Professional Documents
Culture Documents
Chuong 1. Goi thieu mon học - Giay in
Chuong 1. Goi thieu mon học - Giay in
HỒ CHÍ MINH
KHOA IN VÀ TRUYỀN THÔNG
VẬT LIỆU IN
PRINTING MATERIALS
Chương 1: GIẤY IN
Chương 2: POLYMER & KEO DÁN
Chương 3: MỰC IN
Chương 4: VẬT LIỆU THÀNH PHẨM
TÀI LIỆU THAM KHẢO DÀNH CHO MÔN HỌC
NỘI QUY
Tham gia đầy đủ bài giảng
Làm bài tập được giao (bắt buộc)
THI CỬ
Giữa kỳ 50 %
Bài tập cuối mỗi chương (20%), làm ngẫu nhiên, không
dự báo trước
Kiểm tra giữa kỳ (20%)
Thuyết trình (10%)
Cuối kỳ 50 %
Thi trắc nghiệm (60 phút), không sử dụng tài liệu.
THÔNG TIN GIẢNG VIÊN
Nguyễn Thành Phương
Chuyên môn & Hướng nghiên cứu chính:
Chuyên môn: Cử nhân Khoa học & Công nghệ Vật liệu,
Tiến sĩ chuyên ngành Quang học
Hướng nghiên cứu: Các loại pigment nano ZnS, ZnS:Mn,
ZnS:Cu ứng dụng trong chế tạo mực in, quang xúc tác. Mực
in chấm lượng tử (Quantum dots ink)
Địa chỉ liên hệ:
Email: phuongnt@hcmute.edu.vn. ĐT: 0938.196.184
Khoa In & TT, A2-904, Tòa nhà trung tâm.
Phòng Thí nghiệm Vật liệu in – Khu E, Xưởng in
THÔNG TIN GIẢNG VIÊN
Ngoài ra, sinh viên cũng có thể truy cập vào các địa chỉ sau để
tìm hiểu rõ về hướng nghiên cứu của giảng viên:
1. https://www.researchgate.net/profile/Nguyen_Phuong
81/research
2. https://scholar.google.com/citations?user=vGGm1LEAA
AAJ&hl=en
Bài giảng
VẬT LIỆU IN
2/6/2020 9
1. THÀNH PHẦN & CẤU TRÚC GIẤY
2. Hemixenlulo
• Độ polymer hóa nhỏ
• Hòa tan trong kiềm
• Trương nở trong nước
1. Xenlulo
Thành phần
của giấy in
3. Lignin
4. Các chất phụ gia:
• Có cấu trúc mạng không
• Chất tạo màu gian
• Khoáng vô cơ • Cứng, khó hòa tan
• Tác nhân làm trắng • Làm giấy ngả vàng, bề mặt
không phẳng
2/6/2020 10
Thành phần bột gỗ các loại gỗ khác nhau
2/6/2020 11
1. Xenlulo
• Polymer tự nhiên có cấu trúc mạch thẳng. • 65 – 73% ở trạng thái kết tinh.
• Các mạch này nằm gần nhau nhờ liên kết • Phần vô định hình: nhạy với
Hydro. nước, hóa chất.
