Departement Onderwys

NASIONALE
SENIOR SERTIFIKAAT

GRAAD 12

AFRIKAANS TWEEDE
ADDISIONELE TAAL V1
JUNIE 2008
ASSESSERINGSRIGLYNE

PUNTE: 120
TYD: 2 UUR

Hierdie memorandum bestaan uit 6 bladsye

 2

Vraag 1

1.1 Rooipoort (1)

1.2 Die skool is ver van die huis af. (2)
Die kinders moet leer
1.3 Uitgebreide (1)
1.4 Onwaar (1)
1.5 Hy kan nie onthou wanneer laas hulle betyds was nie. (1)
1.6 8:30 (1)
Half nege
1.7 Die fiets se voorwiel pomp (1)
1.8 Twee kinders word opgelaai en op ʼn punt afgelaai
Die ma draai om en gaan haal die ander kinders wat al begin stap het (2)
1.9 Die broer het wiele vir die fiets gekoop
Hy het die fiets reggemaak
Die oudste seun pomp die wiele
Die ma vat al sewe kinders skool toe (Enige twee) (2)
(12)

Vraag 2
2.1 Wanneer teringlyers in die lug uitasem, hoes of nies (enige twee) (2)
2.2 Longe (1)
2.3 Dit is ʼn droë hoes (1)
2.4 Onwaar (1)
2.5 Omdat hulle nie ʼn eetlus het nie (1)
2.6 Haal moeilik asem/pyn in die bors/hulle sweet in die nag (1)
(Enige een)
2.7 Rook en alkohol(drink te veel) (2)
2.8 Dit is gratis/niks (1)
(10)

Vraag 3
3.1 Landbounavorsingsraad (1)
3.2 Vismeel
Kleurmiddels
Geurmiddels (Enige 2) (2)
3.3 Rys (1)
3.4 In blikke (1)
3.5 Volstruis (1)
3.6 Waar (1)
3.7 Pluimvee (1)
(8)

TOTAAL AFDELING A : 30
 3

AFDELING B – OPSOMMING
Vraag 4

Vermy groot groepe mense.

Was jou hande wanneer jy aan siek mense geraak het.
Was jou hande wanneer jy jou neus uitgeblaas het.
Moenie in jou neus krap nie.
Hou jou hand voor jou mond wanneer jy nies of hoes.
Gooi gebruikte snesies/ toiletpapier weg.
Moenie dieselfde handdoek as ’n siek persoon gebruik nie.
Bly by die huis wanneer jy griep het.
Moenie verwarmers te lank gebruik nie. (Enige 7)

Assesseer die opsomming soos volg:

 Lees die opsomming een maal deur en assesseer die feite.

 Assesseer daarna die taalfoute

Getal feite korrek F 7 Maks = 7

Taalfoute T 2 Maks = 2
Woorde aangedui/ nie lengte oorskry nie (meer as 80 W 1 Maks = 1
woorde)

TIPIESE TAALFOUTE

 Woordorde in enkelvoudige sin (bv. O/werp + ww. + V/werp) -

 Dubbelnegatief
 Tyd, wyse, plek -
 Lydende vorm
 Direkte vertaling (moedertaalinvloed) -
 Voornaamwoorde
 Woordorde in saamgestelde sinne (Voegwoord 1, 2 en 3) -
 Infinitief
 Omgekeerde woordorde -
 Vreemde woorde

[10]
TOTAAL AFDELING B: 10
VRAAG 5
5.1 Amerikaner
5.2 golfspeler
5.3 beste
5.4 rykste
5.5 wêreldberoemd
5.6 daagliks
5.7 gesonde
5.8 balle
5.9 netjiese
 4
5.10 bymekaar
5.11 vier
5.12 mooi
5.13 dogtertjie
5.14 oog
5.15 lewenslesse
5.16 dood
5.17 weduwee
5.18 Sy
5.19 meeste
5.20 volgende
(20)

VRAAG 6
6.1
6.1.1 haar
6.2.2 vriendin
6.3.3 gelede
6.4.4 seil
6.5.5 in (5)
6.2
6.2.1 troeteldier
6.2.2 liewer
6.2.3 waentjie (3)
(8)

Vraag 7

7.1 Gister het Zuru(1) ʼn bal in haar hand gehad(1) (2)

7.2 Môre (sal Zuru en Nero) (bly wees om buite te speel) (2)
7.3 In Zuru se hare (is daar ) (verskillende rekkies) (2)
7.4 Moshe sê dat (een van sy hoenders) (weggehardloop het) (2)
7.5 Nee, (hulle het nog nie) (die hoender gesien nie) (2)
7.6 Die hoender (is deur Neno) (gevang) (2)
7.7 Zuru en Neno hou daarvan ( om oefening) (te kry) (2)
7.8 Dit behoort (goeie oefening te wees) (om hoenders te jaag) (2)
7.9 Waarvan ( hou hulle?) (1)
7.10 Die hoender het weggehardloop, daarom (is Motse)(bekommerd) (2)
7.11 Neno het (gister op die gras gelê en slaap.) (1)
7.12 Zuru sê: “Hoekom is Neno so moeg dat hy snork soos hy slaap?” (3)
7.13 Alhoewel (hulle moeg is) ( speel hulle buite.) (2)
7.14 mountains – berge/berg (1)
Happy - gelukkig/bly (1)
[27]
Vraag 8

8.1 Sipho: “Baie dankie vir die mooi koek” (iets in die lyn) (2)

8.2 Lebo: “Pappa, mag ek asseblief na die matriekafskeid toe gaan” (iets in die lyn (2)

8.3 C Zotwe: “My rekening is nie reg nie en ek wil graag die probleem uitsorteer” (iets in die lyn (1)
(5)
 5

TOTAAL AFDELING C: [60]

AFDELING D

KINDERS VAN DIE AARDE

TWEE VAN DIE VIER VRAE MOET GEDOEN WORD.

Vraag 9
ROOIKOOS WILLEMSE IS SOEK

9.1 Nuuskierigheid (1)

9.2 B (het hy sy vrou verloor) (1)
9.3 Hy het verniet kos gekry
Hy was naby aan die kroeg (2)
9.4 D iemand wat klein gebou is. (4)
9.5 Hulle het sy hare swart gekleur
Sy baard afgeskeer
Vir hom in ʼn vreemde hotelkamer gesit
Sy klere uitgetrek
(Enige drie) (3)

9.6 Die titel beteken dat Rooikoos weg is / daar word na hom gesoek.
Rooikoos soek na homself in hierdie verhaal. (2)
(10)
Vraag 10
MY BROER SE KRAAI

10.1 Die kraai se een vlerk het seergekry.

Die kraai was honger.
Hy was half verkluim.
Hy kon nie vlieg nie. (ENIGE TWEE) (2)
10.2 (volgorde nie belangrik nie)
10.2.1 bek /vere
10.2.2 vere / bek (2)
10.3 Die kraai was ongelukkig/gefrustreerd (1)
10.4 Die kraai se vere het minder geword.
Sy een vlerk het gebloei.
Sy voet het gebloei.
Hy het kruppel geloop.
Sy vlerkvere was yl (bederf). (ENIGE TWEE) (2)
10.5 Na die bos/veld (1)
10.6 Die hok het oopgestaan/ die kraai kon kom en gaan soos hy wil (2)
In die dag het hy weggegaan en in die aand teruggekom (Enige twee) (2)

(10)
 6

Vraag 11
DIE OOREENKOMS

11.2 teen die aand se kant (1)

11.2 hulle het nie met die ander inwoners gemeng nie. (1)
11.3 Hulle het gedink ʼn vrou is ʼn lawwe ding. (1)
11.4
WILLEM JAKOB
Vvvi vingerbord Iuiumo motor
horlosie Foto’s foto’s (4÷2=2)

11.5 Nadat een van die oudste inwoners (van die Rusoord) dood is. (1)
11.6 WAAR (1)
11.7 teken (1)
11.8 Vyfuur wou die prop nie oop nie maar het wel halfses oopgedraai. (1)
(VOLLEDIGE ANTWOORD VIR EEN PUNT)
11.9 Dit was die teken wat Willem vir Jakob kom gee het.
Die teken dat daar lewe na die dood is. (Enige twee) (1)
(10)
Vraag 12
DIE RAMP

12.1 Sy het ʼn (bloeiende) maagseer gehad. (1)

12.2 Port Elizabeth (1)
12.3
12.3.1 Swellendam (1)
12.3.2 Jeffreysbaai (1)
12.4 Hulle weldoener is dood in ʼn motorongeluk. (1)
12.5 Sy motor was stukkend/het gebreek (1)
12.6 Hy het sy oudste seuntjie by hom laat staan. (1)
12.7 Albei motors het nie ʼn ma gehad nie.
In albei motors was drie kinders. (2)
12.8 Hy was bang dit word op ʼn ander manier van hom weggeneem (1)
(10)

Vraag 13
GEHEIM

13.1 Dou Snoek

Hy was op pad na sy familie in Schouwen (2)
13.2 C Leuene (1)
13.3 Sy het op die skip se reling gestaan en toe die matroos op haar vloek
en haar ma op haar skree het sy oorboord geval. (2)
13.4 B Te veel daaroor gefantaseer (1)
13.5 Sy was al byna twintig
Dit was kinderagtig vir haar jare (2)
 7
13.6 Hy was die seun wat haar uit die water gered het (2)
(10)
Vraag 14
LEUENS

14.1 Dit was hulle doktersvriend se huis. (1)

14.2 Tuisgemaakte rok
Versorg haar hare met primitiewe krultang. (2)
14.3 A Haar man is ʼn sakeman.
D Sy woon in Westcliff (2)
14.4 Spesialis (1)
14.5 Idealisme (1)
14.6 Onderwyser (1)
14.7 Sy agterlosigheid het veroorsaak dat hy afgedank is. (2)
(10)

Vraag 15
TANT NELIE SE VUURPLUIME

15.1 A Die nuwe maan gaan haal.

D Die Aandster oor Vaalrand vir haar gaan haal.
E ʼn Rooi disa gaan pluk. (3)
15.2 B tant Nelie Maré se resepteboek te kry. (1)
15.3 Kittie: blink swart hare/ gekrulde hare/ pikswart oë/ heuningbruin vel
Ursela: vaal hare, steil hare/ grys oë (Een verskil) (2)
15.4 Om te bak (1)
15.5 Tant Nelie (1)
15.6 Hy het tant Nelie se resepteboek gesteel (1)
15.7 Hulle kan maar trou (gebooie opgee) (1)
(10)

Vraag 16
OPGANG

16.1 Onwaar
Sy het ʼn naaimasjien gekry (2)
16.2 By haar man/ By Hannes (1)
16.3 Haar skoonsuster/ haar broer (Piet) se vrou (1)
16.4 Moet versigtig wees met armpie, spoeletjie, naaldjie en tandjies.
Moet veral versigtig wees met die voetjie.
Die lap moet nie te dik wees nie. (Enige twee) (2)
16.5
16.5.1 skaam
16.5.2 masjien
16.5.3 ʼn nuwe naaldwerkmasjien
16.5.4 aansien (4)
(10)

TOTAAL AFDELING D: 20
8
GROOTTOTAAL: 120