‫طراحی اجزاء‪1‬‬

‫دانشکده مهندسی مکانیک ‪ -‬دانشگاه صنعتی سهند‬

‫زمستان‪1399‬‬
‫مدرس ‪ :‬مهسا خرازی‬
‫تحلیل عمر خستگی بر مبنای تنش و منحنی ‪S-N‬‬
 ‫تحلیل عمر خستگی بر مبنای تنش و منحنی ‪S-N‬‬

‫در روش تحلیل عمر خستگی بر مبنای تنش‪ ،‬طول عمر و تعداد چرخه های مورد نیاز برای شکست یک نمونه‬
‫تحت دامنه بار (تنش) ثایت مورد مطالعه قرار می گیرد‪.‬‬
 ‫ عمر یا نمودار وهلر‬-‫ یا نموداد تنش‬S-N ‫منحنی‬

A plot of the completely

reversed alternating
stress versus the life in
cycles to failure

equal magnitudes of tension and compression

‫نمودار ‪ S-N‬ایده آل سازی شده فوالد‬
‫نمودار حد دوام بر اساس استحکام کششی‬
‫نمودار ‪ f‬بر اساس استحکام کششی‬
 ‫خط ‪ S-N‬پرچرخه‬

‫استحکام خستگی در ناحیه پرچرخه‬

‫تنش کامال معکوس شونده‬

‫‪completely reversed stress‬‬

‫در حالت کلی نمودارهای ‪ S-N‬برای حالت تنشهای کامال‬

‫معکوس شونده معتبر هستند و برای سایر تنشها باید تاثیر‬
‫تنش متوسط در انها لحاظ شده و روابط اصالح شوند‪.‬‬

‫‪completely reversed stress‬‬

 ‫مثال‬

‫برای یک نمونه از جنس فوالد نورد گرم شده ‪ 1050‬مطلوبست‪:‬‬

‫• حد دوام متناظر با ‪ 106‬سیکل تنش (عمر نامحدود)‬
‫• استحکام خستگی متناظر با ‪ 104‬سیکل تنش‬
‫• تعداد سیکل های بارگذاری برای شکست‪ ،‬در صورتی که نمونه تحت تنش کامال معکوس شونده‬
‫‪ 385 Mpa‬قرار گیرد‪.‬‬

‫حل‬

‫حد دوام متناظر با ‪ 106‬سیکل تنش (عمر نامحدود)‬

 ‫استحکام خستگی متناظر با ‪ 104‬سیکل تنش‬

‫تعداد سیکل های بارگذاری برای شکست‪ ،‬در صورتی که نمونه‬

‫تحت تنش کامال معکوس شونده ‪ 385 Mpa‬قرار گیرد‪.‬‬
 ‫ضریب تصحیح حد دوام‬

‫ضریب تصحیح سطح‬

‫ضریب تصحیح ابعاد‬
‫ضریب تصحیح بار‬
‫ضریب تصحیح دما‬
‫ضریب قابلیت اطمینان‬
‫حد دوام نمونه ازمایش‬
‫حد دوام قطعه‬
‫ضریب تصحیح حد دوام‬

‫• ضریب تصحیح سطح‬

‫ضریب تصحیح حد دوام‬

‫• ضریب تصحیح ابعاد‬

‫• ضریب تصحیح ابعاد‬

‫ضریب تصحیح حد دوام‬

‫• ضریب قابلیت اطمینان‬

 ‫مثال‬

‫• یک میله ماشین کاری شده‪ ،‬به قطر ‪ 1 in‬از فوالد نورد گرم شده ‪ 1080‬ساخته شده است‬
‫و در محیطی با دمای ‪650◦F‬تحت بار گذاری محوری کامال معکوس شونده با تعداد چرخه‬
‫‪ 70000‬قرار گرفته است‪ .‬برای قابلیت اطمینان ‪ ، 99 %‬حد دوام میله و استحکام‬
‫خستگی میله را محاسبه نمایید‪.‬‬

‫حل‬
 ‫تمرکز تنش و حساسیت به شیار‬

‫ضریب تمرکز تنش خستگی‬

‫‪The theoretical stress-concentration factor Kt and Kts‬‬

‫حساسیت به شیار‬
 ‫نمودار حساسیت به شیار برای فوالد و آلومینیوم‬
‫تحت بارگذاری خمشی و بار محوری کامال معکوس شونده‬
 ‫نمودار حساسیت به شیار برای فوالد و آلومینیوم‬
‫تحت بارگذاری خمشی و بار محوری کامال معکوس شونده‬
‫ضریب نویبر‬
 ‫مثال‬

‫• یک شفت چرخان با یاتاقان های بلبرینگی ‪ A‬و ‪ D‬نشان داده شده است‪ .‬شفت از فوالد سرد‬
‫نورد ‪ AISI 1050‬ساخته شده است و تحت نیروی استاتیکی ‪ 6.8 KN‬قرار گرفته است‪ .‬عمر‬
‫این شفت را تخمین بزنید‪.‬‬

‫حل‬
 ‫طبق نمودار گشتاور خمشی‪ ،‬لنگر‬
‫خمشی در نقطه ‪ B‬بیشتر از نقطه ‪C‬‬
‫می باشد‪ .‬بنابراین احتمال شکست‬
‫شفت در نقطه بیشتر است‪ .‬همچنین‬
‫ضریب تمرکز تنش در نقطه ‪ B‬بزرگتر‬
‫هست‪.‬‬
‫در نقطه متناظر با بیشینه لنگر‬
‫خمشی‪ ،‬شفت دارای مقطع بزرگ‬
‫بوده و دارای تمرکز تنش نیست‪.‬‬
‫بنابراین محاسبات تعیین طول عمر‬
‫را برای نقطه ‪ B‬انجام میدهیم‪.‬‬
‫• با توجه به اینکه تنش حاصل بزرگتر از حد دوام و کنتر از تنش تسلیم هست‪ ،‬لذا عمر شفت‬
‫محدود بوده و همچنین تسلیم در سیکل اول روی نمی دهد‪.‬‬
 ‫تنش های نوسانی‬

‫نسبت تنش‬

Some stress-time relations:

(a) fluctuating stress with high frequency ripple;
(b) (b and c) Non-sinusoidal fluctuating stress;
(c) (d) sinusoidal fluctuating stress.

R = −1 is completely reversed, R = 0 is repeated load, R = 1 is steady.

Characteristic Family of S-N Curves for
Increasing Levels of Mean Stress
 Goodman line

Fluctuating-stress diagram showing

Constant-life curves on the
the Goodman line as an infinite-life
fluctuating-stress diagram
fatigue criterion