Professional Documents
Culture Documents
q|rtBudrf
&efukef pmrlciG jhf yKcsuf - 240^2003 (4)
rsuEf mS zH;k cGijhf yKcsuf - 200^2003 (4)
rif;uGef;q&mawmfbk&m;\
xkwaf 0ol
OD;xGe;f jratmif (NrJ 03845)
0dok'd̈ckESpfyg; - rif;uGef;oGm; 'kw,d ñTeMf um;a&;rSL;csKyf
omoemawmfxeG ;f um; jyefUyGm;a&;OD;pD;Xme
ESifh
tzH;k ESit
hf wGi;f pmom; ykEH ydS wf u
dk f
rif;uGef;oGm;aygif;csKyf a':rdrk t
kd d
ok0PÖo*d yÐ EHk ydS w
f u
dk f
y'krm® vrf;? prf;acsmif;NrKd Ue,f
&efuek f
wefzdk;
("r®'ge)
3 4 rmwdum
5/ r*¾gr*¾ÓP'óe0dok'd¨ 43
- or®oeÓPf 43
- y&dnmoH;k yg;ukjd yjcif; 43
- y&dnmoH;k yg;ukd ÓPfEiS yhf idk ;f jcm;íjyjcif; 45
rmwdum - tm;xkwyf Hk 46
- 11-XmeoH;k oyfyHk 48
- ed'gef; 7 - O',AÁ,ÓPftEk 52
0dok'd¨ ckepfyg; - rif;uGef;oGm; 9 6/ y#dy'gÓP'óe0dok'd¨ 56
1/ oDv0do'k ¨d 10 - O',AÁ,ÓPf&ifh 56
2/ pdwå0dok'd¨ 13 - b*FÓPf 59
- udavomuif;pifaom pdwcf ek pfrsKd ; 15 - b,ÓPf 64
3/ 'd|d0dok'd¨ 20 - tm'De0ÓPf 67
- emr½lyy&dapä'ÓPf 20 - y#dpo ö rkygÜ 'f 12-yg; 70
- ½kyef mrfuyJG Hk 26 - edA'dÁ gÓPf 74
- 'd|pd ifMu,fyu Hk jkd yjcif; 29 - rkÍw
dö u k rswmÓPf 75
- ouúm,'d|d 20-ukjd yjcif; 30 - y#docFgÓPf 76
- zóyÍöuay:ykjH yjcif; 32 - ocFg½kayu©mÓPf 81
4/ ucFg0dw&P0dok'd¨ 34 - vGwjf cif; - vGwaf yguf - jynfph yHk Hk 85
- ypö,y&d*, ¾ ÓPf 34 - ocFg½kayu©mÓPftp r*fÓPfwidk af tmif
- ½kyt f aMumif;ukcd jJG yjcif; 38 jyjcif; 88
- emrftaMumif;ukcd jJG yjcif; 39 7/ ÓP'óe0dok'd̈ 89
- ,krH mS ;aysmufyHk 42 - r*fÓPf 89
- r*frmS ;ç r*freS çf odEidk &f ef 90
- zvormywf 93
rmwdum 5 6 rmwdum
edAÁmefw&m; - rif;uGef;oGm; 94 9/ rkÍw
dö u
k rswmÓPf 127
- edAmÁ ef 12-rsKd ;xifyHk 94 10/ y#docFgÓPf 127
- edAmÁ efxifyHk 60 95 11/ ocFg½kayu©mÓPf 128
- edAmÁ efxifyHk 40 105 12/ tEkavmrÓPf 131
13/ a*gMwblÓPf 132
ÓPfpOf 10 yg; - rif;uGef;oGm; 109 14/ r*fÓPf 133
1/ emr½lyy&dapä'ÓPf 109
- emrf½yk af y:ykH 112 opömav;yg; - rif;uGef;oGm; 136
2/ ypö,y&d*¾[ÓPf 113 - a'oemopömav;yg; 136
- emrf½yk \ f taMumif;ay:ykH 114 - tm½kxH if Oypmopöm 136
3/ or®oeÓPf 115 - tvkyfopöm 137
- ½kyEf iS ehf mrfo;kH oyfyHk 115 - rkcsopöm 138
4/ O',AÁ,ÓPf 117 - opömteuf 16-csuf 139
- ½kyEf iS ehf mrf\tjzpftysuaf y:ykH 117
5/ b*FÓPf 118 owdy|mefw&m; - rif;uGef;oGm; 141
-½kyfemrf\tysufay:ykH 118 - ygVdbmomyGm;ykH 141
6/ b,ÓPf 121 - jrefrmbmomyGm;ykH 143
7/ tm'De0ÓPf 121
8/ edAdÁ'gÓPf 121 "r®pMumw&m; - rif;uGef;oGm; 145
- tmedoif&pS yf g; 121 - a[m&m rmwdum 145
- ½kyef mrfü ab;ç tjypfç Ni;D aiGUykH 122 - t,kwfw&m;ESpfyg; 145
- £&d,mykxaf v;yg;ü ab;ç tjypfç - r*¾if&Spfyg; 147
Ni;D aiGUykH 124 - r*¾ifESpfrsdK; 148
- ½kyef mrfrS vGwv f çdk qifjcifç tnD
tñTw G ½f yI Hk 126
ed'gef; a0urf ; vS L 'gef ; &ef t wG u f ? &nf ½ G , f c suf o nf ysuf u G u f
1310 ckESpf? wydkUwGJvqef; 1 &ufaeUu tif;pdefNrdKUü cJ h y gaMumif ; ? od k U yif j zpf j im;aomf v nf ; / w&m;emy&d o wf
u&ifwUkd \ qlyal omif;Murf;aom ab;'kuw © Udk aMumif?h &efuek Nf rKd U rsm;ajrmifvpS mG aom wynft h aygif;wdUk uawmif;yefMuygojzif?h
y#dywåod moem Ek*[ ¾ toif;csKyBf u;D u rif;uGe;f q&mawmfb&k m; 0dok'¨d 7-yg;rif;uGef;oGm;,ÓPfpOf 10-yg; rif;uGef;oGm;ç
trSL;xm;í aemufygoHCmawmftyg; 20 - vlov D &Siçf a,m*Dç edAmÁ efw&m; rif;uGe;f oGm;wdUk udpk ak ygif;í rif;uGe;f oGm;aygif;csKy-f
40 aygif; (60) wdkUtm;? a&Twd*Hkbk&mBuD;\ ajcawmf&if;odkU y|rtkyu f kd y#dywåo d moemEk*[ ¾ toif;Bu;D u rlyikd jf yKvyk Nf y;D vQif
BudKqdkvmNyD;aemuf? &mZ0wf0efrif; - OD;b&D? rif;uawmf vmvmorQ? rif;uGe;f 0dyóemw&m;udk tm;xkwMf uaom
a':vSz;l wdUk u o'¨gapwem xufoefpmG jzif?h txufygbk&m;Bu;D a,m*Drsm;\ qGrf;p&dwf twGufiJhuGufí xkwfa0&onfudk-
\ paeaxmifhü? rif;uGef;ok"r®mBuD;ç rif;uGef;0gqkdausmif; apwemo'¨ g xuf o ef p G m jzif h vS L 'gef ; Muygrnf h t aMumif ;
tp&Sdaomwnf;ausmif; r@yfrsm;udk aqmufvkyfvSL'gef; av;jrwfpmG wdu k w
f eG ;f tyfygownf;/
ygaMumif ; ? xd k o d k U vS L 'gef ; aom wnf ; ausmif ; r@yf w k d U ü
oDwif;oH;k awmfral ecdu k w f iG f Mo0g'ol'eDpmbGUJ udk ÓPfpOf 10- OD;b&D
yg;? rif;uGef;oGm; [laomtrnfjzifh? ½dkufESdyfça0urf;çvSL'gef;cJh Ouú|
ygaMumif;/ ¤if;aemuf 1311-ckrS 12-ckoUkd tul;wGif 0do'k d¨ 7-
yg;? rif;uGe;f oGm;[laomtrnfjzifh ½du k Ef ydS çf a0urf;ç vSL'gef;cJyh g
aMumif;/ ,ck 1312-ck 13-ck tul;ü udpöt00rsm;jym;vSyg
ojzif?h edAmÁ efw&m; rif;uGe;f oGm;[laom pmapmifukd ½du k Ef ydS f
7 8 ed'gef;
vsuf w pf r sd K ;? &ef u k e f N rd K U a&T w d * H k a pwD a wmf t v,f y pö , H
paeaxmifh&Sd &efukefNrdKU rlvrif;uGef;y#dywådomoemEk*¾[
ed'gef; toif;BuD;\ ,m,Dur®|mef;Xmeü oDwif;oHk;awmfrlvsuf
&efuek Nf rKd U? rlvrif;uGe;f y#dywåo d moemEk*[ ¾ toif;Bu;D rS &So
d nfh q&mawmfoC H mawmf t&Sio f jl rwfrsm;ESiw hf uG a,m*D
1312 -ckESpfu rlydkifjyKvkyfNyD; xkwfa0cJhaom þ ]0dok'¨d rsm;\ qGrf;uGrf;p&dwftwGuf &nfoefumwpfzHk &efukefNrdKU
7-yg; rif;uGef;oGm;} usrf;pmudk a&;om;pD&if awmfrlaom
rlvrif;uGef;y#dywådomoemEk*¾[toif;BuD;u q|rtBudrf
&efuek Nf rKd U? aus;Zl;&Sif rlvrif;uGe;f q&mawmf bk&m;onfum;-
]&[EÅmt&Sif Ak'¨rwnL t|uxmusrf;jyK[k ausmfMum; xkwfa0vdkufygownf;/
awmf r l a om oxH k N rd K U aus;Zl ; &S i f rl v rif ; uG e f ; aZw0ef
q&mawmfbk&m;BuD;\txHawmfwGif 0dyóem ÓPfvrf; trIaqmiftzGJU
tusiphf cef;udk ESpçf vrsm;pGm tm;xk=wfNy;D rS a[menf;twefwef &efukefNrdKU?rlvrif;uGef;y#dywådomoemEk*¾[toif;BuD;
jyenf;t00 ½IrSwfyHk enf;edoswdkUESifh wuG ppfrSefaomrl0g' a&Twd*HkapwDawmftv,fypö,Hpaeaxmifh?
vrf;pOfrsm;udk wdwdususvdkufem usifhoHk; a[mjyawmfrlcJh &efukefNrdKU/
aom wynfBh u;D jzpfayonf/ zkef; -01-371873? 09263650789
xdk &efuek Nf rKd U? aus;Zl;&Sif rlvrif;uGe;f q&mawmfb&k m; Bu;D website - www.mulamingon.com
a&;om;pD & if a wmf r l t yf a om þ 0d o k ' ¨ d 7-yg;
rif ; uG e f ; oG m ;usrf ; onf a,m*D y k * ¾ d K vf r sm; ½I r S w f y G m ;rsm;
tm;xkwfyHkESifh ÓPfay:yHk? udavomuGmyHk? emrf½kyfay:yHk-
tvH k ; pH k w d k U ud k ÓPf t m;'d | xif j rif M uvsuf ed a &m"rS e f
jrwfedAÁmefodkU rsufarSmufjyKyHkwkdUyg pHkvifpGmyg&Sdaomusrf;
jzpfygonf/
odkUygí þ0dok'¨d 7-yg; rif;uGef;oGm;usrf;udk oHo&m
0#f ' k u © r S vG w f a jrmuf v d k M uuk e f a om a,m*D o l a wmf p if
taygif;wdUk vG,v f ifw
h ul Munf½h uI siBhf uEH ikd Mf uap&ef &nf&, G f
9 10 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
re ½kyftaMumif;ukdcGJjyjcif;
ay:cJNh y;D wJ?h ½kyef mrftpOf rsufpd
odw,frSwfckduf? aMumif;ç usdK;jrif rsupf çd tqif;aMumif?h jrifw,fxif
ypö,y&d*[ ¾ ? ÓPf[x k if ½kyt
f aMumif;ç emrftusKd ;? ÓPfrmS jrif
a[wktaMumif;vJ? ÓPfrmS jrif rsupf çd tqif;xif? taMumif;½kyx f if
ypö,taMumif;vJ? ÓPfrmS jrif/ jrifpw
d u f x
kd if? tusKd ;emrfxif/
em;
½kyftaMumif;ay:ykH em;ç toHaMumif?h Mum;w,fxif
rsupf çd tqif;aMumif?h jrifwmyJ ½kyt
f aMumif;ç emrftusKd ;? ÓPfrmS jrif
em;ç toHaMumif?h Mum;wmyJ em;ç toHxif? taMumif;½kyx f if
ESmacgif;ç teHUaMumif?h eHwmyJ Mum;pdwuf x
dk if? tusKd ;emrfxif/
vQmç t&omaMumif?h pm;wmyJ ESm
uk,d çf tawGUaMumif?h xdwmyJ ESmacgif;ç teHUaMumif?h eHw,fxif
ESv;kH ç oabmaMumif?h odwmyJ/ ½kyt
f aMumif;ç emrftusKd ;? ÓPfrmS jrif
ESmacgif;ç teHUxif? taMumif;½kyx
f if
emrftaMumif;ay:ykH eHpw
d u
f xdk if? tusKd ;emrfxif/
oGm;csiv f Udk vJ? oGm;wmyJ vQm
&yfcsivf Udk vJ? &yfwmyJ vQmç t&omaMumif?h pm;w,fxif
xkdifcsifvkdUvJ? xkdifwmyJ ½kyt
f aMumif;ç emrftusKd ;? ÓPfrmS jrif
tdycf siv
f Udk vJ? tdywf myJ/ vQmç t&omxif? taMumif;½kyx f if
pm;pdwuf x
dk if? tusKd ;emrfxif/
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 39 40 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
uk, d f tdyf
uk,d tf awGUaMumif?h xdw,fxif
½kytf aMumif;ç emrftusKd ;? ÓPfrmS jrif tdycf sivf Udk vJ? tdyw
f ,fxif
uk,d tf awGUxif? taMumif;½kyx f if emrftaMumif;ç ½kyt f usKd ;? ÓPfrmS jrif
xdpw d uf x
dk if? tusKd ;emrfxif/ tdyvf odk abmxif? taMumif;emrfxif
tdyaf omoabmxif? tusKd ;½kyx f if/
emrftaMumif;udkcGJjyjcif;
oGm; þokdUjrif&mü ½kyftaMumif;ç emrftusdK;qkdonfum; puH©K
oGm;csiv
f Udk vJ? oGm;w,fxif p y#d p ö ½l a y p OyÜ Z Æ w d pu© K 0d n mPH ? aomwÍö y#d p ö
emrftaMumif;ç ½kyt f usKd ;? ÓPfrmS jrif oa'´ p OyÜZÆwd aomw0dnmPH (puH©K p? rsufpdukdvnf;?
oGm;vko
d abmxif? taMumif;emrfxif y#dppö íJG ? ½lay p? tqif; wkUd udv
k nf;? y#dp?ö pGí
J ? pu©K0n
d mPH?
oGm;aomoabmxif? tusKd ;½kyx f if/ jrifjcif;onf? OyÜZÆwd? jzpf\/ aomwÍö? em;ukdvnf;? y#dpö?
pGJí? oa'´ p? toHwkdUudkvnf;? y#dpö? pGJí? aomw0dnmPH?
