Lspu Sample Module Fildis

Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University

ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited

LSPU Self-Paced Learning Module (SLM)
Course Filipino sa Iba’t Ibang Disiplina
Sem/AY Second Semester/2021
Module No. 1
Lesson Title Metaporposis ng Wikang Filipino
Week
2
Duration
Date March 15-19
Description Ang wika ang tulay upang makipag-usap tayo sa ating guro, kabungguang-balikat, kaaway,
of the kakampi. Maging sa pagbili sa tindahan, panonood ng sine, pakikipaglaro ng basketball,
Lesson panliligaw sa hinahangaang tao, maging sa pakikipaglarong DOTA o ML at lalo’t higit ang
pakikipag-usap sa Poong Lumikha ay kailangan ng wika. Ang wika ang nagsisilbing kaluluwa
ng isang bansa na nagbibigay buhay sa isang bansa.
Learning Outcomes
Intended Sa huling yunit, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:
Learning  Matukoy ang kahulugan at katangian ng wika.
Outcomes  Matalakay ang wika noong unang panahon hanggang sa pag-unlad nito patungo
sa kasalukuyang panahon
 Mabigyan pansin ang mga konsiderasyon sa pagbuo ng sariling pakahulugan sa
Wika
 pagpaplanong pangwika
 Mapahalagahan ang wika bilang
 kasangkapan ng komunikasyontungo sa pagkatuto.
Targets/ Pagrerebyu ng kaalaman tungkol sa Metaporposis ng Wikang Filipino at pag-aapplay
Objectives ng kamalayan ng mag-aaral sa Metaporposis ng Wikang Filipino.
Student Learning Strategies
Online Activities Para sa online na Talakayan sa pamaamgitan ng google class at google meet.
(Synchronous/ 
Para sa mga batang online ang piniling paraan ng pag-aaral, sila ay
Asynchronous) magkakaroon ng talakayan hinggil sa katangian at kahalagahan ng
Metaporposis ng Wikang Filipino.
Ang mga likhang sulatin o mga gawain ay kanilang isusumite sa
pamamagitan ng google class application.
 Ang mga mag-aaral ay bubuo o Susulat ng napapanahong panawagang
pambayan gamit ang wikang Filipino.
 Pagbibigay ng mga kuru-kuro patungkol sa Wikang Filipino
 Pagsasalin ng isang awitin sa paraan ng pagpapahayag gamit ang wika
Prepared by: Geraldine Madrio
LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Province of Laguna
sa Filipino.
Sagutin ang inihandang online na pagsusulit gamit ang google class
room.
Note: The insight that you will post on online discussion forum using Learning Management
System (LMS) will receive additional scores in class participation.
Offline Activities Ang mga mag-aaral ay babasahin ang mga aralin sa kanilang mga tahanan at
(e-Learning/Self- maaaring tumawag sa ibinigay na numero para sa mga katanungan hinggil sa
Paced) aralin o Gawain na sa kanilang palagay ay hindi malinaw para sa kanila.
PAKSA
TSAPTER 1
Metamorposis ng Wikang Filipino
LAYUNIN: Basahin at unawainL
 Matukoy ang kahulugan at katangian ng wika.
 Matalakay ang wika noong unang panahon hanggang sa pag-unlad nito patungo sa
kasalukuyang panahon.
 Mabigyan pansin ang mga konsiderasyon sa pagbuo ng sariling pakahulugan sa

Wika
 Pagplaplanong pangwika
 Mapahalagahan ang wika bilang kasangkapan ng komunikasyontungo sa

pagkatuto.
Mga Batayang Kaalamang Pangwika

Province of Laguna
 Halimbawa ng Wikang Filipino
- Bicolano - Surigaonon
- Waray - Sulod
- Cebuano - Tibuli
- Masbateño - Tagalog
- Manobo - Tausug
- Chavacano - Maranao
- Pangasinense - Ibatan
WIKA
Ang wika ay nagmula sa salitang Latin na Lengua, na ang literal na

kahulugan ay “ dila” , kaya’t magkasingtunog ang dila at wika. Ito raw ay simbolong
salita ng mga kaisipan, saloobin ,behikulo o paraan ng paghahatid ng ideya,
opinyon, pananaw, lohika o mga kabatirang ginagawa sa proseso na maaaring
pasulat at pasalita.
Ang wika ang nagsisilbing kaluluwa ng isang bansa na nagbibigay buhay sa
isang bansa.
Ang wika ang tulay upang makipag-usap tayo sa ating guro, kabungguang-
balikat, kaaway, kakampi. Maging sa pagbili sa tindahan, panonood ng sine,
pakikipaglaro ng basketball, panliligaw sa hinahangaang tao, maging sa
pakikipaglarong DOTA o ML at lalo’t higit ang pakikipag-usap sa Poong Lumikha ay
kailangan ng wika.
 Ayon kay Lumbera (2007), parang hininga ang wika, sa bawat sandali ng
buhay natin ay nariyan ito.
 Ayon naman kay J.V. Stalin, ang wika ay isang midyum at isang instrumento
na nakatutulong sa komunikasyon, pagpapalitan ng kaisipan, at pag-
uunawaan ng mga tao.

Province of Laguna
 Ayon kay Henry Gleason, ang wika ay masistemang balangkas ng

sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upang

magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura.
May iba’t ibang katangian ang Wika
 Ang wika ay likas at katutubo, kasabay ito ng tao sa pagsilang sa mundo
 Ito ay kayarian at nakabubuo ng maraming salitang may mga kahulugan na

wika
 May pagbabago ang wika, di napipigilan para umunlad
 May sariling kakayahang di-inaasahan, ang wika ay nalilikha ng tao upang

ilahad ang nais ipakahulugan sa kanyang mga kaisipan nanghihiram sa ibang
wika upang makaagapay sa mga pagbabagong nagaganap sa kapaligiran
 May kahulugan ang salita na batay sa taglay na ponolohiya, palatunugan at

diin
 Nauuri ang wika sa kaanyuan, kaantasan, ponolohiya at kalikasan.
Pag-unlad ng Wika
1. Panahon ng Katutubo – Mayroon ng sining at Panitikan ang mga Pilipino

bago dumating ang mga Kastila. May sariling pamahalaan (barangay), batas,
sining, panitikan at wika ang mga katutubo noon.
Mga biyas ng kawayan, dahon ng palaspas at balat ng punongkahoy ang
pinakapapel nila noon. Ang ginagamit nilang panulat ay ang dulo ng matutulis
na bakal (lanseta).

Province of Laguna
2. Panahon ng Kastila- Ang isinaalang-alang na ang unang pananakop ng mga

Kastila sa ating kapuluan ay ang pananatili rito ni Miguel Lopez de Legazpi
noong 1956, bilang kauna-unahang Kastila Gobernador-Heneral.
Nang ilagay sa ilalim ng koronang Kastila ang kapuluan, si Villalobos ang
nagpasiya ng ngalan “ Felipinas o Felipinas “ bilang parangal sa Haring Felipe
II nang panahong yaon , ngunit dila ng mga tao ay naging “Filipinas.
Ayon sa mga Espanyol , nasa kalagayang barbariko, di sibilisado at
pagano ang mga katutubo noon.
Itinuturo ng mga Kastila ang Kristiyanismo sa mga katutubo upang
maging sibilisado diumano ang mga ito.
Naniniwala ang mga Espanyol noong mga panahong iyon na mas
mabisa ang paggamit ng katutubong wika sa pagpapatahimik sa
mamamayan kaysa sa libong sundalong Espanyol.
Ang pamayanan ay pinaghati-hati sa apat na ordeng misyonerong
Espanyolna pagkaara’y nanging lima. Ang mga ordeng ito ay Agustino,
Pransiskano, Dominiko, Heswita, at Rekolekto upang pangasiwaan ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
Ang paghahati ng pamayanan ay nagkaroon ng malaking epekto sa
pakikipagtalastasan ng mga katutubo. Upang mas maging epektibo ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo, ang mga misyonerong Espanyol mismo
ang nag-aaral ng mga wikang katutubo dahil mas madaling matutuhan ang
wika ng isang rehiyon kaysa sa ituro sa lahat ang wikang Espanyol.
Nabatid nilang sa pagpapalaganap ng kanilang relihiyon, mas
magiging kapanipaniwala at mas mabisa kung ang mismong banyaga ang
nagsasalita ng wikang katutubo.
Dahil dito, ang mga prayle ay nagsulat ng mga diksiyonaryo at
aklatpanggramatika, katekismo, at mga kumpensyonal para mas mapabilis
ang pagkatuto nila ng katutubong wika.

Province of Laguna
3. Panahon ng Amerikano - Pagkatapos ng kolonyalistang Espanyol, dumating

ang mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Dewey. Ingles ang naging
wikang panturo noong panahong ito. Ginamit na instrumento ang
pambansang sistema ng edukasyon sa pagnanais na maisakatuparan ang mga
plano alinsunod sa mabuting pakikipag-ugnayan.
Ang mga sundalo ang kinikilalang unang guro at tagapagturo ng Ingles
na kilala sa tawag na Thomasites. Noong taong 1931 ang Bise Gobernador
Heneral George Butte ay nagpapahayag ng kanyang panayam ukol sa paggamit
ng bernakular na kadalasang ginagamit ng isang bansa o rehiyon,kadalasang
tinatawag ito bilang “Mother Tongue” sa pagtuturo sa unang apat na taong
pag-aaral.
Sumang-ayon kay Bise Gobernador Heneral George Butte sila Jorge
Bocobo at Maximo Kalaw.

Province of Laguna
4. Panahon ng Komonwelt/Malasariling Pamahalaan - Itinatag noong 1936 ang

Surian ng Wikang Pambansa at ang pamunuan nito sa pamamagitan ng Batas
Komonwelt Blg. 184. Nagsimula nang gumawa ng pag-aaral ng mga wika sa
Pilipinas upang makapili ng wikang pambansa.
Naging bahagi ng kurikulum ang pagtuturo ng wikang pambansa sa
mataas na paaralan at paaralang pang-edukasyon.
Simula noong Hulyo 4, 1940, sa pamamagitan ng Batas Komonwelt Blg.
570 , pormal nang kinilala ang wikang pambansa bilang isa sa mga opisyal na
wika ng Pilipinas.
5. Panahon ng Hapon - Panahong ng pagsulong ng Wikang Pambansa

 Pinagbabawal ang paggamit ng wikang Ingles.
 Maging paggamit ng aklat at peryodiko tungkol sa Amerika.
 Ipinagamit ang katutubong wika, partikular ang wikang tagalog sa
pagsulat ng mga akdang pampanitikan.
 Panahong namayagpag ang panitikang Tagalog.
- Ordinansa Militar Blg. 13

 Nag-uutos na gawing opisyal na wika ang Tagalog at ang wikang
hapones (Nihonggo)
 Philippine Executive Comission na pinamunuan ni Jorge Vargas.
 Nagpatupad ang komisyong ito ng mga pangkalahatang kautusan
buhat sa tinatawag na Japanese Imperial Forces sa Pilipinas.
- Pananakop ng mga Hapones

 Bunuksan muli ang paaralang bayan sa lahat ng mga antas.
 Itinuro ang wikang nihonggo sa lahat. Ngunit binigyan diin ang
paggamit ng tagalog
 Ang Gobyerno-Militar ang nagturo ng Nihonggo sa mga guro
Paaralang-bayan.
 Ang mga nagsipagtapos ay binibigyan ng katibayan.
3 Uri ng Katibayan
 Junior
 Intermediate
 Senior
 Isinilang ang KALIBAPI o Kapisanan sa paglilingkod sa Bagong
Pilipinas
 Ang pagpapabuti ng edukasyon at moral na rehenerasyon at
pagpapalakas at pagpapaunlad ng kabuhayan sa pamamatnubay ng
Imperyong Hapones.
 Si Benigno Aquino ang nahirang na direktor nito.
 Pangunahing proyekto ng kapisanan ang pagpapalaganap ng wikang

Province of Laguna
Pilipino sa buong kapuluan.

 Katulong nila sa proyektong ito ang Surian ng Wikang Pambansa.

 Nagkaroon ng usapin sa pagitan ng mga tagapagtaguyod ni wikang
pambansa at liberal na aral sa tradisyon ng mga Amerikano.
 Nagkaroon din ng debate sa pagitan ng mga Tagalista laban sa mga
kapwa Tagalista.
 Nagkaroon din ng argumento ang mga Tagalog sa di Tagalog.
 Isa rin sa usapin sa pagitan ng mga Tagalista laban sa mga may
kaalamang panlingguwistika.
-Surian ng WIkang Pambansa

 Si Jose Villa Panganiban ay nagturo ng Tagalos sa mga hapones at
hindi tagalog.
 “A Short to the National Language” iba’t ibang pormularyo ang
kanyang ginawa upang lubos na matutunan ang wika.
Sa panahon ng mga Hapones nagkaroon ng masiglang talakayan

tungkol sa wika. Marahil ay dahil na rin sa pagbabawal ng mga Hapones na
tangkilin ang wikang Ingles.
Napilitan ang mga bihasa sa wikang Ingles na matuto ng Tagalog at
sumulat gamit ang wikang ito.
6. Panahon ng Republika - Pinagtibay ng Kongreso ang Batas Komonwelt Blg.570

na nagtatadhana na ang wikang pambansa ay maging isa sa mga wikang
opisyal ng Pilipinas.
Marami ang pag-aaral na isinagawa sa wika upang magamit itong
panturo. Blg. 7, na nagsasaad na kailanma’t tutukuyin ang wikang pambansa,
ang salitang Pilipino ang siyang gagamitin.
7. Panahon ng Bagong Lipunan - Noong Hunyo 19, 1940, nilagdaan ng Kalihim

Juan L. Manuel ng Edukasyon at Kultura ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 25
na nagtatadhana ng mga panuntunan sa pagpapatupad ng Patakarang
Edukasyon Bilinggwal sa mga paaralan na nagsisimula sa taong aralan 1974-
1975. Ang Kautusang ito ay alinsunod sa mga tadhana ng Saligang -Batas ng
1972. Sa panahong ito sumusulong at umuunlad nang malaki ang wikang
pambansa.
Ang Pagpaplanong Pangwika (Language Planning)

Ang pagkuha ng isang asignatura o subjet sa Language Planning ang
magpapakilala sa isang mag-aaral ng mga huwarang teorya at praktikal na
pagkaunawa sa ilang bagay:

Province of Laguna
 Pagpasya o pagpili ng wika

 Paglinang at pagpapaunlad ng wika
 Patakaran o pagbabalangkas ng wika
 Pagsasagawa ng wika
 Pagpapahalaga sa wika
Ang wikang Filipino bilang pang akademiko na wika ay isang barayti ng Filipino
na ginagamit sa larangan ng domeyn o sanghay ng edukasyon.
Hindi ito kailangan iasa sa panahon. Sinasadya ito dahil ang wika ay kusang
nagbabago.
Elaborasyon ng Wika
Ito ay prosesong pag-unlad at pagbabago ng estraktura at gamit ng wika
Halimbawa: ang pagbabago ng isang ispeling o pagbabaybay
Elaborasyong Leksikal (Joshua A.Fishman, 1974)
Ito ay tumutukoy sa proseso ng intelektuwalisasyon ng mga terminolohiya.
Halimbawa: pagdagdag ng mga dating di kilalang salita at binibigyan ito ng bagong
terminolohiya.
Tatlong antas ng panghihiram ng wika ayon kay Pineda:
• Ponetik – hiram na tunog

• Morpemik – hiram ng pantig at salita
• Sintaktik – hiram ng parirala o pangungusap
Maaring isagawa sa pamamagitan ng:
• Pagsasalin – Hal. East-Silangan (nagbabago ang salita pero parehas ng

kahulugan)
• Lubusang Panghihiram – Hal. Xerox-Xerox; enzyme-enzyme (walang
nagbago)
• Transliterasyon – Hal. Computer-kompyuter (nagbago ang ispeling)
Ang Papel ng Wika sa Pagkatuto

Isang mahalagang instrumento ang wika sa komunikasyon. Nagkakaroon ng
kakayahang kumuha at makapagbahagi ng kaalaman; mithiin at nararamdaman sa
halos lahat ng aspeto ng pag-aaral sa ating pang-araw-araw na pamumuhay.

