INTERNATIONAL HELLENIC

ASSOCIATION
Ὁμάδα Ἔρευνας καί Μελέτης τῶν Ὁμηρικῶν
Ἐπῶν
Συντονίστρια: Ἰσμήνη Μαρτίνη
e-mail: ismartin797@gmail.com
Ἀθήνα 10/11/2019

Μελέτη Ὁμήρου / Ὀδύσσεια, 22η Ἑνότητα

Ραψωδία α, στίχοι 280-297

νῆ' ἄρσας ἐρέτῃσιν ἐείκοσιν, ἥ τις ἀρίστη,

πλοῖο ἀφοῦ συναρμόσεις μέ κωπηλάτες εἴκοσι, πού εἶναι τό καλλίτερο,

ἔρχεο πευσόμενος πατρὸς δὴν οἰχομένοιο,

πήγαινε νά πληροφορηθεῖς γιά τόν πατέρα πού ἔχει φύγει πρό πολλοῦ,

ἤν τίς τοι εἴπῃσι βροτῶν, ἢ ὄσσαν ἀκούσῃς

ἐάν κάποιος σοῦ πεῖ ἐκ τῶν θνητῶν, ἤ φωνή θεοῦ ἀκούσεις

ἐκ Διός, ἥ τε μάλιστα φέρει κλέος ἀνθρώποισι.

ἐκ τοῦ Διός, ἡ ὁποία περισσότερη φέρνει δόξα στούς ἀνθρώπους.

πρῶτα μὲν ἐς Πύλον ἐλθὲ καὶ εἴρεο Νέστορα δῖον,

πρῶτα λοιπόν στήν Πύλο νά πᾶς καί νά ρωτήσεις τόν θεϊκό Νέστορα,

κεῖθεν δὲ Σπάρτηνδε παρὰ ξανθὸν Μενέλαον·

κι ἀπό ἐκεῖ στήν Σπάρτη στόν ξανθό Μενέλαο,

ὃς γὰρ δεύτατος ἦλθεν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων.

διότι ἐκεῖνος ἦρθε τελευταῖος ἀπό τούς χαλκοχίτωνες Ἀχαιούς.

εἰ μέν κεν πατρὸς βίοτον καὶ νόστον ἀκούσῃς,

ἐάν λοιπόν γιά τοῦ πατρός σου τήν ζωή καί τήν ἐπιστροφή ἀκούσεις

ἦ τ' ἂν τρυχόμενός περ ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν·

ἀλήθεια τότε, ἀκόμη κι ἄν ταλαιπωρεῖσαι, ἄς ἀντέξεις ἕναν χρόνο.

εἰ δέ κε τεθνηῶτος ἀκούσῃς μηδ' ἔτ' ἐόντος,

ἐάν δέ ὅτι ἔχει πεθάνει ἀκούσεις κι ὅτι πλέον δέν ὑπάρχει,

νοστήσας δὴ ἔπειτα φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν

νά ἐπιστρέψεις τότε στήν ἀγαπημένη σου πατρική γῆ

σῆμά τέ οἱ χεῦαι καὶ ἐπὶ κτέρεα κτερεΐξαι

τάφο νά τοῦ φτιάξεις καί μέ κτερίσματα νά κτερίσεις

πολλὰ μάλ', ὅσσα ἔοικε, καὶ ἀνέρι μητέρα δοῦναι.

πάρα πολλά, ὅσα τοῦ ἁρμόζουν, καί ἄνδρα στήν μητέρα σου δῶσε.

αὐτὰρ ἐπὴν δὴ ταῦτα τελευτήσῃς τε καὶ ἔρξῃς,

Ἔπειτα ἀφοῦ ὅλα αὐτά τελειώσεις καί πράξεις

φράζεσθαι δὴ ἔπειτα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

νά σκεφθεῖς μετά σύμφωνα μέ τόν νοῦ καί τήν ψυχή σου

ὅππως κε μνηστῆρας ἐνὶ μεγάροισι τεοῖσι

μέ ποιόν τρόπο τούς μνηστῆρες μέσα στά ἀνάκτορά σου

κτείνῃς ἠὲ δόλῳ ἢ ἀμφαδόν· οὐδέ τί σε χρὴ

θά σκοτώσεις ἤ μέ δόλο ἤ φανερά, καί καθόλου δέν πρέπει

νηπιάας ὀχέειν, ἐπεὶ οὐκέτι τηλίκος ἐσσί.

