የኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ

ፋዯራሌ ነጋሪት ጋዜጣ

FEDERAL NEGARIT GAZETTE
OF THE FEDERAL DEMOCRATIC REPUBLIC OF ETHIOPIA

ሃያ ሰባተኛ ዓመት ቁጥር ፳፮ 27th Year No.26

አዱስ አበባ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ዓ.ም በኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ADDIS ABABA 26th April, 2021
የሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ጠባቂነት የወጣ

ማውጫ Content
አዋጅ ቁጥር ፩ሺ፪፻፴፬/፪ሺ፲፫ Proclamation No.1234/2021
የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አዋጅ ……..ገጽ ፲፫ሺ፪፻፳፮ Federal Courts Proclamation….............Page 13226

አዋጅ ቁጥር ፩ሺ፪፻፴፬/፪ሺ፲፫ PROCLAMATION NO.1234/2021

የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አዋጅ FEDERAL COURTS PROCLAMATION

በኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ህገ- WHEREAS, in the Federal Democratic

መንግስት የዲኝነት ሥሌጣን በፋዯራሌ እና በክሌልች
ፌርዴ ቤቶች በመሆኑ፤
ማንኛውም ሰው በፌርዴ ሉወሰን የሚገባውን
ጉዲይ ሇፌርዴ ቤት የማቅረብና ዉሳኔ ወይም ፌርዴ
የማግኘት መብት ያሇዉ መሆኑ፤በህገ መንግስቱ
የተዯነገገ በመሆኑ፤
Republic of Ethiopia Constitution, judicial power
is vested in both the Federal and the Regional
courts;
WHEREAS, the Constitution stipulates that
everyone has a right to bring justiciable matter to
obtain a decision or judgment from, a court of
law; irreplaceable;

የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ሇሕግ የበሊይነት፣ WHEREAS, it is necessary to establish a

system in which Federal Courts play an
ሇሰብዓዊ እና ዱሞክራሲያዊ መብቶች መከበር
inimitable role in enforcing the rules of law and,
የበኩሊቸውን የማይተካ ሚና የሚወጡበትን ሥርዓት
protection of human and democratic rights;
መዘርጋት በማስፇሇጉ፤

የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በሕገ መንግሥቱ WHEREAS, it is necessary to ensure that

ስሇዲኝነት ነፃነት በተዯነገገዉ መሠረት ተግባራቸውን
ተጠያቂነት ባሇበት ሁኔታ ውጤታማ ፣ ቀሌጣፊ ፣
ተዯራሽ እና ተገማች የሆነ አገሌግልት መስጠታቸው
አስፇሊጊ በመሆኑ፤
Federal Courts do provide effective, efficient,
accountable and predictable service in accordance
with judicial independence mentioned in the
provision of the Constitution;

የዲኝነት ሥርዓቱን ሇማጠናከር የፋዯራሌ ፌርዴ WHEREAS, establishing a legislative framework

ቤቶች በበጀት ምዯባና አስተዲዯር፣በሰው ሀብት ቅጥርና under which courts would have full autonomy to
ምዯባ እንዱሁም አስተዲዯር ራሳቸውን ችሇው manage their own budget, recruit and assign their
የሚሰሩበትን የሕግ ማዕቀፌ እና የአሰራር ሥርዓት non-judicial personnel, and administer
themselves is essential for a strong judiciary;
መዘርጋት አስፇሊጊ በመሆኑ፤

ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È ±.œ.q.Ü *¹þ1

Unit Price Negarit G. P.O.Box 80001
gA ፲፫ሺ፪፻፳፯ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13227

የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አዋጅ ቁጥር ፳፭/፲፱፹፰ WHEREAS, the frequent amendment of the
በተዯጋጋሚ መሻሻለ ሇአሰራር አመቺ ባሇመሆኑና Federal Courts Proclamation No. 25/1996 makes
በተሻሻሇ አዋጅ መተካት ስሊስፇሇገ፤ inconvenience to work and necessary of having
an amended Proclamation;

በኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ NOW THEREFORE, in accordance to the

ሕገ መንግሥት አንቀጽ ፶፭ ንዐስ አንቀፅ (፩) Article 55 Sub-Article (1) of the Constitution of
መሠረት የሚከተሇው ታውጃሌ፡፡ the Federal Democratic Republic of Ethiopia, it is
hereby proclaimed as follows.

ምዕራፌ አንዴ CHAPTER ONE

ጠቅሊሊ GENERAL

፩. አጭር ርዕስ 1. Short Title

ይህ አዋጅ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አዋጅ ቁጥር This Proclamation may be cited as the
፩ሺ፪፻፴፬/፪ሺ፲፫” ተብል ሉጠቀስ ይችሊሌ፡፡ “Federal Courts Proclamation No.
1234/2021”
፪. ትርጓሜ 2. Definitions
በዚህ አዋጅ ውስጥ፦ In this proclamation:

፩/ “ሕገ መንግስት” ማሇት የኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ 1/ “Constitution” means the Constitution of

ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ሕገ መንግስት ነው፤ the Federal Democratic Republic of
Ethiopia;
፪/ “የፋዯራሌ መንግሥት ሕጎች” ማሇት በፋዯራሌ 2/ “Laws of the Federal Government”
መንግሥቱ ሥሌጣን ክሌሌ ሥር የሚወዴቁ includes all laws in force that are consistent
ጉዲዮችን የሚመሇከቱ በሥራ ሊይ ያለ ሕጎችን with the Constitution and relating to
ይጨምራሌ፤ matters that fall within the competence of
the federal government as specified in the
Constitution;
፫/ “ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች” ማሇት የፋዯራሌ 3/ “Federal Courts” means the Federal
ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት፣ የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ Supreme Court, the Federal High Court and
ቤት እና የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ the Federal First Instance Court;
ቤት ናቸው፤
፬/ “መሠረታዊ የሆነ የህግ ስህተት” ማሇት ቀጥል 4/ “Basic or fundamental error of law” shall
ከተዘረዘሩት መካከሌ አንደ እና ፌትህን be final judgment, ruling, order or decree
የሚያዛባ ጉሌህ የህግ ስህተት ያሇበትን በዚህ which may be filed in Federal Supreme
አዋጅ አንቀጽ ፲ መሰረት በፋዯራሌ ጠቅሊይ Court Cassation division pursuant to
Article 10 of this Proclamation and/or
ፌርዴ ቤት ሰበር ሰሚ ችልት ሉታዩ የሚችለ
contains either one or similar of the
የመጨረሻ ዉሳኔ፣ ፌርዴ፣ ብይን፣ትእዛዝ፣
following basic errors and grossly
ናቸው ፦ distresses justice:
ሀ) የሕገ መንግሥቱን ዴንጋጌዎች የሚቃረን፤ a) in violation of the constitution
ሇ) ሕግን አሊግባብ የሚተረጉም ወይም ሇጉዲዩ b) by misinterpreting a legal provision or
አግባብነት የላሇውን ሕግ የሚጠቅስ፤ by applying an irrelevant law to the
case;
ሐ) ሇክርክሩ አግባብነት ያሇው ጭብጥ ሳይያዝ c) by not framing the appropriate issue or
by framing an issue irrelevant to the
ወይም ከክርክሩ ጋር የማይዛመዴ አግባብነት litigation;
የላሇው ጭብጥ ተይዞ የተወሰነ፤
gA ፲፫ሺ፪፻፳፰ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13228

መ) በዲኝነት ታይቶ ሉወሰን የሚገባውን ጉዲይ d) by denying to an award judgment to a

ውዴቅ በማዴረግ የተወሰነ፤ justiciable matter;

ሠ) በፌርዴ አፇጻጸም ሂዯት ከዋናው ፌርዴ e) by giving an order in execution

ጋር የማይገናኝ ትእዛዝ የተሰጠበት፤ proceedings unwarranted by the main
decision;

ረ) ጉዲዩን አይቶ የመወሰን የዲኝነት ሥሌጣን f) in the absence of jurisdiction over the
ሳይኖር የተወሰነ ፤ subject matter in dispute;
ሰ) የአስተዲዯር አካሌ ወይም ተቋም ከህግ g) an administrative act or decision
ዉጭ የሰጠው ውሳኔ፤ rendered in contradiction with the law;

ሸ) የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሰበር ሰሚ h) in contravention to binding decision of

ችልትን አስገዲጅ ውሳኔ በመቃረን the Federal Supreme Court Cassation
Division.
የተወሰነ፡፡

፭/ “የመጨረሻ ውሳኔ” ማሇት በፌርዴ ቤት ፣ በሕግ 5/ “Final decision” shall include judgment,
የመዲኘት ሥሌጣን በተሰጠው አካሌ፣ በተቋማት ruling, order or decree that finally disposes
ወይም በአማራጭ የክርክር መፌቻ ዘዳዎች the case and/or decision, ruling, order or
የተሰጠ እና ሇጉዲዩ እሌባት የሚሰጥ ፌርዴ ፣ judgement that has completed the possible
appeal mechanisms and rendered by courts,
ብይን፣ ትዕዛዝ፣ ውሳኔ እና/ወይም የይግባኝ
organ vested with judicial power, by
ሂዯቶችን የጨረሰ ፌርዴ፣ ብይን፣ ትዕዛዝ ወይም
institutions or an alternative dispute
ውሳኔን ይጨምራሌ፤ resolution mechanism;
፮/ «የፋዯራሌ መንግስት ባሇስሌጣኖች» ማሇት 6/ "Officials of the Federal Government"
የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት እና የፋዯሬሽን means members of the House of Peoples'
ምክር ቤት አባሊት፣ ከሚኒስቴር ዯረጃ በሊይ Representatives and of the House of the
የሆኑ የፋዯራሌ መንግስቱ ባሇስሌጣኖች፣ Federation, officials of the Federal
ሚኒስትሮች እና የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት Government above Ministerial rank,
ዲኞች እና በተመሳሳይ ዯረጃ ሊይ የሚገኙ Ministers, Judges of the Federal Supreme
Court and other officials of the Federal
የፋዯራሌ መንግስት ባሇስሌጣኖች ናቸዉ፤
Government of equivalent rank;
፯/ «የፋዯራሌ መንግስት ሰራተኞች» ማሇት በዚህ 7/ "Employees of the Federal Government"
አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ ፮ ስር ከተጠቀሱት ዉጭ includes all employees, other than those
ያለ በፋዯራሌ መንግስት ስራ ሊይ የተሰማሩ referred to under Sub-Article (1) hereof,
ሰራተኞች ሁለ ያጠቃሌሊሌ፤ engaged in the activities of the Federal
Government;
፰/ "የአስተዲዯር ሠራተኛ" ማሇት ከዲኛ እና 8/ ‟Administrative workers mean non-judicial
ከተሿሚ የአስተዲዯር ሰራተኛ ዉጭ ያሇ court employees excluding judges and
ሁለንም የፌርዴ ቤት ሰራተኛ ያጠቃሌሊሌ፤ assignees;

፱/ “ሰው” ማሇት የተፇጥሮ ወይም በሕግ የሰውነት 9/ “Person” means a natural or juridical
መብት የተሰጠዉ ሰዉ ነዉ፤ person;

፲/ “የከተማ አስተዲዯር ፌርዴ ቤቶች” ማሇት 10/ City Court mean the Addis Ababa City
በአዱስ አበባ ከተማ አሰተዲዯር ቻርተር አዋጅ Court and DireDawa City Court which
መሠረት የተቋቋመ የአዱስ አበባ ከተማ have been established pursuant to the
አስተዲዯር ፌርዴ ቤት እና በዴሬዲዋ ከተማ respective Charters of City Administration;
አስተዲዯር ማቋቋሚያ ቻርተር አዋጅ መሠረት
የተቋቋመ ፌርዴ ቤት ማሇት ነው፤

፲፩/ በዚህ አዋጅ በወንዴ ፆታ የተዯነገገው የሴትንም 11/ in this Proclamation Any expression in the
ፆታ ያካትታሌ፡፡ masculine gender includes the feminine.
gA ፲፫ሺ፪፻፳፱ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13229

ምዕራፌ ሁሇት CHAPTER TWO

ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የወሌ የዲኝነት ሥሌጣን COMMON JURISDICTION OF FEDERAL
COURTS
፫. መሠረቱ 3. Principle

፩/ የፋዳራሌ ፌርዴ ቤቶች የሚከተለት ሊይ 1/ Federal Courts shall have jurisdiction over
የዲኝነት ሥሌጣን ይኖራቸዋሌ፦ the following:

ሀ) ሕገ መንግሥቱን፣ የፋዯራሌ መንግሥቱን a) Cases arising under the Constitution,

Federal Laws and International Treaties
ሕጎች ወይም ኢትዮጵያ የተቀበሇቻቸዉ
accepted and ratified by Ethiopia;
እና ያፀዯቀቻቸዉ ዓሇም አቀፌ ስምምነቶችን
መሠረት በማዴረግ በሚነሱ ጉዲዮች፤

ሇ) በፋዯራሌ መንግሥቱ ሕግ ተገሌጸው b) Parties specified in Federal Law,

በተወሰኑ ባሇጉዲዮች፤
ሐ) በሕገ መንግሥቱ ወይም በፋዯራሌ c) Places specified in the Constitution or
መንግስት ሕግ በተገሇጹ ቦታዎች፡፡ by Federal Law.

፪/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በሚሰጡት የዲኝነት 2/ Federal courts shall interpret and observe
አገሌግልት በህገ መንግስቱ አንቀጽ ፱(፪) እና the provisions of the Constitution pursuant
፲፫(፩) መሰረት የህገ መንግስቱን ዴንጋጌወች to Article 9(2) and 13(1) of the
ተግባራዊ ያዯርጋለ። Constitution.

፬. የወንጀሌ የዲኝነት ሥሌጣን 4. Criminal Jurisdiction

የፋዳራሌ ፌርዴ ቤቶች በሚከተለት የወንጀሌ Federal Courts shall have jurisdiction over the
ጉዲዮች ሊይ የዲኝነት ሥሌጣን ይኖራቸዋሌ፦ following criminal cases:

፩/ በአገር ሊይ በሚፇፀሙ ወንጀልች፣ 1/ crimes against the national state;

፪/ በውጭ ሀገር መንግሥት ሊይ የሚፇጸሙ 2/ crimes against foreign state;

ወንጀልች፣
፫/ ዓሇም አቀፌ ሕጏችን በመጣስ የሚፇፀሙ 3/ crimes in violation of international laws;
ወንጀልች፤
፬/ ከአንዴ ክሌሌ በሊይ ወይም በዓሇም አቀፌ ዯረጃ 4/ crimes regarding the security and freedom
አገሌግልት በሚሰጡ መገናኛዎች ዯህንነትና of communication services operating in
ነፃነት ሊይ የሚፇጸሙ ወንጀልች፣ more than one Region or at International
level;
፭/ የበረራ ዯህንነትን የሚመሇከቱ ወንጀልች፤ 5/ crimes against the safety of aviation;

፮/ ዓሇም አቀፌ የዱኘልማቲክ ሕጎችና ሌምድች 6/ Without prejudice to international

እንዱሁም ኢትዮጵያ አባሌ የሆነችባቸው ላልች diplomatic laws and customs as well other
ዓሇም አቀፌ ስምምነቶች እንዯተጠበቁ ሆነው፤ international agreements to which Ethiopia
የውጭ ሀገር አምባሳዯሮች፣ ቆንስልች፣ is a party, crimes of which foreign
ambassadors, consuls, representatives of
የዓሇምአቀፌ ዴርጅቶች፣ የውጭ መንግሥታት
international organizations, foreign states
ወኪልች ተጠያቂ በሚሆኑባቸው ወይም ሌዩ are held liable or foreign nationals who
መብትና ጥበቃ ያሊቸው በኢትዮጵያ ውስጥ enjoy privileges and immunities and who
የሚኖሩ የውጭ ሀገር ሰዎች ተበዲይ ወይም reside in Ethiopia are victims or
ተከሳሽ የሆኑባቸው ወንጀልች፣ defendants;

፯/ የአዯገኛና አዯንዛዥ ዕጾች ሕገ-ወጥ ዝውውርን 7/ crimes regarding illicit trafficking of

የሚመሇከቱ ወንጀልች፣ dangerous drugs;
gA ፲፫ሺ፪፻፴ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13230

፰/ በተሇያዩ ክሌልች ወይም በፋዯራሌና በክሌሌ 8/ crimes falling under the jurisdiction of
ፌርዴ ቤቶች የሥሌጣን ክሌሌ ሥር courts of different regions or under the
በሚወዴቁና በተያያዙ ወንጀልች፣ jurisdiction of both the federal and regional
courts as well as concurrent offences;
፱/ በተሇያዩ ብሔሮች፣ ብሔረሰቦች፣ ጎሣዎች፣ 9/ crimes connected with conflicts between
በሀይማኖት ተከታዮች ወይም በፖሇቲካ various nations; nationalities, ethnic,
ቡዴኖች መካከሌ ከተፇጠረ ግጭት ጋር religious or political groups;
የተያያዙ ወንጀልች፣
፲/ በፋዯራሌ መንግሥቱ የቀረጥና የግብር ገቢዎች 10/ crimes against customs duty and tax
ሊይ የሚፇፀሙ ወንጀልች፤ revenues of the Federal Government;
፲፩/ በፋዯራሌ መንግሥቱ የገንዘብ እና 11/crimes against the fiscal and economic
ኢኮኖሚ ጥቅሞች ሊይ የሚፇፀሙ ወንጀልች፤ interests of the Federal Government;

፲፪/ በታወቁ ገንዘቦች፣የግዳታ ወይም የዋስትና 12/ crimes against currencies, government
ሰነድች፣ ቴምብሮች ወይም መሳሪያዎች ሊይ bonds or security documents, official seals,
stamps or instruments;
የሚፇፀሙ ወንጀልች፤
፲፫/ የዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፪ ንዐስ አንቀጽ (፪) እና 13/ without prejudice to Article 12 Sub-
አንቀጽ ፲፭ ንዐስ አንቀጽ (፪) እንዯተጠበቀ Article (2) and Article 15 Sub-Article (2),
crimes of which foreigners are victims or
ሆኖ፤ ከ፭ ዓመት ጽኑ እሥራት በሊይ
defendants that entailing more than 5
ሉያስቀጡ የሚችለ የውጭ ሀገር ዜጎች ተበዲይ years’ rigorous imprisonment;
ወይም ተከሳሽ የሆኑባቸው ወንጀልች፣

፲፬/ የፋዯራሌ መንግሥቱ ባሇሥሌጣኖች 14/ crimes committed by officials and

በማናቸዉም የወንጀሌ ጉዲዮች እና የፋዯራሌ employees of the Federal Government in
connection with their official
መንግስት ሠራተኞች በሥራቸው ወይም
responsibilities or duties;
በኃሊፉነታቸው ምክንያት ተጠያቂ የሚሆኑባቸው
የወንጀሌ ጉዲዮች፤

፲፭/ በፋዯራሌ መንግሥቱ ንብረቶች ሊይ 15/ without prejudice to Article 12 Sub-Article

በሚፇጸሙ እና የአዋጁ አንቀጽ ፲፪ ንዐስ (2) and Article 15 Sub-Article (2) of this
አንቀጽ (፪) እና አንቀጽ ፲፭ ንዐስ አንቀጽ (፪) Proclamation, crimes committed against
the property of the Federal Government
እንዯተጠበቀ ሆኖ፣ ከ፭ ዓመት ጽኑ እሥራት and which entail more than 5 years’
በሊይ ሉያስቀጡ የሚችለ ወንጀልች፤ rigorous imprisonment;

፲፮/ ሇከተማ አሰተዲዯር ፌርዴ ቤቶች በቻርተር 16/ City Administration courts in accordance
አዋጅ ከተሰጣቸው የዯንብ መተሊሇፌ እና to Charter Proclamation In addition to
በወንጀሌ ሕግ ሥነ-ሥርዓት እና የማስረጃ ሕግ reviewing cases related to violations of
rules and criminal procedure and procedure
መሠረት የሚቀርቡ የብርበራ ትዕዛዝ፣ የመያዣ code based decisions of search, confession,
ትዕዛዝ፣ የእምነት ቃሌ፣ የተያዘ ሰው arrest warrant, inquiry in to appeals and
በተመሇከተ በጊዜ ቀጠሮ ጥያቄና የዋስትና guarantees in appeal. other criminal cases
ጉዲይ ሊይ መርምሮ ትዕዛዝ መስጠት ጉዲዮችን will be heard in Federal Courts;
ከማየት በተጨማሪ በግሌ አቤቱታ አቅራቢነት
የሚያስከስሱ የወንጀሌ ጉዲዮችን የሚመሇከቱ
ሆኖ ከእነዚህ ውጭ ያለ የወንጀሌ ጉዲዮች
በፋዳራሌ ፌርዴ ቤቶች የሚዲኙ ይሆናለ፤

፲፯/ በላልች ሕጏች በተጠቀሱ ጉዲዮች፡፡ 17/ Cases specified by other laws.
gA ፲፫ሺ፪፻፴፩ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13231

፭. የፌትሐ ብሔር የዲኝነት ሥሌጣን 5. Civil Jurisdiction

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በሚከተለት የፌትሐ 1/ Federal Courts shall have jurisdiction over
ብሔር ጉዲዮች ሊይ የዲኝነት ሥሌጣን the following civil cases:
ይኖራቸዋሌ፦
ሀ) የግሇሰብ ዓሇም አቀፌ ሕግን በሚመሇከቱ a) Regarding private international law;
ጉዲዮች፤
ሇ) የውጭ ሀገርን ፌርዴ ወይም ብይን b) Application regarding the enforcement
ሇማስፇፀም በሚቀርብ አቤቱታ፤ of foreign judgment or decision;

ሐ) ዜግነትን በሚመሇከቱ ጉዲዮች ሊይ በሚነሱ c) involving matters of nationality;

ክርክሮች፣
መ) ከመክሰር ጋር በተያያዙ ጉዲዮች፤ d) Issues in relation to bankruptcy;

ሠ) ዓሇም አቀፌ የዱኘልማቲክ ሕጏችና e) Without Prejudice to international

diplomatic laws and customs as well as
ሌምድች እንዱሁም ኢትዮጵያ አባሌ
other international agreements to which
የሆነችባቸው ላልች ዓሇም አቀፌ Ethiopia is a party, cases of which
ስምምነቶች እንዯተጠበቁ ሆነው፤ የውጭ foreign ambassadors, consuls,
ሀገር አምባሳዯሮች፣ ቆንስሊዎች፣ የዓሇም representatives of international
አቀፌ ዴርጅቶች፣ የውጭ መንግሥታት organizations, foreign states are held
liable or foreign nationals who enjoys
ወኪልች ተጠያቂ በሆኑባቸው ወይም/እና privileges and immunities and who
ሌዩ መብትና ጥበቃ ያሊቸው በኢትዮጵያ resides in Ethiopia are parties;
ውስጥ የሚኖሩ የውጭ ሀገር ሰዎች
ተከራካሪ በሆኑበት ጉዲዮች፣
ረ) የፋዯራሌ መንግሥት አካሌ ተከራካሪ f) Cases to which a federal government
በሆነበት ጉዲይ organ is a party;

ሰ) የፋዯራሌ መንግሥቱን ንብረቶች በተመሇከተ g) cases involving the property of the

federal government;
የሚነሱ ጉዲዮች፤
ሸ) መዯበኛ ነዋሪነታቸው በተሇያዩ ክሌልች፣ h) Cases arising between persons
permanently residing in different
በክሌሌ እና በአዱስ አበባ ከተማ፣ በክሌሌ
regions, regions and Addis Ababa,
እና በዴሬዲዋ ከተማ፣ በአዱስ አበባ ወይም regions and Diredawa, Addis Ababa or
በዴሬዲዋ ከተማ ውስጥ በሆኑ ሰዎች DireDawa;
መካከሌ የሚነሱ ጉዲዮች፣

ቀ) የፋዯራሌ መንግሥቱ ባሇሥሌጣኖችና i) cases of involving the liability of

ሠራተኞች በስራቸዉ ወይም በሃሊፉነታቸዉ officials or employees of the federal
government in connection with their
ምክንያት ኃሊፉ በሚሆኑባቸው ጉዲዮች፣
official responsibilities or duties;
በ) የዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፩ ንዐስ አንቀጽ (፪) j) without prejudice to Article 12 Sub-
እና አንቀጽ ፲፬ ንዐስ አንቀጽ (፪) ሊይ Article (2) and Article 15 Sub-Article
(2) of this Proclamation, cases in which
የተጠቀሰው እንዯተጠበቀ ሆኖ፤ የውጭ አገር
foreigner is a plaintiff or a defendant;
ዜጋ ከሳሽ ወይም ተከሳሽ የሆነበት ጉዲይ፤
ተ) በፋዯራሌ መንግሥቱ አካሊት የተመዘገቡ k) cases involving business organizations
ወይም የተቋቋሙ የንግዴ ዴርጅቶችና and associations registered with, or
established by, federal government
ማህበሮችን በሚመሇከት የሚነሱ ክርክሮች፣ organs;
ቸ) የሚተሊሇፈ የገንዘብ ሰነድች በተመሇከተ l) cases involving negotiable instruments;
የሚነሱ ክርክሮች ፤
gA ፲፫ሺ፪፻፴፪ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13232

አ) በፇጠራ፣ በዴርሰትና ሥነ ጥበብ፣ ቅጅ እና m) cases arising out of patent, literary and

ተዛማጅ መብቶች ባሇቤትነት በተመሇከተ artistic-ownership rights;
የሚነሱ ክርክሮች፣
ነ) የኢንሹራንስ ውሌን በተመሇከተ የሚነሱ n) cases involving insurance policy;
ክርክሮች፣
ኘ) ተገድ የመያዝ ሕጋዊነትን ሇማጣራት o) application for habeas corpus;
የሚቀርብ አቤቱታ፤
ዯ) ሇከተማ አስተዲዯር ፌርዴ ቤቶች በቻርተር p) Without prejudice to the Charter
Proclamation provides for City
አዋጅ የተሰጣቸው የፌትሀብሄር ዲኝነት
Administration Courts civil jurisdiction,
ሥሌጣን ማሇትም በወሳኝ ኩነት ምዝገባ such as a document in accordance with
እና መታዎቂያ ወረቀት ህግ መሠረት the provisions of the Critical Event
በሚሰጥ ሰነዴ ጋር በተያያዘ፣ ከስም ሇውጥ፣ Registration and Identification Act, the
issue of name change, disappearance,
ከመጥፊት፣ የፌርዴ ክሌከሊ፣ የባሌነት
conviction, marital status, custody and
ሚስትነት የአሳዲሪነት የሞግዚትነት ማስረጃ guardian evidence or ownership of a
ይሰጠን ጉዲይ፣ የከተማው አስተዲዯር house administered by the city
ከሚያስተዲዴረው ቤት ጋር በተያያዘ administration. Or any other dispute,
በሚነሳ የይዞታ ወይም የባሇቤትነት ወይም subject to the jurisdiction of the city
association, additionally civil disputes
ላሊ ማንኛውም ክርክር፣ በከተማው ውስጥ of money contracts, and loans between
ከሚገኝ እዴር ጋር በተያያዘ የመዲኘት individuals up to Birr 500,000 (Five
ሥሌጣናቸው እንዯተጠበቀ ሆኖ በተጨማሪ Hundred Thousand Birr), are under
በግሇሰቦች መካከሌ የሚዯረጉ እስከ ብር their jurisdiction. and the remaining
civil disputes in Addis Ababa and Dire
500,000 (አምስት መቶ ሺህ ብር) Dawa will be adjudicated in Federal
የገንዘብ፣ ውሌ፣ እና ብዴር ክርክሮች Courts;
የሚመሇከቱ ሆኖ ቀሪ በአዱስ አበባ እና
ዴሬዲዋ ከተሞች የሚነሱ የፌትሀብሄር
ክርክሮች በፋዳራሌ ፌርዴ ቤቶች የሚዲኙ
ይሆናለ፤
ጀ) በላልች ሕጏች የተጠቀሱ ጉዲዮች፡፡ q) cases specified by other laws.
፪/ የክሌሌ ጉዲይ በክሌለ ፌርዴ ቤት እየታየ እያሇ 2/ A regional matter shall continue to be heard
ወይም ከተወሰነ በኋሊ በዚህ አንቀጽ ንዐስ by regional court even where a party
አንቀጽ ፩ «ሸ» እና «ነ» ሊይ የተጠቀሰ mentioned under Sub-Article (1)(g) and (n)
ተከራካሪ በማንኛውም ሁኔታ ወዯ ክርክሩ ቢገባ of this Article intervenes under any
እንኳ ጉዲዮ በክሌለ ፌርዴ ቤት መታየቱ condition in the proceeding or after
ይቀጥሊሌ፡፡ judgment.

፮. የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ስሇሚሠሩባቸው መሠረታዊ 6. Substantive Laws to be Applied by Federal

ሕጎች Courts

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የሥሌጣን ክሌሊቸውን 1/ Federal Courts shall settle cases or disputes,
መሠረት አዴርገው የሚቀርቡ ጉዲዮችን ወይም submitted to them within their jurisdiction
ክርክሮችን ቀጥል የተጠቀሰውን መሠረት on the basis of:
አዴርገው ይዲኛለ፦
ሀ) ህገ መንግሥቱን ፣ የፋዯራሌ መንግሥቱን a) the Constitution, Federal Laws and
ሕጏችና ኢትዮጵያ አባሌ የሆነችባቸዉን International Treaties to which Ethiopia
ዓሇም አቀፌ ስምምነቶች፤ is a party;
ሇ) ጉዲዩ የክሌሌ ፣የአዱስ አበባ ወይም ዴሬዲዋ b) Regional; Addis Ababa or Dire Dawa
ከተሞችን ሕግ የሚመሇከት ሆኖ ሲገኝ city laws where the case relates to same.
የክሌለን ወይም የከተማውን ሕግ ፡፡
gA ፲፫ሺ፪፻፴፫ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13233

፯. የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ስሇሚሠሩባቸው የሥነ 7. Procedural Laws to be Applied by Federal

ሥርዓት ሕጎች Courts

በሥራ ሊይ ያለ የወንጀሌ እና የፌትሐ ብሔር The Criminal and Civil Procedure Codes as
well as other relevant laws in force shall apply
ሥነ-ሥርዓት ሕጎች ከዚህ አዋጅ ጋር
with respect to matters not provided for under
እስካሌተቃረኑ ዴረስ እንዱሁም ላልች አግባብነት this Proclamation insofar as they are not
ያሊቸው ሕጎች በዚህ አዋጅ ባሌተሸፇኑ ጉዲዮች inconsistent therewith.
ሊይ ተፇጻሚነት ይኖራቸዋሌ፡፡

ምዕራፌ ሦስት CHAPTER THREE

ስሇ ፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የዲኝነት JURISDICTION OF THE FEDERAL
ሥሌጣን SUPREME COURT

፰. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የመጀመሪያ ዯረጃ 8. First Instance Jurisdiction of the Federal
የዲኝነት ሥሌጣን Supreme Court

የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በሚከተለት ሊይ The Federal Supreme Court shall have :
የመጀመሪያ ዯረጃ የዲኝነት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦
፩/ በሕግ በሚወሰነው መሠረት አንዴ ጉዲይ ከአንዴ 1/ first instance jurisdiction over application
የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት ችልት ወዯ ላሊ lodged in accordance with the law for
የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት ችልት ወይም change of venue from one Federal High
በውክሌና ሇክሌሌ ፌርዴ ቤቶች የተሰጡ Court Division to another Federal High
Court Division or from Regional Supreme
የፋዯራሌ ጉዲዮችን በሚመሇከት ከክሌለ
Court to Federal High Court regarding
ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ወዯ ፋዯራሌ ከፌተኛ federal matters referred to Regional Courts
ፌርዴ ቤት እንዱዛወር በሚቀርብ ጥያቄ፤ እና by delegation; and
፪/ በላልች ህጎች በተጠቀሱ ጉዲዮች። 2/ Cases specified by other laws.

