Professional Documents
Culture Documents
Filipino
Ikatlong Markahan
Sariling Linangan Kit 3:
Bahaging Editoryal
Filipino – Ikaapat na Baitang
Ikatlong Markahan – Sariling Linangan Kit 3: Bahaging Editoryal
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Filipino
Ikatlong Markahan
Sariling Linangan Kit 3:
Bahaging Editoryal
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang
kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang sariling linangan kit
na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila
habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin
at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing
nakapaloob sa sariling linangan kit.
Para sa mag-aaral:
Ang sariling linangan kit na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong
pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral
habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong madulutan
ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang sumusunod ay mga paalala kung paano gagamitin ang
sariling linangan kit:
1. Gamitin ang sariling linangan kit nang may pag-iingat. Huwag
susulatan ang bawat pahina nito. Gumamit ng ibang papel na
maaaring sulatan ng mga kasagutan mula sa iba’t ibang
kasanayan.
2. Huwag kalimutang sagutan and Subukin Natin bago dumako sa
susunod na gawain.
3. Basahin at unawaing mabuti ang mga panuto bago isagawa ang
mga gawain.
4. Inaasahan ang inyong katapatan at integridad sa pagsagawa,
pagsagot at pagwawasto ng mga gawain.
5. Tapusin muna ang kahingian ng bawat bahagi bago pa dumako
sa susunod na gawain.
6. Isauli/ Ipasa ang sariling linangan kit sa inyong guro o
tagapagdaloy pagkatapos ng mga gawain.
Kung may mga bahaging nahihirapan kayo sa pagsagot sa mga
inilaang gawain, huwag mag-atubiling komunsulta sa inyong guro o
tagapagdaloy. Tandaan na hindi ka nag-iisa sa gawaing ito. Inaasahan
namin na sa pamamagitan ng sariling linangan kit na ito, ay
mararanasan mo ang isang makabuluhan, masining at malalim na
pagkatuto at pag-unawa sa mga kasanayang pampagkatuto. Kaya mo
iyan!
ii
Alamin Natin
Subukin Natin
Epekto ng Nikotina
1
Ngunit ito ay maling dahilan dahil dahan-dahang sinisira ng
paggamit ng nikotina o nicotine ang katawan.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
2
Magaling! Sa mga susunod na talakayan ay may mga gawaing
pagsasanay upang mapalago mo ang kasanayang ito.
Aralin Natin
3
Gawin Natin
4
B. mga kaniya-kaniyang pamilya ng kabataan
C. ang kabataan lalo na ang out-of-school youth
D. mga magulang ng kabataang hindi nakapag-aral
3. Bakit dapat itaguyod ang pagpapabatid sa kabataan lalo na
ang out-of-school youth na may libreng seminar para sa
pagnenegosyo?
A. Dahil ito ay programa ng gobyerno
B. Dahil kawawa ang kabataan lalo na ang out-of-school
youth
C. Dahil ito ay ikabubuti ng mga magulang ng kabataan lalo
na sa mga huminto sa pag-aaral
D. Dahil sa paraang ito ay makapag-isip na ang kabataan sa
pagsisimula ng negosyo
4. Paano ang makatarungang pagpapatupad ng pagpapabatid
sa kabataan lalo na ang out-of-school youth na may libreng
seminar para sa pagnenegosyo?
A. Simulan ang pagpapabatid sa mga barangay.
B. Kausapin ang mga magulang ng buong barangay.
C. Bibigyan ng pera ang kabataan para may panggastos sa
pangangailangan.
D. Magkakaroon ng libreng seminar na pangkabuhayan ang
kabataan ng barangay nang sa gayon makatutulong sa
sarili at bayan.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
5
Sanayin Natin
Hanay A Hanay B
1. pananaliksik A. sobra
2. natuklasan B. agham
3. suliranin C. pagsusuri
4. siyensya D. nalaman
5. lubha E. problema
Basahin at intindihin:
Daigdig, Sagipin
6
Ang paalaala, ang maagap na pagsagip sa mundo, ay hindi
dapat ipagwalang-bahala.
7
Panuto C: Kopyahin ang mga sagot mula bilang 1-4 sa Panuto B
sa paraang patalata upang maisalaysay ang detalye ng editoryal.
Gawin ito sa sagutang papel.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
8
10-15 taon. Nasa tamang gulang na aniya si “We”, isang
babaeng ahas, para magparami ng kaniyang lahi.
Panuto E: Isulat ang mga sagot mula bilang 1-4 nang patalata sa
sagutang papel.
9
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Tandaan Natin
10
Suriin Natin
11
Ang lahat ng ito ay mga aspeto ng malaking problemang
kinakaharap ng bansa ngayon - pagpopondo, pagkakaroon, at
pag-iimbak. Dapat din nating tanggapin na ang pinakamaagang
makakukuha tayo ng ating unang supply ng bakuna ay halos
limang buwan mula ngayon – bandang Mayo. Karamihan sa
ating mga bakuna ay darating sa huling bahagi ng 2021 at
maaga sa 2022.
12
4. Paano ang makatarungang pagpapatupad ng layunin ng
sumulat ng editoryal?
A. sa tulong ng mga LGU
B. pag-usap-usap ng mga opisyal ng pamahalaan
C. paraan ng pakikipagtalakayan ng mga kinauukulan
D. sa pamamagitan ng pagbibigay impormasyon sa mga tao
sa telebisyon, pahayagan at social media
Panuto B: Kopyahin ang mga sagot mula bilang 1-4. Isulat ito sa
paraang patalata upang maihanay ang mga mahalagang detalye
ng editoryal. Isulat sa sagutang papel.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Payabungin Natin
Pagnilayan Natin
13
14
Payabungin Natin
Iba-iba ang maaaring sagot.
Sanayin Natin
Panuto A: 1. C 2. D 3. E 4. B 5. A
Panuto B: 1. C 2. B 3. A 4. D
Panuto C:
Ang mahalagang punto ng editoryal ay ang paglutas ng suliranin sa polusyon sa pagsagip
ng daigdig. Ang makinabang sa puntong ito ay ang buong sangkatauhan. Dapat itaguyod ang
puntong ito para sa maagap na pagsagip sa mundo. Ang makatarungang pagpapatupad nito ay
magkaroon ng “proyekto sagip” na pangungunahan ng Department of Environment and Natural
Resources (DENR) para sa mabisang aksyon.
Panuto D: 1. C 2. A 3. D 4. D
Panuto E:
Ang layunin ng sumulat ng editoryal ay maipabatid sa buong mundo na may ahas na
dalawa ang ulo. Ang maaaring makinabang sa layunin ng sumulat ay ang tao upang madagdagan
ng kakaibang kaalaman. Ang paglalathala sa mga pahayagan, radyo at social medya sa
nadiskubreng ahas na may dalawang ulo ay paraan para maipabatid ito sa sangkatuhan.
Gawin Natin Subukin Natin
Panuto A: 1. D 2. C 3. D 4. D Panuto A: 1. C 2. C 3. D
Panuto B: Panuto B:
Ang layunin ng sumulat ng editoryal Ang punto ng editoryal ay ang
ay ipabatid sa kabataan lalo na ang out-of- masamang epekto ng nikotina sa kalusugan
school-yout na may libreng seminar para sa ng tao. Mahalagang-mahalaga ito para
pagnenegosyo. Ang makinabang sa layunin maingatan ang kalusugan ng tao. Ang
na ito ay ang kabataan lalo na ang out-of- intension ng sumulat ng editoryal ay ipabatid
school youth. Kailangan itaguyod ang ang masamang epekto ng nikotina o nicotine
pagpapabatid nito sa kabataan dahil sa bunga ng paninigarilyo.
paraang ito ay makapag-isip na ang kabataan
sa pagsisimula ng negosyo.
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
Telefax: 224-3274