Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan
ASYA
Unang Markahan - Modyul 1:
KONSEPTO AT PAGHAHATING REHIYON
NG ASYA
i
Araling Panlipunan– Ikapitong Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 1: Konsepto at Paghahating Rehiyon ng Asya
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa aklat na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Department of Education
Office Address: Nueva Ecija, St., Bago Bantay, Quezon City
Telefax: 3456-0343
E-mail Address: sdoqcactioncenter@gmail.com
ii
7
Araling Panlipunan
ASYA
Unang Markahan-Modyul 1
Aralin 1
Konsepto at Paghahating
Rehiyon ng Asya
iii
Paunang Salita
i
Mga dapat tandaan sa paggamit ng modyul
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
6. Muling ibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos
ng sagutan ang lahat ng pagsasanay.
ii
Alamin
C. KASANAYAN SA PAGKATUTO
E. PAKSANG ARALIN
1
Magandang
Magandang Buhay Kamag-aral!
Buhay Kamag-
aral!
Subukin
Paunang Pagtataya: Basahin ang bawat pahayag. Isulat ang titik ng tamang sagot.
2
3. Tradisyonal na panrehiyong katawagan ng mga Europeo sa mga bansa sa Timog, Silangan, at
Timog-Silangang Asya dahil sa layo ng mga ito sa Europa.
a. Near East b. Middle East c. Far East d. Central Asia
4. Alin sa mga sumusunod na bansa ang kabilang sa Mainland Southeast Asia?
a. Thailand b. Pilipinas c. Indonesia d.East Timor
5. Dalawang bansa sa Timog Asya na bahagi ng kabundukan ng Himalayas ang kanilang teritoryo
kung kaya’t tinatawag ang mga ito bilang mga bansang Himalayan.
a. India at Pakistan c. Sri Lanka at Maldives
b. Nepal at Bhutan d. India at Bangladesh
6. Alin sa mga sumusunod na pangkat ng mga bansa ang nasa Kanlurang Asya?
a. Georgia, Pakistan, Uzbekistan, Syria, Iran, Iraq, Vietnam, Kyrgysztan
b. UAE, Bahrain, Cambodia, Oman, Brunei Darussalam, Malaysia, Maldives
c. Qatar, Jordan, Israel, Cyprus, Lebanon, Kuwait, Georgia, Armenia, Saudi Arabia
d. Azerbaijan, Afghanistan, Yemen, Turkey, East Timor, Mongolia, Russia, Indonesia
7. Aling pares ng mga bansa ang matatagpuan sa Silangang Asya?
a. Maldives at Taiwan c. Japan at Vietnam
b. North Korea at Qatar d. South Korea at China
8. Anong karagatan ang nagsisilbing hangganan ng Asya sa silangan?
a. Pacific Ocean c. Arctic Ocean
b. Indian Ocean d. Atlantic Ocean
9. Kabundukang nagsisilbing hangganan ng Asya at Europa.
a. Kabundukan ng Himalayas c. Tien Shan Mountains
b. Kabundukan ng Ural d. Karakoram Range
10. Rehiyon ng Asya na tinatawag na “Land of Mysticism” dahil sa katangian ng mga relihiyon at
paniniwalang nabuo at nagmula rito.
a. Timog Asya b. Hilagang Asya c. Silangang Asya d. Kanlurang Asya
11. Rehiyon ng Asya na tinaguriang “Little China” at “Farther India” dahil sa malaking
impluwensiya ng kabihasnang Tsino at Indian sa kultura at kabihasnan nito.
a. Hilagang Asya b.Silangang Asya c. Timog Asya d. Timog-Silangang Asya
12. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang nagsasaad ng pangunahing kaisipan ng Eurosentrikong
pananaw sa pag-aaral ng heograpiya, kabihasnan, at kasaysayan ng Asya?
