PAGBASA AT PAGSUSURI TUNGO SA PANANALIKSIK

Ang pananaliksik ay isang sistematikong gawain kung saan naghahanap

ng sagot sa katanungan o solusyon sa isang problema.

Ito ay dapat magtaglay ng sumusunod na katangian:

Ang plagiarism ay:

• sistematiko - may sinusunod na paraan at proseso
• kontrolado - may tukoy na limitasyon at saklaw
• empirikal - batay sa mga datos at tiyak na impormasyon
• obhetibo - walang kinikilingan
• isang pagsusuri - may ebalwasyon o pag-aanalisa ng nakalap na datos
• ginagamitan ng hipotesis - may ipinapalagay na nagiging resulta

• tuwirang paggamit ng orihinal na termino o salita na hindi ginamitan

ng bantas na panipi at hindi binanggit ang pinaghanguan;
• panghihiram ng mga ideya at pinalitan lamang ang pagkakapahayag
ngunit hindi kinilala ang pinaghanguan;
• pangunguha at tuwirang pag-angkin ng ideya buhat sa pananaliksik
ng iba dahil hindi isinulat ang dokumentasyon na pinagkunan;
• pagsasalin ng mga termino buhat sa ibang wika at hindi isinulat na
ang mga terminong ginamit ay salin lamang;
• pangongopya ng disenyo, banghay, at himig na hindi man lamang
kinilala ang pinagbatayan sa halip ay ganap pang inangkin ang mga
datos na nakalap.
• natutukoy mo ang mga kaisipang may kinalaman sa pananaliksik; at
• nasusuri mo ang mga tungkulin at responsbilidad ng isang mananaliksik.

Humingi ng Permiso sa Orihinal na May-akda kung gagamitin ang kaniyang

datos o isinulat na pananaliksik.

Tungkulin at Responsibilidad ng Mananaliksik

• Isa sa mga paraan ng pagkilala sa awtoridad ng sumulat ng akdang
gagamitin sa pananaliksik ay hingin ang kanilang permiso na
 gagamitin ang kanilang akda bilang isa sa mga pagbabatayang
datos.
• Sa pagkuha ng mga datos buhat sa ibang akda ay isulat ang
pangalan ng sumulat at taon ng pagkakalathala nito. Ito ay pagkilala
sa may akda bilang orihinal at pinagmulan ng ideya.
•
Kilalanin ang awtor ng pananaliksik na ginamit bilang batayan o batis ng
mga datos.

Mga Paalala
Sundin ang suhestiyon ng tagapayo lalo na sa proseso sa paggawa ng
pananaliksik.

Alin sa sumusunod ang tumutukoy sa tuwirang pangongopya ng

impormasyong hindi kinikilala ang may akda ng pinagkuhanang teksto?
a. Maging ang mga karaniwan at pangkalahatang impormasyon ay kasama
rin sa dokumentasyon.
b. Huwag mangopya ng mga impormasyong gagamitin sa sulating
pananaliksik.
c. Kumplikadong proseso ang pananaliksik kaya kailangang umisip ng
ibang madaling proseso ang mananaliksik taliwas sa ibinigay ng guro.
d. Sa pangangalap ng datos, hindi na mahalagang itala ang pangalan ng
may-akda ng aklat lalo na kung patay na ito.

a. translation
b. copyright
c. plagiarism
d. paraphrasing

• Mahalaga sa isang mananaliksik ang magkaroon ng interes sa

kaniyang paksa. Kailangang magkaroon siya ng hangaring makabuo
ng tanong sa kaniyang isip at magtanong din sa mga eksperto.
• Ang isang mananaliksik ay kinakailangang matapat.
• Nararapat na maging masikap at matiyaga sa pangangalap ng datos
ang isang mananaliksik.
• Iwasan ang plagiarism upang magtaglay ng magandang kredibilidad
ang isang mananaliksik at masabing bunga ng sariling pagtitiyaga at
isipan ang pag-aaral na ginawa.
 • Makatutulong ito upang maging makatotohanan ang resulta at
makaiwas sa pagtatangkang manipulahin o dayain ang
isinasagawang pag-aaral.
• Sa pagkuha ng mga datos buhat sa ibang akda ay isulat ang
pangalan ng sumulat at taon ng pagkakalathala nito. Ito ay pagkilala
sa may akda bilang orihinal at pinagmulan ng ideya.