&yf Mum;jcif;onf? OyÜZw Æ ?d jzpf\/) þokUd tp &Sad om pum;wkUd
&yfcsivf Udk vJ? &yfw,fxif jzifh a[mawmfrlaomaMumifh jrifaomcP rsufpdMunfwmu
emrftaMumif;ç ½kyt f usKd ;? ÓPfrmS jrif pu©K'Gg&? tqif;xifwmu ½lyg½kH? þ 'Gg&ç tm½kH 2-yg;pkHu
&yfvodk abmxif? taMumif;emrfxif taMumif;? jrifwmç awGUwmç cHpm;wmu tusKd ;? taMumif;ESihf
&yfaomoabmxif? tusKd ;½kyx f if/ tusKd ; aygif;qkMH uonf[k xifwo hJ abmu ÓPf? taMumif;
um; ½ky?f tusKd ;um; emrf/
xkdif Mum;aomcP em;Munfwmu aomw'Gg&? toHxif wmu
xkid cf sivf Udk vJ? xkid w
f ,fxif o'´g½k?H þ'Gg&ç tm½kH 2-yg;pku H taMumif;? Mum;wmç awGUwmç
emrftaMumif;ç ½kyt f usKd ;? ÓPfrmS jrif cHpm;wmu tusdK;? taMumif;ESifhtusdK; aygif;qkH Muonf[k
xkid vf odk abmxif? taMumif;emrfxif xifwhJ oabmu ÓPf? taMumif;um; ½ky?f tusKd ;um; emrf/
xkid af omoabmxif? tusKd ;½kyx f if/
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 41 42 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
eH a omcP ES m acgif ; Munf w mu Cme'G g &? teH U xif ,kHrSm;aysmufykH
wmu *E¨m½k?H þ'Gg&ç tm½kH 2-yg;pkuH taMumif;? eHwmç awGUwmç
cHpm;wmu tusdK;? taMumif;ESifhtusdK; aygif;qkH Muonf[k jrifavaMumif;usdK;? ,kHrSm;rsdK;
xifwo hJ abmu ÓPf? taMumif;um; ½ky?f tusKd ;um; emrf/ umvukrd w S ?f 16-&yf
pm;aomcP vQmMunfwmu Zd0mS 'Gg&? t&omxif wmu XmerSm - 8? tm½kH - 2
&om½k?H þ'Gg&ç tm½kH 2-yg;pku H taMumif;? pm;wmç awGUwmç ,kHrSm;jcif;&m? wpfckom
cHpm;wmu tusdK;? taMumif;ESifhtusdK; aygif;qkH Muonf[k aysmufysuu f ek u
f if;? tm½k&H iS ;f
xifwo hJ abmu ÓPf? taMumif;um; ½ky?f tusKd ;um; emrf/
ÓPf&if;rSefpGm? ypö,m
xdaomcP uk, d Mf unfwmu um,'Gg&? tawGUxif wmu
azm|AÁm½k?H þ'Gg&ç tm½kH 2-yg;pkuH taMumif;? xdwmç awGUwmç þokdUqkd&mü 0dyóem ½IrSwf&mwGif a,m*Dyk*d¾KvfwkdU\
cHpm;wmu tusdK;? taMumif;ESifhtusdK; aygif;qkHMuonf[k tm½kHü taMumif;ESifhtusdK; xifvmaom tcg twdwfü
xifwo hJ abmu ÓPf? taMumif;um; ½ky?f tusKd ;um; emrf/ ,kHrSm;jcif; 5-yg;? tem*wfü ,kHrSm;jcif; 5-yg;? ypöKyÜefü
odaomcP raemMunfwmu raem'Gg&? odwJhoabm ,kHrSm;jcif; 6-yg;[kqkdtyfaom 16-&yfaomumvudk rSwfí
xif w mu "r® m ½k H ? þ'G g &ç tm½k H 2-yg;pk H u taMumif ; ? ,kHrSm;jcif;vnf; uif;aysmuf\/ XmerSm - 8 qkdonfhtwkdif;
odwmç awGUwmç cHpm;wmu tusdK;? taMumif;ESifhtusdK; bk&m;ü ,kHrSm;jcif;ç w&m;ü ,kHrSm;jcif;ç oHCmü ,kHrSm;jcif;ç
aygif;qkHMuonf[k xifwJhoabmu ÓPf? taMumif;um; tusiühf ,krH mS ;jcif;ç twdwüf ,krH mS ;jcif;ç tem*wfü ,krH mS ;jcif;ç
½ky?f tusKd ;um; emrf/ þum; ½kyt f aMumif;udjk yjcif;wnf;/ ypöKyÜefü ,kHrSm;jcif;ç y#dpöorkyÜg'fü ,kHrSm;jcif;[k qkdtyfaom
oG m ;aomcP oG m ;vk d a omoabmpd w f u taMumif ; ? 8-yg;aom,kHrSm;jcif;onfvnf; aysmuf\/ tm½kH 2-qkdonfh
oGm;aomoabm½kyfu tusdK;? taMumif;ESifhtusdK; aygif;qkH twkid ;f ½kyef mrfü ,krH mS ;jcif;? ½kyef mrf\taMumif;ü ,krH mS ;jcif;?
Muonf[k xifwJhoabmu ÓPf? taMumif;um; emrf? aysmufysuf ukefuif;? tm½kH&Sif;\/ ,kHrSm;jcif;&m? wpfckom
tusd K ;um; ½k y f ? jyef a omcPç vS r f ; aomcP ponf ü qkdonfhtwkdif; ,kHrSm;aomtjcif;t&m 0dpdudpämvnf; aysmuf
twlwlyifrSwf&m\/ ysufukefuif; tm½kH&Sif;awmh\/ þtm½kH&Sif;aom oabmudk
rSwíf rlvÓPf&if;\trnfukd ypö,y&d*[ ¾ ÓPf[k qk\ d /
ypö,y&d*¾[ÓPf NyD;\/
ucFg0dw&P0dok'd¨ tcef;NyD;\/
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 43 44 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
aMumifh tm;xkwfaom 0dyóema,m*Dyk*¾dKvf\ 0dyóem
onf ½kyu f vmyfç emrfuvmyf udk tm;xkwjf cif;ü tprnf\/
xkUd aMumifh þ0do'k u ¨d dk ucFg0dw&P0do'k \ ¨d tjcm;rJüh jytyf\/
pifppf tm;jzifh wD&Py&dnm jzpfonf&Sdaomf r*¾gr*¾OmPf
jzpf\/ wD&Py&dnmonfvnf; Ówy&dnm\ tjcm;rJhü
5/ r*¾gr*¾ÓP'óe 0do'k t
¨d cPf; jzpf\/ xkUd aMumifh r*¾gr*¾ÓP'óe0do'k u ¨d dk jynfph aHk pvkad om
a,m*Dyk*d¾Kvfonf ½kyfuvmyf emrfuvmyfukd oHk;oyf&mü
or®oeÓPf
oeÓPf a&S;OD;pGm tm;xkwjf cif;udk jyKtyf\/
y&dnmoHk;yg;udkjyjcif; aemufujyqkdcJhaom avmuDy&dnm oHk;yg;wkdUrSmum;
y&dnmqkwd mu - oH;k ckjym; Ówy&dnmwpfckç wD&Py&dnmwpfckç y[mey&dnmwpfck
Omwy&dnmuvJ - wpfcw k pfyg; oH;k rsKd ;&S\
d / xko
d ;kH rsKd ;ud&k nfí ]tbdnm ynm Ówaw¦ e ÓPH?
wD&Py&dnmuvJ - wpfcw k pfyg; y&dnm ynm wD&Paw¦e ÓPH? y[me ynm y&dpm*aw¦eÓPH}
y[mey&dnmuvJ - wpfcw k pfyg; [k a[mawmfr\ l / xkpd um;oH;k csuw f Udk ü ½kyof nf azmufjyefaom
emr½lyç ypö,ukd - Ówqkd vu© P m&S d \ / a0'emonf cH p m;aom vu© P m&d S \ /
or®oeç O',udk - wD&Pqkd þok d U xk d x k d a om oabmw&m;wk d U \ rd r d v u© P mud k
aumif ; pG m rS w f o nf \ tpG r f ; tm;jzif h j zpf a om ynmonf
b*Ftpç r*fÓPfusatmif - y[meqkd
Ówy&d n mrnf \ / ½k y f o nf rNrJ ? a0'emonf rNrJ ?
xdkodkUqdk&m txufygpum;rsm;ü r*¾gr*¾ÓP'óe0dok'¨d þok d U tp&S d a om enf ; jzif h xk d o bm0"r® w &m;wk d U \
qdkonfum; r*f[kwfonfç r[kwfonfudkodí wnfaom omrnvu©PmokdUwifí jzpfaomvu©PmvQif tm½kH&Sdaom
ÓPfudk r*¾gr*¾ÓP'óe0dok'd¨ÓPf[kqdk\/ xkdÓPfESifh 0d y óemynmonf wD & Py&d n m rnf \ / xk d w &m;wk d U ü
jynfhpHkvdkaom a,m*Dyk*¾dKvfonf ½kyftaygif;ç emrftaygif;[k omvQif edpo ö nm ponfuydk ,fonf\ tpGr;f tm;jzifjh zpfaom
qdktyfaom enf;jy0dyóemudk tm;xkwfjcif;udk jyKtyf\/ vu©PmvQif tm½kH&Sdaom 0dyóemynmonf y[mey&dnm
xdkUaMumifh a,m*Dyk*¾dKvfonf Mobmo tp&Sdaomoabm rnf\/
w&m;wdUk onf jzpfuek of nf&adS omf r*f [kwçf r[kwu f kd odaom
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 45 46 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
y&dnmoHk;yg;udk ÓPfESifhykdif;jcm;íjyjcif; tm;xkwyf Hk
xkdy&dnmoHk;yg;wkdUü ocFg&ukd ykdif;jcm;onfrSpí ypö, tqif;
y&d*[ ¾ ÓPfwidk af tmif Ówy&dnm\ jzpf&mwnf;/ xkd 2-ÓPfü jrifNyD;½kyfemrfawGuvJ - ukefcJhNyD
oabmw&m;wkUd \ rdrv d u©Pmudk xd;k xGi;f odjcif; onfomvQif jrifq½J yk ef mrfawGvJ - ukeaf eqJ
tpd;k & awmh\/ ½kyu f vmyfç emrfuvmyfudk oH;k oyfonfrpS í jrifvwHUå ½kyef mrfawGuvJ - ukerf mS yJ
O',AÁ,ÓPfwkdifatmif wD&Py&dnm\ jzpf&mbkHrnf\/ oH;k oyfqifjcif - ÓPftjrif
xkt d Mum;ü omrnvu©Pmudk xd;k xGi;f í odjcif;onfomvQif jrifNy;D ukx
d if - twdwu f x
dk if
tpd;k &\/ b*FgEkyóem udt k pjyKí txufü y[mey&dnm\ jrifqu J xdk if - ypöKyeÜ x
f if
jzpf&mbkHrnf\/ xkdÓPfrSpí rNrJ[k½Iaomf NrJwJhtrSwfukd jrifvwHUå ukx d if - tem*wfxif/
y,f p G e f U jcif ; ç qif ; &J [ k ½ I a omf csrf ; omwJ h t rS w f u k d toH
y,fpeG Uf jcif;çtpd;k r&[k ½Iaomf tpd;k &aom trSwu f kd y,fpeG Uf jcif;ç Mum;Ny;D ½kyef mrfawGuvJ - ukecf NhJ yD
NiD;aiGUjcif;aMumifh eED´y,f? wyfruf uif;vkdU &m*y,f? Mum;qJ½yk ef mrfawGuvJ - ukeaf eqJ
csKyfwmjrifvkdU jzpfwmy,f? wzefpGefUvkdU wzefy,f? þokdU Mum;vwHUå ½kyef mrfawGuvJ - ukerf mS yJ
tedpöonm tp&Sdaom 7-yg;aom tEkyóemudk tpdk;&\/ oH;k oyfqifjcif - ÓPftjrif
ok d U twG u f þoH k ; yg;aom y&d n m wk d U wG i f ocF g &ud k Mum;Ny;D ukxd if - twdwu f x
dk if
ykdif;jcm;aomemr½lyy&dapä'ÓPfç ½kyfemrf\ taMumif;udk Mum;qJux kd if - ypöKyeÜ x
f if
od r f ; qnf ; aom ypö , y&d * ¾ , ÓPf ? þÓPf 2-yg;ud k Mum;vwHUå ukx d if - tem*wfxif/
a&mufNy;D &Ny;D aom a,m*Dy*k K¾d vo f nf Ówy&dnmudk &Ny;D onf
jzpf y gí þrS w yg;aom y&d n mud k &vk d a &muf v k d a om teHU
a,m*Dyk*d¾Kvfonf wD&Py&dnmjzpfonf&Sdaomf r*¾gr*¾ÓPf eHNy;D ½kyef mrfawGuvJ - ukecf NhJ yD
jzpf\/ wD&Py&dnmonfvnf; nmwy&dnm\ tjcm;rJhü eHq½J yk ef mrfawGvJ - ukeaf eqJ
jzpf\/ xkUd aMumifh xkrd *¾gr*¾ÓP'óe 0do'k u ¨d dk jynfph aHk pvkad om eHvwHUå ½kyef mrfawGuvJ - ukerf mS yJ
a,m*Dyk*d¾Kvfonf ½kyfuvmyf? emrfuvmyfukd oHk;oyf&mü oH;k oyfqifjcif - ÓPftjrif
tm;xkwjf cif; udk jyKtyfayownf;/ eHNy;D ukxd if - twdwu f x
dk if
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 47 48 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
eHqu
J x dk if - ypöKyeÜ x
f if odNy;D ukx
d if - twdwu f x
dk if
eHvwHUå ukx
d if - tem*wfxif/ odqu J xdk if - ypöKyeÜ x
f if
t&om odvwHUå ukx d if - tem*wfxif/
pm;Ny;D ½kyef mrfawGuvJ - ukecf NhJ yD 11 - XmeoH;k oyfyHk
pm;qJ½yk ef mrfawGvJ - ukeaf eqJ jrifjcif;
pm;vwåUH ½kyef mrfawGuvJ - ukerf mS yJ jrifNy;D cku
d u f vJ - jrifqrJ [kwf
oH;k oyfqifjcif - ÓPftjrif jrifqcJ u dk uf vJ - jrifvwHrå [kwf
pm;Ny;D ukx
d if - twdwu f x
dk if twGi;f jrifcu dk u f vJ - tyjrifr[kwf
pm;qJux dk if - ypöKyeÜ x
f if t,kwjf rifcu dk u f vJ - tjrwfjrifr[kwf
pm;vwåUH ukx d if - tem*wfxif/ tMurf;jrifcu dk u f vJ - tEkjrifr[kwf
tawGU ta0;jrifcu dk u f vJ - teD;jrifr[kw/f
xdNy;D ½kyef mrfawGuvJ - ukecf NhJ yD Mum;jcif;
xdq½J yk ef mrfawGvJ - ukeaf eqJ Mum;Ny;D cku
d u f vJ - Mum;qJr[kwf
xdvwåUH ½kyef mrfawGuvJ - ukerf mS yJ Mum;qJcu dk u f vJ - Mum;vwHUå r[kwf
oH;k oyfqifjcif - ÓPftjrif twGi;f Mum;cku d u f vJ - tyMum;r[kwf
xdNy;D ukxd if - twdwu f x
dk if t,kwMf um;cdu k u f vJ - tjrwfMum;r[kwf
xdqu J x dk if - ypöKyeÜ x
f if tMurf;Mum;cku d u f vJ - tEkMum;r[kwf
xdvwHUå ukx d if - tem*wfxif/ ta0;Mum;cku d u f vJ - teD;Mum;r[kw/f
oabm eHjcif;
odNy;D ½kyef mrfawGuvJ - ukecf NhJ yD eHNy;D cku
d u f vJ - eHqrJ [kwf
odq½J yk ef mrfawGvJ - ukeaf eqJ eHqcJ u dk uf vJ - eHvwHUå r[kwf
odvwHUå ½kyef mrfawGuvJ - ukerf mS yJ twGi;f eHcu dk u f vJ - tyeHr[kwf
oH;k oyfqifjcif - ÓPftjrif t,kwef cH u dk uf vJ - tjrwferH [kwf
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 49 50 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
tMurf;eHcu dk uf vJ - tEkerH [kwf or®oeÓPf teko,udavomruif;ykH
ta0;eHcudk u f vJ - teD;eHr[kw/f
ukew f o hJ abmaMumifv h ?J rNrbJ ;l uG,f
pm;jcif; aMumuftyfwo hJ abmaMumifv h ?J qif;&J&w,f
pm;Ny;D cku
d u f vJ - pm;qJr[kwf
tESprf &Sw d ohJ abmaMumifv h ?J tpd;k r&bG,f
pm;qJcu dk uf vJ - pm;vwHUå r[kwf
twGi;f pm;cku d u f vJ - typm;r[kwf qifjcifor®oe - ÓPf"r®
t,kwpf m;cku d u f vJ - tjrwfpm;r[kwf tEko,udav - ruif;ay
tMurf;pm;cku d u f vJ - tEkpm;r[kwf jcif;&moH;k oyf - wZfynwf
ta0;pm;cku d u f vJ - teD;pm;r[kw/f y&rwfEiS hf - eD;qH;k rSwf
xdjcif; usr;f jrwf#u D m - rdeUf >ruf&mS /
xdNy;D cku
d u f vJ - xdqrJ [kwf þokdU qkdtyfonfESifhtnD þum; ½kyf? þum; emrf[k
xdqcJ u dk u f vJ - xdvwHUå r[kwf trSwjf yKaomtm;jzifh tpktcJ taygif; vku d o f mjzpfí Oyg'fç
twGi;f xdcu dk u f vJ - tyxdr[kwf XDç bif tm;jzifh ocFwvu©Pm xifw,f rqkd&? obm0
t,kwx f cd u dk u f vJ - tjrwfxrd [kwf vu©PmrQomxifaom ½kyçf a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPf
tMurf;xdcu dk u f vJ - tEkxrd [kwf tpkpwk Udk udk omrnvu©PmokUd wifí Oyg'fç XDç bif ,cktm;jzifh
ta0;xdcu dk u f vJ - teD;xdr[kw/f rxifaomfvnf; aemifxif&ef cE¨memrf½yk o f Udk oGi;f aomfvnf;
twGi;f 0ifrnfvnf; r[kww f wf? cE¨memrf½yk rf v S w
T af omfvnf;
odjcif; rcRwf v G w f r nf v nf ; r[k w f w wf ? wZÆ m ynwf ? y&rwf
odNy;D cku
d u f vJ - odqrJ [kwf tppfr[kwf? r[kwf aomfvnf; y&rwfoabmxifatmif
odqcJ u dk u f vJ - odvwHUå r[kwf ajymvQiaf [mvQif a0g[m&wGiaf om tjcif;t&mud, k al qmifí
twGi;f odcu dk u f vJ - tyodr[kwf jzpfaomtjcif;t&mç ysuaf omtjcif;t&mudk tedp[ ö ?k jzpfjcif;ç
t,kwo f cd u dk u f vJ - tjrwford [kwf ysufjcif;ESifh ESdyfpufaomt&mudk 'ku©[k? rjzpfrDu rjzpfyg
tMurf;odcu dk u f vJ - tEkord [kwf apESifh[k awmifhwr&? jzpfomjzpf&aomfvnf; rysufygapESifh
ta0;odcu dk u f vJ - teD;odr[kw/f [k awmifhwr&? ysufom ysuf& tvkdokdUrvkdufaom tjcif;
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 51 52 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
t&mukd tewå[k ½Ienf;ukdjyaom enf;jyor®oeÓPfukd O',AÁ,ÓPftEk
tm;xkwt f yf\/ wZÆmynwf[k qH;k jzwf&m oufaorSmum; - rsufpd
]w,dar wa,myd tmum&m tobm0 jrifwek ;f rSwcf udk f - jzpfç ysux f if
"r®wmå cE¨y&d,myEém e a[mEd?Å caE¨[d O',AÁ, - ÓPfac:wGif
0dem tEkyvAÇe, D awm cE¨0rd w k må yd e rsupf çd tqif;ukv d J - jzpfç ysuxf if
a[mEd?Å caE¨ye Oyg'g, a0g[m&0aoe jrifpw d uf vkd J - jzpfç ysux f if
vAÇrmem w'g'De0 0dbm0em, 0daoo rsupf çd tqif;jzpfysux f if
um&Pblwm wZÆmynwdå 0daoomwd a0'dwAÁm} ½kyfjzpfysufxif
teuf/ /w,dar - wa,m£ar wa,myd? tbm0g jrifpwd jf zpfysux f if - emrfjzpfysux f if
um& tbd P S y #d y D V emum& t0o0wå e mum& oH k ; yg; 2-yg;pkHjzpfysufxif - ½kyf-emrfjzpfysufxif/
vnf;jzpfukefaom? £artmum&m? þtjcif;t&m tmum& em;
wk d U onf ? tobm0"r® w å m ? oabmw&m; r[k w f o nf \
Mum;wke;f rSwcf u dk f - jzpfç ysuxf if
tjzpf a Mumif h ? cE¨ y &d , myEé m ? cE¨ m ü tusH K ;0if u k e f o nf /
O',AÁ, - ÓPfac:wGif
ea[mEd Å ? rjzpf u k e f / caE¨ [ d ? cE¨ m wk d U ES i f h ? 0d e m? uif ; í?
em;ç toHuv kd J - jzpfç ysux f if
tEkyvAÇeD,awm? r&tyfaomaMumifh? cE¨0drkwåmyd cE¨m
Mum;pdwu f vdk J - jzpfç ysux f if
rS vGwfukef onfvnf;? ea[mEdÅ? rjzpfukef/ caE¨ye? cE¨m
em;ç toHjzpfysux f if
wkdUudkum;? Oyg'g,? pGJí? a0g[m&0aoe? ac:a0: ajymqkd
½kyfjzpfysufxif
aomtvkdtm;jzifh? vAÇrmem? &tyfukefaom? w'g'De00d
Mum;pdwjf zpfysux f if - emrfjzpfysuxf if
bm0em,? tbm0gum& tbdPS y#dyVD emum& t0o0wåem
2-yg;pkHjzpfysufxif - ½kyf-emrfjzpfysufxif/
um& xdo k ;kH yg;aomtjcif;t&m tmum&wkUd \tjypfukd xif&mS ;
pGmjyjcif;\/ 0daoo um&Pblwm? xl;aomtaMumif;jzpfí ESmacgif;
jzpf u k e f a om? wZÆ m ynwå d 0 d a oom? wZÆ m ynwf t xl ; eHwek ;f rSwcf u
dk f - jzpfç ysux f if
wkUd wnf;? £wd? þokUd ? a0'dwAÁm? odtyfuek \ f / O',AÁ, - ÓPfac:wGif
or®oeÓPfNyD;\/ ESmacgif;ç teHUudv k J - jzpfç ysuxf if
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 53 54 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
eHpw
d u f vdk J - jzpfç ysux
f if pdwf
ESmacgif;ç teHU jzpfç ysux f if odwek ;f rSwcf u dk f - jzpfç ysux f if
½kyfjzpfysufxif O',AÁ, - ÓPfac:wGif
eHpw
d jf zpfysux f if - emrfjzpfysux
f if ESv;kH ç oabmudv k J - jzpfç ysuxf if
2-yg;pkHjzpfysufxif - ½kyf-emrfjzpfysufxif/ odpw d u f vdk J - jzpfç ysux f if
vQm ESv;kH ç oabm jzpfysux f if - ½kyjf zpfysuxf if
odpw d jf zpfysux f if - emrfjzpfysux f if
pm;wke;f rSwcf udk f - jzpfç ysux f if
2-yg;pkjH zpfysux f if - ½kyçf emrfjzpfysux f if/
O',AÁ, - ÓPfac:wGif
þokUd 'Gg&ç tm½kH 0dnmPfwUdk ü tjzpfç tysuo f abmw&m;
vQmç t&omudv k J - jzpfç ysuxf if
wkUd onf ½Irw S yf idk ;f jcm;aom a,m*D wkUd \ÓPfü jzpfrçI ysurf üI
pm;pdwu f v
dk J - jzpfç ysux f if
omvQif tm½kHtpOf0ifí xifjrifavawmh\/ tcsdKUa,m*D
vQmç t&mom jzpfç ysux f if
wkUd rSm jzpfç topf ukx d ifjcif;? tcsKd Ua,m*DwUdk rSm ysuçf tukef
½kyfjzpfysufxif
[kxifjcif;?tcsdKUa,m*Drsm;ü jzpftopfysuftukef 2-yg;pkH
pm;pdwjf zpfysux f if - emrfjzpfysux f if
xifMuayuke\ f / xkUd aMumifh -
2-yg;pkHjzpfysufxif - ½kyf-emrfjzpfysufxif/
obm0O',AÁ,
uk,
d f jzpfçtopfxifwmu O',xif
xdwek ;f rSwcf udk f - jzpfç ysux f if ysuçf tukex f ifwmu 0,xif
O',AÁ, - ÓPfac:wGif
2-yg;pkx H ifwmu O',AÁ,xif/
uk,d çf tawGUukv d J - jzpfç ysux
f if
xdpw d u f v
dk J - jzpfç ysux f if jzpfysufopöm 4-yg;
uk,d çf tawGU - jzpfysux f if taMumif;jzpfux dk if - ork',xif
½kyfjzpfysufxif taMumif;ysuu f x dk if - eda&m"xif
xdpw d jf zpfysux f if - emrfjzpfysux f if cPjzpfçysuu f xdk if - 'kux © if
2-yg;pkHjzpfysufxif - ½kyf-emrfjzpfysufxif/ 2-yg;pkjH zpfç ysux f ifç r*¾xif/
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 55 56 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
jzpfysuf y#dpöorkyÜg'f taMumif ; jzpf ç xif j cif ; [l a om tEk a vmry#d p ö o rk y Ü g 'f ?
taMumif;jzpfux dk if - tEkvx Hk if taMumif;ysufç xifjcif;[laom y#davmry#dpöorkyÜg'f? cP
taMumif;ysuu f x dk if - y#dvxHk if jzpfç ysux
f ifjcif;[laom y#dpo ö rkyEÜ w
é &m; wkUd onfvnf;aumif;?
cPjzpfç ysuuf x dk if - y#dpxö if/ taMumif ; jzpf x if j cif ; [l a om {uwå e nf ; ? cPjzpf
xifjcif;[laom emewåenf;? taMumif;jzpfç ysux f ifjcif;[laom
jzpfçysuef nf; 4-yg; tAsmyg&enf ; ? taMumif ; jzpf ç xif j cif ; [l a om {0H
taMumif;ukxd if - {uwåxif "r®wmenf;wkUd udk vnf;aumif;? tedpçö 'kuç© tewå[k qdt k yf
cPjzpfuxdk if - emewåxif aom tjzpfçtysuf\ vu©PmwkdUudkvnf;aumif; odumrQ
taMumif;jzpfçysufukdxif jzpfaom a,m*Dyk*d¾Kvfonf 0dyóEkyudúavo 10-yg;\
tAsmyg&xif tnpftaMu; t&dtarS;rS ruif;ao;onfh twGufaMumifh
taMumif;jzpfux dk if - {0H"r®wmxif/ O',AÁ,ÓPf tEkpm;[kq\ dk /
O',AÁ,ÓPftEk Ny;D \/
jzpfysufvu©Pm r*¾gr*¾ÓP'óe0dok'd¨ NyD;\/
jzpftopfux dk if - 'kux
© if
ysut f ukeu f x dk if - tedpx
ö if 6/ y#dy'gÓP'óe 0do'k t
¨d cPf;
2-yg;pku H x
dk ifç tewåxif O',AÁ,ÓPft&ifh
jzpftopfxifwmu - O',yJ þ O',AÁ , ÓPf t &if h u pí b*F Ó Pf ç b,ÓPf ç
ysutf ukex f ifwmu - 0,yJ tm'De0ÓPfç edAdÁ'gÓPfç rkÍödwkurswmÓPfç y#docFgÓPfç
2-yg;pkxH ifwmu - O',AÁ,yJ/ ocF g ½k a yu© m ÓPf [ k qk d t yf a om 0d y óemÓPf & S p f y g;?
þokdU O',AÁÓPfEk tjzpfçtysuf oabmonfum; ukd;ckajrmufaom opömEkavmrduÓPf [laom tEkavmr
taMumif;tjzpfçtysuf? cPtjzpfç tysuf 2-rsdK;wkdUwGif ÓPfwpfyg;? þÓPfudk;yg;ukdjynfhpkHapvkdaom a,m*Dyk*d¾Kvf
taMumif;tjzpf\xifcsuf - ork',opöm? taMumif;tysu\ f onf Oyuú d a vomrS uif ; vG w f a om O',AÁ , ÓPf u k d
xifcsuf - eda&m"opöm? cPjzpfçysufxifcsuf - 'ku©opöm? tpjyKí tm;xkwt f yf\/
2-yg;pkH jzpfç ysux f ifcsuf - r*¾opöm[k opöm 4-yg;ukjd yjcif;?
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 57 58 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
þ O',AÁ,ÓPfukd tm;xkwfjcif;ü tb,ftusdK;&Sd 'ku©ukdjyjcif;
oenf;/ vu©PmudkrSwfjcif;ü tusdK;&Sd\/ tusdK;&SdykHrSm - 'kua© y: 'kuq © ifw h mu? 'ku'© uk y© if
aemuf ü jycJ h a om O',AÁ , ÓPf E k o nf u m; 10-yg;aom 'kua© y: okcqihw f m? 0dy&dPmr'kuy© if
0dyóEkyudúavow&m;wkdUjzifh vl;vJvdrf;usHíaeonf\ jzpfrçI ysurf I ESyd pf ufwmu? ocFg&'kuy© if
tjzpfaMumifh [kwfwkdif;rSefpGm vu©PmoHk;yg;udk aumif;pGm ESyd pf ufwmu? 'kuy© if
rSwjf cif;iSm rpGr;f Ekid b
f J ,ck 0dyóEkyudaú vo rS vGwaf om ESyd pf ufwt
hJ jcif;t&mu? 'kuv © u©Pmyif
O',AÁ,ÓPfonfum; vu©Pmukd aumif;pGmrSwfjcif;iSm ESdyfpufrI½Iwmu? 'ku©mEkyóemyif/
pGrf;Ekdif\/
CeraMuykH
vu©PmrxifykH tpOfawGwv JG Udk vJ - tcJCe raMu
a&SUaemuftpOfpyfvUdk vJ - jzpfçysut f edprö xif taygif;awGwv JG Udk vJ - tcJCe raMu
£&d,mykxrf jywfvUdk vJ - ESyd pf uf'u
k r© xif tm½kaH wGwv JG Udk vJ - tcJCe raMu
Ceav;yg;uyfvUdk vJ - tpd;k r& tewå rxif/ udpaö wGwvJG Udk vJ - tcJCe raMu/
vu©PmxifykH CeaMuykH
a&SUaemuftpOfrpyfvUdk vJ - jzpfçysut f edpx
ö if tpOfawGuv JG Udk vJ - tcJCeaMu
£&d,mykxjf ywfvUdk vJ - ESyd pf uf'u k x© if taygif;awGuv JG Udk vJ - tcJCeaMu
Ceav;yg;ruyfvUdk vJ - tpd;k r& tewåxif tm½kaH wGuv JG Ukd vJ - tcJCeaMu
jzpfçysu½f rHk Q - tedpxö if? jzpfçysuw f hJ tjcm;t&mu? udpaö wGuvJG Udk vJ - tcJCeaMu
tedpövu©Pmxif
ESyd pf uf½rHk Q - 'kux
© if? ESyd pf ufwt
hJ jcif;t&mu raMu 6-ae&m
'ku©vu©Pmxif jrifaomcPwGvJ Udk vJ - tcJCeraMu
tpdk;r&½kHrQtewåxif? tpdk;r&wJhtjcif;t&mu Mum;aomcPwGv J Udk vJ - tcJCeraMu
tewåvu©Pmxif/ eHaomcPwGvJ Ukd vJ - tcJCeraMu
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 59 60 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
pm;aomcPwGv
J Udk vJ - tcJCeraMu tEkyóem 7-yg;
xdaomcPwGv
J Udk vJ - tcJCeraMu tedpx ö ifwek ;f - edpaö ysmuf
odaomcPwGv
J Udk vJ - tcJCeraMu/ 'kux © ifwek ;f - okcaysmuf
tewåxifwek ;f - twåaysmuf
aMu 6-ae&m Ni;D aiGUaewke;f - eED́aysmuf
jrifaomcPuGvJ Udk vJ - tcJCeaMu wyfrufuif;wke;f - wPSmaysmuf
Mum;aomcPuGv J Udk vJ - tcJCeaMu csKyw f mjrifwek ;f - jzpfwmaysmuf
eHaomcPuGvJ Udk vJ - tcJCeaMu wzefpeG Uf wke;f - wzefaysmuf/
pm;aomcPuGv J Udk vJ - tcJCeaMu
xdaomcPuGv J Udk vJ - tcJCeaMu uHuad vom ukeyf Hk
odaomcPuGv J Udk vJ - tcJCeaMu/ tedpjö rifwek ;f - edpaö ysmuf
tewåvu©Pm aysmufwehJ pd ö - qd;k ç aumif;ukef
tpd;k r&wmu - tewåyif ukeyf gavjcif; - jyKjyifuif;
tpd;k r&wJh tjcif;t&mu -tewåvu©Pmyif uif;ygaomaMumihf - usKd ;rjzpf
tpd;k r&rI½wI mu - tewåmEkyóemyif/ ½kyçf emrfa'go - pGeUf cGmypf
O',AÁ,ÓPft&ifh Ny;D \/ wbuftm½kH - 0ifajy;yk/H
'd|ESihf tEG,
b*FÓPf ysuqf çJ csKyw f mu - 'd|ypöuÓ © Pf
tysuxf ifykH ysuNf y;D ç ysuv f wHcå sKyw
f mu
tysujf rifaomaMumifh - tysuxf if\ tEG,ç tEkrmeÓPf
tysux
f ifwmu - b*FÓPf 'd|ypöuq © w
dk mu - rsujf rifu,dk af wGUyJ
tysuq f w
dk mu - ½kyef mrfyJ tEG,ç tEkrmeqdw k mu
tysuxf ifwmu - a,m*DÓPfy/J tpOfBuq H qJ/
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 61 62 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
aZmrusykH eda&m"ukd - tjrifÓPfqdk
tjzpfawGraESmvkUd vJ - aZmrusEidk f y#deó
d *¾udk - tpOfÓPfq/dk
tysuo f abmrkUd vJ - 0ka|mrSmxkid f txif
Oyg'fqw dk mvJ - olrrSED idk f
ukew
f o hJ abmukd - txifÓPfqdk
XDqwdk mvJ - olrrSED idk f
ysuwf o hJ abmudk - txifÓPfqdk
y0wåqw dk mvJ - olrrSED idk f
qdww f o hJ abmukd - txifÓPfq/dk
edrw
d q å w dk mvJ - olrrSED idk /f
ysufykH
udavom tazmfuif;ykH uGv J ek ;D wJh - td;k cGuof iG f
tazmfawGuif;vkUd vJ - ysi;f p&mtajc jyefUumBuw J hJ - jrLvkyd if
udavomw&m;uvJ - tm;aysmufvUdk acG a&jyifr;kd ayguf - xdcwfpif
'd|v
d q
l ;kd - jrLtck;d ao ukew f mukv d J - ÓPfrmS jrif
wPSmpufuiG ;f - vGwu f if;yav/ ysuw f mukv d J - ÓPfrmS jrif
NyKd wmukv d J - ÓPfrmS jrif/
ÓPfv,fa&mufyHk ysupf ç v,fç qH;k
tysuEf pS yf g;rdUk - ÓPftm;tv,f pifMu,fpw d jf rwf - ysut f p
tm½kyH suvf J - xif&r,f yGm;rIOayu©m - ysuv f ,frmS
½Ipw
d yf suv f J - xif&r,f Ny;D qH;k bm0em - ysuq f ;kH om/
tjrifEiS hf tpOf ysupf pç ysupf v,fç ysupf qH;k
tedpu ö kd - tjrifÓPfqdk aESmuf&uS yf w
d yf if - eD0&Ppif
'kuç¨ tewåudk - tpOfÓPfqdk npfaMu;rxif - udavpif
edAmÁ efudk - tjrifÓPfqdk tm½küH yif? ysupf - tpxif
0d&m*qkd - tpOfÓPfqdk
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 63 64 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
pifMu,fpwd pf Of - rZÑrd yif 0dyóemcsdef
orxedrw d wf iG f - ola&mufvQif ynmç orm"d 2-yg;\? jrwfcsed w f iG f
ysupf - tv,fxif £a`Ei´ g;\? tav;ukw d if
a&mufaompdwpf Of - rZÑrd yif 0D&,d qkw
d ?hJ abmifuu dk v f Qif
orxedrw d wf iG f - olajy;0if
Oyg'fç qkwd mvJ? rS0D rJ x I if
ysupf - tqH;k xif/
XDç qdw
k mvJ? rS0D rJ x
I if
ysuv
f ,f pç ysuv f ,f v,fç ysuv f ,f qH;k bifç qkw d mvJ? rS0D rJ x
I if/
pdwjf rwfpifMu,f - vspv f sLwG,f b*FÓPf Ny;D \/
ysuv f ,fç tp - rSwu f ek Mf u
edrwd of rxm - a&mufpw d rf mS b,ÓPf
vspv f sLuyfw, G f - ysuv f ,fç v,f ab;xifykH
udavom&if;ç tazmfuif; tysujf rifaomaMumifh - ab;xif\
½Ijcif;vspvf sL - ysuv f ,fç tqH;k ,l/ ab;xifwmu - b,ÓPf
tysuqf wdk mu - ½kyçf emrfyJ
bm0emNyD;qHk;ykH ab;xifwmu - a,m*DÓPfy/J
orm"dç ynm - pkaH omtcg
Ny;D qH;k bm0em - wpfvu©Pm ab;xifrv I u©Pm
£a`Ei´ g;jzm - udavuGm tysuaf wGrsm;vkUd vJ - pdwx f m;rwnf
Ny;D qH;k bm0em - ESpv f u©Pm &wufayGymG ;ovkyd J - ½kyw f &m;udrk DS
txufyg 7 yg; - vH;k vyGm; oGm;wJah e&mrSmvJ - ysuv f Udk rMunf
Ny;D qH;k bm0em - oH;k vu©Pm &yfwahJ e&mrSmvJ - ysuv f Udk rMunf
txufyg 7 yg; - rS0D jJ im; xkid w
f ahJ e&mrSmvJ - ysuv f Udk rMunf
Ny;D qH;k bm0em - av;vu©Pm/ tdyw f ahJ e&mrSmvJ - ysuvf Udk rMunf/
0do'k d¨ 7-yg; rif;uGe;f oGm; 65 66 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
Oyrm y0wåEiS hf edrw
d å 2-yg;pkaH MumufyHk
oH;k a,mufom;&Sw d hJ - arG;rdcif ysupf ç xifwmu - y0wåuadk Mumuf
rif;'Pfoifv h Udk vJ - uGyrf suv f Qif ysut f qH;k ç xifwmu - edrw d u
å adk Mumuf
om;Bu;D OD;acgif; - ajravsmif;jrif tpçtqH;k xifwmu - 2 yg;pku H adk Mumuf
om;vwfvnfyif; - jzwfqw J iG f y0wåaMumufwmu - 'kuy© J
om;i,farmifvJ - rvGyJ if edrw
d aå Mumufwmu - tedpyö J
ysuq f ½J yk çf emrfwUdk \ - ukew f mjrif 2-yg;pkaH Mumufwmu - tewåy/J
ysuNf y;D ukv d J - jrifonfyif
rysuaf o;ukv d J - jrifonfyif/ tewåtm½kH
&GmysufBuD;vkdxif
wpfenf; Oyrm ewfNrdKUponfuJhokdUyif
rD;wGi;f oH;k ck - jrif&mwGif uif;wmukdjrif
tjypf&o dS rl sm; - usa&mufvQif okOf;wmukdjrif
twkid ;f rod - 'kux © if qdww f mukjd rif
oH;k bkaH &mufjim; - olrsm;yif tapmifrh &Sd - tcsn;f ES;D ukjd rif
'ku0© #fuif; - rvGwu f if;pif/ tewå - ÓPfrmS xif/
6/ b,
b,ÓPf ÓPf trwó? aojcif;uif;aom edAÁmefokdU/ ywdå,m? a&muf
jcif;iSm? b*FgEkyóD? tysuf[k½IjrifEkdifaom tavhoabm
7/ tm'De0ÓPf &Sdaom/ tm'dwåapvód&olyarm? rD;avmifaom OD;&pf
8/ edAÁd'gÓPf acgif;aygif; OD;acgif;vQif Oyrm&Sad om/ rke?d &[ef;onf/w[d H
tmedoif &Spyf g; ba*F? xkt d ysuüf ? ykeyÜKe?H tzefwvJv?J or®oaw? oH;k oyf&m\/
£ud-{0H? þokUd / ayg&mPm? a&S;q&mwkUd onf/ tm[k? qku d ek Nf y/D
þokdU tvHk;pkHaom ½kyfemrfcE¨m ocFg&wkdUonf ysufpD;
ukef\ç ysufpD;ukef\[k rjywf½Ijrifaom oifhtm; b0ü ½kyef mrfü ab;ç tjypfç Ni;D aiGUykH
t,lrSm;ukdy,fjcif;ç toifhü wyfrufaomwPSmukd pGefUjcif;ç tysujf rifaomaMumifh ab;xif\
tcgcyfodrf; 0dyóem ukdtm;xkwfjcif;ç toufarG;jcif;ü ab;xifwmu - b,ÓPf
pifMu,fjcif;ç pdk;&drfaMumifhusaysmufjcif;ç taMumufuif;jcif;ç tysuq f wdk mu - ½kyef mrfyJ
onf;cH Ekdifaom pdwfESvHk;ukd&jcif;ç arGUavsmfjcif;ç rarGUavsmf ab;xifwmu - a,m*DÓPfyJ
jcif;ü onf;cHEidk jf cif;[kqt dk yfaom þtusKd ; 8-yg;ESihf jynfph Hk tysujf rifaomaMumifh - tjypfxif\/
aom b*FgEkyóemÓPfu&dk \/ tjypfxifwmu - tm'De0ÓPf
þokdU *kPftm;jzifh jrwfaom tusdK; 8-yg;ukd jrifí
tysuq f wdk mu - ½kyef mrfyJ
aojcif;uif;aom edAÁmefokdUa&mufjcif;iSm tysufxifatmif
½IjrifEkdifaom tavhoabm&Sdaom a,m*Donf OD;&pfacgif; tjypfxifwmu - a,m*DÓPfyJ
aygif; OD;acgif;ü rD;avmif ouJhokdU xkdtysufw&m;ü tzef tysujf rifaomaMumifh - Ni;D aiGU\/
wvJvJ oH;k oyfymG ;rsm;&m\/ Ni;D aiGUwmu - edA'Ád gÓPf
£rmed t|*¾KPrkwrå med? tysuq f wdk mu - ½kyef mrfyJ
'domG w[d H or®oaw ykeyÜKe?H Ni;D aiGUwmu - a,m*DÓPfy/J
tm'dwaå pvód&olyarm rke?d þokUd qkt d yfonfEiS t hf nD b*FÓPfjzifh ½ItyfNy;D aom tysu&f dS
b*FgEkyóD trwó ywd, å mwd/ aom twdwçf tem*wfç ypöKyeÜ çf ½kyef mrfç cE¨mwkUd ü tpwGif
*k P rk w å r med ? *k P f t m;jzif h jrwf u k e f a om/ £rmed ab;xifjcif;iSm tv,fütjypfxifjcif;iSm tqH;k ü Ni;D aiGUjcif;iSm
t|tmedoo H med? þ 8-yg;aom tmedoif wkUd uk/d 'domG ? jrifí/ rkÍw
öd u
k rswmÓPf\ a&S;OD;pGm ]tm'De0ÓPf} ukd tm;xkwt f yf\/
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 123 124 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
ocFg&u©E¨m\t& wkdufwGef;EdI;aqmf wpfpkHwpfckjyKvkdaom tpm omrd o 'k u © ? þum; tjypf r &S d a omol ol o wf
apwemç tm;xkwaf omoabm-ab;ç tm;rxkwaf om oabm- a,musfm;\ "m;pmr[kwfouJhokdU tm;rxkwfaomoabm
ab;at;ç tm;xkwaf omoabm-qif;&Jç tm;rxkwaf omoabm- avmu0#f udavomwkUd \ tpmr[kwf ed&mrdoedAmÁ ef/
csrf;omç tm;xkwfaomoabm-0#ftpmç tm;rxkwfaom þokdU tqHk;ü tm;xkwfaomoabmukd tjypf&Sdaomol
oabm - 0#ftpmr[kw/f olowfa,musfm;\ "m;pmjzpfouJhokdU avmu0#fudavom
þok d U tp&S d a omenf ; jzif h þum; ol o wf a ,musf m ; wkdU\ tpmxifaomtjcif;t&m NiD;aiGUbG,f[k½Iaom edAdÁ'g
uJ h o k d U tm;xk w f a omoabm-ab;ç b,ç 'k u © ? þum; ÓPf? tm;rxkwfaom oabmukd tjypfr&Sdaomol olowf
olowfa,musfm;\vufrS vGwfaomoluJhokdU tm;rxkwf a,musfm;\ "m;pmr[kwfouJhokdU avmu0#f udavom
aomoabm-ab;at;ç acrmç edAmÁ ef/ wkUd \ tpmr[kw[ f x
k ifum tjcif;t&m arGUavsmzf , G f edAmÁ ef
tpü tm;xk w f a omoabmuk d ol o wf a ,musf m ; [k½aI om oEdyÅ 'ÓPf/
uJhokdU ab;xifaomtjcif;t&m ab;[k½Iaom b,ÓPf? þok d Y tpü b,ÓPf - oEd Å y 'ÓPf ? tv,f ü
tm;rxkwfaomoabmukd olowfa,musfm;\vufrS vGwf tm'De0ÓPf - oEdyÅ 'ÓPf? tqH;k ü edA'Ád g ÓPf - oEdyÅ '
aomoluo hJ Udk ab;at;xifaom tjcif;t&m ab;at;½Iaom ÓPf? tpkt H pkH ÓPfo;kH yg;wkUd \tm½kjH zpfaom ]'kuE© iS hf edAmÁ ef}
oEdÅy'ÓPf/ ukd OyÜg'tpç Oyg,mo tqHk;&Sdaom 15-yg;aom 0w¦Kukd
þum; tjypf&Sdaomol towfcH&ouJhokdU tm;xkwf vTwv f o
dk nfw h idk af tmif ½Ionfrnf\/
aomoabm qif;&J'ku©? þum; tjypf r&Sdaomol towf
rcH & ouJ h o k d U tm;rxk w f a omoabm csrf ; omed A Á m ef / £&d,mykxf 4-yg;ü ab;ç tjypfç Ni;D aiGUykH
tv,fü tm;xkwfaom oabmukd tjypf&Sdaomol towf oGm;jcif;ç &yfjcif;ç xkdifjcif;ç tdyfjcif;[k qkdtyfaom £&d
cH o uJ h o k d U qif ; &J x if a om tjcif ; t&m tjypf [ k ½ I a om ,mykxf 4-yg;wkdUü owduyfí ½IrSwfaom oif\tm½kHrSm
tm'De0ÓPf/ tm;rxkwfaomoabmukd tjypfr&Sdaomol a&yGuo f uJoh Udk vnfaumif;çwHvQyo f uJo h Udk vnf;aumif;ç rD;tvQH
towfrcH&ouJhokdU csrf;omxifaom tjcif;t&m csrf;om wuf<uouJhokdU vnf;aumif; ukefonfç ysufonfç NydKonfç
edAmÁ ef[½k aI om oEdyÅ 'ÓPf/ csKyfonf[k xifygrsm;aom oifonf oGm;aomtrlt&m
þum; tjypf & S d a omol ol o wf a ,musf m ;\ "m;pm oGm;ç oGm;onf[k rSwf&mü ukefwmjrifojzifh ab;xif\/
jzpfouJo h Udk tm;xkwaf omoabm avmu0#f udavomwkUd \ ab;xifwmukd b,ÓPfq/dk ukew f m jrifojzifh tjypf xif\/
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 125 126 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
tjypfxifwmukd tm'De0ÓPfq/dk ukew f mjrifojzifh Ni;D aiGU\/ ½kyef mrfrS - vGwv f çdk qifjcifç tnDtñTw½f yI Hk
Ni;D aiGUwmukd edA'dÁ gÓPfq/dk &yfjcif;ç xkid jf cif;ç tdyjf cif;wkUd üvnf; tysujf rifaomaMumihf - vGwv f \
dk
enf;wlyifrSwf&m\/ vGwv f w dk mu - rkÍw öd u
k rswmÓPf
oGm;aomcP oGm;ç oGm;w,f rSwfojzifh ukefwmjrif tysuq f w dk mu - ½kyef mrfyJ
aomaMumifh ab;xif&mü ukefjcif;tpOfu 'ku©xifwm?
vGwv f w dk mu - a,m*DÓPfyJ
'ku©xifojzifh y0wåab;/ ukefjcif;tqHk;u - tedpöxifwm?
tedpx ö ifojzifh edrw d aå b;/ tpOfEiS hf tqH;k xifwmu tewå tysujf rifaomaMumifh - qifjcif\
xifwm? tewåxifojzifh 2-yg;pkaH b;/ ab;xifíom tjypf qifjcifwmu - y#docFgÓPf
jrif w m? tjypf j rif w mu tm'D e 0ÓPf / tjypf j rif í om tysuq f w dk mu - ½kyef mrfyJ
NiD;aiGUwm? NiD;aiGUwmu edAdÁ'gÓPf/ þokdU b,ç tm'De0ç qifjcifwmu - a,m*DÓPfyJ
edAdÁ'g oHk;ÓPfwkdUonf trnftm;jzifhuGJaomfvnf; oabm tysujf rifaomaMumifh - tnDtñGw½f I
wpfcw k nf;om jzpfMuuke\ f / tnDtñGw½f w I mu - ocFg½kayu©mÓPf
,mp b,wk y|maeynm ,Íö tm'D tysuq f w dk mu - ½kyef mrfyJ
ea0ÓPH ,mp edA'Ád g £ar "r®m{uw¦m? tnDtñGw½f w I mu - a,m*DÓPfy/J
AsÍeÆ ar0 emeEd/Å þokUd qk&d mü atmufyg tm'De0ÓPfEiS hf xiftyfNy;D aom
ab;ç xiftyfNyD;aom tjypfç xiftyf NyD;aom NiD;aiGUbG,f
teuf/ / ,mp b,wk y|maeynm? tMuif b,wk
&Sad om OyÜg'tpç Oyg,mo tqH;k &Sad om 15-yg;aom 0w¦Kudk
y|meÓPfvnf;wyg;/ ,Íö tm'Dea0ÓPH? tMuif tm'D
tpüvG w f v k d j cif ; iS m ç tv,f í vT w f j cif ; \taMumif ; uk d
e0ÓPfvnf;wyg;? ,mpedAÁd'g? tMuif edAdÁ'gÓPfvnf;
qifjcifjcif;iSmç tqHk;üvTwfí tnDtrQ½Ijcif;iSm tEkavmr
wyg;/ £ar"r®m? þw&m;oHk;yg;wkdUonf/ {uw¦m? wlaom
ÓPf\ a&S;OD;pGm ocFg½kayu©mÓPfudk tm;xkwt f yf\/
teuf&Sdukef\/ AsÍÆear0? o'´gomvQif? emeH? rwl/ £wd?
0dnmPu©E¨m\t& pdwf0dnmPf 6-yg;/ jrifaomç Mum;
þokUd / 0kw?åH a[mawmfrt
l yf\/
aomç eHaomç pm;aomç xdaomç odaom oabm rjrifç
rMum;ç reH ç rpm;ç rxd ç rod v k d / jrif a omç Mum;aomç
eHaomç pm;aomç xdaomç odaom oabm rNrJç qif;&Jç
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 127 128 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
tpdk;r&ç rwifhw,f? jrifaomç Mum;aomç eHaomç pm;aomç
11/ ocFg½kayu©mÓPf
xd a omç od a omoabm igr[k w f ç igh O pö m r[k w f ? þok d U
tp&Sad omenf;jzifh - þum; vifEiS u hf mG &Si;f aomrde;f r? olUr,m; ighr,m;r[kwçf
vifrq S w d o
f uJo
h Udk jrifaomç Mum;aomç eHaomç pm;aomç xdaomç
9/ rkÍw
dö u
k rswmÓPf odaomoabm igr[kwf? ighOpömr[kwf oknw? tqHk;ü
þum; rapmif h p nf ; aomrd e f ; r a,musf m ;wyg;ES i f h rapmifph nf;aom rde;f rü uGm&Si;f Ny;D í tjypfudk rvk?d tusKd ;ukrd jyK?
aygif;zufouJhokdU jrifaomç Mum;aomç eHaomç pm;aomç ighr,m;r[kw[ f k tnDtrQ ½Iaom a,musmf ;uJo h Udk jrifaomç
xd a omç od a omoabm ed p ö ç ok b ç ok c ç twå o nmç Mum;aomç eH a omç pm;aomç xd a omç od a omoabmü
udavomESifh aygif;bufaom oHudavo? tpü rapmifh aMumufjcif;ç ESpo f ufjcif;ukyd ,fí rke;f bG,u f rdk vk?d cspbf , G u
f rdk jyK?
pnf;aom rde;f rukd uGm&Si;f vkad om a,musmf ;uJo
h Udk jrifaomç igr[k w f igh O pö m r[k w f [ k tnD t rQ½I a om tjcif ; t&m
Mum;aomç eHaomç pm;aomç xdaomç odaomoabmukd ocFg½kayu©mÓPf/
vGwfvkdaom rjrifç rMum;ç reHç rpm;ç rxdç rodvkdaom þok d U tpü rk Í ö d w k u rswmÓPf ? tv,f ü y#d o cF g
tjcif;t&m rkÍw dö u
k rswmÓPf/ ÓPf? tqHk;ü ocFg½kayu©mÓPf 3-yg;wkdU\ tm½kHjzpfaom
oHudavoç om'De0ç oknwukd 0du©rÇeudavomuGm&Sif;?
10/ y#docFgÓPf r*fESifhuif;aom 0dyóem y&d0ofukd aqmufwnf? edAÁmef
þum; rapmif h p nf ; aomrd e f ; r a,musf m ;wyg;ES i f h jynfurf;wpfzuf vSrf;wufaom tEkavmrÓPf jzpfonf
aygif;zufí tjypf&SdouJhokdU jrifaomç Mum;aomç eHaomç wkid af tmif ½Ityf\/
pm;aomç xdaomç odaomoabm edpöç okbç okcç twå þokdU ab;xifç tjypfjrifç NiD;aiGUygrsm;aomolonf
onmç udavomESifh aygif;bufí tjypf&Sdaom om'De0? oG m ;aomcPç oG m ;ç oG m ;w,f r S w f o jzif h vG w f v k d ?
tv,fü rapmifhpnf;aomrdef;rESifh uGm&Sif;jcif;\taMumif; vGwv f adk omaMumifh rkÍw dö u k rswmÓPf? vGwv f o dk jzifh rvTwçf
ukd &Smaom a,musfm;uJhokdU jrifaomç Mum;aomç eHaomç vGwfatmif qifjcifaomaMumifh y#docFgÓPf? rvGwfojzifh
pm;aomç xdaomç odaomoabmESihf vGwjf cif;\ taMumif; tnDtñGw&f adS omaMumifh ocFg½kayu©mÓPf[k qk&d \/ &yfç xkid çf
rNrJç qif;&Jç tpdk;r&ç rwifhw,f[k qifjcifaomtjcif;t&m tdyçf jrifç Mum; ponfwUdk üvnf; twlwyl if/
y#docFgÓPf/
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 129 130 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
,m p rkÍw dö u
k rswm ,m p y#docFg rjzpfay:wJh edAÁmef
Ekyóem ,m p ocFg½kayu©m £ar "r®m OyÜga'g ocFg&mwd b,wky|maeynm
{uw¦m? AsÍeö ar0 emeEd/Å tm'Dea0 ÓPH/ tEkygÜ a'g edAmÁ eEdÅ oEdÅ
teuf/ / ,mp rkÍdöwkurswm? tMuif rkÍdöwkurswm ya'ÓPH/
ÓPfvnf;wyg;/ ,mp y#docFg Ekyóem? tMuify#docFg teuf/ / OyÜga'g? jzpfaomoabmonfum;? ocFg&m?
EkyóemÓPfvnf;wyg;/ ,mp ocFg½kayu©m? tMuifocFg ocFg&wkdUwnf;/ £wd? þokdU/ b,wky|maeynm? ab;
½kayu©mvnf; wyg;/ £ar"r®m? þw&m;oHk;yg;wkdUonf/ &Sd\[kxifaom ynmonf/ tm'Dea0ÓPH? tjypfxifaom
{uw¦m? wlaomteuf&Sdukef\/ AsÍöear0? o'´gonfom ÓPfrnf\/ tEkyÜga'g? rjzpfaomoabmonfum;? edAÁmeH?
vQi?f emeH? rwl/ £wd? þokUd / 0kw?åH a[mawmrltyf\/ edAÁmefwnf;/ £wd? þokdU/ acrmwky|maeynm? ab;r&Sd[k
xifaomynmonf/ oEdyÅ a'ÓPH? edAmÁ efxifaomÓPfrnf\/
½kyfemrfcsKyfykH
½kyef mrf&u dS - tysu&f dS tpOfjywfwJh edAÁmef
½kyef mrfr&Su d - tysurf &Sd y0wHå ocFg&mwd b,wky|me ynm
tysuq f w dk mu - tjzpfuvm tm'Daea0ÓPH/ tyÜ0wHå edAmÁ eEdÅ oEdÅ
tjzpfqw dk mvJ - ½kyef mrfyJ ya'ÓPH/
tjzpf½kyfemrfray:u teuf/ / y0wHå? tpOfrjywfaomoabmonfum;?
tysuf½kyfemrfray: ocFg&m? ocFg&mwkdUwnf;/ £wd? þokdU? b,wky|maeynm?
rjzpfay:wmuvJ - edAmÁ efyJ ab;&S d \ [k xif a omynmonf / tm'D e 0ÓPH ? tjypf
jzpfay:jcif;u - ½kyef mrfyJ xif a omÓPf rnf \ / ty0wH å ? tpOf j ywf a omoabm
rjzpfay:jcif;u - edAmÁ efyJ onfum;? edAÁmeH? edAÁmefwnf;/ £wd þokdU/ acrwky|mae
tpOfpyfjcif;u - ½kyef mrfyJ ynm? ab;r&S d [ k xif a omynmonf / oEÅ d y a'ÓPH ?
tpOfjywfjcif;u - edAmÁ efyJ edAÁmefxifaomÓPfrnf\/
edrwd xf ifjcif;u - ½kyef mrfyJ
edrwd rf xifjcif;u - edAmÁ efy/J
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 131 132 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
edrw
d rf xifwhJ edAmÁ ef ES i f E S i f pd w f 0 d n mPf tod o abmü tEk o , y&d , k | me
edrw
d åH ocFg&mwd b,wk y|mae ynm b0wpfzef cE¨memrf½kyf w'*FtEkyÜg'csKyfaomaMumifh edAÁmef
tm'Dea0 ÓPH/ tedrw d åH edAmÁ eEdÅ oEdÅ uJhokdU tEko, y&d,k|mef b0wpfzef cE¨memrf½kyf orkapä'
ya'ÓPH/ tEkygÜ 'csKyv f Qif edAmÁ efyifwnf;[k tm½kjH yKí -
teuf/ / edrdwHå? igxifaomoabmonfum;? ocFg&m? rsuf a rS m uf q wf q wf rcsKyf a o;&um; wyf t yf r jrif
ocFg&mwkUd wnf;/ £wd? þokUd / b,wky|maeynm? ab;&S\ d rSwf½kHyif rSwfíay;tyfaom a*gMwblÓPf ESifh rjcm;rjywf
[kxifaom ynmonf/ tm'Dea0ÓPH? tjypfxifaomÓPf pyftyfç a&muftyfaom tpOf&Sdaomr*fÓPfESifhwpfNydKifeuf
rnf\/ tedrw d ?åH igrxifaomoabmonfum;? edAmÁ eH? edAmÁ ef twdwfç tem*wfç ypöKyÜef 3-wefaom avmuDcE¨mwkdUü
wnf;/ £wd? þokUd / acrwky|maeynm? ab;r&S[ d k xifaom tEko,ç y&d,|k mef b0wpfzef cE¨memrf½yk f orkapä' tEkygÜ '
ynmonf/ oEdyÅ a'ÓPH? edAmÁ efxifaomÓPfrnf\/ csKyfaom edAÁmefukdtm½kHjyKí rsufarSmufqwfqwf wyftyf
12/ tEkavmrÓPf xifxif r*fÓPfjrifojzifh -
tEkavmrÓPfESifh orÜ,kwfjzpfckduf tZÑwåtrnf&aom
þok d U ocF g ½k a yu© m ÓPf j zif h cG m tyf N yD ; aom 0d u © r Ç e
r[mukov dk af Zm pdwKå ygÜ 'f ocFg& w&m;onf tEkavmr ÓPfjzifh
udavom? aqmufwnftyfNyD;aom 0dyóem y&d0of&Sdaom
A[d't ¨ & &Spyf g;aom XmewkUd wGif 'kuo © pömukv
d nf; odjrifEidk \
f /
23-yg;aom aum|mo? 15-yg;aom 0w¦KwkdU\t& 5-yg;
ork',opömukdvnf; odjrifEkdif\/ eda&m"opömç r*¾opömukd
aom cE¨mwkdUwGif 0dnmPu©E¨\ t& wpfpdwfjzpfaom 'Gg&
rodrjrifEidk /f twdwcf E¨mç tem*wfcE¨mç ypöKyeÜ f cE¨mukv d nf;
6-ayguf wpf a yguf a yguf r S t xG u f ? zG w f E S i f h w l a ompd w f ?
odjrifEkdif\/ y#dpöorkyÜg'f\ taMumif;w&m;ç tusdK;w&m;
0d n m todoabmukd rNrJ[k ocFg½kayu©mÓPfjzifh ½INyD;
ukvd nf; odjrifEidk \ f /
onfraS emuf tpOfojzifah &muftyfaom r*fÓPf\ a&S;OD;pGm
a*gMwblÓPf? a*gMwblÓPf\ a&S;OD;pGm tEkavmrÓPfukd
13/ a*gMwblÓPf
tm;xkwí f -
a*gMwblÓPfESifh orÜ,kwfjzpfckduf tZÑwåtrnf&aom
tpç tv,fç tqHk; 3-yg;vHk;&aumif;aom tEkavmr
r[mukov dk af Zm pdwKå ygÜ 'focFg&w&m; onf a*gMwblÓPfjzifh
ÓPfjzifh ocFg½kayu©mÓPfonf rNrJ[k ½ItyfNyD;aompdwf
A[d't¨ & &Spyf g;aomXmewkUd wGif eda&m"opömwpfyg;uko d mvQif
0dnmPftodoabmukdyif rNrJç rNrJç rNrJ[k 3-Budrfwkdifwkdif
odjrifEkdif\/
½Iaom tEkavmrÓPfESifh wpfNydKifeuf rNrJ[k½Iaom tm½kH
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 133 134 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
14/ r*fÓPf qkdjcif;ç ol&mukd aomufjcif; paom raumif;rI tukokdvf
r*f Ó Pf E S i f h orÜ , k w f j zpf c k d u f tZÑwå trnf & aom trIwUdk onf r&Sad wmhbJ ½kyef mrf\ rjzpfbcJ sKyaf om þedAmÁ ef
r*faZm pdwåKyÜg'fw&m;onf r*fÓPfjzifh jzpfckduf tZÑwåt& w&m;omvQif rSef\/ þw&m;rSwyg; trSefr&SdawmhNyD[k
r*¾opömukdvnf; odjrifEkdif\/ A[d'¨t& 'ku©opömç ork', rdrdonf t,lrSefawGUaom edAÁmefü ,kHrSm;aompdwftjrpfyg
opö m ç ed a &m"opö m ç twd w f c E¨ m ç tem*wf c E¨ m ç ypö K yÜ e f jywf o jzif h tyg,f b k H ç tyg,f b 0ok d U ra&muf a wmh N yD [ k
cE¨mç y#dpöorkyÜg'f\taMumif;w&m; tusdK;w&m;ukdvnf; xkod \
l pdwrf mS wnfawmh\/
odjrifEkdif\/ pdwfrSmwnfykH
r*¾ or*Ø ó ÓPH ? 'k a u© a ywH ÓPH ?
pdwfrSmwnfaom pum;onf ra&GUrajymif;wmukdqkdonf/
'k u © o rk ' a,aywH ÓPH ? 'k u © e d a &ma"aywH
b,f v k d r a&G U ajymif ; oenf ; / oif o nf vl j zpf o nf u pí
ÓPH ? 'k u © e d a &m"*grd e D , m y#d y 'g,aywH
pm;&if;vJvlç oGm;&if;vJvlç ajym&if;vJvlç b,ftrIudkrqkd
ÓPH/
jyKvyk &f if;vJ vly[ J k xifaeaom oif\pdwo f nf wpfcgwpf&H
teuf/ / r*¾ or*Øó? r*fESifhjynfhpkHaomol\/ ,H
a&GUajymif;í igonf acG;rsm;jzpfava&mhovm;? okdUr[kwf
ÓPH? tMuifr*fÓPfonf/ twd¦? &Sd\/ {wH ÓPH? xkd
EG m ; paom wd & pä m ef r sm;jzpf a va&mh o vm;[k wpf c grQ
ÓPfonf/ 'kau©yÓ d PH? 'kuo © pömukv d nf;od\/ {wH ÓPH?
