მშობლისა და შვილის ურთიერთობა:

ილია ჭავჭავაძე - „ოთარაანთ ქვრივი“

ალექსანდრე ყაზბეგი - „ხევისბერი გოჩა“

ნიკოლაი გოგოლი - „ტარას ბულბა“

პროსპერ მერიმე - „მატეო ფალკონე“

აკაკი წერეთელი - „გამზრდელი“

გურამ დოჩანაშვილი - „სამოსელი პირველი“

უძღები შვილის იგავი - სახარებიდან

ნიკო ლორთქიფანიძე - „ტრაგედია უგმიროთ“

ნიკო ლორთქიფანიძე - „თავსაფრიანი დედაკაცი“

ჯემალ ქარჩხაძე - „აბზიანიძეების ოჯახი“

ბრძოლა გადარჩენისთვის:

დავით კლდიაშვილი - „სამანიშვილის დედინაცვალი“

ილია ჭავჭავაძე - „რა გითხრათ, რით გაგახაროთ?!“ (კონტრარგუმენტად)

საზოგადოებისა და პიროვნების დაპირისპირება:

ვაჟა-ფშაველა - „ალუდა ქეთელაური“

ვაჟა-ფშაველა - „სტუმარ-მასპინძელი“

ჯემალ ქარჩხაძე - „იგი“

ოთარ ჭილაძე - „ადამიანი გაზეთის სვეტში“

გიორგი ლეონიძე - „ნატვრის ხე“ (მარიტა)

გურამ რჩეულიშვილი - „ალავერდობა“

გურამ დოჩანაშვილი - „სამოსელი პირველი“ (ბალახისფერი კაცი)

თავისუფლებისკენ სწრაფვა:

დათო ტურაშვილი - „ჯინსების თაობა“

გოდერძი ჩოხელი - „მართა“

ადამიანის უგუნურება:

ილია ჭავჭავაძე - „კაცია-ადამიანი?!“

 ილია ჭავჭავაძე - „სარჩობელაზედ“

სულხან-საბა ორბელიანი - „აქლემი და ვირი“, „უგუნური მცურავი“

გიორგი წერეთელი - „კიკოლიკი, ჩიკოლიკი და კუდაბზიკა“

მიხეილ ჯავახიშვილი - „ჯაყოს ხიზნები“ (თეიმურაზ ხევისთავი)

პატრიოტიზმი:

ვაჟა-ფშაველა - „ბახტრიონი“

აკაკი წერეთელი - „თორნიკე ერისთავი“

ილია ჭავჭავაძე - „ჩემო კალამო“

ილია ჭავჭავაძე - „მგზავრის წერილები“

გოდერძი ჩოხელი - „მართა“

კონსტანტინე გამსახუდია - „დიდოსტატის მარჯვენა“ (გიორგი მეფე)

შოთა რუსთაველი - „ვეფხისტყაოსანი“

სოციალურ ფენათა უთანასწორობა:

ილია ჭავჭავაძე - „ოთარაანთ ქვრივი“

ილია ჭავჭავაძე - „კაცია-ადამიანი?!“

სტუმარმასპინძლობა:

ვაჟა-ფშაველა - „სტუმარ-მასპინძელი“

სულხან-საბა ორბელიანი - „დიდვაჭარი და მეფუნდუკე“

აკაკი წერეთელი - „გამზრდელი“

როგორ უნდა ვაკეთოთ სიკეთე

ილია ჭავჭავაძე - „ოთარაანთ ქვრივი“

სულხან-საბა ორბელიანი - „ორმოში ჩაგდებული მეფე“ (კონტრარგუმენტად), „ორნი ძმანი“

ადამიანის ღმერთისადმი დამოკიდებულება:

იოანე საბანისძე - „წამება წმინდისა ჰაბოისი“

იაკობ ხუცესი - „წამებაი წმინდისა შუშანიკისაი“

გიორგი მერჩულე - „ცხოვრებაი წმინდისა გრიგოლ ხანძთელისა“

კონსტანტინე გამსახურდია - „დიდოსტატის მარჯვენა“

 ილია ჭავჭავაძე - „განდეგილი“

„სჯობს სიცოცხლესა ნაზრახსა სიკვდილი სახელოვანი“:

შოთა რუსთაველი - „ვეფხისტყაოსანი“

ალექსანდრე ყაზბეგი - „ხევისბერი გოჩა“ (გუგუა, ონისე)

ვაჟა-ფშაველა - „ბახტრიონი“ (ლელა, კვირია, წიწოლა)

ჯემალ ქარჩხაძე - „ანტონიო და დავითი“ (ანტონიო)

მოყვასის სიყვარული:

შოთა რუსთაველი - „ვეფხისტყაოსანი“

ილია ჭავჭავაძე - „განდეგილი“ (კონტრარგუმენტად)

ილია ჭავჭავაძე - „ოთარაანთ ქვრივი“

გიორგი მერჩულე - „ცხოვრებაი წმინდისა გრიგოლ ხანძთელისა“

აკაკი წერეთელი - „თორნიკე ერისთავი“ (გაბრიელ სალოსი)

ვაჟა-ფშაველა - „კაი ყმა“

ჯემალ ქარჩხაძე - „ანტონიო და დავითი“

დიქტატორული რეჟიმები:

გრიგოლ რობაქიძე - „ჩაკლული სული“

დათო ტურაშვილი - „ჯინსების თაობა“

ნოდარ დუმბაძე - „მზიანი ღამე“

მიხეილ ჯავახიშვილი - „ჯაყოს ხიზნები“

პოლიკარპე კაკაბაძე - „ყვარყვარე თუთაბერი“

ჭაბუა ამირეჯიბი - „გორა მბორგალი“

ცვალებადი და წარმავალი წუთისოფელი:

დავით გურამიშვილი - „დავითიანი“

ალექსანდრე ჭავჭავაძე - „გოგჩა“

ნიკოლოზ ბარათაშვილი - „ფიქრნი მტკვრნის პირას“

გრიგოლ ორბელიანი - „თამარ მეფის სახე ბეთანიის ეკლესიაში“

რას ნიშნავს, იყო ადამიანი:

 ილია ჭავჭავაძე - „კაცია-ადამიანი“

გურამ დოჩანაშვილი - „კაცი, რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა“

ნიკო ლორთქიფანიძე - „დადიანის ასული და მათხოვარი“

შოთა რუსთაველი - „ვეფხისტყაოსანი“ (ავთანდილი)

აკაკი წერეთელი - „გამზრდელი“ (ბათუ)

რევაზ ინანიშვილი - „ლამაზი ცრემლები“

დრომოჭმული ტრადიციები:

გურამ დოჩანაშვილი - „ალავერდობა“

ვაჟა-ფშაველა - „ალუდა ქეთელაური“

ვაჟა-ფშაველა - „სტუმარ-მასპინძელი“

ადამიანის სიხარბე:

გურამ დოჩანაშვილი - „ის სიყვარულისთვის იყო გაჩენილი ანუ გრიშა და მთავარი“

სულხან-საბა ორბელიანი - „სამნი ბრმანი“

სულხან-საბა ორბელიანი - „ძუნწი დიდვაჭარი“

სულხან-საბა ორბელიანი - „ქურდი მკერვალი“

მედროვეობა:

მიხეილ ჯავახიშვილი - „ჯაყოს ხიზნები“

პოლიკარპე კაკაბაძე - „ყვარყვარე თუთაბერი“

პოეზია და პოეტი:

შოთა რუსთაველი - „ვეფხისტყაოსანი

ილია ჭავჭავაძე - „ჩემო კალამო“

აკაკი წერეთელი - „პოეტი“

ვაჟა-ფშაველა - „ჩემი ვედრება“

ტიციან ტაბიძე - „მეწყერი“

პაოლო იაშვილი - „პოეზია“

„უნაყოფობა“

მიხეილ ჯავახიშვილი - „ჯაყოს ხიზნები“

 ილია ჭავჭავაძე - „კაცია-ადამიანი“

გიორგი წერეთელი - „კიკოლიკი, ჩიკოლიკი და კუდაბზიკა“

უმადურობა:

სულხან-საბა ორბელიანი - „კაცი და გველი“

სულხან-საბა ორბელიანი - „სამნი ბრმანი“

სიკეთის სიკეთით გადახდა:

სულხან-საბა ორბელიანი - „მეფე ხორასნისა“

სულხან-საბა ორბელიანი - „დიდვაჭარი და მეფუნდუკე“

ადამიანის სრულყოფილების გზაზე სვლა (ბაძვა):

ჯემალ ქარჩხაძე - „იგი“ (ზუ)

ჯემალ ქარჩხაძე - „ანტონიო და დავითი“ (დავითი)

პავლე მოციქული - „ვითარცა მამა იყავ შენ სრული“

მართლის თქმის პრინციპი:

გურამ დოჩანაშვილი - „სამოსელი პირველი“ (ბალახისფერი კაცი)

დავით გურამიშვილი - „დავითიანი“ (დავით გურამიშვილი)

„მართალია მძრახველს ძრახვა თვით კი ავად მოუხდების, მაგრამ ფარვვა სიავისა ქვეყანას არ
მოუხდების“

ილია ჭავჭავაძე - „ჩემო კალამო“

„ბრიყვნი ამბობენ კარგი გული კი მაშინვე სცნობს ამ სიძულვილში რაოდენიც სიყვარულია“

მეოცნებეობა:

გიორგი ლეონიძე - „ნატვრის ხე“ (ელიოზი, ფუფალა)