σάν νήπιο νά φέρεσαι, ἐπειδή αὐτῆς τῆς ἡλικίας δέν εἶσαι

Λεξιλόγιο

νῆ' ἄρσας ἐρέτῃσιν ἐείκοσιν, ἥ τις ἀρίστη,

νῆα/ἡ ναῦς (γνωστή λέξη)

ἄρσας/ἀραρίσκω : συνάπτω, συνενώνω, ἑνώνω, συναρμόζω, συναρμολογῶ, ἐφοδιάζω

ἀραρώς:προσαρμοσμένος,ἁρμόδιος,κατάλληλος. Ἀρθμός:δεσμός, σύνδεσμος, συνασπισμός, φιλία,
συμμαχία. Ἀρθμέω:εἶμαι συνενωμένος μέ, συνδέω, συναρμολογῶ. Ἄρθμιος:συνδεδεμένος,
συναρμοσμένος, ἑνωμένος, φίλος, σύμμαχος. Ἄρθρον:ἁρμός, ἄρθρωσις, κλείδωσις, τό κοίλωμα τῆς
ἀρθρώσεως. Ἀρθροπέδη:ἡ πέδη-ὁ δεσμός τῶν ἀρθρώσεων. Ἀρθρόω:στερεώνω διά ἁρμῶν,
διαρθρώνω, συναρθρώνω, καί ἐκφέρω, προφέρω καθαρά, καί νευρώνω, δυναμώνω, ἐνισχύω,
ἐντείνω. Ἀρθρώδης:ὁ καλῶς-ἰσχυρῶς συναρμοσμένος, ὁ νευρώδης, ὁ ἰσχυρός. Ἀριθμός,
ἀρίθμηση, ἀρίθμημα, ἀριθμητός

τοῖς ἐρέτῃσιν /ὁ ἐρέτης:ὁ κωπηλάτης (βλ. 15η ἑνότητα)

ἐείκοσιν: εἴκοσι

ἥ : ἡ ὁποία

τις: ἐδῶ ὡς ἀόριστη ἀντωνυμία

ἡ ἀρίστη/ὁ ἄριστος: ὁ καλλίτερος ὅλων, ὁ ἔξοχος ( βλ. 17η ἑνότητα)

ἔρχεο πευσόμενος πατρὸς δὴν οἰχομένοιο,

ἔρχεο (προστακτική) / ἔρχομαι: ἔρχομαι, πηγαίνω (βλ. 2η και 16η ἑνότητα)

πευσόμενος(μετοχή)/πεύθομαι/πυνθάνομαι:ρωτῶ, ζητῶ νά μάθω, ἐξετάζω, μαθαίνω,

πληροφοροῦμαι, λαμβάνω εἰδήσεις, ζητῶ πληροφορίες (βλ. 7η και 12η ἑνότητα)
τοῦ πατρὸς /ὁ πατήρ: ( βλ. 7η ἑνότητα)

δὴν : ἐπί μακρόν χρόνον, ἐπί πολύ, κατά τό μακρό αὐτό χρονικό διάστημα, πρό πολλοῦ

οἰχομένοιο /οἴχομαι: ἔχω ἀπέλθει, ἔχω φύγει, ἔχω ἀναχωρήσει, ἀναχωρῶ, ...(βλ. 11η ἑνότητα)
οἰχνέω:πορεύομαι, πηγαίνω, ἔρχομαι, πετῶ, βαδίζω, ὑπάρχω, ζῶ
(σχετική λέξη:τό ἴχνος:τό ἴχνος, τό ἀποτύπωμα τοῦ βήματος, τό σημάδι)

ἤν τίς τοι εἴπῃσι βροτῶν, ἢ ὄσσαν ἀκούσῃς

ἤν:ἄν
τίς :κάποιος
τοι :σ' ἐσένα

εἴπῃσι : πεῖ ( ρῆμα λέγω. 8η ἑνότητα)

βροτῶν/ὁ βροτός: ὁ θνητός (βλ. 4η ἑνότητα)

