Professional Documents
Culture Documents
2
Ağaç uzunluğuna paralel, lifsi doğal bir polimer
hücrelerden oluşur.
C2H3O4---
Hücre duvarı
3
Bu hücreler ağacın ekseninden radyal olarak dışa doğru gelişir.
Kambiyum
Kabuk
Öz odun (heartwood)
Annual Ring
Diri odun (sapwood) Springwood
Summerwood
4
İğne yapraklı ağaçlar Geniş yapraklı ağaçlar
(yaprak döken)
(kozalaklı)
hardwoods
softwoods -Meşe (oak)
-Çam (pine) -Dişbudak (ash)
-Ladin (spruce) -Akçaağaç (maple)
-Sedir (cedar) -Kayın (beech)
-Gürgen (hornbeam)
- Akasya
-Kestane (cheasnut) (locust)
-Ceviz (walnut) - Okaliptüs
* Sertlik açısından istisnalar vardır ( ).
balza ağacı bir hardwood ama en yumuşak ağaç !!!
5
Asıl fark hücre yapılarındadır.
hardwood softwood
6
redwood
Çam ağaçlarında latewood-ealywood 7
sayımı ile yaş tespiti
Doğada çok sayıda ağaç türü olmasına karşın, önemli
ekonomik değer taşıyan ağaç sayısı sınırlıdır. Yapılarda
kullanılan ahşabın önemli bir kısmı çam, meşe, ceviz,
dişbudak, kavak, selvi, kayın, köknar, sedir gibi ağaçlardan
elde edilmektedir.
23,000 tür
8
Mühendislikte kullanılan ahşabın %80'i kozalaklı
ağaçlardan sağlanır.
9
Budaklar, yarıklar, peşlenme (eşit olmayan hacim değişimi),
eğik lifler, reçine keseleri kereste kusurlarındandır.
Budaklar
Çift Öz
Yarıklar
12
Ahşabın nem içeriği
Aşırı kurutma 13
Ahşabın nem içeriği ile enerji yutma kapasitesi arasındaki ilişki
14
Birim hacim ağırlık
15
En hafif ahşap
balza ağacı
17
En hafif ahşap
balza ağacı
18
Termik Genleşme
21
Basınç Dayanımı (MPa)
((N/mm2)
8
Basınç dayanımı -
su içeriği ilişkisi
7
6
5
4
3
2
1
10 20 30 40 50 w (% su içeriği)
24
Sıcak hava ile kurutma
25
Mekanik Özellikler
Anizotropi nedeniyle ahşabın mekanik özelliklerini iki
yönde incelemek.
Eksenel yön (lifler boyunca),
Transversal yön (liflere dik doğrultuda).
P P
P P 26
Transversal yön
Liflere dik
ve
radyal yön (enine)
Transversal yön
Liflere dik
ve
Eksenel yön teğet yön (enine)
Liflere paralel yön
(boyuna) 27
28
Mekanik Özellikler
30
Eğilme Dayanımı
31
2. Ahşabın Korunması
Yüzeysel koruma yöntemleri
32
Dayanıklılık
Nem, özellikle zararlı mantarların gelişmesini ve canlı organizma
saldırısını kolaylaştırır. Ancak tamamen tatlı su içinde gömülü ahşabın
uzun yıllar (50-500 yıl) dayandığı gözlenmiştir.
33
Dayanıklılık
Devamlı olarak ıslanma - kuruma etkisinde bulunan ahşap kolayca
yıpranır. İyi havalandırılmış ve nemsiz ortamlarda, tarihi yapı ve
mobilyalarda görüldüğü gibi ahşap çok fazla (3000 yıl dolaylarında)
dayanabilir. Mısır’da açılan firavun mezarlarında oldukça sağlam
ahşap mobilyalara rastlanılmıştır. Ancak bu dayanım nemli toprak
içinde 4-12 yıla inebilir.
34
Yüzeysel koruma yöntemleri
35
Dayanıklılık sorunları
36
Dayanıklılık çözümleri
37
Dayanıklılık
38
Yüzeysel koruma yöntemleri
39
Yüzeysel koruma yöntemleri
40
Yüzeysel koruma yöntemleri
Beyaz karınca
(carpenter ants)
41
Yüzeysel koruma yöntemleri
Limnoria (3 to 4 mm boyunda)
ahşabı yiyerek zayıflatır. Gelgit
bölgesi mekanik etki ile hasar görür.
42
Yüzeysel koruma yöntemleri
Limnoria
43
Yüzeysel koruma yöntemleri
45
Yüzeysel koruma yöntemleri
reçineler çözücüler
Lak Terebentin
Çamsakızı Toluen
Üreformaldehid Nafta
Vinil reçineleri Alkol
Akrilik asit reçineleri Sentetik tiner
Klorlandırılmış kauçuk
50
Plaza de la Encarnacion, Sevilla, İspanya, Nisan 2011
Poliüretan kaplama 51
Yüzeysel koruma yöntemleri
52
Yüzeysel koruma yöntemleri
Yüzeysel yanma - Ahşabın yüzeyine alev püskürtmek
suretiyle ahşap yüzeysel olarak kömürleştirilir. Böylece
malzeme yüzeyi dış etkenlere karşı çok dayanıklı hale
gelir.
53
Yüzeysel koruma yöntemleri
Çivileme - Su içinde bulunan ahşaba saldırabilen bazı
kurtlardan korumak amacıyla, iri (yaklaşık 15 mm) ve
yuvarlak başlı özel çiviler yan yana çivilenir. Bir süre
sonra ahşabın yüzeyi bir pas tabakası ile örtülür ve bu pas
örtüsü kuruyucu bir tabaka oluşturur.
54
Yüzeysel koruma yöntemleri
56
Yüzeysel koruma
Emprenye yöntemi
58
Yangına dayanıklılık
Ahşap malzemenin en olumsuz tarafı yangına
dayanıklılığının olmamasıdır. Yalın ahşabı yangın
etkisinden tamamen kurtarmak olanaksızdır.
59
Yangına dayanıklılık
Ancak boraks ve alüminyum tuzlu kimyasal sıvıları
kütüklere şırınga ederek veya yanmaz maddelerle (asbest
levha, alçı sıvası vb.) kaplayarak izolasyon yoluyla
ahşabın yangına dayanıklılığını büyük ölçüde arttırmak
olanaklıdır.
60
17.3 Ağacın Mekanik İşlenmesi
İşleme Yöntemleri
62
Mekanik İşleme Yöntemleri
talaş testere tozu lif
63
Mekanik İşleme Yöntemleri
64
Mekanik İşleme Yöntemleri
3. Çeyrek Biçme
biçilen kereste şekline ve boyutlarına göre; kalas, tahta, lata, çıta gibi adlar alır. 65
Mekanik İşleme Yöntemleri
66
Glulam (Glued-laminated structural timber) Büyük kirişler
halinde fabrikada özel seçilen keresteler ve uzun ömürlü
yapıştırıcılar kullanılarak keresteler uc uca şaşırtmalı eklenir.
Böylece uzun kirişler elde edilir. Bağlantılarda çelik plakalar
kullanılır.
67
Glulam kiriş
uygulamaları
68
Mekanik İşleme Yöntemleri
69
Kontraplaklar (plywood)
70
Kontraplaklar (plywood)
72
Alternatif kalıp sistemleri
73
Alternatif kalıp sistemleri
74
Alternatif kalıp sistemleri
75
Mekanik İşleme Yöntemleri
76
Suni tahtalar
77
Fiberboard
Ahşap lifli plaka
650-700 kg/m3
550-800 kg/m3
900 kg/m3
80
OSB (Oriented strand board)
Yönlendirilmiş yonga plaka
Önce halat şekilli
elemanlar üretilir ve
kurutulur. Reçine ile sıcak
presleme yoluyla plaka
üretilir (177-204oC 3-5 dk).
İnşaat sektöründe
kontrplağın (plywood)
yerini almıştır.
81
OSB (Oriented strand board)
Yönlendirilmiş yonga plaka
82
OSB (Oriented strand board)
Yönlendirilmiş yonga plaka
83
OSB (Oriented strand board)
Yönlendirilmiş yonga plaka
Çatı Kaplamalarında
Ambalaj Sektöründe
Oda Bölmelerinde…
Tavan ve Taban Döşemelerinde
Oldukça Yoğun Kullanılır.
84
OSB (Oriented strand board)
Yönlendirilmiş yonga plaka
85
Çok katlı ahşap yapılar
87
Ahşap bağlantı elemanları
Bağlantı detayları 9
0
Ahşap bağlantı elemanları
Geçmeli bağlantı
91
Ahşap bağlantı elemanları
Geçmeli yapıştırmalı bağlantı
92 yapıştırıcılar
Ahşap bağlantı elemanları
Ahşap yapıştırıcıları
veneer
93
An extruder applies continuous and uniformly
sized and spaced beads of adhesive to veneer
for laminating into laminated veneer lumber (LVL).
Ahşap bağlantı elemanları
Ahşap yapıştırıcıları
Metal plakalar
95