‫دانشكده مهندسي عمران‬

‫مدل رفتاری ‪ Finn‬در بررسي روانگرایي‬

‫خالصه و جمعبندی مطالب ارائه شده‬

‫درس مكانیک محیطهای پیوسته‬

‫نام دانشجو‬
‫معین خراشادیزاده‬

‫استاد‪:‬‬
‫جناب دکتر حشمتي‬

‫دی ماه ‪7931‬‬

 ‫‪ -7‬مقدمه‬

‫اکثر زلزله های قدرتمند‪ ،‬جابجایی گسللل ها را در پی دارند که این جابجایی در سلللنس بسلللرر هنجر به‬
‫جابجاییهای تفاضلی در عمق خاک هیشوند‪ .‬اندرکنش سازههای ههندسی با این جابهجاییها باعث به وجود‬
‫آهدن جابهجاییهای هاندگار و بعضا تخریب سازهها هیگردد‪ .‬یکی از اثرات زلزله وقوع روانگرایی در خاکهای‬
‫دارای پران سی روانگرایی هیبا شد و جابهجاییها نا شی از روانگرایی هوجب خ سارات صنعری‪ ،‬اقر صادی و‬
‫اجرماعی بسللیاری هیگردد‪ .‬خرابیهای سللاخرمان و پ ها و غیره هیتواند حادثههای بسللیاری به بار آورد‪.‬‬
‫شللروع هلالعه ب ث روانگرایی را هیتوان به دو زهینلرزه بزرگ نیگاتا ژاپن و آالسللکا آهریکا در سللا ‪1691‬‬
‫نسبت داد که در آنها به ترتیب تخریب شریانهای حیاتی(گسیخرگی پ ها) و حرکت کلیه سازههای بندری‬
‫به سللمت دریا و تخریب کاه ‪ ،‬ه ااان را به سللوی هلالعه پدیده روانگرایی سللود داد‪ .‬تخمین پاسل سللازه‬
‫ساخره شده روی خاک ه سرعد روانگرایی برای برر سی اندرکنش خاک با سازه و ل اظ کردن تاثیر ف شار آب‬
‫حفرهای‪ ،‬نرم شدگی و کاهش هااوهت خاک برای رسیدن به شناخت هرچه بهرر تاثیرات روانگرایی بسیار ههم‬
‫هیباشد‪ .‬به همین هنظور نیاز به هد سازی رفرار تناوبی واقعی خاک ا شباع حائز اهمیت هیباشد و ه ااین‬
‫ز یادی روابط هد رف راری بدین هنظور ارا ئه دادها ند که در ادا هه در هورد یکی از اولین هد رف راری های‬
‫هربوط به روانگرایی توضیح داده خواهد شد‪.‬‬

‫‪-2‬مدل رفتاری ‪Finn‬‬

‫فین و هارتین برای اولین بار با اسللرفاده از نرایآ آزهایش برس سللاده سللیکلی فرهولی برای ه اسللبه کرنش‬
‫حجمی ناشی از برس در سا ‪ 1691‬ارائه دادند‪ .‬آنها فرضیات زیر را در نظر گرفره بودند‪.‬‬
‫فرضیات هد ‪:‬‬
‫‪ .1‬بارگذاری برشی سیکلی هاسه ها به طور ه رم کاهش حجم را به دنبا دارد‪.‬‬
‫‪ .2‬برای خاک اشباع تغییرات حجم تنها در خال زهکشی اتفاد هی افرد‪.‬‬
‫‪ .3‬هنگاهیکه زهکشللی همکن نباشللد‪ ،‬تمای برای کاهش حجم هوجب توسللعه در افزایش فشللار آب‬
‫هنفذی هی گردد که بر رفرار توسط تغییرات در تنش هوثر تاثیر هی گذارد‪.‬‬
‫سازوکار شبیه سازی روانگرایی بهخوبی توسط در هااله هارتین و فین شرح دادهشده است‪ .‬آنها رابله تجربی‬
‫زیر را برای ارتباط هیان کاهش حجم توده ) ‪ ( vd‬و هیزان بزرگی کرنشهای بر شی هرناوب ) ‪ (‬به د ست‬
‫آوردند‪.‬‬
‫‪C3 . 2d‬‬
‫‪d‬‬ ‫( ‪C1‬‬ ‫‪C2 .‬‬ ‫‪d‬‬ ‫)‬
‫‪C4 .‬‬ ‫‪d‬‬

‫که در این رابله ‪ C3 ،C2 ،C1‬و ‪ C4‬ثابت های رابله و ‪  vd‬کرنش حجمی تجمعی هی باشلللد‪ .‬با ید توجه‬
‫داشللت چنان ه کرنش برشلی هرناوب صللفر باشللد‪ ،‬آنگاه کاهش حجم توده خاک نیز صللفر خواهد بود‪ .‬لذا با‬
‫توجه به رابلهی باال‪ ،Error! Reference source not found.‬رابلهی زیر برای ثوابت ارائهشلللده برقرار‬
‫خواهد بود‪.‬‬
‫‪C1C2 C4 C3‬‬

‫هارتین و همکاران با توجه به رابلهی ‪ Error! Reference source not found.‬و با فرض شلللرایط هرزی‬
‫ضرایب هشخص اقدام به ه اسبهی تغییرات فشار سیا در ه یط هرخلخ کردند‬
‫کاهش حجم ت ت بارگذاری سیکلی‬ ‫𝒅𝒗𝜺‬

‫𝒅𝒗𝜺∆ نمو کاهش حجم‬

‫داهنه کرنش برشی سیکلی‬ ‫𝜸‬

‫𝒊𝑪 ها در رابله فود ثابت هایی ه سرند که با انجام دو یا سه آزهایش سیکلی با داهنه کرنش ثابت هاادیر آن‬
‫ها هشخص هی شود‪ .‬به دانسیره نسبی و نوع هاسه وابسره اند‪.‬‬

‫معادلهی برن‬ ‫‪-9‬‬

‫برن در سا ‪ 1661‬رابلهی سادهتری نسبت به رابلهی هارتین و فین جهت ه اسبهی ‪  vd‬ارائه کرد‪.‬‬
‫‪d‬‬ ‫‪d‬‬
‫‪C1 .exp( C 2 .‬‬ ‫)‬

‫که در این رابله ‪ C2 ،C1‬ثابتهای رابله هسرند که با ثابتهای رابلهی قبلی هرفاوتاند‪ .‬در اکثر هواقع‬
‫هیتوان رابلهی زیر را بین این دو ثابت برقرار دانست و درنریجه رابلهی که قبال ارائه شد !‪Error‬‬
‫‪ Reference source not found.‬تنها یک ثابت غیروابسره خواهد داشت‪.‬‬
‫‪C1‬‬
‫‪C2 ‬‬
‫‪0.4‬‬
 ‫‪-4‬اعمال مدل ‪ Finn‬در ‪FLAC‬‬

‫هد رفراری ساخرهشده ‪ Finn‬ترکیبی از روابط فین و برن با هد اسراندارد خمیری کاه هور‪-‬کولمب‬
‫است‪ .‬در هر دو رابله ارائهشده از یک هکانیسم هشخص برای روانگرا شدن هاسه اسرفاده هیشود‪ .‬در ت لی‬
‫روانگرایی‪ ،‬عالوه بر اعما پاراهررهای هعمو خاک باید سه ثابت برای رابله برن به نرمافزار هعرفی شود‬
‫هارتین و همکاران ن وه ه اسبه ضرایب هربوط به رابله خود را با اسرفاده از آزهایشهای خاص ارائه دادهاند‪.‬‬
‫بااینحا برن هادار ‪ C1‬رابلهی خود را با تراکم نسبی دانههای هاسه هرتبط دانسره و رابلهی زیر را جهت‬
‫ه اسبه این ثابت ارائه نموده است‪.‬‬
‫‪C1  7600( Dr ) 2.5‬‬

‫با توجه به رابله هوجود بین تراکم نسبی خاک (‪ )Dr‬و عدد حاص از آزهایش نفوذ اسراندارد اصالحشده‬
‫)‪ ،(N196‬رابلهی قب را هیتوان بهصورت این رابله بازنویسی نمود‪.‬‬
‫‪Dr  15( N1)0.5‬‬
‫‪60‬‬

‫‪1.25‬‬
‫‪C1  8.7( N1)60‬‬

‫رابله بین افزایش فشار آب حفره ای در آزهایش برس ساده زهکشی نشده با نمو کرنش حجمی در آزهایش‬
‫برس ساده زهکشی شده ‪:‬‬
‫𝑑𝑣𝜀∆‬
‫= 𝑢∆‬
‫𝑝𝑛 ‪1‬‬
‫‪+‬‬
‫𝑤𝐾 𝑟𝐸‬

‫جمعبندی‬ ‫‪-5‬‬

‫‪ -9‬نیاز به تعیین رابله ای برای افزایش فشار آب حفره ای هنگام وقوع پدیده روانگرایی‬
‫‪ -9‬یکی از روابط اولیه ارائه شده هد رفراری فین و همکاران با اسرفاده از آزهایش برس ساده سیکلی‬
‫‪ -8‬هد فین در خاک هایی که صرفا ت ت تأثیر تنش برشی قرار هیگیرند قاب اعرماد است‬
‫‪ -6‬هد فین برای اندرکنش سازه با خاک به دلی وجود تنش های نرها اعمالی ضعیف است‬
‫برای تعیین اندرکنش سللازه با خاک هنگام وقوع روانگرایی بهرر اسللت از هد های رفراری‬ ‫‪-16‬‬
‫پیشرفره تر هانند ‪ UBCSand‬اسرفاده گردد‪.‬‬
 ‫مراجع‬-5

1. Newmark NM, Hall WJ. Pipeline design to resist large fault

displacements. Proceedings of the U.S. National; 1791
2. Kennedy RP, Chow AW, Williamson RA. Fault movement effects on
buried oil pipeline. Transp Eng J ASCE 1799;116:319–66

6. Wang L, R L, Yeh Y. A refined seismic analysis and design of buried

pipeline for faul movement. Earthq Eng Struct Dyn 1791;16(1):91–73

4. Takada S, Hassani N, Fukuda K. A new proposal for simplified

design of buried steel pipes crossing active faults. Earthq Eng Struct
Dyn 2111;61:1246–19

1. Karamitros DK, Bouckovalas GD, Kouretzis GP. Stress analysis of

buried steel pipelines at strike-slip fault crossings. Soil Dyn Earthq Eng
2119;29:211–11.

3. Kennedy RP, Chow AW, Williamson RA. Fault movement effects on

buried oil pipeline. Transp Eng J ASCE 1799;116:319–66.

9. Palmer MC, O’Rourke TD, Stewart HE, O’Rourke MJ, Symans M.

Large displacement soil-structure interaction test facility for lifelines.
In: Proceedings of the 9th US national conference commemorating the
1713 San Fransisco earthquake, EERI, San Fransisco. 2113.

9. O’Rourke TD, Bonneau A. Lifeline performance under extreme

loading during earthquakes. In: Pitilakis KD, editor. Earthquake
Geotechnical Engineering. Dordrecht, Netherlands: Springer; 2119. p.
419–62.

7. O’Rourke M, Gadicherla V, Abdoun T. Centrifuge 41odelling of

PGD response of buried pipe. Earthq Eng Eng Vib 2111;4(1):37–96.

11. Ha D, Abdoun TH, O’Rourke MJ, Symans MD, O’Rourke TD,

Palmer MC, Stewart HE. Buried high-density polyethylene pipelines
subjected to normal and strike-slip faulting – a centrifuge
investigation. Can Geotech J 2119;41:1966–42.

11. Abdoun TH, Ha D, O’Rourke MJ, Symans MD, O’Rourke TD,

Palmer MC, Stewart HE. Factors influencing the 41odelling of buried
pipelines subjected to earthquake faulting. Soil Dyn Earthq Eng
2117;27:411–29.

12. Ha D, Abdoun TH, O’Rourke MJ, Symans MD, O’Rourke TD,

Palmer MC, Stewart HE. Earthquake faulting effects on buried
pipelines-case history and centrifuge study. J Earthq Eng
2111;14(1):343–37.

16. HojatJalali, Rahimzadeh Rofooei, Khajeh Ahmad Attari,

Samadian, Experimental and finite element study of the reverse faulting
effects on buried continuous steel gas pipelines, Soil Dynamics and
Earthquake Engineering 93(2113)1–14.

14. Demircia, Bhattacharyaa, Karamitrosb, Alexander, Experimental

and numerical modelling of buried pipelines crossing reverse faults,
Soil Dynamics and Earthquake Engineering 114 (2119) 179–214