमा मा उ प ी थती
लय ( लय) हणजे च ा व णू महे
श या द ा े
य
व पात अवतर या असा याचा अथ आहे
३) यानं
तर मू
ळ मू
ळ अशी महाराजां
नी
उ चारली आहेएकदा सृीची न मतीसाठ तेमूळ
नगुण व प ा व णूमहेश अशा मू त चेव प
धारण करते तर स या वे ळ तेजीव पाने शरीर
धारण क न सगु ण सदेही होते
असे जरी असले तरी ते
मू
ळ परमा याचे च वशु व प आहे हेच ी वाम नी
मू
ळ मू ळ अशा नेसूचत के
ले आहेया
सोनारणीचा खुलासा वटप शाही अथवा शयनी मू ळ
पुष द ा ेय पाने अवतरले आहेत ी वाम या व
सोनारणी या उदगाराव न ी वामी समथ य
परमेराचे कसे कोणते व कोणाचेव प आहे त याची
सं त व पात का होईना क पना ये तेहणू न ी
वामी समथाचे न य मरण हणजे परमेराचेमरण !
----------------
॥ ीअ कलकोट वामी समथ भजन ॥
वामी तव चरणं
शरणं
।
वामी क प वज दशनम्
न यं
।
वामी तव नाम मरणम्
सततम्
।
वामी तव मरणं
अ त शु
भदं
।
वामी तव दशनम्
अ तमधु
रं
।
वामी तव कृ
पा अ तगहनं
।
वामी तव लीला अ तअ त
ूं।
वामी तव काश अ तशीतलं
।
वामी तव ह तं
अ तमृलं
।
वामी तव पदं
अ तप व ं
।
वामी तव भ अ तसहजं
।
वामी तव पशम्
अ तसु
खदं
।
वामी तव से
वा अ तसु
लभं
।
वामी तव पं
अ तमोहकं
।
वामी तव च ं
अ त ने
हजं
।
वामी तव च र ं
मनोहरम्
।
वामी तव भजनं
मममृ
तम्
।
वामी तव ल यं
एक अल यम्
॥
-----------------------
काकड आरती:
ओवाळ तो काकड आरती वामी समथ तु
ज ती।
वामी समथ तु
ज ती।
चरण दावी जग पते
। मरतो तु
झी अ भमू
त ॥धृ
॥
भ जन ये ऊ नया दारी उभेवामीराया। दारी उभे
वामीराया।
चरण तु
झे
पहावया। त ती अती ीती॥१॥
भ ांया कैवारी समथा समथ तु
नरधारी। समथा
समथ तु नरधारी।
भे
ट घे
ऊन चरणावरी। गातो आ ही तु
झी तु
ती॥२॥
पू
ण ह दे
वा धदे
वा नरं
जनी तु
झा ठावा। नरं
जनी तु
झा
ठावा।
भ ासाठ दे
हभाव। ता रसी तु
व पती॥३॥
वामी तु
ची कृ
पाघन ऊठु
न दे
ई दशन। ऊठु
न दे
ई दशन।
वामीदास चरण वं
द । मागतसे
भावभ ॥४॥
------------------
आरती 1:
जय दे
व, जय दे
व, जय ी वामी समथा, जय ी वामी
समथा।
आरती ओवाळू
चरणी ठे
उ नया माथा।।धृ
।।
छे
ल खे
डेामी तु
अवतरलासी, राया अवतरलासी।
ज दउ दारासाठ राया तु
फरसी।
भ व सल खरा तु
एक होसी,
राया एक होसी।
हणु
नी शरण आलो तव चरणासी।
जय दे
व, जय दे
व०॥१॥
ै
गण
ु-पर ह तु
झा अवतार,
तु
झा अवतार।
याची काय वणुलला पामर।
शे
शा दक ीणले
नलगेया पार,
नलगेया पार।
ते
थे
जडमु
ढ कै
सा क मी व तार।
जय दे
व, जय दे
व०॥२॥
दे
वा धदे
वा तुवामी राया,
तुवामी राया।
नरजर मु
नीजन याती भावे
तव पाया।
तु
झसी अपण के
ली आपु