፱. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የይግባኝ የዲኝነት 9. Appellate Jurisdiction of the Federal

ሥሌጣን Supreme Court

የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የሚከተለትን The Federal Supreme Court shall have
ጉዲዮች በይግባኝ የማየት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦ appellate jurisdiction over the following cases:

፩/ የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት በመጀመሪያ 1/ Decisions of the Federal High Court

ዯረጃ ሥሌጣኑ ውሣኔ የሰጠባቸው፣ rendered in its first instance jurisdiction;

፪/ የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት በይግባኝ ሰሚነት 2/ Decisions of the Federal High Court
ሥሌጣኑ የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ rendered in its appellate jurisdiction in
ቤት ከሰጠው ውሳኔ የተሇየ ውሳኔ የሰጠባቸው ፣ variation of the decisions of the Federal
First Instance Court;
፫/ የክሌሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የፋዯራሌ ጉዲዩችን 3/ Decisions rendered by Regional Supreme
በተወካይነቱ በመጀመሪያ ዯረጃ ስሌጣኑ አይቶ Court on federal matters in its first instance
ውሳኔ የሰጠባቸው፣ jurisdiction in exercising its delegation;

፬/ የክሌሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የፋዯራሌ ጉዲዮችን 4/ Decisions rendered by Regional Supreme

በተወካይነቱ በይግባኝ ሰሚነት ሥሌጣኑ የክሌለ Court on federal matters on its appellate
ከፌተኛ ፌርዴ ቤት ከሰጠው ውሳኔ የተሇየ jurisdiction in variation of the decision of
ውሳኔ የሰጠባቸው፣ the Regional High Court, exercising its
delegation;
፭/ በላልች ሕጏች የተጠቀሱ ጉዲዮችን፡፡ 5/ Cases specified by other laws.
gA ፲፫ሺ፪፻፴፬ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13234

፲. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የሰበር ሥሌጣን 10. Power of Cassation of the Federal Supreme
Court
፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት መሠረታዊ የሆነ 1/ The Federal Supreme Court shall have the
የሕግ ስሕተት ያሇባቸውን የሚከተለትን power of cassation over the following cases
ጉዲዮች በሰበር የማየት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦ when they contain basic or fundamental
error of law:
ሀ) የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት በይግባኝ a) final decisions of the Federal High Court
አይቶ የመጨረሻ ውሳኔ የሰጠባቸው ፤ rendered in its appellate jurisdiction;

ሇ) የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ይግባኝ ሰሚ b) final decisions of the Federal Supreme

ችልት የመጨረሻ ውሣኔ የሰጠባቸው፤ Court Appellate Division;

ሐ) የክሌሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሰበር ሰሚ c) final decisions of Regional Supreme

ችልት በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፪ ንዐስ Court Cassation Division regarding
cases mentioned under Article 2 Sub –
አንቀጽ (፬)(ሀ) እና (ሸ) ን በተመሇከተ
Articles(4)(a) and (h) of this
የመጨረሻ ውሳኔ የሰጠባቸው፣ Proclamation;
መ) የክሌሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሰበር ሰሚ d) final decisions of Regional Supreme
ችልት በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፪ ንዐስ Court Cassation Division regarding
cases mentioned under Article 2 Sub –
አንቀጽ (፬) (ሇ) በተመሇከተ የመጨረሻ
Articles(4)(b) of this Proclamation and
ውሳኔ የሰጠባቸው እና ጉዲዮቹ ሇህዝብ when these cases have public interest
ጥቅም ሀገራዊ ፊይዲ ያሊቸዉ ሲሆኑ፤ and national importance;
ሠ) የክሌሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ወይም e) final decisions of regional high court or
የየክሌለ ከፌተኛ ፌርዴ ቤቶች በህገ supreme court on federal matters while
exercising their constitutionally
መንግስቱ በተሰጣቸዉ የዉክሌና ስሌጣን delegated power of adjudication;
የፋዯራሌ ጉዲይን አይተዉ የመጨረሻ
ዉሳኔ የሰጡበት፤
ረ) የአዱስ አበባ ወይም የዴሬዲዋ ከተማ ፌርዴ f) final decisions of the highest level of
ቤት የመጨረሻ ውሳኔ የሰጠባቸው ፤ Addis Ababa or Dire Dawa City Court;
ሰ) በሕግ የመዲኘት ሥሌጣን በተሰጠው አካሌ g) final decision rendered by organ vested
ወይም በላልች አካሊት የተሰጠ የመጨረሻ with judicial power or other bodies;
ውሳኔ ፤
ሸ) አግባብነት ያሊቸው የህግ ዴንጋጌዎች h) without prejudice to the provisions of
እንዯተጠበቁ ሆነዉ ፤ በፋዯራሌ ፌርዴ appropriate law, final decision rendered
by an alternative dispute resolution
ቤት ሉታይ ይችሌ በነበረ ጉዲይ ሊይ
mechanisms regarding case that may be
በአማራጭ የክርክር መፌቻ ዘዳዎች filed in federal court;
መሠረት የተሰጠ የመጨረሻ ውሳኔ፤
ቀ) በላልች ሕጏች የተጠቀሱ ጉዲዮች፡፡ i) cases specified by other laws.

፪/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ከአምስት ያሊነሱ 2/ Interpretation of law rendered by the

ዲኞች በተሰየሙበት የሰበር ሰሚ ችልት Cassation Division of the Federal Supreme
የሚሰጠው የሕግ ትርጉም ውሳኔው ከተሰጠበት Court with not less than five judges shall
ቀን ጀምሮ በየትኛዉም ዯረጃ በሚገኝ be binding from the date the decision is
የፋዯራሌም ሆነ የክሌሌ ፌርዴ ቤት rendered.
አስገዲጅነት ይኖረዋሌ፡፡
፫/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በሰበር ችልቶች 3/ The Federal Supreme Court shall publicize
አስገዲጅ የሕግ ትርጉም የተሰጠባቸውን decisions rendered by its Cassation
ውሳኔዎች በኤላክትሮኒክስ ወይም በህትመት Divisions on binding interpretation of
ሚዱያዎች በተቻሇ ፌጥነት ያሰራጫሌ። laws by electronics and print Medias as
soon as possible.
gA ፲፫ሺ፪፻፴፭ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13235

ምዕራፌ አራት CHAPTER FOUR

ስሇፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት እና የፋዯራሌ JURISDICTION OF THE FEDERAL HIGH
የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት የዲኝነት ሥሌጣን COURT AND THE FEDERAL FIRST
INSTANCE COURT

፲፩. የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት የመጀመሪያ ዯረጃ 11. First Instance Civil Jurisdiction of the
የፌትሐ ብሔር የዲኝነት ሥሌጣን Federal High Court

፩/ የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት ግምታቸዉ ከብር 1/ The Federal High Court shall have first
አስር ሚሉዮን (፲ ሚሉዮን ብር) በሊይ በሆኑ instance jurisdiction over the following
በሚከተለት ጉዲዮች ሊይ የመጀመሪያ ዯረጃ civil cases involving an amount exceeding
Birr 10,000,000 (Ten Million Birr);
የዲኝነት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦

ሀ) የዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፬ እንዯተጠበቀ ሆኖ፣ a) Without prejudice to Article 14 of this

በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፫ እና ፭ መሰረት Proclamation, any federal civil cases
በሚነሱ ማናቸዉም የፌትሀብሄር ጉዲዮች፤ arising under Articles 3 and 5 of this
Proclamation;
ሇ) በአዱስ አበባ እና በዴሬዲዋ በሚነሱ b) Civil cases arising in Addis Ababa and
ማናቸዉም የፌትሀብሄር ጉዲዮች፡፡ Dire Dawa.

፪/ የዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩)(ሀ) ቢኖርም፣ 2/ Notwithstanding the provisions of Sub-
የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት በሚከተለት Article (1) (a) of this Article, the Federal
የፌትሐ ብሔር ጉዲዮች ሊይ የመጀመሪያ ዯረጃ High Court shall have first instance
የዲኝነት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦ jurisdiction over the following civil cases፡

ሀ) በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፭ ንዐስ አንቀጽ (፩)(ሀ) a) Cases specified under Sub-Article (1)
እስከ ንዐስ አንቀጽ (፩)(ሠ) ሊይ (a) to – (e) of Article 5 of this
በተጠቀሱት የፌትሐብሔር ጉዲዮች፤ Proclamation;

ሇ) በሕግ በሚወሰነው መሠረት አንዴን ጉዲይ b) Application for change of venue from
ከአንዴ የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ one Federal First Instance Court
ቤት ችልት ወዯ ላሊ የፋዯራሌ የመጀመሪያ Division to another Federal First
Instance Court Division or to itself, in
ዯረጃ ፌርዴ ቤት ችልት ወይም ወዯ ራሱ
accordance with the law; and
እንዱዛወር የሚቀርብን ጥያቄ፤
ሐ) በላልች ህጏች የተጠቀሱ ጉዲዮች፡፡ c) Cases specified by other laws.

፫/ በዚህ አዋጅ ላልች ዴንጋጌዎች እንዱሁም 3/ Notwithstanding the provisions of this

በላልች ህጎች የተመሇከተዉ ቢኖርም proclamation and other relevant laws, the
የፋዯራለ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት በፌርዴ Federal High Court may render decision,
ታይተዉ ሉወሰኑ የሚችለ በህገ መንግስቱ judgement or order in order to protect
ምዕራፌ ሶስት ስር የተመሇከቱ መሰረታዊ justiciable human rights specified under
chapter three of the Constitution.
መብቶች እና ነጻነቶችን ሇማስከበር ሇጉዲዩ
ተገቢ የሆነ ፌርዴ፣ትዕዛዝ ወይም ዉሳኔ
የመስጠት ስሌጣን አሇዉ።
፬/ ማንኛዉም በጉዲዩ ሊይ መብት ወይም ጥቅም 4/ Any person who has vested interest or
ያሇዉ ሰዉ ወይም ጉዲዩን ሇማቅረብ በቂ sufficient reason may institute a suit before
ምክንያት ያሇዉ ሰዉ መሰረታዊ መብቶች እና the Federal High Court to protect the rights
ነጻነቶችን ሇማስከበር ሇፋዯራለ ከፌተኛ ፌርዴ of his own or others.
ቤት አቤቱታ ማቅረብ መብት አሇዉ።
፭/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፫) እና (፬) 5/ The court may use as appropriate Article
የተጠቀሰ ጉዲይን ሇማስተናገዴ ፌርዴ ቤቱ 176-179 of the civil procedure code for any
የፌትሀብሄር ሥነ-ሥርዓት ህግ ቁጥር ከ ፩፻፸፯ proceedings mentioned under Sub-Article
እስከ ፩፻፸፱ እንዯአግባብነቱ ሉጠቀም ይችሊሌ፡፡ (3) and (4) of this Article.
gA ፲፫ሺ፪፻፴፮ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13236

፲፪. ፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት የመጀመሪያ ዯረጃ 12. First Instance Criminal Jurisdiction of the
የወንጀሌ የዲኝነት ሥሌጣን Federal High Court

የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት በሚከተለት The Federal High Court shall have first
የወንጀሌ ጉዲዮች ሊይ የመጀመሪያ ዯረጃ የዲኝነት instance jurisdiction over the following
ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦ criminal cases:

፩/ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፫ እና ፬ ሊይ የተመሇከቱና 1/ Federal criminal cases mentioned under

አግባብነት ባሊቸው ሕጏች መሠረት ሇከፌተኛ Article 3 and 4 of this Proclamation and
ፌርዴ ቤት በተሰጡ በፋዯራሌ የወንጀሌ falling under the jurisdiction of the High
ጉዲዮች፤ Court pursuant to appropriate laws;

፪/ በአዱስ አበባ ወይም በዴሬዲዋ ከተሞች ውስጥ 2/ Other criminal cases arising in the cities of
በሚነሱና አግባብነት ባሊቸው ሕጏች መሠረት Addis Ababa or Dire Dawa and falling
ሇከፌተኛ ፌርዴ ቤት በሚቀርቡ በላልች under the jurisdiction of the High Court
የወንጀሌ ጉዲዮች፤ እና pursuant to appropriate laws; and
፫/ በላልች ሕጏች ሇፋዯራሌ ፌርዴ ቤት በተሰጡ 3/ Criminal cases given to Federal court by
የወንጀሌ ጉዲዮች፡፡ other laws.
፲፫. የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት የይግባኝ ዲኝነት 13. Appellate Jurisdiction of the Federal High
ሥሌጣን Court

የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት የሚከተለትን The Federal High Court shall have appellate
የፌትሐብሔር እና የወንጀሌ ጉዲዮች በይግባኝ jurisdiction over the following:
የማየት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦

፩/ የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት 1/ on decision of the Federal First Instance

የሰጠውን ውሳኔ፤ እና Court; and
፪/ በላልች ሕጏች የተጠቀሱ ጉዲዮችን፡፡ 2/ cases specified by other laws.

፲፬. የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት የፌትሐ 14. Civil Jurisdiction of the Federal First
ብሔር ዲኝነት ሥሌጣን Instance Court

የዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፩ ዴንጋጌ እንዯተጠበቀ ሆኖ Without prejudice to Article 11 of this

የፋዳራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት Proclamation, the Federal First Instance Court
በሚከተለት ጉዲዮች ሊይ የመጀመሪያ ዯረጃ shall have jurisdiction over the following civil
የፌትሐብሔር የዲኝነት ሥሌጣን አሇው፦ cases:

፩/ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፫ እና ፭ መሠረት 1/ Federal civil cases submitted pursuant to

በሚቀርቡ የፋዯራሌ የፌትሐ ብሔር ጉዲዮች፤ Article 3 and 5 of this Proclamation;
፪/ በሕግ ሇላልች አካሊት የተሰጠው የዲኝነት 2/ Without prejudice to judicial power vested
ሥሌጣን እንዯተጠበቀ ሆኖ፤ በአዱስ አበባ in other organs by law, other civil cases
ወይም በዴሬዲዋ ከተማ ውስጥ በሚነሱ ላልች arising in Addis Ababa or Dire Dawa
የፌትሐ ብሔር ጉዲዮች፣ እና Cities; and

፫/ በላልች ሕጏች የተጠቀሱ የፌትሀብሄር ጉዲዮች፡፡ 3/ Civil cases specified by other laws.

፲፭. የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት የወንጀሌ 15. Criminal Jurisdiction of the Federal First
የመጀመሪያ የዲኝነት ሥሌጣን Instance Court

በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፪ ሇፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ Without prejudice to the jurisdiction of the
ቤት የተሰጠው ሥሌጣን እንዯተጠበቀ ሆኖ ፤ Federal High Court under Article 12 of this
የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት proclamation, the Federal First Instance Court
shall have jurisdiction over the following
በሚከተለት የወንጀሌ ጉዲዮች ሊይ የመጀመሪያ
criminal cases:
ዯረጃ የዲኝነት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፦
gA ፲፫ሺ፪፻፴፯ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13237

፩/ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፫ እና ፬ ሊይ የተመሇከቱና 1/ Federal criminal cases mentioned under

አግባብነት ባሊቸው ሕጏች መሠረት ሇከፌተኛ Article 3 and 4 of this Proclamation and
ፌርዴ ቤት የማይቀርቡ በፋዯራሌ የወንጀሌ not referred to the High Court pursuant to
ጉዲዮች፤ appropriate laws;

፪/ በሕግ ሇላልች አካሊት የተሰጠው የዲኝነት 2/ Without prejudice to judicial power vested
ሥሌጣን እንዯተጠበቀ ሆኖ፤ በአዱስ አበባ in other organs by law, other criminal cases
ወይም ዴሬዲዋ ከተሞች ውስጥ በሚነሱ እና arising in the cities of Addis Ababa or Dire
በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፪ ንዐስ አንቀጽ (፪) Dawa not falling under the jurisdiction of
መሠረት በፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት the Federal High Court as mentioned under
በማይታዩ ላልች የወንጀሌ ጉዲዮች፤ እና Article 12 Sub- Article (2); and

፫/ በላልች ሕጏች የተጠቀሱ ጉዲዮች፡፡ 3/ Cases specified by other laws.

፲፮. የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት የይግባኝ 16. Appellate Jurisdiction of Federal First
ስሌጣን Instance Court

የፋዯራሌ መጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት አግባብነት Federal first instance court shall have an
ባሊቸዉ ህጎች በግሌጽ በተሰጡት ጉዲዮች ሊይ appellate jurisdiction on matters specifically
በይግባኝ የማየት ስሌጣን ይኖረዋሌ። bestowed on it by relevant laws.

ምዕራፌ አምስት CHAPTER FIVE

ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ኘሬዚዲንቶች፣ THE PRESIDENTS, VICE-PRESIDENTS,

ም/ኘሬዚዲንቶች፣የምዴብ ችልት ተጠሪ ዲኞች ASSIGNED DIVISIONS REPRESENTATIVE
እና ሰብሳቢ ዲኞች JUDGES AND PRESIDING JUDGES OF
FEDERAL COURTS

፲፯. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንት 17. Powers and Duties of the President of the
ሥሌጣንና ተግባር Federal Supreme Court

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንት በሕግ 1/ The President of the Federal Supreme Court
መሠረት የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶችን ሇማስተዲዯር shall be responsible for the administration
ኃሊፉ ይሆናሌ፡፡ of Federal Courts in accordance with the
law.

፪/ የዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) አጠቃሊይ 2/ Without prejudice to the generality of Sub-
አነጋገር እንዯተጠበቀ ሆኖ ፤ የፋዯራሌ ጠቅሊይ Article (1) of this Article, the President of
ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንት ቀጥል የተጠቀሱት the Federal Supreme Court shall:
ስሌጣን እና ተግባራት ይኖሩታሌ፦

ሀ) ሇፋዯራሌ ዲኝነት አስተዲዯር ጉባዔ a) without prejudice to the power and duty
የተሰጠው ሥሌጣንና ተግባር እንዯተጠበቀ entrusted to the Federal Judicial
Administration Council, place and
ሆኖ፣ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት ዲኞችን፣ assign judges of Federal Courts,
የምዴብ ችልቶች ተጠሪ ዲኞችን እና Representative Judges of Assigned
ሰብሳቢ ዲኞችን ይዯሇዴሊሌ ፣ ሥራ ይሰጣሌ፣ Divisions and Presiding Judges;

ሇ) ሇፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አስፇሊጊ የሆኑ b) employ personnel necessary for Federal
ሠራተኞችን ይቀጥራሌ፣ Courts;

ሐ) በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ(፪)(ሠ) ሊይ c) prepare and submit to the House of

የተጠቀሰውን ጨምሮ የፋዯራሌ ፌርዴ People’s Representatives the work plan
and budget of Federal Courts including
ቤቶችን ዕቅዴና በጀት አዘጋጅቶ ሇሕዝብ those mentioned under Sub-Article(2)
ተወካዮች ምክር ቤት ያቀርባሌ፣ ሲፀዴቅም (e) of this Article and implement same
ሥራ ሊይ ያውሊሌ፣ upon approval;
gA ፲፫ሺ፪፻፴፰ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13238

መ) በዚህ አዋጅ ሊይ በተጠቀሰው መሠረት d) ensure preparation, issuance and

በፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት መውጣት implementation of Regulations and
directives to be issued by the Federal
ያሇባቸው ዯንቦች እና መመሪያዎች Supreme Court as provided under this
እንዱዘጋጁና እንዱወጡ በማዴረግ ተግባራዊ Proclamation;
መሆናቸውን ያረጋግጣሌ፤

ሠ) የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶችን የዲኝነት ሥሌጣን e) decide upon requests for budgetary
subsidy to Regional Courts exercising
በውክሌና ሇሚሰሩ የክሌሌ ፌርዴ ቤቶች
federal jurisdiction by delegation;
የበጀት ማካካሻ ጥያቄ ሊይ ውሳኔ ይሰጣሌ፤
ረ) የክሌሌ ፌርዴ ቤቶች የፋዯራሌ ጉዲዮችን f) causes the preparation and the
submission of reports on the activities
አስመሌክቶ በውክሌና ስሊከናወኑት ተግባር
of Regional Courts concerning Federal
በስታስቲክስ የተዯገፇ ሪፖርት ተዘጋጅቶ cases, as supported by statistical data;
እንዱቀርብ ያዯርጋሌ፣

ሰ) የዲኞችና የላልች ሠራተኞች ትምህርትና g) facilitate conditions for the education

and training of judges and other
ሥሌጠና የሚካሄዴበትን ሁኔታ
personnel as may be necessary;
እንዯአስፇሊጊነቱ ያመቻቻሌ፣

ሸ) በክሌሌ ስሇሚታዩ የፋዯራሌ ጉዲዮች የመዝገብ h) in consultation with Regional Courts,

work out ways for improving the
አያያዝና ጠቅሊሊ አሠራር ከክሌሌ ፌርዴ
records of management and general
ቤቶች ጋር በመመካከር የሚሻሻሌበትን ሁኔታ practices of the courts as relating to the
ያመቻቻሌ፣ cases;

ቀ) ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የበጀት አፇጻጸም i) submit to the House of Peoples

ሇሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ሪፓርት Representatives reports on the budget
implementation of the Federal Courts;
ያቀርባሌ፣
በ) የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ፌርዴ አፇፃፀም j) organize the Federal Courts decisions
ተቋም ፣ የተከሊካይ ጠበቆችን ቢሮ እና execution body; public defense office
and offices that will enable Federal
በሕግ ሇፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የተሰጡ Courts execute duties entrusted to them
ተግባራትን ሇማስፇፀም የሚያስችለ የሥራ by law;
ክፌልች እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፤

ተ) የፋዯራሌ ፌ/ቤቶች ዲኞች ስሌጠና መመሪያ k) issue directives on training of federal

ያወጣሌ፤ judges;

ቸ) ሇኢትዮጵያ የዲኝነት ሥርዓት እዴገት፤ l) cause studies to be conducted for

ቀሌጣፊ አሰራር እና ውጤታማነት የሚያግዙ institutional development, modernized
efficient operations and effectiveness of
ጥናቶች እንዱካሄደ ያዯርጋሌ፤ተግባራዊነታ
the Ethiopian judicial system and
ቸውን ይከታተሊሌ፤ ensure their implementation;

ነ) የፋዯራሌ ሸሪአ ፌርዴ ቤቶች በተቋቋሙበት m) provide support to Federal Sharia

አዋጅ መሠረት የዲኝነት ሥራቸውን Courts in exercising their judicial work
in accordance with the establishment
እንዱያከናውኑ ዴጋፌ ይሰጣሌ፤
Proclamation; and

ኘ) በሕግ እና በዚህ አዋጅ የተሰጡ ላልች n) perform other duties entrusted by law
ተግባሮችን ያከናውናሌ፡፡ and this Proclamation.
gA ፲፫ሺ፪፻፴፱ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13239

፲፰. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ምክትሌ 18. Power and Duties of the Vice-President of
ኘሬዚዲንት ሥሌጣንና ተግባር the Federal Supreme Court

የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ምክትሌ ኘሬዚዲንት The Vice-President of the Federal Supreme
የሚከተለት ስሌጣን እና ተግባር ይኖሩታሌ፦ Court shall have the following powers and
duties:

፩/ በኘሬዚዲንት የሚመራሇትን ሥራ ማከናዎን፣ 1/ Discharge the duties assigned to him by the

President;
፪/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንት 2/ Serve in the President’s stead, while he is
በማይኖርበት ጊዜ ኘሬዚዲንቱን ተክቶ መስራት፡፡ absent.

፲፱. ስሇ ፋዯራሌ ከፌተኛ እና የመጀመሪያ ዯረጃ 19. Powers and Duties of the Presidents of the
ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንቶች ሥሌጣንና ተግባር Federal High Court and First Instance
Court

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ፕሬዚዲንት 1/ Without prejudice to the Suprim Court

የመምራት እና ክትትሌ የማዴረግ ስሌጣን president’s power to supervise and lead the
እንዯተጠበቀ ሆኖ የየፌርዴ ቤቱ ኘሬዚዲንቶች፦ courts, presidents of the first instance court
and high court shall:
ሀ) ፌርዴ ቤቱን ይወክሊለ፤ a) Represent the court;

ሇ) የፌርዴ ቤቱን ዲኞች ይዯሇዴሊለ፣ ሥራ b) Place, assign and administer judges of

ይሰጣለ፣ ያስተዲዴራለ፤ the court;

ሐ) የፌርዴ ቤቱን የአስተዲዯር ሠራተኞች c) administer personnel of the court;

ያስተዲዴራለ፤
መ) የየፌርዴ ቤቱን ፊይናንስ ያስተዲዴራለ፤ d) administer finance of Court;
ሠ) በሕግ እና በዚህ አዋጅ የተሰጡ ላልች e) Perform other duties entrusted by law
and this Proclamation;
ተግባራትን ያከናውናለ፤

ረ) በፌርዴ ቤቱ የሚሰጡ አገሌግልቶች ተገማች፣ f) Establish feasible, fast and transparent

Court service system and follow up its
ቀሌጣፊ እና ግሌፅ የሚሆኑበትን አሰራር implementation;
ይዘረጋለ፤ሰሇተፇፃሚነቱም ክትትሌያዯርጋለ፤

ሰ) የፆታ ጥቃት የተፇፀመባቸው ሴቶች፤ g) Facilitate with rapid court decision and
ህፃናት፤ አካሌጉዲተኞችና አረጋዊያንን professional support to court causes of
አስመሌክቶ በፌርዴ ቤቶች የሚከፇቱ victim women, children, disability
persons and old ages.
መዝገቦች በተፊጠነ ፌትህ አገሌግልት
እሌባት እንዱያገኙ እና የህግ ባሇሙያ
ዴጋፌ እንዱሰጣቸው ያዯርጋለ፡፡

፪/ የፌርዴ ቤቱን ዕቅዴና በጀት አዘጋጅተው 2/ prepare and submit to the Federal Supreme
ሇፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ያቀርባለ ፣ Court the work plan and budget of the
court and implement same upon approval
ሲፇቀዴም ሥራ ሊይ ያውሊለ፣ ይህንም
as well may have Audit system to control
የሚቆጣጠሩበት የኦዱት ሥርዓት ይኖራቸዋሌ፡፡ same.
፫/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (2) የታቀደ 3/ The effectiveness and efficiency of work
ስራዎች ቀሌጣፊ እና ዉጤታማ በሆነ መንገዴ plans prepared pursuant to Sub-Article (2)
of this Article shall be evaluated as per the
እንዱከናወኑ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በሚዘረጋዉ
Federal Supreme Courts accountability
የተጠያቂነት ስርዓት የሚመዘን ይሆናሌ። system.
gA ፲፫ሺ፪፻፵ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13240

፬/ የፌርዴ ቤቱን የእቅዴና በጀት አፇፃፀም በየሩብ 4/ submit plan and budget performance report
ዓመቱ ሇፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሪፖርት quarterly to federal supreme court.
ያቀርባሌ፡፡
፭/ የፋዯራሌ የከፌተኛና የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ 5/ The Federal High Court and First Instance
ቤቶች የየራሳቸው ምክትሌ ኘሬዚዲንቶች Court shall have their respective Vice-
ይኖሯቸዋሌ፡፡ Presidents.

፮/ የየፌርዴ ቤቱ ምክትሌ ኘሬዚዲንቶች የፌርዴ 6/ The Vice-President of each court shall serve
ቤቱ ኘሬዚዲንት በማይኖርበት ጊዜ በመተካት in the President’s stead in the absence of
ይሰራለ፤እንዱሁም በኘሬዚዲንቱ የሚሰጡ ላልች the President and discharge other duties as
may be assigned by the President.
ሥራዎች ያከናውናለ።
፯/ የፋዯራሌ ከፌተኛ እና የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ 7/ Presidents and Vice Presidents of Federal
ቤቶች ኘሬዚዲንቶች እና ምክትሌ ኘሬዚዲንቶች High and First Instance Courts may be
በፌርዴ ቤቶቻቸው በሚገኙ ማናቸዉም ችልቶች assigned as a presiding judge in any
division of their respective Courts.
ሰብሳቢ ዲኛ ሆነው ሉያስችለ ይችሊለ።

፳. የፋዯራሌ ከፌተኛ እና የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ 20. Powers and Duties of Vice Presidentes of
ቤት ምክትሌ ፕሬዚዲንቶች ሥሌጣንና ተግባር the Federal High Court and First Instance
Court
፩/ የፌርዴ ቤቱ ፕሬዚዲንቶች በላለበት ጊዜ 1/ on the absence of the president shall serve
ተክተው ይሰራለ፡፡ in the stead.

፪/ የፌርዴ ቤቱ ፕሬዚዲንቶች የሚሰጧቸውን ሥራ 2/ perform duties assigned to them by the

ይሰራለ፡፡ presidents.

፳፩. ስሇ ምዴብ ችልት ተጠሪ ዲኛ ሥሌጣንና ተግባር 21. Powers and Duties of Representative
Judge of an Assigned Division

፩/ የፋዯራሌ ከፌተኛ እና መጀመሪያ ዯረጀ ፌርዴ 1/ Divisions of Federal High Court and First
ቤቶች በሚያስችለበት ምዴብ ችልቶች Instance Court shall have their own
የየራሳቸዉ ተጠሪ ዲኛ ይኖራቸዋሌ፡፡ representative judge.
፪/ የየምዴብ ችልቶቹ ተጠሪ ዲኞች ከዲኝነት ሥራ 2/ Representative Judges of each Assigned
በተጨማሪ ከየፌርዴ ቤቶች ኘሬዚዲንቶች Divisions shall, in addition to its judicial
በሚሰጧቸዉ የስራ መመሪያ መሰረት function, perform the following activities
የሚከተለትን ተግባራት ያከናዉናለ፦ by the direction of their respective Court
Presidents:
ሀ) የምዴብ ችልቶቹን ሥራ ማስተባበር፤ a) Coordinate works of the Assigned
division;
ሇ) ሇሚቀርቡ አስተዯዯራዊ ቅሬታዎች ምሊሽ b) Provide proper response to complaints
መስጠት፣ ሠራተኞችን ማስተዲዯር፤ related to administrative matters and
administer employees;

ሐ) በምዴብ ችልቶቹ ስሇተከናወኑ ሥራዎች c) Submit report to their respective court

ሇየፌርዴ ቤታቸው ኘሬዚዲንት ሪፓርት president regarding works conducted in
the Assigned Division;
ማቅረብ፣
መ) የየፌርዴ ቤቱ ኘሬዚዲንት የሚሰጧቸዉን d) Perform other duties as may be entrusted
ላልች ተግባራት ማከናዎን፡፡ by their respective court president.
፫/ የፌርዴ ቤቱ ፕሬዚዲንት በሚሰጣቸዉ ዉክሌና 3/ Administer the finance of assigned division
መሰረት የምዴብ ችልቱን ፊይናንስ ማስተዲዯር። based on the delegation from the president
of their respective court.
gA ፲፫ሺ፪፻፵፩ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13241

፳፪. ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤት የችልት ሰብሳቢ ዲኛ 22. Presiding Judge of the Federal Courts

ሶስትና ከሶስት በሊይ የሆኑ ዲኞች በሚያስችለበት A Federal Court division in which three or
more judges are sitting shall have a presiding
የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት ችልት ሰብሳቢ ዲኛ
judge.
ይኖረዋሌ፡፡

፳፫. የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት ችልት ሰብሳቢ ዲኛ ተግባር 23. Duties of the Presiding Judge of Federal
Courts

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት ችልት ሰብሳቢ ዲኛ 1/ The Presiding Judge of the division of

የሚከተለትን ተግባራት ያከናዉናሌ፦ Federal Courts shall undertake the
following functions:

ሀ) የችልቱ ሥራ በህግ መሠረት መመራቱን a) Administer the overall tasks of the

በማረጋገጥ ችልቱን ማስተዲዯር፤ division by ensuring that the process of
the division is conducted in accordance
with the law;
ሇ) በችልቱ የሚወሰኑ መዝገቦች በሁለም b) Ensure that each judge of the division
የችልቱ ዲኞች ግንዛቤ የተወሰዯባቸው has clear awareness about the content of
መሆኑን ማረጋገጥ፤ each file decided by the Division;

ሐ) ሇችልቱ የተመዯቡ የአስተዲዯር ሰራተኞችን c) Administer administrative workers of the

division;
ማስተዲዯር፤13241
መ) ሁለም የችልቱ ዲኞች በችልቱ የሚሰጡ d) Ensure proportional participation of
ውሳኔዎችን በማዘጋጀት ተመጣጣኝ ተሳትፍ each judge of the division in preparing
ማዴረጋቸውን መከታተሌ፡፡ judgement and/or decisions rendered by
the division.
፪/ ሰብሳቢ ዲኛው በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) 2/ The Presiding Judge shall conduct the
የተመሇከቱትን ተግባራት የችልቱን ዲኞች duties mentioned in Sub-Article (1) of this
የዲኝነት ነፃነት በማይጋፊ ሁኔታ ይፇጽማሌ፡፡ Article without impairing judicial
independence of judges of the Division.

ምዕራፌ ስዴስት CHAPTER SIX

ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አዯረጃጀትና የዲኝነት FEDERAL COURT STRUCTURE AND THE
ሥራ አካሄዴ ADMINISTRATION OF JUSTICE

፳፬. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ዲኞች፣ ላልች 24. Judges, Other Professionals and
ባሇሙያዎች እና የአስተዲዯር ሠራተኞች Administrative workers of the Federal
Supreme Court

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት አንዴ 1/ The Federal Supreme Courts shall have a
ኘሬዚዲንት፣ አንዴ ምክትሌ ኘሬዚዲንት President, a Vice-President and Judges
እንዱሁም የዲኝነት ስራዉን ሇማከናዎን necessary for adjudication.
አስፇሊጊ የሆኑ ዲኞች ይኖሩታሌ፡፡
፪/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት አዋጁን 2/ The Federal Supreme Court shall have
ሇማስፇፀም በሚወጣው ዯንብ መሠረት Federal Courts directors, registrars,
የሚያስተዲዴራቸው የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች assistant judges, legal experts and other
ዲይሬክተሮች፣ ሬጅስትራሮች፣ ረዲት ዲኞች፣ support staff inaccordance with regulation
issued to implement the Proclamation.
የህግ ባሇሙያዎች እና ላልች ሠራተኞች
ይኖሩታሌ፡፡
gA ፲፫ሺ፪፻፵፪ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13242

፳፭. የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ችልቶች 25. Division of the Federal Supreme Court

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሇሥራው 1/ The Federal Supreme Court shall have first
አስፇሊጊ የሆኑ የፌትሀብሄር እና የወንጀሌ instance, appellate and cassation divisions
የመጀመሪያ ዯረጃ፣ ይግባኝ ሰሚ እና ሰበር ሰሚ necessary for its function.
ችልቶች ይኖሩታሌ፡፡
፪/ በእያንዲንደ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት 2/ Each Federal Supreme Court Appellate
ይግባኝ ሰሚ ችልት ከ፫ (ሶስት) ባሊነሱ ዲኞች Division shall sit with not less than 3(three)
የሚያስችለ ሲሆን የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ judges and the Cassation Divisions shall sit
ቤት ሰበር ሰሚ ችልቶች ዯግሞ ከ ፭ (አምስት) with not less than 5(five) judges.
ባሊነሱ ዲኞች ያስችሊለ፡፡
፫/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንት እና 3/ President and Vice President of Federal
ምክትሌ ኘሬዚዲንት በጠቅሊይ ፌርዴ ቤት Supreme Court may be assigned as a
በሚገኙ ማንኛዉም ችልት ሰብሳቢ ዲኛ ሆነው presiding judge in any division of their
ሉያስችለ ይችሊለ፡፡ respective Courts.

፳፮. ከሰባት ያሊነሱ ዲኞች ስሇሚሰየሙበት የሰበር 26. Cassation Division Sitting with not less
ችልት than Five Judges

፩/ አምስት ዲኞች የተሰየሙበት የሰበር ችልት 1/ The cassation division presided by five
በባሇጉዲዮቹ አመሌካችነት ወይም በችልቱ judges may, by its own initiation or by a
በራሱ አነሳሽነት ቀዴሞ የተሰጠዉን አስገዲጅ petition filed by one of the litigant parties,
የህግ ትርጉም በተሇያዩ ምክንያቶች ማሻሻሌ direct the case to be heard by a cassation
አስፇሊጊ ሆኖ ካገኘዉ ከሰባት ያሊነሱ ዲኞች division comprising of not less than seven
judges by giving clear and sufficient
በተሰየሙበት የሰበር ችልት እንዱታይ በቂ እና
reasons where changing the previous legal
አሳማኝ ምክንያቶችን ተንትኖ በመግሇጽ
interpretation is so necessary.
ሇፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ፕሬዚዲንት
ማቅረብ ይችሊሌ።
፪/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) በተገሇጸዉ 2/ The president shall order that the case be
መሰረት ጥያቄ ሲቀርብሇት የፋዯራሌ ጠቅሊይ heard by a cassation division presided by
ፌርዴ ቤት ፕሬዚዲንት ከሰባት ያሊነሱ ዲኞች not less than seven judges, where a request
በሚሰየሙበት የሰበር ችልት ጉዲዩ እንዱታይ has been made in accordance with Sub-
ያዯርጋሌ። Article (1) of this Article.

፫/ በዚህ አንቀጽ የተገሇጸዉ የሰበር ችልት 3/ Interpretation of law rendered by the

የሚሰጠዉ የህግ ትርጉም ዉሳኔዉ ከተሰጠበት cassation division pursuant to Sub-Article
ቀን ጀምሮ በማንኛዉም ዯረጃ ሇሚገኝ (1) of this Article shall be binding on all
የፋዯራሌ ወይም የክሌሌ ፌርዴ ቤት አስገዲጅ level of Federal and Reginal Courts from
ይሆናሌ። the date of the decision rendered.

፬/ በዚህ አንቀጽ መሰረት ከሰባት ያሊነሱ ዲኞች 4/ Interpretation of law rendered by cassation
የተሰየሙበት የሰበር ችልት ቀዴሞ የሰጠዉን division presided by not less than seven
የህግ ትርጉም ከሰባት ባሊነሱ ዲኞች በተመሳሳይ Judges may review with the same issue by
ጭብጥ በላሊ ጊዜ ሉሻሻሌ ይችሊሌ። not less than seven Judges.

፳፯. የሰበር አቤቱታ አቀራረብ ሥነ ሥርዓት 27. Application Procedure for Cassation.

፩/ ሇሰበር ችልት የሚቀርብ የሰበር ማመሌከቻ 1/ An application for a hearing in cassation

በውሳኔው ሊይ የተፇፀመውን መሠረታዊ የሆነ shall state in short the reasons for alleging
የሕግ ስህተት በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፪ ንዐስ that the decision contains basic or
አንቀጽ (፬) ሊይ ከተሰጠው ትርጉም አንፃር fundamental error of law in line with the
ተገናዝቦና የሚጠየቀውን ዲኝነት በሚገሌፅ definition given under Sub – Article (4) of
Article 2 of this Proclamation by stating the
መሌኩ እና የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት
gA ፲፫ሺ፪፻፵፫ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13243

ይህን በተመሇከተ በሚያወጣው መመሪያ requested relief and in accordance with the
መሠረት በአጭሩ ተፅፍ መቅረብ አሇበት፡፡ guideline issued by the Federal Supreme
Court.

፪/ የሚመሇከተው አቤት ባይ በዚህ አንቀጽ ንዐስ 2/ The concerned applicant shall, in addition
አንቀጽ (፩) በተጠቀሰው መሠረት ከሚያቀርበው to the application submitted in accordance
ማመሌከቻ በተጨማሪ የሰበር አቤቱታ with Sub-Article (1) of this Article, submit
የቀረበበትን ውሣኔ እና የበታች ፌርዴ ቤት a copy of the decision against which a
ውሣኔ ቅጂዎችን ማቅረብ አሇበት፡፡ ሆኖም cassation is lodged and of the decisions of
lower courts. The cassation division may
የሰበር ችልቱ አስፇሊጊ ሆኖ ሲያገኘዉ በስር
order the parties to bring the full copy of
ፌርዴ ቤት ያሇዉ ሙለ መዝገብ ቅጅ
files from the lower courts.
እንዱቀርብሇት ያዯርጋሌ።

፫/ የሰበር ጥያቄ ማመሌከቻ ሇፋዯራሌ ጠቅሊይ 3/ An application for a hearing in cassation

ፌርዴ ቤት መቅረብ የሚገባው የሰበር ጥያቄ shall be submitted to the Federal Supreme
በሚቀርብበት ጉዲይ ሊይ የመጨረሻ ውሣኔ Court within 90 (ninety) days from the date
ከተሰጠ ጀምሮ ባለት ፺ (በዘጠና) ቀናት ውስጥ on which the final decision protested
ይሆናሌ፡፡ against is rendered.

፳፰. የሰበር አቤቱታን በሰበር ሰሚ ችልት ስሇማየት 28. Petition and Proceedings in Cassation
Division

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሇሰበር ችልት 1/ Without prejudice to regulation to be issued

የሚቀርቡ ጉዲዮችን ክርክር አመራር ሥነ by the Federal Supreme Court regarding
ሥርዓትን በተመሇከተ የሚያወጣው ዯንብ cases proceedings procedure of Cassation
እንዯተጠበቀ ሆኖ ፤ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲ Division, the application shall be heard in
መሠረት አቤቱታ በሰበር የሚሰማው አስቀዴሞ cassation pursuant to Article 10 of this
Proclamation subject to prior ruling as to
ሶስት የጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ዲኞች
the existence of fundamental or basic error
የተሰየሙበት ችልት ውሳኔው በዚህ አዋጅ
of law qualifying for cassation as specified
አንቀጽ ፪ ንዐስ አንቀጽ (፬) እና አንቀጽ ፲ ሊይ under Article 2 Sub-Article (4) of this
በተመሇከቱት መሠረት ሇሰበር ችልት መታየት Proclamation by a Division wherein three
አሇበት ብል ሲወሰን ነው፡፡ judges of the Federal Supreme Courts sit.

፪/ የሰበር ችልቱ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) 2/ When the Cassation Division to which the
መሰረት የተመራሇትን ጉዲይ መርምሮ አቤቱታ application is referred concludes upon
በቀረበበት ጉዲይ ሊይ የተፇፀመ መሠረታዊ examination of the application that there is
የሆነ የሕግ ስህተት አሇመኖሩን ከተረዲ no basic or fundamental error of law, it
አቤቱታውን ውዴቅ በማዴረግ ትዕዛዝ shall order the dismissal of the application.
ይሰጣሌ፡፡
፫/ የሰበር ችልቱ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) 3/ When the Cassation Division to which the
መሰረት የተመራሇትን ጉዲይ መርምሮ አቤቱታ application is referred concludes upon
በቀረበበት ጉዲይ ሊይ ያስቀርባሌ ብል ከተረዲ examination of the application that the case
ጭብጥ በመያዝ በተጠሪ መሌስ እንዱሰጥበት has a merit, it shall frame issue and send
በአመሌካች ከቀረበው የሰበር ማመሌከቻ እና the same with the Cassation application
መጥሪያ ጋር ይሌካሌ፡፡ and summon to the respondent to reply in
writing.
፬/ ተከራካሪዎች መሌስ እና የመሌስ መሌስ 4/ After submission of the written reply and
ክርክራቸውን በጽሁፌ አቅርበው ከተቀባበለ counter reply and exchange of the same
በኋሊ የሰበር ሰሚ ችልቱ ተከራካሪዎችን between the parties, the Cassation Division
መስማት ካሊስፇሇገው በስተቀር በጉዲዩ ሊይ shall, unless it is necessary to hear the
ውሳኔ ይሰጣሌ፡፡ parties, render decision.
gA ፲፫ሺ፪፻፵፬ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13244

፳፱. የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት እና የፋዯራሌ 29. Judges, Divisions and other Workers of
የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤቶች ዲኞች፣ the Federal High Court and Federal First
Instance Court.
ችልቶችና ላልች ሠራተኞች

፩/ የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት እና የመጀመሪያ 1/ The Federal High Court and First Instance
ዯረጃ ፌርዴ ቤት ሇሥራቸው አስፇሊጊ የሆኑ Court shall have judges and divisions
ዲኞችና ችልቶች ይኖሯቸዋሌ፡፡ required for their functions.

፪/ የፋዯራሌ ከፌተኛ እና የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ 2/ The Federal High Court and First Instance
ቤቶች በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፲፱ ንዐስ አንቀጽ Court shall have registrars, assistant judges,
(፩) (ሇ) እና አንቀጽ ፳፫ ንዐስ አንቀጽ (፪) legal experts and other staff to be
administered by their respective Presidents
መሠረት የየፌርዴ ቤቱ ኘሬዚዲንቶች
in accordance with Sub-Article (1)(b) of
የሚያስተዲዴሯቸው ሬጅስትራሮች ፣ ረዲት
Article 19 and Sub-Article (2) of Article 23
ዲኞች ፣ የህግ ባሇሙያዎች እና ላልች of this Proclamation.
ሠራተኞች ይኖሯቸዋሌ፡፡
፫/ የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤት እና የፋዯራሌ 3/ The Division of the Federal High Court
የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ ቤት ችልቶች በአንዴ and Federal First Instance Court shall be
ዲኛ ያስችሊለ፡፡ presided by one judge.

፬/ የዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፫) እንዯተጠበቀ 4 without prejudice to the provisions of Sub-
ሆኖ፦ Article (3) of this Article:

ሀ) ከ፲፭ ዓመት በሊይ የሚያስቀጡ የወንጀሌ a) criminal charges punishable with more
ጉዲዮች በሶስት ዲኞች ይታያለ፤ than fifteen years’ rigorous
imprisonment shall be heard by a panel
of three judges;

ሇ) የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በሚያወጣው b) Certain cases may be heard by a panel

መመሪያ የተወሰኑ ጉዲዮች በፋዯራሌ of three judges in the Federal High
Court and First Instance Court by a
ከፌተኛ እና የፋዯራሌ የመጀመሪያ ዯረጃ directive issued by the Federal
ፌርዴ ቤቶች በሶስት ዲኞች እንዱታይ Supreme Court.
ሉዯረግ ይችሊሌ፡፡

፴. ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የማስቻያ ሥፌራ 30. Place of Sittings of Federal Courts

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የማስቻያ ሥፌራ 1/ The seat of the Federal Supreme Court
አዱስ አበባ ይሆናሌ፡፡ shall be in Addis Ababa.

፪/ የፋዯራሌ ከፌተኛ እና የመጀመሪያ ዯረጃ ፌርዴ 2/ The seats of Federal High Court and the
ቤቶች የማስቻያ ስፌራ በአዱስ አበባ ከተማ፣ First Instance Court shall be in Addis
በዴሬዲዋ ከተማ እና በፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ Ababa, Dire Dawa and in the places as
ቤት ማዯራጃ አዋጅ ቁጥር ፫፳፪/፺፭ stipulated in the Federal High Court
በተመሇከቱት እንዱሁም በሕገ መንግሥቱ Establishment Proclamation No. 322/2003
and in such other places as may be
አንቀጽ ፸፰ ንዐስ አንቀጽ (፪) ወዯፉት ሉወሰኑ
determined in accordance with Article 78
በሚችለ ቦታዎች ይሆናሌ፡፡ Sub-Article (2) of the Constitution.

፫/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በዚህ አንቀጽ 3/ The Federal Supreme Court shall organize
ንዐስ አንቀጽ (፪) በተመሇከቱት ቦታዎች federal high court as provided in Sub-
የፋዯራሌ ከፌተኛ ፌርዴ ቤቶችን ያዯራጃሌ። article (2) of this Article.

፴፩. የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የሥራ ቋንቋ 31. Working Language of the Federal Courts

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የሥራ ቋንቋ አማርኛ 1/ Amharic shall be the working language of
the Federal Courts.
ይሆናሌ፡፡
gA ፲፫ሺ፪፻፵፭ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13245

፪/ የአማርኛ ቋንቋ ሇማይችሌ ሰው ፌርዴ ቤቱ 2/ The Court shall provide a competent

ብቃት ያሇው አስተርጓሚ ይመዴብሇታሌ፡፡ interpreter to a person who does not
understand Amharic language.
፫/ የምሌክት ቋንቋ ሇሚጠቀም አካሌ ጉዲተኛ 3/ The Court shall similarly provide a sign
በተመሣሣይ የምሌክት ቋንቋ ችልታ ያሇዉ language expert for concerned disabled
ባሇሙያ ይመዯብሇታሌ፡፡ person.

፬/ በየዯረጃዉ ያለ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የተሟሊ 4/ Federal Courts at all levels shall organize
አገሌግልት መስጠት የሚያስችሌ የአስተርጓሚ Interpreters office with complete service.
ቢሮ ያዯራጃለ።

፴፪. በግሌጽ ችልት ስሇማስቻሌ 32. Open Hearing

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ሇሕዝብ ግሌጽ በሆነ 1/ Federal Courts shall conduct court
ሁኔታ ያስችሊለ፡፡ proceeding in open court.
፪/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) የተመሇከተው 2/ Notwithstanding the provisions of Sub-
ቢኖርም፦ Article (1) of this Article, cases may be
heard in camera where it is found necessary
to protect:
ሀ) የተከራካሪዎቹን የግሌ ህይዎት፤ a) the right to privacy of the parties
concerned;
ሇ) የሀገሪቱን ዯህንነት ሇመጠበቅ፤ b) National Security; and

ሐ) የሕዝብ ሞራሌ ሁኔታ ወይም ግብረገብነት c) public morality and public decency.
ሇመጠበቅ፤
አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ ፌርዴ ቤቶች በዝግ ችልት
ያስችሊለ፡፡

፴፫. የዲኞች ከችልት መነሳት 33. Withdrawal from proceedings or Removal

of Judges

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት ዲኛ ከዚህ ቀጥል 1/ A judge of a Federal Court shall be removed

ከተመሇከቱት ምክንያቶች በአንደ ከችልት from his bench where:
ይነሳሌ፦
ሀ) ከተከራካሪዎቹ ከአንዯኛዉ ወገን ወይም a) he is related to one of the parties or the
advocate thereof by consanguinity or by
ከጠበቃዉ ጋር የሥጋ ወይም የጋብቻ ዝምዴና
affinity:
ያሇው እንዯሆነ፤
ሇ) ከተከራካሪዎቹ የአንዯኛዉ ወገን ሞግዚት፣ b) the dispute relates to a case for whom
he acts or acted as tutor, legal
ነገረ ፇጅ ወይም ጠበቃ በሆኑበት ጉዲይ
representative or advocate to one of the
ሊይ የተነሳ ክርክር እንዯሆነ፤ disputing parties;

ሐ) ክርክር የተነሣበትን ጉዲይ አስቀዴሞ c) he has previously acted as judge or

በዲኝነት፣ በግሌግሌ ዲኝነት፣ በዕርቅ ያየዉ mediator or an arbitrator in connection
with the case or the subject matter of
ሆኖ ከተገኘ። ሆኖም አግባብ ባሇዉ የሥነ- the dispute. This may, however, not
ሥርዓት ህግ መሰረት የይግባኝ ሰሚዉ applicable where a judge has previously
ፌርዴ ቤት በይግባኝ የቀረበሇትን ጉዲይ acted as a judge of lower courts or
ቀዴሞ ወዯወሰነዉ ፌርዴ ቤት በመመሇስ appellate court in the process of
remand;
ሂዯት ጉዲዩ የተመራሇት ዲኛ ሊይ ይህ
ተፇጻሚ አይሆንም፤
gA ፲፫ሺ፪፻፵፮ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page
መ) ከተከራካሪዎቹ ወገኖች ከአንዯኛዉ ወይም
ከጠበቃዉ ጋር በፌርዴ ቤት የተያዘ ክርክር
ወይም ሙግት ያሇዉ እንዯሆነ፤
ሠ) ከዚህ በሊይ ከንዐስ አንቀጽ (፩) (ሀ) እስከ
(፩)(መ) ከተመሇከቱት ምክንያቶች ውጭ
ትክክሇኛ ፌትሕ አይሰጥም የሚያሰኝ ላሊ
በቂ ምክንያት ሲኖር፡፡
፪/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) መሠረት ዲኛው
በችልት ሊይ ሉቀመጥ የማይገባዉ መሆኑን
ሲያዉቅ ከችልት ተነስቶ ላሊ ዲኛ መተካት
አሇበት፡፡
፴፬. ዲኛ ከችልት እንዱነሳ ስሇማመሌከት
፩/ ከተከራካሪዎች አንዯኛው በዚህ አዋጅ በአንቀጽ
፴፫ በተዘረዘሩት ምክንያቶች ዲኛ ከችልት
መነሳት ያሇበት እንዯሆነ ይህንኑ በሚመሇከት
ሇፌርዴ ቤቱ ማመሌከቻ ማቅረብ ይችሊሌ፡፡
፪/ ማመሌከቻው የሚቀርበው ክርክሩ ከመጀመሩ
በፉት ወይም ማመሌከቻ ሇማቅረብ ምክንያት
መኖሩን አመሌካቹ እንዲወቀ ወዱያውኑ መሆን
አሇበት፡፡
፫/ ዲኛው ብቻቸውን የሚያስችሌ ከሆነ እና ከችልት
ስሇመነሳት የሚቀርበውን ማመሌከቻ ተመሌክቶ
ጥያቄውን የተቀበሇ እንዯሆነ ከችልት ይነሳሌ፡፡
ጥያቄውን ያሌተቀበሇ እንዯሆነ ግን በዚያው
ፌርዴ ቤት በሚገኝ ላሊ ችልት፤ ላሊ ችልት
ከላሇ የዚህኑ ፌርዴ ቤት ውሣኔ ይግባኝ
በሚያየው ፌርዴ ቤት እንዱወሰን ይተሊሇፊሌ፡፡
፬/ ከችልት እንዱነሳ ማመሌከቻ የቀረበሇት ዲኛ
ከላልች ዲኞች ጋር የሚያስችሌ ከሆነ
ማመሌከቻው በዚያው ችልት ባለ ላልች
ዲኞች ይወሰናሌ።
፭/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፫) መሠረት
የሚቀርብ ጥያቄ ሇአዱሱ ችልት በዯረሰ
በ፲፭(አሥራ አምስት) ቀን ውስጥ መወሰን
ያሇበት ሲሆን የሚሰጠው ውሣኔ የመጨረሻና
ይግባኝ የማይባሌበት ይሆናሌ፡፡
፮/ የሚሰጠውን ውሣኔ ዲኛው
አሇበት፡፡
፴፭. ማመሌከቻው ስሇሚያስከትሇው ኪሣራ እና ቅጣት
፩/ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፴፬ መሠረት የሚቀርበውን
ማመሌከቻ ፌርዴ ቤቱ ተገቢ አይዯሇም በማሇት
ሳይቀበሇው ከቀረ የጉዲዩ ውጤት ከግምት
ሳይገባ ኪሣራውን የሚከፌሇዉ ማመሌከቻውን
ያቀረበዉ ሰው ይሆናሌ፡፡
13246
d) he has a case pending in court with one
of the parties or the advocate thereof;
e) There are sufficient reasons, other than
those specified under Sub-Article (1)(a)
to (1)(d) of this Article, to conclude that
injustice may be done.
2/ The judge concerned shall withdraw as
soon as he is aware that he should not sit,
as provided in Sub-Article (1) of this
Article, and shall be replaced by another
judge.
34. Application for Removal of a Judge
1/ Where a party to a case find out that a
judge should not sit for one of the reasons
specified in Article 33 of this Proclamation,
he shall submit a written application to the
court requesting the removal of the judge.
2/ The application shall be made before the
trial opens or soon after the party becomes
aware of the reason for making such an
application.
3/ Where a judge is sitting alone he shall,
after considering the application, either
withdraw or refer the matter for decision to
another division of the same court. Where
there is no other division the application
shall be referred to the court in which
appeal lies from the decision of the court.
4/ Where the judge is sitting with other
judges, the matter shall be decided by the
other judges who sit in the same division.
5/ A decision shall be rendered within
15(fifteen) days from the date such
application reached the new division. and
the decision shall be final with no appeal.
ወዱያውኑ መፇጸም 6/ A judge shall forthwith comply with a
decision given under this Article.
35. Cost and Penalty of Application for
Removal of a Judge
1/ Where the application submitted in
accordance with Article 34 of this
Proclamation is dismissed, the costs shall
be borne by the applicant irrespective of
the outcome of the case.
gA ፲፫ሺ፪፻፵፯ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13247

፪/ ከተከራካሪዎቹ አንዯኛዉ ወገን ዲኛው ከችልት 2/ Where a party makes an application

እንዱነሳ ያቀረበዉ ማመሌከቻ በቂ ምክንያት without good cause, the court may, in
የላሇዉ እንዯሆነ ፌርዴ ቤቱ ማመሌከቻዉ addition to dismissing the application,
ውዴቅ በማዴረግ በአመሌካቹ ሊይ ከብር ፩ሺህ impose a fine not less than 1000 Birr and
እስከ ፫ሺህ (ከአንዴ ሺህ ብር ያሊነሰ ከሦስት not exceeding 3000 Birr. Provided
however, where the applicant makes a
ሺህ ብር) ያሌበሇጠ መቀጫ ሉጥሌ ይችሊሌ፡፡
malicious application with the intention of
ሆኖም አቤቱታ አቅራቢዉ ሆን ብል የዲኛዉን
defaming or damaging his honor or
ስም ሇማጥፊት ወይም ክብር ሇመጉዲት ወይም delaying the proceedings, the court may
ጉዲዮችን ሇማጓተት ዲኛው ከችልት እንዱነሳ impose a fine not less than 3000 Birr and
አቤቱታ ያቀረበ እንዯሆነ ፌርዴ ቤቱ ከብር not exceeding 7000 Birr.
፫ሺህ እስከ ፯ሺህ (ከሦስት ሺህ ብር ያሊነሰ
ከሰባት ሺህ ብር) ያሌበሇጠ መቀጫ ሉጥሌ
ይችሊሌ፡፡

ምዕራፌ ሰባት CHAPTER SEVEN

ስሇፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በጀትና የሰው ሀብት BUDGET AND HUMAN RESOUCE
አስተዲዯር MANAGEMENT OF FEDERAL COURTS

፴፮. የፋዯራሌ ፌ/ቤቶች የበጀት አስተዲዯር ነፃነት 36. Budgetary Adminstration Autonomy of
Federal Courts

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የፋዯራለን 1/ Federal Supreme Court shall submit the
መንግስት የዲኝነት አካሌ የሚያስተዲዴርበትን budget of federal courts to the House of
በጀት ሇህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አቅርቦ Peoples’ Representatives, and administer in
ያስወስናሌ፤ሲፇቀዴም በጀቱን ያስተዲዴራሌ፡፡ the approval of the same.

፪/ ገንዘብ ሚኒስቴር ምክር ቤቱ ሇፋዯራሌ ጠቅሊይ 2/ Ministry of Finance shall credit annual
ፌርዴ ቤቱ ያፀዯቀሇትን ዓመታዊ በጀት ፌርዴ budget of Federal Courts to federal
ቤቱ የፊይናንስ አሰራርን ተከትል በሚያቀርበው supreme court account on the 1st of each
ጥያቄ መሠረት በየሩብ ዓመቱ መጀመሪያ quarter year with request of the court
የሚያስፇሌጋቸውን በጀት በቅዴሚያ ወዯ following financial procedure.
ፋዯራለ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት የባንክ ሂሳብ
ማሰገባት አሇበት፡፡

፴፯. ስሇ ፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በጀት 37. Budget Of Federal Courts

፩/ በሕገመንግሥቱ አንቀጽ ፸፱ (፮) በተዯነገገው 1/ In accordance with Art 79 (6) of the

መሰረት የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌ/ቤት ፕሬዚዲንት Constitution, the president of the Federal
የፋዯራሌ ፌ/ቤቶችን በጀት አዘጋጅቶ ሇሕዝብ Supreme Court shall prepare budget for
ተወካዮች ምክር ቤት ያቀርባሌ፡፡ Federal Courts and submit the same to the
House of People`s Representatives.
፪/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌ/ቤት ፕሬዚዲንት ከላልች 2/ The President shall, together with other
የፌርዴ ቤት ኃሊፉዎች ጋር በመሆን ሕዝብ judicial officials, shall explain the budget
ተወካዮች ምክር ቤት በመቅረብ የበጀት request of the Federal Courts before the
ጥያቄውን ያስረዲሌ፡፡ House of Peoples’ Representatives.

፫/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሇፋዯራሌ ፌርዴ 3/ The Federal Supreme Court shall present
ቤቶች የጸዯቀሊቸውን በጀት አጠቃቀም report to the House of Peoples’
አስመሌክቶ ሇሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት Representatives regarding the
ሪፖርት ያቀርባሌ፡፡ administration of budget to Federal Courts.

፬/ የፋዯራሌ ፌ/ቤቶች የበጀት ዓመት የፋዯራሌ 4/ The fiscal year of the Federal Courts shall
መንግሥቱ የበጀት ዓመት ይሆናሌ፡፡ be the same as the fiscal year of the Federal
Government.
gA ፲፫ሺ፪፻፵፰ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13248

፴፰. የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የስራ ጌዜ 38. Callander Of Federal Courts

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች እና ዲኞች የስራ ሰዓት 1/ The work hours of the federal courts and
ከላልች የመንግስት መስሪያ ቤቶች የስራ ሰዓት federal judges shall be the same with the
ጋር ተመሳሳይ ይሆናሌ። working hours of other government
institutions and civil servants.
፪/ የዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) የተመሇከተዉ 2/ Notwithstanding Sub-Article (1) of the
ቢኖርም የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በየአመቱ provision of this Article, Federal Courts
ከነሐሴ ፩ እስከ መስከረም ፴ ዴረስ ዝግ shall be closed from July 8 to September
ይሆናለ። 12 every year.
፫/ የዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) እና (፪) 3/ Notwithstanding Sub-Article (1) and (2) of
የተመሇከተዉ ቢኖርም በትርፌ ጊዜ በሚሰሩ this Article, emergency cases shall be tried
ዲኞች ፌርዴ ቤቶቹ ከስራ ጊዜ ዉጭ አስቸኳይ in courts by judges who work in over-time
ጉዲዮችን እንዱያስተናግደ ሉዯረግ ይችሊሌ። voluntarily. Particulars shall be determined
ዝርዝሩ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በሚያወጣዉ in directives to be issued by supreme court.
መመሪያ ይወሰናሌ።
፴፱. የሰው ሀብት 39. Human Resources

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ከዲኞች ውጭ ያለ 1/ Federal Courts shall have independence to

የራሳቸውን ሠራተኞች የፋዯራሌ የመንግስት recruit, hire and administer their own non-
ሠራተኞች አዋጅ መሠረታዊ መርሆዎችን judicial personnel pursuant to fundamental
በመከተሌ የመመሌመሌ፤ የመቅጠርና principles of Federal Civil Servant
የማስተዲዯር ነፃነት አሊቸው ፡፡ Proclamation.

፪/ የዚህ አንቀፅ ንዐስ አንቀፅ (፩) ዴንጋጌ 2/ without prejudice to Sub-Article (1)
እንዯተጠበቀ ሆኖ ከዲኞች ዉጭ ያለ ሰራተኞች provision of this Article the recruitment,
ምሌመሊ፣ ቅጥር፣ ምዯባ፣ ዕዴገት፣ hire, placement, promotion, transfer,
training, salary increments, benefits,
ዝውውር፣ሥሌጠና፣ የዯመወዝ ጭማሪ፣ የጥቅማ
disciplinary matters and other related
ጥቅም ክፌያ፣ የሰራተኞች የዱሲፕሉን እና matters of non-judicial personnel shall be
ተያያዥ ጉዲዮች የሚወሰነው ይህንን አዋጅ governed by a regulation to be issued for
ሇማስፇፀም በሚወጣው ዯንብ አማካኝነት ይሆናሌ፡፡ the implementation of this Proclamation.
‹‹‹

፫/ የአስተዲዯር ሠራተኞች መብትና ጥቅማ ጥቅም 3/ The rights and benefits of non-judicial
በመንግስት ሠራተኞች አዋጅ ሇላልች personnel cannot be less than the rights of
የመንግስት ሠራተኞች ከተፇቀዯው ያነሰ ሉሆን other government employees provided for
አይችሌም፡፡ by the civil service law.

፵. ኦዱት 40. Audit

የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የሂሳብ መዝገብና የበጀት The books of accounts and utilization of
አጠቃቀም በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፴፭ መሰረት budget of Federal Courts shall be audited
መከናወኑን በፋዯራሌ ዋና ኦዱተር በየአመቱ annually by the Federal Auditor General.
ይመረመራሌ፡፡
ምዕራፌ ስምንት CHAPTER EIGHT
ስሇፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ጉባዔ
THE PLENUM OF THE FEDERAL COURTS
፵፩. የፋዳራሌ ፌርዴ ቤቶች ጉባዔ 41. Plenum of the Federal Courts

የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች አንዴ የፋዯራሌ ፌርዴ The Federal Courts shall have a Federal Courts
ቤቶች ጉባዔ (ከዚህ በኋሊ “ጉባዔ” እየተባሇ የሚጠራ) Plenum (hereinafter referred to as” the
ይኖራቸዋሌ፡፡ Plenum.”)
gA ፲፫ሺ፪፻፵፱ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13249

፵፪. የጉባዔው አባሊት 42. Members of the Plenum

፩/ የጉባዔው አባሊት የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች 1/ Members of the plenum shall be the
ኘሬዚዲንቶች፣ ምክትሌ ኘሬዚዲንቶች፣ Presidents, Vice-Presidents of the Federal
የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ዲኞች፣ Courts, Judges of the Federal Supreme
በፋዯራሌ ከፌተኛ እና በመጀመሪያ ዯረጃ Court, two judges, one woman and one
ፌርዴ ቤት ዲኞች የተወከለ ሁሇት ዲኞች man, from each Federal High Court and
Federal First Instance Court, Presidents of
ከእያንዲንዲቸዉ አንዴ ወንዴ አንዴ ሴት፤
Regional Supreme Courts, Presidents of
የክሌሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤቶች ኘሬዚዲንቶች፣
Addis Ababa and Dire Dawa City Courts.
የአዱስ አበባ እና የዴሬዴዋ ከተማ ፌርዴ
ቤቶች ኘሬዚዲንቶች ይሆናለ፡፡
፪/ በጉባዔው ሊይ ፋዯራሌ ጠቅሊይ ዏቃቤ ሕግ 2/ The Federal Attorney General shall
ዴምፅ የመስጠት መብት ሳይኖረዉ ይሳተፊሌ፡፡ participate in the sessions of the Plenum
without, having the right to vote.
፫/ በዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) ያሌተጠቀሱ 3/ Judges not referred to under Sub-Article (1)
ዲኞች፤ የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አባሊት of this Article, members of the House of
እና አግባብ ያሊቸው የመንግሥት መሥሪያ Peoples’ Representatives and
ቤቶችን፣ ማኀበራትን ፣ ዴርጅቶችን ፣ ከፌተኛ representatives of appropriate government
የሕግ ትምህርት ተቋማት እና የሳይንስ offices, associations, organizations, higher
ተቋሞችን የሚወክለ ሰዎች ወይም ላልች legal education institutions or scientific
institutions or other individuals may be
ግሇሰቦች በጉባዔው እንዱሳተፊ በፋዯራሌ
invited by the Federal Supreme Court to
ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ሉጋበዙ ይችሊለ፡፡ ሆኖም
participate in the Plenum without, however,
ዴምፅ የመስጠት መብት አይኖራቸውም፡፡ having the right to vote.
፵፫. የጉባዔው ሥሌጣንና ተግባር 43. Powers and Duties of the Plenum

ጉባዔው ከዚህ የሚከተለት ሥሌጣንና ተግባራት The Plenum shall have the following powers
ይኖሩታሌ፦ and duties:

፩/ በዲኝነት ነጻነት፣ ገሇሌተኝነት፣ ተጠያቂነት እና 1/ deliberate on problems encountered within

በፌትህ አስተዲዯር ረገዴ በኢትዮጵያ Ethiopia with respect to independence of
በየትኛዉም ቦታ ባጋጠሙ ችግሮች ሊይ the judiciary, accountability and
ተወያይቶ መፌትሔ መስጠት፣ administration of justice and work out
remedies thereto;
፪/ ሇፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት እና ሇዲኞች 2/ without prejudice to the power given to
አስተዲዯር ጉባኤ በዚህ አዋጅ እና በላልች Federal Supreme Court and the Federal
አግባብነት ባሊቸዉ ህጎች የተሰጠዉ መመሪያ Judicial Administration Council to issue
የማዉጣት ስሌጣን እንዯተጠበቀ ሆኖ የፋዯራሌ directive in accordance with this
ፌርዴ ቤቶች የዲኝነት አሠራርን ሇማሻሻሌ Proclamation and other relevant laws, issue
የሚረደ መመሪያዎችና ውሳኔዎችን ማሳሇፌ፣ directives and pass decisions that help
improve the judicial practices of Federal
Courts;
፫/ አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ አዲዱስ ሕጎች እንዱወጡ 3/ submit proposals to the House of Peoples
ወይም ነባር ሕጎች እንዱሻሻለ ሇሕዝብ Representatives for the enactment of new
ተወካዮች ምክር ቤት ሃሣብ ማቅረብ፣ laws or the amendment of existing ones as
if necessary;
፬/ የዲኝነት ሥራ አካሄዴን ሇማቀሊጠፌና ሇማጠናከር 4/ perform such other functions that help to
የሚረደ ላልች ተግባራትን ማከናወን፤ እና make the judiciary efficient and strong; and

፭/ ሇጉባዔው ሥራ አፇፃፀም አስፇሊጊውን 5/ issue directives necessary for the proper

መመሪያ ማውጣት፡፡ carrying out of its duties.
gA ፲፫ሺ፪፻፶ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13250

፵፬. የጉባዔው አሠራር ሥነ-ሥርዓት 44. Working Procedure of the Plenum

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ኘሬዚዲንት 1/ The President of the Federal Supreme Court
የጉባዔው ሰብሳቢ ይሆናሌ፡፡ shall be the chairperson of the Plenum.

፪/ ጉባዔው የራሱን ፀሐፉ ይመዴባሌ፡፡ 2/ The plenum shall designate its secretary.

፫/ ጉባዔዉ ስራዉን ሇማከናወን የሚረደ ኮሚቴዎችን 3/ The Plenum shall designate committees to
ያዋቅራሌ፡፡ assist its functions.

፬/ ጉባዔዉ የራሱ ሊይዘን ቢሮ እና ተጠሪዎች 4/ The Plenum shall, where necessary, have
አስፇሊጊ በሆኑ ፌርዴ ቤቶችያቋቊማሌ፡፡ its own liaison office and focal persons in
courts.
፭/ ጉባዔው የሥራ ባሌሆኑ ቀናት በዓመት አንዴ 5/ The Plenum shall convene once a year on
ጊዜ ይሰበሰባሌ፡፡ አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ ተጨማሪ non-working days. additional meetings
ስብሰባም መጥራት ይችሊሌ፡፡ may be called when necessary.
፮/ ከጉባዔው አባሊት ሁሇት ሶስተኛው ከተገኙ 6/ Two- thirds of the members of the Plenum
ምሌዓተ ጉባዔ ይሆናሌ፡፡ ውሣኔ በዴምፅ shall constitute a quorum. Decisions shall
ብሌጫ ይተሊሇፊሌ፡፡ ዴምፅ እኩሌ ሇእኩሌ be adopted by a majority vote. In case of a
በተከፇሇ ጊዜ የጉባዔው ሰብሳቢ ወሳኝ ዴምፅ tie the chairperson shall have a casting
ይኖራቸዋሌ። vote.

ምዕራፌ ዘጠኝ CHAPTER NINE

የፌርዴ ቤት መር አስማሚነት እና የጉዲዮች COURT ANNEXED MEDIATION AND CASE
አስተዲዯር MANAGEMENT

፵፭.የፌርዴ ቤት መር አስማሚነት 45. Court Annexed Mediation

፩/ በፋዯራሌ የመጀመሪያ ፌርዴ ቤት እና ከፌተኛ 1/ Among the cases that are to be heard by the
ፌርዴ ቤት ከሚቀርቡ ጉዲዮች ዉስጥ ጠቅሊይ Federal First Instance court and Federal
ፌርዴ ቤት በሚያወጣዉ መመሪያ የሚወሰኑ High Court, mainly civil cases shall be
በዋናነት የፌትሀብሄር ጉዲዮች በፌርዴ ቤቶች referred to Court Annexed Mediation in
በሚቋቋም የፌርዴ ቤት መር አስማሚነት በኩሌ accordance with directive issued by the
Supreme Court.
እንዱያሌፈ ይዯረጋሌ።

፪/ ተከራካሪ ወገኖች በፌርዴ ቤት መር አስማሚነት 2/ Where the parties have failed to resolve
በኩሌ ጉዲያቸዉን በስምምነት ካሌጨረሱ their dispute through Court Annexed
ይህንኑ የሚገሌጽ በአስማሚዎቹ የተፇረመ mediation, the court proceedings shall be
ዯብዲቤ ሇፌርዴ ቤት በማቅረብ የፌርዴ ሂዯቱ initiated by filing a letter signed by the
እንዱቀጥሌ ይዯረጋሌ። mediators to that effect.

፫/ የተስማሙ ከሆነ የስምምነቱ ሁኔታዎች 3/ Where the parties have reached an

በአስማሚዉ በግሌጽ ተሇይተዉ ከቀረቡ እና agreement, the mediator shall cause the
ተከራካሪዎቹ ከፇረሙበት በኋሊ አስማሚዉ approval of the settlement agreement by a
ይህን ሰነዴ ሇፌርዴ ቤት ቀርቦ እንዱጸዴቅ court by clearly stating the terms of
ያዯርጋሌ። ሰነደ የቀረበሇት ፌርዴ ቤትም settlement and having it signed by the
parties.
ሰምምነቱ ሇህግ እና ሇሞራሌ ተቃራኒ አሇመሆኑ
ከተረጋገጠ በኋሊ እንዱጸዴቅ ያዯርጋሌ።
፬/ የጸዯቀዉ የስምምነት ሰነዴ እንዯማንኛዉም 4/ The approved settlement agreement shall
የፌርዴ ቤት ዉሳኔ ተፇጻሚ ይሆናሌ። be executed like any decision of a court.
gA ፲፫ሺ፪፻፶፩ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13251

፭/ በአንዯኛዉ ተከራካሪ ወገን ያሇመቅረብ 5/ Where the proceeding is interrupted due to

ምክንያት የመስማማት ሂዯቱ ካሌተሳካ absence of the other party, the mediator
አስማሚዉ ይህንኑ በመግሇጽ ሇፌርዴ ቤቱ shall report to the court by specifying the
ሪፖርት ያዯርጋሌ። በዴርዴሩ ያሌተገኘ ወገን reason for the interruption and the court
ተገቢውን ክፌያ ከፌል መዯበኛው የፌርዴ proceedings shall be initiated after the
absency party paid appropriate fee.
ሂዯትም ይቀጥሊሌ።
፮/ በፌርዴ ቤት መር አስማሚነትም ይሁን በላሊ 6/ Where the parties have reached an
አማራጭ የግጭት መፌቻ ዘዳ ግራ ቀኙ agreement through court annexed
ከተስማሙ በዯንቡ መሰረት ወጭዎች ተቀንሰዉ mediation or other dispute resolving
የከፇለት የዲኝነት ክፌያ ተመሊሽ mechanism, any paid court fee shall be
ይዯረግሊቸዋሌ። reimbursed after deducting mediation
expenses according to the Regulation.
፯/ የፌርዴ ቤት መር አስማሚነት ተግባራትን 7/ Supreme Court shall establish a Committee
የሚያግዝ እና አስማሚዎችን የሚቆጣጠር የፌርዴ from Court Leaders, Judges and Seiner
ቤት አመራሮችን፣ ዲኞችን እና የአስማሚነት Mediators which may support court
ከፌተኛ ባሇሙያዎችን ያካተተ ኮሚቴ የጠቅሊይ annexed mediation activity and supervise
ፌርዴ ቤት ሉያቋቁም ይችሊሌ፡፡ mediators.

፰/ የዚህን ዴንጋጌ ሇማስፇጸም የፋዯራሌ ጠቅሊይ 8/ The Federal Supreme Court shall issue
ፌርዴ ቤት ዝርዝር መመሪያ ያወጣሌ። directive for the implementation of this
Article,
፵፮. ስሇ አስማሚነት መርሆዎች 46. Principles of Mediation

፩/ በፌርዴ ቤት መር አስማሚነት የሚዯረገዉ 1/ The parties shall be free and equal in any
ማንኛዉም ሂዯት በእኩሌነት እና በባሇጉዲዮቹ process of court annexed mediation.
ሙለ ፌሊጎት ሊይ የተመሰረተ መሆን አሇበት።
፪/ በማስማማት ሂዯቱ ተከራካሪ ወገኖች የሚሰጡት 2/ Communications of the parties shall not be
የእምነት ቃልች ወይም ማንኛዉም ንግግሮች admissible as evidence in the process of
ሇፌርዴ ቤት በማስረጃነት አይቀርቡም። litigation. And the mediator shall give
ሇዚህም አስማሚዉ ማረጋገጫ ይሰጣሌ። assurance for same.

፫/ በፌርዴ ቤት አስማሚነት በኩሌ የሚዯረጉ 3/ All communication of the court-annexed

ማናቸዉም የሃሳብ ሌዉዉጦች ሚስጥራዊነት mediation shall be confidential.
የተጠበቀ ነዉ።

፵፯. ስሇ አስማሚዎች 47. Mediators

፩/ የአስማሚነት ስሌጠና ወስዯዉ የፋዯራሌ ጠቅሊይ 1/ A person with a bachelor degree in law and
ፌርዴ ቤት የሚያወጣዉን ምዘና ያሇፈ ቢያንስ with at least five years of experience in the
በህግ የመጀመሪያ ዱግሪ ያሊቸዉ እና ከአምስት field of law and who has taken training in
አመት ያሊነሰ ጊዜ በህግ ሙያ ያገሇገለ mediation and has fulfilled the criteria set
አስማሚ ሆነዉ ሉመረጡ ይችሊለ። by the Supreme Court may be appointed as
Mediator.
፪/ የዚህ አንቀጽ ንዐስ አንቀጽ (፩) የተገሇጸዉን 2/ A professional who has fulfilled the
ያሟለ ባሇሙያዎች የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ requirements provided for in Sub-Article
ቤት በሚያዘጋጀዉ የአስማሚዎች ሮስተር (1) of this Article shall be entered in the
መዝገብ ዉስጥ እንዱካተቱ ይዯረጋለ። roster of mediators prepared by the Federal
Supreme Court.
፫/ ፌርዴ ቤቱ እንዯአስፇሊጊነቱ በቋሚነት ወይም 3/ The court may hire mediators as permanent
በጊዜያዊነት ብቁ አስማሚዎችን ሉቀጥር or temporary employee as may be
ይችሊሌ። necessary.
gA ፲፫ሺ፪፻፶፪ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13252

፬/ በዚህ አንቀፅ ከንዐስ አንቀፅ (፩) እሰከ (፫) 4/ Notwithstanding Sub-Article (1) up to (3) of
የተጠቀሰው ቢኖርም ከህግ ሙያ ውጭ በሆነ this Article, experienced non-legal
ላሊ ሙያ ከፌተኛ ሌምዴ ያሊቸው ኤክስፐርቶች professionals shall be included in areas
ከሙያቸው ጋር ተያያዥ የሆኑትን ሉጨምር related to their profession.
ይችሊሌ፡፡

፵፰. ስሇ ክፌያ 48. Fees

፩/ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፵፮ ንዐስ አንቀጽ (፩) እና 1/ The Mediators mentioned in Sub-Article
(፪) የተገሇጹ አስማሚዎች የጠቅሊይ ፌርዴ ቤት (1) and (2) of Article 46 shall pay annual
በሚያወጣዉ መመሪያ የሚወሰን ሇአስተዲዯራዊ and administration fee as determined by the
ጉዲይ እና ዓመታዊ ክፌያ ይከፌሊለ። Federal Supreme court directive.

፪/ አስማሚዎች በባሇጉዲዮች ተመርጠዉ የማስማማት 2/ Mediators who are elected by the parties
አገሌግልት ከሰጡ ተገቢዉ ክፌያ ይከፇሊቸዋሌ። and provides mediation service shall be
entitled to appropriate fee for their service.
፫/ በማስማማቱ ሂዯት ዉስጥ የሚያሌፈ ባሇጉዲዮች 3/ Parties to a court annexed mediation shall
ሇፌርዴ ቤት መር አስማሚነት ተገቢዉን ክፌያ pay appropriate fee for the service.
ይፇጽማለ።
፬/ ክፌያን በሚመሇከት ዝርዝር መመሪያ በጠቅሊይ 4/ The Federal Supreme Court shall issue
ፌርዴ ቤት ይወጣሌ። detail directive regarding fees.

፵፱. የጉዲዮች ፌሰት አስተዲዯር 49. Case-Flow Management

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የሚቀርቡሊቸዉን 1/ Federal Courts shall implement case flow
ጉዲዮች የሚስተናገደበት ወይም የሚጠናቀቁበትን management system in order to make the
የጊዜ ሰላዲ ገዯብ በማስቀመጥ የፌትህ አሰጣጥ system of rendering of justice efficient and
ስርዓቱ የተሳሇጠ እና ጥራቱ የሚረጋገጥበት ensure its quality by setting a time frame
filing and disposition of cases.
የጉዲዮች ፌሰት አስተዲዯር ተግባራዊ
ያዯርጋለ።
፪/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በዚህ አንቀጽ 2/ The Federal Supreme Court shall issue
ንዐስ አንቀጽ (፩) የተገሇጸዉን ሇማስፇጸም detail directive for the implementation of
ዝርዝር መመሪያ ያወጣሌ። the provision of Sub-Article (1) of this
Article.

፶. በቴክኖልጅ የተዯገፇ የመዝገብ አመራር ሥርዓት 50. Technology Based File Management
ስሇመዘርጋት System

፩/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች በማንኛዉም የፌርዴ 1/ The Federal Courts may introduce a system
ቤት ዯረጃ የሚቀርቡ የፌትሀብሄር ወይም for digitalizing or automating the filing and
የወንጀሌ ጉዲይ ክርክሮችን አዲዱስ የመረጃ management of civil or criminal cases at
ቴክኖልጅዎችን በመጠቀም ዲጂታሌ ወይም any level of courts by using new
አዉቶሜትዴ በሆነ መንገዴ እንዱከናወኑ information technology (IT).
ሥርዓት ሉዘረጉ ይችሊለ።

፪/ ተከራካሪ ወገኖች በተዘረጋዉ ሥርዓት መሰረት 2/ Parties to a dispute shall have the
ክርክሮቻቸዉን የማካሄዴ ግዳታ አሇባቸዉ። obligation to conduct their litigation by
using the system.
፫/ ዝርዝሩ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት 3/ The detail shall be determined by a
በሚያወጣዉ መመሪያ ይወሰናሌ። directive to be issued by the Federal
Supreme Court.
ምዕራፌ አስር
CHAPTER TEN
ሌዩ ሌዩ ዴንጋጌዎች MISCELLANEOUS PROVISIONS
gA ፲፫ሺ፪፻፶፫ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13253

፶፩. የፌርዴ ቤት ውሣኔዎችና ትዕዛዞች 51. Decisions and Orders of the Federal
Courts
፩/ በማንኛውም የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት የተሰጠ 1/ Unless otherwise provided by law, decision
ውሳኔ እና ትዕዛዝ በህግ እስካሌተሇወጠ ዴረስ and order rendered by any Federal Court
የፀና ሆኖ ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡ shall be binding.

፪/ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች የሚሰጧቸዉን 2/ Decisions or orders of the Federal Courts

ዉሳኔዎች ወይም ትዕዛዞች በሁለም የኢትዮጵያ shall be executed within Ethiopia. Any
ክሌልች ዉስጥ ተፇጻሚ ይሆናለ፡፡ በማንኛዉም government body or institution, non-
ክሌሌ ዉስጥ የሚገኝ የመንግስት አካሌ፣ተቋም government organization or person residing
ወይም መንግስታዊ ያሌሆነ ዴርጅት ወይም in any region shall have the obligation to
ማንኛዉም ሰው ውሳኔዎቹን ወይም ትዕዛዞቹን execute or cause to be executed such
የመፇጸም እና የማስፇጸም ግዳታ አሇበት። decisions or orders.

፫/ ማንኛዉም ሰዉ በዚህ አዋጅ የተጣሇበትን ግዳታ 3/ Any person who fails to discharge his
የማይወጣ ከሆነ በዚህ አዋጅና አግባብ ባሇው obligation imposed by this Proclamation be
ላሊ ህግ ተጠያቂ ይሆናሌ። shall held accountable in accordance with
this Proclamation and any other relevant
law.
፬/ አንዴን ጉዲይ ሁሇት ወይም ከዚያ በሊይ የክሌሌ 4/ Where two or more Regional or Federal
ወይም የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች ወይም የአዱስ Courts or Addis Ababa or Dire Dawa cities
አበባ ወይም የዴሬዲዋ ከተሞች ሥሌጣናችን Courts claim or disclaim jurisdiction over a
ነው ብሇው የያዙት ወይም ሥሌጣናችን case, the Federal Supreme Court shall give
አይዯሇም ብሇው የመሇሱት እንዯሆነ ስሌጣኑን the appropriate order thereon.
በሚመሇከት የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት
ተገቢውን ትዕዛዝ ይሰጥበታሌ፡፡

፶፪. የወንጀሌ ተጠያቂነት 52. Criminal Liability

፩/ የፌርዴ ቤት ወይም የዲኞችን በነጻነት መስራት 1/ Whosoever obstructs the independence of

የሚጋፊ ወይም በዲኞች ሊይ ተጽእኖ court and judges or put pressure or attempts
የሚያዯርግ ወይም ሇማዴረግ የሞከረ ማንኛው to put pressure on judges is punishable,
ሰዉ በላሊ ህግ ከፌ ያሇ ቅጣት ከላሇ በቀር unless a more severe penalty is provided
ከሦስት ወር እሥራት ባሊነሰ ከሁሇት ዓመት for in an-other law, with simple
imprisonment not less than three months
ባሌበሇጠ ጽኑ እስራት ይቀጣሌ።
and with rigorous imprisonment not
exceeding two years.

፪/ የፌርዴ ቤትን ትዕዛዝ ወይም ዉሳኔ የማይፇጽም 2/ Whosoever fails to obey a court order or
ወይም ሇመፇፀም መሰናክሌ የሚፇጥር ወይም decision hinders the execution thereof or
ሲጠየቅ ሇመፇፀም ተባባሪ የማይሆን ማንኛዉም fails to cooperate or give assistance when
ሰዉ በላሊ ህግ ከፌ ያሇ ቅጣት ከላሇ በቀር so requested is punishable, unless the more
ከሁሇት ዓመት በማይበሌጥ ቀሊሌ እስራት severe penalty is provided for in another
law, with simple imprisonment not
ወይም ከአምስት ሺህ ብር በማይበሌጥ ገንዘብ
exceeding two years or with fine not
ይቀጣሌ።
exceeding birr 5, 000.

፶፫. የዉጭ አማካሪ ምክር ቤት ስሇማዯራጀት 53. External Judicial Advisory Council.

፩/ የፋዯራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ከቀዴሞ 1/ The Federal Supreme Court may establish
የፋዯራሌ ፌርዴ ቤት ዲኞች፣ ከፌተኛ ሌምዴ an external advisory council composed of
እና ብቃት ካሊቸዉ የህግ ባሇሙያወች፣ ex-judges of the federal courts, highly
ከዩኒቨርስቲ ምሁራን የተዉጣጡ ያሇክፌያ experienced and qualified legal
የሚሰሩ የዉጭ አማካሪዎችን በመምረጥ professionals, university Professors who
serves in the council for free.
የዲኝነት ሥርዓት የዉጭ አማካሪ ምክር ቤት
ሉያዯራጅ ይችሊሌ።
gA ፲፫ሺ፪፻፶፬ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13254

፪/ የአማካሪ ምክር ቤቱ የፌርዴ ቤቱን የዲኝነት 2/ The Advisory Council shall support
ሥርዓት ሇማሻሻሌ የሚረደ አስገዲጅ ያሌሆኑ administration of the court by providing
ምክረ ሃሳቦችን በማመንጨት እንዱሁም ላልች non-binding recommendations and perform
such other functions assigned to it by the
በፌርዴ ቤቱ የሚሰጡትን ስራዎች በማከናወን
court.
የፌርዴ ቤቱን አስተዲዯር ያግዛሌ።
፫/ አማካሪ ምክር ቤቱ ስራዉን በሚያከናዉንበት 3/ The Advisory Council shall perform its
ጊዜ የዲኝነት ነጻነትን እና የዲኝነት ሥነ- functions by complying with the principle
ምግባርን በማይጻረር መሌኩ በጥብቅ ዱስፕሉን of judicial independence and undertake its
እና በከፌተኛ ሀሊፉነት ስራቸዉን ማከናዎን function with strict discipline.
ይጠበቅባቸዋሌ።

፬/ ዝርዝሩ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት በሚያወጣዉ 4/ The details shall be provided by directive

መመሪያ ይወሰናሌ። issued by the Federal Supreme Court.

፶፬. ስሇ ይግባኝ 54. Leave of Appeal

ማንኛውም በሥር ፌርዴ ቤት ውሳኔ ቅር የተሰኘ Any person who wishes to appeal from the
ሰው አግባብ ሊሇው ፌርዴ ቤት ይግባኝ ሉጠይቅ decision of lower court shall have a right to
ይችሊሌ፡፡ appeal to appropriate court

፶፭. ዯንብ እና መመሪያ የማውጣት ሥሌጣን፡፡ 55. Power to Issue Regulation and Directives

፩/ የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ይህን አዋጅ 1/ The House of Peoples’ Representatives may
ሇማስፇፀም ዯንብ ሉያወጣ ይችሊሌ፡፡ issue Regulation for the implementation of
this Proclamation.

፪/ የፋዳራሌ ጠቅሊይ ፌርዴ ቤት ይህንን አዋጅ 2/ The Federal Supreme Court may issue
ወይም አዋጁን ተከትል የሚወጣውን ዯንብ directives for the implementation of this
ሇማሰፇፀም የሚያስችሌ መመሪያ ያወጣሌ፡፡ Proclamation and Regulation issued under
this Proclamation.
፶፮. የመሽጋገሪያ ዴንጋጌዎች 56. Transitory Provisions
፩/ ይህ አዋጅ ተፇጻሚ ከመሆኑ በፉት የተጀመሩ 1/ All pending cases shall continue to be
ጉዲዮች በተጀመሩበት ፌርዴ ቤት እና በነባሩ heard by the same court in accordance with
ህግ መስተናገዲቸዉ ይቀጥሊሌ። the repealed/former/ law.
፪/ በዚህ አዋጅ ከአንቀጽ ፲፩ እስከ አንቀጽ ፲፭ 2/ The provisions of Article 11 to Article 15 of
ዴረስ የተጠቀሱት ዴንጋጌዎች ተፇፃሚ this Proclamation shall come into force
የሚሆኑት አዋጁ ከፀዯቀ ከ፮ ወር በኋሊ ይሆናሌ። after six months as of the effective date of
this Proclamation.
፫/ የአስተዲዯር ሠራተኞች መተዲዯሪያ ዯንብ 3/ Recruitment, placement, promotion and
እስከሚወጣ ዴረስ የሠራተኞች ቅጥር፣ ምዯባ፣ transfer of non-judicial personnel shall
ዝውውር፣ እዴገትና አስተዲዯር የዚህን አዋጅ continue to be governed by the repealed
መርሆዎች ሳይቃረን ቀዴሞ ሲሰራበት በነበረው law in so far as they are consistent with this
ሕግ መሰረት ይቀጥሊሌ፡፡ Proclamation until a regulation is issued to
that effect.

፶፯. የተሻሩ እና ተፇጻሚነት የማይኖራቸው ሕጎች 57. Repealed and Inapplicable Laws

፩/ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፶፮ ሊይ የተጠቀሰው 1/ Without prejudice to the provision of

እንዯተጠበቀ ሆኖ ፣ የፋዯራሌ ፌርዴ ቤቶች Article 56 of this proclamation Federal
አዋጅ ቁጥር ፳፭/፲፱፻፹፰ እና አዋጁን Courts Proclamation No. 25/1996 as
ሇማሻሻሌ የወጡ ቁጥራቸው ፩፻፴፰/፲፱፻፺፩፣ amended by Proclamations Nos. 138/1998,
፪፻፶፬/፲፱፻፺፫ ፣ ፫፻፳፩/፲፱፻፺፭ እና ፬፻፶፬/፲፱፻፺፯ 254/2001, 321/2003 and 454/2005 are here
የሆኑ አዋጆች በዚህ አዋጅ ተሽረዋሌ፡፡ by repealed.
gA ፲፫ሺ፪፻፶፭ Ød‰L ነ U¶T Uz¤È qÜ_R ፳፮ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፫ ›.M Federal Negarit Gazette No. 26, 26th April, 2021 ….page 13255

፪/ ይህን አዋጅ የሚቃረን ወይም በዚህ አዋጅ 2/ Any law inconsistent or dealings related to
የተሸፇኑ ጉዲዮችን የሚመሇከት ማናቸውም ሕግ matters provided under this Proclamation
ተፇጻሚነት አይኖረውም፡፡ shall not be applicable.

፶፰. አዋጁ የሚፀናበት ጊዜ 58. Effective Date

የዚህ አዋጅ አንቀፅ ፶፮ ዴንጋጌ እንዯተጠበቀ ሆኖ Without prejudice to Article 56 provision of

ይህ አዋጅ በህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ከፀዯቀበት this Proclamation, shall come in to force as of
ከጥር ፲፫ ቀን ፪ሺ፲፫ ዓ.ም ጀምሮ የፀና ይሆናሌ፡፡ the date ratified by the House on 21st day of
January, 2021.

አዱስ አበባ ሚያዚያ ፲፰ ቀን ፪ሺ፲፪ ዓ.ም Done at Addis Ababa, on this 26th day of
April, 2021.

ሳህሇወርቅ ዘውዳ SAHILEWORK ZEWEDE

የኢትዮጵ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ PRESIDENT OF THE FEDERAL

ሪፐብሉክ ኘሬዚዲንት DEMOCRATIC REPUBLIC OF ETHIOPIA