• Có cấu trúc vi sợi (0.02 – 0.05 mm)
Bó sợi Phân tử
xenlulo
2/6/2020 14
2/6/2020 15
4. Các chất phụ gia
2/6/2020 16
2. QUY TRÌNH SẢN XUẤT GIẤY – Máy nghiền
2. Gỗ
1. Đá mài
4. Bột gỗ
3. Bể nước
thành phẩm
1. Làm láng cơ học: tại máy xeo giấy hoặc trên các
thiết bị rời (Calendering)
2. Làm láng bằng phương pháp phủ (coating/cast
coating)
2/6/2020 19
2. QUY TRÌNH SẢN XUẤT GIẤY – Làm láng giấy
1. Làm láng cơ học: tại máy xeo giấy hoặc trên các thiết bị
rời (Calendering)
1. Trục kim loại
Giấy được
làm láng
Giấy vào
(a) Thiết bị làm láng thông thường (b) Thiết bị làm láng
tại máy xeo giấy chuyên dùng
2/6/2020 20
2. QUY TRÌNH SẢN XUẤT GIẤY – Làm láng giấy
Giấy tráng phủ 3. Lô truyền & điều
1. Dung dịch
2 mặt chỉnh dung dịch
tráng phủ
4. Lô chà
Phương pháp tráng phủ 2 mặt giấy (sử dụng lô tráng phủ)
2/6/2020 21
2. QUY TRÌNH SẢN XUẤT GIẤY – Làm láng giấy
5. Trục ghép
2. Giấy cuộn
chưa phủ
4. Giấy cuộn
phủ 1 mặt
1. Đơn vị ghép
5. Dao gạt
1. Giấy cuộn
chưa phủ
3. Dung dịch
tráng phủ 4. Lô phủ
2/6/2020 24
THÀNH PHẦN & CẤU TRÚC GIẤY
Paper components:
To improve the paper surface and enhance printability,
further finishing techniques are applied.
2/6/2020 25
TÍNH CHẤT CỦA GIẤY (PAPER PROPERTIES)
Optical properties:
Brightness: whiteness of paper
Opacity: degree of non-translucency of paper,
expressed as the percentage of reflected light
Gloss: specular reflection of light on paper’s surface
Physical properties:
Grammage: a paper’s weight per square meter (g/m2)
Thickness: a paper’s thickness (µm)
Bulk: volumic mass (g/cm3)
2/6/2020 26
3. TÍNH CHẤT CỦA GIẤY
Tính chất liên quan
Tính chất vật lý
đến sản phẩm in
TÍNH CHẤT CÔNG NGHỆ
2/6/2020 29
3. TÍNH CHẤT CỦA GIẤY
Tính chất liên quan
Tính chất vật lý
đến sản phẩm in
TÍNH CHẤT CÔNG NGHỆ
2/6/2020 31
Recall: Color theory
CHROMATIC LIGHT
• Discussions of color perception:
Hue: distinguishes among colors such as red, green, and
yellow.
Saturation (color purity): refers to how far color is from a gray
of equal intensity. Red is highly saturated; pink is relatively
unsaturated; unsaturated colors include more white light than
do the vivid, saturated colors.
Brightness (Lightness, Luminance): perceived intensity
Grays
Shades
Black
3
4
Copyright @ 2002 by Jim X. Chen:
jchen@cs.gmu.edu
A quantitative way of specifying color: Colorimetry
3
6
Copyright @ 2002 by Jim X. Chen:
jchen@cs.gmu.edu
• Tristimulus theory of color perception: the
retina has 3 kinds of color sensors (cones), with
peak sensitivity to R, G, or B lights
3
7
Copyright @ 2002 by Jim X. Chen:
jchen@cs.gmu.edu
• Tristimulus theory of color perception: the
retina has 3 kinds of color sensors (cones), with
peak sensitivity to R, G, or B lights
• Our eye can distinguish side-by-side colors. When colors differ only in hue,
the wavelength between just noticeably different colors varies (mostly within
4 nm)
6
4
2
l (nm)
400 Wavelength 700
4
0
Copyright @ 2002 by Jim X. Chen:
jchen@cs.gmu.edu
Color Measurement
• Any color can be matched using a combination of
three “primaries”.
C rR gG bB
• The primaries are not necessarily red, green, and
blue. Any three different colors can be used. The
range of colors that can be produced from a given
set of primaries is the gamut.
4
2
Copyright @ 2002 by Jim X. Chen:
jchen@cs.gmu.edu
Color standard
• CIE (Commission
Internationale d’Éclairage)
– Primaries chosen for
mathematical properties:
do not actually correspond
to colors. These “virtual”
colors X, Y, and Z are called
tristimulus values.
