Professional Documents
Culture Documents
Modyul Sa Komfil Mid
Modyul Sa Komfil Mid
KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON
SA FILIPINO
KOMFIL
Mga Awtor:
Gayundin, ang mga gawain ay pinag-isipang mabuti upang makamit ang mga
itinakdang layunin sa bawat aralin. Kung kaya inaasahan na pagbubutihan ng mga mag-
aaral ang pagbabasa sa mga nakalimbag sa modyul.
Mula rito, mapalalim nawa ng mga mag-aaral ang pagmamahal sa ating wikang
pambansa, ang simulain, ang patuloy na pakikipaglaban nito sa lipunan at kung bakit
patuloy itong pag-aaralan. Lilinangin din ng modyul na ito ang kakayahan ng mga mag-
aaral sa pananaliksik, paglalahad ng kanilang sariling opinyon at pagmamahal para sa
sariling kultura.
Aralin:
Mga Napapanahong Isyung Lokal at Nasyunal
Layunin ng Aralin:
Sa pagtatapos ng modyul, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. maipaliliwanag ang sariling opinyon hinggil sa iba’t ibang isyung lokal at nasyunal; at
2. makapagmumungkahi ng panimulang solusyon sa iba’t ibang suliranin ng bansa.
Korapsyon
Sa kontekstong Pilipino, ang korapsyon ay normal na nangyayari sa apat na sulok ng
pamahalaan, sa tatlong sangay ng gobyerno. Hindi na ito bago sa lipunan dahil mula pa noong
panahon ng mga Espanyol ay talamak na ang korapsyon sa hanay ng mga opisyales.
Sakop ng mga batas na ito ang lahat ng mga manggagawa sa pampublikong opisina
maging ang mga kumpanyang hawak ng gobyerno. Ang mga pampublikong opisyal o
manggagawa na inakusahang nagkasala ay uusigin ng Ombudsman, oras na mapatunayan
ng katiwalian ang mga sangkot ay pormal na sasampahan ng kaso at lilitisin sa
Sandiganbayan (Espesyal na korteng inilaan kontra korapsyon)
Mga Uri ng Korapsyon
a. Panunuhol (Bribery)
Ang panunuhol ay korapsyon (R.A. 6485 Anti-Red Tape Act of 2007) ding
maituturing, ginagawa ito upang mapabilis ang transaksyon mula sa normal nitong takbo.
Fixer ang tawag sa mga taong nagpapasuhol kapalit ang serbisyong ito. Isa sa mga polisiya
kapag nahuli ang mga motorista sa mga isinasagawang inspeksyon sa kalsada.
Nepotismo at Kronyismo
Kronyismo ang tawag sa itinatalaga sa posisyon ng Pangulo o sinumang mataas na
posisyon ay kaniyang malapit na kaibigan, at kapag anak naman ay Nepotismo,
kahit sila ay hindi kwalipikado sa posisyon.
b. Pandaraya
Kabilang sa anyo ng korapsyon ang manipulasyon, pandaray, o anumang uri
ng panlilinlang. Isa pinakamalaking eskandalo ng pandaraya ang isyu ng eleksyon sa
pagka-pangulo noong 2004. Nagkaroon umano ng manipulasyon sa bilang ng mga boto,a
ang itinuturing na dahilan umano sa likod ng manipulasyong ito ay sina dating Pangulong
Gloria Macapagal-Arroyo at dating Comelec Chairman Virgillo Garcillano.
c. Plunder
Ang ill-gotten wealth ay bunga ng korapsyon. Lahatng yaman, ari-arian, negosyo
na nakuha mula sa maling paraan ay anyo ng korapsyon o plunder. Isa sa pinakasikat na
kaso nito ang kay datong Pangulong Ferdinand Marcos. Dahil sa laki ng yamang nakuha
niya mula sa kaniyang panunungkulan.
d. Kickback
Ang kickback ay paggamit ng budget o share ng mga inihalal sa pamahalaan at
paggamit nito sa iba’t ibang proyekto na ang totoo’y mga peke o huwad naproyekto
lamang. Pinakakontrobersyal na isyu nito ang “Napoles Pork Barrel Scam” noong 2013 na
sangkot ang Priority Development Assistance Fund (PDAF) ng mga senador, kongresista,
at ng pangulo na pinaniniwalaang bilyones ang perang nakuha ng mga politico mula sa
mga pekeng NGOs ni Janet Napoles na pinaglaanan ng pondo galing PDAF.
Dagdag pa rito, ang mga korapsyon ay mula sa maliliit na pabor sa pagitan ng isang
maliliit na bilang ng mga tao, sa katiwalian na nakaaapekto sa gobyerno sa malaking sukat,
at katiwalian na napkaraming bahagi nito ay bahagi ng pang-araw-araw na istruktura ng
lipunan.
Konsepto ng “Bayani”
Nagmarka na sa diwa ng Pilipino noon hanggang sa kasalukuyan ang maraming
personalidad na kinilala, ipinagmamalaki at naging prominente sa kasaysayan ng Pilipinas.
Binigyang taguri bilang mga bayani sa huling bahagi ng pambansang awit ay kanilang ligaya ang
mamatay para sa mga bayani.
Wari naming nagmula sa salitang ‘bayan’ ang ‘bayani.’ Ang kahulugan at halaga ng bayani
kung gayon ay mahigpit na nakaugnay sa bayan. Ito ay nagbabago batay sa pangangailangan ng
bayan sa isang tiyak na panahon.
Nasasalamin sa buhay ni Rizal kung bakit siya kinilalang pambansang bayani. Ang
kanyang pagkamatay sa Bagumbayan (kasalukuyan ay Luneta). Nagsilbing ningas ang mga nobela
niya upang mag-apoy ang diwang makabayan ng mga naaaping Pilipino.
Mula sa National Heroes Committee sa ilalim ng Executive Order No. 75, itinatakda sa
mandato nito ang mga batayang katangiang dapat taglayin ng isang bayani: (1) ang mga may
konsepto ng bansa at pagkatapos ay naghahangad at nakikibaka para sa kalayaan ng bansa; (2) ang
mga nagtatakda at nagbibigay ng kontribusyon sa isang Sistema o buhay para sa kalayaan at
kaayusan ng isang bansa; (3) iniisip ng bayani ang hinaharap, lalo na ang mga susunod na
henerasyon; at (4) nasasangkot hindi lamang sa pagsasalaysay ng isang kaganapan sa kasaysayan,
ngunit sa buong proseso na ginawa partikular na tao na isang bayani.
Sa kabilang banda, itatak sa isip na ang konsepto ng bayani ay nakabatay sa bawat tao.
Maaari itong Makita sa kultura ng mga tao, isa kang bayani kung nakagawa ka ng maganda at
inialay ito para sa ibang tao.
Sa ibang panig ng bansa narito ang bansag sa bayani na ang batayan sa ranggo ay ang dami
ng napapatay na kaaway, ito ang mga sumusunod:
Maniklad – nakapatay ng isang kaaway at siya ay nakasuot ng pula at dilaw na
putong sa ulo.
Hanagan – nakapatay ng limang kaaway at siya ay nakasuot ng pulang putong sa
ulo; dumadaaan din siya sa ritwal na pagkain ng atay at puso ng kaaway na napatay
nila. Ito ang ritwal ng Tagbusawan na para kay Tagbusaw ang Diyos ng
Pakikidigma.
Kinbaon – nakapatay ng pito hanggang dalwampung kaaway. Nakasuot ng
chaleco.
Luto – nakapatay ng 50 – 100 na kaaway. Isang napakagaling na mandirigma.
Lunnguam – nakapatay ng kaaway sa teritoryo nito.
Sa diskusyong ito marapat na gisingin ang mga bayani sa iyong sarili. Kailangang
magtulungang magkakasama para sa ikauunlad.
Sa NHMFC, ang Community Mortgage Program (CMP) ay naglalayong tulungan ang mga
kababayang nakatira sa lupa ng isang pribadong indibidwal o kompanya na mabili ang lupang
kinatitirikan ng kanilang bahay.
Ang National Housing Authority katulong ang PAGIBIG, sinimulan ang pabahay sa mga
nasalanta ng bagyo at naapektuhan ng giyera.
Ilan sa mga kinasangkutang isyu ng NHA ay ang katiwalian kung saan isinaad nila na lahat
ng kanilang pabahay sa mga nasalanta ng Bagyong Sendong (2011), Bagyong Pablo (2012),
Bagyong Yolanda (2013), at giyera sa Zamboanga ay 100% na tapos na iniulat sa Failon Ngayon
kung saan ipinakita roon na halos wala pa sa 50% ng pabahay ng NHA ang natatapos kaya naman
ang mga nasalanta ay nakikitira pa rin sa kanilan mga magulang at ang iba naman ay nagtayo ng
sariling pansamantalang tirahan.
Ilan sa mga sa mga pangunahing sakit na binibigyang atensyon ng DOH ay ang COVID-
19, dengue, HIV, at iba pa.
Ipinahayag ni dating Senate President Juan Ponce Enrile na hindi magiging madaling itapat
ang antas ng edukasyon ng Pilipinas sa ibang bansa. Kaugnay nito, isinaad rin niya na kailangang
ayusin ang sistema at polisiya ng edukasyon ng bansa sa mahabang panahon, marapat na
maisulong ang mga ito upang mapaunlad ang estado ng edukasyon.
Ang natural na kalamidad ay hindi maaaring makontrol mula sa pag-iral nito gayundin
hindi kakayanin ng sinuman na ito ay pigilan ng tao sa kasalukuyang naaabot na kaalaman at
teknolohiya ng mundo. Ngunit sa mga pangyayaring ito na unti-unting dumarami ang bilang ng
mga taong nasasawi hindi na angkop na sisihan ang lahat ng ito sa kalikasan, marapat na bigyang-
pansin ang kagagawan ng panlipunang sistemang iniimplementa.
Sa pagpapatuloy ng mga kalamidad na mga ito, maaari na itong mapaghandaan at
malimitahan ang pinsalang naidudulot nito. Sa layon na ito, kinakailangan lamang na umayon ang
lipunang sa pangkalahatang interes ng mga mamamayan nito.
Isa sa mga pangunahing dahilan kung bakit nagiging mapaminsala ang mga kalamidad na
ito ay ang unti-unting pagkakalbo ng kagubatan hindi lamang sa Pilipinas.
Kaugnay nito, dapat ding mabigyang pansin ang isa sa umuusbong na pangunahing rason
sa pagkasira ng mga kagubatan at ito ang pagmimina ng malalaking kapitalista na walang pakialam
sa mga bagay na ito.
Ang urbanisasyon ay ang pisikal na paglaki ng mga pook na urbano dahil sa mga
pagbabago sa isang lugar. Ayon din sa mga bansang nmagkakasia, tumutukoy din ang
urbanisasyon sa daloy ng tao mula sa mga pook na rural tungo sa mga pook urbano.
Sa kabilang banda, dulot din nito ang mataas na bilang ng populasyon, matinding trapiko
sa daan, karahasan, malubhang polusyon, mabilis na transmisyo ng sakit, kakulangan ng pisikal
na gawain buhat ng mga teknolohiya at iba pa.
Ang malaking rason kung bakit nais natin ng urbanisasyon ay dahil bilang isang
mamamayan, gusto nating umunlad, guminhawa o ‘di kaya’y gusto nating maging matiwasay ang
buhay.
Kahirapan, malnutrisyon, (kawalan ng seguridad sa pagkain)
Kahirapan
Ang kahirapan ay isang kalagayan kung saan hindi nakakamtan ng isang nakararanas nito
ang mga pangunahing pangangailangan sa pang-araw-araw.
Malnutrisyon
Ang sitwasyon ng malnutrisyon ay patuloy pa rin na gumigimbal sa milyon milyong tao sa
buong mundo partikular na sa mahihirap na bansa kabilang na ang Pilipinas at patuloy itong
lumalala kasabay ng tumataas na kaso ng kahirpan at lumolobong populasyon
Ayon sa Food and Agriculture Organization (FAO), ang kaso ng malnutrisyon sa Pilipinas
ay konektado sa kakulangan ng sapat na msustansyang pagkain sa buong populasyon. Bukod pa
rito, hindi rind aw sapat ang kaalaman ng lahat hinggil sa kahalagahan ng nutrisyon.
Uri ng Malnutrisyon
Protein-Energy Malnutrition (PEM) – kakulangan sa enerhiya dahil sa hindi sapat
ang macronutrients na kanyang natatanggap tulad ng protein, carbohydrates, fats,
at tubig.
Micronutrient Malnutrition – kakulangan sa magagamit na kinakailangang
sustansya tulad ng bitamina at mineral na kailangan ng katwan sa kaunting dami.
Upang labanan ang kaso ng malnutrisyon sa Pilipinas, nagsasagawa ng ilang programa ang
pamahalaan upang maikalat ang impormasyon sa lahat. Ipinaaabot ang kaalaman sa kahalagahan
ng nutrisyon sa mga kabataan sa mga pampublikong paaralan, kasabay rin nito ay ang feeding
programs para sa lahat.
Seguridad sa Pagkain
Isandg kondisyon na may kaugnayan sa suplay ng pagkain, at ang pag-access ng mga
indibidwal dito.
Sa huling ulat ng 1996 World Food Summit, ito ay umiiral kapag ang lahat ng tao, sa lahat
ng oras, ay may pisikal at pang-ekonomiyang pag-access sa sapat, ligtas, at masustansyang pagkain
upang matugunan ang kanilang pangangailangan sa pagkain at mga kagustuhan sa pagkain para sa
isang aktibo at malusog na buhay.
Sa pinakamaliit nay unit ng lipunan, ang seguridad ng pagkain ay nariyan kung ang lahat
ng miyembro nito ay may access o hindi kaya ay natutugunan ang pangangailangan ukol ditto sa
layon na isang aktibo at malusog na pamumuhay.
Sa kabilang banda, ang mga walang kakayahan na matugunan ito o limitado lamang access
sa pagkain o hindi kaya ay walang katiyakan na makakuha ng mga katanggap-tanggap na pagkain.
Mga Gawain:
1. Pagsulat ng Repleksyon.
Sa bawat kategorya ng mga isyung lokal at nasyunal, isulat ang iyong personal na pananaw
sa mga ito.
2. Pag-uulat
3. Onlayn na Recitation
4. Onlayn na maikling pagsusulit
Pang-akademiko:
1. Paglikha ng poster.
Lumikha ng poster na kumakatawan sa panawagan sa tila paglipana ng samu’t-saring
suliraning lokal at nasyunal.
2. Pagsulat ng pormal na liham.
Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataon na sumulat ng isang liham na para sa pangulo ng
Pilipinas, laman nito ang iyong suhestyon kung paano niya marapat na bigyang-pansin ito.
Pagsasabuhay na Gawain:
1. Paglikha ng dokumentaryo. (Pangkatang Gawain)
Pumili ng limang pangunahing isyung lokal o nasyunal mula sa natalakay. Palawigin ang
mga ito sa dokumentaryo at ilahad ang mga pangunahing ‘factors’ sa paglala ng mga
siyung ito at kung ang mga ito ay nakaaapekto sa inyo.
Pagtataya:
1. Pangyunit na Pagsusulit
Sanggunian:
(lipon ng mga elektronikong sanggunian kung saan sinipi ang nilalaman ng yunit na ito)
https://www.scribd.com/presentation/428967782/KOMPIL-Mga-Napapanahong-Isyung-
Lokal-at-Nasyonal
https://mimirbook.com/tl/38ff79dcca
https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2019/03/28/1905138/korapsyon-
nagpapahina-sa-gobyerno
https://prezi.com/p/lxwpddssu9zl/konsepto-ng-mga-bayani
https://philippineculturaleducation.com.ph/bayani/
https://pepesamakabagongpanahon.wordpress.com/tag/bayani/
https://www.philstar.com/opinyon/2002/09/13/175852/programang-pabahay-ng-
pamahalaan
https://www.academia.edu/19664248/Batas_Republika_Blg_7279_o_Batas_sa_Pagpapau
nlad_at_Pabahay_ng_1992_na_sinusugan
https://www.scribd.com/document/423173979/Solid
https://mediko.ph/malnutrisyon-problema-ng-kahirapan-sa-pilipinas
http://www.scribd.com/presentation/397655640/kahirapan-malnutrisyon-at-seguridad-sa-
pagkain
https://news.abs-cbn.com/news/06/12/17/doh-malnutrisyon-nananatiling-problema
https://medium.com/@maryandreipascual/ang-mga-sanhi-ng-kahirapan-sa-pilipinas-
81bc76790219
https://mimirbook.com/tl/80ccad33d5
Inihanda nina: