Professional Documents
Culture Documents
Mamnon - Bai Giang My Thuat 2
Mamnon - Bai Giang My Thuat 2
MỸ THUẬT 2
(TẬP NẶN VÀ CẮT XÉ DÁN)
NGÀNH GIÁO DỤC MẦM NON
1
L.X. Vưgốtxki, Trí tưởng tượng và sáng tạo ở lứa tuổi
thiếu nhi; NXB Phụ nữ, 1985.
Guxacova, Môn xếp dán trong trường mẫu giáo; NXB
Maxcova, 1982.
Webste: www.baotangmythuat.vn – www.vme.org.vn - ....
Dụng cụ học tâ ̣p:
Vở ghi chép
Dụng cụ vẽ: Sổ vẽ ký họa, bút chì, tẩy,...
Dụng cụ cắt, xé, trổ giấy: Kéo, dao trổ, hồ dán, giấy màu
hoă ̣c giấy báo tạp chí cũ, khăn lau,...
Dụng cụ nă ̣n: Đất nă ̣n công nghiê ̣p, đất sét (bằng quả cam),
dao gỗ (dùng trong điêu khắc), muối ăn, bô ̣t mỳ, dầu oliu, phẩm màu,
chén đựng (để tự chế đất nă ̣n),...
Yêu cầu đối với SV:
Thực sự có lòng yêu trẻ.
Đam mê nghề nghiê ̣p
Ý thức học tâ ̣p tự giác cao
Chuẩn bị đồ dùng học tâ ̣p đầy đủ
Sưu tầm tư liê ̣u (sách báo, bài viết, hình ảnh, băng hình,
đĩa CD,...) liên quan đến chuyên môn theo yêu cầu của giáo viên.
Tham gia đầy đủ các giờ học tâ ̣p lý thuyết, thực hành, làm
bài tâ ̣p, thảo luâ ̣n, điền giã, tự học... theo yêu cầu của môn học.
Tóm tắt nô ̣i dung học phần:
Học phần cung cấp mô ̣t số kiến thức cơ bản về:
Sự hình thành, phát triển và vai trò của nghê ̣ thuâ ̣t điêu
khắc và nghê ̣ thuâ ̣t cắt, xé dán, trổ giấy đối với sự phát triển của con
người.
Ngôn ngữ đă ̣c trưng của nghê ̣ thuâ ̣t điêu khắc và nghê ̣
thuâ ̣t cắt, xé dán, trổ giấy.
Mô ̣t số hình thức, quy tắc, quy luâ ̣t về bố cục, màu sắc,...
của nghê ̣ thuâ ̣t điêu khắc và nghê ̣ thuâ ̣t cắt, xé dán, trổ giấy.
Các kĩ năng nă ̣n, cắt, xé, dán và trổ giấy cơ bản.
Kế hoạch học tâ ̣p:
Lên lớp
Thực
Lý Thảo Điền dã Tự học
Ngày/tháng Bài tâ ̣p hành Ghi chú
thuyết luâ ̣n (4) (5)
(3) (10)
(6) (2)
1 1
2
1 1
2
2
1 2
2
2
1 1
2
2
2
2
1 1
2
4
Đặc trưng ngôn ngữ của điêu khắc là khai thác vẻ đẹp của hình khối và
chất liệu bề mă ̣t tượng (sự xù sì hay nhẵn bóng bề mă ̣t của gỗ, đá, kim
loại,...).
Điêu khắc ít chú trong màu sắc mà chú trọng đến yếu tố ánh sáng (để
làm nổi khối).
Hình khối, đường nét:
Hình khối
Đường nét
Chất liê ̣u
Bề mă ̣t tượng
Không gian
Ánh sáng
b) Các loại hình của Điêu khắc:
Tượng tròn: Tác phẩm tượng tròn có thể xem được từ nhiều phía
(trong đó có một hướng nhìn chính). Cấu trúc chung của tượng tròn thường
gồm 2 phần: tượng và bê ̣ tượng. Tượng tròn gồm nhiều thể loại:
+ Tượng chân dung: Miêu tả chân dung các nhân vâ ̣t
nổi tiếng (các vị anh hùng dân tô ̣c, nhà lãnh đạo tên tuổi, danh nhân, nhà
khoa học, văn nghê ̣ sĩ nổi tiếng, vv...). Tượng chân dung có thể chỉ là
tượng phần đầu, chân dung bán thân, chân dung toàn thân.
