Ito ay pagbabasa na isinasagawa upang makuha ang pagkalahatang pag-
Republic of the Philippines unawa sa maramihang bilang ng teksto. Ang mambabasa ay bumabasa base sa
Department of Education
Tacloban City Division
STO. NINO SENIOR HIGH SCHOOL
REVIEWER SA
PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG
TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK
ANO ANG PAGBASA?
Ayon kina Anderson, et at. (1985), ang pagbasa ay isang kompleks na
proseso ng pagbuo ng kahulugan mula sa mga nakasulat na teksto. Ito ay isang
kasanayan na nangangailangan ng koordinasyon ng iba’t iba at magkakaugnay
na pinagmumulan ng impormasyon.
Ayon naman kay Wixson et al. (1987), ang pagbasa ay isang proseso ng
pagbuo ng kahulugan sa pamamagitan ng interaksyon ng imbak o umiiral na
kaalaman ng mambabasa, impormasyong ibinibigay ng tesktong binabasa at
konteksto ng kalagayan o sitwasyon sa pagbabasa.
MGA YUGTO NG PAGKATUTO NG PAGBASA
YUGTO 1: The Emergent Pre-reader (ANIM NA BUWAN HANGGANG
ANIM NA TAONG GULANG)  
Ang emergent pre-reader ay ang mga batang may gulang na 6 na buwan
hanggang 6 na taong gulang. Wala pang kakayahang bumasa ng teksto ang
mga batang nasa yugtong ito subalit nagsisimula na nilang matutunan ang mga
letra at tunog ng alpabeto. Ang guro o sinumang tagapaggabay ang nagbabasa
ng teksto at natututo sa pamamagitan ng pakikinig at mga larawan.
YUGTO 2: The Novice Reader ( anim hanggang pitong gulang) 
Sa yugtong ito ng pagiging novice reader, ang bata ay nagsisimulan nang
mahasa ang kakayahan sa pagkilala sa mga letra at tunog at nagagamit na ang
mga ito upang bumasa ng mga maiikling salita. Sa yugtong ito din
natutuklasan ng bata ang bawat letra ay may kauukulang tunog at gamitin ito
upang bumasa ng maiikling salita.
YUGTO 3: The Decoding Reader (pito hanggang siyam na gulang)  pangyayari, o kaya naman ay magbigay ng isang konseptong biswal
Sa yugtong ito, ang bata ay maalam nang magbasa ng mga simple at pamilyar
na teskto na may kakikitaang katatasan o fluency sa pagbigkas ng mga salita.
Ito ay bunga ng unti-unting pagiging bihasa sa pagtukoy sa mga letra at tunog
kasabay rin mas lumalawak na bokabularyo na nakatutulong sa
komprehensyon.
YUTO 4: The Fluent, Comprehending Reader (siyam hanggang labing-
limang gulang)   nakatutulong ito upang mas malawak na maintindihan ng mambabasa
Sa yugtong ito, ang bata ay nagbabasa na upang matuto ng mga bagong
kaalaman at makatuklas ng bagong mga konsepto, tulad ng iba’t ibang
emosyon, pag-uugali, at iba’t ibang pananaw. Kadalasang mga teksbuk o
reference books ang binabasa sa yugtong ito dahil nga ang pagbabasa ay may
layong matuto ng bagong kaalaman.
Bagkus, ang tao sa yugtong ito ay mayroong nang kabisaan sa pagkilala ng
mga letra at mga tunog nito, mas mataas na katatasan, mas malawak na
bokabularyo at mayroong mas malalim na komprehensiyon o pag-unawa.
YUGTO 5: The Expert Reader (labing-anim na gulang pataas)  pisikal na katangian ng isang bagay, lugar at maging ng mga
Sa yugtong ito ang tao ay hindi lamang nagbabasa para matuto o makakuha ng
kaalaman kundi mas patunayan ang kanyang pinaniniwalaan o panig.
Ang tao ay rin ay nagbibigay na ng kanyang pagpupuna tungkol sa kanyang
binabasa.
At nagbabasa ang tao ng hindi lamang isa kundi napakaraming uri ng teksto
lalo pa’t kung ito ay tungkol sa humanities, politika, balita at ibpa.
HAKBANG SA PAGBASA
Persepsyon
Ito ay ang pagkilala sa mga nakalimbag na simbolo at kakayahang mabigkas
ang salita ang salita bilang isang makahuhulugang yunit.
Pag-unawa/komprehensyon
Ito ay ang pag-unawa sa mga ideya at kaisipang ipinahahayag ng mga
simbolo o salitang nakalimbag.
Reaksyon
Pagpapasya sa kawastuhan, kahusayan at pagpapahalaga sa isinulat ng awtor.
INTENSIBO VS. EKSTENSIBONG PAGBASA
Ano ang intensibong pagbasa?
Ito ay isang detalyadong pagsusuri sa kaanyuang gramatikal, panandang
diskurso at iba pang detalye sa estruktura upang maunawaan ang literal na