ὄσσαν/ἡ ὄσσα: ἡ φήμη, ἡ φωνή τοῦ θεοῦ, ὁ θεϊκός ἦχος, ἡ προφητική φωνή, ὁ οἰωνός, τό μήνυμα
τοῦ θεοῦ, ἡ φωνή, ὁ ἦχος, ὁ μουσικός τόνος, καί ὁ πάταγος τῆς μάχης

ἀκούσῃς/ἀκούω: ἀκούω, δίνω τήν προσοχή μου σέ κάτι. Ἡ ἄκουσις:τό ἀκούειν. Τό ἄκουσμα, τό
ἀκουστέον, τό ἀκουστήριον(τό ἀκροατήριον), ὁ ἀκουστής (ὁ ἀκούων, ὁ ἀκροατής), ὁ
ἀκουστικός, ὁ ἀκουστός (ξακουστός), ὁ ὑπήκοος-ἐπάκοος (λακωνικά)

ἐκ Διός, ἥ τε μάλιστα φέρει κλέος ἀνθρώποισι

μάλα-μᾶλλον-μάλιστα: (παραθετικά τοῦ μάλα:μᾶλλον:συγκριτικός βαθμός, μάλιστα:ὑπερθετικός)

μάλα:πολύ, πάρα πολύ, λίαν, ἄγαν, καθ' ὑπερβολήν, ὅλως διόλου, ὁλοτελῶς

φέρει /φέρω: φέρω, φέρνω, μεταφέρω..... (βλ. 8η ἑνότητα)

κλέος :ἡ δόξα, ἡ φήμη, (βλ. 7η ἑνότητα)

τοῖς ἀνθρώποισι/ὁ ἄνθρωπος: βλ. 15η ἑνότητα

παράγωγα-σύνθετα:ἀνθρωπάρεσκος, ἀνθρωπάριον, ἡ ἀνθρωπέη (τό ἀνθρώπινο δέρμα),
ἀνθρώπειος, ἀνθρωπεύομαι (δρῶ ἀνθρωπίνως), ἀνθρωπήιος, ἀνθρωπίζω, ἀνθρωπικός, ἀνθρώπινος,
ἀνθρωπίσκος, ἀνθρωπισμός, ἀνθρωποβορέω (ἀνθρωποφαγέω), ἀνθρωποβόρος, ἀνθρωπόβρωτος,
ἀνθρωπογενής, ἀνθρωπόγλωσσος, ἀνθρωπογναφεῖον (κωμική λέξη ἀντί τοῦ βαλανεῖον:τό λουτρό),
ἀνθρωπογονέω, ἀνθρωπογράφος, ἀνθρωποδαίμων, ἀνθρωπόδηκτος (-δηκτός:ἐκ τοῦ δάκνω-
δαγκώνω), ἀνθρωποδίδακτος, ἀνθρωποειδής, ἀνθρωπόθεος, ἀνθρωποθηρία, ἀνθρωποθνησία,
ἀνθρωπόθυμος, ἀνθρωποθυσία, ἀνθρωποκομικός (κομέω:φροντίζω), ἀνθρωποκόμος,
ἀνθρωποκτονέω, ἀνθρωποκτόνος, ἀνθρωπολάτρης, ἀνθρωπόλιχνος, ἀνθρωπολογέω,
ἀνθρωπολοιγός, ἀνθρωπόμιμος, ἀνθρωπόμορφος, ἀνθρωπονομικός, ἀνθρωπόνοος, ἀνθρωπόομαι,
ἀνθρωποπάθεια, ἀνθρωποπαθής, ἀνθρωποποιέω, ἀνθρωποποιία, ἀνθρωποπολίτης, ἀνθρωποπρεπής,
ἀνθρωποπρόσωπος, ἀνθρωπορραίστης, ἀνθρωποσφαγέω, ἀνθρωπόσχημος, ἀνθρωπότης,
ἀνθρωποϋπόστατος, ἀνθρωπουργία, ἀνθροποφαγέω, ἀνθρωποφάγος, ἀνθρωποφανής,
ἀνθρωποφόρος, ἀνθρωποφυής, ἀνθρωπόφυτος

