You are on page 1of 98

KADASTRO BİLGİSİ

Yrd. Doç. Dr. İsmail Ercüment AYAZLI

(2013, Sivas)

YARDIMCI KAYNAKLAR
● Kadastro Bilgisi Ders Notu, Prof. Dr. Hülya DEMİR
● Üç Boyutlu Kadastro, İsmail Ercüment AYAZLI
Ülkemiz Kadastrosunsa Yenileme Çalışmaları ve

Öneriler, Nevzat İhsan SARI


● 3D Cadastre, Jantien E. Stoter
● Kadastronun Tesisi ve Yaşatılması, Hüseyin KOÇAK
● Kadastro Tekniği, Prof. Dr. Hüseyin ERKAN
● Kadastro 2014, FIG
●Sürdürülebilir Kalkınma ve Kadastroda Evrim,

Çağdaş&Gür 2

İÇİNDEKİLER
• Giriş
• Kadastro
• Türkiye Kadastrosu – 3402 Sayılı Kadastro Kanunu
• Kadastroda Yaşanan Sorunlar
• ....

1
GİRİŞ
• Sürdürülebilirlik
• Taşınmaz idaresi-Toprak Yönetimi
• Kadastro
• Türk Medeni Kanunu'na (TMK) göre taşınmaz mülkiyeti

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
• İkinci Dünya Savaşı
• Soğuk Savaş
• Hızlı Nüfus Artışı
• Doğal kaynakların Tüketimi
• Küreselleşme

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
• İnsan ve doğa arasında denge kurarak, gelecek nesillerin
gereksinimlerini karşılayabilme olanaklarını tehlikeye atmaksızın
bugünkü nesillerin ihtiyaçlarını karşılamaktır (Ayaşlıgil, 2009)

2
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
• Birleşmiş Milletlerin gerçekleştiridiği Çalışmalar:
• 1992 Rio Yeryüzü Zirvesi,
• 1994 Kahire Nüfus ve Kalkınma Konferansı,
• 1995 Kopenhag Sosyal Gelişme Konferansı,
• 1995 Pekin Dördüncü Dünya Kadın Konferansı
• 1996 Bogor Bildirgesi
• 1996 İstanbul Habitat II.Kent Zirvesi
• 1999 Sürdürülebilir Kalkınma için Taşınmaz İdare
Sistemleri Bathurst Bildirgesi

BATHURST BİLDİRGESİ
• Toprak Nedir?
• Toplumsal kıt kaynak
• Üretilemeyen üretim aracı
• Dünyanın yer yüzeyi olup, yerin altında, üstünde ya da
üzerinde sabitlenmiş her şeyi kapsar
• Toprak Yönetimi (Land Management) & Taşınmaz İdaresi (Land
administration)

KADASTRO
• Bir ülkedeki her çeşit arazi ve mülk yerinin, alanının, sınırlarının
ve değerlerinin devlet eliyle belirlenip plana bağlanması işi (Türk
Dil Kurumu)
• Taşınmazların şeklini, muhtevasını ve hukuki durumunu
belirlemek için düzenlenen sicillerin ve yapılan işlerin tümü
(Hüseyin ERKAN)
• Toprak-insan ilişkilerini modellendiren, toprakla ilgili her türlü
plan, proje ve hizmetlere altlık oluşturan bir bilgi sistemi (Hülya
DEMİR)

3
TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• Anayasaya göre taşınmaz mülkiyeti: (Md. 35)
• Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak
kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet
hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.

10

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetinin konusu (Md.704)
• Arazi,
• Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli
haklar,
• Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler

11

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetinin kazanılması (Md.
705)
• Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur.
• Miras, mahkeme kararı, cebrî icra, işgal, kamulaştırma hâlleri
ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce
kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri
yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına
bağlıdır.

12

4
TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 706)
• Hukuki işlem:
• Taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin
geçerli olması, resmî şekilde düzenlenmiş bulunmalarına
bağlıdır.
• Ölüme bağlı tasarruflar ve mal rejimi sözleşmeleri,
kendilerine özgü şekillere tâbidir.

13

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 707)
• İşgal:
• Tapu kütüğüne kayıtlı bir taşınmazın mülkiyetinin işgal
yoluyla kazanılması, ancak kaydının malikin istemiyle
terkin edilmiş olmasına bağlıdır.
• Tapuya kayıtlı olmayan taşınmazlar üzerinde işgal yoluyla
mülkiyet kazanılamaz.

14

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 708)
• Yeni arazi oluşması:
• Birikme, dolma, toprak kayması veya kamuya ait suların yatağında ya
da seviyesinde değişme gibi sebeplerle sahipsiz yerlerde yeniden
oluşan yararlanmaya elverişli arazi Devlete ait olur.
• Devlet, bu araziyi kamusal bir sakınca bulunmadığı takdirde öncelikle
arazisi kayba uğrayana veya bitişik arazi malikine devredebilir.
• Toprak parçalarının kendi arazisinden koptuğunu ispat eden malik,
bunları, durumu öğrendiği tarihten başlayarak bir ve her hâlde
oluşumun gerçekleştiği tarihten başlayarak on yıl içinde geri alabilir.

15

5
TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 709)
• Arazi kayması:
• Arazi kayması sınır değişikliğini gerektirmez.
• Arazi kayması sebebiyle bir taşınmazdan diğerine geçmiş olan arazi
parçaları ve diğer cisimler hakkında sürüklenen şeylere ve karışmaya
ilişkin hükümler uygulanır.

16

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 710)
• Heyelân:
• Arazi kaymasının sınır değişikliğine yol açmayacağı ilkesi, yetkili
makamlarca heyelân bölgesi olduğu belirlenen yörelerde uygulanmaz.
• Bu yörelerin belirlenmesi sırasında yöredeki arazinin yapısı göz
önünde tutulur.
• Bir taşınmazın böyle bir yörede bulunduğu, ilgililere uygun biçimde
bildirilir ve tapu kütüğünün beyanlar sütununa yazılır.

17

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 711)
• Sınırın yeniden belirlenmesi:
• Sınır, arazi kayması sebebiyle gerçeği yansıtmıyorsa; ilgili taşınmaz
maliki, sınırın yeniden belirlenmesini isteyebilir.
• Fazlalık ve eksiklikler denkleştirilir.

18

6
TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 712)
• Kazandırıcı zamanaşımı:
• Olağan zamanaşımı:
• Geçerli bir hukukî sebep olmaksızın tapu kütüğüne malik olarak
yazılan kişi, taşınmaz üzerindeki zilyetliğini davasız ve aralıksız
olarak on yıl süreyle ve iyiniyetle sürdürürse, onun bu yolla
kazanmış olduğu mülkiyet hakkına itiraz edilemez.

19

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 713)
• Kazandırıcı zamanaşımı:
• Olağanüstü zamanaşımı:
• Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız
olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran
kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki
mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini
isteyebilir.

20

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 714)
• Sürelerin hesabı:
• Kazandırıcı zamanaşımı sürelerinin hesaplanmasında,
kesilmesinde ve durmasında, Borçlar Kanununun
zamanaşımına ilişkin hükümleri kıyas yoluyla uygulanır.

21

7
TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetini kazanma yolları
(Md. 715)
• Sahipsiz yerler ve yararı kamuya ait mallar:
• Sahipsiz yerler ile yararı kamuya ait mallar, Devletin hüküm ve tasarrufu
altındadır.
• Aksi ispatlanmadıkça, yararı kamuya ait sular ile kayalar, tepeler, dağlar,
buzullar gibi tarıma elverişli olmayan yerler ve bunlardan çıkan kaynaklar,
kimsenin mülkiyetinde değildir ve hiçbir şekilde özel mülkiyete konu olamaz.
• Sahipsiz yerler ile yararı kamuya ait malların kazanılması, bakımı, korunması,
işletilmesi ve kullanılması özel kanun hükümlerine tâbidir.

22

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetinin kaybı (Md. 717)
• Taşınmaz mülkiyeti, terkin veya taşınmazın tamamen yok
olmasıyla sona erer.
• Kamulaştırma hâlinde mülkiyetin ne zaman sona ereceği özel
kanunla belirlenir

23

TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetinin içeriği (Md. 718)
• Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu
ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar.
• Bu mülkiyetin kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak
üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer

24

8
TAŞINMAZ MÜLKİYETİ
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetinin sınırlarının
belirlenmesi (Md. 719)
• Taşınmazın sınırları, tapu plânları ve arz üzerindeki sınır
işaretleriyle belirlenir.
• Tapu plânları ile arz üzerindeki işaretler birbirini tutmazsa,
asıl olan plândaki sınırdır. Bu kural, yetkili makamlarca
heyelân bölgesi olduğu belirlenen yörelerde uygulanmaz.

25

KADASTRO

26

KADASTRO
• Tarihte kadastroyu ilk olarak Mısırlılar mülkiyet sınırlarını
belirlemek için kullanmışlardır.
• İlk çağın başlarından başlayarak ülke topraklarının yalnızca
yüzölçümü değil beraberinde toprak niteliklerinin de yer aldığı bir
kadastrodan yararlanmışlardır.
• Romalılar ise, Mısırlılardan aldıkları kadastro ile arazi vergisi
toplamışlardır.

27

9
KADASTRO
• Kadastrodan Yararlanılan
Alanlar:

28

KADASTRO
• Kadastronun Çeşitleri:
• Vergi Kadastrosu (Mali kadastro)
• Iyelik/Mülkiyet Kadastrosu (Hukuki kadastro)
• Ekonomik Kadastro
• Orman Kadastrosu ve 2B
• Teknik Altyapı Kadastrosu
• Afet Kadastrosu
• Taşınmaz İdaresi + Kadastro 2014
• 3 Boyutlu Kadastro
• 4 Boyutlu Kadastro
29

VERGİ KADASTROSU
• Vergi Kadastrosu (Mali kadastro)
• Tarihte ilk kullanılan kadastro çeşidi olan vergi kadastrosu
• Tek boyutlu
• Tarım topraklarının vergilendirilmesinde yararlanılmıştır
• Taşınmazın değeri, verimliliği, yüzölçümü ile ilgili veriler yer
alır
• Koordinat sistemlerine bağlı değildir

30

10
İYELİK KADASTROSU
• İyelik Kadastrosu (Hukuki Kadastro)
• Taşınmaz iyeliğini sınırlandırarak güvence altına alan
• Taşınmaz üzerindeki hak ve kısıtlamaları gösteren
• Koordinat sistemlerine bağımlı
• Tapu sicilinin oluşturulmasını amaçlayan bir kadastro
çeşididir.

31

EKONOMİK KADASTRO
• Ekonomik Kadastro
• Sanayi devriminin ardından ortaya çıkmıştır
• Taşınmaz değerlerindeki ekonomik değişimleri kayıt altına
alan kadastrodur
• Taşınmazların yasal ve geometrik durumları ile birlikte
değerleri de kaydedilir
• Bu sayede taşınmazlar üzerindeki ticari ilişkiler güvence altına
alınmış olur.

32

ORMAN
KADASTROSU ve 2B

33

11
TANIMLAR
• Ekoloji:
• Doğanın yapı ve işlevlerini inceleyen bir bilim dalıdır (Ayaşlıgil,
2009).
• Canlıların yaşam temellerinin, dolayısıyla doğayı korumanın
ilkelerini öğreten disiplinlerarası bir bilim dalıdır (Ayaşlıgil, 2009).

• Ekolojinin alt dalları:


• Bitki ekolojisi • Tıbbi ekoloji • Birey ekolojisi
• Hayvan ekolojisi • Deniz ekolojisi • Toplum ekolojisi
• İnsan ekolojisi • Karasal ekoloji • Popülasyon ekolojisi
• Peyzaj ekolojisi

34

TANIMLAR
• Ekosistem:
• Doğadaki canlı ve cansız varlıkların aralarında sistemli ilişki
kurarak oluşturdukları sisteme, ekolojik sistem veya
ekosistem denir (Ayaşlıgil, 2009).

35

TANIMLAR
• Orman Ekosistemi:
• Ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar,
mikroorganizmalar gibi canlı varlıklarla, toprak, su, hava,
ışık ve sıcaklık gibi fiziksel çevre faktörlerinin birlikte
oluşturdukları karşılıklı ilişkiler dokusunu simgleyen bir
doğa parçasıdır (Ayaşlıgil, 2009).

36

12
TANIMLAR
• Orman Nedir?
• Yenilenebilir doğal kaynaklardır.
• Biyolojik bakımdan, geniş alanlarda kendine özgü bir iklim
yaratabilen, belli yükseklik, yapı ve sıklıktaki ağaçların,
ağaççık, çalı ve otsu bitkiler, yosun, eğrelti ve mantarlar,
toprağın altında ve üstünde yaşayan mikroorganizmalar ve
çeşitli böcek ve hayvanlarla, orman toprağının birlikte
oluşturduğu bir yaşam birliği (Cebeci)

37

TANIMLAR
• Orman Nedir?
• Tabii olarak yetişen veya emekle yetiştirilen ağaç ve ağaççık
toplulukları yerleriyle birlikte orman sayılır (Orman Kanunu
Md. 1)

38

TANIMLAR
• Orman Nedir?
• “…Bir yerin doğal sebeplerle orman niteliğini kaybetmesi
hemen hemen imkansızdır. Evveliyatı orman olup, bugün
orman niteliğini kaybetmiş olan yerlerin tamamı insan eliyle
orman niteliğini kaybetmiş yerlerdir. İnsan eliyle ormanın yok
olması veya bir yerin orman niteliğini kaybetmesi de ancak
ağaçların kesilmesi ya da sökülmesi suretiyle bu yerlerin
(ormanların) tarım alanına dönüştürülmesi veya yerleşim
alanına dönüşmesi şeklinde olmaktadır…”
• (Çevre ve Orman Bakanlığı'nın 7/2891 esas sayılı soru
önergesine verdiği yanıt)

39

13
TANIMLAR
• Orman Nedir?
• Ağaçların herhangi bir nedenle yok edilmesi, o yerlerin orman
toprağı olmasını etkilemez.
• Dolayısıyla ağaçların kesilmesiyle veya sökülmesiyle o
yerlerin orman toprağı vasfı yok edilemeyeceği gibi, bu
yerlerin ağaçlandırılarak yeniden ormanlaştırılması da
olanaklıdır. (Erdal Köktürk)

40

TANIMLAR
• Bilim ve Fen Bakımından Orman Vasfını Nasıl Yitirir?
• Büyük bir deprem felaketi yüzünden orman alanlarının altüst
olması ve bunun bir sonucu olarak, orman alanlarında bir
daha ağaç ve bitki yetişmeyecek kaya veya benzeri örtünün
gelmesi
• Küresel ısınma gibi büyük bir felaket sonucu, orman
alanlarının erozyona uğrayarak çölleşmesi
• Bir göktaşı düşmesi sonucu orman alanlarının tahrip olması
ve bir daha ağaç ve bitki yetişmesi olanaklarının tümden
kaybolması (Erdal Köktürk)

41

TANIMLAR
• 2B:
• 31/12/1981 tarihinden önce bilim va fen bakımından orman niteliğini tam
olarak kaybetmiş yerlerden; tarla, bağ, bahçe, meyvelik, zeytinlik, fındıklık,
fıstıklık (antep fıstığı, çam fıstığı) gibi çeşitli tarım alanları veya otlak,
kışlak, yaylak gibi hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen
araziler ile şehir, kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu
yerleşim alanları,orman sınırları dışına çıkartılır.
• Orman sınırları dışına çıkartılan bu yerler Devlete ait ise Hazine adına,
hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ise bu müesseseler
adına, hususi orman ise sahipleri adına orman sınırları dışına çıkartılır.
Uygulama kesinleştikten sonra tapuda kesin tashih ve tescil işlemi yapılır.

42

14
TANIMLAR
• Özel Orman:
• Üç hektardan büyük zeytin, sakız, fıstık ve harnup dışındaki
ağaç türleri ile kaplı alanlar ise özel orman olarak
sınırlandırılır. (Orman Kadastrosu ve 2B Uygulama
Yönetmeliği)

43

2B SORUNU

2B SORUNU
• Ülke topraklarının %27’si orman
• Ormanların %80’inin kadastrosu
yapılmış
• Kadastro tekniğine göre yapılan
orman kadastrosu %20 (tapuya
tescil edilen)

15
2B SORUNU
• Ülke topraklarının %27’si orman
• Ormanların %80’inin kadastrosu yapılmış
• Kadastro tekniğine göre yapılan orman kadastrosu %20 (tapuya
tescil edilen)
• Ormanlarda devletin etkisiz ve yetersiz kalması nedeniyle
oluşan işgaller ve kaçak yapılaşma sonucu, ormanların %2,3’ü
2B arazisi
• 2B arazisi olan ilk 10 il: Antalya, Mersin, Balıkesir, Ankara
(denize kıyısı yok), Adapazarı, Muğla, İstanbul, Düzce, Samsun,
İzmir
• Daha önce çıkarılan 2/B yasaları Anayasa Mahkemesi
tarafından 5 kez iptal edilmiştir.

2B SORUNU
• Tüm 2B arazilerinin kullanıcılarının işgalci gibi gösterilmesi
doğru değildir.
• Orman haritalarının, harita mühendislerinin olmadığı ekiplerce
yanlış üretilmesi ve aplike edilmesi sonucu 2B’lerde kalan yerler
vardır.
• Ayrıca devletin iskan amaçlı verdiği yerlerin sonradan alınması
ve büyük ilçe merkezlerinin bu sahalarda kalması gibi çözüm
bekleyen ve kayıt dışından kurtarılması gereken yerler ve
mağduriyetler vardır.

2B SORUNU
• 2B’lerin sadece %5’inin üzerinde yapılaşma var

Kaynak: Milli Emlak Genel Müdürlüğü

16
2B SORUNU

ORMAN
Türkiye ormanları:

• 5 Hollanda

• 5 İsviçre

• 6,5 Belçika

• 2,4 Avusturya

• 1,5 Yunanistan büyüklüğündedir

SÜRDÜRÜLEBİLİR ORMANCILIK

• Uluslararası ölçekte ormansızlaşma ile mücadele

• 1992 BM Çevre ve Kalkınma Konferansı, Rio

• 1996 HABITAT II, İstanbul

• 2002 Sürdürülebilir Kalkınma Dünya Zirvesi, Johannesburg

17
ORMAN KADASTROSU

• Yasal dayanakları:
• Anayasa (Md. 44, 168, 169, 170)
• TMK (Md. 715, 729, 740, 751, 755, 756, 818, 999)
• 6831 sayılı Orman Kanunu
• 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında
Kanun
• 3402 sayılı Kadastro Kanunu
• 5831 sayılı Tapu Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun
• 6292 sayılı Orman Köylülerinin Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman
Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım
Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun

52

ORMAN KADASTROSU
Anayasa Md. 169:
● Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi
için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır. Yanan ormanların
yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve
hayvancılık yapılamaz. Bütün ormanların gözetimi Devlete
aittir.

53

ORMAN KADASTROSU
Anayasa Md. 169:
● Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme
müsaade edilemez. Ormanların tahrip edilmesine yol açan
siyasî propaganda yapılamaz; münhasıran orman suçları için
genel ve özel af çıkarılamaz. Ormanları yakmak, ormanı yok
etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar genel ve özel
af kapsamına alınamaz.

54

18
ORMAN KADASTROSU
Anayasa Md. 169:
● Orman olarak muhafazasında bilim ve fen bakımından hiçbir
yarar görülmeyen, aksine tarım alanlarına dönüştürülmesinde
kesin yarar olduğu tespit edilen yerler ile 31/12/1981
tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam
olarak kaybetmiş olan tarla, bağ, meyvelik, zeytinlik gibi çeşitli
tarım alanlarında veya hayvancılıkta kullanılmasında yarar
olduğu tespit edilen araziler, şehir, kasaba ve köy yapılarının
toplu olarak bulunduğu yerler dışında, orman sınırlarında
daraltma yapılamaz.

55

ORMAN KADASTROSU
Anayasa Md. 170:
● Ormanlar içinde veya bitişiğindeki köyler halkının
kalkındırılması, ormanların ve bütünlüğünün korunması
bakımlarından, ormanın gözetilmesi ve işletilmesinde Devletle
bu halkın işbirliğini sağlayıcı tedbirlerle, 31/12/1981 tarihinden
önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tamamen
kaybetmiş yerlerin değerlendirilmesi; bilim ve fen bakımından
orman olarak muhafazasında yarar görülmeyen yerlerin tespiti
ve orman sınırları dışına çıkartılması; orman içindeki köyler
halkının kısmen veya tamamen bu yerlere yerleştirilmesi için
Devlet eliyle anılan yerlerin ihya edilerek bu halkın
yararlanmasına tahsisi kanunla düzenlenir.

56

ORMAN KADASTROSU
Anayasa Md. 170:
● Orman içinden nakledilen köyler halkına ait araziler, Devlet
ormanı olarak derhal ağaçlandırılır.

57

19
ORMAN KADASTROSU
TMK Md. 729:
● Ağaçlar ve ormanlar üst hakkına konu olamaz.

58

ORMAN KADASTROSU
TMK Md. 756:
● Kaynaklar, arazinin bütünleyici parçası olup, bunların
mülkiyeti ancak kaynadıkları arazinin mülkiyeti ile birlikte
kazanılabilir.

59

ORMAN KADASTROSU
TMK Md. 999:
● Özel mülkiyete tâbi olmayan ve kamunun yararlanmasına
ayrılan taşınmazlar, bunlara ilişkin tescili gerekli bir aynî
hakkın kurulması söz konusu olmadıkça kütüğe kaydolunmaz.
● Tapuya kayıtlı bir taşınmaz, kayda tâbi olmayan bir taşınmaza
dönüşürse, tapu sicilinden çıkarılır.

60

20
ORMAN KADASTROSU
Orman Kadastrosu ve 2B
● Ormanlar anayasa ile güvence altına alınmıştır
● 6831 sayılı yasa ile ormanlar tescile tabidir
● Tescil maliye hazinesi adına yapılır
● 5831 sayılı yasanın 2/B maddesi gereğince orman dışına
çıkarılan yerler de mevcut vasıflarıyla hazine adına tescil
olunur

61

ORMAN KADASTROSU
Orman Kadastrosu yapılacak yerler:

● Orman Genel Müdürlüğü'nün (OGM) teklifi ve ilgili bakanlığın


onayı ile tayin olunur.

● OGM tarafından yapılır

● TKGM tarafından tescil edilir

62

ORMAN KADASTROSU
●Orman Kadastrosu ve 2B sahalarını belirleme yetkisi Orman

Kadastro Komisyonlarına aittir


●Orman kadastro komisyonları tarafından orman sınırları belirlenir,

orman sınır tutanakları tutulur ve orman haritaları düzenlenir


●Orman kadastrosu için bir aylık ilan süresi vardır, ilan süresince

dava açılmadığı takdirde orman kadastrosu kesinleşir


●Kadastro kesinleştikten sonra tescil için Tapu ve Kadastro
İdaresine gelir

63

21
ORMAN KADASTROSU
● Orman Kadastro Komisyonu OGM tarafından atanacak;
● Bir orman yüksek mühendisi veya orman mühendisi (Başkan)
Bir orman yüksek mühendisi veya orman mühendisi veya bunların

bulunmaması halinde orman teknikeri


●Bir ziraat yüksek mühendisi veya ziraat mühendisi veya bunların

bulunmaması halinde ziraat teknisyeni


●Mahalli ziraat odalarınca bildirilecek bir temsilci ile beldelerde

belediye encümenince, mahalle ve köylerde muhtarlıkça


bildirilecek bir temsilci olmak üzere bir başkan ve dört üyeden
oluşur

64

2B ÇALIŞMALARINDA KADASTRO
EKİPLERİNİN YETKİSİ
• Kadastro Ekiplerinin Yetki Sınırı:
• Daha önce orman kadastro komisyonları tarafından belirlenmiş
2/B sahalarının, en az 1 orman mühendisinin katılımıyla, sınır
nokta ve hatlarının orman kadastro tutanakları esas alınarak
zemine aplike edilmesidir.
• Belirlenen 2/B sahaları içerisinde yer alan her bir parçanın
ölçümünün yapılması ve varsa muhdesatının kime ait olduğunun
kim ya da kimler tarafından kullanıldığının belirlenmesidir.

65

2B ÇALIŞMALARINDA KADASTRO
EKİPLERİNİN YETKİSİ
• Kadastro Ekiplerinin Yapacağı Çalışmalar:

• Tescilli olsun veya olmasın 2/B sahalarının dış sınırlarının


aplikasyonunu yaparak belirledikten sonra, duruma göre;
• Kullanım kadastrosu yapılır

• Güncelleme çalışmaları yapılır

• Hiçbir çalışma yapılmaz.

66

22
2B ÇALIŞMALARINDA KADASTRO
EKİPLERİNİN YETKİSİ
• Kadastro Ekiplerinin Yapacağı Çalışmalar:

• Kullanım kadastrosu:
• Dış sınırları belirlenen 2/B sahası içerisindeki her bir parçanın ölçümü
yapılıp kullanıcısının ve/veya muhdesat sahibinin belirlenmesidir.

67

2B ÇALIŞMALARINDA KADASTRO
EKİPLERİNİN YETKİSİ
• Kadastro Ekiplerinin Yapacağı Çalışmalar:

• Güncelleme kadastrosu:
• Daha önce kullanım kadastrosu yapılmış fakat işlemleri tamamlanmamış
2/B sahalarındaki son durumu belirlemek amacıyla yapılır.

68

2B ÇALIŞMALARINDA KADASTRO
EKİPLERİNİN YETKİSİ
• Kadastro Ekiplerinin Yapacağı Çalışmalar:

• Hiçbir çalışma yapılmayacak sahalar:


• Daha önce genel kadastro çalışmalarıyla tapulandığı halde 2/B sahasında
kalmış olan parsellerin bulunduğu 2/B alanlarının kullanım kadastrosu
veya güncelleme kadastrosu yapılmaz.

69

23
2B ARAZİLERİNİN SATIŞI
• 5831 sayılı yasa ile 2B arazilerinin ne kadar olduğu ve kimler
tarafından kullanıldığı belirlenmektedir.
• 19.04.2012 tarihli 6292 sayılı yasa ile 2B arazilerinin satışı
gerçekleştirilmektedir.
• Taşınmazın değeri rayiç değerin %70’i kadardır.
• Rayiç değer nasıl belirlenmektedir???
• Daha önce kadastro müdürlüklerince kişiler adına tapulandığı
halde orman kadastrosu sırasında (veya sonrasında) 2/A ve 2/B
sahasında kalan yerlerde, herhangi bir bedel ödenmeden tapu
kayıtları geçerli sayılır.

70

2B ARAZİLERİNİN SATIŞI
• Hazine lehine sonuçlanan yerlerde eğer tapuya tescil
yapılmamış ise herhangi bir bedel ödenmeden önceki malikler
adına yapılan tescil geçerli olacaktır.
• Hazine lehine verilen karar tescil olsa dahi, önceki malikler ya da
mirasçıları, yasa yürürlüğe girdikten sonra 2 yıl içinde
defterdarlık veya malmüdürlüklerine başvurmaları halinde ilgili
taşınmaz önceki maliklerine veya mirasçılarına iade edilecektir.

71

TEKNİK ALTYAPI
KADASTROSU

24
TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU
● Teknik altyapı nesneleri;
– elektrik
– doğalgaz
– içme ve kullanma suyu
– yağmur suyu drenajı
– kanalizasyon
– ulaşım
– ulaştırma
– haberleşme ve arıtım gibi tesislerin temini için yapılan tesisler
– açık veya kapalı otopark kullanışlarına verilen genel isimdir.

73

TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU


● Teknik Altyapı Kadastrosu:
● Üç boyutlu teknik altyapı tesislerinin geometrisinin birleşik, grafik,
sayısal gösterimi olmalı ve tesisler kendi doğrusal konumu içinde
doğru olarak belirlenmeli, gösterilmeli günlük kullanım için yeterli
niceliksel ve niteliksel bir lejant ile donatılmalıdır (Ülger, 1987)

74

TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU


●Ülkemizde ilk olarak 1970 yılında, İETT tarafından “Türkiye

Kurumlararası Yeraltı Hatları Kadastrosu Araştırma ve


Koordinasyon Kurulu” kurulmuş ancak yasal nedenler ve
kurumsallaşma sorunları nedeni ile yapılan çalışmalar bir sonuca
kavuşamamıştır.
●2008 yılında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bünyesinde
“Kentleşme Şurası” oluşturulmuştur. Şura süresince 10 tane alt
komisyon oluşturulmuştur. Bunlardan birisi de “Kentsel Teknik
Altyapı ve Ulaşım Komisyonu”dur. Komisyon aşağıdaki
amaçlar doğrultusunda çalışmalarına devam etmektedir.

75

25
TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU
●Kentsel teknik altyapı planlamasında doğal
kaynakların gözetilmesi,
Kentsel teknik altyapı sistemlerinin, yapılaşma ile eşgüdümlü ve

bütüncül planlanması,
● Kentsel teknik altyapıya ilişkin doğru ve güncel veri altyapısı,
● Kentsel teknik altyapı planlamasında projelendirme ve fizibilite
●Kentsel ulaşımda öncelikler ve alternatif ulaşım
sistemlerinin geliştirilmesi,
● Ulaşım ağı ve kentsel tarihsel, kültürel doku,
● Teknolojinin kentlerde etkin kullanılması,
● Ulaşım planlaması ve erişilebilirlik. 76

TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU


●1985 tarihli İstanbul İmar Yönetmeliği'ne göre teknik altyapı
tesisleri yerin altında konumlandırılırken şunlara dikkat edilmelidir:
● Belli bir düzen içinde ve birbirlerinden zarar görmeyecek şekilde
konumlandırılmalıdır.
● Bir tesisin bakımı, onarımı gibi durumlar söz konusu olduğunda diğer
tesislere zarar verilmeyecek şekilde aralarında belli uzaklıklar bırakılarak
konumlandırılmalıdır.
● Tesislerin birbirlerinden zarar görme ihtimalleri göz önünde
bulundurularak, bazı tesislerin altlı-üstlü konumlandırılması gerekmektedir.
Örneğin; telefon hatları yüksek gerilimli elektrik hatlarından ve içme suyu
tesisleri, kanalizasyon tesislerinden zarar görebilirler.

77

78

26
Avusturya'da uygulanan standartlar

79

Ülkemizde tesislerin çoğu standart düzenlenmeden yeraltında konumlandırıldığı


için bu standarda uyulduğu söylenemez. Standarda göre kanalizasyon tesislerinin
yolun taşıt altı kısmından geçmesi gerekirken, tesislerin bir kısmı taşıt altı
bölümünden, bir kısmı ise tretuvar altından geçmekte ve kanalizasyon tesisleri ile
su tesisleri arasında belli bir uzaklık olması gerekmesine rağmen birbirlerine çok
yakın görünmektedirler (Erkan, 1991).
80

81

27
TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU
Teknik altyapı nesneleri medeni kanuna göre taşınmaz
kapsamında olmadığı için kadastroya da konu olmamaktadır ve
tescilleri yapılmaz.

82

TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU


Ağustos 2006’da zemin etüdü amaçlı sondaj çalışmasında Şişli
İlçesi, Mecidiyeköy, 309 Pafta, 1963 Ada, 25 numaralı parselin
altından geçen Taksim – 4 Levent Metro hattının tavanı
delinerek hareket halindeki metroya zarar verilmiştir.

83

TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU

84

28
TEKNİK ALTYAPI KADASTROSU
• Konuyla ilgili Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, İstanbul
Şubesi'nin 15.08.2006 tarihli yaptığı açıklamada şu ifade yer
almaktadır: “Özel mülkiyete esas olan bu parselin altından
geçen metro hattının konumunun belirlenerek irtifak hakkı
tesisi için hiçbir işlem yapılmadığı, ilgili Kadastro
Müdürlüğünde paftasına işlenmediği ve esas olan tapu
sicilinde beyanlar hanesine de şerh konulmadığı tarafımızdan
tespit edilmiştir.
• Şu an devam etmekte olan altyapı çalışmaları aynı yaklaşımla
devam etmektedir.

85

AFET KADASTROSU

AFET KADASTROSU
• Afet: İnsan mutluluğunu bozucu, birey ve grupların yaşamlarında bir
bozulma, normal beklenti kalıplarından bir sapma doğurmaktadır
(Şengezer, 2001)
• Iki tür afet vardır:
– Doğal ve fiziksel olayların neden olduğu afetler
– İnsan aktivite ve ihmallerinin neden olduğu afetler

87

29
AFET KADASTROSU

88

AFET KADASTROSU

89

AFET KADASTROSU
• Deprem (Yer sarsıntısı), yangın, su baskını, yer kayması, kaya
düşmesi, çığ,tasman ve benzeri afetlerde; yapıları ve kamu tesisleri
genel hayata etkili olacak derecede zarar gören veya görmesi
muhtemel olan yerlerdeki afetzedeler için seçilen yeni yerleşim
yerlerinden kadastro görmemiş olanların ilgili bakanlığın (Çevre ve
Şehircilik) talebi üzerine, 7269/1051 sayılı kanunun 18. md.
uyarınca kadastro işlemine tabi tutulmasıdır.

90

30
AFET KADASTROSU
• Bu kanuna göre afet sebebiyle İmar ve İskan Bakanlığınca lüzum
görülecek yerlerin kadastrosu ilanların yapılmasına kadastro
komisyonlarının kurulmasına lüzum kalmaksızın kadastro
postalarına belediyece ve köy ihtiyar heyetince iki bilirkişi verilmek
ve tasarruf tetkikleri, mahalli kadastro müdürü ve tapu memuru
tarafından ifa olunmak suretiyle 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahrir
Kanununa göre öncelikle Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce
yaptırılır.
• 2613 sayılı kanun yürürlükte olmadığı için 3402 sayılı kanun
uygulanır

91

AFET KADASTROSU
• Afet Kadastrosu ile 3402 sayılı kanunun uygulanmasındaki
arasındaki farklılıklar:
• Kadastro işlemlerinin başlaması için ilgili bakanlığın teklifi
• Su baskını bölgesi ise DSİ'nin bağlı bulunduğu bakanlık
• Yangın bölgesi ise il ve ilçelerde belediye meclisi, köylerde köy
ihtiyar heyeti
• Kaymakamın düşüncesi ve valiliğin onayı ile ilanların yapılması
• Kadastro komisyonlarının kurulmuyor
• Anlaşmazlıkların kadastro mahkemesi yerine yerel mahkemelerde
çözülmesi

92

AFET KADASTROSU
• Afet kadastrosu bir kadastro çalışmasından çok bir çeşit aplikasyon
işlemidir.
• Kadastronun varlığına ve niteliğine göre yapılan aplikasyonun
hassasiyeti ve doğruluğu değişir.

93

31
TAŞINMAZ İDARESİ

TOPRAK YÖNETİMİ
• Toprağın bir –toplumsal kıt- kaynak olarak hem ekonomik hem
de çevresel açılardan sürdürülebilir kalkınmaya yönelik
yönetimiyle ilişkili eylem ve politikaların tümü (Çağdaş&Gür)

95

TAŞINMAZ İDARESİ
• Toprak yönetim politikalarının uygulanması sırasında, taşınmaz
iyeliğine, değerine ve kullanımına ilişkin bilgileri saptama,
kaydetme ve yayımlama süreci (Çağdaş&Gür)
• Toprak yönetim politikalarının uygulama aracı

96

32
TAŞINMAZ İDARESİ

97

TAŞINMAZ İDARESİ
• Birleşmiş Milletlerin gerçekleştiridiği Çalışmalar:
• 1992 Rio Yeryüzü Zirvesi,
• 1994 Kahire Nüfus ve Kalkınma Konferansı,
• 1995 Kopenhag Sosyal Gelişme Konferansı,
• 1995 Pekin Dördüncü Dünya Kadın Konferansı
• 1996 Bogor Bildirgesi
• 1996 İstanbul Habitat II.Kent Zirvesi
• 1999 Sürdürülebilir Kalkınma için Taşınmaz İdare
Sistemleri Bathurst Bildirgesi

98

BATHURST BİLDİRGESİ
• Toprak Nedir?
• Toplumsal kıt kaynak
• Üretilemeyen üretim aracı
• Dünyanın yer yüzeyi olup, yerin altında, üstünde ya da
üzerinde sabitlenmiş her şeyi kapsar
• Toprak Yönetimi (Land Management) & Taşınmaz İdaresi (Land
administration)

99

33
KADASTRONUN EVRİMİ

100

KADASTRO 2014

TANIMLAR
• Toprak/Arazi (land):
• Su, toprak, kayalar, mineraller ve hidrokarbonlar altında veya
üzerinde ve üstünde hava ile birlikte yer küre yüzeyinin bir alanı
gibi tarif edilir. Arazi, su ile kaplı alanlar ve denizler de dahil
olmak üzere, yer yüzünün sabit bir alanı veya noktası ile ilgili
bütün şeyleri kapsar (Kaufmann&Steudler; Çeviren: Yomralıoğlu
vd.)

34
TANIMLAR
• Kadastro:
• Bir ölçüye dayalı olarak sınırları belirlenmiş bir ülke yada bölgenin
mülkiyetle ilgili verilerinin sistematik olarak düzenlenmiş kamu
envanterleridir. Böylesi mülkiyetler bazı ayırt edici özelliğe sahip
adlandırmalarla sistematik olarak tanımlanır. Mülkiyetin şekli ve
parsel numaraları normal olarak büyük ölçekli haritalarda
gösterilir. Bu haritalar, her bir parselin mülkiyet yapısı,
büyüklüğü, değeri ve yasal haklarını gösteren kayıtlarla
bütünleşiktir. Bu tanımlamalar parsel nerede ve ne kadar
sorularına yanıt verir. (Kaufmann&Steudler; Çeviren: Yomralıoğlu
vd.)

TANIMLAR
• Arazi nesnesi:
• Sınırları içinde aynı homojen duruma sahip olan arazinin bir
parçasıdır.
• Eğer yeryüzündeki belirli bir alan veya noktaya bağlı olarak doğal
olgular, haklar veya kısıtlamalar bir kanunla tanımlanmış ise, bir
arazi nesnesi tanımlanmış olur. (Kaufmann&Steudler; Çeviren:
Yomralıoğlu vd.)

TANIMLAR
• Yasal arazi nesnelerinin örnekleri şunlardır;
• özel mülkiyet parselleri,
• geleneksel hakların mevcut olduğu alanlar,
• ülkeler, devletler, eyaletler ve belediyeler gibi idari birimler,
• su ve doğanın korunması, gürültü ve kirlilikten korunmak için
bölgelemeler,
• arazi kullanım bölgelemeleri,
• doğal kaynakların kullanımına ruhsat verilen alanlar

35
TANIMLAR

(Kaufmann&Steudler; Çeviren: Yomralıoğlu vd.)

KADASTRO 2014
• Bir ülke veya bölgede, bir ölçü sistemine dayalı olarak sınırları belirlenmiş
tüm yasal arazi nesnelerine ait verilerin sistemli olarak kamusal envanterlerini
düzenler. Yasal arazi nesneleri bazı farklı gösterim anlamlarıyla sistematik
olarak belirlenir. Bu arazi nesnesi kamu veya özel yasalar tarafından
tanımlanır. Taşınmazın ana hatları, yani sözel verilerle birlikte tanımlayıcı, her
bir ayrı arazi nesnesinin özelliğini, büyüklüğünü, değerini ve yasal haklarını
veya arazi nesneleri ile ilişkilendirilmiş olan kısıtlamaları gösterebilir.

• Arazi nesnelerini tanımlayan bu sözel bilgilere ilave olarak, Kadastro 2014


yasal arazi nesneleri üzerindeki hakların resmi kayıtlarını da içermektedir.

• Kadastro 2014, nerede?, ne kadar?, kim? ve nasıl? sorularına yanıt verir.

KADASTRO 2014

36
KADASTRO 2014

KADASTRO 2014

KADASTRO 2014

37
KADASTRO 2014

KADASTRO 2014

3B KADASTRO

38
3B KADASTRO
• Dünyada var olan kadastro sistemleri iki boyutlu olduğu için taşınmaz
üzerindeki üç boyutlu iyeliğe konu olan hak ve kısıtlamaların, kadastral
kayıtları (tescili) tam olarak yapılamamaktadır.

• Mülkiyet kavramının içerisinde mevcut olan ve yasalarla güvence altına


alınan mülkiyet hakkının düşey boyutunun, üç boyutlu olarak tescilinin
yapılamaması sebebiyle sorunlar yaşanmaktadır.

3B KADASTRO
• Üç boyutlu iyeliğe konu olan hak ve kısıtlamalar:

• İyelik hakkı

• İrtifak hakkı
• Üst hakkı
• Mecra (akımlık) hakkı
• Geçit hakkı
• Kaynak hakkı
• İntifa hakkı
• Sükna (oturma) hakkı

• Kat mülkiyeti

• İpotek

3B KADASTRO

• İyelik hakkı

• Mülkiyetin sınırları konusu sadece taşınmaz iyeliğinde ortaya çıkar.

• Sınırları tanımlanmış özel arazi iyeliği ile ilk olarak Roma Kralı Romulus
zamanında karşılaşılmaktadır.

• Arazinin üst kullanımı hakkındaki tartışmalar ilk olarak Roma Hukuku’nda


yapılmıştır.
• «Malikin arazisi üzerindeki hakimiyeti göklere veya yıldızlara, altındaki hakimiyeti ise
dünyanın merkezine, yerin sonsuz derinliklerine kadar gider»

39
3B KADASTRO

• İyelik hakkı

• Roma Hukuku’na göre hava, müşterek eşya olarak kabul edilmektedir.

• Müşterek eşya olarak kabul edilen diğer nesneler ise, akarsu, deniz ve
sahillerdir.

• Romalılar havayı bireyin veya devletin malvarlığı olarak düşünmemişler ancak


hava tabakasına tecavüzlerin olabileceğini kabul etmişledir

3B KADASTRO

3B KADASTRO

40
3B KADASTRO

• İyelik hakkı

• Ne Roma Hukuku’nda ne de modern hukuklarda arazinin üstü ve altı ile ilgili


kesin bir yükseklik ölçüsü belirtilememekte ve sınırlama yapılamamaktadır
ama mülkiyetin dünyanın merkezinden başlayıp gökyüzüne kadar gittiği
görüşü kabul edilemeyeceği gibi arazi iyeliğinin sadece yeryüzeyi ile sınırlı
kalamayacağı da açıkça bellidir.

3B KADASTRO

• İyelik hakkı

• Ülkemizde mülkiyet hakkının üçüncü boyutu,


• Anayasa ve

• Medeni Kanun ile çözülmeye çalışılmıştır.

3B KADASTRO
• Anayasaya göre taşınmaz mülkiyeti: (Md. 35)
• Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak
kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet
hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.

123

41
3B KADASTRO
• TMK'ye göre taşınmaz mülkiyetinin içeriği (Md.718)
• Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki
hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyetin kapsamına, yasal
sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer.

124

3B KADASTRO
• İrtifak Hakkı
• Bilinen en eski sınırlı ayni hak olan irtifak hakkı, kişiye, bir başkasının
iyeliği altında bulunan (taşınmaz) malın üzerinden, üstünden veya altından
tanınan, maddi olmayan yararlanma hakkıdır.

125

3B KADASTRO
• Kat Mülkiyeti
• Tamamlanmış bir yapının bağımsız bölümleri üzerindeki mülkiyet hakkıdır.
Kanunda tanımlanan ortak yerler üzerindeki mülkiyet ayrılamaz niteliktedir
ve bu sebeple kat mülkiyeti, ana taşınmazdaki ortak yerler ve arsa payı ile
bağlantılı bir mülkiyet hakkıdır.

126

42
3B KADASTRO
• Kat Mülkiyeti
• Kat mülkiyeti ile üst hakkı arasında benzerlikler olmasının sebebi, her ikisinin
de taşınmaz üzerinde ayrı ayrı mülkiyet haklarının kurulmasına izin
vermesidir.

• Ancak, aralarındaki fark üst hakkı bir sınırlı ayni hak iken, kat mülkiyeti, bir
irtifaka bağlı değildir ve üst hakkı arazi ile yapıyı ayırmasına rağmen kat
mülkiyeti, tam olarak ayırmamaktadır.

127

3B KADASTRO
• İpotek
• Açlar ve Çağdaş’a (2002) göre ipotek; “Halen mevcut olan ya da ilerde
olabilecek bir kişisel alacağı güvence altına almak üzere bir taşınmazın
rehnedilmesidir.” TDK’nin sözlüğünde ise ayni bir hak olarak tanımlanır.

• Yasalarla desteklenen ve sağlam bir güvence olan taşınmazlar için ipotek


işlemi çok geniş bir uygulama alanına sahiptir.

128

3B KADASTRO
• 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra dünya nüfusundaki hızlı artış birçok ülkede,
insanların ticaret, sanayi, konut vb. gereksinimlerinin karşılanabilmesi için, özellikle
büyük kentlerde arazi kullanımının düşey yönde gelişmesine neden olmuştur.

• Dünyadaki kadastral sistemler 2 boyutludur, bu yüzden kentleşmenin düşey yönde


olduğu yerlerde mülkiyetin kayıt altına alınmasında karışıklıklar yaşanmasına sebep
olmaktadır. Bu karışıklıklardan dolayı ortaya çıkan sorunların çözümü için 3B
Kadastro kavramını doğmuştur.

129

43
3B KADASTRO

Tescile konu olan 3B nesneler (Forrai ve Kirschner, 2003)


130

3B KADASTRO
• Kasım 2002, Delft çalıştayında aşağıdaki konular üzerine
yoğunlaşılmıştır.

• 3B nesnelerin, sınırlamaların vb. yasal durumları

• 3B Kadastronun kurulması için gerekenler, komşu iyelikler vb.

• 3B kadastral nesnelerin hem yasal durumlarının hem de geometrisinin


kaydedilmesi

• 3B Kadastronun kurulabilmesi için düşünceler ve çözümler

• Bu dört konu, üç ayrı (yasal, teknik ve düzenleyici) toplantıda


incelenerek sorunlar ve çözüm önerileri tartışılmıştır. Çalıştay sonrası
hazırlanan raporda yer alan genel sonuçlar ise aşağıdaki gibidir:
131

3B KADASTRO
• Kurumlar 3B modellere çok fazla gereksinim duyacaktır. Peki,
kadastronun bu gelişmeler içinde alacağı rol nasıl
düzenlenmelidir? Diğer bir olabilirlik de mekansal veri
altyapısının bir parçası olarak geliştirilebileceğidir.
• Parasal etkenler çok düşündürücüdür. Şu an için bu şartlarda 3B
kadastro gerçekleştirilemez. Ancak bu, gelecekte de kadastro
2B olacak anlamına gelmez. İleride bu sorunlar kolayca
aşılacaktır. Diğer taraftan teknolojik olanaklar çok büyük
olacaktır.
• 3B kadastro gereksinimi kullanıcıya bağlıdır (Sadece özel
kuruluşlar değil resmi kurumlar da).
• 3B kadastro çalışmaları akademik olarak devam etmelidir.
132

44
133

134

3B KADASTRO

• 3 boyutlu bir kadastro, kayıt yapılan ve sadece parsel üzerindeki değil


aynı zamanda 3 boyutlu iyelik birimlerinin üzerindeki haklar ve
kısıtlamalarla ilgili de fikir veren bir kadastrodur.

• 3B Kent Modelleri 3B Kadastro Değildir!

135

45
3B KADASTRO

• 3 boyutlu iyelik birimi, bir kişinin ayni haklar yoluyla/ayni haklar


bağlamında hakkı olan boşluktaki sınırıdır veya bir kişinin ayni haklar
bağlamında boşluktaki payıdır. Yani bir kişinin kullandığı geleneksel
parsel bir 3 boyutlu iyelik birimidir (genellikle sınırları açıkça
belirlenmemiş). Ancak bu durum üçüncü boyutla ilgili herhangi bir
probleme neden olmamaktadır. Çünkü varolan kadastro sistemi, bu tür
geleneksel iyelik durumlarını açıklamak için yeterlidir. Sorunlar 3
boyutlu iyelik durumlarında ortaya çıkmaktadır.

136

3B KADASTRO

• 3 boyutlu iyelik durumu, farklı


iyelik birimleri (muhtemelen farklı
arazi kullanım çeşitleri ile) içindeki
durumları işaret eder; birbirinin
üstünde veya hatta daha karışık
3 Boyutlu İyelik Durumu (STOTER, 2004)
inşa edilmiş yapılar, biri diğerine
bağlanmış yapılar gibi. 3 boyutlu
iyelik durumu, tabakalandırılmış
iyelik şeklinde ifade edilebilir.
137

3B KADASTRO

• Arazi ile ilgili iyeliklerin tescilinde 2B durum kesin olarak kaydedilirken


3B iyelik birimleri parseller üzerindeki hak veya kısıtlar olarak
kaydedilir ve kurulur ama sınırları tam olarak belli değildir

138

46
3B KADASTROYA DUYULAN
GEREKSİNİM
• 3B Kadastroya duyulan temel gereksinimleri Stoter (2004) aşağıdaki
gibi özetlemektedir:
• 3B hakların tam bir kaydına sahip olmak
• Çok katmanlı iyeliklerin yasal durumuna kolay erişebilme
• 3B sorgulama
• 3B iyelik durumları üzerindeki bilgilerin birleştirilerek grafik olarak ülke
koordinat sistemine bağlanması (tapulara analog çizimler eklenmesi)
• Tapular üzerinden 3B bilgiye hızlı erişim
• Teknik Altyapı Kadastrosu

139

3B KADASTRO İÇİN MODELLER

• Kavramsal modeller

• Mantıksal modeller

KAVRAMSAL MODELLER
• Tam 3B Kadastro Modeli
• Sonsuz parsel
• Sınırları belirli hacim parsel

• Karma Kadastro Modeli


• Tescil edilmiş hakların 3B gösterimi
• Fiziksel nesnelerin kendi başına tescili

• 3B Etiketlerin Eklenmesi

47
Mantıksal Modeller
• Nesne İlişkisel Model
• Mekansal veri modeli
• İdari veri modeli
• Tarihsel veri modeli

• Çok Katmanlı Bilgi Yönetimi Modeli


• Tek katmanlı veri modeli
• Çok katmanlı veri modeli
• Nesneye yönelik veri modeli
• Birleştirilmiş veri modeli

DÜNYADA 3B KADASTRO
ÇALIŞMALARI

Avustralya (STOTER, 2004)

DÜNYADA 3B KADASTRO
ÇALIŞMALARI

Kanada (STOTER, 2004)

48
DÜNYADA 3B KADASTRO
ÇALIŞMALARI
• ABD:
• Minnesota
• Skywalk
• Torrens Tapusu (arazi kaydedilmiş)
• Özet Tapu (arazi kaydedilmemiş)

• Güney Carolina
• Kat Mülkiyeti

Skywalk (Yaya Köprüsü)

(OOSTEROM vd, 2005)

3B KADASTRO DIŞINDA 3B BİLGİNİN KULLANIM


ALANLARI
• Kent planlama
• Arazi modelleme
• Yol, demiryolu, kanal yapımı, bakımı ve korunması
• Vergi amaçlı uygulamalar
• 3B mekânsal modelleme (bina risk analizleri)
• Çevre koruma (gürültü, koku)
• Jeolojik uygulamalar
• İletişim araçlarının (anten, baz istasyonu) konumlandırılması
• Afet senaryoları
• Yer altı tesisleri

49
TÜRKİYE
KADASTROSU

ÜLKEMİZDEKİ DURUM
• 1912; Emval-i Gayrımenkulenin Tahdit ve Tahriri Hakkında
Kanun-u Muvakkat
• 1924; Artvin, Ardahan, Kars Vilayetleri ile Kulp, Iğdır Kazaları ve
Hopa Kazası’nın Kemalpaşa Nahiyesi’ndeki Araziler Hakkında
Tasarrufa Ait Kanun
• 1925; 658 sayılı Kadastro Kanunu
• 1934; 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu
• 1950; 5602 sayılı Tapulama Kanunu
• 1987; 3402 sayılı Kadastro Kanunu
• 2005; 5304 sayılı Kadastro Kanunu Hakkında Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun

50
3402 SAYILI
KADASTRO KANUNU

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Amaç:

• Ülke koordinat sistemine göre memleketin kadastral veya


topografik kadastral haritasına dayalı olarak taşınmaz malların
sınırlarını arazi ve harita üzerinde belirterek hukuki durumlarını
tespit etmek suretiyle TMK’nın öngördüğü tapu sicilini kurmak,
mekânsal bilgi sisteminin altyapısını oluşturmaktır.

51
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kadastro çalışmalarıyla, taşınmazların geometrik durumu


belirlenip paftalarının hazırlanmasının yanı sıra, malikleri de
belirlenerek tapu kütükleri oluşturulur (Koçak, 2013).

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Geometrik Durum:

• Mevzuatın öngördüğü hassasiyette yapılan teknik çalışmalar ile


orijinal ölçü değerlerinin elde edilmesi ve bu değerler yardımıyla
paftaların çizilerek onaylanmasıdır (Koçak, 2013).

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Hukuki Durum:

• Plan ile belirlenen taşınmazın malikinin/maliklerinin (ve


üzerindeki her türlü ayni ve şahsi hakların) TMK’nın öngördüğü
şekilde tapu kütüklerine tescilidir (Koçak, 2013).

52
İLK TESİS KADASTROSU

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Kadastronun Tesisi ve Yaşatılması:

• Kadastronun tesisi İlk Tesis Kadastrosu ile yapılır.

• Yaşatılması ise;
• Tapu-Fen hizmetleri,

• Yenileme çalışmaları

• Sayısallaştırma çalışmaları ile gerçekleştirilir.

53
3402 Sayılı Kadastro Kanunu
• İlk Tesis Kadastrosu:

• Kadastro müdürlükleri tarafından geçekleştirilir.

• Her ilin merkez ilçesi ile diğer ilçelerin idari sınırları içinde kalan
yerler kadastro bölgesini oluşturur.

• Her bir köy veya mahalle kadastro çalışma alanını oluşturur.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• İlk Tesis Kadastrosu:

• 3402 sayılı kanunun 2. maddesine göre, kadastrosu yapılacak


bölgeler ana plan uygun olarak TKGM’nin teklifi ve bağlı
bulunduğu Bakanın onayı ile belirlenir.

• Kadastrosuna başlanacak bölgeler en az 1 ay önceden ilan edilir.

54
3402 Sayılı Kadastro Kanunu
• Kadastro Ekiplerinin Kurulması:

• En az 2 kadastro teknisyeni,

• Mahalle veya köy muhtarı,

• 3 adet bilirkişiden oluşur.

• Eğer kadastronun fenni işleri ihale yoluyla yapılıyorsa öncelikle 2


kadastro teknisyeni görevlendirilir. 2 teknisyenin temin
edilememesi durumunda 1 adet teknisyen görevlendirilebilir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Bilirkişi Seçimi:

• Belediyesi olan yerlerde belediye meclisi, köylerde ise köy


derneği tarafından en geç 15 gün içinde 3 asıl, 3 yedek bilirkişi
belirlenir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Bilirkişilerin Özellikleri:

• Türk vatandaşı olmak

• 40 yaşını bitirmiş olmak

• Medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip olmak

• En az 10 yıldır mahalle veya köyde ikamet etmek

• Yüz kızartıcı bir suçtan ceza almamış olmak

• Okuma-yazma bilmek

55
3402 Sayılı Kadastro Kanunu
• Bilirkişi olarak dinlenemeyecek durumlar:

• Kendisine, eşine, usul ve furuuna, kardeşine, kardeşinin çocuklarına ve eşinin usul ve


furuuna ait taşınmaz malların tespitinde,

• Tespiti yapılan taşınmaz mal üzerinde hak iddia edenlerden biri ile arasında dava veya
husumet bulunanlar,

• Tespiti yapılan taşınmaz mal üzerinde hak iddia edenlerle (a) bendinde yazılı derecede
hısımlığı olanlar,

• Belediye veya köy tüzel kişilikleri adına yapılacak sınırlandırma ve tespitlerde, belediye
meclisi ve encümeni ile köy ihtiyar kurulu üyesi olarak görev yapanlar bilirkişi olarak
dinlenemez.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Kadastro çalışmalarına başlamadan önce;

• Çalışma alanında bulunan taşınmazlara ait tapu ve vergi kayıtları,

• Harita ve diğer belge örnekleri,

• Mahalli hukuk mahkemesinde, o alandaki taşınmazlar hakkında


görülen kadastro davalarının listesi çıkartılır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Kadastro Çalışma Alanı İlanı:

• Kadastro müdürü, kadastrosuna başlanacak mahalleyi veya köyü


en az 15 gün önce alışılmış vasıtalarla ilan eder.

• Duyuruda, çalışma sınırlarının tespitine hangi gün ve saatte


başlanacağı belirtilir.

• 15 günlük süre sonunda genel sınır belirleme çalışması yapılır.


• Çalışma alanının komşu köy ve mahallerle ortak sınırı belirlenir. Bu
belirleme sırasında komşu köy veya mahallelerden, daha önce kadastrosu
yapılmış olan varsa o köy ya da mahalle için geçirilmiş genel sınır esas
alınır.

56
57
58
3402 Sayılı Kadastro Kanunu
• İlan Süresinin Hesabı:

• Örnek: Çalışma alanı ilanı 1 Nisan 2013 Pazartesi tarihinde


yapılacaksa, 2 Nisan 2013 tarihinden itibaren 15 gün
hesaplanacak ve 16 Nisan 2013 Salı günü mesai bitiminde ilan
sona erecektir ve çalışmalar 17 Nisan 2013 Çarşamba günü
başlayacaktır.

• İlanın son günü resmi tatile denk gelirse tatili takip eden ilk mesai
gününün bitim saatinde ilan sona erecektir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Genel Sınır Geçirilmesi:

• Kadastro teknisyenleri tarafından, kadastrosu yapılacak ve bitişik


çalışma alanı muhtar ve bilirkişilerin zemindeki beyanları, sınır
kayıtları, varsa sınırla ilgili mahkeme ilamları, tapu ve vergi
kayıtları ve benzeri belgelere göre belirlenir.

• Belirlenen sınırlar için bir çalışma alanı sınır krokisi ve tutanağı


düzenlenir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Sınırda orman varsa?:

• Orman kadastrosu yapılmışsa?


• Orman sınırları kesinleşmiş yerlerde bu sınırlara aynen uyulur.

59
3402 Sayılı Kadastro Kanunu
• Sınırda orman varsa?:

• Orman kadastrosu yapılmamışsa?


• Ormanla sınırı bulunan taşınmazların tespiti kadastro komisyonu
tarafından yapılır. Ancak bu çalışmalara OGM tarafından görevlendirilecek
en az 1 orman yüksek mühendisi veya orman mühendisi ile tarım il
müdürlüklerinden görevlendirilecek 1 ziraat yüksek mühendisi veya ziraat
mühendisinin bildirimden itibaren 7 gün içinde iştirak ettirilmesi
zorunludur.

• Orman sınırlandırma çalışması yapıldıktan sonra 30 günlük kısmi ilana


çıkılır ve bu alanlarda orman kadastrosu yapılmış sayılır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kadastro Ada ve Mevki İlanı:

• Kadastro çalışma alanı çalışmaya açılıp genel sınır geçirildikten


sonra çalışma alanı içindeki taşınmazların sınırlandırılmasında
yani kadastrosuna başlanır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tahdit ve Tespit İşlemleri:

• Kadastro çalışmalarının en önemli bölümüdür.

• Taşınmaza ait daha öncesinden tapu kaydı varsa tapu kaydına


göre (Kadastro Kanunu 13. madde),

• Tapu kaydı yoksa, o taşınmaz üzerindeki zilyetlik durumu dikkate


alınarak tahdit ve tespit yapılır (Kadastro Kanunu 14. madde).

60
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kaydı Bulunan Taşınmazların Tahdit ve Tespit İşlemleri:

• Kayıt sahibi sağ ise;


• ve bu taşınmazı kullanıyorsa, tahdit ve tespit o kayıt sahibi adına yapılır.

• fakat taşınmazı kullanmıyor ve 20 yılı aşkın bir zilyet var ise, tahdit ve
tespit o kayıt sahibi adına yapılır.

• fakat taşınmazı kullanmıyor ve başka bir zilyet varsa, kayıt sahibi


muvafakat verirse, tahdit ve tespit zilyet adına yapılır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kaydı Bulunan Taşınmazların Tahdit ve Tespit İşlemleri:

• Kayıt sahibi ölü ise;


• tahdit ve tespit mirasçıları adına yapılır.

• Ve mirasçıları tespit edilemiyorsa, tahdit ve tespit kayıt sahibinin ölü


olduğu belirtilerek kayıt maliki adına yapılır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kaydı Bulunan Taşınmazların Tahdit ve Tespit İşlemleri:

• Kayıt sahibi gaip ise;


• Malikin gaipliğine karar verilmiş ve üzerinden 20 yıl geçmişse, tahdit,
çekişmesiz ve aralıksız 20 yıl süreyle zilyet olan kişi adına yapılır.

61
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kaydı Bulunan Taşınmazların Tahdit ve Tespit İşlemleri:

• Kayıt sahibinin harici satışı;


• Kayıt sahibinden tapu dışı bir yolla taşınmaz iktisap eden kişi taşınmaza
zilyet ise ve bu durumu belgeleyebiliyorsa;
• 10 yıldan az bir yıl geçmişse ve malik muvafakat vermiyorsa tahdit ve tespit
tapu sahibi adına yapılır.

• 10 yıldan az bir yıl geçmişse ve malik muvafakat veriyorsa tahdit ve tespit


zilyet adına yapılır.

• 10 yıl geçmişse muvafakat aranmadan tahdit ve tespit zilyet adına yapılır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kaydı bulunmayan taşınmazların tahdit ve tespit


işlemleri Zilyetlik koşullarına göre yapılır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Zilyetlik:
• Bir kişi taşınmazda, çekişmesiz ve aralıksız 20 yıl süre ile zilyet ise tahdit ve
tespit onun adına yapılır.

• Zilyetlik süresi 20 yılı doldurmadığı halde, zilyetliği devraldığı kişinin zilyetliği


ile son zilyedin toplam zilyetliği 20 yılı dolduruyorsa tahdit ve tespit son zilyet
adına yapılır.

• Önceki zilyet sonraki zilyete zilyetliği devretmemiş ve önceki ve sonraki


zilyedin zilyetliği birbirinden bağımsız ise ve de son zilyet 20 yıllık süreyi
doldurmamışsa, tahdit ve tespit zilyet adına yapılmaz.

62
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Zilyetlik:
• Zilyetlikte bir kişi adına tahdit ve tespit edilecek toplam alan miktarı sulu
toprakta 40 dönümü, kuru toprakta ise 100 dönümü geçemez.
• 40 veya 100 dönüme, tek bir taşınmazla ulaşılabileceği gibi birden fazla
taşınmazın tespitiyle de ulaşılabilir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Zilyetlik:
• Soru: Zilyet kuru toprakta 150 dönüm yeri kullanmaktadır. Kullandığı yer
içerisinde 20 dönümlük vergi kaydı vardır. Bu zilyet adına ne kadarlık yer
tahdit ve tespit edilebilir?
• Cevap: Kuru toprak olduğu için 100 dönüm ve 20 dönümlük vergi kaydı olduğu
için toplamda 120 dönüm yer zilyet adına tahdit ve tespit edilebilir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Zilyetlik:
• Soru: Zilyet kuru toprakta 110 dönüm yeri kullanmaktadır. Kullandığı yer
içerisinde 20 dönümlük vergi kaydı vardır. Bu zilyet adına ne kadarlık yer
tahdit ve tespit edilebilir?
• Cevap: Bu kişi adına kullandığı kadar yer verilmesi gerektiği için 100+20
dönüm uygulaması yapılamaz. Kuru toprak olduğu için 90 dönüm ve 20
dönümlük vergi kaydı olduğu için toplamda 110 dönüm yer zilyet adına tahdit
ve tespit edilebilir.

63
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Hazine Adına Tespit:

• Tapu kaydı bulunduğu halde 13. madde ve zilyetlikle kullanıldığı


halde 14. madde kapsamı dışındaki taşınmazların tahdit ve tespit
işlemi hazine adına yapılır.

• Ayrıca; orta malları, hizmet malları, ormanlar ve devletin hüküm


ve tasarrufu altında olup da bir kamu kurumu tarafından
kullanılan yerler ile devlete kalan taşınmazlar, tapuda kayıtlı
olsun veya olmasın kazandırıcı zamanaşımı yoluyla iktisap
edilemez (Kadastro Kanunu 18. madde).

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kamu mallarının durumu (Kadastro Kanunu 16. madde):

• Resmi bina ve tesisler, (Hükümet, belediye, karakol, okul binaları,


köy odası, hastane veya diğer sağlık tesisleri, kütüphane, kitaplık,
namazgah, cami genel mezarlık, çeşme, kuyular, yunak ile
kapanmış olan yollar, meydanlar, pazar yerleri, parklar ve
bahçeler ve boşluklar ve benzeri hizmet malları) kayıt, belge veya
özel kanunlarına göre Hazine, kamu kurum ve kuruluşları, il,
belediye köy veya mahalli idare birlikleri tüzelkişiliği, adlarına
tespit olunur.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kamu mallarının durumu (Kadastro Kanunu 16. madde):

• Mera, yaylak, kışlak, otlak, harman ve panayır yerleri gibi paralı


veya parasız kamunun yararlanmasına tahsis edildiği veya
kamunun kadimden beri yararlandığı belgelerle veya bilirkişi veya
tanık beyanı ile ispat edilen orta malı taşınmaz mallar
sınırlandırılır, parsel numarası verilerek yüzölçümü hesaplanır ve
bu gibi taşınmaz mallar özel siciline yazılır.

• Yol, meydan, köprü gibi orta malları ise haritasında gösterilmekle


yetinilir.

64
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kamu mallarının durumu (Kadastro Kanunu 16. madde):

• Kayalar, tepeler, dağlar (bunlardan çıkan kaynaklar) gibi, tarıma


elverişli olmayan sahipsiz yerler ile deniz, göl, nehir gibi genel
sular tescil ve sınırlandırmaya tabi değildir, istisnalar saklıdır.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kamu mallarının durumu (Kadastro Kanunu 16. madde):

• Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ormanlar, bu


Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, özel kanunları
hükümlerine tabidir.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kadastro Komisyonları:

• Yapılan kadastro çalışmalarının henüz askı ilanına çıkmadan önce yapılacak


itirazları incelemek üzere kadastro komisyonları kurulur.

• Kadastro müdürü veya yardımcısı başkanlığında, bir kadastro üyesi, bir kontrol
mühendisi ve tasarruf kontrol memurundan oluşur. İtiraz orman sınırıyla
ilgiliyse; 1 orman mühendisi ve 1 ziraat mühendisi de komisyonda görev alır.

• Komisyon kendisine intikal eden tutanakları en geç 1 ay içinde veya kadastro


ekibinin çalışma alanındaki faaliyetleri sona erinceye kadar incelemek
zorundadır.

65
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Uygulama çalışmaları tamamlandığında ‘iş bitim tutanağı’


düzenlenmeden önce bilgilendirme ilanı yapılır.

• Amaç: Askı ilanı süresi içinde yapılacak itiraz sayısını en aza


indirmek.

• Bilgilendirme ilanı; liste ve pafta örnekleriyle birlikte, 15 gün


süreyle, muhtarlıkta yapılır.

• İtirazları kadastro komisyonu inceler.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu


• Bilgilendirme ilanı yapılıp varsa itirazlar sonuçlandırıldıktan ve uygulama alanı
içinde uygulamaya tabi tutulacak taşınmaz kalmadığında İş Bitim Tutanağı
düzenlenir.

• Çalışmalar, tamamlandıktan sonra üç ay içinde kadastro müdürü tarafından


30 gün süreyle askı ilanına çıkartılır.

• İtirazı olanlar bu süre içerisinde kadastro mahkemesine başvururlar.

• İtiraz yoksa kadastro kesinleşmiş olur.

• Tutanakların kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıl geçtikten sonra


kadastrodan önceki nedenlere dayanılarak dava açılamaz.

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Kadastro çalışmaları sırasında veya sonrasında ifraz-tevhit gibi


tapu-fen işlemleri sırasında yapılan bazı hatalar Kadastro
Kanunu’nun 41. maddesine göre kadastro müdürlüğü tarafından
resen düzeltilebilir.

• İkinci kadastro geçersizdir.

66
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tapu Sicili:

• Tapu: mülkiyetin kime ait olduğunu gösterir


belge.
• Yasal dayanakları: TMK ve Tapu Sicil
Nizamnamesi

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tapu Sicili:

• Ana Siciller
• Yardımcı Siciller

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tapu Sicili:

• Ana Siciller
• Tapu kütüğü

• Kat mülkiyeti kütüğü

• Yevmiye defteri

• Resmi belgeler (resmi senet, plan, mahkeme kararı, vb.)

67
68
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tapu Sicili:

• Yardımcı Siciller
• Mal sahipleri sicili

• Aziller sicili

• Düzeltmeler sicili

• Kamu orta malları sicili (mera, yaylak, kışlak kütüğü)

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tapu Sicili İlkeleri:

• Tescil ilkesi (TMK madde 1022)


• Açıklık ilkesi (TMK madde 1020)
• Devletin sorumluluğu ilkesi (TMK madde 1007)
• Güven ilkesi (TMK madde 1023)
• Nedensellik ilkesi
• Bir tescilin geçerliliği, tescile esas olan hukuki işlemin geçerliliğine bağlıdır

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Tapu Müdürlükleri tarafından yapılan işlemler:

• Akitli işlemler
• Akitsiz işlemler
• Resmi yazı ile yapılan işlemler

69
3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Akitli işlemler
• Satış

• Bağış

• Trampa

• Taksim

• İpotek

• Ölünceye kadar bakma akti

• İrtifak hakkı tesisi

• Miras payının devri

• Kamulaştırma

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Akitsiz işlemler
• İntikal

• İfraz

• Tevhit

• İpotek terkini

• İştira hakkı

• Vefa hakkı

• Şufa hakkı

• Düzeltme

3402 Sayılı Kadastro Kanunu

• Resmi yazıyla yapılan işlemler:


• Haciz tesisi

• İhtiyati tedbir tesisi

• Kültür ve tabiat varlıklarının belirtilmesi

• Kamulaştırma kanununun 7. ve 31/b maddesine göre şerh

• Konkordato şerhi

• İflas şerhi

• Satışa arz şerhi

• İpoteğin paraya çevrilmesi şerhi

• Serbest dereceden istifade hakkı

70
TAPU-FEN İŞLEMLERİ

TAPU-FEN İŞLEMLERİ

• Kontrollük işlemleri
• Talebe bağlı işlemler
• Diğer işlemler

TAPU-FEN İŞLEMLERİ
• Kontrollük işlemleri
• İfraz
• Yola terk
• Yoldan ihdas
• Sınırlandırma haritaları
• Köy yerleşim haritaları
• Kamulaştırma haritaları
• Parselasyon (18. madde uygulaması)
• Orman haritaları
• Diğer tescile konu olan haritalar

71
TAPU-FEN İŞLEMLERİ
• Talebe bağlı işlemleri
• Aplikasyon
• Parselin yerinde gösterilmesi
• Birleştirme
• İrtifak hakkı
• Cins değişikliği

TAPU-FEN İŞLEMLERİ
• Diğer işlemler
• Plan örneği
• Teknik hataların düzeltilmesi
• Hazine taşınmazlarının ifrazı
• Mahkeme kararlarının infazı

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• İfraz (Ayırma):
• Bir yerin imar planı bulunmasına rağmen ilgili belediye
tarafından 18 uygulaması yapılamıyorsa, parsel sahipleri
tarafından 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 15 ve 16. maddelerine
göre parselin 2 ya da daha fazla parsele bölünmesi ve oluşan her
bir parselin ayrı bir parsel numarası altında ayrı kütük
sayfalarına kaydedilmesi işlemidir.
• Ayırma işlemi, yeni adalar oluşup oluşmamasına göre basit ifraz
ve parselasyon olarak sınıflandırılır.

72
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• İfraz (Ayırma):
• Basit İfraz:
• Parselasyon niteliğinde değildir.

• Herhangi bir parselin ifrazıyla oluşan parsellerin tümü, yine aynı ada
içinde kalıyor ve yeni adalar oluşmuyorsa, bu işleme basit ifraz denir.

• Bir parselde yalnızca yola terk işlemi varsa bu işlem de basit ifraz
işlemidir.

BASİT İFRAZ

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• İfraz (Ayırma):
• Parselasyon:
• İmar parsellerini oluşturmak amacıyla ve parseller içerisinde yol, meydan,
yeşil alan, park, otopark vb. kamu hizmetlerine ayrılan yerlerden
herhangi birini kapsayacak şekilde yapılan ayırma işlemidir.

• İşlemin parselasyon niteliğinde olması için yeni adaların oluşması gerekir.

73
PARSELASYON

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Yola Terk:
• İmar planlarının uygulanışı sırasında, imar parsellerinin
oluşturulabilmesi için taşınmaz mal maliklerince bedelli veya
bedelsiz olarak taşınmazın tamamının veya bir kısmının imar
planına uygun olarak kamu yararına (yol, yeşil alan, park,
otopark, meydan, çocuk bahçesi, okul, cami ve karakol gibi) genel
hizmetlere ayrılan yer ve tesisler için terk edilmesidir.
• Parselasyon işleminin özel bir işlemidir.
• İşleme tabi parselin numarası değiştirilmediğinden, bu işlem
sonunda tapu kütüğünde yeni bir sayfa açılmaz. Yola giden
kısmın yüzölçümü düşülür.

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Yoldan İhdas:
• Evveliyatı yol olmasına karşın, imar planı gereği kapanan yolların,
plandaki amacı doğrultusunda kullanılmak üzere ait olduğu
adanın son parsel numarası altında belediye veya köy tüzel kişiliği
adına tapu kütüğünün ayrı bir sayfasına kaydedilmesidir.
• İhdası talep edilen alanın bir plana dayalı olması esastır.
• İhdas edilen parselin sınırları, komşu parsellerin tüm sınırları ile
imar adasının sınırlarının zemine aplike edilerek bulunur.
• İhdas edilen parsel ile komşu parsellerin ölçülerek gösterildiği
röleve ölçü krokisi düzenlenir.

74
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Sınırlandırma Haritaları:
• Tapuda kayıtlı olup da henüz kadastrosu yapılmamış alanlardaki
taşınmaz malların sınırlarını belirlemek amacıyla sınırlandırma
haritaları düzenlenir.

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Köy Yerleşim Haritaları:
• Yasal Dayanak: 20.08.1987 gün ve 19550 sayılı Köy Yerleşme Alanı Uygulama
Yönetmeliği
• Vali, kendi isteği veya muhtarın talebi ve ilgili ilçe kaymakamının mütalaasını
dikkate alarak köy yerleşme alanı tespit ve planını hazırlamak üzere komisyon
görevlendirir.
• Köy hizmetleri il müdürlüğü, komisyon tarafından tespit edilen köy yerleşme
alanı sınırlarını sahada tespit eder ve ilgili alan kadastro görmüşse 1/1000
ölçekli harita üzerine işlenir. Kadastro görmemiş ise 1/1000 ölçekli haritası
veya ölçü krokisi yapılır.
• Hazırlanan köy yerleşme planı, köy hizmetleri il müdürlüğü tarafından valinin
onayına sunulur.
• Vali onayından sonra plan köy muhtarlığına tebliğ edilir, itiraz olmazsa valinin
onayı kesinleşir.

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Kamulaştırma:
• Kısaca taşınmaz iyeliğine el koymadır.
• Kamu yararının gerektirdiği durumlarda, özel iyelikteki
taşınmazların, kamu yönetimlerince kamu mülkiyetine zorla
geçirilmesidir.
• Kamulaştırmaya yetkili kamu tüzel kişileri ve diğer kuruluşlarınca,
kamu yararı amacıyla, gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait
taşınmaz, kaynak ve irtifak haklarının, bedeli nakden ve peşinen
ödenmek suretiyle, el konulması veya üzerinde irtifak hakkı
kurulması işlemidir.

75
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Kamulaştırma:
• Kamulaştırmayı Gerektiren Nedenler:
• Tarım reformu, arazi toplulaştırması, bayındırma ve imar yapıları vb.
kamu adına yapılan yatırım ve planların gerçekleştirilmesi sırasında
kamu yararı doğrultusunda toprak gereksinimidir.
• Kamunun elinde yeterli toprak birikimi yoksa bu gereksinimi sağlamak
için özel iyelikteki taşınmazları edinme yöntemlerinden biri olan
kamulaştırma işlemine başvurulur.

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Kamulaştırma:
• Kamulaştırma Nesnesi:
• Taşınmaz mal

• İrtifak hakları

• Kaynaklar

• Kamulaştırma nesnelerinin kamulaştırma işlemine konu


olabilmesi için özel iyelikte ve tapuya kayıtlı olması gerekir.

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Kamulaştırma Haritaları:

• Kamulaştırmayı yapan idare tarafından yapılır veya yaptırılır.

• Kadastro paftası ölçeğinde düzenlenir.

• Yer kontrol noktalarına dayalı olarak yapılır.

• Kadastro paftasına işlenebilecek, yüzölçümü hesap ve kontrolü yapılabilecek nitelikte


ve sayısal olmalıdır.

• 3194 sayılı imar yasasına göre, gerçekleştirilecek ayırma, birleştirme ve idare lehine
irtifak hakkı tesisi işlemlerinde encümen kararına gerek yoktur.

• Ölçü krokisi düzenlenmesine gerek yoktur.

• Kadastrosu grafik yöntemle yapılmış yerlerde kamulaştırma sınırının parsel mülkiyet


sınırlarını kestiği noktalara ait ölçüler tescil bildiriminde gösterilir.

76
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Parselasyon:
• 3194 sayılı imar kanununun 18. maddesi uyarınca, herhangi bir
talep olmaksızın; belediye ve mücavir alan sınırları içinde
belediyeler, bu sınırlar dışında ise valilikler imar planını resen
uygulama yetkisine sahiptir.

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman haritaları

Orman • 2/A maddesine giren yerler


yeşil üzeri kırmızı taralı
• 5831 sayılı yas kapsamında
kullanım kadastrosu ya da
2B
güncellemesi yapılan 2/B
alanları sarı
• Mülkiyeti gerçek veya tüzel
Orman sayılmayan yerler
kişilere (Hazine hariç) intikal
eden 2/B maddesine giren
yerler sarı
Deniz Göl Akarsu

230

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman tescil dosyası:
• 3 nüsha düzenlenir
• Sınırlandırma tutanakları
• Haritalar
• Alanlar cetveli
• Yersel yöntem kullanıldıysa; ölçü değerleri, poligon kanavaları, röper
krokileri, nokta koordinatları
• Askı mazbataları eklenir.
• Tescil talebi orman işletme müdürlüğü tarafından yapılır.
• Üst yazı ile kadastro müdürlüğüne gönderilir.

231

77
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman haritaları:
• Orman sınır hattının kırıldığı her noktaya orman sınır numarası
verilir
• 150 veya 250 metrede bir sabit orman sınır noktası tesis edilir
• Orman kadastro haritaları 1/5.000 ölçeklidir
• 6831 sayılı yasanın 11. md. göre ormanlar tescile tabidir
• Orman haritalarının teknik sorumluluğunu geomatik/harita
mühendisi üstlenmelidir
• Haritalar ile sınır tutanakları arasında çelişki olmamalıdır
• Tesis kadastrosu daha önce yapılmış yerlerde, tapu ve kadastro
müdürlüklerinden ilgili belgeler temin edilmelidir

232

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman haritaları:
• Orman içinde mülkiyet iddiası varsa ilgili kısım ayrı bir parsel
numarası altında sınırlandırılmalıdır
• Varsa ilgili mahkeme kararları dikkate alınmalıdır
• Orman içi yollar gösterilmez
• Orman haritalarının teknik yönü ihale yoluyla serbest harita
mühendisleri tarafından da yapılabilir

233

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman haritalarının kontrolü:
• Teknik kontrol kadastro müdürlüğünce yapılır.
• Daha önce tapulanmış taşınmazların orman haritasında, orman
ve/veya 2B sahasında kalıp kalmadığının tespiti için pafta
kontrolü yapılır.
• Kadastro paftasıyla orman haritası bilgisayar ortamında
çakıştırılır (Eğer veriler sayısal veri değilse, orman haritası
kadastro paftasına aktarılarak çakıştırılır).
• Çakıştırma sonucu, daha önce tapulanmış yerlerin orman
haritasında kaldığı görülüyorsa; öncelikle bu taşınmazların kimler
adına tescilli olduğunun bilinmesi gerekir. Bu nedenle ilgili
taşınmazların tapu kayıt örnekleri veya parsel numarasına göre
malik listesi tapu müdürlüğünden istenir.

234

78
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman haritalarının kontrolü:
• Arazi kontrolü
• Orman haritalarının üretiminin BÖHHBÜY’e göre uygunluğu kontrol edilir.
• Orman sınır noktalarının, mevzuata göre 250 metrede –değerli yerlerde
150 metrede- bir tesis edilip edilmediği kontrol edilir.

• Hata veya eksiklikler varsa Hata ve Noksanlıklar Listesi


düzenlenir.
• Eksiklikler tamamlandıktan sonra Kontrol Raporu (3 nüsha)
düzenlenir.
• Tescil bildirimi düzenlenir ve ilgili parselin orman olduğu belirtilir.

235

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Ormanların Tescili:
• Tescil MALİYE HAZİNESİ adına yapılır.
• Tescilin yapılabilmesi için 1 aylık askı ilanı süresinin sona ermiş ve
kesinleşmiş olması gerekmektedir.
• Tescil öncesi kadastro müdürlüklerince orman haritalarının
teknik kontrolünün yapılmış olması gerekmektedir.

236

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Ormanların tescili:
• Tapu müdürlüğü tarafından işlem yevmiye defterine kaydedilir.
• Ormanların tescil edildiği yerde daha önce ilk tesis kadastrosu
yapılmışsa tapu kütüğüne yoksa zabıt defterine yapılır.
• Tescilin yapıldığı tapu kütüğünün Edinme Nedeni sütununa
ORMAN KADASTROSU yazılır.

237

79
KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• 2B alanlarının tescili:
• Orman tapuda kayıtlı ise; her bir 2B alanı ayrı bir parsel numarası
altında –yeni vasıflarıyla birlikte- kütüğün boş olan ilk sayfasına
tescil edilir.
• Ormanın tescilli olduğu sayfa kapatılmayıp, ormanın
yüzölçümünden 2B alanının yüzölçümü düşülür.
• Eğer 2B alanları ormanı parçalara ayırıyorsa; ormanın tescilli
olduğu sayfa kapatılır ve her bir orman parçası için ayrı bir sayfa
açılır ve yeni bir parsel numarası altında kaydedilir.
• Eğer orman tescilli değilse; öncelikle orman bir bütün olarak
tescil edildikten sonra 2B alanlarının her biri ayrı parsel numarası
altında ayrı bir sayfaya kaydedilir. Orman olarak tescil edilen
sayfadan 2B alanının yüzölçümü düşülür.

238

KONTROLLÜK İŞLEMLERİ
• Orman kadastrosunun tamamlanması:
• Tapu müdürlükleri dosya kendilerine geldikten sonra 1 ay içinde
tapu senedi düzenlemek zorundadır.
• Eğer daha önce ilk tesis kadastrosu ile tapulandığı halde, orman
haritasında kalan şahıslara ait parseller varsa; Maliye Hazinesi
kamulaştırma kararı alabilir veya sorunun yargı yoluyla çözülmesi
için işlemleri başlatması gerekir.

239

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER

240

80
TAPU-FEN İŞLEMLERİ
• Talebe Bağlı İşlemler
• Aplikasyon
• Parselin Yerinde Gösterilmesi
• Tevhit (Birleştirme)
• İrtifak Hakkı
• Cins Değişikliği

242

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Aplikasyon:
• Taşınmaza ait mülkiyet veya irtifak hakkı sınırlarının, tapu
planındaki bilgi ve belgelerine uygun olarak zeminde
işaretlenmesidir.
• Aplikasyon Krokisi: parselin aplikasyon ölçü değerleri ile parsel
sınır noktalarının sabit tesislere ve kontrol noktalarına bağlı
olarak zeminde alınan röperli ölçülerini gösteren krokidir.

243

81
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• Yer Gösterme:

• Parselin veya bağımsız bölümün bulunduğu yerin, herhangi bir


ölçü işlemi yapılmadan paftası ile vaziyet ve bağımsız bölüm
planındaki şekil ve ölçü değerlerinden faydalanarak mahallinde
ilgisine gösterilmesidir.

244

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Tevhit (Birleştirme):

• Birbirine bitişik birden çok parselin tek bir parsele


dönüştürülmesi işlemidir.

• İmar kanununun 15 ve 16. maddesine göre tek bir parsel


numarası altında birleştirilerek tapu kütüğünün ayrı bir sayfasına
kaydedilir.

245

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Birleştirme Yapılacak Taşınmazların Özellikleri:
• Birbirine komşu olmalıdırlar.
• Malikleri aynı kişiler olabileceği gibi farklı da olabilir.
• Taşınmaz üzerinde herhangi bir hak veya kısıtlama varsa (irtifak
hakkı, ipotek vb.) bütün hak sahiplerinin muvafakatinin alınması
gerekir.
• Taşınmaz üzerinde kamu haczi varsa birleştirme işlemi yapılamaz.
Ancak alacaklı kamu idaresinden gerekli izin yazıları alınabilirse
işlem yapılabilir.

246

82
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• İrtifak Hakkı:
• Sahibine, hakkın konusu olan taşınmaz üzerinde kullanma ve
yararlanma yetkisi verir.
• İrtifak hakkı, taşınmaz mala veya kişi adına tesis edilebilir ve
irtifak hakkı tesisi malikin talebi üzerine, mahkeme kararı ile veya
kamulaştırma yoluyla yapılır.
• İrtifak hakkı tesis edilirken bir bedel ödenebileceği gibi işlem
bedelsiz olarak da gerçekleştirilebilir.
• İrtifak hakları sınırlandırma krokilerinde genişlikleri ve
uzunlukları belirtilerek röperlenir ve gösterilirler

247

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


İrtifak Hakkı:

248

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• İrtifak Hakkı Türleri:

• Şahsi İrtifak Hakkı

• Arzi İrtifak Hakkı (Taşınmaz irtifakı)

249

83
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• İrtifak Hakkı Türleri:

• Şahsi İrtifak Hakkı


• Mülkiyet hakkına sahip olmayan bir kişinin lehine kurulur.

• Genelde tek bir taşınmaz vardır.

• Şahıs, gerçek veya tüzel kişi olabilir.

250

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• İrtifak Hakkı Türleri:

• Arzi İrtifak Hakkı


• Bir taşınmaz lehine bir başka taşınmaz aleyhine kurulur.

• Lehine irtifak hakkı tesis edilene hakim (yararlanan) taşınmaz denir.

• Aleyhine irtifak hakkı tesis edilene hadim (yararlanılan) taşınmaz denir.

• Hakim taşınmaz sahip olan, irtifak hakkına da sahip olur.

• Arzi irtifak lehine kurulduğu taşınmaza bağlandığı için ondan ayrı olarak
devredilemez.

251

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• İrtifak Hakkı:

• Türk hukuk sistemine göre (TMK Md. 725, 726, 727, 744, 745, 746, 747, 748,
756) irtifak hakkı yedi şekilde tesis edilmektedir:
• Üst Hakkı

• Mecra Hakkı

• Geçit Hakkı

• Kaynak Hakkı

• Taşkın İnşaatının İrtifak Hakkı

• İntifa Hakkı

• Sükna Hakkı

252

84
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• Üst Hakkı:

• Sahibine, bir başkasının iyeliği altında olan taşınmaz malın üstünde ve/veya
altında inşaat yapma (ve/veya varolan yapıyı koruma) ve bu inşaatın iyeliğine
sahip olma yetkisini veren bir irtifak hakkıdır.

253

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Mecra Hakkı:

• TMK’nin 727 md. ne göre “su, gaz, elektrik ve benzerlerinin mecraları,


işletmenin bulunduğu taşınmazın dışında olsalar bile, aksine bir düzenleme
olmadıkça o işletmenin eklentisi ve işletme malikinin malı sayılır”.

• Üst hakkı ile arasındaki fark; mecra hakkına konu olan nesne, irtifak hakkına
konu olan nesnenin sadece hava sahasını da kullanabilir, yani bir inşaata
gereksinim duyulmayabilir.

254

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Geçit Hakkı:

• TMK’nin 747 md. ne göre zorunlu olan geçit hakkı şöyledir: “Taşınmazından
genel yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmayan malik, tam bir bedel
karşılığında bir geçit hakkı tanınmasını komşularından isteyebilir. Bu hak, ilk
önce kendisinden bu geçidin istenmesi önceki mülkiyet ve yol durumuna
göre en uygun düşen komşuya karşı ve daha sonra bundan en az zarar
görecek olana karşı kullanılır. Zorunlu geçit iki tarafın menfaati gözetilerek
belirlenir.”

255

85
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• Geçit Hakkı:

• TMK’nin 748 md. ne göre diğer geçit hakları şöyledir: “Taşınmaz malikinin
taşınmazını işletme veya iyileştirme ya da taşınmazı üzerinde yapı yapma
amacıyla komşu taşınmaza geçici olarak girme hakkı ile tarla yolu, hayvan
sulama yolu, kış geçidi, tomruk kaydırma yolu ve oluğu ve bunlara benzer
diğer geçitler özel kanun hükümlerine tâbidir. Özel kanun hükmü yoksa yerel
âdet uygulanır. Doğrudan doğruya kanundan kaynaklanan geçit hakları, tapu
kütüğüne tescil edilmeksizin doğar. Ancak, bunlardan sürekli nitelikte olanlar
beyanlar sütununda gösterilir.”

256

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Geçit Hakkı:

• Uygulamada en çok karşılaşılan irtifak hakkı türüdür ve bu hakkın taşınmazın


neresinden geçeceği bir haritada gösterilmelidir.

257

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Kaynak Hakkı:

• Yeraltında kaynayan sular da kanunlarımıza göre taşınmaz niteliğindedir ama


özel iyeliğe konu olamaz.

• Su alma, sudan yararlanma veya suyun belli bir yere akıtılması (bir tarlaya)
şeklindedir.

258

86
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• Taşkın İnşaatının İrtifak Hakkı:

• Bitişik araziye taşan binanın taşan kısmı için irtifak hakkı


kurulmasıdır.

259

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• İntifa Hakkı:

• Kişinin, intifa hakkı ile taşınmaz üzerinde geniş bir kullanma ve yararlanma
yetkisi vardır.

• İntifa hakkı tapu kütüğüne tescil ile kurulur, mahkeme kararı veya sözleşme
ile tesis edilir.

• Kişiye bağlı bir hak olduğu için miras yolu veya başka bir şekilde diğer kişilere
devredilemez.

260

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Sükna Hakkı:

• Sadece konut niteliğinde olan binalardan oturma sebebi ile yararlanılabilen


şahsi bir irtifak hakkıdır ve intifa hakkında olduğu gibi taşınmazdan geniş bir
şekilde yararlanma söz konusu olmadığı için tapu siciline uygulanması da
sınırlıdır.

• Sadece gerçek kişiler bu haktan yararlanabilir, tüzel kişiler lehine sükna hakkı
tesis edilemez.

• Kişiye bağlı bir hak olduğu için miras yolu veya başka bir şekilde diğer kişilere
devredilemez.

261

87
TALEBE BAĞLI İŞLEMLER
• Cins Değişikliği:

• Bir taşınmaz malının cinsinin yapısızken yapılı hale veya yapılıyken yapısız
hale; bağ, bahçe, tarla, vb. iken arsaya veya arazi iken bağ, bahçe tarla vb.
duruma dönüştürmek için paftasında ve tapu sicilinde yapılan işlemdir.

262

TALEBE BAĞLI İŞLEMLER


• Cins Değişikliği Türleri:

• Yapılıyken yapısız hale gelme

• Yapısızken yapılı hale gelme

• Yapıyla ilgili olmayan diğer cins değişiklikleri

263

DİĞER İŞLEMLER

88
DİĞER İŞLEMLER
• Plan örneği
• Teknik hataların düzeltilmesi
• Hazine taşınmazlarının ifrazı
• Mahkeme kararlarının infazı

DİĞER İŞLEMLER
• Plan örneği:

• Parselin tapu planından aynen alınan örneğidir.

• İstemin yapılabilmesi için ilgilisinin kadastro müdürlüğüne


başvurusu yeterlidir.

DİĞER İŞLEMLER
• Teknik Hataların Düzeltilmesi:
• Teknik hataların idari yoldan düzeltilmesi 3402 sayılı yasanın 41.
maddesine göre yapılır.
• «Kadastro sırasında veya sonrasında yapılan işlemlerle
geometrik durumları kesinleşmiş olan taşınmazlarda ölçü,
sınırlandırma, tersimat ve hesaplamalardan doğan hatalar,
ilgilinin müracaatı veya kadastro müdürlüğünce re’sen düzeltilir.
Düzeltme, taşınmaz malikleri ile diğer hak sahiplerine tebliğ
olunur. Tebliğ tarihinden başlayan 30 gün içinde düzeltmenin
kaldırılması yolunda sulh hukuk mahkemesinde dava açılmadığı
takdirde, yapılan düzeltme kesinleşir.»

89
DİĞER İŞLEMLER
• Teknik Hataların Düzeltilmesi:
• «Kadastro sırasında veya sonrasında yapılan işlemlerle
kesinleşmiş olan taşınmazlarda, değişiklik işlemleri sırasında
ortaya çıkan yüzölçümü farklılıklarından, kadastronun dayandığı
teknik kurallarda belirtilen hata sınırları içinde kalanların re’sen
düzeltilmesine kadastro müdürlükleri yetkilidir. (2)
• Bu maddenin uygulanmasında, hak düşürücü süre aranmaz.»
Yani zaman aşımı söz konusu değildir.

DİĞER İŞLEMLER
• Düzeltilebilecek Hataların Özellikleri:
• Hata, tesis kadastrosu veya sonrasında olan değişiklik işlemleri sırasında
yapılmış olmalıdır.
• Geometrik durumu kesinleşmiş olmalıdır.
• Ölçü, sınırlandırma, tersimat ve hesaplamadan doğan teknik hatalar
olmalıdır.

DİĞER İŞLEMLER
• Düzeltilebilecek Hataların Özellikleri:
• Sınırlandırma:
• Kadastro çalışması sırasında muhtar, bilirkişiler ve ilgilisinin hazır
bulunduğu sırada taşınmazın zeminde belirlenen durumudur.
• Ölçü:
• Taşınmazın, ilk tesis kadastrosunun yapıldığı zaman için geçerli olan
teknikle ölçümünün yapılmasıdır.
• Tersimat:
• Zeminde yapılan ölçülerin paftasına çizimidir.
• Hesaplama:
• Koordinat ve parsel yüzölçümlerinin hesaplanmasıdır.

90
YENİLEME-SAYISALLAŞTIRMA

YENİLEME
• Yenileme Gerekliliği:
• Eski paftalar, teknolojik gelişmeler karşısında yetersiz
kalabilmekte ve zamanla eskiyen paftalarda silinme ve yırtılma
gibi nedenlerle yararlanılamamaktadır.
• 3402 sayılı yasanın 22. maddesine göre kadastrosu yapılmış
yerlerde ikinci bir kadastro yapılamaz.
• Bu nedenle 23.06.1986 tarih 2859 sayılı hazırlanmıştır.
• Bu yasanın da yetersiz kalması nedeniyle 22.02.2005 tarihli 5304
sayılı yasa ile 3402’nin 22. maddesi değiştirilmiştir.
• Günümüzde yenileme çalışmaları değiştirilen 22. maddenin a
bendine göre yapılmaktadır.

YENİLEME
• Yenileme Gerekliliği:
• Madde 22:
a) «Tapulama, kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin;
sınırlandırma, ölçü, çizim ve hesaplamalardan kaynaklanan
hataları gidermek üzere uygulama niteliğini kaybeden, teknik
nedenlerle yetersiz kalan, eksikliği görülen veya zemindeki
sınırları gerçeğe uygun göstermediği tespit edilen kadastro
haritalarının tekrar düzenlenmesi ve tapu sicilinde gerekli
düzeltmelerin sağlanması amacıyla» gerekli düzeltmeler
yapılabilecektir.

91
YENİLEME
• Yenilenmesi Gereken Paftalar:
• Teknik nedenle yetersiz kalan
• Uygulama özelliğini kaybeden
• Eksikliği görülen
• Zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediği tespit
edilen paftalardır.

YENİLEME
• Yenileme Dışı Hususlar:
• Mülkiyet değişikliği yapılamaz
• Harici ifraz ve taksim dikkate alınmaz
• Muhdesatın el değiştirmesi yapılamaz
• Ayrıca uygulama sahası içerisinde bulunan
• Arsa ve arazi düzenlemesi
• Islah imar planları
• Arazi toplulaştırma haritaları
• Sulama alanlarına ait haritalar
• Köy yerleşim haritaları
• Orman haritaları
• Mera haritaları ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan
haritalardan kaynaklı hataların düzeltmesi yapılamaz.

SAYISALLAŞTIRMA
• Kadastro veya tapulama haritaları, arazi kontrolleri yapılmak üzere
sayısallaştırılabilir.
• Sayısallaştırılacak haritalar

• Foto planlar
• Grafik haritalar
• Yerel koordinat sisteminde üretilmiş çizgisel haritalar
• Ülke koordinat sisteminde üretilmiş çizgisel haritalar

92
TÜRK KADASTRO
SİSTEMİNDE
YAŞANAN
SORUNLAR

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Ülkemizde uygulanan kadastro bir hukuk kadastrosudur ve açık


bir sistem olarak tanımlanmadığı için beklentilere cevap
verememektedir.

• TMK’nin 719. md. ne göre; “Taşınmaz sınırları, tapu planları ve


yeryüzündeki sınır işaretleriyle belirlenir. Tapu planları ile
yeryüzündeki işaretler birbirlerini tutmazsa, asıl olan plandaki
sınırdır.”

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Bu sebeple taşınmaz iyeliğinin bütünleyici parçası haritalardır


ve haritalardaki sınırlar esastır. Konunun hukuki bir sorun olarak
ortaya çıkmasının sebebi de budur. Çünkü BÖHYY 1988 yılında
çıkarılmıştır, bu tarihten daha önce üretilen haritalar çizgisel
olarak üretilmiş ve parsellerin yüzölçümleri köşe noktalarından
hesaplanarak değil de grafik olarak alınan değerler ile
çoğunlukla da planimetre ile belirlenmiştir (Sarı, 2006).

93
Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Ayrıca haritalar, farklı koordinat sistemlerinde üretildiği için de bir


bütünlük sağlanamamaktadır ve haritalar ile arazideki sınırlar
uyuşmamaktadır.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Mevcut haritaların çoğundaki bilgiler güncel değildir.

• “Türkiye Büyük Millet Meclisinin bulunduğu arazi 7955 ada, 4, 5,


6 parselden oluşmaktadır. Bu parsellerin tapu sicilinde cinslerine
baktığımızda şöyle görmekteyiz: 4 parselin cinsi ev ve bağdır; 6
parselin cinsi bağ ve evdir; 5 parselin cinsi ise Türkiye Büyük
Millet Meclisi binası ve arsasıdır.” (22.02.2005 İzmir Milletvekili
Erdal KARADEMİR’in)

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Yükseklik bilgileri yoktur. Bu yüzden, haritalardaki verilerin üç


boyutlu verilerle ilişkilendirilmesi kolay ve ucuz değildir.

94
Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Kadastro bilgilerinin günümüzdeki teknoloji ile uyumlu duruma


getirilmesi, güncelleştirilmesi ve kadastral olarak yenilenmesi
gerekmektedir. Çizgisel harita üzerinde değişikliklerin izlenmesi
ve güncel tutulması zordur. Oysa kadastro dinamik bir yapıya
sahiptir ve bilgiler sürekli değişmektedir.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Kadastro haritalarının doğruluğuna güvenilmemektedir ve


kontrolleri zordur.

• Ölçek, altlık türü, üretim tekniği ve koordinat sistemlerinde


farklılıklar nedeniyle hem kendi içlerinde hem de diğer kullanım
alanlarıyla ilişkilendirilmeleri zordur.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

Haritaların üretim yöntemine ve ölçeklerine göre durumları

95
Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Bilgi sistemlerine altlık teşkil edecek nitelikte değildirler. Örnek verilecek


olursa; parsel tabanlı coğrafi bilgi sistemleri, aynı jeodezik datum altında
parsel köşe noktalarının sayısal olarak depolandığı konumsal verilere ihtiyaç
duyar. Bu sebeple parsellerin yüzölçümlerinin doğru olarak belirlenebilmesi
için parsel köşe koordinatlarından yüzölçümleri hesaplanmalıdır ama
kadastral haritalarda yer alan parsellerin yüzölçümleri (1:5000 ölçekli
fotogrametrik yöntemle üretilen haritalarda bile) planimetre ile hesaplanmıştır.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Bir yandan bitirilmeye çalışılan Türkiye Kadastrosu, diğer bir yandan da


sayısallaştırılarak ulusal konumsal veri altyapısına hizmet edebilecek bir
yapıya kavuşturulmaya çalışılmaktadır. TAKBİS (Tapu ve Kadastro Bilgi
Sistemi) olarak isimlendirilen proje henüz sonuçlandırılamamıştır. Projenin
sonuçlandırılamamasının en önemli etkeni, Cumhuriyetin ilanından
günümüze kadar olan süreçte yapılan kadastro çalışmalarında farklı
ölçeklerde ve farklı yöntemlerde üretilen kadastral haritaların, bir Arazi Bilgi
Sistemi niteliği taşıması gereken TAKBİS için yeterli doğruluk ve kalitede veri
sağlayamayacak olmasıdır.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Ülkemizde orman kadastrosu çalışmaları 6831 sayılı yasaya göre Orman


Genel Müdürlüğü (OGM) bünyesindeki orman kadastro komisyonları
tarafından, mera nitelikli araziler ise, 4342 Sayılı Mera Kanunu’na göre Tarım
Bakanlığı bünyesindeki mera komisyonlarınca yapılmaktadır. Ancak üretilen
haritaların uygulama kabiliyetlerini olmaması ve teknik hassasiyetten yoksun
olmaları nedeniyle tesis kadastrosu verileri ile ilişkilendirilmelerinde sorunlar
yaşanmakta, hukuki karışıklıklar ortaya çıkmaktadır ve her iki uygulamada da
eş güdüm sorunu yaşanmaktadır.

96
Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Anılan sorunların çözümü ve uygulamada birliğin sağlanması


için ülke genelinde, tüm alanların kadastrosu tek bir kurum
tarafından yapılmalıdır. Bu bağlamda, gerekli yasal
düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 16. md.’ ne göre kamu malı


olarak tespit edilen ancak özel mülkiyete konu olmayan
taşınmazlar (Yol, meydan, köprü, deniz, göl, nehir vb.) Türk
Kadastro Sistemi’nde tescil dışı bırakılmaktadır. Tescil dışı
bırakılan bu yerlerin altında üstünde veya üzerinde yer alan özel
mülkiyete konu olan taşınmazların tescili yapılırken sorunlar
yaşanmaktadır.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

97
Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Kamusal alana inşa edilmiş özel mülkiyete konu olan binaların


tescili:

• Kadastro sırasında kamu alanına tecavüz miktarları beyanlar


bölümünde belirtilerek tecavüzlü olarak kadastro tespiti
yapılmaktadır veya ilgili kamu kurumu dava açarak irtifak hakkı
tesis edilmektedir.

Türk Kadastro Sisteminde Yaşanan Sorunlar

• Teknik altyapı nesneleri medeni kanuna göre taşınmaz


kapsamında olmadığı için kadastroya da konu olmamaktadır ve
tescilleri yapılmaz.

98

You might also like