kahulugan, implikasyon, at retorikal na ugnayan ng isang teksto.
Ano ang ekstensibong pagbasa?
kanyang interes.
SKIMMING VS SCANNING
Ano ang scanning?
 Isang mabilisang pagbasa ng isang teksto na ang pokus ay hanapin
ispesipikong impormasyon na itinatakda bago bumasa.
 Kinakailangan ng talas at bilis ng mata sa paghahanap hanggang sa
makita ang nais na makuhang impormasyon.
Ano ang skimming?
 Mabilisang pagbasa na ang layunin ay alamin ang kahulugan ng
kabuuang teksto kung paano inorganisa ang mga ideya o kabuuang
diskurso ng teksto at kung ano ang pananaw at layunin ng
manunulat.
 Mas kompleks ang skimming kaysa scanning dahil
nangangailangan ito ng mabilisang paraan ng organisasyon at pag-
alaala sa panig ng mambabasa upang maunawaan ang kabuuang
teksto at hindi lamang upang matagpuan ang isang tiyak na
impormasyon sa loob nito.
TEKSTONG IMPORMATIBO
• Ang tekstong impormatibo ay uri ng teksto na ang pangunahing
layunin ay magbigay ng mga datos at impormasyon sa mga
mambabasa para sa karagdagang kaalaman.
• Makikita ito sa mga teksto gaya ng pananaliksik,
teksbuk,diskyunaryo, encyclopedia, balita, anunsyo o maging sa
lecture notes.
• Tinatawag din itong tekstong ekspositori.
Elemento ng Tekstong Impormatibo
1. Layunin ng May-akda
2. Pangunahing ideya
3. Pantulong na Kaisipan
Mga Uri ng Tekstong Impormatibo
1. Paglalahad ng totoong pangyayari o kasaysayan
2. Pag-uulat ng impormasyon
3. Pagpapaliwanag
TEKSTONG DESKRIPTIBO
Ang tekstong deskriptibo ay isang pagpapahayag ng impresyon o
kakintalang likha ng pandama. Sa pamamagitan ng pang-amoy,
panlasa, pandinig at pansalat, itinatala ng sumusulat ang
paglalarawan ng mga detalye na kanyang nararanasan.
• Ito ay naglalayong magsaad ng kabuoang larawan ng isang bagay,
ng mga bagay-bagay, pook, tao, o pangyayari.
LAYUNIN: Ang paglalarawan ay may layuning makapagpamalas sa
isip ng tagapakinig o mambabasa ng isang malinaw at buong larawan.
KAHALAGAHAN: Mahalaga ang paglalarawan sa teksto dahil mas
ang mga imahe na nais ipaisip o iparating ng manunulat.
Nakakatulong ito upang mas malawak maipagana ang imahinasyon
ng mambabasa. Mas madaling maiintindihan at ang tekstong binabasa
kung malinaw ang pagkakalarawan ng manunulat.
PARAAN NG PAGLALARAWAN Deskriptibo ang isang teksto
kung ito ay nagtataglay ng mga impormasyong may kinalaman sa
katangiang taglay ng isang tao o pangkat ng mga tao, kalimitang
tumutugon ito sa tanong na Ano.
Batay sa PANDAMA - nakita, naamoy, nalasahan, nahawakan, at
narinig
Batay sa NARARAMDAMAN - bugso ng damdamin o personal na
saloobin ng naglalarawan.
Batay sa OBSERBASYON - batay sa obserbasyon ng mga nagyayari.
URI NG PAGLALARAWAN
Karaniwan ang paglalarawan kung nagbibigay ng impormasyon ayon
sa pangkalahatang pagtingin o pangmalas.
Sa Karaniwang Paglalarawan:
 Ang damdamin at opinyon ng tagapaglarawan ay hindi dapat
isinasama
 Gumagamit lamang ito ng mga tiyak at karaniwang salitang
panlarawan at itinatala ang mga bagay o ang mga partikular na
detalye sa payak na paraan
Masining naman ito kung ito ay nagpapahayag ng isang buhay na
larawan batay sa damdamin at pangmalas ng may-akda. Karaniwang
pili ang mga ginagamit na salita sa paglalarawan, kabilang na ang
paggamit ng mga pang-uri, pang-abay, tayutay, at idyoma.
Sa Masining na Paglalarawan:
 Ang mga detalyeng inihahayag dito ay nakukulayan ng imah
inasyon, pananaw at opinyong pansariling tagapagsalaysay.
 may layunin itong makaantig ng kalooban ng tagapakinig o
mambabasa para mahikayat silang makiisa sa naguniguni o sadyang
naranasan nitong damdamin sa inilalarawan
TEKSTONG NARATIBO
Ang tekstong naratibo o pasalaysay ay tumutukoy sa tekstong
naglalahad ng katotohanan o impormasyon tungkol sa mga
pangyayaring naganap, nagaganap o magaganap pa lamang
Ang tekstong naratibo ay karaniwang kronolohikal o nakabatay sa
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari, bagamat sa tekstong literi,
madalas naman ang paggamit ng flashback
Elemento ng Tekstong Naratibo
