IRAKASKUNTZA GIDAK
GAURen BETETZEKO
JARRAIBIDEAK
Gida honen helburua irakasgai bat ematen duten
irakasle taldeei irakaskuntza gidak egiteko argibideak
ematea da. Irakaskuntza gidak IKD ereduaren eta gure
unibertsitateko arau eta jarraibideen arabera
orientatuko dira, eta, era berean, ikasgaiak txertatuta
dauden modulu/maila/titulazioaren helburuak betetzen
lagunduko dute.
Zertan bereizten dira Irakaskuntza
gida eta ikaslearen gida?
Irakaskuntza gidan ikasleari parte hartzera doan
ikaskuntza-irakaskuntza prozesuaren ezaugarriak
laburturik aurkezten zaizkio. Dokumentu publikoa da,
UPV/EHUko webgunean argitaratuko dena, eta irakasle
taldeak eta unibertsitateak irakasgai baten inguruan
partekatzen dituzten konpromisoak biltzen ditu. Beraz,
gutxieneko konpromisoen dokumentua da, bai
irakasleentzat eta bai ikasleentzat bete beharrekoa. Era
berean, UPV/EHUko zenbait fakultatek antzeko
asmoarekin mailaren/moduluaren irakaskuntza gida
ere argitaratzen dute, baina ikuspegi orokorrago batez,
ikasleak epe jakin batean egingo duena azaltzeko.
Komeni da irakasgaiaren irakaskuntza gida eta
ikaslearen gida bereiztea. Lehenengoa zuzenean ikus
daiteke webgunean, eta bete beharrekoa da irakasgaia
ematen duten irakasle guztientzat. Ikaslearen gida, aldiz,
aurrekoaren egokitzapen zehaztua da, testuinguru
konkretu bakoitzerako moldatua. UPV/EHUk uste du
puntu komun batzuei eutsi behar bazaie ere, irakasle
bakoitzak bere jarduna egokitu behar duela testuinguru
bakoitzera, eta sormenaz eta ikuspegi pertsonalaz
jokatu, ikaskuntza-irakaskuntza prozesua hobea izan
dadin. Ikaslearen gida irakaskuntzaren gidaren
"itzulpen" lokal eta pertsonala da, testuinguru jakin
baterako egina.
Docentiaz programan (UPV/EHUko Irakasleen
Irakaskuntza Jardueraren Ebaluazio Programan)
aparteko garrantzia ematen zaio ikaslearen gidari,
irakasle baten irakaslanaren kalitatea egiaztatzeko
ebidentzietako bat delako. Docentiaz programaren
abiapuntua da UPV/EHUko irakasleek ongi
egituratutako gida osatuak eskaini behar dituztela
ikaskuntza bermatzeko nahikoa informazioa ematen
dutenak, argi idatzitakoak eta ikasleek ulertzeko
moduan. Docentiaz programak, gainera, irakasleen
eskura jartzen ditu gida horien kalitatea ebaluatzeko
erabiltzen diren irizpideak.
Ikaslearen gida ez da derrigorrezkoa, komenigarria
bada ere, eta irakaskuntza egoera zehatzaren
testuinguru hurbilean ematen da ezagutzera (ikasgelan,
plataforma birtualetan, irakasle bakoitzaren webgunean
eta abar). Beraz, ez dago guztien esku.
Zergatik da garrantzitsua
irakaskuntza gida on bat
argitaratzea?
Unibasq Euskal Agentziak dio graduko tituluen
ikasketa ofizialak baimentzeko baldintza dela Ikasturtea
hasi aurretik, ikaskuntza-prozesuaren plangintza
egiteko behar adina informazio akademiko [ematea]
ikasleari (irakasgaien irakaskuntza gidak, tutoretza-
ordutegiak, azterketa-egutegia...). Graduak akreditatzeko
prozesuetan, ebaluatzaileek arreta handiz aztertzen
dituzte webgunean argitaratutako irakaskuntza gidak,
eta, beraz, gutxieneko kalitate irizpide batzuk betetzen
dituztela bermatu behar dugu.
UPV/EHUko irakaskuntza gidak GAURen dagoen
txantiloi baten bidez kudeatzen eta igotzen dira. Hala
ere, batzuetan oso heterogeneoak dira, eta ez dute beti
ondo betetzen ikasleek haietatik espero dutena. Beraz,
hona hemen eskuartean duzun jarraibide dokumentu
honen helburuak:
• Jarraibide argi batzuk ematea GAUR-reko
atal bakoitza betetzeko.
 • Giden gaur egungo edukiak hobetzea eta
agentziek eta UPV/EHUren arautegiek
eskatzen dutenera egokitzen joatea.
Egia bada ere malgutasunaz jokatu behar dela gure
unibertsitateko ikastegi/titulazioen aniztasuna
errespetatzeko, egia da, era berean, gutxieneko irizpide
bateratu batzuk zehaztu behar direla titulazio
guztietarako. Graduko ikasketen gestiorako 2018/19
ikasturterako arautegiak dio: “Irakaskuntza gida bakarra
egongo da irakasgai bakoitzerako eta bertan jasoko dira,
gutxien dela, prestakuntzaren helburuak, programa,
programatutako jarduerak eta ebaluazio sistema, baita
ebaluazio irizpide eta adierazle espezifikoak ere, proba
bakoitzaren haztapena barne, horrelakorik egonez gero.
Prestakuntzaren helburuek, programatutako jarduerek
eta ebaluaziorako irizpideek elkarrekiko koherentzia
agertu beharko dute, eta ikasketa planean
onartutakoarekin bat etorri beharko dute.” (38.2 art.)
Era berean, irakaskuntza gidek bildu behar dute
ebaluazio agentziek eskatzen duten informazio guztia,
eta, betiere, informazio hori bat etorri behar da ANECAra
eta Unibasqera bidalitako titulazioaren memoriako
informazioarekin.
Irakaskuntza gida irakasgaia ematen duten
irakasleek adostu behar dute, eta irakaskuntza horren
ardura duen sailak onartu behar du.
Ikasturte akademikoaren matrikula epea ireki
aurretik, ikastegi bakoitzak bere webgunean
argitaratuko ditu bertan irakasten diren titulazioetako
irakasgaien irakaskuntza gidak. Gidok Departamentuek
onartu beharko dituzte aldez aurretik.
Orain puntuz puntu zehaztuko dugu zein informazio
jarri behar den GAUReko irakaskuntza gidetako atal
bakoitzean. Era berean, atal bakoitzari dagokion
1
Dokumentu honetan aurkezten diren adibide guztiek
orientatzeko eta argitzeko balio dute; ez dira, beraz, aginduzko
jarraibideak.
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
arautegiaren erreferentzia eta argibideak zehaztuko
ditugu.
1
IRAKASGAIAREN AZALPENA ETA
TESTUINGURUA ZEHAZTEA
Lehen atal honen helburua da irakasgaia
testuinguruan jartzea eta ikasleei azaltzea zein den
haren esangura graduaren barruan. Garrantzitsua da::
• Irakasgaia kokatzea
maila/modulu/graduaren barruan
• Azaltzea zein erlazio duen irakasgaiak
aurreko edo osteko beste irakasgai
batzuekin, eta nola ematen dien jarraipena
aurrekoei edo balio duen hurrengoetarako
prestatzeko.
• Irakasgai hori egiteko lehendik eduki behar
diren ezagutzen edo gaitasunen aipamen
laburra egitea.
• Adieraztea zein lotura duen jardun
profesionalarekin, edo irakasgaiak zer
gehitzen duen irteerako profilari lortzeari
begira.
Informazio hau ikasleei zuzendua dago, beraz
irakasgaiaren edukia oraindik menderatzen ez dutenek
ulertzeko moduan idatzita egon behar da.
Adibidea1:
“Oinarri Matematikoak I” Arkitektura Teknikoko Graduko 1.
mailako oinarrizko gaietako bat da. Oinarri Zientifikoak
izeneko moduluaren barruan dago eta haren osagarria da
Oinarri Matematikoak II irakasgaia. Irakasgai honetan
ikasten dira aldagai erreal bateko eta gehiagoko funtzioak
aztertzeko behar diren tresna matematikoak. Oinarri
Matematikoak II irakasgaiak osatzen du tresneria hori,
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
 honako lanabes hauek gehituz: aljebra lineala, geometria,
estatistika eta probabilitatea.
Adibidea:
Irakasgai oinarrizkoa eta aplikatua denez, lagungarria izan
GAITASUNA
behar da bai matematika ezagutza sinpleak eskatzen Eraikuntza egiturak diseinatzea
dituzten gaietarako eta bai oinarri matematiko tipologia desberdineko eta beren
konplexuagoa eskatzen dutenerako ere (Fisikaren Oinarriak testuinguru espezifikoei egokitutako
edo Materialen Teknologia). eraikin industrialetarako.

Irakasgai honetan ikasleek ikasiko dute egituren kalkulurako IKASKUNTZA

Eraikin industrialen oinarrizko osagai
oinarrizko kalkuluak egiten (adibidez, solido baten bolumena EMAITZAK
estrukturalak eta haien sostengu
edo grabitate zentroa), ingeniaritzan oso garrantzitsuak
sistema eta printzipioak identifikatzen
direnak.
du.
“Oinarri Matematikoak I” arazo gehiegirik gabe egiteko,
Eraikinok egiteko prozesurik
beharrezkoa da menderatzea aldagai bateko oinarrizko
egokiena deskribatzen du.
funtzioak (polinomikoak, trigonometrikoak, esponentzialak,
logaritmikoak), haien grafikoak egiten jakitea eta funtziook Modu kritikoan baloratzen du bere
ikasteko funtsezko tresnak ezagutzea (deribazioa eta proposamena, kontuan hartuta
integrazioa). Gainera, ekuazioak ebazten eta adierazpen faktore ekonomikoak eta
matematikoekin eragiketak egiten jakin behar da oinarrizko testuinguruari dagozkionak (egoera,
mailan. Hori guztia batxilergoko 2. mailako Matematikan erabilera eta mantentzea).
ikasten da.
Eraikuntza irtenbide baten proiektua
egiten du eraikin industrial baterako,
eskakizunen, planteamenduen eta

2 premien analisitik abiatuta.

GAITASUNAK / IKASKUNTZA
EMAITZAK
2.1. Gaitasunak eta irakaskuntza
emaitzak: definizioak
Gaitasunak ezagutza, trebetasun eta abilezia,
jarrera eta balioen uztarketak dira, beharrezkoak direnak
bizitzan aurre egiteko eta ingurune edo erakunde batean
lanbidean jarduteko. Gaitasuna eskuratu, garatu eta
praktikan frogatzen da.
Ikaskuntza emaitza baldintza jakin batzuetan eta
maila jakin batean lorpen konkretuak adierazten dituen
gaitasun baten zehaztapena da. Ikaskuntza emaitzetan
agerian jartzen da ikasleak irakasgaia egin bitartean eta
amaieran lortu duena. Ikaskuntzaren emaitzak izan
behar dira egingarriak, lorgarriak, behagarriak eta
ebaluagarriak.
2.2. Nola txertatu gaitasunak/ikaskuntza
emaitzak irakaskuntza gidan?
Bigarren atal honetan irakasle taldeak adierazi
beharko du zein gaitasun landuko diren irakasgaian eta
ikaskuntzaren zein emaitza lortu beharko duten
ikasleek. Atal honetako informazioa bat etorri beharko
da graduaren memoria egiaztatuan emandakoarekin.
Salbuespenak salbuespen, memoria egiaztatuetan
gaitasunak eta ikaskuntzaren emaitzak maila edo
modulu bakoitzerako aurkezten dira, hau da, ez dira
zehazten irakasgairako, modulu edo mailarako baizik.
Beraz, bi aukera daude:
• Zehaztea modulu edo mailako zein gaitasun
edo ikaskuntzaren zein emaitza landuko
diren irakasgaian. Horretarako funtsezkoa

HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA

SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO

BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO

ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
 da modulu edo mailaren barne
koordinazioa, hor bermatu behar baita
gaitasun eta ikaskuntza emaitza guztiak
ondo garatuko direla modulua edo maila
osatzen duten irakasgai guztien artean.
• Irakasgaiaren ikaskuntza emaitzak
formulatzea. Lan hau irakasgaiaren irakasle
taldeari dagokio eta sailak onespena eman
beharko dio. Beharrezkoa da ikaskuntza
emaitzak eta graduaren memoria
egiaztatuan horretaz ageri den informazioa
bat etortzea.
Edozein kasutan komeni da ikaskuntza emaitza
espezifikoak esplizitatzen saiatzea ANECA-ren
jarraibideen arabera2. Era berean, zeharkako ikaskuntzei
ere eman beharko zaie arreta. Behar bezala kudeatu eta
bideratu beharko dira kasuan kasuko koordinazio
batzordeen bidez.
3 problemetan oinarritutako ikaskuntza, proiektuak,
EDUKI TEORIKO-PRAKTIKOAK
Atal honetan labur deskribatu beharko dira
irakasgaiaren edukiaren bloke nagusiak.
Arautegiak dion bezala, “irakasgaiaren oinarrizko
programa taldeetako irakasle arduradunen artean
adostu behar dute. Ados jartzen ez badira, saileko
kontseiluak, irakasgaia ematen duten irakasle guztiei
entzun ondoren, denek eman beharreko gaiei buruzko
erabaki arrazoitua hartuko du, bai eta onartuko diren
salbuespenei buruzkoa ere. Titulazio jakin bateko
irakasgai bat sail desberdinen artean ematen bada
(ikastegi edo atal desberdinetan), oinarrizko programa
sail horien artean adostutakoa izan beharko da.” (38.2
art.).
2
ANECA (2013) “Guía de apoyo a la redacción, puesta en
práctica y evaluación de los resultados de aprendizaje” hemen
eskuragarri: http://www.aneca.es/Documentos-y-
publicaciones/Otras-guias-y-documentos-de-evaluacion/Guia-
de-apoyo-para-la-redaccion-puesta-en-practica-y-evaluacion-
de-los-RESULTADOS-DEL-APRENDIZAJE
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
Arautegiak erreferentzia egiten die irakasgaiaren
oinarrizko edo funtsezko edukiei, talde guztientzat
berdinak direnei, ez irakasleek eman edo ikasleek landu
ditzaketen gai guztiei. Beraz, gomendatzen dugu
irakaskuntza gidan jartzea irakasgaiaren talde
guztientzat berdinak diren eduki teoriko-praktikoak eta
bloke handi horiek modu zehatzagoan deskribatzea
ikaslearen gidan edo antzeko dokumentuetan.
4
METODOLOGIA
Gomendatzen Gomendatzen dugu irakasgaian
erabiliko den metodologiari buruzko informazioa
jartzea, hau da, ikasleek gaitasunak garatzeko eta
ikaskuntza emaitzak lortzeko erabiliko diren estrategien
gaineko informazioa. Komeniko litzateke honelakoak
aipatzea: banakako edota taldeko lana, ikaskuntza
gidatua edota autonomoa, irakaskuntzako estrategia
aktiboak (lankidetzako ikaskuntza, kasuaren metodoa,
simulazioak, gela iraulia, esperimentuak eta abar).
Garrantzitsua da gogoratzea Unibertsitateko Ikasleen
Estatutuaren arabera, ikasleak “Ebaluazio objektiboa eta,
ahal delarik, jarraitua jasotzeko eskubidea [duela],
irakaskuntza eta ikaskuntzarako metodologia aktiboa
oinarri duena.”. (7. art., h atala) 3
Gomendatzen da informazioa ematea irakasgaian
egingo diren jarduera nagusiez (taldeko proiektu bat,
laborategiko lan esperimentalak eta abar), ikasleek uler
dezaten zer egingo duten eta zer eskatuko zaien
entregatzea: txostenak, proiektuak, portfolioak eta
abar). Ez da beharrezkoa xehetasunetan sartzea, baina
bai irakasgai bakoitzaren ziklo eta mugarri nagusiak
zehaztea.
3 Ministerio de Educación (2010) Estatuto del estudiante
Universitario, hemen eskuragarri:
https://www.boe.es/boe/dias/2010/12/31/pdfs/BOE-A-2010-
20147.pdf
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
 Irakasgai batean metodologia desberdinak
erabiltzen badira, komeni da bakarrik zehaztea talde
guztietan berdinak izango diren ezaugarriak, eta beste
dokumentu batzuetan azaltzea testuinguru bakoitzari
dagozkion espezifikotasunak, adibidez ikaslearen gidan.
1. Adibidea:
Eskola magistraletan irakasleak azalpen laburrak emango
ditu, eta ikasgelako denbora gehiena hainbat jardueratan
erabiliko da, normalean talde lanean, eta batzuetan,
bakarkakoan.
Ikasleek ikaskuntza emaitzak (IE1: proiektu bat egitea...; IE2:
legeria aplikatzea...; IE3: kalkuluak, neurketak egitea…)
lortzeko, proiektuetan oinarritutako metodologia erabiliko
da. Ikasleek taldean jardungo dute ingeniaritzako proiektu
bat egiteko, eta behar den dokumentazio teknikoa sortuko
dute, aurkeztuko dutena azken memorian (IE1, IE2 eta IE3)
eta ahozko defentsan (IE4: egoki komunikatzea…). Halaber,
proiektuaren lan plana, jarraipena eta kontrola egingo dute
(IE5: antolatu, planifikatu eta kudeatzea…).
Era berean, plangintzaren arazoak konpontzeko jarduerak
egingo dituzte (IE5 eta IE6: erabakiak hartzea…) eta
ordenagailuko praktiketan proiektuen kudeaketarako
softwarea erabiliko dute. Normalean, eskola bakoitzean
irakasleari ikasgelan egindako jardueren ebidentzia edo
emaitza emango zaio. Horiek, proiektuan entregatu
beharrekoak bezalaxe, ebaluatu egingo dira ikaslearen
jarraipen, feedback eta hobekuntzarako.
2. Adibidea:
Irakasgai honetan hainbat metodo erabiltzen dira, baina
batez ere problemen ebazpena. Lan autonomoa sustatuko
da, ikasleei gaiaren alde desberdinak ulertzen lagunduko
dieten baliabide informatiko eta bibliografikoen bidez.
Gaiaren kontzeptuak azaltzeko klaseak emango dira, eta
noiz edo behin ikasleek parte hartu beharko dute edukiei
buruzko eztabaidetan.
Ikasgelan ikasleek esku hartuko dute problemak ebazteko
lanetan. Problemak eta ariketak emango zaizkie, banaka
edo taldean ebazteko. Horrela, sakondu ahal izango dute
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
gaiaren ezagutza teorikoan eta Kimika harremanetan
jarriko dute kideko beste arlo batzuekin.
Galderak eta eztabaida irekia sustatuko dira, ikasleek
eskura ditzaten ahozko komunikazioari, sintesi ahalmenari
eta talde lanari lotutako trebetasunak.
Ordenagailuko praktiketan egiturak irudikatzeko eta
erreakzioak simulatzeko oinarrizko programak erabiliko
dira.
Laborategiko praktiketan lan esperimentalak egingo
dituzte Kimikan erabiltzen diren teknika esperimentalak
ezagutu eta euretan trebatzeko, eta laborategiko koaderno
batean jasoko dute beren aurrerapenen berri.
Ikasleei ikaskuntza erraztu eta bermatzeko, jarraipena
egingo zaie bai ikasgelako praktikei eta bai laborategi eta
ordenagailukoei ere. Feedbacka emango zaie aurretik
ezarritako ebaluazio irizpideen arabera, ikasleek
kontzientzia har dezaten beren ikaste prozesuaz eta bera
hobetzeko moduez.
5
IRAKASKUNTZA MODUAK
Atal hau ezin daiteke aldatu, GAURetik bertatik
ezarrita datorrelako. Irakasgaiaren irakaskuntza
moduak agertzen dira (magistrala, ikasgelako praktika…)
eta bakoitzaren ordu kopuru totala.
Irakaskuntza moduetan haietako bakoitzean garatu
daitezkeen jarduerei buruzko jarraibideak iradokitzen
badira ere, kontuan hartu taldeen tamainak dauden
baliabideetara egokitzeko asmatu zirela. Irakaskuntza
modu bakoitzari dagokion talde tamainak badu
zeresanik ikasgelan egin daitezkeen jardueretan,
ikaskuntza aktibo eta sakonerako hobeak izaten baitira
talde txikiak. Hala ere, horrek ez du esan gura
irakaskuntza modalitate jakin baterako ezarrita dagoen
ordutegian nahitaez egin behar denik jarduera mota
jakin bat, irakasgaiaren edo taldearen premia eta
baldintzek parada ematen badute metodologia
aktiboagoak erabiltzeko. Irakasle taldeek barneratu
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
behar dute edozein irakaskuntza modalitate erabilita
ere, irizpide nagusia izan behar dela ikaskuntza ahalik
eta kalitate handienaz gauzatzea, eta horretarako
estrategia aktiboak erabili behar direla, interakzioa eta
atzeraelikadura (feed-back) bultzatzen dituztenak.
6 ikasturtean zehar egindako jarduerak ere barne
EBALUAZIO SISTEMAK
Unibertsitateko Ikasleen Estatutuan esaten da
ikasleak “Ebaluazio objektiboa eta, ahal delarik,
jarraitua jasotzeko eskubidea” duela (7. art., h atala)4.
Modu berean, Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen
Ebaluaziorako Arautegiaren “helburua da ikasketa
planetako irakasgaietan erabiltzen diren ebaluazio
prozesu eta prozedurak arautzea eta ebaluazio
jarraituko sistemak ezar daitezela sustatzea, azken
proben pisua murrizteko, edo, are gehiago,
desagerrarazteko, eta horien ordez irakaskuntza aldian
zehar banatuta egongo diren ebaluazio jarduerak
ezartzen joateko.” (1. art.)
Beronen 8. artikuluaren arabera, “egongo diren
ebaluazio sistemak izango dira etengabeko ebaluazioa
eta azken ebaluazioa:
a) Etengabeko ebaluazioa da UPV/EHUn
nagusiki erabili beharreko ebaluazio
sistema. Sistema horretan ebaluazio proba eta
jarduera multzo bat ezartzen da, ikasle
bakoitzak prestakuntza aldian aurrera nola
egiten duen baloratzeko. Erabilitako sistema eta
tresnek bermatu egin behar dute gaitasun
guztien garapena eta irakasgaiaren
irakaskuntza gidan agertu behar dute. Aukera
egongo da ebaluazioa prestakuntza aldian
zehar egindako probekin soilik egiteko, edo,
proba horiek egiteaz gain, kasuan kasuko
azterketa deialdirako ezarritako data ofizialean
egingo den proba osagarri bat ere egiteko.
4 https://www.euskadi.eus/y22-
Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitateare
Gobernu Kontseilua (2016) Graduko Titulazio Ofizialetako
Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia hemen eskuragarri:
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
b) Azken ebaluazioak aukera ematen du proba
baten bitartez ebaluatzeko ikaskuntzaren
emaitzak. Proba hori irakasgaiaren ebaluazio
orokorra egiteko azterketa edo jarduera batek
edo gehiagok osatuko dute eta azterketa aldi
ofizialean egingo da.
Salbuespen moduan, ebaluazio sistema horrek
hartu ahal izango ditu, azterketa aldi ofizialean
ezarritako proban ebaluatu ezin diren
ikaskuntzaren emaitzak baloratzeko.
Irakasgaiaren irakaskuntza gidan argi eta garbi
adierazi beharko da jarduera horiek zeintzuk
diren eta horien haztapena zein den, eta
jarduerok sailaren oniritzia izan beharko dute.
Halako kasuetan, sailak bermatu egin beharko
du azterketa aldi ofizialean egindako proban
programaren zatirik handiena ebaluatuko dela
eta proba horretan ikasleek irakasgaiaren
guztizko kalifikazioaren ehunekorik handiena
eskuratzeko aukera izango dutela.
7
KALIFIKAZIO TRESNAK ETA
EHUNEKOAK
GAURen ebaluazio tresna posibleen zerrenda bat
dago. Zehaztu behar da zeintzuk erabiliko diren eta
notaren zein portzentaje neurtuko den bakoitzarekin.
Araudiak zehazki honela dio: “Irakaskuntza gidan
zehaztu egin beharko da proba edo jarduera bakoitzak
irakasgaiaren kalifikazioan duen haztapena eta, horrez
gain, proba edo jarduera derrigorrezkoa den ere adierazi
beharko da, hau da, egin beharrekoa den eta /edo
gutxieneko nota bat lortu behar den irakasgaia bera
gainditzeko.”. (8.2.a art.).
Ebaluazio tresnak egokiak izan behar dira
irakasgaiaren gidan ezarritako ikaskuntza emaitzak
agerian jartzeko. Ikaskuntza emaitza guztiak ebaluatu
bopv/eu/bopv2/datos/2017/03/1701311e.shtml
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
behar dira ezagutzeko modukoa den eta emaitzen
izaeraren araberakoa den era batean. GAURen plantillan
testu kutxa bat dago, zerrendan ez dauden beste tresna
batzuk gehitzeko.
Kalifikazio tresna guztien ehunekoen baturak % 100
eman behar du. Hala ez bada, GAURek ez du informazioa
gordetzen utziko. Kalifikazio portzentajeak zehazteko
irizpide bat da tresna bakoitzari esleitzea beraren bidez
ebaluatuko den irakasgaiaren partea irakasten eta
ikasten emandako denboraren pareko balioa, edota
tresna horren bidez ebaluatzen den programaren
portzentajearen pareko pisua ematea. Edozelan ere,
garrantzitsua da kasuan kasuko kalifikazio portzentajea
proportzionala izatea ikasleak hori ikasteko egin
beharreko lanarekin.
Atal honetako informazioa eta tresnen edota
kalifikazio portzentajeen aukeretan egiten diren
aldaketak GAURen grabatuta geratzen dira gidaren
hizkuntza guztietan aldi berean, hartara informazio
berbera egon dadin gidaren bertsio guztietan.
8 Aipatutako araudiaren arabera (8.3 art.), “Ikasleek
OHIKO DEIALDIA: ORIENTAZIOAK
ETA UKO EGITEA
Aurretik aipatu bezala, irakaskuntza gidetan,
ebaluaziorako irizpide eta adierazle espezifikoak
agerikoak eta argitaratuak behar dira izan, proba
bakoitzaren haztapena barne, horrelakorik egonez gero
(Graduko Ikasketen Gestiorako 2019/20 Ikasturteko
Arautegiaren 38.2 artikulua).
Garrantzitsua da ebaluazio irizpideak adieraztea
balorazio printzipio edo arau bezala, zeinekiko neurtzen
den jardunaren maila edo ikaskuntza emaitzen lorpen
maila. Informazio horrek ikasleei lagunduko die aldez
aurretik jakiten zein alderdi landu behar duten
ikaskuntza emaitzak eskuratzeko.
Gomendatzen da atal honetan deskribatzea
ikaskuntza emaitzen balorazioa gidatuko duten puntu
nagusiak. Halaber gure aholkua da ebaluatu beharreko
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
alderdien zehaztapena eta jardun mailaren graduazioa
ikaslearen gidan jasotzea (adibidez, txantiloien edo
errubriken bidez).
Bestalde, “ebaluazioa hezkuntzara begirakoa izango
da eta ikasleari informazio eta orientazio egokia eskaini
beharko dio gaitasunen jabetze mailaren inguruan eta
ikaskuntza prozesua hobetzeko iradokitzen diren
hobekuntzak adieraziko.” (Graduko Titulazio
Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegiaren 5. art.).
Beraz, gomendatzen da zehaztea nola egingo den
ebaluazio hezigarria, ikasleei ikaskuntza prozesuan
zehar feedbacka emateari begira.
Era berean, UPV/EHUko ebaluazio probetan eta lan
akademikoetan jokabide makur eta iruzurrezkoak
eragozteari eta etika akademikoari buruzko protokoloari
erreferentzia egin behar zaio , zein ekintza mota
zigortuak izango diren zehazki adierazita.
Gainera informazio hauek ere jarri beharko dira:
a) Azken ebaluazio sistemaren bitartez ebaluatua
izateko prozedura:
eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez
ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte
hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak
etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen
duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren
ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi
asteko epea izango du lauhilekoko irakasgaien
kasuan edo 18 astekoa urteko irakasgaienean,
ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat
lauhilekoa edo ikasturtea hasten denetik kontatzen
hasita. Irakasgaiaren irakaskuntza gidan epe
luzeagoa ezarri ahal izango da.”
b) Ikasleek ohiko deialdiari uko egiteko prozedura.
Araudiak zera dio: “Etengabeko ebaluazioaren
kasuan, azken probaren pisua bada irakasgaiko
kalifikazioaren % 40 baino handiagoa, nahikoa izango
da proba horretara ez aurkeztea azken
kalifikazioa ”aurkezteke” izan dadin. Aldiz, azken
probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazioaren %
40a edo hori baino txikiagoa, deialdiari uko egin nahi
dioten ikasleek kasuan kasuko irakasgaiaren
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
 irakaskuntza aldia bukatu baino, gutxienez, hilabete
lehenago egin beharko dute eskaria. Eskari hori
idatziz aurkeztu beharko zaio irakasgaiaren ardura
duen irakasleari” (12.2 art.). Ikasleak azken
ebaluazioko sistema aukeratu badu, “azterketa egun
ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak
ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari
uko egitea.” (12.3 art.)
Adibidea:
Irakasgai Irakasgaiaren ebaluazioa etengabekoa izango da
eta atal hauek izango ditu:
1. Lauhilekoan zeharreko frogak: Irakasgaiaren
notaren % 70. Atal hauek izango ditu:
• Ikasgelan nahiz ikasgelatik kanpo egindako lanak
entregatzea: irakasgaiaren notaren % 30
• Laborategiko praktikei buruzko taldeko txosten bat:
notaren % 10
• Banakako proba idatzi bat, ikasturtearen erdialdean
egingo dena. Garatzeko galdera bat izango du eta bi
problema ebazteko: 30%
2. Azterketen garaian ezarritako data ofizialean egingo
den froga: irakasgaiaren notaren % 30 Etengabeko
ebaluazioan ebaluatu ez den parteari buruzko proba idatzi
bat izango da. Garatzeko galdera bat izango du, eta bi
problema ebazteko.
Azken kalifikazioa lortuko da kalifikazio horien
batezbestekoa eginez, baina ezinbestekoa izango da
gutxienez lau bat ateratzea banakako proba idatzietan
ebaluatuko den problemen ebazpenenean (IE2).
Ikaskuntzaren emaitzak ebaluatzeko irizpideak:
hemen bakarrik adieraziko ditugu ebaluatuko diren alderdi
nagusiak. Ebaluatuko diren elementu guztien zerrenda
osoa, jardun mailekin eta dagozkien kalifikazioekin,
ikaslearen gidako txantiloietan jasoko da.
IE1 (identifikatzen ditu...): aldagaiak, kausarik
probableenaren balorazioa...
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
IE2 (problemak ebazten ditu…): analisi kuantitatiboa,
lege eta arauak aplikatzea, alternatibak proposatzea,
aukeratutako irtenbidearen egokitasuna...
IE3 (teknika esperimentalak aplikatzen ditu…):
prozeduren segida, tresnen erabilera, segurtasun arauak…
Ebaluazioa hezigarria izango da zeren ikasleari
entregatu dituen lanak hobetzeko argibideak emango
baitzaizkio. Lana lehenengoz entregatu eta gero, ikasleak
aldaketak egin ahal izango dizkio eta bertsio hobetu bat
entregatu. Azken bertsioa kalifikatuko da.
Ikasturtearen erdialdean egingo den banakako
probaren ostean, aukerako jarduera osagarriak
proposatuko dira akatsak zuzentzeko eta ikaskuntzan
aurkitutako oztopoak gainditzeko. Gero ikasleari aukera
emango zaio banakako beste proba bat egiteko, eta
bigarren horren kalifikazioak aurretik lortutakoa
ordezkatuko du.
ikasleek ohiko deialdiari uko egin ahal izango diote
irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino, gutxienez,
hilabete lehenago irakasgaiaren ardura duen Irakasle-
taldeari idatzi bat aurkeztuz. Kalifikazioa, kasu honetan “ez
aurkeztua” izango da.
Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio
bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte
hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak
etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen
idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen
irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango
du, ikastegiaren akademi-egutegia oinarri hartuta.
Ikasleok azken ebaluazio baten bidez egiaztatu ahal
izango dute ikaskuntza emaitzak lortu izana. Azken
ebaluazio horrek zati hauek izango ditu:
1) Banakako lan bat entregatzea, ikaslearen gidan
deskribatuta egongo dena: % 30
2) Laborategiko praktika bat egitea, non ebaluatuko den
teknika esperimentalen aplikazioa; edo ikasturtean zehar
praktikak egin izana eta talde txostena entregatu izana
(lehendik lortutako nota gordeko da, eta irakasgaiaren
kalifikazio osotik dagokion portzentajea). % 10
3.- Azken proba idatzia: Garatzeko bi galdera izango ditu,
eta lau problema ebazteko: 60%
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
 Azken proba idatzira agertzen ez badira, deialdiari
uko egin diotela ulertuko da eta bere kalifikazioa “ez
aurkeztua” izango da.
9 2) Laborategiko praktika bat egitea, non ebaluatuko den
EZOHIKO DEIALDIA: ORIENTAZIOAK
Adierazi beharrekoa da nola egingo den ezohiko
deialdia. Indarrean den araudiak dion bezala, “ezohiko
deialdietan irakasgaiak ebaluatzeko sistema bakarra azken
ebaluazioa izango da.“ (9.2 art.)
9.3 Artikuluak azaltzen du nola egituratu behar den
ezohiko deialdia: “Ezohiko deialdiko azken ebaluazioko
probak definituta dauden ikaskuntzaren emaitzak
ebaluatzeko eta neurtzeko behar beste azterketa eta
ebaluazio jarduera izango ditu, emaitzok ohiko
deialdiaren pareko baldintzetan ebaluatu ahal izateko.
Ikasleek ikasturtean zehar eskuratutako emaitza
positiboak gorde ahal izango dira. Aldiz, ikasturtean
zehar egindako etengabeko ebaluazioaren emaitzak
negatiboak badira, emaitzok ezin izango dira ezohiko
deialdirako mantendu eta deialdi horretan ikasleek
kalifikazioaren % 100 eskuratu ahal izango dute.”
Ezohiko deialdian irakasgaiaren ikaskuntza
emaitza guztiak ebaluatu behar dira. Ikaskuntza
emaitzaren bat ezin bada ebaluatu amaierako proban
(adibidez, proiektu baten garapenari lotutako emaitzak,
laborategiko praktikak eta abar), aukera bat da horiek
proba baino lehenago ebaluatzea, eta nota hori
gordetzea, emaitza positiboa izan bada, dagokion
portzentajean, ezohiko deialdiko notarako. Beste aukera
bat izan daiteke ikasleak ezohiko deialdian aurkeztea
une horretan ebalua daitezkeen ebidentziak (esaterako,
proiektuko memoria, amaierako proban defendatuko
duena).
Ezohiko deialdiari uko egiteko nahikoa izango da
bertara ez agertzea.
Adibidea:
BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO
Ezohiko deialdian erabiliko dira azken ebaluaziora doazen
ikasleekin erabiliko diren ebaluazio irizpide berberak. Beraz,
eskatuko zaie:
1) Banakako lan bat entregatzea, ikaslearen gidan
deskribatuta egongo dena: % 30
teknika esperimentalen aplikazioa, edo ikasturtean
praktikak egin izana eta talde txostena entregatu izana
(lehendik lortutako nota gordeko da, eta irakasgaiaren
kalifikazio osotik dagokion portzentajea). % 10
3) Amaierako proba idatzia: bi galdera izango ditu garatzeko
eta lau problema ebazteko: % 60
Ezohiko deialdiari uko egiteko nahikoa izango da bertara ez
agertzea.
10
NAHITAEZ ERABILI BEHARREKO
MATERIALAK
Atal honetan jarri behar dira ikasleek gai bat
ikasteko beharko duten baliabideak.
11
BIBLIOGRAFIA
Bibliografian irakasgaian erabiliko diren informazio
iturriak eta bestelako baliabideak biltzen dira. Hainbat
formatu eta euskarritan egon daitezke, inprimatuak edo
elektronikoak: liburuak, aldizkariak, artikuluak edo
argitalpen baten zatiak, web orriak, problema bildumak,
tutorialak, simulazioak, programak eta abar.
Ikasleek informazioa bilatzeko jardueraren bat
egitea pentsatuta edukiz gero, informazioaren parte bat
eman barik utz daiteke. Era berean, metodo induktiboak
erabiltzen direnean, baliteke erreferentzia
bibliografikorik ez ematea, harik eta ikasleek
ikaskuntzaren helburuak identifikatu arte, eta orduantxe
HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA
SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO
ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
aztertzea haiekin batera zein informazio iturritara joko erabilera ez-sexistarako gidaren irizpideak
duten. arretaz jarraitzea gomendatzen da.
• Irakaskuntza gida Euskal Herriko bi
Oinarrizko bibliografia hizkuntza ofizialetan argitaratuta dagoela
bermatzea.
Testu orokorrak dira, oinarrizko gidoi gisa erabiliko
direnak, edo lagungarri gisa, irakaslearen azalpenak
osatzeko eta ikasleek beren lanak egiteko.

Sakontzeko bibliografia
Arlo baten barruko gai konkretuez egindako
azterlan espezifikoak dira. Zailagoak dira eskuliburuak
baino, eta gomendatzen dira eskoletan emandako
azalpenetan sakontzeko edo eskolako lan, proiektu eta
abarretarako ikerketa bibliografikoko dokumentazio
gisa.

Aldizkariak
Interneteko helbideak
Honez gain, UPV/EHUko Emakumeen eta
Gizonezkoen Berdintasunerako III Planean (2019-2022)
jasotako konpromisoei eutsiz irakaskuntza gidetako
bibliografian emakume egileak identifikatu ahal izateko
beharrezko datuak (abizenak eta izen osoa) azaltzea
gomendatzen da

12
OHARRAK
Atal honetan jar daitezke aurreko ataletan behar
bezala azalduta geratu ez diren bestelako argibideak.

Azken iradokizunak
Irakaskuntza gidak UPV/EHUk jendartearen
aurrean erakusten duen dokumentu publikoak dira. Hau
aintzat hartuta, honakoak dira iradokizunak:

• Testuak argiak eta ulerterrazak izatea,

ikasleentzat zein jende ororentzat ere.
• Irakaskuntza gida osoan zehar hizkuntzaren
erabilera ez sexista zainduko da.
Horretarako UPV/EHU-n euskararen

HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA

SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO

BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO

ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL
 IRAKASKUNTZA GIDEN KONTROL ZERRENDA
Dokumentu honetan gure unibertsitateko ildoen arabera Irakaskuntza Gida on batek izan beharko lituzkeen adierazleak
azaltzen dira. Kontrol zerrenda hau Irakaskuntza Gidak araudiak agindutako baldintza guztiak betetzen ote dituen ikusteko
balio duen tresna azkarra da.

Adierazleak Betetzen da Oharrak

Ikasgaia identifikatzeko datuak ematen ditu
Argia eta ulerterraza da (ikaslearentzat eta jendartearentzat orokorrean)
Ikasgaia titulazioari dagokion arloaren testuinguruan kokatzen du
Ikasgaiaren konpetentziak azaltzen dira
Ikasgaiaren ikaskuntza emaitzak azaltzen dira
- Ikaskuntza emaitzak azaltzen badira, hauek ondorengo ezaugarriak betetzen
dituzte:
o Argiak dira
o Egingarriak eta irisgarriak dira
o Behagarriak dira
o Ebaluagarriak dira
Ikasgaiko gaitasunak/ ikaskuntza emaitzak bat datoz titulazio eta
ikasturte/modulukoekin
Ikasgaiko eduki teoriko-praktikoak barne hartzen ditu
Ikaskuntza-irakaskuntzan erabilitako metodologiaren inguruan irizpide eta
orientazioak ematen ditu
Graduko ikasketen gestiorako arautegiarekin bat datorren ebaluazio sistema
erabiltzen du: etengabeko ebaluazioa eta azken ebaluazioa
 - Irakasgaiaren etengabeko ebaluazio-sisteman: Irakaskuntza Gidan
definitutako prozesu, tresna eta estrategia didaktikoak irakaskuntza-
ikaskuntza prozesuan zehar modu progresiboan aplikatzen dira, edonola
ere, irakasgaiaren gidan agertzen diren gaitasun guztien garapena
bermatuz
- Irakasgaiaren azken ebaluazio-sisteman: ikaskuntza emaitza edo gaitasun
guztiak ebaluatuko diren modua azaltzen da, eta hala balitz, ikasturtean
zehar egingo eta ebaluatuko diren jarduerak edo frogak zehazten dira.
Koherentzia mantentzen da konpetentzia/ikaskuntza emaitza, metodologia,
eginkizun eta ebaluazioaren artean
Ebaluazio sistemak ongi definituriko ebaluazio tresnak ditu
Ebaluazio sistemak irizpide argi eta zehatzak ditu
Ebaluazio sistemak ebaluazio tresnen ehuneko balioa zehazten du
UPV/EHUko jokabide makur eta iruzurrezkoak eragozteari eta etika akademikoari
buruzko protokoloari jarraiki, ebaluazio probetan eta lan akademikoetan zein
ekintza mota zigortuak izango diren zehazki adierazita dago
Ikasleak deialdiari uko egiteko egin behar duen bidea argi zehazten da
Ezohiko deialdian parte hartzeko epe eta baldintzak modu argian azaltzen dira
Ikasgaian zehar erabiliko diren bibliografia, interneteko helbideak, aldizkariak, etab.
zehazten dira
Bibliografian emakumeak diren egileak identifikatu ahal izateko beharrezko datuak
azaltzen dira (abizenak eta izen osoa)
Irakaskuntza gida osoan zehar hizkuntzaren erabilera ez sexista antzematen da
Irakaskuntza Gida irakasgaia irakasten den hizkuntza guztietan osaturik dago.

HEZKUNTZARAKO LAGUNTZA ZERBITZUA

SERVICIO ASESORAMIENTO EDUCATIVO

BERRIKUNTZAREN, GIZARTE KONPROMISOAREN ETA KULTURGINTZAREN ARLOKO

ERREKTOREORDETZA
VICERRECTORADO DE INNOVACIÓN, COMPROMISO SOCIAL Y ACCIÓN CULTURAL