Province of Laguna
Nakasalalay ang
Level I Institutionally epektibong pagkatuto at matagumpay na paghahatid ng mga
Accredited
ideya sa ibang tao sa pamamagitan ng wika. Kinakailangang maging mahusay ang

isang indibidwal sa pagsasanay ng wika upang magamit ito ng maayos. Inaasahang
sa papel na ito na maipaliwanag ang tungkulin na ginagampanan ng wika sa
pagkatuto sa iba’t ibang disiplina.
Ang wika ay ginagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay. Ito ay isang
mahalagang salik sa pagkatuto tulad ng mga nabanggit kanina. Una, ang wika ay
kasangkapan na ginagamit ng isang indibidwal upang makapagpahayag ng
damdamin at kaisipan. Pangalawa, ang wika ay may interaksyon, at pangatlo, ang
wika ang nagsasalamin sa bayan. Mahalaga na maging malinang sa panunulat at
pagsasalita ang isang indibidwal upang maging mahusay at epektibong instrumento
ng wika. Ang wastong paggamit ng wika sa pagkatuto ng isang indibidwal ang
siyang magdadala at magbubuo ng isang pamayanang kapaki-pakinabang at
progresibo. Bagamat ang wika ang kaluluwa ng lipunan.
Kaugnay nito, kung ang wika ay ginagamit lamang sa loob ng silid-aralan at
hindi aktibong sinusuportahan at pinahahalagahan ng mga nasa paligid nito, ang
pag-unlad ng wika at motibasyon sa pagpapaunlad ng wika ay bababa.Patunay ito
na ang usapin ng Institusyunal na pagpaplanong pangwika sa mga HEI ay hindi
lamang nakatuon bilang midyum ng pagtuturo, kaagapay nito ang malawakang
paggamit at pagsuporta sa loob ng institusyon.
Inilahad ni Eastman (1982) sa aklat ni Arrogante et.al. kaugnay sa paraan ng
pagpili ng wika, may sampung kategorya kung saan maaaring makapamili ng isang
wika na sasailalim sa istandardisasyon.
1. Indingenous Language – Wikang sinasalita ng mga sinaunang tao na

nakapanirahan sa isang lugar.
2. Lingua Franca – Wikang gamitin ng mga taong may magkaibang unang wika na
may tiyak na layunin sa paggamit.
3. Mother Tongue – Wikang naakwayr mula sa pagkabata.
4. National Language – Wikang ginagamit sa pulitika, sosyal, at kultural na
pagkakakilanlan.
5. Official Language – Wikang ginagamit sa transaksyong pampamahalaan.
6. Pidgin – Nabuo sa pamamagitan ng paghahalo-halo ng wika. Wikang kadalasang
ginagamit ng mga taong may magkaibang pinagmulang wika.
7. Regional Language – Komong wika na ginagamit ng mga taong may magkaibang
wikang pinagmulan na naninirahan sa isang partikular na lugar.
8. Second Language – Wikang natututunan bilang karagdagan sa unang wika.
9. Vernacular Language – Isang wika na sosyal ng grupo na nadomina ng ibang
wika.
10. World Language – Wikang ginagamit sa malawak na saklaw ng mundo.
Sa panahon na naghahanap ng identidad ang bawat institusyong


Province of Laguna
akademiko, may
Level I Institutionally magagawa ang Wikang Pambansa. Sa kabilang dako, ang mga HEI
Accredited
ay may magagawa para sa Wikang Pambansa.

Ang usaping pagpaplanong pangwika na higit ang pagkiling sa Filipino ay
matagal nang paksa ng debate sa akademikong larangan. Sa pangunguna ng KWF
(Komisyon sa Wikang Filipino) katulong ng ibang sektor at Institusyong pang-
edukasyon, naipatutupad ang mga patakarang pangwika. Ito ay mula sa polisiyang
bilinggwal ng 1974 at 1987 hanggang sa Mother Tongue Based Multilingual
Language Education ng 2009. Pinatutunayan nito ang aktibong pagtupad sa mga
hakbang ng pagpaplanong pangwika.
Performance Tasks

Province of Laguna
Mga Batayang Kaalamang Pang Wika
Pangalan: _____________________________ Oras: ______________________________
Seksyon:________________________________ Petsa: ________________________________
Panuto: Interaktibong Talakayan/ Ipaliwanag
1. Ano ang wika? Ibigay ang iba’t ibang depenisyon nito.
Ang wika ay isang salita na nagmula sa latin na Lengua na literal na ang kahulugan ay dila. Ito rin ang
nagsisilbing kaluluwa ng isang bansa o nagiging pangkilanlnan ng isang lugar.
2. Gaano kahalaga sa tao ang pagkatuto ng wika?
Ang pagkatuto ng wika ay mahalaga sa mga tao ay mahalaga sapagkat ito ang daan o tulay upang
magkaroon ng pakikipag ugnayan sa ibang tao or magkaroon ng pag uusap.
3. Paghambingin ang komunikasyong sinasalita at di-sinasalita. Lakipan ng halimbawa ang inyong

paghahambingin.
Ang komunikasyong sinasalita ay isang pormal na paraan ng pakikipagkomunikasyon na

sumasailalim sa ekstruktura ng wika. Ito ay maaaring pasulat kung nababasa o pasalita kung
naririnig o binibigkas. Halimbawa nito ay mga liham, dyaryo, debate at patalastas. Habang
komunikasyong di-sinasalita ay isang karaniwang paraan ng pakikipagkomunikasyon. Hindi ito
ginagamitan ng wika. Kilos at galaw ang ginagamit upang makapaghatid ng pahayag. Halimbawa
nito ay pagtango, pagtaas ng kilay, pag-ikot ng mata at pagtaas ng kamay.
4. Gumawa ng Islogan na patungkol sa Wika.
Ang Wika ay ang susi sa lagusan para sa magandang kinabukasan ng bayan.
Pag-unlad ng Wika

Province of Laguna
Pangalan: _____________________________ Oras: _________________
Seksyon:______________________________ Petsa: ________________
Kasanayang Pangkabatiran: ( pts.) Anu-ano ang nagawa ng mga sumusunod na larawan sa

pagpapaunlad ng ating wika?
1. Panahon ng Bagong Lipunan 3. Panahon ng Kastila
2. Panahon ng Bagong Lipunan 4. Panahon ng Republika
Pangkasanayan : ( pts.) Magtala ng mga bagong salita na tinatanggap at malayang nagagamit

ng tao sa kasalukuyan.
1. Umay 2. Awit 3. Sheesh 4. Rawr 5. Omsim


Province of Laguna
6. Sakalam 7. Iidolo 8. Uwu 9. Ebarg 10. Erp
Pagpapakahulugan : ( pts.) Ibigay ang sariling pagkakaunawa sa pagkakaiba-iba ng mga

sumusunod na salita.
TAGALOG
FILIPINO PILIPINO
Tagalog: Ito ang Pambansa nating salita. Pangunahing wikang Republika ng Pilipinas na sinasalita ng mga
taga Hilagang Kapuluang Mariana
Pilipino: Ang Pilipino ay itinakdang tawag sa mga taong mamamayan sa Pilipinas. Pilipino ang tawag sa ating
mga nakatira rito sa Pilipinas. Ito ang tawag sa lahi natin.
Filipino: Ito ang tawag sa asignaturang pinagaaralan natin at tinuturo sa paaralan. Kung sa Ingles tinatawag
natin itong subject.
Paglilipat: ( pts.) Ilahad kung ano ang pagkakakilala ng ibang lahi sa Bansang Pilipinas.
Nakikilanlan ang ibat ibang lahi dito sa atying bansa ayon sa kanilang mga; Pagkain, Kultura, Sining, Musika at
Literature, Kaugalian, Relihiyon, Pananamit, Selebrasyon, Pananalita. Dahil dito madali nating nakikilanlan ang bawat
isa sapagkat may ibat iba tayong kinamuhian o kinalakihang tradisyon sa ating mga bayan.

Province of Laguna
. Level I Institutionally Accredited
Repleksyon: ( pts.) Bilang mag-aaral, paano mo ipapakilala ang iyong pagka-Pilipino?
Bilang isang mag aaral, ipapakita ko ang aking pagka Pilipino sa pamamagitan ng palagiang pag gamit
ng ating lenguwahe / wika sapagkat ito ang ating pagkakakilanlan bilang isang Pilipino. Matuto ring mahalin
ang mga produktong sariling ating na kung saan para mapa usbong o mapaunlad natin ang ating bansa sa
maliit nap ag tulong sa ating mga local na produksyon. At ang huli ay pag ikaw ay nasa ibang bans ana ay
kailangan pa din nating dala ang pagiging Pilipino na kung saan ay yung ating mga kinalakihang Gawain o
tradisyon ay ating gagawin pa rin at hindi ito kalimutan.
Pagpaplanong Pangwika
Pangalan: _____________________________ Oras: _________________
Seksyon:______________________________ Petsa: ________________

Province of Laguna
Batayang Konsepto: ( pts.) “Walang bansa ang naging Malaya at maunlad na hindi gumamit
ng sariling wika.” Ipaliwanag
Ang wikang Filipino ay ang pambansang wika na itinakda ng Konstitusyon ng Pilipinas.

Patuloy itong pinayayabong ng lahat ng mga wikang ginagamit at pinauunlad ng mamamayan. Ang
wikang Filipino at panitikan ay mga sandata sa pagtataguyod ng katotohanan at katuwiran, lalo na
sa panahon ng kasinungalingan, kawalan ng katarungan, at krisis panlipunan. Kasalanan at
kataksilan sa bayan ang pagtanggal ng wikang Filipino at panitikan sa hanay ng mga aralín sa
kolehiyo o anumang antas ng paaralan. Mahigpit ang pangangailangang itanghal at ipaglaban nating
lahat ang wikang Filipino at panitikan.
Kasanayang Pangkabatiran: ( pts.) Ano ang kahalagahang hatid ng isang intelektwalisadong wika sa tao at
lipunan?
Ang kahalagahan ng wikang Filipino sa tao at lipuna lalo na sa mga mag aaral o estudyante ay ito ay
isang mahalagang salik ang wika sa komunikasyon. Sa pamamagitan ng maayos at angkop na paggamit ng
wika, nagkakaroon ang gumagamit nito ng kakayahang kumuha at makapagbahagi ng kaalaman, ng ating
mga mithi at nararamdaman. Sa bawat aspekto ng ating pag-iral ay gumagamit tayo ng wika kapag
nagpapalitan ng mga sikreto sa pagitan ng ating malalapit na kaibigan, kapag sumasagot sa klase o
nagsusulat ng iba't ibang term paper, sa mga oras ng review para sa eksamen, lahat ay gumagamit ng wika.
Dito nakasalalay ang epektibong pagkatuto at matagumpay na paghahatid ng mga ideya sa ibang tao.
Pangkasanayan: ( pts.) Ibigay ang reaksyon hinggil sa “Pag-alis ng asignaturang Filipino sa

Kolehiyo.”
Ang aking reaksyon mula sap ag tatanggal o pag alis ng asignaturag Filipino sa Kolehiyo ay isang
malaking pagkakamaling hakbang na kung saan ito rin ang pwedeng maging daan para makalimutan natin
ang ating sarilig wika. Ang asignaturang Filipino asa kolehiya ay isangn malaking tulong sa ating lipunan lalo
na sa mga estudyante na kung saan mapag aaralan ng bawat isa ang mga mas malalalim na salitao wikang
tagalog na kung saan ay pwede pa natin itongpa usbungin o pa unlarin sa pamamagitan ng palagiang pag
gamit lalo na sa pakikipag komunikasyon sa kapwa.

Province of Laguna
Pagpapakahulugan: ( pts.) Bakit kailangang maituro nang mas malalim at mabisa ang Filipino sa
lipunan?
Ito ay isang mahalaga na kung saan ay para hindi natin makalimutan ang iba pang mga malalalim na
filipino o tagalog sa ating bansa. Sa panahon ngayon ay sumisibol ang mga panibagong salita kagaya ng
umay at awit na kung saan ay ito ay ginagamit sa ibat ibang kahulugan at ito din ang gamit upang mapaikli
ang mga salitang gusto nila ma bigkas. At para mas makilanlan natin ang mga malalalim na salita sapagkat
ito pa rin ang gamit ng ibang nakatatanda sa atin na kung saan ay mas mapapadali tayong makaunawa o
maka intindi ng kanilang mga sinasabi.
Paglilipat: ( pts.) Ano ang iyong pagkakaunawa hinggil sa Pagpaplanong Pangwika?
Ang pinaka madaling unawain sa Pagpaplanong Pangwika ( Language Planning) ay para itong
pagpapahalaga ng wika na kung saan ay kailangan nating tangkilikin ang sariling atin tuladng wika para ating
mapa unlad at mapausbong ang ating lipunan. Sapagkat sa hinaba haba ng paahon ay hindi ito maaaring
makalimutan ng ating bayan o mga mamamaan na naninirahan sa ating bans ana kung saan ay ito ay gamit
ng ating mga katutubo o ninuno noong unang panahon. Ito rin ang daan noon para mas mabilis
magkaunawaan ang ating mga bayani upang magkaroon ng paghihimagsik sa mga dayuhang nananakop sa
ating bansa.
Repleksyon: ( pts.) Bilang mag-aaral, ano ang maaari mong maitulong upang maisulong ang
wikang Filipino bilang wikang gamit sa pagtuturo at bilang mamamayan ng Pilipinas.
Bilang mag-aaral ang kailangang maging hakbang o sulong para mapanatilihing maayos o magamit
ang waikang Filipino sa pagtuturo sa paaralan ay ito ay gamiting primarying wika sa paaralan. Sa
pamamagitan ng pag gamit nito bilang Primaryang wika sa paaralan ay unti-unti nating mapap usbong o
mapapaunlad ang ating wikang Filipino.
Understanding Directed Assess


Province of Laguna
Rubric for Designing Lesson Plan
Rubriks sa Pagsulat ng Opinyon

Nilalaman 5 4 3 2 1
Pagsulat sa uri ng anyong hinihingi
Lawak at lalim ng pagtalakay
Balarila
Wastong gamit ng wika
Paglimita sa paggamit ng mga salitang hiram
Hikayat
Paraan ng pagtalakay sa paksa
Pagsunod sa tiyak na panutong ibinigay ng guro kaugnay ng
gawain.
5- Pinakamahusay 2- Mapaghuhusay
4- Mahusay 1- Nangangailangan pang mga pantulong na pansanay
3- Katanggap-tanggap
Rubriks sa Pagsulat ng Pangungusap

Anyo 5 4 3 2 1
Pagsunod sa uri ng anyong hinihingi o ipinasusulat
Balarila
Wastong gamit ng wika/salita
Baybay, bantas, ekstruktura ng mga pangungusap
Hikayat
Lohikal na pagkakaayos/daloy ng mga ideya
Pagkakaugnay ng mga ideya
Nilalaman
Lawak at lalim ng pagtalakay sa paksa
Adopted from: www.google.com/search?q=rubrik+sa+wika
Learning Resources

Province of Laguna
A. Acopra, Jioffre A., et,al 2015 Retorika: Sining

Level I Institutionally ng Pagpapahayag (Pandalubhasaan) Mandaluyong City, Books Atbp.
Accredited
Publishing Corp.
B. Acopra, Jioffre A., et,a 2015l Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina (Introduksyon sa Pananaliksik)
Intramuros Manila, Mindshapers Co. INC.
C. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
D. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
E. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
City, Books Atbp. Publishing Corp.
F. KWF. Gov.ph.
G. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf


Province of Laguna

Module No. 2
Lesson Title Metaporposis ng Wikang Filipino
B. Gampanin ng Wika sa Pagpapahayag
Week
3
Duration
Date March 22-26
Description Ang araling ito ay naglalayong talakayin ang mga sumusunod: Gamit ng Wika, Ugnayan
of the ng Wika, Kultura at Kamalayan, Ugnayan ng Wika at Pulitika, Ang Wika sa Bansa; mga
Lesson Tala at Pahayag, at Sariling Wika para sa Bansang Malaya.
Learning Outcomes
Intended  Matukoy ang gamit ng wika sa pagpapahayag
Learning
Outcomes  Makabuo ng iba’t ibang paraan ng pagpapahayag gamit ang wika na may kaugnayan sa
kultura, kamalayan at pulitika ng bansa
 Mailarawan ang Wika sa bansa sa pamamagitan ng iba’t ibang tala at pahayag
 Mapahalagahan ang sariling wika bilang tatak ng pagkakakilanlan ng isang bansang

Malaya
Targets/ Layuning matalakay ang gamit ng wika sa pagpapahayag at mapahalagahan ang gamit
Objectives ng wika sa pakikipagkomunikasyon.
(Synchronous/ Para sa mga batang online ang piniling paraan ng pag-aaral, sila ay
Ang mga likhang sulatin o mga gawain ay kanilang isusumite sa pamamagitan
ng google class application.
 Ang mga mag-aaral ay bubuo o Susulat ng napapanahong panawagang
sa Filipino.
room.

Province of Laguna
PAKSA
Tungkuling Pangwika
 Interaksiyonal – nagpapakita ng paraan ng pakikipag-ugnayan ng tao sa

kanyang kapwa; pakikipagbiruan; pagkukuwento ng malulungkot o
masasayang pangyayari; paggawa ng liham-pangkaibigan; at iba pa.
halimbawa:
pasalita: pangangamusta
pasulat: liham pangkaibigan
 Instrumental – tumutugon sa mga pangangailangan ng tao gaya ng

pakikipag-ugnayan sa iba. Ang paggawa ng liham pangangalakal, liham sa
patnugot at pagpapakita ng mga patalastas tungkol sa isang produkto na
nagsasaad ng gamit at halaga ng produkto ay mga halimbawa ng tungkuling
ito.
halimbawa:
pasalita: pag-uutos
pasulat: liham pang-aplay
 Regulatori – pagkontrol sa ugali o asal ng ibang tao. Ang pagbibigay ng

direksiyon gaya ng direksyon sa pagluluto ng ulam, direksyon sa pagsagot sa
pagsusulit, at marami pang iba.
halimbawa:
pasalita: pagbibigay ng direksyon
pasulat: panuto
 Personal – nagpapahayag ng sariling opinyon o kuro-kuro sa paksang pinag-

uusapan. Kasama rin dito ang pagsusulat ng talaarawan at journal, at ang
pagpapahayag ng pagpapahalaga sa anumang anyo ng panitikan.
halimbawa:
pasalita: pormal o di-pormal na talakayan
pasulat: liham patnugot

Province of Laguna
 Imahinasyon – nagpapahayag ng sariling damdamin ng imahinasyon sa

malikhaing paraan.
halimbawa:
pasalita:malikhaing pagsasabuhay/pamamaraan
pasulat: mga akdang pampanitikan
 Heuristiko– ginagamit sa pagkuha o paghahanap ng impormasyong may

kinalaman sa paksang pag-aaralan.
halimbawa:
pasalita: pagtatanong,interview, panonood
pasulat: survey
 Impormatibo – ang kabaliktaran ng heuristiko. Kung ang heuristiko ay

pagkuha o paghahanap ng impormasyon, ito naman ay may kinalaman sa
pagbibigay ng impormasyon sa paraang pasulat at pasalita.
halimbawa:
pasalita: pag-uulat,pagtuturo
pasulat: balita sa pahayagan, tesis
Ugnayan ng Wika, Kultura at Kamalayan
Ang Kultura ay ang pangkabuuang pananaw ng mga tao sa lipunan, mundo

at kapaligiran.
Ang mga pananaw ng mga tao ay hango sa mga:
1. Paniniwala – Ang bawat tao ay may kanya-kanyang paniniwala sa kanilang

buhay.
2. Tradisyon – Ang bawat bansa o lugar ay may kanya-kanyang tradisyon.
1. Uri ng pamumuhay – May kanyang-kanyang uri ng pamumuhay ang mga tao
depende sa kanilang kinalakihan o takbo ng kanilang buhay.
4. Mga bagay na nagbibigkis ng pagkakaisa na nagpapalaganap sa pangkalahatang
diwa, pananaw, kaugalian, at adhikain.
Ugnayan ng Wika at Pulitika
Wika ang kasangkapan sa pagbabagong anyo ng pulitika at kapangyarihan sa isipan

at puso ng tao.
Nagkaroon ng kamalayan ang mga Pilipino sa mga nagaganap sa gobyerno.
Taglay ng wika ang kakayahang baguhin ang paniniwala ng isang indibidual.Sa

Province of Laguna
pakikipag-ugnayan gamit ang wika, maraming bagay ang maaaring magbago.( Ayon
kay Dr. Pamela Constantino)

Samakatuwid ang epekto, impluwensya, kapangyarihan ng wika na nag-uugnay sa
pulitika.
“ Wika ang kasangkapan sa pagbabagong anyo ng pulitika at kapangyarihan sa

isipan at puso ng tao. Hindi kongkreto ang lakas ng wika, at ito’y pangkaisipan. Sa
mabisang gamit ng wika, nakaaapekto ito at napapakilos tayo” ni Fortunato at
Valdez (1995)
Bawat gumagamit ng wika ay pulitika

Sa pamamagitan ng pagmamanipyuleyt sa wika sa tuwing gagamitin nito.
Ito marahil ang dahilan kung bakit nasabi ni Aristotle na “ Man is a political animal”
Ang Wika sa Bansa; mga Tala at Pahayag
Isa ang Pilipinas sa mga bansang may pinakamalaking wika sa buong daigdig.
Maliban sa pambansang wikang Filipino, kasama nang mahigit sa sandaang
katutubong wika. Sinasalita rin ang mga wikang banyaga tulad ng Ingles, Mandarin,
Fookien, Cantonese, Kastila, at Arabe.
Ang mga katutubong wika sa Pilipinas ay napapaloob sa pamilya ng mga wika na
kung tawagin ay mga wikang Austronesyo. Ang mga ito ay ang pangkat ng mga
wika na ginagamit ng mga tao mula sa Tangway ng Malay hanggang sa magwatak-
watak na ang pulo ng teritoryong Polynesia sa karagatang Pasipiko.
Tinatayang ito ang may pinakamalaking pamilya ng mga wika sa buong

daigdig. Ngunit mas maraming wika ang kasapi ng pamilyang ito, maliit lamang ang
bilang ng pangkalahatan ng mga taong gumagamit nito.
Sa mga katutubong wika sa kapuluang Pilipinas, ang mga sumusunod ay tanyag at
malimit gamitin sa bawat rehiyon ng bansa;
Filipino: Ang pangunahing wika sa bansa. Ito ay nakasalig sa pangunguna ng

Tagalog kasunod ng iba pang umiiral na mga pagbigkas sa Pilipinas.
Tagalog : Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Katimugang bahagi ng Luzon.
Sinasalita ng 24% ng kabuuang bilang ng mga Pilipino sa buong kapuluan. Tala na
gamit sa mga lalawigan ng Cavite, Laguna, Bataan, Batangas, Rizal, Quezon ( Kilala
rin sa tawag na CALABARZON). Ginagamit din ito sa mga lalawigan ng
Mindoro,Marinduque, Romblon, at Palawan ( kilala rin sa tawag na MIMAROPA ) .
Ito rin ang pangunahing wika ng Pambansang Punong Rehiyon na siyang kabisera
ng bansa.
Ilocano : Kilala rin sa tawag na iloko. Pangunahing wika ng mga naninirahan sa
Hilagang Luzon . Gamit sa Rehiyon 1 at 2.
Panggasinan: Gamit sa lalawigan ng Pangasinan at ilang bahagi ng Hilagang Luzon

Province of Laguna
atLevel I Institutionally Accredited Gitnang Luzon.

Kapampangan: Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Gitnang Luzon.
Sebwano : Tinatawag ding Bisaya. Pangunahing wika ng lalawigan ng Cebu ,
Silangang Negros, Bohol at malaking bahagi ng Mindanao. Tinatayang sinasalita ng
27% ng kabuuang populasyon ng bansa.
Hiligaynon :Tinatawag ding Ilonggo. Gamit sa mga lalawigan sa pulo ng Panay at

Kanlurang Negros.
Waray-waray: Gamit sa Silangang Visayas tulad ng mga lalawigan sa mga pulo ng
Samar at Leyte.
TALA NG MGA WIKA
Mayroong 175 na wika sa Pilipinas , 171 rito ay nanatiling gamit pa at 4 ay

tuluyang lumipas na.
Performance Tasks

Province of Laguna
Gawain Blg.4 :
Tungkuling Pangwika
Pangalan: _____________________________ Oras: ________________
Seksyon:_____________________________ Petsa: _______________
Kasanayang Pangkabatiran: ( pts.) Ipaliwanag: Ang bawat isa ay may karapatang tukuyin ang
kanyang kakayahan sa paggamit ng wika.
Paglilipat:

Province of Laguna

Panuto: Sa tulong ng concept mapping, lapatan ng hinihinging datos ang mga kahon.
Panuto: Pumili ng tungkulin pangwika at gumawa ng isang Komikstrip batay dito.


Province of Laguna

Nilalaman 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna
A.Acopra, Jioffre A., et,al 2015

Level I Retorika:
InstitutionallySining ng Pagpapahayag (Pandalubhasaan) Mandaluyong City, Books Atbp.
Accredited
Publishing Corp.
B.Acopra, Jioffre A., et,a 2015l Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina (Introduksyon sa Pananaliksik)
C. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
D. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
E. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
F. KWF. Gov.ph.
G. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf


Province of Laguna

Module No. 3-4

Lesson Title Pagbasa sa Iba’t ibang Disiplina
Iba’t ibang Proseso sa Pagbasa
Week
4-5
Duration
Date March 29-April 2 at April 5-9
Description Ang paksang ito ay naglalaman ng mga kaalaman at kamalayan sa tuntunin sa
of the pagbabasa at pananaw sa mga simbolong nakalimbag sa mga pahina ng babasahin.
Lesson
Learning Outcomes
Intended  Naiisa-isa ang proseso ng pagbasa sa iba’t ibang disiplina
Learning  Magamit ang wikang Filipino sa pagbasa sa iba’t ibang disiplina
Outcomes  Mabatid ang kaugnayan ng iba’t ibang disiplina at ng wikang Filipino sa pagbasa
 Mailarawan Filipino bilang isang larang
Targets/ Layuning matalakay ang kahalagahan at proseso ng Pagbasa.
Objectives
Pagbibigay ng mga kuru-kuro patungkol sa Wikang Filipino
Pagsasalin ng isang awitin sa paraan ng pagpapahayag gamit ang wika
sa Filipino.
room.

Province of Laguna
Offline Activities Ang

Level mga mag-aaral
I Institutionally Accredited ay babasahin ang mga aralin sa kanilang mga tahanan at

PAKSA
Pagbasa
Ang pagbasa ay pagbibigay-interpretasyon, pag-unawa, pagpapakahulugan
at pagbibigay ng sariling pananaw sa mga simbolong nakalimbag na bumubuo sa
mga salita. Ang pagbasa ay maaari rin namang gawin sa pamamagitan ng hindi
limbag na titik o letra kagaya ng pag-unawa sa mga pictograph, mga numerong
may ibang pagpapakahulugan gaya ng mga datos na resulta ng pananaliksik, mga
larawan sa bahagi ng editoryal ng pahayagan at iba pa.
Bahagi ng ating pang-araw-araw na pamumuhay ay ang pagbabasa,
anuman ang ating gagawin ay may kaakibat na pagbasa. Anumang propesyon, ang
pagbasa ay hindi nawawala maging sa pag-aaral ay palagian natin itong gamit.
Bakit nga ba napakahalaga ng pagbasa?
Ang pagbabasa ay katulad ng pagkain sa katawan ng tao.Kung walang
pagkain ay hindi mabubuhay at magiging malusog ang isang tao, gaya rin naman ng
pagbabasa na ang hatid ay malusog na isipan. Kung hihinto ang tao sa pagbabasa,
mababansot ang kaalamang nakaimbak sa kanyang isipan at kakalawangin ang mga
impormasyong nakalagak sa kanyang utak.
Hindi lingid sa atin na nakamit ni Gat. Jose Rizal ang tagumpay at
karunungan dahil sa tiyaga at sipag sa pagbabasa. Si Andres Bonifacio bagaman
hindi na naipagpatuloy ang pag-aaral dahil sa maagang pagka-ulila sa magulang ay
ginamit ang pagbabasa upang magtamo ng mga karunungan mula sa mga aklat na
alam niyang makatutulong sa kanya at hindi naman siya nabigo.
Iba-iba ang dahilan kung bakit tayo nagbabasa. Nagiging sandata natin ang
pagbabasa sa paghahanap ng karunungan, pagpapaunlad ng sarili at pagkuha ng
mga impormasyong may kinalaman sa ating kapaligiran. Batay sa pakahulugan ni
Austero sa pagbasa ito ay paraan pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa
mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas ng pasalita. Sinasabing walang pagbasa kung
walang pag-unawa. Ginagamitan natin ng masusing pag-iisip ang anumang bagay na
nakalimbag dito.
1. K. Goodman-(1970)ang pagbasa ay isang saykolingwistiks na panghuhula kung

saan ang pagbabasa ay bumubuong muli ng isang mensahe o kaisipang hango sa
tekstong binasa. (1969) -Ang pagbasa ay nagiging makahulugan kung may

Province of Laguna
interaksyon angAccredited
Level I Institutionally mambabasa at ang teksto. ang pagbasa ay isang saykolinwistiks na
panghuhula kung saan ang pagbabasa ay bumubuong muli ng isang mensahe o
kaisipang hango sa tekstong binasa. Isang prosesong cyclical buhat sa teksto.
Nagagamit ng bumabasa ang mga dati na niyang kaalaman at karanasan upang
iugnay sa binabasa at sa ganitong paraan nauunawaan niya at nasusuri ang
binabasa.
2. James Dee Valentine- ang pagbasa ang pinakapagkain ng ating utak at sa
maraming pagkakataon, napatunayan nating marami sa mga nagtatagumpay na
tao ang mahilig magbasa.
3. J. Coady-ang ibinigay ni Goodman na nagwikang ang dating kaalaman ng
tagabasa ay kailangang maiugnay niya sa kanyang binabasang teksto at kasanayan
sa pagproproseso ng mga impormasyong masasalamin sa teksto.
Mga Layunin ng Pagbasa
1. Nagbabasa tayo upang maaliw.
2. Nagbabasa tayo upang tumuklas ng mga bagong kaalamn at maiimbak sa ating
isip.
3. Mabatid ang iba pang mga karanasan na kapupulutan ng aral.
4. Nakapaglalakbay ang ating diwa at napapalawak natin ang ating imahinasyon.
5. Napag-aaralan natin ang iba pang kultura ng ibang lahi.
Proseso ng Pagbasa
Ayon kay William S. Gray (Ama ng Pagbasa), ito ay may apat na hakbang na
sinusunod:
1. Persepsyon- hakbang sa pagkilala sa mga nakalimbag na simbulo at maging sa
pagbigkas nang wasto sa mga simbulong nababasa.
2. Komprehensyon- pagproproseso ito ng mga impormasyon o kaisipang
ipinahahayag ng simbulong nakalimbag na binasa.
3. Aplikasyon- Paglalapat at pagpapahalaga sa kaisipang ibinahagi ng teksto.
4. Integrasyon- Pag-uugnay-ugnay ng mga bago at nagdaang karanasan sa
pagbibigay-kahulugan sa teksto.
Performance Tasks

Province of Laguna

Gawain Blg. 5 Pagbasa sa Iba’t ibang Disiplina
Pangalan: _____________________________ Oras: ________________
Seksyon:_____________________________ Petsa: _______________
Batayang Konsepto: ( pts.) Ang pagbasa ay susi sa pagtatagumpay ng tao tulad nina Rizal at
Bonifacio.
Kasanayang Pangkabatiran: ( pts.) Ipaliwanag: Sa pagsasagawa ng pananaliksik mahalaga ang

pagbabasa upang makakuha ng mga ideya sa paksa o problemang hahanapin ng solusyon.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

Province of Laguna
Pangkasanayan: ( pts.) Ipaliwanag ang kasabihang salin mula sa Ingles:
“Ang pagbasa nang walang nauunawaan ay katulad

sa kumain na hindi natunawan.”
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
____________________________
Pagpapakahulugan: ( pts.) Talakayin ang mga ibinigay na pananaw, kaisipan, ideya at prinsipyo
kaugnay ng pagbasa.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
______________________________________________
Paglilipat: ( pts.) Panuto: Sa tulong ng web, ibigay ang mga naidudulot ng pagbabasa sa tao.
PAGBABASA

Province of Laguna
Repleksyon: ( pts.) Matapos malaman ang kahalagahang dulot ng pagbabasa, paano mo

mahihikayat ang kapwa mo mag-aaral na mahalin ang pagbabasa?

Province of Laguna
Rubric for Designing Lesson Plan Accredited

Level I Institutionally

Nilalaman 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna

Level I Retorika:
Accredited
Publishing Corp.
H. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
I. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
J. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
K. KWF. Gov.ph.
L. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf


Province of Laguna

Module No. 5
Lesson Title Apat na Kahulugang Nakapaloob sa Teksto
Week
6-7
Duration
Date April 12-16 at April 19-23
Description Ang paksang ito ayon sa teorya, ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng mga
of the nakasulat na simbulo upang maibigay ang katumbas nitong tugon. Nananalig ang teoryang
Lesson ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sa
salita, parirala at pangungusap ng teksto, bago pa man ang pagpapakahulugan sa buong
teksto.
Learning Outcomes
Targets/ Layuning makilala at maunawaan ang kahulugan ng mga teksto sa pagbasa upang
Objectives magamit ang wikang Filpino.
sa Filipino.
room.

Province of Laguna
(e-Learning/Self- maaaring tumawag

Level I Institutionally Accreditedsa ibinigay na numero para sa mga katanungan hinggil sa

PAKSA
Mga Teaorya sa Pagbasa
1. Teoryang Bottom-up
Ayon sa teoryang ito, ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng mga
nakasulat na simbulo upang maibigay ang katumbas nitong tugon. Nananalig ang
teoryang ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa yugto-yugtong
pagkilala ng mga titik sa salita, parirala at pangungusap ng teksto, bago pa man ang
pagpapakahulugan sa buong teksto.
Ang proseso ang pag-unawa, ayon sa teoryang ito, ay nagsisimula sa teksto
(bottom) patungo sa mambabasa (up) kaya nga tinawag itong bottom-up.
Tradisyunal itong paraan at ang dulog ay nagsisimula sa texto sa
Mambabasa o reader.
2. Teoryang Top-down
Ang pananaw na ito ay impluwensya ng sikolohiyang Geatalt na
naniniwalang ang pagbasa ay isang prosesong holistik. Ayon sa proponent nito,ang
mambabasa ay isang napakaaktib na partisipant sa proseso ng pagbasa na siyaay
may taglay na dating kaalaman (priorknowledge) na nakaimbak sa kanyang isipan
at may sariling kakayahan sa wika (language proficiency) at kanyang ginagamit
habang siya ay nakikipagtalastasan sa awtor sa pamamagitan ng teksto.
Tinatawag din itong teoryang inside out o conceptually-drivendahil ang kahulugan
o impormasyon ay nagsisimula sa mambabasa patungo sa teksto. Ito ay nagaganap
dahil ang mambabasa ay gumagamit ng kanyang dating kaalaman at mga
konseptong nabuo sa kanyang isipan mula sa kanyang
mga karanasan at pananaw sa paligid. Bunga nito, nakakabuo siya ng mga palagay
at hinuha na kanyang iniuugnay sa mga ideyang inilalahad ng awtor ng isang
teksto.
Siya ay may taglay nang ideya sa nilalaman ng teksto mula sa kanyang
iskima sa paksa. Maaring binabasa niya lamang ang teksto upang patunayan kung
ang hinuha o hula niya tungkol sa teksto ay tama, kulang o dapat baguhin. Dahil
dito, masasabing ang teksto ay isang input lamang sa proseso ng komprehensyon.
Hindi teksto ang iniikutan ng proseso ng pagbasa, kundi ang tekstong nabubuo sa
isipan ng mambabasa.
Pokus sa paggamit na nakaimbak na kaalaman habang bumabasa (inside-

Province of Laguna
out
Levelof Conceptually
I Institutionally Accredited driven) dahil nagsisimula sa bumabasa tungo sa teksto ng
dulog.
3. Teoryang Interaktib
Ayon sa teoryang ito, ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng
awtor at sa pag-unawa nito, ang isang mambabasa ay gumagamit ng kanyang
kaalaman sa wika at mga sariling konsepto o kaisipan. Dito nagaganap ang
interaksyong awtor-mambabasa at mambabasa-awtor. Ang interaksyon, kung
gayon, ay may dalawang direksyon o bidirectional.
4.Teoryang Iskema- Ayon sa teoryang ito maayos na nakatala sa ating isipan o
memorya lahat ng ating natutunan at mga karanasan batay sa kategorya o
klasipikasyon. Subalit sa pagdaraan ng mga araw ang mga ito ay patuloy pang
nadaragdagan, nababago, nalilinang o napapayaman bunga na rin ng mga bagong
karanasan at kaalaman na kanyang natututunan. Habang siya ay nabubuhay ang
kanyang memorya ay patuloy na nadaragdagan ng mga kaalamang maaari niyang
natutunan sa pagbabasa, pagdalo sa mga seminar at iba pang gawaing
nakadaragdag ng mga kaalaman, pagtuklas ng mga bagong kaalaman sa
pamamagitan ng pananaliksik at dulot na rin ng mga di malilimutang karanasan.
5. Metakognitib na Pagbasa – Ayon kay Jocson banggit nina Espina et. Al. (2009),
ang metakognisyon ay ang proseso ng pagkakakilanlan kung ano ang ating alam at
kung paano natin natutunan ang mga ito. Ito ay binubuo ng tatlong elemento: Una
ay paglinang ng plano gaya ng nakapagbibigay ng motibasyon sa pagbabasa,
hanggang saan ka dadalhin ng iyong pag-iisip, mga rason o dahilan ng iyong
pagbabasa, at hanggang sa ang itinatagal mo sa gawaing ito o bago mo magawa
ito; ikalawa ay ang pagmomonitor sa plano gaya ng pag-alam sa kinahinatnan ng
gawaing ito, tamang direksyon pa ba ang iyong tinatahak? May inisyatibo ka bang
ginagawa para ito ipagpatuloy?, may mga bagay ka bang dapat isaalang-alang o
bigyan ng pansin? At paano kung hindi mo na magawang unawain ang iyong
binabasa?; ikatlo ay ang pagtasa sa plano gaya ng pagsagot sa mga tanong na:
mahusay ba ang iyong pagkagawa?; marami ba ang nakuha mong kaalaman o
limitado lamang? May iba ka bang maaaring gawin upang mapagyaman pa o
mapaunlad ang gawaing pagbabasa?
Performance Tasks

Province of Laguna

GAWAIN Blg. 6 Mga Teorya sa Pagbasa
Pangalan: _____________________________ Oras: _________________
Seksyon:______________________________ Petsa: ________________
Kasanayang Pangkabatiran: ( pts.) Ipaliwanag: Kung malawak ang kaalaman ng mambabasa sa

kahulugan ng wikang ginamit sa teksto ay tiyak na madali niyang makukuha ang mensahe ng mga pahayag
na nakalahad dito.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________
Pangkasanayan: ( pts.) Ipaliwanag ang kaisipang nasa loob ng iskrol.
Nagkaroon lamang ng bisa o saysay ang sinulat ng awtor kung may mga reaksyon mula sa
mambabasa at ang mga ito’y nagawa niyang diskusyunin sa pamamagitan ng mga nakalahad na
kaalaman o pananaw sa kanyang akda na sumasalin sa emosyon at isipan ng mambabasa. Kapag ang
nais iparating ng awtor ay nakuha at naunawaan ng mambabasa ay matagumpay na nagawa niya
ang kanyang pakay o layunin.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_______________________________________________
Pagpapakahulugan: ( pts.) Kung ikaw ang pamimiliin, alin sa mga tinalakay na teorya ng
pagbasa ang iyong pinaniniwalaan?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________

Province of Laguna
________________________________________________________________________________________
Paglilipat: ( pts.) Panuto: Sa pamamagitan ng iyong pagkakaunawa, gumawa ng sariling

paglalarawan sa pamamagitan ng pagbuo ng sariling modelo ng teoryang Bottom-up at Top-down.
Repleksyon: ( pts.) Matapos malaman ang mga teorya sa pagbasa paano mo iaangkop o
gagamitin nang tama ang iyong isipan para matamo ang matagumpay na pagbasa?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________

Nilalaman 5 4 3 2 1

Province of Laguna
Balarila Level I Institutionally Accredited

Hikayat
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna

Level I Retorika:
Accredited
Publishing Corp.
M. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
N. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
O. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
P. KWF. Gov.ph.
Q. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf

Module No. 6

Province of Laguna
Lesson Title Epektibong

Level I Kaasalan sa Pagbasa
Institutionally Accredited
Week
8-10
Duration
Date April 26-30
Description Magkaroon nang kamalayan at kaalaman sa apat na teksto ng pagbasa kung saan
of the nauugnay ang mga salita na ginagamit ng mga Pilipino.
Lesson
Learning Outcomes
Targets/ Layunin na magamit ang wikang Filipino at mabatid ang kaugnayan ng iba’t ibang
Objectives disiplina sa pagbasa.
sa Filipino.
room.
PAKSA

Province of Laguna
Apat na Teksto ng Pagbasa
1. Impormatib – ay isang uri ng teksto kung saan ang layunin ay magbigay ng

impormasyon, kaalaman o kabatiran. Ang pagbibigay ng kaalaman ay maaaring
ilahad sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga patunay o ebidensya upang maging
matibay at makatotohanan. Ang impormatib ay nag-uugnay ng mga pangyayari sa
lahat ng aspekto o panahon na nais ipabatid ng iba.
2. Deskriptib – Kapag ang teksto ay nagsasabi ng mga katangian ng isang tao,
hayop, bagay, lugar o pangyayari man ito ay tinatawag na deskriptib. Sa tekstong
deskriptib ay mamasdan nang ganap ang inilalarawan sa pamamagitan ng
pagbibigay ng mga salitang nagsasaad ng katangian.Ang bibigyan ng katangian ay
ang tao, maaaring magsimula sa pisikal na anyo pagkatapos ay sa pag-uugali, gawi,
hilig at mga kakayahan.
Ang uri ng teksto ito ay nagbibigay-katangian sa isang tao,hayop,bagay
,lugar,pangyayari at iba pang nais ilarawan ng may-akda. Kadalasan ang ganitong
uri ng teksto ay ginagamitan ng mga salitang pang-uri upang mailarawan ang
katangian ng paksang nais bigyang kulay ng manunulat.
Ang deskriptib ay maaaring maging obhetibo o suhetibo.
Obhetibo- direktang pagpapakita ng katangiang makatotohanan at di
mapasusubalian.
Suhetibo- maaaring kapalooban ng matalinhagang paglalarawan at naglalaman ng
personal na persepsyon o kung ano ang nararamdaman ng manunulat sa
inilalarawan.
3. Persweysib- ay naglalayong makahikayat. Ito ay ginagamitan ng mga
pangungusap kung saan ang layon ay makumbinsi ang babasa na sumang-ayon o
pumanig sa kanyang sasabihin. Ito ay ginagamitan ng mga konsepto kung saan ang
babasa ay madaling mapapapayag ng mga sa nais mangyari ng sumulat o
nagsasalita. Ito ay nagpapahayag ng mga kaisipan kung saan ang nais ng sumulat ay
makumbinsi ka sa kanyang sinasabi, sang-ayunan mo siya at pumayag ka na gawin
ang nais niya o isulong din ang kanyang mga paniniwala at layunin.
4. Argumentatibo- Ang teksto na ito ay may layuning mapagsang-ayon ang kausap
sa kanyang argumento o panig sa pamamagitan ng paglalahad ng mga konsepto at
proposisyon kung saan ipinakikita nang malinaw ang mga katwiran at dahilan. Ang
tekstong ito ay nakatuon sa tanong na bakit. Ang halimbawa nito ay debate at
talumpati.

Province of Laguna
Performance Tasks
PAGSUSULIT
Pangalan: Oras:
Seksyon: Petsa:
PAG-AASAWA
Ang pag-aasawa ay di gawang biro
Dahil kailangang handa itong puso
Upang ‘wag lumuha ligaya’y matamo
Pakasiguraduhing handa kang mabigo.
Una’y nararapat wagas ang pag-ibig
Handa kang tanggapin kabiyak ng dibdib
Dahil hindi pwedeng isoli kung galit
Ito’y pagsasamang walang pamimilit.
Handa na rin dapat itong iyong bulsa
Maraming bayarin mula sa umpisa
Dapat responsable at may trabaho ka
Upang mga anak di gutom pag daka.
Ang iyong katawan damdamin at isip
Lahat ay handa nang tanggapin sa dibdib

Province of Laguna
Ligaya o dusa, pagsubok, pasakit
Upang pagsasama’y lalo pang lumawig.
Kung ang bawat pamilya ay buo ngang ganap
Ang krimen sa bansa ay di lalaganap
Walang batang kalye’t naligaw ng landas
Itong bansa nati’y payapa’t maunlad.
Dahil kung tungkulin ng bawat magulang
Ay nagagampanan at naibibigay
Anak ay lalaking hindi palasuway
Di magiging salot sa ating lipunan.
Kaya’t isipin mo bago magpamilya
Sa lahat ng bagay ay maging handa ka
Upang ang daigdig ay maging masaya
Dapat seryosohin ang pag-aasawa.
Ipaliwanag:
1. Ang paghahanda sa pag-aasawa ang nagiging batayan ng pagkakataon ng masagana at masayang pamilya
gayon din ng maunlad na bansa.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________

Province of Laguna
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Ang pag-aasawa ay di tulad ng kaning mainit na kapag iyong isinubo ay puwedeng iluwa kapag ikaw ay
napaso dahil ito ay panghabambuhay at tanging kamatayan lamang ang puwedeng maghiwalay.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
3. Ano ang mensahe ng tulang iyong binasa?

________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
4.Panuto: Sa tulong ng tree map, punan ng hinihinging datos ang mga kahon.
MGA DAPAT IHANDA SA PAG-AASAWA

Province of Laguna
Pisikal Emosyonal Mental Pinansyal
1. 1. 1. 1.
2. 2. 2. 2.
3. 3. 3. 3.
4. 4. 4. 4.
5. 5. 5. 5.


Nilalaman 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat

Province of Laguna
Paraan ng pagtalakay saI Institutionally

Level paksa Accredited
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna

Level I Retorika:
Accredited
Publishing Corp.
R. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
S. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
T. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
U. KWF. Gov.ph.
V. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf

Province of Laguna


Sem/AY Second Semester /2021
Module No. 7-9
Lesson Title Pagsulat sa iba’t ibang disiplina
Week
11-13
Duration
Date May 3-7 ,2021 – May 10-14,2021 – May 17-21,2021
Description Pagsulat ng iba’t ibang anyo ng sulating lilinang sa mga kakayahang magpahayag tungo
of the sa mabisa, mapanuri, at masinop na pagsusulat sa piniling larangan.
Lesson
Learning Outcomes
Intended  Nakagagawa ng sariling sulatin na may kaugnayan sa sariling disiplina
Learning  Nakapagsusuri ng mga akdang isinulat ng mga dalubhasang manunulat
Outcomes
Targets/ Layunin na mabatid ang kahalagahan ng pagsulat gamit ang iba’t ibang uri ng sulatin.
Objectives
sa Filipino.
room.

Province of Laguna
Paced) aralin o Gawain

Level I Institutionally na sa kanilang palagay ay hindi malinaw para sa kanila.
Accredited
PAKSA
KABANATA 3
PAGSULAT SA IBA’T IBANG DISIPLINA
PAGSULAT
 Ang pagsulat ay isang biyaya, isang pangangailangan at isang kaligayahan ng
nagsasagawa-nito.
-Hellen
Keller
 Ang pagsulat ay isang kompleks na proseso o Gawain. Sa madaling salita ito
ay binubuo ng iba't ibang bahagi na magkakaugnay. Sa pagsulat ay
nagagawa nating pagsama-samahin at pagtibayin ang mga natamong
makrong kasanayan katulad ng pakikinig, pagsasalita at pagbasa. Ito rin ay
ipinapalagay bilang tagapamagitan o ekstensyon sa mga gawaing
pagsasalita o pagbasa.
 Ayon naman kay Rivers (1975), ang pagsulat ay isang gawaing nag-uugat
mula sa pagtatamo ng kasanayan (skill-getting) hanggang ang mga
kasanayang ito ay aktwal na magamit (skill-using). Sa paaralan nagsisimula
ang pagbibigay ng panimulang introduksyon sa pagsulat at tinuturo din ang
paggalaw ng ating kamay at kung paano tila humahagod ang ating mga
daliri sa papel. Mag mula preschool hanggang tersyarya ay continuum o
patuloy na nililinang ang ating kasanayan sa pagsulat.
 Totoo nga ang sinasabi nina White at Strunk (1918), na ang pagsulat ay
matrabaho at mabagal na proseso dahil sa ugnayan at koneksyon ng pag-
iisip. Mahihirapan ang sinumang tao na makapagsulat kung siya ay salat sa
kaalaman, kasanayan at hilaw sa iba pang kasanayan.
KAHALAGAHAN NG PAGSULAT
Mahalaga ang pagsulat sapagkat ito’y susi upang maisakatuparan
ang larangan ng komunikasyon sa paraang pasulat na layuning maihatid ang
mensaheng nais ipabatid ng sumulat. Sa pamamagitan nito, nagagawang
maipahayag ang saloobin at damdamin ng bawat indibidual. Narito ang ilan
pang kahalagahan ng pagsulat:

Province of Laguna
1. Nagsisilbing taga-ingat ng mga mayayamang kaalaman ng tao na nais

ipamana sa mga susunod na saling-lahi.

2. Nagpapamulat ng kamalayan sa mayamang kultura at tradisyon ng
isang bansa.
3. Tagapag-ugnay ng kasaysayang nakalipas na at sa kasaysayang
mangyayari pa lamang.
4. Nagkakalapit, nagkakaunawaan at nagkakaisa ang mga lugar sa
pamamagitan ng pagsusulat.
5. Nagiging katuwang sa pagtatagumpay ng isang lipunan mula sa paglikha
ng mga pananaliksik.
 Totoo ngang napapangiwi ang Ilan at patagong nagrerebelde ang

damdamin ng ilang mga mag-aaral sa tuwing pinapasulat ng isang
akademikong papel.Ngunit huwag nating isantabi ang sinabi nina White at
Strunk (1918) na ang pagsulat ang bumubuhay at humuhubog sa kaganapan
ng ating pagiging tao.
Ang mga. sumusunod na pahayag sa ibaba ay ilang mga kasagutan sa
paulit-ulit na tanong ng karamihan: Bakit nga ba nagsusulat ang tao?
A.) Sa mag-aaral, ito ay bahagi ng pangangailangan upang makapasa sa isang
asignatura.
B.) sa manunulat, bukod sa ito ang kanilang hanapbuhay at pinagmumulan
ng kanilang ikabubuhay ay kakabit nito ang kanilang kagustuhang
maipamalas ang kanilang obra o sining sa kanilang mambabasa.
C.) Ito ay ugnayang pangsosyalan na kung minsan ay mas ginagamit upang
mabisang maipahayag ang ideya o nararamdarnan na hindi kayang sabihin
o gawin sa paraang pasalita.
D.) Ito ay nakapagpapaligaya at nakapagpupuno sa mga puwang o
kakulangan sa pagkatao ng isang tao.
Layunin ng Pagsulat
 Ngayon nauunawaan na natin kung bakit nagsusulat ang tao at ito ay dahil
sa iba't ibang kadahilanan. O mas tamang sabihin kaya nagsusulat ang tao
dahil lahat tayo ay may kanya-kanvang layunin katulad ng mga sumusunod
na pag-uuring ginawa nina Bernales, et al., (2001):
a. Impormatibo - kilala rin sa tawag na expository writing

Province of Laguna
Halimbawa: Libro, encyclopedia, statistics at iba pa.

b. Mapanghikayat na pagsusulat - kilala rin sa tawag na persuasive writing

Halimbawa: Talumpati, proposal, editoryal at iba pa.
c. Malikhaing pagsulat - kilala sa tawag na creative writing.
Halimbawa: Kwento, nobela, tula, dula at iba pa.
Mga Elemento sa Pagsulat
a.)Paksa
1. Kawilihan ng Paksa - Dapat ay likas na napapanahon; may mayamang
damdaming pantao, may kapanapanabik na kasukdulan, naiibang
tunggalian, at may malinaw at maayos na paglalarawan sa mga tauhan at
tagpuan.
2. Sapat na Kagamitan - mga datos na pagkukunan ng impormasyon.
3. Kakayahang Pansarili - ang pagpili ng paksa ay naaayon din sa
kahusayan at hilig ng manunulat.
Ang mga mapagkukunan ng paksa:
1. Sariling Karanasan - pinakamadali at pinakadetalyadong paraan ng
pagsasalaysay ng isang tao sapagkat ito ay hango sa pangyayaring
naranasan ng mismong nagsasalaysay
2. Narinig o Napakinggan sa Iba -maaring usapan ng mga tao tungkol sa
isang pinagtatalunang isyu, mga balita sa radio at telebisyon tiyakin muna
ang katotohanan bago isulat. radyo at telibisyon at iba pa. Subalit, tandaan
na hindi lahat ng naririnig sa iba ay totoo at dapat paniwalaan mahalagang
tiyakin muna ang katotohanan bago isulat.
3. Nabasa o Napanood - mga palabas sa sine, telebisyon, dulang panteatro
at lba pa.
4. Likhang-isip - mula sa imahinasyon, katotohanan man o ilusyon ay
makalikha ng isang salaysay.
5. Panaginip o Pangarap - Ang mga panaginip at hangarin ng tao ay maari
ring maging batayan ng pagbuo ng salaysay.
b.)Mga Layunin
1.PansariIing Pagpapahayag - Pagsulat o pagtatala ng mga bagay na
nakita, narinig, nabasa o naranasan. Sa Iayuning ito, ginagawa ang pagsulat
bunga ng pantniwalang mapapakinabangan.

Province of Laguna
Ilan
Levelpa sa mgaAccredited
I Institutionally halimbawa nito ang pagsulat ng dyornal, plano ng bahay, mapa at
iba pa
2. lmpormasyonal na Pagsulat - Kung sa unang lavunin ang makikinabang
ang nagsusulat, dito ang makikinabang ay ang tao. Ginagawa ang pagsulat
upang mapaabot ang mensahe sa mga kaparaanang nangangatwiran,
nagpapayo, nagpapaliwanag at iba .
Ilan sa mga halimbawa nito ay memorandum, rebyu at riserts
3. Malikhaing Pagsulat - Ang makikinabang dito ay ang sarili at ibang tao.
Sa tulong ng imahinasvon at kapangyarihan ng rehistradong wika,
nagagawa ng manunulat na ilarawan ang uri ng lipunan na kanvang
gjnagalawan. May kakaibang lakas ang mga salitang ginagamit dito upang
ipadama sa mambabasa ang panoramikong larawan ng buhay.
Ilan sa halimbawa nito ang alamat, dula, maikling kwento at iba Pa.
c.)Mambabasa
 Dapat isaisip ng isang manunulat na may nagaganap na interaksyon sa
pagsulat. Kung minsan ang manunulat ay may interaksyon sa kanyang sarili.
Kailangang linangin din ng isang manunulat ang kanyang kasanayang
interpersonal. Dapat na alamin niya kung sino ang susulatan, ano ang gusto
niyang isulat ano ang lawak ng kanyang pag-unawa, at iba pa.
d.)Wika
 Ang kakayahan sa paggamit ng wika ay mahalaga sa pagsusulat. Ang mga
binuong pangungusap ay kailangan may kabuluhan. Ang mga tuntuning
pambalarila, palabaybayan, at pagbabantas ay kailangan tumugon sa mga
alintuntunin at kumbensyon.
Mga Uri ng Sulatin

1. Teknikal na Pagsulat
Uri ito ng pagsulat na ekspositori na nagbibigay ng impormasyon para sa
teknikal na layunin. Ito ay isang praktikal na komunikasyong ginagamit sa
pangangalakal at ng mga propesyonal na tao upang maihatid ang teknikal na
impormasyon sa iba’t ibang uri ng mambabasa.Karaniwang nagtataglay ito ng mga
paksang teknikal. Halimbawa: manwal, gabay sa pag-aayos ng kompyuter, at iba
pa.
2. Referensyal na Pagsulat

Province of Laguna
Sa pamamagitan ng mga nakatalang sangguniang ginagamit nakatutulong

ito sa pagpapadali ng gawaing pagsulat. Isang uri ng pagsulat na nagpapaliwanag,

nagbibigay ng impormasyon o nagsusuri at may layuning maiharap ang
impormasyon batay sa katotohanan.
Ang ilang halimbawa nito ay teksbuk, balita, ulat panlaboratoryo,
pagsusuring pangkasanayan.
3. Jornalistik na Pagsulat
Uri ito ng pagsulat na hango sa mga pahayag gaya ng balita na sumasagot
sa lahat ng mga tanong na pangjornalistik; sino, ano, saan, kailan, bakit, paano.
Pinipili nang maingat ang mga salita at panatilihing simple at tuwiran ang
istilo ng pagsulat. Halimbawa ng mga ito ay balita, editoryal, lathalain at mga
balitang isports.
4. Akademikong Pagsulat
Formal na instruktura ng uri ng sulatin na ito, maayos na inihahanay ang
mga pangungusap upang maging malinaw ang takbo at pagkakabuo ng mga ideya.
Ang ganitong uri ng pagsulat ay nakadepende sa kritikal na pagbasa ng isang
indibidwal . Layunin nitong maipakita ang resulta ng pagsisiyasat o pananaliksik na
ginawa.
Ang mga pamanahong-papel, thesis, disertasyon, suring-basa, panunuring
pampanitikan, malikhaing pagsulat o anumang sulating may paksang pang-
akademya ay nabibilang sa uring ito.
Uri ng Sulatin
A. Malikhaing Sulatin
Ang tawag sa genreng may kaugnay sa maikling pagsusulat. Ito ay may
dalawang uri: Tuluyan o komposisyong nagsasalaysay ng wastong pagkakasunod-
sunod ng mga pangyayari na lagi nang may tauhan, tagpuan at paksa. May iba’t
ibang uri ito.
1. Maikling kwento
Isang akdang nagsasalaysay ng mga pangyayari na kadalasan nang may
suliraning nilulutas ng pangunahing tauhan, may tauhan, may tagpuan, kasukdulan
at wastong pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari. Nababasa sa sandaling
panahon lamang.

Province of Laguna
LevelKwento ngAccredited
I Institutionally katutubong buhay - ang binibigyang pagpapahalaga ay ang tungkol
sa uri ng pamumuhay, kapaligiran, hanapbuhay, at pananamit.
 Kwento ng Madulang Pangyayari- ang mga kapana-panabik na pangyayari na
nakapagbabago sa katauhan ng tauhan ng binibigyang linaw sa nasabing
kwento.
 Kwento ng Pakikipagsapalaran- ang matinding interes at kawilihan ay nasa
balangkas at wala sa mga tauhang nagbibigay kulay sa kuwento.
 Kwentong Kababalaghan/katatakutan - Ang mga d kapani-paniwalang
pangyayari at ang katatakutan ang nilalaman ng kwento.
 Kwento ng Tauhan- ang interes nito ay nakasalalay sa pangunahing tauhan.
 Kwento ng Sikolohiya- mangilan-ngilan lamang ang sumusulat ng kwentong ito
sa kadahilanang may kahirapan ilawaran ang pag-iisip ng isang tao. Ang higit
na kakailanganin ay maiparama sa mga bumabasa ang damdamin ng isang tao
sa harap ng isang pangyayari.
 Kwento ng Katatawanan- ang magpatawa at pagbibigay-aliw ang mga
bumabasa ang tanging layunin ng nasabing kuwento.
2. Nobela
Isang akdang naiiba, higit na marami ang tauhan , may masalimuot na mga
pangyayari ay may kahabaan ang sakop ng panahon. Kadalasang nahahati sa mga
kabanata.
 Nobela ng Pangyayari - ang mahalagang kinakatawan ay ang pagkakasulat o
pagkakagawa ng nasa pangyayari ng nobela.
 Nobela ng Tauhan- ang kahalagahan ay ang pangunahing tauhan at hangarin
ng mga tauhan.
 Nobela ng Romansa- ang binibigyang halaga rito ay ang pag-iibigan
 Nobela ng Pagbabago- ang mga ibig mangyaring pagbabago sa lipunan o
pamahalaan na kanyang kinabibilangan ang hangad ng may-akda.
 Nobela ng Kasaysayan- ang binibigyang halaga ng may-akda ay ang
kasaysayan ng ating pinagmulan at ang paglalarawan ng ating mga bayaning
may malaking ambag sa pagtatanggol sa bayan.
3. Talambuhay- isang akdang nagsasalaysay tungkol sa buhay na pinagdaanan ng
isang kilalang tao.
4. Dula- isang uri ng akda na nagsisimula sa tula o sa tuluyang pangungusap na
naglalarawan ng buhay o ugali sa pamamagitan ng mga usapan at kilos ng mga

Province of Laguna
tauhang tumutupad
Level I Institutionally upang itanghal sa dulaan.
Accredited
5. Anekdota- isang uri ng akdang tuluyan na karaniwang kakatwa , maikli, subalit

nag-iiwan ng aral.
6. Talaarawan- isang kalipunan ng mga salaysay o pangyayaring naranasan ng may-
akda.
7. Sanaysay- ito ay isang akdang tumatalakay sa isang mahalaga at napapanahong
usapin sa lipunan. Malawak ang saklaw nito dahil anumang bagay tungkol sa
pagbabago ng ekonomiya, pulitika, sosyal, kultural at maging personal ay maaaring
talakayin.
8. Talumpati- isang akdang pasalita na naglalayong talakayin ang isang
napapanahong isyu sa lipunan.
9. Pabula- Ang mga karakter ay may mga hayop, naglalayong gisingin ang isipan ng
mga bata sa mga pangyayaring makahuhubog ng kanilang ugali.
10. Parabula- mga hango sa bibliya na tulad ng anekdota ay nagbibigay aral sa mga
mambabasa.
B. Patula
Isang akdang pampanitikan na nagpapahayag ng tiyak na diwa’t damdamin
na kaugat sa pagkatanaw at pagkaunawa ng makata sa mga karanasan niya sa
buhay. Maaaring may sukat o tugma o di kaya’y malaya.
1. Tulang Pasalaysay - naglalarawan ng makahulugang nga tagpo sa buhay.
a. Epiko - nagsasalaysay ng mga kabayanihang halos hindi mapaniwalaan
pagkat nauukol sa mga kababalaghan.
b. Awit at Korido - may mga paksang hango sa pangyayaring tungkol sa
pagkamaginoo at pakikipagsapalaran at ang mga tauhan ay mga hari’t reyna ,
prinsipe at prinsesa. Ang awit ay may 12 pantig at inaawit nang mabagal sa saliw ng
gitara o bandurya samantala, ang korido ay may sukat na walong pantig at
binibigkas sa kumpas ng martsa.
c. Balad - Himig na awit dahil ito ay inaawit habang may nagsasayaw. Ito ay
nilikha noong unang panahon. Sa Kasalukuyang ito ay nasa mga tulang kasaysayan
na may anim hanggang walong pantig.
2. Tulang Padamdamin- Nagpapahayag ng damdaming maaaring sarili ng sumulat
o ng ibang tao, o kaya’y likha ng maharaya o mapangaraping guniguni ng makata
na batay sa karanasan. Karaniwang maikli, likas at madaling maunawaan.
a. Awiting Bayan- karaniwang paksa ay pag-ibig, kawalang pag-asa o pamimighati,

Province of Laguna
kaligayahan, pag-asa
Level I Institutionally Accreditedat kalungkutan.
b. Soneto- May labing-apat na taludtod hinggil sa damdamin at kaisipan, may

malinaw na batiran ng likas na pagkatao, at sa kabuuan, ito’y naghahatid ng aral sa
mambabasa.
c. Elehiya- Nagpapahayag ng damdamin o guniguni tungkol sa kamatayan o kaya’y
tula ng pagnanais lalo na sa paggunita ng isang yumao.
d. Dalit- Awit ng pumupuri sa Diyos o Mahal na Birhen at nagtataglay ng kaunting
pilosopiya sa buhay.
e. Oda- nagpapahayag ng papuri, panaghoy o iba pang masiglang damdamin,
walang tiyak na binibilang na pantig o tiyak na bilang ng taludtod sa isang saknong.
3. Tulang Pandulaan - Ang tulang ito’y karaniwang itinangtanghal sa isang dulaan o

entablado. Ang usapan ng mga gumaganap ay patula.
a. Komedya- Ang sangkap ay piling-pili at ang pangunahing tauhan ay may layong
pukawin ang kawilihan ng manonood. Nagwawakas nang masaya, ang tunggalian
ay karaniwang nagtatapos sa pagkakasundo ng mga tauhan na siyang
nakapagpasiya ng damdamin ng manonood.
b. Melodrama- Karaniwang para sa musikal, kasama na ng opera , ang sangkap ay
malungkot, ngunit kasiya-siya ang katapusan para sa pangunahing tauhan ng dula.
c. Trahedya- Tungkuling nagwawakas sa pagkasawi o pagkawasak ng pangunahing
tauhan ng dula.
d. Parsa- naglalayong magpasiya sa pamamagitan ng mga kawing-kawing na
pangyayaring nakatatawa.
Saynete- ang paksa ay mga karaniwang pag-uugali ng tao o pook.

4. Tulang Patnigan- karaniwan ng may pantig ang bawat taludturan at tumatalakay
sa isang paksang pinagtatalunan.
a. Karagatan- batay sa alamat ng singsing ng isang prinsesa na naihulog niya sa

dagat sa hangaring makapag-asawa ang kasintahang mahirap. Ang makakuha ng
singsing ay papakasalan siya.
b. Duplo- humahalili sa karagatan, paligsahan ng husay sa pagbigkas at
pangangatwiran nang patula. Ang pangangatwiran ay hango sa Bibliya, sa mga
sawikain at sa mga kasabihan. Karaniwang nilalaro upang aliwin ang namatayan.
c. Debate o Balagtasan- isang pagtatagisan ng katuwiran sa anyong pasalita ukol sa

isang paksa o usaping pinag-uusapan. Kaiba naman ang balagtasan sa debate
bagamat isa ring pagtatalo ngunit ang mga pangangatwiran dito ay kailangang may

Province of Laguna
sukat at tugma.Accredited
Level I Institutionally
Performance Tasks
GAWAIN Blg. 7
Pagsulat

Province of Laguna
Pangalan: _____________________________ Oras: _________________
Seksyon:______________________________ Petsa: ________________
Batayang Konsepto: ( pts.) Lagyang ng kahulugan ang bawat letra na naglalarawan patungkol sa
inyong Unibersidad.
L-
A-
G-
U-
N-
A-
S-
T-
A-
T-
E-
P-
O-
L-
Y-

Province of Laguna

T-
E-
C-
H-
N-
I-
C-
U-
N-
I-
V-
E-
R-
S-
I-
T-
Y-
Kasanayang Pangkabatiran: ( pts.) Bigyang patunay ang iyong kasagutan ang iyong kasagutan
sa pahayag na “ Ang pagsulat ay isang kayamanan ng mga manunulat.”
________________________________________________________________________________________

Province of Laguna
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pangkasanayan: ( pts.) Pagsulat ng inyong Talambuhay na pasarili. (Isulat sa likod ng pahina).

________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
______________________________________________
Pagpapakahulugan: ( pts.) Bakit sinasabing magkakambal ang utak at ang pagsulat?


Province of Laguna
Rubriks
Level I Institutionally Accredited sa Pagsulat ng Opinyon
Nilalaman 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna

Level I Retorika:
Accredited
Publishing Corp.
W. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
X. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
Y. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
Z. KWF. Gov.ph.
AA. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf


Province of Laguna

Module No. 10
Lesson Title Mga Pangangailangan sa Pagsusulat
Week
14-15
Duration
Date May 24-27,2021 - May 31- June 4,2021
Description Mahalagang magkaroon ng isang tiyak na paksa o tema ng isusulat. Ito ang
of the magsisilbing pangkalahatang iikutan ng mga ideyang dapat mapaloob sa akda.
Lesson
Learning Outcomes
Intended  Nakagagawa ng sariling sulatin na may kaugnayan sa sariling disiplina
Learning  Nakapagsusuri ng mga akdang isinulat ng mga dalubhasang manunulat
Outcomes
Targets/ Layuning magsisilbing gabay sa paghabi ng mga datos o nilalaman ng inyong isusulat.
Objectives
sa Filipino.
room.

Province of Laguna
PAKSA
Proseso ng Pagsulat
Ay kay Stephen McDonald at William Salomone, may,tatlong pangunahing
bahagi ang proseso ng pagsulat.
1.) BAGO MAGSULAT (Pre-writing)
Paghahanda ito bago magsulat. Sa mga gawain sa antas na ito inihahanda ang
manuntilat sa pangangalap ng ideya o impormasyon tungkol sa nais isulat.
PREWRITING
-pagpaplano
-pangangalap ng impormasyon
-pag-iisip ng ideya pagtukoy ng estratehiya ng pagsulat
-pag-oorgartisa ng mga materyales
-pagbabalangkas(datos)
2.) HABANG NAGSUSULAT (Actual writing)
PAGSULAT NG BURADOR — ito ay aktwal na pagsulat ng malaya at tuluy-tuloy na
hindi isinasaalang-alang ang gramatika, estruktura, at tamang pormat ng pagsulat.
Unang Burador
* Pagsulat ng paunang dokumento (preliminary) sa pamamagitan ng ginawa
mong balangkas .
Importante: Hindi mawala ang momentum sa pagsulat dahil nais mong makasulat
nang mabilis sa yugtong ito
*Huwag mo munang alalahanin ang pagpili ng mga salita, istraktura ng
pangungusap pagbaybay at pagbabantas.
*Pagtuunan ito ng pansin pagkatapos maisulat ang unang burado.
3.) MULING PAGSULAT (REWRITING)
a.) REBISYON - tinututukan ang mga bagay na dapat ayusin. Sinusuri dito ang
kabuuan ng sulatin upang alamin ang mga bagay na dapat alisin o bagulin. Ito ay
isang proseso ng pagbasang muli sa burador nang makailang ulit para sa layuning
pagpapabuti at paghuhubog ng dokumento. Ang mga sumusunod ay mga gawain
sa rebisyon:
• sinusuri ang istraktura ng mga pangungusap at lohika ng presentasyon

Province of Laguna
• Level
paulit-ulit na Accredited
I Institutionally pagbasa ng unang burador
• pageebalweyt ng isinulat upang mapabuti pa ang ideya
• nagbabawas /nagdaragdag ng ideya
• pagpapalit ng pahayag para sa pagpapabuti hg dokumento.
4.PAGWAWASTO /Pag-edit
• pagwawasto ng baybay, estrukturang pambalarila, at mga mekanismo ng
pagsulat tulad ng pagbabantas at gamit ng malalaking titik.
• pagwawasto ng mga posibleng pagkakamali sa pagpili ng mga salita, baybay,
balarila, at pagbabantas.
• pinakahuling yugto sa proseso ng pagsulat bago maisakatuparan ang final na
dokumento
Pagkatapos Magsulat
Ang sulatin ay tatantiyahin sa pamamagitan ng pagbabasa nito sa klase,
pagtatalakay sa mga isinulat, paglalathala sa mga aklat at pagsali sa timpalak
panulat.
Performance Tasks

Province of Laguna
Paglilipat: ( pts.) Panuto: Sa tulong ng ilustrasyon, ipakita ang kahalagahan ng pagsulat.
Kahalagahan ng
Pagsulat
Repleksyon: ( pts.) Bilang mag-aaral, ano ang iyong dahilan upang patuloy mong pagyamanin
ang pagsusulat?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_________________________________________________


Province of Laguna

Nilalaman 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna

Level I Retorika:
Accredited
Publishing Corp.
BB. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
CC.Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House Inc.
DD.Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
EE. KWF. Gov.ph.
FF. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf

Module No. 11-12

Province of Laguna
Lesson Title Akademikong Pananaliksik

Week
16-17 & 18
Duration
Date June 7-11, 2021 – June 14-18, 2021 – June 21-25 , 2021- June 28- July 2, 2021
Description Ang pananaliksik ay pagtuklas at pagsubok ng isang teorya para sa paglutas ng isang
of the suliranin na nangangailangang bigyan ng kalutasan.
Lesson
Learning Outcomes
Intended  Matukoy ang mga terminolohiyang gamit sa pananaliksik.
Learning  Maisaalang-alang ang kahulugan, katangian at layunin ng akademikong
Outcomes pananaliksik sa nagbabagong panahon.
 Mapaghambing ang oryentasyon ng mga Pilipino sa Pananaliksik noon at
ngayon.
 Mailarawan ang katangian ng isang mananaliksik an gang iba’t ibang uri nito.
 Maisa-isa ang mga bahagi ng pananaliksik ang mga hakbang sa pagbuo nito
 Maisaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong sosyal sa pagsasagawa ng
pananaliksik
Magkaroon ng kamulatan sa mga napapanahong isyu sa loob at labas ng
lipunang kinabibilangan.
 Makabuo ng isang napapanahong papel
Targets/ Layunin na makadiskubre ng bagong kaalaman, maging solusyon sa suliranin, umunlad
Objectives ang sariling kamalayan sa paligid. Makita ang kabisaan ng ginagamit na pamamaraang
estratehiya, at mabatid ang lawak ng kaalaman sa isang particular na bagay.
sa Filipino.

Province of Laguna

room.
PAKSA
KABANATA 4
PANANALISIK
“Isang sistematikong paghahanap sa mga informasyon hinggil sa isang tiyak na

paksa o aralin”, ang pananaliksik para kay Aquino (1974).
Isang maingat, kritikal, disiplinadong patatanong at paghahapuhap ng sagot sa
pamamagitan ng iba’t ibang teknik at paraan batay sa kalikasan at kalagayan ng
suliranin ang sabi ni Good(1963).
Para kina Medel at Manuel (1976), ang pananaliksik ay isang proseso ng
informasyon na gumagamit ng siyentipikong pamamaraan ng paglutas ng isang
partikular na suliranin. Winika ni Parel (1966) na ang pananaliksik ay isinasagawa sa
pamamaraang sistematiko.
Isang kontroladong sitwasyon para sa layuning prediksyon at pagpapaliwanag
ang isinaad nina E. Trece at J. W. Trece (1973).
Purposive, sistematik na proseso sa pagkuha, pag-aanalisa, klasipikasyon,
organisasyon, presentasyon at interpretasyon ng mga datos para sa solusyon ng
problema, maaaring prediksyon, imbensyon, pagdiskubre ng katotohanan, o kaya
ay para sa ekspansion o verifikasyon ng mga kaalaman upang mapreserba at
mabago ang kalidad ng buhay. (Calderon at Gonzales 1993).
-Layunin ng Pananaliksik
1. Makadiskubre ng mga bagong kaalaman hinggil sa mga batid na.
Halimbawa:
Ang niyog na tinatawag na “tree of life” ay maraming gamit. Kamakailan
lamang ay natuklasan ang tinatawag na “Virgin Coconut Oil”. Ano ang kamangha
manghang efekto nang pag-inom nito? May negatibo bang efektibo ito? Ang

Province of Laguna
riserts ng mga Accredited

Level I Institutionally siyentista ang makakasagot nito.
2. Makakita ng mga sagot sa mga suliraning hindi pa ganap na nalulutas.
Halimbawa:
Bagama’t may mga tuklas na gamot para sa mga biktima ng mga
HIV/AIDS, hindi pa ganap na ganap ang pagsupil sa sakit na ito na patuloy na
lumaganap. Kailangang matuklas pa ng mga bagong gamot na tuluyang pupuksa
sa sakit na ito.
3. Makadevelop ng episyenteng instrumento, kagamitan o produkto.
Halimbawa:
Kamangha-mangha ang imbensyon ng tao sa kasalukuyang panahon –
halos digital (pinipindot ng daliri) computer, cellphone, fax machine, internet, e-
mail, wireless communication, digital camera, robot (gamit sa industriya at iba
pang larangan), pacemaker, laser at mga gamit sa panggagamot. Ito ay
produktong imbensyon at lahat ay nagsimula sa risert.
4. Makatuklas ng mga sabstans o elemento at lalo pang makilala ang kalikasan
ng mga dati ng sabstans o elemento (komposisyon o kabuuan ng isang bagay).
Halimbawa:
Ano ang maaaring taglay na elemento ng mga toxic, missiles, nuclear, lead
na maaaring pumuksa sa tao at kapaligiran, nasasagot ito ng riserts.
5. Makalikha ng mga batayan para sa makapagpasya at makagawa ng mga
polisya, regulasyon, batas o mga panuntunan na maaaring gamitin sa iba’t
ibang larangan.
Halimbawa:
May mga “building code” na ngayon; permiso para sa pagtatayo ng mga
gusali, regulasyon sa pagtaas / pagbaba ng pamasahe, sweldo, tuition fee, taripa,
buwis na maaaring ang maging o magiging basehan ay ang mga pag-aaral o
riserts.
6. Matugunan ang kuryositi, interes at pagtatangka ng isang mananaliksik.
Halimbawa:
Ang lahat ng imbentor ay dumaraan sa proseso ng pananaliksik – mula sa
pangangalap ng datos hanggang sa makalikha ng isang imbensyon. Ang lahat ng
nag-aaral ng M.A. at Ph.D. ay naghahanap ng solusyon sa inilalatag nilang riserts
proposal. Si Alfred Einstein, ang imbentor ng libong mga bagay at nagpatotoo sa
maraming teorya ay dumaan sa proseso ng pananaliksik. Bakit nga ba may mga
test tube babies, human cloning at kung anu-ano pang nagaganap sa mundo?

Province of Laguna
Lahat ng iyan ay
Level I Institutionally bunga ng pananaliksik.
Accredited
7. Madagdagan, mapalawak at maverifay ang mga kasalukuyang kaalaman.

Halimbawa:
Sa mga riserts umuunlad ang sibilisasyon. Iba’t ibang modelo ng kotse,
aplayanses, makina, elektronikong, kagamitan at sari-saring imbensyon ang
lumalabas at nililikha. Bunga ito ng mahabang panahon ng pananaliksik.
May mga katangiang taglay ang mga halamang-gamot na lalo pang
pinagtitibay ang bisa dahil sa patuloy na pananaliksik. Hindi lamang isa kundi mas
marami pang sakit ang nagagamot ng mga halamang-gamot. Ang kamoteng
kahoy ay hindi lamang source o pinagkukunan ng pagkain, marami pang bagay
ang nalilikha dito tulad ng alcogas; ang mga carrot at kamatis ay sangkap na rin
para sa paglaban sa kanser.
Katangian ng Mahusay na Riserts

Sistematiko
May sinusunod na proseso / hakbang tungo sa pagtuklas ng katotohanan,
solusyon ng suliranin, o ano pa mang layunin ng pananaliksik.
Kontrolado
Konstant ang mga varyabol sa pananaliksik. Di dapat baguhin ito upang
kung may pagbabagong magaganapsa sabjek na pinag-aaralan ay lalo na kung
eksperimental ang pananaliksik.
Empirikal
Ang mga datos na nakalap ay maaaring i-verify o isabjek sa
eksperimentasyon. Ito ang ginagawa kapag ang mga datos ay empirikal sapagka’t
base lamang sa obserbasyon at ekspiryens (karanasan) ang mga ito.
Analitikal at kritikal na pagsusuri
Kailangang suriin nang maingat ng mananaliksik ang mga nakalap na datos,
partikular ang mga sagot sa nabalideyt na “questionnaire” o talatanungan upang
mabigyan niya ng tamang interpretasyon.
Obhektibo, lohikal at walang pagkiling
Isang pagtinging walang “biases”, walang manipulasyon, lohikal na inihanay
at walang pagkiling sa kalalabasan. Ang resulta (findings) ay kailangang totoong
natuklasan sa mga sagot ng respondente at interbyu ng mga kasangkot sa pag-
aaral. Hindi dapat na baguhin ang resulta upang panigan o kumiling sa isang panig

Province of Laguna
o Level
group.
I Institutionally Accredited
Kwantiteytiv o istatistikal na metodo

Numerikal ang presentasyon upang masuri ang kantidad ng mga nakasaad
na datos. Gumagamit ng mga istatistikal tritment sa pag-aanalays ng mga bilang
upang ipakita ang kahalagahan, gamit at kung bakit ito (tritment) ang gagamitin sa
riserts. Mahalagang iispesipay kung sampung porsyento (10%), tatlo sa sampung
mag-aaral (ratio); sampung tanong bawat respondente (distribusyon). Isang
pagtiyak / pagtaya sa tamang bilang na malinaw na maiintindihan sapagkat
kwantifayabol.
Akyurasi ng investigasyon, deskripsyon at observasyon
Isang siyentipikong paglalahad ang isinasagawa sa riserts. Kailangan ang
katumpakan, akyurasi sa pagsasabi ng natuklasan. Walang hinuha, agam-agam at
alinlangan sa sinasabi. Ang katibayan, evidensya ay bunga ng isang siyentifiko at
sistematikong pag-aaral.
Orihinal na akda na matiyagang isinasagawa at sinusulat sa iskolarling pamamaraan
Likha at sarili ng manunulat ang kanyang riserts na kinuha ang mga resulta
mula sa mga pangunahing sorses at mga sanggunian o hanguang first-hand.
Mahaba ang panahong inilalaan dito sapagka’t ang pagpapasagot ng mga “survey
form” sa mga respondente ay hindi madaling gawain lalo’t higit ang pagreretriv ng
mga ito. Itinatala nang maaayos at isa-isa ang mga istatistisyan at isinusulat,
nirerevisa saka sinusulat muli kapag iniharap na sa mga tagasuri, panel o
evalweytor para sa ilang karagdagang informasyon, suhestyon, recomendasyon at
koreksyon (grammar at iba pang linggwistik component).
Tungkulin at Katangian ng Mananaliksik

Mahirap ang gawaing pananaliksik. Napakalaki ng pananagutan ng
mananaliksik sa kanyang sarili; sa mga awtor / manunulat na kanyang kinoqoutes,
sinisipi / isinasama ang ilang ideya o gawa (works) na nagiging hanguan niya; sa
kanyang mambabasa at sa lipunan.
Kailangang taglayin niya ang mga sumusunod na katangian
Masipag at matiyaga
Walang humpay sa pangangalap ng datos, walang sawa sa pagsusulat /
pagjojornalays ng mga ideya pagbabasa at pagahahanap ng mga tao na maaaring
mapagkunan ng tala / datos sa paksang iniimbestiga. Kailangan ang tiyaga,
pasensya, malawak na pang-unawa sa mga “indiference” ng mga tao sa panahong

Province of Laguna
sila’y
Level I tinatanong, hinahabol upang sumagot sa mga talatanungan o questionnaire.
Institutionally Accredited
Maingat
Kailangang masinop niyang mahimay ang mga mahahalagang datos na may
kaugnayan sa kanyang niririserts. Kailangang magbigay siya ng pagkilala sa mga
awtor na pinaghanguan niya ng mga piling datos sa pagbanggit ng kanilang
pangalan sa hinangong ideya o gawa upang di makasuhan ng plajerismo.
Sistematiko
Kumikilos siya ng sistematiko sa pagbuo ng kanyang papel bago niya
marating ang pahina ng natuklasan, kongklusyon at rekomendasyon. Kailangang
madevelop niya ang maayos at organisadong pagtitipon ng mga datos upang
madaling makita ang mga kinakailangang tala.
Kritikal na Nagsusuri
Iba-iba ang bigat “wieght” ng mga nakalap na informasyon. Pinagiisipan,
nililimi ang koneksyon, ang kaugnayan ng mga ito sa paksang iniimbestigahan. May
validad ba ito? May batayan? Ito ay kanayang sinusuri.
- Ang Pananagutan
Pag-iingat sa plajerismo, katapatan at paninindigan sa sinulat ay
pananagutan ng mananaliksik – siya “mismo” ang nagsulat, nag-interpret,
nangalap, nag-imbestiga at nag-aral ng riserts sa pamamatnubay ng isang
tagapayo, istatistisyan, eksperto at mga konsoltant na nakatulong sa kanyang
ginagawang pag-aaral. Nag-aatribyut o nagbibigay respeto sa mga pangalan ng mga
ito na isinasama niya sa literature, bibleograf “work cited” at iba pang ginagamit na
hanguan.
Para kina Atienza at mga kasama (1996), nakikita ang plajerismo sa mga
sumusunod:
Kapag ginamit ang gawa ng iba ginagamit ang datos ng iba at ipinalabas na
kanya ito.
Kapag kinuha, ninakaw ang disenyo, balangkas at himig at di kinilala ang
orihinal na manlilikha.
• kapag isinalin ang gawa ng iba ngunit hindi ito kinilala.
• Kapag namulot / pumik-up ng ideya, pahayag, termino na nakasulat sa
ibang wika at kaniyang isinalin nguni’t di kinilala ang orihinal na awtor na

Province of Laguna
pinagkuhanan.
• Kung ginamit na lahat ang termino, mga salita at pangungusap at di

ikinulong sa panipi at di itinala ang pinagkunan.
Mahigpit ang panuntunang itinatadhana ng Intellectual Property Right na
maaaring mademanda o mabilanggo ang mga violeytor.
Mga Bahagi ng Pananaliksik

• Preliminaring Pahina
1.Fly leaf
- Isang blankong papel ito na walang nakasulat.
2.Pahina ng Pamgat
-Nagpapakilala ito ng: pamagat ng riserts; kanino inihaharap o ipinapasa ang
riserts; kung saang asignatura o kurso nabibilang ito; kung sino ang mga
mananaliksik, at ang panahon kung kailan natapos.
3.Dahon ng Pagpapatibay
- Pahina ito para sa pagkumpirma o pagpasa at pagtanggap ng papel ng
tagapayo.
4.Dahon ng Pasasalamat
- Iniisa-isa rito ng mananaliksik ang mga tao, organisasyon, institusyon o
tanggapan na nakatulong sa kanya sa panahong siya’y nagririserts.
5.Talaan ng Nilalaman
- Nakasulat dito ang nilalaman ng papel at kaukulang pahina kung saan ito
matatagpuan.
6.Talaan ng mga Talahanayan, Graf
- Nakalista ang lahat ng talahanayan at graf ng ginagamit sa riserts at ang
kaukulang pahina kung saan ito matatapuan.
7.Ikalawang Fly leaf
- Isa namang blankong papel bago simulan ang katawan ng panahunang
papel.
Ang mga preliminaring pahina ay di nilagyanng bilang; kung minsan,
matatagpuan din ang pahina ng pag-aalay na maaaring opsyonal. Kanino inaalay o
inihahandog ng mananaliksik ang papel, ito ang nakasulat sa pahinang ito na maikli

Province of Laguna
lamang nguni’tAccredited
Level I Institutionally tumutukoy sa kanyang mga inspirasyon sa pagsulat.
- Ang Nilalaman ng Papel Pananaliksik
• Kabanata I
Nahahati ito sa mga sumsunod na bahagi:
1. Panimula o Introduksyon
Isang maikling talataang tumatalakay sa pangkalahatang paksa ng pananaliksik.
2. Bakgrawnd ng Pag-aaral
Isang pagtukoy sa kaligiran ng paksang pinag-aralan.
3. Theoretikal Framework
Inilalahad dito ang mga teoryang maaaring maiugnay sa ginagawang pag-aaral.
4. Konseptwal Framework
Sarili ng manunulat ito. Ano ang nabuong konsepto base sa kanyang pag-aaral.
5. Paglalahad ng Suliranin
Inilalahad dito ang pangkalahatang suliranin o dahilan kung bakit
isinasagawa ang pag-aaral. Iniisa-isa rin ang mga ispesipikong suliranin na
tutugunan ng pag-aaral.
6. Iskop at Delimitasyon ng Pag-aaral
Inilalahad ang simula at hangganan ng pananaliksik. Anong mga varyabol
ang kasama at di-kasama sa pananaliksik. Sinasanay rito ang parameter ng pag-
aaral.
7. Kahalagahan ng Pag-aaral
8. Depinisyon ng mga Salitang Ginagamit
Inililista rito ang mga salitang ginamit sa pag-aaral. May dalawang bagay na
binibigyang-pansin sa pagbibigay ng kahulugan - una, maaring konseptwal ang
kahulugang ibinigay ayon sa standard o definisyon o konsepto; ikalawa,
operensyunal ayon sa pagkakagamit sa pag-aaral.
• Kabanata II
Rebyu ng mga kaugnay na Literatura at Pag-aaral
1. Mga Literatura at Pag-aaral sa Labas ng Bansa
Ang lahat ng literatura at pag-aaral sa labas ng bansa ang magiging
salalayan niya sa mga kaugnay na pag-aaral at literature. Isinasama ang mga

Province of Laguna
naunang pag-aaral
Level I Institutionally - ang disenyo ng pag-aaral, layunin at resulta.
Accredited
2. Mga literatura at Pag-aaral na Lokal

Ang mga aklat, jornal, lathalain, at iba pang sanggunian na pinagkukunan ng
mga tala/datos na may kaugnayan sa pag aaral ay inilalahad dito. Ang mga pag
aaral na naisagawa na ay binabanggit din kasama ang awtor, disenyo ng
pananaliksik, resulta at layunin.
Mahalagang gamitin ang pag-aaral at literaturang tutukuyin na bago
(hangga’t maaari ay nalimbag sa huling sampung taon). Mahalagang maipakita ng
mananaliksik ang kalagayan o estado ng kaalaman kaugnay ng kanyang pag-aral.
Kailangang maisaalang-alang ang mga sumusunod sa mga materyal na gagamitin:
a. Objektiv
b. Relevant o mahalaga sa pag-aaral
c. Kasapatan (di-marami at di naman kaunti)
• Kabanata III
Disenyo at Metodo ng Pananaliksik
Ito ay binubuo ng mga sumusunod:
1. Disenyo ng Paglalahad
Tinatalakay rito ang uri ng pananaliksik na ginamit (deskriptiv, analitik,
eksperimental, case study, komparativ, evalwativ, kwaliteytiv at iba pa)
2. Populasyon
Tinatalakay rito ang lawak o sakop na bilang ng populasyon, ang sample size.
3. Respondente
Tinatalakay kung sino ang mga respondente - ang kanilang deskripsyon o profayl,
ilan, bakit at paano sila pinili.
• Kabanata IV
Presentasyon at Interpretasyon ng nga Datos
Inilalarawan dito ang mga datos sa pamamagitan ng tabular o grafik na
presentasyon. Sa teksto, inilalahad ang analisis o pagsusuri sa lahat ng
presentasyon.
• Kabanata V
Lagom, Kongklusyon ay Rekomendasyon

Province of Laguna
1.Level
LagomI Institutionally Accredited
Sa isang komprehensibing talakay ay binubuod ang mga datos at informasyon

nakalap sa Kabanata III.
2. Kongklusyon
Ang kinalabasan ng pag aaral ay binibigyan ng inferences, abstraksyon,
implikasyon, interpretasyon at pangkalahatang paglalahad; sa madaling salita, ng
kongklusyon.
3. Rekomendasyon
Ito ay ang mga mungkahing solusyon, rekomendasyon, suhestiyon para sa mga
suliraning natukoy/natuklasan sa pag-aaral.
- Mga Paraan sa Pagkuha ng Datos (note taking)
1. Glossing - pagkatapos basahin ang isang seksyon, ibuod ang punong ideya sa
iyong sariling pananalita. Maaaring ilagay sa notbuk o sa margin ng aklat
2. Outlining/Pagbabalangkas - isinusulat ang mga masusing ideya sa parang gusto
ng mambabasa. Maaaring gumamit ng mga parirala o pagdadaglat upang mapaikli
ito, o kaya'y numero o letra.
3. Sintesayzing - i-tsart ang mga informasyon na nakuha sa iba't ibang aklat o
sanggunian, pagkatapos ay pagsamahin at magtala ng mga katanungan mula sa
mga punong ideya na maaaring i-aplay sa iba pang informasyong nakuha.
Halimbawa:
3.1 Pagsipi ng Informasyon
Paksa: Sexismo sa Wika
Ang mga restictiv, exclusiv, negativ na salita para sa lalaki at babae na
nabuo sa lipunan bunga ng kanilang pakikisalamuha sa kapwa ay humantong sa
stiryotayping at leybeling ng tao.
May mga anti-male at anti-female na biases na nadevelop bunga ng
pagkakaiba ng papel (role); kapangyarihan (power); kalikasan/naytyur (nature);
gawain (duties at responsibilities) ng dalawang kasarian.
Eugene R. August 1999. Reflections on Languages. Real Men Don’t, or Anti-
Male Blas in English. Oxford University Press, U.S.A.
Gawain Ito!
Paliitin/Ilimita ang sumusunod na paksa:

Province of Laguna
1.Level
Rebyu ng Limang
I Institutionally Accredited Pelikulang Animasyon: efekto sa mga Kabataang Edad Lima
Hanggang Sampu
2. Ang E-Commerce: Efekto sa Mangangalakal at Pamahalaan.
3. Ang Epekto, Dahilan at Impak ng pagsusugal sa Buhay ng Tao at sa Lipunan
4. Telenovela: Impresyon, Efekto at Impak sa Buhay at Gawain ng mga Babae
5. Ang Kontrobersya, Kahulugan at Pamamaraan sa Human Cloning
Pagbubuo ng Konseptong Papel

Isang konseptong papel ang ipinahahanda muna ng mga kompanya,
pamantasan at iba pang organisasyon bago ganap na pumalaot sa pagsulat upang
mapagpasiyan ang isinumiteng proposal. Ang konseptong papel ay isa nang rekisito
sa proseso ng pagtanggao ng anumang proyekto o proposal.
Sa ganang manunulat, ang konseptong papel ay ginagawa upang mahikayat
ang evalweytor na tanggapin o ikunsider ang kanyang ideya, proyekto o anumang
proposal para sa tesis, disertasyon o riserts. Kailangang orihinal ito. Mahalagang
matanggap ang proposal upang makakuha ng benepisyo tulad ng tulong finansyal,
paglilimbag, personal "achievement" o pagkilala sa sarili, o kaya'y upang
makatugon sa kahingian ng pag-aaral o pagtatapos. Ang proposal ay maaaring
buuin ng 8-10 pahina.
Isang kritikal na gawain ang paghahanda at preparasyon bago tuluyang
isulat ang konseptong papel o proposal. Narito ang mga dapat na maisagawa:
1. Magdesisyon kung ano ang gustong gawin. Ikunsidera ang iyong expertis,
interes, expiryens at resorses na nakahanda (available).
2. I-konseptwalays ang proyekto/proposal. Magdevelop ng konseptong papel
na magbubuod ng lahat-lahat tungkol sa proyekto/ proposal.
Maaaring itanong ang mga sumusunod:
Ano ang titulo ng aking proyekto? Ano ang gusto kong tuklasin?
Ano ang problema/suliraning I-aadres ng proyekto/pag-aaral na ito?
Ano ang gol ng proyekto/pag-aaral na ito?
Ano ang maaaring maging resulta ng pag-aaral/proyektong ito?
Ano ang mga prosidyur upang ang mga gol/adjektiv ay matamo?
Sino ang populasyong pag-aaralan? Ang mga respondente?
Ano ang teoretikal at konseptwal na modelo na aking gagamitin?

Province of Laguna
3.Mangolekta ng iba't ibang sanggunian

Level I Institutionally Accredited upang matukoy ang mga
teoretikal/konseptwal na modelo. Maglista ng:
Sanggunian:
4. Gumawa ng badyet para sa proyekto
Personal na gastusin
Mga benepisyong ibibigay/ilalaan sa mga taong kasama/kasangkot sa
Proyekto/pag-aaral
Paglalakbay/biyahe ng istaf at konsoltant
Kagamitan/bayad sa mga materyales
Suplay
Iba pang gastusin
5. Idetermina ang mga prosidyur na isasagawa upang mapahintulutan sa gagawing
proyekto/konseptong papel
Sa lebel na departamento
Sa lebel ng dekano
Sa lebel ng administrativ
Kailangan idetermina din ang haba ng panahong gugugulin para sa gawaing
nabanggit.
6. Kung proyekto ito ng unibersidad; idetermina kung ilang araw ang gugugulinb sa
pagpapapirma sa mga kinauukulan.
7. Maglista ng mga tao at resorses na nakahanda o nakalaang tumulong sa
proyekto. Kung may mga kailangang papel, dapa't na ito'y maihanda, partikular ang
mga dokumentong hinihingi.
Format ng Konseptong Papel
Introduksyon
Layunin
Deskripsyon ng Proyekto/Riserts Proposal
Gol at Objectiv
Metodo at Itinakdang Panahon
Benepisyo / Inaasahang Pakinabang

Province of Laguna
Suportang Kailangan
Level I Institutionally Accreditedat Gastusin (kung hinihingi)
Kontak
- Paggamit ng Iba't ibang Sistema ng Dokumentasyon
• Ang Footnoting/Talababa
Ito ay tala o paliwanag na nakalimbag sa ibaba ng pahina ng papel kung
saan kinuha ang paliwanag o entri na binanggit iyon. May numero sa kaliwang
bahagi bago ang pangalan ng awtor na kumakatawan sa bilang ng paliwanag o
entering binanggit.
Halimbawa:
1. Leslie P Monsrrate et.al. English Plus para sa Unang Taon sa Kolehiyo. Malate,
Maynila: Philippines Christian University, c.1988, p 45
2. Hector S. De Leon, Tetbuk sa Repomang Agraryo at Taxation (may Carp at
Kooperstiba), Maynila: Rex Book Store c 1994, p 108
3. Michael J. Pleazar, Jr. E.C.S. Chan at Noel R. Krieg, Microbayologi. New Delhi,
India; Tata Mcgraw-Hill Publishing Company Limited, c 1994, p. 45
- Ang Bibliografi
Isang listahan ng mga gamit na sanggunian sa pagsasaliksik. Ito ay
inihahanay ayon sa kronolohikal na pagkakasunod base sa apelyido ng awtor.
Kasama sa bibliyografi ang lahat ng aklat, journal, magasin, pahayagan, mga pag-
aaral (tesis at disertasyon) internet (website page) dokumento, bulletin, tayp (tape)
at iba pang ginagamit na batis o sorses sa pagkuha ng mga datos.
Halimbawa:
1. Aklat
Auestero, Cecilia S., Lolita T. Bandil, Imelda C. de Castro, 1999.
Belvez, Paz M. et.al.1987 Gamiting Filipino: Pagbasa at Komposisyon.
Manila: Rex Bookstore, Inc.
Lalunio, Lydia P. 1985. Ang Pagtuturo ng Pagbasa para sa mga Guro at Magiging
Guro. Manila: Rex Bookstore.
2. Bulletin
Romero, Ralph. "Ang Isports at Isteroyds" 2005, Bulletin 29 B. Maynila.
3. Cassette Tape
Arellano, Margarita C. "Babae Sa Ernita", 2006, Tayp C2. 2005.

Province of Laguna
4.Level
Pahayagan
I Institutionally Accredited
Tadeo, Luis J. "OJT ng mga seniors: Pasaporte sa Pagtatapos".

Pahagan Ngayon. Setyembre 2005. 34-37
5. Dokumento ng Pamahalaan
Malacañan Executive Order No.322 (electronic Procurement System) S. 2002. GPO.
Maynila
6. Artikulo
Bernardo, Jose Jr. 2006. Book Rebyu. "Litaw na Kamalayan ng Pilipinong Naidlip".
Elena Isip at Joseph Lizardo. Summerwealth Printers 1-189
7. Internet Entri
Http:/www.phrontis.com/vsm Accessed 08/04/02
Http:/wwwperformanceweb.org/research/government.htm accessed 09-21-02
Performance Tasks
GAWAIN BLG. 8

Province of Laguna
PANANALIKSIK
Pangalan: _____________________________ Oras: _________________
Seksyon:______________________________ Petsa: ________________
Pangkasanayan: Bumuo ng isang buong Pananaliksik na hango sa iyong Kurso.
Kabanata I
Kabanata II
Kabanata III
Kabanata IV
Kabanata V


Province of Laguna
Rubriks
Level I Institutionally Accredited sa Pagsulat ng Opinyon
Nilalaman 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
gawain.

Anyo 5 4 3 2 1
Balarila
Hikayat
Nilalaman
Learning Resources

Province of Laguna

Level I Retorika:
Accredited
Publishing Corp.
GG. Espina, Leticia D., et.al 2011 Pagbasa at Pagsulat tungo sa Pananaliksik : Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
HH. Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya Publishing House
Inc.
II. Simbahan, Violeta D., et.al 2016 Pagbasa at Pagsusuri ng iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik : Mandaluyong
JJ. KWF. Gov.ph.
KK. https://prezi.com at TRUGTAGALOG.pdf

Lspu Sample Module Fildis

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lspu Sample Module Fildis

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republic of the Philippines

Laguna State Polytechnic University

Level I Institutionally Accredited

Student Learning Strategies

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

LAYUNIN: Basahin at unawainL

 Matukoy ang kahulugan at katangian ng wika.

 Mabigyan pansin ang mga konsiderasyon sa pagbuo ng sariling pakahulugan sa

 Mapahalagahan ang wika bilang kasangkapan ng komunikasyontungo sa

Mga Batayang Kaalamang Pangwika

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Level I Institutionally Accredited

 Halimbawa ng Wikang Filipino

Ang wika ay nagmula sa salitang Latin na Lengua, na ang literal na

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

 Ayon kay Henry Gleason, ang wika ay masistemang balangkas ng

sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upang

 Ang wika ay likas at katutubo, kasabay ito ng tao sa pagsilang sa mundo

 Ito ay kayarian at nakabubuo ng maraming salitang may mga kahulugan na

 May pagbabago ang wika, di napipigilan para umunlad

 May sariling kakayahang di-inaasahan, ang wika ay nalilikha ng tao upang

 May kahulugan ang salita na batay sa taglay na ponolohiya, palatunugan at

 Nauuri ang wika sa kaanyuan, kaantasan, ponolohiya at kalikasan.

1. Panahon ng Katutubo – Mayroon ng sining at Panitikan ang mga Pilipino

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Level I Institutionally Accredited

2. Panahon ng Kastila- Ang isinaalang-alang na ang unang pananakop ng mga

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Level I Institutionally Accredited

3. Panahon ng Amerikano - Pagkatapos ng kolonyalistang Espanyol, dumating

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Level I Institutionally Accredited

4. Panahon ng Komonwelt/Malasariling Pamahalaan - Itinatag noong 1936 ang

5. Panahon ng Hapon - Panahong ng pagsulong ng Wikang Pambansa

- Ordinansa Militar Blg. 13

- Pananakop ng mga Hapones

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Pilipino sa buong kapuluan.

 Katulong nila sa proyektong ito ang Surian ng Wikang Pambansa.

-Surian ng WIkang Pambansa

Sa panahon ng mga Hapones nagkaroon ng masiglang talakayan

6. Panahon ng Republika - Pinagtibay ng Kongreso ang Batas Komonwelt Blg.570

7. Panahon ng Bagong Lipunan - Noong Hunyo 19, 1940, nilagdaan ng Kalihim

Ang Pagpaplanong Pangwika (Language Planning)

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Level I Institutionally Accredited

 Pagpasya o pagpili ng wika

• Ponetik – hiram na tunog

• Pagsasalin – Hal. East-Silangan (nagbabago ang salita pero parehas ng

Ang Papel ng Wika sa Pagkatuto

Prepared by: Geraldine Madrio

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

ideya sa ibang tao sa pamamagitan ng wika. Kinakailangang maging mahusay ang

1. Indingenous Language – Wikang sinasalita ng mga sinaunang tao na

Sa panahon na naghahanap ng identidad ang bawat institusyong

LSPU SELF-PACED LEARNING MODULE: TECHNOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

ay may magagawa para sa Wikang Pambansa.

Pangalan: _ Oras: __

Seksyon: Petsa:

Pangalan: _____________ Oras: _

Seksyon:______________ Petsa:

Pangalan: _____________ Oras: _

Seksyon:______________ Petsa: