Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon
Pambansang Punong Rehiyon
SANGAY NG MGA PAARALANG LUNGSOD – MAYNILA
Sentrong Edukasyon ng Maynila, Luntiang Parke ng Arroceros Daang
Antonio J. Villegas. Ermita, Maynila
TeleFax: 5272315 / 5275184 / 5275180
manila_deped@yahoo.com

PAMAMAHAYAG 9

Angkop na Salita at
Ekspresyon sa Pagsulat
ng Ulo ng Balita

Ikalawang Markahan
Unang Linggo

Kasanayang Pampagkatuto:
Nagagamit ang angkop sa salita at
ekspresyon sa pagsulat ng ulo ng balita

PAANO GAMITIN ANG MODYUL

1
 Bago simulan ang modyul na ito, kailangang isantabi muna ang lahat ng
inyong pinagkakaabalahan upang mabigyang pokus ang inyong gagawing pag-aaral
gamit ang modyul na ito. Basahin ang mga simpleng panuto na nasa ibaba para
makamit ang layunin sa paggamit nito.

1. Sundin ang lahat ng panutong nakasaad sa bawat pahina ng modyul na ito.

2. Isulat ang mahahalagang impormasyon tungkol sa aralin sa inyong kwaderno.
Nagpapayaman ng kaalaman ang gawaing ito dahil madali mong matatandaan
ang mga araling nalinang.
3. Gawin ang lahat ng mga pagsasanay na makikita sa modyul.
4. Hayaan ang iyong tagapagdaloy ang magsuri sa iyong mga kasagutan.
5. Pag-aralang mabuti ang naging katapusang pagsusulit upang malaman ang
antas ng iyong pagkatuto. Ito ang magiging batayan kung may kakailanganin
ka pang dagdag na pagsasanay para lalong malinang ang aralin. Lahat ng
iyong natutuhan ay gamitin sa pang-araw-araw na gawain.
6. Nawa’y maging masaya ka sa iyong pag-aaral gamit ang modyul na ito.

BAHAGI NG MODYUL

1. Inaasahan – ito ang mga kasanayang dapat mong matutuhan pagkatapos

makompleto
ang mga aralin sa modyul na ito.
2. Unang Pagsubok – ito ang bahaging magiging sukatan ng mga bagong
kaalaman
at konseptona kailangang malinang sa kabuuan ng aralin.
3. Balik-tanaw – ang bahaging ito ang magiging sukatan ng mga dating
kaalaman at
kasanayang nalinang na.
4. Maikling Pagpapakilala ng Aralin – dito ibibigay ang pangkalahatang ideya
ng aralin
5. Gawain – dito makikita ang mga pagsasanay na gagawin mo ng may
kapareha.
6. Tandaan- dito binubuo ang paglalahat ng aralin
7. Pag-alam sa mga Natutuhan – dito mapatutunayan na natutuhan mo ang
bagong aralin
8. Pangwakas na Pagsusulit – dito masusukat ang iyong antas ng pagkatuto sa
bagong aralin

r Aralin Angkop na Salita at Ekspresyon sa

2
 1
Pagsulat ng Ulo ng Balita
2

Inaasahan
1. Nagagamit ang angkop na salita at ekspresyon sa pagsulat ng ulo ng
balita
2. Nahahanap ang kasingkahulugan ng mga salita na ginamit
3. Nalilinang ang mapanuring pag-iisip sa paggamit ng angkop na mga
salita

Unang Pagsubok
Panuto: Piliin ang letra ng angkop na pagkakagamit ng salitang may
salungguhit. Isulat ang sagot sa inyong kwaderno.

_____ 1. A. Hindi pantay na tubo pinag-awayan ng magkapatid

B. Hindi pantay na kita pinag-awayan ng magkapatid

_____ 2. A. Pulong ng Math Club hindi natuloy

B. Pulong ng Math Club ipinagpaliban

_____ 3. A. 2 bagong puno ng kagawaran dumating na

B. 2 bagong puno ng kagawaran itinalaga

_____ 4. A. Pilipinas humakot ng medalya sa memory sports

B. Pilipinas nagdala ng medalya sa memory sports

_____ 5. A. FTHS nanalo sa Technolympics 2019

B. FTHS kampeon sa Technolympics 2019

Balik-tanaw
Panuto: Ibigay ang bilang ng yunit na hinihingi sa bawat bilang.
______1. Lahat ng maliliit na letra (maliban sa maliit na m,w, j, I, l, f, t )
_____ 2. Maliit na letrang m at w
_____ 3. Lahat ng malalaking letra (maliban sa J,I,L,T,F,M,W)
_____ 4. Malaking letrang M at W
_____ 5. Lahat ng bantas (maliban sa gatlang, tandang pananong,
simbolo ng piso, dolyar at bahagdan)

3
Maikling Pagpapakilala ng Aralin
Mahalaga ang angkop na pagpili ng salita sa pagbuo ng ulo ng balita.
Nakukuha ang atensyon ng mga mambabasa sa paraan ng pagkakabuo nito
at sa kaangkupan ng mga salita na ginamit.
Mahalaga ang pagkakaroon ng malawak na bokabularyo sa pagbuo ng
ulo ng balita sapagkat isa ito sa mga dahilan kung bakit binabasa ng
mambabasa ang isang balita. Mula sa mga salita at ekspresyong ginagamit sa
pagbuo ng ulo ng balita, mas nailalahad natin ang angkop na aksyon at
pangyayari sa isang balita.
Narito ang ilang halimbawa ng bokabularyo na maaaring gamitin sa
pagbuo ng ulo ng balita.
Bokabularyo sa Pagbuo ng Ulo ng Balita
Blg. Salita - Kahulugan Halimbawa

1 pinabulaanan – Pinabulaanan ng Malacañang na may sakit

pinasinungalingan
2 ipinagdiwang –
ginunita
3 pinataob- tinalo
4 binatikos– tinuligsa
5 nagbigay-pugay –
nagpakita ng paggalang
6 nakatakda – nakalaan
7 isasailalim –
makararanas
8 patalsikin – tanggalin
9 ibinida- ipinagmalaki
10 iminungkahi- nagbigay
ng suhestiyon
11 sinibak - tinanggal
12 ibinulsa – ninakaw
13 nilampaso – tinalo
14 nasungkit – nakuha
15 pinalasap - pinatikim
si Pangulong Rodrigo Duterte
Buwan ng Wika ipinagdiwang
Osmeña pinataob ng Torres
Harry Roque binatikos ng taong bayan
Gloc 9 nagbigay pugay sa frontliners
Rollback sa presyo ng langis nakatakda sa
susunod na buwan
Lungsod ng Lipa isasailalim ulit sa
lockdown
Ilang politiko nanawagang patalsikin sa
puwesto si DOH chief Duque
Phizer ibinida na mahigit 90% effective ang
kanilang COVID-9 Vaccine
Pangangaroling iminungkahing ipagbawal
dahil sa COVID-19 pandemic
Pres. Duterte pinangalanan ang mga
sinibak o iniimbestigahan dahil sa
katiwalian
Dating DILG Mike Sueno iginiit na wala
siyang ibinulsa ni isang sentimo mula sa
Rosenbauer contract
Cleveland Cavaliers nilampaso ang Golden
State Warriors, 120-90, sa Game 3 ng NBA
Finals
Pilipinas nasungkit ang unang medalya sa
ASEAN Para Games
Bulls pinalasap sa Pacers ang unang
kabiguan sa season 2

4
Mga Gawain
Gawain 1

Panuto: Piliin sa pangalawang kolum ang kasingkahulugan ng salitang

may salungguhit sa bawat bilang. Isulat ang inyong sagot sa inyong papel.
Kahulugan ng
Mga ulo ng balita salitang may
salungguhit
1. Sec. Guevarra tinukoy ang 5 ahensiya na 1.
unang
sisilipin dahil sa katiwalian

2. Ilang sasakyang pandagat sa Puerto Galera 2.

nawasak dahil sa bagyong Quinta

3. Ilang pamilya dumiskarte para makatipid dahil 3.

sa taas presyo ng baboy

4. Pautang sa mga MSME para makapagbigay ng 4.

13th month pay umarangkada na

5. Tulong bumuhos sa amang gumawa ng 5.

improvised bike sa anak sa Laguna

Gawain 2
Panuto: Hanapin sa loob ng kahon ang kasingkahulugan ng salita na
may salungguhit sa bawat bilang.
______________ 1. P115 milyon para sa laptop? Mga katiwalian sa
PhilHealth isiniwalat sa Senado.

______________ 2. Hinihinalang illegal recruiter huli sa Cavite.

______________ 3. P15 milyong halaga ng luxury bags na idineklarang

canned goods nasabat sa NAIA.

______________ 4. Balik-MECQ: Checkpoints muling ipinatupad sa

Metro Manila.

______________ 5. Negros Occidental nagtala ng 54 bagong kaso ng

COVID-19.

______________ 6. Mga supermarket, botika dinagsa bago ipatupad ang

MECQ.

5
 ______________ 7. Paggamit ng Filipino sa pagbibigay-alam sa COVID-
19 hinimok sa Buwan ng Wika.

______________ 8. 6 Chinese natimbog sa buy-bust sa Subic; P6.8

milyong halaga ng shabu nasamsam.

______________ 9. 10 bahay natupok sa Marikina City; 18 pamilya

nawalan ng tirahan.

______________ 10. Gutom na naman ang aabutin: Mga tsuper sa

Laguna umaaray sa panibagong MECQ.

dinumog nasunog ibinunyag ibinenta

hinikayat pinagdududahan isinagawa nakapaglista
dumadaing napag-alaman pinakawalan nahuli

Tandaan nn

Lubhang mahalaga ang tamang pagpili ng salita sa pagbabalita.

Mas nabibigyang diin at emosyon ng mga salita ang tunay na nagaganap na
nais nilang iparating sa publiko.

Bilang manunulat, kailangang malawak ang iyong bokabularyo upang

maihatid ang tunay na aksyon sa balita. Makabubuting angkop ang mga
salita sa gagawin na ulo ng balita sapagkat ito ang unang mapapansin ng
mga mambabasa.

Pag-alam sa mga Natutuhan

6
Panuto: Pumili ng angkop na ulo ng balita batay sa pamatnubay na inilahad
sa bawat bilang. Isulat ang letra ng tamang sagot

_________ 1.
MAYNILA — Idineklara na ng alkalde ng Marikina ang state of calamity sa
kaniyang nasasakupan dahil sa lawak ng pinsalang idinulot ng bagyong
Ulysses. 
Huling nakita na ganito ang estado ng lungsod 11 taon na ang
nakalilipas dahil sa bagyong Ondoy.
-Ulat ni Raphael Bosano, ABS-CBN News

A. Marikina may malawak na pinsala

B. Marikina idineklarang nasa state of calamity
C. Marikina sinabi na nasa state of calamity

_________ 2.
Masakit para sa inang si Roche Inabore ang pagpanaw ng
kaniyang dalawang-taong-gulang na anak matapos silang tangayin
ng baha sa paghihintay sa kanilang padre de pamilya sa Barangay
Tumana, Marikina nang manalasa ang bagyong "Ulysses."
Sa ulat ni Mariz Umali sa GMA News "24 Oras," sinabing
nitong Biyernes nakita ang bangkay ng batang si Steven Kent na
balot ng putik.

-FRJ, GMA News

A. Mag-inang naghihintay sa padre de pamilya tinangay ng baha, ana

nasawi
B. Mag-ina namatay matapos tangayin ng baha
C. Bangkay ng isang bata nabalot ng putik

_________ 3.
MANILA, Philippines — Pinayagan na ni Pangulong Rodrigo Duterte
na magbayad ng advance ang Pilipinas para sa pagbili ng bakuna
laban sa COVID-19.
Sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na
inaprubahan ng Pangulo ang pagpasok ng bansa sa advance
market commitments (AMCs) sa mga pribadong vaccine developers.
- Philstar Ngayon

A. Bakuna laban sa COVID-19 babayaran na

B. Pagpasok ng bansa sa advance market commitment inaprubahan na
ng Pangulo
C. Paunang bayad sa bakuna sa COVID-19 pinahintulutan ng Pangulo
Pangwakas na Pagsusulit

7
Panuto: Piliin ang letra ng angkop na kahulugan ng bawat salitang
nakakahon. Isulat ang inyong sagot sa inyong kwaderno.

____ 1. Nasabat na mga gadget, mga learning material ido-donate ng

Customs.
A. nabawi C. ibinigay
B. nakuha D. itinago

____ 2. Ilang residente ng Calumpit, Bulacan, dumiskarteng makatawid sa baha.

A. nanguha C. humingi ng tulong
B. sinubukan D. gumawa ng paraan

____ 3. DSWD may P890 M halaga ng ayuda para sa mga nasalanta ng

mga bagyo.
A. tulong C. binenta
B. binili D. binawi

____ 4. Presyo ng diesel tatapyasan simula Oktubre 27

A. dadagdagan C. babawasan
B. tataasan D. dodoblehin

____ 5. Motorcycle rider patay nang sumalpok sa truck sa Bataan

A. bumangga C. makaiwas
B. dumikit D. pumailalim

____ 6. Fam Run 2019 idinaos

A. isinagawa C. tinapos
B. sinimulan D. hindi natuloy

____ 7. Cruz itinalaga bilang batang alkalde

A. nanalo C. itinakda
B. inalis D. nilagay

____ 8. Programang MathemaTEACH sinimulan na

A. kinalimutan C. tinapos
B. nakaplano D. inumpisahan

____ 9. 3 patay, 4 nawawala sa paghagupit ni Quinta

A. pagdating C. pagbisita
B. pananalasa D. pagdaan

____ 10. 54% ng mga bata nangangamba, malungkot sa kabila ng

pandemya, ayon sa Child Welfare Office
A. nalulungkot C. natutuwa
B. nababahala D. nagagalit

8
Papel sa Replektibong Pagkatuto
Panuto: Dugtungan ang pahayag upang mabuo ang kaisipang natutuhan
sa tinalakay na aralin.

P
Sa araling ito natutuhan ko
na mahalaga ang ____________
_______________________________
_______________________________

Google clipart student thinking

9
Sanggunian
1. https://web.facebook.com/notes/rene-bendal/pagsulat-ng-ulo-ng-
balita/524889967888063/?_rdc=1&_rdr
2. https://toromagn.wordpress.com/2009/04/27/news-headline-vocabulary/
3. https://www.slideshare.net/divinegarciasarmiento/pagsulat-ng-balita-ppt
4. https://www.youtube.com/watch?v=yV0-Fvtb0pM
5. https://www.youtube.com/watch?v=yV0-Fvtb0pM
6. https://www.youtube.com/watch?v=SYWeo5c7t6Y
7. https://www.youtube.com/watch?v=_CD0QyWjc9s
8. https://www.youtube.com/watch?v=LE5CGxDMrGE
9. https://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/balita/762898/pangangar
oling-iminungkahing-ipagbawal-dahil-sa-covid-19-pandemic/story/
10. https://news.abs-cbn.com/news/multimedia/video/11/10/20/pfizer-ibinida-
na-mahigit-90-effective-ang-kanilang-covid-19-vaccine
11. https://news.abs-cbn.com/dzmm/home
12. https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon
13. https://www.google.com/search?source

BUMUBUO SA PAGSUSULAT NG MODYUL

Manunulat: EVELYN ALVAR -TAN

MATAAS NA PAARALANG FLORENTINO TORRES

Editor/Tagarebyu: Sonia A. Alberto, Master Teacher I

Mataas na Paaralang Ramon Magsaysay

Balidator: Ayla B. Urrea, PSDS para sa Pamamahayag sa

Sekondarya
Tagapamahala: Maria Magdalena M. Lim- Tagapamanihalang Pansangay
ng mga Paaralang Panlungsod; Aida H. Rondilla- Puno ng CID; Lucky S.
Carpio - EPS na nakatalaga sa LRM at Tagapag-ugnay sa ADM at Lady
Hannah C. Gillo – Librarian II-LRMS

10
11