– Y is the same as luminance
Monochromatic wavelengths
on boundary
“Barycentric” Color System
• Dominant wavelength
– Draw line from white point through the (x,y) point
– Extend line to boundary lD
• Purity
– Percentage of distance from white point to edge.
– Purity is 0% at white point
– Purity is 100% at boundary
2/6/2020 49
2/6/2020 50
Dominant Wavelength Example
Draw line from white
point through point,
extend it to boundary
Sample
(0.33, 0.33)
White point
Complementary Wavelength
• P and Q are
complementary
• Line passes through
white point
• I.e., combination of
light from P and Q
can give white
Physical Region
2 3
Color Gamuts and Color
Reproduction
Human Vision
• Best color
reproduction
– Use biggest color
gamut
– True for all media,
print, monitor, film,
slides
• No 3 primaries can
reproduce human
vision
Copyright @ 2002 by Jim X. Chen:
jchen@cs.gmu.edu
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Origin 2018
55
Examples of Gamuts
2/6/2020 57
CẢM NHẬN MÀU SẮC Ở NGƯỜI – Xem thêm Lý thuyết màu sắc
2/6/2020 59
Phương pháp tính giá trị màu XYZ
của hệ thống CIE 1931
Phương pháp tính giá trị màu XYZ
Nguoàn saùng
Nhân với
780
X k . E (l ).R(l ).x(l ).d l
360
780 E(λ): is spectral power distribution of the
Y k . E (l ).R(l ). y (l )d l CIE illuminant at λ
R(λ): is reflectance at wavelength λ
360 (λ), (λ), (λ): is the standard observer at λ
780
Z k . E (l ).R(l ).z (l ).d l
360
Các giá trị tọa độ màu x, y trong biểu đồ màu CIE 1931
được tính từ 3 giá trị kích thích:
X Y
x ;y
X Y Z X Y Z
2/6/2020 64
CÁC KHÔNG GIAN MÀU BiỂU DiỄN TRONG NGÀNH IN
L = luminance L* = luminance X
C = chroma a* = red - green axis
XYZ
h = hue b* = yellow - blue axis
Câu hỏi:
Màu sắc của giấy có ảnh hưởng đến hình ảnh in không?
Tại sao?
1.2. ĐỘ TRẮNG
WI Y 800( xn x) 1700( yn y )
Y, x y là các giá trị tọa độ màu trong không gian màu CIE (Y, x y)
xn, yn: tọa độ màu của các loại nguồn sáng chuẩn.
2/6/2020 67
Phổ phản xạ của một số nguồn sáng chuẩn CIE
2/6/2020 68
2/6/2020 69
1.3. ĐỘ SÁNG
Trong sản xuất giấy, các tác nhân làm sáng quang học (optical
brightening agents (OBAs)) thường được thêm vào để cải
thiện độ sáng của giấy.
Các tiêu chuẩn công nghiệp được sử dụng để đánh giá độ sáng của giấy:
Technical Association of the Pulp and Paper Industry (TAPPI): T451
International Organization for Standardization (ISO): ISO 2470
Chuẩn ISO 12647-2 được sử dụng cho quản lý màu trong ngành công nghiệp đồ
họa. Chuẩn này đánh giá sự phục chế màu theo loại giấy định trước.
2/6/2020 70
THIẾT BỊ ĐO ĐỘ SÁNG, ĐỘ TRẮNG GIẤY
2/6/2020 71
1.4. ĐỘ BÓNG
2/6/2020 72
Đo độ bóng của giấy
2/6/2020 73
1.5. ĐỘ XUYÊN THẤU
Độ xuyên thấu: Khả năng xuyên thấu ánh sáng của giấy,
đây là đặc tính không mong muốn nhằm tránh thấy được
các hình ảnh in phía bên kia mặt giấy.
2/6/2020 74
ISO 12647 – 2: Trích dẫn
2/6/2020 75
Bài tập
Bài tập 1
Để tính các giá trị kích thích 3 thành phần X, Y, Z thì cần
những số liệu nào? Liệt kê các số liệu đó.
Các giá trị màu Lab được tính như thế nào?
Độ trắng CIE được tính như thế nào và cần những số liệu đầu
vào nào để tính?
2/6/2020 76
Bài tập
Bài tập 3
Dựa vào dữ liệu phổ phản xạ của một số nguồn sáng chuẩn CIE
D65, các chuẩn quan sát CIE và phổ phản xạ của BaSO4, MgO:
a) Vẽ các phổ trên theo 2 trục bước sóng và cường độ.
b) Tính các giá trị kích thích 3 thành phần X, Y và Z.
c) Tính các giá trị tọa độ màu (x, y) và độ sáng Y của vật thể
phản xạ.
d) Tính giá trị độ trắng của các vật thể phản xạ nói trên.
2/6/2020 77
2. NHÓM TÍNH CHẤT CẤU TRÚC CỦA GIẤY
2.3. Tỷ trọng
2.5. Tính không (độ chặt)
đồng nhất cấu trúc 2.4. Độ tro (%)
2/6/2020 78
Độ dày, định lượng & Các ảnh hưởng trong công đoạn thành phẩm
2/6/2020 80
Định lượng của một số loại giấy
2/6/2020 81
Tỷ trọng & Độ tro của giấy
2.4. Độ tro (%): lượng tro thu được khi đốt giấy
(phụ thuộc chất phụ gia).
o Giaáy coù ñoä tro thaáp: <6%;
o Giaáy coù ñoä tro trung bình: 18-23%;
o Giaáy coù ñoä tro cao: >23%.
2/6/2020 82
2.5. Tính không đồng nhất về cấu trúc giấy & Ảnh hưởng đến quá trình
in và thành phẩm
o Độ bền hướng song song cao hơn
Ảnh hưởng rất nhiều đến
hướng vuông góc.
chất lượng & tính thẩm mỹ
o Độ trương nở tiếp xúc nước hướng
của sản phẩm in
song song thấp hơn vuông góc.
1. Hướng song song
(hướng máy) Tại sao?
2. Hướng vuông góc
Tính không
Theo hướng giấy Theo thể tích
đồng nhất
2/6/2020 86
Ảnh hưởng của hướng sớ giấy khi gấp giấy
2/6/2020 87
Ảnh hưởng của hướng sớ giấy khi làm hộp giấy
2/6/2020 88
3. TÍNH CHẤT BỀ MẶT, SỰ THẤM ƯỚT
2/6/2020 89
3. TÍNH CHẤT BỀ MẶT – ĐỘ LÁNG CỦA GIẤY
2/6/2020 90
3. TÍNH CHẤT BỀ MẶT – ĐỘ LÁNG CỦA GIẤY
2/6/2020 91
Mặt cắt của giấy nhìn dưới kính hiển vi điện tử
Paper components:
2/6/2020 92
Ảnh hưởng của tính chất bề mặt giấy đến lựa chọn độ phân giải tram
2/6/2020 93
Xem thê: lựa chọn độ phân giải tram
2/6/2020 94
3. TÍNH CHẤT BỀ MẶT, SỰ THẤM ƯỚT
σK-L
Điều kiện thấm ướt: có sự cân
bằng về sức căng bề mặt giữa
những cặp pha tương ứng.
2/6/2020 95
Mở rộng: hiện tượng thấm ướt - Ứng dụng trong ngành In
• Giúp mực in bám dính lên các loại vật liệu in: màng, giấy, kim
loại
2/6/2020 97
Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thấm ướt của giấy
• Thông thường giấy thấm ướt tốt nước và dung môi hữu cơ.
(Tại sao?)
• Độ hồ giấy ảnh hưởng đến khả năng thấm ướt.
• Các yếu tố khác:
2/6/2020 98
Sự biến dạng giấy khi hút ẩm
2/6/2020 100
Độ ẩm tương đối: (RELATIVE HUMIDITY- RH)
Độ ẩm tương đối:
PW PW: áp suất bốc hơi của nước
RH
PWS PWS: áp suất hơi nước bão hòa
Hút ẩm Nhả ẩm
Sự thay đổi độ ẩm của
giấy theo độ ẩm tương
đối của môi trường và
nhiệt độ.
2/6/2020 101
Biến dạng của giấy khi hút ẩm - Ảnh hưởng đến chất lượng ghép màng
2/6/2020 102
Biến dạng của giấy khi hút ẩm - ảnh hưởng đến tính chất cơ học
2/6/2020 103
Độ ẩm giấy và sự tĩnh điện
2/6/2020 104
4. Tính chất cơ học của giấy
• Đường đi của giấy trong in tờ rời
• Đảo trở giấy
• In cuộn
• Làm bao bì hộp giấy
2/6/2020 105
Lý thuyết về tính chất cơ học & Tính chất cơ học của giấy
F: lực áp vào (N)
1. Ứng suất (Stress) A0: diện tích mặt cắt
trước khi áp lực (m2)
Tính chất
cơ học
𝛥𝜎 Yield point
Break point
𝐸=
𝛥𝜀
Đơn vị: GPa
1 Gpa = 109 N/m = 103 MPa
E.
Đây là thông số quan trọng
để tính độ biến dạng đàn
hồi của vật liệu. Elongation at Elongation at
yield break
2/6/2020 107
Ứng suất – độ biến dạng
Yield point
Break point
Độ bền kéo ảnh hưởng:
o Vào & ra giấy trong máy in
tờ rời.
o Dẫn giấy trong máy in cuộn
o Ảnh hưởng đến tuổi thọ sản
phẩm
E.
Elongation at Elongation at
yield break
2/6/2020 108
Yield point Break point
2/6/2020 109
Mô tả tính chất cơ học của giấy thông qua đường cong ứng suất –
độ biến dạng
𝛥𝜎
𝐸=
𝛥𝜀
Elongation at
break
2/6/2020 111
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ bền kéo của giấy
2/6/2020 112
Độ bền nén
2/6/2020 113
Độ bền nén
2/6/2020 114
Độ biến dạng uốn cong – độ bền uốn cong
2/6/2020 115
Độ biến dạng uốn cong – độ bền uốn cong
2/6/2020 116
Độ biến dạng uốn cong – độ bền uốn cong
2/6/2020 117
Độ biến dạng uốn cong – độ bền uốn cong
2/6/2020 119
PHÂN LOẠI GIẤY
2/6/2020 120
PHÂN LOẠI GIẤY
2/6/2020 121
PHÂN LOẠI GIẤY – GIẤY IN OFFSET
2/6/2020 122
PHÂN LOẠI GIẤY – GIẤY IN ỐNG ĐỒNG
2/6/2020 123
PHÂN LOẠI GIẤY – THEO KÍCH THƯỚC
2/6/2020 124
ISO 12647 - 4
2/6/2020 125
CÂU HỎI ÔN TẬP VỀ GIẤY
1. Tính chất cấu trúc của giấy: độ dày, định lượng, hướng giấy,
mặt giấy và độ ẩm giấy. Ảnh hưởng của các yếu tố này đến
các quá trình in và thành phẩm.
2. Tính chất quang học của giấy: độ trắng, độ sáng, màu giấy và
độ bóng. Ảnh hưởng của các yếu tố này đến chất lượng sản
phẩm in.
3. Phân loại giấy theo chuẩn ISO 12647-2.
4. Cách tính toán các thông số màu kích thích 3 thành phần X, Y,
Z, cách tính các giá trị màu Lab, độ trắng CIE.
2/6/2020 126