Alin sa sumusunod ang pinakamahalagang tungkulin ng isang

mananaliksik?

Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa mga impormasyong

bibliograpikal?
a. empirikal
b. sistematiko
c. subhetibo
d. kontrolado

• Mahalagang ipakita sa pananaliksik ang tunay at tiyak na resulta ng

pananaliksik. Hindi ito dapat dayain o manipulahin, lalo na kung
taliwas sa hypothesis ang naging resulta.

Alin sa sumusunod na pahayag ang tama?

Mahahalagang Kaalaman
• Kailangang puntahan niya ang lugar na mapagkukunan niya ng mga
impormasyon. Kailangan ding maging mapanuri ang isang
mananaliskik sa mga teksto at materyal na pinagkukunan niya ng
impormasyon.

a. maging masinop
b. maging mapagpasensya
c. maging matapat
d. maging maagap
a. tirahan ng may-akda
b. pangalan ng/ng mga awtor
c. publisher
d. taon ng publikasyon
 • Ang pananaliksik ay isang komprehensibong gawain na maglalahad
ng resulta ng isinagawang pag-aaral.
• Mahalagang sundin ang mga tungkulin at gampanin ng mananaliksik.
•
Bakit mahalagang gampanan ang mga tungkulin at responsibilidad ng
isang mananaliksik? Pumili ng tatlong sagot.

Alin sa sumusunod ang hindi katangian ng pananaliksik?

a. upang maging katanggap-tanggap at kapani-paniwala ang resulta ng
pag-aaral
b. upang gayahin ang ideya ng ibang mananaliksik na naunang nagsagawa
ng pag- aaral
c. upang mabigyan ng kaukulang pagkilala ang manunulat na pinagmulan
ng impormasyon
d. upang hindi magkaroon ng usapin ukol sa plagiarism

Sumulat ng wastong dokumentasyong ng lahat ng pinagkunang batis.

• Hanggang maaari, magsagawa siya ng ebalwasyon sa mga nakalap
na impormasyon upang lubos na mapatunayan ang isinasagawang
pag-aaral.
• Sumulat ng wastong dokumentasyong ng lahat ng pinagkunang batis.

Anong katangian ng mananaliksik ang tumutukoy sa pagkakaroon ng

hangaring makabuo ng tanong sa kaniyang isip at magtanong din sa mga
eksperto?

Pagtataya
Ano ang kailangang gawin bilang dokumentasyon sa mga ginamit na
sanggunian at pagpapatunay na may sapat na batayan ang ginawang
pananaliksik?

Ilahad ang totoong resulta ng pananaliksik.

Iba pang Gampanin ng Mananaliksik

• Kailangan ay marunong siyang magsama-sama ng mga
impormasyon upang makabuo ng mga bagong konklusyon.
a. pagiging mahusay magsiyasat
b. pagiging mapamaraan
c. pagiging kritikal
d. pagiging masinop
a. lagom
b. bibliograpiya
c. talaan
d. burador

• Kailangang maipakita niya ang resulta ng pananaliksik sa paraang

kawili-wili, may direksyon, at may tamang dokumentasyon ng mga
pinagkunang impormasyon.

Alin sa sumusunod ang tumutukoy sa plagiarism?

Anong tungkulin ng isang mananaliksik ang tumutukoy sa pagiging

marunong magsama-sama ng mga impormasyon upang makabuo ng
bagong konklusyon?
a. paggamit ng direktang sipi at paglalagay ng pangalan ng awtor
b. pagnanakaw ng bahagi ng isang disenyo, banghay, o himig ng isang
awit
c. pagsasalin ng mga termino na nasa ibang wika at hindi itinala na salin
ang mga ito
d. panghihiram ng mga salita mula sa wikang banyaga

a. pagiging sistematiko
b. pagiging kritikal
c. pagiging masinop
d. pagiging matapat