πρῶτα μὲν ἐς Πύλον ἐλθὲ καὶ εἴρεο Νέστορα δῖον,

πρῶτα:πρῶτα, ἀρχικά, κατά πρῶτον

πρῶτος:πρῶτος, πρόσθιος, ὁ πρώιμος, ὁ ὑπεράνω ὅλων, ὁ προγενέστερος
παράγωγα-σύνθετα: πρώθηβος(.. +ἥβη), τά πρωτάγρια(τά πρῶτα ἀγρευθέντα κατά τό κυνήγι ζῶα),
πρωταγωνιστής, πρώταρχος, πρωτεῖον, πρωτεύω, πρωτηρότης, πρώτιστος, πρωτόβολος,
πρωτογλυφής, πρωτόγονος, πρωτόζυξ, πρωτόθρονος, πρωτοκαθεδρία, πρωτοκλισία, πρωτοκτόνος,
πρωτοκύων, πρωτόλεια, πρωτολογία, πρωτόμαντις, πρωτόμορος, πρωτοπαγής, πρωτοπήμων,
πρωτόπλοος, πρωτόρριζος, πρωτόσπορος, πρωτοστάτης, πρωτοτοκία, πρωτοτόκος, πρωτότομος,
πρωτόφυτος, πρωτόχνοος, πρωτόχυτος

ἐλθὲ :πήγαινε (ρῆμα ἔρχομαι)

εἴρεο /ἐρέω:ἐρωτῶ, ἐρευνῶ νά μάθω. Οἱ ἐρευταί:οἱ πράκτορες

δῖος:θεϊκός, θεοειδής (βλ.16η ἑνότητα)

κεῖθεν δὲ Σπάρτηνδε παρὰ ξανθὸν Μενέλαον·

κεῖθεν:ἀπό ἐκεῖ (κατάληξη -θεν)

Σπάρτηνδε :πρός τήν Σπάρτη (κατάληξη-δε, -ζε)

παρὰ : παρά, πλησίον, ἀπό, πρός, δίπλα ἀπό, πλήν, ἐκτός, πρόθεμα:ἐπιτατικό , συγκριτικό, χρονικό,
μεταβολῆς, παραποίησης
παράγει πάρα πολλά σύνθετα:παραβαίνω, παράβακτρος (+βακτηρία), παράβακχος, παραβάλλω,
παράβασις, παραβάτης, παραβιάζομαι, παραβλέπω, παραβλήδην, παράβλημα, παραβλώσκω,
παραβλητέος, παραβοηθέω, παραβολή, παραγγελία, παράγγελμα, παραγηράω, παραγίγνομαι,
παραγιγνώσκω, παραγκωνίζομαι, παραγραμματίζω, παραγράφω, παράγω, παραδακρύω,
παράδειγμα, παραδείκνυμι, παραδειπνέομαι, παράδεισος, παραδέχομαι, παραδηλόω,
παραδιακονέω, παραδιατριβή (ἡ ἀνωφελής συζήτηση), παραδίδωμι, παραδοξολογία, παράδοξος,
παράδοσις, παραδοτέος, παραδοχή, παραδράω, παραδρομή, παραδυναστεύω, παραδύομαι,
παράδυσις, παραείδω, παραείρω, παραζεύγνυμι, παραζηλόω, παραθαλάσσιος, παραθαρσύνω,
παραθέλγω, παράθεσις, παραθέω, παραθήκη, παραίνεσις, παραίρεσις, παραισθάνομαι, παραίσιος,
παραιτέομαι, παραίτησις, παραφρονέω, παρακάθημαι, παρακαθίζω, παράκαιρος, παρακαλέω,
παρακαταβάλλω, παρακαταθήκη, παρακαταλέγομαι, παρακατέχω, παρακελεύομαι, παρακινδυνεύω,
παρακινέω, παράκλητος, παρακλίνω, παρακοίτης, παρακολουθέω, παρακομίζω, παρακούω,
παρακρίνω, παράκρουσις, παρακύπτω, παραλαμβάνω, παραλέγω, παραλείπω, παραληρέω,
παράληψις, παράλιος, παραλλαγή, παράλληλος, παραλογίζομαι, παράλογος, πάραλος, παραλυσία,
παραλυπέω, παραμετρέω, παραμυθέομαι, παραναίω, παρανήχομαι, παρανοέω, παρανομέω,
παράνυμφος, παραπαίω, παραπείθω, παραπέμπω, παραπέτασμα, παραπλάζω, παραπλήσιος,
παρασκευάζω, παρασύρω, παράταξις, παρατείνω, παρατρέπω, παραφέρω, παραφρονέω,
παραχειμάζω, παραχρῆμα, ..........καί πολλές ἄλλες
ὃς γὰρ δεύτατος ἦλθεν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων.

ὃς :ὁ ὁποῖος

δεύτατος : ὕστατος, ἔσχατος, τελευταῖος

ἦλθεν/ἔρχομαι

χαλκοχίτων: ὁ φέρων χάλκινο χιτώνα-χάλκινη πανοπλία

εἰ μέν κεν πατρὸς βίοτον καὶ νόστον ἀκούσῃς,

εἰ: ἐάν, μήπως

ὁ βίοτος: ὁ βίος, ἡ ζωή, ἀλλά καί τά μέσα πρός τό ζῆν, οἱ πόροι ζωῆς
ὁ βίος: ἡ ζωή, ὁ τρόπος ζωῆς, τά μέσα πρός τό ζῆν, τά ὑπάρχοντα. ὁ βιοστερής : ὁ ἀποστερῶν σέ
ἄλλον τά ἀπαραίτητα πρός τό ζῆν, βιοστεροῦμαι:στεροῦμαι τά ἀπαραίτητα πρός τό ζῆν. Ἡ
βιοτεία:ὁ τρόπος πορισμοῦ τῶν πρός τό ζῆν. Βιοτεύω:διαβιῶ, συντηροῦμαι. Ἡ βιοτή:ὁ βίος ( la
vita). Τό βιότιον:τό μικρό εἰσόδημα. Ὁ βιοφειδής:ὁ τσιγκούνης. Βιώσιμος, βίωσις, βιώσκομαι,
βιωτικός, βιωτός, βιωφελής

ὁ βιός (τονιζομένη ἡ λήγουσα): τό τόξο

νόστος:γνωστή, συχνά ἐπαναλαμβανομένη λέξη

ἀκούσῃς/ἀκούω: ὅπως παραπάνω

ἦ τ' ἂν τρυχόμενός περ ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν·

τρυχόμενος/τρύχω: φθείρω, κατατρίβω, καταστρέφω, κατασπαταλῶ, καταναλίσκω, καταπονῶ,

βασανίζω, κατατρύχω, βλάπτω
τρύχομαι:καταπονοῦμαι, βασανίζομαι, ταλαιπωροῦμαι, φθείρομαι

τό τρῦχος:τό ρῆγμα, τό σχίσμα, ἡ ρωγμή, τό σχισμένο, τό τετριμμένο καί ρακῶδες ἱμάτιο, τό ρᾶκος

ἔτι :ἀκόμη, μέχρι τώρα (βλ. 16η ἑνότητα)

τλαίης /τλάω καί τλήσομαι:ἀντέχω,ὑπομένω,.... (βλ. 5η ἑνότητα)

τλήθυμος:ὁ καρτερικός, τλημόνως: καρτερικῶς, τλήμων-τλητός:ὁ ὑπομονετικός, ὁ καρτερικός, ὁ

ἀνθεκτικός, τλησικάρδιος:ὁ μεγάλης ψυχικῆς ἀντοχῆς, ὁ σκληρόκαρδος,

ἐνιαυτός:ὁ πλήρης κύκλος τοῦ ἔτους

εἰ δέ κε τεθνηῶτος ἀκούσῃς μηδ' ἔτ' ἐόντος,

τεθνεών/τέθνηκα/θνήσκω: πεθαίνω (βλ.16η ἑνότητα)

καί οἱ ὑπόλοιπες λέξεις εἶναι γνωστές

νοστήσας δὴ ἔπειτα φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν

ὅλες οἱ λέξεις εἶναι γνωστές

σῆμά τέ οἱ χεῦαι καὶ ἐπὶ κτέρεα κτερεΐξαι

σῆμα: σῆμα, σημάδι, δεῖγμα, τεκμήριο, ἔνδειξις, σημάδι ἐξ οὐρανοῦ, οἰωνός, σύνθημα, ἀνάχωμα,
γήλοφος, σωρός, τύμβος, σῆμα πρός ἀναγνώριση τάφου, τάφος, μνῆμα, ἐπιτύμβιος στήλη, τό
σύμβολο, τό ἔμβλημα, ἡ σφραγίς, τό οὐράνιο σῶμα
(σημαίνω, ἡ σημαντρίς, τό σήμαντρον (ἡ σφραγίς), ὁ σημάντωρ, ὁ σηματόεις, ὁ σηματουργός, ὁ
σημειογράφος, τό σημεῖον, σημειόω, ὁ σημόθετος)

χεύω: χύνω, ἐκχέω,....(βλ. 12η ἑνότητα)

κτέρεα:τά κτερίσματα, τά ἀποκτήματα, τά νεκρικά ἀντικείμενα, οἱ τιμές πρός τόν νεκρό, ἡ κηδεία,
ἡ ἐκφορά
κτάομαι: (βλ. 17η ἑνότητα)

κτερεΐζω-κτερίζω:θάπτω σύμφωνα μέ τίς καθιερωμένες τιμές, ἀπονέμω στόν νεκρό τίς

ἁρμόζουσες τιμές

πολλὰ μάλ', ὅσσα ἔοικε, καὶ ἀνέρι μητέρα δοῦναι.

πολλὰ μάλ', ὅσσα (ὅσα) ἔοικε (21η ἑνότητα) : γνωστές λέξεις

τῷ ἀνέρι /τῷ ἀνδρί/ὁ ἀνήρ: ὁ ἄνδρας, ὁ ὥριμος ἄνδρας, ὁ ἄνθρωπος

δοῦναι/δίδωμι: δίδω, παρέχω.....(βλ. 20η ἑνότητα)

αὐτὰρ ἐπὴν δὴ ταῦτα τελευτήσῃς τε καὶ ἔρξῃς,

ἐπὴν : ἀφοῦ, ὅταν, ὁπόταν, ὁσάκις

τελευτήσῃς/τελευτάω-ῶ: τελειώνω, ὁλοκληρώνω, ἐκτελῶ, φέρω εἰς πέρας, ἀποτελειώνω,

συμπληρώνω, φθάνω στό τέλος, καί φθάνω στό τέλος τῆς ζωῆς μου, πεθαίνω. Ἡ τελευτή:ἡ
ὁλοκλήρωση, ἡ ἐκτέλεση, ἡ ἐκπλήρωση, ἡ συμπλήρωση, τό τέλος, τό τέλος τῆς ζωῆς, ὁ θάνατος, ἡ
ἔκβαση, τό ἀποτέλεσμα καί τό σύνορο, τό ὅριο περιφερείας

ἔρξῃς/ἔργω: πράττω, πράττω ἔργο, ἐργάζομαι

τό ἔργον: τό ἔργο, ἡ ἐργασία, ἡ πράξη, τό κατόρθωμα, ἡ πολεμική ἐπιχείριση, τό γεωργικό ἔργο, ὁ
καλλιεργημένος ἀγρός, ἡ γυναικεία ἐργασία-τό ἐργόχειρο.
Ἐργάζομαι, ἐργασία, ἐργάσιμος, ἔργασμαι, ἐργαστέον, ἐργαστήρ, ἐργαστήριον, ἐργαστικός,
ἐργάτης, ἐργατίνης, ἐργοδότης, ἐργολαβέω, ἐργολάβος

φράζεσθαι δὴ ἔπειτα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

φράζεσθαι /φράζομαι: μιλῶ, σκέπτομαι, συλλογίζομαι,...... (βλ. 21η ἑνότητα)

φρένα/φρήν: ἡ καρδιά, ὁ νοῦς, τό λογικό,......(βλ. 4η ἑνότητα)

θυμός:ἡ ψυχή, τό πνεῦμα, ὁ νοῦς, ....(βλ. 10η ἑνότητα)

ὅλες οἱ λέξεις μᾶς εἶναι γνωστές

ὅππως κε μνηστῆρας ἐνὶ μεγάροισι τεοῖσι

ὅππως κε μνηστῆρας ἐνὶ μεγάροισι (γνωστές λέξεις)

τεοῖσι /τοῖσι/τοῖς :ἄρθρο ὡς κτητική ἀντωνυμία: τά δικά σου, σου

κτείνῃς ἠὲ δόλῳ ἢ ἀμφαδόν· οὐδέ τί σε χρὴ

κτείνῃς/κτείνω:φονεύω, θανατώνω, σκοτώνω, ἀποκτείνω, σφάζω

ἠὲ :ἤ

δόλῳ /ὁ δόλος: ὁ δόλος, τό δόλωμα, κάθε ἔντεχνο μέσο ἐξαπάτησης, τό πανοῦργο τέχνασμα, ἡ
πανουργία, ἡ ἀπάτη (τό δέλεαρ) (περισσότερα στήν ἑπομένη ἑνότητα)

ἀμφαδόν: φανερά, δημοσίως, ἀναμφαδόν. Ὁ ἀμφαδός- ἀμφάδιος:ὁ φανερός, ὁ δημόσιος, ὁ

γνωστός, ὁ πασίγνωστος

χρὴ : πρέπει, χρειάζεται,....(βλ.10η ἑνότητα)

νηπιάας ὀχέειν, ἐπεὶ οὐκέτι τηλίκος ἐσσί.

νηπιάας /ἡ νηπιάα-νηπιέη: ἡ παιδική ἡλικία, στόν πληθυντικό: οἱ παιδαριώδεις τρόποι, οἱ

ἀνοησίες, ἡ παιδαριώδης συμπεριφορά

ὀχέειν/ὀχέω:φέρω, κρατῶ, ὑποβαστάζω, τηρῶ, ἀνεβάζω τινά σέ ὅχημα, φέρομαι, ταξιδεύω,

ἐπιβαίνω σέ πλοῖο, ἱππεύω, πλέω

οὐκέτι : καθόλου, ὄχι πλέον, ὄχι περαιτέρω, ὄχι περισσότερο, δέν

τηλίκος: τόσος στήν ἡλικία, δεικτική ἀντωνυμία (βλ. 21η ἑνότητα)

ἐσσί:εἶσαι

Γραμματική
Συνέχεια Γ' κλίσεως

Ἀρσενικό
Πτώση Ἑνικός Πληθυντικός Ἑνικός Πληθυντικός
Ὀνομαστι
κή ὁ ἀνδριάς οἱ ἀνδριάντες ὁ ἐλέφας οἱ ἐλέφαντες
Γενική τοῦ ἀνδριάντος τῶν ἀνδριάντων τοῦ ἐλέφαντος τῶν ἐλεφάντων
Δοτική τῷ ἀνδριάντι τοῖς ἀνδριᾶσι τῷ ἐλέφαντι τοῖς ἐλέφασι

Αἰτιατική τόν ἀνδριάντα τούς ἀνδριάντας τόν ἐλέφαντα τούς ἐλέφαντας

Κλητική ὦ ἀνδριάς ὦ ἀνδριάντες ὦ ἐλέφαν ὦ ἐλέφαντες

Ἀρσενικό
Πτώση Ἑνικός Πληθυντικός Ἑνικός Πληθυντικός
Ὀνομαστι
κή ὁ γέρων οἱ γέροντες ὁ δελφίς οἱ δελφῖνες
Γενική τοῦ γέροντος τῶν γερόντων τοῦ δελφῖνος τῶν δελφίνων
Δοτική τῷ γέροντι τοῖς γέρουσι τῷ δελφῖνι τοῖς δελφῖσι

Αἰτιατική τόν γέροντα τούς γέροντας τόν δελφῖνα τούς δελφῖνας

Κλητική ὦ γέρον ὦ γέροντες ὦ δελφίς ὦ δελφῖνες

Γιά τήν ἑρμηνεία τῶν λέξεων σέ ὅλες τίς ἑνότητες : Λεξικόν τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Γλώσσης, Ἰωάν.
Σταματάκου, Ἐκδοτικός Ὀργανισμός “ Ο ΦΟΙΝΙΞ” ΕΠΕ, Ἀθήνα 1972
Γιά τήν Γραμματική σέ ὅλες τίς ἑνότητες : Γραμματική τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Γλώσσης, Ἀχιλλέως
Τζαρτζάνου, Ἐκδοτικός οἶκος Ἀδελφῶν Κυριακίδη α.ε., Ἀθήνα 1965

Ἰσμήνη Μαρτίνη
Συντονίστρια Ἐπιτροπῆς Ὁμήρου ΙΗΑ
Ἀθήνα