TAUHAN- mga tao o nilalang na pinag-iikutan ng mga pangyayari sa
kwento.
TAGPUAN- lugar at panahon ng isinasalaysay.
BANGHAY – paraan ng pagsasalaysay sa kwento.
Uri ng banghay
Analepsis- pagbabalik-tanaw sa mga pangyayati
Prolepsis- pagtingin sa hinaharap o pangyayaring mangyayari pa
lamang.
Elipsis – pagbibigay ng puwang o ang pangyayari ay mayroon pang
kasunod…
TEKSTONG PERSWEYSIB
 Layunin na manghikayat o mangumbinsi sa babasa ng
teksto. - isinusulat upang mabago ang takbo ng pag-iisip ng
mambabasa at makumbinsi ito sa punto ng manunulat at
hindi sa iba, siya ang tama.
 May subhetibong tono sapagkat malayang ipinapahayag ng
manunulat ang kanyang opinyon at paniniwala ukol sa isyu.
- ginagamit sa mga iskrip ng patalastas, propaganda sa
eleksyon, pagrerecruit para sa networking, editoryal at mga
artikulo.
Tatlong Paraan ng Panghihikayat ayon kay Aristotle
Ethos tumutukoy sa kredibilidad ng manunulat.
Pathos Gamit ng emosyon o damdamin upang mahikayat ang
mambabasa.
Logos Tumutukoy sa paggamit ng lohika upang makumbinsi ang
mambabasa.
TEKSTONG ARGUMENTATIBO
Ano ang argumentatib?
 Isang anyo ng diskurso na nakatuon sa pagbibigay ng isang sapat at
matibay na pagpapaliwanag ng isang isyu o panig upang makahikayat
o makaengganyo ng mambabasa o tagapakinig. Nagalalayon rin ito
na makahikayat ng tao sa isyu o panig.
Ano ang tekstong argumentatibo?
 Isang uri ng akdang naglalayong mapatunayan ang katotohanan ng
ipinahahayag at ipatanggap sa bumabasa ang katotohanang iyon.
Ang isang teksto kung ito ay naglalahad ng mga posisyong umiiral na
kaugnayan ng mga proposisyon na nangangailangan ng pagtalunan o
pagpapaliwanagan. Ang ganitong uri ng teksto ay tumutugon sa
tanong na bakit.
karunungan at pag-iisip upang ang kinalabasang proposisyon ay may
tiyak na kahulugan.
Ano ang layunin nito?
 Hikayatin ang mga tagapakinig na tanggapin ang
kawastuhan ng kanilang pananalig o paniniwala sa
pamamagitan ng makatwirang pagpapahayag.
 Papaniwalain, akitin at kumbisihin ang tagapakinig o
mambabasa tungo sa isang tiyak na aksiyon.
TEKSTONG PROSIDYURAL
 Mahalaga ang pagkakaroon ng maayos na pagkakasunod-
sunod ng paglalahad ng mga pangyayari upang hindi
makalikha ng anomang kalituhan.
 Ginagamit ang teksto prosidyural sa pagpapaliwanag ng
isang proseso na maingat na ipinapakita ang bawat hakbang
habang tinitiyak na walang nakaligtaang hakbang sa
kabuuan ng proseso
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Tekstong Prosidyural
1. Layunin- Ano ang gusto mo matamo sa iyong sulatin?
Magbigay ng malinaw na panuto upang buong tiwalang
maisagawa ng mga mambabasa o mga nakikinig ang isang
gawain.
2. Tagatanggap- Para kanino ka nagsulat? Sa guro ba, mga
kapuwa mag-aaral, grupo ba?
3. Pagkakakilanlan- Sumusulat ka ba bilang awtoridad o
eksperto sa paksa?
Mga Katangiang ng Mabisang Tekstong Prosidyural
 Layunin ng tekstong prosidyural na ipabatid sa mga
mambabasa o mga nakikinig kung paano gawin ang isang
bagay. Kadalasang binubuo ng apat na bahagi ang isang
proseso
1. Layunin. Ano ang dapat gawin?
2. Mga kagamitan. Nakatala ito ayon sa pagkakasunod-
sunod ng gamit nito sa proseso.
3. Metodo. Ito ang pamamaraan o serye ng mga hakbang.
4. Ebalwasyon. Paano masusukat ang tagumpay ng isang
pamamaraan o paraan?
Inihanda ni:
MARY ROSE L. OMBROG, LPT
Guro

Halimbawa: mga editoryal, pagsasagawa ng debate, at iba pa.

Ang tekstong argumentatib ay isang uri ng akdang naglalayong

mapatunayan ang katotohanan ng ipinahahayag at ipatanggap sa
bumabasa ang katotohanang ito. Argumentatib– pangangatwiran.
Ito ay isang uri ng teksto na nagpapakita ng mga proposisyon sa
umiiral na kaugnayan sa pagitan ng mga kaisipan o iba pang mga
proposisyon.

Proposisyon- Paksa

Dalawang uri ng tekstong argumentatib

Puna
Kung ito ay nag-uugnay ng mga pangyayari, bagay, at mga ideya sa
pansariling pag-iisip, paniniwala, tradisyon at pagpapahalaga.
Sayantifik
Kung ito ay nag-uugnay sa mga konsep sa isang tiyak na sistema ng