ratmufarhb;l wmukd pdwrf a&GUrajymif;[k qk\ d /
xkÓd Pfonf? 'kuo © rk'a,ydÓPH? 'ku\ © taMumif; ork',
opömukv d nf; od\/ {wH ÓPH? xkÓ d Pfonf/ 'kue© ad &ma"yd tyg,fra&mufykH
ÓPH? 'ku©\csKyf&m eda&m"opömukdvnf; od\/ {wH ÓPH? xkUd twl ½kyef mrfwUdk \ rjzpfay:bJcsKyaf om edAmÁ eftm½ko
H Udk
xkdÓPfonf/ 'ku©eda&m"*grdeD,m y#dy'g,ydÓPH? 'ku©\ wpfcgwpfacgufrQ awGUbl;ç a&mufbl; aomol\ pdwfonf
csKy&f m edAmÁ efoUdk a&mufaMumif; tusirhf *¾opömukv d nf; od\/ vnf; igonf tyg,fokdUrsm;a&mufOD;rSmvm;? ra&mufawmh
bl;vm;qkw d m 'd[G pdwf onf tukeaf ysmufuif;Ny;D pm;&if;vJ
ig;yg;oDv vkyH Hk tyg,fra&muf? oGm;&if;vJ tyg,fra&muf? &yf&if;ç xkid &f if;ç
þokUd ½kyef mrfwUkd \ rjzpfay:bJ csKyaf omtm½koH Udk wpfBurd f tdyf&if;vJ tyg,fra&muf[k pdwfütNrJxifaeonfukd qkd\/
rQavmuf a&mufbl;ç &bl;aomolrSm olUtoufukdowfjcif;ç þokUd pdwüf tyg,fwcH g;ydwNf y[ D k tNrJ wnfaeaom yk*K¾d vu f dk
olUOpömukdcdk;,ljcif;ç olwpfyg;tdrf&mukdjypfrSm;jcif;ç rkom;ukd aomwmyefyk*d¾Kvf[kqkd\/
ÓPfpOf 10 yg; rif;uGe;f oGm; 135 136
usrf;*efüvnf; oAÁtyg,'Gg&med? tvHk;pkHaom tyg,f earm wó b*0awm t&[awm or®morÁK'ó
¨
wHcg;wkdUudk? yd'[wd? ydwf\[lí vnf;aumif;/ {0H? þokdU/ opömav;yg; rif;uGe;f oGm;
taeum edoo H 'g,aue? rsm;aomtmedoifuadk y;wwfaom/
aomwmywdåra*¾e? aomwmywdår*fESifh/ or®,kwHå? ,SOfaom a'oem opömav;yg;
ÓPH? ÓPfu/dk aomwmywdrå a*¾ÓPEÅ?d aomwm ywdrå *fÓPf opömqkw d muvJ - av;ckjym;
[lí/ 0kpw ö ?d qktd yf\/ 'kuo © pömqkwd muvJ - wpfcw k pfyg;
þum; ]aomwmyefy*k K¾d v}f jzpfywHk nf;/ ork',opömqkw d muvJ - wpfcw k pfyg;
ou'g*grfyk*d¾Kvf? tem*grfyk*d¾Kvf? &[EÅmyk*d¾Kvfjzpf&ef eda&m"opömqkw d muvJ - wpfcw k pfyg;
ukdvnf; þenf;twkdif;om tm;xkwf& onf/ O',AÁ, r*¾opömqkw d muvJ - wpfcw k pfyg;
ÓPf u pí ay:yk H o mxl ; \/ þok d U aom pum;tpOf j zif h txufygpum;t& qkt d yfaom 'kuo© pömç ork', opömç
ÓPfpOf 10-yg; rif;uGe;f oGm; onf ed*;kH urÜwf tqH;k owf\/ eda&m"opömç r*¾opöm[laom opöm 4-yg; w&m; wkUd onf
þum; - bk & m;&S i f \ a'oemuú r enf ; tpOf w G i f wif í a[m
igwkUd Ak'b ¨ mom - w&m;0g'\ awmfrltyfaom a'oemtpOfukd opömukd ac:qkdtyfaom
tqH;k tusihf - tqH;k tvkyf aMumifh a'oemopöm[k qk\ d /
tqH;k w&m; - tqH;k pum;
tqHk;vrf;aywnf;/ tm½kx
H if - Oypmopöm
ÓPfpOf 10-yg; rif;uGe;f oGm; Ny;D \/ yGm;rIç owdxif - r*¾opömyif
0dyóemÓPf 10-yg;o½kyfrSm or®oeÓPfrS ay:rIç ½kyef mrfxif - 'kuo
© pömyif
tEkavmrÓPftxd a&wGuf&efjzpfonf/ y,frçI avmbxif - ork',opömyif
csKyrf çI wPSmxif - eda&m"opömyif
þvuFmt& cGJa0íjy&efukdum; yGm;rIowdxifqkd&mü
r*¾if&Spfyg;w&m;wkdUonf or®m'd|dç or®mouFyÜç or®m0gpmç
or®mur®EÅç or®mtmZD0ç or®m0g,mrç or®mowdç or®m
orm"d[k &SdMuukef\/ xkdokdU&Sd&mü trSefjrifjcif;ukd or®m'd|d
opömav;yg; rif;uGef;oGm; 137 138 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
[kqo dk nf/ trSeBf ujH cif;ukd or®mouFy[ Ü q
k odk nf/ trSeaf jymqkd rkcsopöm
jcif ; uk d or® m 0gpm[k qk d o nf / trS e f t rI j yKjcif ; uk d yGm;rIç owdxif - r*¾opömyif
or®mur®EÅ qko d nf/ trSet f oufarG;jcif;ukd or®mtmZD0 qko d nf/ ay:rIç ½kyef mrfxif - 'kuo © pömyif
trSev f UkH vjyKjcif;ukd or®m0g,mr qko d nf/ trSef atmufarhjcif; y,frçI avmbxif - ork',opömyif
ukd or®mowdqo dk nf/ trSew f nfonfudk or®morm"dqo dk nf/ csKyrf çI ½kyef mrfxif - eda&m"opömyif
xkdokdUqkd&mü þr*¾if&Spfyg;w&m;wkdUonf r*¾opömom þokdUqkd&mü ]csKyfrI½kyfemrfxif - eda&m"opömyif] [k
jzpfMuukefaomaMumifh ½kyfemrfü trSef yGm;rItm½kHxifaom qk d a ompum;? aemuf u jyqk d c J h a om Oypmü ]csKyf r I
owdukd r*¾opömxJokdUoGif;í zGJUpnf;&ygojzifh r*¾opöm[k wPSmxif - eda&m"opömyif} [k qkcd ahJ ompum; 2-&yfwUdk wGif
qk\d / þxifaom owdjzifh yGm;rsm;aom r*¾opömukd txyfxyf wPSmcsKyfjcif;ESifh 'ku©csKyfjcif; 2-rsdK;jzpf\/ xkd 2-rsdK;wkdUü
½IrwS zf efrsm;aomolonf ½kyef mrfw&m; xif&mS ; ay:xifvmvdrhf ]a,m wóma,0 wPS m , taoo0d & m* ed a &ma"m
rnf/ xkad y:vmaom ½kyef mrfonfum; rnfol enf;? 'kuo © pöm rkwdå temva,mpma*g - y#deó d a*¾g} [lívnf; ]wPSmcsKy&f m
yifwnf;/ edAÁmefukd} jrwfpGmbk&m; a[m\/ ]'ku©eda&m" *grdeD y#dy'g
½k y f e mrf ' k u © awG U ygrsm;aomol o nf xk d ½ k y f e mrf ' k u © ü t&d,opHö} [lívnf; 'ku©csKyf&m edAÁmefukd jrwfpGmbk&m;yif
wyfrufzG,fç ESpfoufzG,fç wG,fwmzG,f jzpfaom wPSm a[m\/ xkdokdUyif a[maomfjim;vnf; ork',opömwPSm
avmb r&SdEkdifonfum; trSefyifjzpf\/ r&Sdukdqkdojzifh &Sdae aMumifhom 'ku©opöm ½kyfemrfjzpfonf[k a[mawmfrlonfh
aom wPSmavmbukd ork',opöm[k qkd\/ xdkavmb twkid ;f ork',opöm csKyjf cif;onf taMumif;csKyrf Qom jzpfay
wPSm ork',opöm\ csKy&f muku d m; eda&m"opöm[k qk\ d / onf/ 'kuo © pömcsKyjf cif;onf tusKd ;csKyrf Qomjzpfayonf/
xkt
d aMumif;ç tusKd ; 2-yg;wkUd wGif tusKd ;onf taMumif;
tvkyfopöm ESirhf uif;? taMumif;r&Su d tusKd ;w&m; rjzpfEidk af y/ jzpfaom
r*¾opömyGm;rS - 'kuo
© pömay: tusdK;vnf; wpfzefrjzpfu taMumif;vnf; wpfzefrjzpf
'kuo
© pömay:rS - ork',opömy,f Ekid af y/ okUd twGuf tusKd ;ESihf taMumif;onf qufpyfíae\/
y,fwohJ rk', - eda&m" tusd K ;um; rsuf a rS m uf t m½k H o mjzpf \ / taMumif ; um;
rsuu f ,G t
f m½kH omjzpf\/ Oyrm - vlwpfa,mufxo H Udk awGUvkd
aomaMumifhoGm;\/ oGm;aomol\vrf;wGifjzpf&m oGm;aom
opömav;yg; rif;uGef;oGm; 139 140 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
tjcif;t&mukdum; tawGUcHrnfholonf rjrifEkdifç rawGUEkdif?
ork',opöm - 4
tawGUcHrnfo h \l rsuaf rSmufoUdk a&mufí oGm;a&;qkcd iG jhf yKae
tm;xkww f o hJ abmuvJ - ork',yJ
onfuo dk m jrifEidk çf awGUEkid o
f vkd -
taMumif;qkw d o
hJ abmuvJ - ork',yJ
þOyrmü oGm;aomol\vrf;wGif b,fç nm wpfvSrf;pD
uyfNiwd ohJ abmuvJ - ork',yJ
oGm;vmrIum; taMumif;w&m;? oGm;vmojzifh rsufESmpkHnD
ydwyf ifwo hJ abmuvJ - ork',yJ
ajymqkad erIum; tusKd ;w&m;? xkUd twl ork',opömac:aom
ork',ó - tm,l[ea|mç ed'gea|m
wPS m avmbum; taMumif ; w&m;? 'k u © o pö m
oHa,m*a|mç yvdaAm"a|m? wxa|m/
ac:aom ½kyef mrfum; tusKd ;w&m;/ wkid yf if&efomG ;aomol\
vmcJah om vrf;c&D;tpOfudk twkid yf ifc&H olonf rjrifEidk o f vkd eda&m"opöm - 4
ork',opömtaMumif;w&m; csKyfonfukdvnf; rjrifEkdifay/ uRwv f w
G w f o hJ abmuvJ - eda&m"yJ
wkdifyif&mü rsufESmpkHnD wpfOD;ESifhwpfOD; 'd| rsufarSmuf uif;qdww f ohJ abmuvJ - eda&m"yJ
awG U jrif & ovd k tusd K ;jzpf a om 'k u © o pö m csKyf N id r f ; aom rjyKjyifwo hJ abmuvJ - eda&m"yJ
oabmukdom rsufarSmufjyKEkdifayvdrfhrnf/ xkdpum;onf raowJo h abmuvJ - eda&m"yJ
]edAÁme opdäud&d,mp {wH r*Fv rkwårH} [laom a'oem eda&m"ó - edó&Pa|mç 0da0ua|mç
awmfEiS v hf nf; uku d n f \
D / tocFwa|mç trwa|m? wxa|m/
r*¾opöm - 4
opömteuf 16-csuf xGuaf jrmufwo hJ abmuvJ - r*¾yJ
'kuo © pöm - 4 taMumif;qkw d o hJ abmuvJ - r*¾yJ
ESyd pf ufwo hJ abmuvJ - 'kuy© J jrifEidk w
f ohJ abmuvJ - r*¾yJ
jyKjyifwo hJ abmuvJ - 'kuy© J Bu;D rSL;wJo
h abmuvJ - r*¾yJ
ylavmifwo hJ abmuvJ - 'kuy© J r*¾ó - ed,smea|mç a[wka|mç
azmufjyefwo hJ abmuvJ - 'kuy© J 'óea|mç tm"dyaw,sa|m? wxa|m/
'kuó © - yDVea|mç ocFwa|mç opömav;yg; rif;uGe;f oGm; Ny;D \/
oEÅmya|mç 0dy&dPmra|? wxa|m/
141 142 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
earm wó b*0a wm t&[awm or®morÁK'ó
b*0awm ¨ ]a0'emEkyóem} owdy|mefw&m;onfvnf; okca0'em
owdy|mefw&m; rif;uGef;oGm; wpf r sd K ;ç 'k u © a 0'emwpf r sd K ;ç t'k u © r ok c a0'emwpf r sd K ;ç
omrd o ok c a0'emwpf r sd K ;ç ed & mrd o ok c a0'emwpf r sd K ;ç
ygVdbmom yGm;ykH omrdo'kua© 0'emwpfrsKd ;ç ed&mrdo'kua© 0'emwpfrsKd ;ç omrdo
um,*wmowduydk mG ;rS - okbonmy,f t'k u © r ok c a0'emwpf r sd K ;ç ed & mrd o t'k u © rok c a0'em
a0'em*wmowduydk mG ;rS - okconmy,f wpfrsKd ; þokUd aom a0'emw&m;wkUd üvnf;aumif;/
pdw*å wmowduydk mG ;rS - edpoö nmy,f ]pdwåmEkyóem} owdy|mefw&m;onfvnf; o&m*pdwfç
"r®*wmowduydk mG ;rS - twåonmy,f/ 0Dw&m*pdwfç oa'gopdwfç 0Dwa'gopdwfç oarm[pdwfç
þok d U qk d & mü owd y |mef w &m;onf um,mEk y óem 0D w arm[pd w f ç oH c d w å p d w f ç 0d u d © w å p d w f ç r[*¾ w pd w f ç
owd y |mef ç a0'emEk y óem owd y |mef ç pd w å m Ek y óem tr[*¾wpdwfç oOwå&pdwfç tEkwå&pdwfç orm[dwpdwfç
owdy|mefç "r®mEkyóem owdy|mef[k 4-yg;jzpfownf;/ torm[d w pd w f ç 0d r k w å p d w f ç t0d r k w å p d w f þok d U aom
xkd 4-yg;wkUd wGif pdwfw&m;wkdUüvnf;aumif;/
]um,mEk y óem} owd y |mef o nf v nf ; tómoç ]"r®mEkyóemç owdy|mefw&m;onfvnf; eD0&Pw&m;
yómo? xGufavç 0ifavukdrSwfí yGm;rsm;aom um,m 5-yg;ç Oyg'gefcE¨m 5-yg;ç tZÑwdåu Am[d&m,we 6-yg;ç
Ekyóemowdy|mefwpfrsdK;/ £&d,mykxf 4-yg; oGm;jcif;ç opöm 4-yg; þokdUaom oabmw&m;wkdUüvnf;aumif;/
&yfjcif;ç xkdifjcif;ç tdyfjcif; ukdrSwfí yGm;rsm;aom um,m xifaomowdEiS hf ½Irw S f yGm;rsm;tm;xkwaf om a,m*Dy*k K¾d vt f m;
Ekyóemowdy|mefwpfrsdK;/ auG;jcif;ç qefUjcif; tp&Sdonfukd uk d , f ü owd x m;í yG m ;rsm;ygvQif wif h w ,f \ [l a om
rSwfí yGm;rsm;aom um,mEkyóem owdy|mefwpfrsdK;/ okb trSw&f adS om onmtrSwo f nf uGmjywfawmh\/
yljcif;ç at;jcif; tp&SdonfukdrSwfí yGm;rsm;aom um,m aemufujyqkdcJhNyD;aom a0'emw&m;wkdUü yGm;rsm;rSwfom;
Ekyóem owdy|mefwpfrsdK;/ qHyifç arG;nif;paom 32-yg; aom a,m*D o nf cH p m;rI a 0'em[l o rQ csrf ; omok c [k
aom aum|mouk d rS w f í yG m ;rsm;aom um,mEk y óem xifrw S af om trSwrf mS ;onm udavomonfvnf; jywf uGmí
owdy|mefwpfrsdK; þig;rsdK;ESifhwuG od0xd 9-ykdif;rSvmaom &Si;f awmh\/ 4if;tjyif aemufujyqkd xkx d pdk w
d wf Udk \ jzpfay:rIukd
od0xdu 9-rsdK;[k qkdtyfaom um,mEkyóemowdy|mef Munf½h rI w S o
f m; owdxm;í yGm;rsm;rjywf txyfxyftm;xkwf
14-yg;wkdUudkvnf;aumif;/ aomolrmS pdwo f nfNr\J ç pdwo f nf wnf\ [laom trSwrf mS ;
owdy|mefw&m; rif;uGe;f oGm; 143 144 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
ed p ö o nmaysmuf u if ; í vG w f a jrmuf E k d i f \ / xk d r S w yg; vnf;aumif;? 1-vaomfvnf;aumif;? 15-&uf aomfvnf;aumif;
txuf a zmf j yyg eD 0 &P paom oabmw&m;wk d U ud k tm;xkwfu txufygzkdvf 2-yg; cHpm;&yg\/ 15-&ufum;
½Irw S yf mG ;rsm;aomolrmS b,ft&mrqkd xkx
d jdk yKvyk rf w
I Udk ü ighu,
dk çf tcsd e f r sm;onf x if t H h ? 7-&uf E S i f h y if txuf y gzk d v f 2-
igh[mç ighOpöm[k tpOfpGJvrf; rjywfwrf;jzpfay:íaeaom yg;cH p m;&aMumif ; uk d usrf ; jrwf o wd y |mef w G i f bk & m;&S i f
twåonm udavomonf y,fuGmjywfjcif;jzifh ½kyfodrf;jcif; ukd,fawmfjrwf a&TEIwfawmfrS wyftyfrdefU>rufawmf rlcJhyg\/
okUd a&muf&avawmhownf;/ okdUtwGuf aomuw&m;ç y&da'0w&m;rS vGwfajrmufvkd
MuukefaomolwkdUonfvnf;aumif;? 'ku©w&m;ç a'greó
jrefrmbmom yGm;ykH w&m;wk d U \ csKyf j cif ; iS m tvk d & S d M uuk e f a om ol w k d U onf
uk,d üf owdxif - okbonmpif vnf;aumif;? edAmÁ efqadk om tocFw"mwf jrwfaom w&m;udk
a0'emüowdxif - okconmpif &jcif;ç a&mufjcif;ç rsufarSmufjyKjcif;iSm tvkd&SdMuukefaom
pdwüf owdxif - edpo ö nmpif olwUdk onfvnf;aumif; þ 4-yg;aom um,ç a0'emç pdwçå
oabmüowdxif - twåonmpif "r®[q k tkd yfaom owdy|mefwUdk udk aeUnrjywf yGm;rsm;tm;xkwf
þ 4-yg;aom owdy|mefw&m;ukd vHkUvr,kwf ckepfESpf Mu&mownf;/
wkdifwkdif BudK;yrf;tm;xkwfaom olawmfpif taygif;wkdUonf owdy|mefw&m; rif;uGef;oGm; NyD;\/
2-yg;aomzkv d w f Udk wGif wpfyg;yg;aomzkv d of Udk &Ekid çf a&mufEidk \
f /
(0g) tem*grf &[EÅm wkdifatmif jzpfEkdif\[kqdkvdkonf/
ckepfESpfqkdonfum; ESpfy&dapä'rsm;vGef;vSojzifh yg&rDorÇm&
aemufcH &Syd gu 6-ESpaf omfvnf;aumif;? 4-ESpaf omfvnf;aumif;?
3-ES p f a omf v nf ; aumif ; ? 2-ES p f a omf v nf ; aumif ; ?
1-ESpfaomfvnf;aumif; tm;xkwfum txufygzkdvf 2-yg;
cHpm;&yg\/ 1-ESpfrlum; tcsdef ykdif;jcm; rsm;ao;ygrl yg&rD
taMumif ; uH & if h o ef a om yk * d ¾ K vf r sm;jzpf y gu 7-vaomf
vnf;aumif;? 6-v aomfvnf;aumif;? 5-vaomfvnf;aumif;?
4-vaomfvnf;aumif;? 3-vaomfvnf;aumif;? 2-vaomf
145 146 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
þokdUqkd&m a'oemtpOfrSm t,kwfw&m; 2-yg;[lonf
um; ig;yg;tm½kH umr*kPfukd tNrJ cHpm;avh&Sdaom oabm
earm wó b*0awm t&[awm or®morÁK'ó
t&[awm ¨ w&m;wkUd udk t,kww f &m; wpfyg;[kq\ dk / þt,kww f &m; jzifh
jyKusirhf vwf rjywfaeaom olonfvnf; r*fzv dk ef Ad mÁ ef qkad om
"r®pMumw&m; rif;uGe;f oGm; udavomaoaMumif;w&m;udk rawGUç rjrifç rxif Ekid af omaMumifh
a[m&m rmwdum umrokcvdu ’ mEka,m* t,kww f &m;[k qkad wmfral csonf/
jynfemrnfu - Am&mP wpfckaom t,kwfw&m;um; a&ikwfç rD;vIHç wkH;ckefç
Z,fckwfjcif; paom udavompdwfryGm; &atmif jyKvkyfjcif;?
awmemrnfu - rd*'g, xd k r S w yg; ]yÍö w y} ac:aom tusif h o nf u m; rD ; av;yk H
a[mwJb h &k m;u - a*gwr zkdí tvGefjyif;xefaom aeylt&SdefwGif xkdifvsufusifhjcif;[k
w&m;emrnfu - "r®puú qkt d yfaom 5-yg;aom tyl'Pfudk onf;cHí jyKusiahf ewke;f wGif
w&m;OD;awGUwmu - aum@n/ udavomw&m;rwd;k yGm;[k t,l&o dS jzifh uk,
d yf ifyef;jcif; cH&aom
þokdUqkdtyfESifhtnD igwkdU\oHk;vlUocif bk&m;&Sifonf twåuv d rxmEka,m* tusiw hf nf;[laom t,kww f &m; wpfc/k
aumZmouú&mZf 103-ckEpS f 0gqkd vjynfah eUü Am&mPoDjynf þt,kwfw&m; 2-ckukd usifhBuHaeygrlum; r*fzkdvfedAÁmef
rd*'g0keaf wmü aum@nç 0yÜç b'd, ´ ç r[memrfç tóZd [k r&wmrSeaf omaMumifb h &k m;&Sio f nf {ueftm;jzifh y,fawmfr\ l /
qktd yfaom yÍö0*Di¾ g;OD;wkUd tm; "r®pMumw&m;OD;ukd a[mawmfrl þt,kwfw&m; 2-yg;wkdU\ tv,fvrf;aMumif;jzpfaom
avownf;/ vrf;BuD;onfum; rZÑdry#dy'gvrf;[k ac:\/ þrZÑdrvrf;\
tusifhonfvnf; tvGefyifqef;Mu,fvSojzifh omrefÓPf
t,kww f &m; 2-yg;
&Sdaom yk*d¾KvfwkdUrSm ouf0if,kHMunfEkdif&efvnf; (0g) odEkdifç
t,kww f &m; 2-yg;ukv d J - bk&m;uy,f jrifEkdif&efvnf; tvGefyifcJ,Of;aomtusifhjrwfjzpf\/ þ
"r®pMumw&m;ukv d J - a[mMum;w,f tusifh jrwfw&m;onf tjcm;r[kwf? r*¾if&Spfyg; jrwfw&m;
rZÑrd vrf; - tusiq hf ef;Mu,f BuD;yifjzpfayawmh\/
r*¾i&f pS yf g; - jrwfw&m;tv,f/
"r®pMumw&m; rif;uGe;f oGm; 147 148 rif;uGef;oGm;aygif;csKyf
r*¾if&Spfyg; tpkta0; jzpfygaomaMumifh orm"du©E¨m[k qkdonf/ þ
or®m'd|rd *¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f cE¨moH;k yg;ukq
d o
dk jzifh r*¾i&f pS yf g;[k od&onf/
or®mouFyrÜ *¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f
or®m0gpmr*¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f oDvu©E¨m r*¾ifoHk;yg;ESifh orm"du©E¨m r*¾ifoHk;yg; 4if;
or®mur®ErÅ *¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f ajcmufyg;aomw&m;wkdUonf wnfMunfrI orm"dESifh tquf
or®mtmZD0r*¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f tpyfjzpfaeygojzifh orx[kqkd&onf/ <uif;aomynmu©E¨
or®m0g,r r*¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f ü&Sdaom r*¾if 2-yg;onf odrI½kyfemrftm½kHü qufpyfaeyg
or®mowdr*¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f
ojzifh 0dyóem[kq&dk onf/ orxESi0hf yd óem? orm"dEiS hf ynm
or®morm"dr*¾iu f vJ - w&m;jrwftv,f
þokdUqkd&mü or®m'd|d[lonf trSefjrifjcif;ukdqkdonf/ 2-yg; pkHonfudk bm0emcsdef[kqkd\/ þokdU bm0em csdefwGif
or®mouFy[ Ü ol nf trSeBf ujH cif;ukd qko d nf/ or®m0gpm[lonf wifía0zefEidk af omaMumifh r*¾i&f pS yf g;w&m; udk jrwfaomw&m;ç
trSeaf jymqkjd cif;ukq d o dk nf/ or®mur®E[ Å o
l nf trSejf yKjcif;ukd xl;aomw&m;ç tv,ftvwfvrf;udk wef;wef;rwfrwfoGm;
qkdonf/ or®mtmZD0[lonf trSeftoufarG;rIudk qkdonf/ Ekid af om w&m;[k qko d nf/
or®m0g,mr[lonf trSeftm;xkwfjcif;udk qkdonf/ or®m
owd [lonf trSefatmufarhjcif;ukd qkdonf/ or®morm"d
[lonf trSefwnfjcif;ukd qkdonf/ okdUtwGuf or®m'd|d r*¾if 2-rsKd ;
trS e f j rif j cif ; qk d w m pum;ü tvG e f ü jrif o nf [ l í vnf ; r*¾iq
f w
dk mu 2-rsKd ;&Sd
rqk&d m/ t,kwüf jrifonf [lívnf; rqk&d m/ tv,ftvwfü 0dyóemr*¾iu f - wpfrsKd ;&Sd
jrifaom tjrifro S mvQif jrwfaomjrifjcif;[k qk&d ygonf/ avmukw&å mr*¾iu f - wpfrsKd ;&Sd
xkdpum;wkdUwGif or®m'd|dç or®mouFyÜr*¾if 2-yg;onf
0dyóemr*¾it f m½ku H - ocFww&m;
ynm\tpkta0;jzpfygaomaMumifh ynmu©E¨m[kqkdonf/
or®m0gpmç or®mur®EÅç or®mtmZD0r*¾if 3-yg;onf oDv\ avmukw&å mr*¾it f m½ku
H - tocFww&m;
tpk t a0;jzpf y gaomaMumif h oD v u© E ¨ m [k q k d o nf / or® m ocFwqkw d mu - ½kyef mrfw&m;
0g,mrç or®mowdç or®morm"dr*¾if 3-yg;onf orm"d\ tocFwqkw d mu - edAmÁ efw&m;
"r®pMumw&m; rif;uGe;f oGm; 149
txufygvuFmt& r*¾if&Spfyg;w&m;onfum;
y#dy'g ÓP'óe0dok'd¨twGif;ü tm½kHtm;jzifh
usqif;í yGm;rsm; tm;xkwf&aom 0dyóemr*¾if
wpfrsdK;? ÓP'óe 0dok'd¨ twGif;ü tm½kHtm;jzifh
usqif;í edAÁmeukdrsufarSmufxifxif odjrifaom
r*¾iw
f pfrsKd ;[k 2-rsKd ;&S\
d / xkd 2-rsKd ;wkUd wGif y#dy'g ÓP
'óe0do'k t ¨d wGi;f ü tm½ku H sqif;aom r*fonfum;
avmukw&å m orkapä'y[mefjzifh udavomukd ry,f
jzwf&ao;aomaMumifh w'*Fr*f[v k nf;ac:\/