ली ही काया,
आपु
ली ही काया।
शरणागता तारी तुवामी राया।
जय दे
व, जय दे
व०॥३॥
अघट त लला क नी जडमु
ढ उ दा रले
,
जडमु
ढ उ दा रले
।
कत एकू
नी कानी चरणी मी लोळे
।
चरण साद मोठा मज हे
अनु
भवले
,
मज हे
अनु
भवले
।
तु
या सु
ता नलगे
चरणा वे
गळे
।
जय दे
व, जय दे
व०॥४॥
-------------------
आरती 2: ( दडोरी णत )
जय जय सद्
-गु वामी समथा,
आरती क गुवया रे
।
अगाध म हमा तव चरणां
चा,
वणाया म त दे
यारे
॥धृ
॥
अ कलकोट वास क नया,
दा वली अघ टत चया रे
।
लीलापाशे
ब द क नया,
तो डले
भवभया रे
॥१॥
यवन पू
छलेवामी कहाॅ
है
,
अ कलकोट पहा रे
।
समाधी सु
ख ते
भोगु
न बोले
,
ध य वामीवया रे
॥२॥
जा णसे
मनीचे
सव समथा,
वनवू
कती भव हरा रे
।
इतु
केदे
ई द नदयाळा,
नच तव पद अं
तरा रे
॥३॥
---------------------
आरती 3:
जय दे
व जय दे
व, जय जय अवधू
ता, हो वामी
अवधूता।
अग य लीला वामी, भु
वनी तु
झी स ा।। जय दे
व
जय दे
व॥धृ॥
तु
मचे
दशन होता जाती ही पापे
।
पशनमा ेवलया जाती भव रते
।
चरणी म तक ठे
वू
न म न समजा पु
रते
।
वै
कु
ं
ठ चे
सु
ख नाही या परते
।।
जय दे
व जय दे
व॥१॥
सु
गध
ंके
शर भाळ वर टोपी टळा।
कण कु
ं
डल शोभ त व थळ माळा।
शरणागत तु
ज होतां
भय पडले
काळा।
तु
मचे
दास क रती से
वा सोहळा।। जय दे
व जय दे
व॥२॥
मानव पी काया दससी आ हां
स।
अ कलकोट के
लेय तवे
षे
वास।
पू
ण ह तू
ची अवतरलासी खास।
अ ानी जीवास वपरीत भास।। जय दे
व जय दे
व॥३॥
नगु
ण न वकार व ापक।
थरचर ापू
न अवघा उरलासी एक।
अनं
त पे
धरसी करणे
नाएक।
तु
झे
गु
ण व णता थकलेवधीले
ख।।
जय दे
व जय दे
व॥४॥
घडता अनं
त ज मे
सु
कृ
त हे
गाठ ।
याची ही फल ा ती सद्
-गुची भे
ट।
सु
वण ताट भरली अमृ
त रस वाट ।
शरणागत दासावर करी कृ
पा ी।।
जय दे
व जय दे
व॥५॥
---------------------
कपू
रती:
कापू
राची वात ओवाळु
तु
जला, वामी ओवाळु
तु
जला।
दे
हभाव अहं
कार सहजी जाळ ला॥धृ
॥
दया मा शां
ती ा उजळ या योती, वामी उजळ या
योती।
वयंकाश प दे
खली वाम ची मु
त ।। कापू
राची
वात०॥१॥
मी तु
पण काजळ काजळ गे
ली, वामी काजळ गे
ली।
नजानं
दे
तनु
पायी अ पयली।। कापू
राची वात०॥२॥
आनंदाने
भावे
कापू
रारती के
ली, वामी कापू
रारती
के
ली।
पं
चत व भाव तनु
पायी अ पयली।। कापू
राची
वात०॥३॥
------------
वडा:
वडा या हो वामीराया ध नी मानवाची काया।
यतीवेष घे
ऊनीया वससी। द नासी ताराया। वडा या हो
वामीराया॥धृ
॥
ान हे
पू
गीफळ। भ नागव ली दळ। वैरा य चु
ण
वमल। लवंगा सत्
- या सकळ। वडा०॥१॥
म
ेरं
गवी जैसा कात। वडा अ भाव सहीत। जायफळ
ोधर हत। प ी सव भू
सहीत। वडा०॥२॥
खोबरे
हेच मा। फोडु नी ैता या बदामा। मनोजयाचा
वख हे
मा। कापु
र हा शांतनामा। व ड०॥३॥
क तुरी नरहं
कार। कोठे
न मळता उपचार। भीमापु
या तव फार। सा देऊनी वारं
वार। वडा०॥४॥
---------------------
शे
जारती:
अपराध मा आतां
केला पा हजे
।
गुहा के
ला पा हजे
।।
अय द सु
ब द गु
ण व णयले
तु
झ॥
ेधृ
॥
न कळे
ची टाळ वीण वाजला कै
सा।
गुहा वाजला कै
सा।।
अ ता त पडे
ना गे
ला भलतै
सा।।अपराध मा०॥१॥
नाही ताल ान कं
ठ सु
वर।
गुहा कं
ठ सु
वर।।
झाला नाही बरा वाचे
वण उ चार।।अपराध मा०॥२॥
नरां
जन हणे
तु
झे
वे
डे
वाकु
डे
।
गुहे
वे
डे
वाकु
डे
।।
गु
ण दोष न लावावा से
वकाकडे
।।अपराध मा०॥३॥
।। ी वामीसमथापणम तु
।।
----------------------
वामी समथ माला मं
|| ां
डनायक ी वामी समथ मालामं||
द माला मंपेा वे
गळा असा ी वामी समथ
भ ां
साठ देयात ये
त आहे.
या मालामंात बीजमंअस याने काना मा े
तही फरक
न करता, रोज सकाळ आंघोळ नं
तर कवा दवसभरात
केहाही शु चभु
तपणे, दे
ने११ वे
ळा हणावा...
मनाला एका अपु
व अशा शां
तीचा, वाम या सं
र क
कृ
पेचा अनु
भव न क च येईल...
घरातील लहानमो ा अडचणी, आजारपणे , ास,
वा तु
दोष, बाधा नवारण, अनाकलनीय सं
कटेर
हो यासाठ कायम या मंजपाचे अनुान ठेवावे
..
सात यानेजप करत रहावा..
॥ ीगणे
शाय नम: ॥
जगदं
बका हणे
। मालामंनारायणे
।
क थला जो जग कारणे
। तो हा सव म असे
॥
ॐ नमो नमो भगवं
ता । नमोजी ी वामी समथा ।
मरणगामी द नाथा । योगीमु
नजनवं
दता ॥
चदानं
दा मका यं
बका । व ेरा व धारका ।
बालो म ा पशा चवे
षा । महायोगी रा परमहं
सा ॥
चत्
चै
त या चरं
तना | अवधू
ता नरं
जना |
जगदाधारा सु
दशना | सु
खधामा सनातना ||
सकलकाम दायका | सकल रतदाहका |
सकल सं
चत कमहरा | सकल सं
क वदारा ||
ॐ भवबं
धमोचना | ॐ परम ऐ यघना |
ॐ वांव हतधमचालका | ॐ म न ययशदायका ||
ॐ सं
सं
सारच छे
दका | ॐ मं
महा ान दायका |
ओमथा महावै
रा य-साधका | ॐ नं
नरज मसाथका ||
ॐ म महाभय नवारका | ॐ भ जन दय नवासा |
परकृया थोपव थोपव | परमंा शां
तव शां
तव ||
परयंा वखर वखर | हभू
ता द पशा च पीडा हर हर |
दा र य
् :खा घालव घालव | सु
खशां
ती फु
लव फु
लव ||
आपदा वपदा मालव मालव | गृ
हदोष वा तु
दोष |
पतृ
दोष सपदोषा द | सकलदोषा वरव वरव ||
अहं
कारा नासव नासव | मन च बु थरव थरव |
नमोजी नमो दे
व महादे
व | दे
वा धदे
व ी अ कलकोट
वामी समथ ीगुदे व ||
नमो नमो नमो नमः || ( स तशते
स :)||
ां
डनायक ी वामी समथ
--------------
वामी समथ मानस पू
जा