Professional Documents
Culture Documents
UNANG MARKAHAN
Ikalawang Linggo
Modyul 2
Kasanayang Pampagkatuto
Inihanda nina:
MILAGROS F. CALIBUSO
Master Teacher I
1
Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon I
SANGAY NG PANGASINAN II
Pozorrubio
(FW10GW-la-b-57)
Inihanda nina
2
UNANG KWARTER
SAPULIN
UNANG PAGSUBOK
Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong sagutang papel. (10 puntos )
C.pangyayari D.kaganapan
C. pangyayari D.kaganapan
3
7. Sa pangungusap na “Ang sama-samang panalangin ng bawat isa ay ipanlalaban sa
kumakalat na virus sa mundo,” ano ang pokus ng pandiwa?
A. kagamitan B. layon C. pinaglalaanan D. tagaganap
8. Sa pangungusap na “Lumalaban ang katawan ng taong dinapuan ng COVID-19 sa kabila
ng matinding dulot na panghihina nito sa pasyente,” ano ang tinutukoy na pokus ng
pandiwa?
A. tagaganap B. pinaglalaanan C. layon D. kagamitan
9. Sa pangungusap na, “Nagkakaisa ang mga LGU at ilan pang kawaning pangkalusugan
para labanan ang sakit na kumakalat,” ano ang gamit ng pandiwa?
A. aksiyon, kilos o gawa B. karanasan
C. pangyayari D. kaganapan
BALIK-TANAW
Latin
4
SIMULAN
Ito ay maaaring iugnay sa salitang TUKOD na ikinakatang o isinasandig para tumatag ang
bagay na mabuwag. Samantala, sa mundo ng panitikan, ang SUHAY ay isang GABAY! Ang
panitikan ay isang gabay sa pamumuhay ng bawat tao. Kaugnay nito, malaki ang gampanin ng
MITOLOHIYA bilang tungkuran o gabay sa buhay ng isang kabataan, gayundin ng lipunan. Kaya
naman kailangang maipabatid sa buong mundo ang malalim na gampanin nito sa sangkatauhan.
Kaya nararapat na ito ay maipamalas sa pamamagitan ng sariling paglikha ng isang kuwento na
maisasalaysay at maihahayag gamit ang malayang kaisipan.
Sa kabilang banda, ang SUHAY ay hindi lamang gabay. Ito ay isa ring instrumento sa
pagpapahayag na kung tawagin ay SUlat-HAYag.
Ngunit bago sumulat, dapat ay alalahanin mo na mahalagang malaman ang mga elemento
ng Mitolohiya at ang tamang gamit ng pandiwa, gayundin ang pokus nito.
1. Tauhan > Ginagampanan ng mga diyos o diyosa > Makulay at puno ng imahinasyon ang
pagganap ng mga tauhan > May taglay na kapangyarihan > May pakikipagsapalaran ng
mga diyos/diyosa > May kakaibang katangian at nagpapakita rin ng makataong emosyon
2. Tagpuan > May kaugnayan sa kulturangkinabibilangan > Naglalarawan ng sinaunang
panahon
3. Banghay > Maraming kapana-panabik na pangyayari at tunggalian > Nakapokus sa
mahihirap na pagsubok na dapat harapin > Taglay ang ugnayan sa tao at mga
diyos/diyosamaaaring tumalakay sa pagkakalikha ng mundo, pagbabago sa araw,
buwan at daigdig > May kakaibang katangian ang mga hayop
4. Tema Nagpapaliwanag sa mga sumusunod:
> natural na phenomena o pangyayari
> pinagmulan ng tao, mundo o daigdig
> ugali ng tao – kalakasan/kahinaan
> pangyayari sa lipunan/pamumuhay
> relihiyon, paniniwala at tradisyon
> mga aral sa buhay
Panuto: Tukuyin at suriin ang mensahe at layunin ng larawang nakita. Isulat sa buong
pangungusap ang iyong mga sagot. (10 puntos )
5
KATANUNGAN:
1. Ano ang aksiyon, kilos o ginawa ng pangunahing tauhan para mailigtas ang kaniyang
mahal sa buhay?
_________________________________________________________________
2. Anong damdamin ang namayani sa iyo nang Makita mo ang larawan?
_________________________________________________________________
3. Paano kaya nakaapekto ang “PAMAMANA” sa kaligtasang inaasam ng daigdig?
_________________________________________________________________
4. Ano ang mensahe ng larawang nakita mo sa iyong sarili, sa kapuwa, lipunan at
daigdig? Ipaliwanag. _________________________________________________________________
5. Paano nakatutulong sa iyong pamumuhay bilang kabataan ang mensahe at layunin ng
larawan? Ilahad. ________________________________________________________________
Gawain 2: Oo o HINDI
____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
________________________________________________________.
6
Gawain 3. 1 MAGBASA AT/O MANOOD!
Panuto: Basahin o/at panoorin ang Pygmalion at Galatea ng Gresya gayundin ang mito ng
Tausug na pinamagatang “Biraddali”
PYGMALION AT GALATEA
Brainly.ph-https://brainly.ph/question/801686#readmore -
Mapapanood sa hatirang pangmadla ng ALAMIN NATIN Make Life Easy BIRADDALI
Maraming nag-iisip na kathang-isip lang kami sa daigdig na ito, ngunit nag-iingat lang
kami upang ‘di makita ng iba. Puwera na lang noong isang pagkakataon, isang sandaling kami’y
nagpabaya. Alam niyo kasi, kaming lahat na pitong magkakapatid na babae, pumapanaog kami
mula sa langit tungo sa lupa gamit ang isang bahag-hari. Sa tuwing kami’y maliligo sa malalamig
na batis sa bundok, hinuhubad namin ang aming mga makikislap naming pakpak upang
guminhawa.
Isang araw, nakita ng isang tao ang aming pakpak na sa lupa, at saka kami binantaang
gawing kaniyang mga asawa.
Marunong kaming mga mas nakatatandang kapatid na madaliang abutin ang aming
mga papak upang agad na makalipad patungong langit. Ngunit ‘di ito napagtanto ng aming bunso,
at inilapag niya ang kaniyang pakpak nang malayo sa kaniya. Ninakaw ito ng lalaki.
Hindi basta bastang susuko ang mga biraddali. Nagpalit anyo ang aming bunso, una’y
bilang ahas upang makagapang ng mabilis papalayo. Ngunit mangangaso pala ang lalake, at
nahuli niya sa isang hawla ang aming bunso. Sunod nama’y nag-hugis alakdan ang aming bunso,
at nagtago sa mga nagsihulog na dahon sa gubat. Ngunit matalas ang mata ng lalaki, at nakita
siyang tumatakas. Nagpalit anyo muli ang bunso namin upang maging alupihan, at madaling
inakyat ang mga punong-kahoy nang ‘di mahuli. Ngunit matulin ang lalake’t naabutan siya sa
isang sanga. Sa huli, walang nagawa ang aming bunso. Unti-unting humihina ang kaniyang
kapangyarihan dahil ‘di niya suot ang kaniyang mga pakpak
Bumigay ang aming bunso sa nais ng lalake na siya’y maging asawa. Nagsama sila, ngunit
ang aming bunso’y tahimik lang na nagaantay na makuha muli ang kaniyang mga makikislap na
pakpak upang makalipad at umuwing muli sa langit. Hindi kami makapayag na mga ate niya na
hayaang maiwan ang aming bunso sa lupa kasama ng taong iyon.
Ngunit nag-iingat kaming ‘di mahuli ng lalaking ito. Takot kaming makuhanan ng aming
mga pakpak, kaya’t ipinahatid namin sa hangin ang aming mga bulong, nawa’y umabot sa aming
nahuling bunso ang aming mensahe.
7
Binulungan namin ang gubat at ang lahat ng mga puno, upang ipaabot sa aming bunso na
inilibing ng lalaki ang kaniyang mga pakpak sa ilalim ng isang puno, sa tabi ng ilog. Pag-asa’t
paglaya ang laman ang aming mga bulong. Ibinulong din naming nangungulila kami para sa
kaniya.
Sa wakas, narinig niya kami. Sa sandaling umalis ng bahay ang lalaki, tumakas ang aming
bunso. Humangos siya tungo sa gubat. Walang briddali ang mas mabilis pa ang kaysa sa aming
bunso, maging mga anghel, ‘di matatalos ang halaga ng nadama niyang paglaya.
Maraming mag-aakalang kathang-isip lang ang mga briddali. Pero ito’y dahil alam namin
ang kalupitan na kayang iparanas ng tao. Hindi na maaring may kumupit muli ang aming mga
pakpak. Hindi na muling mararanasan ng isa sa amin ang pagdurusa ng pagiging ‘di buo.
Ang panitikan ng mga Roma at Gresya ay (1)___________ng mundo para muling ipaunawa
ang katuturan ng buhay. Karagdagan, (2)__________ang bawat mambabasa ng mga kaalamang
magagamit sa araw-araw na pamumuhay.
Batay sa aking mga nabasa, (3)__________ ko rin ang Pilipinas. Ang mga Pilipino ay
maihahanay sa mga bansang may maunlad na panitikan na tulad ng Gresya at Roma.Tulad na
lamang ng mitolohiya, ginamit ang Biraddali, Cupid at Psyche at Pygmalion at Galatea upang
(4)__________ ng mga suliraning panlipunan ng ating daigdig. Ito ay sa pamamagitan ng mga aral
at kaisipang hatid ng bawat mitong nabanggit.
Sa kabilang banda, nagkakaiba ang mga mitong binasa batay sa kultura. (5)__________ ng
mitong Biraddali ang mundo para ipakilala ang kultura ng mga Tausug sa malalim na
pagpapahalaga sa sarili, kapuwa at pamilya – mga salik ng pag-unlad ng isang bansa.
Samantalang sa Cupid at Psyche at Pygmalion at Galatea ay (6)__________ ang kanilang mga mito
sa mundo para ipaliwanag ang kahalagahan ng batas at seguridad ng buhay.
Nakatutuwang isipin din na iba’t iba ang naging sentro ng kaisipan sa mga mitong binasa.
Sa Biraddali, (7)____________ sa mga uhaw na isipan ng mga mambabasa ang konsepto ng
kalayaan – bagay na nagpapatingkad sa demokrasya ng isang bansa. Samantalang (8)____________
ang mga Romano at Griyego sa mundo dahil sa mga mitong nagbigay-pansin sa konsepto ng
pagtitiwala at pag-asa – mga salik na nagpapatibay ng isang samahan. Ang mga ito ay ibinahagi
sa mitong Cupid at Psyche gayundin sa Pygmalion at Galatea.
8
Kaya naman, (9)____________ ko ang naituro sa akin ng MITOLOHIYA.
Nawa, ang mga aral at kaisipang natutuhan mula sa mito ay (10)________ at ipanlunas
natin sa mga isyung pandaigdig na nararanasan ng sangkatauhan.
LAKBAYIN
*TANDAAN (GAMIT NG PANDIWA)
Ang gamit ng pandiwa ay binubuo ng tatlong bahagi; Aksiyon, Kilos o Galaw, Karanasan
at Pangyayari.
Ngayon, balikan ang iyong mga sagot sa unang tatlong tanong sa Gawain 1. Ang unang
tanong ay sumasagot sa kilos na ginampanan ng tauhan. Ang ikalawang tanong naman ay
sumasagot sa damdamin batay sa iyong nasaksihan at ang ikatlo ay sumasagot sa proseso
(maaaring bunga o epekto) ng kilos na isinasaad sa pangungusap.
I. Aksiyon, Kilos o Galaw – Kapag naghahayag ng aksiyon, kilos, o galaw ang pandiwa,
lagi itong may aktor o tagaganap ng aksiyon, tao man o bagay. Halimbawa: Lumipad nang
mabilis ang agila. Dinala ni Mercury si Psyche sa kaharian ng Diyos. Mabubuo ang mga
pandiwang nagsasaad ng aksiyon, kilos o galaw sa tulong ng mga panlaping um- -in- at –um- na
pawang nagpapahiwatig ng isang aktor na gumaganap ng kilos.
9
Halimbawa: Nakatulog siya sa kapayapaan ng gabi. Kumukulo na naman ang dugo ni
Venus kay Psyche.
Halimbawa:
um- : umaraw,umulan
Tadaan!!!!
GALUGARIN
POKUS NG PANDIWA
Ngayon naman, balikan ang iyong mga sagot sa dalawang tanong sa Gawain 2. Ang
tanong sa unang bilang ay sumasagot sa aktor o tagaganap ng kilos. Samantalang sa ikalawang
bilang, ang tanong ay sumasagot sa layon ng kilos. Ang lahat ng iyan ay bibigyang-linaw ng mga
sumusunod na kaalaman.
Halimbawa:
10
1. Nagawa lahat ni Psyche ang ipinaliwanag ng tore.
2. Narinig niya ang tinig ng lalaki.
Sa puntong ito, balikan ang iyong mga sagot sa sampung patlang sa Gawain 3.2.
Pansinin ang kayarian ng mga salitang inilagay mo sa bawat patlang. Ngayon, muling balikan
ang mga panlaping ginamit. Iyan ang mga kaalamang lilinawin ng mga sumusunod na datos.
Pokus sa Kagamitan
Halimbawa:
Upang mas maging madali ang pagtukoy sa pokus ng pandiwa, naririto ang
sistematikong paglalahad na dapat isaalang-alang:
1. Basahing mabuti ang pangungusap.
2. Tukuyin sa pangungusap ang ginamit na paksa at pandiwa. Tandaan na ang paksa
ay ang pinag-uusapan sa pangungusap. Madalas ang paksa ay sinusundan ng mga
panandang “si” , “sina” at “ang” o “ang mga”.ng pandiwa naman ay laging
nagsasaad ng kilos na taglay ang mga panlapi sa kayarian ng salita.
3. Kapag natukoy na ang paksa at pandiwa, suriin ang ugnayan nito sa isa’t isa.
4. Pansinin ang ginamit na mga panlapi.
5. Balikan ang mga datos na ibinigay ng guro.
PALALIMIN
PAG-ALAM SA MGA NATUTUHAN
Unang Bahagi
Panuto: Tukuyin ang hinihinging titik ng tamang sagot sa bawat bilang. (10 puntos)
C. pangyayari D. kaganapan
11
2. Sa pangungusap na, “Ang vaccine para sa COVID-19 ay kasalukuyang pinag-
aaralan,” ang pokus ng pandiwang ginamit ay _________________________.
A. tagaganap B. tagatanggap
C. layon D. kagamitan
C. disiplina D. mundo
C. tagaganap D. tagatanggap
C. sakit D. mundo
12
Ikalawang Bahagi
4 – Napakahusay
3 – Mahusay
2 – Katamtamang husay
SUKATIN
PANGWAKAS NA PAGSUBOK
Unang Bahagi
Panuto: Tukuyin ang titik ng tamang sagot sa bawat bilang. Isulat ito sa iyong
sagutang papel. (5 puntos)
Ikalawang Bahagi
Panuto: Tukuyin ang wastong tiitk ng tamang sagot para mabuo ang diwa ng
pangungusap. (5 puntos)
14
Panuto: Ipaliwanag ang malalim na mensahe at layunin ng larawan. Bilang
kabataang Pilipino, paano nakatulong sa iyong pamumuhay ang pag- aaral at pagpapahalaga
sa mitolohiya? (15 puntos )
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
SANGGUNIAN:
15