PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK MAHALAGANG TANONG?
• Bakit mahalaga an • Bakit mahalaga an
pagbabasa at pagsulat ng pagbabasa at pagsulat ng tekstong impormatibo? tekstong impormatibo? • Sa ano-anong pagkakataon sa taong buhay mahalaga ang mga kaalamang naihatid ang ganitong uri ng teksto? ALIN ANG GUSTO MO? ALAM MO BA?
• Maraming nag-aakalang mas nagugustuhan ng mga batang mag-
aaral ang magbasa ng mga tekstong naratibo tulad ng maikling kuwento, tula, pabula, alamat, at iba pa. • Gayunpaman, sa pag-aaral ng ginawa ni Duke (2000), ang dahilan kung bakit hindi gaanong nakapagbasa ng tekstong impormatibo ang mga mag-aaral ay limitado lamang ang ganitong uri ng mga babasahin sa kanilang kapaligiran. • Sa isang pag-aaral, napatunayan ni Mohr (2006), na kung mabibigyan ng pagkakataong makapili ng aklat ang mga mag-aaral sa unang baitang, mas pipiliin nila ang aklat na di-piksyon kaysa piksyon . • Sa pag-aaral na ito, ang mga mag-aaral sa unang baitang mula sa sampung paaralang pinili nila ay dinala sa isang eksibit ng mga aklat. Pinaikot sila sa mga naka-display na aklat at pinapili ng isang aklat na magiging kanila na. • Humigit kumulang 85% sa mga mag-aaral ang pumili ng aklat na di piksyon. Nang isagawa ang kaparehong pag-aaral sa mga mag-aaral sa kinder ay mas pinili rin ng mga bata ang mga aklat na may impormatibong teksto kaysa piksyon. • Ang mga pag-aaral na ito ay sumasalungat sa pananaw na higit na nagugustuhang basahin ng mga bata ang mga tektong naratibo kaysa impormatibo. Kung hindi bibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na magbasa ng mga di piksyon na nagtataglay ng tekstong impormatibo at lilimitahan lang ang mga babasahin ng mga batang ito sa naratibo tulad ng maikling kuwento, maaari itong magiging hadlang sa pagkakaroon ng buo, malawak, at epektibong pagkatuto. TEKSTONG IMPORMATIBO
• Ang TEKSTONG IMPORMATIBO ay isang uri ng babasahing di
piksyon. Ito ay naglalayong magbigay ng impormasyon o magpaliwanag nang malinaw at walang pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa tulad ng sa mga hayop, isports, agham o siyensya, kasaysayan, gawain, paglalakbay, heograpiya, kalawakan, panahon, at iba pa. • Di tulad ng ibang uri ng teksto ang mga impormasyon o kabatirang inilahad ng may-akda ay hindi nakabase sa kanyang sariling opinyon kundi sa katotohanan at mga datos kaya’t hindi nito masasalamin ang kanyang pagpabor o pagkontra sa paksa. ELEMENTO NG TEKSTONG IMPORMATIBO 1. LAYUNIN NG MAY-AKDA
• Maaring magkakaiba-iba ang layunin ng may-akda sa
pagsulat niya ng isang tekstong impormatibo. • Maaring layunin niyang mapalawak pa ang kaalaman ukol sa sa isang paksa ; maunawaan ang mga pangyayaring mahirap ipaliwanag; matuto ng maraming bagay ukol sa ating mundo; masaliksik; at mailahad ang mga yugto sa buhay ng iba’t ibang uri ng insekto, hayop, at iba pang nabuhuhay; at iba pa. • Gayunpaman, anuman ang layunin ay mapapansing kaugnay ito lagi ng pagbibigay o paglalahad ng impormasyon. PAG-ISIPAN NATIN! 2. PANGUNAHING IDEYA
• Di tulad ng tekstong naratibo na hindi agad inihahayag ng
manunulat ang mga mangyayari upang mapaabot ang interes ng mambabasa sa kasukdulan ng akda, sa tekstong impormatibo naman ay dagliang inilalahad ang mga pangunahing ideya sa mambabasa. • Nagagawa ito sa pamamagitan ng paglalagay ng pamagat sa bawat bahagi – tinatawag din itong organizational markers na nakatutulong upang agad makita at malaman ng mambabasa ang pangunahing ideya ng babasahin. HALIMBAWA: 3 PANTULONG NA KAISIPAN
• Mahalaga rin ang paglalagay ng mga angkop na pantulong na
kaisipan o mga detalye upang makatulong na makabuo sa isipan ng mambabasa ang pangunahing ideyang nais niyang matanim o maiwan sa kanila. ESTILO SA PAGSULAT, 4 KAGAMITAN/SANGGUNIANG MAGTATAMPOK SA MGA BAGAY NA BIBIGYANG-DIIN
• Makatutulong sa mga mag-aaral na magkakaroon ng mas
malawak na pag-unawa sa binabasang tekstong impormatibo ang paggamit ng mga estilo o kagamitang /sangguniang magbibigay-diin sa mahalagang bahagi tulad ng sumusunod: a. Paggamit ng mga nakalarawang presentasyon- makatulong ang paggamit ng mga larawan, guhit dayagram, tsart, talahanayan, timeline, at iba pa upang higit na mapalalim ang pag-unawa ng mga mambabasa. b. Pagbibigay-diin sa mahalagang salita sa teksto- nagagamit dito ang mga estilong tulad ng pagsulat nang nakadiin, nakahilis, nakasalungguhit, o nalagyan ng panipi upang higit na madaling makita o mapansin ang mga salitang binibigyang-diin sa babasahin. c. Pagsulat ng mga talasanggunnian- karaniwang inilagay ng mga manunulat ng tekstong impormatibo ang mga aklat, kagamitan, at iba pang sangguniang ginagamit upang higit na mabigyang diin ang katotohanang naging basehan sa mga impormasyong taglay nito. Pag-usapan Natin! (Gawain 1)
1. Ano ang tekstong impormatibo?
2. Ano- ano ang katangian ng ganitong uri ng tekstong binabasa? 3. Sa paanong paraan magiging epektibo pang maipaparating ng manunulat ng isang tekstong impormatibo ang mahalagang impormasyon sa kanyang mambabasa? 4. Bilang isang mag-aaral, paano makatutulong ang pagbasa ng tekstong impormatibo? MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO 1. Paglalahad ng Totoong Pangyayari/ Kasaysayan
• Sa uring ito ng tekstong impormatibo inilalahad ang mga
totoong pangyayaring naganap sa isang panahon o pagkakataon. • Maaring ang pangyayaring isasalaysay ay personal na nasaksihan ng manunulat tulad ng mga balitang isinusulat ng mga reporter ng mga pahayagan o maari ding hindi direktang nasaksikan ng manunulat kundi mula sa katotohanang nasaksihan at pinatutunayan ng iba tulad naman ng sulating pangkasaysayan o historical account. • Ang uring ito ng teksto ay karaniwang sinisimulan ng manunulat sa isang mabisang panimula o introduksiyon. • Kung ito ay isang balita, mababasa sa bahaging ito ang pinakamahalagang impormasyon tulad ng kung sino, ano, saan, kailan, at paano nangyari ang inilahad. • Sinusundan ito ng iba pang detalyeng nasa bahagi naman katawan, at karaniwang nagtatapos sa kongklusyon. 2. Pag-uulat Pang-impormasyon • Sa uring ito nakalahad ang mahahalagang kaalaman o imormasyon patungkol sa tao, hayop, at iba pang bagay na nabubuhay at di nabubuhay, gayundin sa mga pangayayri sa paligid. • Ang ilang halimbawa ay mga paksang kaugnay ng teknolihiya, global warming, cyberbullying, mga hayop na malapit nang maubos. • Ang pagsulat ng ganitong uring teksto ay nangangailangan ng masusing pananaliksik sapagkat ang mga impormasyon at detalyeng taglay nito ay naglalahad ng katotohanan ukol sa paksa at hindi dapat samahan ng personal na pananaw o opinyon ng manunulat. 3 Pagpapaliwanag
• Ito ang uri ng tekstong impormatibong nagbibigay paliwanag
kung paano o bakit naganap ang isang bagay o pangyayari. • Layunin nitong makita ng mambabasa mula sa mga impormasyong nagsasaad kung paano humantong ang paksa sa ganitong kalagayan. • Karaniwang itong ginagamitan ng mga larawang, dayagram, o flowchart na may kasamang mga paliwanag. • Halimbawa nito’y ang siklo ng buhay ngg mga hayop at insekto tulad ng paruparo, palaka, at iba pa.