Minh họa:
1
2
+ Tượng nhân vâ ̣t: Khắc họa nhân vâ ̣t trong các tư
thế khác nhau nhằm thể hiê ̣n vẻ đẹp của hình tượng con người. Tượng
nhân vâ ̣t có thể chỉ là 1 nhân vâ ̣t hay nhiều nhân vâ ̣t (cụm tượng).
Minh họa:
1
2
+ Tượng hình khối:
Minh họa:
1
2
+ Tượng trang trí: Là những tác phẩm điêu khắc mang
tính trang trí thể hiê ̣n các hình tượng trong thiên nhiên (con vâ ̣t, cây
cối,...) hay các hình khối mang tính biểu tượng, vv...
Minh họa:
1
2
5
Tác phẩm ĐK chỉ nhìn được từ một hướng chính diện. Đă ̣c trưng
ngôn ngữ của phù điêu là mảng khối với các biểu hiê ̣n dày - mỏng hay
cao - thấp, nông - sâu để thể hiê ̣n hình khối và chiều sâu không gian.
Minh họa:
1
2
+ Chạm khắc: Là hình thức kết hợp giữa ngôn ngữ mỹ
thuật tạo hình với mỹ thuật ứng dụng. (Thường thấy trong các công trình
kiến trúc đình chùa, đồ gia dụng như tủ, bàn, hộp, khay,…).
Theo Từ điển Mĩ thuật phổ thông “phù điêu, chạm khắc, chạm
nổi có nhiều nét giống nhau, vì vậy đôi lúc người ta dùng lẫn lộn ba
thuật ngữ này với cùng một nghĩa nhằm chỉ các hình khối, đường nét
chìm nổi trên một mặt phẳng. Chạm khắc và chạm nổi là khắc và đục
sâu xuống để tạo ra những mảng, khối, đường nét, chìm nổi, nông, sâu
khác nhau trên một mặt phẳng. Khi xem phù điêu, chạm khắc, chạm nổi
ta nên đặt đúng đường tầm mắt như xem tranh.”
Minh họa:
1
2
Tượng đài – Đài kỷ niê ̣m:
+ Tượng đài: Thể hiê ̣n những hình tượng anh hùng
dân tô ̣c. Tượng đài thường đă ̣t để tại những địa điểm có dấu ấn lịch sử.
Quy mô của tượng có thể nhỏ, vừa hoă ̣c rất lớn tùy thuô ̣c vào ý nghĩa,
quy mô, tính chất và không gian đă ̣t để. Tượng đài có thể là tượng bán
thân, toàn thân hoă ̣c cụm tượng có nhiều nhân vâ ̣t.
Minh họa:
1: Bức tượng nửa người Ataturk khổng lồ tại Izmir, Thổ Nhĩ Kỳ. Đó
là nhà thờ khổng lồ được xây dựng bằng những tảng đá tạo ra từ núi lửa
ở Ethiopia.
2: Tượng bằng đá 4 vị tổng thống Mỹ tại Nam Dakota: George
Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt, và Abraham
Lincoln. Một gương mặt của một vị tổng thống cao 18 m và chiều rộng
của toàn bộ tác phẩm là 122 m. Khoảng 400 công nhân đã tham gia xây
dựng công trình này từ năm 1927 đến 1941.
3: Công trình Crazy Horse Memorial được bắt đầu xây dựng từ năm
1948. Tác giả của công trình là nhà điêu khắc Korczak Ziolkowski. Năm
1982 ông qua đời, vợ và con ông tiếp tục sự nghiệp còn dang dở của
ông. Bức tượng rộng 195 m và cao 172 m.
4: Tác phẩm điêu khắc 3 nhà lãnh đạo Mỹ trên lưng ngựa: Jefferson
Davis, Robert E. Lee and Thomas Jackson. Tác phẩm này rộng 93 m và
cao 58 m.
5: Tượng Đức phật tại Afghanistan.
6: Bức tượng phật khổng lồ tại tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc có chiều
cao 71 m và rộng 28 m. Móng chân út của bức tượng cũng đủ cho một
người ngồi.
7: Ở hẻm núi dọc bờ sông Yellow, có tới hàng trăm bức tượng phật
bằng đá. Bức tượng lớn nhất có tên là Matreiya cao 27m.
6
+ Đài kỷ niệm: Là mô ̣t dạng công trình kiến trúc nghê ̣
thuâ ̣t mang tính biểu tượng (kết hợp giữa nghê ̣ thuâ ̣t điêu khắc và kiến
trúc nhưng không nhất thiết phải có tượng). Nô ̣i dung Đài tưởng niê ̣m
thường gắn với những sự kiê ̣n lịch sử của dân tô ̣c. Đài tưởng niê ̣m cùng
thường đă ̣t để tại những địa điểm có dấu ấn lịch sử. Đài tưởng niê ̣m có ý
nghĩa là nơi để mọi người dân có thể đến tưởng niê ̣m về những vị anh
hùng dân tô ̣c đã hy sinh vì sự nghiê ̣p bào vê ̣ đất nước.
Minh họa:
1
2
7
Ngày xưa, các nghê ̣ sĩ vô danh hoă ̣c các nghê ̣ nhân đắp, tạc tượng và chạm
khắc phù điêu như sau:
Hình thành ý tưởng từ nô ̣i dung đến hình thức thể hiê ̣n trong suy nghĩ
của người thợ cả.
Vẽ phác hình bằng mực tàu lên giấy hoă ̣c trực tiếp lên gỗ, đá.
Đục, phác mảng lớn. (có thể giao cho thợ phụ)
Chuốt hình khối, chi tiết và hoàn thành tác phẩm. (Thợ cả thực hiê ̣n)
b) Phương pháp thể hiê ̣n tác phẩm điêu khắc hiê ̣n đại:
Phác thảo ý tưởng
Nă ̣n đất
Làm khuôn
Đúc mẫu thạch cao
Phóng tác phẩm
Chuyển chất liê ̣u
Cũng có mô ̣t số tác giả làm tượng trực tiếp mà không cần phác
thảo mẫu.
II. Tổ chức hoạt đô ̣ng nặn ở trường mẫu giáo
Theo Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toản:“Nặn là một loại hình của mĩ thuật,
là nghệ thuật tạo ra các tác phẩm có hình khối bằng nhiều chất liệu khác
nhau. Đối với học sinh tiểu học phân môn này gọi là tập nặn (có trình độ
cao hơn gọi là điêu khắc), bởi các em tập làm quen với hình khối đơn giản
bằng đất sét, đất nặn có màu tạo nên các dáng hình sinh động. Vì thế tên
phân môn gọi là: Tập nặn và tạo dáng”
1. Mục đích - Yêu cầu:
Nắm được một số kiến thức cơ bản về tập nặn và tạo dáng: Những
kiến thức chung, các thể loại và chất liệu trong điêu khắc, nắm được
phương pháp tập nặn và tạo dáng.
I.2. Kỹ năng
- Thực hiện được các bài vẽ tranh, tập nặn và tạo dáng trong
chương trình
- Rèn luyện kỹ năng nhận xét, phân tích tranh, sản phẩm tập nặn và
tạo dáng.
I.3 Thái độ
- Có thị hiếu thẩm mỹ đúng đắn, biết cảm thụ cái đẹp.
- Yêu thích vẽ tranh, tập nặn và tạo dáng
2. Chất liệu – Dụng cụ:
a) Đất nặn công nghiê ̣p
b) Đất sét
c) Bột nặn tự chế
d) Một số dụng cụ để nặn và tạo dáng (Bảng gỗ, ống nhựa nhỏ để lăn đất,
que tre, bàn chải đánh răng, lược, khăn lau tay, ...)
3. Một số kỹ năng và phương pháp nă ̣n cơ bản
e)
4. Tổ chức hoạt động nă ̣n ở trường mẫu giáo
5. Các bài tập nă ̣n
8
DÁN VÀ TRỔ GIẤY
I. Đặc điểm của nghê ̣ thuâ ̣t cắt, xé dán và trổ giấy
1. Khái niệm
2. Nguồn gốc
3. Chất liệu và ngôn ngữ của nghê ̣ thuật cắt, xé dán và trổ giấy.
4. Cách tiến hành cắt, xé, dán và trổ giấy.
5. Một số hình thức tạo hình cắt, xé dán và trổ giấy.
II. Tổ chức hoạt đô ̣ng cắt, xé dán và trổ giấy ở trường mẫu giáo
1. Mục đích - Yêu cầu
2. Các vật liệu và công cụ, dụng cụ trong cắt, xé dán và trổ giấy
3. Phương pháp cắt, xé, dán giấy, trổ hình
4. Các bài tập cắt, xé dán và trổ giấy.