a. nalinang ang kabihasnang Asyano dahil sa kahusayan ng mga Asyano
b. tagatanggap lamang ng maunlad at mayamang kultura ng Europa ang Asya
c. superyor ang kabihasnang nalinang ng mga Asyano kumpara sa mga Europeo
d. maunlad na ang kabihasnan ng mga Asyano bago pa dumating ang mga Europeo
13. Bakit tinawag ang Hilagang Asya bilang Arctic Asia?
a. malamig ang klima dito sa buong taon dahil sa lapit nito sa Arctic Ocean
b. tuyo at mainit ang klima rito kung kaya’t nagtataglay ito ng mga disyerto
c. walang anumang halaman ang nabubuhay sa rehiyon dahil sa kawalan ng ulan
d. malaki ang impluwensiya ng monsoon sa pamumuhay ng mga mamamayan dito
14. Paano nakaapekto ang katangiang pisikal sa pamumuhay ng mga Asyano sa Kanlurang Asya?
a. pagtotroso sa mga kagubatang tropikal ang ikinabubuhay ng mga mamamayan
b. nagpapastol ang maraming mamamayan sa malalawak na damuhan ng rehiyon
c. naninirahan ang mga mamamayan sa mga oasis kung saan may suplay ng tubig
d. nangingibang bansa ang karamihan ng mga mamamayan dahil sa mainit na klima
15. Bakit mahalaga para sa ating mga Asyano na gamitin ang Asyasentrikong pananaw sa pag-aaral
ng heograpiya, kabihasnan, at kasaysayan ng Asya?
a. upang mabura sa kasaysayang Asyano ang pananakop ng mga Europeo sa Asya
b. upang mapatunayang superyor ang kabihasnang Asyano kumpara sa mga Europeo
c. upang mapagtanto ng mga Europeo na mayayaman at matatalino ang mga Asyano
d. upang mapahalagahan ang papel ng mga Asyano sa pag-unlad ng ating kabihasnan
3
Aralin Konsepto at Paghahating Rehiyon
1 Asya
Ang Asya ay ang pinakamalaking kontinente sa buong mundo. Tinatayang sinasaklaw
nito ang 30 porsiyento ng kabuuang sukat ng mundo. Matatagpuan din dito ang halos lahat ng
uri ng anyong lupa at anyong tubig mula sa pinakamalalawak, pinakamatataas, at
pinakamalalalim na bahagi ng katubigan. Dahil dito, tinagurian ang Asya bilang “The Land of
Extremes”.
Balikan
Ilarawan ang
lokasyon ng mga
sumusunod na lugar
batay sa
kinaroroonan ng
batang babae sa
larawan.
1.
1. paaralan
2. parke
3. tindahan
4. restaurant
. Gumamit ng hiwalay na
5. ospital
papel sa pagsagot.
4
Magbyahe tayo!
Tuklasin 1.Pag-aralan ang mapa ng
Asya at magtala ng limang
bansa sa Asya na nais
mong marating.
2. Ilarawan ang lokasyon ng
mga bansang iyong napili
batay sa direksiyon ng
kinaroroonan ng mga ito sa
mapa ng Asya.
3. Pagkatapos ay sagutin ang
mga pamprosesong tanong.
5
Suriin
Samu’t sari ang mga tala na naghahain sa pinagmulan at pinag-ugatan ng salitang Asya.
Mababakas sa mga sinaunang literaturang Griyego ang paggamit ng salitang Asia. Binanggit
ng dakilang Griyegong manunulat na si Homer sa kaniyang epikong tula na Iliad at Odyssey
ang Asia Minor (Turkey sa kasalukuyan) na nangangahulugang isang maliit na lupain sa
silangan na nakasasagabal sa paglalayag ng mga Aegean patungo sa silangan. Batay pa rin sa
pananaw ng mga Griyego, pinaniniwalaan din na ang salitang Asia ay nagmula sa terminong
Phoenician na asu na ang ibig sabihin ay “silangan” habang nangangahulugan naman itong
“sumisibol” para sa mga Akkadian. Kung pagbabatayan ang mga kaisipang nabanggit, ang
terminong Asia ay nangangahulugang “silangan” o “lupain kung saan sumisibol ang araw”.
6
Ang mga rehiyon ng Asya batay sa dalawang pananaw
May itinuturing na pangunahing rehiyon ang Asya batay sa pananaw ng mga Europeo.
Ang naging batayan sa rehiyonal na pagkakahating ito ng Asya ay kung gaano kalayo o kalapit
ang mga lupain o bansa sa Asya mula sa Europa. Tradisyunal na tinatawag nilang Near East o
Malapit na Silangan ang mga lupaing Asyano na malapit sa Europa partikular na ang ilang mga
lupain sa Hilagang Asya. Tinatawag namang Far East o Malayong Silangan ang mga lupain at
bansa sa Silangan, Timog, at Timog-Silangang Asya dahil sa layo ng mga ito sa Europa. Ang
kalakhang bahagi naman ng Kanlurang Asya ay tradisyonal nilang tinatawag na Middle East o
Gitnang Silangan dahil sa lokasyon nitong pumapagitna sa Asya, Europa, at Africa.
Samantala, sa maka-Asyanong pananaw, higit na malinaw ang naging paghahati sa mga
rehiyon ng Asya sapagkat nakabatay ang mga ito sa lokasyon ng bawat bansa sa mapa. Ang
mga ito ay ang Silangang Asya, Timog Asya, Kanlurang Asya, Hilagang Asya, at Timog-
Silangang Asya. Ang mga salik sa paghahating ito ay tatalakayin sa susunod na paksa.
Gawain
Iguhit ang butterfly map at punan ng tamang impormasyon. Pagkatapos ay sagutin ang mga
pamprosesong tanong.
● Isulat sa bahaging A ang pinagmulan ng salitang Asya at ang kahulugan nito;
● Isulat sa bahaging B ang Eurosentrikong pananaw at ang pangunahing konsepto nito;
● Isulat sa bahaging C ang Asyasentrikong pananaw at ang pangunahing konsepto nito;
● Isulat sa bahaging D ang mga rehiyon ng Asya batay sa Eurosentrikong pananaw; at
● Isulat sa bahaging E ang mga rehiyon ng Asya batay sa Asyasentrikong pananaw.
7
Mga salik sa paghahating rehiyon ng Asya
Ang pagkakahati ng Asya sa limang rehiyon ay nakabatay sa mga sumusunod na salik.
1. Lokasyon- tumutukoy ito sa kinaroroonan ng isang lugar. Karaniwang pinagsasama-
sama sa iisang rehiyon lamang ang mga bansang magkakalapit na maaaring nasa
kanluran, silangan, timog, at hilagang bahagi ng malawak na lupalop ng Asya.
2. Klima- tumutukoy ito sa kalagayan ng panahon sa isang partikular na lugar sa loob ng
mahabang panahon. Karaniwang nasa iisang rehiyon lamang ang mga bansang may
magkakatulad at magkakaugnay na klima.
3. Topograpiya- tumutukoy ito sa hugis at pisikal na katangian ng kalupaan ng isang
lugar katulad ng mga anyong lupa at anyong tubig na matatagpuan dito. Pinagsasama-
sama sa iisang rehiyon ang mga bansang magkakabahagi, magkakatulad, at
magkakarugtong ang mga anyong lupa at anyong tubig.
4. Kultura- tumutukoy ito sa sistema ng pamumuhay tulad ng wika, relihiyon,
paniniwala, tradisyon, kaugalian, pamahalaan, edukasyon, at kabuhayan. Karaniwang
mapapansin na ang mga bansang Asyano na may magkakaugnay at magkakatulad na
kultura ay nasa iisang rehiyon lamang.
5. Kasaysayan at lahi -karaniwang pinagsasama-sama sa iisang rehiyon ang mga
bansang Asyano na may magkakaugnay at magkakabahaging kasaysayan. Isa ring salik
sa paghahating rehiyon ang lahi kung saan mapapansin na ang mga bansang Asyano na
may magkakatulad at magkakaparehong pinagmulang lahi at etnisidad ay karaniwang
nasa iisang rehiyon lamang.
Kabuuang sukat at hangganan ng Asya
Ang kabuuang lawak ng Asya ay tinatayang 44,579,000 kilometro kwadrado.
Matatagpuan ang Asya sa silangang bahagi ng Eurasian supercontinent habang nasa kanluran
naman nito ang Europa. Karaniwang itinatakda ng mga heograpo ang hangganan ng Asya sa
kanluran sa pamamagitan ng di-tiyak na linyang bumabagtas sa Ural Mountains, Caspian Sea
at Black Sea.
Nagsisilbing hangganan ng Asya sa hilaga ang Arctic Ocean, Pacific Ocean sa silangan,
Indian Ocean sa timog, Red Sea sa timog-kanluran, at Europa sa kanluran. Nakahiwalay ang
Asya sa North America sa hilagang-silangan sa pamamagitan ng Bering Strait at sa Australia
sa timog-silangan sa pamamagitan ng mga dagat at kipot (strait) na nagdurugtong sa Indian at
Pacific Ocean. Pinagdurugtong naman ng Isthmus of Suez ang Asya sa Africa kung saan
kinikilalang hangganan ng dalawang kontinente ang Suez Canal. Samantala, ang dalawang
makikitid na kipot ng Bosporus at Dardanelles ang naghihiwalay sa Anatolia at Balkan
Peninsula.
Gawain
Punan at itala sa malinis na sagutang papel ang mga impormasyon tungkol sa kabuuang sukat
at hangganan ng Asya. Pagkatapos ay sagutin ang mga pamprosesong tanong sa ibaba.
Kabuuang Mga Hangganan
sukat Hilaga Timog Silangan Kanluran
ASYA
8
Mga pamprosesong tanong:
● Sa iyong palagay, may impluwensiya ba ang lawak at hangganan ng Asya sa
pamumuhay ng mga Asyano? Ipaliwanag ang iyong sagot.
● Paano nakaimpluwensiya ang mga anyong tubig na nakapaligid sa Asya sa pamumuhay
ng mga Asyano?
Mga bansang bumubuo sa limang rehiyon ng Asya
Sa isang maka-Asyanong pananaw, ang Asya ay binubuo ng limang rehiyon batay sa
mga nabanggit na salik ng paghahati. Ang mga ito ay ang Silangang Asya, Timog Asya, Timog-
Silangang Asya, Kanlurang Asya, at Hilagang Asya.
Silangang Asya
9
Kanlurang Asya
Ang Kanlurang Asya ay binubuo naman ng
bansang Saudi Arabia, United Arab Emirates (UAE),
Qatar, Jordan, Iran, Iraq, Syria, Israel, Cyprus,
Lebanon, Kuwait, Georgia, Armenia, Azerbaijan,
Bahrain, Yemen, Oman, at bahaging Asya ng
Turkey.
Inuuri ang pangkalahatang klima ng
kanlurang Asya bilang arid climate sapagkat
malaking bahagi ng rehiyon ay nakararanas ng
mataas na temperatura kung kaya’t tinatawag ang
rehiyong ito na Arid Asia. Dahil sa mainit na
kalagayan, malaking bahagi ng rehiyon ay
nababalutan ng disyerto katulad ng Rub’al Khali
desert. Karaniwang naninirahan ang mga
mamamayan sa mga oasis o bahagi ng disyerto na may suplay ng tubig at mataba ang lupa.
Timog-Silangang Asya
Hilagang Asya
10
Karaniwang tinatawag ang Hilagang Asya
bilang Arctic Asia dahil malapit ito sa Arctic Ocean
kung kaya’t malamig ang pangkalahatang klima rito.
Matatagpuan sa Hilagang Asya ang mga biome
(panirahan ng mga halaman at hayop na nakabatay sa
klima) na tanging sa rehiyong Arctic lamang makikita.
Pangunahing katangiang pisikal ng lugar ang taiga
biome o lugar na nababalutan ng kagubatang koniper
(boreal forest) at nasa hilagang bahagi naman nito ang
tundra biome kung saan nahahadlangan ng matinding
lamig ang paglago at paglaki ng mga halaman dahil sa
permanenteng nagyeyelong lupa (permafrost). Samantala, may dalawang pangunahing uri ng
damuhang makikita sa Hilagang Asya- ang steppe biome na malalawak na damuhang may
mabababaw na ugat at ang prairie biome na may matataas na damuhang may malalalim na
ugat.
Gawain
Gumuhit ng sariling mapa ng Asya at kulayan ito batay sa rehiyon: dilaw (yellow) para sa mga
bansa sa Silangang Asya; lila (violet) sa Timog Asya; pula (red) sa Kanlurang Asya; berde
(green) sa Timog-Silangang Asya; at asul (blue) sa Hilagang Asya. Gawing modelo sa
pagguhit ang mapa ng Asya sa ibaba. Sagutin ang pamprosesong tanong sa ibaba.
11
Pagyamanin
12
Tukuyin ang mga bansang bumubuo sa Asya batay sa nakalagay na
bilang. Maaari kang gumamit ng political map kung kinakailangan.
13
Puntong Bata!
Isaisip
14
Isagawa
A. Pagguhit/Paggupit ng Sagisag
15
Tayahin
16
12. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang nagsasaad ng pangunahing kaisipan ng
Asyasentrikong pananaw sa pag-aaral ng kabihasnan at kasaysayan ng Asya?
a. nalinang ang kabihasnang Asyano dahil sa kahusayan ng mga Europeo
b. tagatanggap lamang ng maunlad at mayamang kultura ng Europa ang Asya
c. superyor ang kabihasnang nalinang ng mga Europeo kumpara sa mga Asyano
d. maunlad na ang kabihasnan ng mga Asyano bago pa dumating ang mga Europeo
13. Bakit tinawag ang Hilagang Asya bilang Soviet Asia?
a. malamig ang klima dito sa buong taon dahil sa lapit nito sa Arctic Ocean
b. tuyo at mainit ang klima rito kung kaya’t nagtataglay ito ng mga disyerto
c. naging bahagi ng dating Union Soviet Socialist Republics ang mga bansa rito
d. malaki ang impluwensiya ng monsoon sa pamumuhay ng mga mamamayan dito
14. Paano umangkop ang mamamayan ng Kanlurang Asya sa tuyong klima ng rehiyon?
a. karaniwang naninirahan sila sa mga oasis kung saan may suplay ng tubig
b. nagtatayo sila ng mga kabahayan sa mga kagubatang tropikal ng rehiyon
c. nagpapastol sila sa malalawak na damuhan upang magkaroon ng suplay ng karne
d. nangingibang bansa ang karamihan ng mga mamamayan dahil sa mainit na klima
15. Paano nakatutulong sa pagsulong ng pagkakakilanlang Asyano ang Asyasentrikong
pananaw sa pag-aaral ng heograpiya, kabihasnan, at kasaysayan ng Asya?
a. napatutunayan nitong superyor ang mga Asyano kumpara sa mga Europeo
b. napahahalagahan nito ang naging papel ng mga Asyano sa pag-unlad ng Asya
c. nabubura nito sa kasaysayang Asyano ang pananakop ng mga Europeo sa Asya
d. nakabubuo ito ng kaisipang mas mayaman at maunlad ang Asya kaysa sa Europa
17
Karagdagang Gawain
● Panoorin sa youtube ang isang video na may pamagat na Asia: Political Divisions,
Location and Physical Features na inilabas ng Iken Edu/ Mexus Education sa link na
https://www.youtube.com/watch?v=cekU_MvrkEs. Pagkatapos ay sagutin ang mga
sumusunod na tanong sa iyong kwaderno.
1. Bakit tinawag ang Asya bilang “Land of Extremes”?
2. Anu-ano ang limang pisikal na dibisyon ng Asya?
3. Bakit itinuturing ang dibisyong pisikal ng Asya na Great River Valleys bilang
pinakamahalagang rehiyon sa mga Asyano?
18
19
2019. https://www.worldatlas.com.
and Flags - Worldatlas.Com - WorldAtlas.Com.” 2019. Worldatlas.Com.
3. “World Map / World Atlas / Atlas of the World Including Geography Facts
https://www.youtube.com/watch?v=cekU_MvrkEs.
YouTube Video. YouTube.
2. Iken Edu. 2012. “Asia: Political Divisions, Location and Physical Features.”
https://www.nationalgeographic.org/article/asia-human/.
Geographic Society. January 4, 2012.
1. Society, National Geographic. 2012. “Asia: Human Geography.” National
Elektronikong sanggunian
2. Asia: Physical Geography. National Geographic Society
1. Batang, J. (2015) ASYA., JO-ES Publishing House, Inc., pp. 1-20
Aklat at artikulong sanggunian
Sanggunnian
Pagyamanin Pagyamanin
II. Map Labelling I. Bubble Map
1. Turkey 11. Syria 21. Afghanistan 31. Myanmar 41. Laos a. lokasyon
2. Lebanon 12. Iraq 22. Iran 32. China 42. Thailand b. klima
3. Israel 13. Hongkong 23. Bahrain 33. Mongolia 43. Malaysia c. topograpiya
4. Jordan 14. Macau 24. Pakistan 34. North Korea 44. Singapore d. kultura
5. Saudi Arabia 15.Turkmenistan 25. India 35. South Korea 45. Indonesia e. kasaysayan at lahi
6. Kuwait 1 6. Uzbekistan 26. Maldives 36. Japan 46. Brunei Darussalam f. Silangang Asya
7. UAE 17. Kazakhstan 27. Sri Lanka 37. Taiwan 47. East Timor g. Timog Asya
8. Qatar 18. Russia (Siberia)28. Nepal 38. Philippines h. Hilagang Asya
9. Yemen 19. Kyrgyzstan 29. Bhutan 39. Vietnam i. Kanlurang Asya
10. Oman 20. Tajikistan 30. Bangladesh 40. Cambodia j. Timog-Silangang
Asya
Tayahin Subukin
1. A 6. B 11. A 1. A 6. C 11. D
2. C 7. B 12. D 2. D 7. D 12. B
3. B 8. D 13. C 3. C 8. A 13. A
4. B 9. C 14. A 4. A 9. B 14. C
5. C 10. D 15. B 5. B 10. A 15. D
Susi sa Pagwawasto
For inquiries or feedback, please write or call: